Professional Documents
Culture Documents
User Manual
User Manual
gzikp b'e ;/tk efw;aB, gzikp ;oeko tb' ;zftXkB dh Xkok 315 d/ sfjs
;oeko dhnK doik^I ns/ II ;/tktK Gosh eoB bJh pDkfJnk frnk j? . fJj
;z;Ek$ndkok nkgD/ ezw eko ftu fpBK G/d Gkt iK okiBhse dpkn s' ezw eodk j?.
fJ; ;z;Ek ftZu ezw eoB tkb/ nfXekohnK$eowukohnK dk t/otk ns/ T[BQK tb'A ehs/
iKd/ ezwK ekoK dk ;zy/g t/otk gzikp ;oeko B{z ;{uBK ns/ seBkb'ih ftGkr tb'A ikoh
ehs/ rJ/ r;ash gZso Bzpo 2$25$2005 1J/nko$550 fwsh 26^9^2005 nB[;ko ;zy/g
t/otk gzcb?N ftZu fsnko eo fdsk frnk j?. fJ; nB[;ko nkw iBsk B{z fJ; ;z;Ek d/
;{uh
u?gNo 1
ikD gfjukD
5
u?gNo 1
1H1 feqgk eoe/ j;sg[;fsek dh fJ; g[;se okjh gzikp b'e ;/tk efw;aB d/
fgS'eV s/ ukBDk gkU ndko/$;z;Ek Bkb ;pzXs ;{uBK T[gbpZX ehsh
rJh.
1H2 j;sg[;fsek dk T[d/;a$wzst nkw iBsk B{z fJ; ndko/ dh ekoiae[;absk
pko/ ikDekoh d/Dk.
1H3 fJj j;sg[;fsek fejV/ i' ftnesh th fJ; ndko/ Bkb ;pzXs ;{uBK
ftneshnK$;z;EktK$;zrmBK b?Dh ukj[zdk j't/.
nkfd bJh bkj/tzd j?.
1H4 j;sg[;fsek ftZu gqkgs gzikp b'e ;/tk efw;aB, gfNnkbk.
ehs/ ikD tkb/ ;{uh dk
;zrmB
1H5 gqhGk;aktK (feqgk eoe/ efw;aB Gkt gzikp b'e ;/tk
g[;fsek ftZu toshnK ikD efw;aB,gfNnkbk.
tkbhnK tZy tZy gqhGk;aktK w?Apo Gkt w?Apo s/ u/now?B nkc dh efw;aB.
dk toBD eo')
1H6 j;sg[;fsek ftZu ;akwb (1) b'e ;{uBK nc;o, gzikp b'e ;/tk
fB:wK ;pzXh ft;Eko ;fjs efw;aB, gfNnkbk
ikDekoh ns/ j'o ikDekoh (2) ;jkfJe b'e ;{uBK nc;o, gzikp b'e
bJh ;zgoe eoB tkb/ ;/tk efw;aB, gfNnkbk
ftnesh
1H7 j;sg[;fsek s'A fJbktk ;w/A ;w/AA nB[;ko id' th e'Jh n;kwh
ikDekoh gqkgs eoB ;pzXh ftfrnkgs ehsh iKdh j? sK T[; d/ noiah
ftXh ns/ ch; ckow ;pzXh ;{uBK ns/ ch; pko/ ikDekoh
efw;aB tb' fB:[es ehs/ rJ/ b'e ;{uBK
nca;o ns/ ;jkfJe b'e ;{uBK nca;oK gk;'
gqkgs ehsh ik ;edh j? .
6
u?gNo 2 (w?B{nb 1)
;zrmB dhnK ft;a/;asktK ezweko ns/ fvT{NhnK
hnK
7
u?gNo 2
2H1 ndko/ dk wzst$T[d/;a gzikp b'e ;/tk efw;aB fJe ;zftXkfBe ;z;Ek
j? i' gzikp ;oeko dhnK doik-. ns/ ..
dhnK ;oekoh ;/tktK dhnK
fB:[eshnK$soZehnK$ nB[;k;aBh ezwK s'
fJbktk ftGkrh ;/tk fB:wK dk ezw eodk j? .
2H2 ndko/ dk fw;aB$ftiaB b'e ;/tk ;kvk Xow T[sw ezw Bk GkT[ Bk Gow
2H3 ndko/ dk pDso$fJsjk; ;z:[es gzikp b'e ;/tk efw;aB i' gzikp b'e
;/tk efw;aB dk g{otrkwh ;h, fi; dk
j[ewBkwk y?po dZo/ sA' fdZbh B/V/ iwBk sZe
ubdk ;h, dh ;EkgBk 1 wJh, 1937 B{z bkj"o
fty/ ehsh ;h. d/;a tzv T[gozs gzikp b'e ;/tk
efw;aB dh g[Bo ;EkgBk cotoh, 1948 ftZu
f;awbk fty/ ehsh rJh ;h, fi; dk ;za;'fXs
nfXeko y/so T[; ;w/ g{oph gzikp gqKs se
;h . gzikp ns/ g?g;{ okiK d/ ftbhB j' ikD
T[gozs fJj dcaso pdb e/ gfNnkb/ nk
frnk. fJ; d/ nfXeko y/so ftZu j[D T[j
;kok fJbkek j? i' T[dA' g?g;{ gzikp b'e ;/tk
efw;aB d/ nfXeko y/so nXhB ;h. ;kb
1966 ftZu gzikp d/ g[BormB d/ f;ZN/ ti'A fJ;
dhnK ;hwktK th ;ze[fus j' rJhnK ;B .
wA?po ns/ u/now?B dh fB:[esh Gkos
d/ ;zftXkB d/ nkoNheb 315 d/ sfjs ehsh
iKdh j?.
2H4 ndko/ dk ezweko 320(1) oki b'e ;/tk efw;aB dh fvT{Nh j't/rh
2H5 fe T[j eqwtko oki dhnK ;/tktK ftZu fB:[esh
& eoB bJh gqhfynktK b?D dk gqpzX eo/ . oki
2H6 b'e ;/tk efw;aB i' th ;{os j't/, dh fBwB
wkwb/ ;pzXh ;bkj bJh ikt/rhL^
(T) f;tb ;/tktK ns/ f;tb nk;kwhnK dh
Gosh d/ YzrK d/ Bkb ;pzXs ;ko/ wkwfbnK
;pzXh
(n) f;tb ;/tktK s/ nk;kwhnK dhnK
fB:[eshnK eoB bJh s/ soZehnK d/D s/ fJe
;/tk s' d{ih ;/tk ftZu soZehnK d/D ns/
pdbhnK eoB ns/ nfijhnK fB:[eshnK,
soZehnK iK pdbhnK eoB bJh T[whdtkoK dh
T[fussk goyD d/ f;XKsK ;pzXh .
(J) f;tb j?;hns ftu Gkos ;oeko iK oki
;oeko nXhB ezw eoB tkb/ ftnesh s/
gqGkt gkT[D tkb/ ;ko/ nB[;ak;aBh wkwb/ fiBQK
ftZu nfij/ wkwfbnK ;pzXh w?w'ohnb ns/
g?Nh;aB ;kwb jB .
2H10 iBsk dhnK f;aekfJsK dk i/eo fe;/ T[whdtko tb' e'Jh f;aekfJs gqkgs
fBgNkok eoB dh ftt;Ek j[zdh j? sK T[; dk :'r itkp ;pzXs ftnesh
B{z G/I fdsk iKdk j?.
2H11 w[Zy dcaso ns/ d{;o/ dcasoK d/ gzikp gpfbe ;oft; efw;aB dk w[Zy dcaso
tZy tZy ;sZo d/ gs/ (feqgk gfNnkbk fty/ j? fJ; dk gsk gzikp gpfbe
eoe/ fJBQK gfsnK dk fiabQk ;oft; efw;aB,pkoKdoh rkovB,gfNnkbk j?.
gZXo s/ torheoB eo' 147001 (P.B.No.39)
2H12 dcaso d/ y[ZbD ns/ pzd j'D dk ezw ekih fdBK ftZu dcaso dk ezw eki dk
;wK ;wK ;t/o/ 9H00 ti/ s' ;akw 5H00 ti/ sZe j?
.
9
u?gNo 3 (w?B{nb 2)
nfXekohnK ns/ eowukohnK dhnK ;aeshnK ns/ eost
10
Chapter-3
Others Chairman
Duties Secretary
Secretary Examination
gzikp
ikp b'e ;/tk
tk efw;
efw;aB d/ eowukohn
eowukohnK dh fvT{
fvT{Nh
Nh ns/ tZy tZy pqKuk
Kuk dk t/otk
otk j/mK
mK
fdsk
fdsk iKdk j?L
fJ; s'A fJtkbk gqhfyneK tZb'A T[so gZsohnK u?fezr ;pzXh fwjBskB/ dh
;oeko tZb'A gqtkBs do Bkb ndkfJrhnK eotkT[DhnK . gqhfynktK Bz{ eotkT[D bJh
yikB/ ftZu czvI vokn eotkT[D/ ns/ gqhfynk eotkT[D bJh b'VhAd/ gqpzX eoBk .
gzikp oki d/ tZy tZy ftGkrK tb' ro[Zg^J/ ns/ ph nfXekohnK d/ gqkgs j'J/
soZeh ;pzXh e/;K B{z jo gZy s' o{bK nB[;ko tkfunk$x'fynk iKdk j?$ efw;aB dh
o{bia e/;
(1) ;oeko tb' o{bK dh pDso ns/ ;'X ;pzXh sithiKa B{z gqubs ftGkrh o{bK
ns/ gzikp f;tb ;/tktK (nkw ns/ ;KMhnK ;/tk ;aosK) fB:w 1994 Bkb
nB[;ak;aBh e/;
;ko/ ftGkrK tb'A gqkgs nB[;ak;aBh e/;K Bkb ;pzXs e/;K B{z gzikp
f;tb ;/tktK (;ik ns/ nghb) o{bi, 1970 d/ sfjs w[ezwb foekov ;fjs u?e eoB
T[gozs efw;aB d/ j[ewK bJh g/;a ehsk iKdk j?$ efw;aB d/ c?;b/ nB[;ko jh ;oeko B{z
iBob ;jkfJe
gzikp b'e ;/tk efw;aB d/ ezw eki ;pzXh ;kbkBk fog'oN fsnko eoBk$
d{;o/ ;ko/ ;N/N gpfbe ;oft; efw;aBK Bkb fbyk gVhQ (;w/s ;zx b'e ;/tk efw;aB)
fBZih ;eZso
fJj fJe nk;kwh ro[g J/ ftu j?, i' Goh j'Jh j? ns/ fJj nk;kwh
wkB:'r u/now/?B ih Bkb nN/?u j?.
bhrb ;jkfJe
fJj fJe nk;kwh ph ro[Zg ftZu j?. i' ykbh j? ns/ bhrb ;jkfJe e'oN
e/;K dh monitoring eodk j? . foZN gNh;aB ns/ n?;Hn?bHghH d/ itkp fsnko eodk
j?.
16
u?gNo 4 (w?B{nb 3)
3)
ezw eoB bJh o{bia, ftfB:w jdkfJsK ns/ foekov
17
u/?gNo 4
u?gNo 5 (w?B{nb 4)
Bhsh fBoXkoB ns/ bkr{ eoB d/ ;pzX ftZu iBsk iK iBgqshfBXh ;bkj bJh
pDkJh rJh' ftt;Ek dk t/otk
19
u?gNo 5
u?gNo 6 (w?B{nb 5)
b'e gqknfXekoh d/ e'b iK T[BQK d/ ezNo'b ftZu T[gbpZX d;skt/iaK dk
e?N/rohtkJhia t/otk
21
u?gNo 6
6H1 ;oekoh d;skt/ia ftu ;w/ ;w/ nB[;ko id' th e'Jh nk;kwh
;{uBK d/D bJh fBwBfbys ftfrnkgs ehsh iKdh j? sK T[; ;pzXh noiah
gq'ckow/ dh tos' eo'. fJ; ckow o{bia$o?r{b/;aB jdkfJsK nkfd ;pzXh
d/ Bkb fJj th df;nk ikt/ ikDekoh iK ch; pko/ efw;aB d/ b'e ;{uBK
fe fJj d;skt/ia feE' nca;o$;jkfJe b'e ;{uBK nca;oK Bkb
T[gbpZX j[zd/ jB fit/ fe ;zgoe ekfJw ehsk ikt/. id'A th e'Jh
;eZso/s gZXo s/ nk;kwh ftfrnkgs ehsh iKdh j? fJ; pko/
vkfJo?eN'o/N iK e'Jh j'o nypko ftZu th fieo ehsk iKdk j?.
(feqgk eoe/ d{;o/ dk
T[g:'r eoB bJh b?tb dk
fieo eo').
;hohnb Bzpo
e?Nkroh nkc d;skt/ia
d;skt/ia dk Bkw ns/
ikDekoh (Introduction)
fJe bkJhB ftZu
d;skt/ia gqkgs eoB dk
Yzr
22
u?gNo 7 (w?B{nb 6)
p'ov gqh;ad ew/NhnK ns/ j'o p'vhia dk t/otk
23
u?gNo 7
u?gNo 8 (w?B{nb 7)
b'e ;{uBK nfXekohnK d/ Bkw, gdBkw ns/ j'o t/ot/
t
25
u?gNo 8
u?gNo 9 (w?B{nb 8)
c?;bk b?D dk Yzr
27
u?gNo 9
9H1 fe;/ ft;a/ s/ c?;bk b?D bJh fJ; pko/ ;pzXs ;/tk fB:w ns/ ;w/ ;w/ f;o
eh ftXh fsnko ehsh iKdh ;oeko tb' ikoh ehshnK ikdhnK jdkfJsK
j?. (;eZso/s w?B{nb ns/ (n) o{bia nkc gq';hiao nkc gzikp b'e ;/tk
o{bia nkc fpiB; w?B{nb efw;aB (J) gzikp b'e ;/tk efw;aB d/ ezw
ns/ j'o oP{bia$o?r{b/;aB ;pzXh ftfB:w ns/ jdkfJsK B{z fXnkB ftZu
nkfd ;pzXh jtkbk fdsk ik ofynk iKdk j?.
;edk j?.
(c) rkJhv
bkJhBia$fBod/;a, i/
e'Jh j'D
u?gNo 10 (w?B{nb 9)
Noh)/
nca;oK$nfXekohnK ns/ eowukohnK dh fBod/;aeK (vkfJo?eNoh)
30
u?gNo 10
10H1 ;{uBK fBwBfbys nB[;ko j?L
bVh BkA nj[dk n?; aNh c""B Bzpo c?e; J n?vo/;
Bzpo vh ae"v nkfc; h a
w/
b
1 Lt.Gen.(Retd) u/now/B 0175 5011901 5014831 #35-J/
Bfozdo gkb f;zx nkfc;o
jhok ,PVSM, fJzeb/t
AVSM, M&D c/;-I, B/V/
fBT{
nc;o
eb"Bh,
gfNnkbk
2 ;qhwsh i;gkb e"o w?Apo 0175 5011905 #254
;?eNo -11
J/,uzvhrV
3 ;qh irs/;ato f;zx w?Apo 0175 5011907 #106
w[jZbk
sysg/;a
fgzv/vke,
wihmk,
nfwzqs;o
4 g': ;fwzdo ;aowk w?Apo 0175 5011909 #5 b?B Bz
fJzdokg[oh
, gmkBe"N
5 ;qh fpeowihs f;zx w?Apo 0175 5014814 #1308
ykb;k feq;aB
Bro,
f;tb
bkJhB,
b[fXnkDk
6 ;qh nwogqskg f;zx w?Apo 0175 5011903 #4311
f f ftoe nopB
n;N/N
31
c/;-II,
gfNnkbk
7 ;qh b"e BkE nkrok w?Apo 0175 5014813 #563
nopB
n;N/N
c/;-II,
ibzXo
8 g'q: Bhbw ro/tkb w?Apo 0175 5011906 #7/12
gzikp
:Bhtof;
Nh,
b[fXnkDk
9 ;qhwsh iwhs e"o w?Apo 0175 5011904 #133
s/ih ;?eNo 16
J/,
uzvhrV
10 ;qh r[ogqskg f;zx w?Apo 0175 5014815 #1091
wkB c/; 5 n?;
aJ/ an?;
Bro,
w[jkbh
11 ;qh ;[gqhs x[zwD w?Apo 0175 5014810 #1C
pokV
;NohN,
jhok
Bro,
gfNnkbk
12 fw; i;bhB e"o ;zX{ ;eZso 0175 5011902 f;tb
gh a;h an?; a bkJhb,
G{fgzdok
o'v,
gfNnkbk
32
ekoieoh BzL28,nkBz
(THn?;Hvh d Bro ph
H) gfNnkbk
u?gNo 11 (w?B{nb10)
b10)
jo/e nfXekoh ns/ eowukoh d[nkok gqkgs wkf;e wkDGZsk ns/ T[;d/
fBoXkoD dk sohek
35
u?gNo-11
bkr{ Bjh
36
u?gNo 12
e'Jh ;ehw bkr{ Bjh j[zdh j?, feTAfe BkB gbkB piN j?.
bVh j?v siathias piN wzBi{o ehsk ;'X/ nB[;ko obhiav$fv;po; e[Zb youk
BzH 2013^14 piN nB{wkB 2013^14 v ehsh oew upto
2013^14 (fe;asK) 31.3.2014
1 Salary 5,85,90,000 5,85,20,000 4,85,20,000 4,85,16,295 4,85,16,295
B'N gzikp b'e ;/tk efw;aB dk piN w/io j?v 2051 ftu vhwKv Bzpo 18 sfjs BkB
gbkB (ukoiv) wzBi{o ehsk iKdk j?.
38
u?gNo 13
(T) gq'ckowk$;ehw dk BK
(n) gq'ckowk$;ehw dk ;wK
(J) gq'ckowk dk T[d/;a
(;) gq'ckowk dk G"fse ns/ ftsh
fB;akBk (target) fgSb/ ;kb
(j) bkGnoE dh gksosk
(e) bkG dh gfjbh ;aos
(y) nB[dkB$;jkfJsk gqkgs eoB
dh ftXh
(r) gksosk fB;afus eoB bJh
eokJhN/ohnK
(x) fds/ ikD tkb/
nB[dkB$;jkfJsk
dk t/otk
(C) nB[dkB$;jkfJsk d/ tzvD dk
sohek
(u) gqkoEBk gZso d/D bJh feE/$
fe;B{z ;zgoe ehsk ikt/.
(S) gqkoEBk gZso bJh ch; (fiE/
bkr{ j't/)
(i) j'o ch; (fiE/ :'r j't)/
(M) gqkoEBk gZso dk gq'ckowk (fiE/
bkr{ j't/, fiE/ noih ;kc
ekri T[s/ d/Dh j't/ T[E/ dZf;nk
ikt/ fe T[;B/ noiah ftu eh
fieo eoBk j?.
(R) ;fjgZsoK dh ;{uh (;oNhfce/N$
d;skt/i)
(N) ;fjgZsoK d/ gq'ckow/ (format)
(m) f;aekfJsk d/ ;pzX ftZu fe;
Bkb ;zgoe ehsk ikt/.
(v) T[gbpZX czvK dk t/otk (tZy tZy
;Zso s/ fit/ fe fibQk b?tb,
pbke b?tb nkfd)
(Y) bkGnoEK dh ;{uh(fBwB fbys
gq'ckow/ ftu)
u?gNo14 (w?B{nb13)
b13)
fonkfJsK, gofwN; iK gqkgseosk d/ ;pzX ftZu t/otk
41
u?gNo 14
(T) gq'ckowk dk Bk
(n) fB:w (fonkfJs, gofwN;$
nkE'okJ/i/;aB
(J) T[d/;a
(;) fB;akBk fgSb/ ;kb
(j) gksosk
(e) gksosk dk nkXko
(y) gfjbh b'V (Pre-requisits)
(r) bkG gaqkgs eoB dh ftXh
(x) fonkfJs$gofwN;$
nkE'okJ/i/;aB
(C) noiah ch;$fiE/ bkr{ j't/.
(u) noih dk gq'ckowk
(S) ;fjgZsoK dh ;{uh (;oNhfce/N$
d;skt/i)
(i) ;fjgZsoK d/ gq'ckow/ (format)
(M) gqkgs eosk dh ;{uh (fBwB
gq'ckow/ ftZu)
u?gNo15 (w?B{nb14)
b14)
ekoieosk d/ G[rskB bJh ;Ekfgs fB:w
43
u?gNo 15
15H1 feqgk eoe/ tZy tZy ftGkrK tb' efw;aB B/ ;kb 2013^14
n?rihfeT{;aB t/ohn; d"okB ;/tk fB:wK d/ e/;K
n?eNhthNhia$gq'rokw dk Bkow ns/ dh gqtkBrh ;pzXh ;{uBK
;N?vov dZf;nk ikt/ ibdh jh Upload eo
fdsh ikt/rh.
efw;aB B/ ;kb 2013^14
d"okB nB[;ak;aBh e/;K ftZu
101 e/;K dh gqtkBrh
fdsh .
efw;aB B/ ;kb 2013^14
d"okB soZeh e/;K dh
;{uBK ibdh jh Upload
eo fdsh ikt/rh .
gqhfynktK 2015^16L^
2015^16L^
Document 18 13
Photograpy 2 1
Serology 10 9
Teaching 70 52
12 SDE (civil & 27H4H2014 f;tb 900 682
Mechanicl) we?Bheb 412 291
13 Medical Officers(G) 2H3H2014 1474 1375
14 Vetering Officers 6H4H2014 333 301
45
u?gNo 16
16H1 ftGkr d[nkok tZy tZy ezw ;w/ ;w/ f;o id' th fe;/ u'D ;pzXh
d/ ;pzX ftu ikDekoh fdT[ ftfrnkgB iK Bshik efYnk iKdk j? sK fJj
i' fe fJb?eN'qfBe ckow?N website s/ display ehsk iKdk j?.
ftZu j't/.
47
u?gNo 17 (w?B{nb16)
b16)
;{uBK gqkgs eoB bJh BkrfoeK B{z T[gbpX ;[ftXktK
tXktK dk t/otk
48
u?gNo ^17
u?gNo-18
18H8 ndko/ d[nkok iBsk B{z fds/ ikD gzikp gpfbe ;oft; efw;aB fJe
tkbh j'o ;/tktK dk fttoD Gosh dk ndkok j? fJ; d[nkok
ro[Zg J/ ns/ ph ;/tktK dh Gosh
ehsh iKdh j? ns/ b'e fjZs ftZu
fdZsh ikD tkbh ;{uBK iBsk B{z fdZsh
iKdh j? .
54
nB[bZr^T
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64