Professional Documents
Culture Documents
(123doc) - Chuong-4-Phuong-Phap-Thiet-Ke-Mach-Khi-Nen-Potx
(123doc) - Chuong-4-Phuong-Phap-Thiet-Ke-Mach-Khi-Nen-Potx
Start2
+
Start1 -
VD2 : Nhấn nút nhấn xylanh A đi ra, cuối hành trình xylanh B đi ra, cuối hành trình xylanh B
đi vào, và cuối cùng xylanh A đii vào, kết thúc một chu trình.
+
A
_
START
+
B
_
1 2 3 4
Moät chi tieát caàn khoan moät loå khoan vaø ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng ñieàu khieån sau:
Caùc chi tieát ñöôïc ñaët trong moät giaù ñôõ, nhaán moät nuùt nhaán xy
lanh taùc ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng ñoàng
thôøi cuõng keïp chaët chi tieát, sau ñoù xy lanh taùc ñoäng keùp B ñöôïc
gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra chaäm ñeå thöïc hieän coâng vieäc chuyeån
ñoäng chaïy dao; cuoái haønh trình xy lanh B töï quay veà nhanh; sau ñoù
xy lanh 1.0 quay veà ñeå thaùo keïp; cuoái cuøng xy lanh taùc ñoäng ñôn
3.0 seõ ñi ra ñaåy chi tieát vöøa thöïc hieän xong vaøo thuøng ñaët keá
beân vaø quay về hoaøn taát moät chu trình.
+
A
_
START
+
B
_
+
C
_
1 2 3 4 5 6
Bài tập : Lập biểu đồ trạng thái cho các hệ thống khí nén sau :
1. moät cô caáu maùy hoaït ñoäng nhö sau:
Taám theùp X ñöôïc uoán caùc goùc 900 baèng heä thoáng ñieàu khieån
sau:
Taám theùp ñöôïc ñöa vaøo baèng tay, sau khi nhaán nuùt Start, xy lanh
taùc ñoäng ñôn A keïp taám theùp, xy lanh B ñi ra uoán chi tieát goùc 900
vaø laäp töùc quay trôû veà, xy lanh C ñi ra uoán tieáp ñeå hoaøn taát,
cuoái cuøng laàn löôït xy lanh C vaø A quay trôû veà, chi tieát ñöïôc laáy ra
baèng tay.
2. Moät cô caáu maùy hoaït ñoäng nhö sau:
Chi tieát caàn khoan 2 loå gioáng nhau, ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng sau:
Chi tieát ñöôïc ñöïng trong giaù ñôû; sau khi nhaán nuùt Start xy lanh taùc
ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng, ñoàng thôøi chi
tieát cuõng ñöïôc keïp chaët, xy lanh B ñöôïc gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra
ñeå thöïc hieän chuyeån ñoäng chaïy dao, cuoái haønh trình töï quay trôû
veà; sau ñoù xy lanh C ñi ra ñeå di chuyeån chi tieát sang vò trí thöù 2;
luùc naøy xy lanh B laïi ñi ra ñeåû khoan loå thöù 2, cuoái haønh trình xy
lanh B quay veà; cuoái cuøng xy lanh C roài xylanh A laàn löôït ñi vaøo
hoaøn taát 1 chu trình.
4.2. PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ MẠCH KHÍ NÉN ĐIỀU KHIỂN THEO CHU TRÌNH
Đối với phương pháp điều khiển theo chu trình thì mạch điều khiển chỉ sử dụng có một nguồn
duy nhất. Dựa vào sơ đồ hành trình bước, sau mỗi bước, cơ cấu chấp hành sẽ tác động vào một
công tắc hành trình, tín hiệu này đưa tới mạch điều khiển tác động tiếp vào van điều khiển
tương ứng để thay đổi trạng thái của cơ cấu chấp hành ( tức là thực hiện bước tiếp theo) … cứ
như vậy cho tới hết hành trình.
4.2.1. Trình tự thực hiện :
- Từ sơ đồ hành trình bước ta xác định vị trí và số lượng các công tắc hành trình tương ứng.
Đặt tên các công tắc hành trình, có thể kí hiệu là S0 , S1 , S2 , S3 …
- Vẽ các cơ cấu chấp hành ( xylanh ) , các van đảo chiều tương ứng ( thường sử dụng các van
3/2 , 5/2 duy trì ).
Lưu ý : khi sử dụng các van duy trì ta luôn qui ước vị trí ban đầu ( trạng thái chưa hoạt động )
là vị trí ô vuông bên phải.
- Vẽ tín hiệu vào ( thường sử dụng nút nhấn 3/2 thường đóng )
- Vẽ tiếp các cong tắc hành trình tương ứng theo sơ đồ hành trình bước ta đã xác định ở
trên.
- Kiểm tra
- Đánh số kí hiệu các phần tử và các công tắc hành trình theo quy ước.
4.2.2. Các ví dụ :
VD1: Thiết kế hệ thống khí nén điều khiển theo chu trình.
Bài làm:
S0 +
- Lập biểu đồ trạng thái:
- Xác định các tín hiêu điều khiển, vị trí và tác A
_
dụng của các công tắc hành trình.
START
+ Nút nhấn Start → điều khiển xylanh A đi ra.
+ S0 : ctht 1 chiều ra → nằm ngoài xylanh A S1 +
→ điều khiển B đi ra B S2 _
+ S1 : ctht 2 chiều → ngoài B → B đi vào
+S2 : ctht 1 chiều vào → trong B → A đi vào 1 2 3 4
- Vẽ sơ đồ mạch:
Để mạch hoạt động , tránh hiện tượng trùng tín hiệu thì vị trí các công tắc hành trình đặt như
sau. Ta biết hành trình của các xylanh là 100 mm. Vậy vị trí S0 : 99 mm, S1 : 100 mm, S2 : 1
mm.
S0 +
VD 2: Cho biểu đồ trạng thái, thiết kế mạch khí nénAtheo chu trình?
S3 _
- Lập biểu đồ trạng thái START
S1 +
- Xác định các tín hiệu điều khiển : B
S2 _
+ Start → xylanh A đii ra
S4 +
C
_
1 2 3 4 5 6
+ S0 : ctht 1 chiều ra → xác định vị trí ngoài A
Moät chi tieát caàn khoan moät loå khoan vaø ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng ñieàu khieån sau:
Caùc chi tieát ñöôïc ñaët trong moät giaù ñôõ, nhaán moät nuùt nhaán xy
lanh taùc ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng ñoàng
thôøi cuõng keïp chaët chi tieát, sau ñoù xy lanh taùc ñoäng keùp B ñöôïc
gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra chaäm ñeå thöïc hieän coâng vieäc chuyeån
ñoäng chaïy dao; cuoái haønh trình xy lanh B töï quay veà nhanh; sau ñoù
xy lanh A quay veà ñeå thaùo keïp; cuoái cuøng xy lanh taùc ñoäng ñôn C
seõ ñi ra ñaåy chi tieát vöøa thöïc hieän xong vaøo thuøng ñaët keá beân
vaø lập tức quay về hoaøn taát moät chu trình.
Taám theùp X ñöôïc uoán caùc goùc 900 baèng heä thoáng ñieàu khieån
sau:
Taám theùp ñöôïc ñöa vaøo baèng tay, sau khi nhaán nuùt Start, xy lanh
taùc ñoäng ñôn A keïp taám theùp, xy lanh B ñi ra uoán chi tieát goùc 900
vaø laäp töùc quay trôû veà, xy lanh C ñi ra uoán tieáp ñeå hoaøn taát,
cuoái cuøng laàn löôït xy lanh C vaø A quay trôû veà, chi tieát ñöïôc laáy ra
baèng tay.
5. : Moät cô caáu maùy hoaït ñoäng nhö sau:
Chi tieát caàn khoan 2 loå gioáng nhau, ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng sau:
Chi tieát ñöôïc ñöïng trong giaù ñôû; sau khi nhaán nuùt Start xy lanh taùc
ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng, ñoàng thôøi chi
tieát cuõng ñöïôc keïp chaët, xy lanh B ñöôïc gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra
ñeå thöïc hieän chuyeån ñoäng chaïy dao, cuoái haønh trình töï quay trôû
veà; sau ñoù xy lanh C ñi ra ñeå di chuyeån chi tieát sang vò trí thöù 2;
luùc naøy xy lanh B laïi ñi ra ñeåû khoan loå thöù 2, cuoái haønh trình xy
lanh B quay veà; cuoái cuøng xy lanh C roài xylanh A laàn löôït ñi vaøo
hoaøn taát 1 chu trình.
4.3 PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ MẠCH KHÍ NÉN ĐIỀU KHIỂN THEO TẦNG.
Nguyên tắc thiết kế mạch theo tầng là chia các bước thực hiện có cùng chức năng thành từng
tầng riêng biệt, như vậy khi hoạt động thì nguồn cung caapscho hệ đảo tầng chỉ có ở tầng đang
thực hiện các chuyển động, còn các tầng khác thì không có nguồn. phần tử cơ bản của điều
khiển theo tầng là phần tử nhớ- van đảo chiều 4/2 hoặc 5/2. điều khiển theo tầng là bước hoàn
thiện của điều khiển tùy động theo hành trình.
4.3.1 Nguyên lý điều khiển theo tầng.
Trong mạch điều khiển theo tầng gồm có hai cụm
cụm cơ cấu chấp hành : gồm các xylanh tạo ra các chuyển động, các van đảo chiều ,
các công tắc hành trình để chuyển đổi chuyển động của các xy lanh tương ứng.
Cụm đảo tầng : Thực chất là các van 4/2 hoặc 5/2 duy trì.
Giả sử biểu đồ trạng thái được chia làm n tầng:
- Đầu tiên nguồn ở cụm đảo tầng sẽ ở tầng thứ n ( tầng cao nhất )
- Sau khi nhấn START nguồn sẽ chuyển đến tầng thứ 1, ở tầng này nguồn sẽ cung cấp
cho các chuyển động trong tầng thứ 1, cuối tầng 1 sẽ tác động vào công tắc hành trình
đảo tầng và nguồn sẽ chuyển lên tầng thứ 2, tương tự như tầng 1 nó sẽ cung cấp nguồn
cho các chuyển động ở tầng 2 này. Tương tự cho đến khi nguồn chuyển đến tầng thứ n
( tầng cao nhất )
- Lưu ý : Tại một thời điểm chỉ tầng đang hoạt động là có nguồn, các tầng còn lại không
có nguồn. Khi nguồn chuyển sang tầng kế tiếp thì nguồn ở tầng trước đó phải bị xóa.
4.3.2 Nguyên tắc chia tầng
Nếu ta ký hiệu các cơ cấu chấp hành bằng các mẫu tự A,B,C,D… và các chuyển động
chạy ra được ký hiệu bởi dấu + và các chuyển động chạy vào mang dấu – thì : Trong một tầng
có thể gồm nhiều mẫu tự khác nhau, nhưng một mẫu tự không được xuất hiện hai lần.
VD1 :
S0 +
Dựa vào sơ đồ hành trình bước, ta có thể
Chuyển đổi sang các mẫu tự sau: A
_
A+ B+ B- A-
START
Theo nguyên tắc chia tầng ta thấy B+ B-
S1 +
Không thể chung một tầng được, do đó mạch
Sẽ chia tầng từ đây. Ta có mạch 2 tầng B S2 _
1 2 3 4
T1 T2
T1
T2
4 2
e1
e2
5 3
1
2
1 3
Số tầng n =3
T1
T2
T3
4 2
e2
5 3
4 1 2
e1
e3
2
5 3
1
1 3
Số tầng n = 4
T1
T2
T3
T4
4 2
e2
5 3
1
4 2
e3
5 3
4 1 2
e1
START 2
e4
5 3
1
1 3
VD 2: Cho biểu đồ trạng thái, thiết kế mạch khí nén theo tầng ?
- Vẽ sơ đồ mạch :
A B C
S3 S0 S2 S1 S4
4 2 4 2
2
5 3 5 3
1 3
1 1
2 2 2
S2 S0 S3
1 3 1 3 1 3
T1
T2
T3
4 2
e2
5 3
4 1 2
e1 e3
2 2
START 2
5 3
S1 S4
1
1 3 1 3
1 3
Moät chi tieát caàn khoan moät loå khoan vaø ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng ñieàu khieån sau:
Caùc chi tieát ñöôïc ñaët trong moät giaù ñôõ, nhaán moät nuùt nhaán xy
lanh taùc ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng ñoàng
thôøi cuõng keïp chaët chi tieát, sau ñoù xy lanh taùc ñoäng keùp B ñöôïc
gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra chaäm ñeå thöïc hieän coâng vieäc chuyeån
ñoäng chaïy dao; cuoái haønh trình xy lanh B töï quay veà nhanh; sau ñoù
xy lanh A quay veà ñeå thaùo keïp; cuoái cuøng xy lanh taùc ñoäng ñôn C
seõ ñi ra ñaåy chi tieát vöøa thöïc hieän xong vaøo thuøng ñaët keá beân
vaø lập tức quay về hoaøn taát moät chu trình.
Taám theùp X ñöôïc uoán caùc goùc 900 baèng heä thoáng ñieàu khieån
sau:
Taám theùp ñöôïc ñöa vaøo baèng tay, sau khi nhaán nuùt Start, xy lanh
taùc ñoäng ñôn A keïp taám theùp, xy lanh B ñi ra uoán chi tieát goùc 900
vaø laäp töùc quay trôû veà, xy lanh C ñi ra uoán tieáp ñeå hoaøn taát,
cuoái cuøng laàn löôït xy lanh C vaø A quay trôû veà, chi tieát ñöïôc laáy ra
baèng tay.
5. : Moät cô caáu maùy hoaït ñoäng nhö sau:
Chi tieát caàn khoan 2 loå gioáng nhau, ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng sau:
Chi tieát ñöôïc ñöïng trong giaù ñôû; sau khi nhaán nuùt Start xy lanh taùc
ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng, ñoàng thôøi chi
tieát cuõng ñöïôc keïp chaët, xy lanh B ñöôïc gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra
ñeå thöïc hieän chuyeån ñoäng chaïy dao, cuoái haønh trình töï quay trôû
veà; sau ñoù xy lanh C ñi ra ñeå di chuyeån chi tieát sang vò trí thöù 2;
luùc naøy xy lanh B laïi ñi ra ñeåû khoan loå thöù 2, cuoái haønh trình xy
lanh B quay veà; cuoái cuøng xy lanh C roài xylanh A laàn löôït ñi vaøo
hoaøn taát 1 chu trình.
4.4 PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ MẠCH KHÍ NÉN ĐIỀU KHIỂN THEO NHỊP
Loại TAB
Cấu trúc của Modul TAB cũng tương tự TAA, nhưng có khác nhau là phần tử OR đứng
trước và tác động vào bên trái của nhịp cuối cùng để chuẩn bị tín hiệu cho nhịp đầu tiên.
Modul loai TAB A
Cấu tạo gồm :
- Van 3/2 không duy trì
- Van 3/2 duy trì
- Van Logic OR
X : Tín hiệu vào
A : Tín hiệu ra
P : Nguồn áp suất cung cấp Yn Yn+1
Y : Tín hiệu điều khiển
Z : Tín hiệu xóa nhịp trước
L : Chỉnh lại theo vị trí ban P P
đầu Zn Zn+1
L L
X
.
4.4.2 Các bước thực hiện
B1 : Lập biểu đồ trạng thái, xác định số nhịp.
B2 : Lập bảng điều khiển
B3 : Vẽ sơ đồ :
- Vẽ mạch động lực
- Vẽ khối điều khiển nhịp
- Vẽ mạch điều khiển
* Lưu ý : Khối điều khiển nhịp gồm nhiều Modul TAA và kết thúc bằng một Modul TAB
ghép lại.
VD: Cho biểu đồ trạng thái. Thiết kế mạch khí nén điều khiển theo nhịp.
B3 : Vẽ sơ đồ
S3 S0
S2 S1
4 2 4 2
5 3 5 3
1 1
A2 A3 A4
A1
X X1 X2 X3 X4
2
Dinh huong 2
START 2 2 2 2
S3
S0 S1 S2
1 3 1 3
1 3 1 3 1 3 1 3
+
A
_
2. Cho biểu đồ tạng thái : Start
+
B
_
1 2 3 4
Moät chi tieát caàn khoan moät loå khoan vaø ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng ñieàu khieån sau:
Caùc chi tieát ñöôïc ñaët trong moät giaù ñôõ, nhaán moät nuùt nhaán xy
lanh taùc ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng ñoàng
thôøi cuõng keïp chaët chi tieát, sau ñoù xy lanh taùc ñoäng keùp B ñöôïc
gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra chaäm ñeå thöïc hieän coâng vieäc chuyeån
ñoäng chaïy dao; cuoái haønh trình xy lanh B töï quay veà nhanh; sau ñoù
xy lanh A quay veà ñeå thaùo keïp; cuoái cuøng xy lanh taùc ñoäng ñôn C
seõ ñi ra ñaåy chi tieát vöøa thöïc hieän xong vaøo thuøng ñaët keá beân
vaø lập tức quay về hoaøn taát moät chu trình.
Taám theùp X ñöôïc uoán caùc goùc 900 baèng heä thoáng ñieàu khieån
sau:
Taám theùp ñöôïc ñöa vaøo baèng tay, sau khi nhaán nuùt Start, xy lanh
taùc ñoäng ñôn A keïp taám theùp, xy lanh B ñi ra uoán chi tieát goùc 900
vaø laäp töùc quay trôû veà, xy lanh C ñi ra uoán tieáp ñeå hoaøn taát,
cuoái cuøng laàn löôït xy lanh C vaø A quay trôû veà, chi tieát ñöïôc laáy ra
baèng tay.
5. : Moät cô caáu maùy hoaït ñoäng nhö sau:
Chi tieát caàn khoan 2 loå gioáng nhau, ñöôïc ñieàu khieån bôûi heä
thoáng sau:
Chi tieát ñöôïc ñöïng trong giaù ñôû; sau khi nhaán nuùt Start xy lanh taùc
ñoäng keùp A ñi ra ñaåy chi tieát vaøo vò trí gia coâng, ñoàng thôøi chi
tieát cuõng ñöïôc keïp chaët, xy lanh B ñöôïc gaén vôùi ñaàu khoan ñi ra
ñeå thöïc hieän chuyeån ñoäng chaïy dao, cuoái haønh trình töï quay trôû
veà; sau ñoù xy lanh C ñi ra ñeå di chuyeån chi tieát sang vò trí thöù 2;
luùc naøy xy lanh B laïi ñi ra ñeåû khoan loå thöù 2, cuoái haønh trình xy
lanh B quay veà; cuoái cuøng xy lanh C roài xylanh A laàn löôït ñi vaøo
hoaøn taát 1 chu trình.