Predmet:

Prenos toplote i mase I

Predavač:

Akademik Prof. Dr. Ejup Ganić

Predavanje br. 2
 Analiza prenosa
toplote kondukcijom
 Diferencijalna
jednačina provođenja toplote
Primjenjujemo Furijeov (Fourier) zakon
što je veoma praktično za slučajeve
prostiranja toplote koji se mogu smatrati
jednodimenzionim, tj. temperatura se
mijenja samo duž jedne ose.
Pod jednodimenzionim prostiranjem toplote
možemo smatrati i kondukciju (difuziju) toplote u
tijelima cilindričnog i sveričnog oblika..
 Energetski (toplotni) bilans
∂t ∂t ∂t ∂ ⎛ ∂t ⎞
− λA − λA = − A(λ + ⎜ λ ⎟∂x )
∂x x
∂x x + Δx
∂x ∂x ⎝ ∂x ⎠

Ulaz Izlaz

∂t
q Adx ρ c p A dx
∂τ
Unutrašnje Promjena
generiranje toplote unutrašnje energije
 Jednačina jednodimenzionalnog
provođenja toplote

ulaz + unutrašnji izvor toplote (generiranje)

= izlaz + promjena unutrašnje energije
∂t ∂t ⎡ ∂t ∂ ⎛ ∂t ⎞ ⎤
− λA + qAdx = ρ c p A − A⎢λ + ⎜ λ ⎟dx ⎥
∂x ∂τ ⎣ ∂x ∂x ⎝ ∂x ⎠ ⎦
„ odnosno

∂ ⎛ ∂t ⎞ ∂t
⎜ λ ⎟ + q = ρ c p
∂x ⎝ ∂x ⎠ ∂τ
 Jednačina trodimenzionog
provođenja toplote

∂ ⎛ ∂t ⎞ ∂ ⎛ ∂t ⎞ ∂ ⎛ ∂t ⎞ ∂t
⎜ λ ⎟ + ⎜⎜ λ ⎟⎟ + ⎜ λ ⎟ + q = ρ c p
∂x ⎝ ∂x ⎠ ∂y ⎝ ∂y ⎠ ∂z ⎝ ∂z ⎠ ∂τ
„ Ako pretpostavimo da je λ konstanta:
∂ t ∂ t ∂ t q 1 ∂t
2 2 2
+ 2+ 2+ =
∂x 2
∂y ∂z λ a ∂τ
Parametar a=(λ/ρcp) se naziva koeficijent termičke
difuzije (m2/s).
Elementarna zapremina za trodimenzionalnu
analizu provođenja toplote
 Jednačina provođenja toplote u
cilindričnim i svernim
koordinatama
„ Cilindrični koordinatni sistem (r, ϕ, z):
∂ 2 t 1 ∂t 1 ∂ 2 t ∂ 2 t q 1 ∂t
+ + 2 + 2 + =
∂r 2
r ∂r r ∂ϕ 2
∂z λ a ∂τ
„ Sverni koordinatni sistem (r, ϕ, θ):
1 ∂ (r 2 t ) 1 ∂ ⎛ ∂t ⎞ 1 ∂ 2 t q 1 ∂t
+ 2 ⎜ sin θ ⎟+ 2 + =
r ∂t 2
r sin θ ∂θ ⎝ ∂θ ⎠ r sin θ ∂ϕ
2 2
λ a ∂τ
Elementarne zapremine u cilindričnom i
svericnom koordinatnom sistemu
 Početni uslovi
Početni uslovi se odnose na vrijeme, tj. na
vrijednost temperature u datom vremenu u
nekoj tački, ili duž odgovarajuće linije ili po
određenoj površini. Generalno početni
uslov podrazumjeva da je određena
funkcija (izraz) za τ ≈ 0, tj.
t (τ = 0, x, y, z )
 Granični uslovi
„ Konstantna temperatura
površine t ( x = 0,τ ) = t s

„ Konstantan toplotni
fluks na površini
∂t
−λ = qs
∂x x =0
 Granični uslovi (nastavak)

„ Izolovana površina
(adijabatski uslovi)
∂t
=0
∂x x =0

„ Konstantan toplotni
fluks na površini
∂t
−λ = α (t ( x = 0, τ ) − t ∞ )
∂x x =0
Klasifikacija problema prostiranja toplote
kondukcijom
(pravougaoni koordinatni sistem – x, y, z)
Klasifikacija problema prostiranja toplote
kondukcijom
(cilindrični koordinatni sistem – r, ϕ, z)
Klasifikacija problema prostiranja toplote
kondukcijom
(sverični koordinatni sistem – r, θ, ϕ)