08/07/2015

Objektif Kursus
• Menjelaskan konsep TEORI dalam
Pendidikan Moral.
• Membanding beza teori-teori ETIKA.
• Menghubung kait Teori
Perkembangan Moral dengan Model
Teori Etika Moral Insan Menyeluruh.
• Mempertimbangkan satu teori etika
ELMK3023 dan Teori Perkembangan Moral
2. TEORI-TEORI ETIKA (Minggu 3)
Teori Teleologi (Utilitarianisme) dalam penyelesaian dilema moral.
(PISMP Ambilan Jun 2014 Opsyen PSV)

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 2

2. Teori-teori Etika (12 jam) Hasil Pembelajaran

Teori Keperibadian Mulia (Personality Virtue Theory)
•
• Teori Kemoralan Sosial (Social Morality Theory)
• Menyatakan semula ciri-ciri penting
– Hobbes/Durkheim/Weber Teori Teleologi
• Teori Teleologi
– Utilitarianisme • Menjelaskan aliran Utilitarianisme
• Jeremy Bentham
• John Stuart Mill dalam teori Teleologi.
– Egoisme
• Frederich Wilhelm Nietzsche • Menganalisis kekuatan dan
• Teori Deontologi
– Eksistensialisme
kelemahan teori Teleologi aliran
• Jean Paul Sartre Utilitarianisme.
– Prinsip Kewajipan
• Immanuel Kant • Menghuraikan kepentingan aliran
• Perbandingan dan Penilaian Teori-teori Etika dari aspek
– Kelebihan Utilitarianisme dalam perkembangan
– Kelemahan
dan pendidikan moral manusia.
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 3 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 4

Induksi set
• Lihat klip video ini.
– “8 pembohongan ibu kepadaku”
Teori Etika Moral • Adakah tindakan ibu itu wajar
(bermoral) atau tidak?
Teori Teleologi • Justifikasikan jawapan anda.
(Utilitarianisme) • Anda boleh berbincang dengan
rakan lain.

Hak cipta Terpelihara © Donatus 08/07/2015 5 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 6
Justin 2015

1
 08/07/2015

Teori Teleologi Teori Teleologi

• Perkataan ‘teleologis’ berasal • Keputusan terakhir bergantung
daripada bahasa Yunani, iaitu ‘telos’ kepada jumlah bandingan perkara-
yang bermaksud ‘tujuan’. perkara baik atau betul yang
• Nilai ‘betul’ atau ‘salah’, ‘baik’ atau dilakukan, sama ada secara
‘jahat’ (dsbnya) bergantung kepada langsung atau tidak, dengan yang
kesan/akibat sesuatu perbuatan atau salah, buruk atau jahat.
tindakan.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 7 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 8

Teori Teleologi Teori Teleologi

• Contoh: • Sesuatu tindakan itu perlu
– Guru wajar mendenda murid yang dilaksanakan sekiranya ia membawa
bersalah melanggar peraturan sekolah lebih banyak atau bertujuan
sekiranya tindakan guru itu membawa lebih banyak kebaikan
mendatangkan kebaikan (iaitu daripada keburukan mengikut
mengubah perlakuan buruk kepada
peraturan yang berkenaan.
baik).
– Kemusnahan Hiroshima oleh bom • Teori ini amat mementingkan hasil
nuklear. (video) akibat sesuatu tindakan/perbuatan.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 9 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 10

Teori Teleologi Teori Teleologi

• Ringkasnya: Mengikut teori Teleologi, • Persoalan:
bermoral bermaksud tingkah laku – Adakah wajar kita berdusta atau
menyebarkan maklumat palsu (viral) jika
baik jika memberi kesan atau akibat mendatangkan akibat baik yang banyak
baik kepada orang lain dan diri dan menguntung banyak pihak?
sendiri. – Mana satu yang harus ditekankan:
matlamat/tujuan sesuatu tindakan atau
akibatnya?
– Bagaimana dapat kita tentukan akibat
sesuatu tindakan yang terbaik?
– Apakah kriteria yang dikatakan baik (untuk
semua orang)?

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 11 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 12

2
 08/07/2015

Teori Teleologi Teori Teleolog (Utilitarianisme)

• Isu: Lebih banyak membawa • Aliran ini diasaskan oleh
kebaikan kepada siapa? – Jeremy Bentham (1748-1832)
– John Stuart Mill (1806-1873).
• Teori Teleologi dikelaskan kepada
dua: • ‘Utility’ bermaksud ‘berguna’ atau
‘kegunaan’.
a) Teori Utilitarianisme
b) Teori Egoisme
• Teori ini berkaitan dengan tindakan
atau perbuatan seseorang yang
berasaskan “tujuan memaksimumkan
kebahagian atau keseronokan
majoriti”.
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 13 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 14

Teori Utilitarianisme Teori Utilitarianisme

• Seseorang harus melakukan sesuatu • Prinsip Kebahagiaan Terbanyak (oleh
tindakan yang menghasilkan John Stuart)
kebaikan maksimum kepada setiap – Sesuatu tindakan itu dianggap
baik/benar mengikut kadar atau
orang/majoriti. pertimbangan kebahagian yang
• Persoalan individu diketepikan (malah diharapkan dapat diperoleh.
dikorbankan) demi kebahagiaan • Ringkasnya: Berdasarkan teori
banyak pihak. Utilitarianisme, tingkah laku itu baik
dan bermoral jika banyak orang
mendapat kebaikan daripada
keburukan.
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 15 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 16

Teori Utilitarianisme Teori Utilitarianisme

• Contoh 1: • Contoh 2:
– Peperangan dan kaedah peperangan – Dalam situasi tertentu, mendera dengan
dianggap wajar sekiranya ia keras seorang penjenayah dianggap
menghasilkan kebahagian dan kebaikan wajar kerana tindakan itu dapat
melebihi kesengsaraan dan penderitaan mengelakkan kekacauan, kerugian,
yang dialami. kerosakan, kejahatan dan kecelakaan
– Dalam situasi tertentu, dibenarkan yang lebih besar.
melakukan perkara tidak baik demi – Adakah hukuman mati ke atas
mengelakkan berlakunya perkara yang pengedar dadah wajar?
lebih buruk.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 17 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 18

3
 08/07/2015

Teori Utilitarianisme Teori Utilitarianisme

• Contoh 3: • Pandangan Utilitarianisme terbahagi
– Pelajar sekolah dikenakan rotan semasa kepada dua iaitu
majlis perhimpunan kerana sengaja – Utilitarianisme Tindakan
merosakkan peralatan mahal di makmal – Utilitarianisme Peraturan
sains.
– Adakah tindakan sekolah itu wajar (
bermoral)? Justifikasikan jawapan anda
berdasarkan Teori Utilitarianisme.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 19 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 20

Teori Utilitarianisme Teori Utilitarianisme

• Pandangan Utilitarianisme terbahagi • Pandangan Utilitarianisme terbahagi
kepada dua iaitu kepada dua iaitu
– Utilitarianisme Tindakan – Utilitarianisme Tindakan
• Setiap orang patut melakukan tindakan – Utilitarianisme Peraturan
yang akan membawa kebaikan maksimum • Setiap orang patut mengikut peraturan yang
untuk setiap orang yang dipengaruhi oleh membawa kebaikan maksimum kepada
tindakan itu. semua orang terlibat.
• Memang wujud niat, tindakan dan situasi
• Peraturan tidak diperlukan untuk tindakan manusia yang SERUPA untuk mewajarkan
kerana setiap situasi dan orang adalah pembentukan peraturan yang akan
berlainan. diaplikasikan kepada semua orang dalam
– Utilitarianisme Peraturan apa jua situasi.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 21 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 22

Teori Utilitarianisme Kritikan Teori Utilitarianisme

Contoh Utilitarianisme Peraturan: 1. Membenarkan seseorang melakukan
kejahatan untuk mencapai keseronokan.
• Tindakan membunuh akan 2. Keseronokan dan kebahagiaan tidak boleh
membawa lebih banyak keburukan disamaertikan kerana dua sifat ini ada
daripada kebaikan bagi pihak dalam keadaan tertentu bertentangan
antara keduanya.
majoriti dan dalam kebanyakan
3. Mengehadkan keseronokan dan
situasi, maka pembunuhan tidak kebahagiaan sahaja tidak memadai untuk
harus dilakukan kecuali dalam mencapai matlamat hidup. Terdapat nilai
keadaan tertentu seperti lain yg lebih baik seperti kebebasan,
kesihatan, ilmu pengetahuan dan lain-lain.
mempertahankan diri.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 23 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 24

4
 08/07/2015

Kritikan Teori Utilitarianisme Tutorial

5. Ada keseronokan yang berbentuk jahat • Dalam kumpulan 3 atau 4 orang,
seperti seronok mencuri, membunuh dan
menyeksa orang lain atau membakar harta kenal pasti sekurang-kurangnya dua
benda orang. isu moral dan bincangkannya dari
6. Masochists: terdapat kepuasan yang
dicapai melalui kesakitan orang. sudut Teori Teleologi (Utilitarianisme).
7. Nietzsche: bagi mencapai kebahagiaan
manusia perlu berhadapan dengan
rintangan yang menyakitkan dan terpaksa
menempuh halangan.
8. Terlalu sukar untuk menyukat kuantiti
keseronokan dan kesakitan seseorang
kerana berbeza cita rasa dan pengalaman
orang.
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 25 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 26

ISL Tajuk akan datang

• Teori Keperibadian Mulia (Personality Virtue Theory)
• Lengkapkan jadual ini dengan 10 contoh. • Teori Kemoralan Sosial (Social Morality Theory)
– Hobbes/Durkheim/Weber
Contoh Kesan / Tindakan Kesan Akhir • Teori Teleologi
kejadian / Akibat
– Utilitarianisme
tindakan • Jeremy Bentham
• John Stuart Mill
Peperangan Ramai Hiroshima dan Ratusan ribu
Dunia ke-2 terbunuh, Nagasaki penduduk Jepun – Egoisme
tentera zalim, dibom nuklear mati serta merta dan • Frederich Wilhelm Nietzsche
ekonomi oleh USA kesan radioaktif • Teori Deontologi
meleset, berpanjangan. – Eksistensialisme
hamba seks Wajar kerana Perang • Jean Paul Sartre
Dunia tamat. – Prinsip Kewajipan
• Immanuel Kant
• Perbandingan dan Penilaian Teori-teori Etika dari aspek
– Kelebihan
– Kelemahan

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 27 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 08/07/2015 28