48 S. EUSEBI HIERONYMI 16 Jogo : Post quatuordecim, inquit, Homilias in Jeremiam, quas sampntpem confuso ordine interpretatus sum, et has quatuordecim in Exechielem per intervalla dictavi. Jam vero quo tempore atrasque simul una junxerit, emiseritque uno libro, ex eo licet intelligere, quem in laudato Catalogo locum tenent. Nempe hinc Eusebiani Chronici interpretationem, inde epistolam in nostra recensione 18, ad Damasum, de Seraphim, medi interjacent : cumque prior illa e duabus istis lucubrationibus ad annum trecentesimum octogesimam certissime spectet, altera ad insequentis medium, ut suis locis probatum est : nihil jam laborandum, ut certo scias, quo lemporis ips intervallo circumscribantur, ita tamen ut velis ad (recen~ tesimum octogesimum primum propius accedere. Numquam profecto assentiaris cl. Ti montio, qui posteriores quatuordecim in Ezechielem ad annum usque trecentesimum octo- gesimum sextum differt. Hoc illi satis infirma ratio persuasit, quod in bujusmet libri preefatione Origenem vocet sanctus doctor, hominem juxta Didymi videntis sententiam alte ‘rum post apostolos Ecclesiarum magistrum : laudari enim abs Hieronymo Didymum, eumque videntem dici ante hunc anoum, quo illum de‘ore noverit Alexandria, neutiquam potuisse arbitratos est. Non erat vero tanii istec facienda conjectura, cui et tota Hieronymianaram scriptionum series, et quod rei capat est, ipsiusmet sanctissimi interpretis testimonium ea, qua continenter suos libros in Catalogo ad temporis recenset praerogativam, ratione ad- versatur. Ss. EUSEBII HIERONYMI STRIDONENSIS PRESBYTERI COMMENTARIJORUM IN EZECHIELEM PROPHETAM LIBRI QUATUORDECIM. LIBER PRIMUS. in Isaiam decem et octo Explanatio- A pendeo, aliorumque 3-4 malis me erucio. Postquam num Yoluminibus, ad Ezecbiel, quod tibi, et sanctz’ vero clarissimum terrarum emnium lumen exstin- memorize matri tua Paulz, o Virgo Christi Eusto- clom est, Immo Romani imperii truncatum caput zet, chium, sepe pollicitus sum, transire eupiebam, et extremam, ut diciwur, manum operi imponere pro- phetali: et ecce subito mors mihi Pammachii atque Marcelle, Romanze urbis obsidio, multoramque fra- trum et sororum dormitio nuntiata est. Atque ita consternatus obstupui , ut nihil alivd diebus ac no- Clibus nisi de salute omnium cogitarem : meque in caplivitale sanctorum putarem esse captivum, nec possem prius ora reserare, nisi aliquid certius dis- ‘cerem : dum inter spem et desperationem sollicitus "Ad ensdem mss. codices, ad-quos superiores B illos deseripsit, m¢ tomi quarti commentarios, hos quoque in Ezechielem ac Danielem exegimus. Sanctum praterea Grego- ium cognomento Magnum, qui suas in Ezechielem hhomilias ex hisce Hieronymi commentariis magnam partem derivavit, et Rabanum, qui totidem verbis Ut verius dicam, in una Urbe totus orbis interiit, obmutui et humiliatus sum, et silui a bonis, et dolor meus renovatus est : concaluit cor meum intra me, et in meditatione mea exarsit ignis (Peal. xxxem, 4): nec putavlillam sententiam negligendam : Musica in Iuctu importuna narratio (Eecli. xxn, 6). Verum quia et tu indesinenter hoe fagitas, et magno vulneri ci- catrix paulatim obducitur : ® Scorpiusque inter En- eeladum et © Porphyrionem Trinacrise humo pre- mitur, et Hydra moltoram capitum contra nos > Rufinus in’Sicilia mortuus. © Ex ingenio quidem, certa tamen emendatione, substitu Porphyrionem, pro quo mendose hactepus obtinuit Porphyrium. Consiat vero fabulam Gigan- tum alludi, quorum alter, Enceladus] omnium ma-7 COMMENTARIORUM IN EZECHIELEM LIB. 1. CAP. I. 418 aliquando sibilare cessavit : datumque tempus, quo non hareticorum respondere insidiis, sed Seriptu- rarum exposition’ incumbere debeamus, aggredior Ezecbiel prophetam, cujus difficultatem Hebraorum isi quis apud eos etatem sa- id est, tricesimum annum im- Geneseos, nec Canticum Canticorum, nec hojus voluminis exordium et finem legere permittitur, ut ad perfectam scientiam, et ‘mysticos intellectus, plenum humauz: natura: tempus accedat, Quod opus si per Domini misericordiam ad caleem usque perduxero, transibo ad Jeremiam, qi in Lamentationibus suis, sub typo Jerusalem quatuor plagas mundi, quadruplici plangit alpha- beso. (Gap. 1. —Vers. 1.) Bs actum est in tricesimoanno, in quarto, in quinta mensis, Tricesimus annus non, ut plerique sestimant, etatis prophets dicitur, nec * Jobilai, qui est annus remissionis; sed a duode- imo anno Josix regis Juda, quando inventus est liber Deateronounii in templo Dei, usque ad quintum ‘apivitstis annum Joachin cognomento Jechoni, qui cum matre ductus est in Babylonem, et cum Daniele tribusque poeris, et Ezechiel (qua: est tribus Jud prima eaptivitss) quando stillavit ira Dei super Jeresslem (IV Reg. xxn1; Il Par. xxxv; IV Reg. sir). Secundum anagogen vero pra‘iguratur Do- nines atque Salvator, qui tringinia annos natus ‘eait ad baptismum (Luc, an), que in homine per- fecta zias' est, Unde et in Numerorun volumine justa Hebrzeos, non , ut in LXX continetur, a vice- simo > quinto ztatis anno, sed a tricesimo incipiunt ‘eeerdotes in tabernaculo ministeare (Num. 1¥). In quod signum prazcessit et Joseph, quando in &- ‘7plo esurienti populo frumenta largitus est (Genes. uu), et Joannes Baptista venit ad fluenta Jordanis, Wadicavitque baptismum peenitentie (Lue. um). Qoodque § scriptum est, in quarto, pendente sen- \eatia, subauditur mense. Statim enim sequitur, in ‘pinta mensis. Quod ut mnanifestius Geret, supra ad- didere Septuaginta. (Vers. 2.) Cum essem in medio captivorum juzta flu- tam Chobar , aperti sunt coeli, et vidi visiones Dei in ina mensis: ipse eat annus quintus traxsmigratio- ximos, alter Porphyrion statura insolentior et minax, jn Siciie insula a Jove percussi sunt. Vide Clau- igentomachia. legamtissime autem Hora- ‘tins fib. ns, od. 4: Sed quid Typboeus, et validas Mimas, vl quid minaci Poaruraion statu, ‘Rhoreas, evulsisque truncis ladus jaculalor audaxt? etc. Perphyci sed ethnic’ phil Semen. Rulinum vero hiic acriter peretsis lia at jum, ac duobus monstris ox, dao dericesimo pro duodccimo. Raban. et Palat, ms., nec non jubile ; et ‘Annis regis Joachin. Captivum sedisse populam super fumina Babylonis, David prophetat in spiritu: Su- per flumina Babylonis ibi sedimus et flevimus (Peal. ‘exxxvn). Chobar autem, aut nomen est fluminis, aut certe, juxta iuterpretationem suam, ¢ qua in grave veriitur, Tygrim significat et Euphratem , et omnia ‘magna et gravissima flumina que in terra Chaldaeo- um esse perbiLentur. Apertosqueccelos non divisione firmamenti, sed fide credentis intellige : e0 quod coclestia sintilli reserata mysteria, Unde et in bap- tismate Salvatoris, quando Spiritus sanctus in specie culumba descendit super eum, aperios cuelos leg mus (Matth. sn), quibus reseratis, pauduutur visiones Dei: non una visio, sed plures, dicente Domino per Prophietam : Ego visiones ¢ multiplicabo, et in mani- B bus Prophetaruwy assimilatus sum (see xu, 10). Ist sunt visiones quas omnis Ezechielis prophetia con- texuit, Siguificantiusque juxta Hebraos et exteros Interpretes transmigratio dicitur Joachin, et non cap- Uritas, quod LXX transtulerunt. Non enim eaptus urbe superata ; sed voluntate se tradens, ductus est in Babylonem. Igitur Joachin, id est, Jechonize di- catur prima transmigratio : Sedecize autem secunda vel extrema captivitas. (Vers. 3.) Factum est verbum Domini ad Esechiel ‘Alium Busi, sacerdotem, in terra Chaldaorum, secus lumen Chobar. Et Danieli et Ezecbieli, qui in Baby- Jone erant juxta lumina, fulurorum sacramenta pan- duntur super aquas, immo in aquis purissimis, ut boptismatis potentia monstraretur. Alioquin et apo- € stolus Paulus quando ab Anania lotus in Domino est, tegentibus prius oculos ejus squamis, caruit cxcitate (Act. 1x). Et in Genesi, prima que viverent, de aquis egressa sunt. tNud quoque intelligendum, quod in tricesimo wtatis sue anno Dominus @ ad ba- ptisma venerit: in quarto mense, qui apud nos voca- tur Januarius, et est in anni primus exordio, prater Nisan mensem novorum, in quo Pascha celebratur. Apud Orientales enim populos, post collectionem frugum, et torcularia, quando decima deferebantur in templum, October erat primus mensis, et Janua- rius quartus. Quintam autem diem mensis adjungit, ‘ut significet baptisma, in quo aperti sunt Christo coeli, et Epiphaniorum dies hucusque venerabilis est, non ul quidam * putant Natalis in carne, tunc enim D_ * Infra vero in cap. hujusmet prophet xvi: Ad sacerdotale, inquit, officium non post vicesinum tum qetatis ‘annum, sed post tricesimum accedunt. Ubi uempe Num. iv Hebraica verites scribit a tricesimo anno sumi ministros in tabernaculo feederis, LXX a Vieesimo quinto verterunt. Hic pro in labernaculo Rabanus legit in templo. « Victorius ait, ut grave significet, legendum es se Chobad "a2, el forte et7 similitudo mutationem induxit, ni ius grave pro potenti, ac multo, quod est T2> Hieron. vocem accey it. dem maultiplicari malvit, juxta Graee., dndatvvas © Gracis pracipue, quos inter S. Epivhunius, ui Mares. 54, § 24, sexto Janu: He Auristi consignat: Cumw enint, inquit , Januari mense notus exset, ociavo idus Janwarii, gui est apud Roma 1.08 Jenvarti dies sexins, ec. .9 ‘8B. BUSEEH SHERONY RM 20 abstonditts ev, et non apparnit. Qrtod hake tempor’ A enim visio quinte :-ino transudgrationis regis Jon congrait, quando dictom est: Mfc ent #ittus menedife tus, in quo mihi romptacnt (Marth. it, 17). Potro Busi fn linguarh hostram vertitvr, spretus atque contemps tus: Exechiel, roborties # Bes. Qued sie Domina coa- plabitur, ut dicamus Creatorem mundi, qui Peter est Salvatoris, ah omnibus hacteticis spernt aique con- temol, tii vetns non reciptent Testamentam, Nec iran rubastam Def esse Dominum: cam ipee sit Del virtus Delque sapientia. Et facta ext super eam ibi manus Domini. LXX: BY facta est tuper me manas Domini. Ut ceruere visioncs Dei et intelligere possimus, manu et fortitudine Dei super os ops est {1 Cor. 1). In qua manu et brachie edattus est popu'es Israel de Aigypto; cujus fortita- dinis peirtem etinan Magi inteltexerunt dicemtes : Di: gittes Bei est (Exod. vit}. Bt Salvator in Evangelio: Si ego in digito Cel ejicie daemonia (Mauh, x11, 28). Pro quo th altero Bvangelio seriptum est: Si eyo in Apirfie Dei ejicto damonia (Lac. 31, 20). (Vers, 4.) Ke vidi, et ecce venius turbinis veniebat ab Agaiione, o mubes magna, et ignis involeens, et aptumiter in etrenien ejus. Ex de medio ejus quasi spe- cies electri, id est, de medio ignis, LXX: Et vidi, et cee eplritas anferens (sive etvollens) weniebet ab Aqui- fone, et mubos magna én eo, et ignis micans, et splen- dor in circuitn ejas. Et in medio ejua quasi visio clee- tri in medio ignie = et aplendor in eo ',. In cousola~ tionem populi transmigeautis, et revelationem sen- temtize Dei, prépheta videt moximam J visionem. In cnjus yes synagugat Judworum mute sunt, ultra hominem esse divertiua,et de hac, et do sulificatione templi, quod in ullimo prophetian Ihujus eerdbitur, aliquid velle conari, Nos autem quae a majortous eccepinus, et juxta medum ingenioli nostri splrimalibus spiritualia comparantes, suspi- ceari wagis possumus quam explanare, berivolis cre- demus fiisqee (Al. Gdelibueque] lector i deprecantes, ut temeritali, immo fd suram suemt, faveant gis quam irascautur. Ac pri- yum auferentem, sive attollen- tem, quem nos junta Aquilam interpretati sumus, ‘rentunt turbinis, of juxta Symmachum et Theodotio- hem flatam we epiritum tempestutis, ab aliisin bonsm, ab aliis in oontrariam partem aceipi. Verbum enim Hebraicum ava (nT) pro focorain qualitate, vel spi ritus, vel aninea, vel bentus accipitur. Spititus, ut ibi: Emitte spiritum twkm et creabuntur (Ps. cin, 30). ‘Anima: Egredicter epiritus ejus ot revertetur tit serram suam (Pa. cxLy, 4). Ventus: In spititu * violento conteres naves Tharsis (Ps. xuvit, 8). Et alibl: Ignis atanlphur, et spiritus procellarum , pars calicis eorum (Ps. x, 1). Qui vemtum et flatum tempesiatis legunt, hoc sentiunt: iram et furorem Dei tenire ab > Aqui- Tome, tuoc est Nabuchodonosor, et Jerusalem post tex stinox hujus vistonis esse capiendam. Cernitur L., In spiritm vehementi confringens naves, $ Baer Rebun sents Bebylone Roe te, chedonosor, etc. jabu- chin, quiet Sedecize reguanti in Jerusalem quintus erat, quem legimus post sex similiter anvos, id est, enno undecimo imerii eui, urbe capa, ductum Babylonem. His ergo qui babilabant prope un *Chebar, clsyonte se regitradiderent, revelatur quod henefecerint obedire sententi« Dei. In brevi enim et Judzam provinciam, et urbem Jerusalem esse ca- piendam. Quodque nubes magua deseribitur, intel- emus cam imbres eversionum super Judeam, plu- viseque allisionum portare. Bt involutus ignis mon strot ventura supplicin, et captivitatis mala, Splen- dorque in cirenita cjus significat Dei aperts judieia. Qui eutem in conteariai partein sentiut, hoc est, bonam, spiritum auferentem, sive @ extollentem, B Sjiritum sanetwn intelligunt, qui auferat ab how: nibus vitia atque peeceta,, sive jaceutes atiollat ad subi (que reeeidere ab Aquilone vento fri- idissimo, a quo exardescunt mala super omnem tercam (Eccles. ruin); et in Jeremia, olla illa tortie bilis a facie Aquilonis accenditur (Jerem. 1). Nubem quogque maguam ad personam Christi referuat, qui venit in Agyptum hujus ssxeuli super nubem lever : agueinque proprie dici ad comparationem miino- rum, prophetarum videlicet, et apastolorum om- iunique sanetoram, de quibus seriptum est : Ere rites tua usque ad nxbea (Ps. xxx, 6); ct: Mandabo nubibua ne pluant super Israel imbren: (Isai. v, 6); et alibi: Nubes pulvis pedum ejus (Naum 1, 5); et iterum: Nubes et caligo in circuitu illias (Ps. sev, € 2). Ignem quoque micantem ct splendorem iv cir- (itu ejus, juxta Wud aecipi quod seriptum est: Deus ynit consumens est (Deut. wv, 24). Ad quem mitten- um Super terram Salvator venisse se ‘licit, et nobis omnibusque credeatibus ardere desiderat (ue. qui cum terrorem peccatoribus inferat aique ypplicia, tamen splendore rutilet, et lumine ac Tut- gore sit plenus, Ideirco nos exeoquens, ut puris al- que purgatis tribuat Letiora, 5.) Etin medio ejus similitudo quatuor ani malium, et hic aspectus eorum: similitudo hominis in cis. Quodque sequitur, Etsplendor in co, obelovpra- notandum est. Nisi addid.sset Scriptura, dicens: Id est, de medio ignis, propler ambiguitatem verbi e rare potcramus, at putaremus speciem, vel visionem D electri esse in medio venti, vel spiritus. Ergo hoe sentientum, quod in medio ignis et torntentorem Dei, electri similitudo sit, quod est auro argentoqus pretiosius; ut post judicium atque tormenta, quax patientibus tristia videntur et dura, pretiosior ele- citi folgor appateat, dum providentia Del omnia gu- bernavtur, et que putatur poaia, medicina est. (Vers. 6.) Etin medto eft similitedo quatuor ‘matium, et hic aspectus eorum: similitudo homi is, Iv medio ejus, subauditur quidem, elecit: sed telius ut ignem intelligamus, qui credentibus lumen, * Duo mss.. propter flumen Chobar, ete. Leviora quotem ints Cocaine,