SCRIPT NG EL FILIBUSTERISMO

Scene: Kaguluhan lamang ang ibubunga niyan!

Ibarra: Simoun:
Bilisan mo!! Nandyan na sila! (tatalikod)
(Pinagbabaril ng Mga kaguluhan, ha! ha!
mga Guwardiya Sibil) Nag
Tao1: -
Ngunit Ginoo lubhang ahhhh... alsa na
(Tinamaan ang ba kahit minsan ang bayang Ehipto? Nag
tao1 sabay talon ni Ibarra) -
(Lalabas si Rizal at babarilin ng Guwardiya Sibil) alsa na ba ang
(Mga tauhan sa unang tagpo ay magsasagwan mga bilanggong Hudeo laban sa banal na si Tito?
habang Tao
sumisigaw ang Kapitan ng BAPORP, kayo, akala ko’y lalo kayong nakauunawa sa
ESTRIBORP..) kasaysayan!
Scene: Don Custodio:
SA KUBYERTA Ngunit ang iyong mga kaharap ay di mga
Donya Victorina Ehipsyo ni Hudeo. At ang l
: buenos días a todos ustedes! Kalahati upaing ito ay hindi
lamang ang takbo ng makina, Kapitan, Bakit hindi miminsang naghimagsik, sa mga panahong ang
natin mga
bilisan? tagarito ay pinipilit na maghakot ng malalaking
Kapitan: kahoy
Kapag bumilis pa’y maglalagos na tayo sa upang gawing mga daong, kung hindi dahil sa mga
palayang iyon Ginang.. pari...
(sabay kindat kay Doña Simoun:
Victorina) Ang mga panahong yaon ay malayo na, ang
Donya Victorina: mga pulong ito ay hindi na
Mangyari ay wala ni isa mang maayos muling maghihimagsik,
na lawa sa lupaing ito! bigyan man sila ng lalong maraming gawain at
(nagkatinginan ang mga prayle) patawan
Simoun: man sila ng lalong mataas na buwis.
Ang lunas ay napaka dali Don Custodio:
(slang) Isang mulatong Amerikano!
, at sa Ben Zayb:
katotohanan ay di ko alam kung bakit wala ni Indiong Ingles!
sinuman Scene:
ang nakaisip nito. SA ILALIM NG KUBYERTA
(tinignan siya na may pagtataka) Kapitan Basilio:
(tumuro sa isang dako at sinundan ng mga mata Kamusta na a
nang ng kalagayan ni kapitan
mga naroroon) Tiyago?
Humukay ng isang tuwid na kanal buhat Basilio:
sa bunganga ng ilog hanggang sa l Tulad ng dati, ayaw pa rin niyang magpagamot
abasan at paraanin sa at ngayon po ay inutusan akong pumunta sa San
Maynila; alalaong baga’y magbukas ng isang Diego
bagong upang tingnan ang mga paupahang bahay nito.
ilog sa pamamagitan ng paggawa ng kanal at Kapitan Basilio:
sarhan (pailing na sumagot)
ang dating ilog Pasig. Noong mga bata
Don Custodio: pa kami nila
Ngunit saan kukuha ng ibabayad sa Kapitan Tiago, wala pa ang droga na iyan.
manggagawa? Hindi ko rin lubos maisip kung saan ba nagmula ang
Simoun: masamang gamot na iyan.
Walang magugugol, Don Custodio, Pag Isagani:
ka’t Mawalang galang na po, ngunit ang opyo ay
mga bilanggo ang gagawa. isang uri po ng halaman. Ito ay hindi isang gamot na
Don Custodio: katutuklas pa lamang, at hindi
Walang sapat na bilanggo! rin isang halamang
Simoun: katutubo pa lang sa ganitong kapanahunan, hindi
Kung gayo’y piliting gumawa ang mga ba,
mamamayan bata man o matanda! Basilio?
Don Custodio: Basilio:
Sang Kaya lang ay ano?
- (kinakabahan at umarko ang
ayon ako sa sinabi mo kaibigan. kilay)
(palihim Basilio:
na napangiti sa sinabi ng kasama) Teka, wag kang kabahan... ang gusto ko lamang
Kapitan Basilio: sabihin ay kaya lang, lagi niyang kasama ang tiya
Sa pagkakatanda ko, mayroon ngang niyang
opyo noon. Tama meron nga! ubod ng sungit
Ngunit ito’y hindi (bubulong ngunit malakas pa
gaanong napapansin dahil abala ang marami sa rin)
pag Palibhasa’y ma
- tanda na!
aaral. Maiba ako, kamusta na nga pala ang Basilio & Isagani:
itinatatag Hahahahaha!!!!
ninyong Akademya ng Wikang Kastila? (dumating ng mag
Basilio: -
Mabuti naman po, nakahanda na po ang mga aalahas na sa Simoun at nakisalo sa
guro at ang paaralang gagamitin usapan nang dalawang binata)
Kapitan B Simoun:
asilio: Magandang araw sa inyo. Maaari ba akong
Palagay kong di matutuloy iyon dahil makisali sa usapan ninyo? Tila kayo’y
tututulan ni Padre Sibyla. nagkakatuwaan.
Isagani: Basilio, ikaw ba
Matutuloy po sapagkat hinihintay na lang po ay pauwi na at magbabakasyon?
namin ang permiso pagkatapos na makipagkita ni Basilio:
Padre Ganoon na nga po Ginoong Simoun.
Irene kay Kapitan Heneral. Niregaluhan namin ng Simoun:
dalawang kabayong kastanyo At sino naman ang iyong kasama? Kababayan
at nangakong tutulungan mo ba siya?
niya kami. Basilio:
Kapitan Basilio: Hindi po Ginoo, ngunit magkalapit lamang ang
Saan kayo kukuha ng pera? aming bayan. Bakit Ginoo, hindi pa po ba kayo
Isagani: nakakarating sa bayan nila?
Aambag ang bawat eskwela, ang mga guro ay Simoun:
hati sa Pilipino at Kastila. Ang kagamitan naman ay Sadyang hindi ako nagtutungo sa mga
handog ng mayamang si Macaraig at ang isa sa lalawigan dahil ang mga tao doo’y hindi naman
kanyang bumibili
bahay. ng mga alahas, sa aking palagay ay dahil sa
Kapitan Basilio: mahihirap
Mabuti kung ganoon. Sana’y ang mga tao doon.
magtagumpay kayo sa inyong plano. Paano, mauna Isagani:
na Sadyang hindi lamang kami bumibili ng mg
ako sa inyo. Kailingan ko ng pumunta sa itaas. a
Maiwan gamit na hindi naman namin kailangan.
ko na kayo. (ngumiti ng pilit si Simoun ngunit bakas ang
Basilio: kanyanggalit)
Maiba nga ako, ano nga pala ang sabi ng iyong Simoun:
tiyo tungkol kay Paulita...? Bueno heto saluhan niyo na lamang ako sa
(napangiti lamang si Isagani) pag
Basilio: -
Teka, kaibigan... inom ng serbesa
(natatawa) Basilio:
tila yata ikaw ay Salamat Ginoo, ngunit hindi kami umiinom ng
namula nang ating mapagusapan ang iyong alak
kasintahan! Simoun:
Ang umiibig nga naman!!! Sabagay ay talaga Hindi
namang umiinom? Ika nga ni Padre Camorra
kaibig masama raw ang puro tubig ang iniinom.
- (gumuhit ang inis sa mukha ni Isagani)
ibig ang iyong kasintahan, maganda na’y Basilio:
mayaman pa. Kaya Kung tubig lang ang iniinom ni Padre Camorra
lang ay... ay wala sigurong tsismis silang maririnig.
Isagani: Isagani:
‘Di ang tunay na dahilan. Ang totoo’y ayaw niyang
tulad ng alkohol, makausap ko si Donya Victorina!
ang matabang na tubig ay Sce
nakamamatay ng apoy. At kapag tubig ay nagalit, ne:
iyon SA KUBYERTA
ay maaring lumawak at maging dagat na handang (sumungaw ang ulo ni Simoun sa may hagdanan)
magwasak at pumatay, kapag iyon ay pinainit at Don Custodio:
naging (pasigaw na anunsyo)
singaw ay handang tumunaw. Ano, saan naman
(natigilan si Simoun at halatang namangha) kayo nagtago? Hindi ninyo nakita ang bahaging
(tinignan ni Basilio ang dalawa saka siniko si pinakamainam sa paglalakbay.
Isagani) Simoun:
Basilio: Ay naku! Hindi ako nagtatago. Nakakita na
Ipagpaumanhin ninyo Ginoong Simoun, kami’y ako
mauuna na sa inyo. Ang tiyo ng aking kasama ay ng mga ilog at tanawin. Ang may kabuluhan lamang
naghihintay na sa amin doon sa may dakong sa
hulihan. akin ay yaong may mga alamat!
Simoun: Kapitan:
Walang anuman. Pangarap, Basilio p Kung sa alamat lang din naman ang pag
awang -
mga pangarap! uusapan, mayroon din niyan ang ilog Pasig. Nariyan
Basilio: ang
Napakatapang mong sumagot kay Don Simoun. malapad na bato, batumbuhay na sagrado bago pa
Isagani: dumating ang mga
Ang taong iyan ay nakapanghihilakbot! Halos kastila at pinagtitirahan ng mga
kinakatakutan ko! espiritu. May isang alamat, ang alamat ni Doña
Basilio: Geromina na... na...
Siya ang tinatawag na “Kayumangging Kardinal!” (naghahanap at biglang itinuro si
Isagani: Padre Florentino)
Kardinal? na alam ni Padre Florentino.
Basilio: Padre Sibyla:
Kamahal (nagmamalaki at nag
- -
mahalang itim kung siya mong ibig. Si halukipkip)
Don Simoun ang sanggunian ng Kapitan Heneral! Lahat
(Sa kabilang banda) ng tao ay
Kapitan: nakakaalam niyan!
Padre Florentino! Halina sa itaas! Naroon sina Doña Victorina:
Padre Camorra at Padre Salvi! Ngunit padre hindi ko pa alam ang
Padre Florentino: alamat na iyon?
Salamat Kapitan, subalit.. Ben Zayb:
Kapitan: Siyanga! Ano ba ang tungkol sa kwentong
Kung hindi kayo papanhik sa kubyerta ay iyon padre?
iisipin ng mga prayleng ayaw kayong makisalamuha Padre Sibyla:
sa (naglakad ng kaunti at tumanaw sa
kanila malayo) (inaakto ang mga pangyayari)
Padre Florentino: Sabi nila ma
Ako’y susunod na lamang.. y
Kakausapin ko lamang muna ang aking pamangkin isang estudyante...
na si Ben Zayb:
Isagani. ( Mawalang galang. ngunit Kapitan, alam ba
lalapitan si Isagani) ninyo kung saang dako ng lawa napatay ang isang
Isagani, nagngangalang Gueverra, Navarra o Ibarra?
huwag kang Doña Victorina:
aakyat ng kubyerta habang ako’y naroroon, baka Ibarra, Crisostomo Ibarra iyon ginoong
magpakalabis na tayo sa kagandahang loob ng Ben Zayb
Kapitan! (pinalo ng pamaypay
Isagani: si Ben Zayb)
Opo! . Siyanga
(pag pala! Saan nga ba, Kapitan? May naiwan kayang
- bakas
alis ni Padre Florentino) sa tubig?
Hindi iyon
(natahimik ang kapitan at napukol ang tingin ng Suisa o lahat ng lawa sa España pagsama
lahat -
sa kanya) samahin man.
(sound effects: Nakakita na ako ng mgasanay na mandaragat na
kagimbal nangahilo rito.
- Doña Vicorina:
gimbal Ginoong Simoun, mabuti pa’y bibigyan
) ko kayo ng
Kapitan: eficasent oil.
(itinuro ang isang direksyon at napukol ang Paulita Paki abot mo nga sakin
tingin ang
ng lahat kay Simoun) eficasent oil.
Hindi sa kanya! Paulita:
Doon...tumingin kayo sa malayo... Tiya hindi niyo po nadala.
(sabay tingin ng lahat Doña Victorina:
sa malayo) (hinila si Ginoon Simoun)
Ayon sa kabo ng mga kawal na tumugis kay Kung gayon
Ibarra, nang malapit na siyang masukol, ay tumalon sumama kayo sa akin at mayroon akong Bonamine
at sa
sumisid. Sinasabing may mga dalawang milya ang aking bagahe.
kanyang nalala Scene:
ngoy at sa minsang litaw ng ulo niya sa TAHANAN NI KABESANG TALES
tubig ay inulan siya ng bala. Doon sa malayo ay Huli:
nawala (nagwawalis)
na siya sa kanilang paningin, ngunit ang tubig sa Kuya sa iyong palagay, ako kaya’y
mga makakapag
dakong iyon ay nagkulay -
- aral din sa Maynila tulad mo?
dugo. Ngayo’y hustong Tano:
labintatlong taon na ang nakakalipas simula nang Aba oo naman.
iyan (lumabas ng bahay si Tales at Tata Selo)
ay mang (lumapit si Huli at Tano kay Tales)
yari. Tano:
Ben Zayb: Ama, si Huli? Kailan kaya siya makakapunta nang
Kung gayon, ang kanyang bangkay ay... Maynila upang mag
Padre Sibyla: -
Nakasama sa bangkay ng kanyang ama! aral?
Padre Salvi: Huli:
Hindi ba’t isa rin siyang filibustero? Kuya...
Ben Zayb: Kabesang Tales:
Iyan ang tinatawag na napakamurang Sa isang taon. Magsaya ka nang
paglilibing, hindi ba Padre Camorra? mahaba at mag
Padre Camorra: -
(patawang sumagot) aaral ka na sa Maynilakatulad ng mga
Lagi ko ngang dalaga sa bayan.
nasasabi na ang mga filibustero ay hindi Huli:
maaasahang Talaga ama?!
magkaroon ng maringal na libing. (niyakap ang ama)
Ben Zayb: Tano:
(nabaling ang pansin kay Simoun) Alam mo ama iniisip na niya si Basilio sa mga oras
Ngunit ano na ito at ang pangako sa kanya nito na
ang nangyayari sa inyo, Ginoong Simoun? Nahihilo pakasal sa
ba kanya...
kayo? Kayo Huli:
pa naman na datihang manlalakbay! (sinisiko
Kayo ba ay nalulula sa ganitong halos patak lang ng -
tubig ang laman? siko si Tano)
Kapitan: Kuya naman...
Dapat ninyong malaman na hindi ninyo (hinabol si Tano)
maipaparis sa isang patak ng tubig ang lakbaying Kabesang Tales:
ito. Maganda ang ani natin
Ang lawang ito ay higit na malaki sa alinmang la ama...
wa sa (bumuntong hininga)
Tata Selo: -
Maganda? Ngunit ano ang iyong ipinag aari ng korporasyon.
- Kabesang Tales:
aalala? Pag
Kabesang Tales: -
(naglakad upang aari?? May kasulatan ba kayo na
tanawin ang nag
lupain) -
Ang mga prayle ama... papatunay na sa inyo ang lup
(bumuntong hininga) ang ito??
Tata Selo: Padre Camorra:
Magpaumanhin ka! Ipagpalagay mo na ang Meron!!
iyong salapi ay nahulog sa tubig at sinakmal ng Kabesang Tales:
malaking buwaya at ang kanyang mga kamag At nasaan naman iyon?
- Padre Salvi:
anak ay At bakit mo kailangan makita?
sumama sa kanya. Kabesang Tales:
Kabesang Tales: Hindi ako magbabayad ni kalahati ng
Nguni buwis hanggat wala akong nakikitang katibayan na
t ama sila ay umaabuso na! inyo
Tata Selo: nga ang lupang ito.
Magpaumanhin ka! Tata Selo:
(dumating si Padre Camorra kasama si Padre Salvi (bumulong sa anak)
at Anak huwag ka nang
mga Guwardiya Civil) magmatigas...
Padre Camorra: Padre Camorra:
Telesforo! Mabuti at nandito ka! Hindi ba’t tama ang iyong ama,
Kabesang Tales: Telesforo? Wala kang mahihita kung patuloy kang
Magandang araw Padre ano po ang mag
naparito ninyo? -
Padre Camorra: mamatigas.
Kailangan mo nang magbayad nang Kabesang Tales:
buwis! Ang buwis Handa akong makipag
ay dalawandaang piso! -
Kabesang Tales: usapin maipag
Dalawandaang piso??!! Ngunit iyon ay -
napaka laki naman. laban lamang ang karap
Padre Salvi: atan namin!!
Kung hindi magbabayad ibigay sa iba ang (bahagyang
tungkulin ng paglilinang dito... lumapit upang sugurin ang dalawang prayle)
! (pinigilan ng mga Guwardiya Civil si Tales na
Padre Camorra: sugurin
Tama! Kung hindi ka magbabayad ang ang mga prayle at tinutukan siya ng riffle)
lupain ay ipalilinang ko na lamang sa aking Padre Camorra:
kasambahay. Qué barbaridad! Kunin ang anak na
Matagal na din siyang naging tapat na maninilbihan lalaki at gawing Guwardiya Civil
sakin. (pinalo ng riffle ang ulo ni Tata Selo at hinila si
Kabesang Tales: Tano)
Ako ang nag Huli:
- Bitiwan niyo siya! Ama!!
hirap na mag Kabesang Tales:
- Hindi!!! Wag ang aking anak!!
tanim at Tano:
mag Ama!!! Huli!!! Aaahhh!!!!
- (pag alis ay babalik ang mga guwardiya sibil)
ani dito. Ibinuhos ko ang pa Guwardiya Sibil:
wis at dugo ko upang Limang daang piso ang hinihingi ng
maiahon sa hirap ang pamilya ko. aming pinuno! Kung hindi’y mamamatay ang iyong
Padre Camorra: ama,
Ngunit hindi sa iyo ang lupang binibini.
nililinang mo! Huli:
Padre Salvi: Saan ako kukuha ng limang daang piso? Ang mga
Ito ay pag
alahas! Liban lamang itong Agnos. Handog ito sa ito? Itatago lamang ng huwad na wiikang ito ang
akin ni ating
Basilio! mga karapatan! Ang ating mga pagkatao!
(hahalikan ang Agnos) (Isusuot ang Basilio:
Ag Ginoong Simoun, mali ang inyong iniisip.
nos) Simoun:
Ngunit ito’y hindi sapat. Tama! Mamamasukan At ano ang iyong mahihita kung i
muna ako kay Hermana Penchang bilang utusan. kaw ay
Scene: makakapagtapos? Makikita mo bang masaya ang
nakakaraan. Sa aking palagay kayo po ang iyong
naghandog bayan? Makikita mo bang malaya ang mga tao? At
sa akin ng isang pakikiramay, ikaliligaya ko kung ano,
ako’y iyo na lamang bang hahayaan ang iyong ina at
makatutulong naman sa inyo. kapatid
(Kinasa ang rebolber at itinutok kay Basilio.) na mabulok sa ilalim ng lupa na tinatapakan ng mga
Simoun: taong siya mismong pumatay sa kanila?
At sa tingin mo’y sino B
ako? asilio:
(humakbang Ano ang nais ninyong gawin ko Ginoong Simoun?
paurong) Kaya ko ba silang ipaglaban gayong ako mismo ay
Basilio: wala!
Isang taong ipinalalagay kong napakadakila. Isa lamang akong hamak na estudyante, wala sa
Isang taong ipinagpapalagay ng lahat, maliban sa buhay.
akin, Hindi maaaring hukayin ang aking ina at iharap sa
na patay na at ang tinamong kasawian ay labis hukuman ang kanyanng bangkay at pagkatapos ay
kong mangbintang nang kung sino
ipinagdaramdam. -
Simoun: sinong kastila.
Isang nakamamatay na lihim ang iyong (Pagkatapos nito ay umalis ng payapa si Basilio.
nal Nanatili si Simoun sa kanyang kinatatayuan.)
aman. Isang lihim na maaari mong ikapahamak. Simoun:
Hindi mo ba naisip na dahil dito ay maaari kang Tama kaya ang aking ginawa? Bahala na!
masawi Mamamatay ang mahihina at matitira ang mga
sa aking kamay? Totoong ako’y naparito may labing malalakas! Kaunting
tatlong taon na ang nakakaraan, upang dakilain ang pagtitiis na lang, malapit na akong
isang kaibigan na inilaan ang buhay para ipaglaban magtagumpay. Kaunting tiis na lang.
ang Scene:
karapatan ng mga Pilipino laban sa mga mapang (inilatag ni Simoun ang mga kahon ng alahas niya)
- Simoun:
api. At (kinuha ang isang kwintas at
ngayo’y nagbalik ako upang ipagaptuloy ang inangat)
kanyang Mayroon akong kwintas dito na dati ay kay
nasimulan. Hindi ko akalaing ang lason na naiwan Cleopatra. Natagpuan ito sa
ay mga pirámide. Mayroon di
lubusan ng kumalat sa lipunan! At ang mga akong mga singsing na dati ay pag
kabataan! -
Wala ng ginawa kundi sumunod! Magpa aari ng mga
- mambabatas na Romano na natagpuan sa labi ng
alipin! Hin guho
di sa Cartago...
pinakikinggan! Kapitan Basilio:
Basilio: (humakbang at parang
Hindi G. Simoun! Kung hindi dahil sa pag nangangarap)
- Marahil yaong ipinadala ni Hannibal
aaral matapos ang digmaang Cannes.
ng mga kabataan ng wikang Kastila ay hindi tayo
pakikinggan ng pamahalaan. At ang wikang ito ang
magbubuklod ng tuluyan sa mga Pilipino.
Simoun:
Isang pagkakamali! Hindi
kailanman ito
magiging wikang pambansa! Aanhin natin ang
wikang