Professional Documents
Culture Documents
éil
m) Áwªj M‰wš _y« v‹gJ X® myF ãiw¡F¡ mÂf msÎ ntiy brŒa¡ ToaJ.
M) ga‹gL¤j¡ Toa toéš cŸs M‰wiy Û©L«, Û©L« eh« ga‹gL¤j KoahJ.
ËtU« brh‰bwhlçš ÃiHfëU¥Ã‹ ÂU¤jΫ.
m) fhªj¥òy« v©kÂ¥ò k£L« bfh©l msÎ.
M) r£l fhªj¤Â‹ btëna fhªjéir¡ nfhLfŸ fhªj¤ bj‹Kidæš bjhl§» tlKidæš KoÍ«.
7 éil
m. fhªj¥òy« v©kÂ¥ò«, ÂirÍ« bfh©l msÎ.
M. r£l fhªj¤Â‹ btëna fhªjéir¡ nfhLfŸ fhªj¤ tl Kidæš bjhl§» bj‹ Kidæš KoÍ«.
gl« tiuªJ ghf§fis¡ F¿
1 ÑGŸs gl¤ij tiuªJ, bfhL¡f¥g£LŸst‰¿š Ïu©L ghf§fis¡ F¿¡fΫ.
(brš cly«, M¡[h‹, bl©ouh‹, »is¤j KoÎ¥ gFÂfŸ)
bl©oiuLfŸ
M¡[h‹
2 ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs kåj _isæš Ã‹tU« brašfis¡ f£L¥gL¤J« gFÂfis Kiwna m, M vd¡ F¿¡f.
m) Ef®jš czU« gFÂ M) gh®it czU« gFÂ
M. gh®it
m. Ef®jš
czU« gFÂ
czU« gFÂ
m. m£çdš
Ru¥Ã M. m£çdš
fh®bl¡°
_¢R¡ FHš
fiza«
yh§f®Ah‹° £L¡fŸ
fiza ehs«
(v©nlh»iu‹ gFÂ)
4
A B
8 bfhL¡f¥g£LŸs gl¤ij tiuªJ ÑGŸs ghf§fis¡ F¿¡fΫ.
m. v¡ir‹
éil
M. FHhŒ
ãô¡ëa°
Kis¡FU¤J
éij Íiw
iA¥ngh
fh£ilš
Kisnt®
é¤Âiy fU
Ýdš ÃuäfŸ
FÂiu
fl‰gR
kåj‹ btsthš
jtis
B éil
m. A –iry«, B- ònsha«.
M. Ú® k‰W« fåk bghU£fŸ .
Ï. czÎ¥ bghU£fŸ,
<. gfèš Úuhé¥ngh¡F, Ïuéš ntuG¤j« _ykhf.
5
éil éil
m. B-M‰wš X£l¤ij¡ F¿¡»wJ. m. 1. š eilbgW« ãfœ¢Á xë¢nr®¡if,
fhuz«: xU Nœãiy k©ly¤Âš M‰wš X£l« 3.š eilbgW« ãfœ¢Á Rthr«.
xnu Âiræš bršy ToaJ. M. xë¢nr®¡if¡F Co2, Ú®,g¢ira« k‰W« Nçaxëia
M. Áij¥gitfS¡F ga‹gL¤Â °lh®¢ jahç¡f¥gL»wJ.
v.fh. gh¡Oçah¡fŸ, óŠirfŸ.
17 A,B efu§fëš fhz¥gL« bjh‰WnehŒfŸ g£il éil
tiuglkhf¡ bfhL¡f¥g£LŸsJ. m. öŒikæ‹ik g‰wh¡Fiw
1. bl§F fhŒ¢rš, 2. vè¡fhŒ¢rš, 3. fhyuh, 4. Á¡F‹ R¤jkhd Ú® k‰W«
Fåah J¥òuÎ trÂæ‹ik.
m) efu« A æš fhz¥gL« nehŒ¡F v‹d fhuz«? M. A efu¤Â‰F.
M) vªefu¤Â‰F¡ fêÎÚ¡f«, öŒik äf mÂf Ï. 1. fêÎÚ® nkyh©ik,
mséš njit¥gL»wJ? 2 öŒik trÂfŸ,
Ï) A efu¤Âš cŸs nehæid v›thW 3. fê¥giw trÂfŸ.
f£L¥gL¤JÅ®fŸ? 4. jL¥óÁ nghLjš,
5. öa Úçš if fGΫ ÏltrÂ,
6.Rfhjhukhd czÎ¥gH¡f«
19 éil
m) Fë®ghd§fëš fiu¡f¥gL«
thÍ vJ?
m. fh®g‹ il M¡i[L. (C02).
M) m›thÍé‹ fiuÂwid
mÂfç¡f Ú§fŸ v‹d brŒÅ®fŸ? M. mG¤j¤ij mÂfç¤jš.
6
2 gl¤Âš A k‰W« B v›tif éirfŸ v‹gij¡ F¿¥ÃL 21 1.5 V ä‹åa¡Féir bfh©l ÏUä‹fy‹fŸ 5 X«, 10 X«,
0 15 X« ä‹jilfŸ k‰W« rhé Ït‰iw¤ bjhluhf¡ bfh©l
xU ä‹R‰W¥ gl¤Âid tiuf.
éil
A juhR B juhÁ‹ ÛJ brY¤J« éir éid vd¥gL«.
B k‰W« A juhÁ‹ ÛJ brY¤J« éir
v®éidvd¥gL«.
22 ËtU« glkhdJ xU _oa R‰¿‹ xU gF våš i1, i2, i3 M»a ä‹ndh£l§fis¡ fh©f
~ i1 = 1A i2 =2A i3 = 0.5A
23 TLjš édh¡fŸ 24 fhça mäy nrk¡fy‹ gl« tiuªJ ghf§fis¡ F¿
nthšlh ä‹fy« ÑnH ju¥g£LŸsJ a,b,c,d vd¡
F¿æl¥g£l ghf§fis¡ F¿¡fΫ.
d.f©zho gh¤Âu«
d f©zho mšyJ Ïu¥g® fy«
a .
1 ä‹fy«
5 f«Ã Ïiz¥ò
Ïiz¥g‰w f«Ã FW¡nf
c.m«nkhåa« 6
bršyš
FnshiuL fiurš
7 ä‹ és¡F
8 ä‹jil
d.fh®g‹, kh§fÜR il
M¡irL fyit khWgL« ä‹jil (m)
9
ä‹jilkh‰¿
10 m«Û£l®
11 nthš£ Û£l®
12 xëcäœ ilnahL
7
7 bghU¤Jf. éil
g£oaš I g£oaš II g£oaš I g£oaš II
m) thnrhÃu°Á‹ nehŒ jL¥ò m) thnrhÃu°Á‹ ilahbgO° Ï‹ÁÃl°
M) Ï‹Rè‹ ilahbgO° Ï‹ÁÃl° M) Ï‹Rè‹ ilahbgO° bkèl°
Ï) M¡ìnlhÁ‹ ilahbgO° bkèl° fU¥ig RU§f, éça¢
Ï) M¡ìnlhÁ‹
fU¥ig RU§f, éça¢ brŒjš
<) ijnkhÁ‹
brŒjš <) ijnkhÁ‹ nehŒ jL¥ò
10 bghU¤Jf. éil
fêÎ fêÎ Ú¡f btëna‰w¥gL« fêÎ¥
btëna‰w¥gL« fêÎ¥
Ú¡f cW¥ò fêÎ bghU£fŸ
fêÎ bghU£fŸ
cW¥ò ôçah, ôç¡ mäy«
fh®g‹ il M¡irL, 1 ÁWÚuf« ÁWÚ® ,»çah£oå‹ ie£u#‹
1 ÁWÚuf« éa®it
Ú® Mé fêÎfŸ
Eiupu btëna‰w¥g£l fh®g‹ il M¡irL,
2 ÁWÚ® mÂfkhd Ú®, c¥òfŸ 2 Eiupuš
š fh‰W Ú® Mé
ôçah, ôç¡ mäy« 3 njhš éa®it mÂfkhd Ú®, c¥òfŸ
btëna‰w¥g£l
3 njhš ,»çah£oå‹ ie£u#‹
fh‰W
fêÎfŸ
11 ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs C£l KiwfnshL, mt‰¿‹ Áw¥ò cW¥òfis j¡f vL¤J¡fh£Ll‹ bghU¤Jf.
1 j‰rh®Kiw C£lKiw ik¡nfhiurhnt®fŸ f°F£lh
2 x£L©âfŸ g¢ira« khndh£nuhgh
3 k£F©âfŸ Ah°nlhça§fŸ iAðf°
éil
1 j‰rh®Kiw C£lKiw g¢ira« iAðf°
2 x£L©âfŸ Ah°nlhça§fŸ f°F£lh
3 k£F©âfŸ ik¡nfhiurh nt®fŸ khndh£nuhgh
13 kh¿ÍŸs, ÂU«g¥ bgw ÏaY«, ÂU«g¥ bgw Ïayhj ts§fis Kiwahf¥ bghU¤Jf.
ts§fŸ A B C
ÂU¥g¥ bgW« ts§fŸ fç fh‰W bg£nuhèa«
ÂU«g bgw Ïayhj ts§fŸ iA£u#‹ Ïa‰if thÍ Nça xë M‰wš
éil
ts§fŸ A B C
ÂU¥g¥ bgW« ts§fŸ iA£u#‹ fh‰W Nça xë M‰wš
ÂU«g bgw Ïayhj ts§fŸ fç Ïa‰if thÍ bg£nuhèa«
14 bghU¤Jf éil
ÏU«Ã‹ fh®g‹ ÏU«Ã‹ fh®g‹
ga‹fŸ ga‹fŸ
tif rjÅj« tif rjÅj«
rh¡fil _ofŸ k‰W« f£ol§fŸ f£l k‰W«
v~F 2-4.5% v~F 0.25-2%
fêÎ Ú®¡ FHhŒfŸ jahç¡f vªÂu§fŸ jahç¡f
0.25- f£ol§fŸ f£l k‰W« njåU«ò ä‹ fhªj§fŸ jahç¡f
njåU«ò <0.25 %
2% vªÂu§fŸ jahç¡f
rh¡fil _ofŸ k‰W«
th®¥ÃU«ò <0.25% ä‹ fhªj§fŸ jahç¡f th®¥ÃU«ò 2– 4.5%
fêÎ Ú®¡ FHhŒfŸ jahç¡f
15 bghU¤Jf : - éil
1 MšfAhš m CO- 1 MšfAhš M -OH
2 MšoiAL M -OH 2 MšoiAL Ï -CHO
3 v¤jdhæ¡ mäy« Ï -CHO 3 v¤jdhæ¡ mäy« < -COOH
4 Ñ£nlh‹ < -COOH 4 Ñ£nlh‹ m CO-
9
tçir¥gL¤Jf
1 MÂkåj‹ Kjš j‰fhykåj‹ tiu bfhL¡f¥g£l kåj Ïd§fis tçir¥gL¤jΫ.
(ãah©l®jš kåj‹, nAhnkh bAÃè°, nAhnkh vu¡l°, nAhnkh brÃa‹.)
éil
nAhnkh bAÃè° nAhnkh vu¡l° ãah©l®jš kåj‹ nAhnkh brÃa‹.
2 m. ÁWÚuf¤Â‹ mik¥ò, braš myFfŸ ahit ?
M. ÁWÚ® btënaW« ghijæ‹ mo¥gilæš kåjfêÎ Ú¡f k©ly¤ÂYŸs ËtU« cW¥òfis tçir¥gL¤Jf.
(ÁWÚ® ehs« , ÁWÚ®òwtê, ÁWÚuf« , ÁWÚ®¥ig)
éil
m . be¥uh‹.
M. ÁWÚuf« ÁWÚ® ehs« ÁWÚ®¥ig ÁWÚ® òwtê
3 fh‰¿šyh¢ RthÁ¤jèš ____1____ v‹gJ 6 fh®g‹ bfh©l nr®k«, yh¡o¡ mäy« v‹gJ _____2____ fçk¢ nr®k«.
1. FS¡nfh°, 2. 3 fh®g‹
4 kåjå‹ Óuz k©ly¤Â‹ Ús« v‹d? Óuz k©ly¤Â‹ ghf§fis czÎ bršY« mo¥gilæš tçir¡»ukkhf vGJf.
éil.
9 Û£l®,
thŒ thŒFê bjh©il czΡFHš Ïiu¥ig ÁWFlš bgU§Flš ky¡Flš kythŒ
5 ËtUtdt‰iw¥ ga‹gL¤Â cz΢ r§»èia 6 ÑGŸs cz΢ r§»èia¥ go¤J Kiw¥gL¤Â, mjid
cUth¡Ff. M‰wš Ãuälhf kh‰Wf.
gh«ò, òš, fGF, jtis, bt£L¡»ë kšbgç → FUé → f«gë¥ó¢Á → gUªJ
éil éil
òš bt£L¡»ë jtis gh«ò fGF kšbgç → f«gë¥ó¢Á → FUé → gUªJ
bghUªjhij Ú¡Ff
1 bghUªjhj Ïizfis f©l¿f:
ã~¥ É‹ ie£u#‹ ãiyãW¤Jjš
tt mšèšfŸ
caç¢ Á¥òfŸ cæçfâ¥bgh¿fis cUth¡f
Ï©l®bguh‹fŸ gh¡Oça v®¥ò¥ òuj«
°bl« brš (_y¢ brš) khWghL milahj brš FGk«
éil Ï©l®bguh‹fŸ - gh¡Oça v®¥ò¥ òuj«.
2 bfhL¡f¥g£LŸs cl‰FiwghLfëš jåahd x‹iw¤ jFªj fhuz§fSl‹ f©l¿ªJ vGJf
.(jhyÁäah, ËnkhÃÄah, khiy¡f©, mšÃår«, f® mçthŸ Ïu¤j nrhif )
jåahd x‹W khiy¡ f© nehŒ :
fhuz« : k‰w nehŒfŸ gu«giu nehŒfŸ. Mdhš khiy¡f© nehŒ it£lä‹ A nehŒ MF«.
3 bghUªjht‰iw¤ nj®ªbjL¤J vGJf:
m) AIDS : ç£nuh itu°, è«nghir£LfŸ, BCG, ELISA
M) gh¡Oça nehŒ: bt¿ehŒ¡fo, fhyuh, rhjhuz¢rë, Ï‹òSa‹rh.
Ï) DPT jL¥óÁ:bjh©ilmil¥gh‹, fhrnehŒ, f¡Fth‹ ÏUkš, bl£lhd°<) kåjåš Ãsh°nkhoa¤Â‹ nehŒ
bjh‰Wãiy : °nghnuhRthæ£, Ûnuhnrhæ£, £nuhnghnrhæ£, nfä£nlhir£.
c) kd¥gçkhz«: gsgs¥ghd njhš. ešy ts®Áij kh‰w¢ brašghLfŸ, f©fëš fUtisa« m‰w¤j‹ik, j‹ gy« k‰W«
gyÅd¤ij m¿ªj ãiy.
10
éil
m. BCG
M. bt¿ehŒ¡fo, rhjhuz¢rë, Ï‹òSa‹rh
Ï. fhrnehŒ,
<. nfä£nlhir£.
c. gsgs¥ghd njhš. ešy ts®Áij kh‰w¢ brašghLfŸ, f©fëš fUtisa« m‰w¤j‹ik
4 Ñœ¡fhQ« ãuš gl¤ij c‰Wneh¡Ff
ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs m£ltizæèUªJ ‘x’ – ‹ nehŒ¡fhuâ k‰W« ts®Áij kh‰w¡ Fiwgh£L nehia¡ TWf:
Fiwgh£L nehŒ fhuâ
m lhahÃo° Ï‹ÁÃl° Ah®nkh‹ FiwghL
M lahÃo° bkšèl° Ï‹Rè‹ Ah®nkh‹ FiwghL
Ïja¤ jirfS¡f Ïu¤j« më¡F«
Ï fnuhdç Ïja nehŒ
jkåæš FiwghL
< ÁWÚuf braèH¥ò Ïu¤j¤ij tof£L« be¥uhåš braèH¥ò
éil
M. lahÃo° bkšèl° - Ï‹Rè‹ Ah®nkh‹ FiwghL.
5 brašfë‹ mo¥gilæš ÑnH bfhL¡f¥ g£LŸst‰¿š cça T‰Wfis¤ nj®ªbjL¡f.
m) ãô£ç Ru¥Ã Ah®nkh‹fisÍ«, behÂfisÍ« Ru¡»wJ
M) ijuhŒL Ru¥Ã ijuh¡ì‹ k‰W« Ï‹Rèid¢ Ru¡»wJ
Ï) Äo¡ bršfŸ bl°nlh°ouh‹ Ah®nkhid c‰g¤Â brŒ»‹wd
<) fiza« behÂfisÍ«, Ah®nkhidÍ« Ru¡»‹wd.
éil
Ï) Äo¡ bršfŸ bl°nlh°ouh‹ Ah®nkhid c‰g¤Â brŒ»‹wd
<) fiza« behÂfisÍ«, Ah®nkhidÍ« Ru¡»‹wJ.
6 ÑGŸs T‰WfŸ jtwhf ÏU¥Ã‹ rçahd T‰¿id vGJf.
m) Mšgh bršfŸ Ï‹Rèid c‰g¤Â brŒ»‹wd, Õ£lh bršfŸ FSnfhfhid c‰g¤Â¢ brŒ»‹wd.
M) fh®£onrh‹ nehŒ v®¥ò¤ j‹ikia¡ Fiw¡»‹wJ,
Ï) ijk° Ru¥Ã xU ãzÚ®¤ bjhFÂ. <) m©lf« K£ilfisÍ«, M©£nuh#idÍ« c‰g¤Â brŒ»wJ
éil
m. Mšgh bršfŸ FSnfhfhid c‰g¤Â brŒ»‹wd, Õ£lh bršfŸ Ï‹Rèid c‰g¤Â¢ brŒ»‹wd.
<) m©lf« K£ilfisÍ«, <°£nuh#idÍ« c‰g¤Â brŒ»wJ.
7 bghUªjhij Ú¡Ff. éil
m) cæç-MšfAhš, g¢ir Orš, cæç-<j®, bg£nuhèa«. m. bg£nuhèa«.
M) fhyuh, il~ghŒL, brh¿ Áu§F, ÓjngÂ. M. brh¿Áu§F.
8 bfhL¡f¥g£l M‰wš _y§fë‹ bga®fëèUªJ bghUªjhjij¡ f©LÃo¡f.
(fh‰W M‰wš, Nça M‰wš, Ú®ä‹ M‰wš, )
éil : Nça M‰wš
rçahd T‰iw nj®ªbjL¡f
1 cæç¤ bjhêšE£géaš, cæçaè‹ eÅd m¿éayhF«. Ïj‹ mo¥gil bjhêšE£g cjéahš gšntWg£l
bghUŸfŸ c‰g¤Â brŒa¥gL»‹wd. ÑnH bfhL¡f¥g£lt‰¿š v¡FG cæç¤ bjhêšE£g Kiwæš
cUth¡f¥gLtšiy vd¡ f©l¿ªJ fhuz« TWf.
i) behÂfŸ, fçk mäy§fŸ, °ouhŒLfŸ, jL¥óÁfŸ.
ii) jL¥óÁfŸ, behÂfŸ, v®cæ®bghUŸfŸ, fåk mäy§fŸ.
iii) v® cæç¥bghUŸfŸ, Ah®nkh‹fŸ, °ouhŒLfŸ, jL¥óÁfŸ.
iv) °ouhŒLfŸ, behÂfŸ, v®¥bghUŸfŸ, jL¥óÁfŸ.
éil ii. jL¥óÁfŸ, behÂfŸ,v® cæç bghU£fŸ, fåk mäy§fŸ
fhuz« : fåk mäy§fŸ cæ® bjhê‰E£g¤jhš jahç¡f ÏayhJ.
2 ËtU« ghÿ£ofë‹ Ïu¤j RH‰Áia és¡F« ãušgl¤Âid c‰Wneh¡fΫ.
i) ÑnH ju¥g£LŸs rçahd Ïu¤j¡FHhŒfŸ m , M , Ï , < ia nj®ªbjL¡f.
m) Eiupuš Áiu M) bgUŠÁiufŸ
Ï) Eiupušjkå <) kfhjkå
ii) P, Q, R, S khÂçfëš rçahd Ïizia¤ nj®ªbjL¡f.
11
3 ËtU« g¤Âia¥ go¡fΫ: bgU«ghyhd KJbfY«ÃfŸ jhilfis¥ bg‰W mš g‰fS« fhz¥gL»‹wd.
jhilfëš g‰fŸ mikªJŸs Kiw¡F¥ gšyik¥ò v‹W bga®. ghÿ£ofëš fhz¥gL« gšntW éjkhd g‰fŸ
ËtUkhW. bt£L« g‰fŸ(I), nfhiu¥g‰fŸ(C) K‹ filthŒ g‰fŸ(P) k‰W« Ë filthŒ g‰ ¥g‰fŸ khär¤ij¡
»ê¥gj‰F e‹F ts®¢Á milªJŸsJ. fŸ(M). mit Kiwna czit fo¥gj‰F«, »ê¥gj‰F«, bkšYtj‰F«
miu¥gj‰F« ga‹gL¤j¥gL»wJ. khär c©âfëš nfhiu Ϫj nfhiu¥ g‰fŸ jhtu c©âfëš Fiwthf
ts®¢Á milªnjh mšyJ Ïšyhknyh fhz¥gL»wJ.
ËtU« édh¡fS¡F éilaë¡f:-
i) jtisæ‹ nkš jhilæš xnu khÂçahd g‰fŸ fhz¥gL»wJ. Mdhš kåjåš khWg£LŸsJ. kåjåš
fhz¥gL« Ϥjifa gšyik¥ò¡F ______ v‹W bga®.
m) nAhnkhlh‹£ tif M) Inrhlh‹£ tif Ï) bA£onuhlh‹£ tif <) m¡nuhlh‹£ tif
ii) ghÿ£ofë‹ gšN¤Âu« ICPM = 2023 / 1023 v‹W vGj¥g£lhš Ïš Ïl« bgwhj g‰fë‹ tif _______
m) (I) bt£L« g‰fŸ M) (C) nfhiu¥ g‰fŸ Ï) (P) K‹filthŒ g‰fŸ <) (M) Ë filthŒg‰fŸ
éil.
i. Ï) bA£onuhlh‹£ tif,
ii. M) (C) nfhiu¥ g‰fŸ
4 bt›ntW thœél§fëš thœ»‹w cæçd§fŸ mªjªj thœél§fS¡F V‰wthW j¡fthœ¡if Kiw, czÎ¥
gH¡f«, clš mik¥òfSl‹ thœ»‹wd. Ïj‰F jftik¥ò v‹W bga®. ghÿ£oæ‹ Áw¥ghd jftik¥Ãid¤
nj®ªbjL¡f.
m) flšthœ ghÿ£oahd Âä§fy«, jdJ clš bt¥g¤ij Óuhf¥ guhkç¡f bg‰WŸs jftik¥ò
(jhil gÄ‹ j£Lfshf kh¿aJ / K‹iffŸ JL¥òfshf kh¿aJ / njhY¡foæš nrä¡f¥g£l bfhG¥ò)
M) czit f©l¿tj‰fhd btsthè‹ jftik¥ò :- (K‹iffŸ Ïw¡ifahf kh¿aJ /
fhšfŸ _ykhf jiyÑHhf¤ bjh§Fjš / gw¤jè‹nghJ ca® Ru¤Âš Ñ¢ÁL« xè btë¥gL¤Jjš )
éil
m. njhY¡foæš nrä¡f¥g£l bfhG¥ò,
M. gw¤jè‹nghJ ca® Ru¤Âš Ñ¢ÁL« xè btë¥gL¤Jjš
5 clè‹ `kh°l® bfä°£' v‹W ÁWÚuf« miH¡f¥gL»wJ – fhuz« f©l¿ªJ vGJf.
m) clèš bgw¥gL« mid¤J ntÂ¥bghUŸfS« ÁW Úuf¤Âš bgw¥gL»‹wd.
M) ÁWÚuf«, Ïu¤j¤Â‹ ntÂæiaò rk ãiyia¥ ngQ»wJ
Ï) ÁWÚuf«, clèš bgW« mid¤J ntÂ¥bghUŸfisÍ« btëna‰W»wJ.
<) ÁWÚuf«, clè‹ mid¤J ntÂ¥bghUŸfisÍ« nrä¤J it¤J¡bfhŸ»wJ.
éil M) ÁWÚuf«, Ïu¤j¤Â‹ ntÂæiaò rk ãiyia¥ ngQ»wJ.
6 ËtU« czÎtiyia c‰Wneh¡», jtwhd T‰iw¤
nj®ªbjL¡f.
m) i) 'A' c‰g¤Âahs®
ii) 'F' jhtu c©â
iii) 'H' mid¤J©â
iv) 'I' ÏWÂ C‹c©â
M) gl¤ÂYŸs czÎtiyæš v¤jid cz΢ r§»èfŸ cŸsd v‹gij¡
f©LÃo¡f.
éil
m. iv) 'I' ÏWÂ C‹c©â
M. 10 cz΢ r§»èfŸ.
7 ÑGŸs vL¤J¡fh£LfëèUªJ Inrhnlh¥, Inrhgh®fis milahs« fh©f.
40 35 40
18Ar , 17Cl , 20Ca , 17Cl37
éil
35 37
Inrhnlh¥òfŸ - 17Cl , 17Cl
40 40
Inrhgh®fŸ - 18Ar , 20Ca
eh‹ ah® f©l¿f
1 eh‹ ah® vd f©l¿f
i) ct®¥ò RitÍŸs mäykh»a eh‹ czÎ gj¥gL¤Jjèš ga‹gL»nw‹.
éåf® (mÁo¡ mäy«)
ii) eh‹ Á£u° tif¥ gH§fëš fhz¥gL»‹w nehŒ¤jL¥gh‰wš V‰gL¤J« fçk mäy«.
Á£ç¡ mäy«.
iii) eh‹ xU bfhy°£uhš bfh©l °OuhŒL. buh£ofhsh‹fëš fhz¥gLnt‹.
Ãç£årnyh‹.
12
14 ghiytd¢ NHèš thH x£lf« bg‰WŸs 15 kåj clèš Ïu¤j¢ R‰W cW¥òfŸ ahit?
jftik¥òfëš eh‹»id¡ F¿¥ÃLf. 1. Ïja«, 2. jkåfŸ,
x£lf¤Â‹ njhš jo¤jJ. 3. ÁiufŸ, 4. jªJ»fŸ.
njhèš Úiu nrä¡f¡Toa bršfŸ cŸsJ.
ml®¤Âahd f© òUt§fŸ cŸsJ.
ehÁ¤JisfŸ _oÍŸsJ.
16 FW¡nf guhkç¤jš v‹whš v‹d? 17 r®¡fiu¡ fiurš MšfAyhf kh‰wkil»wJ.
xU éy§if k‰nwhU éy§»‹ bg‰nwhuhš m) nk‰f©l braèš v¤jifa ãfœ¢Á eilbgW»wJ?
guhkç¡f¥gL»wJ. M) vªj E©Qæç <LgL»wJ?
v.fh. Fæè‹ FŠRfis fhf« ngâguhkç¤jš. éil
beh¤jš.
<°£.
18 gh¡Oça§fS« óŠirfS« ÏwªJnghd mšyJ mG»a jhtu,éy§Ffis óäæš Áij¡f¡ fhuzkh»‹wd. Áijªj
bghUŸfŸ kWRH‰Á¡F c£gL«nghJ, jhtu§fë‹ ts®¢Á¡F ga‹gL»wJ. Ïij eh« v‹dbt‹W miH¡fyh«?
éil
cæ® òé ntÂa¢ RH‰Á
19 Å£L¡ fêÎÚ® RH‰Áædhš V‰gL« e‹ikfŸ ahit? 20 ngh¡Ftu¤J thfd§fëš ga‹gL¤J« cæç-
éil vçbghU£fŸ ahit?
Å£L¡ fêÎÚ® RH‰Áædhš V‰gL« e‹ikfŸ: 1. gnah-MšfAhš (cæç vç rhuha«)
mÂfmsÎ e‹Ü® ga‹gL¤Jjiy¡ Fiw¡fyh«. 2. gRik Orš
fêÎÚ®¤ bjh£ofëš V‰gL« fiwfis¥ ngh¡fyh«. 3. gnah-Orš (cæç Orš)
ãy¤jo Úç‹ msit ca®¤jyh«. 4. jhtu v©bzŒfŸ
5. gnah-<¤j® (cæç-<¤j®)
jhtu§fŸ ts®jiy C¡f¥gL¤jyh«
6. cæç-thÍ (Bio-gas)
21 jhtu§fëš eilbgW« ghèd¥bgU¡f ãfœÎfis¢ 22 tiuaW – kfuªj¢nr®¡if.
rçahd Kiwæš tçir¥gL¤Jf. kfuª¥igæèUªJ kfuªj JfŸ Nš Koia
éij cUth¡f« , kfuªj¢nr®¡if , br‹wiltj‰F fUÎWjš v‹W bga®.
éij guÎjš, fUÎWjš.
éil
1.kfuªj¢nr®¡if, 2. fUÎWjš,
3.éij cUth¡f«. 4. éij guÎjš
23 c©ik¡ fiuriy Tœk¡fiurèèUªJ ntWgL¤Jf 24 3. Kfit A– š Úçš r®¡fiu fiu¡f¥g£l fiurY«, Kfit
c©ik¡ fiurš Tœk¡ fiurš B-š Úçš °lh®¢ fiu¡f¥g£l fiurY« cŸsJ.
m) v¡fiurš xëia¢ Ájwo¡F« ?
E©nzh¡»æš E©nzh¡»æš M) vªj Kfitæš ¥busåa‹ Ïa¡f« ãfG«.?
1
bjçtšiy k£Lnk bjçÍ«. Ï) Kfit A, Kfit B–š cŸs fiurè‹ tifia
2 xU go¤jhdit gygo¤jhdit vGJf.
<) ÏU fiuršfSŸ xUgo¤jhd fiurš vJ?
3 vëš guΫ bkJthf¥ guΫ c) 10 Å Kjš 2000 Å tiu cUt msΟs JfŸfŸ vªj
4 Xëia Ájw¢ brŒahJ Xëia Ájw¢ brŒÍ«. Kfitæš cŸsJ?
éil
m. Kfit B š cŸs °lh®¢ fiurš.
M.Kfit B š cŸs °lh®¢ fiurš.
Ï. 1. Kfit A š cŸs c©ik¡ fiurš.
2. Kfit B š cŸs Tœk¡ fiurš.
<. Kfit A.
c. Kfit B.
25 ËtUtdt‰¿š cUthF« fiurè‹ tifia vGJf. 26 Ïuhjh tof£Ljš _y« Ãç¡f¥gL« xU fiuriy¤
m) 100 »uh« Úçš 20 »uh« NaCl jahç¤jh®.
M) 100 »uh« Úçš 36 »uh« NaCl m) m¡fiurš v›tifia¢ rh®ªjJ?
M) m¡fiurš xëia¤ j‹ têna mDk¡Fkh?
Ï) 80 0C æš 100 »uh« Úçš 45 »uh« NaCl
mDk¡fhjh?
<) CS2 - š fiu¡f¥g£l fªjf« Ï) m¡fiurè‹ ÏašÃid vGJf.
c) k©âYŸs ie£u#‹ <) fiubghUŸ Jfë‹ cUtsÎ ahJ?
éil éil
m. bjé£lhj fiurš. m. bjh§fš .
M. bjé£oa fiurš. M. mDk¡fhJ.
Ï. Gygo¤jhdJ.
Ï. mÂbjé£oa fiurš.
<. 2000 A0¡F nkš
<. Úu‰w fiurš
c. bjé£oa ãiy.
27 ie£u#å‹ _y¡TW ãiw 28. mj‹ mQ ãiw 14. ie£u#å‹ mQ¡f£L v©iz¡ fh©f.
_y¡TW ãiw 28
mQ¡f£L v© =-------------- = ----- = 2
mQ ãiw 14
14
28 Kfit A æš R©zh«ò¤öS« ÚU« fyªj fyit 29 e‹F bjçªj Áy bghUŸfë‹ pH kÂ¥ò ÑnH
cŸsJ. Kfit B æš òuj« Úçš fiuªj fiurš cŸsJ. bfhL¡f¥g£LŸsJ.
m) v¡fiurš ¥busåa‹ Ïa¡f¤ij¥ bg‰WŸsJ? bghUŸ pH kÂ¥ò
M) 2000 A0 ¡F nkš Jfë‹ cUtsit¡ bfh©LŸs 1 Ïu¤j« 7.4
fiuriy¡ f©l¿f. 2 rikaš nrhlh 8.2
Ï) vªj Kfitæš Tœk¡ fiurš cŸsJ? 3 éåf® 2.5
<) Kfit B æš cŸs Jfë‹ cUtsit¡ F¿¥ÃLf 4 Å£L ga‹gh£L m«nkhåah 12
c) Tœk¡ fiurš xUgo¤jhd fiuryh ? mšyJ gy m£ltizia¥ gF¥ghŒÎ brŒJ ÑnH cŸs nfŸéfS¡F
go¤jhd fiuryh? éilaë¡fΫ.
m. Kfit B æš cŸs fiurš. m) vªbjªj¥ bghUŸfŸ mäy¤j‹ik cilait?
M. R©zh«ò¡ fiurš M) vªbjªj¥ bghUŸfŸ fhu¤j‹ik cilait?
éil
Ï. Kfit B.
m. mäy¤j‹ik cilait
<. 100 AKjš 20000 A tiu.
(pH kÂ¥ò 7 ¡F ÑnH cŸsit)
c. gygo¤jhd fiurš..
éåf®.
M. fhu¤j‹ik cilait
(pH kÂ¥ò 7 ¡F nkny cŸsit)
Ïu¤j«, rikaš nrhlh, Å£L cgnahf m«nkhåah,
30 (i) R©zh«ò¡ fšiy¢ NLgL¤J«nghJ 31 cWÂ¥gL¤Jjš: jhäu¥ gh¤Âu§fŸ
(ii) bk¡ÜÁa ehlhit¡ fh‰¿š vç¡F«nghJ öŒik¥gL¤j¥gléšiy våš, g¢ir ãw¥ gok«
vªj tifahd ntÂéidfŸ ãfG«? njh‹W»wJ. fhuz«: Ϫj¥ gok¤Â‰fhd fhuz« fhu¤
éil jhäu¡ fh®gnd£.
(i) ÁijÎWjš éid
m) cWÂ¥gL¤Jjš fhuz« Ïu©L« rç.
(ii) M¡ì#nd‰w éid (m) TLif éid
M) cWÂ¥gL¤Jjš rç fhuz« rç Ïšiy.
éil
m) cWÂ¥gL¤Jjš fhuz« Ïu©L« rç.
32 ÏU«ò Mâ JU¥Ão¥gJ thiy toÚçš el¡Fkh? 33 cWÂ¥gL¤Jjš: bt¥g¤jhš x£o Ïiz¤jèš (bj®ik£
c§fŸ gÂY¡fhd fhuz¤ij¡ TWf. g‰wit¥ghåš) mYäåa¤öSl‹ Fe2O3 ga‹gL»wJ.
thiy toÚçš ÏU«ò JU¥Ão¡F«. fhuz«: mYäåa¤öŸ xU tèikahd xL¡F«
fhuz«: thiy toÚçš Ú® k‰W« M¡ì#‹ fuâ.cWÂ¥gL¤Jjiy és¡F« tifæš rçahf cŸsjh?
cŸsJ. éil M« rçahf cŸsJ.
34 X v‹w btŸë ngh‹w bt©ik ãw cnyhf« 35 mYäåa cnyhf¡fyit, th}®Âæ‹ ghf§fŸ jahç¡f¥
M¡ì#Dl‹ nr®ªJ Y-I¤ jU»wJ. Ïnj Y v‹w ga‹gL»wJ. mj‰fhd fhuz§fis¡ TwΫ.
nr®kkhdJ X-ÚuhéÍl‹ éidòçÍ«nghJ iA£u#id mYäåa cnyhf¡ fyit:
btëæ£L¡ »il¡»wJ. X k‰W« Y-I¡ f©LÃo¡f. 1. ÏnyrhdhJ,
X- mYäåa«. 2. tèikahdJ,
Y- mYädh. 3. mç¥ig¤ jL¥gJ.
36 ËtUtdt‰¿‰F xU th®¤ijæš gÂèLf. 37 cnyhf¡fyitfŸ g‰¿a Áy T‰WfŸ bfhL¡f¥g£LŸsd.
m) òéæèUªJ jhJ¡fis¥ Ãç¤bjL¡F« Kiw. mt‰WŸ jtwhdt‰iw¡ f©l¿ªJ ÂU¤Jf.
M) jhJ¥ bghUŸfSl‹ fyªJŸs k© khR¡fŸ. m) ÏJ cnyhf§fë‹ xU go¤jhd fyit.
Ï) cUF ãiyia¡ Fiw¡f jhJÎl‹ nr®¡f¥gL« M) Zn Ïur¡fyit g‰Fêfis mil¡f¥ ga‹gL»wJ.
bghUŸ Ï) ÁiyfŸ, ehza§fŸ, nfhéš kâfŸ jahç¡f oôuYä‹
ga‹gL»wJ.
<) tW¤j cnyhf M¡i[il cU»a ãiyæš
<) e‹F cU¡f¥g£l cnyhf§fis mG¤j¤Â‰F c£gL¤Â
cnyhfkhf kh‰W« X® xL¡f éid.
cnyhf¡fyitfŸ jahç¡f¥gL»‹wd.
c) Fiwªj éidÂw‹ cŸs cnyhf§fŸ Ïa‰ifæš c) äjisæš Zn xU fiu¥gh‹.
Ï›thW fhz¥gL»‹wd. éil
éil m. rçahd T‰W,
m. Ru§féaš, M. btŸë, btŸÇa¤Â‹ Ïur¡fyit g‰Fêfis mil¡f¥
M. jhJ¡Ts«, ga‹gL»wJ.
Ï. Ïs¡», Ï. ÁiyfŸ, ehza§fŸ, nfhéš kâfŸ jahç¡f
<. cU¡»¥ Ãç¤jš, bt©fy« ga‹gL»wJ.
c. jå¤j ãiyæš. <. rçahd T‰W.
c. äjisæš Zn (J¤jehf«) xU fiubghUŸ,
äjisæš Cu (jhäu«) xU fiu¥gh‹.
38 ÑnH F¿¥Ã£LŸs F¿¥òfis¡ bfh©L nr®k§fis¡ f©l¿f.
m) 30% R¡nuhir¡ bfh©l ml®ªj ãw¤ij cila fiurš.
M) v¤jdhš jahç¥Ãš <°o‰F czthf nr®¡f¥gL« nr®k«.
Ï) Ϫj beh R¡nuhir , FS¡nfh[hfΫ , Ãu¡nlh[hfΫ kh‰W»wJ.
<) Ï¢nr®k« 95.5 % v¤jdhiyÍ« 4.5% ÚiuÍ« bfh©LŸsJ.
c) Ï¢nr®k« 100% öa MšfAhiy¥ bg‰WŸsJ.
m. fêÎ¥ghF (br¿Î äFªj r®¡fiu¡ fiurš)
M. m«nkhåa« ršng£ ( mšyJ ) m«nkhåa« gh°ng£,
Ï. Ï‹®nl°,
<. vçrhuha«.
c. jå MšfAhš.
15
4 ÑnH bfhL¡f¥g£LŸs brh‰fis it¤J g¤Âia ó®¤Â brŒf. (k©ilnahL, KŸbsY«ò¤ bjhl®, igahnk£l®, mu¡dhŒL
ciw, _is, j©Ltl«, _is ciwfŸ, oôuhnk£l®)
ika eu«ò k©ly¤ij¢ R‰¿ÍŸs _‹W ghJfh¥ò ciwfŸ x£L bkh¤jkhf ___1___ v‹W
miH¡f¥gL»‹wd. ___2___ k‰W« ___3___¡F moæš mikªJŸs btë¥òw Ïu£il¡ fod ciw ___4___ vd
miH¡f¥gL»wJ. bkšèaJ«, Ïu¤j ehs§fis¥ bg‰wJkhd eL ciw¡F___5___ v‹W bga®. _isiaÍ«,
j©Ltl¤ijÍ« R‰¿ beU¡fkhf mikªJŸs c£òw bkšèa ciw¡F ___6___ v‹W bga®.
éil
1. _is ciwfŸ, 2. k©ilnahL, 3. KŸnsY«ò¤ bjhl®, 4. oôuhnk£l®, 5. mu¡dhŒL r›Î, 6. igahnk£l®.
5 bfhL¡f¥g£LŸs ghf§fis mj‹ gâÍl‹ bghU¤Jf.
(KFs«, ÁW_is, K‹_is, jyhk°, bgU_is¥òwâ, Ë_is, gh‹°, iAnghjyhk°.)
m) cw¡f ika« k‰W« Rthr ika«
M) Ïja¤Jo¥ò, Ïu¤j¡ FHšfë‹ RU¡f«, _¢RéLjš ngh‹w brašfis xG§FgL¤J« gšntW må¢ir¢
brašfë‹ ika«
Ï) bgU_is, jyhk° k‰W« iA¥nghjyhk° bfh©lJ.
<) Ïa¡f k‰W« cz®gFÂfŸ.
c) cz®Î k‰W« Ïa¡F cz®tiyfis¡ fl¤J« K¡»a¥ gâia¢ brŒ»wJ.
C) ghYwÎ el¤ijia xG§FgL¤Jjš.
v) gh‹°, ÁW_is k‰W« KFs« M»at‰iw cŸsl¡»aJ.
V) el¤jš, XLjš ngh‹w Ïa¡Fjirfë‹ Ïa¡f§fis xG§FgL¤J»wJ.
F NšfŸ
G. òšè Ïjœ
E- fåahf khW»sJ
F – éijahf khW»wJ.
18