ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΟΜΕΑΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
Aκαδημαϊκό έτος 2016-1017
Εαρινό εξάμηνο
Tίτλος μαθήματος: ΓΦΝ17-ΚΦΝ17: Νεοελληνική λογοτεχνία 20ού αι. V. Η ποίηση
από το 1930 και εξής.
Διδάσκων: Eυριπίδης Γαραντούδης

Στόχος του μαθήματος

Στόχος του μαθήματος είναι να αναλυθούν αισθητικά και να ενταχθούν στο

ιστορικογραμματολογικό πλαίσιό τους ποιητικά κείμενα Ελλήνων ποιητών του 20ού
αιώνα, που εμφανίζονται ύστερα από τη γενιά του 1930 (Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας
Ελύτης, Γιάννης Ρίτσος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Νίκος Εγγονόπουλος κ.α.), ύστερα
δηλαδή από την εμφάνιση του μοντερνισμού στην ελληνική ποίηση, και συνεπώς
λειτουργούν, λιγότερο ή περισσότερο κατά περίπτωση, ως διάδοχη κατάσταση του
μοντερνισμού, εξελίσσοντας τον ή ανανεώνοντάς τον προς διαφορετικές κατευθύνσεις.
Επέλεξα να εξεταστούν με μεγαλύτερη έμφαση ορισμένοι ποιητές έναντι άλλων με
κριτήριο αφενός τη λογοτεχνική ποιότητα του έργου τους, αφετέρου το γεγονός ότι
αντιπροσωπεύουν βασικές εκδοχές της εξέλιξης της ελληνικής ποίησης ύστερα από τη
γενιά του 1930 και μέχρι τις μέρες μας. Οι ποιητές αυτοί είναι ο Τάκης Σινόπουλος, ο
Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Μάρκος Μέσκος, ο Πρόδρομος Μάρκογλου, ο Μανόλης
Πρατικάκης, ο Νάσος Βαγενάς, η Τζένη Μαστοράκη και ο Χάρης Βλαβιανός. Στο
πλαίσιο του μαθήματος θα επιχειρηθεί και η συνεξέταση του έργου των παραπάνω
ποιητών, ώστε να γίνει αντιληπτή η παράλληλη ανταπόκρισή τους στα αισθητικά
ρεύματα και τις ιστορικοκοινωνικές συνθήκες της εποχής τους.

Διδακτικό βοήθημα-Κείμενα:

Διδακτικό βοήθημα: Και με τον ήχο των για μια στιγμή επιστρέφουν… Η ελληνική
ποίηση τον 20ό αιώνα. Επίτομη ανθολογία, Ανθολόγηση – Πρόλογος Δώρα Μέντη,
Εισαγωγικά σημειώματα Ευριπίδης Γαραντούδης, Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg 2016.

Βιβλιογραφία:

1. Νάσος Βαγενάς, Για έναν ορισμό του μοντέρνου στην ποίηση, Αθήνα, Στιγμή 1984.
2. Αλέξανδρος Αργυρίου, Νεωτερικοί ποιητές του Μεσοπολέμου, Η ελληνική ποίηση.
Ανθολογία-Γραμματολογία, Αθήνα, Εκδόσεις Σοκόλη 1979.
3. Αλέξανδρος Αργυρίου, Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, Η ελληνική ποίηση. Ανθολογία-
Γραμματολογία, Αθήνα, Εκδόσεις Σοκόλη 1982.
4. Ευριπίδης Γαραντούδης, Από τον μοντερνισμό στη σύγχρονη ποίηση (1930-2006),
Αθήνα, Εκδόσεις Καστανιώτη 2007, σσ. 532. Δεύτερη έκδοση: 2009.

Ύλη εξετάσεων:

1. Τα ποιητικά κείμενα του διδακτικού βοηθήματος που γράφτηκαν από τους

εξεταζόμενους ποιητές και τα ανθολογημένα ποιητικά κείμενα που έχουν αναρτηθεί
στα «έγγραφα» του μαθήματος στο e-class.

1
2. Τα εισαγωγικά σημειώματα του διδακτικού βοηθήματος (εκτός του πρώτου) και
ορισμένα από τα ανθολογημένα φιλολογικά-κριτικά κείμενα που έχουν αναρτηθεί στα
«έγγραφα» του μαθήματος στο e-class.

Διάγραμμα μαθημάτων:

1ο. Οι όροι της διδασκαλίας. Γενική εισαγωγή. Το ιστορικό και το γραμματολογικό

πλαίσιο.
2ο. Οι όροι του μοντέρνου στην ποίηση. Ο ελεύθερος στίχος – η ελεύθερη ποίηση.
3ο. Οι όροι του μοντέρνου στην ποίηση. Η σκοτεινότητα – άλογη αλληλουχία του
νοήματος.
4ο Η ποίηση του Τάκη Σινόπουλου. Α.
5ο. Η ποίηση του Τάκη Σινόπουλου. Β.
6ο. Η ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη.
7ο. Η ποίηση του Μάρκου Μέσκου.
8ο. Η ποίηση του Πρόδρομου Μάρκογλου.
9ο. Η ποίηση του Μανόλη Πρατικάκη.
10ο. Η ποίηση του Νάσου Βαγενά.
11ο. Η ποίηση της Τζένης Μαστοράκη.
12ο. Η ποίηση του Χάρη Βλαβιανού.