>√s¡TeTT<ä› ` kÕ«$T düTÁ|æj·÷q+<ä
>=|üŒ kÕ«eTT˝À] ˝≤>± s¡÷.10,000\πø dü«sêZìøÏ {Ïø¬ ≥¢ ˝≤+{Ï
ø£\Œ‘·s¡Te⁄ì @+ ø√sê*?
ªª<˚e⁄&ÉT Hê≈£î ñqï≥T¢+&ç ø£ì|æùdÔ @+ ø√sê*?μμ nì
z kÕ«MTJì n&ç>±&ÉT ˇø£ uÛ≈Ñ î£ &Ô TÉ . n+<äT≈£î Äj·Tq qe⁄«‘·÷
Ç˝≤ ã<äT*#êÃs¡T..ªªn~ ‘Ó*j·÷\+fÒ, eTT+<äT Äj·Tìï @+
ø√s¡≈£L&É<√ ‘Ó\TdüTø√yê*. m+<äTø£+fÒ eTq≈£î ø√]+<ä˝≤¢
<äπøÿ Á|üe÷<ä+ ñ+~ düTe÷!μμ ì»y˚T! Vü≤sƒê‘·TÔ>± <˚e⁄&ÉT
ø£qã&ç‘˚ eTq |ü]dæú‹ @$T{Ï? |üP»\T, |ü⁄qkÕÿsê\T
#˚ùd≥|ü&√ ˝Òø£ Á|ükÕ<ëìï ‹+≥Tqï|ü&√ ˝Òø£ m|ü&Ó’Hê
bıs¡bÕ≥Tq <ë]‘·|æŒ >∑T&çøÏ yÓ[flq|ü&√.. m|ü&Ó’Hê.. á
dü+<˚Vü≤+ e∫Ã+<ë? BìøÏ #ê˝≤eT+~.. e÷≈£î #ê˝≤kÕs¡T¢
á dü+<˚Vü≤+ e∫Ã+~. ø±˙ Äj·Tq eTq¬ø+<äT≈£î
ø£qã&É‘ê&ÉT˝Ò nì dü]ô|≥Tº≈£îHêï+! nH=#·TÃ. eTq≈£î
ø£qã&É&ÉH˚ <ÛÓ’s¡´+‘√ <˚e⁄DÏí |üPõ+#˚ >=|üŒ uÛÑ≈£îÔ\≈£î ˇø£y˚fi¯
Äj·Tq ø£ì|æ+∫Hê, mes√ |ü>{∑ yÏ w˚ >ü ±&Éì |ü{+ºÏ #·Tø√≈£î+&Ü
‘·eT |üì ‘êeTT #·÷düT≈£î+{≤s¡T ø±ã{Ϻ @ düeTkÕ´ ˝Ò<äT.
Ç˝≤+{Ïyêπs |ü>{∑ yÏ w˚ >ü ±fi¯flqT <˚e⁄fifl¯ ì ÁuÛ$Ñ Tdü÷Ô uÀ˝≤Ô ø=&ÉT‘·÷
ñ+{≤s¡T..n~ y˚πs dü+>∑‹.
sêeTT&√, ø£èwüß&í √ ˝Òø£ sêeTø£èwüß&í √ <˚e⁄&Óes¬ ‘’ H˚ +˚ ? eTq
ø√]ø£\T e÷Á‘·+ ny˚ ø£<ë? Ç+‘·ø° @e÷ø√]ø£\T?
uÛ>Ñ e∑ BZ‘˝· À uÛ>Ñ y∑ êqT&ÉT #Ó|Œæ q≥T¢ ‘·èDyÓ÷|òDü yÓ÷ düeT]Œ+∫,
@ ã+>±s¡yÓ÷, eÁC≤˝À n&ÉT>∑T‘ê+. z uÛÑ≈£îÔ&ÉT e÷Á‘·+ Ç˝≤
n&ç>±&ÉT.. ªª<˚e⁄&Ü! Hê≈£î |ü~ ø√≥¢ ˝≤≥Ø ‘·–˝Ò˝≤ #˚sTT.
¬s+&ÉT ø√≥¢ uÛ≤Ø Ks¡TÑ√ ˙≈£î >∑T&ç ø£{ϺkÕÔqT!μμ. <ë<ë|ü⁄
ÁbÕ|ü+∫≈£î\ ø√]ø£\˙ï Ç˝≤π> ñ+{≤sTT.
lsêeTø£èwüí |üs¡eTVü≤+düq÷ ne‘ês¡|ü⁄s¡Twüß&ÉH˚ nHêïs¡T
kÕ«$T $y˚ø±q+<ä. eT] Äj·Tq≈£î øÏØ≥+, ÄuÛsÑ D¡ ≤\÷ ˝Òe⁄.
8 »qe] 2018
Äø£s¡¸D°j·T d”ÿeTT\÷ ˝Òe⁄. eT] Äj·Tìï uÛÑ>∑e+‘·Tì
ne‘ês¡eTì qeTà&É+ m˝≤? Äj·Tq‘√ e∫Ãq ô|<ä› düeTdü´˝≤¢
n<˚! Äj·Tq me]˙ q$Tà+#ê\ì Á|üj·T‹ï+#·s¡T. ø±˙
Äj·Tq e<ä›≈£î q$Tà yÓfi‚fl uÛÑ≈£îÔ\≈£î e÷Á‘·+ @+ ø±yê˝À
yês¡T #Ó|üŒ≈£î+&ÜH˚ Äj·Tq≈£î ‘Ó*dæb˛‘·T+~.
Ç+‘·ø° á ø√]ø£\ |ü⁄sêDeT+‘ê #Ó|üŒ&ÜìøÏ
ø±s¡D+..Á|ür dü+e‘·‡s¡+ »qe] 1e ‘˚B ø£\Œ‘·sT¡
~H√‘·‡e+>± Á|üdæ~∆#Ó+~+~. 1886 »qe] 1e
‘˚Bq lsêeTø£èwüßí\T ‘·qqT <ä]Ù+∫q
uÛÑ≈£îÔ\+<ä] ø√]ø£\T n&ç–eTØ
rsêÃs¡T. ø√]q ø√¬sÿ\T rπsà eèøå±H˚ï
ø£\Œ‘·s¡Te⁄ n+{≤s¡T ø£<ë! n+<äTπø
Ä ù|s¡T. n+fÒ Äj·Tq Ç‘·s¡ s√E˝À¢ ø√¬sÿ\T rs¡Ãsê?
rs¡TkÕÔs¡T. Äj·Tq ìs¡+‘·s¡ ø£\Œeèø£å+. ø±˙ @ s√Eq
Äj·Tq˝Àì Ä X¯øÏÔì >∑T]ÔkÕÔyÓ÷ Ä s√CÒ eTq≈£î Äj·Tq
ø£\Œeèø£å+ ne⁄‘ês¡T. n+<äT≈£î Ä+>∑¢dü+e‘·‡sê~ <ëø±
Ä>±*‡q |üì˝Ò<äT. nsTT‘˚ Ä ø£\Œ‘·s¡Te⁄≈£î uÛÑøÏÔì ms¡Te⁄>±
y˚jT· &É+, kÕ<Ûqä »˝≤ìï b˛j·T&É+ e÷Á‘·+ ‘·|Œü ìdü]. n|ü&˚
n~ eT<ÛTä s¡ Jeq |ò˝ü ≤*ï ÇdüT+Ô ~. uÛ≤eø±\TcÕ´ìï Vü≤]düT+Ô ~.
nsTT‘˚, Ä ø£\Œ‘·sT¡ e⁄s√Eq ø=+‘·eT+~ •wüß´\T Äj·Tq
>∑~˝À ùde #˚dü÷Ô Äj·Tìï <ä]Ù+#·Tø√˝Ò<äT. Äj·Tq
ø£\Œ‘·s¡Te⁄>± e÷sês¡ì Ç‘·s¡T\T #Ó|æŒHê Ä |üì e~*
yÓfi¯fl˝Ò<äT. ô|’>± nHêïs¡T ø£<ë.. ªªe÷πø+ ø±yê˝À Äj·Tqπø
u≤>± ‘Ó\TdüT!μμ n+‘·{Ï n‘·T´‘·ÔeT uÛ≤yêìï #˚|ü≥º˝Òìyês¡T
ø£˙dü+ n‹ ‘Ó*$ì #·÷|ü≈î£ +&ÜHÓH’ ê ñ+&É&+É ñ‘·eÔ T+ ø£<ë!
ø√]ø£\T ø√s¡≈£î+&Ü ñ+&É˝Ò+ ø±ã{Ϻ..<˚ìï ø√]‘˚ nìï
ø√]ø£\÷ rs¡‘êjÓ÷ <ëìï ø√πs ‘Ó*$ #·÷|ü&É+ eT+∫~
ø±<ë? eT] Ä $•wüº edüTÔe⁄ @$T{Ï? <ëìï ‘Ó\TdüT≈£îH˚
≥+‘·{Ï ‘Ó*$ ô|s¡>±\ì nqTø√e&Éy˚T eTq yÓTT<ä{Ï ø√]ø£
nsTT‘˚ lsêeTø£èwüßí\T dü+‘√wæ+#·≈£î+&Ü ñ+{≤sê?
e÷≈£î @ ø√]ø£\÷ ˝Òe⁄ nH˚yê] |ü]dæú‹ @$T{Ï?
yê]øÏ @MT \_Û+#·yê? ˝Ò<äT.. yê]øÏ düs¡«+ dæ~∆düTÔ+~.
lsêeTø£èwüßí\T #Ó|æŒq≥T¢ yê]øÏ uÛÑ>∑e+‘·T&˚ \_ÛkÕÔ&ÉT.
j·T»e÷H˚ eTqyê&Ó’‘˚, Äj·Tq ◊X¯«s¡´eT+‘ê eTq<˚ ø£<ë!
nsTT‘˚ Äj·TH˚ ø±yê\ì ø√πsyê¬ses¡T?
(»qe] 1e ‘˚B ªø£\Œ‘·s¡T ~H√‘·‡e+μ)
 - kÕ«$T bÕs¡údüU≤q+<ä
ªªz <˚XÊ_Ûeè~∆øÏ ø=\e÷q+.. Ä <˚X¯+˝À Ád”ÔøÏ \_Û+#˚
>ös¡e+!μμ ìs¡“¤j·T πødüTô|’ rs¡TŒ Áyêdæq düTÁ|”+ ø√s¡Tº
<Ûäsêàdüq+˝Àì eTVæ≤fi≤ Hê´j·TeT÷]Ô ÄsY.uÛ≤qTeT‹ >±s¡T
‘·q rs¡TŒ˝À ñ≥+øÏ+∫q kÕ«$T $y˚ø±q+<ä e÷≥*$. HêØ
>ös¡yêìøÏ n\+ø£]+#ê*‡q ø£©Ô˝Òì dü«#·Ã¤yÓTÆq düTes¡í
øÏØ≥+˝≤+{Ï yê≈£îÿ*$. Ád”ìÔ uÛÀ>∑edüTeÔ ⁄>± m+#˚ düe÷»+˝À
n_Ûeè~∆ qs¡ø±ìøÏ y˚ùd ì#ÓÃq ˝≤+{Ï~. n<˚ Ád”ìÔ <˚e‘·>±
ø=*#˚ düe÷»+˝À n_Ûeè~∆ dü«sêZìøÏ sê»e÷s¡+Z ˝≤+{Ï~.
eTqdüT‡ì dü¬s’q e÷s¡Z+˝À ñ+∫q yê]øÏ ÇVü≤ ˝Àø£
esê\T bı+<ä&É+ ô|<ä› |üHê? nsTTHê dü+düÿè‹ ˝Òì
dü+|ü<ä düèwæ+º #˚~ n+<äyTÓ qÆ , KØ<Óq’ X¯àXÊHêH˚ï ø£<ë?

•ø£å ø±<äT, ø±e*‡+~ •ø£åD..: á

kÕ«MTJ nHêïs¡T.. ªªMTs¡T q˙ï<˚X¯+ qT+&ç ‘·]y˚TdæHê,
MT≈£î @~ eT+∫<√ <ëH˚ï #ÓãT‘êqT!μμ ìC≤ìøÏ Äj·Tq
dü+<˚X¯+˝À Ç˝≤+{Ï e÷≥\ ‘·÷{≤\≈£î, eTT\T≈£î˝≤¢+{Ï
|ü\T≈£î\≈£î, |ü<äTHÓ’q |ü<ë\≈£î, rø£åDyÓTÆq nø£åsê\≈£î,
#·Ts¡ø£\T, #·eT≈£îÿ\T, #·eT‘êÿsê\≈£L ø=<äy˚ ˝Ò<äT. me]ø°
uÛj
Ñ T· |ü&~˚ ˝Ò<Tä , me] ÁbÕ|üø±ìø√ bÕ≈£î˝≤&É&+É ndü˝Ò ‘Ó©<äT.
|üøbå£ Õ‘·+ ˝Ò<Tä , $wüj÷· *ï |ü\T#·q #˚jT· &É+ #˚‘ø· ±<äT. ù|s¡T
b˛‘·T+<˚yÓ÷qqï u…+π>˝Ò<äT. me]H√ eTT]|æ+#ê\H√,
eT¬se]H√ eT]|æ+#ê\H√ Äsê≥|ü&É&ÜìøÏ Äj·Tq <äèwæº˝À
ns¡úy˚T ˝Ò<äT. Äj·Tq≈£î ‘Ó*dæ+<ä˝≤¢ ñqï<äTqï≥T¢ ≈£î+&É
ã<ä›\T ø=≥º&Éy˚T! ìC≤\ ì|ü\‘√ n–Z sêCÒj·T&Éy˚T,
nC≤„Hê+<Ûøä ±sêìï ‘·se¡ T&ÉyT˚ ! Äj·Tq e÷≥˝À¢H˚ #ÓbÕŒ\+fÒ..
ªªHê≈£î |ü⁄≥Tºø£‘√H˚ ndü÷j·T n+fÒ @$T{À ‘Ó©<äT,
n~Ûø±s¡<ëVü≤+ ˝Ò<Tä , uÛj Ñ ÷· ìøÏ ns¡yú T˚ ‘Ó©<äTμμ. y˚<ë+‘·d+æ Vü≤+
kÕ«$T $y˚ø±q+<ä ‘·s¡>∑ì $y˚ø±ìø°, Äq+<ëìø° Á|ü‹ªì~Ûμ.
y˚T<Ûädü÷‡, ‘˚»dü÷‡ ø£\uÀdæq Äj·Tq e÷≥\T Ä<ÛäTìø£
‘·sêìøÏ X¯øÏÔ eT+Á‘ê\T.
ìs¡“¤j·T rs¡TŒ e∫Ãq ‘·s¡Tyê‘· Ád”ÔøÏ ã<äT\T
eTè>±fi¯fl≈£î ìs¡“¤j·T‘·«+ e∫Ã+<ë @+
ø=+|üBdæ? m+<äTø£+fÒ, n+‘·≈£îeTT+<äT
ø£+fÒ Ád”øÔ Ï m≈£îÿe nee÷Hê\T »s¡T>∑T‘·THêïj·÷? ˝Òø£ eTq≈£î
m≈£îÿe ‘Ó\TdüTHÔ êïj·÷? á dü+>∑‹ì ≈£L&Ü $e]+#ês¡T kÕ«$T
$y˚ø±q+<ä... ªªeTq≈£î ø±e\dæ+~ ø=‘·Ô #·{≤º\T ø±<äT, ñqï
#·{≤º*ï bÕ{Ï+#˚˝≤ •ø£åD!μμ
ì»y˚T, •ø£\å T ô|+∫q+‘·e÷Á‘êq eTqTwüß\T e÷s¡‘êsê?
m+<äTø£+fÒ yê{Ïì neT\T#˚j·÷*‡qyês¡÷ eTqTwüß˝Ò>±?
neT\Tø±ì •ø£å\T m+‘· ô|<ä›yÓ’‘˚H˚+? ø±e\dæ+~ •ø£åD!
‘êfi≤\T πøe\+ ìC≤j·Tr|üs¡T*ï e÷Á‘·y˚T>± Ä|ü>∑\e⁄?
Ädü\T kÕ«MTJ Á|üø±s¡+ mìï #·{≤º\T+fÒ, n+‘· u≤ìdü‘·«+
ñqï≥T¢. ø±ã{Ϻ bÕ\≈£î\T #·{≤º*ï #˚dæ #˚‘·T\T <äT\T|ü⁄≈£îH˚
ã<äT\T>±, yê{Ïì #·øÿ£ >± bÕ{Ï+#˚+<äT≈£î ø±e\dæq #Ó‘’ H· ê´ìï
‘˚e&É+ MT<ä <äèwæôº |&ç‘˚ u≤>∑T+≥T+<˚y÷Ó ? <ëqs¡+ú ìj·Te÷˝Ò
e<ä›ì ø±<äT, yê{Ï nedüs¡+ ˝Òì düe÷» ìsêàD+ »s¡>±\ì.
bÂs¡T\≈£î ø±e*‡+~ ã+<ÛäHê˝≤¢+{Ï ìã+<Ûäq\T ø±<äT,

30 »qe] 2018
 ùd«#·Ã¤qT ô|+#˚ #·{≤º\T... Ä
ùd«#·Ã¤qT <äT]«ìjÓ÷>∑+ #˚j·Tì •ø£åD.
ø±e*‡+~ ìj·T+‘·\T ø±<äT... Hêj·T≈£î\T :
ndü\T eTq<˚X¯+ Ç+¬ø+‘·ø±\+ n_Ûeè~∆#Ó+<äT‘·÷H˚
ñ+≥T+~? n+fÒ @+ #ÓãT‘ê+? njÓ÷´! y˚Te÷ Ä˝À#·q
#˚j·TH˚˝Ò<äT düTeT+&û! nH=#·Tà ø=+‘·eT+~. ì»y˚T! Ä
Ä˝À#·q ñqïyê]øÏ yÓTT<ä≥ e#˚à nqTe÷q+..ndü\T n_Ûeè~∆
n+fÒ @$T≥ì? ñqï nqTe÷Hê\≈£î ‘√&ÉT ø=‘·ÔyÓ+<äT≈£î
nqT≈£îH˚yês¡T ãVüQXÊ z 2030ø£˝≤¢ nH=#·TÃ! ì»y˚T!
n|üŒ{ÏøÏ #·÷&=∫Ãqyê¬ses¡T? nsTTHê z 10 @fi¯fl øÏ+<ä≥
Çy˚ e÷≥*ï 2020ø£˝≤¢ kÕ~ÛkÕÔeTì $qï≥T¢ >∑TπsÔ? ì»y˚T,
ø±˙ Hêj·Tø£‘ê«\T e÷sêsTT ø£<ä+&û! n+{≤sê? ì»y˚T!
nsTTHê n+‘ê bÕ≥T|ü&ÉT‘·Tqï~ <˚XÊ_Ûeè~∆ ø√düy˚T ø£<ë!
@yÓ÷, ˝À>∑T≥Tº ô|s¡Te÷fi¯fl¬øs¡Tø£. dü]>±Z kÕ«$T $y˚ø±q+<ä
#Ó|æŒ+B Ç<˚. ªªÇ‘·s¡ <˚XÊ˝À¢ ˇø£ Hêj·T≈£î&ÉT ø£qTeTs¡T>∑j˚T´
düeTj·÷ìøÏ eTs√ Hêj·T≈£î&ÉT dæ<ä∆+>± ñ+{≤&ÉT. eTq+
e÷Á‘·+ e+<ä\ @fi¯ófl m<äTs¡T#·÷&Ü*!μμ eTq q‘·Ô q&Éø£≈£î
ø±s¡D+ Ç<˚H˚yÓ÷! eT] eTq+ n˝≤ Hêj·T≈£î*ï ‘·j·÷s¡T
#˚j·T&Üìï m|üŒ{ÏøÏ H˚s¡TÃ≈£î+{≤yÓ÷ ø£<ë? dü«j·T+>± kÕ«$T
$y˚ø±q+<ä ‘·qT kÕú|æ+∫q düHêï´dü dü+|òüT n~Ûø±sêìï
y˚s=ø££]øÏ n|üŒ–+#ês¡T. #˚j·T˝Òø£ ø±<äT, z ì»yÓTÆq
Hêj·T≈£î&Ó|ü&É÷ Hêj·T≈£î\H˚ ‘·j·÷s¡T #˚kÕÔ&ÉT. ìj·T+‘·
e÷Á‘·yT˚ u≤ìdü*ï ‘·j÷· s¡T #˚dTü ≈£î+{≤&ÉT. ªªeTq Hêj·T≈£î\T
‘·eT ‘·s¡Tyê‘· |ü]dæú‹ @$T≥ì Ä˝À∫+#·s¡Tμμ nì
yêb˛j˚Tyês¡T kÕ«MTJ. ø±ã{Ϻ eTq≈£î ø±e\dæ+~ ìj·T+‘·\T
ø±<äT, ì»yÓTÆq Hêj·T≈£î\T. n+‘·es¡≈£î eTq+ n_Ûeè~∆
#Ó+<äT..‘·÷..H˚ ñ+{≤e÷!
<ÛäHêìï |ü+#ê*, C≤„Hêìï ô|+#ê*..: eTq~ ø£{Ïø£
ù|<ä\Tqï <Ûäìø£ <˚X¯+. Çø£ÿ&É bò˛sY“‡ |üÁ‹ø£˝À nÁ>∑ kÕúHê˝À¢
ñ+&˚ ≈£îuÒs¡T\÷ ñ+{≤s¡T, ≈£L{ÏøÏ >∑‹˝Òì <Ísꓤ>∑T´\÷
ñ+{≤s¡T. yê´bÕsê˝À¢ Á|ü‹ Á‘Ó’e÷dæø±ìø° e+<ä\ y˚\ ø√≥¢
˝≤uÛ≤\T dü+düú\≈£î edü÷ÔH˚ ñ+{≤sTT, eTs√|üø£ÿ y˚\T, \ø£å˝À¢
¬s’‘·T\ n|ü\÷ ô|]–b˛‘·÷H˚ ñ+{≤sTT. z|üø£ÿ ø±s=Œπs{Ÿ
dü+düú\T ‘êeTs¡ ‘·T+|üs¡\T>± yê´|ædüTÔ+{≤sTT, eTs√|üø£ÿ
Á|üuÛÑT‘·« dü+düú\T eT÷‘·|ü&çb˛‘·T+{≤sTT. Ç˝≤+{Ï n<äT“¤‘ê\
eT<Ûä´ kÕ«MTJ e÷≥˝Ò eT~˝À yÓT<ä\ø£ e÷qe⁄.. ªªme]
ÁX¯eT‘√ n+<ä˝≤˝…øÏÿ uÛÀ>±˝À¢ eTTì–‘˚\T‘·THêïs√ yê]øÏ
MdüyÓT‘·ÔsTTHê kÕj·T+ #˚j·Tì yê]ì H˚qT <˚X¯Á<√VüQ\H˚
n+{≤qT!μμ nsTTHê Ç|üŒ{Ïes¡≈£î uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À ù|<ä]ø±ìï
»qe] 2018
$ \Te\T..
ø±dü+
‘·se¡ T&ÜìøÏ ô|{Ïqº Ks¡TÃq+‘ê ˇø£#√≥ #˚]Ã, <ëìï ù|<ä\≈£î
‘·\øÏ+‘· |ü+∫‘˚, eTq ù|<ä\+‘ê \øå±~Ûø±s¡T˝…’ ñ+&˚yês¡ì
z n+#·Hê! ø±˙ ìC≤ìøÏ Ç|üŒ{Ïes¡≈£î eTq+ nø£ÿdüT
yÓfi¯fl>∑øÏÿq n|üs¡ ≈£îuÒs¡T\+‘ê ‘·eT dü+|ü<äqT Ç|üŒ{ÏøÏ|ü&ÉT
ù|<ä\≈£î |ü+∫Hê, eTq ù|<ä]ø£+ mqï{Ïø° q•+#·<äT. Ç<˚+
yÓT*ø£ kÕ«MT? nì ÄX¯Ãs¡´b˛e<äT›. kÕ«$T $y˚ø±q+<ä
#Ó|æŒ+<ä<˚! ªªdü«j·T+ düVü‰j·T+ #˚düTø√e&ÉyÓT˝≤>√ ‘Ó*j·Tø£
b˛‘˚, ˝Àø£+˝Àì dü+|ü<äq+‘ê eTq |ü˝…¢˝À¢ >∑TeTà]+∫Hê
Á|üjÓ÷»q+ X¯Sq´+μμ! n<äZB dü+>∑‹. eTq+ |ü+#ê*‡+~
dü+|ü<qä T ø±<äT, düs¬ q’ C≤„Hêìï! ô|+#ê*‡+~ uÛ≤>±´ìï ø±<äT,
ãT~∆ì. ‘·\˝Àì edüTÔe⁄qT yê&É&É+ ‘Ó*dæqyês¡T ô|]–‘˚,
‘·\dü] Ä<ëj·T+ ô|s¡>∑&É+ ô|<ä› |üH˚+ ø±<äT ø£<ë!
nuÛÑT´qï‹ s¡Vü≤dü´+ ¬s+&˚ e÷≥˝À¢..: uÛ≤s¡‘·<˚X¯
nuÛTÑ ´qø’ eTqy˚T+ #˚j÷· *? Ä! Ä dü+>∑‹ |üØø£˝å À¢ Áyêùddæ
eT]Ãb˛j·÷y˚T.. nqø£+&ç. n+<äT≈£î kÕ«$T $y˚ø±q+<ä z
¬s+&ÉT e÷≥\ s¡Vü≤kÕ´ìï #ÓbÕŒs¡T.. ªª‘ê´>∑+, ùde! Çy˚
nHê~>± eTq Äj·TTe⁄|ü≥T¢. Ä $wüj÷· ˝À¢ <˚XÊìï |ü]|ü⁄wü+º
#˚jT· +&ç, uÛ≤s¡‘êeì uÛ≤>√´<äj÷· ìøÏ n~ #ê\T!μμ á e÷≥\T
$+fÒ |ü⁄sêD b˛ø£&É\ì eTq+ |ü]Vü‰dü+ #˚j·T≈£î+&Ü
ñ+&É˝Ò+! ø±˙ eTq n<äèwüºyÓ÷, kÕ«MTJ e÷≥\T qeTàì
yê] <äTs¡<äèwüºyÓ÷ >±˙, Ä e÷≥\T nø£ås¡ dü‘ê´\T. ‘ê´>∑+
n+fÒ ø±cÕj·T+ ø£≥Tºø√e&É+ ø±<äT, ùde n+fÒ dü«#·Ã¤+<ä
dü+düú*ï kÕú|æ+#·&É+ e÷Á‘·y˚T ø±<äT. ‘ê´>∑eT+fÒ.. ÇVü≤˝Àø£
J$‘·+ eT÷D≤ífi¯fl eTT#·Ã≥ nì >∑Ts¡TÔ+#·Tø=ì J$+#·&É+,
ùde+fÒ.. Ç‘·s¡T\≈£î M˝…’q+‘· y˚T\T #˚j·T&ÉeTH˚ ‘Ó*$‘√
yÓT\>∑&+É . n<˚ Jeq kÂ<ÛëìøÏ |ü⁄Hê~. zkÕ] Ä˝À∫+#·+&ç..
‘ê´>∑+, ùde.. Ç$ Hêj·T≈£î\T, n~Ûø±s¡T˝À¢ ˝À|æùdÔ
n$˙‹, <Ûäì≈£î˝À¢ ˝À|æùdÔ ù|<ä]ø£+, j·TTe≈£î˝À¢ ˝À|æùdÔ Ád”ÔøÏ
nee÷q+, J$‘·+˝À ˝À|æùdÔ C≤‹øÏ n<Û√>∑‹! ˇø£ÿfÒ$T{Ï?
ÄK]øÏ <˚XÊìøÏ ÁbÕDÁ|ü<ë˝…q’ $<ä´, yÓ<’ ´ä +, bÕ]X¯ó<∆´ä s¡+>±\
n<Û√>∑‹øÏ ø±s¡D+ ≈£L&Ü nø£så ê˝≤ á ‘ê´>∑+, ùdyê uÛ≤eq\
uÛ≤Ø ˝À|üy˚T ø£<ë? Ä »+≥ <˚e‘·\ jÓTTø£ÿ uÛÑ≈£îÔ\ uÛÑT»
düÿ+<ë\ô|’H˚ eTq<˚X¯ uÛÑ$wü´‘·TÔ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+<äì eTq+
mqï{ÏøÏ Á>∑Væ≤kÕÔyÓ÷ ø£<ë? eT] á uÛ≤yê\T düe÷»+˝À
ô|+#·&+É m˝≤>∑ì ∫+‹düTHÔ êïsê? ny˚eTHêï ôdHÓ‡ø˘‡ dü÷N˝≤
eTq Á|üy˚Tj·T+ ˝Ò≈£î+&Ü ô|s¡>∑&ÜìøÏ? n+<äT≈£î düT\uÛÑ
e÷s¡Z+.. n$ |üø£ÿyê]˝À ô|s¡>∑&É+˝Ò<äì >=+‘·T ∫+#·T
ø√≈£î+&Ü eTq˝À ô|+#·Tø√e&ÉyT˚ ! kÕ«MTJ e÷≥˝À¢H˚ ªªyÓTT<ä≥
d”«j·T Ä#·sD¡ . n<˚ düe÷C≤ìøÏ Áù|s¡D! n<˚ Á|ü>‹∑ s¡V≤ü dü´+!μμ
31
 $y˚øøÏ Ï $X¯«eT+‘ê e÷j˚T.. : Ç+‘ê #˚ùd,Ô eTq n_Ûeè~∆,
n<Û√>∑‘T· \÷, Äsê{≤\÷, b˛sê{≤\÷, á u≤<Û\ä ÷, uÀ<Û\ä ÷
n˙ï e÷j˚T! BìøÏ eTq ø£s¡à dæ<ë∆+‘·+ m˝≤>∑÷ ñ+&ÉH˚
ñ+~. ø±˙ kÕ«$T $y˚ø±q+<ä.. Bìï dü]ø=‘·Ô>± #ÓãT‘ês¡T.
‘·q yÓTT<ä{Ï bÕXÊÑ·´ j·÷Á‘·˝À ˇø£kÕ] e÷{≤¢&ÉT‘·÷..
ªªH˚ì|üŒ{Ïøπ mH√ïkÕs¡T¢ Çø£ÿ&çøÏ e∫à MT‘√ Ç˝≤π> e÷{≤¢&ÜqT.
ø±˙ MT¬øe]ø° >∑Ts¡TÔ˝Ò<äTμμ n+{≤s¡T. <ëqs¡ú+, eTq á
J$‘·+, Ç|üŒ{Ïπø, Ç˝≤π>, mH√ïkÕs¡T¢ düèwæº˝À »]–..
b˛sTT+<äì! Ä˝À∫ùdÔ eTq eT‹ b˛ø£ e÷q<äT!
ø£<ä÷! Ç|üŒ{Ï <ëø± ˇø£kÕ] eTTøÏÔ bı+~‘˚,
Çø£ »H˚à ˝Ò<ìä ø£<ë eTq qeTàø£+! nB ì»y˚T!
<ëìøÏ kÕ«$T $y˚ø±q+<ä yê<äq Ç~..ªªá düèwæº
z s¡+>∑T\ sê≥ï+ ˝≤+{Ï~. n+<äT˝À ñ+&˚
≈£îØÃ\T eTq X¯Øsê\T. eTq+ <ëì˝À ‹]–
~–b˛j·÷ø£ (eTTøÏÔ bı+<ëø£) y˚πs Jyê‘·à\T á
≈£îØÃ\qT møÏÿ ‹s¡T>∑T‘êsTT. n+fÒ eT∞fl eTq
J$‘·+.. ‘·sT¡ yê‹ ø£\Œ+˝À.. Ç˝≤π>.. n#·Ã+ Ç˝≤π>
ø=qkÕ>∑T‘·T+~. ø±˙ Ä nqTuÛÑ÷‘·T*ï bı+<˚~
e÷Á‘·+ eTq+ ø±<äT..y˚s=ø£s¡T!μμ
m|üŒ{Ï dü+>∑‘√ e~˝Òj·T+&ç! ndü*|ü&ÉT
u≤<Ûä\T |ü&ÉT‘·Tqï~ H˚Hê? y˚¬ses√Hê? nH˚
nqTe÷Hê\ düT&ç>T∑ +&É+˝ÀøÏ ˇø£ÿ ø£Då + eTq*ï
HÓfÒºùd n<äT“¤‘· Á|ü‹bÕ<äq Ç~! Ç+<äT˝À- @B
eTq #˚‹˝À ˝Ò<äH˚ ìsêX¯ m+‘· ñ+<√.. n+‘ê
Hê≥ø£yT˚ ..»qq eTs¡D≤\T ã÷≥ø±˝Ò nH˚ >=|üŒ
ùd«#·Ã¤ ≈£L&Ü ì+&ç ñ+~. ˇø£{Ï nC≤„qT\ ø√dü+,
eTs=ø£{Ï $C≤„qT\ ø√dü+. BìøÏ kÕ«MTJ eTs√
ñ<ëVü≤s¡D ≈£L&Ü ÇkÕÔs¡T..
ªªbÕ∫ø£\ Ä≥˝À yê{Ïì <=]¢düTÔqï|ü&ÉT.. n$ ˇπø˝≤
|ü&É&É+ ø=ìïkÕs¡¢sTTHê dü+uÛÑ$düTÔ+~. n˝≤ #·÷düT≈£îHêï,
düèwæº˝À Á|üdüTÔ‘· |ü]dæú‘·T\T.. Á|ü‹ ø£\Œ+˝À ø±≈£îHêï
n|ü&É|ü&Ó’Hê n#·TÃ>∑T~›q≥T¢ Ç˝≤π> ñ+&É&É+ dü+uÛÑ$+#˚
ñ+&Ü*. n˝≤ ˝…øÏÿ+∫Hê..Ç|üŒ{Ïπø Ç˝≤ nq+‘·yÓTÆqìïkÕs¡T¢
»]–e⁄+&Ü*.. Çy˚ ø£˙ïfi¯ófl, Çy˚ ø£cÕº\T, Çy˚ qe⁄«\T, Çy˚
Hê≥ø±\T..!μμ
ªªø±e⁄q k˛<äsê! ˙M Hê≥ø£+˝À πøe\+ z bÕÁ‘·<Ûë]$
e÷Á‘·yT˚ ! qTe⁄« _Ûø>å£ ±&ç$ ø±y=#·Tà ˝Òø£ \øå±~Ûø±]M ø±y=#·T×
n+<ä>±&ç$ ø±y=#·TÃ, ≈£îs¡÷|æM ø±y=#·T× j·T»e÷ì$
ø±y=#·TÃ, u≤ìdüy˚ ø±y=#·T× sêsêE$ ø±y=#·Tà ˝Òø£
s√E≈£L©y˚ ø±y=#·TÃ.. @<Ó’Hê n+‘ê »>∑Hêï≥ø£y˚T! n+‘ê
32
eT÷&ÉTHêfi¯fl eTT#·ÃfÒ! m+<äTø± ø£˙ïs¡T? m+<äTø± ø£+sƒX¡ Àwü?
m+<äTø± ˙s¡dü+? m+<äTø± ìsêX¯? Hêj·T≈£îì y˚wü+
<=s¡øq£ +<äTø±? ìC≤ìøÏ ˙e⁄ »>∑Hêïj·T≈£îì$. á Hê≥ø±ìøÏ
˙y˚ dü÷Á‘·<Ûë]$. n<˚ ˙ ì»dü«s¡÷|ü+. ˙e⁄ e÷s¡Ty˚wü+˝À
ñqï <˚e⁄ì$! @Hê&Ó’Hê, H˚H˚<Ó’Hê bÕ|ü+ #˚dæ ñ+fÒ..n~
$TeTà*ï e÷qe⁄\ì |æ*∫q|ü&˚! ˙e⁄ >=Á¬se⁄ ø±<äT. n˝≤
ÁuÛÑ$TdüTÔqï eTVü≤ÀÁ>∑ dæ+Vü‰ì$. ˙ nC≤„Hêìï $~*ÃbÕπsjYT!
˙ ìsêX¯qT ‘·]y˚TjYT! ˙ ì» dü«s¡÷bÕìï >∑T]Ô+#·T. dæ+Vü≤+˝≤
>∑]®+#·T! y˚<ë+‘· uÛÒ]ì yÓ÷–+#·T! ~≈£îÿ\T @ø£eTj˚T´˝≤
ìq~+#·T..ªªneTs¡ Ä‘·à H˚qT, neTè‘·
|ü⁄Á‘·T&ÉqT, düπs«X¯«s¡T&ÉqT, |ü]|üPs¡Tí&ÉqT!
ñ‹Ôwü˜‘·, C≤Á>∑‘·! ÁbÕ|ü´esêìïuÀ<Ûä‘·μμ!!
ªªHê X¯Øsêìï Js¡í eÁdüÔ+˝≤
‘·´õ+#·e#·TÃ. ø±˙ Á|ü‹ J$ ‘êqT Ä
|üs¡e÷‘·Tàìø£+fÒ y˚s¡T ø±qì ‘Ó\TdüT
ø=H˚ es¡≈£î H˚qT n<äèX¯´s¡÷|ü+˝À
n\T|ü⁄ ˝Ò≈£î+&Ü |üì#˚dü÷ÔH˚
ñ+{≤qTμμ... Ç˝≤ eTq eTqdüT≈£î
|ü{Ϻq eTøÏ*ì e~*+#˚ kÕ«MTJ e÷≥\T
$ì #·*+#·ì uÛ≤s¡rj·TT\T ñ+{≤sê?
ñ+fÒ, –+fÒ..n˝≤+{Ï yê]ì eTπs<Ó’Hê
#·*+|üCÒj·T>∑\<ë n+fÒ nqTe÷qy˚T!
Ç˝≤+{Ï X¯øÔÏ >∑T[ø£˝À¢ ø£˙dü+ ˇø£ÿ<ëHÓï’ Hê
d”«ø£]+∫q yê] J$‘·+ düeT÷\+>±
e÷]b˛‘·T+~. nsTTHê eTq+ HêHê ø£cÕº\÷
|ü&ç yê{Ïì $T+>∑qø£ÿs¡˝<Ò Tä . kÕ«MTJ #Ó|Œæ q≥T¢..
ªªHê e÷≥\T Ä‘·à‘˚»düT‡ eT]j·TT ÁbÕDX¯øÏÔ‘√
ì+&ç ñHêïsTT. n$ @ |ü<ës¡ú+ô|’ |ü&çHê y˚&ç$Tì
yÓ\Te]dü÷Ô.. <ë] #˚düT≈£îì #=#·TÃ≈£îb˛j˚T ì|ü ø£DÏø£˝≤¢..
MT yÓT<ä&ÉT˝ÀøÏ Á|üy˚•kÕÔsTT. MTs¡T yê{Ï qT+&ç ‘·|æŒ+#·T
ø√˝ÒsT¡ !μμ ø±˙ m˝≤+{Ï ì|ü˝…H’ ê ˙fi¯fl˝À |ü&‘ç ˚ Ä]b˛yê*‡+<˚
nì ≈£L&Ü nHêïsêj·Tq.
bÕXÊÑ·T´˝À¢ ˇø£ÿkÕ] ø£wüº|ü&ç @<Ó’Hê Ä˝À#·qì Hê{Ï‘˚
yê]ø£ <ëìï e<ä\s¡T. ø±˙ Çø£ÿ&√..? m+‘· >=|üŒ Ä˝À#·q*ï
#Ó|æŒHê.. nVü≤À n<äT“¤‘·eTì #·|üŒ≥T¢ ø={Ϻ, Ç+{Ϭø[fl
ø£&ÉT|ü⁄ì+&Ü ‹ì n~ n]π><ëø± >∑TÁs¡Tô|{Ϻ ìÁ~kÕÔs¡T!
kÕ«MTJ #Ó|æŒq <˚˙ï bÕ{Ï+#·ø£b˛sTTHê eTq≈£î ø=‘·Ô>±
e#˚à qwüºy˚TMT ˝Ò<äT. ne˙ï eTq≈£î n\yêf…Æqy˚. ø±˙ á
∫e] $wüj·÷ìï e÷Á‘·+ #˚j·T≈£î+&Ü ñ+fÒ n+‘˚#ê\T..
n<˚ |ü~y˚\T. @eT+{≤s¡T?
»qe] 2018
 uÛÀ>± q uÛÑTø±Ô ej·Ty˚Te uÛÑTø±Ô'
‘·b˛ q ‘·|üÔ+ ej·Ty˚Te ‘·bÕÔ' ˆ
ø±˝À q j·÷‘√ ej·Ty˚Te j·÷‘ê'
‘·ècÕíeJsêí ej·Ty˚Te Jsêí' ˆˆ
(uÛÑs¡ÔèVü≤] ` yÓ’sê>∑´ X¯‘·ø£+)
ªeTq+ uÛÀ>±\qT nqTuÛ$Ñ +#·&+É ˝Ò<Tä , ny˚ eTq*ï
nqTuÛÑ$düTÔHêïsTT. eTq+ ‘·|üdüT‡qT Ä#·]+#·&É+ ø±ø£,
‘·|+æ ∫b˛‘·THêï+. ø±\+ >∑&∫ç b˛e&É+ ˝Ò<Tä , eTqy˚T >∑‹+∫
b˛‘·THêï+. ø√]ø£ ‘·>∑Z&É+ ˝Ò<äT, eTq X¯πøÔ ‘·]–b˛‘·÷+~!μ
e÷qe⁄&ÉT uÛÀ>±*ï nqTuÛ$Ñ düTHÔ êïqì nqT≈£î+{≤&ÉT. ø±˙
n~ πøe\+ ÁuÛÑeT. ìC≤ìøÏ ny˚ eTq*ï nqTuÛÑ$düTÔHêïsTT.
m˝≤? m˝≤>∑+fÒ.. kÕ«$T
$y˚ø±q+<ä n<äT“¤‘+· >± #ÓãT‘ês¡T.
ªªyê{Ïì nqTuÛÑ$+#·≈£î+&Ü ø=ìï
J$‘· s¡Vü≤dü´+!
s√E\T ñ+&É+&ç #ê\T!μμ n|ü&ÉT ‘Ó\TdüTÔ+~, eTq+
nqTuÛÑ$+#·&É+ ˝Ò<äT nqTuÛÑ$+#·≈£î+&Ü ñ+&É˝ÒeTì! eT]
mes¡T Á|üuÛÑTe⁄\T? mes¡T <ëdüT\T? eTqe÷? ˝Òø£ eTq+
nqTuÛÑ$+#˚ uÛÀ>±˝≤?
kÕ«$T $y˚ø±q+<ä Ç˝≤ n+{≤s¡T..ªªeTq+ Á|üø£è‹
ø£qTdüqï\˝À ÄC≤„ ã<äT∆\yÓTÆ ñHêï+. ãj·T≥ @<Ó’Hê X¯ã›+
ñ+fÒ H˚qT <ëìï $Hê*. ãj·T≥ @<Ó’Hê
»s¡T>∑T‘·T+fÒ H˚qT <ëìï #·÷&Ü*. ø√‘·T˝≤¢>±!..
eTq+ ˇø=ÿø£ÿs¡+ ˇπø#√≥ #˚]q ¬s+&ÉT y˚\
ø√‘·T\+! Ä ø√‘·T\T #ê˝≤ ≈£î‘·÷Vü≤\+ >∑\$.
eTq+ yê{Ïì n<äT|ü⁄#˚j·T˝Ò+. eTq*ï eTq+
n<äT|ü⁄#˚düTø√˝Ò+. nsTT‘˚ eTq+ Bìï
ªnqTuÛ$Ñ +#·&+É μ nì |æ\TkÕÔ+. m+‘· n<äT“¤‘y· TÓ qÆ
uÛ≤wü! eTq+ á Á|ü|ü+#êìï nqTuÛÑ$düTÔHêï+.
ø±˙ ìC≤ìøÏ nqTuÛÑ$+#·≈£î+&Ü ñ+&É˝Òì
ndüV‰ü j·TT\+. eTq+ n˝≤ #˚j÷· \qï<˚ Á|üøè£ ‹
ø√]ø£. Á|üdüTÔ‘·+ eTq+ <ëì u≤ìdü\+.μμ
ø±ã{Ϻ eTq+ uÛÀ>±\ n+‘·T#·÷&Ü\ì
nqTuÛÑ$düTÔ+{≤+. ø±˙ n˝≤ #˚j·T≈£î+&ÜH˚
n+‘·yTÓ bÆ ˛‘ê+.
Je⁄\≈£î ÇVü≤|üsê˝À¢ ‘·èwüíqT rs¡TÃø√e&ÜìøÏ ñqï @¬ø’ø£
e÷s¡Z+ ‘·|üdüT‡. n+fÒ uÛÀ>±\ u≤≥ e~*, ìÁ>∑Vü≤+ u≤≥
|ü≥º&É+ nqïe÷≥. nsTT‘˚ uÛÀ>±\¬ø’ á ìÁ>∑Vü‰ìï
ne\+_+#·&É+ eT]+‘· u≤<Ûëø£s¡eT≥! yês¡T ‘·|üdüT‡qT
Ä#·]düTÔHêïeTì nqT≈£î+{≤s¡T, ø±˙ ìC≤ìøÏ yês¡T
‘·|dæ Tü HÔ êïs¡≥! ‘·|+æ #·&+É n+fÒ ø±*b˛e&É+. Ä ø√]ø£ y˚&˝ç À
<äVæ≤+#·T≈£îb˛‘·THêïπs ø±˙, Ä ø√]ø£\ #Ós¡ qT+&ç
‘·|æŒ+#·T≈£îH˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·Tø£b˛e&É+ $∫Á‘·y˚T ø£<ë!
»qe] 2018
eTq+ ø±\+ >∑&ç∫b˛‘·Tqï<äì nqT≈£î+{≤+. ø±˙
ìC≤ìøÏ >∑‹düTÔqï~ ø±\+ ø±<äT, eTqy˚T! ªø±\Vü≤s¡D+
#˚jÓTT<äT›, m+<äTø£+fÒ ø±\+ @MT #˚j·TqfÒ¢ ñ+≥T+~, ø±˙
Á|ür ø£Då + eTq ÁbÕDVü≤s¡D+ #˚d÷ü HÔ ˚
ñ+≥T+~μ nì z kÕyÓT‘·. ìC≤ìøÏ
eTq J$‘·eT+‘ê z ø±\πøå|üy˚T.
X¯+ø£sê#ês¡T´\T #Ó|æŒq≥T¢>± u≤\´+˝À Ä≥˝‘√ ø±\πøå|ü+.
j·Te«q+˝À uÛÀ>±\‘√ ø±\πøå|ü+. <ÛäHês¡®q ≈£L&Ü ø±\πøå|üy˚T.
eè<ë∆|ü´+˝À zkÕ] @+ kÕ~Û+#êeTì ‹]– #·÷düT≈£î+fÒ..
ø£qã&˚~ >∑T+&ÉTdüTHêï. eTq+ m|üŒ{Ï˝≤π> ñ+{≤+. eTVü‰
nsTT‘˚ ô|<äy› TÓ T‘·+Ô ˝À &ÉãT“ eT÷≥\T ø£ì|æ+#·e#·TÃ. n<Ó+<äT≈£î
|üìøÏedüTÔ+B n+fÒ.. eè<ë∆|ü´+˝À ø±\πøåbÕìπø! Ç˝≤ eTìwæ
ø±\+ >∑&ÉT|ü⁄‘·THêïqT nqT≈£î+≥÷ ‘êH˚
>∑‹+∫b˛‘ê&ÉT.
ø√]ø£\÷ n+‘˚! nqTuÛÑ$+#˚ ø=B› n$
Js¡+í ø±e⁄. eTqy˚T Js¡+í , #·÷s¡+í nsTTb˛‘ê+.
sêeTø£èwüí dü+|òüT e]wü˜ kÕ<ÛäTe⁄, |üP»´ kÕ«$T
s¡+>∑Hê<∏ëq+<äJ #·eT‘êÿs¡+>± nH˚yês¡T..
ªªuÛÀ>±*ï n‹>± nqTuÛÑ$ùdÔ e#˚Ã~ s√>∑+— uÛÀ>±*ï
ìÁ>∑Væ≤ùdÔ dæ~∆+#˚~ jÓ÷>∑+μμ nì. uÛ≤>∑e‘·+
#Ó|æŒq≥T¢>±..HÓsTT´y˚dæ eT+≥qT Äs¡Œ&É+
˝≤+{Ï<˚, ø√]ø£*ï rs¡TÃø√e&É+ <ë«sê yê{Ïì
‘·–Z+#·Tø√yê\qTø√e&É+ ≈£L&Ü! Ä n–ï
Á|ües¡q∆ + ø±e&ÉyT˚ ø±<äT, eTq˝Òï e÷&˚ÃdüT+Ô ~
≈£L&Ü! n+<äTπø nHêïs¡T.. ªª‘·\\T uÀ&ÉT˝…’Hê
‘·\|ü⁄\T uÀ&ÉT\e⁄Hê?μμ nì. eTq X¯øÏÔ düqï–\T¢‘·T+<˚ ø±˙
ø√]ø£ e÷Á‘·+ düqï–\¢<äT! ˇø£ÿkÕ] nqTuÛÑ$+#·>±H˚ ø√]ø£
r]b˛j˚T˝≤ <˚e⁄&ÉT düèwæº #˚dæ ñ+fÒ á ˝Àø£+ eTs√ dü«s¡+Z >±
e÷πs<˚y÷Ó ?
Ç˝≤ e÷qe⁄&ÉT ø√]ø£\H˚ ø=*$T˝À ø±*b˛‘·÷, ø±\|ü⁄
øö–*˝À q*–b˛‘·÷ q•+∫b˛‘ê&É≥! Çe˙ï $qï ‘·s¡Tyê‘·
$y˚ø£+ >∑\ e÷qe⁄\≈£î z Á|üX¯ï ñ<äsTT+#·ø£ e÷q<äT..
J$‘·eT+fÒ Ç+‘˚Hê? 
41