ANALIZA FILMA PO DRAMSKIM ELEMENTIMA

„Breaking away“
„Breaking away“ ili kod nas preveden kao „4 mangupa“, je komedi-drama nastala po scenariju
Stojana (Steve) Tešić-a, koji je za isti dobio nagradu Oskar, a u režiji Pitera Jejtsa.
Radnja prati grupu od četvorice tinejdžera, koji na zaleđu svojih tinejdžerskih godina prolaze
kroz životne prepreke i samoispitivanje.
Dejv, Majk, Siril i Mučer su prijatelji proistekli iz porodice radničke klase, koji žive u
Univerzitetskom gradu Blumingtonu u Indijani. Svoje slobodno vreme dosta provode na
napuštenom veštačkom jezeru gde povremeno dolaze u sukob sa bogatijim studentima iz
obližnjeg Univerziteta, koi ih pogrdno nazivaju „rezači“, misleći na njihovo radničko poreklo i
kamenoresce koji tu žive. Iz tog konflikta kasnije će da se razvije velika motivacija koja će
uticati da ova grupa tinejdžera na neki način se popne na novu lestvicu u svojim životima.
Glavni lik, i ujedno lik koji gura sve ostale likove u konstrukciju i razradu priče, je Dejv. Dejv je
opsednut biciklizmom i Italijanskim biciklistima, do te mere da je preuzeo Italijanski naglasak i
fraze, kojima začinjava svoju mladalačku poletnost. Što se tiče njegove porodice, njegov otac,
bivši kamenorezac, sada prodavac kola, predstavlja figuru koja se protivi njegovim ponašanjem i
ne podržava ga i nema razumevanja za njega.
Dejv se zaljubljuje u lokalnu studentkinju i pretvarajući se da je Italijanski student, ulazi u
romansu sa njom. Na simboličan način ta romansa će se raspasti kao i njegovi lažni snovi o
Italijanskom timu biciklista, sa kojim dolazi u kontakt na jednoj trci, gde ga Italijanski tim,
videvši da će ih pobediti, ljubomorno odguruje, primoravajući ga na pad i eliminaciju sa trke.
Nakon toga, dešava se rasplet: Dejvove iluzije se raspršuju, i on shvata da prava snaga i
samopouzdanje dolazi iz vere u sebe, ne vezano za poreklo i pozadinu iz koje dolazimo. Uz
pomoć drugara i podršku porodice (otac ga na kraju podržava), on osvaja trku Indijanskog
univerziteta, kršeći predrasude i strahove koje društvo može da nam nametne.
Film obiluje realnim dijalozima, inspirativnim scenama i poetičnom atmosferom, i jednim od
najboljih filmskih krajeva, „freeze frame“-om na krupnom planu lica Dejvovog oca, koji
konačno zadovoljan što je Dejv izašao iz uloge „Italijana“ i počeo da se ponaša kao „normalan“
amerikanac, zatiče sina na ulici kako mu otpozdravlja na francuskom prolazeći u društvu nove
simpatije-francuskog porekla. Ovaj simpatičan kraj, donekle efektno završava film i stavlja tačku
na njega, ali isto tako ostavlja prostora za dalju emociju i razvoj koji gledaoci mogu da naslute iz
suptilnog razvoja mladalačkog duha pred kojim stoji život.