You are on page 1of 106

Ñeà taøi : WLANs vaø WPANs höôùng tôùi 4G Wireless

Lôøi caûm ôn
---o0o---

Em xin chaân thaønh caûm ôn Ban laõnh ñaïo Hoïc vieän ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi
cho em trong khoaûng thôøi gian em theo hoïc taïi tröôøng. Em xin caûm ôn taát caû caùc
thaày coâ trong Hoïc vieän ñaõ truyeàn ñaït nhöõng kieán thöùc vaø kinh nghieäm quyù baùu cho
em.
Ñaëc bieät, em xin gôûi lôøi caûm ôn ñeán thaày Traàn Coâng Huøng ñaõ tröïc tieáp höôùng
daãn, giuùp ñôõ vaø taïo moïi ñieàu kieän toát nhaát cho em trong thôøi gian hoïc taäp vaø nghieân
cöùu.
Sinh vieân thöïc hieän
Buøi Taán coâng

Ñoà aùn toát nghieäp


Ñeà taøi : WLANs vaø WPANs höôùng tôùi 4G Wireless

Lôøi môû ñaàu


---o0o---
Trong thôøi gian gaàn ñaây, cuøng vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån maïnh meõ cuûa heä
thoáng maïng coá ñònh ADSL thì vieäc söû duïng vaø truy caäp maïng thoâng qua caùc thieát bò
khoâng daây ngaøy caøng roäng raõi hôn. Nhö coâng ty Tin Hoïc Böu Ñieän Thaønh Phoá
(NetSoft) ñaõ trieån khai vaø ñöa vaøo söû duïng heä thoáng maïng Wireless LAN ñaõ taïo
neân nhieàu tieän lôïi cho Ban laõnh ñaïo vaø caùc nhaân vieân cuûa coâng ty. Vaø heä thoáng
maïng khoâng daây naøy cuõng ñöôïc trieån khai roäng raõi trong caùc tröôøng Ñaïi hoïc trong
thaønh phoá nhö ôû tröôøng chuùng ta laø Hoïc Vieän Coâng Ngheä Böu Chính Vieãn Thoâng
cuõng ñaõ söû duïng heä thoáng maïng khoâng daây naøy trong vieäc quaûn lyù vaø giaûng daïy taïo
neân söï linh hoaït vaø naêng ñoäng cho caùc giaûng vieân khi leân lôùp. Tuy nhieân, do tính
chaát cuûa heä thoáng maïng Wireless LAN naøy laø phaïm vi phuû soùng bò giôùi haïn neân khi
ngöôøi duøng ra khoûi phaïm vi naøy thì thieát bò truy caäp hoaøn toaøn bò teâ lieät.
Ñeå haïn cheá nhöôïc ñieåm naøy, moät phöông phaùp giaûi quyeát ñaõ ñöôïc ñeà xuaát laø
taïo neân moät Card giao tieáp song song cho heä thoáng Wireless LAN vaø heä thoáng
thoâng tin di ñoäng theá heä thöù 3 (3G) cuï theå laø heä thoáng UMTS (Universal Mobile
Telecommunication System). Moät khi ngöôøi duøng ra khoûi phaïm vi phuû soùng cuûa
Wireless LAN thì seõ ñöôïc keát noái vôùi heä thoáng UMTS. Khi ñoù ngöôøi duøng (coøn goïi
laø Mobile Station) seõ giao tieáp vôùi caùc traïm (Node B) cuûa heä thoáng UMTS thoâng
qua giao thöùc Mobile IP maø khoâng caàn baän taâm laø mình coù ra khoûi phaïm vi phuû
soùng cuûa Wireless LAN hay khoâng.
Nhaèm laøm roõ hôn veà kieán truùc vaø cô cheá hoaït ñoäng cuûa heä thoáng naøy vaø
ñöôïc söï chaáp nhaän cuûa thaày Traàn Coâng Huøng em ñaõ choïn ñeà taøi “WLANs vaø
WPANs höôùng tôùi 4G Wireless” laøm ñoà aùn toát nghieäp. Noäi dung chính cuûa ñoà aùn
bao goàm :
¾ Khaûo saùt heä thoáng maïng WLAN.
¾ Giôùi thieäu veà WPAN.
¾ Caùc haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân neàn IEEE 802.11b.
¾ Khaûo saùt heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù 3 (UMTS).
¾ Söï keát noái giöõa WLAN vaø heä thoáng UMTS.
¾ Thuû tuïc chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS.
¾ Caùch höôùng tôùi heä thoâng 4G trong töông lai.
Sau ñaây laø toaøn boä noäi dung ñoà aùn. Moïi thaéc maéc vaø goùp yù veà ñoà aùn xin vui loøng
lieân heä theo ñòa chæ mail : congbuitan@yahoo.com.

Ñoà aùn toát nghieäp


Ñeà taøi : WLANs vaø WPANs höôùng tôùi 4G Wireless

Muïc luïc
---o0o---

Chöông I. Giôùi thieäu chung ...................................................................................1

Chöông II. Neàn taûng cuûa WLAN .........................................................................6


2.1 Giôùi thieäu.......................................................................................................6
2.2 Kieán truùc toång quaùt IEEE 802.11 .................................................................6
2.2.1 Kieán truùc heä thoáng ..................................................................................7
2.2.2 Ñaëc ñieåm heä thoáng .................................................................................8
2.2.3 Lôùp vaät lyù (Physical layer) .....................................................................9
2.2.4 Lôùp MAC ..............................................................................................10
2.2.5 Kieán truùc lôùp MAC ...............................................................................11
2.2.6 Dòch vuï keát hôïp.....................................................................................14
2.2.7 Tính xaùc thöïc vaø tính caù nhaân...............................................................15
2.2.8 Söï phaân maûnh .......................................................................................16
2.2.9 Söï ñoàng boä ............................................................................................16
2.2.10 Tính löu ñoäng ........................................................................................16
2.2.11 Söï hoã trôï ña toác ñoä ................................................................................17
2.3 MMAC-PC .................................................................................................17

Chöông III. Giôùi thieäu WPAN ............................................................................19


3.1 Giôùi thieäu ....................................................................................................19
3.2 Toång quan veà Bluetooth ...........................................................................19
3.2.1 Kieán truùc chung cuûa Bluetooth .............................................................20
3.2.2 Toång quan veà caùc giao thöùc loõi Bluetooth............................................21
3.2.2.1 Lôùp Bluetooth voâ tuyeán ........................................................................22
3.2.2.2 Lôùp daûi taàn cô sôû ..................................................................................22
3.2.2.3 Lôùp giao thöùc quaûn lyù lieân keát (LMP)..................................................26
3.2.2.4 Ñieàu khieån lieân keát logic vaø lôùp giao thöùc töông thích (L2CAP - Logical
Link Control and Adaptation Protocol Layer)..................................................26
3.2.2.5 Lôùp giao thöùc phaùt hieän dòch vuï (SDP - Service Discovery Protocol) .27
3.3 Moâ hình WPAN..........................................................................................28
3.4 Caùc nguyeân lyù kieán truùc ...........................................................................28
3.5 Söï caïnh tranh giöõa WLANs vaø WPANs .................................................29

Chöông IV. Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE
802.11b .............................................................................................................31
4.1 Giôùi thieäu ....................................................................................................31

Ñoà aùn toát nghieäp


Ñeà taøi : WLANs vaø WPANs höôùng tôùi 4G Wireless

4.2 Haønh vi cuûa UDP treân IEEE 802.11........................................................31


4.2.1 Keânh lyù töôûng .......................................................................................32
4.2.2 AÛnh höôûng cuûa söï truy caäp döïa treân RTS/CTS ....................................35
4.2.3 Söï aûnh höôûng cuûa caùc loãi trong UDP....................................................35
4.3 Haønh vi cuûa TCP treân IEEE 802.11 ........................................................36
4.3.1 Keânh lyù töôûng .......................................................................................36
4.3.2 Söï aûnh höôûng cuûa caùc loãi treân TCP ......................................................39

Chöông V. Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba...................................40
5.1 Giôùi thieäu ....................................................................................................40
5.2 Söï phaùt trieån töø 2G leân 3G.......................................................................40
5.3 3G vaø caùc Release .....................................................................................40
5.3.1 Release 3 (R3) ......................................................................................43
5.3.2 Release 4 (R4) ......................................................................................45
5.3.3 Release 5 (R5) ......................................................................................47
5.4 Ngöõ caûnh trieån khai 3G ............................................................................49
5.5 AÛnh höôûng treân maïng ñang toàn taïi .........................................................49

Chöông VI. Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS .......................................51
6.1 Giôùi thieäu ....................................................................................................51
6.2 Caùc kieán truùc heä thoáng lieân maïng...........................................................51
6.3 Söï keát noái giöõa SGSN vaø ñieåm truy caäp WLAN qua boä moâ phoûng
RNC .....................................................................................................................52
6.4 Söï keát noái giöõa GGSN vaø ñieåm truy caäp WLAN qua boä moâ phoûng
SGSN .....................................................................................................................56
6.5 Söï keát noái giöõa UMTS vaø WLAN thoâng qua ñieåm truy caäp aûo VAP
(Virtual Access Point) ..........................................................................................57
6.6 Söï keát noái giöõa UMTS vaø WLAN thoâng qua Mobility Gateway (MG)59
6.7 Söï keát noái giöõa UMTS vaø WLAN döïa treân mobile IP ..........................61
6.8 Söï chuyeån giao giöõa IEEE 802.11 vaø UMTS ..........................................61
6.9 Höôùng chuyeån giao giöõa IEEE 802.11 WLAN vaø UMTS döïa treân
Mobile IP ...............................................................................................................63

Chöông VII. Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai ..........................67
7.1 Giôùi thieäu ....................................................................................................67
7.2 Giôùi thieäu veà WAL ....................................................................................68

Ñoà aùn toát nghieäp


Ñeà taøi : WLANs vaø WPANs höôùng tôùi 4G Wireless

7.3 Kieán truùc WAL..........................................................................................68


7.4 Caùc dòch vuï tín hieäu WAL ........................................................................69
7.4.1 Moät vaøi ñònh nghóa................................................................................70
7.4.1.1 Söï hoaït ñoäng WAL ...............................................................................70
7.4.1.2 Ñònh daïng Header WAL.......................................................................70
7.4.1.3 Thuû tuïc ñaêng kyù ....................................................................................71
7.4.2 Söï thieát laäp keát noái ...............................................................................74
7.4.3 Söï trao ñoåi döõ lieäu ................................................................................76
7.4.4 Thuû tuïc taùi keát noái ................................................................................77

Chöông VIII. Chöông trình Demo.....................................................................79


8.1 Giôùi thieäu ....................................................................................................79
8.2 Demo Wireless LAN .................................................................................80
8.3 Demo heä thoáng UMTS ..............................................................................82
8.4 Demo veà söï lieân keát giöõa WLAN vaø UMTS ...........................................83
8.5 Demo veà söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS thoâng qua Mobile IP85

Chöông IX. Keát luaän vaø höôùng phaùt trieån ......................................................87


Thuaät ngöõ vieát taét ................................................................................................88
Giaûi thích thuaät ngöõ .............................................................................................93
Taøi lieäu tham khaûo ...............................................................................................99

Ñoà aùn toát nghieäp


Chöông I: Giôùi thieäu chung

Chöông I
GIÔÙI THIEÄU CHUNG
Vôùi söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa caùc loaïi thoâng tin nhö thoaïi, döõ lieäu vaø
hình aûnh treân neàn Internet, ñaõ taïo ra moät nhu caàu môùi veà hình thöùc di ñoäng ña
phöông tieän. Nhieàu nghieân cöùu vaø thöïc nghieäm ñaõ ñöôïc trieån khai treân toaøn theá
giôùi taïo ra caùc heä thoáng thoâng tin ña phöông tieän baêng roäng khoâng daây theá heä tieáp
theo vaø söï phaùt trieån nhanh choùng naøy seõ “co” theá giôùi laïi thaønh moät ngoâi laøng
thoâng tin ña phöông tieän toaøn caàu (GIMCV - Global Information Multimedia
Communication Village [15]) vaøo naêm 2020.

Söï hoaït ñoäng thaønh coâng cuûa theá heä ñaàu tieân 1G (first generation) cuûa
truyeàn thoâng mobile wireless ñaõ taïo ra khaùi nieäm cuûa GIMCV. Moät caây gia heä cuûa
heä thoáng GIMCV [15] nhö trong hình 1.1. GIMCV ñöôïc taïo ra töø khi xuaát hieän heä
thoáng teá baøo töông töï 1G. Caùc heä thoáng tieâu chuaån khaùc nhau ñöôïc phaùt trieån treân
toaøn caàu. ÔÛ Myõ, dòch vuï truyeàn thoâng mobile teá baøo töông töï ñöôïc goïi laø dòch vuï
ñieän thoaïi mobile cao caáp (AMPS -Advanced Mobile Phone Service) ñöôïc baét ñaàu
vaøo thaùng 10 naêm 1983 ôû Chicago.

ÔÛ Na Uy ñieän thoaïi Mobile Nordic ñaõ thaønh coâng trong söï phaùt trieån heä
thoáng truyeàn thoâng mobile teá baøo töông töï: NMT-450.

ÔÛ Anh, Motorola ñaõ phaùt trieån heä thoáng truyeàn thoâng mobile teá baøo töông töï
ñöôïc goïi laø heä thoáng truyeàn thoâng toaøn truy caäp (TACS -Total Access
Communication System) döïa treân AMPS vaøo naêm 1984 -1985. Vaøo naêm 1983,
NMT ñaõ baét ñaàu naâng caáp NMT-450 ñöôïc goïi laø NMT-900. C-450, Radio
Telephone Mobile System (RTMS) vaø Radiocom-2000 töông öùng ñöôïc giôùi thieäu ôû
Ñöùc, YÙ vaø Phaùp.

Taïi Nhaät, Nippon Telephone vaø Telegraph (NTT) ñaõ phaùt trieån heä thoáng
truyeàn thoâng mobile teá baøo ôû taàn soá 800-MHz vaø khôûi chaïy vaøo naêm 1979. JTACS
laø phieân baûn cuûa TACS vôùi taàn soá phuø hôïp vôùi ngöôøi nhaät. TACS baêng heïp
(NTACS – narrowband TACS) ñaõ caét giaûm taàn soá yeâu caàu xuoáng coøn phaân nöõa, baét
ñaàu phuïc vuï vaøo thaùng 10 naêm 1991.

Theá heä 1G ñaõ boäc loä moät soá ñieåm yeáu laø: söï khoâng töông thích cuûa caùc heä
thoáng neân ñaõ ngaên caûn söï di chuyeån giöõa caùc vuøng. Chính vì ñieàu naøy maø ngöôøi
duøng phaûi thay ñoåi caùc ñaàu cuoái mobile khi di chuyeån sang moät quoác gia khaùc. Hôn

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 1


Chöông I: Giôùi thieäu chung

nöõa, noù cuõng khoâng theå ñaûm baûo ñaày ñuû dung löôïng cho ngöôøi duøng vaø chaát löôïng
khoâng ñöôïc ñaûm baûo.

Ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà naøy, nhoùm nghieân cöùu vaø phaùt trieån heä thoáng
truyeàn thoâng mobile teá baøo ñaõ baét ñaàu phaùt trieån heä thoáng döïa treân söï ñieàu phoái
truyeàn thoâng voâ tuyeán tín hieäu soá. Caùc heä thoáng truyeàn thoâng mobile môùi naøy trôû
thaønh heä thoáng truyeàn thoâng mobile theá heä thöù hai (2G).

Hình 1.1. Caây gia heä cuûa GIMCV

ÔÛ chaâu AÂu, GSM laø moät heä thoáng truyeàn thoâng teá baøo tín hieäu soá môùi cho
pheùp di chuyeån treân toaøn theá giôùi vaø söû duïng baêng taàn laø 900-MHz, khôûi chaïy vaøo
naêm 1992. Vaøo naêm 1994, DCS-1800, moät phieân baûn GSM ñöôïc söû duïng ôû baêng
taàn 1.8 GHz, cuõng ñaõ ñöôïc trieån khai. Söï phaùt trieån cuûa GSM ñaõ daãn ñeán söï ra ñôøi
GSM giai ñoaïn 2+. Haàu heát caùc tieâu chuaån quan troïng cuûa GSM giai ñoaïn 2+ ñöôïc
thöïc hieän töø ñieåm truy caäp heä thoáng voâ tuyeán:

™ Caûi tieán toái ña toác ñoä maõ hoaù tieáng noùi;

™ Maõ hoaù töông thích ña toác ñoä;

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 2


Chöông I: Giôùi thieäu chung

™ Dòch vuï döõ lieäu 14.4 Kbps;

™ Döõ lieäu chuyeån maïch keânh toác ñoä cao;

™ Dòch vuï voâ tuyeán goùi chung (GPRS);

™ Caûi tieán toác ñoä döõ lieäu cho söï phaùt trieån toaøn caàu (EDGE).

ÔÛ Baéc Myõ, heä thoáng truyeàn thoâng teá baøo tín hieäu soá IS-54 ñöôïc chuaån hoùa
vaøo naêm 1989. Sau ñoù, caùc tieâu chuaån ñöôïc chænh söûa bao goàm caùc dòch vuï cheá ñoä
song song giöõa heä thoáng truyeàn thoâng teá baøo tín hieäu soá, töông töï vaø ñöôïc taùi giôùi
thieäu vaøo naêm 1993 vôùi tieâu ñeà laø DAMPS hoaëc IS-136. Hôn nöõa, IS-95 laø heä
thoáng tieâu chuaån ñaàu tieân döïa treân CDMA, khôûi chaïy naêm 1993. ÔÛ Nhaät, truyeàn
thoâng teá baøo tín hieäu soá hoaëc heä thoáng PDC söû duïng baêng taàn 800 MHz vaø 1.5 GHz
ñöôïc baét ñaàu phuïc vuï töông öùng vôùi caùc naêm 1993 vaø 1994.

Boå sung cho heä thoáng tín hieäu soá naøy, söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä khoâng
daây tín hieäu soá môùi ñaõ taïo ra heä thoáng theá heä thöù hai boå sung, ñoù laø heä thoáng ñieän
thoaïi caàm tay caù nhaân (PHS - Personal Handy-phone System) - tröôùc ñaây PHPs ôû
Nhaät, DECT (Digital Enhanced Cordless Telephone) ôû chaâu AÂu, vaø dòch vuï truyeàn
thoâng truy caäp caù nhaân (PACS - Personal Access Communication Service) ôû Baéc
Myõ.

Trong theá heä thöù 2 (2G) cuûa heä thoáng truyeàn thoâng mobile, caùc tieâu chuaån
phoå bieán cuûa moät vaøi vuøng nhö ôû Chaâu AÂu vaø Baéc Myõ coù theå di chuyeån qua laïi moät
soá vuøng. Trong khoaûng thôøi gian töø 1990 ñeán 2000, loaïi truyeàn thoâng daây cuõng nhö
khoâng daây ñaõ ñöôïc caùch taân trong quaù trình xöû lyù tín hieäu soá. Trong suoát thôøi gian
naøy, taát caû caùc thoâng tin nhö thoaïi, döõ lieäu, hình aûnh vaø aûnh ñoäng coù theå ñöôïc soá
hoaù vaø döõ lieäâu ñöôïc soá hoaù coù theå truyeàn qua maïng maùy tính toaøn caàu nhö Internet.
Ngöôøi duøng mobile cuõng coù theå truyeàn döõ lieäu ñaõ soá hoaù trong moät maïng truyeàn
thoâng mobile. Tuy nhieân, trong 2G toác ñoä döõ lieäu coøn bò giôùi haïn, caàn taïo ra heä
thoáng truyeàn thoâng mobile môùi toác ñoä cao. Döïa treân caùc muïc tieâu naøy, nhoùm
nghieân cöùu vaø phaùt trieån ñaõ chuyeån sang heä thoáng truyeàn thoâng mobile theá heä thöù 3
(3G) ñöôïc baét ñaàu vaøo naêm 1995. Söï nghieân cöùu vaø phaùt trieån naøy ñaõ xuaát hieän vaøo
khoaûng thôøi gian 1995-2000 coù theå chia thaønh 2 lónh vöïc:

1. Chuaån hoaù quoác teá heä thoáng teá baøo tín hieäu soá toác ñoä cao vôùi di ñoäng theá
heä thöù hai;

2. Chuaån hoaù quoác teá heä thoáng truy caäp mobile baêng roäng cho söï di chuyeån
vôùi toác ñoä chaäm.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 3


Chöông I: Giôùi thieäu chung

Trong lónh vöïc thöù nhaát, IMT-2000 (International Mobile


Telecommunication – 2000) ñöôïc chuaån hoaù vaø höôùng ñeán toác ñoä 144 Kbps cho söï
di chuyeån vôùi toác ñoä nhanh, 384 Kbps cho di ñoäng vôùi toác ñoä chaäm vaø 2 Mbps cho
caùc traïm.

IMT-2000 döïa treân heä thoáng CDMA ñaõ ñem ñeán khaû naêng di chuyeån toaøn
caàu bôûi söï coá ñònh toác ñoä truyeàn daãn maõ (toác ñoä chip). Hôn nöõa, vì toác ñoä truyeàn döõ
lieäu cuûa heä thoáng 3G (144 Kbps - 2 Mbps) laø cao hôn heä thoáng 2G (nhoû hôn 64
Kbps), ngöôøi duøng coù theå nhaän aûnh ñoäng döïa treân söï truyeàn thoâng thoaïi vaø döõ lieäu
söû duïng ñaàu cuoái mobile.

ÔÛ Nhaät ñang nghieân cöùu vaø phaùt trieån caùc döï aùn nhö heä thoáng truyeàn thoâng
mobile baêng roäng ôû taàn soá cöïc cao (SHF - Super High Frquency) töø 3-10 GHz vôùi
moät keânh toác ñoä bit leân ñeán 10 Mbps vaø ñaït ñöôïc toác ñoä 5 Mbps trong moâi tröôøng
di ñoäng nhanh coù theå ngoài treân xe ñang chaïy vôùi toác ñoä 80km/h.

Trong heä thoáng vaän chuyeån thoâng minh (ITS - Intelligent Transport System),
coù nhieàu söï ñieàu phoái truyeàn thoâng cuûa heä thoáng ñònh vò toaøn caàu (GPS – Global
positioning System) laø caùc öùng duïng phoå bieán nhaát. Tuy nhieân, ngaøy naøy heä thoáng
truyeàn thoâng phaïm vi ngaén caù nhaân (DSRC - Dedicated Short-Range
Communication) ñaõ ñöôïc xuùc tieán. Heä thoáng DSRC söû duïng baêng taàn trong ISM
(5.725-5.875 GHz) vôùi khoaûng caùch ngaén (30m).

Ñeå thöïc hieän DSRC, CEN (Comiteù Europeùen de Normalisation) ôû Chaâu AÂu,
ASTM (American Society for Testing and Materials) vaø IEEE ôû Baéc Myõ vaø ARIB
ôû Nhaät ñaõ chuaån bò chuaån hoaù cho DSRC. Khi ñieàu phoái truyeàn daãn döõ lieäu, ITU-R
giôùi thieäu M.1453 ñeà nghò hai phöông thöùc: chuû ñoäng vaø backscantter.

Coù nhieàu caùch ñieàu cheá vaø giaûi ñieàu cheá nhö giao thöùc truy caäp söû duïng
trong truyeàn thoâng mobile. Moái quan heä giöõa heä thoáng truyeàn thoâng theá heä thöù
nhaát, thöù hai, thöù ba, heä thoáng truy caäp wireless toác ñoä cao, cöïc cao vaø ITS ñöôïc
trình baøy trong hình 1.2.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 4


Chöông I: Giôùi thieäu chung

Hình 1.2. Söï phaân loaïi cuûa caùc heä thoáng truyeàn thoâng mobile

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 5


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

Chöông II
NEÀN TAÛNG CUÛA WLAN

2.1 Giôùi thieäu


Vaøo naêm 1990, IEEE ñaõ thaønh laäp uyû ban phaùt trieån tieâu chuaån cho WLAN
hoaït ñoäng ôû toác ñoä 1 Mbps vaø 2 Mbps. Heä thoáng IEEE 802.11 ñaõ ñöôïc chaáp nhaän
vaøo naêm 1997, cho pheùp hoaït ñoäng vôùi toác ñoä 1 Mbps vaø 2 Mbps. Muøa thu naêm
1999, tieâu chuaån treân ñaõ môû roäng leân 10 Mbps. Vì vaäy, IEEE 820.11b ñaõ ra ñôøi cho
pheùp toác ñoä truyeàn ñaït tôùi 5.5 Mbps vaø 11 Mbps. Trong khi ñoù, nhoùm thöù hai ñaõ
phaùt trieån caùc tieâu chuaån laøm vieäc ôû baêng taàn 5 GHz. Ñaây laø IEEE 802.11a, hoaït
ñoäng ôû toác ñoä 6 Mbps, 12 Mbps, 24 Mbps, ñang taïo ra toác ñoä 9 Mbps, 18 Mbps, 36
Mbps vaø 54 Mbps.

Hieän nay, tieâu chuaån IEEE 802.11 ñang ñöôïc xem xeùt môû roäng toác ñoä truyeàn
döõ lieäu leân cao hôn, cho maïng 11b, coù khaû naêng cung caáp toác ñoä troïng taûi leân 20
Mbps. Cuoái cuøng, caùc hoaït ñoäng cuûa uyû ban tieâu chuaån IEEE 802.11 ñaõ thöïc hieän
ñeán lôùp MAC, 11e (chaát löôïng dòch vuï) vaø 11i (baûo maät), vaø söï caûi tieán toác ñoä cuûa
caùc tieâu chuaån ñang toàn taïi 11g.

2.2 Kieán truùc toång quaùt IEEE 802.11


IEEE 802.11 laø tieâu chuaån ñöôïc thöïc hieän bôûi lôùp PHY vaø lôùp MAC. Kieán
truùc giao thöùc ñöôïc moâ taû trong hình 2.1, khi ñoù lôùp PHY ñöôïc choïn ôû 3 khaû naêng:

™ Traûi phoå nhaûy taàn (FHSS - Frequency Hopping Spread Spectrum);

™ Traûi phoå chuoãi tröïc tieáp (DSSS - Direct Sequence Spread Spectrum);

™ Tia hoàng ngoaïi (IR - infrared).

Heä thoáng ñöôïc taïo thaønh bôûi caùc thöïc theå sau:

¾ Traïm (STA-Station): ñoái töôïng cuûa vieäc truyeàn thoâng trong moät traïm
mobile chung.

¾ Ñieåm truy caäp (AP - Access Point): laø traïm chuyeån tieáp löu löôïng trung
taâm thöôøng hoaït ñoäng treân keânh coá ñònh, coù theå xem nhö moät boä ñieàu
phoái trong moät nhoùm STA.

¾ Coång (PO - Portal): laø ñieåm truy caäp rieâng thöïc hieän keát noái IEEE 802.11
WLAN vaø caùc LAN daây 802.x. Vì vaäy, noù cung caáp söï tích hôïp logic giöõa
hai loaïi kieán truùc.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 6


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

Moãi moät thöïc theå thöïc hieän moät caáu truùc giao thöùc cuûa hình 2.1 nhöng khaû
naêng thöïc hieän khaùc nhau.

Lôùp Data link 802.2

MAC

DSSS FHSS IR
PHY PHY PHY

Hình 2.1. Choàng giao thöùc

2.2.1 Kieán truùc heä thoáng

Moät boä STA vaø moät AP taïo thaønh moät taäp dòch vuï cô sôû (BSS - Basic Service
Set) ñoù laø khoái cô sôû cuûa IEEE 802.11 WLAN.

BSS ñôn giaûn nhaát ñöôïc thieát laäp bôûi hai STA coù theå truyeàn thoâng tröïc tieáp.
Söï hoaït ñoäng cuûa cheá ñoä nhö moät maïng ad-hoc [14] bôûi vì loaïi IEEE 802.11 WLAN
naøy ñöôïc taïo ra vaø duy trì maø khoâng caàn söï saép xeáp öu tieân cho caùc muïc ñích rieâng
(nhö vieäc truyeàn file töø moät maùy tính naøy ñeán maùy tính khaùc) vaø ñöôïc goïi laø taäp
dòch vuï cô sôû ñoäc laäp (IBSS - Independent Basic Service Set).

Loaïi thöù hai cuûa BSS laø moät BSS cô sôû haï taàng. Trong moät BSS cô sôû haï
taàng, moät AP (nhö moät STA rieâng bieät) hoaït ñoäng nhö moät boä ñieàu phoái cuûa BSS.
Maëc duø toàn taïi moät caùch ñoäc laäp, hai hoaëc nhieàu BSS coù theå ñöôïc keát noái vôùi nhau
qua moät vaøi maïng backbone ñöôïc goïi laø heä thoáng phaân taùn (DS - Distribution
System). Vieäc thöïc hieän keát noái WLAN (moät vaøi BS vaø moät DS) ñöôïc ñònh nghóa
bôûi IEEE 802.11, nhö moät maïng wireless ñôn ñöôïc goïi laø taäp dòch vuï môû roäng
(ESS-Extended Service Set) (hình 2.2).

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 7


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

Hình 2.2. Kieán truùc moät ESS

2.2.2 Ñaëc ñieåm heä thoáng

Ñaëc ñieåm quan troïng caàn chuù yù laø IEEE 802.11 khoâng chaáp nhaän söï raøng
buoäc treân DS (ví duï, noù khoâng xaùc ñònh roõ DS döïa treân lôùp lieân keát döõ lieäu (data
link layer) hay lôùp maïng (network layer)). Thay vaøo ñoù, IEEE 802.11 xaùc ñònh roõ
söï thieát laäp dòch vuï maø ñöôïc keát noái vôùi caùc boä phaän khaùc cuûa kieán truùc. Nhö vaäy,
caùc dòch vuï ñöôïc phaân chia thaønh caùc chæ ñònh ñeán STA, ñöôïc goïi laø dòch vuï traïm
(SS - Station Service) vaø ñeán DS ñöôïc goïi dòch vuï heä thoáng phaân taùn DSS
(Distribution System Service). Caû hai dòch vuï ñöôïc söû duïng bôûi lôùp con MAC IEEE
802.11.

Caùc dòch vuï ñöôïc chæ ñònh ñeán STA laø:

™ Tính xaùc thöïc/khoâng xaùc thöïc;

™ Tính rieâng tö;

™ Ñôn vò döõ lieäu dòch vuï MAC (MSDU - MAC Service Data Unit) phaân
phaùt ñeán lôùp treân (lôùp IEEE 802.2).

Caùc dòch vuï ñöôïc chæ ñònh ñeán DS bao goàm:

™ Söï keát noái/ngaét keát noái;

™ Söï phaân taùn;

™ Söï tích hôïp;

™ Söï taùi keát hôïp.

Caùc SS ñöôïc cung caáp bôûi taát caû caùc traïm, bao goàm AP, phuø hôïp vôùi IEEE
802.11, trong khi caùc DSS ñöôïc cung caáp bôûi DS. Caùc dòch vuï naøy coù quan heä tröïc
tieáp ñeán moâ hình tham khaûo IEEE 802.11, ñöôïc trình baøy trong hình 2.3. Söï moâ taû
cuûa lôùp con MAC ñöôïc trình baøy vaø moâ taû caùc dòch vuï naøy.

Trong moâ hình quan heä tham khaûo IEEE 802.11, noù ñaùnh giaù söï quan taâm
cuûa hai lôùp MAC vaø PHY bao goàm hai thöïc theå quaûn lyù: thöïc theå quaûn lyù lôùp con
MAC (MAC sublayer Management Entity) vaø thöïc theå quaûn lyù lôùp PHY (PHY
Layer Management Entity). Caùc thöïc theå naøy cung caáp lôùp dòch vuï quaûn lyù giao
tieáp thoâng qua caùc chöùc naêng lôùp quaûn lyù coù theå ñöôïc yeâu caàu.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 8


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

2.2.3 Lôùp vaät lyù (Physical layer)

Nhö moâ taû trong hình 2.3, lôùp PHY ñöôïc phaân chia thaønh hai lôùp con. Lôùp
con thöù nhaát laø lôùp con phuï thuoäc moâi tröôøng vaät lyù (PMD - Physical Medium
Dependent Sublayer), lôùp naøy thöïc hieän vieäc ñieàu cheá vaø maõ hoaù. Lôùp thöù hai laø
giao thöùc hoäi tuï lôùp vaät lyù (PLCP - Physical Layer Convergence Protocol) coù khaû
naêng chæ ñònh PHY, hoã trôï chuû yeáu PHY SAP vaø cung caáp moät keânh tín hieäu roõ
raøng.

Hình 2.3. Chi tieát choàng giao thöùc

Kieán truùc naøy ñöôïc thieát keá ñeå thöïc thi, döôùi cuøng lôùp MAC, moät lôùp PHY
ñöôïc choïn FH, DS, hoaëc IR coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng ñöôïc moâ taû trong baûng 2.1.

2.2.4 Lôùp MAC

Lôùp MAC coù theå ñöôïc ñaùp öùng vieäc cung caáp caùc dòch vuï döôùi ñaây:

™ Dòch vuï döõ lieäu baát ñoàng boä (Asychronous data service), dòch vuï naøy cung
caáp caùc thöïc theå ngang haøng (peer) IEEE 802.2 vôùi khaû naêng chuyeån ñoåi
caùc MSDU;

™ Dòch vuï baûo maät (Security service), dòch vuï trong IEEE 802.11 ñöôïc cung
caáp bôûi dòch vuï xaùc thöïc vaø kyõ thuaät WEP (Wired-Equivalent Privacy);

™ Saép xeáp MSDU laø söï taùc ñoäng duy nhaát cho söï thieát laäp caùc MSDU ñeå
nhaän caùc dòch vuï giao tieáp lôùp MAC cuûa baát kyø traïm ñôn naøo, laø moät söï
chuyeån ñoåi trong vieäc phaân phaùt caùc MSDU broadcast vaø multicast theo

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 9


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

yeâu caàu, lieân quan tröïc tieáp ñeán caùc MSDU, ñöôïc baét ñaàu töø moät ñòa chæ
traïm nguoàn ñôn.

™ Ñònh daïng chung cuûa frame MAC ñöôïc trình baøy trong hình 2.4, bao goàm
caùc thaønh phaàn:

• Moät header MAC bao goàm frame ñieàu khieån, thôøi hieäu, ñòa chæ vaø
chuoãi caùc thoâng tin ñieàu khieån;

• Söï thay ñoåi chieàu daøi frame chöùa thoâng tin chi tieát ñeán töøng loaïi
frame;

• Chuoãi kieåm tra frame (FCS - Frame Check Sequence) chöùa ñöïng CRC
32 bit.

FH DS IR

Phoå 2.4 GHz 2.4 GHz Khueách taùn hoàng

keânh ñaàu tieân ngoaïi (böôùc soùng 850

laø 2.402 ñeán 950 nm)

Soùng mang 1 MHz 11, 13, 14 keânh


con moãi keânh 22
MHz

Toác ñoä vaät lyù 1 vaø 2 Mbps 1, 2, 5.5 vaø 11 1 vaø 2 Mbps
Mbps

2 GFSK, 4 DBPSK, DQPSK, Ñieàu cheá 16 xung

Ñieàu cheá GFSK CCK (chaáp nhaän PPM (Pulse Position


cho IEEE Modulation ) vaø 4
801.11b) PPM

Thaønh phaàn khaùc Hop treân 79 Daõy 11 chip Truyeàn daãn khoâng
keânh Barker ñònh höôùng

Baûng 2.1. Ñaëc ñieåm PHY

Ñieàu caàn chuù yù laø coù 4 vuøng ñòa chæ trong ñònh daïng frame MAC. Nhöõng
vuøng naøy ñöôïc söû duïng ñeå nhaän daïng BSS (BSS_ID), ñòa chæ nguoàn, ñòa chæ ñích,
ñòa chæ traïm ñang truyeàn vaø ñòa chæ traïm ñang nhaän [20].

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 10


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

Hình
2.4. Ñònh daïng frame MAC

2.2.5 Kieán truùc lôùp MAC

Kieán truùc lôùp MAC coù theå cung caáp chöùc naêng ñieàu phoái ñieåm (PCF - Point
Coordination Function) qua caùc dòch vuï coù chöùc naêng ñieàu phoái phaân boá (DCF -
Distributed Coordination Function). Phöông thöùc truy caäp cô sôû cuûa IEEE 802.11
MAC laø DCF ñöôïc bieát nhö CSMA/CA (Carrier-scene Multiple Access with
collision avoidance). DCF seõ ñöôïc thöïc thi trong taát caû STA, cho caû IBSS vaø caùc
caáu hình cô sôû haï taàng maïng. IEEE 802.11 MAC cuõng coù theå ñieàu phoái moät phöông
thöùc truy caäp tuyø choïn goïi laø PCF, chæ coù theå söû duïng trong caùc caáu hình cô sôû haï
taàng maïng. PCF keá thöøa söï môû roäng khaû naêng lôùp MAC vaø cung caáp thôøi gian trì
hoaõn truyeàn daãn ít hôn ñeå hoã trôï cho dòch vuï giôùi haïn thôøi gian. Sau ñaây laø moät soá
phöông thöùc truy caäp moâi tröôøng:

Phöông thöùc truy caäp cô sôû (Basic Access method)

Giao thöùc truy caäp moâi tröôøng cô sôû (Basic Medium Access Protocol [20]) laø
moät DCF cho pheùp chia seû moâi tröôøng giöõa caùc STA thoâng qua vieäc söû duïng
CSMA/CA. Trong giao thöùc naøy, STA caûm nhaän moâi tröôøng tröôùc khi truyeàn daãn.
Neáu moâi tröôøng laø roãi trong khoaûng thôøi gian quy ñònh ñöôïc goïi laø DIFS
(Distributed Interframe space), STA thöïc hieän vieäc phaùt ra döõ lieäu cuûa noù. Ngöôïc
laïi, neáu moâi tröôøng baän vì STA khaùc ñang truyeàn, STA trì hoaõn vieäc truyeàn cuûa noù
vaø noù thöïc hieän moät giaûi thuaät backoff trong cöûa soå tranh chaáp (CW - Contention
Window). Caùc hoaït ñoäng naøy cuûa giao thöùc CSMA/CA ñöôïc minh hoaï trong hình
2.5.

Hình 2.5. Giao thöùc CSMA

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 11


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

Vì lyù do hieäu quaû, kyõ thuaät backoff ñöôïc söû duïng trong DCF laø rieâng bieät vaø
thôøi gian tieáp theo DIFS ñöôïc phaân chia thaønh caùc khe (slots) thôøi gian maø noù phuï
thuoäc vaøo moâi tröôøng vaät lyù söû duïng (ñöôïc coá ñònh nhö trong caùch maø moät traïm coù
theå phaùt hieän ra söï truyeàn moät goùi cuûa baát kyø traïm khaùc naøo). Thuû tuïc backoff laø söï
bieán ñoåi theo soá muõ nhò phaân: vôùi moãi laàn truyeàn, giaù trò thôøi gian ñöôïc phaùt sinh
ngaãu nhieân, sau ñoù phaân boá ñoàng ñeàu trong khoaûng (0,CW). CW phuï thuoäc vaøo
thôøi gian maø moät goùi ñöôïc truyeàn; vôùi laàn truyeàn ñaàu tieân, noù seõ laáy giaù trò ñöôïc
ñònh nghóa nhö CWmin (minimum contention window), noù laàn löôït taêng naêng löôïng
leân gaáp ñoâi cho ñeán giaù trò toái ña CWmax.

Giaûi thuaät backoff ñöôïc thöïc hieän khi moät trong caùc ñieàu kieän sau xaûy ra:

™ Khi moät STA caûm nhaän moâi tröôøng ñang baän;

™ Sau moãi laàn truyeàn;

™ Sau moãi laàn truyeàn laïi.

Döïa treân caùc frame nhaän thaønh coâng, giao thöùc IEEE 802.11 lôùp MAC yeâu
caàu caùc traïm ñích thöïc hieän xaùc nhaän thoâng qua frame ACK, nhö trong hình 2.6. Vì
vaäy, moät frame ACK ñöôïc traïm ñích truyeàn ñi khi noù nhaän ñöôïc moät frame unicast
maø coù yeâu caàu xaùc nhaän. Ngoaøi ra, nhaèm giaûm bôùt xung ñoät giöõa caùc traïm ngöôøi ta
coøn duøng moät kyõ thuaät khaùc goïi laø kyõ thuaät caûm nhaän soùng mang aûo.

Hình 2.6. CSMA/CA + ACK

Kyõ thuaät caûm nhaän soùng mang aûo (virtual carrier-sense mechanism) laø khi
moät traïm muoán truyeàn döõ lieäu, noù seõ truyeàn caùc frame öu tieân RTS (Request To
Send ) ñeå yeâu caàu söû duïng moâi tröôøng vaø caùc traïm khaùc ñeàu nhaän ñöôïc frame naøy
vaø ñaùp traû baèng frame CTS (Clear To Send). Frame RTS vaø CTS chöùa ñöïng thoâng

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 12


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

tin, vuøng ID, lieân quan ñeán caùc chu kyø maø moâi tröôøng ñaõ daønh rieâng cho vieäc
truyeàn frame döõ lieäu thöïc vaø nhaän veà moät frame ACK.

Kyõ thuaät caûm nhaän soùng mang aûo naøy söû duïng NAV (Network Allocation
Vector). NAV tieáp tuïc döï ñoaùn löu löôïng töông lai treân moâi tröôøng truyeàn döïa vaøo
thoâng tin ñaõ ñöôïc loan baùo trong frame öu tieân RTS/CTS ñeå thöïc hieän vieäc chuyeån
döõ lieäu. Vì vaäy, caùc STA nhaän frame hôïp leä seõ caäp nhaät NAV cuûa chuùng vôùi thoâng
tin nhaän ñöôïc trong vuøng ID. Trong caùch naøy, caùc STA döï tröõ moâi tröôøng vaø khai
baùo lôùp PHY laø moâi tröôøng baän. Cuõng thoâng tin naøy noù ñöôïc theâm vaøo frame ACK
vaø ñöôïc söû duïng khi phaân maûnh döõ lieäu (xem hình 2.7). Caùc frame RTS/CTS ngaén
hôn caùc frame khaùc, neân truyeàn ñi vaø nhaän raát nhanh.

Trong hình 2.7, SIFS (Short Interframe Space) laø moät trong 4 khaû naêng cuûa
IFS (Interframe Space) ñöôïc moâ taû nhö sau:

™ SIFS laø khoaûng thôøi gian ngaén nhaát, ñöôïc taän duïng ñeå chia caét ñöôøng
truyeàn thaønh moät hoäp thoaïi ñôn (RTS-CTS hoaëc DATA-ACK). Giaù trò
naøy laø coá ñònh vaø ñöôïc tính toaùn nhö moät traïm truyeàn daãn coù theå chuyeån
sang cheá ñoä nhaän vaø coù khaû naêng giaûi maõ caùc frame ñeán.

™ IFS PCF (PIFS) ñöôïc söû duïng bôûi AP ñeå taêng lôïi ích truy caäp ñeán moâi
tröôøng tröôùc khi caùc STA khaùc baét ñaàu. Giaù trò cuûa noù ñöôïc tính toaùn nhö
vieäc coäng SIFS moät khe thôøi gian.

™ IFS phaân boá (DIFS) laø thôøi gian söû duïng bôûi moät STA ñang baét ñaàu phieân
truyeàn môùi. Giaù trò cuûa noù ñöôïc tính toaùn nhö vieäc coäng theâm PIFS moät
khe thôøi gian.

™ Môû roäng IFS (EIFS) laø IFS daøi nhaát ñöôïc söû duïng bôûi moät STA maø STA
naøy nhaän moät frame khoâng roõ nguoàn goác. Ñaây laø söï ñuïng ñoä giöõa caùc
STA khoâng laéng nghe thoâng tin RTS/CTS.

Tuyø choïn PCF

Tuyø choïn PCF ñöôïc thöïc thi ñeå cung caáp vieäc truyeàn frame khoâng tranh chaáp
vaø hoã trôï dòch vuï thôøi gian ñöôïc giôùi haïn khi truyeàn baát ñoàng boä döõ lieäu, thoaïi hoaëc
hoãn hôïp. STA döïa treân söï ñieàu phoái ñieåm (PC - Point Coordinator) maø coù ñoä öu tieân
cao hôn caùc STA. Neáu moät traïm muoán truyeàn thì traïm naøy phaûi chôø moät thôøi gian
PIFS maø khoaûng thôøi gian naøy ngaén hôn DIFS. Caùc STA khaùc phaûi tuaân theo quy
luaät truy caäp moâi tröôøng cuûa PCF bôûi söï thieát laäp NAV cuûa chuùng ôû luùc baét ñaàu cuûa
chu kyø tranh chaáp khoâng loãi (CFP - Contention–Free Period). Caùc hoaït ñoäng ñaëc

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 13


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

tröng cuûa PCF laø ñeå cho taát caû STA coù theå hoaït ñoäng moät caùch chính xaùc trong BSS
maø PC ñang hoaït ñoäng vaø neáu keát hôïp vôùi ñieåm ñieàu phoái BSS laø coù theå nhaän ñöôïc
taát caû frame ñöôïc göûi döôùi söï ñieàu khieån cuûa PCF. PCF cuõng laø moät tuyø choïn moät
STA ñeå coù theå ñaùp öùng thaêm doø tranh chaáp töï do ñöôïc nhaän töø PC. Moät STA coù theå
ñaùp öùng thaêm doø CF ñöôïc quy vaøo khaû naêng thaêm doø CF vaø coù theå yeâu caàu choïn
moät PC hoaït ñoäng. Khi ñöôïc choïn bôûi moät PC, moät STA coù khaû naêng CF coù theå
truyeàn moät ñôn vò döõ lieäu MAC ñeán baát cöù traïm ñích naøo vaø coù theå mang ACK cuûa
frame ñaõ ñöôïc nhaän töø PC ñang söû duïng frame döõ lieäu rieâng.

Hình 2.7. Ngöõ caûnh moâi tröôøng rieâng

2.2.6 Dòch vuï keát hôïp

Tröôùc khi moät STA ñöôïc pheùp göûi thoâng ñieäp qua moät AP, noù seõ ñöôïc keát
noái vôùi AP. Dòch vuï naøy laø caàn thieát cho AP sau khi naêng löôïng moät STA taêng leân
hoaëc thaâm nhaäp vaøo vuøng BSS.

STA caàn ñoàng boä thoâng tin töø AP (hoaëc töø caùc STA khaùc, khi trong moâ hình
ad -hoc) yeâu caàu dòch vuï keát hôïp. Vôùi yeâu caàu ñoàng boä thoâng tin, STA kieåm tra taát
caû caùc keânh bôûi moät trong hai chieán löôïc sau:

™ Kieåm tra bò ñoäng: STA seõ kieåm tra caùc frame beacon ñeå thu thaäp thoâng
tin ñoàng boä vaø ñeå xaùc nhaän laø caùc frame beacon ñeán töø moät IBSS.

™ Kieåm tra chuû ñoäng: trong STA truyeàn frame thaêm doø chöùa caùc yeâu caàu
xaùc thöïc taäp dòch vuï (SSID - Service Set Identifier) vaø chôø hoài ñaùp thaêm
doø töø caùc BSS trong vuøng cuûa noù. Hoài ñaùp thaêm doø ñöôïc göûi töø AP cuûa

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 14


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

moät BSS cô sôû haï taàng hoaëc töø STA ñaõ phaùt ra beacon sau cuøng trong
moät IBSS.

Nhìn chung, caùc frame beacon vaø frame thaêm doø chöùa ñöïng thoâng tin cho
vieäc tham gia vaøo maïng môùi. Roài STA choïn BSS maø thoaû maõn yeâu caàu SSID, göûi
thoâng ñieäp yeâu caàu keát noái (töông öùng vôùi giaù trò trong vuøng ñieàu khieån cuûa frame
MAC) ñeå löïa choïn BSS vaø chôø frame hoài ñaùp. Neáu khoâng coù BSS thoaû maõn yeâu
caàu cuûa noù, STA coù theå baét ñaàu moät IBSS vôùi ñaëc tröng rieâng cuûa noù. Hình 2.8
trình baøy moät ví duï cuûa caùc hoaït ñoäng kieåm tra trong moät ngöõ caûnh ESS.

Hình 2.8. Ví duï cuûa söï keát hôïp ñeán moät BSS

Dòch vuï thöù hai khaùc cuõng coù theå ñöôïc yeâu caàu: keát noái laïi hoaëc ngaét keát
noái. Söï keát noái laïi coù theå ñöôïc yeâu caàu neáu moät STA muoán di chuyeån töø moät AP
ñeán AP khaùc hoaëc neáu moät STA muoán chuyeån thuoäc tính keát noái trong khi noù laïi
keát noái cuøng AP. Dòch vuï ngaét keát noái ñöôïc yeâu caàu khi maø toàn taïi keát noái ñeán ñaàu
cuoái.

2.2.7 Tính xaùc thöïc vaø tính caù nhaân

IEEE 802.11 cung caáp khaû naêng ñeå ñieàu khieån truy caäp LAN qua dòch vuï
xaùc thöïc. Ñieàu naøy ñöôïc yeâu caàu bôûi moät STA ñeå truyeàn thoâng söï xaùc nhaän cuûa noù
ñeán caùc STA cuûa moät BSS hoaëc IBSS.

Coù 2 kyõ thuaät xaùc thöïc chính :

™ Xaùc thöïc heä thoáng môû (open system authentication): ñaây laø kyõ thuaät maëc
ñònh. Moät frame ñöôïc truyeàn bôûi STA yeâu caàu dòch vuï xaùc thöïc vaø frame
hoài ñaùp ñöôïc truyeàn töø caùc STA ñaõ yeâu caàu. Söï thieát laäp naøy laø keát quaû
söï xaùc thöïc.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 15


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

™ Xaùc thöïc khoaù chia seû: ñoù laø kyõ thuaät baûo maät toát nhaát. Noù bao goàm söï
thieát laäp söû duïng caùc khoaù baûo maät ñöôïc chuyeån moät caùch an toaøn qua
keânh khaùc söû duïng IEEE 802.11.

Xaùc thöïc khoaù chia seû yeâu caàu söû duïng WEP. Giaûi thuaät WEP ñöôïc söû duïng
bôûi caùc STA ñeå trao ñoåi caùc thoâng tin moät caùch bí maät. Noù bao goàm 40 bit khoaù baûo
maät vaø chæ maõ hoaù payload cuûa frame döõ lieäu. WEP söû duïng giaûi thuaät Rivest
cipher (RC4) töø söï baûo maät döõ lieäu RSA.

2.2.8 Söï phaân maûnh

Quaù trình phaân chia MSDU thaønh caùc frame MAC möùc nhoû hôn, caùc MPDU,
ñöôïc goïi laø söï phaân maûnh. Söï phaân maûnh taïo ra caùc MPDU ngaén hôn chieàu daøi
MSDU goác ñeå taêng ñoä tin caäy vaø giaûm vieäc truyeàn laïi overhead trong tröôøng hôïp
caùc ñaëc ñieåm cuûa caùc keânh giôùi haïn khaû naêng ñoùn nhaän frame daøi hôn.

Caùc MPDU töø söï phaân maûnh cuûa MSDU ñöôïc truyeàn moät caùch ñoäc laäp. STA
khoâng cho pheùp truyeàn moät phaân ñoaïn môùi cho ñeán khi moät trong caùc söï kieän sau
dieãn ra:

™ Noù nhaän moät ACK.

™ Noù quyeát ñònh phaân ñoaïn ñöôïc truyeàn quaù nhieàu laàn vaø cho laø frame
nhaän thaønh coâng.

2.2.9 Söï ñoàng boä

Ñeå ñoàng boä caùc STA trong BSS, moät AP truyeàn moät frame beacon coù nhaõn
thôøi gian hieän taïi nhaèm ñoàng boä hoaù caùc STA. Frame beacon coù theå bò hoaõn laïi neáu
moät traïm ñang truyeàn döõ lieäu.

2.2.10 Tính löu ñoäng

STA coù theå thay ñoåi BSS nôi maø noù ñöôïc keát noái, söû duïng vieäc kieåm tra chuû
ñoäng/bò ñoäng vaø dòch vuï keát hôïp laïi. Thöïc teá thì trong khi moät STA ñöôïc keát noái
vôùi moät BSS, noù coù theå caûm nhaän chaát löôïng keát noái laø xaáu, vì vaäy noù kieåm tra moâi
tröôøng ñeå tìm kieám keát noái toát hôn. Neáu vieäc tìm kieám thaønh coâng, noù coù theå quyeát
ñònh ñeå thöïc hieän yeâu caàu keát noái laïi ñeán moät AP môùi. Neáu vieäc keát noái laïi ñöôïc
ñaùp öùng thaønh coâng, STA ñöôïc di chuyeån ñeán moät AP môùi khai baùo DS. Thoâng
thöôøng moät AP cuõ ñöôïc thoâng baùo qua DS. Maët khaùc, neáu vieäc keát noái laïi bò loãi,
STA coá gaéng tìm moät BSS môùi.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 16


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

2.2.11 Söï hoã trôï ña toác ñoä

Caû tieâu chuaån IEEE 802.11 vaø trong caùc phaàn môû roäng cuûa noù (IEEE
802.11a vaø 802.11b) ñeàu coù khaû naêng truyeàn döõ lieäu vôùi toác ñoä khaùc nhau. Ñeå hoã
trôï caùc tuyø choïn naøy, ta thieát laäp moät toác ñoä cô baûn vaø caùc toác ñoä tuyø choïn ñaõ ñöôïc
ñònh nghóa. Taát caû caùc frame ñieàu khieån ñöôïc truyeàn vôùi toác ñoä cô baûn trong khi döõ
lieäu coù theå thay ñoåi giöõa hai traïm STA ôû toác ñoä cao neáu chuùng ñöôïc hoã trôï.

2.3 MMAC-PC
MMAC-PC ñaïi dieän cho nhoùm phaùt trieån heä thoáng truyeàn thoâng ña phöông
tieän truy caäp mobile. Muïc ñích chính cuûa heä thoáng MMAC laø cung caáp söï truyeàn
daãn toác ñoä cöïc cao cuûa thoâng tin ña phöông tieän chaát löôïng cao ôû moïi luùc, moïi nôi
vôùi keát noái thoâng suoát ñeán maïng caùp quang. Vò trí cuûa MMAC ñöôïc trình baøy trong
hình 2.9.

Boán phaân ñoaïn ñöôïc baûo veä bôûi tieâu chuaån naøy:

¾ Truy caäp wileless toác ñoä cao (trong nhaø vaø ngoaøi trôøi). Caùc heä thoáng
truyeàn thoâng mobile naøy coù theå truyeàn leân ñeán 30 Mbps söû duïng baêng taàn
25-/40-/60-GHz vaø moät baêng thoâng töø 500 ñeán 1000 MHz. Loaïi phaïm vi
dòch vuï laø khoâng gian chung (caû trong vaø ngoaøi nhaø) vaø khoâng gian rieâng
(trong nhaø). Chæ ngöôøi duøng löu ñoäng ñöôïc hoã trôï vaø ñaàu cuoái ñích laø moät
loaïi maùy notebook vaø caùc thieát bò töông töï.

¾ WLAN toác ñoä cöïc cao (trong nhaø). Ñaây laø WLAN coù theå truyeàn ôû toác ñoä
leân ñeán 156 Mbps söû duïng baêng taàn 60 GHz. Baêng taàn ñöôïc chæ ñònh laø töø
1 vaø 2 GHz. Noù coù theå ñöôïc söû duïng cho hoäi nghò truyeàn hình toác ñoä cao.
Vì theá caùc PC desktop vaø traïm laøm vieäc laø caùc ñaàu cuoái tieàm naêng.

¾ Truy caäp mobile baêng taàn 5 GHz (trong nhaø vaø ngoaøi trôøi) ñaây laø loaïi
truy caäp ATM wireless vaø loaïi Ethernet WLAN söû duïng baêng taàn 5 GHz.
Moãi heä thoáng coù theå truyeàn ôû toác ñoä 25 Mbps cho thoâng tin ña phöông
tieän. Phaïm vi dòch vuï loaïi naøy laø khoâng gian chung (trong nhaø vaø ngoaøi
trôøi) vaø khoâng gian rieâng (trong nhaø). Di chuyeån chaäm vaø söï di chuyeån
giöõa caùc vuøng seõ ñöôïc hoã trôï. Caùc ñaàu cuoái nhö caùc loaïi maùy notebook
vaø caùc ñaàu cuoái xaùch tay laø thích hôïp cho söï chæ ñònh naøy. Noùi chung,
IEEE 802.11a cung caáp khung laøm vieäc chung cho lôùp vaät lyù vaø lôùp
MAC.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 17


Chöông II: Neàn taûng cuûa WLAN

¾ Lieân keát wireless ôû taïi nhaø: lieân keát wireless ôû taïi nhaø coù theå truyeàn ôû
toác ñoä leân ñeán 100 Mbps söû duïng taàn soá 5, 25, 40, 60 GHz. Noù ñöôïc söû
duïng ñeå xem xeùt vieäc truyeàn daãn thoâng tin audio tröïc tieáp giöõa caùc PC vaø
caùc thieát bò audio. Di chuyeån chaäm seõ ñöôïc hoã trôï, keå caû roaming.

Hình 2.9. Vò trí MMAC

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 18


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

Chöông III
GIÔÙI THIEÄU WPAN

3.1 Giôùi thieäu


WPAN (Wireless Personal Access Network) laø moät giaûi phaùp maïng nhaèm
naâng cao moâi tröôøng hoaït ñoäng caù nhaân qua caùc maïng khaùc nhau cuûa caù nhaân vaø
caùc thieát bò thích hôïp trong khoâng gian bao quanh moät ngöôøi, cung caáp khaû naêng
truyeàn thoâng trong khoâng gian vaø theá giôùi beân ngoaøi.

WPAN trình baøy khaùi nieäm maïng taäp trung caù nhaân cho pheùp moät ngöôøi
truyeàn thoâng vôùi caùc thieát bò caù nhaân cuûa hoï (nhö maùy webpad, handheld computer,
camera vaø head-mounted displays) vaø ñeå thieát laäp keát noái wireless vôùi theá giôùi beân
ngoaøi. Truyeàn thoâng wireless ñaõ phaùt trieån trong thaäp kyû qua (GSM, IS-95, GPRS
vaø EDGE, UMTS, vaø IMT-2000). Nhöõng thuaän lôïi maø theá giôùi wireless ñem laïi laø
nguyeân nhaân daãn ñeán söï thay theá caùc keát noái coá ñònh baèng keát noái wireless vaø
WPAN laø moät trong soá caùc loaïi maïng wireless naøy. WPAN laø thaønh vieân môùi cuûa
gia ñình GIMCV.

WPAN seõ bao phuû khoâng gian xung quanh moät caù nhaân trong khoaûng 10m
vaø coù dung löôïng trong khoaûng 10 bps ñeán 10 Mbps (hình 3.1). Caùc giaûi phaùp ñang
toàn taïi (Bluetooth) hoaït ñoäng khoâng ñaêng kyù trong ISM (Instrumental, Scientific,
Medical) ôû baêng taàn 2.4 GHz. Heä thoáng WPAN töông lai seõ hoaït ñoäng khoâng ñaêng
kyù ôû baêng taàn 5 GHz vaø coù theå cao hôn. WPAN laø khaùi nieäm maïng ñoäng, tuyø thuoäc
vaøo giaûi phaùp kyõ thuaät thích hôïp cho kieán truùc maïng, caùc giao thöùc, söï quaûn lyù vaø
söï baûo maät.

3.2 Toång quan veà Bluetooth


Phaàn naøy moâ taû tieâu chuaån Bluetooth ñaëc bieät chuù yù ñeán ñaëc ñieåm kyõ thuaät
daûi taàn cô sôû, LMP, vaø L2CAP. Bluetooth ñöôïc ñònh nghóa ñeå hoã trôï truyeàn thoâng
wireless; noù ñöôïc phaùt trieån bôûi SIG (Bluetooth Special Interest Group), ñöôïc thaønh
laäp bôûi moät soá coâng ty nhö:

¾ Nokia Mobile Phones;

¾ Ericsson Mobile Communications AB;

¾ IBM Corporation;

¾ Intel Corporation;

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 19


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

¾ Toshiba Corporation.

Hình 3.1. Caùc vuøng phuï thuoäc WPAN

3.2.1 Kieán truùc chung cuûa Bluetooth

Bluetooth ñöôïc thieát keá ñeå lieân keát voâ tuyeán phaïm vi ngaén giöõa hai hoaëc
nhieàu traïm mobile. Heä thoáng cung caáp moät keát noái point-to-point giöõa hai traïm
hoaëc keát noái point-to-multipoint nôi maø moâi tröôøng ñöôïc chia seõ bôûi nhieàu traïm.
Chuùng ta coù piconet laø nôi maø hai hay nhieàu ñôn vò chia seõ cuøng moät moâi tröôøng.

Trong moät piconet, moät traïm ñoùng vai troø laø master vaø caùc traïm khaùc laø
slave. Caùc teân master vaø slave laø giao thöùc ñöôïc söû duïng treân keânh truyeàn: baát cöù
ñôn vò Bluetooth naøo (taát caû ñôn vò laø gioáng nhau) coù theå ñaûm nhaän moät trong hai
vai troø khi ñöôïc yeâu caàu. Master ñöôïc ñònh nghóa khi noù laø moät ñôn vò xuaát phaùt
moät keát noái (höôùng ñeán moät hay nhieàu ñôn vò slave). Moät piconet coù theå laø moät
master vaø 7 slave coù theå naèm trong traïng thaùi chuû ñoäng (active state). Traïng thaùi
chuû ñoäng chính laø moät ñôn vò ñang truyeàn thoâng vôùi moät master, moät traïm coù theå ôû
traïng thaùi nghæ (park state) neáu noù ñöôïc ñoàng boä ñeán master nhöng noù khoâng chuû
ñoäng treân keânh truyeàn. Caû hai traïm active vaø park ñöôïc ñieàu khieån bôûi master.

Moät ñôn vò slave coù theå ñöôïc ñoàng boä vôùi piconet khaùc: moät traïm laø master
trong moät piconet coù theå laø slave trong piconet khaùc. Trong phöông phaùp naøy,
nhieàu piconet vôùi söï bao phuû choàng laáp leân nhau khoâng ñöôïc ñoàng boä thôøi gian vaø
taàn soá, taïo thaønh moät scatternet. Caùc ngöõ caûnh khaùc ñöôïc toång hôïp trong hình 3.2.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 20


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

Ñaëc ñieåm chính cuûa heä thoáng Bluetooth ñöôïc trình baøy trong baûng 3.1. Heä
thoáng Bluetooth thöïc hieän phöông thöùc truy caäp khe thôøi gian (time-slot). Moät goùi
coù theå söû duïng ít nhaát laø 1 khe vaø nhieàu nhaát laø 5 khe thôøi gian. Heä thoáng Bluetooth
coù theå vaän chuyeån moät keânh döõ lieäu baát ñoàng boä, 3 keânh thoaïi ñoàng boä hoaëc moät
keânh ñoàng thôøi hoã trôï döõ lieäu baát ñoàng boä vaø thoaïi ñoàng boä.

Caùc loaïi lieân keát khaùc nhau ñöôïc Bluetooth hoã trôï laø:

™ Lieân keát ñoàng boä 64 Kbps trong moãi höôùng keânh thoaïi;

™ Toác ñoä toái ña 723.2 Kbps baát ñoái xöùng trong 1 höôùng (57.6 Kbps trong
höôùng ngöôïc laïi) hoaëc 433.9 Kbps ñoái xöùng cho lieân keát baát ñoàng boä.

Hình 3.2. Söï keát noái khaùc nhau giöõa caùc traïm

Phoå 2.4 GHz

Toác ñoä vaät lyù toái ña 1 Mbps

Phöông thöùc truy caäp TDMA/FDMA-TDD

Baûng 3.1. Caùc ñaëc tröng heä thoáng Bluetooth

3.2.2 Toång quan veà caùc giao thöùc loõi Bluetooth

Phaàn naøy moâ taû caùc giao thöùc khaùc nhau maø döïa treân tieâu chuaån Bluetooth
vaø söï moâ taû rieâng bieät daûi taàn cô sôû cung caáp caùc chöùc naêng vaø caùc dòch vuï töông töï
nhö lôùp MAC cuûa OSI.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 21


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

3.2.2.1 Lôùp Bluetooth voâ tuyeán

Bluetooth voâ tuyeán söû duïng heä thoáng traõi phoå nhaûy taàn FHSS 79 soùng mang
(chaâu AÂu vaø Myõ) hoaëc 23 soùng mang (Phaùp); soùng mang ñaàu tieân ñöôïc chæ ñònh ôû
2.402 GHz. Caùc soùng mang ñöôïc ñaët caùch nhau 1 MHz, ñaëc ñieåm voâ tuyeán ñònh
nghóa baêng taàn thaáp hôn vaø cao hôn nhö ôû chaâu AÂu laø 2 MHz - 3.5 MHz. Keânh
truyeàn ñöôïc trình baøy bôûi phaân ñoaïn töøng chaëng giaû ngaãu nhieân laø duy nhaát cho
piconet. Noù ñöôïc xaùc ñònh bôûi ñòa chæ thieát bò Bluetooth cuûa master maø ñoàng boä
piconet vôùi ñoàng hoà cuûa noù. Toác ñoä hop thoâng thöôøng laø 1600 hops/s.

3.2.2.2 Lôùp daûi taàn cô sôû

Lôùp daûi taàn cô sôû cung caáp moät söï aùnh xaï caùc keânh logic treân caùc keânh vaät
lyù ñöôïc ñònh nghóa treân khe thôøi gian, moãi khe laø 625 µs trong chieàu daøi vaø ñöôïc
ñaùnh soá theo ñoàng hoà cuûa master piconet.

Heä thoáng söû duïng phöông thöùc truy caäp TDD cung caáp moät söï truyeàn daãn
luaân phieân giöõa master vaø slave nhö trong hình 3.3.

Taàn soá hop RF ñöôïc coá ñònh trong khoaûng thôøi gian goùi coøn hieäu löïc, ngay caû
khi thôøi gian hieäu löïc daøi hôn moät slot. Taàn soá hop cho goùi keá tieáp ñöôïc ñeám khi
moät goùi ñôn treân khe truyeàn daãn ñaõ xuaát hieän. Caùc dòch vuï döôùi ñaây ñöôïc ñeà nghò
bôûi lôùp daûi taàn cô sôû.

™ Söûa loãi vôùi FEC vaø ñieàu phoái ARQ (chæ cho caùc goùi döõ lieäu);

™ Laøm roãng döõ lieäu (data whitening);

™ Thuû tuïc vaø thôøi gian truyeàn (Tx)/nhaän (Rx);

™ Ñieàu khieån luoàng;

™ Xaùc thöïc vaø maõ hoaù;

™ Quaûn lyù truyeàn daãn audio.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 22


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

Hình 3.3. TDD vaø timing

Lieân keát vaät lyù

Master vaø caùc slave coù theå lieân quan ñeán caùc loaïi lieân keát khaùc nhau döôùi
ñaây:

™ Lieân keát ñoàng boä coù keát noái (SCO - Synchronous Connection-oriented) laø
lieân keát point-to-point giöõa master vaø slave trong moät piconet;

™ Lieân keát baát ñoàng boä phi keát noái (ACL - Asychronous Connectionless
Link) laø lieân keát point-to-multipoint giöõa master vaø slave trong piconet.

Chuùng ta quan saùt moät lieân keát lôùp vaät lyù laø luoân ñöôïc baét ñaàu bôûi master
hoaëc moät ñôn vò maø sau noù trôû thaønh master cuûa piconet.

Lieân keát SCO

Lieân keát SCO döï tröõ caùc khe vaø coù theå ñöôïc coi nhö moät phaàn cuûa chuyeån
maïch keânh keát noái giöõa master vaø slave. Lieân keát SCO ñöôïc söû duïng ñeå hoã trôï
thoâng tin thôøi gian thöïc nhö thoaïi. Master coù theå hoã trôï 3 lieân keát SCO ñeán cuøng
moät slave hoaëc caùc slave khaùc; maëc khaùc, moät slave coù theå hoã trôï 3 lieân keát SCO töø
cuøng moät master hoaëc hai lieân keát SCO neáu caùc lieân keát xuaát phaùt töø caùc master
khaùc. Master göûi caùc goùi SCO theo thôøi gian quy ñònh goïi laø khoaûng thôøi gian SCO
Tsco (ñöôïc ñeám trong caùc khe), ñeå caùc slave trong caùc khe löu tröõ master-to-slave.
Caùc goùi SCO khoâng ñöôïc truyeàn laïi.

Lieân keát ACL

Lieân keát ACL khoâng döï tröõ caùc khe: noù coù theå ñöôïc coi nhö keát noái chuyeån
maïch goùi giöõa master vaø taát caû caùc slave trong piconet.

Lieân keát ACL ñöôïc söû duïng cho caû dòch vuï ñoàng boä vaø baát ñoàng boä. Chæ coù
moät lieân keát ACL ñôn coù theå toàn taïi giöõa moät master vaø moät slave. Moät slave ñöôïc
chaáp nhaän moät goùi ACL trôû veà trong khe master-to-slave neáu vaø chæ neáu noù ñöôïc
ñaùnh ñòa chæ trong khe master-to-slave tröôùc ñoù. Caùc goùi khoâng coù ñòa chæ cuûa moät
slave ñöôïc coi nhö caùc goùi broadcast vaø ñöôïc ñoïc bôûi taát caû caùc slave. Lieân keát
ACL cung caáp caùc goùi truyeàn laïi ñeå ñaûm baûo toaøn veïn döõ lieäu.

Söï ñoàng boä master/slave

Ñoàng hoà cuûa master ñoàng boä vôùi piconet. Döôùi ñaây laø moät chæ ñònh töø
master, taát caû caùc slave cuûa noù ñieàu chænh giôø heä thoáng; thoâng tin naøy ñöôïc chöùa
trong caùc goùi maø noù truyeàn. Kyõ thuaät naøy ñaûm baûo moät slave luoân luoân döôùi söï

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 23


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

ñieàu haønh cuûa master. Noù söû duïng 28 bit ñeám maø moãi tích taéc LSB trong caùc ñôn vò
laø 512.5µs.

Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät, moät ñôn vò Bluetooth coù theå söû duïng 3 ñoàng hoà:

™ Ñoàng hoà töï nhieân (CLKN);

™ Ñoàng hoà ñöôïc thieát laäp (CLKE);

™ Ñoàng hoà Master (CLK).

CLK coù theå ñöôïc baét nguoàn töø nhöõng CLK khaùc nhö trong quan heä,

CLK= offset (CLKE)+CLKN, trong tröôøng hôïp cuûa master, offset seõ baèng khoâng.

Toång quan veà traïng thaùi

Moät ñôn vò Bluetooth coù theå ôû caùc traïng thaùi khaùc nhau, döïa treân söï chæ ñònh LMP:

1. Traïng thaùi döï phoøng (Standby state): ñaây laø traïng thaùi maëc ñònh, maø moãi
ñôn vò laø moät möùc naêng löôïng thaáp vaø chæ coù ñoàng hoà töï nhieân laø hoaït
ñoäng.

2. Traïng thaùi keát noái (connection state): moät ñôn vò ñi vaøo traïng thaùi naøy khi
noù ñoøi hoûi moät söï truyeàn thoâng. Noù cung caáp moät vaøi traïng thaùi con raát
quan troïng:

• Cheá ñoä chuû ñoäng (Active mode): trong cheá ñoä naøy, ñôn vò Bluetooth
truyeàn thoâng tin moät caùch chuû ñoäng treân keânh truyeàn.

• Cheá ñoä ñaùnh hôi (Sniff mode): trong traïng thaùi naøy, nhieäm vuï cuûa moãi
slave laø laéng nghe hoaït ñoäng coù theå bò caét giaûm tuyø theo master.

• Cheá ñoä naém giöõ (Hold mode): ñaây laø traïng thaùi cuûa cheá ñoä keát noái nôi
maø moät slave coù theå ñöôïc ñaët bôûi master vaø moät maùy thu phaùt
Bluetooth khoâng theå truyeàn hoaëc nhaän thoâng tin.

• Cheá ñoä nghæ (Park mode): moät slave ñöôïc keát hôïp vôùi moät master
nhöng khoâng nhaän baát cöù thoâng tin gì cho ñeán khi “thöùc daäy” ñeå laéng
nghe caùc goùi beacon töø master vaø ñoàng boä laïi ñoàng hoà offset cuûa noù.
Trong traïng thaùi naøy, moät slave khoâng ñoøi hoûi phaûi keát noái.

Khi moät slave muoán hoaït ñoäng trôû laïi töø cheá ñoä nghæ, noù laéng nghe caùc khe
beacon rieâng cuûa noù vaø coá gaéng truy caäp ñeán cöûa soå truy caäp rieâng cuûa noù.

Trong tröôøng hôïp naøy, moät slave söû duïng moät AR_ADDR khoâng phaûi duy
nhaát ñeå söï ñuïng ñoä coù theå xuaát hieän.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 24


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

Thuû tuïc naøy coù theå ñöôïc traùnh neáu master göûi moät chæ ñònh ñeå rôøi khoûi phaïm
vi slave vôùi moät thoâng ñieäp LMP rieâng.

Trong cheá ñoä ñaùnh hôi, cheá ñoä naém giöõ vaø cheá ñoä nghæ, caùc maùy thu phaùt
tieâu thuï löôïng naêng löôïng thaáp.

Traïng thaùi keát noái baét ñaàu vôùi moät caâu leänh access vaø rôøi khoûi thoâng qua caâu
leänh detach hoaëc reset.

Caùc thuû tuïc truy caäp

Thuû tuïc naøy ñöôïc söû duïng ñeå thieát laäp caùc keát noái môùi vaø trong tröôøng hôïp
ñaëc bieät noù ñoøi hoûi caùc thuû tuïc yeâu caàu (inquiry) vaø thöù töï tìm goïi (paging).

Thuû tuïc inquiry ñöôïc thöïc thi khi ñòa chæ thieát bò ñích laø khoâng xaùc ñònh ñöôïc
ñòa chæ nguoàn maø göûi moät thoâng ñieäp broadcast. Thoâng ñieäp inquiry khoâng chöùa
ñöïng baát cöù thoâng tin gì veà source vaø noù coù theå laø GIAC (General Inquiry Access
Code) ñeå hoûi thaêm veà caùc thieát bò Bluetooth hoaëc moät DIAC (Dedicated Inquiry
Access Code) ñeå hoûi thaêm chæ moät vaøi loaïi thieát bò. Nhö moät thoâng ñieäp ñöôïc göûi
treân söï thaêm doø chuoãi caùc hop bao goàm 32 taàn soá.

Maëc khaùc, thuû tuïc tìm goïi ñöôïc khôûi taïo bôûi master (source) maø muoán keát
noái vôùi moät slave (destination). Noù göûi moät thoâng ñieäp tìm goïi chöùa ñòa chæ ñích,
moät trình töï caùc hop tìm goïi rieâng bieät bao goàm 32 taàn soá vaø coá gaéng döï ñoaùn ñuùng
giai ñoaïn cuûa slave.

Slave rieâng bieät chæ coù theå ñaùp öùng neáu noù vaøo traïng thaùi kieåm tra tìm goïi.
Sau ñoù master göûi moät vaøi thoâng tin ñoàng boä ñeán slave, slave göûi thoâng ñieäp hoài
ñaùp. Ngay luùc naøy löu löôïng caùc goùi ñaõ ñoàng boä vôùi ñoàng hoà master ñaõ ñöôïc truyeàn
vaø moät piconet môùi ñöôïc taïo thaønh neáu master khoâng truyeàn thoâng vôùi caùc slave
khaùc.

Ñòa chæ Bluetooth

Noù coù theå phaân chia thaønh 4 loaïi ñòa chæ:

1. Ñòa chæ thieát bò Bluetooth (BD_ADDR): ñòa chæ naøy xaùc ñònh moãi maùy thu
phaùt Bluetooth vôùi moät ñòa chæ duy nhaát 48 bit maø ñöôïc xuaát phaùt töø tieâu
chuaån IEEE 802.

2. Ñòa chæ thaønh vieân active (AM_ADDR): ñòa chæ naøy xaùc ñònh moãi slave hoaït
ñoäng (khoâng phaûi master) trong piconet vôùi ñòa chæ 3 bit. Ñòa chæ toaøn soá 0

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 25


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

ñöôïc daønh rieâng cho thoâng ñieäp broadcast. Khi moät slave bò ngaét keát noái
hoaëc rôøi khoûi phaïm vi, noù maát AM_ADDR.

3. Ñòa chæ thaønh vieân park (PM_ADDR): ñòa chæ naøy xaùc ñònh moät slave trong
cheá ñoä park vaø söû duïng 3 bit. Noù chæ hôïp lyù vôùi ñieàu kieän laø slave ñöôïc nghæ;
khi moät slave ñaõ hoaït ñoäng, noù maát PM_ADDR vaø naém AM_ADDR.

4. Ñòa chæ yeâu caàu truy caäp (AR_ADDR): ñòa chæ naøy söû duïng moät slave ñeå xaùc
ñònh moät nửa khe slave-to-master trong cöûa soå truy caäp ñeå göûi thoâng ñieäp
yeâu caàu truy caäp. Noù ñöôïc chæ ñònh bôûi master khi moät slave ñi vaøo cheá ñoä
park.

3.2.2.3 Lôùp giao thöùc quaûn lyù lieân keát (LMP)

Thoâng ñieäp LMP ñöôïc söû duïng cho thieát laäp lieân keát, baûo maät vaø ñieåu khieån.
Lôùp LMP quaûn lyù moät vaøi dòch vuï ñöôïc cung caáp bôûi lôùp daûi taàn cô sôû, vaø noù ñöôïc
chuyeån giao treân lôùp vaät lyù ACL thay vì L2CAP. Moät thoâng ñieäp LMP ñöôïc phaân
chia bôûi moät giaù trò cho tröôùc trong vuøng L_CH cuûa header payload. Thoâng ñieäp
LMP coù öu tieân cao hôn döõ lieäu ngöôøi duøng vaø khoâng bò trì hoaõn bôûi löu löôïng
L2CAP.

Caùc dòch vuï ñöôïc ñieàu khieån bôûi LMP laø:

™ Xaùc thöïc/maõ hoaù (authentication/encrytion);

™ Söï ñoàng boä (Synchronization);

™ Söï quaûn lyù caùc traïng thaùi cuûa ñôn vò (hold mode, park mode, sniff mode);

™ Ñieàu khieån coâng suaát (Power control);

™ Chaát löôïng dòch vuï (QoS);

™ Söï ñieàu phoái tìm goïi (Paging scheme);

™ Söï giaùm saùt lieân keát (Link supervision).

3.2.2.4 Ñieàu khieån lieân keát logic vaø lôùp giao thöùc töông thích (L2CAP -
Logical Link Control and Adaptation Protocol Layer)

L2CAP cung caáp caùc dòch vuï coù keát noái (connection-oriented) vaø khoâng keát
noái (connectionless) ñeán caùc lôùp treân, vaø caùc yeâu caàu chuû yeáu cuûa L2CAP bao goàm
phaàn overhead ñôn giaûn vaø thaáp ñeå chuùng coù theå ñöôïc thöïc thi trong caùc thieát bò vôùi
vieäc caét giaûm taøi nguyeân tính toaùn. L2CAP coù caùc khaû naêng:

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 26


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

™ Doàn giao thöùc (Protocol multiplexing): ñieàu naøy truyeàn nhieàu luoàng döõ
lieäu treân cuøng lieân keát vaät lyù.

™ Phaân ñoaïn vaø taùi hôïp (SAR-Segmentation and Reassembly): ñieàu naøy laø
caàn thieát ñeå hoã trôï caùc giao thöùc söû duïng caùc goùi lôùn hôn so vôùi söï hoã trôï
bôûi daûi taàn cô sôû.

™ QoS: L2CAP cho pheùp thieát laäp caùc keát noái vôùi chaát löôïng dòch vuï khaùc
nhau vaø ñeå giaùm saùt taøi nguyeân ñeå ñaûm baûo QoS ñuùng theo yeâu caàu hôïp
ñoàng.

™ Groups: Söï thöïc thi caùc nhoùm tröøu töôïng L2CAP ñeå aùnh xaï moät caùch hieäu
quaû caùc nhoùm giao thöùc trong caùc piconet. Ngoaøi moät nhoùm tröøu töôïng,
caùc giao thöùc möùc cao hôn seõ ñöôïc ñöa vaøo giao thöùc daûi taàn cô sôû vaø
chöùc naêng quaûn lyù lieân keát ñeå quaûn lyù caùc nhoùm moät caùch hieäu quaû.

Ñaëc tröng L2CAP chæ söû duïng lieân keát daûi taàn cô sôû ACL vaø noù söû duïng caùc
ñònh daïng cuûa goùi naøy ñeå ñieàu khieån tính toaøn veïn cuûa chuùng (vôùi CRC), bôûi vì
L2CAP khoâng ñaûm baûo toaøn veïn döõ lieäu. Tuy nhieân, giao thöùc L2CAP gaây trôû ngaïi
vôùi thaønh phaàn caùc goùi ñaõ thöïc thi trong lôùp daûi taàn cô sôû vì noù coù theå thay ñoåi
luoàng bit trong phaàn header cuûa goùi vaø maõ hoaù keânh logic (L_CH) (trong phaàn
header payload) maø coù söï chæ ñònh treân traïng thaùi phaân maûnh (moät chæ ñònh ôû phaàn
ñaàu/tieáp tuïc cuûa goùi L2CAP).

3.2.2.5 Lôùp giao thöùc phaùt hieän dòch vuï (SDP - Service Discovery Protocol)

SDP cung caáp moät phöông tieän cho caùc öùng duïng ñeå phaùt hieän caùc dòch vuï
coù saün vaø caùc ñaëc ñieåm cuûa chuùng maø phuï thuoäc vaøo traïng thaùi RF cuûa thieát bò
mobile. Lôùp SDP cung caáp moät söï töông taùc server-client ñeå cho moät client coù khaû
naêng tìm ra caùc dòch vuï maø noù döïa vaøo moät vaøi thuoäc tính rieâng vaø ñeå yeâu caàu
server phaùt hieän moät dòch vuï treân thieát bò khaùc maø khoâng caàn thoâng qua dòch vuï
naøy. Kieán truùc toång quaùt ñöôïc trình baøy trong hình 3.4.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 27


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

Hình 3.4. Toång quan cuûa giao thöùc SDP

3.3 Moâ hình WPAN


Maïng taäp trung caù nhaân tieáp tuïc phaùt trieån vöôït qua giôùi haïn Bluetooth
höôùng tôùi khaùi nieäm maïng ñoäng cho pheùp deã daøng truyeàn thoâng vôùi caùc thieát bò caù
nhaân thích hôïp vaø hoaït ñoäng thoâng suoát trong moâi tröôøng maïng ñang hieän höõu.
WPAN ñöôïc xem nhö laø moâ hình maïng thu huùt söï quan taâm cuûa caùc nhaø nghieân
cöùu vaø caùc coâng ngheä phaùt trieån höôùng tôùi giaûi phaùp maïng cao caáp hôn, coâng ngheä
voâ tuyeán, caùc toác ñoä bit cao hôn, gia taêng caùc thieát bò ñaàu cuoái, caùc maãu di ñoäng
môùi vaø caùc phaàn meàm hoã trôï tinh vi hôn.

WPAN bao phuû vuøng xung quanh caù nhaân ñöôïc xem nhö khoâng gian caù
nhaân. Moâ hình maïng WPAN toång quaùt ñöôïc trình baøy trong hình 3.5. Noù seõ cung
caáp keát noái end-to-end, truyeàn thoâng an toaøn vaø ñaûm baûo QoS cho ngöôøi duøng. Heä
thoáng coù theå hoã trôï caùc öùng duïng khaùc vaø ngöõ caûnh hoaït ñoäng vaø moät vaøi thieát bò.

3.4 Caùc nguyeân lyù kieán truùc


WPAN laø moät maïng daønh cho taát caû moïi ngöôøi. Noù seõ ñöôïc phaùt trieån theo
kieán truùc lôùp nôi maø caùc lôùp khaùc baûo veä caùc kieåu keát noái rieâng bieät. Keát noái coù theå
thoâng qua söï saùt nhaäp cuûa caùc chöùc naêng maïng khaùc sang caùc thieát bò khaùc. Vôùi
moät WPAN ñoäc laäp, caù nhaân coù theå ñaùnh ñòa chæ caùc thieát bò trong khoâng gian caù
nhaân ñoäc laäp cuûa caùc maïng bao quanh. Höôùng truyeàn thoâng cuûa hai caù nhaân
(WPAN cuûa hoï), chöùc naêng caàu noái seõ saùt nhaäp treân moãi WPAN. Ñeå truyeàn thoâng
vôùi caùc maïng beân ngoaøi, WPAN seõ töï ñònh tuyeán.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 28


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

Hình 3.5. Khaùi nieäm maïng WPAN

Kieán truùc höôùng theo lôùp seõ hoã trôï caùc chöùc naêng vaø giao thöùc cuûa 3 lôùp ñaàu
vaø seõ cung caáp khaû naêng truyeàn thoâng vôùi theá giôùi beân ngoaøi thoâng qua keát noái lôùp
cao hôn. Noù cung caáp caáu truùc middleware vaø bao goàm söï ñònh nghóa choàng giao
vôùi thoâng tin truyeàn daãn ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua giao tieáp thích hôïp.

WPAN seõ phaùt trieån caáu truùc middleware coù khaû naêng quaûn lyù heä thoáng tuaân
theo söï truy caäp ñeán maïng, söï khaùm phaù taøi nguyeân, hoã trôï caùc khaû naêng vaø caáu
hình laïi, vaø söï cung caáp QoS. Noù cuõng hoã trôï caùc öùng duïng coù theå download. Caùc
tieâu chuaån cuûa topology vaø kieán truùc ñöôïc ñöa ra trong WPAN töø phía ngöôøi duøng,
WPAN ñöôïc ñeà nghò keát noái plug-and-play.

Taàn soá döï ñònh vaø ñang toàn taïi vôùi caùc heä thoáng ñang toàn taïi laø quan troïng
cho söï thieát keá caùc ngöõ caûnh WPAN môùi. Caùc öùng duïng WPAN ñònh höôùng seõ söû
duïng caùc baêng taàn khoâng ñaêng kyù. Vôùi toác ñoä döõ lieäu cao hôn, baêng taàn 5 GHz vaø
coù theå taêng leân 60 GHz.

3.5 Söï caïnh tranh giöõa WLANs vaø WPANs


Ñoái vôùi söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa caùc tieâu chuaån WLAN trong nhöõng
naêm gaàn ñaây, nhö moät vaøi öùng duïng WLAN, moät caâu hoûi ñaët ra laø: taïi sao coù söï
nghieân cöùu WPANs khi maø coù saün WLANs? WLAN coù theå keát noái wireless ñaày ñuû
cho caùc thieát bò maùy tính di ñoäng maø noù ñöôïc thieát keá cho WPANs.

Tuy nhieân, coù moät vaøi söï khaùc bieät quan troïng giöõa WLANs vaø WPANs.
Ñieåm maïnh caùc coâng ngheä WPAN laø chi phí vaø naêng löôïng thaáp, thöôøng laø ôû chi
phí saép xeáp vaø toác ñoä ñænh. Ñieåm maïnh cuûa caùc coâng ngheä WLAN laø toác ñoä ñænh
cao hôn vaø thôøi gian saép xeáp laâu hôn neân toán nhieàu chi phí vaø naêng löôïng hôn.
Ñieån hình laø WLAN cung caáp lieân keát wireless töø caùc laptop di ñoäng ñeán moät LAN
daây qua caùc ñieåm truy caäp. Ngaøy nay, IEEE 802.11 taïo ra nhieàu caùc tieâu chuaån
WLAN. Noù coù khoâng gian môû laø khoaûng 100m vaø toác ñoä ñænh laø 11Mbps. Maëc duø

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 29


Chöông III: Giôùi thieäu WPAN

moãi coâng ngheä coù caùc öùng duïng rieâng cuûa noù, khoâng coù ranh giôùi roõ raøng giöõa caùc
thieát bò söû duïng coâng ngheä WLAN vaø WPAN. Trong tröôøng hôïp ñaëc bieät, caû hai coù
theå ñaùp öùng khi moät moâi tröôøng truy caäp döõ lieäu hoaëc thoaïi ñeán Internet, vôùi caùc
coâng ngheä WLAN thích hôïp cho caùc laptop vaø caùc coâng ngheä WPAN thích hôïp cho
caùc ñieän thoaïi teá baøo vaø caùc thieát bò ñieän nhoû di ñoäng khaùc.

Vaán ñeà caàn giaûi quyeát laø laøm sao ñeå WLAN vaø WPAN cuøng hoaït ñoäng trong
cuøng moät khoâng gian bôûi vì caû hai hoaït ñoäng trong baêng taàn ISM khoâng ñaêng kyù.
Khi hoaït ñoäng ñoàng thôøi trong cuøng khoâng gian, hai coâng ngheä naøy seõ aûnh höôûng
laãn nhau. Trong thôøi tôùi, WLAN seõ hoaït ñoäng ôû baêng taàn 5 GHz. Trong tröôøng hôïp
ñaëc bieät, caùc tieâu chuaån IEEE 802.11a ñöôïc thieát keá ôû baêng taàn 5 Ghz seõ hoaït ñoäng
ôû toác ñoä ñænh laø 54 Mbps vôùi khoaûng caùch 50m. Toác ñoä döõ lieäu toái ña cho ngöôøi
duøng ñöôïc döï kieán laø khoaûng 24 Mbps vaø 35 Mbps.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 30


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

Chöông IV
HAØNH VI CUÛA CHOÀNG GIAO THÖÙC TCP-UDP/IP TREÂN IEEE
802.11B

4.1 Giôùi thieäu


Choàng giao thöùc TCP-UDP/IP ñöôïc thieát keá vôùi giaû thuyeát laø keânh truyeàn
daãn hoã trôï caùc giao thöùc ñaûm baûo ñaày ñuû trong ñieàu kieän coù theå nhaän caùc goùi vôùi
moät loãi ôû laàn cuoái cuøng cuûa truyeàn thoâng laø raát thaáp vaø vì theá, vieäc maát goùi coù theå
quy cho söï taéc ngheõn trong maïng. Trong tình huoáng naøy, caùc giao thöùc vaän chuyeån
töông öùng phaûi yeâu caàu kyõ thuaät ñieàu khieån luoàng ñöôïc keát hôïp vôùi chuùng.
Keânh wireless laø moät ví duï roõ raøng cho khaû naêng moät goùi döõ lieäu ñöôïc
truyeàn bò maát hoaëc bò loãi laø cao. Vì vaäy, vieäc caûi tieán moâi tröôøng cho choàng giao
thöùc TCP-UDP/IP ôû traïng thaùi hieän taïi ñeå höôùng tôùi theá heä 4G. Phaàn naøy chuùng ta
seõ moâ taû caùch maø keânh voâ tuyeán aûnh höôûng ñeán quaù trình thöïc thi cuûa caùc öùng
duïng ñang chaïy host ñoái taùc khi caùc host ñoái taùc naøy truyeàn thoâng döïa treân neàn
IEEE 802.11b.

4.2 Haønh vi cuûa UDP treân IEEE 802.11


Nhôø caùc ñaëc ñieåm cuûa UDP (ñieàu phoái phi keát noái, khoâng coù ñieàu khieån loãi
hoaëc ñieàu khieån luoàng, söï chæ ñònh caùc keát noái ñôn ñeå tham gia vaøo caùc lôùp öùng
duïng vaø IP ), noù laø moät choïn löïa lyù töôûng cho caùc haønh vi ñaëc tröng cuûa cô sôû haï
taàng wireless döïa treân giao thöùc IEEE 802.11. Caàn löu yù laø caùc giaù trò ñaït ñöôïc vôùi
giao thöùc vaän chuyeån naøy laø giaù trò toái ña ñöôïc mong ñôïi vaø ngay caû vôùi moät keânh
lyù töôûng cuõng khoâng bao giôø ñaït ñöôïc ñoái vôùi TCP.

Söï phaân tích cuûa UDP treân IEEE 802.11b ñöôïc trình baøy ôû ñaây ñöôïc keát caáu
trong 3 phaàn:

™ Söï thöïc hieän trong ñieàu kieän keânh lyù töôûng;

™ Söï aûnh höôûng cuûa vieäc söû duïng caùc frame RTS/CTS.

™ Haønh vi cuûa UDP vaø neàn wireless ñöôïc ñaùnh giaù trong söï hieän dieän cuûa
moät keânh coù xuaát hieän caùc loãi.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 31


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

4.2.1 Keânh lyù töôûng

Ñeå thöøa nhaän moät keânh khoâng loãi (error-free), MT (Mobile Terminal) ñöôïc
ñaët ôû vò trí maø coù SNR (Signal to Noise Rate) giöõa 20 - 50 dB nhaèm thuaän lôïi cho
vieäc thöïc hieän ño löôøng ôû caùc toác ñoä bit khaùc nhau khi kích thöôùc frame khaùc nhau.

Vôùi muïc ñích xaùc nhaän keát quaû ñaõ thu ñöôïc, MT hoã trôï phaân tích ñeå coù theå
xaùc nhaän söï hôïp leä. Vôùi muïc ñích naøy, chuùng ta söû duïng (4.1) cho pheùp chuùng ta
thu ñöôïc thoâng löôïng UDP, TputUDP, ñöôïc mong ñôïi treân neàn IEEE 802.11b. Noù
ñònh nghóa moät thôøi gian hieäu löïc, Teffective, nhö thôøi gian caàn thieát cho söï truyeàn daãn
cuûa payload (L byte), khoâng tính ñeán caùc overhead cuûa caùc lôùp. Trong khi ñoù toång
thôøi gian, Ttotal, xem nhö toång thôøi gian cuûa taát caû caùc thaønh phaàn keå caû header vaø
caùc thuû tuïc chuaån bò cho phöông thöùc truy caäp cuûa DCF.

L * 8(bít ) Teffective ( µs )
Tput UDP ( Mbps ) = = .Rb ( Mbps ) (4.1)
Ttotal ( µs ) Ttotal ( µs )

Töø hình 4.1 cho ta thaáy ñònh daïng cuûa frame döõ lieäu MAC vôùi kích thöôùc
(byte) cuûa caùc header cuûa taát caû caùc giao thöùc ñaõ aûnh höôûng trong truyeàn thoâng.
Toång soá coù 70 byte cuûa overhead trong moãi frame 802.11. Coù 192 bit khaùc phaûi
ñöôïc theâm vaøo 70 byte naøy phuø hôïp vôùi caùc preamble vaø header cuûa lôùp PHY maø
thöù töï cuûa caû caùc frame döõ lieäu vaø RTS/CTS hoaëc caùc frame ACK ñaõ ñöôïc xem xeùt
ôû chöông tröôùc. Cuï theå hôn, vôùi 192 bit luoân ñöôïc truyeàn ôû toác ñoä 1Mbps moät caùch
ñoäc laäp vôùi toác ñoä bit ôû caùc frame coøn laïi. Vôùi muïc ñích caét giaûm overhead ñaõ taïo
ra moät tieâu chuaån tuyø choïn ñöôïc goïi laø ñònh daïng ngaén. Hình 4.2 trình baøy caùc ñònh
daïng vaø toác ñoä truyeàn daãn cuûa noù trong khía caïnh rieâng bieät.

Tieáp theo lieân quan ñeán hình 4.1 laø tröôøng giao thöùc truy caäp maïng con
(SNAP – Subnetwork Access Protocol) phaàn lôùn caùc LAN ñang toàn taïi laø döïa treân
coâng ngheä Ethernet, maø muïc ñích laø ñeå hoã söï töông thích vôùi ñeà xuaát IEEE cho caùc
LAN (hoï giao thöùc 802.x), söï ñoùng goùi SNAP ñöôïc söû duïng. Ñieàu naøy môû roäng caùc
tieâu chuaån LLC cuûa IEEE 802.2. Header SNAP bao goàm thoâng tin caùc ñieåm truy
caäp dòch vuï (SAP), ñöôïc thöïc hieän ôû 3 byte treân (hình 4.3). Tröôøng thoâng tin ñöôïc
taïo bôûi moät ñònh danh duy nhaát ñöôïc goïi laø OUI (Organizationally Unique
Identifier) vaø thöôøng ñöôïc söû duïng trong Ethernet.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 32


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

Hình 4.1. Ñònh daïng cuûa frame ñöôïc truyeàn

Hình 4.2. Caùc loaïi ñònh daïng preamble vaät lyù. (SFD: Start Frame Delimiter)

Chuù yù laø treân 8 byte SNAP naøy, frame Ethernet thay ñoåi chieàu daøi cuûa noù töø
1492 byte ñeán 1500 byte.

Phöông thöùc DCF bao goàm nhieàu loaïi thuû tuïc khaùc nhau ñöôïc phaùt ra nhaèm
caét giaûm thoâng löôïng, phuø hôïp vôùi thôøi gian tieâu thuï treân chuùng (phaàn lôùn ñöôïc keát
hôïp vôùi khoaûng thôøi gian giöõa caùc frame, khoaûng thôøi gian backoff, vaø söï xaùc nhaän
IEEE 802.11). Hình 4.4 trình baøy traïng thaùi cho tröôøng hôïp söû duïng moät thuû tuïc
CSMA+ACK.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 33


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

Hình 4.3. Söï ñoùng goùi SNAP

Hình 4.4. Thôøi gian trong thuû tuïc CSMA + ACK

Trong hình 4.4, frame ñieàu khieån ñöôïc truyeàn vôùi toác ñoä bit laø toác ñoä nhoû
nhaát giöõa toác ñoä toái ña (2 Mbps) vaø toác ñoä laøm vieäc. Maët khaùc, thôøi gian trung bình
chuaån bò cho moät giaûi thuaät backoff laø 310 µs (15.5 khe * 20 µs/khe) coù theå ñöôïc
xem xeùt. Bôûi vì trong caùc öùng duïng point-to-point UDP, chæ moät traïm giaønh ñöôïc
moâi tröôøng, vì theá vieäc xuaát hieän ñuïng ñoä laø khoâng ñaùng keå. Trong chöông tröôùc ñaõ
xem xeùt laø khi caùc frame phaûi truyeàn moät caùch lieân tieáp, thuû tuïc backoff phaûi ñöôïc
söû duïng, vôùi muïc ñích khoâng naém giöõ keânh truyeàn.

Vieäc ñöa vaøo taát caû caùc chöông muïc cuûa caùc thôøi gian xuaát hieän trong hình
4.4, (4.1) coù theå ñöôïc vieát laïi, moät bieåu thöùc thu ñöôïc cho pheùp tính toaùn thoâng
löôïng lyù thuyeát phuï thuoäc vaøo toác ñoä vaø chieàu daøi cuûa tröôøng thoâng tin.
Rb ( Mbps)
TputUDP ( Mbps) =
70 Rb ( Mbps) ⎛ 377 14 ⎞ (4.2)
1+ + ⎜
*⎜ + ⎟⎟
L L ⎝ 4 min(2, Rb ( Mbps )) ⎠
baét ñaàu töø bieåu thöùc tröôùc, thoâng löôïng lyù thuyeát coù theå ñöôïc tính toaùn cho moãi
tröôøng hôïp trong vieäc thöïc hieän ño löôøng.

Chuù yù laø söï cheânh leänh giöõa giaù trò lyù thuyeát vaø giaù trò ño ñöôïc laø lôùn hôn
1%, maëc duø thoâng löôïng ño ñöôïc treân neàn wireless laø ôû 1 ñeán 2 Mbps, lôùn hôn giaù

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 34


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

trò lyù thuyeát. Nguyeân nhaân laø do haønh vi naøy coù theå ñöôïc tìm thaáy trong caùch thöïc
hieän thôøi gian backoff trung bình.

Phaàn lôùn caùc öùng duïng söû duïng UDP nhö giao thöùc vaän chuyeån yeâu caàu thôøi
gian thöïc. Vì vaäy, noù thuaän tieän cho caùc ñaëc ñieåm thôøi gian trung bình giöõa caùc
frame lieân tieáp vaø ñoä rung. Coâng thöùc (4.3) coù theå söû duïng cho söï tính toaùn lyù
thuyeát.

Thôøi gian trung bình giöõa caùc goùi IP :


Payload (byte)
TIP = 8 * (4.3)
TputUDP

Caùc giaù trò thu ñöôïc töø (4.3) ñaùp öùng moät caùch chính xaùc cho söï phaân phaùt naøy töø

caùc pheùp ño löôøng.

4.2.2 AÛnh höôûng cuûa söï truy caäp döïa treân RTS/CTS

Nhö chöông tröôùc ñaõ giaûi thích khaû naêng söû duïng moät kyõ thuaät döïa treân moät
neàn taûng, döïa treân söï thay ñoåi cuûa hai frame öu tieân (RTS/CTS) theo thöù töï truyeàn
daãn cuûa moãi frame döõ lieäu. Phöông thöùc naøy thieân veà traïng thaùi cuûa caùc ñaàu cuoái
ñang truy caäp moâi tröôøng, vôùi khaû naêng ñuïng ñoä cao. Moät kyõ thuaät coù theå ñöôïc thöïc
hieän khi card truyeàn thoâng saün saøng maø khoâng caàn bieát tröôùc ñoù nhieàu ñaàu cuoái
tranh chaáp moâi tröôøng hoaëc caùc ñaàu cuoái aån ñöôïc hieän dieän hay khoâng nhö trong
hình 4.5.

Hình 4.5. RTS/CTS truy caäp trong DCF

4.2.3 Söï aûnh höôûng cuûa caùc loãi trong UDP

Phaàn naøy seõ phaân tích UDP aûnh höôûng ñeán keânh voâ tuyeán, trong söï hieän
dieän cuûa caùc loãi lieân quan, coù caùc haønh vi cuûa caùc öùng duïng döïa treân UDP. Trong
tröôøng hôïp naøy ta seõ giaû thuyeát laø MT ñöôïc ñaëc ôû vò trí maø coù SNR < 10dB.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 35


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

Trong phaàn phaân tích caùc öùng duïng döïa treân giao thöùc vaän chuyeån UDP, caùc
thoâng soá quan troïng nhaát cho söï phaân tích haønh vi treân neàn wireless laø söï maát IP vaø
thôøi gian giöõa caùc datagram lieân tieáp (cho caùc UDP khoâng bao goàm baát kyø söï ñieàu
phoái phuïc hoài loãi naøo). Ñeå saép xeáp traïng thaùi cuûa keânh wireless ôû luùc thöïc hieän ño
löôøng, tæ leä loãi goùi (PER – Packet Error Rate) laø thoâng soá ñöôïc söû duïng. PER ñöôïc
ñònh nghóa nhö thöông cuûa soá frame loãi maø ñeán ôû card wireless vaø toång soá frame
nhaän ñöôïc.

Trong tröôøng hôïp keânh lyù töôûng, thôøi gian naøy ñöôïc xaùc ñònh bôûi kyõ thuaät
backoff cuûa giao thöùc 802.11b, vaø giôùi haïn truøng khôùp vôùi giaù trò toái ña vaø toái thieåu
cuûa thôøi gian chôø cho moãi frame. Theo phaân tích, giaù trò thôøi gian trung bình giöõa
caùc UDP lieân tieáp coù theå thu ñöôïc töø thöông cuûa toång thôøi gian ño löôøng , ttot_meas,
(thu ñöôïc töø thoâng löôïng ño ñöôïc, TputUDP_meas vaø töø kích thöôùc cuûa thoâng tin ñöôïc
nhaän, informationrx ) vaø con soá cuûa IP datagram ñöôïc nhaän, IPrx, seõ laø:

t tot _ meas Informationrx 1


TIP = = * =
IPrx TputUDP _ meas IPrx
IPrx * Payload (bytes) * 8 1 8 * Payload (bytes) (4.4)
* =
TputUDP _ meas IPrx TputUDP _ meas

4.3 Haønh vi cuûa TCP treân IEEE 802.11


Vôùi söï hoã trôï cuûa caùc phaàn tröôùc, vieäc thöøa nhaän ñaëc tröng cuûa caû UDP vaø
IEEE 802.11b döôùi caùc ñieàu kieän keânh voâ tuyeán khaùc, ñaëc tröng haønh vi giao thöùc
TCP treân cuøng neàn taûng coù theå ñöôïc tieáp caän. Ñeå laøm ñieàu naøy, cuøng quaù trình xöû
lyù nhö vôùi UDP ñöôïc thöïc hieän (haønh vi cuûa TCP ñöôïc phaân tích treân caû keânh lyù
töôûng vaø keânh thöïc). Chuù yù laø trong phaàn naøy, söï phaân tích caùc thuû tuïc khaùc cuûa
giao thöùc truy caäp IEEE 802.11 seõ khoâng ñöôïc suy tính; thay vaøo ñoù, söï nghieân cöùu
chi tieát veà caùch TCP aùnh xaï ñeán söï hieän dieän cuûa caùc loãi vaø caùc quaù trình thöïc thi
seõ ñöôïc cung caáp.

4.3.1 Keânh lyù töôûng

Nhö ta bieát, söï khaùc nhau chính giöõa giao thöùc TCP vaø UDP, caùc ñaëc ñieåm
ñöôïc thöïc hieän laø caùc loãi thöïc hieän vaø kyõ thuaät ñieàu khieån luoàng döïa treân ñieàu phoái
cöûa soå lieân tieáp. Trong tình huoáng naøy, traïm ñang nhaän moät phaân ñoaïn TCP phaûi
baùo cho maùy göûi veà söï nhaän ñuùng bôûi caùc phaân ñoaïn xaùc thöïc. Keát quaû tröïc tieáp
cuûa vieäc naøy laø coù duy nhaát moät traïm ñang truy caäp moâi tröôøng (nhö trong tröôøng
hôïp cho UDP). Ñieàu naøy seõ caét giaûm moät caùch chính xaùc döõ lieäu ñöôïc quaûn lyù, khaû

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 36


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

naêng laâu daøi hôn coù theå ñöôïc thieát laäp thoâng qua thôøi gian chôø cuûa moãi frame, theo
kyõ thuaät backoff ñöôïc thöïc thi bôûi IEEE 802.11b. Tuy nhieân, troïng taâm cuûa phaàn
naøy laø taäp trung vaøo söï phaân tích hieäu quaû cuûa giao thöùc IEEE 802.11b treân TCP.

Trong tröôøng hôïp keânh lyù töôûng, MT ñöôïc ñaët ôû vò trí maø coù SNR thoaû 20 <
SRN < 50 dB, thöïc hieän moät FTP truyeàn daãn cuûa moät file 10 Mbyte. Kích thöôùc toái
ña cuûa datagram ñöôïc coá ñònh ôû 1500 octet; söï töông öùng naøy taïo söï thuaän lôïi cho
vieäc thöïc hieän toát nhaát. Baûng 4.1 trình baøy giaù trò cuûa haàu heát caùc thoâng soá lieân
quan ñaït ñöôïc töø vieäc ño löôøng 4 toác ñoä bit (11, 5.5, 2, 1Mbps) sau:

1. TCP ñöôïc ño löôøng thoâng löôïng, TputTCP_meas laø thoâng soá ñaëc tröng thöïc hieän
hoaøn taát;

2. Soá phaân ñoaïn cuûa TCP ñöôïc truyeàn, SegmentsTCPTx ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh
giaù khaû naêng hao phí cuûa kyõ thuaät ñöôïc söû duïng trong DCF;

3. Soá ACK ñöôïc göûi bôûi boä nhaän, ACKTCPRx, hieän dieän söï caét giaûm khaû naêng
cuûa boä truyeàn - trong khi söï truyeàn daãn vaät lyù cuûa möùc xaùc nhaän TCP laø söï
naém giöõ vò trí, boä truyeàn phaûi chôø ñeå truyeàn theâm döõ lieäu.

Rb(Mbps) TputTCP_meas SegmentsTCPTx ACKTCPRx


(Mbps)

11 5012 7.245 3.967

5.5 3269 7.245 4.416

2 1527 7.245 3.657

1 0807 7.245 4.354

Baûng 4.1. Söï truyeàn FTP töø vò trí thoûa 20 < SRN < 50

Baây giôø chuùng ta seõ xaùc ñònh caùc overhead khaùc nhau vaø taùc ñoäng cuûa chuùng
treân toaøn boä thoâng löôïng. Ñaàu tieân thoâng löôïng ñöôïc chæ ñònh ñeå truyeàn daãn cuûa
overhead lôùp vaät lyù, TputPHY, seõ ñöôïc ñaùnh giaù bao goàm söï keát hôïp vôùi vieäc truyeàn
daãn cuûa caùc xaùc nhaän 802.11. Ñieàu naøy ñöôïc trình baøy trong (4.5) nôi maø toång thôøi
gian ñöôïc chæ ñònh ñeå truyeàn file ñöôïc bieåu thò bôûi ttot_trans vaø kích thöôùc cuûa file qua
Sizefile (trong caùc byte).
(192 + 192) * SegmentTCP Tx SegmentTCP Tx
Tput PHYp = * Rb = 48 * * TputTCP _ meas * Rb
t tot _ trans Size file
(4.5)

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 37


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

Nhö ñöôïc xem xeùt ôû phaàn phaân tích UDP, caùc kyõ thuaät chôø ñöôïc thöïc thi bôûi
giao thöùc IEEE 802.11b (BO, DIFS, vaø SIFS) gaây ra söï toån thaát coâng suaát moät caùch
ñaùng keå, xem 4.6 thôøi gian chôø trung bình cuûa BO = 310 µs treân frame vaän chuyeån
moät phaân ñoaïn TCP vôùi döõ lieäu ñöôïc chaáp nhaän.
( BO + DIFS + SIFS ) * SegmentsTCP Tx
Tput IFS = Rb =
t tot _ trans
185 SegmentsTCP Tx (4.6)
* * Tput TCP _ meas * Rb
4 Size file

Trong cuøng moät caùch toån thaát thoâng löôïng, TputMAC, nhôø phaàn overhead cuûa
lôùp MAC, Tx34byte, ñöôïc ñaït ñeán, bao goàm thôøi gian thöïc hieän söï truyeàn daãn cuûa
xaùc nhaän IEEE 802.11 ñöôïc phaùt ra bôûi traïm nhaän, Rx ACK 802.11 vaø trong söï truyeàn
daãn goùi SNAP, Tx SNAP.
(Tx 34 bytes + Tx ACK _ 802.11 + Tx SNAP )* SegmentsTCP Tx
Tput MAC = * Rb =
t tot _ trans
(4.7)
SegmentsTCP Tx ⎛ Rb ⎞
2* * ⎜⎜ 21 + 7 * ⎟⎟ * Tput TCP _ meas
Size file ⎝ min( Rb , 2) ⎠
ÔÛ lôùp 4, header ñöôïc coäng theâm bôûi lôùp vaän chuyeån laø lôùn hôn nhieàu so vôùi
8 octet ñöôïc giôùi thieäu bôûi UDP. Ñònh daïng cô baûn cuûa header TCP laø 20 byte, hôn
12 octet phaûi ñöôïc coäng theâm cho thoâng tin ñöôïc truyeàn daãn töông öùng vôùi tuyø choïn
nhaõn thôøi gian (timestamp), vôùi söï cho pheùp cuûa taát caû caùc pheùp ño löôøng ñöôïc
trình baøy ôû ñaây. Vì vaäy, toång overhead laø 52 octet (32 cuûa TCP vaø 20 cuûa IP) vaø
(4.9) trình baøy thoâng löôïng hao phí, TputOHEAD ñuùng vôùi overhead cuûa lôùp 4 naøy, Tx
52bytes.

Tx52bytes * SegmentsTCP Tx
Tput OHEAD = * Rb =
t tot _ trans
SegmentsTCP Tx (4.8)
52 * TputTCP _ meas
Size file

Ñieàu naøy laø ñuû ñeå ñaùnh giaù hao phí quaù trình thöïc hieän cuûa boä truyeàn. Töø
quan ñieåm cuûa IEEE 802.11b, söï truyeàn caùc phaân ñoaïn taïo ra söï xaùc nhaän kyõ thuaät
truyeàn ñeå truyeàn phaân ñoaïn döõ lieäu, bao goàm ACK lôùp MAC. Söï truyeàn daãn cuûa
caùc xaùc nhaän TCP khoâng caàn thieát ñeå chôø ñuùng kyõ thuaät backoff. Bieåu thöùc 4.9 cho

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 38


Chöông IV: Haønh vi cuûa choàng giao thöùc TCP-UDP/IP treân IEEE 802.11b

pheùp ñaùnh giaù caùc thaønh phaàn cuûa toång thoâng löôïng ñöôïc ñeå truyeàn caùc ACK TCP
treân toaøn boä file, TputTCP_ACK.

⎛ 14 ⎞ ACK TCP Rx
Tput TCP _ ACK = ⎜⎜ Rb * ⎟⎟ * * Tput TCP _ meas (4.9)
⎝ min( 2, R )
b ⎠ Size file

Toång cuûa toaøn boä caùc thaønh phaàn tröôùc phaûi ñöôïc xem nhö cuøng moät toác ñoä
laøm vieäc trong moãi tröôøng hôïp. Neáu söï tính toaùn ñöôïc thöïc hieän cho moãi tröôøng
hôïp, boä ñoïc seõ theo doõi söï khaùc nhau giöõa söï ño löôøng vaø phaân tích giaù trò nhaän
ñöôïc laø thaáp hôn 2%. Söï khaùc nhau chuû yeáu ñöôïc baét ñaàu töø söï saép xæ thôøi gian chôø
treân moãi frame.

4.3.2 Söï aûnh höôûng cuûa caùc loãi treân TCP

Haønh vi cuûa TCP treân neàn IEEE 802.11b trong söï hieän dieän cuûa moät keânh voâ
tuyeán bieåu loä moät BER cao laø hoaøn toaøn khaùc UDP. Cho ví duï, hao phí IP hieän taïi
laø 0 trong baát cöù tröôøng hôïp naøo ñuùng vôùi ñieàu phoái ñieàu khieån loãi ñöôïc hôïp nhaát
trong TCP, khoâng phuï thuoäc vaøo söï kieän maø ôû cuøng frame MAC chæ ñöôïc truyeàn laïi
toái ña 4 laàn. Nhö moät keát quaû cuûa ñieàu phoái ñieàu khieån loãi, caùc thoâng soá seõ bò caûn
trôû haàu heát thoâng löôïng trung ôû möùc TCP. Coù 3 lyù do chính goùp phaàn laøm giaûm suùt
thoâng löôïng TCP:

™ Caùc quaù trình truyeàn laïi ñöôïc phaùt ra ñeå phuïc hoài caùc segment bò maát;

™ Söï hieän dieän cuûa caùc frame loãi (PER khaùc 0), chính laø soá frame MAC
ñöôïc truyeàn laïi laø lôùn hôn segment TCP;

™ Söï xuaát hieän cuûa moät chu kyø keùm hoaït ñoäng cuûa thöïc theå truyeàn TCP.
Chu kyø naøy ñöôïc trình baøy trong moät keânh lyù töôûng, nôi maø noù ñaõ ñöôïc
boû qua nhôø noù lieân quan ñeán caùc keát quaû. Tuy nhieân, vôùi caùc keânh ñöôïc
chuù troïng ôû ñaây, söï thích öùng cuûa noù coù theå aûnh höôûng lôùn ñeán söï kieän
trong khaû naêng giaûm suùt cuûa thoâng löôïng trung bình. Söï caân ñoái cuûa
thoâng löôïng ñöôïc traõi qua ôû thôøi gian khoâng hoaït ñoäng, Tidle, ñöôïc aùnh xaï
trong baûng tröôùc thoâng qua tham soá Tputidle.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 39


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

Chöông V
HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN DI ÑOÄNG THEÁ HEÄ THÖÙ BA

5.1 Giôùi thieäu


3GPP (Third Generation Parnership Project) ñaõ ñöôïc chæ ñònh trong chuaån
Release ’99 (R99) laø phaàn troïng taâm cuûa maïng backbone nhö ATM (Asynchronous
transfer mode). Gaàn ñaây caùc nhaø phaùt trieån ñaõ taäp trung vaøo caùc maïng all-IP nhaèm
chuaån hoaù cho Release 2000 (R00) cuûa 3GPP. Maïng all-IP ñöôïc caûi tieán töø maïng
loõi (core network) chuyeån maïch goùi mobile cuûa R99.

Coù moät vaøi tieâu chuaån chuyeån ñoåi döõ lieäu 2.5G ñöôïc thöïc thi bôûi nhieàu toång
ñaøi ñieän thoaïi. Ñeå giaûi quyeát ñieàu naøy laø döïa treân yeâu caàu ngöôøi duøng, lôïi ích cuûa
vieäc traõi phoå, thieát bò vaø chi phí ñeå cho pheùp vieäc traõi phoå, töông thích vôùi caùc thieát
bò ñaõ coù saün vaø söï ñaùnh giaù nhöõng yeáu toá seõ aûnh höôûng ñeán tieâu chuaån 3G treân
toaøn theá giôùi.

Trong töông lai, vieäc söû duïng mobile ñeå truy caäp Internet seõ laø moät söï löïa
choïn cuûa caùc dòch vuï wireless khaùc nhau, thöôøng ñoái vôùi caùc vuøng ñöôïc bao phuû.
Khoâng moät kyõ thuaät hoaëc dòch vuï coù theå bao phuû ôû khaép moïi nôi vaø noù seõ caàn thieát
cho moät thieát bò ñaàu cuoái mobile ñeå taän duïng caùc ñieåm dòch vuï khaùc maø vaãn duy trì
keát noái treân maïng. Giaûi phaùp haáp daãn nhaát laø xem xeùt vieäc söû duïng caùc maïng döõ
lieäu baêng thoâng cao nhö IEEE 802.11a/b WLAN khi naøo chuùng coù saün vaø chuyeån
maïch ñeán moät maïng bao phuû nhö UMTS vôùi baêng thoâng thaáp hôn khi khoâng coù
WLAN bao phuû.

5.2 Söï phaùt trieån töø 2G leân 3G


Coù moät vaøi caûi tieán töø 2G leân 3G cho caùc boä ñieàu khieån vaø moät vaøi boä söû
duïng coâng ngheä 2.5G ñeå laøm vieäc vôùi caùc maïng cuûa chuùng höôùng ñeán caùc ñaëc
ñieåm vaø ñaëc tröng cuûa 3G. Boä ñieàu khieån GSM ñang höôùng ñeán toác ñoä döõ lieäu
GPRS 171 Kbps. Heä thoáng TDMA (vaø moät vaøi GSM) ñang leân keá hoaïch cho EDGE
vôùi toác ñoä 384 Kbps. IS-95 boä ñieàu phoái CDMA ñang xem xeùt coâng ngheä truyeàn
daãn voâ tuyeán soùng mang ñôn (1xRTT - Single Carrier Radio Transmission
Technology) (tieâu chuaån 144 Kbps). 1xRTT laø böôùc trung gian ñeå höôùng ñeán
CDMA2000.

5.3 3G vaø caùc Release


3G seõ cung caáp mobile ña phöông tieän, dòch vuï caù nhaân, söï hoäi tuï cuûa tính

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 40


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

hieäu soá, mobile, Internet vaø coâng ngheä môùi döïa treân caùc tieâu chuaån toaøn caàu.
Ngöôøi duøng ñaàu cuoái coù theå truy caäp mobile Internet vôùi baêng thoâng töø 64 Kbps
ñeán 2 Mbps. Sau ñaây ta seõ xem xeùt caùc kieán truùc cuûa heä thoáng maïng UMTS.

Kieán truùc maïng UMTS laø söï caûi tieán cuûa GSM/GPRS. Maïng naøy bao goàm 3
maïng con: maïng truy caäp voâ tuyeán maët ñaát UMTS (UTRAN - UMTS Terrestrial
Radio Access Network), mieàn chuyeån maïch keânh (CS - Circuit Switched), mieàn
chuyeån maïch goùi (PS - Packet Switched).

UTRAN bao goàm vieäc thieát laäp caùc heä thoáng con maïng voâ tuyeán (RNSs -
Radio Network Subsystems) ñöôïc keát noái ñeán maïng loõi (CN - Core Network) thoâng
qua giao dieän Iu. Neáu CN chia thaønh caùc mieàn rieâng bieät cho maïng loõi chuyeån
maïch keânh vaø chuyeån maïch goùi, khi ñoù coù moät giao dieän Iu cho CN chuyeån maïch
keânh (Iu-CS) vaø moät giao dieän Iu cho CN chuyeån maïch goùi (Iu-PS) cho RNS ñoù
(hình 5.1).

Moät RNS bao goàm moät boä ñieàu khieån maïng voâ tuyeán (RNC - Radio Network
controller) vaø moät hoaëc nhieàu node B. Moät node B ñöôïc keát noái ñeán RNC thoâng
qua giao dieän Iub. Beân trong UTRAN, caùc RNC thuoäc RNS coù theå lieân keát vôùi nhau
thoâng qua giao tieáp Iur.

Hình 5.1. Kieán truùc UTRAN

Moät node B coù theå hoã trôï bôûi moät hoaëc nhieàu teá baøo voâ tuyeán (cell radio).

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 41


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

Moät node B coù theå hoã trôï thieát bò ngöôøi duøng (UE - User Equipment) döïa treân FDD,
TDD hoaëc caû hai. Moät UE coù theå ñöôïc keát noái ñeán moät soá teá baøo voâ tuyeán caùc node
B hoaëc caùc RNS khaùc. Moãi RNS coù theå ñaùp öùng taøi nguyeân cho vieäc thieát laäp teá
baøo voâ tuyeán cuûa noù vaø vieäc giaûi quyeát söï chuyeån giao. Boä phaän ñieàu khieån cuûa
moãi RNC coù theå ñieàu khieån caùc taøi nguyeân ñöôïc cho pheùp trong caùc node B ñöôïc
keát noái vôùi RNC ñoù. Vôùi moãi moät keát noái giöõa UE vaø UTRAN, moät RNC laø RNC
phuïc vuï (serving). Khi ñöôïc yeâu caàu, caùc RNS troâi (drift) hoã trôï RNC serving qua
vieäc cung caáp taøi nguyeân trong thôøi gian teá baøo voâ tuyeán ñöôïc keát noái ñeán RNC troâi
ñoù. Söï keát hôïp vaø phaân chia cho söï chuyeån giao meàm (soft handover) coù theå ñöôïc
hoã trôï trong phaïm vi node B, RNC troâi, hoaëc RNC phuïc vuï. Söï chuyeån giao meàm
hôn (softer handover) cung caáp quaù trình laøm vieäc toát hôn trong phaïm vi node B,
giöõa caùc teá baøo voâ tuyeán ñöôïc keát noái ñeán node B ñoù.

Baát kyø RNC naøo coù theå ñoùng vai troø cuûa RNC phuïc vuï hoaëc RNC troâi, treân
moãi keát noái döïa treân moät UE. Cuoái cuøng laø quaù trình xaây döïng laïi coù theå ñöôïc söû
duïng ñeå taùi ñònh tuyeán keát noái Iu ñeán RNS môùi, sau ñoù RNC troâi trôû thaønh RNC
phuïc cho UE. Caùc keânh mang truy caäp voâ tuyeán (RAB - Radio Access Bearers) ñöôïc
cung caáp giöõa UE vaø CN (thoâng qua giao dieän voâ tuyeán Uu, giao dieän beân trong
UTRAN vaø giao dieän Iu) cho vieäc chuyeån ñoåi döõ lieäu ngöôøi duøng. Caùc giao thöùc
maët phaúng ñieàu khieån cung caáp söï ñieàu khieån caùc RAB naøy vaø keát noái giöõa UE vaø
maïng. Giao thöùc maët phaúng ñieàu khieån treân Uu seõ ñöôïc mang trong caùc thöïc theå
ñieàu khieån taøi nguyeân voâ tuyeán (RRC - Radio Resource Control) giöõa UE vaø
UTRAN. Treân ñaây chuùng ta ñaõ ñöôïc giôùi thieäu veà heä thoáng UTRAN, tieáp theo
chuùng ta seõ xem xeùt caùc Release.

Trong naêm 2000, 3G ñöôïc 3GPP phaân chia thaønh 2 release: R99 vaø R00. R99
(Release 3) cuûa heä thoáng UMTS hoã trôï truy caäp WCDMA vaø vaän chuyeån döïa treân
ATM . R00 UMTS, phaân chia thaønh hai release (Release 4 vaø Release 5 ), ñònh
nghóa hai coâng ngheä maïng truy caäp voâ tuyeán RAN (Radio Access Network), moät
maïng truy caäp voâ tuyeán GPRS/EDGE (GERAN) vaø moät RAN CDMA daûi taàn cô sôû
(R3 UTRAN). Caû hai loaïi cuûa RAN keát noái ñeán cuøng CN chuyeån maïch goùi (moät söï
caûi tieán cuûa maïng GPRS) treân giao dieän Iu. Muïc tieâu chính cuûa R00 UMTS laø phaûi
coù tuyø choïn cuûa all-IP döïa treân kieán truùc CN. Lôïi ích töø phöông thöùc naøy bao goàm
caùc khaû naêng cung caáp caùc dòch vuï thoâng suoát, trieån khai dòch vuï nhanh choùng,
coäng theâm vieäc ñieàu phoái vôùi söï phaùt trieån IP chung vaø caét giaûm chi phí dòch vuï.
Tuy nhieân, kieán truùc maïng all-IP trong R00 UMTS (Release 4 vaø Release 5) phaûi
ñöôïc hoå trôï caùc dòch vuï vaø caùc chöùc naêng cuûa R99, R00 vaø trong töông lai. Söï phaùt

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 42


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

trieån cuûa noù phaûi ñaûm baûo söï töông thích vôùi caùc theá heä tröôùc. Song song vôùi söï
hình thaønh 3GPP laø söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa 3GPP2.

3GPP2 cuõng ñaõ ñöôïc thieát laäp döïa treân CDMA2000 theo khuyeán nghò cuûa
TIA vaø TTA. Caùc ñaëc ñieåm kyõ thuaät laøm vieäc vôùi chuaån CDMA2000 ñaõ ñöôïc thöïc
hieän trong 3GPP theo caùc böôùc sau ñaây:

™ CDMA2000 1x, phaùt trieån töø cdmaOne, hoã trôï dòch vuï döõ lieäu goùi 144
Kbps.

™ CDMA2000 1xEV-DO (Single Carrier Evolution Data Only) giôùi thieäu


khoâng gian giao tieáp môùi vaø hoã trôï dòch vuï toác ñoä döõ lieäu cao treân
downlink. Noù cuõng ñöôïc bieát ñeán nhö döõ lieäu goùi toác ñoä cao (HRPD -
High Rate Packet Data). Noù yeâu caàu moät soùng mang rieâng laø 1.25 MHz
cho döõ lieäu. 1xEV-DO cung caáp baêng thoâng 2.4 Mbps ôû downlink nhöng
chæ 153 Kbps ôû uplink (2001).

™ CDMA2000 1xEV-DV (Single Carrier Evolution and Voice) giôùi thieäu


kyõ thuaät voâ tuyeán môùi vaø kieán truùc maïng all-IP cho truy caäp voâ tuyeán vaø
CN, toác ñoä coù theå leân ñeán 3 Mbps (2003).

Neàn taûng kieán truùc CDMA2000 cuõng töông töï kieán truùc GSM/UMTS. Söï
khaùc nhau chuû yeáu laø trong vuøng goùi (packet domain) nôi maø node chuyeån maïch döõ
lieäu goùi (PDSN - Packet Data Switch Node) ñöôïc söû duïng. Noù cuõng coù vai troø töông
töï nhö SGSN (Serving GPRS support node) vaø GGSN (Gateway GPRS Support
Node) trong UMTS. Söï quaûn lyù di ñoäng (mobility management) trong 3GPP2 laø döïa
treân mobile IP thay vì GPRS quaûn lyù di ñoäng trong maïng chuyeån maïch goùi
GSM/UMTS. Vaû laïi, tín hieäu MAP (Mobile Application Part) ANSI-41 ñöôïc söû
duïng thay vì tín hieäu MAP GSM. Caùc hoaït ñoäng ñöôïc baét ñaàu trong 3GPP2 qua
vieäc höôùng ñeán maïng all-IP, töông töï nhö caùc hoaït ñoäng IMS trong 3GPP.

5.3.1 Release 3 (R3)

Maïng loõi bao goàm caùc trung taâm chuyeån maïch mobile (MSC – Mobile
Switching Center) vaø caùc nuùt hoã trôï chuyeån maïch goùi phuïc vuï. Caùc keânh thoaïi vaø
soá lieäu chuyeån maïch goùi ñöôïc keát noái vôùi caùc maïng ngoaøi qua caùc trung taâm
chuyeån maïch keânh vaø nuùt chuyeån maïch goùi coång: GMSC vaø GGSN. Ñeå keát noái
trung taâm chuyeån maïch keânh vôùi maïng ngoaøi caàn coù theâm phaàn töû laøm chöùc naêng
keát noái maïng (IWF – Interworking Function). Ngoaøi caùc trung taâm chuyeån maïch
keânh vaø nuùt chuyeån maïch goùi, maïng loõi coøn chöùa caùc cô sôû döõ lieäu caàn thieát cho

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 43


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

caùc maïng mobile nhö: HLR, EIR. Maïng truy caäp voâ tuyeán chöùa caùc phaàn töû:

¾ RNC: Boä ñieàu khieån maïng voâ tuyeán sôû höõu vaø ñieàu khieån caùc taøi nguyeân
voâ tuyeán, laø ñieåm truy caäp taát caû caùc dòch vuï do UTRAN cung caáp cho
maïng loõi CN

¾ Node B: ñöôïc duøng ñeå chuyeån ñoåi doøng soá lieäu giöõa caùc giao dieän Iub vaø
Uu vaø tham gia quaûn lyù taøi nguyeân voâ tuyeán.

¾ UE: laø thieát bò di ñoäng cuøng vôùi moät hay nhieàu module nhaän daïng thueâ
bao UMTS.

UE bao goàm thieát bò di ñoäng (ME – Mobile Equipment) vaø module nhaän
daïng thueâ bao UMTS (USIM – UMTS Subscriber Identity Module). USIM laø vi
maïch chöùa moät soá thoâng tin lieân quan ñeán thueâ bao vuøng vôùi khoaù baûo maät. Giao
dieän giöõa UE vaø maïng ñöôïc goïi laø giao dieän Uu. Trong caùc quy ñònh cuûa 3GPP,
traïm goác ñöôïc goïi laø node B. Node B ñöôïc noái ñeán moät maïng ñieàu khieån voâ tuyeán
RNC. RNC ñieàu khieån caùc taøi nguyeân voâ tuyeán cuûa caùc node B ñöôïc noái vôùi noù.

UTRAN ñöôïc noái ñeán maïng loõi qua giao dieän Iu. Keát noái UTRAN ñeán phaàn
chuyeån maïch keânh ñöôïc thöïc hieän thoâng qua Iu-CS, giao dieän naøy noái RNC ñeán
moät MSC/VLR. Keát noái UTRAN ñeán phaàn töû chuyeån maïch goùi ñöôïc thöïc hieän qua
Iu-PS, giao dieän naøy noái RNC ñeán moät SGSN.

Taát caû caùc giao dieän ôû UTRAN cuûa R3 ñeàu ñöôïc xaây döïng döïa treân cô sôû
ATM do ATM coù khaû naêng hoã trôï nhieàu loaïi dòch vuï khaùc nhau. Maët khaùc, maïng
loõi söû duïng cuøng moät kieán truùc cô sôû nhö kieán truùc GSM/GPRS, nhôø vaäy maø coâng
ngheä maïng loõi hieän coù coù theå hoã trôï coâng ngheä truy caäp voâ tuyeán môùi. Chaúng haïn
coù theå naâng caáp maïng loõi hieän coù ñeå hoã trôï UTRAN sao cho moät MSC coù theå noái
ñeán caû UTRAN RNC vaø GSM BSC. Treân thöïc teá caùc tieâu chuaån UMTS cho pheùp
hoã trôï chuyeån giao cöùng töø UMTS ñeán GSM vaø ngöôïc laïi. Ñieàu naøy raát quan troïng,
vì ta caàn phaûi coù thôøi gian ñeå trieån khai roäng khaép UMTS. Neáu UTRAN vaø GSM
BSS ñöôïc noái ñeán caùc MSC khaùc nhau, chuyeån giao giöõa caùc heä thoáng ñaït ñöôïc
baèng caùch chuyeån giao giöõa caùc MSC. Neáu giaû thieát raèng nhieàu chöùc naêng cuûa
MSC/VLR gioáng nhau ñoái vôùi UMTS vaø GSM, MSC caàn phaûi coù khaû naêng hoã trôï
caû hai kieåu dòch vuï. Vaø cuõng hoaøn toaøn hôïp lyù khi giaû thieát raèng SGSN phaûi coù khaû
naêng hoã trôï ñoàng thôøi keát noái Iu-PS ñeán RNC vaø Gv ñeán GPRS BSC. Tuy nhieân
caáu hình naøy hieän nay laø raát hieám. Yeâu caàu caùc giao dieän vaø caùc chöùc naêng khaùc
nhau (chuyeån giao meàm) cuûa UMTS RNC chöùng toû raèng coâng ngheä cuûa noù hoaøn
toaøn khaùc vôùi GSM BSC. Vì theá thoâng thöôøng UMTS RNC vaø GSM BSC laø taùch

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 44


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

bieät nhau.

Hình 5.2. Kieán truùc maïng cuûa R3 UMTS

5.3.2 Release 4 (R4)

Hình 5.3 cho thaáy kieán truùc maïng cô sôû cuûa R4 3GPP. Söï khaùc nhau cô baûn
giöõa R3 vaø R4 laø ôû choã maïng loõi laø maïng phaân boá. Thay cho vieäc coù caùc MSC
chuyeån maïch keânh truyeàn thoáng nhö ôû kieán truùc tröôùc, kieán truùc chuyeån maïch phaân
boá ñöa vaøo.

Trong R4, MSC ñöôïc chia thaønh MSC server vaø MGW (Media Gateway).
MSC chöùa taát caû caùc phaàn meàm ñieàu khieån cuoäc goïi, quaûn lyù di ñoäng coù ôû moät
MSC tieâu chuaån. Ma traän chuyeån maïch naèm trong MGW ñöôïc ñieàu khieån bôûi MSC
server vaø coù theå ñaët xa MSC server.

Baùo hieäu ñieàu khieån caùc cuoäc goïi chuyeån maïch keânh ñöôïc thöïc hieän giöõa
RNC vaø MSC server. Ñöôøng truyeàn cho caùc cuoäc goïi chuyeån maïch keânh ñöôïc thöïc
hieän giöõa RNC vaø MGW. Thoâng thöôøng MGW nhaän caùc cuoäc goïi töø RNC vaø ñònh
tuyeán caùc cuoäc goïi naøy ñeán nôi nhaän caùc ñöôøng truïc goùi. Trong nhieàu tröôøng hôïp
ñöôøng truïc goùi söû duïng giao thöùc truyeàn taûi thôøi gian thöïc (RTP – Real Time
Transport Protocol) treân IP. ÔÛ R3 ta thaáy löu löôïng soá lieäu goùi töø RNC ñi qua SGSN

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 45


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

vaø töø SGSN ñeán GGSN treân maïng backbone IP. Neáu giaû söû caû tieáng vaø soá lieäu ñeàu
coù theå söû duïng phöông thöùc truyeàn qua IP beân trong maïng loõi, thì coù theå hình thaønh
moät ñöôøng truïc ñeå hoã trôï caû hai dòch vuï naøy. Tuy nhieân ñieàu naøy ñoøi hoûi ñaàu tö vaø
chi phí cho khai thaùc raát lôùn so vôùi tröôøng hôïp söû duïng caùc ñöôøng truïc taùch bieät cho
chuyeån maïch keânh vaø goùi.

Hình 5.3. Kieán truùc maïng cuûa R4 UMTS

Taïi nôi maø cuoäc goïi caàn chuyeån ñeán moät maïng khaùc, PSTN chaúng haïn, seõ
coù moät coång caùc phöông tieän khaùc (MGW) ñöôïc ñieàu khieån bôûi MSC Server
gateway (GMSC server). MGW naøy seõ chuyeån thoaïi ñöôïc ñoùng goùi thaønh PCM
chuaån ñeå ñöa ñeán PSTN.

Giao thöùc ñieàu khieån giöõa MSC server hoaëc GMSC server vôùi MGW laø giao
thöùc ITU H.248. Giao thöùc naøy ñöôïc ITU vaø IETF coäng taùc phaùt trieån. Giao thöùc
ñieàu khieån cuoäc goïi giöõa MSC server vaø GMSC server coù theå laø moät giao thöùc ñieàu
khieån cuoäc goïi baát kyø. 3GPP ñeà nghò söû duïng giao thöùc ñieàu khieån cuoäc goïi keânh
mang ñoäc laäp (BICC – Bearer Independent Call Control) ñöôïc xaây döïng döïa treân
khuyeán nghò Q.1902 cuûa ITU.

Trong nhieàu tröôøng hôïp MSC server hoã trôï caû caùc chöùc naêng cuûa GMSC
server. Ngoaøi ra, MGW coù khaû naêng giao tieáp vôùi RAN vaø PSTN. Khi naøy cuoäc goïi
ñeán hoaëc töø PSTN coù theå chuyeån noäi haït, nhôø vaäy coù theå tieát kieäm ñaùng keå ñaàu tö.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 46


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

Ta laáy moät ví duï, khi moät RNC ñöôïc ñaët ôû thaønh phoá A vaø ñöôïc ñieàu khieån
MSC ñaët taïi thaønh phoá B. Khi thueâ bao ôû thaønh phoá A thöïc hieän cuoäc goïi noäi haït.
Neáu khoâng coù caáu truùc phaân boá, cuoäc goïi caàn ñöôïc chuyeån töø thaønh phoá A ñeán
thaønh phoá B ñeå keát noái vôùi thueâ bao PSTN ôû chính thaønh phoá A. Vôùi caáu truùc phaân
boá, cuoäc goïi coù theå ñöôïc ñieàu khieån taïi MSC server ôû thaønh phoá B nhöng ñöôøng
truyeàn caùc phöông tieän thöïc teá coù theå vaãn ôû thaønh phoá A, nhôø vaäy giaûm ñaùng keå
yeâu caàu truyeàn daãn vaø giaù thaønh khai thaùc maïnh.

Trong hình 5.2, HLR coù theå ñöôïc goïi laø server thueâ bao taïi nhaø (HSS –
Home Subsriber Server). HSS vaø HLR coù chöùc naêng töông ñöông, ngoaïi tröø giao
dieän vôùi HSS laø giao dieän treân cô sôû truyeàn taûi goùi, trong khi HLR söû duïng giao
dieän treân cô sôû baùo hieäu soá 7. Ngoaøi ra coøn coù caùc giao dieän giöõa SGSN vôùi
HSS/HLR vaø GGSN vôùi HSS/HLR.

5.3.3 Release 5 (R5)

R5 seõ taäp trung vaøo kieán truùc maïng ña phöông tieän IP. Böôùc phaùt trieån naøy
theå hieän söï thay ñoåi toaøn boä moâ hình cuoäc goïi. ÔÛ ñaây caû tieáng noùi vaø soá lieäu ñöôïc
xöû lyù gioáng nhau treân toaøn boä ñöôøng truyeàn töø ñaàu cuoái cuûa ngöôøi söû duïng ñeán nôi
nhaän cuoái cuøng. Coù theå coi kieán truùc naøy laø söï hoäi tuï toaøn dieän cuûa tieáng noùi vaø soá
lieäu. Töø hình 5.3 ta thaáy tieáng vaø soá lieäu khoâng caàn caùc giao dieän caùch bieät; chæ coù
giao dieän duy nhaát mang taát caû caùc phöông tieän. Trong maïng loõi giao dieän naøy keát
cuoái taïi SGSN vaø khoâng coù MGW rieâng. Trong kieán truùc R5 coù moät soá phaàn töû môùi
bao goàm:

¾ Chöùc naêng ñieàu khieån traïng thaùi cuoäc goïi (CSCF - Call State Control
Function): quaûn lyù vieäc thieát laäp, duy trì vaø giaûi phoùng caùc phieân ña
phöông tieän ñeán vaø töø ngöôøi söû duïng.

¾ Chöùc naêng ñieàu khieån coång caùc phöông tieän (MGCF – Media Gateway
Control Function): ñieàu khieån MGW, giao thöùc ñieàu khieån giöõa caùc thöïc
theå naøy laø ITU-T H.248.

¾ Coång baùo hieäu taûi (T-SGW – Transport Signalling Gateway): laø moät coång
baùo hieäu SS7 ñeå ñaûm baûo töông taùc SS7 vôùi caùc maïng tieâu chuaån ngoaøi
nhö PSTN.

¾ Coång baùo hieäu chuyeån maïng (R-SGW – Roaming Signalling Gateway): laø
moät nuùt ñaûm baûo töông taùc baùo hieäu vôùi caùc maïng di ñoäng hieän coù söû
duïng SS7 chuaån. Trong nhieàu tröôøng hôïp T-SGW vaø R-SGW cuøng toàn taïi

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 47


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

treân cuøng moät neàn taûng.

¾ Chöùc naêng taøi nguyeân ña phöông tieän (MRF – Multimedia Resource


Function) laø chöùc naêng laäp caàu hoäi nghò ñöôïc söû duïng ñeå hoã trôï caùc tính
naêng nhö toå chöùc cuoäc goïi nhieàu phía vaø dòch vuï hoäi nghò.

Moät ñaëc ñieåm quan troïng cuûa kieán truùc all-IP laø thieát bò cuûa ngöôøi söû duïng
ñöôïc taêng cöôøng raát nhieàu. Nhieàu phaàn meàm ñöôïc caøi ñaët ôû UE. Trong thöïc teá, UE
hoã trôï giao thöùc khôûi ñaàu phieân (SIP – Session Initiation Protocol). UE trôû thaønh
moät taùc nhaân cuûa ngöôøi söû duïng SIP. Nhö vaäy, UE coù khaû naêng ñieàu khieån caùc dòch
vuï lôùn hôn tröôùc raát nhieàu.

Kieán truùc all-IP ñöôïc xaây döïng döïa treân caùc coâng ngheä goùi vaø ñieän thoaïi IP
cho caùc dòch vuï thôøi gian thöïc vaø khoâng thôøi gian thöïc. Kieán truùc cho pheùp hoã trôï
chuyeån maïng toaøn caàu vaø töông hôïp vôùi caùc maïng ngoaøi: caùc maïng thoâng tin di
ñoäng theá heä thöù hai hieän coù, caùc maïng soá lieäu coâng coäng vaø caùc maïng VoIP ña
phöông tieän khaùc.

CSCF, MGCF, R-SGW, T-SGW vaø MRF bao goàm caùc chöùc naêng ñieàu khieån
cuoäc goïi vaø baùo hieäu ñeå truyeàn caùc dòch vuï di ñoäng thôøi gian thöïc.

Thoâng tin ngöôøi duøng ñöôïc löu ôû HSS. Baùo hieäu ñeán maïng IP ña phöông tieän
chæ giao tieáp qua CSCF, coøn keânh mang ñöôïc giao tieáp tröïc tieáp vôùi GGSN. MRF
giao tieáp tröïc tieáp vôùi taát caû caùc phaàn töû maïng cho caùc phöông tieän maïng vaø vôùi
CSCF cho baùo hieäu. MRF cung caáp caùc chöùc naêng troän, gheùp, xöû lyù vaø taïo laäp.

Caùc thuû tuïc quaûn lyù di ñoäng cho caùc MS cuûa maïng all-IP döïa treân nhaän daïng
vuøng ñònh tuyeán (RAI – Routing Area Indentify). Caùc thuû tuïc quaûn lyù di ñoäng cho
taát caû caùc MS coù khaû naêng chuyeån maïch keânh ôû maïng all-IP döïa treân caû RAI vaø
nhaän daïng vuøng ñònh vò (LAI – Local Area Indentify). Trong tröôøng hôïp chuyeån
maïng töø theá heä thöù ba ñeán theá heä thöù hai vaø ngöôïc laïi caàn thöïc hieän chuyeån ñoåi
khuoân daïng cuûa caùc nhaän daïng (MS ôû maïng all-IP khi chuyeån sang theá heä thöù hai
chæ bieát RAI cuõ nhöng noù cuõng caàn LAI cuûa MSC ôû theá heä thöù hai).

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 48


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

Hình 5.4. Kieán truùc maïng cuûa R5 UMTS

5.4 Ngöõ caûnh trieån khai 3G


Khi caùc boä ñieàu khieån mobile gaàn ñaây tieán tôùi 3G, nhieàu cuoäc khaûo saùt tieáp
tuïc söû duïng coâng ngheä chuyeån maïch keânh trong caùc maïng loõi cuûa chuùng. Haàu heát
caùc heä thoáng hoaït ñoäng ñeàu coá gaéng caét giaûm, taän duïng chuùng moät caùch trieät ñeå vaø
ñaàu tö vaøo caùc heä thoáng maïng theá heä keá tieáp.

Nhö vaäy, vieäc söû duïng moät maïng töông ñoàng ñôn döïa treân IP laø choïn löïa hôïp
lyù cho vieäc phaân phaùt caùc dòch vuï maïng mobile thoâng suoát. Noù cho pheùp caùc dòch
vuï naøy môû roäng sang vuøng thoaïi, döõ lieäu vaø hình aûnh. Söï di chuyeån töø daïng keânh
sang daïng goùi ñöôïc hoaøn taát bôûi söï di chuyeån taát caû caùc dòch vuï vaø öùng duïng trong
maïng mobile sang maïng goùi (IP hoaëc IP+ ATM). Ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän töø maïng
loõi di chuyeån ra ngoaøi höôùng ñeán RAN.

5.5 AÛnh höôûng treân maïng ñang toàn taïi


Vôùi moïi söï thay ñoåi giöõa maïng GSM vaø maïng 3G, coù hai aûnh höôûng chính
treân maïng ñang toàn taïi:

1. Söï chuyeån giao: giaû söû laø vieäc quyeát ñònh chuyeån giao luoân luoân ôû trong
GERAN. Cho moät GERAN thöïc hieän chuyeån giao, chöùc naêng thieát laäp
ñöôøng daãn trong CN ñöôïc yeâu caàu. Tuyø thuoäc vaøo loaïi chuyeån giao maø
caùc yeâu caàu trong GSM thay ñoåi khaùc nhau. Söï chuyeån giao höôùng luøi,

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 49


Chöông V:Heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba

maø tín hieäu chuyeån giao ñöôïc thöïc hieän qua traïm cuõ, laø gioáng nhö GSM
hieän taïi chuyeån giao. Söï chuyeån giao höôùng tôùi, moät traïm mobile khôûi
ñaàu chuyeån giao thoâng qua traïm cô sôû môùi. Khi traùnh caùc haäu quaû lieân
quan ñeán caùc keát noái cuõ bò maát, moät söï chuyeån giao nhanh choùng ñöôïc
yeâu caàu ñeå ngaên chaën caùc ngöôøi duøng ñang toàn taïi trong caùc teá baøo khaùc.
Söï chuyeån giao höôùng tôùi yeâu caàu söï thay ñoåi lôùn trong GSM.

2. Cô sôû haï taàng truyeàn daãn (Transmission infrastructure): cô sôû haï taàng
truyeàn daãn phaûi ñöôïc taän duïng caùc yeâu caàu môùi qua caùc dòch vuï baêng
roäng. Bôûi vì dòch vuï döõ lieäu laø buøng noå vaø khoâng ñoái xöùng. Giaûi phaùp
truyeàn daãn phaûi coù khaû naêng gheùp caùc loaïi thoâng tin. ATM seõ cung caáp
khaû naêng hoã trôï cho söï truyeàn daãn buøng noå dòch vuï baêng roäng. Tuy nhieân,
bôûi vì ATM laø ñöôïc thieát keá cho vieäc truyeàn daãn toác ñoä cao trong maïng
coá ñònh, moät vaøi söï thay ñoåi coù theå laø caàn thieát ñeå cung caáp caùc yeâu caàu
cô sôû haï taàng teá baøo rieâng bieät.

Coù moät vaøi ngöõ caûnh cho caùc boä ñieàu khieån mobile ñeå di chuyeån töø
GSM/GPRS ñeán UMTS. Söï phöùc taïp cuûa vieäc di chuyeån 3G phuï thuoäc vaøo möùc ñoä
cuûa maïng mobile thöøa keá vaø môû roäng moâi tröôøng moät nhaø cung caáp laø nôi coøn toàn
taïi sau khi di chuyeån 3G.

Veà lyù thuyeát, noù coù theå giao tieáp giöõa HLR vôùi MSC/VLR nhöng chæ caùc ñaëc
ñieåm cô baûn. Treân thöïc teá, moät boä ñieàu khieån seõ luoân luoân cung caáp cho MSC/VLR
vaø HLR hoaït ñoäng aên khôùp vôùi nhau ñeå saép xeáp kieán truùc vaø cô sôû haï taàng maïng.

1. Ñeå naâng caáp maïng loõi GSM/GPRS ñang toàn taïi ñeå söû duïng UMTS, trong
tröôøng hôïp maïng naøy, maïng 2G vaø 3G chia seõ cuøng cô sôû haï taàng. Khaû naêng
aûnh höôûng treân maïng ñang toàn taïi bao goàm:

a. Ñònh laïi kích thöôùc cuûa maïng loõi ñang toàn taïi ñeå hoã trôï caùc dòch vuï
baêng roäng 3G;

b. Toái öu maïng truyeàn daãn cho löu löôïng hoãn hôïp.

c. Heä thoáng quaûn lyù maïng.

2. Söï trieån khai moät maïng loõi 3G ñoäc laäp töø maïng loõi 2G, maïng 2G vaø 3G seõ ít
aûnh höôûng ñeán maïng khaùc. Trong ngöõ caûnh nhieàu nhaø cung caáp, söï kieåm tra
thao taùc seõ laø caàn thieát giöõa caùc phaàn IOT (Interoperability Test), Gc (giöõa
HLR vaø GGSN), Iu, PS (RAN vaø SGSN), vaø Gr (HLR vaø SGSN).

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 50


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

Chöông VI
SÖÏ CHUYEÅN GIAO GIÖÕA WLAN VAØ UMTS

6.1 Giôùi thieäu


Treân ñaây ta ñaõ xem xeùt veà caáu taïo vaø hoaït ñoäng rieâng cuûa hai heä thoáng
WLAN vaø UMTS. Tieáp theo chuùng ta seõ xem xeùt veà moái lieân keát cuûa hai heä thoáng
nhaèm taïo ra moät heä thoáng maïng môû roäng linh ñoäng hôn vaø cuõng xem xeùt veà quaù
trình chuyeån giao giöõa hai heä thoáng.
6.2 Caùc kieán truùc heä thoáng lieân maïng
Bôûi söï keát noái IEEE 802.11 WLAN ñeán maïng loõi UMTS nhö moät maïng truy
caäp voâ tuyeán boå sung, moät hình theå thöù hai cuûa caùc dòch vuï goùi döõ lieäu mobile ñöôïc
cung caáp bôûi heä thoáng IP khoâng ñoàng nhaát.

Hình 6.1 trình baøy 5 ñieåm keát noái giöõa WLAN vaø UMTS. Caùc kieán truùc keát
noái naøy yeâu caàu söï chuyeån ñoåi toái thieåu cho caùc tieâu chuaån vaø caùc coâng ngheä ñang
toàn taïi, ñaëc bieät cho lôùp MAC vaø lôùp PHY ñeå ñaûm baûo caùc tieâu chuaån vaø caùc maïng
hieän taïi tieáp tuïc hoaït ñoäng nhö tröôùc. Hai lieân keát ñaàu tieân trong hình 6.1 seõ luoân coù
söï töông taùc giöõa ñieåm truy caäp WLAN vaø caùc boä phaän chuyeån maïch goùi cuûa maïng
loõi UMTS. Ñaây chính laø coång ñeå maïng IEEE 802.11 WLAN ñöôïc gaén vôùi mieàn
chuyeån maïch goùi. Söï keát noái naøy laø coù theå thöïc hieän thoâng qua thöïc theå SGSN vaø
thöïc theå GGSN laø caùc phaàn töû cuûa maïng loõi chuyeån maïch goùi UMTS. Trong caû hai
tröôøng hôïp maïng WLAN xuaát hieän moät teá baøo UMTS hoaëc vuøng ñònh tuyeán. Maïng
UMTS seõ laø maïng chuû (master) vaø maïng IEEE 802.11 WLAN seõ laø maïng tôù
(slave). Vieäc quaûn lyù vaø baûo maät di ñoäng seõ ñöôïc ñieàu khieån bôûi maïng UMTS vaø
maïng WLAN seõ ñöôïc xem nhö moät trong caùc teá baøo rieâng hoaëc caùc vuøng ñònh
tuyeán. Ñieàu naøy coù theå yeâu caàu cheá ñoä song song PCMCIA (Personal Computer
Memory Card International Association) ñeå truy caäp hai lôùp vaät lyù khaùc nhau. Hôn
nöõa, taát caû löu löôïng ñaàu tieân seõ tìm ñeán SGSN hoaëc GGSN UMTS tröôùc khi tìm
ñeán ñích cuûa chuùng, ngay caû khi neáu ñích cuoái cuøng laø trong maïng home WLAN.

Trong keát noái thöù 3, ñieåm truy caäp aûo (VAP - Virtual Access Point) ñöôïc söû
duïng nhöng vai troø cuûa UMTS vaø WLAN ñöôïc ñaûo ngöôïc. ÔÛ ñaây, IEEE 802.11
WLAN laø maïng master vaø UMTS laø maïng slave. Söï quaûn lyù di ñoäng lieân quan ñeán
WLAN vaø IAPP (Interaccess Point Protocol) laø giao thöùc ñöôïc chæ ñònh cho söï quaûn
lyù naøy.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 51


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

Trong kieán truùc keát noái thöù 4, moät gateway/mobile proxy (MG) ñöôïc taän
duïng giöõa caùc maïng UMTS vaø IEEE 802.11 WLAN, caû hai ñeàu laø maïng peer-to-
peer. MG laø moät proxy ñöôïc thöïc thi treân ranh giôùi UMTS hoaëc WLAN cuûa chuùng
vaø seõ ñieàu khieån söï di chuyeån vaø ñònh tuyeán.

Kieán truùc keát noái thöù 5 laø döïa treân giao thöùc mobile IP vaø hai maïng laø ngang
haøng. Mobile IP ñieàu khieån quaûn lyù di chuyeån. Moät thöïc theå HA/FA (Home Agent/
Foreign Agent) ñöôïc yeâu caàu cho kieán truùc naøy, nhôø ñoù lôùp IP trôû neân quan taâm
ñeán agent quaûng caùo cuûa agent di ñoäng (HA/FA) vaø seõ ñöôïc caäp nhaät keát noái trong
thôøi gian toàn taïi.

Hình 6.1. Kieán truùc keát noái giöõa IEEE 802.11 vaø UMTS

6.3 Söï lieân keát giöõa SGSN vaø ñieåm truy caäp WLAN qua boä moâ phoûng
RNC
Vôùi söï lieân keát naøy, maïng IEEE 802.11 WLAN ñöôïc keát noái ñeán maïng loõi
UMTS qua giao dieän Iu-PS. Hình 6.2 trình baøy kieán truùc maïng khoâng ñoàng nhaát.

IEEE 802.11 WLAN döïa treân keânh mang truy caäp voâ tuyeán (RAB – Radio
Access Bearer) ñöôïc keát noái qua moät ñôn vò lieân maïng (IWU - interworking unit)
nhö hình 6.3 laø moät boä moâ phoûng RNC. Ñieàu naøy laø caàn thieát ñeå chuyeån ñoåi caùc
goùi giöõa maïng IEEE 802.11 WLAN vaø UMTS. Khaû naêng cuûa IWU laø töông töï vôùi
moät RNC trong UTRAN. Noù phaûi chuyeån tieáp Iu taïo ra caùc dòch vuï treân ranh giôùi
CN ñeán maïng phaân taùn taïo ra caùc dòch vuï treân ranh giôùi khaùc. UMTS ñaõ tích hôïp
taïo ra caùc khaùi nieäm bao goàm moät vò trí thích hôïp vaø söï quaûn lyù di ñoäng cho caùc

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 52


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

ñaàu cuoái trong vuøng bao phuû IEEE 802.11 WLAN. Do kích thöôùc teá baøo raát nhoû cuûa
heä thoáng IEEE 802.11 WLAN, caùc ñieåm truy caäp khoâng ñöôïc keát noái tröïc tieáp ñeán
maïng loõi UMTS. Vieäc caét giaûm tín hieäu taûi ñöôïc taïo ra bôûi söï quaûn lyù di ñoäng vaø vò
trí. Maïng phaân taùn keát noái ñieåm truy caäp WLAN vaø taêng phaïm vi bao phuû cuûa caùc
daïng truy caäp voâ tuyeán. IEEE 802.11 WLAN ñöôïc coi nhö moät vuøng ñònh tuyeán ñaõ
keát noái vôùi SGSN. Vì vaäy, WLAN xem nhö moät RNC ñeán maïng UMTS. Moät ngöôøi
duøng ñöôïc keát noái ñeán maïng UMTS hoaëc WLAN luoân ñöôïc xem nhö moät ngöôøi
duøng UMTS. Söï quaûn lyù di ñoäng UMTS seõ phaûi duy trì thoâng tin veà ngöôøi duøng
ngay caû khi noù ñöôïc keát noái ñeán maïng WLAN. Thöïc theå IWU laø boä moâ phoûng RNC
ñöôïc moâ taû trong hình 6.3.

Hình 6.2. Söï keát noái giöõa AP WLAN vaø SGSN thoâng qua moät IWU

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 53


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

Hình 6.3. Choàng giao thöùc cuûa boä moâ phoûng RNC laø moät thöïc theå UMTS vaø
WLAN

Boä moâ phoûng RNC coù theå laø moät thöïc theå LAN hoaëc moät thöïc theå UMTS
ñöôïc thöïc thi trong maïng. Thöïc theå LAN thöïc hieän vieäc ñònh tuyeán ñeán maïng
UMTS. Trong loaïi keát noái naøy, moät traïm mobile cheá ñoä song song WLAN/UMTS
ñöôïc yeâu caàu söû duïng ñeå giao tieáp ñöôïc cho caû hai maïng nhö trong hình 6.4.

Hình 6.4. Kieán truùc choàng giao thöùc IEEE 802.11 WLAN/UMTS cheá ñoä song
song cuûa traïm mobile

Söï thöïc hieän coâng ngheä roaming xaûy ra khi ngöôøi duøng ñöôïc keát noái vaøo
maïng WLAN. Vôùi söï keát noái naøy ngöôøi duøng phaûi giao tieáp vôùi maïng PDCP
(Packet Data convergence Protocol) UMTS thoâng qua boä moâ phoûng RNC. Giao
thöùc UMTS rieâng nhö ñöôïc thöïc thi ôû phía treân cuûa IEEE 802.11 lôùp MAC vaø lôùp
PHY. Caùc giao thöùc tín hieäu lieân quan ñeán UMTS ñöôïc thöïc hieän giöõa caùc giao
thöùc trong traïm mobile (MS -mobile station) vaø boä moâ phoûng RNC. Giao thöùc IP
ñöôïc söû duïng truyeàn döõ lieäu chuyeån maïch goùi treân giao dieän Iu nhö trong CN. GTP-
U (GPRS Tunneling Protocol for UMTS) naèm treân lôùp IP transport, cung caáp dòch
vuï ñöôøng haàm thoâng qua CN cho ñeán khi maïng truy caäp ñoùng goùi döõ lieäu. Vì vaäy,
neáu caùc goùi IP ñöôïc truyeàn treân möùc ngöôøi duøng thì hai lôùp IP seõ toàn taïi trong kieán
truùc chuyeån maïch goùi.

Vuøng bao phuû IEEE 802.11 WLAN ñöôïc trình baøy nhö moät vuøng ñònh tuyeán
cho CN. Neáu mobile rôøi khoûi hoaëc ñi vaøo moät vuøng ñònh tuyeán, moät thoâng ñieäp caäp
nhaät ñöôïc göûi ñeán maïng loõi UMTS. Vì vaäy, SGSN coù theå phaân bieät moät caùch deã
daøng caùc RAN khaùc nhau qua vuøng ñònh tuyeán. Caùc phieân IP ñang chaïy laø khoâng
theå giaùn ñoaïn bôûi vì ñòa chæ IP cuûa moät ñaàu cuoái laø khoâng theå thay ñoåi. Caùc thuû tuïc

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 54


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

ñöôïc thöïc hieän moät caùch trong suoát ñoái vôùi ngöôøi duøng. Tuy nhieân, neáu moät mobile
rôøi khoûi vuøng bao phuû IEEE 802.11 WLAN, chaát löôïng dòch vuï seõ giaûm, ñaëc bieät
cho caùc phieân maø söû duïng thoâng löôïng cao cuûa heä thoáng IEEE 802.11 WLAN.

UMTS hieän nay cho thaáy laø trong CN, caùc Diffserv (Differentiated Service)
ñöôïc söû duïng treân möùc IP transport ñeå phaân bieät caùc lôùp löu löôïng khaùc nhau.
Phöông thöùc naøy coù theå ñöôïc aùnh xaï moät caùch deã daøng treân maïng phaân taùn IEEE
802.11 WLAN vaø keânh mang (bearer) IEEE 802.11 WLAN. Neáu caùc quaù trình thöïc
thi chuyeån maïch Ethernet IEEE 802.11 WLAN maïng phaân taùn, caùc lôùp DiffServ coù
theå ñöôïc aùnh xaï treân IEEE 802.1p vaø caùc keát noái IEEE 802.11 WLAN MAC. Keânh
mang UMTS khoâng theå bò thay ñoåi ñoái vôùi caùc giao dieän voâ tuyeán khaùc. RAB phaûi
ñöôïc tích hôïp caùi môùi, döôùi maïng phaân taùn DS vaø keânh mang IEEE 802.11 WLAN.

Ñieàu thuaän lôïi chính cuûa vieäc thöïc hieän keát noái naøy vôùi hai cheá ñoä choàng
giao thöùc WLAN/UMTS treân MS laø söï quaûn lyù mobile, di chuyeån, quaûng caùo vaø vò
trí lieân quan ñeán vaán ñeà an toaøn cuûa maïng UMTS. SIM (Subscriber Identity
Module) vaø SIM UMTS döïa treân söï xaùc thöïc moät khaùch haøng cho WLAN ñeà nghò
boä ñieàu khieån 2G/2.5G vaø 3G coù nhöõng lôïi ích sau:

™ Khaùch haøng WLAN coù khaû naêng ñònh daïng gioáng nhö 2G/2.5G hoaëc 3G
vaø do ñoù deã daøng keát hôïp khaùch haøng trong HLR hieän taïi. Vì vaäy, moïi
khaû naêng di chuyeån vaø ñònh cö trong caùc maïng ñang toàn taïi ñöôïc keá thöøa
töø GSM.

™ Möùc baûo maät ñöôïc WLAN ñeà nghò gioáng nhö cuûa GSM/GPRS/UMTS. Söï
baûo maät SIM GSM döïa treân kyõ thuaät ñaùp öùng thaùch thöùc (challenge-
response). Noù chòu ñöïng toát hôn bôûi vì SIM chaïy moät thuaät toaùn bí maät,
laáy ngaãu nhieân 128 bit laøm moät khoaù bí maät (RAND Random Number),
Ki, ñöôïc löu tröõ treân SIM khi moät ñaàu vaøo ñöa ra 32 bit hoài ñaùp (SRES)
vaø caùc khoaù maõ hoaù döõ lieäu 64 bit, Kc(n) ôû ñaàu ra. Kc(n) khoâng bao giôø
ñöôïc göûi trong khoâng gian truyeàn, chuùng cuõng khoâng ñöôïc söû duïng trong
vieäc tính toaùn maõ hoaù xaùc thöïc thoâng ñieäp cho RAND vaø SRES. Kc(n),
cuøng vôùi IMSI (international mobile subcriber identiy) vaø Ki ñöôïc söû
duïng bôûi heä thoáng maïng vaø client ñeå tính toaùn moät caùch ñoäc laäp khoaù K
maø seõ ñöôïc söû duïng cho maõ hoaù döõ lieäu treân khoâng gian giao tieáp. Vì theá
döõ lieäu ñöôïc truyeàn treân khoâng gian giao tieáp laø con soá ngaãu nhieân, K(n).

Söï baûo maät an toaøn ñöôïc cung caáp trong maïng UMTS vaø QoS cho dòch vuï
thôøi gian thöïc coù theå ñöôïc cung caáp treân WLAN, do ñoù giaûi quyeát caùc trôû ngaïi, moái

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 55


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

ñe doaï IEEE 802.11 a/b/g WLAN. Söï thay ñoåi toái thieåu ñöôïc yeâu caàu trong maïng
UMTS vaø seõ taïo ra moät quan heä master-slave giöõa UMTS. Ñieàu naøy khoâng phaûi laø
toái öu. Söû duïng caùc khung PDCP UMTS treân WLAN coù theå taïo ra hieän töôïng
ngheõn coå chai (bottle-neck). Trong tröôøng hôïp naøy, backbone UMTS coù theå taïo ra
söï ngheõn coå chai cho löu löôïng WLAN. Toác ñoä döõ lieäu WLAN 11 Mbps vôùi IEEE
802.11b vaø 54 Mbps vôùi IEEE 802.11a seõ bò suy yeáu xuoáng coøn toác ñoä ñaàu cuoái
UMTS (2 Mbps). Loaïi lieân keát naøy yeâu caàu thay ñoåi caùc chuaån ñaàu cuoái WLAN.

6.4 Söï keát noái giöõa GGSN vaø ñieåm truy caäp WLAN qua boä moâ phoûng
SGSN
Khi thöïc hieän keát noái WLAN ñeán SGSN, noù cuõng coù theå keát noái tröïc tieáp
ñeán GGSN cuûa maïng UMTS. Hình 6.5 trình baøy söï keát noái WLAN ñeán GGSN cuûa
maïng UMTS. Kieán truùc trong hình 6.5 giao tieáp giöõa WLAN vaø UMTS thoâng qua
thieát bò gioáng nhö SGSN ñöôïc goïi laø boä moâ phoûng SGSN. Noù cuõng coù theå boû qua
moät vaøi chöùc naêng lieân quan ñeán RNC bôûi vieäc söû duïng moâ phoûng SGSN vaø söï
quaûn lyù di ñoäng cuõng ñöôïc ñieàu khieån UMTS.

Hình 6.5. Söï keát noái giöõa IEEE 802.11 WLAN AP vaø GGSN thoâng qua moät
IWU bôûi SGSN

Ñieàu baát tieän cuûa söï moâ phoûng RNC döïa treân keát noái laø ôû master vaø slave;
söï ngheõn coå chai vaø khoâng coù khaû naêng ñònh tuyeán cuõng toàn taïi trong loaïi kieán truùc

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 56


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

lieân keát naøy. Tuy nhieân, ñieàu thuaän lôïi cuûa kieán truùc lieân keát naøy laø moät vaøi
overhead ñöôïc taïo ra saün nhöng khoâng caàn caùc chöùc naêng ñöôïc ngaên ngöøa. Trong
kieán truùc naøy, IWU yeâu caàu keát hôïp ñònh daïng caùc goùi giöõa WLAN vaø UMTS. Neáu
söï moâ phoûng SGSN thöïc hieän vieäc keát hôïp, GGSN coù theå khoâng thay ñoåi. Trong
kieán truùc thöïc hieän keát noái naøy, thoâng löôïng GGSN coù theå trôû thaønh vaán ñeà neáu
dung löôïng GGSN khoâng ñöôïc thieát keá cho vieäc phaùt trieån löu löôïng. Neáu söï keát
hôïp ñöôïc thöïc hieän bôûi GGSN, noù seõ taêng löôïng baêng thoâng caàn thieát, toác ñoä cuûa
WLAN coù theå ñöôïc khai thaùc trieät ñeå.

6.5 Söï keát noái giöõa UMTS vaø WLAN thoâng qua ñieåm truy caäp aûo VAP
(Virtual Access Point)
Vieäc söû duïng VAP trong keát noái giöõa UMTS vaø WLAN coù söï thay ñoåi so vôùi
hai loaïi keát noái ban ñaàu. ÔÛ ñaây, WLAN laø maïng master vaø UMTS laø maïng slave.
Kieán truùc cuûa loaïi lieân keát naøy ñöôïc trình baøy trong hình 6.6.

Hình 6.6. Söï lieân keát giöõa WLAN vaø UMTS döïa treân VAP

Söï khaùc nhau cuûa keát noái naøy ñöôïc so vôùi caùc loaïi kieán truùc khaùc laø söï toàn
taïi cuûa VAP thay vì moâ phoûng RNC/SGSN. Söï quaûn lyù di ñoäng lieân quan ñeán IEEE
802.11 WLAN vaø IAPP (Interaccess Point Protocol) ñöôïc chæ ñònh bôûi caùc tieâu
chuaån WLAN. Söï thöïc hieän coâng ngheä roaming ñeå WLAN thöïc hieän laø giöõa caùc

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 57


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

ñieåm truy caäp khaùc nhau trong söï thieát laäp dòch vuï ñöôïc môû roäng. Khaû naêng cuûa
VAP laø truyeàn thoâng vôùi caùc MS ñöôïc keát noái thoâng qua UMTS, söï ñoùng goùi laïi
caùc goùi cuûa chuùng vaø truyeàn chuùng treân LAN. Sau khi thöïc hieän ñieàu naøy, caùc goùi
seõ tìm ñeán ñích cuoái cuøng thoâng qua router gaén lieàn vôùi LAN. Choàng giao thöùc cuûa
thöïc theå VAP ñöôïc trình baøy trong hình 6.7(a). VAP döïa treân keát noái cuõng yeâu caàu
moät vaøi söï thay ñoåi treân choàng giao thöùc MS ñöôïc trình baøy trong hình 6.7 (b).

Hình 6.7. (a) Kieán truùc caùc choàng giao thöùc keát hôïp vôùi VAP döïa treân lieân keát

(b) Kieán truùc choàng giao thöùc cuûa MS keát hôïp vôùi VAP döïa treân lieân keát

Trong söï keát noái naøy, VAP trôû thaønh moät ñôn vò ñöôïc chaáp nhaän trong giao
thöùc maët phaúng ngöôøi duøng cuûa kieán truùc UMTS. Vì lyù do naøy, giao thöùc IEEE
802.3 MAC ñöôïc thöïc thi ôû treân caùc giao thöùc cuûa moät phaàn GGSN UMTS, thöïc
hieän caû thöïc theå MS vaø VAP. Töø moät phaàn GGSN cuûa maïng UMTS, taát caû caùc giao
thöùc tuyø möùc GTP-U seõ ñöôïc aùnh xaï treân IEEE 802.11 MAC ñeå maïng WLAN xem
VAP nhö moät ñieåm truy caäp. Treân ñöôøng bieân VAP, giao thöùc UDP/TCP laø choàng ôû
phía treân. Giao thöùc 802.11 MAC ñöôïc thöïc thi trong MS laø moät möùc döôùi
UDP/TCP. Vì vaäy, caùc giao thöùc 802.11 MAC vaø caùc giao thöùc döôùi noù ñöôïc aùnh
xaï ñeán 802 LLC (Logical Link Control). Giao thöùc 802.3 trong boä phaän GGSN ñöôïc
aùnh xaï treân VAP phía döôùi giao thöùc IP/PPP trong choàng giao thöùc VAP.

Loaïi keát noái naøy khoâng thuaän lôïi hôn caùc keát noái treân. Töø hình 6.7, cho ta
thaáy caùc giao tieáp ôû treân UMTS, moãi goùi seõ coù 1 caëp UDP/TCP vaø caëp IP/PPP
header. Hôn nöõa, coù moät header IEEE 802.11 MAC cuøng vôùi header lieân heä vôùi

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 58


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

UMTS. Overhead cuûa caùc goùi treân giao tieáp moâi tröôøng khoâng gian baêng thoâng
thaáp laø khoâng lôùn laém laøm cho keát noái naøy khoâng coù hieäu quaû.

6.6 Söï keát noái giöõa UMTS vaø WLAN thoâng qua Mobility Gateway (MG)
Kieán truùc keát noái ñöôïc trình baøy trong hình 6.8, moät server trung gian
(mobile proxy) ñöôïc ñaët treân caû UMTS hoaëc treân ranh giôùi IEEE 802.11 WLAN vaø
MG seõ ñöôïc ñieàu khieån ñònh tuyeán vaø caùc vaán ñeà di ñoäng.

Hình 6.8. Söï lieân keát giöõa IEEE 802.11 WLAN vaø UMTS döïa treân MG

Khi moät MS gaén lieàn vôùi moät ñieåm truy caäp, ñöôøng truyeàn thoâng giöõa MS vaø
moät ñieåm ñoái taùc (CH - Correspondent Host) treân Internet seõ laø 1a-3. Ñöôøng truyeàn
thoâng giöõa CH-MS seõ laø 4-2a. Khi MS ôû treân maïng UMTS, ñöôøng daãn naøy laø 1b-3,
vaø ñöôøng daãn ngöôïc laïi laø 4-2b. Noù seõ laø ñoái töôïng quan saùt maø phaân ñoaïn 3 vaø 4
trong caû hai ñöôøng daãn khoâng chuyeån ñoåi khoâng quan taâm ñeán vò trí MS ôû ñaâu. Chæ
keát noái 1 vaø 2 seõ tieáp tuïc thay ñoåi phuï thuoäc vaøo vò trí cuûa MS. Cuï theå laø söï truyeàn
thoâng giöõa MS vaø moät proxy server coù söï thay ñoåi trong khi duy trì keát noái proxy-
CH khoâng thay ñoåi. Kieán truùc choàng giao thöùc cuûa maïng WLAN khoâng coù gì thay
ñoåi. Kieán truùc giao thöùc cuûa maïng UMTS thay ñoåi MG maø ñöôïc ñaët ôû moät boä phaän
GGSN keá tieáp cuûa choàng giao thöùc UMTS. Treân MS, seõ coù moät vaøi giao thöùc chaáp
nhaän neáu ngöôøi duøng muoán di chuyeån giöõa maïng khi hoï vaãn coøn ôû moät trong hai

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 59


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

maïng ñoù. Vì theá chöùc naêng naøy yeâu caàu söï thöïc thi cheá ñoä song song treân MS. Hình
6.9 trình baøy kieán truùc choàng giao thöùc cho thöïc theå MG vaø MS.

Coù moät vaøi thuaän lôïi cho vieäc taän duïng kieán truùc proxy ñeå thöïc thi coâng
ngheä roaming. Kieán truùc proxy coù theå thay ñoåi. Coù khaû naêng giaûm toái thieåu söï ñoùng
goùi vaø khoâng coù khaû naêng ñònh tuyeán vôùi mobile IP. Tuy nhieân, vieäc caét giaûm ôû
overhead khoâng theå coù yù nghóa caàn thieát cho giao thöùc ñieàu khieån. Neáu proxy döôùi
söï ñieàu khieån cuûa cuøng toå chöùc maïng maø chæ daønh cho hosts/station mobile, noù coù
theå caáu hình proxy ñeå hoã trôï nhöõng caùi caàn thieát rieâng bieät cuûa maät ñoä host mobile.
Moät giao thöùc coù theå chaïy giöõa mobile vaø proxy tuyø thuoäc vaøo lieân keát ñöôïc söû
duïng. Proxy coù theå quaûn lyù löôïng taøi nguyeân khoâng ñaùng keå cho keát noái hieäu quaû
hôn.

Hình 6.9. Caùc choàng giao thöùc töông öùng vôùi MS vaø MG

Caùc proxy coù saün trong caùc firewall hoaëc trong caùc Web server. Ñieàu naøy coù
theå ñöôïc taùi söû duïng cho quaûn lyù di ñoäng vaø thöïc hieän coâng ngheä roaming. Caùc
proxy ñöôïc söû duïng cho caùc ñaëc tröng keát noái. Caùc chi tieát coù theå ñöôïc söû duïng
trong caùc öùng duïng khaùc bao goàm söï tính toaùn vaø quaûn lyù. Vieäc taän duïng proxy thì
coù lôïi hôn so vôùi caùc loaïi keát noái treân. Tuy nhieân, ta cuõng maéc phaûi moät vaøi khoù
khaên chính cuûa kieán truùc naøy laø:

™ Kieán truùc khoâng ñöôïc chuaån hoaù vaø vì theá noù yeâu caàu caùc giao thöùc rieâng
bieät cho vieäc thöïc hieän coâng ngheä roaming.

™ Söï thöïc thi cuûa moät proxy laø khoâng ñaày ñuû bôûi vì yù nghóa tieàm aån ñöôïc
theâm vaøo ñöôøng daãn truyeàn thoâng client-server. Keát noái end-to-end cuûa

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 60


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

giao thöùc vaän chuyeån cuõng coù theå bò vi phaïm. Neáu chæ moät proxy ñöôïc söû
duïng vaø bò loãi, noù coù theå cho ra keát quaû bò loãi cuûa caùc thöïc theå maïng.

™ Coù caùc vaán ñeà cuûa giao thöùc ñang phaùt trieån cho söï quaûn lyù di ñoäng vôùi
kieán truùc proxy. Nôi ñaët vaø soá proxy ñeå thöïc hieän coù theå phuï thuoäc vaøo
töøng traïng thaùi. Noù thích hôïp cho caùc proxy keát noái ñeán caùc lieân keát sau
cuøng cuûa caùc dòch vuï maø MS coù theå söû duïng ñeå noù thu thaäp thoâng tin veà
chaát löôïng cuûa moãi keát noái sau cuøng. Tuy nhieân, quyeàn sôû höõu cuûa proxy
seõ coù söï tranh chaáp. Soá proxy maø phaûi ñöôïc ñaët cho söï thöïc hieän toát cuõng
tuyø thuoäc vaøo ñieàu kieän maïng.

6.7 Söï keát noái giöõa UMTS vaø WLAN döïa treân mobile IP
Kieán truùc keát noái lieân quan ñeán mobile IP ñöôïc trình baøy trong hình 6.10.
Mobile IP ñöôïc taän duïng xaây döïng laïi keát noái khi moät MS di chuyeån töø maïng naøy
ñeán maïng khaùc. Beân ngoaøi maïng home cuûa noù, MS ñöôïc xaùc ñònh bôûi COA (Care
Of Address) keát noái gaén lieàn vôùi noù vaø FA quaûn lyù vieäc môû vaø phaân phaùt caùc goùi.

MS ñaêng kyù COA cuûa noù vôùi moät HA. HA ôû trong maïng home cuûa MS vaø coù
theå hoài ñaùp veà söï ngaên chaën caùc ñòa chæ datagram ñeán ñòa chæ maïng home nhö ñoùng
goùi chuùng ñeå keát noái vôùi COA. Caùc datagram cho moät MS luoân luoân ñöôïc ñònh
tuyeán thoâng qua HA. Caùc datagram töø MS ñöôïc chuyeån tieáp theo moät ñöôøng daãn
toái öu bôûi heä thoáng ñònh tuyeán Internet, maëc duø noù coù theå taän duïng ñöôøng haàm
ngöôïc laïi thoâng qua HA. Yeâu caàu cheá ñoä song song choàng giao thöùc MS nhö trong
hình 6.9. Caû hai maïng laø ngang haøng vaø caùc chöùc naêng cuûa HA/FA toàn taïi ôû lôùp IP.

Ñieàu thuaän lôïi cuûa söï keát noái naøy laø noù döïa treân mobile IP, taïo ra caùc ñòa chæ
IP di ñoäng. Cuõng gioáng nhö ñòa chæ IP ñöôïc söû duïng ñeå giaûi quyeát vaán ñeà ña truy
caäp. Ñieàu baát tieän chính cuûa Mobile IPv4 laø ñònh tuyeán tam giaùc. Ñieàu naøy coù theå
khaéc phuïc vôùi mobile IP vôùi vieäc söû duïng ñònh tuyeán toái öu. Ñieàu naøy laø quan troïng
cho öùng duïng thôøi gian thöïc nhö video hoaëc truyeàn daãn voâ tuyeán.

6.8 Söï chuyeån giao giöõa IEEE 802.11 vaø UMTS


Söï thuùc ñaåy caùc coâng ngheä cho söï keát hôïp maïng döõ lieäu mobile töø söï kieän
maø khoâng moät coâng ngheä hoaëc dòch vuï naøo coù theå cung caáp bao phuû khaép nôi vaø noù
seõ caàn thieát cho moät ñaàu cuoái mobile ñeå taän duïng caùc ñieåm truy caäp ñöôïc ñính keøm
ñeå duy trì keát noái ñeán maïng trong toaøn boä thôøi gian. Coù söï khaùc nhau roõ raøng giöõa
hai loaïi chuyeån giao laø chuyeån giao ngang vaø chuyeån giao doïc. Söï chuyeån giao
ngang thöôøng lieân quan ñeán söï chuyeån giao giöõa caùc node B hoaëc caùc ñieåm truy

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 61


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

caäp maø noù söû duïng cuøng moät giao dieän maïng. Söï chuyeån giao doïc lieân quan ñeán söï
chuyeån giao giöõa moät node B vaø moät ñieåm truy caäp maø noù taän duïng caùc coâng ngheä
wireless khaùc. Trong tröôøng hôïp chuyeån giao doïc, hai neùt ñaëc bieät ñöôïc thöïc hieän
laø:

™ Söï chuyeån giao doïc höôùng leân (upward) xuaát hieän töø IEEE 802.11 WLAN
caùc ñieåm truy caäp vôùi vuøng bao phuû nhoû ñeán moät node B UMTS vôùi vuøng
bao phuû lôùn hôn.

™ Söï chuyeån giao doïc höôùng xuoáng (downward) xuaát hieän trong söï kieän
ngöôïc laïi.

Hình 6.10. Kieán truùc lieân keát giöõa WLAN vaø UMTS döïa treân Mobile IP

Söï chuyeån giao doïc höôùng xuoáng phaûi ñöôïc ñaët ôû nôi thích hôïp khi vuøng bao
phuû cuûa moät dòch vuï vôùi moät vuøng bao phuû nhoû hôn nhö trong dòch vuï WLAN, trôû
neân saün saøng khi ngöôøi duøng vaãn keát noái ñeán dòch vuï vôùi vuøng bao phuû UMTS. Moät
söï chuyeån giao doïc (upward) ñaëc ôû nôi thích hôïp khi moät MS di chuyeån ra ngoaøi
vuøng bao phuû cuûa IEEE 820.11 WLAN ñeán dòch vuï UMTS khi ñoù noù seõ thuaän lôïi
nhöng ngöôøi duøng vaãn phaûi keát noái ñeán vuøng bao phuû IEEE 802.11 WLAN. Trong
tröôøng hôïp söï chuyeån giao doïc höôùng leân, mobile station/host quyeát ñònh laø maïng
hieän taïi khoâng theå thöïc hieän vaø chuyeån ñeán maïng UMTS coù ñoä phuû cao hôn khi
moät vaøi beacon töø dòch vuï WLAN khoâng theå saün saøng. Noù chæ daãn cho WLAN ñeå

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 62


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

ngöng chuyeån caùc goùi ñi vaø ñònh tuyeán caùc yeâu caàu naøy qua moät mobile IP ñaêng kyù
thuû tuïc thoâng qua maïng loõi UMTS. Khi noù ñöôïc keát noái ñeán maïng UMTS, MS laéng
nghe ñieåm truy caäp WLAN ôû lôùp thaáp hôn. Neáu moät vaøi beacon nhaän thaønh coâng,
noù seõ chuyeån ñeán maïng IEEE 802.11 WLAN qua quaù trình ñaêng kyù mobile IP. Söï
chuyeån giao doïc quyeát ñònh thöïc hieän vôùi vieäc coù hoaëc khoâng coù caùc goùi beacon.

6.9 Höôùng chuyeån giao giöõa IEEE 802.11 WLAN vaø UMTS döïa treân
Mobile IP
Söï chuyeån giao laø kyõ thuaät duy trì keát noái giöõa MS vaø CH ñöôïc truyeàn töø
moät ñieåm truy caäp naøy ñeán moät ñieåm khaùc trong khi keát noái vaãn ñöôïc duy trì. Khi
moät MS di chuyeån ra xa ñieåm truy caäp hoaëc node B, möùc tín hieäu giaûm xuoáng vaø
ñoù laø ñieàu caàn thieát ñeå truyeàn thoâng ñeán ñieåm truy caäp khaùc gaén lieàn vôùi ñieåm truy
caäp maïng IEEE 802.11 WLAN hoaëc maïng UMTS ñang toàn taïi. Kyõ thuaät chuyeån
giao trong moät UMTS bao phuû vaø maïng WLAN coù theå ñöôïc thöïc hieän ñeå ngöôøi
duøng ñöôïc gaén lieàn vôùi UMTS ñoâi khi kieåm tra tính saün saøng cuûa maïng WLAN.
Moät giaûi thuaät chuyeån giao toát laø caàn thieát ñeå quyeát ñònh khi thöïc hieän chuyeån giao
ñeå traùnh caùc chuyeån giao khoâng caàn thieát. Hình 6.11 trình baøy thuû tuïc chuyeån giao
bôûi vieäc truyeàn töø moät maïng naøy ñeán maïng khaùc.

Moät MS di chuyeån ra xa vuøng bao phuû maïng WLAN coù theå caûm nhaän söï
giaûm suùt dòch vuï vaø seõ phaûi thöïc hieän söï chuyeån giao raát nhanh ñeå duy trì keát noái
lôùp cao. Caùc giai ñoaïn sau xuaát hieän khi moät MS di chuyeån ra xa vuøng bao phuû cuûa
WLAN trong phaïm vi vuøng bao phuû UMTS:

1. Caùc tín hieäu ñöôïc nhaän töø ñieåm truy caäp trong maïng WLAN luùc baét ñaàu
laø maïnh vaø MS ñöôïc keát noái ñeán maïng WLAN maø cuõng laø maïng home
cuûa MS vaø HA trong maïng naøy.

2. Caùc tín hieäu töø ñieåm truy caäp trôû neân yeáu hôn khi mobile di chuyeån ra xa.
Mobile kieåm tra khoâng gian ñieåm truy caäp khaùc. Neáu khoâng coù ñieåm truy
caäp naøo saün saøng hoaëc neáu tín hieäu töø caùc ñieåm truy caäp khoâng ñuû maïnh,
thuaät toaùn chuyeån giao söû duïng thoâng tin naøy cuøng vôùi thoâng tin khaùc ñeå
quyeát ñònh phaïm vi bao phuû maïng UMTS cao hôn. Caùc thuû tuïc keát noái
ñöôïc baét ñaàu ñeå PCMCIA UMTS hoaït ñoäng.

3. Thuaät toaùn HO trong MS quyeát ñònh ngaét keát noái töø WLAN vaø keát noái vôùi
maïng UMTS.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 63


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

4. FA ñöôïc hoaït ñoäng vaø söû duïng bôûi PCMCIA MS song song vaø giao thöùc
mobile IP vaø MS nhaän moät COA ñeán maïng UMTS nhö moät maïng ngoaøi
(foreign).

5. HA trong WLAN ñöôïc khai baùo veà ñòa chæ IP môùi thoâng qua moät thuû tuïc
ñaêng kyù mobile IP, vaø noù thöïc hieän proxy giao thöùc phaân giaûi ñòa chæ
ARP (Address Resolution Protocol) vaø ngaên chaën datagram. HA ñoùng goùi
datagram vaø caùc goùi ñeán töø baát kyø ñöôøng haàm naøo cuûa MS ñeán FA cuûa
maïng UMTS. ÔÛ ñaàu cuoái phaân phaùt, MS seõ môû goùi vaø nhaän datagram.

Hình 6.11. Thuû tuïc chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

Trong tröôøng hôïp naøy, thuaät toaùn HO xaùc ñònh laø khoâng coù vuøng bao phuû noäi
boä coù saün qua WLAN vaø söï chuyeån giao phaûi ñöôïc thöïc hieän ñeán maïng UMTS,
moät dòch vuï UMTS luoân saün saøng ñeán MS.

Moät MS ñöôïc gaén lieàn vôùi UMTS, noù lieân tuïc giaùm saùt khoâng gian ôû caùc
khoaûng thôøi gian ñöôïc laëp ñeå xem coù dòch vuï WLAN toác ñoä döõ lieäu cao saün saøng

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 64


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

hay khoâng. Ngay sau khi moät dòch vuï saün saøng, thuaät toaùn HO seõ baét ñaàu moät thuû
tuïc keát noái ñeå phaùt hieän ñieåm truy caäp môùi. Hình 6.12 minh hoaï thuû tuïc chuyeån
giao töø WLAN ñeán UMTS.

Thuû tuïc naøy cho söï chuyeån giao ñaûo ngöôïc töø maïng UMTS ñeán WLAN nhö sau:

1. Tín hieäu töø ñieåm truy caäp WLAN ban ñaàu khoâng ñöôïc phaùt hieän.

2. MS sau khi phaùt hieän moät beacon chæ ñònh maïng WLAN coù saün.

3. Thuaät toaùn HO quyeát ñònh thöïc hieän moät söï chuyeån giao maïng töø UMTS
ñeán maïng WLAN.

4. FA trong maïng UMTS khoâng ñöôïc hoaït ñoäng, mobile IP ñöôïc caäp nhaät
vaø ñòa chæ IP home ñöôïc söû duïng.

5. HA trong maïng WLAN ñöôïc cung caáp bôûi MS thöïc hieän moät proxy ARP
nöõa treân lôïi ích cuûa noù thoâng qua giao thöùc mobile IP.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 65


Chöông VI:Söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS

Hình 6.12. Caùc thoâng ñieäp vaø tín hieäu cuûa thuû tuïc chuyeån giao töø IEEE 802.11
WLAN ñeán UMTS

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 66


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Chöông VII
CAÙCH HÖÔÙNG TÔÙI HEÄ THOÁNG 4G TRONG TÖÔNG LAI

7.1 Giôùi thieäu


4G laø theá heä môùi nhaát trong heä thoáng truyeàn thoâng Mobile. Noù cung caáp söï
truyeàn thoâng qua vieäc löïa choïn giao dieän voâ tuyeán. Maïng 4G höùa heïn söï chuyeån
vuøng/chuyeån giao moät caùch thoâng suoát vaø dòch vuï keát noái toát nhaát, keát hôïp nhieàu
giao dieän truy caäp voâ tuyeán (nhö HIPERLAN, WLAN, Bluetooth, GPRS) sang moät
maïng ñôn maø caùc thueâ bao coù theå söû duïng. Vôùi caùc ñaëc ñieåm naøy, caùc ngöôøi duøng
seõ truy caäp ñeán caùc dòch vuï khaùc, gia taêng söï bao phuû, thuaän lôïi cho moät thieát bò
ñôn, söï caét giaûm toång chi phí truy caäp, vaø truy caäp wireless ñaùng tin caäy hôn ngay
caû vôùi moät hoaëc nhieàu maïng bò loãi hoaëc toån thaát. Kieán truùc 4G seõ bao goàm 3 vuøng
cô baûn cuûa keát noái: vuøng maïng caù nhaân (nhö Bluetooth), caùc ñieåm truy caäp cuïc boä
toác ñoä cao treân maïng bao goàm coâng ngheä wireless LAN (nhö IEEE 802.11 vaø
HIPERLAN), vaø keát noái teá baøo. Heä thoáng 4G coù moät soá ñaëc ñieåm noåi troäi hôn caùc
theá heä tröôùc nhö:
™ Toác ñoä cao – heä thoáng 4G seõ ñaït ñöôïc toác ñoä ñænh khoaûng 100Mbps ôû
cheá ñoä coá ñònh vaø toác ñoä 20Mbps khi di chuyeån.
™ Dung löôïng maïng cao – dung löôïng gaáp hôn nhieàu laàn so vôùi heä thoáng
3G (ví duï vôùi file 10 Mbps vôùi 4G ta seõ maát 4s coøn 3G ta phaûi maát 200s).
™ Söï chuyeån giao nhanh hôn vaø thoâng suoát thoâng qua nhieàu loaïi maïng -
caùc maïng 4G wireless hoã trôï söï chuyeån vuøng toaøn caàu thoâng qua nhieàu
loaïi maïng mobile vaø wireless.
™ Hoã trôï ña phöông tieän theá heä keá tieáp - maïng 4G coù theå hoã trôï toác ñoä
nhanh hôn vaø truyeàn daãn vôùi dung löôïng lôùn hôn vôùi chi phí thaáp hôn
hieän naøy.

Theá heä 4G laø moät theá heä maø khi ñoù con ngöôøi seõ gaàn nhö ñöôïc ñaùp öùng moät
caùch thoaû maõn nhöng ñeå höôùng tôùi heä thoáng 4G moät caùch deã daøng thì tröôùc maét
chuùng ta caàn giaûi quyeát hai vaán ñeà sau:

¾ Thöù nhaát laø söï cung caáp caùc kyõ thuaät keát noái giöõa caùc maïng rieâng bieät
thoâng qua söï phaùt trieån caùc phaàn meàm.

¾ Thöù hai laø phaùt trieån caùc coâng ngheä coù theå laøm vieäc vôùi TCP/IP treân lieân
keát khoâng daây gioáng nhö treân lieân keát daây.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 67


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Ñoái töôïng hoã trôï cho hai vaán ñeà treân ñöôïc goïi laø lôùp töông thích wireless
(WAL – Wireless Adaptation Layer) vaø trong phaàn taøi lieäu naøy em cuõng chæ taäp
trung vaøo phaàn WAL.

7.2 Giôùi thieäu veà WAL


WAL ñöôïc thieát keá cho caùc giao thöùc cuûa kieán truùc TCP/IP khi söû duïng treân
caùc maïng wireless. WAL seõ buø vaøo nhöõng thieáu soùt cuûa TCP vaø UDP, söï baûo veä
rieâng bieät cuûa caùc keânh wireless töø giao thöùc vaän chuyeån. Vì vaäy, thay vì chænh söûa
caùc giao thöùc ñang toàn taïi, ta seõ söû duïng WAL vaø ñaët noù ôû giöõa lôùp IP vaø naèm döôùi
cô sôû haï taàng wireless. Trong caùch naøy, WAL tích hôïp caùc ñieàu kieän keânh rieâng
bieät, cho pheùp caùc giao thöùc vaän chuyeån hoaït ñoäng trong cheá ñoä laøm vieäc bình
thöôøng cuûa hoï.

WAL quan taâm ñeán QoS ñöôïc yeâu caàu bôûi IP. Neáu lôùp IP khoâng thöïc hieän
baát cöù kyõ thuaät QoS naøo, lôùp WAL seõ söû duïng loaïi nhaän daïng löu löôïng (giao thöùc)
ñeå cho thaáy söï khaùc bieät vôùi caùc öùng duïng khaùc. Trong tröôøng hôïp naøy, WAL boå
sung caùc chính saùch hieän taïi cuûa QoS trong caùc maïng IP. Vieäc thieát keá cuûa WAL
lieân quan ñeán quan heä sau:

™ Söï tích hôïp ñeå quan saùt caùc ñieàu kieän keânh truyeàn: caùc ñieàu kieän keânh
wireless khaùc nhau veà thôøi gian vì vaäy WAL seõ chaáp nhaän söï ñieàu phoái
tích hôïp yeâu caàu söï thích nghi cho caùc loaïi dòch vuï vaø seõ ñöôïc chænh söûa
caùc tham soá laøm vieäc cuûa noù. Vì vaäy, thoâng tin veà keânh ñöôïc thu bôûi
WAL cuûa noù (SNR, BER vaø thoâng löôïng) ñöôïc söû duïng vaø thoâng tin naøy
ñöôïc chuyeån ñoåi giöõa caùc thöïc theå taïo ra noù.

™ Söï cung caáp QoS ñöôïc yeâu caàu bôûi IP: caùc ñieàu phoái end-to-end QoS
ñöôïc söû duïng bôûi IP ñöôïc chaáp nhaän trong caû caùc router vaø caùc maùy tính.
WAL boå sung chuùng moät caùch cuïc boä, aùnh xaï löu löôïng yeâu caàu ñeå yeâu
caàu caùc dòch vuï thích hôïp.

7.3 Kieán truùc WAL


Hình 7.1 trình baøy kieán truùc beân trong cuûa WAL.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 68


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Hình 7.1. Kieán truùc beân trong WAL

WAL ñöôïc keát hôïp caùc thöïc theå khaùc nhau. Khi chæ ñònh teân cuûa noù, noù laø
trung taâm cuûa kieán truùc. Noù quaûn lyù chöùc naêng cuûa caùc module, cho pheùp chuùng
truy caäp ñeán baûng caáu truùc. Hôn nöõa, noù seõ truyeàn thoâng vôùi caùc boä keát hôïp cuûa
caùc WAL ôû xa khaùc vôùi muïc ñích ñoàng boä truyeàn thoâng giöõa hai boä. Moät module
WAL quan troïng khaùc laø QoS, noù phaân loaïi caùc goùi ñeán vaø qua chuùng ñeán caùc lôùp
thaáp hôn tuyø thuoäc vaøo caùc yeâu caàu cuûa hoï.

Vôùi muïc ñích thöïc hieän chöùc naêng WAL ñoäc laäp cuûa cô sôû haï taàng wireless
ñöôïc söû duïng, noù caàn thieát söû duïng moät phaàn töû trung gian, boä chuyeån dòch ñieàu
khieån lieân keát logic (LLCT – Logical Link Control Translator). ÔÛ caùc möùc cao hôn,
WAL cung caáp moät kieán truùc cho caùc tieâu chuaån wireless khaùc ñeå tích hôïp vaø
truyeàn thoâng vôùi caùc loaïi khaùc. Theo giao thöùc ñoùng goùi maïng Bluetooth trong
profile Bluetooth WPAN maø noù cung caáp moät giao dieän roõ raøng giöõa Bluetooth vaø
IP. Boä keát hôïp WAL chieám giöõ taøi khoaûn yeâu caàu cuûa moãi goùi quaûn lyù noù, vaø seõ
hoaït ñoäng töông öùng vôùi caùc thöïc theå laàn löôït seõ tích hôïp caùc thoâng soá hoaït ñoäng
cuûa chuùng tuyø thuoäc vaøo caùc ñieàu kieän keânh ôû moïi luùc.

7.4 Caùc dòch vuï tín hieäu WAL


Caùc giao thöùc truyeàn thoâng giöõa caùc thöïc theå seõ ñöôïc moâ taû trong caùc ñieàu
kieän trao ñoåi nguyeân thuûy. Caùc tham soá thöïc theå WAL, caùc PDU töông öùng, cheá ñoä

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 69


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

hoaït ñoäng cô baûn cuûa chuùng vaø caùc thuû tuïc ñöôïc söû duïng trong caùc chöùc naêng cuûa
chuùng cuõng seõ ñöôïc moâ taû chi tieát.

7.4.1 Moät vaøi ñònh nghóa

Chöùc naêng cuûa giao thöùc laø döïa treân hai khaùi nieäm: lôùp vaø söï keát hôïp:

¾ Lôùp: moät lôùp bao goàm coù söï keát noái rieâng bieät ñöôïc thieát laäp cuûa caùc
module WAL vôùi muïc ñích cung caáp moät dòch vuï ñeán caùc lôùp cao hôn.
Noù ñöôïc xaùc ñònh töø vuøng ToS cuûa IP header hoaëc kieåu cuûa giao thöùc
(TCP hoaëc UDP). Ñoù laø khaùi nieäm toång quaùt trong WAL, söï ñoäc laäp cuûa
caùc keânh wireless. Moät chuoãi caùc lôùp ñöôïc ñònh nghóa, ñeå cho taát caû caùc
thöïc theå WAL chaáp nhaän caùc module töông öùng ñeán caùc goùi thuoäc veà
chuùng.

¾ Söï keát hôïp: noù saün saøng ñöôïc baét ñaàu ñeå moãi module tích hôïp caùc chöùc
naêng cuûa noù (thay ñoåi caùc thoâng soá cuûa noù) phuï thuoäc vaøo caùc ñieàu kieän
cuûa keânh ôû luùc hieän taïi, vì theá, noù caàn thieát ñeå giôùi thieäu caùc khaùi nieäm
cuûa söï keát hôïp maø ñöôïc ñònh nghóa nhö söï keát hôïp ñòa chæ IP cuûa moät ñaàu
cuoái mobile vaø moät lôùp.

7.4.1.1 Söï hoaït ñoäng WAL

Caùc loaïi dòch vuï ñöôïc cung caáp bôûi moät lôùp lieân keát goàm coù hai loaïi: coù keát
noái vaø khoâng keát noái. Ñeå ñaùp öùng moät vaøi yeâu caàu QoS, thì dòch vuï coù keát noái seõ
ñöôïc choïn löïa. Trong ngöõ caûnh naøy, vieäc toå chöùc caùc taøi khoaûn döïa treân TCP/IP
ñöôïc ñònh nghóa bôûi söï keát hôïp cuûa caùc port, nguoàn goác vaø caùc ñòa chæ IP ñích, söï
quaù taûi (overload) ñöôïc taïo ra bôûi moät vaøi öùng duïng khoâng theå chaáp nhaän.

7.4.1.2 Ñònh daïng Header WAL

Taát caû caùc goùi ñöôïc xöû lyù qua WAL seõ mang moät keát hôïp header, maø söï
ñònh daïng ñöôïc trình baøy trong hình 7.2.

Header WAL coù moät kích thöôùc coá ñònh 2 octet ñeå cho söï thöïc thi thuaän tieän
hôn trong ñieàu kieän söû duïng byte. Noù nhaän daïng moät caùch roõ raøng cho taát caû caùc
loaïi cuûa PDU thoâng qua vuøng PDU_Type, 6 bit, cho pheùp leân ñeán 64 loaïi khaùc
nhau. Bit S/D cho pheùp kieåm tra nhanh moät frame rieâng bieät laø frame tín hieäu (S/D
=1) hoaëc frame döõ lieäu (S/D=0). Cuoái cuøng, qua söû duïng 7 bit trong vuøng
Association_ID, leân ñeán 128 söï keát noái khaùc nhau coù theå ñöôïc quaûn lyù trong AP
ñôn.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 70


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Hình 7.2. Header WAL

7.4.1.3 Thuû tuïc ñaêng kyù

Töø quan ñieåm WAL, caùc hoaït ñoäng ñaàu tieân ñöôïc xem xeùt laø quaù trình ñaêng
kyù ñöôïc söû duïng trong moät AP ñeå tìm ra caùc khaû naêng WAL cuûa caùc ñaàu cuoái
mobile ñang hoaït ñoäng trong vuøng bao phuû cuûa noù. Trong ngöõ caûnh naøy, noù phaûi laø
LLCT maø thoâng tin keát hôïp WAL veà söï hieän dieän cuûa moät MT môùi thoâng qua moät
söï ñaêng kyù MAC-level.

Moät boä keát noái WAL coù söï hieän dieän cuûa MT môùi trong vuøng bao phuû cuûa
noù, quaù trình ñaêng kyù WAL thöïc hieän tröôùc tieân. AP göûi
WAL_CAPABILITY_REQUEST goác, söï chôø ñôïi moät chu kyø thôøi gian ñaùp öùng töø
MT maø phaûi ñöôïc chaáp nhaän vôùi moät WAL_CAPABILITY_CONFIRM.

Neáu thôøi gian heát hieäu löïc, AP seõ göûi laïi vaø khoâng coù hoài ñaùp, noù cho laø MT
khoâng coù khaû naêng WAL. Caû hai traïng thaùi ñöôïc moâ taû trong hình 7.3.

Hình 7.3 ñaõ giôùi thieäu caùc thoâng soá coù nguoàn goác ñeå thöïc hieän trao ñoåi trong
suoát quaù trình ñaêng kyù, ñöôïc moâ taû chi tieát trong hình 7.4. Vieäc thieát keá cuûa WAL
ñeå duy trì söï thích hôïp cuûa IPv4 vaø IPv6. Khi moät AP baét ñaàu hoaït ñoäng, noù vaãn
khoâng bieát phieân baûn MT ñang söû duïng, vì vaäy, noù chæ ñònh caû hai ñòa chæ cuûa noù
(noù coù theå thöïc thi moät caùch ñoàng thôøi vôùi phieân baûn IP). Trong ngöõ caûnh naøy, noù
söû duïng tröôøng côø ñòa chæ ñeå chæ ñònh loaïi naøo cuûa caùc ñòa chæ ñöôïc quaûn lyù (bit 0
chæ ñònh söû duïng IPv4 vaø bit 1 chæ ñònh söû duïng IPv6.

Noù ñaûm baûo raèng caùc MT chæ söû duïng moät phieân baûn IP. Tröôøng côø chæ ñònh
hai loaïi ñöôïc söû duïng (kích thöôùc cuûa noù laø moät octet). Trong moät loaïi khaùc, AP
bieát hai module maø MT coù theå söû duïng, moät tröôøng Class_List vôùi hai octet ñöôïc söû
duïng, maø söï hoaït ñoäng cuûa lôùp ñaõ ñöôïc xaùc ñònh nhö ñöôïc trình baøy trong hình 7.5.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 71


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Hình 7.3. Thuû tuïc ñaêng kyù WAL

Keát thuùc söï ñaêng kyù WAL, moät tín hieäu keát hôïp phaûi ñöôïc thieát laäp ñöôïc cho
pheùp caùc thöïc theå WAL thöïc hieän chuyeån ñoåi thoâng ñieäp ñieàu khieån. AP, sau khi
nhaän WAL_CAPABILITY_CONFIRM, göûi moät baûn goác ñeán thieát bò ñaàu cuoái
(SIGNALING _ASSOC_REQUEST). Khi AP bieát module trình baøy trong MT, noù
chaáp nhaän caáu hình ñöôïc ñeà xuaát cho söï keát noái, söï ñaùp traû vôùi
SIGNALING_ASSOC_CONFIRM goác. Hôn nöõa, trong caùch naøy, söï nhaän daïng keát
noái ñöôïc cung caáp bôûi AP, vì vaäy traùnh ruûi ro söû duïng con soá ñöôïc laëp.

Söï ñònh daïng cuûa caùc nguoàn ñöôïc söû duïng trong vieäc taïo ra söï keát hôïp ñöôïc
trình baøy trong hình 7.6. Chieàu daøi cuûa caùc tröôøng ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh caùc

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 72


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

thoâng soá laøm vieäc cuûa caùc module khaùc phuï thuoäc vaøo caáu hình cuûa moãi lôùp, vì vaäy
chieàu daøi cuûa chuùng khoâng theå ñöôïc xaùc ñònh.

Moãi laàn taïo ra söï keát noái tín hieäu ñaõ ñöôïc keát thuùc, caû MT vaø AP seõ coù moät
thöïc theå trong caùc baûng töông öùng, vôùi caùc ñaëc ñieåm cuûa chuùng (lôùp vaø caùc thoâng
soá cuûa module), nhö trình baøy trong hình 7.7, söï mieâu taû quaù trình chuyeån ñoåi cuûa
caùc nguoàn ñöôïc tieán haønh trong quaù trình tröôùc.

Hình 7.4. Söï trao ñoåi PDU trong thuû tuïc ñaêng kyù WAL

Hình 7.5. Maõ cuûa vuøng Class_List

Hình 7.6. Söï trao ñoåi PDU trong vieäc thieát laäp keát noái tính hieäu

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 73


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Hình 7.7. Söï thieát laäp keát noái tín hieäu

7.4.2 Söï thieát laäp keát noái

Thuû tuïc naøy ñöôïc baét ñaàu ôû moãi laàn maø moät IP datagram ñeán ôû WAL khoâng
theå ñöôïc phaân loaïi trong vieäc thieát laäp caùc keát hôïp maø WAL ñang quaûn lyù. Giaû söû
laø MT baét ñaàu quaù trình, noù seõ göûi ASSOC_REQUEST goác, chæ ñònh caùc lôùp vaø caùc
thoâng soá laøm vieäc cuûa caùc module thöïc hieän treân noù. AP, sau khi nhaän PDU, ñaùp
traû vôùi ASSOC _RESPONSE goác, trong ñoù noù chöùa ñöïng caùc thoâng soá laøm vieäc,
trong nguoàn goác, coù theå laø khaùc nhau töø caùc yeâu caàu naøy bôûi MT. Neáu caáu hình
ñöôïc ñeà nghò bôûi AP laø thoaû ñaùng, MT seõ xaùc nhaän taïo ra moät keát noái môùi vôùi
ASSOC_CONFIRM goác. Neáu khoâng noù seõ töø choái caáu hình ñaõ ñeà nghò, noù seõ göûi
PDU ASSOC_REJ. Ñeå môû roäng moät chuùt, söï thay ñoåi cuûa thoâng ñieäp ñöôïc thöïc
hieän trong quaù trình thöïc hieän three-way-handshaking bôûi TCP. Trong vieäc AP
ñang baét ñaàu thieát laäp keát noái, söï trao ñoåi cuûa PDU seõ laø töông töï (hình 7.8).

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 74


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Hình 7.8. Thuû tuïc thieát laäp keát noái

Quaù trình ñöôïc mieâu taû tröôùc laø khoâng ñoái xöùng, trong ngöõ caûnh naøy noù luoân
luoân laø AP chæ ñònh söï xaùc nhaän cho keát noái ñöôïc, vì theá söï choàng cheùo leân nhau
khoâng coøn nhieàu. AP bieát taát caû caùc ID ñaõ phaân chia cho moãi MT trong khi MT
khoâng bieát vieäc söû duïng naøy bôûi AP ñeå truyeàn thoâng vôùi söï tin caäy cuûa caùc ñaàu
cuoái mobile trong phaïm vi bao phuû cuûa noù. Nhö ñaõ ñeà caäp, caû MT vaø AP duy trì taát
caû caùc keát noái ñang ñöôïc quaûn lyù trong moät baûng, noù chöùa ñöïng lôùp ñeå moãi lôùp
thuoäc veà caùc thoâng soá laøm vieäc cuûa taát caû caùc module thöïc hieän noù. AP cuõng phaûi

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 75


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

lieân quan moãi keát noái ñeán MT töông öùng, vì vaäy noù duy trì moät thöïc theå xaùc nhaän
caùc MT (vôùi ñòa chæ IP cuûa chuùng).

Hình 7.9 trình baøy ñònh daïng cuûa caùc PDU thöïc hieän trao ñoåi trong suoát quaù
trình taïo ra moät keát noái.

Hình 7.9. Söï trao ñoåi PDU trong thuû tuïc thieát laäp keát noái

7.4.3 Söï trao ñoåi döõ lieäu

Khi moät IP datagram thuoäc veà moät keát noái ñaõ ñöôïc thieát laäp saün ñeán WAL,
WAL keát noái phaùt ra moät döõ lieäu PDU. Thöøa nhaän laø noù khoâng theå yeâu caàu phaân
maûnh, moät module tieáp nhaïân goùi vaø xöû lyù noù, coäng theâm caùc thoâng tin neáu caàn thieát
(khi thoâng tin ñieàu khieån phaûi ñöôïc truyeàn ñeán module töông öùng ôû ñích. Hình 7.10
trình baøy ñònh daïng cuûa döõ lieäu PDU. Söï keát noái noù thuoäc söï chæ ñònh trong tröôøng
header WAL töông öùng. Beân caïnh ñoù, moät tröôøng ñöôïc söû duïng ñeå truyeàn thoâng tin
phaân maûnh ñöôïc theâm vaøo neáu noù caàn thieát ñeán phaân ñoaïn IP datagram.

Hình 7.10. PDU döõ lieäu

Moät muïc ñích quan troïng cuûa WAL laø tích hôïp ñeán caùc ñieàu kieän keânh voâ
tuyeán, moät caùch trong suoát cho caùc giao thöùc lôùp cao hôn. Trong ngöõ caûnh naøy, kích
thöôùc cuûa PDU ñöôïc ñöa ra bôûi WAL phaûi ñöôïc coá ñònh. Tuy nhieân, phuï thuoäc vaøo
traïng thaùi cuûa lieân keát wireless coá ñònh ôû thôøi ñieåm ñoù, noù coù theå quan taâm ñeán
kích thöôùc cuûa PDU ñaõ göûi thoâng qua keânh voâ tuyeán. Vì vaäy, noù caàn thieát ñeå thöïc
thi moät vaøi kyõ thuaät phaân maûnh. Octet ñöôïc daønh rieâng trong caùc döõ lieäu PDU (chæ
moät octet coù theå ñöôïc phaân maûnh, khi söï tin caäy khoâng ñuû lôùn) cho muïc ñích naøy coù

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 76


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

ñònh daïng ñöôïc trình baøy trong hình 7.11. Söï quaûn lyù thöïc theå phaân maûnh cho moãi
keát noái coù theå ñöôïc ñaùp öùng veà giaù trò ñöôïc söû duïng soá goùi WAL vaø söï phaân maûnh
cuûa noù khoâng ñöôïc laëp laïi. Cuoái cuøng, M bit hoaëc nhieàu hôn ñöôïc söû duïng ñeå chæ
ñònh raèng coù nhieàu phaân maûnh ñöôïc keát noái ñeán soá goùi WAL töông öùng.

Hình 7.11. Thoâng tin phaân maõnh ñöôïc mang treân goùi döõ lieäu goác

7.4.4 Thuû tuïc taùi keát noái

Thuû tuïc naøy ñöôïc yeâu caàu ñeå thay ñoåi caáu hình cuûa moät keát noái trong caùc söï
kieän khaùc cuûa caùc ñieàu kieän keát noái keânh voâ tuyeán ñeå tích hôïp ñeán caùc ñieàu kieän
moâi tröôøng. Trong caùc heä thoáng WAL, traïng thaùi cuûa lieân keát wireless phaûi ñöôïc töï
chuû, cho pheùp ñaùnh giaù traïng thaùi hieän taïi (SNR). Maët khaùc, moät vaøi ngöôõng ñaùnh
daáu söï caáu hình coâng vieäc khaùc nhau cho caùc keát noái cuûa moät lôùp rieâng ñöôïc ñònh
nghóa. Khi thöïc theå töï chuû traïng thaùi cuûa söï phaùt hieän caùc keânh maø moät ngöôõng ñaõ
vöôït qua, noù caûnh baùo boä keát noái WAL. Ñaây laø nguoàn goác cuûa quaù trình taùi keát noái,
töông töï nhö quaù trình keát noái ñöôïc mieâu taû ôû phaàn tröôùc nhö trong hình 7.12.

Sau khi keát thuùc thuû tuïc taùi keát noái, moät söï xaùc nhaän môùi ñöôïc chæ ñònh ñeán
keát quaû caáu hình. Vieäc chuyeån ñoåi ban ñaàu laø gioáng nhö trong quaù trình hình thaønh
keát noái. Cuoái cuøng, thöïc theå coù theå ñaùp öùng cho heä thoáng keânh ñoäc laäp laø LLCT,
cho nhieäm vuï phuï thuoäc vaøo coâng suaát cuûa boä giao tieáp wireless.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 77


Chöông VII: Caùch höôùng tôùi heä thoáng 4G trong töông lai

Hình 7.12. Thuû tuïc taùi keát noái

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 78


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Chöông VIII
CHÖÔNG TRÌNH DEMO
8.1 Giôùi thieäu
ÔÛ phaàn treân, em ñaõ hoaøn thaønh phaàn lyù thuyeát. Tieáp theo, em seõ thöïc hieän
vieäc moâ hình hoaù caùc lyù thuyeát ñeå laøm roõ hôn veà noäi dung ñaõ trình baøy vaø hoã trôï
cho coâng taùc giaûng daïy. Noäi dung chính ñöôïc theå hieän theo sô ñoà sau:

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 79


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Töø sô ñoà treân cho thaáy noäi dung chöông trình bao goàm caùc noäi dung chính
sau:
ÔÛ giao dieän chính, ta coù theå choïn löïa moät trong boán muïc chính laø: WLAN,
UMTS, söï keát noái giöõa WLAN vaø UMTS vaø söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø
UMTS. Ngoaøi ra, ta coøn coù nhöõng nuùt ñieàu khieån treân Panel ñeå deã daøng cho vieäc
ñieàu khieån chöông trình (hình 8.1).

Hình 8.1. Giao dieän chính


Khi ta cho vaøo muïc Wireless LAN ta seõ ñi ñeán phaàn noäi duïng cuûa muïc naøy.
8.2 Demo Wireless LAN
ÔÛ trang naøy ta coù theå click choïn caùc muïc maø ta muoán xem nhö trong hình
8.2. ÔÛ moãi muïc em seõ moâ taû chi tieát veà caáu taïo vaø söï hoaït ñoäng töøng boä phaän. Cuï
theå nhö sau:
Giao dieän Wireless LAN

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 80


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Hình 8.2. Giao dieän chung cuûa WLAN


Khi ta choïn “Taäp dòch vuï cô sôû” ta coù ñöôïc giao dieän sau:

Hình 8.3. Giao dieän cuûa BSS


ÔÛ ñaây em minh hoïa taäp dòch vuï cô sôû ñôn giaûn bao goàm moät ñieåm truy caäp
(AP) vaø hai traïm (STA) ñang naèm trong vuøng phuû soùng cuûa AP. Beân caïnh caùc thieát
bò em laàn löôït ñònh nghóa chöùc naêng vaø nhieäm vuï cuûa töøng thieát bò.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 81


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Taïi giao dieän naøy, ta coù theå choïn:


“Home” ñeå quay veà trang chuû.
“Back” ñeå quay veà trang “Wireless LAN”.
“Next” ñeå xem trang tieáp theo laø “Taäp dòch vuï môû roäng”.
Trong luùc chaïy chöông trình ta coøn coù theå choïn “Pause” ñeå döøng taïm thôøi
chöông trình, “Play” ñeå tieáp tuïc chaïy, “Replay” ñeå xem laïi trang naøy.
Töông töï nhö treân ta laàn löôït coù caùc giao dieän tieáp theo. Khi keát thuùc phaàn
Wireless LAN, ta choïn “Home” ñeå trôû veà giao dieän chính.
8.3 Demo heä thoáng UMTS
Giao dieän chính cuûa heä thoáng UMTS ñöôïc trình baøy nhö hình 8.4:

Hình 8.4. Giao dieän chung cuûa UMTS

Ñeå xem caáu taïo vaø chöùc naêng cuûa boä phaän naøo ta click choïn boä phaän ñoù vaø
khi muoán xem ñònh nghóa ta reâ chuoät vaøo thieát bò thì thoâng tin veà thieát bò seõ hieän ra
vaø ta coù theå xem kieán truùc toång quaùt cuûa heä thoáng khi click vaøo oâ “kieán truùc toång
quaùt”. Cuï theå khi ta choïn UTRAN ta seõ coù giao dieän sau:

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 82


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Hình 8.5. Giao dieän cuûa UTRAN


* Kieán truùc toång quaùt cuûa R3 ñöôïc trình baøy trong hình 8.6:

Hình 8.6. Kieán truùc toång quaùt cuûa R3


8.4 Demo veà söï lieân keát giöõa WLAN vaø UMTS
ÔÛ giao dieän chính ta choïn muïc thöù ba khi ñoù ta seõ ñöôïc giao dieän nhö sau:

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 83


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Hình 8.7. Giao dieän veà caùc loaïi lieân keát giöõa WLAN vaø UMTS

Giöõa WLAN vaø UMTS coù 5 loaïi lieân keát vôùi nhau ta coù theå click vaøo caùc lieân keát
ñeå xem chi tieát. ÔÛ moãi trang, ta coù theå thaáy roõ veà kieán truùc keát noái vaø quaù trình trao
ñoåi döõ lieäu giöõa hai heä thoáng vôùi nhau. Ví duï, khi ta muoán xem loaïi lieân keát söû
duïng söï moâ phoûng RNC ta choïn lieân keát moät:

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 84


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Hình 8.8. Giao dieän cuûa lieân keát söû duïng boä moâ phoûng RNC
8.5 Demo veà söï chuyeån giao giöõa WLAN vaø UMTS thoâng qua Mobile IP
Khi ta choïn muïc 4 ôû giao dieän chính ta seõ ñöôïc daãn ñeán giao dieän nhö hình döôùi.
ÔÛ ñaây ta seõ ñöôïc minh hoaï moät caùch roõ raøng quaù trình chuyeån giao giöõa MS
vaø CH ôû hai heä thoáng maïng khaùc nhau, vaø quaù trình taïo ñöôøng haàm ñeå thieát laäp vaø
caäp nhaät döõ lieäu giöõa caùc router.
Treân ñaây laø moät soá caùc giao dieän chính trong chöông trình Demo. Chi tieát
hôn veà chöông trình naøy em ñaõ keøm theo trong ñóa CD.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 85


Chöông VIII: Chöông trình Demo

Hình 8.9. Giao dieän chung cuûa söï chuyeån giao WLAN vaø UMTS

Hình 8.10. Quaù trình taïo ñöôøng haàm trong mobile IP

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 86


Chöông IX: Keát luaän vaø höôùng phaùt trieån

Chöông IX
KEÁT LUAÄN VAØ HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN
Qua ñoà aùn naøy, em ñaõ toùm taét ngaén goïn veà lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån
cuûa caùc theá heä truyeàn thoâng mobile trong caùc thaäp nieân qua. Töø ñoù cho thaáy söï phaùt
trieån maïnh meõ, nhanh choùng cuûa heä thoáng maïng khoâng daây. Ñaây laø lónh vöïc ñaõ vaø
ñang ñöôïc caùc nhaø phaùt trieån, caùc nhaø cung caáp vaø caû khaùch haøng ñeàu raát quan taâm
do tính taêng öu vieät cuûa noù nhö goïn, tieän lôïi vaø deã daøng naâng caáp, baûo trì nhaèm
thay theá daàn cho heä thoáng maïng coù daây. Ñoà aùn cuõng ñaõ xem xeùt, phaân tích veà caáu
taïo, hoaït ñoäng cuûa heä thoáng maïng Wireless LAN vaø giôùi thieäu veà heä thoáng maïng
môùi ñoù laø maïng WPAN. Ñaây laø lónh vöïc môùi höùa heïn nhieàu tieàm naêng nhaèm taïo ra
moät ngoâi nhaø thoâng minh töø caùc thieát bò caù nhaân.
Nhaèm taïo neân söï linh hoaït cho thieát bò thuoäc heä thoáng maïng Wireless LAN
khoâng bò phuï thuoäc vaøo phaïm vi phuû soùng cuûa AP. Ñoà aùn ñaõ ñöa ra 5 loaïi keát noái
giöõa heä thoáng WLAN vaø UMTS bao goàm:
™ Söï lieân keát söû duïng boä moâ phoûng RNC.
™ Söï lieân keát söû duïng boä moâ phoûng SGSN.
™ Söï lieân keát söû duïng ñieåm truy caäp aûo (VAP).
™ Söï lieân keát thoâng qua Mobility Gateway.
™ Söï lieân keát thoâng qua Mobile IP.
Trong ñoù, loaïi lieân keát söû duïng Mobile IP ñöôïc xem laø troïng taâm vaø seõ ñöôïc
trieån khai trong thôøi gian tôùi khi heä thoáng 3G ñöôïc trieån khai roäng raõi ôû Vieät Nam.
Tuy nhieân, do toác ñoä döõ lieäu cuûa heä thoáng 3G (2Mps) nhoû hôn nhieàu so vôùi toác ñoä
döõ lieäu heât thoáng WLAN (11Mps ñoái vôùi IEEE 802.11b vaø 54Mps ñoái vôùi IEEE
802.11a). Do ñoù, ñoà aùn höôùng ñeán moät theá heä môùi nhaèm caûi thieän toác ñoä hieän taïi
cho heä thoáng 3G ñoù laø heä thoáng thoâng tin di ñoäng theá heä thöù 4 (4G).
Treân ñaây laø toaøn boä noäi dung maø ñoà aùn ñem laïi. Tuy nhieân, do heä thoáng 3G
chöa ñöôïc laép ñaët neân ñoà aùn chæ döøng laïi ôû möùc moâ hình hoaù quaù trình hoaït ñoäng,
chuyeån giao giöõa hai heä thoáng. Höôùng phaùt trieån saép tôùi cuûa ñeà taøi laø tieán haønh caøi
ñaët thöïc teá cho söï keát noái giöõa hai heä thoáng WLAN vaø UMTS, ñi saâu vaøo phaân tích
kieán truùc vaø cô cheá hoaït ñoäng cuûa heä thoáng 4G vôùi caùc thieát bò caùc nhaân khaùc.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 87


Thuaät ngöõ vieát taét

Thuaät ngöõ vieát taét

3G Third generation mobile system Heä thoáng di ñoäng theá heä thöù
3
3GPP Third Generation Parnership Project Ñeà aùn cuûa caùc ñoái taùc theá
heä thöù 3

A
AAA Authentication, Authorization, Nhaän thöïc, trao quyeàn,
Accounting thanh toaùn
AAL ATM Adaptation Layer Lôùp thích öùng ATM
AAL2 ATM Adaptation Layer type 2 Lôùp thích öùng ATM loaïi 2
AC Authentication Center Trung taâm nhaän thöïc
AMPS Advanced Mobile Phone Service Dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng
cao caáp
AP Access Point Ñieåm truy caäp
ARQ Automatic Repeat Request Yeâu caàu voøng laëp töï ñoäng
ARP Address Resolution Protocol Giao thöùc phaân giaûi ñòa chæ
ATM Asynchronous Transfer Mode Cheá ñoä truyeàn baát ñoàng boä

B
BCCH Broadcast Control Channel Keânh ñieàu khieån quaûng baù
BCH Broadcast Channel Keânh quaûng baù
B-WPAN Broadband WPAN WPAN baêng roäng
BS Base Station Traïm goác
BSC Base Station Controller Boä ñieàu khieån traïm goác
BSS Base Station System Heä thoáng traïm goác
BSS Basic Service Set Taäp dòch vuï cô sôû
BTS Base Transceiver Station Traïm thu phaùt goác

C
CM Centralized mode Cheá ñoä taäp trung
CDMA Code Division Multiple Access Ña truy caäp phaân chia theo
maõ
CH Correspondent Host Ñieåm ñoái taùc
CN Core Network Maïng loõi

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 88


Thuaät ngöõ vieát taét

CoA Care of Address Ñòa chæ chaêm soùc


CPCH Common Packet Channel Keânh goùi chung
CPCS Common Part Convergence Sublayer Lôùp con hoäi tuï phaàn chung
CRC Cyclic Redundancy Code Maõ voøng dö
CRC Cyclic Redundancy Check Kieåm tra dö voøng
CS Circuit Switched Chuyeån maïch keânh
CSMA/CA Carrier-Scene Multiple Access Ña truy caäp caûm nhaän soùng
with Collision Avoidance maïng traùnh ñuïng ñoä
CSCF Call State Call Function Chöùc naêng goïi traïng thaùi
cuoäc goïi
CSCF Call State Control Function Chöùc naêng ñieàu khieån traïng
thaùi cuoäc goïi
CT Cordless Telecommunication
CTS Clear To Send
CW Contention Window Cöûa soå tranh chaáp

D
DCF Distributed Coordination Function Chöùc naêng ñieàu phoái phaân boá
DCS Digital Cellular System Heä thoáng toå ong soá
DECT Digital Enhanced Cordless
Telephone
Diffserv Differentiated Service Dòch vuï phaân bieät
DM Direct link mode Cheá ñoä lieân keát tröïc tieáp
DPCCH Dedicated Physical Control Channel Keânh ñieàu khieån vaät lyù
rieâng
DRNC Drift Radio Network Controller Boä ñieàu khieån maïng voâ
tuyeán troâi
DRNS Drift RNS RNS troâi
DS Distribution System Heä thoáng phaân taùn
DSRC Dedicated Short-Range Truyeàn thoâng phaïm vi ngaén
Communication rieâng
DSSS Direct Sequence Spread Spectrum Traõi phoå chuoãi tröïc tieáp
DSS Distribution System Service Dòch vuï heä thoáng phaân taùn
DS-CDMA Direct Sequence-Code Division Ña truy caäp phaân chia theo
Multiple Access maõ chuoãi tröïc tieáp

E
Ñoà aùn toát nghieäp Trang 89
Thuaät ngöõ vieát taét

EC Error Control Kieåm soaùt loãi


EDGE Enhanced Data Rates for Toác ñoä goùi taêng cöôøng
GSM Evolusion ñeå phaùt trieån GSM

EIR Equipment Identity Register Boä nhaän daïng thieát bò


ESS Extended Service Set Taäp dòch vuï môû roäng
ETSI European Telecommunication Vieän tieâu chuaån Vieãn
Standard Institute thoâng chaâu AÂu

F
FCS Frame Check Sequence Chuoãi kieåm tra khung
FDD Frequency Division Duplex Gheùp song coâng phaân chia
theo taàn soá
FDMA Frequency Division Multiple Ña truy caäp phaân chia theo
Access taàn soá
FEC Forward Error Correction Söûa loãi thuaän
FHSS Frequency Hopping Spread Traõi phoå nhaûy taàn soá
Spectrum

G
GIMCV Global Information Multimedia Ngoâi laøng truyeàn thoâng ña
Communication Village phöông tieän toaøn caàu
GGSN Gateway GPRS Support Node Ñieåm hoã trôï GPRS coång
GMSC Gateway Mobile Services Trung taâm chuyeån maïch
Switching Center caùc dòch vuï di ñoäng coång
GPRS General Packet Radio Service Dòch vuï voâ tuyeán goùi chung
GPS Global Position System Heä thoáng ñònh vò toaøn caàu
GSM Global System for Mobile Heä thoáng thoâng tin di ñoäng
Communications toaøn caàu
GTP GPRS Tunnelling Protocol Giao thöùc ñöôøng haàm GPRS
GTP-U user plane part of the GPRS Phaàn maët phaúng ngöôøi söû
Tunnelling Protocol duïng cuûa giao thöùc ñöôøng
haàm GPRS

H
HA/FA Home Agent/Foreign Agent

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 90


Thuaät ngöõ vieát taét

HLR Home Location Register Boä ghi ñònh vò thöôøng truù


HSCSD High Speed Circuit Switched Data Döõ lieäu chuyeån maïch keânh
toác ñoä cao

I
IAPP Interaccess Point Protocol Giao thöùc ñieåm thöïc hieän
truy caäp
IBSS Independent Basic Service Set Taäp dòch vuï cô sôû ñoäc laäp
IETF Internet Engineering Task Force Nhoùm ñaëc traùch kyõ thuaät
Internet
IM Internet Multimedia Internet ña phöông tieän

IMSI International Mobile Subcriber Nhaän daïng thueâ bao di


Identiy ñoäng quoác teá
IMT-2000 International Mobile Tieâu chuaån thoâng tin di
Telecommunication ñoäng toaøn caàu 2000
IR Infrared Tia hoàng ngoaïi
IOT Interoperability Test Kieåm tra thao taùc
IS-54 Interim Standard-54 Tieâu chuaån thoâng tin di
ñoäng TDMA cuûa Myõ
IS-136 Interim Standard-136 Tieâu chuaån thoâng tin di
ñoäng TDMA caûi tieán cuûa
Myõ
IS-95 Interim Standard-95 Tieâu chuaån thoâng tin di
ñoäng CDMA cuûa Myõ
ISDN Integrated Services Digital Network Maïng soá lieäu ña dòch vuï
ISM Industrial, Scientific, Medical
ITS Intelligent Transport System Heä thoáng vaän chuyeån thoâng
minh
IWU Interworking Unit Ñôn vò keát noái maïng

L
LLC Logical Link Control Ñieàu khieån lieân keát logic

M
MAC Medium Access Control Ñieàu khieån truy caäp moâi
tröôøng

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 91


Thuaät ngöõ vieát taét

MBS Mobile Broadband System Heä thoáng mobile baêng roäng


ME Mobile Equipment Thieát bò di ñoäng
MS Mobile Station Traïm di ñoäng
MSC Mobile Switching Center Chung taâm chuyeån maïch
MSDU MAC Service Data Unit Ñôn vò döõ lieäu dòch vuï MAC
N
NAV Network Allocation Vector vecto chæ ñònh maïng
NMT Nordic Mobile Telephones
NTT Nippon Telephone vaø Telegraph
NTACS Narrowband TACS TACS baêng heïp

O
OFDM Orthogonal Frequency Division Ña truy caäp phaân chia theo
Multiple taàn soá tröïc giao

P
PAN Personal Access Network Maïng truy caäp caù nhaân
PACS Personal access communication Dòch vuï truyeàn thoâng truy caäp
services caù nhaân
PC Point Coordinator Söï ñieàu phoái ñieåm
PCF Point Coordination Function Chöùc naêng ñieàu phoái ñieåm
PCMCIA Personal Computer Memory Card
International Association
PDC Personal Digital Cellular Toå ong soá caù nhaân
PDN Personal Data Network Maïng döõ lieäu caù nhaân
PDSN Packet Data Switch Node Nuùt chuyeån maïch döõ lieäu
goùi
PDP Packet Data Protocol Giao thöùc döõ lieäu goùi
PLCP Physical Layer Convergence Giao thöùc hoäi tuï lôùp vaät lyù
Protocol
PMD Physical Medium Dependent Lôùp con phuï thuoäc moâi
Sublayer tröôøng vaät lyù
PPM Pulse Position Modulation Ñieàu cheá vò trí xung
PHS Personal Handy-phone System Heä thoáng ñieän thoaïi caàm
tay caù nhaân
PHY Physical Layer Lôùp vaät lyù
PS Packet Switched Chuyeån maïch goùi

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 92


Thuaät ngöõ vieát taét

PSTN Public Switched Telephone Maïng ñieän thoaïi coâng coäng


Network

Q
QoS Quanlity of Service Chaát löôïng dòch vuï
QPSK Quadrature Phase Shift Keying Khoaù dòch pha vuoâng goùc

R
RAB Radio Access Bearer Keânh mang truy caäp voâ tuyeán
RAN Radio Access Network Maïng truy caäp voâ tuyeán
RAND Random Number Con soá ngaãu nhieân
RANAP Radio Access Network Application Phaàn öùng duïng maïng truy
Protocol caäp voâ tuyeán
RLC Radio Link Control Ñieàu khieån lieân keát voâ
tuyeán
RNC Radio Network Controller Boä ñieàu khieån maïng voâ
tuyeán
RNS Radio Network Subsytem Heä thoáng con maïng
voâ tuyeán
RR Resource Request Yeâu caàu taøi nguyeân
RRC Radio Resource Control Ñieàu khieån taøi nguyeân voâ
tuyeán
RSA Rivest, Shamir, Adleman
RTMS Radio Telephone Mobile System Heä thoáng di ñoäng ñieän thoaïi
voâ tuyeán
RTS Request To Send

S
SAP Service Access Point Ñieåm truy caäp dòch vuï
SAR Segmentation and Reassembly Phaân ñoaïn vaø taùi hôïp
SGSN Serving GPRS Support Node Nuùt hoã trôï GPRS dòch vuï
SHF Super High Frquency Taán soá cöïc cao
SIM Subscriber Indentity Module Moâ-ñun nhaän daïng thueâ bao
SIP Session Initiation Protocol Giao thöùc khôûi ñaàu phieân
SNAP Subnetwork Access Protocol Giao thöùc truy caäp maïng con
SNR Signal to Noise Ratio Tæ leä tín hieäu nhieãu
SR Selective Repeat Laëp choïn löïa

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 93


Thuaät ngöõ vieát taét

SRNC Serving Radio Network Controller Boä ñieàu khieån maïng voâ
tuyeán phuïc vuï
SRNS Serving RNS RNS phuïc vuï
SS Station Service Dòch vuï traïm
SS_ID Service Set Identifier Nhaän daïng taäp dòch vuï
SS7 Signaling System #7 Heä thoáng baùo hieäu soá 7
STA Station Traïm

T
TACS Total Access Communication Heä thoáng truyeàn thoâng toång
System truy caäp
TDD Time Division Duplex Gheùp song coâng phaân chia
theo thôøi gian
TDMA Time Division Multiple Access Ña truy caäp phaân chia theo
thôøi gian
TIA Telecommunications Industry Lieân hieäp coâng nghieäp
Association vieãn thoâng Myõ

U
UE User Equipment Thieát bò ngöôøi duøng
UMTS Universal Mobile Heä thoáng thoâng tin di ñoäng
Telecommunication System
U-SAP User Service Access Point Ñieåm truy caäp dòch vuï
ngöôøi duøng
USIM UMTS Subscriber Indentity Moâ-ñun nhaän daïng thueâ
Module bao UMTS
UTRAN Universal Terrestrial Radio Maïng truy caäp voâ tuyeán maët
Access Network ñaát toaøn caàu

V
VAP Virtual Access Point Ñieåm truy caäp aûo
VLR Visitor Location Register Boä ghi ñònh vò taïm truù

W
WAP Wireless Application Protocol Giao thöùc öùng duïng
wireless
W-CDMA Wideband Code Division Ña truy caäp phaân chia theo
Multiple Access maõ baêng roäng

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 94


Thuaät ngöõ vieát taét

WEP Wired-Equivalent Privacy

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 95


Giaûi thích thuaät ngöõ

Giaûi thích thuaät ngöõ


---o0o---
™ All-IP: laø maïng bao goàm kieán truùc maïng truy caäp voâ tuyeán (RAN) vaø maïng
loõi.
™ CDMA: laø moät chuaån teá baøo duøng kyõ thuaät traõi phoå daûi roäng ñeå truyeàn tín
hieäu, phoå traõi roäng laø moät kyõ thuaät truyeàn, cho pheùp traõi roäng thoâng tin trong
moät laàn truyeàn vôùi baêng thoâng raát lôùn.
™ CRNC (Controlling RNC) laø vai troø maø moät RNC coù theå ñaûm nhieäm lieân
quan ñeán moät taäp caùc ñieåm truy caäp UTRAN ñaëc thuø. Chæ coù moät RNC ñieàu
khieån cho moïi ñieåm truy caäp UTRAN.
™ Diffserv (Differentiated Service) ñònh nghóa moät khung laøm vieäc (framework)
trong caùc goùi döõ lieäu ngöôøi duøng, ñöôïc truyeàn daãn beân trong maïng, nhaän moät
vaøi QoS döïa treân giaù trò cuûa moät vaøi vuøng beân trong goùi IP cuûa noù.
™ DRNS (Drifr RNS) laø vai troø maø RNS coù theå ñaûm nhieäm lieân quan ñeán moät
keát noái ñaëc thuø giöõa UE vaø UTRAN. Moät RNS ñöôïc goïi laø RNS troâi neáu noù
hoã trôï moät RNS ñang phuïc vuï caùc taøi nguyeân voâ tuyeán khi keát noái giöõa
UTRAN vaø UE caàn söû duïng oâ (hoaëc caùc oâ) do RNS naøy ñieàu khieån.
™ DSSS - Direct Sequence Spread Spectrum: trong phöông phaùp naøy, döõ lieäu
truyeàn ñöôïc thay ñoåi bôûi moät doøng bit do beân göûi taïo ra. Doøng bit naøy bieåu
dieãn moät bit trong döõ lieäu ban ñaàu baèng nhieàu bit trong doøng döõ lieäu taïo ra,
nhö vaäy laøm môû roäng tín hieäu treân baêng thoâng roäng hôn. Neáu coù 100 bit ñöôïc
duøng ñeå bieåu dieãn môùi bit döõ lieäu, thì tín hieäu ñöôïc môû roäng 100 laàn so vôùi
baêng thoâng ban ñaàu. Nguoàn taïo ra doøng bit giaû ngaãu nhieân ñeå bieåu dieãn döõ
lieäu nguoàn, vaø ñích taïo ra cuõng taïo ra doøng bit ñeå giaûi ñieàu bieán nhöõng gì noù
nhaän.
™ DS-CDMA söû duïng moät chuoãi maõ traõi phoå maø ñöôïc taêng leân vôùi baêng taàn cô
sôû tín hieäu soá ñöôïc truyeàn daãn. Chuoãi maõ traõi phoå coù toác ñoä cao hôn nhieàu kyù
hieäu phaùt thoâng tin maø traõi phoå kyù hieäu trong taàn soá. Moät maùy thu RAKE coù
theå ñöôïc thueâ ñeå taän duïng söï ña daïng taàn soá. Vôùi söï gia taêng toác ñoä, toác ñoä
tín hieäu vaø toác ñoä chip cho pheùp heä thoáng giaûi quyeát finer khaùc nhau trong
caùc ñöôøng trì hoaõn vaät lyù, nhöng chæ daãn moät con soá ñöôïc gia taêng thôøi gian
rieâng bieät keânh baêng taàn cô sôû thuùc ñaåy ñaùp öùng caùc tap vaø vì vaäy söï gia taêng
caàn thieát cuûa caùc phaàn töû trong söï keát hôïp rake keát quaû trong söï gia taêng laø
söï tính toaùn phöùc taïp.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 96


Giaûi thích thuaät ngöõ

™ EDGE: laø moät tieâu chuaån caûi tieán giao tieáp voâ tuyeán GSM. Noù ñònh nghóa söï
ñieàu cheá môùi vaø caùc giao thöùc voâ tuyeán mang toác ñoä döõ lieäu toái ña (384 kb/s)
cao hôn dòch vuï wireless GSM vaø caûi tieán hieäu quaû traõi phoå. EDGE coù theå aùp
duïng cho caû löu löôïng chuyeån maïch keânh vaø chuyeån maïch goùi. EDGE coù theå
ñöôïc thöïc thi treân caùc baêng taàn ñang toàn taïi cuûa GSM.
™ FDD: laø phöông phaùp gheùp song coâng trong ñoù truyeàn daãn ñöôøng leân vaø
ñöôøng xuoáng söû duïng hai taàn soá rieâng bieät. ÔÛ FDD ñöôøng leân vaø ñöôøng
xuoáng söû duïng hai baêng taàn khaùc nhau. Heä thoáng ñöôïc phaân boá moät caëp baêng
taàn rieâng bieät.
™ FHSS - Frequency Hopping Spread Spectrum: trong kyõ thuaät naøy, döõ lieäu
ñöôïc truyeàn qua daûi roäng caùc taàn soá thay ñoåi trong caùc khoaûng thôøi gian chia
theo giaây. Caû ñaàu phaùt laãn ñaàu nhaän ñoàng boä thay ñoåi taàn soá trong quaù trình
truyeàn daãn ñeå gaây khoù khaên cho ñoái töôïng laøm nhieãu tín hieäu treân ñöôøng
truyeàn trong vieäc doø tìm taàn soá chính xaùc maø tín hieäu ñoù ñang truyeàn di. Caùc
taàn soá thay ñoåi ñöôïc ruùt ra töø moät baûng maø maùy phaùt vaø maùy nhaän ñieàu bieát.
™ GGSN: cung caáp giao dieän voâ tuyeán giöõa maïng 3G vaø caùc maïng soá lieäu khaùc
(ví duï Internet). GGSN cuõng quaûn lyù vieäc ñònh tuyeán caùc goùi soá lieäu tôùi caùc
SGSN thích hôïp vaø ñoái chieáu thoâng tin tính cöôùc cho vieäc tính cöôùc cuûa toång
ñaøi.
™ Giao dieän Cu: ñaây laø giao dieän giöõa thöïc theå thoâng minh USIM vaø ME. Giao
dieän naøy tuaân theo moät khuoân daïng chuaån cuûa caùc theû thoâng minh.
™ Giao dieän Uu: ñaây laø giao dieän voâ tuyeán cuûa WCDMA. Uu laø giao dieän maø
qua ñoù UE truy nhaäp caùc phaàn töû coá ñònh cuûa heä thoáng vaø vì theá noù laø giao
dieän môû quan troïng nhaát.
™ Giao dieän Iu: giao dieän naøy noái UTRAN vôùi CN. Gioáng nhö caùc giao dieän
töông öùng ôû GSM. Giao dieän Iu cung caáp cho caùc nhaø khai thaùc khaû naêng
trang bò UTRAN vaø CN töø caùc nhaø saûn xuaát khaùc nhau.
™ Giao dieän Iur: giao dieän logic giöõa hai RNC. Trong khi veà maëc logic theå hieän
ñöôøng haàm noái ñieåm ñeán ñieåm giöõa hai RNC, vieäc thöïc hieän vaät lyù coù theå
khoâng phaûi laø noái ñieåm ñeán ñieåm.
™ GMSC: laø chuyeån maïch taïi ñieåm keát noái vôùi maïng CS beân ngoaøi.
™ GSM: laø heä thoáng di ñoäng theá heä thöù hai phoå bieán nhaát hieän nay. GSM söû
duïng kyõ thuaät chuyeån maïch goùi cuøng vôùi phöông phaùp phaân chia theo thôøi
gian keát hôïp vôùi phaân chia theo taàn soá.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 97


Giaûi thích thuaät ngöõ

™ GPRS: laø moät giaûi phaùp nhaèm hoã trôï caùc dòch vuï soá lieäu cuûa GSM. Caáu truùc
cuûa heä thoáng GPRS ñöôïc xaây döïng döïa treân heä thoáng GSM cuøng moät soá
node môùi phuïc vuï cho caùc dòch vuï chuyeån maïch goùi.
™ HLR (Boä ghi ñònh vò thöôøng truù): laø moät cô sôû döõ lieäu löu giöõ baûn chính veà lyù
lòch dòch vuï cuûa ngöôøi duøng bao goàm thoâng tin veà caùc dòch vuï ñöôïc pheùp, caùc
vuøng khoâng ñöôïc chuyeån maïng vaø thoâng tin veà caùc dòch vuï nhö traïng thaùi
cuoäc goïi, soá laàn chuyeån höôùng cuoäc goïi.
™ MSC/VLR (Trung taâm chuyeån maïch dòch vuï di ñoäng/ boä ghi ñònh vò taïm
thôøi): laø toång ñaøi (MSC) vaø cô sôû döõ lieäu (VLR) ñeå cung caáp caùc dòch vuï
chuyeån maïch keânh cho UE taïi vò trí hieän thôøi cuûa noù. Chöùc naêng cuûa MSC laø
chuyeån maïch keânh (CS) vaø chöùc naêng cuûa VLR laø löu giöõ baûn sao lyù lòch cuûa
ngöôøi duøng cuõng nhö vò trí chính xaùc hôn cuûa vò trí UE trong heä thoáng UE
ñang phuïc vuï. Phaàn naøy ñöôïc truy nhaäp qua MSC/VLR ñöôïc goïi laø vuøng CS.
™ OFDM - Orthogonal Frquency Division Multiplexing: laø tröôøng hôïp ñaëc bieät
cuûa truyeàn daãn ña soùng mang. OFDM coù theå goïi laø kyõ thuaät ñieàu cheá hay kyõ
thuaät gheùp döïa treân nguyeân taéc phaân chia luoàng döõ lieäu toác ñoä cao thaønh
nhieàu luoàng döõ lieäu thaáp, truyeàn treân nhieàu soùng mang tröïc giao. Ñieåm maïnh
cuûa OFDM laø khaû naêng choáng laïi fading löïa choïn taàn soá hoaëc giao thoa daõi
heïp raát cao. Ñoái vôùi heä thoáng soùng mang ñôn, söï fading hoaëc giao thoa coù
theå gaây ra cho toaøn boä tuyeán truyeàn nhöng trong heä thoáng ña soùng mang chæ
coù moät phaàn nhoû soùng mang con bò aûnh höôûng. Maõ söûa loãi coù theå ñöôïc söû
duïng ñeå söûa caùc loãi sai naøy.
™ SGSN: ñoùng vai troø nhö laø moät toång ñaøi chuyeån maïch goùi trong maïng. SGSN
gôûi caùc truy vaán ñeán boä ghi ñaêng kyù döõ lieäu goác HLR ñeå laáy caùc thoâng tin veà
caùc thueâ bao GPRS. SGSN thöïc hieän caùc chöùc naêng quaûn lyù di ñoäng thieát laäp
hay ngaét keát noái, quaûn lyù vieäc ñaêng kyù, caâïp nhaät vò trí cuûa thueâ bao,…
™ Soft handover: laø thuû tuïc chuyeån giao maø ôû ñoù caùc ñoaïn noái voâ tuyeán ñöôïc
boå sung hoaëc loaïi boû sao cho UE luoân luoân duy trì ít nhaát moät ñoaïn noái voâ
tuyeán vôùi UTRAN
™ SRNS (Serving RNS) laø vai troø maø moät RNS coù theå ñaûm nhieäm lieân quan
ñeán moät keát noái ñaëc thuø giöõa UE vaø UTRAN. Moãi UE keát noái vôùi UTRAN seõ
coù moät SRNS. SRNS coù nhieäm vuï keát noái RRC giöõa UE vaø UTRAN. SRNS
keát cuoái Iu cho keát noái naøy.
™ TDD: laø phöông phaùp gheùp song coâng trong ñoù ñöôøng leân vaø ñöôøng xuoáng
ñöôïc thöïc hieän treân cuøng moät taàn soá baèng caùch söû duïng nhöõng khe thôøi gian
luaân phieân. ÔÛ TDD caùc khe thôøi gian ôû caùc keânh vaät lyù ñöôïc chia thaønh hai

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 98


Giaûi thích thuaät ngöõ

phaàn: phaàn phaùt vaø phaàn thu. Thoâng tin ñöôøng xuoáng vaø ñöôøng leân ñöôïc
truyeàn daãn luaân phieân.
™ TDMA: laø kyõ thuaät caáp phaùt caùc keânh boäi treân cuøng taàn soá trong moät heä
thoáng voâ tuyeán, noù cho pheùp nhieàu ngöôøi duøng truy caäp cuøng taàn soá voâ
tuyeán, moãi ngöôøi duøng coù moät khe thôøi gian trong keânh vaø khe naøy laø coá ñònh
ñoái vôùi ngöôøi duøng trong suoát cuoäc goïi. Ngay caû khi thieát bò khoâng coù gì ñeå
truyeàn, khe thôøi gian naøy vaãn ñöôïc ñeå daønh.
™ UE bao goàm hai phaàn:
o Thieát bò di ñoäng (ME): laø ñaàu cuoái voâ tuyeán ñöôïc söû duïng ñeå keát noái
voâ tuyeán vôùi UTRAN thoâng qua giao dieän Uu.
o Module nhaän daïng thueâ bao UMTS (USIM): laø moät card nhoû chöùa
thoâng tin nhaän daïng thueâ bao, thöïc hieän caùc thuaät toaùn nhaän thöïc, löu
tröõ caùc khoaù nhaän thöïc vaø moät soá thoâng tin moâ taû thueâ bao. Noù ñöôïc
söû duïng nhö SIM card trong GSM.
™ WEP (Wired-Equivalent Privacy): WEP duøng moät khoaù bí maät ñöôïc thoaû
thuaän giöõa traïm khoâng daây vaø AP. Taát caû döõ lieäu ñöôïc göûi ñi hay nhaän veà
giöõa traïm khoâng daây vaø AP coù theå ñöôïc maõ hoaù baèng khoaù chia seõ naøy.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 99


Taøi lieäu tham khaûo

Taøi lieäu tham khaûo


---o0o---

[1]. Areej Saleh, “A Location-aided Decision Algorithm for Handoff Across


Heterogeneous Wireless Overlay Networks”, 8-2004.
[2]. F. Fitzek M. Munari V. Pastesini S. Rossi L. Badia, “Security and
Authentication Concepts for UMTS/WLAN Convergence”, October, 2003.
[3]. Anthony Ikemefuna, WiFi Vs. 3G, July 30, 2003.
[4]. Bernard Aboba, “Virtual Access Points”, May 22, 2003.
[5]. Paresh Jain and Rakesh Kelkar, “Mobile IP: Enabling Mobility for the 3G
Wireless Internet”, April 2003.
[6]. Mansoor Shafi, Shigeaki ogose, Takeshi Hattory, chapter 4 : Vision of
wireless communications Application int the 21st Century, “ Wireless
comunication in the 21st century”, Jonh Wiley and Sons, INC Publication,
2003.
[7]. Ramjee Prasad, Luis Munoz, ”WLANs and WPANs towards 4G”, 2003.
[8]. Snehamoy Banerjee, “IP SUPPORT IN 3G SYSTEMS”, 2003.
[9]. Nilufar Baghaei, “IEEE 802.11 Wireless LAN Security Performance Using
Multiple Clients”, 2003.
[10]. Radionet Oy and Jani Tamminen, M.Sc, “2.4 GHz WLAN Radio
Interface”,11-19, 2002.
[11]. Pedro M. Ruiz and Agora Systems S.A, “Beyond 3G: Fourth Generation
Wireless Networks”, October 22nd 2002.
[12]. Jon Arvid Børretzen, chapter 4, “A survey of multimedia technologies on
mobile devices”, June 14, 2002.
[13]. Dave Wisely, Philip Eardlay and Louise, “IP for 3G”, 2002.
[14]. Technical Whitepaper Copyright 2002 by VeriSign, “Secure Global Roaming
for 802.11 WLANs”, 2002.
[15]. Ramjee Prasad, “Towards Future Wireless Communications”, December 9,
2002
[16]. Jon Inouye, Introduction to BluetoothTM Wireless Technology, IEEE Oregon
Section Bluetooth Seminar – April 27, 2001.
[17]. Harri Holma and Anti Toskala, chapter 5 : Radio Access Network
Architecture, “ W-CDMA for UMTS”, Jonh Wiley and Sons, April 2001.
[18]. Jonne Soininen. GPRS/UMTS. March 2, 2000.
[19]. Bernhard H. Walke, pp. 693-712, chapter 13 : Wireless Local Area Networks,
“Mobile Radio Networks Networking and protocols”, Jonh Wiley and Sons,
LTD, February 2000.
[20]. Pablo Brenner, “A Technical Tutorial on the IEEE 802.11 Protocol, 1997.

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 100


Taøi lieäu tham khaûo

[21]. Phaïm Nguyeãn Anh Duõng, “Giaùo trình Thoâng tin di ñoäng theá heä thöù ba”, Nhaø
xuaát baûn Böu Ñieän, thaùng 3 naêm 2004.
[22]. www.3gpp.org
[23]. http://www.hssworld.com
[24]. http://www.ietf.org/rfc/rfc3220.txt
[25]. http://www.itu.int/events/index.asp
[26]. http://www.nokia.com/downloads/aboutnokia/research/library/communication
_systems/CS2.pdf

Ñoà aùn toát nghieäp Trang 101

You might also like