Παρασκευή, 7-Σεπ-2018

ΤΑΞΗ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ❶
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ - ΣΕΙΡΑ 1η  ΕΚΔΟΣΗ 4η - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ 1ο
Αν ν είναι θετικός ακέραιος, να υπολογίσετε την αριθμητική τιμή της παράστασης:
(1)ν 2018 (1)ν  2019 (1)ν  2020
Α  
ν ν1 ν(ν  1)
Απάντηση
Εκτελούμε τις πράξεις και έχουμε:
(1)ν 2018 (1)ν 2019 (1)ν 2020
Α  
ν ν 1 ν(ν  1)

(1)ν  (1)2018 (1)ν  (1)2019 (1)ν  (1)2020

  
ν ν 1 ν(ν  1)

1 1 1 
 (1)ν     
 ν ν  1 ν(ν  1) 
 ν1 ν 1 
 (1)ν     
 ν(ν  1) ν(ν  1) ν(ν  1) 
ν1 ν1
 (1)ν 
ν(ν  1)
0

Β΄ Τρόπος
Διακρίνουμε τις περιπτώσεις:
 Αν ο ν είναι άρτιος θετικός ακέραιος τότε, ο ν  2018 είναι άρτιος, ο ν  2019 είναι
περιττός και ο ν  2020 είναι άρτιος. Επομένως:
(1)ν 2018 (1)ν 2019 (1)ν 2020 1 1 1 ν1 ν1
Α       0
ν ν1 ν(ν  1) ν ν  1 ν(ν  1) ν(ν  1)
 Αν ο ν είναι περιττός θετικός ακέραιος τότε, ο ν  2018 είναι περιττός, ο ν  2019 εί-
ναι άρτιος και ο ν  2020 είναι περιττός. Επομένως:
(1)ν 2018 (1)ν 2019 (1)ν 2020 1 1 1 ν  1  ν  1
Α       0
ν ν 1 ν(ν  1) ν ν  1 ν(ν  1) ν(ν  1)

1
ΘΕΜΑ 2ο
Δίνεται η παράσταση Α  (α  β)ν  γμ , όπου οι α, β, γ, ν, μ είναι θετικοί ακέραιοι, δια-
φορετικοί μεταξύ τους ανά δυο και μικρότεροι ή ίσοι του 5. Να βρείτε την μέγιστη και την
ελάχιστη τιμή της παράστασης Α.
Απάντηση
Από τα δεδομένα έχουμε ότι οι αριθμοί α, β, γ, μ, ν είναι όλοι οι αριθμοί 1, 2, 3, 4, 5 με
διαφορετική ίσως σειρά.
 Για την μέγιστη τιμή της παράστασης Α θα πρέπει ο αριθμός (α  β)ν να είναι μέγιστος
και ο αριθμός γ μ να είναι ελάχιστος. Όμως:
 (3  4)5  16807 , (3  5)4  4096 και (4  5)3  729
Άρα η μέγιστη τιμή του (α  β)ν είναι (α  β)ν  (3  4)5  16807
 12  1 και 21  2
Άρα η ελάχιστη τιμή του γ μ είναι γμ  12  1 .
Τελικά η μέγιστη τιμή της παράστασης Α είναι Αmax  16807  1  16806
 Για την ελάχιστη τιμή της παράστασης Α θα πρέπει ο αριθμός (α  β)ν να είναι ελάχι-
στος και ο αριθμός γ μ να είναι μέγιστος. Όμως:
 (1  2)3  27 , (1  3)2  16 και (2  3)1  5
Άρα η ελάχιστη τιμή του (α  β)ν είναι (α  β)ν  (2  3)1  5
 45  1024 και 54  625
Άρα η μέγιστη τιμή του γ μ είναι γμ  4 5  1024 .
Τελικά η ελάχιστη τιμή της παράστασης Α είναι Αmin  5  1024  1019

ΘΕΜΑ 3ο
Δίνονται οι ακέραιοι αριθμοί:
Χ  1α18  1  103  α  102  1  10  8 και Υ  3β26  3  103  β  102  2  10  6
Χ Υ
Α) Να αποδείξετε ότι για οποιαδήποτε ψηφία α, β ισχύει 
16 25
Χ Υ
Β) Να βρείτε τα ψηφία α και β αν ανάμεσα στα κλάσματα , υπάρχουν ακριβώς
16 25
δύο ακέραιοι.
Απάντηση
Α) Επειδή α, β είναι ψηφία έχουμε:
 Ο αριθμός 1α18 είναι 1018, 1118, … , 1918 με μεγαλύτερη τιμή 1918 και ισχύει:
Χ 1α18 1918 1920
    120
16 16 16 16

2
  Ο αριθμός 3β26 είναι 3026, 3126, … , 3926 με μικρότερη τιμή 3026 και ισχύει:
Υ 3β26 3026 3025
    121
25 25 25 25
Χ Υ
Επομένως για οποιαδήποτε ψηφία α, β ισχύει  120  121 
16 25
Β) Από το προηγούμενο ερώτημα γνωρίζουμε ότι πάντα υπάρχουν δυο ακέραιοι ανάμε-
Χ Υ
σα στα κλάσματα και , το 120 και το 121. Αφού είναι μοναδικοί ισχύουν:
16 25
Χ Υ
119   120  121   122
16 25
Έχουμε:
Χ
 119   16  119  1α18  1904  1α18 , οπότε α  9 .
16
Υ
  122  3β26  25  122  3β26  3050 , οπότε β  0 .
25

ΘΕΜΑ 4ο
Δίνεται ισόπλευρο τρίγωνο ΑΒΓ πλευράς α. Στην
προέκταση της πλευράς ΑΒ προς το μέρος του Α
παίρνουμε τμήμα ΑΔ  α και στην προέκταση της
πλευράς ΒΓ προς το μέρος του Γ παίρνουμε τμήμα
ΓΕ  2α . Αν (ΑΒΓ) είναι το εμβαδόν του τριγώνου
ΑΒΓ και (ΑΔΕΓ) είναι το εμβαδόν του τετραπλεύ-
(ΑΒΓ)
ρου ΑΔΕΓ να βρείτε το λόγο .
(ΑΔΕΓ)
Απάντηση
Φέρνουμε το ύψος υ  ΓΗ του ισοπλεύρου τριγώ-
νου ΑΒΓ και έχουμε:
3
υ  ΓΗ  ημ60 ο ΒΓ  α
2
Το εμβαδόν του τριγώνου ΑΒΓ είναι:
1 1 3 3 2
(ΑΒΓ)  ΑΓ  υ  α α α .
2 2 2 4
Φέρνουμε το ύψος υ΄  ΕΘ του τριγώνου ΒΔΕ και έχουμε:
3 3 3
υ΄  ΕΘ  ημ60 ο  ΒΕ   3α  α
2 2
1 1 3 3 3 3 2
Το εμβαδόν του τριγώνου ΒΔΕ είναι (ΒΔΕ)  ΒΔ  υ΄   2α α α .
2 2 2 2

3
Για το εμβαδόν του τετραπλεύρου ΑΔΕΓ έχουμε:
3 3 2 3 2 5 3 2 3 2
(ΑΔΕΓ)  (ΒΔΕ)  (ΑΒΓ)  α  α  α  5 α  5  (ΑΒΓ)
2 4 4 4
(ΑΒΓ) 1
Τελικά ο ζητούμενος λόγος είναι 
(ΑΔΕΓ) 5

Τις απαντήσεις επιμελήθηκαν οι εκπαιδευτικοί: Συντονισμός - Γενική επιμέλεια:

Βασίλης Παπαδημητρίου, Μαθηματικός του Γυμν. Μώλου Δημ. Σπαθάρας
Κώστας Σουφλέρης, Μαθηματικός του Γυμν. Σπερχειάδας Σχολικός Σύμβουλος Μαθηματικών