TERJAH BUMI SAAT AKHIR

Pelajar kena tahu ASAS Bumi [dah belajar dalam geografi]

1. Utara [atas] , Selatan [bawah], Timur [kanan] dan Barat [kiri]

2. Khatulistiwa [0o]  pemisah Utara Selatan

3. Meridian Greenwich [0o]  pemisah Timur – Barat

4. Diameter Bumi  Garis lurus MESTI lalu PUSAT Bumi [180o]

(a) Utara  BERUBAH  Selatan [nilai sudut SAMA]
(b) Timur  BERUBAH  Barat [nilai sudut 180o]

5. Diameter Selarian Latitud  Garis lurus TERUS sahaja KIRI ke KANAN [180o]
(a) Utara  KEKAL  Utara [nilai sudut SAMA]
(b) Timur  BERUBAH  Barat [nilai sudut 180o]

6. Jarak antara dua titik : Bina garis lurus DARI titik KE Pusat
(a) JARAK TERPENDEK Kira berapa nilai sudut
(b) JARAK IKUT PERMUKAAN BUMI  Arah SAMA  TOLAK
 Arah BEZA  TAMBAH
(c) JARAK SEPANJANG MERIDIAN
Guna Formula
(d) JARAK SEPANJANG KHATULISTIWA Jarak = xo × 60

(e) JARAK IKUT SELARIAN LATITUD

 Kira jarak LURUS dari titik P ke titik Q [garisan kiri ke kanan SAHAJA]
 Kira berapa nilai sudut [sama  TOLAK, beza  TAMBAH]
 Guna Formula : Jarak = xo × 60 × kos Latitud

Jarak
7. Laju 
Masa
 Jarak  Laju  Masa
Jarak
 Masa 
Laju
Contoh Melibatkan DIAMETER :

P(30oU, 80oB) dan Q ialah dua titik di atas permukaan bumi.

Soalan Arah Gerakan Latitud Q Longitud Q Kedudukan Q

P
(a) PQ ialah diameter bumi 30oS 100oT (30oS, 100oT)

PQ ialah diameter P Q
(b) 30oU 100oT (30oU, 100oT)
selarian latitude

Contoh Pengiraan JARAK Melibatkan :

Hitung jarak setiap yang berikut :

Soalan Kedudukan Beza Sudut Pengiraan Jarak

P(30oU, 100oT) 180o – 30 o – 30 o

Jarak terpendek PQ 120 o × 60 = 7200 bn
Q(30oU, 80oB) = 120o
B(30oU, 8oB) 80oB – 40 oB
BV pada permukaan bumi 40 o × 60 = 2400 bn
V(0o, 40oB) = 40o
U(30oU, 40oT) 30oU + 20 oS
UW sepanjang meridian 50 o × 60 = 3000 bn
W(20oS, 40oT) = 50o
V(0o, 40oB) 40oB– 100 oT
VT sepanjang khatulistiwa 140 o × 60 = 8400 bn
T(0oU, 100oT) = 140o
90oU – 30oU
P ke kutub Utara P(30oU, 100oT 60 o × 60 = 3600 bn
= 60o
RU sepanjang selarian R(30oU, 48oB) 40oB + 40 oT
80o × 60 × kos 30o = 740 bn
latitud U(30oU, 40oT) = 80o

 bn tu batu nautika TAK TULIS pun tak pe

 Info Penting Yang Perlu Diketahui Untuk Mahir Topik Ini

Bil Perkara Penerangan Ok?

 Ukur U dan S dengan Khatulistiwa sebagai pemisah
1 Latitud  Diukur dari pusat Bumi & Khatulistiwa
 Maksima 90oU dan 90oS

 Ukur B dan T dengan Meridian Greenwich sebagai

pemisah
2 Longitud
 Diukur dari pusat Bumi & Greenwich
 Maksima 180oB dan 180oT

3 Pusat Bumi Di tengah2 Bumi

2 titik yang melalui pusat Bumi
4 Diameter Bumi  Utara   Selatan (nilai sudut SAMA)
 Timur   Barat (nilai sudut mesti 180o)

2 titik yang selari dengan Khatulistiwa

5 Diameter Latitud  Latitud TIDAK BERUBAH.
 Timur   Barat (nilai sudut mesti 180o)

1. Jarak Terpendek ATAU Jarak Sepanjang Meridian

ATAU Jarak Pada Permukaan Bumi
 xo × 60 (sudut pada pusat bumi antara 2 titik)
6 Jarak
2. Jarak sepanjang Selarian Latitud Sepunya
 xo × 60 × kos latitud sepunya
(beza sudut antara 2 titik)

Mencari sudut suatu titik di beri jarak :

 xo / 60 ATAU  jika kes (6)(1)
8 Sudut antara 2 titik  xo / (60 × kos latitud sepunya)  jika kes (6)(2)
Arah SAMA  Tolak
Arah BEZA  tambah
7 Laju Laju = Jarak / Masa
Jarak dalam BATU NAUTIKA [1 b.n = 1.852 km]
8 Ukuran
Laju dalam KNOT [1 knot = 1.852 kmj]
Kertas 1 : 1 ke 2 soalan [menyatakan kedudukan titik]
Kertas 2 : Bahagian B [12 markah]
 Menyatakan longitud atau kedudukan titik diberi
diameter 2 titik
9 SPM
 Menyatakan kedudukan suatu titik diberikan jarak
ATAU cari jarak dua titik
 Menyatakan tempoh masa atau laju atau jarak
suatu penerbangan diberi 2 dari 3 perkara itu.
Contoh Soalan : Kertas 2

1. J(40o U, 60o T), K(40o U, 40o B),L dan M ialah empat titik di atas permukaan bumi.
JL ialah diameter bumi.

(a) Nyatakan longitud bagi L [2 markah]

(b) Hitung jarak, dalam batu nautika, dari J arah ke barat ke K diukur
sepanjang selarian latitud 40oU [3 markah]

(c) M terletak 3300 batu nautika ke selatan J. Hitung latitud bagi M. [4 markah]

(d) Sebuah kapal terbang berlepas dari K dan terbang arah ke timur ke J sepanjang
selarian latitud sepunya dan kemudian terbang ke selatan ke M. Purata laju bagi
keseluruhan penerbangan ialah 650 knot. Hitung jumlah masa, dalam jam,
diambil bagi seluruh penerbangan itu
[3 markah]

90oU

40oB 60oT
= 100o
K(40oU,40oB) J(40oU,60oT)
  40oU

40oU
180oB 180oT
0 15oS

 15oS
M(15oS,60oT)

L(40oU,120oB)
 40oU

120oB 40oB 90oS 60oT

Jawapan Lengkap berdasarkan rajah di atas :

(a) 180o – 60o (d) Jarak K ke J = 4596

= 120oB …2M Jarak J ke M = 3300
Jumlah Jarak = 7896 ….1M
(b) = (40o + 60o) × 60 × kos 40 ….2M
= 4596 …1M Laju = Jarak / masa

3300 7896
(c)   55 …2M Masa  …1M
60 650
= 55o – 40o = 15oS …2M Masa = 12.15 jam …1M
2. Rajah menunjukkan kedudukan tiga titik J, K dan L pada permukaan bumi.
Diberi UJS ialah Meridian Greenwich. U

(a) Nyatakan J
(i) latitud K
K
(ii) kedudukan L
[4 markah]
65o
(b) M terletak 3240 batu nautika ke selatan J.
116o
Hitung latitud bagi M. L
[2 markah]

(c) Hitung jarak, dalam batu nautika dari J arah

ke timur ke K diukur sepanjang latitud sepunya.
[3 markah]
S
(d) Sebuah kapal terbang berlepas dari K dan terbang ke barat ke J kemudian ke selatan ke M
dengan laju purata 450 knot. Hitung masa, dalam jam, bagi keseluruhan penerbangan.
[3 markah]
90oU

116o

J(40oU,0o) K(65oU,116o
  T) 65oU

54o
11o M(11oU,0o) 11oU
180oB
0 L(0o,116oT) 180oT

40oU

90oS 116oT

Jawapan Lengkap berdasarkan rajah di atas :

(a) (i) 65oU …2M (d) Jarak K ke J = 2941

(ii) L(0o, 116oT) …2M Jarak J ke M = 3240
Jumlah Jarak = 6181 ….1M
3240 6181
(b)   54  …1M Masa  …1M
60 450
= 65o – 54o = 11oU …1M Masa = 13.7 jam …1M

(c) = 100o × 60 × kos 65o …2M

= 2941 …1M