IΛΙΑΔΑ ΟΜΗΡΟΥ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Βασικά χαρακτηριστικά των ομηρικών επών :

 Η Ιλιάδα και η Οδύσσεια αποτελούν τα αρχαιότερα έπη της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.

 Τοποθετούνται χρονικά στο β’ μισό του 8ου αι. π.Χ.
 Η Ιλιάδα δημιουργήθηκε πρώτη γύρω στο 750 π.Χ. και έχει 3.500 στίχους
παραπάνω από την Οδύσσεια.
 Οι 24 ραψωδίες της Ιλιάδας δηλώνονται με κεφαλαία γράμματα.

Ιλιάδα και Ιστορία :

 Συντέθηκε τον 8ο αι. π.Χ., αλλά περιγράφει γεγονότα του 12 αι. π.Χ.
 Ο ποιητής μεταφέρει στοιχεία της δικής του εποχής στην εποχή του Τρωικού πολέμου
(αναχρονισμός).
 Συχνά στην Ιλιάδα αναφέρονται στοιχεία εντελώς φανταστικά και εξωπραγματικά.
Δεν πρέπει επομένως να αντιμετωπίζουμε την Ιλιάδα ως ιστορική πηγή.
 Σκοπός του Ομήρου ήταν να τέρψει το κοινό του και όχι να το ενημερώσει για την
εποχή που περιγράφει στο έργο του.

Περιεχόμενο, θέμα και δομή της Ιλιάδας :

 Το θέμα της Ιλιάδας : η φοβερή οργή, η μηνις, του Αχιλλέα εναντίον του
Αγαμέμνονα.
 Αφορμή : η μοιρασιά των λαφύρων
 Περιεχόμενο : ο δεκάχρονος πόλεμος στην πεδιάδα της Τροίας
 Χρονικό παρόν του έπους : ο ποιητής περιγράφει τις τελευταίες 51 ημέρες πριν
από την άλωση της Τροίας, η οποία δεν περιλαμβάνεται στο έπος. Η Ιλιάδα τελειώνει
με τον ενταφιασμό του Έκτορα.
 Διαφορές Ιλιάδας καιΟδύσσειας:

 Ύφος
Ιλιάδα : δραματικό και πυκνό
Οδύσσεια : αφηγηματικό και παραστατικό

 Περιεχόμενο
Ιλιάδα : ηρωικό, πολεμικό, σκληρό και συχνά ωμό (ο ποιητής βρίσκεται στην ακμή της
νεανικής του ηλικίας).
Οδύσσεια : ήρεμο, ειρηνικό, παραμυθιακό και νοσταλγικό (ο ποιητής ώριμος και κατασταλαγμένος
στις απόψεις του).

 Κοινωνία και πολιτική

Ιλιάδα : ακμή της βασιλείας και της αριστοκρατικής τάξης, ο στρατός απλά επικυρώνει τις
αποφάσεις των αρχόντων.
Οδύσσεια : παρακμή της βασιλείας, γέννηση της πόλης, οι ήρωες ανήκουν σε όλα τα κοινωνικά
στρώματα και εκφράζουν την άποψή τους.

 Θεοί και άνθρωποι

Και τα δύο έπη περιγράφουν τους θεούς με ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά

Ιλιάδα : θεοί εγωιστές και συχνά άδικοι, οι άνθρωποι παραδίνονται

στις διαθέσεις τους
Οδύσσεια : Οι θεοί υπακούν σε ηθικούς κανόνες, είναι πιο αξιοπρεπείς. Οι
άνθρωποι έχουν πιο ξεκάθαρη την προσωπική ευθύνη για τις επιλογές που κάνουν
στη ζωή τους και καθορίζουν μ΄αυτό τον τρόπο ως ένα σημείο τη μοίρα τους.

 Πρωταγωνιστές

Ιλιάδα : Ο Αχιλλέας είναι παρορμητικός και χάνει εύκολα την ψυχραιμία του, στηρίζεται στη
μυϊκή του δύναμη.
Οδύσσεια : Ο Οδυσσέας είναι φρόνιμος και συνετός, στηρίζεται στην εξυπνάδα και την επιμονή
του..