Univerzitet u Nišu

Medicinski fakultet

Seminarski rad iz patofiziologije

Tema :

Opšta hipertermija

Mentor : Olivera Dunjić Student : Sonja Osmanović M9

broj indeksa : 141378

Oktobar, 2018-
 Sadržaj

1. Opšta hipertermija……………………………………………………………..3
2 Faze hipertermije……………………………………………………………… 4
3 Oblici hipertermije………………………………………………….………….5
3.1. Sunčanica………………………………………………………………5
3.2. Toplotni udar…………………………………………………………...6
3.3. Toplotni mišićni grčevi………………………………………………...6
3.4. Hipertermički kolaps…………………………………………………...7
3.5. Termogenetska anhidroza……………………………………………...7
4. Literatura………………………………………………………………………8

2
 1. Opšta hipertermija

Opšta hipertermija predstavlja jedan od poremećaja regulacije telesne temperature

koja se može definisati kao stanje povišene telesne temperature homeotermnih
organizama. Uzroci hipertermije su brojni i može nastati kao posledica promenjene
aktivnosti termoregulacionog centra (groznica) ili usled poremećaja termogeneze i
termolize.

Dvojakog je porekla:
1. Endogena hipertermija (nasledni faktori)
2. Egzogena hipertermija:

Faktori koji je izazivaju:

 visoka temperatura okoline
 dejstvo sunčeve energije
 potapanje u toplu vodu…

Postoje i mnogobrojni činioci koji pospešuju štetno dejstvo povišene toplote iz okoline :
Mehanizam delovanja Rezultat
- Visoka vlažnost vazduha smanjuje Na mestima gde je vlažnost
isparavanje do 0 vadzduha velika (tropski
- potpuno zasićenje vazduha vlagom – predeli, rudnici, saune),
Vlažnost vazduha isparavanje na 0 znojenje i gubitak vode su
intezivni procesi, ali veoma
neefikasni za gubitak toplote iz
tela
Fizički napor Ubrzava metabolizam i stvaranje toplote Zadržavanje toplote i porast
telesne temperature
Nepodesna odeća Odeća od gume i plastike otežava Zadržavanje toplote i porast
ventilaciju i isparavanje sa površine tela telesne temperature
Kalorična hrana bez unosa voća i povrća, Porast telesne temperature
Način ishrane sa smanjenim unosem tečnosti pogoduje
nastanku hipertermije
Potkožno masno tkivo deluje kao toplotni Efikasnije zadržavanje toplote u
Gojaznost izolator, te smanjuje odavanje toplote u organizmzu
okolnu sredinu

Zavisnost hipertermije od uzrasta:

Deca Podložnija hipertrermiji usled slabije aktivnosti TRC
Starije osobe i Podložni hipertermiji usled smanjene adaptacije TRC
hronični bolesnici

3
 2. Faze hipertermije

Hipertermiju karakterišu dve faze :

1. Kompenzovana faza
2. Dekompenzovana faza

2.1. . Kompenzovana faza

Nastaje usled visoke temeprature okoline i nastoji da spreči hipertemiju:

Kardiovaskularni sistem Vazodilatacija periferne cirkulacije

Tahikardija
Pad krvnog pritiska
Respiratorni sistem Hiperventilacija
Mišićni sistem Smanjenje mišićnih kontrakcija
Koža Topla, crvena i vlažna
Pojačano znojenje (3-4l po h) i isparavanje vode
Dehidratacija dovodi do hipovolemije i hemokoncentracije

2.2. Dekompenzovana faza

Nastaje usled dugotrajne hipertermije, kada ovi mehanizmi gube na efikasnosti, a

na temperaturi od 42-44 C prestaju sa radom, tako da termoliza praktično prestaje

Koža Suva, topla i crvena

Metabolizam Usled povećanja telesne temperature ubrzavaju se
metabolički procesi što dovodi do daljeg porasta telesne
temperature (pozitivna povratna sprega)
Kardiovaskularni sistem Periferna vazodilatacija
smanjenje tonusa krvnih sudova u unutrašnjim organima,
što dovodi do:
* pada sistolnog i MV
* hipotenzije
Frekvenca srčanog rada raste, ali se usled sve manjeg
udarnog volumena minutni volumen srca ne popravlja te
dolazi do kardiovaskularne insuficijencije koja dovodi do
razvoja hipoksije i poremećaja funkcije organa
Parenhimatozni organi Tačkasta krvarenja i degeneracija parenhima
(jetra, bubreg, pluća,
mozak)
CNS Nadražljivost, pospanost, koma

4
 3. Klinički oblici hipertermije

U kliničke oblike hipertermije spadaju ;

1. Sunčanica
2. Toplotni udar
3. Toplotni mišićni grčevi
4. Hipertermički kolaps
5. Termogenetska anhidroza

3.1. Sunčanica

Nastaje kao posledica istovremenog delovanja hipertermije i lokalnog uticaja

infracrvenih zraka na nezaštićene delove glave, a preko njih i na mozak. Ovi zraci
izazivaju vazodilataciju i povećanu permeabilnost zidova krvnih kapilara.

Lice Vazodilatacija i crvenilo

Meninge Hiperemija(zadržavanje krvi), edem, glavobolja
Glava Hiperemija mozga, uznemirenost, nesvestica, koma

3.2. Toplotni udar

Jedan od najčešćih oblika. Javlja se kada osim visoke temperature okoline postoje i
brojni favorizujući faktori poput vlažnosti vazduha, slabe ventilacije, nepodesne odeće i
intenzivne metaboličke aktivnosti.
Česta je kod radnika u topionciama i čeličanama, kod stakloduvača, ložača, kod
vojnika na maršu pod punom ratnom opremom.
Kada vlažnost vazduha iznosi 100 %, ili kada se telo nalazi u vodi, telesna
temperatura počinje da raste uvek kada temperatura spoljašnje sredine prelazi 35 C.
Toplotni udar se javlja kada telesna temperatura raste iznad kritične, 41,1 C – 42, 2.

Patogeneza:

* povećano stvaranje toplote usled visoke temperature okoline

* smanjeno odavanje toplote
* prestanak znojenja
* poremećaj funkcija TRC

5
 Nervni sistem Nadražljivost
Poremećaj vida
Pospanost
Grčevi
Epileptiformni napadi
Kolaps
Koma
Egzitus
Glava i parenhimatozni organi Edem moždanog tkiva, tačkasta krvarenja,
poremećena metabolička funkcija
Kardiovaskularni sistem Hipotenzija
Tahikardija
Pad sistolnog i minutnog volumena
Respiratorni sistem Dispnea i apnea

Terapija:
Brzo hlađenje glave, veštačko disanje i mera za reanimaciju.

3.3. Toplotni mišićni grčevi

Mišićni rad ima važnu ulogu u patogenezi hipertermije. Toplotni mišićni grčevi
nastaju kada pojačano znojenje prati dejstvo visoke temperature usled čega dolazi do
dehidratacije i desalinacije iz organizma.
Desalinaciju karakteriše pad NaCl (hipoosmoza) i poremećaj odnosa koncentracije
NaCl u ekstracelularnim i intracelularnim sredinama. Tečnost iz ECT prelazi u ICT što
dovodi do bubrenja ćelija što je posebno izraženo kod ćelija mozga i mišića. Bubrenje
ćelija moždanog tkiva prati pad praga nadražljivosti usled čega i podražni nadražaji
izazivaju kontrakciju i grčeve.
Pojačana žeđ i dodatni unos vode još više pojačava edem u moždanom tkivu.

Terapija:
Unos mineralne vode i soli.

6
 3.4. . Hipertermički kolaps

Nastaje usled delovanja visoke spoljašnje temperature na organizam čoveka i dovodi do

intenzivne vazodilatacije perifernih krvnih sudova, tahikardije i tahipneje. Dolazi do
popuštanja kompenzatorne kontrakcije krvnih sudova u centralnoj cirkulaciji.

Kardiovaskularni sistem Tahikardija

Hipotenzija
Pad sistolnog i minutnog volumena
Cirkulatorni šok
Respiratorni sistem Tahipneja
CNS Hipoksija
Desalinacija, koju prati bubrenje nervnih
ćelija
Glavobolja
Zujenje u ušima
Vrtoglavica
Nesvestica

Terapija:
Korekcija cirkulatornog volumea, naknada elektrolita, davanje kiseonika i jačanej srčane
funkcije.

3.5. Termogenetska anhidroza

Redak poremećaj, nastaje zbog urođenih aplazija ili hipoplazija znojnih žlezda, ili
zbog stečene hipofunkcije ili potpune afunkcije znojnih žlezda usled opstrukcije izvodnih
kanala.
Otežano je odavanje toplote preko isparavanja znoja usled čega se toplota nagomilava
u telu i dovodi do porasta telense temperature.

7
 Literatura

Korišćena literatura :
Materijali sa predavanja iz predmeta patofiziologija, Medicinski fakultet Niš, prof.
Vladmila Bojanić

Opšta patofiziologija, Stojan B. Radić

Internet sajtovi :

https://sh.wikipedia.org/wiki/Hipertermija

http://bs.medicine-guidebook.com/patologicheskaya-fiziologiya_792_lihoradka-
gipertermi~1.html

http://edukacija.rs/zanimljivosti/sta-sve-ljudsko-telo-moze-da-izdrzi

https://www.medikompoliklinika.com/teme/saveti-strucnjaka/177-suncanica.html