Professional Documents
Culture Documents
CÁC TÌM CÔNG THỨC TỔNG QUÁT CỦA DÃY SỐ CHO BỞI CÔNG THỨC TRUY HỒI
Dạng 1: Tìm số hạng tổng quát của dãy số (dạng đa thức) khi biết các số hạng đầu tiên
Ví dụ 1.1: Cho dãy số un có dạng khai triển sau: 1; 1; 1;1;5;11;19; 29; 41;55;.....
Hãy tìm công thức của số hạng tổng quát và tìm số tiếp theo?
Bài giải:
Nhận xét: Với 10 số hạng đầu thế này, để tìm ra quy luật biểu diễn là rất khó. Với
những cách cho này ta thường làm phương pháp sau:
Đặt: uk uk 1 uk
2uk uk 1 uk
3uk 2uk 1 2uk
……..
Ta lập bảng các giá trị uk , 2uk , 3uk ..... nếu đến hàng nào có giá trị không đổi thì dừng
lại, sau đó kết luận un là đa thức bậc 1, 2, 3,…..và ta đi tìm đa thức đó.
Lời giải:
Bảng giá trị ban đầu:
uk 1 -1 -1 1 5 11 19 29 41 55
uk -2 0 2 4 6 8 10 12 14
uk
2
2 2 2 2 2 2 2 2
Ta thấy hàng của 2uk không đổi nên dãy số là dãy các giá trị của đa thức bậc hai:
un an 2 bn c a 0 (1) trong đó n là số thứ tự của các số hạng trong dãy.
Tìm a, b, c như sau:
Cho n 1; 2;3 thay vào công thức (1) ta được hệ phương trình sau:
a b c 1 a 1
4a 2b c 1 b 5 un n 5n 5
2
9a 3b c 1 c 5
Số hạng tiếp theo u11 71
Ví dụ 1.2: Cho dãy số un có dạng khai triển sau: 5; 3;11; 43;99;185;307; 471;....
1
GV: Phạm Thị Thu Huyền
Hãy tìm công thức của số hạng tổng quát và 2 số hạng tiếp theo
Bài giải:
Bảng giá trị ban đầu
2 uk 12 18 24 30 36 42
3uk 6 6 6 6 6
Ta thấy hàng của 3uk không đổi nên dãy số là dãy các giá trị của đa thức bậc ba:
un an3 bn 2 cn d a 0 (2) trong đó n là số thứ tự của các số hạng trong dãy.
Tìm a, b, c, d như sau:
Cho n 1; 2;3; 4 thay vào công thức (2) ta được hệ phương trình sau:
a b c d 5 a b c d 5 a 1
8a 4b 2c d 3 7a 3b c 2 b 0
27 a 9b 3c d 11 26a 8b 2c 16 c 5
64a 16b 4c d 43 63a 15b 3c 48 d 1
un n3 5n 1
Hai số hạng tiếp theo là: u9 683 ; u10 949
Lời bình: Công thức tìm được trên là không duy nhất vì hiển nhiên các số hạng đã cho
cũng thỏa mãn, chẳng hạn dãy số sau:
un n 2 5n 5 P n . n 1 n 2 n 3 (Của ví dụ 1.1)
un n3 5n 1 P n n 1 n 2 n 3 n 4 (của ví dụ 1.2)
Với P n là một đa thức bất kỳ
Vậy cách tìm trên đây là mới chỉ tìm được một dạng mà dãy số đã cho thỏa mãn mà
không tìm được tất cả các dạng mà dãy số đã cho thỏa mãn.
2
GV: Phạm Thị Thu Huyền
3 7
4) 2;3;7;14; 24;37;..... (Đs: un n 2 n 4 )
2 2
3 5
5) 3;5;10;18; 29;..... (Đs: un n 2 n 4 )
2 2
5 2 17
6) 2;1;5;14; 28; 47;71;100;134;173; 217;.... (Đs: un n n 8 )
2 2
7) 2; 2;8; 26;62;122; 212;338;.... (Đs: un n 3n 2n 2 )
3 2
u1 a
DẠNG 2: Dạng cơ sở: Cho dãy un biết
un 1 qun d , n 1
Với q, d là các hằng số thực.
GIẢI:
u1 a
Trường hợp 1: Nếu q 0
un 1 d , n 1
u1 a , un d , n * , n 2
u1 a
Trường hợp 2: Nếu q 1
un 1 un d , n 1
un là cấp số cộng với số hạng đầu u1 a và công sai bằng d
un a n 1 d
u1 a
Trường hợp 3: Nếu d 0
un 1 qun , n 1
un là cấp số nhân với số hạng đầu u1 a và công bội bằng q
un a.q n 1
d
Trường hợp 4: Nếu q 0, q 1, d 0 . Đặt dãy vn sao cho un vn (1)
1 q
Thay ct(1) vào công thức truy hồi ta có:
d d
vn 1 q vn d
1 q 1 q
vn 1 qvn , n 1
d d
vn là một cấp số nhân với số hạng đầu v1 u1 a và công bội
1 q 1 q
bằng q
d n 1
vn a q ,n 1
1 q
3
GV: Phạm Thị Thu Huyền
d d n 1 d
un vn a q
1 q 1 q 1 q
Ví dụ 2.1: Tìm công thức của số hạng tổng quát của các dãy un biết:
u1 1
1) (Đs: un 3n 4 )
un 1 un 3, n 1
u1 1
2) (Đs: un 4.2n 1 3 )
un 1 2un 3, n 1
Giải:
u1 1
1)
un 1 un 3, n 1
Vì un 1 un 3 , n 1
un là một cấp số cộng với số hạng đầu u1 1 và công sai d 3
un u1 n 1 d 1 3 n 1 3n 4
u1 1
2)
un 1 2un 3, n 1
Nhận xét: Dãy số này có dạng 1 với q 1, d 3
d
Đặt dãy vn sao cho: un vn vn 3 (1)
1 q
Thay (1) vào công thức truy hồi ta được
vn 1 3 2 vn 3 3 vn 1 2vn
vn là cấp số nhân với số hạng đầu v1 u1 3 1 3 4 và công bội q 2
vn 4.2n 1 2n 1
un vn 3 2n 1 3
u1 1
Nhận xét: Câu 1: Còn có các cách sau:
un 1 un 3, n 1
Cách 2:
Ta có: u1 1
u2 u1 3
u3 u2 3
4
GV: Phạm Thị Thu Huyền
……..
un un 1 3
Cộng vế với vế các hệ thức trên ta được:
u1 u2 u3 ...... un 1 u1 u2 u3 ..... u n 1 3(n 1)
un 1 3 n 1
un 3n 4
Cách 3:
Dựa vào công thức truy hồi ta tính được dạng khai triển của dãy un là:
1; 2;;5;8;11;14;17;....
uk -1 2 5 8 11 14 17
uk 3 3 3 3 3 3
un an b, a 0 (1)
a b 1 a 3
Thay n 1 và n 2 thay vào (1) ta được:
2a b 2 b 4
un 3n 4
Bài tập tương tự: Tìm công thức của số hạng tổng quát của các dãy un biết:
u1 1
1) (Đs: un 7n 6 )
un 1 un 7, n 1
u1 3
2) (Đs: un 2n 1.3 )
un 1 2un , n 1
u1 1
3) (Đs: un 1 )
un 1 2un 1, n 1
5
u1 4 2n 3
4) (Đs: u n )
u 2u 3 , n 1 4
n 1 n
4
u1 1
2n 1
5) 1 (Đs: u n )
un 1 2un 3 , n 1 3
5
GV: Phạm Thị Thu Huyền
- Trên cơ sở của 3 dãy này, để giải trường hợp 4: bằng phương pháp đặt một dãy
số mới vn liên hệ với dãy số un bằng một biểu thức nào đó để có thể đưa
được về dãy số vn mà vn dãy số hằng hoặc cấp cộng hoặc cấp số nhân.
- Vấn đề đặt ra là: Mối liên hệ giữa un và vn bởi biểu thức nào mới có thể đưa
dãy số vn thành dãy số hằng hoặc cấp số cộng hoặc cấp số nhân hoặc trường
hợp 4. Qua quá trình tìm tòi, tôi đã tìm ra được một số dạng sau:
u1 a
LOẠI 2.1: với q, c, d R và q, c 0
un 1 qun cn d , n 1
GIẢI:
u1 a
Trường hợp 1: Nếu q 1
un 1 un cn d
Cách 1:
Ta có: u1 a
u2 u1 c.1 d
u3 u2 c.2 d
u4 u3 c.3 d
………….
un un 1 c. n 1 d
Cộng vế với vế các hệ thức trên, ta được:
cn n 1
un a c.1 c.2 c.3 ...... c. n 1 n 1 d a n 1 d
2
Cách 2: Dùng công thức DẠNG 1 (Viết dãy số theo dạng khai triền)
6
GV: Phạm Thị Thu Huyền
Ví dụ 2.2: Tìm công thức của số hạng tổng quát của các dãy un biết:
u 5 3n 2 7n 14
1) 1 (Đs: un )
un 1 un 3n 2, n 1 2
u1 11
2) (Đs: un 10n n )
un 1 10un 1 9n, n 1
u1 1
3) (Đs: un 3n 1 3n )
un 1 3un 6n 1
Bài giải:
u 5
1) 1
un 1 un 3n 2, n 1
Cách 1:
Ta có:
u1 5
u2 u1 3.1 2
u3 u2 3.2 2
u4 u3 3.3 2
u5 u4 3.4 2
…………..
un un 1 3. n 1 2
Cộng vế với vế ta được:
3 n 1 n 3n 2 7n 14
un 5 3.1 3.2 3.3 .... 3. n 1 2 n 1 5 2 n 1
2 2
Cách 2:
Ta có dạng khai triển của dãy số un là:
5;6;10;17; 27; 40;56;75;.....
uk 5 6 10 17 27 40 56 75
uk 1 4 7 10 13 16 19
2 uk 3 3 3 3 3 3
un an 2 bn c (*)
Thay n 1, n 2, n 3 vào (*) ta được:
7
GV: Phạm Thị Thu Huyền
3
a 2
a b c 5
7
4a 2b c 6 b
9a 3b c 10 2
c 7
3 7 3n 2 7n 14
un n 2 n 7
2 2 2
u1 11
2)
un 1 10un 1 9n, n 1
Đặt dãy vn sao cho: un vn n, n 1
Thay vào công thức truy hồi ta được:
vn 1 n 1 10 vn n 1 9n
vn 1 10vn
vn là một cấp số nhân với số hạng đầu v1 u1 1 10 và công bội q 10
vn 10.10n 1 10n
un 10n n
u1 1
3)
un 1 3un 6n 1
Đặt dãy vn sao cho: un vn 3n , thay vào công thức truy hồi của dãy un ta được:
vn 1 3 n 1 3 vn 3n 6n 1
vn 1 3vn 2
v1 u1 3 2
vn được xác định bởi:
vn 1 3vn 2, n 1
Đặt dãy yn sao cho vn yn 1, n 1 , thay vào công thức truy hồi của dãy vn ta được
yn 1 1 3 yn 1 2
yn 1 3 yn
yn là một cấp số nhân với số hạng đầu y1 v1 1 2 1 3 và công bội q 3
yn 3.3n 1 3n
vn 3n 1
Vây: un 3n 1 3n
Bài tập tương tự: Tìm công thức của số hạng tổng quát của các dãy un biết:
8
GV: Phạm Thị Thu Huyền
u1 99
1) (Đs: un 100 n 2 )
un 1 un 2n 1, n 1
n n 1
2
u1 1
(Đs: un 1 1 2 ... n 1
3 3 3
2) )
un 1 un n , n 1
3
2
u1 1 n 1 n 2n 1
3)
un 1 un 2n , n 1
2
(Đs: un 1 2 12 22 32 .... n 1 1
2
3
u1 a
LOẠI 2.2: Cho dãy un xác định bởi: với q 0
un 1 qun rc , n 1
n
GIẢI:
u1 a
Trường hợp 1: Nếu q 1 ta có thể làm bằng phương
un 1 un rc , n 1
n
pháp sau:
Ta có: u1 a
u2 u1 rc1
u3 u2 rc 2
u4 u3 rc3
………………..
un un 1 rc n 1
Cộng vế với vế ta được:
un a (c c c .... c
2 3 n 1
)r a
c c n 1 1 r
c 1
u1 a
Trường hợp 2: Nếu c q
un 1 qun rc , n 1
n
rc n
Đặt dãy vn sao cho: un vn , thay vào công thức truy hồi ta được
cq
rc n 1 rc n
vn 1 q vn rc
n
cq c q
vn 1 qvn
9
GV: Phạm Thị Thu Huyền
rc rc
vn là một cấp số nhân với số hạng đầu v1 u1 a và công bội
cq cq
bằng q
rc n 1
vn a q
cq
rc n rc n 1 rc n
un vn a q
cq cq cq
u1 a
Trường hợp 3: Nếu c q
un qvn rq , n 1
n
Đặt dãy số vn sao cho: un q n .vn , thay vào công thức truy hồi của dãy un ta
được
q n 1vn 1 q q n vn rq n
r
vn 1 vn
q
u1 a r
vn là một cấp số cộng với số hạng đầu v1 và công sai d
q q q
u1 1
Ví dụ 2.3: Cho dãy u n biết 1 với n N .
n *
u n 1 u n
2
n 1
1
Xác định số hạng tổng quát của dãy u n (Đs: un 2 )
2
Bài giải:
Cách 1:
Ta có:
u1 1
1
u2 u1
2
2
1
u3 u2
2
3
1
u4 u3
2
…………
n 1
1
un un 1
2
10
GV: Phạm Thị Thu Huyền
Ví dụ 2.4: Viết công thức của số hạng tổng quát của các dãy số un với:
u1 8
1) (Đs: un 5.2n1 3n )
un 1 2un 3 , n 1
n
u1 1 1 n n 1
2) (Đs: un
3 5 )
un 1 5un 3 , n 1 2
n
u1 101
3) n 1
(Đs: un n.7 n 94.7 n 1 )
un 1 7un 7 , n 1
u1 1
4) (Đs: un 3n.2n 5.2n 1 )
un 1 2un 6.2 , n 1
n
u1 0 3 3n 1
5) (Đs: un n.3n )
un 1 un 2n.3 , n 1 2
n
Bài giải:
11
GV: Phạm Thị Thu Huyền
u1 8
1)
un 1 2un 3 , n 1
n
Đặt un vn 3n , n 1 thay vào công thức truy hội của dãy un ta được:
vn 1 3n 1 2 vn 3n 3n
vn 1 2vn
vn là một cấp số nhân với số hạng đầu v1 u1 3 5 và công bội q 2
vn 5.2n 1
un 5.2n 1 3n
u1 1
2)
un 1 5un 3 , n 1
n
3n
Đặt un vn thay vào công thức truy hồi ta được
2
3n 1 3n n
vn 1 5 vn 3
2 2
vn 1 5vn
3 1
vn là một cấp số nhân với số hạng đầu v1 u1 và công bội q 5
2 2
1
vn .5n 1
2
1 1 1
un .5n 1 .3n 3n 5n 1
2 2 2
u1 101
3) n 1
un 1 7un 7 , n 1
12
GV: Phạm Thị Thu Huyền
u1 1
4)
un 1 2un 6.2 , n 1
n
u1 0
5)
un 1 un 2n.3 , n 1
n
Đặt un 3n vn , n 1 thay vào biểu thức truy hồi của dãy un ta được
3n 1 vn 1 3n vn 2n.3n
1 2
vn 1 vn n
3 3
u1
v1 2 0
dãy vn xác định bởi
v 1 v 2 n, n 1
n 1 3 n 3
Đặt vn yn n thay vào công thức truy hồi của dãy vn ta được
1 2
yn 1 n 1 yn n n
3 3
1
yn 1 yn 1
3
y1 v1 1 1
yn xác định bởi 1
yn 1 3 yn 1, n 1
3
Đặt yn tn thay vào công thức truy hồi của dãy yn ta được
2
3 1 3
tn 1 tn 1
2 3 2
1
tn 1 tn
3
13
GV: Phạm Thị Thu Huyền
3 3 1 1
tn là một cấp số nhân với số hạng đầu t1 y1 1 và công bội q
2 2 2 3
………………….
3 3n 1
un n.3n
2
u1 a
LOẠI 2.3: Cho dãy số un xác định bởi: cun
un 1 q du , n 1
n
GIẢI:
1
Đặt dãy số vn sao cho: un thay vào công thức truy hồi của dãy un ta đươc
vn
c
1 vn
vn 1 d
q
vn
1 c
vn 1 qvn d
q d
vn 1 vn
c c
1
v1 a
vn : quay về DẠNG 1
q d
v v , n 1
n 1 c n c
u1 a
LOẠI 2.4: Cho dãy số un xác định bởi: b cun
un 1 p ru , n 1
n
GIẢI:
Đặt un vn , n 1 thay vào công thức truy hồi của dãy un ta được
b c vn
vn 1
p r vn
b c cvn p rvn 2
vn 1
p r vn
14
GV: Phạm Thị Thu Huyền
2 p c b c r vn
vn 1
p r rvn
Để dãy vn trở về loại 2.3, ta chọn là nghiệm của phương trình
2 r c b 0
Ví dụ 2.5: Tìm công thức của số hạng tổng quát của các dãy un sau, biết:
u1` 1
1
1) un (Đs: un )
un 1 1 u , n 1 n
n
u1 2
1
2) un (Đs: un )
u 1 , n 1 3.2 n2
1
2 un
n
1
u1 2 n
3) (Đs: un )
un 1 1 n 1
2 un
u1 1
1 1
4) 1 4un (Đs: un )
un 1 1 6u , n 1
n 2
2 6 2
n
Bài giải:
u1` 1
1) un
un 1 1 u , n 1
n
1
Đặt un thay vào công thức truy hồi của dãy un ta được:
vn
1
1 v
n
vn 1 1 1
vn
15
GV: Phạm Thị Thu Huyền
1 1
vn 1 1 vn
vn 1 vn 1
1
Dãy vn là cấp số cộng có số hạng đầu v1 1 , công sai d 1
u1
vn v1 n 1 d 1 n 1 n
1
un
n
u1 2
2) un
un 1 2 u , n 1
n
1
Đặt un thay vào công thức truy hồi của dãy un ta được:
vn
1
1 vn
vn 1 2 1
vn
1 1
vn 1 2vn 1
vn 1 2vn 1
Đặt vn yn 1 thay vào dãy vn ta được:
yn 1 1 2 yn 1 1
yn 1 2 yn
1 3
yn là một cấp số nhân với số hạng đầu y1 v1 1 1 và công bội q 2
u1 2
3
yn .2n 1 3.2n 2
2
vn yn 1 3.2n 2 1
1
un n2
3.2 1
1
u1 2
3)
un 1 1
2 un
Đặt dãy số vn sao cho: un vn thay vào dãy un ta được:
1
vn 1
2 vn
16
GV: Phạm Thị Thu Huyền
2 2 1 vn
vn 1
2 vn
Chọn là nghiệm của phương trình: 2 2 1 0 1
vn
un vn 1 và vn 1
1 vn
1
Đặt dãy số yn sao cho: vn thay vào dãy vn ta được:
yn
1
1 yn
yn 1 1 1
yn
1 1
yn 1 yn 1
yn 1 yn 1
1 1
yn là cấp số cộng có số hạng đầu y1 2 và công sai d 1
v1 u1 1
yn 2 n 1 1 n 1
1 1
vn
yn n 1
1 n
un vn 1 1
n 1 n 1
u1 1
4) 1 4un
un 1 1 6u , n 1
n
Đặt dãy vn sao cho un vn , thay vào công thức truy hồi ta được
1 4 vn
vn 1
1 6 vn
vn 1
6 2
5 1 6 4
1 6 vn
1
=> chọn là một nghiệm của phương trình 6 2 5 1 0
2
1
v1
1 2
Khi đó un vn và dãy số vn được xác định bởi
2 vn 1
vn
2 6vn
1
Đặt dãy số yn sao cho vn thay vào công thức truy hồi của dãy vn ta được:
yn
17
GV: Phạm Thị Thu Huyền
1
1 yn
yn 1 2 6
yn
1 1
yn 1 2 yn 6
yn 1 2 yn 6
y1 2
yn được xác định bởi
yn 1 2 yn 6, n 1
Đặt dãy số xn sao cho yn xn 6 thay vào công thức truy hồi của dãy yn ta được
xn 1 6 2 xn 6 6
xn 1 2 xn
xn là cấp số nhân với x1 y1 6 8 và công bội q 2
xn 8.2n 1 2n 2
yn 2 n 2 6
1
vn n 2
2 6
1 1
un n 2
2 6 2
Bài tập tương tự: Tìm công thức của số hạng tổng quát của các dãy un sau, biết:
u1 1
1) 2un 2
un 1 3u 1 , n 1
n
u1 0
2) un
un 1 2u 1 , n 1
n
2.3. Sử dụng máy tính casio để tìm các số hạng trong một dãy số được cho bởi công thức
truy hồi:
Theo dự án mới của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo, từ năm học 2016 – 2017 kỳ thi THPT
Quốc gia, bộ môn Toán thi bằng phương pháp trắc nghiệm. Vậy, với một bài toán về dãy
số mà dãy số đó cho bởi công thức truy hồi thì phải giải thế nào? Có phải tìm công thức
của số hạng tổng quát hay không?
Sau đây tôi xin giới thiệu quy trình bấm máy tính casio để tìm giá trị uk của một dãy số
cho bởi biểu thức truy hồi
18
GV: Phạm Thị Thu Huyền
u1 1
Ví dụ 3.1: Cho dãy số un xác định bởi . Tính u8 ?
un 1 un 3, n 1
Bài giải:
Chú ý: Các ký hiệu “=” và “:” trong biểu thức lặp D D 1: A A 3 là những phím màu
đỏ trên bàn phím của máy tính casio, nên ta phải bấm tổ hợp phím ALPHA và dấu “=”,
dấu “:” màu đỏ. Còn dấu “=” sau khi gọi phím CACL = = = ……= là dấu “=” màu đen
trên màn phím máy tính casio.
u1 2
Ví dụ 3.2: Cho dãy số un xác định bởi: u2 1 Tính u7 ?
u u 2u , n 1
n 2 n n 1
Bài giải:
Vì công thức truy hồi được tính theo 2 số hạng đứng ngay trước nó, nên ta cần dùng đến 2
biến A và B cho 2 số hạng đó và phải dùng tới 2 lần lặp. Quy trình bấm máy như sau:
2 SHIFT STO A
-1 SHIFT STO B
2 SHIFT STO D
D D 1: A B 2 A : D D 1: B A 2 B
CACL = = = ….=
Cho đến khi D D 1 7 bấm tiếp dấu “=” nữa ta được u7 23
19
GV: Phạm Thị Thu Huyền
Lời bình: Với quy trình này học sinh không phải dùng nháp và tính từng bước từ công
thức truy hồi hoặc không phải tìm công thức của số hạng tổng quát đồng thời cũng có lợi
khi bài toán yêu cầu tìm uk với k hơi lớn (VD: u40 , u45 )
Bài 2: Cho dãy số hữu hạn un có dạng khai triển là: 1; 1; 1; 1; 5; 11; 19; 29; 41; 55;
Khi đó công thức tổng quát của dãy số là:
A. un n 2 3n 1 B. un n 2 3n 1
C. un n 2 5n 5 D. un n 2 2n
u1 1
Bài 3: Cho dãy số un xác định bởi 1
n
Công thức của số hạng tổng
un 1 un , n 1
2
quát un là:
2n 1 2n 1 1
A. un B. un
2n 1 2n
2n 3 2n 1 1
C. un n D. un n 1
2 2
MODE 7
F x x 2 3x 1
START 1
END 10
STEP 1
Sau đó dò trên cột f x . Nếu cột này trùng với các giá trị của các số hạng trong dãy số
thì ta chọn biểu thức đó.
Chú ý: Với máy casio fx – 570 VN PLUS ta có thể kiểm tra một lúc 2 đáp án qua 2 hàm
f x và g x bằng phím chuyển đổi: SHIFT MODE ▼ 5 2
2.4. Các bài toán thi học sinh giỏi các cấp:
20
GV: Phạm Thị Thu Huyền
Bài 1: (Đề thi chọn HSG môn toán lớp 11 của trường THPT Vũng Tàu năm học 2014
– 2015)
u1 1
Cho dãy số un xác định bởi: 1
n
un 1 un , n 1
2
2 1
n
Bài giải:
Cách 1:
Ta có: u1 1
1
u2 u1
2
2
1
u3 u2
2
2
1
u4 u3
2
………………..
n 1
1
un un 1
2
Cộng vế với vế các đẳng thức trên ta được:
n
1
1
2 1
2 n 1 n
1 1 1 2
un 1 ..... 1
2 2 2 1 3 2
1
2
Cách 2:
n
1
2 1
n
2
Đặt dãy số vn sao cho un vn vn thay vào biểu thức truy hồi ta
1 3 2
1
2
được
n 1 n n
2 1 2 1 1
vn 1 vn
3 2 3 2 2
vn 1 vn
vn là một dãy số hằng
2 1 1 2
vn v1 u1 1
3 2 3 3
21
GV: Phạm Thị Thu Huyền
2 1
n n
2 2 1
un 1
3 3 2 3 2
Bài 2: (Đề thi Olympic 27/4 môn Toán – lớp 11 của Sở GD và ĐT Tỉnh Bà Rịa Vũng
Tàu năm học 2012 – 2013)
u1 3
Cho dãy số un xác định bởi un 2 1 . Tính u2013
, 1
u n 1 n
1 1 2 un
Bài giải:
Đặt dãy số vn sao cho un tan vn , thay vào công thức truy hồi ta được:
tan vn tan
tan vn 1 8
1 tan.tan vn
8
tan vn 1 tan vn
8
=> chọn vn 1 vn
8
vn là cấp số cộng với số hạng đầu 3 tan v1 v1 và công sai d
3 8
vn n 1
3 8
un tan n 1
3 8
2012 3
u2013 tan
3 8 3
22
GV: Phạm Thị Thu Huyền
23