AzərbaycanDövlətİqtisadUniversiteti

UNEC BiznesMəktəbi
MBA Proqramı
SİLLABUS
FƏNNİN ADI:ƏMƏYİN MÜHAFİZƏSİ
Semestr:Qış 2019-2019
Fənnin kodu: ROSHA 520
AKTS krediti: 6 (altı)
QEYD: Sillabusla hər bir magistrantı məlumatlandırmaq müəllimin vəzifəsidir.

FƏNNİN MƏQSƏDLƏRİ
İqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə sənaye kompleksi sahələrinin
təhlükəsizlik məsələləri xüsusilə diqqət mərkəzindədir. Bu hal qəza və
zədələnmələrin yaranmasının sosial və iqtisadi cəhətdən böyük itki olduğu
qənaətindən yaranmışdır.Əməkmühafizəsikursununmetodolojiəsasıişşəraitinin,
texnolojiprosesin,
tətbiqolunanvəistehsaledilənməhsuluntəhlükəlilikdərəcəsininelmitəhlilindənibarətd
ir. Beləbirtəhlilnəticəsindəistehsalatıntəhlükəlisahəsimüəyyənedilir,
ortayaçıxabiləcəktəhlükəlişəraitaşkaredilir,
onlarınləğvivəxəbərdarlığıtədbirlərihazırlanır.Müasir dövrdə istehsalatda hər hansı
səviyyədə qəbul edilən qərar və təlimatlar, işçilərin sağlamlığı, texniki təhlükəsiz-
lik və ətraf mühitin mühafizəsi üzrə səmərəli idarəetmə sisteminin əsas tərkib
hissəsinin təşkilinə yönəldilməlidir.
DƏRSLİK(LƏR)
1. Fundamental Principles of Occupational Health and Safety /Benjamin O.
Alli(Book can be downloadable)
2. Əməyinmühafizəsi. Dərsvəsaiti. Bakı: “İqtisadUniversiteti” nəşriyyatı, 2009
DİGƏR DƏRS VƏSAİTLƏRİ
1. Mühazirə təqdimatları və mühazirə mətnləri
2. “Neftçıxarma sənayesində təhlükəsizlik qaydaları” Azərbaycan Dövlət Əməyin
Mühafizəsi və Təhlükəsizlik Texnikası Elmi-Tədqiqat İnstitutunda
(AzDƏMTTETİ)-də işlənilmişdir (G.O.Mirheydərova)
3. T.e.d. S.R. Rəsulov, T.e.n. A.S.Sadıqov – HəyatFəaliyyətininTəhlükəsizliyi
OFİS SAATLARI & ƏLAQƏ MƏLUMATI
Mühazirə və seminarın vaxtı və yeri:UNEC əsas korpus
Çərşənbə axşamıvə Cümə axşamı günləri:
- 20:10-21:40;
Ofis saatları: Cümə
- 19:10-20:10

QİYMƏTLƏNDİRMƏ
Qiymətləndirmə komponenti Bal
1) Davamiyyət 10
2) Aralıq imtahanı 40
3) Yekun imtahan 50
Cəmi 100

Davamiyyət: Dərslərin əvvəlində və sonunda dərs jurnalı yoxlanaraq iştirak

etməyən tələbələr üçün “qb” (qaib) yazılır; əvvəldən sonadək iştirak edən tələbələr
üçün isə “i.e.” (iştirak edir) yazılır. Qaib sayı tələbənin müvəffəqiyyətinə təsir edir
(hökumət tərəfindən tənzimlənir), belə ki, buraxılan hər 10% davamiyyətə görə bir
davamiyyət xalı çıxılır.

Auditoriya saatları:
Fənn üzrə ayrılmış auditoriya saatlarının 25 %-dən çoxunda (x > 25%)
iştirak etməyən magistrant həmin fəndən imtahana buraxılmır (AR Təhsil
Nazirinin əmri, Nazirlər Kabinetinin 24 dekabr 2013 tarixli, 348 saylı qərarı).
 Aralıq imtahanda 4 açıq sual veriləcəkdir.
 Yekunimtahanda5açıqsualveriləcəkdir. Suallarkumulativ,
inteqrəedilmişvəməntiqiardıcıllıqtələbedənpraktikyönümlüolmalıdır.Suallarmagist
rantlaraverilmirvə buhalaşkarolunarsamüəllimbirbaşaməsuliyyətdaşıyır.

Fənn üzrə balın yekun miqdarına görə tələbənin qiymətləndirilməsi (NK 23 aprel
2010-cu il tarixli, 75 saylı qərarına əsasən):

Yekun xal Qiymət Hərf ilə

0-50 qeyri-kafi (“kəsr”) F
51-60 qənaətbəxş E
61-70 kafi D
71-80 yaxşı C
81-90 çox yaxşı B
91-100 əla A
Qadağan olunmuş məsələlər
Aralıq və son imtahan vaxtı digər şəxsin materialına baxmaq, digər şəxslə hər
hansı söhbət etmək, telefondan istifadə etmək, konspektləşmiş materialdan istifadə
etmək, köçürmək və yaxud başqasının işini özününkü kimi təqdim etməkqəti
qadağandır. İmtahan nəzarətçisini şübhəyə təhrik istənilən ifadə və hərəkətlərə yol
vermək qəti qadağandır.
Nəzərdə tutulan dərs cədvəli (Tentative Course Outline)
Dərs cədvəli mühazirənin gedişindən asılı olaraq semester ərzində ehtiyac yarandı-
ğı təqdirdə dəyişilə bilər:
Mənbə (Kitabın
Konkret öyrənmə hədəfləri
№ Mövzu fəsilləri və
səhifələri)
Əmək mühafizəsi 1. Giriş Əsasdərsliklərvədig
və təhlükəsizliyi 2. Fənnin predmeti ərvəsaitlər
1. fənni,onun məqsədi
və toxunduğu əsas (qeydolunub)
məsələlər
1. İnsanın psixoloji vəziyyəti. Əsasdərsliklərvədig
Əmək mühafizəsinin 2. Əməyin təhlükəsizliyinə təsir edən ərvəsaitlər
2. nəzəri əsasları. amillər.
3. Praktiki nümunə (qeydolunub)

1. Zədələnmə Digərdərsvəsaiti
İstehsalat
2. Peşə xəstəliyi
3. zədələnmələri və №3
peşə xəstəlikləri 3. Bədbəxt hadisələrin qarşısının alınması
4. Praktik nümunə
İstehsalat 1. İstehsalat sanitariyası Əsasdərsliklərvədig
sanitariyası.İşçi 2. Mikroiqlim anlayışı ərvəsaitlər
4. sahədə mikroiqlim 3. Təhlükəsizliyin təmini
şəraiti/ (qeydolunub)

Binaların Əsasdərsliklərvədig
qızdırılma,ventilyasi 1. İşıqlandırma ərvəsaitlər
ya,işıqlanma 2. Ventilyasiya
5. sistemləri və onlara (qeydolunub)
3. Gigiyenik tələblər
verilən gigiyenik
tələblər/
Səs-küy və 1. Səs-küyün səviyyəsi( desibel) Digərdərsvəsaiti
6.
titrəyişlərdən 2. Səs-küyün ölçülməsi
mühafizə №3
3. Titrəyiş
məsələləri/
1. Qapalı sahə Əsasdərsliklərvədig
Məktəb və tədris 2. Qapalı sahə təhlükəsizlik qaydaları ərvəsaitlər
7. emalatxanalarında
3. Təyin olunmuş risklərin təhlili
əmək təhlükəsizliyi/ (qeydolunub)
Laboratoriyalarda 1. Laboratoriya şəraitində risklər Əsasdərsliklərvədig
və tədris 2. Qapalı zonaya qoyulan tələblər ərvəsaitlər
8. kabinetlərində
məşğələ zamanı (qeydolunub)
əmək təhlükəsisliyi/
1. Şüalanma nədir Digərdərsvəsaiti
Şüalanmalardan 2. İonlaşdırıcı təsir №3
9. mühafizə 3. İonlaşdırmayan şüalanma
məsələləri/

1. Elektrik dövrələri Əsasdərslik

Elektrik
2. Qısa qapanma
10. təhlükəsizliyi №2
məsələləri/ 3. Cərəyanın orqanizmə təsiri
 Zərərçəkmiş 1. İlk tibbi yardım Əsasdərslik
11. şəxslərə ilk tibbi 2. Tibbi yardımdan əvvəl və sonra
yardım qaydaları/ №2

1. Yanğın anlayışı Əsasdərslik

Yanma və 2. Yanğın sinifləri №2
12. maddələrin yanğın 3. Təhlükəsizlik riskləri
təhlükəli xassələri/

Yanğınsöndürmə 1. Yanğından mühafizə vasitələri Əsasdərslik

13. vasitələri,onlarla 2. İstifadə qaydaları №2
işləmə qaydaları/
Elektrik cərəyanının 1. Elektrik Təhlükəsizliyi Əsasdərslik
insan orqanizminə 2. Risklər və qarşısının alınması
14. təsiri.Elektrikdən №2
3. Elektrik zədələnməsində ilk tibbi yardım.
zədələnmələr
zamanı ilk yardım/
1. Ehtimal olunan risklərin şablon forması Digərdərsvəsaiti
Risklərin 2. Risk pasportu
15. № 2 və3
qiymətləndirilməsi 3. Risklərin monitoring forması
4.Reallaşmış risk üzrə forma
Diqqət: bu şərtlər ödənilməlidir.
Nəzəri və praktik məlumatlarla yanaşı, proqramda nümunə kimi konkret biznes halları (case
study) müzakirə edilir, rol oynama, biznes oyunu, müxtəlif ssenariaların təqdimatları, qrup və
layihə çalışmaları həyata keçirilir və bu zaman müasir tədris metod və texnologiyalarından
istifadə edilir.
Magistrantın fənni mənimsəməsi həftəlik və yarım semestrlik testlər (quiz), dərsdə iştirak
səviyyəsi, ev tapşırıqları və kumulativ (semestr imtahanı) imtahan əsasında (test və yazılı
formada açıq suallardan ibarət olmaqla) qiymətləndirilir.
Diqqət:Prezentasiyada düstur, qrafik, cədvəl və digər istiqamətləndirici ifadələrdən başqa heç
bir cümlə və ya mətndən istyifadə edilə bilməz. Müəllim prezentasiyasını mühazirəni sona qədər
apara bilməlidir.
Diqqət:Mühazirə və seminarda dərslər öz tədris dillində aparılmalı, təhsilə aid olmayan
məsələlər müzakirə olmamalıdır.

Magistrantların fəal iştirakını sürətləndirən və stimullaşdıran aşağıdakı köməkçi tədris

üsullarından istifadəyə də geniş yer verilməlidir:

- kiçik qruplarda (team work) iş - səlahiyyətlərin və məsuliyyətin bölüşdürülməsi yolu ilə

komanda üzvlərinin fərdi işlərinin nəticələrinin yaradıcılıqla ümumiləşdirilməsi və liderin
rəhbərliyi altında magistr qruplarının ümumi məsələlərinin həllinə yönəldilmiş birgə fəaliyyətdir.
Qrup halında işləmək magistrantlar arasında razılaşdırılmış qarşılıqlı əlaqəni, məsuliyyəti və
əməkdaşlığı stimullaşdırır;
- işgüzar oyunlar- mütəxəssisin gələcək professional fəaliyyətinin sosial və konkret
məzmununun canlandırılması formasıdır. Rollar - müxtəlif iş yerlərində mütəxəssislərin
funksiyalarının yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar magistrantların professional fəaliyyətinin rollarla
təqdim edilməsidir. Magistrantlar qruplara bölünür, onlara mövzu verilir və situasiyanı rollar
üzrə oynamaq xahiş olunur. Bu, onları real iş şəraitində oxşar situasiyalara hazırlaşdırır;
- tənqidi düşüncənin inkişafı - yeni kreativ ideyaların irəli sürülməsi və yeni imkanların
öncədən görülməsi qabiliyyətini formalaşdıran və magistrantlarda məntiqə, refleksion düşüncəyə
istiqamətləndirilmiş tədris üsuludur;
 - konkret halların təhlili - professional fəaliyyət sahəsində mövcud olan problemli halların
təhlili və daha yaxşı həlli yolları olan variantların axtarılmasıdır. Magistrantlara situasiyanın
təfsilatlı və faktiki təhlili verilir. Onlar sonra kritik vəziyyəti nəzərdən keçirir, müsbət potensial
praktikanı və problemləri aşkar edir və başqalarının təcrübəsini öyrənir;
- məşq oyunları - magistrantlara (tək və ya qrup halında) xüsusi modelləş- dirilmiş tapşırıqların
həll edilməsi imkanı verir ki, onlar təhlil vasitəsilə mövzunu daha yaxşı dərk etsinlər;
- kollektiv müzakirə: “beyin hücumu (brain storming)”. Magistrantlara problem təqdim
olunur və xahiş edilir ki, onlar çox qısa müddət ərzində bu problemə mümkun qədər çox həll
edilmə yolları ilə yanaşsınlar. İdeyaların toplanması, onların qruplaşdırılması və kateqoriyalar
üzrə bölünməsi problemin daha da yaxşı anlaşılmasına aparır və əməkdaşlıq (kollektiv iş) hissini
gücləndirir;
- mövzuların qabaqcadan öyrənilməsi – auditoriya məşğələsində tədris ediləcək yeni
materialların magistrantlar tərəfindən qabaqcadan öyrənilməsidir;
- təcrübə əsasında öyrənmə - şəxsi təcrübə əsasında magistrantın dərketmə fəaliyyətinin
aktivləşdirilməsidir.
Qeyd olunan tədris metodları və üsulları tədris kurslarında istifadə edilməli və onların hər
biri magistr qruplarına fərdi olaraq uyğunlaşdırılmalıdır.

(UNEC Biznes Məktəbinin TƏDRİS KONSEPSİYASI Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti-

nin Elmi Şurasının qərarı ilə təsdiq edilir).

Tərtib edən müəllimlər

S.A.A. İmza Tarix
Abdullayev Elşad Elman 27/02/2019