ΤΛΗ ΕΞΕΣΑ΢ΕΩΝ

για τουσ υποψηφίουσ του ακαδ. ζτουσ 2019-2020

Α. ΕΙΔΙΚΕΤ΢Η ΠΟΛΙΣΙΚΗ΢ ΕΠΙ΢ΣΗΜΗ΢

ΘΕΜΑΣΙΚH ΕΝΟΣΗΣA:

α) Πολιτική Κοινωνιολογία και Συγκριτική Πολιτική

Πολιτικά ςυςτιματα, κακεςτϊτα, μορφζσ διακυβζρνθςθσ

΢υγκριτικι προςζγγιςθ των ευρωπαϊκϊν δθμοκρατικϊν ςυςτθμάτων
Πολιτικζσ ιδεολογίεσ
Δθμοκρατία: κεωρίεσ και μοντζλα
Κράτοσ και Ζκνοσ
Παγκοςμιοποίθςθ
Πολιτικι Κουλτοφρα
Αντιπροςϊπευςθ, Εκλογζσ, πολιτικι και εκλογικι ςυμπεριφορά
Κόμματα και κομματικά ςυςτιματα
Ομάδεσ ςυμφερόντων, κοινωνικζσ οργανϊςεισ, κοινωνικά κινιματα
΢υντάγματα και νομικό πλαίςιο

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1. Heywood A. (2013), Ειςαγωγι ςτθν πολιτικι, Θεςςαλονίκθ: Επίκεντρο.

2. Giddens A. (1993), Ειςαγωγι ςτθν κοινωνιολογία, Ακινα: Οδυςςζασ.
3. Hall S., Held D., McGrew A. (2003), Η νεωτερικότθτα ςιμερα: οικονομία,
κοινωνία, πολιτικι, πολιτιςμόσ. Ακινα: ΢αββάλασ.
 4. Hague R., M. Harrop (2005), ΢υγκριτικι πολιτικι και διακυβζρνθςθ, Ακινα:
Κριτικι.
5. Mény Y. (1996), ΢υγκριτικι πολιτικι. Οι δθμοκρατίεσ: Γαλλία, Γερμανία,
Ηνωμζνεσ Πολιτείεσ, Ιταλία, Μεγάλθ Βρετανία, Ακινα: Παπαηιςθσ.
6. Skocpol T. (1999), Ιςτορικι κοινωνιολογία, Ακινα: Κατάρτι.
7. Bernstein S. (2001), Δθμοκρατίεσ, αυταρχικά και ολοκλθρωτικά κακεςτϊτα ςτον
20ο αιϊνα, Ακινα: Ποιότθτα Hachette.
8. Downs A. (1990), Οικονομικι κεωρία τθσ δθμοκρατίασ, Ακινα: Παπαηιςθσ.
9. DellaPorta D., Diani (2006), M. Κοινωνικά κινιματα: μια ειςαγωγι, Ακινα:
Κριτικι.
10. Κράουτσ Κ. (2006) Μεταδθμοκρατία, Ακινα: Εκκρεμζσ.
11. Sartori G. (2004), ΢θμαςιολογία, ζννοιεσ, ςυγκριτικι μζκοδοσ, Ακινα:
Παπαηιςθσ.
12. Schmidt M. (2004), Θεωρίεσ τθσ δθμοκρατίασ, Ακινα: ΢αββάλασ.
13. Chandler J. A. (2003) Δθμόςια διοίκθςθ: ςυγκριτικι ανάλυςθ, Ακινα:
Παπαηιςθσ.
14. Esping-Andersen G. (2006), Οι τρεισ κόςμοι του καπιταλιςμοφ τθσ ευθμερίασ,
Ακινα: Ελλθνικά Γράμματα.
15. Nugent H. (2004), Πολιτικι και διακυβζρνθςθ ςτθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ, Ακινα:
΢αββάλασ.

β) Κοινωνική Θεωρία και Πολιτική Φιλοσοφία

Αρχαία πολιτική φιλοςοφία

Πλάτων (δομι τθσ πολιτείασ).

Αριςτοτζλθσ (ιςότθτα των πολιτϊν, μεικτό πολίτευμα, το πρόβλθμα τθσ δουλείασ).

Νεϊτερη Πολιτική θεωρία/φιλοςοφία

Μακιαβζλλι (εξουςία και ςφγκρουςθ).

Χομπσ (φυςικι κατάςταςθ, κοινωνικό ςυμβόλαιο, κυριαρχία).
 ΢πινόηα (φυςικι κατάςταςθ, δφναμθ και δικαίωμα)
Λοκ (φυςικι κατάςταςθ, εργαςία, κοινωνικό ςυμβόλαιο).
Μοντεςκιζ (αρχζσ πολιτευμάτων, διάκριςθ εξουςιϊν).
Ρουςςϊ (ανιςότθτα, γενικι βοφλθςθ).
Καντ (διαφωτιςμόσ).
Ζγελοσ/Χζγκελ (χωριςμόσ κοινωνίασ/πολιτείασ, φιλοςοφία τθσ ιςτορίασ).
Σοκβίλ (δθμοκρατία).

Κλαςική κοινωνική θεωρία:

Μαρξ (κράτοσ και τάξεισ, βάςθ/εποικοδόμθμα, ιδεολογία).

Βζμπερ (τυπολογία τθσ εξουςίασ).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

α. Κείμενα

1. Αγγελίδθσ Μ. - Γκιοφρασ Θ. (επιμ.), Θεωρίεσ τθσ πολιτικισ και του κράτουσ: Hobbes,
Locke, Rousseau, Kant, Hegel, Ακινα, ΢αββάλασ / Ι΢Κ, 2005.

2. Γκιοφρασ Θ. (επιμ.), Karl Marx. Κείμενα από τθ δεκαετία του 1840, Ακινα, ΚΨΜ, 2014.

β. Ειςαγωγζσ

3. Aron R., Η εξζλιξθ τθσ κοινωνιολογικισ ςκζψθσ, Ακινα, Γνϊςθ, 1984 (2 τ.).

4. Coleman J., Ιςτορία τθσ πολιτικισ ςκζψθσ, Ακινα, Κριτικι, 2004-5 (2 τ.).

5. Κιτρομθλίδθσ Π., Νεότερθ πολιτικι κεωρία, Ακινα, ΢άκκουλασ, 1992.

6. Sabine G.Η, Ιςτορία των πολιτικϊν κεωριϊν, Ακινα, Ατλαντίσ, χ.χ.

7. ΢τυλιανοφ Ά., Θεωρίεσ του κοινωνικοφ ςυμβολαίου, Ακινα, Πόλισ, 2006.

8. Φαράκλασ Γ., Η λογικι του κεφαλαίου. Μια κριτικι ειςαγωγι ςτον Μαρξ και τον
Βζμπερ, Ακινα, Εςτία, 2018.

γ. Μελζτεσ

9. Αγγελίδθσ Μ., Η γζνεςθ του φιλελευκεριςμοφ. Thomas Hobbes-John Locke,

Ακινα, Ι΢Κ, 1994.

10. Althusser L., Μοντεςκιζ: Πολιτικι και Ιςτορία, Ακινα, Πλζκρον, 2005.

11. Azizοglu R. - Φαράκλασ Γ. (επιμ.), Η δθμοκρατία ςτθν εξορία. Ζνασ οδθγόσ για τθ
ςκζψθ του Ρουςςϊ, Νιςοσ, Ακινα 2012.

12. Γαβριθλίδθσ Ά., Η δθμοκρατία κατά του φιλελευκεριςμοφ. Η ζννοια του φυςικοφ
δικαίου ςτθ φιλοςοφία του ΢πινόηα, Ακινα, Ελλθνικά Γράμματα, 2000.

13. Δθμθτρίου ΢τ., Η πολιτικι ςτον Πολιτικό του Πλάτωνα, Ακινα, ΜΙΕΣ, 2016.

14. Δθμθτρίου ΢τ., Ελευκερία και κυριαρχία. Πολιτικι ελευκερία και κυριαρχία ςτο τρίτο
βιβλίο των Πολιτικϊν του Αριςτοτζλθ, Ακινα, Πόλισ, 2016.

15. Κωνςταντακόπουλοσ ΢τ., Ατομικιςμόσ, επανάςταςθ, δθμοκρατία. Για τθν πολιτικι

κεωρία του Σοκβίλ, Ακινα, ΢αββάλασ, 2008.

16. Horkheimer Μ., Απαρχζσ τθσ αςτικισ φιλοςοφίασ τθσ ιςτορίασ. Μακιαβζλι, Χομπσ,
Μϊροσ, Καμπανζλλα, Βίκο, Ακινα, Κάλβοσ, 1971.

Β. ΕΙΔΙΚΕΤ΢Η ΝΕΟΣΕΡΗ΢ ΚΑΙ ΢ΤΓΧΡΟΝΗ΢ Ι΢ΣΟΡΙΑ΢

Η Ευρϊπθ μετά τθ Γαλλικι Επανάςταςθ: Παλινόρκωςθ, επαναςτάςεισ του 1830 και

του 1848, εκνικιςμοί και ζκνθ-κράτθ, ιταλικι και γερμανικι ενοποίθςθ. Αγροτικι
 ζξοδοσ, βιομθχανικι επανάςταςθ και ανάπτυξθ αςτικϊν κζντρων. Σο κοινωνικό
ηιτθμα.

Η Ελλθνικι Επανάςταςθ.

΢υγκρότθςθ και εδαφικι επζκταςθ του ελλθνικοφ κράτουσ. Εξζλιξθ τθσ πολιτειακισ
οργάνωςθσ. Θεςμοί, κόμματα, εξωτερικι πολιτικι. Η Μεγάλθ Ιδζα και το Ανατολικό
ηιτθμα.

Οικονομικζσ και κοινωνικζσ εξελίξεισ ςτο ελλθνικό κράτοσ (1830-1910):

εκβιομθχάνιςθ, αγροτικό ηιτθμα, γλωςςικό ηιτθμα.

Η Οκωμανικι Αυτοκρατορία τον 19ο αιϊνα και θ δθμιουργία των βαλκανικϊν

εκνϊν-κρατϊν. Σανηιμάτ. ΢υνζδριο Βερολίνου. Επανάςταςθ Νεότουρκων.
Βαλκανικοί Πόλεμοι.

Πρϊτοσ Παγκόςμιοσ πόλεμοσ. Οκτωβριανι επανάςταςθ ςτθ Ρωςία. Διχαςμόσ ςτθν

Ελλάδα. Μικραςιατικι Καταςτροφι.

Ευρωπαϊκόσ και ελλθνικόσ Μεςοπόλεμοσ. Πολιτικζσ εξελίξεισ και πολιτειακό ηιτθμα

ςτισ δεκαετίεσ 1920 και 1930. Σο προςφυγικό ηιτθμα. Άνοδοσ του φαςιςμοφ και του
ναηιςμοφ. Παγκόςμια οικονομικι κρίςθ. Δικτατορία 4θσ Αυγοφςτου.

Δεφτεροσ Παγκόςμιοσ πόλεμοσ. Κατοχι και Αντίςταςθ. Εμφφλιοσ Πόλεμοσ.

Μεταπολεμικόσ κόςμοσ. Ψυχρόσ Πόλεμοσ. Oικονομικι ανάπτυξθ και κράτοσ

πρόνοιασ. Η αποαποικιοποίθςθ. Οικονομία ςτθ μεταπολεμικι Ελλάδα. Αγροτικι
ζξοδοσ, ανάπτυξθ των πόλεων και οικονομικι μετανάςτευςθ. Η ψιφοσ των
γυναικϊν. Η απριλιανι δικτατορία. Μεταπολίτευςθ. Η τομι του 1989, θ
κατάρρευςθ των κομμουνιςτικϊν κακεςτϊτων και το τζλοσ του Ψυχροφ Πολζμου.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

1. Αβδελά Ζ., Ρ. Αλβανόσ, Δ. Κουςουρισ, Μ. Χαραλαμπίδθσ (επιμ.), Η Ελλάδα ςτο

Μεςοπόλεμο. Μεταςχθματιςμοί και διακυβεφματα, Ακινα, Αλεξάνδρεια, 2017.
2. Close D., Ελλάδα 1945 - 2004: Επίτομθ ιςτορία. Πολιτικι, κοινωνία, οικονομία,
Θεςςαλονίκθ, Θφρακεν, 2007.
3. Hobsbawm Ε., Η εποχι των άκρων. Ο ςφντομοσ εικοςτόσ αιϊνασ 1914-1991, Ακινα,
Θεμζλιο, 1995.
4. Gallant T., Νεότερθ Ελλάδα. Από τον πόλεμο τθσ Ανεξαρτθςίασ μζχρι τισ μζρεσ μασ,
Ακινα, Πεδίο, 2017.
5. Mazower M., Σα Βαλκάνια, Ακινα, Πατάκθσ, 2003.
6. Berstein S. – P. Milza, Ιςτορία τθσ Ευρϊπθσ τ. 2: Η ευρωπαϊκι ςυμφωνία και θ
Ευρϊπθ των Εκνϊν 1815-1919, Ακινα, Αλεξάνδρεια, 1997.
7. Πετρόπουλοσ Ι. – Α. Κουμαριανοφ, Η κεμελίωςθ του ελλθνικοφ κράτουσ: Οκωνικι
περίοδοσ 1833-1843, Ακινα, Παπαηιςθσ, 1982.
8. Quataert D., Η Οκωμανικι αυτοκρατορία. Οι τελευταίοι αιϊνεσ 1700-1922, Ακινα,
Αλεξάνδρεια, 2006.

Η Διευκφντρια του ΠΜ΢

Κακθγιτρια Λίνα Βεντοφρα

4