29:11 J-maʼ ojéelajeʼ ku chaʼik u jíiltaʼal ku léeksik baʼateloʼob yéetel ku beetik
tumen u [tsʼíibolal], baʼaloʼob kʼeechel. baʼaleʼ aj ojéelajeʼ ku kóolkuba. 23 Máax j-kaʼanal icheʼ, ku paʼajal u suʼtal, 12 Aj méekʼtáan ku táan óoltik tuusoʼobeʼ, baʼaleʼ j-kabal óoleʼ ku tsiʼikil. ku kʼaskúuntik tuláakal u j-meyajoʼob. 24 Le máax ku táakpajal yéetel máax ku 13 Le máax ku yeʼetsʼel yéetel máax ku yookoleʼ [u] pʼektmuba, yeetsʼeʼ yaan baʼax [tiʼ chíikaʼanoʼob]: tumen kex u yuʼub loolob tʼaanoʼobeʼ maʼ [Jéeobaeʼ] u tsʼaamaj paakat tiʼ tu tu [yaʼalik]. kaʼatúulal. 25 Sajakil tiʼ wíinikoʼobeʼ junpʼéel léech, 14 [Rey] ku méekʼtáantik óotsiloʼob yéetel baʼaleʼ máax ku yoksik u yóol tiʼ chukaʼan óolaleʼ, [Jéeobaeʼ] ku kanáantaʼal. mantatsʼ ku tʼilkúuntik u jalach kʼáancheʼ. 26 Yaʼab máaxoʼob ku kaxtikoʼob u 15 Jaatsʼ yéetel kʼeeyajoʼobeʼ ku yúuchul beetaʼal uts tiʼob tumen kaanbal, j-méekʼtáanoʼob, baʼaleʼ paal ku beetik baʼax u kʼáateʼ ku baʼaleʼ chéen [Jéeoba] ku beetik baʼax pajik u suʼtal u maama. [toj]. 16 Wa ku yaʼabtal aj loobil bejoʼobeʼ ku 27 Utsil máakoʼobeʼ maʼ tu bisikubaʼob yaʼabtal xan kʼeban, [yéetel] j-loolob wíinikoʼob baʼaleʼ utsil máakoʼobeʼ bíin u yiloʼob j-loolob wíinikoʼob xaneʼ maʼ tu kʼaas u xuʼulul. bisikubaʼob yéetel utsil máakoʼob. 17 Aʼal u nuʼukul tiʼ a paal beyoʼ bíin kuxlakech x-maʼ sajakil, 30:1 U kóomkom kaʼanbesajoʼob Agur u bíin xan u tsʼáatech yaʼab utsil óolaloʼob. paal Jaqué, u kajnáal Masa. 18 Tuʼux minaʼan u nuʼuk tʼaan [Dioseʼ], Ka tu yaʼalaj Agur tiʼ Etiel yéetel tiʼ Ukal: minaʼan baʼal tubeeliʼ, 2 Teneʼ mix baʼal in biilal ichil tuláakal le ¡kiʼ tu yóol le kaaj ku tsʼoʼokbesik u máakoʼoboʼ, yaʼalmaj tʼaanoʼob [Diosoʼ]! minaʼan tiʼ teen u naʼat wíinik. 19 [Chéen yéetel tʼaanoʼobeʼ] maʼ tu chʼaʼik 3 Maʼ yanak tiʼ teen ojéelajiʼ, bej palitsil, mix baʼal xan in wojel tu yoʼolal [le Sen tumen ku naʼatik, baʼaleʼ maʼ u kʼáat u Kiliʼichoʼ]. táan óoltiʼ. 4 ¿Máax naʼakaʼan [yéetel] emaʼan xan 20 [Maas jeʼel u béeytal] baʼax ku yaʼalik kaʼan? juntúul j-maʼ ojéelajeʼ ¿Máax ku páajtal u lapʼik iikʼ yéetel u [ke] máax ku tʼaan j-maʼ tuukulil. kʼab? 21 Máax ku chaʼik [tiʼ] u palitsil u beet ¿Máax toʼik kʼáaʼnáab yéetel [junpʼéel baʼax u kʼáat [desde] tu chichnileʼ, nookʼ]? tu pachalileʼ yaan u yokʼtik. ¿Máax tsʼáa u xuul luʼum? 22 Máax séeb u meyaj loob yéetel ku ¡Maʼ a waʼalik tiʼ teen wa a wojel u jíiltaʼal tumen u tuukuleʼ, kʼaabaʼ, bey xan u kʼaabaʼ u paal! U xookil Biblia utiaʼal 14 tak 20 tiʼ noviembre Eclesiastés 1:1-18
1:1-2 Leloʼobaʼ u kóomkom tseʼekil Tu jaajileʼ leloʼ jach úuch beetaʼak,
u kaʼanbesajoʼob Salomón u paal David, beetaʼab maʼiliʼ síijikoʼoniʼ. máax [reinarnaj] tu kaajil Jerusalén. 11 Le úuchben baʼaloʼoboʼ tsʼoʼok u láaj ¡Kunel wayaʼas, kunel wayaʼas! tuʼubsaʼaloʼob, bíin láaj tuʼubsaʼakoʼob ¡Tuláakal kunel wayaʼas! xan tumen le bíin taalakoʼoboʼ. 3 ¿Baʼax utsil ku kʼamik wíinik ikil u sen 12 Teen, aj tseʼekoʼ, [reinarnajen] meyaj way yóokʼol kaabeʼ? kaʼach Israel tu kaajil Jerusalén, 13 ka tin 4 Tsʼeʼetsʼekeʼ ku síijiloʼob, tsʼeʼetsʼekeʼ ku jach kʼubajimba in xakʼalt kaxant yéetel in kíimiloʼob kanik u nuʼuktajil tuláakal baʼax ku baʼaleʼ le luʼumaʼ maʼatech u kʼexpajal. 5 Ku tíipʼil kʼiin, ku tʼúubul kʼiin, yúuchul way yóokʼol kaabeʼ. ¡Sen nojoch séeb u suut tu kúuchil utiaʼal u kaʼa tíipʼil. meyaj tu pʼataj [Dios] tiʼ wíinikoʼob utiaʼal 6 U tojil noojol ku yustaj iikʼ, u paj u suʼtal yéeteloʼob! 14 Ka tin wilajeʼ ku tsʼoʼokoleʼ ku sutikuba tu tojil xaman. tuláakal baʼax ku beetaʼal way luʼumeʼ ¡Ku sutulsuut le iikʼoʼ! kunel wayaʼas, bey ka a wóolt a lapʼ iikʼeʼ. ¡ku suut, ku suut tu kaʼatéen! 7 Tuláakal áalkab jaʼobeʼ ku binoʼob 15 ¡Maʼ tu páajtal u tojkíintaʼal baʼax kʼáaʼnáab, kʼeechel, mix tu páajtal u xoʼokol jaypʼéel baʼaleʼ kʼáaʼnáabeʼ maʼatech u tuul; baʼaloʼob yaan tiʼ baʼaxoʼob maʼ áalkab jaʼobeʼ ku suutoʼob tuʼux lukʼoʼob tsʼakaʼaniʼ! utiaʼal u xíimbaltik láayliʼ le bejoʼ. 8 Minaʼan mix máak ku páajtal [u] yaʼalik 16-17 Ka tin waʼalaj tin bail: Jeʼelenaʼ, bukaʼaj náaksaj óolal yaan tiʼ tuláakal nojoch baʼalen, u [maas] aj ojéelaj tiʼ baʼal; tuláakal le [reinarnajoʼob] Jerusalén táanil mix máak ku yuʼubaj yaʼab wa ku yilaj yaʼab tiʼ ten[oʼ]; tin jach kʼubajinba chéen utiaʼal utiaʼal ka pʼáatak jach uts tu yóol. in tiaʼaltik ojéelajil yéetel kʼaj óolaj, bey 9 Mix baʼal bíin anak wa maʼ yanak xan le baʼax mix baʼal u biilal yéetel j-maʼ kaʼachiʼ; ojéelajil, chéen utiaʼal ka kʼuchuken in mix baʼal bíin beetaʼak wa maʼ beetaʼan naʼat bey xan lelaʼ, bey ka [u yóot] wíinik kaʼachiʼ. u lapʼ le iikʼoʼ. 18 Jach tu jaajileʼ wa ¡Mix baʼal túumben way yóokʼol kaabeʼ! 10 Maʼ bíin páatak u yantal máax aʼalik: nojoch ojéelajeʼ, nukuch xan chiʼibal ¡Le baʼalaʼ jach yáax u beetaʼal! poolil; wa yaʼab baʼax a wojeleʼ, yaʼab xan u mukʼyajil. U xookil Biblia utiaʼal 21 tak 27 tiʼ noviembre Eclesiastés 10:12—11:10
10:12 U tʼaan aj ojéelajeʼ ku beetik u 3 Wa chuup yéetel jaʼ le múuyaloʼoboʼ,
lúubul utsil, baʼaleʼ u tʼaan yaan u kʼáaxal cháak yóoʼ luʼum. j-maʼ ojéelajeʼ [ku beetik] u bin kʼaasil tiʼ: Ka lúubuk cheʼ xaman, wa ka lúubuk 13 Ku chúunul u yaʼalik chéen choko pool cheʼ noojol, baʼaloʼob, ku tsʼoʼokol yéetel satal óol jeʼel tuʼux ka lúubukeʼ tiʼ bíin pʼáatakiʼ. tʼaanoʼob. 4 Máax táan óoltik bix u yustaj iikʼeʼ maʼ 14 ¡Tiʼ j-maʼ ojéelajeʼ maʼ tu xuʼupul u bíin pakʼalnakiʼ, máax xan paktik tʼaan! ¿Máax ku páajtal u yaʼalik baʼax múuyaleʼ maʼ bíin joochnakiʼ. bíin úuchukeʼ, wa mix máak u yojel 5 Jeʼel bix maʼ a wojel tuʼux bíin xiʼik baʼax ku taal u kʼiin? iikʼeʼ, mix bix u wíiniktal chaan pal ichil u 15 Tu yoʼolal u sen meyaj le j-maʼ jobnel u maamaeʼ, mix baʼal a wojel [tiʼ] ojéelajeʼ, baʼax ku beetik [Dios], máax beet tuláakal ku tuʼubul tak u beel u yotoch tiʼ. 16 ¡Óotsil le kaaj ku [reinartaʼal] tumen baʼal. 6 Pakʼ a wiʼinaj tu jaʼatskabil, pakʼ juntúul paal, tuʼux xan ku sáastal xan tu yoknaj kʼiin, tumen mix bikʼin bíin tiʼ u paalal [rey] tiʼ nonoj janaloʼob! ojéeltaʼak máakalmáak bíin maʼalob 17 ¡Kiʼ yóol le kaaj yaan juntúul tsikbeʼen jóokʼokiʼ, wa le ta yáax pakʼajoʼ, wa le ta [rey] tiʼ, yéetel u méekʼtáanoʼobeʼ, pachal pakʼajoʼ, wa tu kaʼapʼéelal bíin maʼ tu chúunkʼintal u janaloʼob, maʼalobchajak. 7 Sáasileʼ junpʼéel baʼal utiaʼal u kaʼa antal u muukʼoʼob, maʼ uts, maʼalob xan u sáasilil kʼiin utiaʼal utiaʼal u káaltaloʼobiʼ! 18 Tiʼ maʼakʼóoleʼ ku lúubul u yook najil u ichoʼob; 8 baʼaleʼ kex ka kuxlak wíinik yotoch: máax maʼ tu beetik yaʼabkach jaʼaboʼobeʼ yéetel ka xiʼik utsil mix baʼaleʼ, ku lúubul tuláakal u yotoch. tu kuxtal yéetel tuláakaleʼ, maʼ u najmal u 19 Waajeʼ utiaʼal kiʼ jaantbil, tuʼubultiʼeʼ u kʼiiniloʼob éekʼjocheʼenileʼ vinoeʼ utiaʼal u chʼujukkintaʼal kuxtal; yaʼaboʼob, tuláakal baʼax bíin taalakeʼ baʼaleʼ utiaʼal leloʼ kʼaʼabéet taakʼin. chéen wayaʼas. 9 Táankelem, náays a 20 Maʼ a waʼalik baʼal tiʼ [rey], mix yéetel wóol kaʼalikil tʼaʼajech; tsʼáa uts ta kuxtal a tuukul. Maʼ tʼaan kʼaas tu yoʼolal ayikʼal kex chéen ta juunal yanech, kaʼalikil ka páajtal. Chaʼa u jíiltikech u tumen chʼíichʼoʼob ku xikʼnaloʼobeʼ jeʼel u tsʼíibolal a puksiʼikʼal yéetel tuláakal baʼax binoʼob u tsikbatoʼobeʼ. ka wilik, baʼaleʼ kʼaʼajak tiʼ techeʼ tu yoʼolal tuláakal leloʼ [Dioseʼ] bíin u kʼáat tiʼ 11:1 Pul a woʼoch waaj ich jaʼ; teech baʼax ta beetaj. 10 Náachkunt tiʼ ku máanbal tsʼeʼetsʼek kʼiineʼ bíin a kaʼa naktáante. teech tuukuloʼob ku bisikoʼob a wenel, 2 Jeʼel bukaʼaj ku páajtaleʼ tʼox baʼax jóokʼes xan tiʼ teech yaj óolal, tumen tak yaantech, u [maas] maʼalobil u kʼiiniloʼob tumen maʼ a wojel baʼax loob bíin [taalak] táankelemileʼ chéen wayaʼas. yóokʼol le kaajoʼoboʼ. U xookil Biblia utiaʼal 28 tiʼ noviembre tak 4 tiʼ diciembre Cantares 2:1-17
2:1 Teneʼ u sak nikteʼilen u kabal 10 In yaabilajeʼ tu yaʼalaj tiʼ teen:
luʼumiloʼob Sarón, teneʼ u chak Líikʼen, in yaabilaj; in yaabilaj líikʼen, nikteʼilen le táax luʼumiloʼoboʼ. koʼox. 2 Ichil u láakʼ koʼoleloʼobeʼ, in x-yaabilajeʼ 11 ¡Il a wil! Tsʼoʼok u máan [...] keʼel, bey chak nikteʼ ich kʼiʼixoʼobeʼ. tsʼoʼok xan u máan u kʼiiniloʼob jaʼajaʼal. 3 Ichil u láakʼ xiiboʼobeʼ in aj yaabilajeʼ 12 Tsʼoʼok u xíitil le looloʼob teʼ kʼáaxoʼ, bey junkúul manzana yanil ichil u Tsʼoʼok u kʼuchul u kʼiinil u yúuchul cheʼiloʼob kʼáaxeʼ. kʼaay, ¡Bukaʼaj síis óol kin wuʼuyik in kutal táan u yuʼubaʼal tiʼ le k-luʼumaʼ u kʼaay yaanal u boʼoy! mukuyoʼob. ¡Bukaʼaj kiʼ chʼujukil u yich tin chiʼ! 13 Yaan u yich u cheʼiloʼob higo, ku 4 Tu najil noj janaloʼob tu bisajen, u kʼiʼitpajal u kiʼibokil u lool pakʼal uva. paakat in tiaʼaleʼ chuup yéetel Líikʼen in aj yaabilaj; in aj yaabilaj yaakunaj líikʼen, koʼox. 5 ¡Tsʼáaʼex in jaant pakʼachbil u kʼulimil 14 In x-sakpakal, ka taʼakbesikaba tu uvas utiaʼal in chʼaʼik in wóol, yáam le nukuch tuunichoʼoboʼ, tséenteneʼex yéetel manzanaʼob, ichil u kaʼanaliloʼob yéetel ichil u tumen táan in kíimil tu yoʼolal kʼokʼlemakil le nukuch tuunichiloʼob yaakunaj! witsoʼ, 6 ¡Ka u lóochen yéetel x-tsíik kʼab, chaʼa in wilik a wich, chaʼa in wuʼuyik a yéetel u x-noʼojeʼ ka u méekʼen! tʼaan. 7 U koʼolelileʼex Jerusalén, ¡Ku tsʼáaik kiʼimak óolal a wilaʼal! séeb chiʼiteʼex tiʼ teen, tu kʼaabaʼ u ¡Sen chʼujuk u yuʼubaʼal a tʼaan! x-kéejiloʼob yéetel u x-yuukiloʼob 15 Chukeʼex le mejen chʼomakoʼoboʼ, kʼáax, ku kʼaskúuntikoʼob u x-péet paachil maʼ a wajsikeʼex in x-yaabilaj, pakʼal uva, ¡chaʼex u wenel, chéen tu juunal ku bin le k-uva táan u [loolankiloʼoboʼ]. ajal! 16 In aj yaakunajeʼ in tiaʼal, teneʼ u 8 ¡Táan u taal in aj yaabilaj! tiaʼalen. ¡Táan in wuʼuyik u tʼaan! Letiʼeʼ ku tséentik u tamanoʼob ichil le sitʼlankil u taal tu yóokʼol le puʼukoʼoboʼ, nukuch tuunichoʼoboʼ. sitʼlankil u taal tu yóokʼol le puʼukoʼ. 17 Kaʼalikil u kʼuchul le kʼiin yéetel u bin 9 In aj yaakuntmajeʼ bey juntúul kéejeʼ: le éeʼjochʼeʼeniloʼ, suunen in aj bey juntúul chan kéejeʼ. yaakunaj; ¡Tsʼoʼok u kóojol, tiʼ yaan tu paach le jool béeychajkech jeʼel bix juntúul kéejeʼ, najoʼ, jeʼel bix juntúul chan kéej táan u chʼeeneb tiʼ le [ventanaoʼ], ku yáalkab ichil u kʼokʼlemakil u táan u chʼúuk tu yáam le [rejaoʼ]! tuunichiloʼob le puʼukoʼ.