EPILEPSIJA

-Naglo nastali poremećaj funkcije mozga. Ona predstavlja hronični poremećaj centara moždane kore,
koje iz različitih razloga postaju "prenadražljivi" i reagiraju sinhronizovanim izbijanjima električkih
impulsa, što se manifestuje epileptičkim napadima.

*Etiologija

-u prvim godinama: simptomatske konvulzivne krize(zbog cerebralnih lezija),embriopatije i

fetopatije,anoksija,toksična stanja, intrakranijalna hemoragija,metabolički i vaskularni
poremećaji,infekcije, urođene malformacije u CNS-u

-krajem prve decenije: dominira sindrom dječije cerebralne paralize sa epilepsijom, esencijalna ep.

-u toku druge decenije:esencijalna epilep., napadi uzrokovani porođajnim lezijama mozga

-kasnije:tumori mozga, kongenitalni defekti na krvnim sudovima, metabolički poremećaji

*Patogeneza

-Fiziološko svojstvo svake nervne ćelije jeste njena nadražljivost tj. svaka od njih posjeduje određeni
prag nadražljivosti.

-Djelovanjem različitih etioloških faktora (nadražaja), dolazi do pražnjenja ili reagovanja na nadražaj.
Za takve ćelije se kaže da posjeduju konvulzivna svojstva.

-Istraživanjem se otkrilo da konvulzivni prag različito djeluje na intenzitet i vrstu nadražaja. Tako je
nastao pojam nespecifičnog i specifičnog praga:

 NESPECIFIČNI PRAG je opšti i zakoniti biološki reflek na nadražaje. Takođe, humoralni,

endokrini, vaskularni i metabolički mehanizmi koji se genetski nasljeđuju, mogu biti
predispozicija za nastanak epilepsije.
 SPECIFIČNI PRAG je individualna patofiziološka osobenost i naklonost ka ovom oboljenju.
Metabolički poremećaji u djetinjstvu(do 5. god) mogu biti uzrok kasnijeg javljanja epileptičnih
napada i epilepsije.

Penfildov CNS- gornji dio moždanog stabla + talamus

Pražnjenja se prostiru sinhrono i simetrično prema 1.hemisferama (preko komisuralnih

puteva prisiljava se i druga hemisfera na sinhronizaciju-nastaje opšta sinhronizacija)

2. kičmenoj moždini

-Zbog toga dolazi do gubitka svijesti, grčeva mišića, gubitka mišićnog tonusa (postoje oblici bez gubitka
svijesti)

*poremećaj u inhibitornom sistemu GABA (glavni transmiteri CNS-a koji djeluju inhibitorno i
antikonvulzivno)
*Podjela epilepsije

I Parcijalni napadi II Generalizovani napadi III Neklasifikovani napadi

GRAND MAL (veliki epileptični napad)

-najburnija manifestacija pražnjenja neurona

*PRODROMALNA FAZA

-poremećaj raspoloženja( depresivnost, euforija, ćutljivost,nesanica, noćne more, gubitak apetita,

glavobolje, govorljivost)

*AURA

-senzacija neposredno prije napada, traje nekoliko sekundi (kod više od 50% oboljelih), bitno je
prepoznati zbog preventivne zaštite protiv eventualnih povreda tokom napada

 senzitivna aura (muka, gađenje)

 senzorna aura (tačkaste pojave, iskre, krugovi crvene boje, halucinacije ljudi ili životinje)
 akustična (ton koji se pojačava)
 olfaktivna (neprijatni mirisi)
 vestibularna (vrtoglavica)
 motorna (grčevi)

*KONVULZIVNA FAZA

-počinje iznenada, dolazi do naglog gubitka svijesti pri čemu mogu nastati povrede, vazduh prolazi kroz
spazam grkljana pri čemu se javlja epileptični krik.

-može biti

1. Tonička- leži na leđima ukočen(60sek), oči i glava okrenuti na jednu stranu(suprotnu od mjesta
žarišta), ako ova faza traje duže može doći do ugušenja ili popuštanja srca
2. Klonička- počinje pojedinim pa generalizovanim grčevima(traju do 2min), kontrakcije su kratke,
znažne i ritmičke, isprekidano diše (prvo je blijed pa cijanotičan) .Moguće su frakture dugih
kostiju i luksacije.Može ugristi jezik (krvava pljuvačka), pjena na ustima nastaje zbog grčeva
jezika i nakupljanja pljuvačke. Zbog kontrakcije trbušnog zida dolazi do popuštanja sfinktera i
inkontinencije urina i stolice. Zjenice su široke i ne reaguju. Može se izazvati refleks Babinskog.

-ova faza se završava prestankom grčeva kad disanje postane duboko

*FAZA KOME(terminalni san)

-isposljava dezorjentisanost, ošamućenost, afaziju

-češće se napad završi snom zbog iscrpljenosti neurona

-po buđenju se žali na umor i glavobolju

-moguće prolazne pareze i paralize Todovog tipa....(razlikovati histerični napad od epilepsije)

STATUS EPILEPTICUS predstavlja seriju grand mal napada između kojih bolesnik ne dolazi
svijesti. Vrlo hitno i ozbiljno stanje jer se b. može ugušiti ili doći do prestanka rada srca

PETIT MAL (Apsans)

-Generalizovani, nekonvulzivni epilep. napad, bez lokalnog početka

-U zavisnosti od nalaza EEG-a dijelimo ih na tipične i atipične

Tipični mogu biti jednostavni i složeni(prema k. slici)

-jednostavni:gubitak svijesti i započete radnje- dijete ne vidi, ne čuje, ne osjeća, zastaje ukočen i
prazan pogled.napad se završava somijehom, nastvaljanjem prekinute aktivnosti, rečenice dijaloga,
javlja se amnezija u toku napada

- najčešce se javlja između 5. i 9.godine života provokativni

faktori:ljutnja,strah,iznenađenje,žalost,hipoglikemija,pad zainteresovanosti

ŽARIŠNE (FOKALNE) EPILEPSIJE

-Nastaje zbog patoloških pražnjenja u frontalnom, parijetalnom i temporalnom dijelu kore

 Džeksonova epileps.-motorni napadi-trzaji muskulature (klonični), ograničavaju se na jedan dio

lica npr ili se šire na čitavu polovinu tijela.Napad koji je počeo od stopala širi se prema na
potkoljenici pa natkoljenici, onda na rame, lakat prste i lice.

-senzitivni napadi- parestezije koje se šire kao motorni fenomeni, može se nastaviti kao
motorni napad

 Kompleksna fokalna epilepsija

FEBRILNE KONVULZIJE

-Napadi kojima prethodi visoka temperatura, nstala u toku infekcije, koja primarno ne zahvata nervni
sistem

Etiologija- nezrelost mozga na hiperpireksiju (preko 39°C), genetika

Klinička slika (između 6. mjeseca i 4. godine)- pojava kratkotrajnih generalizovanih grčeva, EEG
normalan-tipične konvulzije ako traju do 15min,a ako traju duže ili postoji više napada unutar 24h riječ
je o atipičnim konvulz.-toničko-klonički grčevi sa gubitkom svijesti, mlitavost muskulature, recidivi u
30-40% slučajeva

Liječenje- antikonvulzivi(fenobarbiton 3-5mg/TT u toku 30 mjeseci), u toku napada daje se rektalno

dijazepam (10-15mg dnevno)
*Liječenje epilepsije

-težnja ka monoterapiji- daju se antikonvulzivi

-potrebno je izvjesno vrijeme dok se ne pronađe najefikasniji lijek i njegova doza

-u toku napada pacijentu staviti mekan predmet ispod glave,okrenuti ga na bok da se ne bi ugušio, treba
održavati prohodnost disajnih puteva

Kod Grand mala daju se: Fenobarbiton, Primidon i Femiton

Kod jednostavnijih napada: Klonqzepam, Etosucimid..