Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 01

TRITHUCVN.NET
02 | Đặc san Xuân 2019

TRITHUCVN.NET

Kính chào Quý độc giả của Trí Thức VN,

Thời gian quả thật như bóng câu qua cửa sổ,
mới đó mà năm Mậu Tuất 2018 đã trôi qua rồi.
Mang trong tâm sự tin cậy và quý mến của Quý độc giả
làm động lực, chúng tôi luôn cố gắng hoàn thiện chất lượng
nội dung cũng như hình thức để phục vụ Quý độc giả tốt
hơn, cung cấp thông tin chân thật, kịp thời, góc nhìn khách
quan về các vấn đề thời sự trong nước và quốc tế. Đồng thời,
chúng tôi cũng có ước nguyện được góp sức mình để lưu giữ
và truyền bá những nét đẹp trong văn hóa truyền thống và
những giá trị phổ quát của nhân loại.
Trước thềm Kỷ Hợi 2019, Ban Biên tập Trí Thức VN xin kính
chúc Quý độc giả một năm mới an khang, thịnh vượng và
đón chào một tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn!
Xin tri ân tình cảm của Quý độc giả dành cho Trí Thức VN.

Trân trọng.

Ban Biên tập Trí Thức VN

 Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 03

TRITHUCVN.NET

Mục lục
2 Gốm Hiên Vân | Chuyện hai thế hệ
Minh Nhật & Hiên Vân Ceramics
4 Chữ Tâm trong giáo dục | Tự chủ để trưởng thành
Nghinh Xuân

7 Nước Mỹ còn có thể vĩ đại trở lại?

Minh Ngọc

12 Trật tự thế giới mới

Trọng Đức

14 ĐCSTQ đã có dấu hiệu sụp đổ?

Bảo Minh

18 Năm 2018 |Thế giới lên án Trung Quốc về nhân quyền

Bảo Minh

22 Như cánh chim tha hương

Lê Trai

24 IPO hay game của kẻ đốt tiền?

Nguyên Hương

Nhân loại và văn hóa tu luyện 27

Minh Trí

Vật chất và ý thức là một thể thống nhất 29

Thiện Tâm

Tu luyện | Một nền khoa học bị lãng quên 32

Phong Trần, Thiện Tâm tổng hợp

Danh tác Baroque Et in Arcadia ego | Một ẩn đố nhân sinh sâu sắc 38
Quang Minh

Đạo làm thầy của người xưa 41

Thiên Cầm

Cảnh giới cao nhất của dưỡng sinh là dưỡng tâm 43

Thanh Xuân

Hoạ từ miệng mà ra, nói năng cẩn trọng thể hiện nhân phẩm của một người 46
Minh Minh
Có một loại đức hạnh quan trọng trong hôn nhân gọi là “Nhẫn” 47
Minh Tâm

Ngôi nhà bạn đang sống chính là tấm gương phản chiếu bản thân bạn 49
Thanh Vân
 02 | Đặc san Xuân 2019
VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT TRITHUCVN.NET

Bình gốm
Người trốn trong mây
Họa tiết đặc trưng
nhất của gốm Hiên Vân
mô tả khuôn mặt người
lẩn khuất cùng mây trời.
Đây là một thiết kế vừa
phù hợp cho hoa lá
bốn mùa, vừa phù hợp
cho việc trưng bày
trong mọi không gian
từ hiện đại tới cổ điển.

Gốm Hiên Vân

Chuyện hai thế hệ
Minh Nhật & Hiên Vân Ceramics

K
huất bên trong tòa biệt thự thời
Pháp thuộc số 8 Chân Cầm, một
tiệm gốm nhỏ bé lặng lẽ nằm tách
biệt với cái náo nhiệt ồn ào của khu phố
cổ Hà Nội. Khiêm tốn và bình yên, chuyện
của gốm Hiên Vân khiến tôi vỡ lẽ ra nhiều
điều về một dòng chảy vẫn luôn hiện hữu
bên trong mỗi chúng ta, dòng chảy của tâm
hồn, dòng chảy của ký ức…
“Người yêu thích thì sẽ tìm đến với mình
anh ạ”. Anh chàng chủ tiệm trẻ tuổi sinh
năm 91 trả lời bình thản. Trong bộ đồ và
mái tóc có phần kỳ lạ, không ít lần Sơn làm
tôi bối rối vì cái chân chất trong cậu chẳng
thể phù hợp với vẻ bề ngoài.
Gắn bó với gốm Hiên Vân từ khi còn
trên giảng đường đại học, nhiều lần tưởng
chừng thất bại, Sơn cùng một người bạn tri
âm đã góp phần đưa dòng gốm Việt mang
đậm tính mỹ thuật này đến với những
người yêu gốm.
Gốm Hiên Vân cũng trẻ như Sơn vậy. Bố
của Sơn, họa sĩ Bùi Hoài Mai, vốn là một
Hũ đựng mứt người nghiên cứu gốm cổ. Tâm huyết với
& Lợn gốm
gốm và luôn trăn trở vì những thế hệ sau
này không còn tiếp nối được tinh thần của
gốm cổ, nhiều năm liền họa sĩ Bùi Hoài
Mai mong có cơ hội được làm gốm. Trong
dịp nhận được một dự án kiến trúc lớn, họa
sĩ Mai đặt vấn đề đưa gốm vào công trình
và được chấp nhận. Vậy là năm
2004, anh về Bắc Ninh, lập một
xưởng gốm ở làng Na, xã Hiên Vân,
rồi dựa trên mô típ trang trí đình làng và các
tấm phù điêu bằng đá thời xưa để tạo nên
những bức phù điêu gốm cho dự án.
Xưởng gốm sau đó chuyên sản xuất cho
các công trình của họa sĩ Bùi Hoài Mai. Có
đầu ra, anh lấy một phần thu nhập để thử
nghiệm và tái hiện các loại gốm Việt thời
Lý – Trần, Lê – Mạc sử dụng đúng những
phương pháp truyền thống. Đó chính là
những bài học kỹ thuật cơ bản đầu tiên để
tiếp nối dòng chảy và định hình dòng gốm
sau này. Gốm họa sĩ Mai làm ra dần dần được
giới mỹ thuật biết đến và được mọi người
ưu ái gọi là gốm Mai. Sau này, khi suy nghĩ
nghiêm túc về xưởng gốm, họa sĩ Bùi Hoài
Mai đã quyết định đặt tên dòng gốm này là
gốm Hiên Vân, với ước vọng rằng Hiên Vân
trong tương lai sẽ có một làng làm gốm.
 VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT
Rồi một bước chuyển xảy ra, họa sĩ Bùi
Hoài Mai không làm công trình nhiều nữa
mà muốn tập trung đưa gốm Hiên Vân ra
thị trường. Chưa có kinh nghiệm xây dựng
thương hiệu và quá vội vã, bước chuyển ấy
khiến xưởng gốm khủng hoảng, tồn hàng
quá nhiều.
“
Bấy giờ Sơn chỉ mới tham gia vào Hiên
Vân chưa lâu và cũng không hiểu rõ lắm về
công việc của bố. Cảm thấy không có quá
nhiều hy vọng, cậu quyết định thuyết phục
bố, rồi cùng một người bạn mang tất cả đồ
gốm của Hiên Vân đi bán rong hạ giá tại
khu Bách Khoa và Kim Liên. Ai ngờ sau lần
đó, rất nhiều người mới bắt đầu biết đến
gốm Hiên Vân. Những buổi đi bán rong đã
giúp Hiên Vân trả nợ công nhân, và tạo nền
tảng để gốm Hiên Vân kết duyên với ngôi
nhà cổ ở số 8 Chân Cầm.
Vừa tạm thời giải quyết được đầu ra cho
sản phẩm thì cuối năm 2014, họa sĩ Bùi
Hoài Mai đột nhiên gặp khó khăn về sức
khỏe, khiến gốm Hiên Vân một lần nữa lao
đao, không còn nguồn tài chính để duy trì.
Chàng sinh viên năm cuối hẳn còn rất
lông bông chợt lúng túng khi được bố trao
trách nhiệm gánh vác xưởng gốm. Bố chỉ
nhắn nhủ với cậu con trai rằng:
Sơn cũng tâm sự: “Bên cạnh chuyện em
tham gia vào gìn giữ một cái gì đó, thì em
đã học được rất nhiều bài học, bớt trẻ con đi.
Công việc này đã dạy em cách làm người.”
Vay mượn được một số tiền nhỏ, Sơn và
người bạn tri âm của cậu bắt đầu học cách
quản lý xưởng gốm. Vô tư không tính toán,
cho đến giờ cả hai bạn trẻ vẫn chưa có thu
nhập ổn định. Nhưng họa sĩ Bùi Hoài Mai
tự hào nói riêng với tôi: “Cả hai làm được
giỏi hơn tớ. Lương công nhân gấp mấy lần
thời tớ rồi.”
Lúc đầu áp lực lớn nhất đối với hai bạn
chính là duy trì tinh thần và ngôn ngữ của
gốm Hiên Vân: “Bố em đam mê gốm, nên
tinh thần của gốm Hiên Vân là sự chắt lọc
của một người yêu gốm mấy chục năm trời.
Nếu bọn em làm mất đi cái tính nhất quán đó
thì sẽ làm dòng sản phẩm này biến đổi mất.”
Nhưng sau một thời gian, hai bạn hiểu
được rằng điều quan trọng hơn không phải
là làm sao cho giống bố, mà là phải sáng
tạo, phải làm việc, hiểu nhau, và chia sẻ
với nhau. Dù chưa thể thực sự được như
bố, nhưng cả hai hiểu tại sao gốm Hiên
Vân đẹp và sẽ không làm mất đi cái đẹp đó.
TRITHUCVN.NET
Tâm sự về dòng chảy gốm cổ mà Hiên
Người ta nếu nghĩ Vân muốn tiếp nối, Sơn chia sẻ: “Một sản
phẩm gốm muốn có hồn Việt thì không phải
đến nuôi sống là chuyện lấy hoa văn cổ gắn vào gốm. Một
chiếc bình đơn giản không có hoa văn cổ xưa,
mình thì quá dễ, nhưng lại mang đầy hồn Việt. Ngược lại, một
nhưng nếu làm chiếc bình với họa tiết chiếc lá đề rồng đời Lý
lại trông rất đờ đẫn và không có hồn. Nếu
để nuôi được chúng ta lấy quá khứ đóng khung lại, thì tiệm
gốm sẽ trở thành bảo tàng mất.”
người khác thì Sơn nhắc tôi nhớ tới ca khúc “Bonjour
Vietnam” mà Phạm Quỳnh Anh biểu diễn.
hay hơn nhiều. “Vì sao một ca khúc tiếng Pháp, biểu diễn
Nó sẽ khiến mình bởi một người Việt chưa từng đặt chân tới
quê hương, mà khi hát lên ai cũng biết đó
trưởng thành lên. là người Việt? Ai cũng xúc động?” Sơn nghĩ
gốm cũng giống như vậy đó, điều quan
trọng là sản phẩm có giống như mình
mong muốn hay không, có hòa vào dòng
chảy bên trong lòng mình – một người Việt
– hay không. Đó mới là điều tạo nên tinh
thần của gốm.
Họa sĩ Bùi Hoài Mai thì nhắn nhủ với tôi
rằng: “Tớ thấy một điều rất lạ, rằng trong
mỗi con người Việt Nam đều có một dòng
chảy truyền thống. Chỉ cần khơi đúng dòng
thôi, thì họ còn làm giỏi hơn tớ, hay hơn tớ.
Các sản phẩm của họ vừa giống các cụ lại vừa
hay hơn. Tay nghề tớ khéo quá, làm không
được tự nhiên bằng. Các học sinh của tớ ở
xưởng gốm Hiên Vân, có người đã bắt đầu
mở lò gốm riêng rồi. Tớ nói Sơn hỗ trợ họ hết
mức. Thế mới hay!”
Rời căn biệt thự cổ số 8 Chân Cầm, tôi
bỗng muốn nghe lại ca khúc “Bonjour
Lọ bổ ô Vietnam” mà Sơn nhắc, ca khúc từng chạm
Sản phẩm được nung ở
đến trái tim của hàng triệu con người Việt
nhiệt độ 1200 độ C, xương gốm
kết khối rắn rỏi, màu sắc Nam xa xứ:
men tự nhiên hài hòa.
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 03
Tượng Phật
trong vườn của
xưởng gốm Hiên Vân.
Hãy kể tôi nghe về cái tên xa lạ và khó gọi
mà tôi đã đeo mang tự thuở chào đời.
Hãy kể tôi nghe về vương triều cũ
và đôi mắt xếch của tôi.
Ai nó rõ hơn tôi về nhưng gì
người không dám thốt.
Tôi chỉ biết về người qua
những hình ảnh của chiến tranh,
Một cuốn phim của Coppola,
những chiếc trực thăng trong cơn thịnh nộ.
Một ngày kia, tôi sẽ đến nơi ấy
để chào hỏi hồn người.
Một ngày kia, tôi sẽ về nơi ấy
để cất tiếng chào Việt Nam.
Ký ức dân tộc vẫn luôn chảy bên trong mỗi
người con của đất Việt, dù ở ngay mảnh đất
này hay cách xa thiên sơn vạn lý.
Lòng phảng phất một nỗi hồi hộp có chút
ngây thơ, giống như được ngắm một nụ hoa
đang chớm nở, tôi thầm ước gốm Hiên Vân
sẽ thành công, làng gốm Hiên Vân sẽ thành
công. Nhìn thấy những người trẻ tuổi tiếp
nối dòng chảy truyền thống từ xa
xưa một cách vô tư đến vậy quả là
một niềm vui không nhỏ trong
dịp xuân về.
Ảnh: Ryan Phạm
Khách hàng của
gốm Hiên Vân
chụp tặng.
04 | Đặc san Xuân 2019
Chữ Tâm trong giáo dục
Tự chủ
để trưởng
thành
Nghinh Xuân | Ảnh: Gia Bảo
“Tự hào không bao giờ là một đức tính cả.
Khiêm nhu mới là một đức tính…”
C uộc trò chuyện với nhà văn, nhà
giáo, nhà nghiên cứu văn học Nhật
Chiêu đã được gợi mở như thế. Đó
không chỉ là suy ngẫm thoáng qua trong
ông. Triết lý đó đã được ông thực hành, đúc
rút ra bằng cả cuộc đời mình, cuộc đời của
nỗ lực tự học không mệt mỏi, không chỉ
giới hạn trong những tinh hoa văn học Việt
mà cả tinh hoa Á – Âu. Học bằng niềm đam
mê và bằng cả trách nhiệm với hậu thế.
Là một nhà nghiên cứu và là thầy giáo của
nhiều thế hệ, theo ông, ý nghĩa thực sự của
việc giáo dục là gì?
Cái mà ta gọi là tri thức, nếu chỉ hiểu về
nghĩa kiến thức thì kiến thức có thể tìm
thấy trong từ điển, thực ra nó không quan
trọng lắm, vì chỉ cần biết tự học thôi thì
cái gì cũng tra cứu được, chỉ cần biết đọc
sách thôi thì rồi cái gì cũng biết. Đó là nói
về tri thức.
Hiểu về tri thức, kiến thức là như vậy,
nhưng nhân cách, phẩm chất, tư tưởng,
biết tư duy, tôi cho rằng là quan trọng hơn.
Biết tư duy chứ không phải thu thập cho
đầy kiến thức. Đó là hai sự khác nhau. Cho
nên chúng ta không nên có quá nhiều môn
học khiến cho một cặp của một em học
sinh tiểu học nặng như hành lý mà lạc đà
vác qua sa mạc vậy.
Biết tư duy,
tức là có sự suy nghĩ
độc lập và chọn lọc.
Để tự tạo ra bản thân mình,
cái đó mới quan trọng hơn.
GIÁO DỤC TRITHUCVN.NET
Nền giáo dục Việt Nam đang chứng kiến
nhiều đợt cải cách, nhưng cùng lúc cũng
chứng kiến nhiều vết rạn nứt trong văn hóa,
giáo dục. Theo ông, vì sao cải cách mà không
thay đổi được tình hình?
Những rạn nứt này thật ra không chỉ
riêng ở ngành giáo dục. Nếu chỉ dùng biện
pháp giáo dục để chấn chỉnh thì không đi
đến đâu hết. Bởi vì nó liên quan tới cơ chế,
liên quan tới pháp luật, mà những cái đó
tác động đến nền giáo dục. Do đó, cả xã
Cải cách giáo dục hội chứ không phải chỉ ngành giáo
mà cơ chế, pháp dục phải đồng bộ, phải thay đổi
cùng lúc thì mới có thể làm cho
luật không tham bức tranh giáo dục tươi sáng
gia triệt để và hơn. Chỉ riêng ngành giáo dục
đưa ra đường hướng, đưa ra cải
thực tâm thì làm cách thì sẽ không có kết quả gì.
Ví dụ, nếu những người sửa
sao mà giáo dục điểm, những người gây tác hại
có thể tự chuyển lớn cho nền giáo dục không bị
trừng trị nghiêm khắc theo pháp
mình được. luật thì dù giáo dục có cải cách thế nào
đi nữa thì vẫn có người phá. Cải cách giáo
dục mà cơ chế, pháp luật không tham gia
triệt để và thực tâm thì làm sao mà giáo
dục có thể tự chuyển mình được. Bất kỳ
một cán bộ có quyền chức nào cũng có thể
phá dễ dàng thì cho dù chúng ta có cải cách
đến đâu thì cũng thế thôi.
Cho nên, trước tiên, cơ chế và luật pháp
phải can thiệp, phải hành động thực tâm
để đổi mới giáo dục, chứ không thể chỉ qua
những lời nói mơ hồ mà giáo dục có thể
biến đổi được. Qua những diễn ngôn mơ
hồ thì giáo dục sẽ không bao giờ biến đổi.
Vậy sự thay đổi trong ngành giáo dục cần
bắt đầu như thế nào, thưa ông?
Theo tôi, chúng ta cần phải có một triết
lý giáo dục. Giáo dục đó phải hướng tới
tinh thần tự chủ và khai phóng. Có nghĩa,
giáo dục hướng tới đào tạo những con
người có tính tự lập, tự chủ. Đồng thời
phải có thái độ uyển chuyển với tinh thần
cởi mở để đón nhận cái mới. Nếu không
có hai cái đó, tự chủ và khai phóng, nếu
không giáo dục cho bằng được tâm thức
như vậy, nếu người đi học không hướng tới
tinh thần tự chủ và khai phóng là chỉ biết
học vẹt.
Thường thường sách giáo khoa luôn lỗi
thời. Mà người dạy và người học lại không
tự chủ thì luôn luôn sẽ bị kẹt vào những cái
lạc hậu. Không biết cởi mở để đón nhận cái
mới thì sẽ lạc đường. Lạc hậu và lạc đường
là nguy cơ cho những ai không biết tự chủ
và khai phóng.
Nếu như chúng ta chỉ biết đào tạo ra
những con người chỉ biết học vẹt, nếu
chúng ta chỉ biết đào tạo ra những con
người mà luôn luôn chỉ biết mang những
mặc cảm truyền thống thì chúng ta sẽ thất
bại khi hội nhập với văn minh nhân loại.
Chúng ta muốn bằng người thì chúng ta
phải quyết tâm có tinh thần tự chủ và khai
phóng. Nghĩa là chúng ta phải biết tự đổi
mới mình hàng ngày, mà đào tạo một con
người biết tự chủ và khai phóng thì khó
hơn nhiều so với việc nhồi nhét kiến thức
hay học vẹt.
 GIÁO DỤC TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 05

Điều này không chỉ một mình người học Bất kỳ một dân tộc nào, một cộng đồng
thực hành mà vẫn cần những người thầy để nào cũng cần đến giới tinh hoa, giới tiên
dẫn dắt họ? phong, mà tôi cho rằng là một tập hợp của
những người có hiểu biết, chuyên môn,
Tự chủ đó, chỉ riêng về giáo dục tức là tự
biết suy nghĩ để có thể điều động, có thể
học. Tự học là tự đào tạo mình. Cho nên,
tác động, gây ảnh hưởng, gây cảm hứng…
chỉ dựa vào hướng dẫn ban đầu thôi, chứ
Chúng ta không thể “cá đối bằng đầu”
không thể dựa vào sách hay thầy hay Bộ
được, người dân nào cũng như người dân
Giáo dục như một tiêu chí tuyệt đối. Không
nào là nói về mặt pháp luật thôi, tức là bình
thể chỉ dựa vào những cái bên ngoài mà
đẳng trước pháp luật, trước những vấn đề
phải dựa vào bản thân mình, phải khiêm
cụ thể mang tính đối đãi. Ví dụ như một
tốn học hỏi.
trí thức phạm tội thì cũng phải bị xử như
Ta có thể để ý trong nhà trường, ít khi
một người dân. Đó là bình đẳng. Nhưng
chúng ta đề cao cái tư duy độc lập, mà
trong vấn đề cần một sự điều động, sự tác
thường thường chúng ta đề cao những
động, sự ảnh hưởng, cần duy tân, đổi mới
khuôn mẫu. Chúng ta chỉ đề cao những
thì giới tinh hoa, giới tiên phong phải được
khuôn mẫu, quá nhiều khuôn mẫu, mà
coi trọng, chứ không thể nào giao phó con
chúng ta ít đề cao đến tính độc lập. Khiêm
thuyền cho một đám đông mơ hồ.
tốn học hỏi không có nghĩa là tuyệt đối tin
vào những cái ngoại tại, mà phải tự tin vào Chúng ta phải biết tuyển những người có
mình trước đó. Như vậy, người thầy, sách tài năng, người có phẩm chất, chứ chúng ta
vở và cả Bộ Giáo dục cũng chỉ là những gợi không thể vu vơ nói rằng nhân dân quyết Do đó, yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp giúp
ý, những hướng dẫn gần như hữu hạn thôi, định chẳng hạn. Nhân dân quyết định – chúng ta xa rời tính vị kỷ, chúng ta tiến tới bao
chúng ta không thể giao phó tư duy của điều đó không có nghĩa gì hết. Vì ai quyết dung, tiến tới tình yêu cái đẹp vô vị lợi. Tôi cho
mình cho người khác được, tức là không định? Vẫn phải có đó là một nét giáo dục đặc biệt quan trọng. Vì
thể để người khác nghĩ hộ được. Tất nhiên người quyết định và khi chúng ta yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp sẽ
những điều này bao giờ cũng khó. Khó thực chịu trách nhiệm, vẫn hướng về những điều lớn lao chứ không còn
hiện hơn cái bắt chước, cái chạy theo, cái phải có một giới tiên bám lấy lợi ích cá nhân nữa.
về hùa. Nhưng ở trong giáo dục, tôi nghĩ đó phong, giới tinh hoa. Tình yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp hiện nay
là phẩm chất. không được chú ý trong giáo dục. Đôi khi chúng
ta đề cao chuyện phá núi, phá rừng như một
thành tích. Nhưng thời người ta có thể tự do
Trong tác phẩm “Nhật Bản trong chiếc phá rừng, phá cây, đốn cây đã qua rồi. Bây giờ
gương soi”, ông có viết: dân tộc Nhật Bản có chúng ta phải nhìn sinh thái như ngôi nhà của
Cái gọi là tự chủ là phẩm một cảm thức đặc biệt tinh tế trước vẻ đẹp của mình, phải chăm sóc tận tâm.
thiên nhiên, thiên nhiên chính là linh hồn của
chất cao nhất, chứ không Trà đạo, Hoa đạo… Phải chăng giáo dục về cái Theo ông, làm sao để việc giáo dục khơi gợi được
phải sự bắt chước, về hùa. đẹp của Việt Nam còn thiếu những “niềm vui” tình yêu không vị kỷ đó?
đó, nên khó truyền được cảm hứng biết rung
cảm về cuộc sống cho nhiều thế hệ, đặc biệt là Thực ra có nhiều cách lắm. Chúng ta nên có
các bạn trẻ hôm nay? những buổi ngoại khóa để học trò không còn
Trong diễn biến xã hội gần chỉ học trong bốn bức tường mà phải học giữa
đây, cụm từ “giới tinh hoa” Thiên nhiên là một từ chung, truyền thiên nhiên. Tất nhiên điều này khó có thể làm
đã được nhắc đến. Theo suy thống, bây giờ người ta hay gọi là sinh thái thường xuyên được, lý do thuộc về nhiều thứ.
ngẫm của ông, mối tương hơn. Sinh thái, trong tiếng Hy Lạp có nghĩa Nhưng chúng ta cần làm sao cho học trò không
quan giữa nhóm người này là ngôi nhà. Tức là thiên nhiên là ngôi nhà chỉ học giữa bốn bức tường mà phải biết học
với cộng đồng, dân tộc là gì? mà chúng ta đang cư ngụ. Trong ngôi nhà giữa thiên nhiên. Đó là một.
mình cư ngụ, ai cũng muốn làm cho ngôi Thứ hai, những bộ môn nghệ thuật nên được
Thật ra một cộng đồng, một dân tộc, nói nhà của mình thật đẹp, bền vững và ấm áp. xây dựng đầy đủ hơn trong chương trình, đặc
cho cùng chỉ là một đám đông có kết hợp. Có nghĩa là, ta yêu ngôi nhà của chúng ta, biệt trong chương trình Văn, thay vì quá nhiều
Một con tàu có thể đi được vẫn cần những đó là điều không phải bàn cãi rồi. bài thơ, bài văn về lòng căm thù, về sự trả thù
người hiểu biết. Còn đa số ít hiểu biết hơn. Vậy mà trong thực tế, hiện giờ ta thấy vẫn còn tồn tại khá nhiều trong sách giáo khoa,
Giới hiểu biết tạm gọi là giới tinh hoa. Nó hầu hết không yêu thiên nhiên, đi du lịch chúng ta nên thay bằng những trang văn yêu
sẽ làm cho con tàu đi đúng hướng hơn, mà lại xả rác, đi du lịch mà hái bừa bãi thiên nhiên chảy đầy trong văn chương kinh
thuận lợi hơn và biết cách vượt biển, vượt những bông hoa, hay tội lớn hơn là chặt Khi chúng ta điển của Việt Nam và thế giới. Trong Kiều, trong
bão tố hơn. Như vậy trong bất kỳ cộng đồng cây, phá rừng. Điều đó là phản thiên nhiên, yêu thiên nhiên, thơ thiền Lý Trần và những kiệt tác của thế giới,
nào, giới tinh hoa đương nhiên là quan phản sinh thái một cách khủng khiếp mà tình yêu thiên nhiên rất sâu sắc. Vậy thì tại sao
trọng. Giới tinh hoa tạm gọi là những người chúng ta vẫn thấy diễn ra. Khi chúng ta yêu chúng ta nhìn chúng ta không đưa nhiều tác phẩm dạy về tình
hiểu biết, những người có thể làm chủ
mình và làm chủ hoàn cảnh, ít ra là hơn
thiên nhiên, chúng ta nhìn cuộc đời, nhìn
thế giới một cách rộng lớn hơn chứ không
cuộc đời, nhìn yêu thiên nhiên và cái đẹp lên hàng đầu. Chiến
tranh đã qua lâu rồi, chúng ta nhấn mạnh tới
phần đông còn lại. vị kỷ nữa. Có thể nói khi yêu thiên nhiên, thế giới một cách lòng căm thù để làm gì? Nhấn mạnh tới tính
Người ta thường hiểu lầm chữ nhân dân. chúng ta thoát ra khỏi tính vị kỷ. Đấy là chiến đấu trong chiến tranh để làm gì? Khi cứ
Thật ra không phải ai cũng có thể hướng một điều rất quan trọng. Ví dụ bạn yêu mặt rộng lớn hơn chứ quay lại quá khứ như thế làm sao chúng ta có
dẫn được hay hiểu biết, phần lớn cũng chỉ trời mặt, bạn yêu biển, cái đó không có một không vị kỷ nữa. thể tiến lên được. Vì sao trong sách giáo khoa
là những người sẽ ở trong tình trạng ít biết chút vị lợi nào hết; tình yêu nào cũng có chúng ta không thay đổi triệt để mà vẫn còn
làm gì cho thích hợp, đặc biệt khi có những thể vị lợi, nhưng tình yêu thiên nhiên thì quá nhiều những tác phẩm mà dường như ở
khủng hoảng, biến động lớn. không có vị lợi. đó sự trả thù là quan trọng? Chúng ta thấy Chí
06 | Đặc san Xuân 2019
GIÁO DỤC TRITHUCVN.NET

Phèo, chuyện Tấm Cám… vẫn được dạy
theo hướng ca ngợi sự phản kháng, sự trả
thù. Ca ngợi phản kháng, ca ngợi nhiều
để làm gì? Tại sao không thay đổi những
khái niệm đó bằng tình yêu thiên nhiên,
yêu cái đẹp. Điều này có thể nhiều người
phản đối, nhưng tôi vẫn nói lên ý mình.
Có người nhận xét Việt Nam là một dân
tộc chưa “trưởng thành”. Trong tâm thức
của một nhà làm giáo dục, ông suy ngẫm
thế nào về điều này?
Đúng như vậy, trưởng thành là một
khái niệm rất quan trọng không chỉ đối
với cá nhân mà đối với cả cộng đồng. Có
những cá nhân không bao giờ trưởng
thành, và có những cộng đồng cũng thế,
không biết trưởng thành, không chịu
trưởng thành.
Có một điểm tôi thấy nó tác động
đến sự thiếu trưởng thành là trong nhà
trường hay nhấn nhá chữ tự hào. Thật ra,
tự hào không phải là một đức tính. Vậy
tại sao chúng ta quá thiên về giáo dục
chữ đó?
Tự hào không bao giờ là một đức tính
cả. Khiêm nhu mới là một đức tính.
Khiêm nhường mới là một đức tính. Khi
người ta còn khiêm nhường người ta còn
học hỏi. Khi người ta còn khiêm nhường
người ta mới cầu tiến. Khi người ta còn
khiêm nhường là người ta đã bước vào
trưởng thành. Chưa biết khiêm nhường
là chưa biết trưởng thành. Trong sách
của chúng ta dạy quá nhiều chữ tự hào.
Chúng ta hay kết thúc một diễn ngôn
bằng chữ này: “Tự hào thay” hoặc là
“Thành công tốt đẹp”. Thực ra, tự hào là
tự cho mình là nhất. Nếu tự cho mình là
nhất thì cần gì phải học hỏi gì nữa? Đó là
thái độ của trẻ con khi thế giới tập trung
ở nơi mình. Chỉ có trẻ con mới coi
mình là thế giới, mình là đặc biệt,
còn người trưởng thành luôn luôn
biết rằng mình tồn tại trong vô số
mối tương liên, tương quan, chứ
không thể tồn tại một mình. Một
cộng đồng, một dân tộc hay một cá
nhân phải học những điều khiêm
nhu, khiêm nhường, chứ không
phải học những điều tự cao, tự đại,
tự hào.
Tự chủ khác với những điều đó.
Tự chủ là biết tiết chế, biết làm chủ
mình. Khi biết tự chủ là biết trưởng
thành. Theo tôi thấy rất nhiều
người Việt Nam không biết tự chủ, không
biết tự trưởng thành. Điều này tuy nói ra
dẫu sẽ xúc phạm ai đó, thì tôi vẫn thấy
Tự hào không cần phải nói.
bao giờ là một
Vậy tinh thần phản biện của người trí
đức tính cả. thức nên được đặt ở đâu, thưa ông?
Khiêm nhu mới Phản biện không có nghĩa là có một
là một đức tính. chân lý duy nhất. Khi người phản biện
thật sự, họ không cho rằng có một chân lý
Khiêm nhường duy nhất, kể cả chính họ. Tinh thần phản
mới là một đức biện phải được hiểu như vậy. Tinh thần
phản biện không phải nói rằng tôi đúng,
tính. Khi người anh sai. Tinh thần phản biện chỉ yêu cầu
anh nên nghĩ lại, tôi cùng suy nghĩ lại. Có
ta còn khiêm nghĩa là chúng ta hãy đối thoại. Chúng ta
nhường người hãy tư duy, hãy bao dung. Kiểu tôi đúng
anh sai không phải là phản biện. Đó chỉ
ta còn học hỏi. là nguyền rủa nhau, đả kích nhau, như
ta thường thấy trên mạng. Phản biện là
yêu cầu chúng ta ngồi lại với nhau, trò
chuyện trong tinh thần bao dung.
Phản biện của người trí thức lại càng
nên như thế. Người trí thức thật sự phản
biện không phải là vùi dập đối phương,
mà “bây giờ ta cùng nghĩ thế này nhé,
biết đâu lại hơn một cách nghĩ độc đoán”.
Phản biện là đưa ra cách nhìn khác trong
tinh thần bao dung, chứ phản biện không
phải là đả phá, là tấn công. Tấn công thì
cần gì phản biện, tấn công có nghĩa là
vùi dập, là kết án. Còn khi phản biện thì
không có ý đó. Phản biện là mời chúng ta
cùng tư duy, cùng hướng đến một cái gì
Nhà văn,
đó bao dung hơn, hướng đến một cái gì
nhà giáo,
nhà nghiên cứu văn học đó rộng lớn hơn. Hiểu đúng nghĩa phản
Phan Nhật Chiêu biện là như vậy.
Phản biện là
yêucầu chúng ta
ngồi lại với nhau,
trò chuyện trong
tinh thần bao dung.
Trong giáo dục Việt và xã hội Việt
dường như thiếu vắng sự phản biện
này…
Thiếu tinh thần phản biện do
chúng ta hiểu sai tính chân lý. Ta
thường cho rằng chân lý là duy nhất,
cái gốc rễ chính là chỗ đó. Không thể
lấy một cái gì đó làm tiêu chí duy
nhất được. Chúng ta nên hướng về sự
toàn diện, sự đa diện. Để làm được
điều đó, chúng ta cần có tinh thần
phản biện đầy khoan dung. Nếu chân
lý chỉ có một phía, thì nó là cục bộ,
phải không nào?
Vậy để giáo dục phát triển, xã hội
phát triển, theo ông, nền giáo dục của
Việt Nam cần hướng tới điều gì?
Như tôi đã nói ban đầu, là tự chủ và
khai phóng. Tự chủ để trưởng thành
và khai phóng để đón nhận cái mới.
Cảm ơn ông về cuộc trò chuyện.
THẾ GIỚI
TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 07

Minh Ngọc
08 | Đặc san Xuân 2019
H
ơn hai trăm năm trước,
các bậc Quốc phụ công
thần đã kiến lập nên Hợp
chủng quốc Hoa Kỳ –
nước Mỹ với tầm nhìn trí
tuệ sâu sắc về một tương
lai xa hơn. Theo thời gian, Mỹ đã từng bước
vươn mình trở thành quốc gia trung tâm
của vũ đài thế giới. Từ cuộc chiến giành
độc lập thế kỷ 18, cuộc nội chiến thế kỷ 19,
cho tới hai cuộc Thế chiến và Chiến tranh
Lạnh thế kỷ 20, nước Mỹ đều xuất hiện các
nhân vật lãnh đạo kiệt xuất như George
Washington, Abraham Lincoln, Woodrow
Wilson, Ronald Reagan… đưa đất nước siêu
cường số một thế giới về cả chính trị, quân
sự và kinh tế.
Thịnh vượng về kinh tế, mạnh mẽ về
quân sự là một phần trọng yếu làm nên
nước Mỹ vĩ đại, nhưng đó chỉ là phần ngọn,
phần biểu hiện bề mặt của sức mạnh quốc
gia, ẩn tàng sau đó là các giá trị truyền
thống Mỹ được các bậc Quốc phụ công
thần của quốc gia này định hình từ những
năm đầu lập quốc và các thế hệ tiếp sau gìn
giữ và củng cố. Khi nước Mỹ giữ được các
giá trị truyền thống, họ giữ được vị thế siêu
cường, nhưng nếu quốc gia này xa rời các
giá trị cốt lõi của mình, họ sẽ dần suy yếu.
CÁC GIÁ TRỊ CỐT LÕI
CỦA NƯỚC MỸ
ĐÃ BỊ XÓI MÒN THẾ NÀO?
Những năm 60 của thế kỷ 20 là ranh giới
của lịch sử hiện đại. Một cuộc vận động
phản văn hóa trước đây chưa từng có tiền
lệ đã bao phủ toàn cầu từ phương Đông
đến phương Tây. Khác với Đại Cách mạng
Văn hóa tại Trung Quốc, cuộc vận động
phản văn hóa của các quốc gia phương
Tây trên bề mặt là cuộc vận động có nhiều
trung tâm hoặc nói cách khác là không có
trung tâm. Trong thời gian hơn mười năm
từ những năm 60 đến những năm 70 của
thế kỷ 20, những người tham gia cuộc vận
động quy mô lớn này (phần lớn là thanh
niên) dường như xuất phát từ nhiều động
cơ khác nhau, hay những mục đích theo
đuổi khác nhau. Trong đó có người phản
đối cuộc chiến tranh Việt Nam của Mỹ, có
người đấu tranh nhân quyền cho người da
màu, có người phản đối phụ quyền, đấu
tranh cho nữ quyền, có người đấu tranh
cho quyền lợi cho người đồng tính luyến
ái. Trong đó còn hỗn tạp với phản đối văn
hóa truyền thống, phản đối quyền lực,
truy cầu chủ nghĩa giải phóng tình dục và
hưởng lạc, thúc đẩy sử dụng ma túy, nhạc
rock and roll v.v..
THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
Ngôi nhà nhỏ
trên thảo nguyên
Tiếng Anh:
Little House on the Prairie
Là một bộ phim truyền hình
đề cao tình cảm vợ chồng,
cha mẹ và con cái, tình làng
nghĩa xóm, tình bằng hữu
luôn trong sáng, đậm đà và
chan hòa mặc cho cuộc sống
còn nhiều khó khăn gian khổ
tại thị trấn Walnut Grove,
Minnesota, Mỹ,
vào cuối thế kỷ 19.
Trước những năm 60 của thế kỷ 20, xã hội
Mỹ về cơ bản vẫn do người da trắng thống
trị. Tuy nhiên, sau đó không lâu, cùng với
phong trào phản văn hóa, các nhóm dân cư
trước kia không có tiếng nói hoặc bị coi là
thuộc tầng lớp dưới đã trở nên mạnh mẽ
hơn và đã không ngừng vận động tạo nên
một nước Mỹ mới với đặc trưng đa văn hóa
và đa sắc tộc – một xã hội mà trước đây,
ông cha họ khó có thể chấp nhận được.
Cũng như Đại Cách mạng Văn hóa đã
tạo nên sự phá hoại không thể cứu vãn đối
với Trung Quốc và xã hội, sự sụp đổ của
văn hóa xã hội phương Tây do cuộc vận
động phản văn hóa cũng gây nên những
hệ quả to lớn. Thứ nhất, nó biến văn hóa
ngoài lề, văn hóa tầng thấp, văn hóa biến
dị trở thành văn hóa chủ lưu. Giải phóng
tình dục, ma túy, nhạc rock and roll nhanh
chóng ăn mòn quan niệm đạo đức của
thanh thiếu niên, khiến họ trở nên phản
truyền thống. Thứ hai, nó đã tạo ra tiền lệ
cho cách mạng đường phố, nuôi dưỡng
phương thức tư duy phản xã hội. Thứ ba,
sau khi cách mạng đường phố thập niên 60
của những người trẻ tuổi bị thất bại, họ lên
đại học, vào viện nghiên cứu, hoàn thành
học vị thạc sĩ, tiến sĩ, sau đó bước vào giới
chủ lưu, giới giáo dục, truyền thông, giới
chính trị, giới công thương của xã hội Mỹ,
mang thế giới quan biến dị và lệch lạc ấy
vào, tiếp tục góp phần làm thay đổi nước
Mỹ theo chiều hướng tiêu cực.
Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ 20,
ngay khi các phong trào vận động đi ngược
lại truyền thống ở phương Tây như phong
trào giải phóng tình dục, lập dị hippie, nữ
quyền hiện đại, cổ vũ đồng tính luyến ái
v.v.. nổi lên rầm rộ, đối tượng đầu tiên bị đả
kích là các gia đình truyền thống.
Phong trào nữ quyền, nhạc rock & roll, hip hop,
phong trào đồng tính nở rộ trong phong trào phản
truyền thống.
Những người dưới 50 tuổi ở phương Tây
dường như không còn nhớ nổi trong xã hội
mà mình đã từng sống có một nền văn hóa
như thế này: lúc đó, trẻ em sống và trưởng
thành bên cạnh cha mẹ của mình là điều
rất tự nhiên; thời đó “Gay” là từ ngữ biểu
thị sự khoái lạc; thời đó váy cưới màu trắng
tinh khiết biểu thị trinh tiết của cô dâu;
thời đó trên truyền hình và báo chí cấm chỉ
những hình ảnh và ngôn ngữ khiêu dâm;
thời đó người ta không tán thành hôn nhân
đồng giới, càng không nói đến chuyện
phá thai một cách tùy tiện; người phụ nữ
sẽ đóng vai trò chủ đạo trong gia đình và
nuôi dạy con cái v.v.. Lúc đó, “thông dâm”
vốn là từ dùng để biểu thị sự khinh bỉ đối
với những hành vi suy đồi về tình dục,
nhưng ngày nay nó được đổi thành những
từ mang nghĩa trung lập như “hành vi tình
dục ngoài hôn nhân”, “sống chung”.
“Trinh tiết” vốn là đạo đức tốt đẹp trong
văn hóa truyền thống của phương Đông và
phương Tây, nhưng ngày nay lại trở thành
quan niệm nực cười và bị cho là “trói buộc
sự tự do”.
Trong tiếng Anh, “Sodomy” được dùng để
chỉ hành vi đồng tính luyến ái và các loại
hành vi tình dục bại hoại, từ này có nguồn
gốc từ trong “Kinh Thánh”, nó được dùng
để chỉ thành phố dâm loạn cuối cùng bị
hủy diệt bởi sự phẫn nộ của Thần. Bản thân
từ này là lời cảnh tỉnh đối với nhân loại, đó
là nếu con người quay lưng lại với những
răn dạy của Thần thì sẽ phải đối mặt với kết
cục cực kỳ đáng sợ. Phong trào đòi quyền
cho người đồng tính đã cực lực phế bỏ
việc sử dụng từ này, thay vào đó là sử dụng
từ “Gay” biểu thị sự khoái lạc, khiến con
người ngày càng bị lún sâu xuống bùn nhơ.

Ở các trường học công lập, hình thức quan
hệ trước hôn nhân, quan hệ đồng tính vốn
bị cấm trong xã hội truyền thống, hiện nay
không những được coi là bình thường mà
thậm chí có trường học còn thẳng thắn coi
việc giáo dục học sinh những quan niệm
truyền thống là việc vô nhân đạo, cần phải
để cho xu hướng giới tính của trẻ em được
“tự do” phát triển.
Năm 2016 tổng thống Obama ký “Sắc lệnh
về nhà vệ sinh cho người chuyển giới”, đã
cho phép ”những người chuyển giới” có thể
theo sự tự thừa nhận của mình, mà có thể
tuỳ ý đi vào nhà vệ sinh của giới tính tương
ứng. Cho dù giới tính của một người là nam,
nhưng chỉ cần người đó tự nhận mình là nữ,
thì có thể đi vào nhà vệ sinh nữ. Điều đáng
quan ngại là “Sắc lệnh về nhà vệ sinh cho
người chuyển giới” đã được áp dụng đến tất
cả các trường học công lập trên toàn quốc,
bang nào mà không thực thi sẽ bị đình chỉ
nhiều khoản trợ cấp của liên bang.
Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ 20,
trào lưu phản truyền thống do trường phái
Frankfurt khởi xướng đã ăn mòn một cách
mạnh mẽ quan niệm hôn nhân truyền
thống, trong đó, chủ nghĩa tự
do và chủ nghĩa nữ quyền có
sức phá hoại lớn nhất.
Xã hội truyền thống nhìn
nhận rằng nam giới là dương,
thể hiện sự cứng rắn, phụ nữ
là âm, thể hiện sự nhu thuận,
mềm dẻo. Nam giới có trách
nhiệm là người bảo vệ, là trụ
cột của gia đình và xã hội, bảo
vệ phụ nữ và trẻ em. Khi con tàu
Titanic bị chìm, tỷ phú Astor đệ tứ (John
Jacop Astor IV) cũng ở trên thuyền, tiền
ông ta có trong ngân hàng đủ để làm ra 30
chiếc tàu như tàu Titanic. Nhưng khi đối
mặt với tai nạn trên biển, ông ta cũng lựa
chọn tuân theo nguyên tắc đạo đức và bảo
vệ phụ nữ trẻ nhỏ, ông đã nhường lại vị trí
của mình cho hai đứa trẻ đang sợ hãi. Cùng
lúc đó trên thuyền còn có Isidor Straus, đối
tác của Macy đã nói: “Tôi tuyệt đối sẽ không
lên xuồng cứu hộ trước những người đàn ông
khác.” Vợ của ông từ đầu đến cuối cũng cự
tuyệt lên xuồng cứu hộ. Cô nhường vị trí
của mình trên thuyền cứu hộ cho Ellen Bird
người hầu nữ mới thuê của mình, và lựa
chọn cùng chồng của mình vượt qua thời
khắc cuối cùng.
THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
Nhưng chủ nghĩa nữ quyền trong phong
trào nữ quyền lại muốn thách thức kết cấu
xã hội truyền thống. Họ cho rằng nam nữ
vốn đều giống nhau. Cứ như vậy mà nói,
theo lý tưởng của chủ nghĩa nữ quyền thì
xã hội tương lai sẽ không còn được chứng
kiến sự cao thượng của những người đàn
ông trên con tàu Titanic trước khi chìm
xuống đáy biển chủ động nhường hết cơ
hội được cứu sống của mình cho những
người phụ nữ.
Đáng sợ hơn, một hệ quả tồi tệ khác mà
chủ nghĩa nữ quyền cực đoan gây ra, đó là
khiến xã hội phát triển theo hướng không
phân biệt giới tính, cả nam giới và phụ nữ
đều không còn đặc điểm tâm lý giới tính
của riêng mình, điều này sẽ ảnh hưởng
đến sự phát triển tâm lý của thanh niên và
trẻ em. Có thể dự đoán rằng, trong xã hội
sẽ xuất hiện ngày càng nhiều nhóm người
đồng tính, lưỡng tính hoặc chuyển giới.
Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ 20,
tỷ lệ ly hôn ở nước Mỹ không ngừng tăng
lên. Lần đầu tiên số gia đình tan vỡ do ly
hôn đã vượt qua số gia đình tan vỡ do vợ
hoặc chồng chết.
Trước năm 1969, pháp luật về ly hôn tại
các bang của Mỹ đều dựa trên truyền thống
tôn giáo, pháp luật yêu cầu phải đưa ra lý
do ly hôn dựa trên lỗi lầm của đương sự
hoặc đối phương. Theo truyền thống tôn
giáo phương Tây, hôn nhân là do Thần
định ra, gia đình ổn định sẽ mang lại lợi
ích cho vợ chồng, con cái và toàn xã hội.
Do đó, giáo hội và pháp luật của các bang
đều chú trọng đảm bảo cho hôn nhân gia
đình không bị tan vỡ vì những lý do không
chính đáng.
Luật ly hôn ở bang California, Mỹ đã
khởi đầu cho phép người dân đơn phương
ly hôn, các bang khác cũng theo đó mà áp
dụng. Chỉ trong khoảng từ những năm 60
đến những năm 80, tỷ lệ ly hôn tăng hơn
Phụ nữ những năm thập niên 50 hạnh phúc với vai trò làm vợ, làm mẹ. Gia đình hạnh phúc là nền tảng của xã hội lành mạnh
và nước Mỹ những năm 50 đã chứng kiến chỉnh thể các gia đình ổn định.
Tỷ lệ ly hôn ở Mỹ
Ảnh: Monthly Vital
Statistic Reports
“Phụ nữ và trẻ em lên trước!”
Đó là lệnh của thuyền trưởng.
Nhưng tại sao mọi người lại tuân
theo? Nếu có ai đó hỏi rằng, nhân
loại có gì đặc biệt?
Xin được trả lời rằng:
Nhân loại đặc biệt vì chúng ta
có thể hy sinh cả mạng sống của
bản thân cho những con người
không quen biết.
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 09
gấp đôi, gần như một nửa số gia đình kết hôn
trong những năm 70 kết thúc bằng ly hôn. Vào
những năm 50, chỉ có khoảng 11% trẻ sinh ra
trong những gia đình kết hôn phải chứng kiến
bố mẹ chia tay, đến những năm 70 thì tỷ lệ này
đã tăng lên đến 50%.
Song song với đó, những người theo chủ
nghĩa tự do đã phủ nhận tính thần thánh của
hôn nhân, họ đơn giản hóa hôn nhân thành
một thứ hợp đồng do hai bên tự nguyện ký kết.
Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ 20,
phong trào “Tự do yêu đương” bùng nổ tại Mỹ.
Tạp chí Playboy được xem là thành quả quan
trọng cho phong trào này, khi đưa những chủ
đề yêu đương bị coi là thô tục, hạ lưu trong
quan niệm truyền thống vào xã hội thượng
lưu, biến nó trở thành một tờ tạp chí giải trí
“cao cấp”.
Cùng với sự thịnh hành của văn hóa Hippie,
các quan niệm “Tự do yêu đương” được chấp
thuận rộng rãi. Cuộc cách mạng tình dục (giải
phóng tình dục) cũng chính thức xuất hiện.
Trong giới thanh thiếu niên, quan hệ tình
dục bừa bãi được coi là bình thường. Thống
kê cho thấy, từ năm 1954 đến năm 1963, trong
số người Mỹ đủ 15 tuổi (cũng là những thanh
niên trong những năm 60), có 82% số người
đã có kinh nghiệm về tình dục trước hôn nhân
trước 30 tuổi. Đến năm 2010, các cô dâu vẫn
còn trinh trước khi kết hôn chỉ chiếm tỷ lệ 5%;
18% các cô dâu trước khi kết hôn đã có trên 10
bạn tình. “Tình dục” trở thành chủ đề thịnh
hành trong văn hóa đại chúng, các “tác phẩm
văn học” thu hút độc giả bởi những đoạn miêu
tả về tình dục tràn ngập thị trường, những bộ
phim hạng ba “không dành cho trẻ em” được
hâm mộ trên khắp các rạp chiếu phim lớn.
Những người cổ súy cho “phong trào giải
phóng tình dục” cũng cho rằng tình dục
không chỉ giới hạn giữa vợ chồng, nhưng trở
ngại lớn nhất của việc quan hệ tình dục ngoài
hôn nhân là mang thai. Bởi vì các biện pháp
tránh thai khó tránh khỏi thất bại, do vậy thúc
đẩy hợp pháp hóa việc phá thai là biện pháp
bổ sung trong trường hợp sử dụng các biện
pháp tránh thai thất bại đó. Hội nghị dân số
Cairo năm 1994 đã công khai đưa ra giải thích
bổ sung con người có “quyền sinh con”, trong
đó có quyền “sinh hoạt tình dục an toàn và
thỏa mãn”, vì vậy con người có quyền phá thai.
10 | Đặc san Xuân 2019
Trước đây, người ta
chỉ xem xét hợp thức
hóa việc phá thai trong
những tình huống cực
kỳ bất đắc dĩ, như các
trường hợp bị cưỡng
hiếp hoặc loạn luân,
hoặc vì sức khỏe của
người mẹ không đảm
bảo để sinh nở, như
mắc bệnh thần kinh,
bệnh tâm lý v.v.. Thế
nhưng, đến khi chủ
nghĩa nữ quyền đề xuất
phụ nữ có “quyền tự
chủ đối với thân thể”,
họ chủ trương phụ nữ
có quyền tự quyết định
nên sinh con hay giết
chết thai nhi. Việc phá
thai theo đó đã từ chỗ
bất đắc dĩ đến phát triển thành có thể “tùy
ý” kết thúc sinh mệnh của một thai nhi.
Bắt đầu từ những năm 60 của thế kỷ 20,
cánh tả can thiệp sâu vào giáo dục nước Mỹ
trên quy mô lớn, cộng thêm sự tấn công
mạnh mẽ của truyền thông cánh tả, sự
đần độn hóa của giáo dục và việc rất nhiều
người trẻ tuổi bị trầm mê với TV, máy tính,
Internet, mạng xã hội, trò chơi điện tử, v.v..
rất nhiều người trong thế hệ trẻ tuổi trở
thành “người hoa tuyết” (snowflakes) bần
cùng về tri thức, tầm nhìn nhỏ hẹp, thiếu
tinh thần trách nhiệm và khả năng chịu
đựng. Điều này dần dần khiến cho văn hóa
và cuộc sống của con người hoàn toàn thoát
ly khỏi đạo đức truyền thống, khiến con
người không thể phát hiện ra những hành
vi sa ngã, coi những hành vi bại hoại và biến
dị này là bình thường, từ đó những người
phóng túng dục vọng hoàn toàn không có
áp lực nào về đạo đức.
SỰ XÓI MÒN GIÁ TRỊ CỐT LÕI
ẢNH HƯỞNG
THẾ NÀO ĐẾN NƯỚC MỸ?
Ông Lawrence Kudlow – cố vấn kinh tế
Nhà trắng cũng cho rằng, sự thịnh vượng
về kinh tế và đạo đức đi đôi với nhau. Con
người chỉ có tuân theo nguyên tắc đạo đức
mà hành xử trong lĩnh vực kinh tế thì thị
trường tự do và kinh tế mới có thể vận hành
tốt. Ông viết trong cuốn “The New Econom-
ic and Moral Prosperity”: “Nếu chúng ta có
thể kiên trì tuần tự làm theo tín điều mà chúng
ta gọi là “nguyên tắc hàng đầu” và những giá
trị quan và đạo đức đã trở thành nền tảng lập
quốc của nước Mỹ… thì đất nước này sẽ phát
triển mãi mãi không bao giờ dừng lại.”
THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
công và chính sách này
sau đó được ông Barack
Obama hoàn thành vào
năm 2010. Tổng thống
Đảng Dân chủ không giữ
lời hứa giảm thuế cho
tầng lớp trung lưu khi
tranh cử mà còn thực
hiện chương trình đánh
thuế rộng rãi đối với tiêu
thụ năng lượng, lợi tức
bảo hiểm xã hội đối với
người thụ hưởng có thu
nhập cao và trung bình
và tăng thuế thu nhập
cá nhân với người có thu
nhập cao.
Có thể thấy rằng, nước
Mỹ từ đầu những năm
1990 dưới thời Tổng
thống Bill Clinton và đặc
Dù vẫn giữ vị trí đứng đầu về kinh tế toàn ra một loạt các điều luật, thành lập các cơ biệt là 8 năm cầm quyền của Tổng thống
cầu, nhưng những cơn sóng ngầm tạo nên quan chính phủ mới, mở rộng các chương Barack Obama đã không còn vĩ đại và nhận
vô số nguy cơ cho nước Mỹ đã sớm bắt đầu trình phúc lợi, tăng thuế và nhanh chóng sự nể trọng của thế giới. Việc tiếp quản nước
từ nửa đầu thế kỷ 20 cùng với việc các giá trị mở rộng quyền hạn của chính phủ. Hai Mỹ hậu khủng hoảng kinh tế tài chính, làm
cốt lõi ngày càng bị xói mòn. phong trào “Đấu tranh với bần cùng” và “Đại cho ông Obama càng có cơ sở để thực thi các
Đầu năm 1933, sau khi Tổng thống xã hội” có ba hậu quả nghiêm trọng đáng kể chính sách mở rộng sự kiểm soát của chính
Roosevelt nhậm chức. Trong khoảng 100 nhất: phủ trong nền kinh tế, tăng cường các quy
ngày của nhiệm kỳ đầu tiên, ông đã đặt • Gia tăng sự ỷ lại của người dân vào định và hạn chế tự do kinh doanh, đi ngược
trọng tâm vào vấn đề “giải quyết khó khăn, phúc lợi; lại với giá trị cốt lõi của nước Mỹ.
hồi phục, cải cách” sau cuộc khủng hoảng • Càng ngày càng nhiều người trẻ tuổi Một trong những chính sách nội địa ảnh
kinh tế bắt đầu từ cuối năm 1929. Ông liên khỏe mạnh từ chối làm việc; hưởng lớn đến kinh tế Mỹ dưới thời Tổng
tục công bố rất nhiều dự luật, nhằm tăng • Chính sách phúc lợi khiến gia đình tan thống Obama là Obamacare – Đạo luật
thêm sự can dự trực tiếp hay gián tiếp của vỡ nhanh chóng hơn. Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền. Đạo luật
chính phủ đối với nền kinh tế. Số lệnh mà Đơn cử như chính sách phúc lợi chăm đem lại chương trình bảo hiểm y tế cho
Tổng thống Roosevelt đã ban hành vượt qua sóc gia đình đơn thân, đã khuyến khích ly khoảng 20 triệu người, nhưng lại khiến gia
toàn bộ tổng số lệnh mà tất cả tổng thống hôn và sinh con trước hôn nhân và sinh con tăng phí bảo hiểm, các khoản khấu trừ và
sau ông ban hành vào thế kỷ 20. Nhưng mãi ngoài giá thú. Theo số liệu thống kê, vào nhiều công ty bảo hiểm tư nhân lớn không
cho đến cuối những năm 1930, tỷ năm 1940 tỷ lệ sinh con mà không còn muốn tham gia thị trường. Theo Forbes,
lệ thất nghiệp ở nước Mỹ vẫn kết hôn chiếm 3,8% toàn bộ Obamacare “ngốn” ít nhất 1,2 nghìn tỷ USD
không giảm xuống dưới trẻ sơ sinh, con số này đến trong chi phí của chính phủ liên bang từ
“Phúc lợi
hai con số. Kể từ sau năm 1965 là 7,7%. Trong năm 2015 tới 2016. Nợ quốc gia của Mỹ tăng
chính sách mới của quốc gia” làm tăng vòng 25 năm sau cải nhanh chóng đạt tới con số 20 nghìn tỷ USD
Roosevelt, chính phủ sức ỳ và sự ỷ lại của người cách “Đại xã hội”, đến vào năm 2016 và Obamacare rõ ràng là một
nước Mỹ đã bắt đầu dân vào chính phủ, cùng lúc năm 1990 con số này yếu tố góp vào số nợ kỷ lục đó. Obamacare
đi theo con đường đó, chủ nghĩa vô Thần và chủ đã tăng lên 28% và làm giảm thu nhập của tất cả người Mỹ và do
thu thuế cao, chính tăng lên đến 40% đó khiến GDP giảm.
nghĩa duy vật nhanh chóng làm
phủ quy mô lớn, vào năm 2012. Trong hai nhiệm kỳ của ông Obama, dân Mỹ
xói mòn nền tảng đạo đức của
chủ nghĩa can thiệp. Sự tan vỡ của các nghèo đi thấy rõ với biểu hiện là có tới gần 50
Về sau này, nhà sử
xã hội nước Mỹ, rời xa tín gia đình mang lại một triệu người Mỹ, tương đương khoảng 15% dân
học lỗi lạc châu Âu Jim ngưỡng, rời xa truyền loạt các hệ luỵ xã hội, số, đăng ký nhận trợ cấp thực phẩm vào năm
Powell đã từng lấy đầy thống đạo đức. như gánh nặng tài chính 2016, so với 34 triệu vào lúc ông Obama mới
đủ tư liệu lịch sử chứng cực lớn cho chính phủ, nhậm chức (2009) và chỉ 26 triệu hồi năm
minh hiệu quả của chính sách tỷ lệ tội phạm tăng vọt, giáo 2007. Số việc làm ngành sản xuất ở Mỹ đã
mới của Roosevelt là đi ngược lại với dục gia đình suy thoái, nhiều thế hệ giảm khoảng 100.000 công việc kể từ khi ông
mong đợi như thế nào: Luật an sinh xã hội trong một gia đình đều lâm vào cảnh nghèo Obama lên cầm quyền. Nền kinh tế Mỹ vẫn trì
đã làm tăng tỷ lệ thất nghiệp, thu thuế cao túng, tư tưởng không làm mà hưởng trở nên trệ với mức tăng trưởng thấp, chỉ hơn 2%.
đã huỷ hoại mô hình doanh nghiệp kinh thâm căn cố đế, từ đó tạo nên một lượng lớn Đến trước giai đoạn Tổng thống Donald
doanh lành mạnh, luật lao động đã gây ra người tình nguyện thất nghiệp v.v… Trump lên nắm quyền vào đầu năm 2017, nếu
thất nghiệp v.v.. Tổng thống Bill Clinton đặt dấu ấn phá vỡ như tốc độ phát triển kinh tế của Mỹ và Trung
Năm 1963, Tổng thống Lyndon Johnson sự toàn vẹn của gia đình Mỹ bằng việc thỏa Quốc vẫn duy trì như thời gian trước đó thì
nhậm chức sau khi Tổng thống Kennedy mãn đầy đủ yêu cầu của người đồng tính, theo dự báo của Ngân hàng Thế giới và Quỹ
bị ám sát, đã khởi động phong trào “Đấu trong đó có việc công nhận hôn nhân đồng Tiền tệ Quốc tế, chỉ đến năm 2025 hoặc cùng
tranh với bần cùng” và “Đại xã hội”. Trong giới. Ông Clinton cũng là người khởi xướng lắm là 2030, Trung Quốc sẽ vươn lên thay thế
thời gian ngắn, Tổng thống Johnson đã ban chương trình y tế quốc gia – bảo hiểm y tế Mỹ để trở thành cường quốc kinh tế lớn nhất
hành một loạt các sắc lệnh tổng thống, đưa toàn dân, nhưng không xây dựng thành thế giới.
 THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 11

nước Mỹ và cho cộng đồng quốc tế. Với nghị một vị tổng thống trung thực nhất trong lịch Tổng thống Trump cũng chủ trương sẽ
trình này, Tổng thống Trump đã đạt được sử nước Mỹ”. xóa bỏ hôn nhân đồng tính, quay về gia
thỏa thuận với lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong- Từng bước tiến hành theo nghị trình đình truyền thống là sự kết hợp giữa hai
NƯỚC MỸ CÒN CÓ THỂ un về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên “Nước Mỹ trên hết” và mục tiêu “Làm nước người nam và nữ – sự kết hợp được tạo hóa
trong hội nghị thượng đỉnh lịch sử Trump- Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Trump không chỉ chú ban cho. Ông Trump phản đối nạo phá thai
VĨ ĐẠI TRỞ LẠI ? Kim vào ngày 12/6/2018 tại Singapore. Ông trọng phát triển kinh tế, ông còn hướng về và công nhận quyền được sống của thai nhi.
Trump cũng buộc các nước Châu Âu phải các trí trị cốt lõi của nước Mỹ, đưa nước Mỹ Tổng thống Đảng Cộng hòa từ năm 2017 đã
Nhà kinh tế học hiện đại Adam Smith cam kết tăng chi tiêu quốc phòng trong khối trở về với truyền thống của một nền Cộng dừng viện trợ cho Quỹ Dân số Liên Hiệp
trong “Lý thuyết tình cảm đạo đức” đã nói, NATO lên mức 2% GDP. Chính phủ Trump hòa vĩ đại. Ông Trump cũng luôn cố gắng Quốc vì cho rằng tổ chức này tài trợ cho các
đạo đức là cơ sở của sự thịnh vượng của cũng đã hoàn thành Hiệp định Mỹ-Mexi- bảo vệ sự toàn vẹn của gia đình Mỹ, coi đó hoạt động nạo phá thai trên toàn cầu.
nhân loại. Tuân thủ một số quy phạm đạo co-Canada (USMCA) công bằng hơn để thay là nền tảng để có cộng đồng và đất nước Trong tất cả các bài phát biểu của mình
đức phổ biến “là cơ sở của sự tồn tại của xã thế cho NAFTA. Ông Trump cũng đã ký mới vững mạnh. Gia đình là nơi nuôi dưỡng đạo từ bài diễn văn nhậm chức hôm 20/1/2017
hội nhân loại chúng ta, nếu như điều đó không hiệp định tự do với Hàn Quốc và đang đàm đức và nhân cách cho mỗi người Mỹ. Trong tới các bài phát biểu ở Ba Lan trong chuyến
ăn sâu vào trong tâm trí con người, xã hội của phán ký kết các thỏa thuận tương tự với thông điệp tổng thống nhân ngày Lễ Tạ Ơn công du Châu Âu đầu tiên, tới hai bài phát
chúng ta chính là sẽ bị sụp đổ trong chớp mắt.” Nhật Bản và Liên minh Châu Âu. (22/11/2018), ông Trump nói: “Lễ Tạ Ơn năm biểu ở Liên Hiệp Quốc và rất nhiều bài diễn
Một đất nước Mỹ, một xã hội Mỹ sau hơn Sau gần hai năm ông Donald Trump làm nay, khi chúng ta tụ họp tại những nơi thờ văn khác, ông Trump đều luôn thể hiện sự
60 năm bị lung lay về kinh tế, bị tha hóa về chủ Nhà Trắng, toàn thế giới, toàn giới phượng và quanh bàn ăn gia đình cùng những tôn kính Chúa và cầu mong Chúa ban phước
đạo đức, bị đảo ngược các giá trị sống, liệu truyền thông, trí thức cùng giới doanh ng- người thân yêu, với lòng biết ơn khiêm nhường lành cho nước Mỹ và toàn thế giới.
còn có thể vĩ đại trở lại và giữ vị thế quốc gia hiệp Mỹ đều phải thừa nhận kinh tế Mỹ cho những món quà dồi dào mà chúng ta đã Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Cùng
như Tổng thống Ronald Reagan từng nhấn đang bùng nổ mạnh mẽ. Tờ Washington nhận được, chúng ta hãy nhớ tới những đồng nhau, chúng ta sẽ làm nước Mỹ mạnh trở lại;
mạnh: “Mỹ là thành phố tỏa sáng trên đỉnh Post, giữa tháng 10/2018 đã phải thừa nhận bào người Mỹ của chúng ta đã phải đối mặt chúng ta sẽ làm nước Mỹ giàu có trở lại; chúng
đồi, ngọn hải đăng chỉ lối cho những người yêu “Ông Donald Trump có thể được nhớ tới như với khó khăn và bi kịch trong năm nay”. ta sẽ làm nước Mỹ tự hào trở lại; chúng ta sẽ
tự do khắp muôn nơi”? làm nước Mỹ an toàn trở lại. Đúng thế, cùng
Nước Mỹ từ năm 2016 đã chuyển mình nhau chúng ta sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”.
sang thời đại của tỷ phú Donald Trump. Sứ mệnh của Tổng thống Donald Trump là
Như cố Tổng thống Hoa Kỳ Calvin Coolidge “làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”, sứ mệnh của
vào những năm 1920 đã nói “công việc của nước Mỹ là “thành phố tỏa sáng trên ngọn
nước Mỹ là làm ăn kinh doanh” và có lẽ ông đồi” và sứ mệnh của toàn nhân loại là quay
Trump là một trong những tổng thống Mỹ về truyền thống để được trường tồn cùng
bảo vệ tự do kinh doanh mạnh mẽ nhất cho phúc lành và thịnh vượng.
người dân Mỹ. Ông Trump xóa bỏ sắc lệnh
của Tổng thống Obama về hạn chế khai thác
và sản xuất dầu khí. Điều này giúp nước Mỹ
hiện tại đã vượt qua Ả Rập Saudi và Nga để
trở thành nước sản xuất dầu mỏ lớn nhất
thế giới. Sản lượng dầu mỏ của Mỹ đạt mức
cao nhất trong lịch sử.
Đạo luật cải cách thuế lớn nhất của ông
Trump kể từ thời Tổng thống Ronald Reagan
đã giúp giải phóng sức sản xuất của nền kinh
tế Mỹ, giúp GDP tăng trưởng 4,2% trong quý
II và 3,5% trong quý III/2018. Doanh nghiệp
Mỹ gia tăng việc làm trong nước, ngành bán
lẻ tăng trưởng mạnh, ngành sản xuất nhôm,
thép mở mới trở lại, cùng với hơn 450 tỷ
USD đầu tư nước ngoài trở về Mỹ, khiến tỷ
lệ thất nghiệp giảm xuống mức 3,7% – thấp
nhất trong gần 50 năm qua. Thu nhập trung
bình của các hộ gia đình Mỹ tăng lên tới
61.372 USD trong năm 2017, mức cao kỷ lục.
Lương năm 2017 tăng 3,3% so với năm 2016,
tăng cao nhất trong vòng một thập kỷ. 3,9
triệu người không còn phải lĩnh tiền trợ cấp
thực phẩm nữa và tỷ lệ nghèo trong người
gốc Phi và người gốc Latinh đã giảm xuống
mức thấp nhất từng được ghi nhận.
1. W. Bradford Wilcox, “The Evolution of Divorce,” National Affairs, Number 35, Spring 2018. 6. Robert Rector, How Welfare Undermines Marriage and What to
Tư liệu tham khảo

Tổng thống Trump chủ trương giao https://www.nationalaffairs.com/publications/detail/the-evolution-of-divorce Do About It, Heritage Foundation Report (November 17, 2014),
thương và trung thực với tất cả các nước 2. “Beyond Same-Sex Marriage: A New Strategic Vision for All Our Families https://www.heritage.org/welfare/report/how-welfare-under-
trên thế giới. Ông hiểu rõ và nỗ lực thực and Relationships,” Studies in Gender and Sexuality, 9:2 (July 1, 2006): 161-171. mines-marriage-and-what-do-about-it.
DOI:10.1080/15240650801935198. 7. Rachel Sheffield và Robert Rector, “The War on Poverty after 50
thi sứ mệnh đưa nước Mỹ trở thành một
3. C. P. Benbow and J. C. Stanley, “Sex Differences in Mathematical Ability: Fact or Artifact?” Years”, Heritage Foundation, 15-9-2014,
tấm gương mẫu mực và phúc lành cho Science, 210 (1980):1262–1264 https://www.heritage.org/poverty-and-inequality/report/the-war-
toàn nhân loại. Thông điệp của chính phủ 4. Sylvia Ann Hewlett, A Lesser Life: The Myth of Women’s Liberation in America (William poverty-after-50-years
Trump trong bang giao với các nước luôn là Morrow & Company, 1986) 8. “OECD Data” https://data.oecd.org/gga/general-govern-
5. The Vice Chairman’s Staff of the Joint Economic Committee at the Request of Senator ment-debt.htm
“hòa bình thông qua sức mạnh” và nước Mỹ
Mike Lee, Love, Marriage, and the Baby Carriage: The Rise in Unwed Childbearing 9. Lawrence Kudlow, American Abundance: The New Economic
muốn giúp các nước “mạnh mẽ, thịnh vượng https://www.lee.senate.gov/public/_cache/files/3a6e738b-305b-4553-b03b-3c71382f102c/ and Moral Prosperity/ (New York: HarperCollins Publishers, 1997)
và độc lập”, điều đó tốt cho nước sở tại, cho love-marriage-and-the-baby-carriage.pdf. 10. Children on the Titanic (a documentary, 2014)
12 | Đặc san Xuân 2019
TRẬT TỰ thế giới mới
S
TRỌNG ĐỨC
ự trỗi dậy không kiêng dè của
‘con rồng Trung Hoa’ đặt ra
thách thức cho một trật tự thế
giới tự do nơi mà Mỹ không
còn có thể yên tâm giữ vững
quyền thống trị. Sự thức tỉnh
của chính quyền Trump trước những thách
thức của một Trung Quốc mới nổi đầy
tham vọng đang dần định hình một trật
tự thế giới kiểu mới trong đó Mỹ và Trung
Quốc đối đầu nhau như 2 cường địch.
Năm 1991, Liên bang Xô Viết sụp đổ,
chiến tranh lạnh đột ngột kết thúc. Siêu
cường duy nhất còn lại trên thế giới là Mỹ.
Thập kỷ mà Mỹ đóng vai trò ‘cảnh sát của
thế giới’ bắt đầu.
Ngây ngất trước chiến thắng mới, Mỹ
tiến hành công cuộc định hình thế giới
THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
theo hình ảnh của họ. Trong khi các cuộc
chiến hao tiền tốn của tại Trung Đông cho
tới các cuộc khủng hoảng tài chính bòn rút
sinh lực của nước Mỹ thì Trung Quốc dụng
kế “nhẫn nhục chờ thời”. Đặng Tiểu Bình,
kiến trúc sư của công cuộc mở cửa Trung
Quốc giúp Đảng Cộng sản Trung Quốc
tránh được sụp đổ như Liên Xô và Đông Âu
có câu nói nổi tiếng “Lặng lẽ quan sát, bảo
toàn vị trí, bình tĩnh hành động, che giấu lực
lượng, chờ đợi thời cơ”. Quan chức Trung
Quốc cần mẫn nghe theo lời chỉ dẫn này,
cúi đầu thu hút tư bản, công nghệ và trí tuệ
phương Tây.
Đến ngày 18/10/2017 thời cơ mà Đặng nói
đã đến. Với tư cách là quốc gia giàu có thứ 2
thế giới và là chủ nợ lớn nhất của Mỹ, Chủ
tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trịnh trọng
tuyên bố: “Thế giới sẽ bước sang một trang
mới, một thế giới mà Trung Quốc tiến gần
hơn đến trung tâm vũ đài và đóng góp lớn
hơn cho nhân loại.”
“Lá cờ xã hội chủ nghĩa với đặc sắc Trung
Quốc đang tung bay đầy tự hào để cho tất cả
đều thấy. Đó nghĩa là con đường, lý thuyết,
hệ thống và văn hóa của chủ nghĩa xã hội với
đặc sắc Trung Quốc đã liên tục phát triển,
soi sáng một con đường mới cho các quốc gia
đang phát triển để đạt được hiện đại hóa.
Nó mang lại một lựa chọn mới cho những
quốc gia và đất nước khác, những ai muốn
đẩy nhanh tiến độ phát triển trong khi bảo vệ
được nền độc lập của mình, và nó gợi mở trí
tuệ Trung Quốc và đưa ra một phương pháp
Trung Quốc trong khi giải quyết những vấn
đề mà nhân loại phải đối mặt”.

LIÊN MINH MỚI
CHỐNG MỸ CỦA TRUNG QUỐC
Từ One Belt One Road (Một vành đai, Một
con đường) cho đến Made in china 2025,
Trung Quốc công khai thách thức quyền
lãnh đạo của Hoa Kỳ trên quy mô toàn thế
giới. Nhưng khi những khoản hầu bao dễ
dãi của Bắc Kinh qua đi, nợ nần chồng
chất, thảm họa môi trường và con người
ở lại. Nhận thức sự nguy hiểm này, Liên
Minh Châu Âu EU mặc dù không ưa gì chủ
nghĩa bảo hộ của ông Trump, đã khước từ
lời đề nghị “gia nhập liên minh chống Mỹ”
của Trung Quốc.
Đến nay, những “đối tác” mà Trung Quốc
đang cố gắng xuất khẩu mô hình chính
trị, kinh tế của mình trên hết là các nước
nghèo và tham nhũng. Cái “lựa chọn khác”
mà ông Tập nhắc đến chỉ dành cho những
quốc gia không tôn trọng nhân quyền, nền
pháp trị và dân chủ.
Tại Đông Nam Á, Trung Quốc đã mua
chuộc thành công Lào, Campuchia,
Philippines. Tại Trung Á là Iran, Pakistan
và Afghanistan. Tại Châu Âu, Trung Quốc
giăng bẫy nợ khắp Đông Âu tới cả những
nước đang gặp khủng hoảng kinh tế như
Tây Ban Nha và Hy Lạp. Trong nỗ lực lập
liên minh với Nga để chống ảnh hưởng
của Mỹ, khi Putin sang thăm Bắc Kinh vào
tháng 6/2018, Tập Cận Bình tung hô ông ta
là “bạn bè tốt nhất của tôi” thậm chí cố tạo
ra huân chương gọi là “huân chương bằng
hữu” để tặng Putin.
Tại Châu Phi, Trung Quốc đang dùng
quyền lực mềm lũng đoạn những nước
nghèo nhằm tạo ra chư hầu cũng như
chiếm được các vị trí trọng yếu. Djibouti đã
phải gán cảng biển chiến lược cho Trung
Quốc trong năm qua; năm ngoái là Sri
Lanka khi số nợ họ gánh đã lên tới 1 tỷ USD.
Nam Phi, Sudan, Zimbabwe, Ethiopia,…
tiền bạc của Trung Quốc đang được dùng
để tạo ra một chế độ thực dân kiểu mới, nơi
Trung Quốc thỏa sức khai thác tài nguyên,
bóc lột lao động, tạo ra thị trường tiêu thụ
và gây sức ép về chính trị và ngoại giao trên
những diễn đàn quốc tế. Những quốc gia
này, thông thường sẽ lên tiếng ủng hộ Bắc
Kinh khi có các vấn đề gây tranh cãi quốc
tế, chẳng hạn Biển Đông.
Trung Quốc cũng gắng sức tạo ra Trục
Trung-Nga-Iran để đối chọi với Mỹ trên
những vấn đề hệ trọng hơn như quân sự và
ngoại giao. Trung Quốc đã tạo ra được một
loạt các “chư hầu” ở Đông Nam Á nhằm
hậu thuẫn cho họ trong kế hoạch chiếm
THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
Bản đồ “Một vành đai, một con đường” của Trung Quốc
trọn biển Đông. Với tham vọng thay thế Mỹ
trở thành trung tâm kinh tế, chính trị của
toàn cầu, Trung Quốc vung tiền vào dự án
đường tơ lụa mới, nhằm biến đổi câu ngạn
ngữ thành “mọi con đường đều dẫn đến
Trung Quốc”. Trong khi thực hiện tham
vọng này, Trung Quốc đồng thời âm thầm
cài gián điệp, mua chuộc quan chức, xuất
khẩu văn hóa tới phá hoại nền chính trị và
văn hóa của Mỹ và các nước Tây Phương.
Úc đã lên tiếng cảnh báo về ảnh hưởng
chính trị của Trung Quốc. Canada cũng đã
được nhắc nhở. Mưu đồ của Trung Quốc
đang từng bước được rốt ráo tiến hành và
trong năm 2019, chúng ta sẽ được chứng
kiến sức ảnh hưởng lớn hơn nữa của Trung
Quốc và trục “ma quỷ” trên khắp thế giới.
Những giá trị mà Trung Quốc đang phổ
biến tới khắp thế giới, đi ngược lại với xu
thế văn minh của Mỹ và phương Tây dẫn
dắt, vì thế nó đương nhiên trở thành đối
chọi với thứ “ánh sáng trên đồi” mà Mỹ
mong muốn. Đây cũng là cách mà Trung
Quốc duy trì động lực phát triển kinh tế
bằng cách thúc đẩy đầu tư công, xây dựng
cơ sở hạ tầng. Lấy động lực phát triển của
xã hội để đáp ứng cho các nhu cầu tham
vọng bành trướng quyền lực và lãnh thổ
phi pháp.
SỰ BỪNG TỈNH
CỦA NƯỚC MỸ
Trong lịch sử từ sau Đệ nhất và Đệ nhị
Thế Chiến, Mỹ và các đồng minh phương
Tây đã tạo ra một trật tự thế giới được dìu
dắt bằng các giá trị: tự do, công bằng, dân
chủ của Tây phương. Người đứng đầu và
duy trì trật tự này là Hoa Kỳ. Hoa Kỳ có
trong tay các thiết chế chính trị, pháp luật,
kinh tế, quân sự của thế giới. Họ đã xây
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 13
dựng và lãnh đạo các hệ thống này từ đầu
thế kỷ 20, được khẳng định qua vai trò lãnh
đạo thắng lợi trong các cuộc chiến tranh
thế giới thứ nhất, chiến tranh thế giới thứ
2, chiến tranh lạnh. Được củng cố bằng các
cuộc chiến tranh vùng vịnh lần 1, 2; chiến
tranh Nam tư… Các chính phủ mới ra đời
bởi sự ảnh hưởng của Mỹ với các chiến
lược can thiệp rất nhiều, đã trở thành đồng
minh của Mỹ trong tất cả các vấn đề chính
“Trung Quốc đã phản trị, kinh tế toàn cầu. Hơn thế nữa các quốc
đối các hành động và gia đó trở thành một mắt xích trong chuỗi
mục tiêu của chính phủ vận hành hệ thống thế giới của Mỹ. Trở
Hoa Kỳ. Quả thực Trung thành thị trường tiêu thụ hàng hoá vô tận
Quốc đang xây dựng của Mỹ, giúp cho văn hoá Mỹ được thừa
mối quan hệ riêng của nhận trên toàn cầu. Như Tổng thống Nga
mình với các đồng minh Putin thừa nhận, Mỹ vẫn là siêu cường duy
và kẻ thù của Hoa Kỳ với nhất trên thế giới.
mục đích hoàn toàn trái Khi Mỹ không còn ngây thơ, họ nhìn thấy
ngược với những phô rõ Trung Quốc với tất cả tiềm lực tài chính,
trương về hòa bình của quân sự đi kèm với một mô hình lãnh đạo
Bắc Kinh”, Phó Tổng phi đạo đức, đang cố gắng xuất khẩu chủ
thống Mỹ Mike Pence nghĩa “đặc sắc Trung Quốc” ra thế giới.
ngày 4/10/2018. 40 năm mở cửa và 18 năm gia nhập WTO,
chính phương Tây “đã tạo nên một Trung
Quốc như hiện nay”, như ông Trump nhận
định hoàn toàn chính xác. Với tư cách là
một nước nghèo, lợi dụng sự ngây thơ của
Mỹ và các nước phương Tây với suy nghĩ
ban đầu rằng “một khi giàu có lên, Trung
Quốc sẽ thay đổi, họ sẽ có dân chủ.” Nhưng
hy vọng này đã không xảy ra. Sau mấy chục
năm tích góp tư bản, mà bản chất chính là
bán sức lao động rẻ mạt của nhân dân, bán
rẻ tài nguyên quốc gia rồi đến ăn cắp chất
xám, kỹ nghệ của phương Tây, nay Trung
Quốc tưởng đã đủ lông đủ cánh, rũ mình
đứng lên vọng tưởng tạo ra thế giới riêng.
Trong 18 năm qua, GDP của Trung Quốc
đã tăng hơn 9 lần; trở thành nền kinh tế
lớn thứ hai trên thế giới. Phần lớn thành
công này được thúc đẩy bởi đầu tư của Mỹ
14 | Đặc san Xuân 2019
vào Trung Quốc. Nhà cầm quyền Bắc Kinh
áp dụng những chính sách thương mại tự
do và công bằng, trong đó thuế quan, hạn
ngạch, thao túng tiền tệ, cưỡng bức chuyển
giao công nghệ, trộm cắp tài sản trí tuệ và
trợ cấp công nghiệp được ban phát vô tội
vạ. Những chính sách này đã xây dựng cơ
sở sản xuất của Bắc Kinh, với hậu quả là
tổn thất của các đối thủ cạnh tranh – đặc
biệt là Mỹ.
Thông qua kế hoạch “Made in China
2025”, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đặt
mục tiêu kiểm soát 90% các ngành công
nghiệp tiên tiến nhất thế giới, bao gồm
robot, công nghệ sinh học và trí tuệ nhân
tạo. Để giành được những đỉnh cao chỉ huy
của nền kinh tế thế kỷ 21, Bắc Kinh đã chỉ
đạo các quan chức và doanh nghiệp của
mình thâu tóm tài sản trí tuệ Mỹ – nền
tảng cho sự lãnh đạo kinh tế của Hoa Kỳ
bằng mọi phương tiện cần thiết.
Tuy nhiên những tham vọng bá quyền
này của Trung Quốc không còn được chính
quyền Mỹ bỏ qua như trước nữa. Chính
quyền Trump sau khi giải quyết được mối
nguy hiểm cận kề nhất là chiến tranh hạt
nhân với Bắc Triều Tiên đã quay lại giải
quyết vấn đề tâm huyết nhất mà mấy chục
năm từ trước khi quyết định ra tranh cử
Tổng thống, doanh nhân Donald Trump đã
nỗ lực thuyết phục các lãnh đạo quốc gia
của mình hành động nhưng không thành
công: “Chấm dứt bị lợi dụng, quay lại khôi
phục sự vĩ đại của nước Mỹ!”
Tháng 7/2018, sau thượng đỉnh với Kim
Jong Un xóa bỏ nguy cơ chiến tranh hạt
nhân, ông Trump tuyên chiến thương mại
với Trung Quốc, yêu cầu Bắc Kinh phải làm
ăn công bằng, chấm dứt thao túng tiền tệ,
ăn cắp công nghệ, trợ cấp trong nước.
Đến cuối năm 2018, một sách lược ngoại
giao để đối phó với Trung Quốc đã được
định hình. Chiến lược này bao gồm:
• Rút khỏi Trung Đông;
• Tăng cường đầu tư quân sự, đảm bảo vị
thế số một về binh lực, sẵn sàng hoạt
động tại Biển Đông, biển Nhật Bản, và
các khu vực có thể bị Trung Quốc thách
thức;
• Khởi tạo khối đồng minh Châu Á-Thái
Bình Dương để đối đầu với “Trục ma
quỷ” của Trung Quốc;
• Gây chiến thương mại, kêu gọi đồng
minh tẩy chay các công ty hoạt động tay
sai cho chính quyền Bắc Kinh, cắt đứt
nguồn sống mờ ám của Bắc Kinh;
• Lập ngân sách để đối đầu với việc Trung
Quốc mua chuộc các chính phủ nước
nghèo ở Châu Phi và toàn thế giới.
THẾ GIỚI TRITHUCVN.NET
Dưới chính quyền Trump, các mắt xích
đồng minh trọng yếu được bền vững thêm.
Israel lại trở thành đồng minh đáng tin cậy
nhất của Mỹ ở Trung Đông. Nhật Bản đang
tìm cách thay đổi Hiến Pháp để quân đội
được phép tham chiến ở nước ngoài. Đài
Loan ngày càng siết chặt quan hệ với Mỹ và
Ấn Độ đặc biệt được thêm vào trong chiến
lược kiềm chế Trung Quốc ở Biển Đông và
Thái Bình Dương của ông Trump.
Cuối năm 2018, Phó Tổng thống Mike
Pence có tuyên bố được ví như “thư tuyên
chiến với chính quyền Trung Quốc”, trong
đó chính quyền Mỹ tố cáo Trung Quốc
bên trong thì đàn áp người bất đồng chính
kiến, phá nhà thờ, cấm đạo, cưỡng bức tín
đồ, bên ngoài thì tìm cách xuất khẩu mô
hình chính trị hủ bại ra thế giới, thách thức
trật tự thế giới tự do.
Chiến lược An ninh Quốc gia được Tổng
thống Trump ký vào tháng 12/2017, lưu
ý: các quốc gia nước ngoài đã bắt đầu tái
áp đặt sự ảnh hưởng của họ ở khu vực và
toàn cầu, và họ đang thách thức lợi thế địa
chính trị của nước Mỹ và cố gắng thay đổi
trật tự quốc tế theo hướng có lợi cho họ.
Quốc gia nước ngoài này mà ông Trump
nhắc đến đã được Phó Tổng thống Mike
Pence gọi tên cụ thể trong phát biểu tại
Viện Hudson ngày 4/10/2018: Trung Quốc.
Đã có dấu
“Chi tiêu quân sự của Trung Quốc hiện
bằng toàn thể phần còn lại của châu Á gộp
lại, và Bắc Kinh đã ưu tiên khả năng làm xói
mòn lợi thế quân sự của Mỹ – trên đất liền,
trên biển, trên không, và trong không gian.
hiệu sụp đổ ?
Trung Quốc khăng khăng đẩy Hoa Kỳ ra khỏi
Tây Thái Bình Dương và cố gắng ngăn cản
chúng ta hỗ trợ các đồng minh của mình”,
Phó Tổng thống Mỹ nói.
Cùng với sự bừng tỉnh của nước Mỹ, ngày
càng có nhiều quốc gia tham gia vào liên
minh chống lại “trục ma quỷ” của Trung
Quốc, tuy nhiên ma lực của đồng nhân dân
tệ cũng thu hút được vô khối chính phủ và BẢO MINH
các lãnh đạo hủ bại của các nước thiếu tự
do, dân chủ trên thế giới. Cuộc đối đầu vào
năm tiếp theo đây sẽ là xung đột giữa thế
giới văn minh do Mỹ dẫn dắt và lực lượng
Xã hội Trung Quốc ngày càng
mới nổi đầy tham vọng, bá quyền, nhưng
phản dân chủ và phi đạo đức do Trung
lộ rõ những mâu thuẫn sâu sắc.
Quốc cầm đầu.
Một sự khủng khoảng sâu rộng
trên khắp các lĩnh vực từ kinh
tế đến chính trị, môi trường,
văn hóa, đời sống…
Mặc dù đã rất nỗ lực trong việc che mắt người dân trong nước và quốc tế,
nhưng Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng không ngăn được sự thật phơi
bày về một cuộc suy thoái toàn diện đang diễn ra, cho thấy dấu hiệu sụp
đổ toàn diện.
 TRUNG QUỐC
NỀN KINH TẾ
TỔN THƯƠNG NGHIÊM TRỌNG
D
ưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản
Trung Quốc (ĐCSTQ), nền kinh tế đã
đạt được nhiều chỉ số phát triển ấn
tượng. Tuy nhiên, đằng sau “kỳ tích kinh
tế” ấy là những nguyên nhân không mấy vẻ
vang, là sự đánh đổi không tương xứng với
nguồn tài nguyên bị khai thác cạn kiệt và
nguồn nhân lực bị bóc lột kiệt quệ.
Mô hình kinh tế mà Đảng dẫn dắt không
tôn trọng những quy phạm đạo đức chính
thường: ăn cắp sở hữu trí tuệ để đi tắt đón
đầu về kỹ thuật, cưỡng ép chuyển giao công
nghệ, khuyến khích cạnh tranh không
lành mạnh, bóp méo thương mại quốc tế,
tạo ra các bẫy nợ để khai thác tài nguyên
nước khác v.v… Từ đó, Trung Quốc thu được
lượng ngoại hối rất lớn, đồng thời tận dụng
tối đa tài nguyên quốc gia và nhân công rẻ
mạt trong nước để phát triển nhanh chóng
ngành công nghiệp sản xuất, trở thành
quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, mô hình kinh tế vô đạo đức
đã tạo ra sự hỗn loạn, không bền vững ở cả
trong và ngoài nước. Biểu hiện phồn vinh
được tạo ra do tăng trưởng nhanh chóng
giống như xây lâu đài trên cát, lúc nào
cũng có thể bị hủy chỉ trong một sớm. Kinh
tế Trung Quốc đang bắt đầu tiến vào thời
kỳ khủng hoảng mạnh, trả giá cho mô hình
phát triển bất chấp.
TRITHUCVN.NET
CORLAFFRA/PAN DEMIN/ SHUTTERSTOCK
HUNG CHUNG CHIH/ SHUTTERSTOCK
Biểu hiện dễ thấy nhất là Trung Quốc
đang ngày càng thất thế trước cuộc chiến
tranh thương mại với nước Mỹ. Kể từ khi
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố
khai mào cuộc chiến để đòi lại công bằng
giao thương cho nước Mỹ, cũng như thiết
lập lại trật tự thương mại thế giới vốn đang
bị Trung Quốc bóp méo, kinh tế Trung
Quốc rơi vào suy thoái mạnh.
Tất cả các số liệu gần đây cho thấy triển
vọng tăng trưởng của nền kinh tế Trung
Quốc không được mấy khả quan.
GDP giảm: Tốc độ tăng trưởng GDP
Trung Quốc trong năm 2018 được dự báo
giảm xuống dưới 6% so với kỳ vọng 6,5%.
Tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp
cũng như chỉ số niềm tin của doanh
nghiệp trong sản xuất và dịch vụ đều suy
giảm.
Sản xuất đình trệ, đơn hàng xuất khẩu
sụt giảm: Ngành sản xuất hàng loạt của
Trung Quốc trong những tháng cuối năm
2018 đạt tốc độ tăng trưởng yếu nhất trong
vòng 2 năm, chủ yếu do nhu cầu xuất khẩu
và nhu cầu sử dụng trong nước giảm.
Xuất hiện làn sóng sụp đổ doanh
nghiệp tư nhân: Ngày 22/10, trang
NetEase công bố con số 5,04 triệu doanh
nghiệp Trung Quốc đóng cửa trong nửa
đầu năm 2018. Trong đó, có nhiều doanh
nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực công
nghiệp như luyện kim, gia công cán ép,
khai thác than, sản xuất hóa chất, dệt may,
công nghiệp chế biến nông-thực
phẩm, giày dép. Chiến tranh
thương mại được coi là nguyên
nhân cuối cùng khiến cho nhiều
doanh nghiệp đóng cửa.
Làn sóng thất nghiệp không
ngừng gia tăng: Làn sóng đóng
cửa doanh nghiệp tư nhân đã khiến
một số lượng lớn lao động nhập cư
phải về quê. Hiện tại, thâm hụt quỹ
lương hưu và bảo hiểm y tế tại Trung
Quốc đã rất lớn, cộng thêm việc
doanh nghiệp đóng cửa làm nạn thất
nghiệp bùng phát có thể là cú sốc gây
bất ổn xã hội trên diện rộng.
Nhiều doanh nghiệp nước ngoài
tháo chạy: Các khoản áp thuế của Mỹ
đã khiến chuỗi cung ứng thay đổi, nhiều
doanh nghiệp nước ngoài rời khỏi Trung
Quốc, trong số đó có các tên tuổi quốc
tế như Seagate Technology, Samsung
Electronics, Toshiba, Sony, Asahi Kasei, v.v…
Trung Quốc đang phải gánh chịu
những khoản nợ khổng lồ: Báo cáo đánh
giá của IMF cho thấy do chính sách kinh
tế Trung Quốc quá phụ thuộc vào tín dụng
dẫn đến khoản nợ khổng lồ, đã đạt đến
một mức độ nguy hiểm, đang tiềm ẩn cuộc
khủng hoảng tài chính tiếp theo.
Thị trường chứng khoán chao đảo: Kể
từ khi cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung
nổ ra, chỉ trong bốn tháng thị trường chứng
khoán Trung Quốc đại lục đã sụt giảm 27%.
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 15
Làn sóng tháo chạy trên các thị trường tài
chính Trung Quốc làm dấy lên các lo ngại
về việc viễn cảnh thị trường chứng khoán
của Trung Quốc đang hướng đến sự sụp
đổ. Khoảng 100 triệu nhà đầu tư nhỏ lẻ ở
Trung Quốc đang rất bi quan về thị trường
chứng khoán.
Tín hiệu thị trường suy thoái toàn diện
cho thấy mùa đông khắc nghiệt của nền
kinh tế Trung Quốc chỉ mới bắt đầu, tình
hình khó bình ổn. Đặc biệt, tình hình dự
liệu còn xấu hơn, dẫn đến suy thoái toàn
diện khi Chính phủ Mỹ lên kế hoạch tăng
thuế quan từ ​​10% lên 25% đối với 200 tỷ đô
la Mỹ hàng Trung Quốc từ tháng 01/2019,
và không ngại đẩy cuộc chiến lên đến mức
đánh thuế toàn bộ hơn 500 tỷ USD hàng
nhập khẩu của Trung Quốc nếu nước này
không đồng ý thay đổi hành vi ăn cắp bản
quyền và tài sản sở hữu trí tuệ, dừng các
chương trình trợ cấp công nghiệp, gỡ bỏ
hàng rào thuế quan và mua thêm hàng Mỹ
để giảm thâm hụt mậu dịch.
Hiện tại, chính phủ Trung Quốc khó có
thể có đủ thời gian để chuyển đổi nền kinh
tế từ phụ thuộc vào xuất khẩu và đầu tư
sang một nền kinh tế dựa trên trí thức sáng
tạo, một nền kinh tế minh bạch và điều tiết
theo quy luật thị trường – những yếu tố
làm nên giá trị thật và sự bền vững của một
nền kinh tế.
Nhiều bình luận đã chỉ ra, tự do hóa thị
trường là lựa chọn duy nhất để đảo ngược
tình hình suy thoái kinh tế Trung Quốc
hiện nay. Tuy nhiên, cách thức nền kinh tế
được vận hành hiện tại gắn liền với đường
lối chính trị được ĐCSTQ xác lập, nếu chịu
chấp nhận thay đổi tận gốc rễ thì đồng
nghĩa giới lãnh đạo tối cao ĐCSTQ phải đối
mặt với rủi ro chính trị nguy hiểm.
NỘI BỘ ĐẤU ĐÁ
QUAN CHỨC HỦ BẠI
Khó khăn kinh tế cộng thêm áp lực từ
chiến tranh thương mại khiến chính quyền
ĐCSTQ như cây trước gió. Khủng hoảng
chấp chính đồng thời cũng dẫn đến bùng
nổ mâu thuẫn nội bộ, khiến cho cuộc đấu
đá quyền lực thêm mãnh liệt hơn. Mới đây,
học giả tại Đại học Harvard Mỹ khi luận
bàn về cải cách mở cửa của chính quyền
Trung Quốc, cũng nói đến tiết lộ của quan
chức cấp cao của ĐCSTQ về bầu không khí
đấu đá dữ dội trong nội bộ Trung Nam Hải.
Từ khi ông Tập Cận Bình lên nắm quyền,
qua việc chống tham nhũng đã tấn công
vào phe phái cựu lãnh đạo Giang Trạch
Dân từng khống chế chính trị Trung Quốc
đến 20 năm, đồng thời cũng đè bẹp các bè
phái chính trị khác. Vì để giải quyết khủng
hoảng kinh tế, chính quyền của ông Tập
bắt đầu đẩy mạnh cải cách kinh tế, dùng
kế sách bàn tay sắt để quét sạch các lĩnh
vực lợi ích và địa bàn mà nhóm quyền quý
trong ĐCSTQ đang nắm giữ.
16 | Đặc san Xuân 2019
TRUNG QUỐC TRITHUCVN.NET

Chiến dịch “đả hổ diệt chỉ có tiền bạc, quyền lực, dục vọng. Dẫu NGƯỜI DÂN THỨC TỈNH
ruồi” của ông Tập Cận
Bình nhằm quét sạch
rằng ở đâu đó vẫn có thể gặp những người TRƯỚC BẢN CHẤT CỦA ĐCSTQ
tham quan nhưng thực Trung Quốc tốt, nhưng so với xu thế chung
chất là để thanh trừng của xã hội thì đó là những trường hợp vô Khi những sự thật về ĐCSTQ được phơi
nội bộ phe phái của cựu cùng hiếm hoi, dù chưa mất đi lương tâm bày ngày một rộng rãi, người dân Trung
lãnh đạo Giang Trạch
nhưng cũng không dám vượt quá vòng tròn Quốc bắt đầu nhìn thấu những lời hứa
Dân, trên thực tế sự tham
nhũng hủ bại của quan giới hạn mà ĐCSTQ vạch sẵn. suông, sự dối trá, và bản chất thực sự của
trường Trung Quốc là vấn Để thỏa mãn tham vọng kinh tế, chính ĐCSTQ.
đề của thể chế, không thể quyền ĐCSTQ chủ trương tăng trưởng kinh ĐCSTQ thống trị Trung Hoa Đại lục trong
giải quyết được.
tế bằng mọi giá và xã hội mất đi các tiêu một trăm năm qua, đã khiến cho đạo đức xã
chuẩn đạo đức ước chế. Chính sách quản hội, môi trường sinh thái, môi trường kinh
Tuy nhiên, từng bước cải cách kinh tế lý kinh tế lỏng lẻo và che giấu thông tin tế và các phương diện khác của Trung Quốc
đều khó khăn, đấu đá quyền lực và tranh khiến cho các sản phẩm kém chất lượng, bị phá hoại đến mức không còn hình dạng.
giành lợi ích lại khiến cho ĐCSTQ tiếp tục độc hại đầy rẫy trong xã hội Trung Quốc. Kể từ khi ĐCSTQ lên nắm quyền, qua
phân hóa, không chỉ có tham quan thuộc Bất bình đẳng xã hội trở nên gay gắt, tham các cuộc vận động như “Tam phản”, “Ngũ
phe phái Giang Trạch Dân phản kích lại nhũng tràn lan ở cả trong nhà nước và phản”, “Đại nhảy vọt”, “Cách mạng văn
ông Tập mà còn có cả nội bộ thế hệ đỏ thứ ngoài xã hội, mọi lĩnh vực xã hội đều bất hóa”, “Đàn áp sinh viên Thiên An Môn
2 (con cháu của các cựu lãnh đạo cấp cao mãn. Người có năng lực và suy xét lần lượt 1989”, “Bức hại Pháp Luân Công” đã gây ra
trong ĐCSTQ) cũng bắt đầu rạn nứt. Nội bộ bỏ nước mà đi; những người không có lối cái chết của hơn 100 triệu người.
Bắc Kinh đã rơi vào cuộc tranh đoạt quyền thoát chỉ đành qua ngày đoạn tháng, trong ĐCSTQ đã lợi dụng sự sợ hãi chết chóc
lợi và đấu đá quyền lực một mất một còn. sợ sệt bất an mà đợi đến ngày mai. của con người mà xóa sạch lòng tự tin của
Sự hủ bại của quan chức Trung Quốc cũng Hiện nay tại Trung Quốc, số người giàu họ, hoàn toàn bắt người dân quy phục.
đã đạt đến cực độ khi đua nhau vơ vét, truy có chạy trốn khỏi đất nước ngày càng Đảng còn thường xuyên dùng lời giả dối để
cầu thanh sắc vật dục, dâm loạn, không tăng. Theo điều tra của Phó Chủ tịch Trung lừa phỉnh người dân, dùng sách giáo khoa
việc ác nào không dám làm. Trong tầng lớp Quốc Lý Nguyên Triều trước Đại hội 18, có xuyên tạc lịch sử để lừa gạt từng lớp người
cấp cao của Đảng, tình trạng tham nhũng hơn 85% số Thường ủy viên, Ủy viên Dự Trung Quốc, bôi nhọ sự phát triển và tiến
đã trở nên công khai và phổ biến với những khuyết và Ủy viên Ban Kỷ luật Trung ương bộ chân chính của các nước phương Tây,
khoản tiền bị bòn rút lên tới hàng trăm của Đại hội 17, có con cái định cư và mua khiến cho người Trung Quốc mất đi những
triệu tệ, bất động sản lên tới hàng trăm căn, nhà ở nước ngoài. Bộ trưởng Bộ Tuyên tri thức căn bản về truyền thống văn hóa
vàng bạc lên tới hàng trăm ký. Về căn bản, truyền kiêm Thường ủy viên tỉnh Giang Tô của chính dân tộc mình hay những tinh
đã không còn ai tin tưởng vào đường lối của phải công khai thừa nhận rằng trong quan thần văn minh tiến bộ nước ngoài.
Đảng, mà chỉ lấy Đảng làm bình phong để trường có rất nhiều quan chức “thân tại Người dân Trung Quốc giờ đây đã tự có
mưu cầu lợi ích và quyền lực. Tào mà lòng tại Hán”, đã đưa gia đình, tiền sự phản tỉnh lịch sử. Họ đã biết được rằng,
Mặc dù cuộc chiến chống tham nhũng đã bạc và tài sản chuyển hết ra nước ngoài. cái lịch sử mà ĐCSTQ biên diễn ra chỉ toàn
lôi ra được những “con hổ và ruồi” làm tiêu Một yếu tố khác khiến Trung Quốc ngày là dối trá. Cuộc cách mạng của ĐCSTQ
điểm, nhưng đó là một cuộc chiến không càng trở thành nơi “khó sống” là việc huỷ bắt đầu từ ngày đầu tiên cho đến khi đoạt
hồi kết bởi tham nhũng của ĐCSTQ là toàn hoại môi trường để đánh đổi lấy đất đai, chính quyền là một quá trình bán rẻ lợi ích
Đảng tham nhũng, cả chế độ tham nhũng. đầu tư và phát triển công nghiệp. Sự hủy dân tộc để cướp chính quyền.
Tham nhũng đã trở thành quy tắc sinh hoại môi trường và ô nhiễm tại Trung Sự hủ bại của ĐCSTQ đã khiến cho bộ
tồn của Đảng. Sự hủ bại của ĐCSTQ là một Quốc đứng vào hạng xấu nhất trên thế giới. phận những người có lương tri, có trách
trong những nhân tố chính khiến cho quá Người dân đang chết dần vì ô nhiễm và suy nhiệm đối với quốc gia, nhân dân và xã
trình giải thể sẽ càng lúc càng nhanh. thoái sinh thái trầm trọng. Một số chuyên hội hoặc ít nhất là có trách nhiệm với bản
gia xã hội dân sự ước tính có 450 làng ung thân đã lựa chọn con đường thoái xuất
XÃ HỘI RỐI LOẠN thư ở Trung Quốc và tin rằng hiện tượng khỏi Đảng.
ĐẠO ĐỨC XUỐNG CẤP này đang lan rộng. Phong trào thoái ĐCSTQ và các tổ chức
LÒNG NGƯỜI BẤT AN Môi trường bị phá hoại, ô Không khó để có thể nhìn thấy một cách liên đới của nó bắt đầu từ năm 2004 và đã
nhiễm trầm trọng; các cuộc toàn diện bức tranh xã hội Trung Quốc lan rộng không chỉ ở Đại lục mà còn trên
Dưới sự thống trị của ĐCSTQ, Trung biểu tình diễn ra thường xuyên ngày nay: nhân tâm mục ruỗng, xã hội suy phạm vi toàn thế giới. Đây là một phong
nhưng bị báo chí trong nước ém
Quốc ngày nay đã trở thành một xã hội nhẹm; ngành công nghiệp nhựa
bại, đất nước đã không còn ra đất nước. trào ôn hoà, nhằm thức tỉnh người dân
mà phần lớn con người coi tiền bạc là tối hóa thi thể người chết thương Người dân Trung Quốc ngày càng hiểu rằng Trung Quốc về việc ĐCS đang khống chế và
thượng, mọi người đều chạy theo lợi, chỉ mại triển lãm vô đạo đức… xã hội ấy đã không còn lối thoát. ngăn cản họ có một tương lai tốt đẹp.
vì tiền mà bất chấp cả nhân cách và nhân Theo số liệu từ Trung tâm phục vụ thoái
tính: bất chân, bất tín, bất thiện, vô đức, Đảng toàn cầu ở New York, tính đến tháng
vô mỹ, vô lại. 12/2018 đã ghi nhận hơn 320 triệu người
Các cuộc vận động của ĐCSTQ như “Cải thoái xuất khỏi Đảng, Đoàn, Đội. Đây là tin
cách Ruộng đất”, “Đại nhảy vọt”, “Cách tức đã gây sức ảnh hưởng to lớn lên xã hội
mạng Văn hóa”… đã khiến cho tâm lý bạo Trung Quốc và thế giới, thể hiện sự thức
động của người dân Trung Quốc ngày một tỉnh cao độ của quần chúng nhân dân.
phát triển. Tính cách đó biểu hiện ra ở chỗ Các du khách Trung Quốc tại các điểm
“chiếm hữu”, nếu không thể chiếm hữu đến nổi tiếng ở Châu Âu đã chia sẻ rằng
nhiều hơn một chút thì sẽ cố sức phá hoại. thoái ĐCSTQ là “điều phải làm.” Nhiều
Rất nhiều người Trung Quốc hiện nay người từng muốn vào ĐCSTQ vì những cơ
không biết gì về văn hóa truyền thống, hội tham nhũng, nhưng giờ họ thấy rằng
không có văn hóa, không hiểu lịch sử, nó đang bị tan rã ở khắp nơi, bị cả thế giới
không màng đạo đức, không có quan niệm lên án và trở nên ngày càng hủ bại. Họ
đúng sai, không tin có Thần, trong đầu họ cũng nhận thấy ĐCSTQ sẽ sớm phải nhận

quả báo cho các tội ác của chính nó vì
chống lại người Trung Quốc, đặc biệt là sự
tàn bạo trong việc mổ cướp nội tạng sống
các học viên Pháp Luân Công, Duy Ngô
Nhĩ và các tù nhân lương tâm khác, vì thế
không còn muốn ở “chung thuyền” với
ĐCSTQ.
Một số người dân Trung Quốc khi thoái
Đảng cũng chia sẻ rằng tham nhũng sẽ
không kết thúc nếu ĐCSTQ vẫn còn tồn tại,
gốc rễ của tham nhũng chính là ĐCSTQ, và
ĐCSTQ đã huỷ hoại tiêu chuẩn đạo đức của
xã hội Trung Quốc.
Ngay cả các quan chức trong nội bộ Đảng
cũng đã không còn tin vào ĐCSTQ và tìm
cách trốn khỏi Đảng. Rất nhiều người đã
tìm cách đưa gia quyến, tài sản ra nước
ngoài, họ không còn ôm hy vọng gì với
Đảng, không tin rằng quyền lực của Đảng
sẽ chống đỡ được lâu dài, cũng không tin
rằng chính quyền ấy vẫn còn duy trì được.
Sự thức tỉnh lịch sử của người dân Trung
Quốc là một nhân tố quyết định cho sự giải
thể của ĐCSTQ. Tư tưởng của ĐCSTQ đã vô
giá trị, chỉ để giữ chế độ mà không còn mấy
ai tin theo.
ĐCSTQ DẦN BỊ CÔ LẬP
TRÊN THẾ GIỚI
Xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc hiện
nay không đơn thuần chỉ là cuộc chiến
tranh thương mại, mà thực tế đó là cuộc
cạnh tranh giữa hai hệ thống giá trị và văn
minh khác nhau, giữa thế giới tự do và xã
hội chủ nghĩa.
Kể từ khi lên nhậm chức, Tổng thống Mỹ
Donald Trump đã hơn một lần trước thế
giới thẳng thắn chỉ trích chủ nghĩa xã hội.
Tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào tháng
9/2018, Tổng thống Trump đã nhấn mạnh:
“Hầu như ở khắp nơi mà chủ nghĩa xã hội
hay chủ nghĩa cộng sản được thử nghiệm,
nó đã đem tới sự đau khổ, tham nhũng và đổ
nát. Sự thèm khát quyền lực của chủ nghĩa xã
hội đã dẫn tới sự bành trướng, xâm lược và
áp bức. Tất cả các quốc gia trên thế giới nên
chống lại chủ nghĩa xã hội và sự đau khổ mà
nó mang đến cho mọi người”.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence trong bài
phát biểu tại Viện Hudson hôm 4/10/2018
cũng đã chỉ rõ: “Đảng Cộng sản Trung Quốc
đã sử dụng một kho chính sách không phù
hợp với thương mại tự do và công bằng, trong
đó thuế quan, hạn ngạch, thao túng tiền tệ,
cưỡng bức chuyển giao công nghệ, trộm cắp
tài sản trí tuệ và trợ cấp công nghiệp được
ban phát vô tội vạ chỉ là một vài trong số đó.”
Về mặt ngoại giao, các chuyến công du
của Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence tới
ASEAN và APEC đã thẳng thừng tố cáo
Trung Quốc sử dụng ngoại giao bẫy nợ, bá
quyền và chèn ép để gây ảnh hưởng. Tại
Papua New Guinea khi dự APEC, trước mặt
ông Tập Cận Bình, Phó tổng thống Mỹ đả
kích Con đường tơ lụa mới của Trung Quốc
TRUNG QUỐC TRITHUCVN.NET
là “một vành đai siết cổ và một con đường
một chiều” chỉ có lợi cho Bắc Kinh. Ông
Pence cũng tiết lộ Mỹ đã lập một chương
trình hỗ trợ các nước trong khu vực APEC
có ngân sách 400 triệu USD nhằm giúp
tăng cường quyền công dân của các quốc
gia trong khu vực, chống tham nhũng và
bảo vệ chủ quyền.
Có thể thấy, lập trường của Mỹ về vấn đề
Trung Quốc đã ngày càng rõ ràng chuyển
từ dung hoà sang đối kháng và coi Trung
Quốc là một mối đe doạ đối với không chỉ
Mỹ mà là cả thế giới. Lập trường này cũng
đã buộc các nước khác phải tỏ rõ thái độ
theo Mỹ hay theo Trung.
Xét về mặt đồng minh, Trung Quốc
không có đồng minh thật sự. Khối các
nước XHCN đang ngày càng thu hẹp trên
thế giới, hoặc rơi vào khủng hoảng trầm
trọng. Bắc Triều Tiên đã ngày càng quy
phục Mỹ, Cuba bỏ CNCS ra khỏi Hiến pháp,
Venezuela rơi vào khủng hoảng tồi tệ và có
nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào. Tuyệt đại
đa số các nước láng giềng luôn dè chừng
với Trung Quốc, còn các nước được Trung
Quốc cho vay xây dựng cơ sở hạ tầng đã
dần nhận ra đó chỉ là những chiếc bẫy nợ.
Có thể thấy, Trung Quốc khó có thể tìm
thấy đồng minh thực sự để đối trọng với
khối liên minh mà ông Trump đang dựng
lên. Trong khi đó, Mỹ đang dần kéo được
các đồng minh dân chủ tự do mạnh nhất
vào liên minh chống Trung Quốc.
Đầu tháng 10/2018, Mỹ đã chốt xong
với Mexico và Canada Hiệp định Mỹ –
Mexico – Canada (gọi tắt là USMCA) thay
thế cho Hiệp định Thương mại Tự do Bắc
Mỹ (NAFTA) đã tồn tại 24 năm. Điều 32.10
của USMCA còn gọi là “Điều khoản thuốc
độc”, cho phép Washington phủ quyết bất
kỳ thỏa thuận thương mại tự do nào khác
mà Mexico hay Canada ký với các nền kinh
tế “phi thị trường”, được cho là nhắm đến
Trung Quốc.
Phía Mỹ cũng công khai khẳng định sẽ
nhân rộng điều khoản “thuốc độc” này
trong các thỏa thuận thương mại với các
đồng minh khác, trước mắt là EU và Nhật
Bản.
Mỹ cũng tiến hành đàm phán lại nhiều
thỏa ước thương mại với Nhật Bản và Hàn
Quốc, siết chặt quan hệ chính trị lẫn quân
sự với chính phủ Đài Loan – một cái gai
trong mắt Trung Quốc. Vấn đề Bắc Hàn
dường như đã đi vào lộ trình êm đẹp mà
Mỹ có thể gạt Trung Quốc ra bên lề.
Mới đây, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn kinh
tế của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông
Kevin Hassett, đã hàm ý có thể trục xuất
Trung Quốc khỏi Tổ chức Thương mại Thế
giới (WTO) để giải quyết vấn đề nội tại của
tổ chức này. Trong cuộc họp các Bộ trưởng
thương mại Mỹ, Nhật và EU tại New York
vào cuối tháng 9/2018, lãnh đạo thương
mại các nước này đã đồng ý thúc đẩy các
quy định mới và các công cụ thực thi để
xử trí các quốc gia làm suy yếu hệ thống
thương mại toàn cầu, đồng thời bày tỏ sự
cần thiết phải cải cách các quy tắc không
hiệu quả của Tổ chức Thương mại Thế giới
(WTO), trong đó có việc Bắc Kinh thực hiện
thương mại không công bằng, làm méo mó
cách tổ chức của thương mại quốc tế.
Như vậy, địa vị Trung Quốc trong WTO
có thể sẽ lung lay, Trung Quốc sẽ ngày càng
bị cô lập hơn, không chỉ trong cuộc chiến
thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ, mà kể
cả trong phần còn lại của thế giới.
LỜI KẾT
Trung Quốc trong thời điểm hiện tại
đang phải đối mặt với nguy cơ tứ bề: kinh
tế khủng hoảng, nội bộ đấu đá, quan chức
hủ bại, lòng dân bất an, thế giới cô lập.
Cách giải quyết duy nhất của Trung Quốc
trong tình hình này là thực hiện cải cách
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 17
toàn diện, trở thành một xã hội dân chủ,
kinh tế vận hành theo quy luật thị trường.
Thế nhưng, đó lại là những điều căn bản
làm sụp đổ kết cấu kinh tế Trung Quốc
hiện tại và thể chế XHCN của Trung Quốc
hiện tại, có thể dẫn đến sự diệt vong của
ĐCSTQ.
Sở dĩ thể chế ấy có thể kéo dài đến tận
bây giờ chẳng qua ĐCSTQ đã không ngừng
dùng mọi thủ đoạn để phát triển bằng mọi
giá, trong nước thắt chặt tự do ngôn luận,
đàn áp ý kiến bất đồng, ngoài nước dùng
tiền và quyền lực mua chuộc dụ dỗ.
Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung
không đơn giản chỉ là nước Mỹ đòi lại công
bằng trên thương trường với Trung Quốc,
mà là phát súng bắn vào chiếc mặt nạ “vĩ
đại, quang vinh, chính xác” mà ĐCSTQ đang
đeo, để lộ ra sau đó tất cả sự dối trá, hủ
bại, tàn ác mà chế độ này đã thực thi trong
suốt 100 năm qua. Đó là một chế độ phi
nhân tính của những kẻ lưu manh, chuyên
dựa vào lừa dối và bạo lực để cướp đoạt và
thống trị.
Khi sự thật dần được hé mở, sự thức tỉnh
chính có thể là lời cáo chung cho chế độ
ấy. Thế giới đã ngày càng nhận ra dã tâm
thật sự của ĐSCTQ, người dân Trung Quốc
cũng đã ngày càng nhận rõ bộ mặt thật
của Đảng. Làn sóng thoái Đảng mạnh mẽ
của người Hoa khắp toàn cầu đã khởi tác
dụng rất lớn đánh thức lương tri, mở ra lựa
chọn về một Trung Hoa không còn ĐCS cho
người dân Trung Quốc
Lịch sử 5.000 năm của dân tộc Trung Hoa
đã trải qua hằng bao nhiêu triều đại, dẫu là
triều đại nào, dù hùng mạnh tới đâu cũng
không thể thiên thu trường cửu. Đó là điều
tất yếu của lịch sử. Những gì diễn ra tại
Trung Quốc hiện đại đã tới bước cuối cùng
để khép lại một triều đại đỏ tàn bạo và mở
ra một trang sử mới. Đó cũng là điều tất
yếu của lịch sử.
ZHAO JIAN KANG/ SHUTTERSTOCK
18 | Đặc san Xuân 2019
TRUNG QUỐC TRITHUCVN.NET

Năm 2018

Thế giới lên án Trung Quốc

về nhân quyền
BẢO MINH

N hững năm qua, các nước phương Tây liên tục hỗ

trợ Trung Quốc về nhiều mặt, nới lỏng các điều
kiện, cung cấp tiền bạc và công nghệ với mong
muốn Trung Quốc hội nhập với thế giới, kinh tế phát
triển, qua đó sẽ đưa xã hội Trung Quốc chuyển hướng
Có thể thấy, Trung Quốc đang cố gắng xây dựng lại trật
tự thế giới mà trong đó luật pháp bị thao túng, dân chủ
bị lạm dụng, tôn nghiêm bị hạ thấp, công lý bị chà đạp.
Chính quyền ĐCSTQ còn đặc biệt dung túng cho tội ác
cởi mở, vấn đề nhân quyền được cải thiện. Trung Quốc chống lại loài người, trong đó việc đàn áp và diệt chủng
thậm chí còn được bầu vào trong Hội đồng nhân quyền các nhóm tín ngưỡng và tôn giáo, đặc biệt là hai nhóm
Liên Hiệp Quốc với hy vọng khi tham gia người Duy Ngô Nhĩ và Pháp Luân Công là ở
Hiệp ước Nhân quyền, bị ràng buộc bởi các quy mô lớn nhất với mức độ tàn ác nhất.
tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, sẽ thúc đẩy
Trung Quốc trở nên tự do, tôn trọng các giá
Trung Quốc thách thức
trị nhân quyền hơn.
nhân quyền bằng hệ thống
Thế nhưng, chính quyền ĐCSTQ vì để
củng cố quyền lực tuyệt đối và mong muốn trại giam Tân Cương
đảo lộn trật tự thế giới, đã lợi dụng phương
Tây để phát triển kinh tế lớn mạnh, đồng
Trong những năm qua, khu tự trị Tân
thời âm thầm tiếp tục vi phạm nhân quyền
Cương đã bị biến thành một ‘nhà nước cảnh
nghiêm trọng. Nhiều nhà phê bình chỉ ra,
sát’, với hàng loạt đồn cảnh sát, hệ thống
nhân quyền và pháp luật tại Trung Quốc
camera dày đặc giám sát đường phố, lập các
đều chỉ là những khẩu hiệu suông.
trạm kiểm soát an ninh để quét chứng minh
thư điện tử của người dân. Bắc Kinh cũng
Trung Quốc can thiệp tăng cường thu thập thông tin cá nhân của
vào cơ chế nhân quyền những người Duy Ngô Nhĩ lưu vong, và đe
Liên Hiệp Quốc dọa gia đình của họ ở quê nếu không chịu
cung cấp.
Ngày 6/11/2018, Hội đồng Nhân quyền
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Liên Hiệp Quốc đã thảo luận về tình hình
Rights Watch gần đây đã công bố báo cáo nhân quyền tại Trung Quốc, chủ yếu liên
chi tiết “Sự can thiệp của Trung Quốc vào quan đến việc đàn áp các dân tộc thiểu số
Cơ chế Nhân quyền Liên Hiệp Quốc”, bao ở Tân Cương mà điển hình là mạng lưới
gồm việc chính phủ Trung Quốc ngăn chặn trại giam hàng triệu người Duy Ngô Nhĩ
sự can thiệp của các tổ chức dân sự, đàn áp (Uighur) và những người thiểu số Hồi giáo
và trả thù các nhà hoạt động tham gia các cơ khác ở Tân Cương. Các nhà hoạt động nhân
chế nhân quyền quốc tế, thao túng quá trình quyền cáo buộc Bắc Kinh đang cầm tù tới 1
chứng thực của các tổ chức dân sự, ngăn triệu người Duy Ngô Nhĩ trong hệ thống trại
chặn các thảo luận về vấn đề nhân quyền, tập trung và trại cải tạo khổng lồ.
thao túng cơ chế đánh giá định kỳ toàn cầu. Chính quyền Trung Quốc đã phản hồi
Trung Quốc đã mua chuộc các quốc gia có rằng họ xây dựng “hệ thống cơ sở giáo dục”
hồ sơ nhân quyền tồi tệ, gây nhiễu loạn ở Tân Cương để giúp nhiều người dân tộc
tại Diễn đàn Nhân quyền Liên Hiệp Quốc. thiểu số ở đây thoát khỏi tư tưởng chủ nghĩa
Đồng thời bởi vì Trung Quốc là một trong Chủ tịch nước, kích động tệ sùng bái cá Vi phạm của Trung Quốc về nhân quyền khủng bố, nhưng các nước phương Tây đã
năm nước có quyền phủ quyết (veto right), nhân; đồng thời xây dựng “Chủ nghĩa độc và tự do từ lâu đã vượt khỏi biên giới quốc chỉ trích rằng những cơ sở này toàn là “trại
nên bất cứ quy trình lên án nhân quyền nào tài công nghệ cao” chưa từng có: thu thập gia bằng cách cài gián điệp khắp nơi, hối tạm giam”, chỉ ra rằng ĐCSTQ đã dối trá. Họ
tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc gây bất dữ liệu ADN, nhận dạng khuôn mặt, công lộ mua chuộc các chính trị gia của nước cũng đồng loạt lên án việc ĐCSTQ xây dựng
lợi cho nước này cũng có thể bị phủ quyết. nghệ nhận dạng giọng nói, công nghệ nhận khác, thành lập các Viện Khổng Tử, xâm các trại giam ở Tân Cương.
Theo các nhà phân tích độc lập, ĐCSTQ đã dạng mống mắt, dữ liệu lớn, bố trí dày đặc nhập truyền thông phương Tây, ăn cắp công Các quan chức Trung Quốc, sau khi không
tăng cường đàn áp chống lại giới luật sư, tôn camera đường phố, giám sát mạng, hệ thống nghệ, tấn công mạng, ngầm ủng hộ các chế thể chối bỏ sự tồn tại của hệ thống trại này
giáo, dân tộc thiểu số, và giới trí thức; sửa điểm tín nhiệm xã hội, trí thông minh nhân độ độc tài, khủng bố; thậm chí còn ra tận do hình ảnh chụp vệ tinh, đã tuyên bố đây
đổi Hiến pháp để xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ tạo, cảnh sát mật… nước ngoài bắt cóc người. thực ra là các trung tâm “huấn luyện dạy

nghề” để giúp cuộc sống người dân địa
phương “thêm màu sắc”.
Gần đây, phóng viên của Nhật báo Phố
Wall đã đến thăm Tân Cương, nhận thấy
rằng cái gọi là “cơ sở tái giáo dục” của
ĐCSTQ được xây dựng không khác gì nhà
tù với những bức tường rào cao bao quanh,
chòi gác và hàng dây thép gai. Một số người
đã bị giam giữ đã kể lại rằng tại đó họ bị
hành hạ cả về tinh thần và thể xác.
GOOGLE EARTH - BBC
Quy mô trại tập trung tại Đạt Phản Thành, Tân Cương,
thay đổi gấp 2 lần chỉ từ tháng 4/2018 tới 10/2018.
Tổ chức Human Rights Watch cho biết
ĐCSTQ đang cố gắng xóa bỏ bản sắc văn
hóa của người Hồi giáo, điều này giống
như là một phần của kế hoạch đồng hóa
cưỡng bức. Động thái của ĐCSTQ đang
thách thức hệ thống nhân quyền quốc tế.
Ông John Fisher, Giám đốc của HRW cho
biết: “Dù ĐCSTQ nỗ lực tô vẽ, ngụy biện
cũng không thể che đậy được việc ngày
càng có nhiều nước cho rằng hành vi lạm
dụng có chủ ý và mang tính hệ thống,
và trấn áp tiếng nói khác quan điểm của
ĐCSTQ là vấn đề nghiêm trọng”.
Đại sứ Pháp và Đức tại Liên Hiệp Quốc
đã yêu cầu Bắc Kinh “chấm dứt hành vi
giam giữ người trái phép trên quy mô lớn”,
phải đảm bảo quyền tự do tôn giáo và tín
ngưỡng, kể cả khu vực Tây Tạng và Tân
Cương. Đại biểu của Anh nhận định, các
quyền chính trị và dân sự tại Trung Quốc
ngày càng tồi tệ, đồng thời yêu cầu ĐCSTQ
phải đảm bảo quyền lợi và tự do của người
Hồng Kông.
TRUNG QUỐC TRITHUCVN.NET
Trung Quốc vẫn
thu hoạch nội tạng
Nhiều tờ báo lớn trên thế giới gần đây đã
đồng loạt lên tiếng về việc cưỡng bức thu
hoạch nội tạng hiện vẫn diễn ra trên quy
mô lớn tại Trung Quốc.
Ngày 8/10/2018, Đài BBC tại Anh đã phát
một phóng sự điều tra, trong đó phỏng
vấn nhiều vị bác sĩ, bao gồm cả bác sĩ
Trung Quốc đã từng tham gia mổ sống
lấy nội tạng hoặc bác sĩ và chuyên gia
có hiểu biết về vấn nạn này. Họ đã nói
với phóng viên BBC rằng đây là “bí mật
công khai” của giới y học Trung Quốc.
BBC chỉ ra, thực tế những nhóm người
có tín ngưỡng như Duy Ngô Nhĩ, Tây Tạng,
Pháp Luân Công là nguồn cung tạng chủ
yếu cho hoạt động cấy ghép. Đặc biệt nhóm
Pháp Luân Công trước khi bị ĐCSTQ đàn áp
có đến hơn 100 triệu người tập luyện. Sau
khi Pháp Luân Công bị đàn áp toàn diện
năm 1999, những người thuộc nhóm này
bị đưa đến các trại cải tạo lao động, các
nhà tù. Những người tập khí công vốn có
lối sống lành mạnh hơn, không hút thuốc,
không uống rượu, đã trở thành một nguồn
cung nội tạng lý tưởng.
BBC dẫn lời của Luật sư nhân quyền
Davis Matas cho biết, từng có điều tra viên
dùng thân phận là người nhà của bệnh
nhân để gọi điện cho bệnh viện, bày tỏ
mong muốn được cung cấp nội tạng của
Pháp Luân Công làm phẫu thuật cấy ghép.
Trong 15% các cuộc gọi tư vấn, đều có bác
sĩ, y tá cho biết họ có và có thể có trong
thời gian rất nhanh. “Điều này có nghĩa là
có người bị giết hại vì nội tạng”, ông David
Matas nói.ww
Ngay sau phóng sự điều tra của BBC,
Forbes cũng có bài báo lên tiếng về nạn thu
Thu hoạch hoạch nội tạng ở Trung Quốc.
nội tạng do Ngày 16/10/2018, tờ Forbes đăng tải một
bài báo với tiêu đề “Organ Harvesting In
chính quyền China And The Many Questions To Be
Answered” (Thu hoạch nội tạng ở Trung
hậu thuẫn Quốc và những câu hỏi cần lời giải), trong
đó đề cập tới và đặt ra câu hỏi về việc cộng
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 19
đồng quốc tế sẽ ngăn chặn và phản ứng như
thế nào trước nạn thu hoạch nội tạng từ tù
nhân lương tâm do chính quyền Trung Quốc
hậu thuẫn.
Bài báo đưa tin về việc lần thứ 3 Nghị viện
Anh tổ chức một sự kiện về nạn thu hoạch
nội tạng tại Trung Quốc. Trong sự kiện lần
này, một vấn đề được đặt ra là cáo buộc về
việc chính quyền Trung Quốc đang giết tù
nhân lương tâm (cụ thể là các nhóm tín
ngưỡng, bao gồm Pháp Luân Công, Phật
giáo Tây Tạng, Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ, và các
thành viên Cơ đốc giáo không đăng ký) để
lấy nguồn cung cho ngành công nghiệp thu
hoạch tạng.
Cáo buộc thu hoạch tạng tại Trung Quốc
dựa trên các các bằng chứng có thật, trong
đó có thể kể đến báo cáo “Thu hoạch đẫm
máu | Đại thảm sát: Bản cập nhật” (2017) do
ông David Kilgour, David Matas và Ethan
Gutmann công bố. Báo cáo này đã hé lộ hai
vấn đề quan trọng về nạn thu hoạch tạng tại
Trung Quốc:
• Thứ nhất, quy mô thu hoạch nội tạng tại
Trung Quốc là lớn hơn so với các số liệu
được chính quyền công bố. Trong khi
chính quyền Trung Quốc công bố rằng có
khoảng 10.000 ca ghép tạng mỗi năm, thì
số lượng thực tế có thể lên tới từ 60.000
đến 100.000 ca ghép tạng mỗi năm.
• Thứ hai, báo cáo chỉ ra rằng các tù nhân
lương tâm, bao gồm Pháp Luân Công,
Duy Ngô Nhĩ, Tây Tạng và Cơ đốc giáo,
đã bị đặc biệt nhắm tới để thu hoạch nội
tạng.
Bài báo cũng chỉ ra rằng, việc
điều tra độc lập đối với hành vi
thu hoạch tạng tại Trung Quốc
là bước đầu tiên và quan trọng
nhất. Một cuộc điều tra độc lập sẽ cung cấp
nền tảng cho việc khởi kiện những kẻ có liên
quan tới hành vi thu hoạch tạng.
Ngày 8/1/2019, Forbes tiếp tục đăng tải bài
viết của chuyên gia nghiên cứu diệt chủng
Ewelina U. Ochab, dẫn thông tin về các
chứng cứ ghi âm được thực hiện từ tháng 10
đến tháng 12 năm 2018, cho thấy các bệnh
viện Trung Quốc vẫn đang cấy ghép nội tạng
từ tù nhân lương tâm.
20 | Đặc san Xuân 2019
TRUNG QUỐC
Bài báo dẫn chứng cứ từ báo cáo của tổ
chức Thế giới điều tra cuộc đàn áp Pháp
Luân Công (WOIPFG), trong đó có bằng
chứng ghi âm 17 cuộc gọi tới 12 bệnh viện
khác nhau, tại các thành phố lớn thuộc 11
tỉnh thành của Trung Quốc, bao gồm: Bắc
Kinh, Thiên Tân, Thượng Hải, Yên Đài,
Trịnh Châu, Hàng Châu, Trường Sa, Nam
Kinh, Tương Nhã, Quảng Châu và Quảng
Tây. Các cuộc gọi đều là tới cấp giám đốc
hoặc chủ tịch của các bệnh viện ghép tạng.
Đáng chú ý, trong các bằng chứng ghi
âm này, khi được hỏi về việc bệnh viện có
sử dụng nội tạng của người tập Pháp Luân
Công để cấy ghép hay không, các nhân vật
quan trọng này đều trả lời khẳng định là
có. Đồng thời họ đều khẳng định việc cấy
ghép tạng có thể thực hiện trong vòng 1-2
tuần, một thời gian không thể có nếu so
sánh với thời gian chờ đợi 1-2 năm trong
giới y học ghép tạng quốc tế. Điều này cho
thấy việc thu hoạch nội tạng vẫn đang diễn
ra tại Trung Quốc trong thời điểm hiện tại.
Ngày 8/6/2018, Daily Mail đã đăng bài
báo trích dẫn cáo buộc của Diễn viên – Nhà
hoạt động nhân quyền – Cựu Hoa hậu thế
giới người Canada - Anastasia Lin về việc
chính quyền Trung Quốc thu hoạch nội
tạng của các tù nhân lương tâm trên quy
mô lớn.
Cô Anastasia Lin nói: “Lạm dụng cấy ghép
ở Trung Quốc là hành vi tội phạm có hệ thống
được nhà nước hậu thuẫn”, “Không giống như
bất kỳ nơi nào khác trên thế giới, sự lạm dụng
lại xảy ra ở chính nơi lẽ ra phải mang ý nghĩa
mang lại niềm tin và hy vọng cho con người:
các bệnh viện”. Đồng thời, cô Lin đề nghị
“các quốc gia dân chủ phương Tây cần có
nghĩa vụ can thiệp” để ngăn chặn việc lạm
dụng cấy ghép này.
GENEVASUMMIT.ORG
Anastasia
Lin nói
về nhân
quyền
tại Hội
nghị
Nhân
quyền và
Dân chủ
tổ chức ở
Geneva.
Trước đó, vào năm 2015, tờ báo này cũng
đã đăng tải bài viết về bộ phim tài liệu
“Hard to believe” (tạm dịch: Điều khó tin) kể
lại cuộc điều tra về tội ác thu hoạch nội tạng
người tập Pháp Luân Công của ĐCSTQ với
câu hỏi: “Tại sao dường như có quá ít người
chú ý đến điều này?” Bài báo cho rằng, bộ
phim “Hard to Believe” chỉ ra ĐCSTQ đã mổ
cướp gan, thận, giác mạc và tim của người
tập Pháp Luân Công bị bắt giam phi pháp,
tuy nhiên, xã hội quốc tế lại không thật sự
phản ứng quyết liệt trước vấn đề này.
Tháng 6/2016, Daily Mail tiếp tục đăng
bài viết dẫn nguồn cho rằng ĐCSTQ đã
cưỡng bức thu hoạch nội tạng gần 90.000
tù nhân để bán trên thị trường chợ đen.
TRITHUCVN.NET
Bài báo cho hay, việc giết hại tù nhân
chính trị để lấy nội tạng đã thúc đẩy “du
lịch ghép tạng” ở Trung Quốc phát triển
mạnh mẽ. Theo báo cáo, đã có nhiều bệnh
viện mới được xây dựng thời gian gần đây,
hoặc được tăng thêm số giường bệnh. Nếu
nguồn nội tạng cấy ghép không tăng lên thì
không có chuyện này xảy ra.
Nói về vấn đề thu hoạch nội tạng, Daily
Mail đã trích dẫn ý kiến của nhà báo điều
tra Ethan Gutmann: “Nếu lúc này có ai đó
đến Trung Quốc thay nội tạng thì nội tạng
mà họ có được có thể có nguồn gốc từ một
người tập Pháp Luân Công bị giết chết”. Ông
Gutmann cảnh báo: “Cho dù tình hình hiến
tặng nội tạng tự nguyện ở Trung Quốc đại lục
có tăng lên, nhưng không thể đạt được mức
này. Đây là thu hoạch nội tạng từ người sống”.
Nhân quyền có thể nằm
trong chính sách đối ngoại
với Trung Quốc
Tháng 10/2018, Ủy ban Điều hành Nghị
viện Mỹ về Trung Quốc (CECC) công bố
Báo cáo hàng năm về nhân quyền và pháp
Du lịch tới quyền tại Trung Quốc, cho thấy tình trạng
vi phạm nhân quyền nghiêm trọng vẫn
Trung Quốc tiếp tục xấu đi.
ghép tạng Nghị sỹ Chris Smith (bang New Jersey),
đồng chủ tịch CECC, tuyên bố: “Tôi chưa
là một phần bao giờ thấy một chế độ
độc tài như thế này, nó
của tội ác. quá quá tàn nhẫn, nó
chống lại người dân
của mình trong thời
hiện đại, ở mọi mặt,
với số lượng lớn như
vậy”.
Cuối tháng 11/2018, lần
đầu tiên một dự luật được một nhóm các
nghị sĩ Mỹ từ cả Thượng viện và Hạ viện
đưa ra, hướng tới việc cấm vận Trung Quốc
vì vi phạm nhân quyền đối với người Duy
Ngô Nhĩ. Dự luật được dân biểu Chris
Smith đại diện đưa ra, yêu cầu chính phủ
Mỹ cấm vận các thành viên chính phủ
Nghị sỹ Chris Smith
Trung Quốc, các thành viên của ĐCSTQ, bí
thư ĐCSTQ tại Tân Cương, cùng các quan
chức có liên quan tới việc đàn áp người
Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương.
Đầu tháng 12/2018, sau khi thông tin về
việc chính quyền Trung Quốc tiếp tục bắt
giữ hàng loạt người tập Pháp Luân Công
tại Đông Bắc Trung Quốc ông Chris Smith
cũng cho biết: “Những nỗ lực không ngừng
của chính phủ Trung Quốc và ĐCSTQ nhằm
tiêu diệt Pháp Luân Công là một vết đen
trong lịch sử Trung Quốc đương đại. Nhu cầu
của ĐCSTQ trong việc kiểm soát ngay cả ý
thức của người Trung Quốc đã dẫn đến những
vụ vi phạm nhân quyền đáng sợ, tra tấn, tùy
tiện giam giữ, và thu hoạch nội tạng.”
Theo ông Smith, Mỹ cần đưa vấn đề nhân
quyền vào trong đàm phán thương mại với
Trung Quốc, và trong mọi khía cạnh chính
sách của Mỹ.
Báo cáo đã kêu gọi chính quyền Tổng
thống Trump, Liên Hiệp Quốc và cộng
đồng quốc tế thực hiện các hành động dứt
khoát, để ngăn chặn “chiều hướng tiếp tục
đi xuống” về nhân quyền ở Trung Quốc;
yêu cầu FBI điều tra các cáo buộc Trung
Quốc đang gây ra mối đe dọa với cộng đồng
người Mỹ gốc Duy Ngô Nhĩ và cộng đồng
người Mỹ gốc Hoa ở Mỹ; kêu gọi chính phủ
Mỹ xem xét các biện pháp trừng phạt đối
với các nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Ông Thomas Farr, chủ tịch Viện Tự do
Tôn giáo kiêm giám đốc sáng lập Văn
phòng Tự do Tôn giáo Quốc tế của Bộ Ngoại
giao Hoa Kỳ thì phát biểu về các vụ bắt giữ:
“Còn tồi tệ hơn là bắt cóc. Đó là tra tấn và giết
người… Hoa Kỳ cần phải phản đối việc này.”
Thực chất, Trung Quốc đã từng bị trừng
phạt kinh tế và cấm vận vũ khí sau khi
các quốc gia khác có đầy đủ bằng chứng
cho thấy chính quyền ĐCSTQ thực hiện
vụ thảm sát Thiên An Môn năm 1989. Khi
ngày càng có nhiều bằng chứng về tội ác
diệt chủng, chống lại loài người đã và đang
diễn ra tại Trung Quốc đối với hàng triệu
người thuộc các nhóm tín ngưỡng và tôn
giáo, khả năng Mỹ và các nước phương
Tây cấm vận Trung Quốc theo Đạo luật
Magnitsky quốc tế là không hề nhỏ.
 Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 21

TRITHUCVN.NET
22 | Đặc san Xuân 2019
CHÍNH TRỊ & XÃ HỘI
TRITHUCVN.NET
Như cánh chim
tha hương
Người Việt hôm nay đang gắng
sức để trốn chạy khỏi nước mình.
Trốn chạy dù lưu vong. Trốn chạy
để hy vọng. Không chỉ với kẻ đi mà
còn với vô vàn người ở lại.
Lê Trai
T háng Chạp trời Hà Nội mù sương.
Sớm 9h, mưa phùn lất phất, hạt bay
liêu xiêu trong gió. Những chấm
người vội vã di động trong cái lạnh trên
mặt đất thẫm màu vì ướt. Chưa đầy một
tháng nữa sẽ là Tết, cái ngày dễ khiến
người ta phiền lòng vì những chúc tụng,
những bữa cơm rời rạc và đầy tràn. Nó
nhắn tin: “Em đặt vé máy bay rồi. Tết
năm nay em ăn Tết ở nhà!“. Nó hớn hở
như khoe quà. Đôi khi mọi người mơ hồ
không rõ nó đã đi bao năm. “8 năm, em đi
từ 2011“, nó nhớ rành rọt. Những ngày rời
nhà trọ, lội trong tuyết, tất bật phụ bếp rồi
nấu hàng trăm suất ăn cho tới khi kiệt sức
dạy nó biết đếm thời gian. Nó vẫn đang
đếm thời gian, đếm xuôi cho tới ngày về
Tết, và đếm ngược cho đến ngày… ly hôn.
Về pháp lý, nó đã 2 lần vợ. Lần đầu để
đi. Lần hai để kiếm tiền trả nợ cho “ván
bạc” ban đầu.
Thằng nhỏ giờ đã đang mang quốc tịch
khác.
Nhưng những năm tuổi xuân của nó,
tuổi 20 mãi nằm trong những bối rối
không nói được thành lời. Đôi khi nó tin
việc cố gắng là cần thiết. Bố mẹ toan tính,
vay nợ, sắp đặt cho kết hôn giả đều là vì
sửa soạn cho tương lai của nó. Tương
lai của nó cũng là tương lai của cả nhà.
Rồi biết đâu cả đời con nó, cháu nó. Rời
nước mà đi, chuyện đó nào có ai nghĩ
khó. Nhưng đôi khi, những đêm 2h sáng
không thể ngủ, những hồ nghi và cơn mù
mịt dằn vặt nó trong thống khổ. Tỵ nạn
sinh kế hay tỵ nạn ước mơ? Ước mơ để
sống của nó đang bó khung trong tháng
ngày xa lạ. Cuộc sống vốn đâu đơn thuần
chỉ có ăn và mặc.
Ở cố hương của nó bây giờ, đi tìm xứ
khác định cư đã trở thành câu chuyện
thời thượng. Những ai đã đánh tiếng đi,
vô tình chạm mặt người khác sẽ được đón
bằng lời hỏi thăm: “Bao giờ đi?“. Đi được là
mừng. Rồi người ta chép miệng nghĩ bao
giờ mình mới có “cửa”. Dù đi ở đây chính
là lưu vong, là rời bỏ nơi họ chôn nhau
cắt rốn!
Năm 2018 kết thúc bằng ồn ào “quốc
thể” quanh việc 152 người Việt mua tour
du lịch để bỏ trốn tại Đài Loan. Năm 2019
bắt đầu bằng những tấm hình người Việt
chui trong giường hộp, tủ lạnh trốn ở lại
Đài Loan để tìm sinh kế. Từ gần 1 triệu
người sau năm 1954 đến hàng triệu người
sau năm 1975, người Việt đã hoảng hốt
di tản, tỵ nạn từ Bắc vào Nam, tỵ nạn ra
nước ngoài. Hàng triệu người đã lao ra
biển trên những chiếc tàu đánh cá các
loại để thoát khỏi đất mẹ của mình, chấp
nhận cả cái chết để… lưu vong.

Không ai nghĩ sau ngày “đổi mới”, người
Việt còn ra đi khốc liệt hơn thế. Theo số
liệu của Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) lấy
từ nguồn dữ liệu của Vụ Liên hiệp quốc
về vấn đề kinh tế và xã hội (UN DESA), từ
năm 1990 đến năm 2017, 2.727.398 người
Việt Nam đã di cư ra nước ngoài [1]. Trong
28 năm qua, mỗi năm có trên 97,4 nghìn
người Việt di cư ra nước ngoài, bình quân
mỗi tháng có hơn 8.000 người Việt ra
đi. Mà dễ hình dung hơn, cứ mỗi giờ, 11
người Việt rời khỏi Việt Nam.
Năm 2018, số hồ sơ xin thôi quốc tịch
Việt Nam nhiều hơn 82 lần so với số hồ
sơ xin nhập tịch và trở lại quốc tịch Việt
Nam (4.418 hồ sơ xin thôi so với 45 hồ sơ
xin nhập, 9 hồ sơ xin trở lại quốc tịch),
theo số liệu của Bộ Tư pháp.
Những người rời Việt Nam, họ đi đâu?
Hơn 1,4 triệu người đã tới Mỹ, 238 nghìn
người di cư sang Australia, hơn 190 nghìn
người rời nước qua Canada. Đó chỉ là
3 nước mà người Việt chọn để đi đông
nhất. Khác với những năm 1954, 1975, làn
sóng di cư âm thầm mà dai dẳng sau ngày
“kinh tế đổi mới” khiến người Việt có mặt
ở khắp nơi trên thế giới, kể cả châu Phi,
điều mà trước đó, cả hai miền Nam Bắc
đều không hề có.
Sau năm 1975, họ bằng mọi giá phải
thoát khỏi nước mình. Sau năm 1990,
chẳng có lý do gì để họ ở lại. Theo IOM,
người Việt đang di cư để lao động. Di cư
du học. Di cư do hôn nhân. Di cư do nhận
con nuôi. Di cư do buôn bán người. Trong
nghĩa Hán Việt, di cư (移居) chỉ là dời chỗ
ở. Còn người Việt đơn thuần hơn, họ gọi
tên cho những cuộc ra đi của đồng bào
mình là tỵ nạn.
Tỵ (避) có nghĩa là tránh, lánh xa; nạn
(難) nghĩa là tai họa, khốn ách. Tỵ nạn
(避難) có nghĩa là lánh họa, tránh điều
không may xảy tới. Tất cả đều đang lánh
họa, sợ hãi cho điều tai ương đang trờ tới.
Những làn sóng người Việt ra đi từ hơn
bốn mươi năm trước “tỵ nạn chính trị”,
hai mươi năm kéo dài tới nay “tỵ nạn
sinh kế”, “tỵ nạn giáo dục”, “tỵ nạn môi
trường”. Đó đâu đơn giản chỉ là di cư. Với
rất nhiều người, họ đang trốn chạy, trốn
chạy vì mưu sinh, trốn chạy để học hành,
trốn chạy để cống hiến năng lực, trốn
chạy để thở trong một môi trường không
ô nhiễm tệ nạn, thiếu nhân quyền.
Người nghèo, kẻ bất đắc chí ra đi. Người
có tiền, quan chức cũng dọn đường lưu
vong để hưởng thụ. 3 tỷ USD người Việt
đổ vào mua nhà ở Mỹ công bố năm 2017
chỉ là thống kê sơ bộ của Hiệp hội Quốc
gia chuyên viên địa ốc Mỹ (NAR), con số
thực tế còn cao hơn nhiều.
Nhưng dù là giới có tiền, người có học
hay kẻ cùng đường, chọn con đường tha
hương có lẽ ít nhiều vì cùng chung nhau
một điểm. Không còn hy vọng vào sự thay
CHÍNH TRỊ & XÃ HỘI TRITHUCVN.NET
Bản đồ di cư của người Việt Nam.
Nguồn: IOM đổi của xã hội Việt Nam, họ “tỵ nạn niềm
tin”. Không ai muốn sống trong một xã
hội từ chối sự thay đổi. Niềm tin bị cùn
mòn khi cái ác quá lớn còn lòng thiện
lương liên tục phải gắng gượng mỗi ngày.
Trong môi trường nhiễm độc, bất kỳ ai
cũng có thể trở thành Đặng Văn Hiến,
Hoàng Công Lương. Người bần cùng phải
chết. Người thanh thiện cũng không tha.
Thay vì an sinh, giáo dục và y tế Việt Nam
lại trở thành hiểm họa. Xã hội bất tín, giả
dối trở thành thói quen để sinh tồn. Quan
chức lo ngày “đứt cương”, còn dân sinh
thì mỗi lúc sợi dây thuế phí càng thít chặt
mặc tệ sách nhiễu, lạm thu, hối lộ đương
nhiên tồn tại. Người dân bị cấm nói lên
Người ta chỉ bỏ sự thật của đất nước mình…
Theo Gallup, ít nhất 50% người Syria
quê hương khi muốn bỏ nước ra đi vì nội chiến không
nước mình khó biết bao giờ kết thúc. Khoảng 2 triệu
người Venezuela đã chạy khỏi đất nước
sống quá. Khó trong năm 2018. Còn tại Việt Nam, người
dân đang tha hương vì thiếu đói. Ít nhất
từ những điều
thường nhật, như Những làn sóng người Việt ra đi
miếng ăn, khí từ hơn 40 năm trước “tỵ nạn chính trị”.
thở, đến những
điều lớn lao hơn
như giáo dục thất
bại, tha hoá việc
làm, pháp luật bị
sách nhiễu. Ẩn
họa do đạo đức
bại hoại như sóng
ập đến từng ngày.
“Thuyền nhân”.
Nguồn: FB Thuyền nhân Việt Nam
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 23
180.000 người Việt bị đẩy sang nước khác
sau thảm họa Formosa. Kiều hối gửi về
góp phần tăng GDP và ngoại tệ cho Chính
phủ.
Tìm xứ khác định cư, ngay thời bình, đã
trở thành mưu cầu để hạnh phúc.
Nơi không người thân, không có ký ức,
vẫn rất nhiều người ra đi.
Nhưng khi những xô đẩy của cuộc sống
xứ lạ qua đi, sự hoang hoải ở lại. Lao
động, làm việc nơi xứ người cần gấp đôi
sự kiên cường. Một nửa để thiêu đốt ngày
xanh. Một nửa để nuôi lòng ở lại.
Người Việt Nam chúng ta sinh sống
trên một vùng lãnh thổ mở rộng qua
nhiều biến cố lịch sử, thời gian khác
nhau, tiếp nối mà thành hình dựa trên
các giá trị văn minh của nhiều nền văn
hóa. Nơi giữa mỗi miền, trải qua các
thế hệ, phong tục, tập quán khác nhau,
phương ngôn khẩu ngữ khác nhau, thói
quen dưỡng dục cũng khác. Vậy điều gì
đã liên kết chúng ta lại thành một thể?
Không phải là ở các sản vật văn minh mà
là cái gốc văn hóa và truyền thống.
Sự gắn kết văn hóa của một dân tộc
khởi nguồn từ sự gắn bó sâu sắc với đất
đai và thiên nhiên. Trong cái toàn thể của
tự nhiên, con người dần hình thành các
phương thức hành vi để phù hợp với cộng
đồng, thích ứng với môi trường tự nhiên
để tồn tại. Triết lý tinh thần được tạo ra từ
đó. Đó đơn giản là đạo lý – giá trị chung
mang tính phổ quát – hướng con người
tới cách tư duy và hành vi đúng đắn. Vì
sự khác biệt địa khu, lịch sử, mà tâm thức
của mỗi dân tộc mỗi khác. Nhưng mỗi
dân tộc mang một nội hàm văn hóa riêng,
ăn sâu vào ký ức của cộng đồng. Nên dù
sinh sống trên lãnh thổ này hay vùng đất
Hai mươi năm kéo dài tới nay
“Tỵ nạn sinh kế”,
“Tỵ nạn giáo dục”,
“Tỵ nạn môi trường”.
24 | Đặc san Xuân 2019
Sài Gòn xưa và nay. Nguồn: saigoneer.com
khác, tâm thức của mỗi người dân mỗi
dân tộc vẫn mang theo dấu ấn văn hóa của
dân tộc đó. Khi lịch sử bị đoạn đứt, phong
tục tập quán, ngôn ngữ bị tách rời, tự
nhiên và các di sản văn minh bị hủy hoại
một cách hệ thống, những người thuộc về
dân tộc ấy dần trở nên cô độc, đánh mất
bản tính tự ngã khi văn hóa không còn.
Nỗi niềm thương quê nhớ xứ từng là
điều day dứt khôn nguôi đối với thế hệ
đánh cược cả mạng sống để rời nước sau
năm 1975. Bốn mươi năm, hai mươi năm
sau, tâm thức đó thế nào trong nghĩ suy
của mỗi con người Việt còn ở lại và đã di
cư sang xứ người?
Sự rạn nứt văn hóa không chỉ bắt đầu
bằng những suy đồi về văn hóa trong xã
hội Việt trong vùng lãnh thổ Việt. Sự rạn
nứt văn hóa khơi nguồn khi những giá trị
văn hóa truyền thống bị phá bỏ, di sản bị
coi là lạc hậu, giá trị quan thay đổi khi sức
mạnh hay sự giàu có được tôn vinh làm
thước đo phẩm giá. Trong cơn đứt gãy ấy,
dòng di cư thời hiện đại của người Việt
không chỉ đơn thuần là một cuộc chuyển
dịch mang tính địa khu. Tự bản thân nó
đã mang tâm thức lưu vong khi người Việt
phủ định văn hóa Việt, các giá trị nhân
sinh hình thành trong nền văn hóa đó. Sự
luyến tiếc, nhớ thương, những thói quen
sinh hoạt, tập quán Việt vẫn được người
Việt tại hải ngoại giữ gìn tựa như chỉ dẫn
rằng có một nền văn hóa giàu nhân sinh
đã tồn tại, có các giá trị văn hóa tinh thần
không thể bị thay thế của người Việt.
Năm 1944, luật sư Raphael Lemkin đưa
ra thuật ngữ “Cultural Genocide” – Diệt
chủng văn hóa, như một phần của tội diệt
chủng. Dù chưa được chính thức thừa
nhận trong công ước về quyền con người
của Liên Hợp Quốc, thuật ngữ này vẫn
được lưu ý trong các nghiên cứu về tính
tồn vong của một nhóm cộng đồng. Từ góc
nhìn về nạn diệt chủng người bản địa ở
Canada, nhà xã hội học Andrew Woolford
và giáo sư Adam Muller (cùng tại Đại học
Manitoba, Canada) cùng đi đến lập luận:
“Nếu như diệt chủng là việc phá huỷ nhắm
vào sự tồn tại của một nhóm nào đó – tức là
nhắm vào điều tạo nên nhóm đó – thì tất cả
những hành động được thiết kế để làm cho
nhóm đó bị huỷ diệt – về tài sản, văn hóa,
CHÍNH TRỊ & XÃ HỘI TRITHUCVN.NET
chính trị, kinh tế hoặc bất cứ điều gì – đều
được tính là diệt chủng” [2].
Trong xã hội Việt hôm nay, mỗi ngày
trôi qua, lại có thêm những cá nhân phải
chịu đau đớn bởi bất công xã hội, áp bức
và cướp bóc, phủ định tín ngưỡng. Trong
cái nhìn về toàn thể, sự tổn thương đối
với các giá trị văn hóa đang thực sự gieo
rắc nỗi đau lên toàn bộ cộng đồng. Những
cuộc tấn công vào di sản văn hóa đã và
đang làm lung lay nền tảng tinh thần cơ
bản của mỗi người: Niềm tin. Niềm tin
vào sự thay đổi của xã hội. Niềm tin vào
giá trị cốt lõi về tình người. Niềm tin rằng
lẽ phải và sự thật là điểm tựa cho công lý.
Niềm tin người chính trực được tôn vinh,
người thiện lương được đền đáp. Niềm tin
xã hội có người giàu, người nghèo, nhưng
người nghèo không phải bỏ xứ đi, người
giàu không tìm đủ mọi cách “đào xới”
nước mình… Khi văn hóa sa đọa, những
niềm tin ấy bị rớt xuống đến đáy. Đó là lý
do người Việt ra đi, âm thầm và mạnh mẽ
như sự đổ vỡ trong nền tảng xã hội.
Hơn bốn mươi năm qua, Việt Nam hiện
hữu trước thế giới với tư cách của một
quốc gia đã thôi tiếng súng. Có những biến
động nằm trong dòng chảy phát triển, có
những biến động mà hệ quả để lại là sự đổ
vỡ của tự nhiên, của văn hóa, và di sản. Dù
ở lại hay ra đi, nhiều người Việt vẫn tiếp
tục trăn trở về sự đổi thay của đất nước.
Ai cũng hiểu niềm tin là điều cần níu giữ.
Không phải chỉ riêng niềm tin vào sự khởi
sắc của văn minh xã hội, mà là niềm tin về
những giá trị văn hóa hài hòa – cái gốc của
nền tảng đạo đức xã hội. Từ bỏ các luân lý
phản giá trị, khôi phục văn hóa, tìm về với
các giá trị phổ quát của nhân loại, đó mới
là lối đi để người Việt Nam rũ bỏ những bế
tắc hiện nay, tìm về cội nguồn của chính
mình.
Chú thích:
[1] International Organization for Migration – IOM
https://www.iom.int/world-migration
[2] Culture Genocide – Chapter 7: Genocide & Mass Vio-
lence, website: Facing History and Ourselves
https://www.facinghistory.org/stolen-lives-in-
digenous-peoples-canada-and-indian-residen-
tial-schools-chapter-7/cultural-genocide
 KINH TẾ TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 25

Nguyên Hương logistics và xe tự lái. Thế nhưng đây vẫn

hay
Năm 2019, Uber dự kiến sẽ
chào cổ phiếu ra công chúng
lần đầu (IPO), kết thúc giai
chỉ là tiềm năng thị trường chứ chưa có
dấu hiệu nào về lợi nhuận tự thân của
nền tảng công nghệ.
Trong khi đó, ở thời điểm có cùng
doanh thu với Uber (tức xấp xỉ 3 tỷ USD/
quý), năm 2005, Amazon đã kiếm lời 199

GAME
triệu USD và giá trị định giá khi phát hành
đoạn chỉ sống dựa vào các cổ phiếu lần đầu chỉ bằng 1/4 giá trị Uber
quỹ đầu tư mạo hiểm. Mặc tự định giá bản thân mình trong hồ sơ
IPO.
dù mô hình kinh doanh này
ÁP LỰC ĐẾN TỪ ĐỐI THỦ
chưa giải được bài toán lợi

của kẻ
CẠNH TRANH HAY PHÁP LÝ ?
nhuận sẽ đến từ đâu, nhưng
Dù các mảng kinh doanh đều đang lỗ,
sự kiện IPO của Uber hứa hẹn nhưng Uber vẫn xúc tiến đẩy nhanh tiến
sẽ tập trung sự chú ý của giới độ IPO trong năm nay. Tại Mỹ, áp lực IPO
của Uber còn tới từ đối thủ cạnh tranh

đốt tiền ?
đầu tư toàn cầu. Lyft khi doanh nghiệp tư nhân này dự
kiến cũng IPO vào nửa đầu năm 2019.
UBER TIẾP TỤC BÁO LỖ KHI
TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG GIẢM
Theo Bloomberg, tốc độ tăng trưởng
doanh thu dịch vụ đặt xe của Uber trong
quý 3.2018 đã giảm đáng kể, chỉ đạt mức
38%, bằng nửa so tốc độ tăng trưởng
doanh thu của 6 tháng đầu năm. Tăng
trưởng giảm nhưng lỗ quý 3 của Uber vẫn
xấp xỉ 1,1 tỷ USD, tăng 20% so với quý
trước đó. Thực tế, khoản lỗ trên đã giảm
đáng kể từ khi Uber bán thị trường Đông
Nam Á cho Grab và liên doanh với Yandex
N.V ở thị trường Nga.
Sử dụng tiền của các quỹ đầu tư, chạy
lỗ, mở rộng thị trường và mua người dùng
là phương thức Uber cũng như các nền
tảng công nghệ tương tự thực hiện trong
suốt nhiều năm qua. Kể từ khi thành lập
năm 2009, Uber liên tục báo lỗ và phải
sống dựa vào nguồn tài trợ của các quỹ
đầu tư mạo hiểm. Năm 2014, Uber có
doanh thu $495,3 triệu USD, nhưng lỗ 671
triệu USD. Năm 2015, doanh thu Uber đạt
1,5 tỷ USD. Năm 2016, Uber báo lỗ 2,8 tỷ
USD. Năm 2017, tiếp tục báo lỗ 4,5 tỷ USD.
Trong ba quý đầu năm 2018, dù đã sang
nhượng thị trường Đông Nam Á cho Grab,
Uber cũng vẫn trong lỗ hơn 2,5 tỷ USD.
Điều đáng nói là cho tới thời điểm cận
kề IPO, Uber cũng chưa chứng minh được
công thức kiếm lợi từ đâu. Mảng dịch vụ
cốt lõi là đặt xe của Uber chắc chắn chưa
có lời, các dịch vụ gia tăng khác cũng chỉ
giúp hãng này cải thiện biên lợi nhuận
chứ chưa có minh chứng nào về việc có
lợi nhuận. Mới đây Uber cũng tiết lộ đôi
chút về mảng giao đồ ăn, theo đó, Uber
Eats đã đạt doanh thu 2,1 tỷ USD. Sự phát
triển của Uber Eats hứa hẹn tin tốt lành
Ảnh: Shutterstock cho thương vụ IPO năm nay bởi lẽ siêu
ứng dụng có tiềm năng phát triển những
dịch vụ tương tự như cho thuê xe máy,
Đương nhiên, trong cùng một lĩnh vực
thì doanh nghiệp nào lên trước sẽ chiếm
lợi thế bởi lẽ các nhà đầu tư thường chỉ
bỏ vốn vào một trong hai đối thủ cạnh
tranh. Còn tại các thị trường khác, mô
hình như Uber xuất hiện ngày càng nhiều
như Yandex tại Nga, Ola tại Ấn độ, Go Jek
tại Indonesia,…. khiến Uber mất đi tính
hấp dẫn của sự độc tôn công nghệ và luôn
phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt.
Một áp lực khác là dường như chính
phủ các nước đã bắt đầu nhận ra bản chất
của mô hình kinh tế “mệnh danh” chia
sẻ của Uber và đã có những điều chỉnh về
mặt pháp lý đối với hoạt động của Uber
và tương tự Uber. Cuối năm 2017, Toà
công lý Châu Âu đã ra phán quyết Uber là
công ty vận tải chứ không phải là công ty
công nghệ đơn thuần. Còn mới đây, Toà
án công bằng lao động Anh một lần nữa
khẳng định 2 tài xế Uber đã thắng kiện và
buộc hãng này phải bảo đảm mức lương
tối thiểu cũng như các chế độ phúc lợi
khác cho các tài xế đối tác của mình. Nếu
các phán quyết của toà án được thực thi
thì mô hình nền tảng công nghệ Uber sẽ
phải gánh thêm nhiều chi phí để đáp ứng
các điều kiện kinh doanh vận tải hành
khách cũng như phải chi trả nhiều chi
phí cho người lao động, người tiêu dùng.
Đồng nghĩa với việc lợi thế về chi phí từ
chính sách của Uber sẽ không còn nữa và
các khoản lỗ của hãng này có khả năng
trầm trọng hơn trong những năm kế tiếp.
Do đó, bản báo cáo tài chính năm 2018 dù
chưa đẹp nhưng có lẽ sẽ khả dĩ nhất cho
những năm về sau.
ĐẦU TƯ MẠO HIỂM - GAME
CỦA KẺ ĐỐT TIỀN ?
Start up Uber là điển hình thành công
trong việc thu hút vốn từ các Quỹ đầu tư
mạo hiểm. Với 22 vòng gọi vốn, 96 nhà
26 | Đặc san Xuân 2019
Ảnh: Shutterstock
đầu tư đã có hơn 24 tỷ USD thu hút vào
nền tảng công nghệ này. Đáng phải kể
tới những tên tuổi đình đám như Baidu,
Softbank, Didi, Toyota, Quỹ đầu tư Arab
Xeut…. Hiện nay, Uber đang hoàn thiện kế
hoạch IPO trong năm 2019 và định giá ở
mức 120 tỷ USD.
Trong số các nhà đầu tư vào Uber thời
kỳ đầu, có nhiều nhà đầu tư đã thoái vốn
một phần, nhưng cũng vẫn có những nhà
đầu tư tiếp tục bỏ số tiền khổng lồ để tiếp
tục giúp Uber chiếm lĩnh thị trường. Đặc
biệt, các vòng gọi vốn sau ngày càng thu
hút vốn lớn hơn vòng gọi vốn trước. Các
hợp đồng hợp tác kèm theo thoả thuận
gọi vốn được giữ kín.
Nhiều người cho rằng các cuộc gọi vốn
của Uber và các nền tảng công nghệ tương
tự mang tính đánh bóng thương hiệu
mạnh mẽ. Việc tiếp tục rót tiền vào doanh
nghiệp lỗ không có điểm dừng thực chất
là cuộc chơi của những kẻ đốt tiền – là trò
chơi dành cho các nhà đầu tư không trông
mong gì vào cổ tức mà chủ đích kiếm siêu
lợi nhuận dựa vào sự tăng giá phi mã của
cổ phiếu sau IPO. Ví như, giá cổ phiếu
Facebook đã lập tức tăng 3 lần ngay sau
ngày IPO đầu tiên. Cổ phiếu Facebook
cũng không ngừng tăng trưởng trong
7 năm liên tiếp. Còn giá cổ phiếu của
Google cũng tăng gấp 5 lần sau IPO là liên
tục tăng trưởng trong vòng 15 năm. Tuy
nhiên, trên đây là những cổ phiếu đều đã
báo lãi ngay khi phát hành lần đầu.
Còn đối với Uber – một tập đoàn công
nghệ còn đang lỗ thì câu chuyện huy
động vốn có lẽ sẽ đi theo hướng khác. Sự
đồn thổi về Uber – một phong cách tiêu
dùng mới sẽ thu hút nhiều người bỏ tiền
vào nền tảng công nghệ này. Các nhà đầu
tư tin rằng mình đang góp phần tạo ra
một tương lai tốt đẹp hơn, khẳng định
sự hiện diện của mình trong cuộc cách
mạng 4.0 – vốn đang được đẩy lên quá
tầm. Nhiều khả năng Uber cũng sẽ học
tập Bitcoin cách thức len lỏi vào danh
mục đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân
trong thời gian qua.
KINH TẾ TRITHUCVN.NET
CƠN SỐT BITCOIN CÓ LẶP LẠI không chỉ nằm trong túi của các nhà đầu
tư tổ chức mà len lỏi tới từng cá nhân,
Ở UBER, GRAB ? phân tải rủi ro cho rất nhiều nhà đầu tư
cá thể.
Làn sóng Bitcoin đã từng làm sôi sục
Quay trở lại câu chuyện của Uber, có
giới đầu tư trên toàn cầu có thể phác thảo
nhiều điểm gợi nhớ đến Bitcoin trong
một chu trình gọi vốn xuất sắc của giới
phương thức huy động vốn từ công
công nghệ.
chúng. Mô hình sản sinh lợi nhuận
Ngày 5/10/2009, lần đầu tiên giá trị của
không rõ ràng, lợi thế của nền tảng công
Bitcoin được ấn định trên sàn giao dịch.
nghệ nơi tập trung rất nhiều người sử
Khởi điểm 1 bitcoin chỉ có giá 0,00076
dụng dịch vụ, nhà cung cấp dịch vụ. Nếu
USD, tương đương với chi phí tiền điện
IPO, nếu chỉ trông vào lợi tức từ hoạt động
hao tổn của một chiếc máy tính khi đào ra
kinh doanh thì các nhà đầu tư sẽ không
một Bitcoin. Sau năm 2010, mặc dù nhà
bỏ tiền vào.
sáng lập ra Bitcoin là Satoshi Nakamo-
Nhưng chắc chắn, các tập đoàn công
to (người Nhật) rút lui ẩn danh thì trên
nghệ sẽ có những chiêu thức riêng của
thị trường lại xuất hiện rất nhiều nỗ lực
Việc tiếp tục rót khiến đồng tiền mã hoá này trở nên phổ
mình để đẩy giá cổ phiếu lên cao, tạo sự
tập trung chú ý của thị trường toàn cầu.
tiền vào doanh biến. Ví như các nỗ lực đưa Bitcoin được
Với lợi thế của siêu ứng dụng có hàng
chấp nhận tại nhiều điểm bán hàng, các
nghiệp lỗ không siêu thị online, các ngân hàng và tổ chức
trăm triệu người sử dụng, việc huy động
vốn từ chính những người dùng trở nên
tài chính, …. Rõ ràng đây không phải hoạt
có điểm dừng động tự phát, nó được tổ chức bài bản, ẩn
vô cùng dễ dàng. Đặc biệt ở các thị trường
đang phát triển như Việt Nam, chỉ trong
thực chất là cuộc nấp dưới danh nghĩa “nỗ lực cộng đồng”.
một thời gian ngắn, bằng các chính
Ngoài ra, cơ chế phân chia lợi tức của
chơi của những Bitcoin khiến ai tham gia, nắm giữ đều
sách thưởng, hỗ trợ tài xế, mô hình kinh
doanh Uber, Grab thu hút tới 70 ngàn
kẻ đốt tiền - là được hưởng lợi khiến danh tiếng của
Bitcoin ngày càng lan rộng. Tuy nhiên,
phương tiện tham gia, trong đó phần lớn
là xe đầu tư mới, tương đương tới hơn 1 tỷ
trò chơi dành một điểm chung với Uber, người ta cũng USD từ trong dân. Nếu đợt IPO của Uber
không chứng minh được giá trị của Bit-
cho các nhà đầu coin được đặt trên cơ sở nào.
cũng tạo ra những khoản lợi trước mắt
cao thì không loại trừ khả năng một làn
tư không trông Năm 2017 là năm phát triển cực thịnh sóng đầu tư mới vào Uber cũng sẽ xuất
của Bitcoin. Chỉ trong một năm giá hiện. Thông qua làn sóng đầu tư mới,
mong gì vào cổ Bitcoin được đẩy lên gần 20 lần, đạt đỉnh Uber lại có tiền nuôi các mảng dịch vụ lỗ
điểm ngày 11/12/2017 ở mức 17. 060 USD/
tức mà chủ đích bitcoin, gấp 22,4 triệu lần mệnh giá đầu
của mình để phát triển danh tiếng, tiếp
tục thu hút đầu tư. Đây có thể là chu trình
kiếm siêu lợi tiên. Nhưng ngay sau đó, Bitcoin lao dốc thu hút vốn hoàn hảo mà Uber dự tính.
không phanh. Giá Bitcoin ngày 3/1/2018 Tuy nhiên, vẫn có những rủi ro khi đầu
nhuận dựa vào hiện được giao dịch tại 3.910 USD/BTC, tư vào một công ty lỗ triền miên. Trong
chỉ bằng 22,9% mức giá đỉnh điểm. Giá thị trường vẫn liên tục xuất hiện những
sự tăng giá phi trị vốn hóa thị trường của Bitcoin là 64,42 đối thủ cạnh tranh mới và sự phản biện
mã của cổ phiếu tỉ USD và số đồng tiền cung ứng là 17,46 trên toàn xã hội có thể khiến kế hoạch
triệu Bitcoin, vẫn thấp hơn mức giới hạn IPO của các gã khổng lồ công nghệ đổ bể.
sau IPO. 21 triệu Bitcoin của hệ thống tiền ảo này. Khi ấy hiệu ứng đổ vỡ lan truyền xảy ra
Những nhà đầu tư Bitcoin thời kỳ đầu giờ trong thị trường xe công nghệ hay không
đã thu hồi đủ vốn và có lãi. Bitcoin giờ cũng còn là câu hỏi phía trước.
Có một điểm
chung với Uber,
người ta cũng
không chứng
minh được giá
trị của Bitcoin
được đặt trên
cơ sở nào.
Ảnh: cryptopys.com
VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 27

Nhân loại
&
Văn hoá tu luyện

Tu luyện không phải là một cái gì đó

hoàn toàn biệt lập với xã hội đời thường, nó là một phần
rất tự nhiên trong văn hóa xưa nay của nhân loại.
Ngay cả ở các nền văn minh đã thành quá khứ,
qua những di tích và tàn tích, người ta luôn tìm thấy dấu
vết của tu luyện và việc thực hành tín ngưỡng.
Nó có thể được tìm thấy trong đời sống hàng ngày
như tư tưởng hài hòa giữa con người và tự nhiên,
trong việc chú trọng vào đạo đức và luân lý của văn hóa
truyền thống. Do vậy mới nói rằng tu luyện là một phần
cốt yếu không thể tách rời của văn hóa.
28 | Đặc san Xuân 2019
VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT
Minh Trí
V
ậy tu luyện thực chất là gì? Bước
đi thứ nhất của tu luyện tâm
tính đó chính là làm người tốt,
tu dưỡng đạo đức cá nhân. Tam
Tự Kinh (thuộc hệ tư tưởng Nho giáo) có
câu “nhân chi sơ tính bản thiện”, nghĩa
là bản tính con người là Thiện. Tuy vậy,
nhân loại cũng có phần không thiện – nói
theo cách của nhà Phật thì người ta có cả
Phật tính lẫn Ma tính – nhưng cái gốc vẫn
là phần Thiện. Vì vậy, khi phát huy phần
lương thiện đó trong con người thì không
chỉ tốt cho cá nhân thôi mà cũng là con
đường đúng đắn của phát triển xã hội.
Nói cụ thể hơn, Nho giáo tuyên giảng
luân thường đạo lý, ví như Nhân-Nghĩa-
Lễ-Trí-Tín, cũng giảng tư tưởng Trung
Dung. Như vậy Nho giáo không chỉ hướng
dẫn con người cách làm người tốt, có ích
cho xã hội, để lại một cơ sở cho sự ổn
định ở xã hội Trung Hoa và những quốc
gia lân cận trong hàng nghìn năm; mà
cũng cho thấy bước đi thứ nhất của tu
luyện chính là làm người tốt. Nhân-Lễ-
Nghĩa-Trí-Tín là giá trị cao hơn một bước
so với chuẩn mực trung bình của nhân
loại, do đó thực hành nó đến triệt để thì
tức là bắt đầu tu tâm rồi.
Nhà Nho ngày xưa giảng tĩnh tâm, khi
viết chữ cũng ngồi đả tọa, điều hòa hơi
thở, v.v. đó không chỉ là thăng hoa tâm
tính đơn thuần mà cũng là bước đầu của
tu luyện. Tư tưởng Trung Dung của Nho
giáo là xuất phát từ quan sát vận hành
của vũ trụ mà thành. Vũ trụ này có đạo lý
“vật cực tất phản”, do đó nên giảng Trung
Dung. Có tiền cũng không nên dùng hết,
có quyền cũng không tham cưỡng cho
nhiều và không lạm dụng hết, v.v., vì vật
cực tất sẽ phản. Nếu thực hành đến triệt
để nguyên lý ấy thì đó không chỉ là phong
cách làm người thôi, mà cũng là phương
cách hòa hợp với vũ trụ, là bước đầu tiếp
cận với Đạo rồi.
TRITHUCVN.NET
được người đời biết đến. Khi sư phụ Đạo
gia thu một lứa đồ đệ thì nói chung, chỉ
một người nhận được chân truyền.
Ban đầu là làm người tốt theo Phật-Đạo-Nho, tam giáo, có ảnh hưởng
văn hoá truyền thống. sâu sắc đến phương Đông nói chung và
người Việt Nam nói riêng suốt hàng ng-
Ai quyết tâm tiến thêm bước nữa hìn năm. Đây chính là phần cốt lõi nhất
thì chính là tu luyện rồi. của văn hóa truyền thống Á Đông chúng
ta. Nó định hình nên xã hội, giáo dục đạo
đức, luân thường đạo lý, đảm bảo trật tự
của xã hội. Đồng thời trong đó tự nhiên
cũng bao hàm nhân tố tu luyện, có khái
niệm rằng vũ trụ này có nhân quả luân
Người ta thường cho rằng Nho giáo là
hồi, có con đường giác ngộ giải thoát của
tôn giáo. Nhưng kỳ thực giá trị của nó
nhà Phật, cũng có con đường phản bổn
không phải ở tôn giáo theo phương diện
quy chân của Đạo gia.
là một tổ chức nào đó; mà giá trị của nó là
Xuất hiện muộn hơn vào khoảng 2.000
ở tư tưởng và sự cống hiến cho xã hội. Ví
năm trước, tại vùng đất nằm giữa Á và Âu,
như Việt Nam cuối thế kỷ 19, thì coi như
đạo mà Chúa Jesus lưu lại đã ảnh hưởng
đã không còn tôn giáo này nữa, nhưng
sâu sắc tới đời sống, đạo đức, văn hóa và
vẫn xuất hiện rất nhiều nhà nho có cống
con người phương Tây trong hàng nghìn
hiến to lớn cho xã hội.
năm sau đó. Cũng như các bậc tu hành
2.500 năm trước tại Ấn Độ cổ, vì sao
khác, Chúa Jesus lưu lại nhiều Thần tích
thái tử Tất Đạt Đa từ bỏ ngai vàng, từ bỏ
và truyền thuyết: biến nước thành rượu,
người vợ thân yêu, từ bỏ vinh hoa phú
chữa bệnh, đuổi tà ma, khiến người chết
quý để đi tìm Đạo? Vì Ngài muốn tìm ra
sống lại, v.v. Tương truyền rằng để chuộc
con đường thoát khổ. Sau khi theo học
Nhà Nho ngày nhiều vị thầy khác nhau, Ngài thiền định
tội cho những con người ông sẽ cứu độ,
Jesus đã bị đóng đinh lên cây thập tự,
dưới gốc bồ đề và khai ngộ, hiểu ra con
xưa giảng tĩnh đường tu luyện. Ngài sau đó trở thành
chết, rồi sau đó phục sinh, xuất hiện
trước các tông đồ trước khi quay trở về
Phật Thích Ca, giảng ra luân hồi, nhân
tâm, khi viết chữ quả, và con đường giác ngộ giải thoát.
thiên giới.
Tâm điểm của tín ngưỡng Kitô cũng là
cũng ngồi đả tọa, Đạo của Phật Đà chính là ở chữ “Thiện”,
là tu Thiện, phát triển phần bản tính
tình yêu và tha thứ, đức tin, ý nghĩa của
sự tồn tại và sự giải thoát dành cho con
điều hòa hơi thở, thiện lương trong con người, triển hiện
Phật tính, ức chế Ma tính, ức chế các tâm
người. Những lời răn dạy của Chúa khiến
v.v. đó không chỉ không tốt ấy, ức chế, ức chế cho đến khi
con người có thể tuân theo mà làm người
tốt, không bị cám dỗ bởi dục vọng mà sa
mất đi, cũng là đạt được thăng hoa về
là thăng hoa tâm tâm linh. Khi Ma tính càng ít, Phật tính
đọa. Đức tin chân chính của Kitô giáo,
nghĩa là hãy tin theo, làm theo răn dạy
càng nhiều, thì định lực càng thâm sâu
tính đơn thuần hơn. Trong Phật giáo là vô cùng chú trọng
của Chúa. Như vậy, tin vào Chúa trời sẽ
khiến người ta thăng hoa về tâm linh, để
mà cũng là bước thiền định. Trong thiền định thâm sâu
mà đạt được các trạng thái tham ngộ khác
rồi khi chết đi thì linh hồn sẽ được cứu
rỗi. Đây cũng chính là một phương thức
đầu của tu luyện. nhau, cuối cùng khai mở trí huệ, giác ngộ
giải thoát. Cho nên cũng nói, con đường
để tu tâm.
Tựu chung lại, dù khác biệt về hình
tu luyện mà Phật Thích Ca giảng là Giới-
thức, điều các bậc tu hành xa xưa để lại
Định-Huệ. Giới luật là cách thức bỏ các
cho nhân thế chính là câu trả lời cho
tâm không tốt thông qua giới cấm, thông
những câu hỏi được coi là chỗ mê vĩnh
qua từ bỏ hành động và vật chất tương
hằng như: nguồn gốc con người, mối
ứng. Phật giáo đưa ra nhiều giới luật cụ
quan hệ giữa con người và vũ trụ, ý nghĩa
thể. Tuy vậy, muốn thực sự áp dụng giới
của sự tồn tại. Đồng thời, thông qua các
luật đó mà tu luyện chân chính thì phải
hình thức tu luyện khác nhau như tu tâm,
xuất gia, rời xa thế tục mà tu hành.
tu Thiện, tu thân, tu Chân, đức tin, cứu
Đạo gia giảng tu Chân, trở thành Chân
rỗi, v.v, đã định hình nên khái niệm về tu
Nhân vô vi thanh tịnh, đắc đạo trường
luyện trong văn hóa nhân loại. Người ta
sinh, có liên quan mật thiết với tu luyện
đến với tu luyện một cách tự nhiên. Ban
thân thể con người. Đạo gia thường yêu
đầu là làm người tốt theo giá trị văn hóa
cầu độc tu, chọn nơi núi cao, thâm sơn
truyền thống, và ai nếu quyết tâm tiến lên
cùng cốc. Năm đó Lão Tử không truyền
bước nữa, thì chính là tu luyện.
rộng đạo của mình mà chỉ để lại kinh thư
Đạo Đức Kinh rồi nhanh chóng rời khỏi Sau sự bùng nổ của các cuộc cách mạng
chốn phàm tục. công nghiệp, rồi sự phát triển vượt bậc
Đạo Đức Kinh thể hiện niềm tin về sự của khoa học kỹ thuật hiện đại, nhiều khi
hài hòa giữa con người và tự nhiên, giữa chúng ta đắm chìm vào con đường phát
con người và vũ trụ, và bao hàm cả đạo lý triển theo hướng của cải vật chất, mà lãng
đối nhân xử thế. Nghĩa là cũng dạy con quên rằng, con người còn có phần tâm
người từ làm người tốt, rồi thăng hoa trở linh: đạo đức, tình yêu bác ái, đức tin,
thành người tu luyện, và cuối cùng mới tín ngưỡng, v.v. những giá trị phổ quát
đắc Đạo trở thành Chân Nhân. Tuy nhiên mà vốn luôn có trong mọi nền văn minh.
phần tu thân, dưỡng sinh, trường sinh Trong chu kỳ văn minh lần này, đã từng
cao thâm nhất, vốn là điều rất nổi tiếng có Phật giáo, Đạo giáo, Kitô giáo, Nho
của Đạo gia thì lại là mật truyền, không giáo, v.v. chính là phần tâm linh ấy.
 KHOA HỌC TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 29

Suốt nhiều thập kỷ, nhân loại đã luôn

nỗ lực tìm kiếm tri thức và khẳng định
bản thân. Nhưng trong nền văn minh vật
chất quá nhiều giới hạn này, chúng ta đã
thất bại trong việc đạt được một nhận
thức cao hơn về tồn tại của con người và
vũ trụ. Đời sống tinh thần của con người
trở nên mờ nhạt, khái niệm thiện ác hỗn
loạn, thẩm mỹ truyền thống trở thành
một giáo điều, tôn giáo biến tướng khiến
con người chỉ “theo” mà không thật sự
“tin”.
Tất nhiên, một lý do không thể không
nói đến, đó chính là các đường lối tu
luyện cổ xưa, nếu triển khai theo cách cổ
xưa, thì đúng là rất khó phù hợp với xã
hội hiện đại.
Xưa kia người xuất gia lên chùa, lên
núi; sau này cha mẹ vợ con đi tìm có gặp
thì chỉ được gọi là “thí chủ”. Điều ấy con
người hiện đại có thể chấp nhận được
chăng? Để đi tìm Đạo, cổ nhân có thể lặn
lội tới nơi thâm sơn cùng cốc, chịu đựng
trong tịch mịch và cô đơn đến hết đời. Để
có cơ may được chân truyền, mật truyền,
cổ nhân phải vứt bỏ mọi thứ vật chất,
thậm chí phải cắt đứt duyên phàm tục.
Những điều ấy con người hiện đại có thể
chấp nhận được không?

Vật chất là& Ý thức

Trong xã hội hiện đại, nếu có một
phương pháp tu luyện có thể giúp thăng
hoa đạo đức, tâm tính, đồng thời gìn giữ
một thân thể khỏe mạnh, thuần khiết
ngay giữa đời thường, thì đó có thể sẽ là
con đường duy nhất giúp nhân loại ngày
nay đạt tới sự giải thoát; không chỉ giảng

một thể thống nhất

về đạo đức xã hội mà còn tiến tiếp đến
tu luyện tâm tính. Vậy có chăng một Đạo
phổ cập, chứ không mật truyền, mà cho
phép con người ta tu luyện cả tâm lẫn
thân, tính mệnh song tu? Có chăng một
Đạo có thể cho phép con người ta tu giữa
đời thường?

Nếu vật chất và ý thức là một thể thống nhất thì cuộc tranh luận
giữa Triết học Duy vật và Triết học Duy tâm tồn tại từ bao thế kỷ
qua sẽ thực sự đi đến hồi kết. Tranh cãi “vật chất quyết định ý thức”
hay “ý thức quyết định vật chất” sẽ không còn ý nghĩa nữa.

Vậy có chăng
một đạo phổ cập,
chứ không mật truyền
cho phép con người ta tu
luyện cả tâm lẫn thân -
tính mệnh song tu ?
Có chăng một Đạo có thể
cho phép con người ta
tu giữa đời thường ?
Thiện Tâm
B ắt đầu từ “cuộc cách mạng
lượng tử” khoảng 70 năm
về trước, nhiều nhà khoa học đã
tìm ra sự tương đồng đáng ngạc
nhiên giữa các kết quả nghiên cứu
của họ và một số bí ẩn hay gặp
trong tôn giáo. Heisenberg, Bohm,
Schrodinger, Eddington, Einstein –
những nhà khoa học nổi tiếng – tất
cả đều có quan điểm rằng thế giới
là huyền bí và thuộc về tinh thần.
CÁI KHUNG HẠN CHẾ CỦA
KHOA HỌC THỰC CHỨNG
Năm 2016, có đến hai nhóm nghiên cứu
độc lập đến từ Đại học Maryland và Đại
học Harvard công bố đã tạo ra một loại vật
liệu mới – tinh thể thời gian. Loại tinh thể
này có cấu trúc nguyên tử lặp lại theo thời
gian, chúng có các trạng thái dao động ổn
định khác nhau lặp lại theo chu kỳ ở trạng
thái năng lượng điểm không. Phát hiện
này mang đến viễn cảnh về các vật liệu
mới có đặc tính và hình thù thay đổi lặp
lại theo thời gian, ví dụ: vật liệu lúc thì
dẫn điện, lúc thì cách điện.
Trong những năm vừa qua, các nhà
khoa học cũng liên tục có những phát
hiện mới, ví dụ như trạng thái thứ 2 của
nước ở thể lỏng (thay đổi tính dẫn nhiệt,
dẫn điện, khúc xạ và sức căng bề mặt ở
nhiệt độ từ 40-600C), hay cách làm cho
nước vẫn đóng băng ở 1050C nhờ dùng các
ống nano cacbon. Những điều này minh
chứng rằng càng tìm hiểu về thế giới xung
quanh, thì chúng ta lại càng kinh ngạc về
hiểu biết ít ỏi của mình.
30 | Đặc san Xuân 2019
Tiến sĩ David Bohm (1917–1992), một
trong những nhà vật lý lý thuyết quan
trọng nhất của thế kỷ 20, cho rằng: từ khi
còn nhỏ, chúng ta đã học để nhìn thế giới
qua một cái khung cố định của những
quan niệm, vì vậy chúng ta thường phản
ứng ngay lập tức với mỗi trải nghiệm
mới, thậm chí trước khi có thời gian để
suy nghĩ: “Theo cách này, chúng ta tin rằng
một số cách cảm nhận và nhận thức thế giới
là cố định, mặc dù thực ra là chúng đã được
chúng ta khám khá và xây dựng ngay từ khi
còn nhỏ và trở thành các thói quen.” [4]
Quan điểm của Einstein và Bohm tương
đồng với quan điểm của những người
thực hành tín ngưỡng và tôn giáo. Giới
Thần học cho rằng khoa học thực chứng
hiện nay (khoa học khẳng định tri thức
xác thực bắt nguồn từ sự kiểm nghiệm
thực chứng) không hoàn thiện và đóng
một cái khung cứng nhắc vào tư duy của
con người. Nó không thể giải thích được
sự tồn tại của các không gian khác, không
thể thấy được bản chất của vật chất cũng
như các vấn đề được cho là “ngẫu nhiên”
hoặc “tự nhiên”…
QUAN ĐIỂM CỦA MỘT SỐ
NHÀ KHOA HỌC NỔI TIẾNG
VỀ Ý THỨC
Trong quá trình nghiên cứu, Bohm xác
định rằng: “Ý thức là một dạng thức tinh
vi hơn của vật chất, và “sự phân chia vũ trụ
thành hữu cơ và vô cơ là vô nghĩa.” [4]
“Ngay cả một viên đá cũng vẫn có sự sống
theo cách nào đó”, Bohm nói, “vì sự sống và
trí tuệ hiện diện không chỉ trong tất cả các
vật chất, mà trong cả năng lượng, khoảng
không, thời gian và khung của toàn vũ trụ”
và thêm nữa, “Mọi thứ đều có sự sống. Điều
gọi là cái chết mới trừu tượng.” [2]
Ken Wilber, người được mệnh danh là
“Einstein trong lĩnh vực ý thức”, đã viết
trong cuốn sách “Những câu hỏi lượng
tử”: “Thế giới vật chất không phải cơ bản
nhất, mà là ít cơ bản nhất: nó có ít Sự sống
hơn cuộc sống, mà cuộc sống lại có ít Sự
sống hơn tâm trí, tâm trí lại có ít Sự sống
hơn tinh thần. Vật lý chỉ đơn giản là nghiên
cứu về lĩnh vực có ít Sự sống nhất.” [3]
Tiến sĩ William Tiller, một trong những
nhà khoa học hàng đầu thế giới về cấu
trúc vật chất của Đại học Stanford. Thông
qua các mô hình toán học với mức trừu
tượng ngày càng tăng, Tiller phát hiện
rằng tại các chiều xem xét cao hơn, có vẻ
như các phương trình khác hẳn nhau mô
tả hiện tượng thông thường và dị thường
đều hợp nhất lại. Và ý thức phát ra dưới
dạng thông tin với tốc độ vô hạn, đồng
thời có thể xuất hiện tại vô hạn các địa
điểm, trong không gian mở rộng vô hạn.
Tiến sĩ Tiller nói rằng: “Người ta rốt cuộc
sẽ xem ý thức là một đặc tính của vũ trụ, nó
có khả năng tạo ra phóng xạ – thứ rốt cuộc
sẽ sinh ra vật chất. Về khía cạnh này, người
KHOA HỌC TRITHUCVN.NET
ta rốt cuộc sẽ khám phá rằng đặc tính của
vật chất phụ thuộc vào ý thức nội tại của
nó.” [4]
Nói tóm lại, Bohm, Wilber và Tiller tin
rằng ý thức tồn tại trong vạn vật, và bản
thân ý thức có khả năng tác động lên vật
chất. Quan điểm này quả thật rất khó
chấp nhận bởi nhiều nhà khoa học khác,
tuy nhiên lại phù hợp với điều mà tín
ngưỡng và tôn giáo nhắc đến trong hàng
ngàn năm qua: vật chất và ý thức không
Quan niệm phải là hai thứ độc lập và đối lập với
nhau, chúng thực chất chỉ là một. Nghĩa
chung thực tế là bất kỳ vật chất nào cũng đều có ý thức,
và bản thân ý thức cũng là vật chất.
chỉ là hàng loạt Theo triết lý nhà Phật, “vạn vật đều
có linh”, nghĩa là không chỉ con người
những định kiến mà bất kể vật thể nào bao gồm cả động
vật, thực vật, các vật chất hữu cơ và vô
đã được nhồi cơ cũng đều có ý thức. Lập luận này sẽ
khiến nhiều người hoài nghi, nhưng đã
nhét vào đầu óc có những thí nghiệm và báo cáo khoa học
bạn từ trước khi hàng chục năm qua chứng minh về điều
này.
bạn đủ 18 tuổi.
THỰC VẬT CŨNG CÓ TRI GIÁC
• Albert Einstein
Cleve Backster, một cựu nhân viên CIA,
vào năm 1966, khi vô tình đấu 2 điện
cực máy phát hiện nói dối vào một cây Tinh thể nước nhìn dòng chữ "Tao ghét mày" trông
huyết dụ, ông đã khám phá ra rằng thực
Người nào tự cho vật cũng có những hoạt động cảm xúc ở
rất xấu xí, thảm hại. Ngược lại, tinh thể nước nhìn
dòng chữ "Cám ơn" có hình dáng tuyệt đẹp.
Ảnh: Masaru Emoto
mình là quan toà cấp cao và tương đồng với cảm tình ở con
người, chúng vui vẻ khi được chăm sóc,
của Sự thật và sợ hãi khi gặp người làm điều xấu và cảm
nhận được mối đe dọa từ suy nghĩ của
Kiến thức đều bị con người. [5]
Những năm 1970, các nhà khoa học
nhấn chìm bởi Liên Xô cũng đã có thí nghiệm tương tự.
Khi một nhà khoa học cầm dao thái một
tiếng cười của các cái bắp cải hoặc bẻ gẫy một cái cây, cái
cây chứng kiến sự việc sẽ thể hiện sự đau
thần linh. đớn hoặc sợ hãi trên màn hình điện tử
• Albert Einstein được kết nối. [12]
Các nghiên cứu khác cũng phát hiện
rằng cây cối có thể phân biệt được mối
quan hệ họ hàng và biết chăm sóc cho
nhau [6]. Ngoài ra chúng cũng biết
nhường nhịn nhau như bạn bè.
Những thí nghiệm trên đã chứng minh
rằng thực vật cũng có tri giác, có ý thức
như con người.
CHẤT HỮU CƠ VÀ VÔ CƠ
CŨNG CÓ Ý THỨC
Từ năm 1994, Tiến sĩ người Nhật
Masaru Emoto, cố chủ tịch Hội Hado
Quốc tế (hội nghiên cứu về nước và sóng
nước), đã nghiên cứu về tinh thể của
nước: ông lấy nước từ các nguồn khác
nhau, cho kết tinh thành các tinh thể
nước đá ở nhiệt độ -50C, sau đó quan
sát các tinh thể dưới kính hiển vi có độ
phóng đại 500 lần. Tinh thể nước nhìn khi nghe khúc nhạc đồng quê
Pastorale của Bethoveen và bài hát "Farewell song"
Ông phát hiện ra rằng khi chúng ta cho (Bài hát chia tay) của Chopin.
nước nghe những bản nhạc du dương Ảnh: Masaru Emoto

hoặc các bản nhạc có nội dung tích cực;
khi nước được nhìn thấy những dòng chữ
như “tình yêu”, “biết ơn”, “hạnh phúc”,
“thông thái”… hoặc khi chúng được nghe
những lời trìu mến như “cảm ơn” thì các
tinh thể nước ở trạng thái tuyệt đẹp, có
cấu trúc cân đối như những viên kim
cương lấp lánh rất bền vững.
Ngược lại, khi cho nước nghe những
bản nhạc có nội dung buồn, hay khi
chúng được nhìn thấy các dòng chữ tiêu
cực như “mày làm tao phát ốm, tao sẽ giết
mày”, “ác quỷ”…, hoặc nghe lời chửi bới,
mắng mỏ “đồ ngốc”… thì tinh thể nước
sẽ bị biến dạng, ở trạng thái dễ vỡ, xấu xí,
mất cân đối, méo mó. [7, 8]
Ở thí nghiệm khác, Masaru Emoto cho
cơm vào 2 lọ thủy tinh giống hệt nhau và
yêu cầu học sinh của mình nói chuyện
với chúng trong một tháng. Một lọ được
nghe từ “cảm ơn,” lọ kia được nghe từ “đồ
ngu.” Kết quả là, cơm trong lọ được nghe
“cảm ơn” lên men và có mùi thơm của lúa
mạch nha chín. Còn lọ cơm bị nghe từ
“đồ ngu” chuyển sang màu đen và bị thiu
thối. Họ nói rằng mùi thối của nó rất ghê
tởm, không thể tả được.
Nghiên cứu của Masaru Emoto về tinh
thể của nước cũng đã được kiểm chứng
bởi Viện nghiên cứu khoa học Noetic, Mỹ
[9]. Các nghiên cứu của ông được trình
bày trong 2 cuốn sách “Thông điệp của
nước” và “Bí mật của nước”, đã được dịch
và phát hành ở Việt Nam. Thí nghiệm trên
nước và cơm của Tiến sĩ Masaru Emoto đã
được rất nhiều người trên thế giới lặp lại,
và nhiều người đều có phát hiện tương tự.
Kết quả thí nghiệm của họ đã được phổ
biến trên Youtube.
Các thí nghiệm trên đã minh chứng
một điều: vật chất thực sự có ý thức,
chúng hiểu được hành động và suy nghĩ
của con người, có thể bày tỏ cảm xúc của
mình tùy theo hoàn cảnh.
KHOA HỌC
Ý THỨC PHẢI CHĂNG CŨNG
LÀ VẬT CHẤT?
Ngày 17/1/1995, trận động đất mạnh
6,8 độ richter ở Nhật Bản đã cướp đi
sinh mạng của hơn 4.600 người ở Kobe.
Masaru Emoto đã lấy mẫu nước ở Kobe
và chụp ảnh tinh thể của nó. Tinh thể khi
đó có hình dạng rất xấu xí. Tuy nhiên, 3
tháng sau khi người dân Kobe nhận được
sự ủng hộ, hỗ trợ và chia sẻ từ người dân
khắp nơi trên thế giới, tinh thể nước này
đã thể hiện vẻ đẹp trong sáng, cân đối.
Phát hiện ra các tinh thể nước máy tại
Tokyo có hình dáng xấu xí, biến dạng do
bị ô nhiễm, Masaru Emoto cho nước này
vào một cái chai, đặt trên bàn làm việc
của mình tại Tokyo. Sau đó, ông đề nghị
500 người trên khắp nước Nhật vào đúng
2 chiều ngày 2/2/1997 phát thiện niệm
cho chai nước với suy nghĩ: “Nước hãy
biến thành kiền tịnh. Cảm ơn.” Ngay sau
đó, ông chụp ảnh lại các tinh thể nước
máy này. Bức ảnh cho thấy những tinh
thể nước đã trở nên cân đối, trong sáng và
đẹp lấp lánh.
Ý thức của con người ảnh hướng đến
phản ứng của các vi hạt
Trong thí nghiệm khe đôi của vật lý
lượng tử, các nhà khoa học phát hiện
rằng, nếu không có người quan sát, một
hạt hạ nguyên tử (electron, neutron…)
hoặc một photon sẽ đi qua cả 2 khe sáng
và tạo ra hiện tượng chồng chập trên màn
chắn theo nguyên lý sóng. Tuy nhiên,
nếu có người quan sát thí nghiệm này,
electron sẽ hành xử như các hạt, chỉ đi
qua 1 khe sáng và hiện tượng chồng chập
sẽ không còn nữa [10].
Một ví dụ khác là hiệu ứng Zeno lượng
tử. Năm 1977, các nhà khoa học ở Texas
đã phát hiện rằng: Sự phân rã Uranium
sẽ diễn ra một cách bình thường nếu họ
không quan sát chúng. Nhưng bất cứ khi
TRITHUCVN.NET
Hũ đựng cơm Tinh thể nước
bên trái (bị nghe trước và sau khi
liên tục từ "Đồ 'nghe' được lời
ngu") và hũ bên cầu nguyện chúc
phải (nghe liên phúc.
tục từ "Cảm ơn")
trong một tháng
và phản ứng của
từng hũ.
Bạn có nhớ dòng
electron và 'các
sóng vô hình' đã
bị cười nhạo như
thế nào? Kiến
thức về con người
vẫn còn rất sơ
khởi.
• Albert Einstein
Tài liệu tham khảo:
[1] D. Bohm, “The Special Theory of Rela-
tivity,” Routledge Publishers, 1996.
[2] R. Weber, “The Physicist and the
mystic – is the dialogue between them
possible? A conversation with David
Bohm,” New Science Library, 1985.
[3] Quantum questions: Mystical Writings
of the World’s Great Physicists, edited by
Ken Wilber, 2001.
[4] W. A. Tiller, Science and Human
Transformation: Subtle Energies,
Intentionality and Consciousness, Pavior
Publishing, 1997.
[5] Cleve Backster: Evidence of a Primary
Perception In Plant Life 23pp
[6] Peter Wohlleben: The Hidden Life
of Trees: What They Feel, How They
Communicate - Discoveries from a Secret
World
[7] Masaru Emoto: Thông điệp của nước,
Nhà Xuất Bản Từ Điển Bách Khoa, 2013
[8] Masaru Emoto: Bí mật của nước, Nhà
Xuất Bản Từ Điển Bách Khoa, 2013
[9] Institute of Noetic Sciences: Dou-
ble-Blind Test of the Effects of Distant
Intention on Water Crystal Formation,
2006
[10] Dean Radin, Leena Michel, Karla
Galdamez, Paul Wendland, Robert
Rickenbach, and Arnaud Delorme:
Consciousness and the double-slit inter-
ference pattern: Six experiments
[11] T.Petroskya, S.Tasakib, I.Prigogineab:
Quantum Zeno effect, Physica A: Sta-
tistical Mechanics and its Applications,
Volume 170, Issue 2, 1 January 1991, Pages
306-325
[12] https://youtu.be/xvtcA46O-vA.
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 31
nào họ quan sát chúng, quá trình phân rã
Uranium sẽ không diễn ra như dự tính.
Điều này đã được khẳng định bởi hàng
chục phòng thí nghiệm trên khắp nước
Mỹ. [11]
Tất cả những thí nghiệm trên đã minh
chứng một vấn đề, đó là ý thức của chúng
ta thực sự tác động đến vật chất. Vậy, vì
sao ý thức có thể tác động lên vật chất?
Phải chăng là vì ý thức cũng là vật chất –
và vật chất thì có thể tác động qua lại lẫn
nhau?
Cũng tương tự, những người thực hành
tín ngưỡng và tôn giáo cho rằng bất kỳ tư
duy, bất kỳ suy nghĩ nào của con người,
dù là nhỏ nhất và ngay trong một thời
gian cực ngắn cũng tạo ra vật chất. Suy
nghĩ xấu thì vật chất tạo ra sẽ xấu, suy
nghĩ tốt thì vật chất tạo ra sẽ tốt, và chúng
thực sự tác động lên mọi thứ xung quanh.
Vì vậy, người thực hành tôn giáo và tín
ngưỡng xưa nay vẫn thường xuyên cầu
nguyện tập thể hoặc phát đi các thiện
niệm nhằm cải biến thế giới xung quanh
hoặc thế giới nội tâm.
NỀN KHOA HỌC CỦA
TƯƠNG LAI
Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức vẫn
luôn là vấn đề cơ bản, xuyên suốt lịch sử
của các trường phái triết học. Cuộc tranh
luận xem ý thức và vật chất cái nào có
trước, cái nào có sau, cái nào quyết định
cái nào đã tồn tại từ lâu giữa Triết học
Duy vật và Triết học Duy tâm và vẫn chưa
kết thúc.
Tuy nhiên, nếu chúng ta sẵn sàng từ bỏ
“cái khung nhận thức” đã trở nên không
còn phù hợp trước những thực tiễn đã
được chứng minh để xem xét nghiêm túc
những khám phá khoa học mới về quan
điểm “vật chất và ý thức là một thể thống
nhất,” thì cuộc tranh luận giữa Triết học
Duy vật và Triết học Duy tâm sẽ có thể đi
đến hồi kết, và cuộc tranh cãi “vật chất
quyết định ý thức” hay “ý thức quyết định
vật chất” sẽ không còn ý nghĩa nữa. Có
lẽ khi đó tôn giáo, tín ngưỡng và khoa
học cũng không còn bị cho là đối lập với
nhau, và nhân loại sẽ bước sang một kỷ
nguyên mới với những bước phát triển
khó mà hình dung nổi bằng những tri
thức hiện nay.
32 | Đặc san Xuân 2019
KHOA HỌC
TRITHUCVN.NET

TU LUYỆN
Một nền khoa
học bị lãng quên

T
Phong Trần, Thiện Tâm tổng hợp
hử kể một chuyện cười:
Bằng phương pháp “Đồng vị
phóng xạ”, một nhóm các nhà
khảo cổ tiến hành khai quật
tại 3 nơi được coi là có cùng
niên đại 600 năm: Moscow
(Nga), Washington, D.C (Mỹ) và Ninh Bình
(Việt Nam).
• Địa điểm 1: tại Nga họ tìm được mấy
mẩu dây đồng, họ kết luận: 600 năm
trước người Nga đã có biết sử dụng điện
thoại hữu tuyến sợi đồng.
• Địa điểm 2: ở Mỹ tìm được nhiều mảnh
thủy tinh có dạng sợi, họ cho rằng: 600
năm trước ở Mỹ đã có cáp quang.
• Địa điểm 3: ở Việt Nam, các nhà khảo
cổ đào bở hơi tai mà không thấy gì. Họ
khẳng định: 600 năm trước, ở Việt Nam
đã có mạng... không dây.
Câu chuyện cười trên có lẽ nhiều người
đã từng đọc qua, nghe thì có vẻ hài hước,
nhưng nó nói lên 2 điều rất quan trọng
trong giới khảo cổ:
1/ Nếu chỉ vài chục năm trước, chúng ta
chưa biết tới công nghệ không dây, thì kết
luận đối với địa điểm thứ ba sẽ là “xã hội
sơ khai lạc hậu” chứ không phải “mạng
không dây” tiên tiến cao cấp. Như vậy,
phán xét khảo cổ là dựa trên so sánh với
hiểu biết của khoa học đương thời.
2/ Nếu khi khai quật không tìm thấy
dấu tích của máy móc hiện đại, liệu kết
luận sẽ là một xã hội phát triển cao cấp
hay nguyên thủy? Đánh giá khảo cổ còn
dựa trên niềm tin chủ quan, cái khung
nhận thức của nhà khảo cổ.
Dưới khung thời gian biểu của giới
khảo cổ hiện nay, nhân loại chỉ phát triển
theo một đường thẳng từ thấp lên cao, từ
nguyên thủy săn bắt hái lượm, dần dần
cho đến chúng ta hiện nay là “đỉnh cao”
của nền văn minh. Nhưng hiện nay khoa
học đã ngày càng phát triển, cộng với đó
là những khám phá khảo cổ mới, cho thấy
đã từng có những nền văn minh cổ đại
phát triển vượt xa chúng ta, công nghệ của
họ đúng là một loại “mạng không dây”
như trong câu chuyện bên trên nhắc tới.
Dưới đây chúng ta sẽ bàn về 2 nền văn
minh nổi tiếng và thảm họa mà họ đã
phải đối mặt để thấy được cả một nền
khoa học bị lãng quên.
THÀNH PHỐ ATLANTIS VÀ SỰ
CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
Câu chuyện xưa cũ về thành phố Atlantis
chìm dưới đáy biển là một trong những
truyền thuyết lâu đời nhất mà con người
từng biết đến. Nhưng ở thời điểm hiện tại,
chúng ta có thể khẳng định khá chắc chắn
về sự tồn tại của Atlantis, kèm theo vị trí
chính xác của thành phố cổ đại này.
KHOA HỌC
ẢNH: ATLANTISBOLIVIA.ORG
Theo lời kể của nhà triết học Hy Lạp
Plato, thời gian mà Atlantis bị hủy diệt là
năm 9.600 TCN. Đây cũng là thời điểm xảy
ra Trận lũ băng tan 1B (Meltwater pulse 1B).
Khi đó, nước biển tăng mạnh vào cuối kỷ
Dryas Trẻ, khi các tảng băng ở Bắc Âu và
Bắc Mỹ rung chuyển và tan vào đại dương.
Vị trí của thành phố Atlantis là ở bình
nguyên Altiplano tại Bolivia, không chỉ đáp
ứng 24 tiêu chí về Atlantis mà nhóm các
nhà khoa học tại hội nghị Milos Atlantis
2005 đưa ra, mà còn phù hợp với 50 đặc
điểm mà Plato đề cập đến trong mô tả của
của ông về Atlantis. [1]
Các di chỉ đá quanh hồ Titicaca, khu vực
Peru và Bolivia đều cho thấy từng có một
nền văn minh rất tiên tiến đã từng có mặt ở
đây và bị nhấn chìm bởi Đại hồng thủy..
Như vậy, các bằng chứng về Atlantis
đã khá đầy đủ.
Mảnh ghép vẽ bản đồ Thế giới Mới của Sebastian Münster, phiên bản thứ 2, năm 1561,
có tên “Insula Atlantica” – “Đảo Atlantic”. Châu Mỹ thời xưa từng được gọi là Atlantis .
TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 33
Năm 9.600 TCN còn là thời điểm bắt đầu
xây dựng một công trình cự thạch quy mô
lớn còn lưu lại đến ngày nay. Đó là ngôi
đền Gobekli Tepe ở Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu xét
trên khung thời gian biểu của giới khảo
cổ, nó xuất hiện vào thời săn bắt hái lượm,
trước khi xuất hiện thành thị hay nền văn
minh. Vậy mà đây lại là một dự án quy mô
lớn với nhiều vòng tròn đá khổng lồ, các
khối cự thạch 40-60 tấn - chắc chắn phải
có công nghệ, kỹ năng tổ chức cao cấp,
quản lý nhân công, quy hoạch… Tất cả đều
không phù hợp với bức tranh về thời đó.
Năm 9.600 TCN, nông nghiệp bỗng xuất
hiện trong lịch khảo cổ của Thổ Nhĩ Kỳ, đã
Bình nguyên phát triển hoàn thiện một cách kỳ lạ dù
Altiplano ở trước đó không có dấu hiệu gì. Do vậy, ngôi
Bolivia nằm đền Gobekli Tepe hẳn không phải là do ai
trên dãy núi
Andes ở đó bỗng dưng phát minh ra kiến trúc cự
Nam Mỹ. thạch và nông nghiệp giữa xã hội săn bắn
hái lượm ở Thổ Nhĩ Kỳ khi đó. Theo nhà
nghiên cứu nổi tiếng Graham Hancock, đây
nhiều khả năng là một sự chuyển giao công
nghệ từ những người sống sót trong một
nền văn minh đã thành thục các kỹ năng
cần thiết. Họ có thể đã dạy lại cho những
người bạn ở vùng đất mới. [2]
Ngôi đền
Gobekli Tepe
ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Vậy phải chăng những người sống sót
trong thảm họa Atlantis đã cố gắng ghi lại
dấu tích hay thậm chí phục dựng lại nền
văn minh của họ? Graham Hancock cho
rằng, rất có thể là vậy. Họ đã không thành
công lắm, nhưng họ cũng đạt được những
kết quả nhất định. Họ đã có một công trình
khổng lồ kỳ vĩ lưu lại thông điệp cho hậu
thế và mang ngành nông nghiệp tới vùng
đất hoang sơ.
BÀI HỌC CỦA ATLANTIS
ẢNH: ATLANTISBOLIVIA.ORG
Theo lời kể của Plato, thành phố Atlantis
từng sở hữu nền văn minh cao cấp, nền
nông nghiệp phát triển, tàu của họ đi khắp
thế giới. Người dân Atlantis từng rất cao
thượng và tài ba, họ đã xây những công
trình to lớn và phát triển kiến thức uyên
thâm trong mọi lĩnh vực, trở nên rất thịnh
vượng và hùng mạnh. Nhưng rồi, sự suy
đồi đã len lỏi vào xã hội làm họ trở nên xấu
xa và tham lam. Họ bắt đầu truy cầu và lợi
dụng quyền lực trên thế giới.
34 | Đặc san Xuân 2019
KHOA HỌC TRITHUCVN.NET

ẢNH: ATLANTISBOLIVIA.ORG

Plato nhấn mạnh rằng: “Atlantis đã không
thành phố Altantis,
còn hưởng thụ thịnh vượng với sự điều độ
thủ phủ của lục địa
nên có”.
Sự ngạo mạn đã làm cho Atlantis trở nên
quá tự mãn, để rồi sau đó vũ trụ đã làm cho
nó sụp đổ. Đại hồng thủy và động đất đã
dìm thành phố sâu xuống lòng đại dương.
ĐẠI VŨ TRỊ THỦY VÀ SỰ CHUYỂN
GIAO CÔNG NGHỆ
Thời của Noah khi mà trận Đại hồng
thủy xảy ra, theo tính toán dựa vào Kinh
thánh, thì vào khoảng năm 2304 TCN (+/-
11 năm) [4]. Khi đó ở phương Đông cũng
chính là thời của vua Thuấn và truyền
thuyết Đại Vũ trị thủy. Đại Vũ sinh năm
2297 TCN, là người lập ra triều nhà Hạ. [5]
Truyền thuyết nói rằng cách đây
khoảng bốn ngàn năm, thần nước đã giận
dữ và mở một cái lỗ lớn ở trên trời làm
mưa đổ trút xuống như sông, dâng cao
đến hai nghìn mét, làm ngập Trái Đất qua
rất nhiều năm. Khi Đại Vũ lớn lên và nhìn
thấy người dân đau khổ khủng khiếp vì
nước lũ, ông đã quyết định kiềm chế nó.
Đại Vũ đã bỏ 13 năm cố gắng kiềm chế lũ,
đã bao bọc được một khoảng rất rộng lớn,
làm cơ sở cho nền văn minh Trung Hoa sơ
Hình vẽ mô phỏng
khai phát triển.
Lịch sử đã đi qua, chỉ lưu lại rất ít dấu
Atlantis. vết để chúng ta có thể xác nhận chắc chắn
những câu chuyện cổ. Nhưng những
khám phá khảo cổ mới đã cung cấp thêm
bằng chứng:
1. Hàng trăm truyền thuyết ở khắp thế
giới đều giống nhau một cách kinh
ngạc khi nói đến trận Đại hồng thủy.
2. Tàn tích của con tàu Noah đã được
tìm thấy tại Thổ Nhĩ Kỳ [5]
3. Dưới lòng đất có thể tồn tại những
đại dương lớn. đây rất có thể là nơi
nước đã rút đi sau Đại hồng thủy. [6]
4. Có nhiều thành phố cổ đại chìm dưới
đáy đại dương, được tìm thấy khắp
nơi trên Trái Đất. Chúng có tuổi thọ
hàng nghìn năm, cho thấy chắc chắn
chúng đã được xây dựng từ khi mà
mực nước còn rất thấp. [7]
5. Ở Trung Quốc, bằng chứng về một
trận lũ khủng khiếp vào thời đại của
Đại Vũ cũng được tìm thấy. [8]
Như vậy, ít nhất chúng ta đã có một vài
sự trùng khớp giữa khoa học hiện đại và
các truyền thuyết cổ đại. Rốt cuộc chỉ là
vấn đề người ta có tin hay không mà thôi.
Câu chuyện ở Trung Hoa nói lên
rằng, ít nhất đã có một nhóm người ở
các vùng núi cao nơi đây đã sống sót
qua thảm họa. Trong khi ở phương
Tây, nền văn minh phải phát triển lại
từ đầu.

Con người phải bắt đầu lại, Bảng thống kê mức

như những đứa trẻ không có độ giống nhau về nội
dung của 35 truyền
ký ức quá khứ thuyết Đại Hồng
Thuỷ trên thế giới.
- Plato

Rõ ràng, câu chuyện Atlantis là một bài

học cho nền văn minh hiện đại. Chúng ta
nên thôi kiêu ngạo, thôi tự mãn với các
thành tựu công nghệ của mình.
Chúng ta thực sự có lẽ nên xem lại thái
độ của mình đối với những câu chuyện
lịch sử của tiền nhân. Giới hàn lâm đã quá
nhanh chóng phủi tay và cho rằng họ đã
hiểu biết tất cả mọi thứ, rằng chẳng còn
gì bí ẩn trong câu chuyện đó. Nhưng tư
duy đó sẽ ngăn chúng ta tìm hiểu sâu hơn.
Chúng ta nên lắng nghe các manh mối của
quá khứ dẫn đến các nền văn minh to lớn.
Không chỉ Atlantis, đối với các nền văn
minh, các thành phố hay quốc gia trong
lịch sử như Ai Cập cổ đại thời Cleopatra
VII, Babylon cổ đại, Pompeii...[3], một mô-
típ cứ lặp đi lặp lại:

Khi đạo đức suy đồi,

xã hội sẽ bị diệt vong

Nếu đạo đức là một yếu tố tinh thần,

thuộc về văn hóa, cách hành xử giữa người
với người, vì sao sự sụp đổ của nền văn
minh luôn gắn với đạo đức bị suy đồi? Câu
chuyện về một nền văn minh cận đại hơn
sẽ giúp lý giải câu hỏi này.

Đại Vũ cùng
những người
giúp đỡ ông
trị thủy.
Câu chuyện Đại Vũ giải thích vì sao
trong nền văn hóa phương Đông cổ đại,
vẫn còn rất nhiều kiến thức cao thâm như
Thái Cực, Hà Đồ, Lạc Thư, Chu Dịch, Bát
Quái… mà đến khoa học hiện đại vẫn còn
chưa lý giải hoàn toàn được.
Cũng giống như trường hợp Atlantis,
đó chính là những tinh hoa khoa học
trong nền văn minh trước, đã được những
người sống sót truyền lại, một nền khoa
học siêu thường, rất khác so với nền khoa
học duy vật ngày nay. Nhưng thật ra đó
chính là những lời dạy rất quen thuộc
trong nền văn hóa phương Đông.
NỀN KHOA HỌC SIÊU THƯỜNG
CHÚ TRỌNG ĐẠO ĐỨC
Các cảnh giới khác nhau có năng lượng
Thời cổ đại mấy nghìn năm trước,
người Trung Hoa thường giảng rằng khi
Giận dữ
làm việc cần phải bình tâm tĩnh khí, chú
trọng tới điều hòa hơi thở, thậm chí người
đi học ở trường cũng cần biết thiền định,
chú trọng tu tâm dưỡng tính.
Các ngành các nghề thời Trung Hoa cổ
đại cũng đều giảng phải coi trọng đạo
đức. Trong lĩnh vực sáng tác văn học có
tôn chỉ rằng, coi trọng đức là yêu cầu
đứng đầu nhất. Ở phương diện sáng tác
âm nhạc cũng coi đạo đức là cái gốc của
nội tâm con người, âm nhạc là sự thăng
Lo lắng
hoa của đạo đức. Ở phương diện trị quốc
cũng nêu cao việc phải coi trọng đức,
tiết chế tài chính, tuyển dụng người hiền
đức…
Ngày nay, có rất nhiều thành quả
nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, sức
mạnh của đạo đức là không chỉ ở cảm
nhận mà còn “chạm” đến được, bởi vì:
Vật chất và ý thức là
một thể thống nhất.
-15 -10
KHOA HỌC TRITHUCVN.NET
Phàm là lời nói hay việc làm mà phù
hợp với chuẩn tắc đạo đức thì đều có thể
sản sinh ra tác dụng tích cực đối với mọi
vật chất trong thế giới này.
Người phương Đông cổ đại từ lâu đã
đúc kết điều này thành những lời khuyên
thực tế: “Tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm
chuyển”. Nó mang hàm nghĩa vô cùng sâu
sắc, và ngầm chỉ ra rằng điều then chốt
để vượt qua bất cứ hoàn cảnh khó khăn
nào chính là ở tâm thái, vạn sự thành bại
đều là ở tâm niệm, do đó cần luôn giữ cho
tâm tĩnh lặng, hòa ái, từ bi… Vận mệnh
của một người có thể được cải biến cho
tốt hơn nếu “tâm” của người đó thay đổi
tích cực hơn.
Hiện nay nền khoa học phương Tây
đang ở ngưỡng cửa nghiên cứu về ý thức
và siêu năng lực của con người.
Bắt đầu từ “cuộc cách mạng lượng
tử” khoảng 70 năm về trước, nhiều nhà
khoa học đã tìm ra sự tương đồng đáng
ngạc nhiên giữa các kết quả nghiên cứu
của họ và một số bí ẩn hay gặp trong tôn
giáo. Heisenberg, Bohm, Schrodinger,
Eddington, Einstein – những nhà khoa
học nổi tiếng – tất cả đều có quan điểm
rằng thế giới là huyền bí và thuộc về tinh
thần.
Theo nhà nghiên cứu tâm thần nổi
tiếng David Hawkins (Hoa Kỳ), tùy theo
cảnh giới tinh thần mà mỗi người có một
tần số rung động khác nhau, từ 1-1000Hz.
Sự đau khổ, tuyệt vọng và oán thán có
tần số thấp, khiến người ta mang bệnh,
và ngược lại, hòa ái từ bi có tần số cao
khiến mọi người khỏe mạnh, hạnh phúc.
Điều này chẳng phải một cách nói khác
của câu “tướng do tâm sinh, cảnh tùy tâm
khác nhau. Ảnh: npr.org chuyển”?
Sợ hãi Ghê tởm Hạnh phúc Buồn bã Bất ngờ Bình thường
Yêu Trầm cảm Khinh thường Hãnh diện Xấu hổ Ganh tỵ
-5 0 5 10 15
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 35
Như vậy, khoa học ngày nay đã đủ để lý
giải một số khía cạnh trong những kiến
thức cổ xưa. Nhưng để tiến xa hơn, chúng
ta còn phải xét tới một bộ phận rất quan
trọng mà nhiều tín ngưỡng đều nhắc đến:
CON MẮT THỨ BA - PHƯƠNG TIỆN CỦA
KHOA HỌC CỔ ĐẠI
Để nhận thức vũ trụ, người xưa đã biết
khai mở “con mắt thứ ba” - vốn là một bộ
phận có sẵn trong cơ
thể con người. Con mắt
này, vốn nằm tại thể
tùng quả trong bộ não,
có khả năng vượt xa
đôi mắt thông thường.
Đã từ lâu, các nhà
khoa học đã nhận ra
sự tương đồng giữa thể
tùng và con mắt. Nhiều
người trong số họ cho
rằng thể tùng chính là
một con mắt thoái hóa.
Năm 1919, Frederick
Tilney và Luther Fiske
Warren trong một báo
cáo đã công bố những đặc điểm tương Thể tùng trong bộ não người
đồng giữa thể tùng và con mắt người, Ảnh: Telese Winslow
khiến nó nhạy cảm với ánh sáng cũng
như có các khả năng thị giác khác.
Cuốn tự truyện có tựa đề “The Third
Eye” (Con mắt thứ ba) của lạt ma Tây Tạng
Lobsang Rampa đã mô tả cuộc phẫu thuật
được tiến hành tại vị trí ấn đường (chỗ
giao của hai hàng lông mày) của ông, giúp
khai mở một số năng lực siêu thường
chưa từng có trước đây.
Những người thực hành tu luyện còn
cho rằng con mắt thứ ba của trẻ em từ
6 tuổi trở xuống rất dễ được khai mở và
nhìn rất rõ ràng do các bé rất ngây thơ và
trong sáng. Thanh niên trưởng thành rất
khó khai mở mắt thứ ba do ham muốn
vào “thất tình lục dục” của họ là rất lớn.
Giải thích này khá trùng hợp với phát
hiện của giới khoa học: trẻ em dưới 6 tuổi
thì thể tùng ít bị vôi hóa, còn thanh niên
trưởng thành hầu hết có thể tùng bị vôi
hóa. [11] Điều này có thể lý giải tại sao chỉ
các nhà sư đắc đạo, các lạt ma Tây Tạng
hay những người tu luyện tâm tính một
cách chân chính mới có thể sở hữu những
năng lực siêu thường.
Những người thực hành tu luyện có các
phương pháp khai mở con mắt này. Khi
đó, tùy theo đặc điểm của từng người mà
họ có thể có thể xuất hiện những năng lực
đặc biệt như: nhìn thấy các cảnh tượng từ
xa (dao thị), nhìn thấy được quá khứ và
tương lai (túc mệnh thông), thậm chí đọc
được ý nghĩ người khác (tha tâm thông)…
Trong các câu chuyện cổ của Phật giáo
đều có ghi lại các khả năng này, mà hiện
nay nhiều nghiên cứu khoa học cũng đã
xác nhận được. [12]
36 | Đặc san Xuân 2019
Chính vì sở hữu những năng lực siêu
thường như vậy, nên thời Trung Hoa cổ đại,
kiến thức đã đạt đến mức rất cao và uyên
thâm.
3 QUYỂN SÁCH “THIÊN - ĐỊA - NHÂN”
Cổ thư còn ghi chép lại, các kiến thức
cao thâm được sáng tạo ra trong thời cổ
đại Tam Hoàng Ngũ Đế mà Đại Vũ là vị vua
cuối cùng của thời đó. Tam Hoàng chỉ Phục
Hy, Nữ Oa và Thần Nông. Ngũ Đế là Hoàng
Đế, Viêm Đế, Nghiêu, Thuấn, Vũ.
Hình minh họa
chân dung
Thần Nông
Có thể kể tới 3 quyển sách “Thiên - Địa -
Nhân” xuất hiện trong thời đại này mà còn
truyền tới ngày nay. [13]
“Kinh Dịch” được ví là Thiên Thư, cuốn
sách này có thể tương thông với Trời, Thần
và tương lai, từ cổ chí kim nó đã triển hiện
khả năng dự đoán thần kỳ, chứa đựng nội
hàm bác đại tinh thâm. Thiên Đạo được
giảng trong sách chính là khởi nguồn của
văn hóa, nó chỉ ra quy luật của vũ trụ, trong
chớp mắt có thể nhìn thấu thế gian, 64 quẻ
trong Kinh Dịch bao quát hết thảy mọi thứ
trên thế giới, bao gồm cả sự phát triển của
công nghệ thông tin ngày nay.
“Sơn Hải Kinh” được ví là Địa Thư, ghi
chép lại địa lý toàn cầu, từ trước trận đại
hồng thủy quyển sách đã đề cập
đến bốn biển năm châu. Trong
“Sơn Hải Kinh”, “Hải Nội Kinh”
là phần viết về địa lý Trung Hoa,
còn “Hải Ngoại Kinh” viết về địa lý
toàn cầu. Các chuyên gia khoa học
đều xác thực điều này, quyển sách
đã triển hiện ra một thời đại thần
kỳ, khoa học kỹ thuật lúc đó phát
triển hơn bây giờ rất nhiều. Hơn
nữa, quyển sách còn ghi lại những
đặc tính, Thần tính và hình thái
của sinh mệnh ở các vùng địa lý khác nhau
tại thời kỳ đó.
“Hoàng Đế Nội Kinh” được ví là Nhân Thư
- quyển sách khởi nguồn của Trung y. “Nội
Kinh” mô tả rất chi tiết từ âm dương ngũ
hành cho đến kinh lạc của thân thể người.
Mọi người đều là lương y có khả năng tự
bảo vệ sức khỏe của mình, nếu dùng để trị
bệnh cho người khác thì cũng rất dễ dàng.
Những ghi chép về kinh lạc được viết trong
Hoàng Đế Nội Kinh thì khoa học ngày nay
mới chỉ chứng minh được sự tồn tại [14],
còn Đông y đã tiến hành trị bệnh bằng
châm cứu và thuốc bắc từ hàng ngàn năm
nay theo nguyên lý âm dương và kinh lạc.
KHOA HỌC TRITHUCVN.NET
Kinh lạc là những lạp tử vật chất vi quan
hơn tế bào và phân tử, khoa học hiện đại
khó có thể phát hiện ra. Nhưng thời xa xưa,
rất nhiều người đã khai mở thiên mục (con
mắt thứ ba), như Kỳ Bá (nhân vật trong
Hoàng Đế Nội Kinh) có thể nhìn thấy kinh
lạc trên cơ thể người và, tất nhiên có thể dễ
dàng vẽ lại những kinh lạc đó.
Thời bấy giờ có rất nhiều người am hiểu
dưỡng sinh, biết thiên Đạo, hiểu được đạo
lý âm dương, và hợp với yêu cầu của thuật
số trong trời đất, ăn uống đều có chừng
mực, làm việc và nghỉ ngơi có quy luật,
không làm quá sức mình, tinh thần và thể
chất của họ có thể được giữ vững, vì vậy
mọi người đều sống lâu.
Nhân loại hiện đại đã đạt được nhiều
thành tựu trong y học nhờ vào nghiên cứu
sinh học phân tử; hiện tại sinh học nguyên
tử cũng đang được xem xét. Vậy đến các
hạt nhỏ hơn - sinh học proton, hạt nhân
nguyên tử, nếu chúng ta làm chủ được sinh
học ở mức độ hạt quark, neutrino thì sẽ
thế nào? Hiện tại cũng có rất nhiều nghiên
cứu nhằm kéo dài tuổi thọ con người, đều
muốn nghiên cứu đến các tầng vi quan.
Người cổ đại vận dụng thiên mục có thể tự
mình nghiên cứu tới các hạt vật chất vi tế
hơn, khả năng họ tìm ra cách kéo dài tuổi
thọ là hoàn toàn khả thi.
Nói đơn giản thì
“công nghệ” của
người cổ đại còn
mạnh hơn công nghệ
nano mà chúng ta
đang có gấp nhiều
lần, chỉ là họ không
sử dụng nhiều loại
máy móc điện tử
phức tạp mà thôi. Một
loại “mạng không
dây” như trong câu
chuyện cười nói đến.
Thời kỳ này đa số là người thường nhưng
cũng có rất nhiều người siêu thường, họ có
thần thông quảng đại. Đối với con người
hiện đại mà nói, điều này quả là huyền
hoặc, nhưng người thời đó không cảm thấy
kinh ngạc, đó là thời đại mọi người đều
tin vào Thần, Thần tích thường xuất hiện
không có gì kỳ lạ.
Nhờ các nghiên cứu về “con mắt thứ ba”,
chúng ta đã lý giải được về một số khả năng
siêu thường của con người, nhưng còn về
Thần thì lý giải thế nào?
LÝ GIẢI VỀ CÁC VỊ THẦN
Thần là ai? Là những sinh mệnh nắm giữ
nền khoa học cực cao, có thể làm những
điều mà con người không thể lý giải, nên
đành gọi chúng là “phép màu”, huy động
năng lượng vô cùng to lớn để thay đổi, biến
hóa vật chất. “Công nghệ” của họ không
dựa trên sự phát triển máy móc điện tử
và vật lý cơ học, mà là dùng tinh thần để
huy động năng lượng to lớn của lượng tử,
không chỉ phân tử, nguyên tử, electron,
quark, neutrino… mà chúng ta biết hiện
nay, mà có thể còn đến tầng tầng các hạt vi
tế hơn. Mà như chúng ta đã biết, hạt lượng
tử càng vi tế thì năng lượng càng cao, do đó
sức mạnh mà họ huy động được nằm ngoài
sức tưởng tượng của con người hiện nay.
Đó là lý giải theo phương diện vật chất.
Mà vật chất và tinh thần là thể thống nhất,
do đó về tinh thần thì họ có đặc điểm là
đạo đức cực kỳ cao thượng.
Người Atlantis tín thờ thần Poseidon, các
vương triều Ai Cập thờ thần Osiris, Isis và
nhiều vị thần khác… Trong lịch sử của họ,
những nhân vật này đều từng xuất hiện
trên mặt đất và tạo lập ra nền văn minh.
Trong nền văn minh của chúng ta, chẳng
phải các thánh nhân như Giê-su, Phật
Thích Ca, Lão Tử… cũng từng xuất hiện, đặt
định ra các tôn giáo lớn và lưu lại rất nhiều
câu chuyện màu nhiệm hay sao?
Chúng ta cần thoát khỏi cái khung tư duy
của nền học thuật hiện nay thì mới nhìn ra
được, bởi tu luyện là một hệ thống nghiên
cứu hoàn toàn khác: không dựa trên duy
vật thực chứng, mà là khoa học “tự chứng
ngộ” (self-science - trải nghiệm thế giới nội
tâm của bản thân) trong đó đặt ý thức, tinh
thần vào trọng tâm nghiên cứu. Phương
pháp của họ không phải dựa trên lặp đi

lặp lại thí nghiệm nhiều lần trong phòng
thí nghiệm, mà chính bản thân họ phải tự
trải nghiệm (thiền định, tĩnh tâm, chứng
ngộ...) và tu luyện chính mình trong quá
trình đó.
Theo “Chuyển Pháp Luân” - cuốn sách chỉ
đạo tu luyện từng đứng trong top 10 tác
phẩm nổi tiếng nhất Trung Quốc những
năm 1990 [15], danh từ “Buddha” xuất phát
từ tiếng Phạn, tiếng Ấn Độ cổ. Sau này khi
Phật giáo truyền sang Trung Quốc, người
ta dịch ra thành “Phật Đà” rồi lâu dần đọc
gọn lại thành “Phật”. Ý nghĩa cổ xưa của nó
chính là chỉ người đã tu luyện mà đạt được
giác ngộ, là người đã hoàn thành quá trình
tu luyện của mình. Ở đây hoàn toàn không
có mang màu sắc mê tín hay tôn giáo nào cả.
CON NGƯỜI HIỆN ĐẠI CÓ THỂ TU
LUYỆN HAY KHÔNG?
Người ta thường quan niệm rằng tu
luyện thì phải xuất gia vào chùa, bỏ lại
sau lưng tất cả những sự việc của cõi hồng
trần; hoặc như các đạo sư hoặc lạt ma Tây
Tạng trên núi tuyết, có thể ngồi thiền và sử
dụng phương pháp hít thở mà ung dung tự
tại trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên…
Họ chọn một con đường gian khổ như vậy
không phải là không có lý do.
Tu luyện vốn không phải chuyện đơn
giản, nhưng trong xã hội phồn hoa ngày
nay, có lẽ chẳng mấy ai có thể đi theo con
đường như vậy. Liệu có thể ngay giữa cuộc
sống đời thường đầy cám dỗ, vẫn sinh hoạt
nơi xã hội hiện đại mà thực hành tu luyện
chân chính hay không?
Theo nguyên lý tu luyện giữa đời thường
của Pháp Luân Công - một môn khí công
Phật gia được truyền xuất ra tại Trung Quốc
từ những năm 90 - căn bản của tu luyện là
tu tâm tính. Đó là một quá trình mà người
ta sẽ dần dần vứt bỏ các tâm chấp trước của
mình, cũng là quá trình tu sửa bản thân:
gặp bất kể vấn đề gì đều đối chiếu với tiêu
chuẩn “Chân - Thiện - Nhẫn” để xét xem
mình đã làm đúng chưa, mình còn chỗ
nào làm chưa tốt, chứ không đổ lỗi hay
tìm nguyên nhân ở bên ngoài. Sau này, khi
gặp lại vấn đề, người tu luyện sẽ làm được
tốt hơn. Trong xã hội đời thường, nếu ai ai
cũng đều “tìm ở bản thân” để tu sửa như
vậy, xã hội sẽ giảm đi rất nhiều xung đột, và
đạo đức cũng sẽ nâng cao trở lại. Mỗi người
đều tự ước thúc hành vi của chính mình thì
có khi cũng không cần cảnh sát nữa.
KHOA HỌC TU LUYỆN - SỢI CHỈ
XUYÊN SUỐT CÁC NỀN VĂN MINH
Không chỉ ở Trung Hoa cổ đại, khắp nơi
trên thế giới đều lưu lại những dấu tích của
những người tu luyện. Họ chính là những
người khai sáng văn minh, “những ảo
thuật gia của Thượng Đế” mà nhà nghiên
KHOA HỌC TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 37
cứu Graham Hancock nhắc đến trong một xuyên suốt các nền văn minh từ cổ chí
quyển sách best-seller của ông. kim, là “công nghệ mạng không dây” của
Dấu tích đó chính là đồ hình chữ Vạn, một nền khoa học bị lãng quên. Bởi vật
tiếng Phạn gọi là Swastika, là biểu tượng chất và ý thức là một thể thống nhất, nên
chữ thập ngoặc 卍. Đồ hình này được hiểu nhân loại chỉ có con đường đề cao đạo đức,
theo tiếng Phạn có nghĩa là “phúc lộc, an thăng hoa tâm tính trong tu luyện mới
khang, thành công, thịnh vượng”. có thể tiếp cận được bí ẩn của vũ trụ, thời
Không chỉ phổ biến trong một số tín gian-không gian và nhân thể. Đây có thể
ngưỡng phương Đông, chữ Vạn cũng từng là con đường duy nhất và nhanh nhất mà
là biểu tượng phổ biến trong văn hóa khoa học thực chứng còn rất xa mới động
phương Tây. Hơn nữa, chữ Vạn đã từng là chạm đến được.
biểu tượng của các tín ngưỡng trong một Kỳ thực, càng biết về các nền văn minh
số nền văn minh tiền sử đã bị hủy diệt. tiền sử, chúng ta sẽ càng có một loại cảm
giác ngậm ngùi. Năm tháng bể dâu, những
gì đã từng là huy hoàng của cả một thời
đại, giờ chỉ còn lưu lại một vài công trình
đá hay các câu chuyện truyền thuyết mà
thôi.
Trên thực tế, rất nhiều lời tiên tri nổi
tiếng trên thế giới đều chỉ nói đến thời kỳ
Biểu tượng chữ Vạn
được tìm thấy trên bức này của nhân loại rồi cũng sẽ chấm dứt.
tượng hình chú chim Nếu như không phải tất cả họ đều thông
tại Bảo tàng Lịch sử Quốc đồng để lừa chúng ta, thì sao họ lại đều chỉ
gia Ukraine, có tuổi thọ
nói đến cùng một thời đại ngày nay?
khoảng 12.000 năm.
Ảnh: decacs-inc.com Vậy chúng ta nên làm gì? Có một câu nói
của Trung Hoa cổ đại còn lưu lại:
Những dấu tích khảo cổ này đã chứng
minh rằng, từ hàng chục ngàn năm trước,
đã xuất hiện các nền văn minh từng tồn
tại trên thế giới và họ cũng tín ngưỡng các
vị thần, trong đó có cả các vị Phật. Khi đó, Thời thịnh thế trữ đồ cổ,
biểu tượng chữ Vạn cũng là biểu tượng phổ
biến của các nền văn minh này. thời loạn thế mua vàng kim,
Tu luyện, đó cũng chính là lời giải cho
ẩn đố sâu xa của cõi nhân sinh, là sợi chỉ
thời mạt thế phải tu hành.
Tài liệu tham khảo:
[1] Cuộc tìm kiếm thành phố Atlantis:
Địa điểm duy nhất đáp ứng tất cả tiêu
chí - Trí Thức VN
[2] The truth about Atlantis - Graham
Hancock on London Real
[3] Xã hội dâm loạn và sự diệt vong của 3
nền văn minh cổ đại - Trí Thức VN
[4] The Date of Noah’s Flood –
creation.com
[5] Đại Vũ trị thuỷ (chỉnh lý) -
chanhkien.org
[6] Liệu có phải ‘con tàu của Noah’ đã
được tìm thấy ở Thổ Nhĩ Kỳ? -
Trí Thức VN
[7] Có thể tồn tại đại dương rộng lớn
trong lòng Trái Đất - Trí Thức VN
[8] Tàn tích hùng vĩ của 5 thành phố cổ
đại chìm sâu dưới đáy đại dương -
Trí Thức VN
[9] Bằng chứng đầu tiên về cơn đại hồng
thủy của Trung Hoa 4.000 năm trước -
Trí Thức VN
[10] Vật chất và ý thức là một thể thống
nhất - Trí Thức VN
[11] Age-related incidence of pineal
calcification detected by computed
tomography - R A Zimmerman, L T B
[12] Thiền định có thể sản sinh siêu
năng lực - Trí Thức VN
[13] Ngũ hành và lịch sử Trung Hoa -
chanhkien.org
[14] Khoa học cuối cùng cũng chứng
minh được sự tồn tại của kinh mạch -
Trí Thức VN
[15] Chuyển Pháp Luân http://vi.falun-
dafa.org/book/zfl_html/index.html
38 | Đặc san Xuân 2019
VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT
TRITHUCVN.NET
 VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT TRITHUCVN.NET
Danh tác Baroque
một ẩn đố nhân sinh sâu sắc
Quang Minh
T
heo truyền thuyết, Arcadia là một
chốn thiên đường thanh bình, cách
biệt với thế giới trần tục. Các sinh
mệnh của Arcadia luôn sống trong hạnh
phúc và không hề biết đến cái chết. Bức
“Et in Arcadia ego” của Nicolas Poussin
tập trung mô tả bốn con dân của Arcadia,
gồm có ba người chăn cừu và một phụ
nữ. Họ đang đứng quanh một phiến đá
có khắc dòng chữ “Et in Arcadia ego”, có
nghĩa là “Thậm chí ở Arcadia, ta cũng hiện
hữu”. Nếu chưa biết đến câu chuyện đằng
sau bức họa, thì hẳn câu hỏi đầu tiên của
người thưởng lãm tranh sẽ là: “Ai đã viết
ra câu nói ấy?”
“Et in Arcadia ego”
là một bức tranh của
Nicolas Poussin,
cha đẻ của nền hội
họa Pháp, người đã
truyền cảm hứng
cho những thế hệ
họa sĩ Pháp tiếp theo
như Jacques-Louis
Trong văn hóa phương Tây, hình ảnh
David, Jean-Au-
người chăn cừu thường tượng trưng cho
guste-Dominique
những người có tín ngưỡng, hay những
Ingres hay Paul
sinh mệnh trên Thiên đường. Vậy nên
Cézanne. Bức họa
ba người chăn cừu trong tranh chính là
thời Baroque đặt
những con dân của vùng đất Arcadia. Họ
tại bảo tàng Louvre,
vừa nhìn vào dòng chữ khắc trên đá, vừa
Paris này mô tả một
biểu lộ vẻ ngạc nhiên và bất ngờ, như thể
cõi thiên đường, hàm
chưa từng trải qua hay chứng kiến điều gì
chứa nhiều ẩn đố
tương tự. Nếu hỏi rằng ở cõi Thiên đường
sâu xa, khiến nó trở
trường cửu ấy, điều các sinh mệnh chưa
thành một tác phẩm
hề trải qua là gì, thì đáp án có lẽ chính là:
nổi tiếng trong giới
“lão – bệnh – tử”. Vị Thần đã viết nên câu
hội họa.
nói ấy chính là vị Thần của sự suy vong
và tận diệt. Ông dường như đang muốn
nói rằng: Thậm chí cả xứ Thiên đường
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 39
Arcadia rồi cũng sẽ đi tới hồi kết!
Nói đến “lão – bệnh – tử” là nói đến sự
đau thương, nhưng những người chăn
cừu lại không hề biểu lộ ra cảm xúc đó,
có chăng trên nét mặt họchỉ là sự bất ngờ.
Dường như những điều này là thứ gì đó
quá xa lạ đối với họ. Ba người chăn cừu
đều đang chờ đợi người phụ nữ đứng bên
lên tiếng.
Mặc dù không mang phục sức hoa lệ,
nhưng từ tư thái cao quý, sự trầm tĩnh
của người phụ nữ cũng như thái độ của
ba người chăn cừu, chúng ta có thể đoán
được rằng đây chính là nữ Thần Arcadia.
Là người cai quản Thiên đường hạnh
phúc này, bà toát lên khí phách và trí tuệ
hiếm có. Nhưng ngay cả nữ Thần Arcadia
cũng chưa từng biết rằng xứ thiên đường
này rồi sẽ đi đến điểm cuối, vậy nên bà
trầm ngâm không nói lời nào.
“Thậm chí ở Arcadia, ta cũng hiện hữu”,
lời dự ngôn đó đã xuất hiện từ bao giờ? Là
ai đã khắc nó lên phiến đá này? Tại sao
đến cả nữ Thần Arcadia cũng chưa hề biết
đến điều đó? Và vì sao Thiên đường, nơi
cư ngụ của những linh hồn bất tử cũng Nữ thần Arcadia.
lại xuất hiện sự suy vong? Tất cả những
câu hỏi đó đã đưa “Et in Arcadia ego” trở
thành một ẩn đố sâu sắc về nhân sinh.
Thật ra người phương Tây không chỉ
biết đến Thiên đường như một chốn tịnh
thổ, mà cũng biết rằng đã từng và sẽ có
những xáo động lớn diễn ra tại nơi đây.
Đó là truyền thuyết về trận chiến trên
Thiên đường khi Lucifer dẫn đầu nhóm
Thiên thần phản Chúa được mô tả sống
động trong “Thiên đường đã mất” của
Milton. Đó cũng là những tiên tri trong
sách Khải Huyền của Kinh Thánh về việc
trong tương lai, một con rồng đỏ sẽ mê
hoặc khiến các Thiên Thần đi theo nó.
Con rồng đó sẽ gây ra nhiều tai họa, và
khiến cho một phần ba số ngôi sao trên
bầu trời rơi xuống mặt đất.
40 | Đặc san Xuân 2019
VĂN HOÁ & NGHỆ THUẬT TRITHUCVN.NET

Chúng ta đều biết rằng, trong văn

hóa cổ xưa ở cả phương Đông lẫn
phương Tây, các vì tinh tú là một hình
ảnh tượng trưng của các vị Thần, ví như
Thần Jupiter đối ứng với sao Mộc, thần
Helios đối ứng với Mặt trời, hay Nam Tào
– Bắc Đẩu tinh quân coi giữ các chòm sao
Nam Đẩu – Bắc Đẩu. Ngoài ra, các vì sao
cũng được coi như một hình tượng phản
ánh những thế giới của chư Thần. Vậy thì
một phần ba số ngôi sao trên bầu trời rơi
xuống mặt đất chẳng phải là những phần
khác nhau của Thiên giới đang bị hủy
diệt sao?

Tranh khắc
gỗ mô tả
cảnh Tổng
lãnh Thiên
thần Michael
đánh bại
con rồng đỏ
trong sự kiện
được tiên tri
trong sách
Khải Huyền,
sáng tác năm
1860, dành
cho cuốn
“Die Bibel in
Bildern”.

Quay lại phương Đông, ngoài quy luật

“sinh – lão – bệnh – tử” của con người ra,
Phật giáo còn đề cập đến quy luật “thành
– trụ – hoại – diệt” của vũ trụ. Đó chính là
vũ trụ cũng có vòng tuần hoàn của nó, từ
khi sơ khai là “thành”, phát triển đầy đủ
phong phú là “trụ”, xuống dốc là “hoại”,
còn tiêu vong là “diệt”. Nếu như vũ trụ
đi đến cuối cùng rồi, thì liệu thế giới của
Chư Phật, hay Thiên đường của Chư Thần
có còn tồn tại?
Đứng từ góc độ của khoa học mà nói, sự
tồn tại của Trái đất, của một tinh cầu, một
dải ngân hà, hay thậm chí là toàn vũ trụ
dường như kéo dài rất lâu, với con người
mà nói, thì là gần như vô tận. Nhưng khi
con người bắt đầu khám phá được những
điều ở cách trái đất hàng chục vạn năm
ánh sáng thì chúng ta đã bàng hoàng khi
chứng kiến cảnh những thiên thể xa xăm
giải thể… Nếu như vũ trụ mênh mông
không kể xiết này có điểm xuất phát là từ
vụ nổ Big Bang như khoa học ngày nay giả
thiết, thì đâu là điểm kết thúc của nó?
“Thậm chí ở Arcadia, ta cũng hiện hữu” –
Dường như một quy luật cao hơn về nhân
sinh, về vũ trụ đã được ngầm nhắc đến
trong bức tranh của Nicolas Poussin.
Và tất nhiên, các kính thiên văn không
chỉ mang tới sự suy tư cho chúng ta, mà
cũng đem theo cả niềm hy vọng. Bởi vì
bên cạnh những hố đen bí ấn và những
Bức “The Last Judgment” mô tả cảnh Cứu Thế Chủ xuất hiện trong sự kiện Đại Thẩm Phán, vẽ vào cuối thế kỷ 16.
Họa sĩ: Jean Cousin (con).
Tương truyền
rằng vào thời siêu tân tinh nổ tung, các nhà khoa học
còn chứng kiến sự tân sinh và trùng tổ
Phật Di Lặc (Maitreya) trong Phật giáo
phương Đông, hay chân nhân Lý Hoằng
khắc mạt thế cuối của các thiên thể. Sự sống và cái chết trong Đạo giáo. Sự hiện hữu của những
trong vũ trụ bao la này tồn tại như vậy đó. truyền thuyết giống nhau đến kỳ lạ đó
cùng thì một vị Còn trong tín ngưỡng của cả phương khiến người ta không khỏi thắc mắc rằng,
Thần toàn năng Đông lẫn phương Tây, các tín đồ vẫn
luôn mong ngóng một điều kỳ diệu, đó
liệu các Ngài phải chăng là một?
Điều đáng suy ngẫm là dù bất đồng
sẽ xuất hiện, giải chính là truyền thuyết về Cứu Thế Chủ
hay Sáng Thế Chủ. Tương truyền rằng ở
về tên gọi của Ngài, nhưng các tôn giáo
đều đồng ý rằng dưới sự thẩm phán của
cứu vũ trụ trong vào thời khắc mạt thế cuối cùng thì một Ngài, chỉ có những người bảo trì được
vị Thần toàn năng sẽ xuất hiện, giải cứu sự thiện lương hay tín ngưỡng chân
cơn nguy khốn vũ trụ trong cơn nguy khốn “hoại – diệt” chính trong thời kỳ mạt thế bại
"hoại - diệt" (Cứu Thế Chủ), thẩm phán và ban cho vạn
vật được cứu rỗi sinh mệnh mới (Sáng
hoại mới có hy vọng được
cứu vớt.
Thế Chủ). Đó chính là hình tượng của
Messiah trong tín ngưỡng phương Tây,
 GIÁO DỤC
TRITHUCVN.NET
ĐẠO
LÀM
THẦY
của
người
xưa
Thiên Cầm
T
rong “Sư thuyết” của Hàn
Dũ có câu rằng: “Sư giả, sở
dĩ truyền đạo thụ nghiệp giải
hoặc dã”, nghĩa là “Người làm thầy
là người truyền đạo, truyền nghề và
hoá giải những điều còn mê hoặc”.
Đạo làm thầy không đơn giản chỉ
là làm một người thợ dạy học, mà
còn phải truyền thụ cho học sinh
đạo lý đối nhân xử thế và phẩm
chất quý giá là chủ động học hỏi.
Tác phẩm “Sư đạo” hay còn gọi
là “Sư quy” (phép tắc của người
thầy) được ghi lại bằng cổ văn,
đã thuật lại một cách hệ thống
6 chương tư tưởng về tầm quan
trọng của người thầy, trách nhiệm
của người thầy, sự thận trọng của
người thầy, đạo của người thầy,
phương pháp của người thầy và
cái gốc của người thầy. Hơn nữa
mỗi một chương lại được thuật lại
theo 3 phần, biểu đạt sự lý giải của
tác giả về đạo làm thầy và đức của
người thầy.
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 41
CHƯƠNG I | SƯ CHI TRỌNG
(Tầm quan trọng của người thầy)
•
Sinh mệnh chi trọng | Tầm quan
trọng của sinh mệnh
Con người có 3 sinh mệnh, một là sinh
mệnh do cha mẹ sinh ra, hai là sinh
mệnh do người thầy tạo ra, ba là sinh
mệnh do tự mình lập nên. Cha mẹ sinh
thân này, thầy cô tạo linh hồn này, sau
đó tự mình lập mệnh này. Cho nên người
làm thầy chẳng khác nào cha mẹ tái sinh,
một ngày làm thầy cả đời làm cha, hay
còn gọi là Sư phụ (thầy cha).
•
Thánh học chi trọng | Tầm quan
trọng của việc học hỏi bậc thánh nhân
Kế thừa tuyệt học của bậc thánh nhân,
khai mở thái bình cho vạn đại, ai là người
kế thừa, là người khai mở ấy? Chính là
người thầy: Người giúp kế thừa đời trước,
tiếp nối đời sau. Mạnh Phu Tử kế thừa bậc
thánh nhân, mở ra việc học hành, cũng là
tấm gương điển hình cho vạn đại.
•
Thiên hạ chi trọng | Tầm quan trọng
của thiên hạ
Thiên hạ hưng vong, kẻ thất phu ta phải
có trách nhiệm, kẻ thất phu cũng có thể
gánh vác trách nhiệm. Người đi học chú
tâm học hành đã là một lẽ, nhưng tìm
được người thầy dạy làm ăn dễ hơn tìm
được người thầy dạy làm người. Cho nên
người làm thầy liên quan tới sinh mệnh
của con người, liên quan tới việc kế thừa
việc học của thánh nhân, liên quan tới
thái bình của thiên hạ. Học trò thành
người, thiên hạ ắt sẽ hướng tới Đức. Nếu
dẫn dắt con cháu người ta đi sai đường,
thiên hạ ắt tổn thất nặng nề. Vậy nên
không thể không coi trọng thiên hạ mà
truyền dạy một cách cẩn trọng.
42 | Đặc san Xuân 2019
CHƯƠNG II | SƯ CHI TRÁCH
(Trách nhiệm của người thầy)
• thiếu mà tháo gỡ chỗ mê hoặc, gọi là giải
Truyền đạo chi trách | Trách nhiệm
truyền đạo
Người ở trong đạo sẽ có lương tri.
“Nhân chi sơ tính bản thiện”, nghĩa là con
người sinh ra vốn tính thiện lương, bởi
lẽ con người có lương tri. Cho nên người
làm thầy cần thuận theo đức tính thiện
lương của con người mà ca ngợi cái thiện
và ức chế cái ác, đây được coi là truyền
đạo. Người ở trong đạo cũng là đấng sáng
tạo: “Đạo sinh nhất, nhất sinh nhị, nhị
sinh tam, tam sinh vạn vật”. Sự sáng tạo
của đạo đều được biểu hiện trong sức
sáng tạo của con người. Sức sáng tạo của
con người, cùng tồn tại, cùng sinh ra với
đạo, có thể khiến vạn vật sinh sôi. Cho
nên người làm thầy, phải thuận theo đạo,
khơi dậy sức sáng tạo của con người. Điều
này được gọi là truyền đạo.
• •
Thụ nghiệp chi trách | Trách nhiệm
truyền nghề
Chó giữ nhà, gà gáy sáng, tằm nhả
tơ, ong nuôi mật, động vật đều có chức
trách riêng của mình, huống hồ là con
người. Hoa cỏ quản cái đẹp, mỏ bùn quản
khoáng vật, hơi nước quản năng lượng,
vạn vật đều có chức trách của mình,
huống hồ nền công nghiệp, nông nghiệp,
thương nghiệp của con người. Việc học
hành, chức trách, sự nghiệp, muôn vàn
nghề nghiệp trên thế gian đều được thiết
kế cho con người. Mỗi người mỗi phận,
mỗi người lo cai quản chức trách của
mình, mỗi người nhận lấy nhu cầu của
mình, thì gọi là đạo nghề nghiệp. Cho
nên người làm thầy, tuỳ người mà truyền
thụ chức nghiệp, động viên khích lệ họ
để thành tựu sự nghiệp, đây gọi là thụ
nghiệp hay truyền nghề.
• •
Giải hoặc chi trách | Trách nhiệm
khai mở điều còn nghi hoặc
Người còn nghi hoặc ắt đang ở trong
mê. Con người đâu thể không học mà tự
biết. Không biết nên mới học, học thì mới
biết rằng chưa đủ, thế là lại học nhiều
hơn. Càng thấy hiểu biết của mình chưa
đủ thì càng học nhiều, cứ luân phiên tuần
GIÁO DỤC
hoàn như vậy, chính là đạo trưởng thành.
Cho nên, người làm thầy, dạy điều trò còn
điều mê hoặc.
CHƯƠNG III | SƯ CHI THẬN
(Điều người thầy cần thận trọng)
•
Nọa chi thận | Cẩn trọng với sự
lười nhác
Học trò còn nhỏ lại hiếu động, tâm tính
chưa ổn định, chưa nhập chính đạo nên
người làm thầy không thể lười nhác mà
không nghiêm. “Tam Tự Kinh” nói rằng:
Dạy mà không nghiêm là lỗi do thầy lười
nhác. Người thầy không nên tức giận,
không quá nghiêm khắc, và không được
lười nhác. Người không lười nhác thì sẽ
tận tâm, ắt thu được thành quả.
Nộ chi thận | Cẩn trọng khi nổi
giận
Người làm thầy, dẫu phải chịu nhiều
áp lực phiền não, nhưng hãy cẩn trọng,
chớ nổi giận. Nếu hễ nổi giận hậu quả
còn đáng sợ hơn cả người thường. Một là
học trò non nớt, tâm tính nhút nhát, dễ bị
tổn thương, nếu bị tổn thương, cả đời khó
chữa. Hai là, nếu người làm thầy mà nổi
giận thì nhiều người sẽ phải hứng chịu, 1
truyền 10, 10 truyền trăm, số người phải
hứng chịu sẽ quá nhiều. Ba là, nổi giận
thì sẽ thất kính, thất kính thì trò không
sợ, cũng chẳng tin, e rằng sẽ hoang phí
cả sự nghiệp học hành. Cho nên người
làm thầy cần nhẫn được điều mà người
thường không thể nhẫn, chịu đựng điều
mà người thường không thể chịu đựng.
Muốn thọ phúc thì cần phải nhẫn, nhẫn
chịu rất lớn ắt sẽ đắc được đại phúc.
Lợi chi Thận | Cẩn trọng với cái lợi
Trang Tử nói rằng: “Con người trọng
lợi, đất thanh liêm trọng danh (danh dự),
hiền sỹ tôn sùng chí, thánh nhân quý sự
tinh tuý”. Khổng Tử nói rằng: Bậc quân
tử hiểu rõ về nghĩa, kẻ tiểu nhân hiểu rõ
về lợi. Người làm thầy cũng là bậc quân
tử, đừng vì lợi mà dạy, đừng dùng việc
TRITHUCVN.NET
dạy học mà mưu lợi. Nếu dạy vì lợi, nếu
dạy để mưu cầu lợi thì sẽ mất đạo. Nhưng
người thầy cũng là con người, con người
ắt sẽ tính toán thiệt hơn, nhưng ngành
giáo dục lại là một ngành đại lợi, lợi ích
dài lâu. Cho nên người làm thầy cần vì đại
lợi, vì cái lợi dài lâu của thiên hạ. Đại lợi
ắt có đại thiện, ắt sẽ có đại hỷ.
CHƯƠNG IV | SƯ CHI ĐẠO
(Đạo của người thầy)
•
Nhân ái chi đạo | Đạo thương người
Người nhân thì có đức, người giàu lòng
yêu thương thì từ bi. Người làm thầy cũng
là bậc làm cha, người làm em cũng như
con. Vậy nên là người làm thầy chỉ có
thể yêu thương con người bằng tình yêu
thương của cha mẹ dành cho con cái, mới
có thể thực hành được đạo làm thầy với
thiên hạ. Những bậc hiền sư thánh vương
kim cổ, không thể không coi nhân ái là
cái gốc của việc dạy học. Người làm thầy
yêu người như thể yêu con, học trò ắt tôn
kính thầy với tấm lòng hiếu thuận như
với song thân. Giữa cha con, thầy trò, cha
nhân từ con hiếu thuận, thầy nhân từ trò
tôn kính, hiếu thuận cha mẹ, tôn kính
thầy cô, đạo đều ở trong đó.
• việc. Động viên sẽ khuyên nhủ được sức
Sư phạm chi đạo | Đạo lấy mình
làm gương
Dùng bản thân làm gương thì trên hành
dưới thực thi. Học cao là thầy (sư), thân
ngay chính là phạm, là cái gốc của việc
dạy học. Học nhiều hiểu rộng, học và
luôn thực hành, dạy mà luôn đổi mới,
là coi trọng việc học, có thể làm thầy.
Nhân Nghĩa Lễ Trí Tín, ôn nhu, lương
thiện, cung kính, cần kiệm, cẩn trọng,
làm người ngay thẳng thì có thể làm
mẫu. Thân ngay chính thì dẫu không ra
lệnh trò cũng hành theo. Thân mà không
chính, dẫu ra lệnh trò cũng chẳng vâng
lời. Thân ngay chính sẽ được người đời
tôn kính, được tôn kính nên sẽ được tín
nhiệm. Thân mà không chính thì chẳng
được kính trọng, không được kính trọng,
uy tín cũng chẳng còn.
• nghiêm
Khiêm Đức chi đạo | Đạo khiêm
nhường
Người làm thầy, đừng cho rằng mình
là thầy mà cao ngạo. Mỗi người đều có
sở trường riêng của mình trong thiên hạ.
Khổng Tử nói rằng: “Tam nhân hành tất
hữu ngã sư”, nghĩa là trong ba người đi ắt
có kẻ là thầy của ta. Lại có câu rằng: “Bất
sỉ hạ vấn”, không xấu hổ khi phải hỏi kẻ
dưới. Hàn Dũ cũng nói rằng: Thánh nhân
thời xưa, dẫu thân ở nơi xa, cũng vẫn
thăm hỏi thầy. Lại có câu rằng: “Học trò
chưa hẳn đã không bằng thầy, thầy chưa
hẳn đã hiền đức hơn học trò, học đạo
phân trước sau, mỗi nghề nghiệp đều có
kỹ năng riêng.” Trong “Học Ký” cũng nói
rằng: Học sau đó mới biết là không đủ,
dạy sau đó mới biết còn vướng mắc, biết
không đủ nên tự suy ngẫm, còn vướng
mắc mới tự cường, cho nên càng dạy học
thức càng tăng.
CHƯƠNG V | SƯ CHI PHÁP
(Phương pháp làm thầy)
•
Khích lệ chi pháp | Biện pháp khích
lệ
Chí khí là khả năng của con người, có
khả năng nên có thể làm được, có thể
làm được sẽ có được thành quả. Cho nên
người lấy thiện làm thầy, khích lệ cái
chí khí của họ, động viên họ thực hành.
Khích lệ sẽ khiến con người bắt tay vào
lực của họ. Hành động thì sẽ có sức, có
sức sẽ hành động, càng hành động lại
càng có sức, càng có sức lại càng hành
động, cứ luân phiên, tuần hoàn tích cực
như vậy.
•
Dụ đạo chi pháp | Phép dẫn dụ
Sức sáng tạo của con người ngay khi
sinh ra đã có, nên hãy lấy thiện làm thầy,
mà nhẹ nhàng dùng thiện dẫn dụ người.
Dụ là chỉ dẫn, để người đó tự đạt được
sức sáng tạo của mình. Sáng tạo sẽ tạo
nên thành tựu, có thành tựu sẽ sinh ra sự
tự tin, sự tự tin sẽ sinh ra động lực, động
lực sẽ sinh ra sức sáng tạo, sức sáng tạo
lại sinh ra thành tựu, cứ luân phiên tuần
hoàn tích cực như vậy.
•
Uy nghiêm chi pháp – Biện pháp uy
Uy đến từ tín, nghiêm đến từ luật,
không nộ mà uy, theo luật mà nghiêm,
thì gọi là uy nghiêm. Uy cũng là tín, tin
mình tin người. Tín thì có thể uy, uy sẽ có
thể kính, kính sẽ có thể sợ, sợ lại có thể
nghiêm. “Nghiêm sư xuất cao đồ”, thầy
nghiêm ắt sẽ sinh trò giỏi. Nghiêm là luật,
kỷ luật với bản thân, kỷ luật với người
khác. Kỷ luật thì sẽ nghiêm, nghiêm thì
có thể hành, hành thì sẽ có hiệu quả, có
hiệu quả sẽ có thành tựu. Thành tựu học
trò mới là điều người thầy nên làm.
 GIÁO DỤC
TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 43

CHƯƠNG VI | SƯ CHI BỔN

(Cái gốc của người thầy)
•
Lạc giáo chi bổn |Lấy việc yêu thích
truyền daỵ làm gốc
Làm tốt thì sau này có thể kiên trì
thường hằng, dạy tốt thì sau này có thể
kiên trì truyền dạy. Kế cho mười năm
thì không gì bằng trồng cây, kế cho suốt
đời thì không gì bằng đào tạo con người,
không tốt thì không thể kiên trì bền lâu.
Mà người làm tốt không bằng người yêu
thích việc đó, người dạy tốt không bằng
người thích truyền dạy. Thích dạy nên
hiếu học, học không biết mệt, dạy người
cũng không biết mệt. Có được anh tài
trong thiên hạ mà giáo dục họ là niềm vui
to lớn của người thầy. Thầy thích dạy trò
ham học, dạy vui vẻ mà học cũng vui vẻ,
dạy học tương trợ cho nhau, niềm vui đều
ở trong đó.
•
Tu thân chi bổn | Lấy tu thân làm gốc
Học cao là thầy, thân ngay chính là
phạm, đó chính là đang tu thân. Đạo tu
thân trong cuốn “Đại Học” nói rằng đạo
của “Đại học” là đạo của bậc “đại nhân”,
đạo của bậc thánh nhân là đạo tu thân.
Trong “Đại Học” còn nói rằng: Từ thiên tử
cho tới thường dân, đều cần lấy tu thân
là đứng đầu, là cái gốc. Sư là làm gương
cho người, thì phải lấy tu thân làm gốc, tu
thân truyền thụ, thực thi đại đạo.
•
Công đức chi bổn | Lấy công đức Thanh Xuân
làm gốc
Trò tôn quý thầy, thầy quý mến trò. Từ xưa Đông y vẫn coi dưỡng sinh là bộ phận trọng yếu trong phòng
Cổ nhân ở bậc thánh nhân có Khổng Tử, chống bệnh tật, tăng cường sức khỏe, kiềm chế lão suy và kéo dài tuổi
phương Tây có ngài Giê Su, bổn sư Thích thọ. Nếu như cảnh giới cao nhất của Đông y là dưỡng sinh, thì cảnh
Ca, đều vì đệ tử của mình mà thành tựu giới cao nhất của dưỡng sinh chính là dưỡng tâm.
công đức. Những người làm thầy trong
thiên hạ ngày nay đều nên quản thúc việc
truyền dạy của mình theo tiêu chí: “Vi
thiên địa lập tâm, vi sinh dân lập mệnh,
vi vãng thánh kế tuyệt học, vi
vạn thế khai thái bình”, nghĩa là
“Vì trời đất mà lập tâm, vì dân
sinh mà lập mệnh, vì thánh
nhân xưa mà kế tục tuyệt
học, vì vạn đại mà khai
mở thái bình”. Học trò
hiền đức khắp
thiên hạ
cũng
là đại
công đại
đức của
người làm
thầy vậy.
44 | Đặc san Xuân 2019
D anh y Tôn Tư Mạc (581-682) nhận
định: “Dưỡng sinh là bồi dưỡng cho
mình cái tính thiện. Bản tính
đã thiện thì bệnh tật từ trong hay
từ ngoài đều không sinh ra; biến
loạn và tai họa cũng không có lý
do phát sinh; đó chính là đạo lớn
của phép dưỡng sinh… Còn như
đức hạnh chưa hoàn thiện, thì có
uống đủ ‘kim đan diệu dược’, cũng
không thể kéo dài tuổi thọ”. “Trọng đức
còn hơn ăn tiên đan”, cũng chính là ý nghĩa
này. Bản thân Tôn Tư Mạc suốt cả cuộc đời
đã kiên trì tu thân và dưỡng đức, nên ông
thọ trên 100 tuổi, trăm tuổi vẫn khỏe mạnh
sáng suốt, tiếp tục chữa bệnh cứu người,
nghiên cứu y thuật và viết sách.
Ngày nay, cùng với sự phát triển kinh tế
và tiến bộ xã hội, yêu cầu của con người
đối với sức khỏe càng cao, đồng thời quan
niệm về sức khỏe cũng đã có rất nhiều
biến đổi. Từ năm 1984, quan niệm về sức
khỏe đã được mở rộng, y học bắt đầu chú
ý hơn đối với các nhân tố tâm lý, xã hội và
ảnh hưởng của chúng đối với sức khỏe và
bệnh tật của con người. Tổ chức Y tế Thế
giới (WHO) đã đưa ra định nghĩa: Sức khỏe
không chỉ là không có bệnh tật hay suy
nhược, mà là một trạng thái hoàn hảo về
thân thể, tinh thần và khả năng thích ứng
xã hội.
Tới năm 1990, trong định nghĩa về sức
khỏe, WHO còn đề xuất thêm khái niệm
“sức khỏe đạo đức”, chỉ khả năng phân biệt
thực giả, thiện ác, vinh nhục, đúng sai; biết
kiềm chế và chi phối hành vi và suy nghĩ
của mình, trong khuôn khổ các quy tắc đạo
đức được xã hội chấp nhận; không gây tổn
hại đối với người khác nhằm thỏa mãn nhu
cầu của mình.
Những năm gần đây, một vị bác sĩ Đông
y 112 tuổi cũng đã tổng kết kinh nghiệm
của mình về vấn đề dưỡng sinh, trong đó
đặc biệt chú trọng vào dưỡng tâm. Trong
quyển sách “100 điều gửi tặng trước khi ra
đi của lão thầy thuốc Đông y”, vị bác sĩ già
này đã viết:
Đối với việc dưỡng sinh
Thấp là dưỡng thân
Trung là dưỡng khí
Cao nhất là dưỡng tâm
Đông y cho rằng ba thành phần quan
trọng nhất trong sinh mệnh chính là: tinh,
khí và thần, hay còn gọi là “sinh mệnh tam
bảo”. Khả năng bảo vệ của “tinh” tương
đương với hệ thống miễn dịch theo Tây y
SỨC KHỎE TRITHUCVN.NET
(trực tiếp tiêu diệt kẻ xâm nhập) và hệ
thống thần kinh cũng như nội tiết (điều
tiết môi trường bên trong cơ thể). “Khí”
không ngừng tuần hoàn trong cơ thể và
hình thành tầng bảo vệ mạnh bên ngoài cơ
thể, giảm sự xâm nhập của bên ngoài. Phần
“thần” là tinh tế nhất, năng lượng mạnh
nhất, khả năng bảo vệ cơ thể cũng mạnh
mẽ nhất.
DƯỠNG THÂN – TINH
Tinh là các chất tinh hoa nuôi dưỡng con
người. Cơ thể là một bộ máy trao đổi chất
với thiên nhiên bằng cách ăn uống, hít thở.
Các chất ăn uống qua tiêu hóa thành cốc
khí, không khí được hít thở, cung cấp tông
khí qua bộ máy hô hấp; cốc khí và tông khí
kết hợp, cùng trở thành tinh chất nuôi cơ
thể. Chính vì vậy, trong dưỡng thân, có rất
nhiều yếu tố cần chú ý, như giấc ngủ, thói
quen sinh hoạt, ăn uống hay vận động.
Giấc ngủ là yếu tố đầu tiên trong dưỡng
sinh. Trong khi ngủ nếu có tư tưởng, tâm
không thể an, không được vừa nằm vừa suy
nghĩ trăn trở, rất dễ hao tổn tinh thần. Thời
gian ngủ nên từ 9 giờ tối đến 3 giờ sáng. Giờ
Tý (từ 11 giờ đêm đến 1 giờ sáng) mất ngủ,
thủy thận tất thiếu, tâm thận có liên hệ
tương hỗ, thủy thiếu ắt hỏa vượng, rất dễ
tổn hại tới tinh thần. Nên dậy sớm vào giờ
dần (3 giờ đến 5 giờ sáng), lúc này tuyệt đối
“Khi ngủ, không
cấm tức giận, nếu không thì sẽ tổn thương
được vừa nằm vừa
phổi và gan, nhất định phải chú ý. Ngoài ra,
suy nghĩ trăn trở, giờ Ngọ (từ 11 giờ đến 13 giờ) thuộc về tâm,
rất dễ hao tổn tinh giờ này có thể tản bộ 15 phút, nhắm mắt
thần.” dưỡng thần, tâm khí ắt khỏe mạnh.
Về ăn uống, việc ăn quá kiểm soát không
chỉ không tăng khí huyết mà sẽ trở thành
chất thừa ứ đọng trong cơ thể, đồng thời
còn phải tiêu tốn khí huyết để làm sạch
chúng. Lục phủ ngũ tạng là một công
xưởng sản xuất khí huyết, thức ăn là
nguyên liệu, năng lực
sản xuất là có hạn, còn
thức ăn là vô hạn, vì
thế nên phải kiểm
soát lượng thức ăn.
Tốt nhất, nên phải
giữ mức độ đói và
khát nhất định mới là
có lợi cho dưỡng sinh.
Về vận động, đi bộ là cách để tâm nghỉ
ngơi, tâm được nghỉ ngơi thì thần sẽ an,
thần an thì khí sẽ tự nhiên đủ mà đủ khí
thì máu huyết sẽ mạnh, khí huyết lưu
thông, có bệnh tự nhiên sẽ khỏi, không đủ
thì có thể bổ sung. Tâm tĩnh thì thần kinh
sẽ tỉnh táo, tỉnh táo thì cơ thể linh hoạt,
người có thể tĩnh tâm sẽ có được rất nhiều
lợi ích. Vào những giờ phù hợp, có thể đi
bộ 15 phút, để mắt nghỉ ngơi, dưỡng thần
thì tâm khí sẽ mạnh.
Chữa bệnh không thể vội vàng. Gấp gáp
sinh ra hỏa, hỏa vượng thì tổn hao khí, như
thế càng không tốt cho cơ thể. Ngoài ra
không được tham nhiều, tham thì không
ổn định và gấp gáp, bệnh đều do tham mà
ra, không được tham để rồi bệnh nặng hơn.
Đôi khi bị tiêu chảy, hắt hơi, ho, sốt đều là
việc của hệ thống phục hồi trong cơ thể.
Đừng cứ hễ xuất hiện những triệu chứng
này là dùng thuốc, nếu không những loại
thuốc này sẽ phá hủy chức năng tự phục
hồi của cơ thể. Một khi chức năng này suy
yếu hoặc mất đi thì bạn sẽ phải phụ thuộc
vào những loại thuốc này. Do đó, chỉ cần
triệu chứng không nghiêm trọng, cách tốt
nhất là tĩnh dưỡng, an tâm, tĩnh khí để
hệ thống phục hồi của cơ thể hoàn thành
công việc phục hồi, trị bệnh.
DƯỠNG KHÍ – KHÍ
Khí là một dạng của năng lượng mà tồn
tại cả bên trong và bên ngoài cơ thể người.
Chất lượng của khí được phân loại thành
hai nhóm chính: âm và dương. Âm và
dương là những năng lượng đối lập nhưng

tồn tại một cách độc lập. Khí dương cần
sự nuôi dưỡng của khí âm để hoạt động,
và khí âm cần chức năng của khí dương để
được tạo ra và sử dụng.
Khi khí âm bị suy, khí dương sẽ thịnh.
Điều này có thể diễn hoá thành những
triệu chứng giống như nóng nảy, đổ mồ
hôi đêm, lo lắng, khó ngủ, cao huyết áp,
và táo bón. Khi khí dương bị suy, khí âm
thịnh, có thể biểu hiện bằng sự tăng cảm
giác lạnh lẽo, mệt mỏi, tiêu chảy, trao đổi
chất bị chậm lại, ứ nước, tụt huyết áp, và
vận động thần kinh chậm chạp. Nhân sinh
lấy khí huyết lưu thông làm chủ, khí ứ
đọng có thể ngăn trở huyết, máu huyết bị
ngăn trở có thể tích độc thành nhọt thành
bệnh, thành u thành ung thư, tất cả đều là
do huyết khí không thông tạo thành. Khí
lấy thuận làm chủ, huyết lấy thông làm
suôn sẻ. Căn nguyên bách bệnh đầu tiên
đều do khí tắc, do đó, để chữa những căn
bệnh này, trước tiên phải chữa khí.
Đa phần hiện tượng bệnh đều là biểu
hiện của việc điều tiết, làm sạch chất thừa
trong cơ thể, đây là trạng thái tự điều tiết
cân bằng của cơ thể, vì vậy nên xem chúng
là hiện tượng sinh lý bình thường chứ
đừng xem chúng là nguyên nhân gây bệnh
để rồi tiêu diệt. Vì thế khi bị bệnh, nhất
định không được có tâm lý bực dọc, phải
bình tĩnh, tâm lý ổn định thì khí sẽ thuận,
khí thuận thì máu huyết lưu thông, rồi mọi
thứ bệnh sẽ tiêu biến.
Một trong những điểm quan trọng trong
điều tiết khí chính là giữ tâm lý ổn định.
Con người có bảy loại tâm trạng: Hạnh
phúc, giận dữ, lo lắng, cô đơn, buồn bã, sợ
hãi và hốt hoảng.
Nếu không kiểm soát
tốt cảm xúc có thể dẫn
đến rối loạn khí.
Chẳng hạn, khi người ta cực kỳ hạnh
phúc, khí ở tim của họ bị đình trệ và tâm
của họ trở nên rối loạn. Tim sẽ đập nhanh,
xuất hiện chứng mất ngủ và mất cân bằng
về tâm thần. Khi người ta hoảng hốt, khí
ở tim trở nên rối loạn, gây ra hoang mang,
hồi hộp, mất ngủ, lo lắng và thậm chí là
rối loạn tâm thần. Khi người ta giận dữ,
sẽ dẫn đến gia tăng khí, khiến họ trở nên
mất kiên nhẫn, đau đầu, đỏ mặt hay thậm
chí ngất xỉu. Điều này có thể tác động đến
tỳ vị, làm gia tăng những triệu chứng như
nôn mửa và mất ngon miệng. Khi quá
buồn bã, người ta sẽ mất giọng và không
thể nói với khí lực sung mãn, trở nên chán
nản, tức ngực, khó thở, đó gọi là “buồn bã
gây ra mất khí”, “lo lắng làm xấu khí”. Khi
quá sợ hãi, người ta sẽ trở nên xanh xao,
hoa mắt chóng mặt hay thậm chí suy sụp.
SỨC KHỎE TRITHUCVN.NET
Tuy nhiên, để có thể điều tiết được cảm
xúc, một yếu tố quan trọng nhất cần làm
được, chính là dưỡng tâm dưỡng tính.
(trực tiếp tiêu diệt kẻ xâm nhập) và hệ
thống thần kinh cũng như nội tiết (điều
tiết môi trường bên trong cơ thể). “Khí”
không ngừng tuần hoàn trong cơ thể và
hình thành tầng bảo vệ mạnh bên ngoài cơ
thể, giảm sự xâm nhập của bên ngoài. Phần
“thần” là tinh tế nhất, năng lượng mạnh
nhất, khả năng bảo vệ cơ thể cũng mạnh
mẽ nhất.
DƯỠNG TÂM – THẦN
Cổ nhân cho rằng điều quan trọng nhất
của dưỡng sinh là dưỡng tâm. Dưỡng tâm
là ngọn nguồn của dưỡng sinh, nếu một
người chỉ coi trọng dưỡng thân mà xem
nhẹ việc dưỡng tâm thì thân thể sẽ khó đạt
được như mong muốn. Đó là bởi vì sinh lý
và tâm lý của con người là có liên quan mật
thiết với nhau. Tâm lý cũng tức là tinh thần
của con người.
Mọi loại thuốc chữa bệnh đều là chữa bề
nổi, không chữa được căn nguyên, dù là
Đông y hay Tây y. Căn bản của sức khỏe là ở
tâm. Mọi phương pháp đều sinh ra từ tâm,
tâm tịnh, cơ thể sẽ tịnh, vì vậy nếu bị bệnh,
đừng cứu chữa bên ngoài, hãy dựa vào hệ
thống phục hồi của cơ thể để chữa bệnh.
Trong phép dưỡng sinh của người xưa,
vấn đề tu dưỡng đạo đức được đặt ở vị trí
cao nhất. Người có nhân đức, thì trong
lòng bình yên, tâm lý cân bằng ổn định
và ý chí không rối loạn; nhờ đó âm dương
luôn luôn cân bằng, khí huyết luôn điều
hòa, nên chính khí đầy đủ và bệnh tật
không thể phát sinh.
Cơ thể bị bệnh là do tâm suy yếu, tà bên
ngoài xâm nhập. Mà tâm suy yếu là do
tâm hồn hỗn loạn, cơ thể không khỏe, có
nhiều điều bất an. Ham ăn, ham thắng,
ham được, ham vui là đủ để gây bệnh.
Không có được những điều ham muốn,
đây gọi là sân. Tham và sân sẽ khiến lòng
không yên, khí không ổn định, ảnh hưởng
đến gan mật, chấn động kinh mạch, rối
loạn ngũ tạng, lúc này những cái không tốt
bên ngoài sẽ xâm nhập vào, đây chính là
nguyên nhân gây bệnh.
Tâm và thần bất an, tính tình bồn chồn
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 45
là nguyên nhân chính
gây bệnh. Tâm ổn định
thì khí hòa, khí hòa
thì máu lưu thông,
tuần hoàn máu tốt
thì tinh túc và thần
vượng. Những ai
có tinh thần khỏe
mạnh, sức đề
kháng trong
cơ thể mạnh
mẽ, bệnh
sẽ tự nhiên
mất đi. Có
thể nói rằng,
để chữa bệnh
thì chủ yếu là
ở dưỡng tâm. Vị bác sĩ Đông y già đã viết:
“Có rất nhiều căn bệnh nặng hoặc nan y đều
chỉ có một lý do: Hận. Nếu không còn hận
nữa, bệnh cũng sẽ mất đi. Trên thế gian này
thứ khó giải nhất là nỗi hận kéo dài không có
điểm dừng, vì có những nỗi hận không giải
được nên mới có những căn bệnh nan y.” Khi
bị bệnh thì tối kỵ nảy sinh lòng oán giận.
Lúc này nhất định phải nhẹ nhàng chấp
nhận để lòng được ổn định. Tâm an thì
mới có thể thuận khí, khí thuận mới có thể
chữa được bệnh. Nếu không khi nóng lòng,
gan khí sẽ bị hao tổn khiến bệnh tình nặng
hơn. Tâm và thần yên tĩnh thì khí huyết
trên cơ thể sẽ có thể phát huy hoàn toàn.
Trên thực tế, dưỡng thân, dưỡng khí và
dưỡng tâm không hề tách rời mà gắn liền
với nhau. Con người cầu trường thọ, trước
tiên phải xua đuổi bệnh tật. Muốn chữa
bệnh thì phải dùng khí. Muốn dùng khí
một cách đúng đắn thì phải dưỡng tâm
dưỡng tính trước. Đó cũng là lý do tại sao
trong Đông y coi cảnh giới cao nhất của
dưỡng sinh chính là dưỡng tâm.
46 | Đặc san Xuân 2019
ĐỜI SỐNG TRITHUCVN.NET

Họa
từ miệng mà ra
Minh Minh

nói năng cẩn trọng

thể hiện nhân phẩm
của một người

Minh Minh 1. ĐA NGÔN
(KHÔNG NÊN NÓI QUÁ NHIỀU)
“Rượu ngon uống mãi cũng say, người
khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm”.
Khi nói bất kể một điều gì, bạn nên nói
Người xưa có câu “Tu ngắn gọn, dễ hiểu để người nghe không
cái miệng là tu hơn nửa cảm thấy khó chịu. Người xưa có câu:
đời người”, vậy nên lời “Nói dài, nói dai thành ra nói dại”. Chúng
ăn tiếng nói là điều ta chỉ nên diễn đạt đủ ý, nói năng điềm
đạm, rõ ràng là được.
chúng ta phải thực sự Có một câu chuyện kể về nhà văn vĩ
lưu tâm chú ý. đại người Mỹ Mark Twain. Mark Twain
Thành công, hạnh nghe bài thuyết giảng của mục sư tại nhà
phúc hay thất bại, khổ thờ. Ban đầu, ông rất cảm động trước
đau nhiều khi cũng đến với bài diễn văn, còn dự định sẽ lấy một
khoản tiền lớn để quyên tặng nhà thờ.
từ chính cái miệng mà Nhưng sau vài phút, vị mục sư vẫn tiếp
ra. Để có một cuộc sống tục nói, còn Mark Twain cảm thấy bắt đầu
thanh thản, nhẹ nhàng nhàm chán, và quyết định giảm số tiền
hãy học cách ăn nói hòa này xuống một nửa. Sau 10 phút, khi vị
nhã. Nghe thì đơn giản, mục sư trên bục vẫn đang huyên thuyên
không ngừng, Mark Twain cảm thấy
nhưng để thực hiện không chịu nổi nữa, ông quyết định sẽ
điều này đòi hỏi phải không quyên tặng tiền nữa.
rèn luyện và có những Trong tâm lý, hiện tượng này gọi là
cái nhìn đúng đắn. “hiệu ứng quá giới hạn”, nghĩa là khi bị
Sau đây chúng ta sẽ kích thích quá nhiều, quá mạnh và thời
gian tác dụng quá lâu sẽ dẫn đến tâm lý
cùng đến với những lời cực kỳ khó chịu và phản tác dụng.
khuyên mà người xưa Vì vậy, trong cuộc sống không nên nói quá
đã dạy. nhiều, những người trí tuệ sẽ chỉ nói những
lời thích hợp trong những lúc phù hợp.
2. TRỰC NGÔN
(KHÔNG NÊN NÓI NĂNG BỘC TRỰC,
QUÁ THẲNG)
“Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà
nói cho vừa lòng nhau”
Nói thẳng nói thật là thói quen tốt.
Nhưng trong một số trường hợp thì việc
chỉ nói thẳng chứ không nói “khéo” sẽ
khiến bạn mất nhiều hơn là được, từ
người đúng lại thành người sai. Ví dụ
như sếp lúc nào cũng bắt nhân viên ở lại
làm đến đêm để thể hiện “Chúng ta đang
làm việc hăng say”. Thay vì ngay lập tức
đứng lên bức xúc, bạn nên đảm bảo công
việc của mình hoàn thành đúng deadline,
trong giờ hành chính. Sau đó hẹn gặp sếp
để “trà đá”, điềm đạm bày tỏ quan điểm
của mình là “Nên làm việc hiệu quả, chứ
không nên làm việc quá nhiều”.
Nói thẳng đôi khi sẽ gây tổn thương cho
người khác, hãy tìm cách nói mềm mại,
hợp tình hợp lý và đảm bảo bạn mang
tâm thế tích cực, góp ý chứ không muốn
vùi dập người khác.
3. CUỒNG NGÔN
(KHÔNG NÊN NÓI NĂNG NGÔNG
CUỒNG, BẤT CHẤP)
“Xảy chân thì còn đỡ được chứ xảy mồm
khó đỡ”
Để tránh vạ miệng, bạn nên nhận thức
và phân biệt được khinh – trọng trong
từng tình huống giao tiếp. Một khi đã nói
ra những lời cuồng ngôn, thiếu suy nghĩ,
bạn ắt sẽ phải hối hận về sau. Thứ mà con
người có thể thể hiện trước mặt người
khác nhiều nhất chính là ngôn từ. Thế
nên, khi nói năng, cuồng ngôn là điều tối
kỵ. Cuồng ngôn sẽ gây ra sự khó chịu cho
đối phương, gây ra thù hận… và dễ rước
họa vào người.
4. TẬN NGÔN
(KHÔNG NÊN NÓI NĂNG TẬN DIỆT
MỘT SỰ VIỆC)
“Kim vàng ai nỡ uốn câu, người khôn ai
nỡ nói nhau nặng lời”
Ai cũng muốn bảo vệ quan điểm cá
nhân, nhưng nếu vì tự tôn của bản thân
mà chà đạp lên lòng tự trọng của người
khác thì bạn mới là người gánh tai họa. Ví
dụ như bạn muốn bảo vệ dự án Marketing
của mình, vậy là bạn họp tất cả các phòng
ban lại và bác bỏ hết ý kiến đóng góp của
họ. Với sự rạn nứt này, bạn sẽ gánh hậu
quả tương tự trong công việc sau này thôi.
Nói năng cần phải hàm xúc và phải để
lại một đường lui cho đối phương. Những
người sống biết người biết ta sẽ không
bao giờ nói lời tận ngôn, thay vào đó họ sẽ
để lại cho người khác vài “lối thoát”, lưu
lại chút khẩu đức cho bản thân.

5. ÁC NGÔN
(KHÔNG NÊN NÓI LỜI ĐỘC ĐỊA)
“Đao sang dị một, ác ngữ nan tiêu”
Vết thương do đao kiếm gây ra có thể
sẽ phôi pha nhưng những lời ác ý thì mãi
găm sâu trong lòng người khác. Những
tổn thương trong tâm lý do cái gọi là “ác
ngôn” gây ra luôn luôn đau hơn cả những
vết thương trên thể xác. Vậy nên bạn hãy
cẩn trọng, dùng ngôn từ điềm đạm, lịch
sự khi nói chuyện với mọi người.
6. KHINH NGÔN
(KHÔNG NÓI NĂNG THIẾU SUY NGHĨ)
“Uốn lưỡi 7 lần trước khi nói”
Câu nói trên ngụ ý nhắc nhở chúng ta
đừng nói những lời lẽ thiếu suy nghĩ,
thiếu thận trọng. Lời nói ra rồi lại phải
đính chính, xin lỗi thì thà không nói sẽ
tốt hơn.
Đừng nên dễ dàng hứa hẹn với ai một
điều gì nếu điều đó ngoài khả năng của
mình. Nếu cứ hứa hẹn rồi bất tín, uy tín
của bạn sẽ sụp đổ và bị coi thường.
7. NỘ NGÔN
(KHÔNG NÊN NÓI LÚC TỨC GIẬN)
Khi nóng giận bạn rất dễ bị cảm xúc chi
phối, trở nên mất lý trí. Chính vì vậy, lúc
này không nên nói nhiều, cũng không
nên đưa ra kết luận gì cả. Bất cứ điều gì
bạn quyết định trong lúc tức giận đều sẽ
khiến bạn phải hối hận sau này. Người
xưa có câu “cả giận mất khôn”. Những
lời nói ra trong lúc tức giận sẽ gây tổn
thương cho người khác và cả chính bạn.
ĐỜI SỐNG TRITHUCVN.NET
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 47
Đức hạnh
NHẪN
trong
hôn nhân
N
Cặp vợ chồng Cao Yuehua
và Wang Deyi (tại Trùng
Minh Tâm gày hôm đó là tiệc mừng thọ 70 không vui, sống không thoải mái thì cũng
Khánh, Trung Quốc) kết
tuổi của bà Mai và cũng là kỷ niệm phải ‘Nhẫn’”. hôn vào năm 1945 và
50 năm ngày cưới của hai ông bà. “Quả thật vậy, từ nhỏ đến lớn chúng tôi đều hình chụp kỷ niệm ngày
Ngoài con cháu vây quanh chúc mừng ra rất ít khi nghe cha mẹ cãi nhau!” - con trai cưới 70 năm sau.
thì còn có cả những người hàng xóm gần lớn của bà đứng ra chứng thực.
xa đến chung vui.
Dù tuổi bà Mai đã cao, nhưng cơ thể vẫn
rất khỏe mạnh, trí óc minh mẫn, nhớ được
tên của từng người một. Sau khi cắt bánh
kem cùng với những lời chúc mừng của
CUỘC SỐNG VẤT VẢ, PHẢI NHẪN
mọi người, ông hôn lên gò má bà một nụ
hôn đầy tình cảm, đẩy niềm vui của ngày
“Sau 10 năm lấy nhau, chúng tôi đã có 5
hôm đó lên đến cao trào.
người con, khi đó ông ấy bận làm ăn, trời còn
Lúc này có người hỏi rằng: “Bà ơi, hôn
chưa sáng đã đi làm, nửa đêm mới về đến
nhân của ông bà 50 năm vẫn như thuở ban
nhà, gần như chẳng có cơ hội nói chuyện với
đầu, không biết bí quyết giữ gìn hạnh phúc
các con, còn tôi phải bận rộn chăm sóc con
của ông bà là gì vậy ạ?”
cái, cũng chẳng có thời gian nghỉ ngơi. Tuy
Bà Mai suy nghĩ một hồi rồi nói: “Chính
tôi cũng rất cực khổ, nhưng tôi hiểu rằng ông
là Nhẫn”. Câu trả lời này khiến ai nấy đều
nhà kiếm tiền nuôi gia đình thật không dễ
bất ngờ và thắc mắc.
dàng gì, cho nên đối diện với khó khăn trong
“Bà ơi bà nhẫn điều gì ạ? Vì sao lại phải
cuộc sống, phải ‘Nhẫn’”.
nhẫn?” - cậu cháu trai trẻ tuổi của bà tò mò
“Bà ơi, bà chăm sóc 5 người con thật sự là
hỏi.
quá tuyệt vời luôn đấy ạ. Con chỉ có một đứa
mà đã không chịu nổi rồi!”, một cô cháu gái
lên tiếng.
“Bà nội thật sự rất tuyệt vời đấy ạ! Vậy sau
MÂU THUẪN VỀ TÍNH CÁCH, đó thì sao ạ?”, cô cháu gái thúc giục bà nội
PHẢI NHẪN nói tiếp.
“Khi vừa mới lấy nhau, chẳng những thói
sinh quen sinh hoạt khác biệt mà tính cách
của hai người cũng không giống nhau. Phụ
nữ thì kỹ tính còn đàn ông thì qua loa, sẽ luôn MẸ CHỒNG KHÓ TÍNH, PHẢI NHẪN
xảy ra mâu thuẫn, dù rất muốn phàn nàn
nhưng bà biết nếu như không nhịn được thì “Sau 20 năm hôn nhân, mẹ chồng ta bắt
sẽ rất dễ từ phàn nàn trở thành lải nhải, từ lải đầu thay đổi tính tình, ngày nào cũng lớn
nhải biến thành cãi nhau. Cho nên trong lòng tiếng mắng chửi ta, lúc nghiêm trọng thì còn
48 | Đặc san Xuân 2019
ĐỜI SỐNG TRITHUCVN.NET

chuyển thành viêm phổi, ông sốt cao nằm

hôn mê trong viện suốt mấy ngày trời, thậm
chí còn bị đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt.
Khi đó bà mới biết bà thương ông đến thế Thuận theo
nào. Trong thời gian ông bị bệnh, bà buồn
lắm, cứ sợ nhỡ mà không tỉnh lại thì ông thiện tâm thì tự
không còn ở trên đời này nữa. Nhưng ai nhiên sẽ có thể
cũng có số cả, đời người vô thường không
phải là điều mà chúng ta có thể điều khiển
không quá ham
được. Dù có lo sợ thế nào thì đối diện với sự mê, không vượt
thống khổ của người thân và nghịch cảnh
của cuộc sống thì cũng phải ‘Nhẫn’, dùng lạc
xa khỏi đạo đức,
quan để đối mặt”. biết quý trọng
mỗi ngày còn
Khi bà nói đến đây, cầm chổi lông gà đánh ta nữa, ta không được sống
ông nắm lấy tay bà
được học nhiều, sách cũng ít đọc, không biết
nhẹ nhàng xoa, vừa
được mẹ chồng bị mắc chứng rối loạn lưỡng
hạnh phúc.
vui mừng lại vừa
cảm kích. cực, nhưng ta hiểu đạo lý làm người, mẹ TRONG SỰ HOÀ THUẬN ÊM ẤM,
chồng là trưởng bối, dù cho có thế nào thì TẤT NHIÊN PHẢI NHẪN
cũng không được đánh hay mắng lại, phải
‘Nhẫn’”. “Lấy nhau đã 50 năm, bà và ông cũng
đều 70 cả rồi. Con người luôn phải lựa chọn
giữa thiện và ác, có người thậm chí lúc nào
cũng suy nghĩ đến việc làm tổn hại lợi ích
của người khác, chẳng trách gia đình và xã
hội luôn không ngừng xung đột, khổ đau.
Chúng ta đã đến cái tuổi này rồi, đã nhẫn
"SỰ CÁM DỖ DỊU DÀNG",
70 năm rồi, đối với nhiều thứ cũng không
PHẢI NHẪN
còn nặng nề nữa, thuận theo thiện tâm thì
tự nhiên sẽ có thể không quá ham mê, không
“Sau 30 năm kết hôn, mẹ chồng ta đã có
vượt xa khỏi đạo đức, biết quý trọng mỗi
chuyển biến tốt sau khi được chữa trị, con
ngày còn được sống hạnh phúc” - bà nội vừa
cái cũng đã lớn rồi, kinh tế trong nhà cũng
nói vừa nhìn từng người, hy vọng họ hiểu
dần ổn định, dường như mọi thứ đều rất tốt
được ý nghĩa trong những lời mà bà nói.
đẹp, nhưng lại xuất hiện cám dỗ” - bà nói
Bà nói xong, mọi người trầm ngâm một
đến đây thì cười thầm.
lúc rồi từng tràng pháo tay vang lên. Bà
“Chà, bà nội cũng biết dùng cả từ cám dỗ
cười khẽ, còn ông nhìn bà đầy dịu dàng,
nữa. Là gì vậy ạ?” - một cậu cháu trai còn
nắm chặt tay bà…
mặc đồng phục cấp ba hứng thú hỏi. Nói xong, bà quay sang nhìn ông, hai người nhìn nhau rồi cười, họ hiểu ý nhau như vậy, tình cảm
“Khi đó có một người bạn lớn lên từ nhỏ nhẹ nhàng như vậy thật sự khiến mọi người xúc động.
với bà, sau khi ông ấy liên lạc thì biết được
mấy năm qua bà sống cực khổ, cảm thấy
ông nhà không chăm sóc tốt cho bà, không
đủ quan tâm, cho nên mong muốn được
thay thế vị trí của ông. Người bạn đó là bác
sĩ ở thị trấn bên cạnh, còn chưa lấy vợ, gia
cảnh rất tốt, tính cách cũng tốt bụng, rất
có lòng với bà. Nhưng bà hiểu rằng “xuất
giá tòng phu”, đã kết hôn rồi thì phải chung
thủy, huống hồ ông của các cháu ngày đêm
làm lụng cũng là để cho bà một cuộc sống
tốt, sao lại có thể nói ông không tốt chứ?
Vì thế vẫn phải ‘Nhẫn’. Nhẫn nhịn được sự
cám dỗ là phẩm chất cơ bản mà một người
phụ nữ phải có”.

ĐỜI NGƯỜI VÔ THƯỜNG,

PHẢI NHẪN

“Năm thứ 40 sau khi kết hôn, ông các

cháu bị một cơn bạo bệnh, từ cảm lạnh
 ĐỜI SỐNG
TRITHUCVN.NET
Ngôi nhà mà bạn
đang sống chính
là tấm gương phản
chiếu bản thân bạn,
thật ra cuộc đời của
bạn cũng giống như
căn nhà của bạn vậy.
Thanh Vân
Ngôi nhà
bạn đang sống H
ãy nhìn xung quanh nhà bạn, nếu
bạn đang không có ở nhà thì hãy
nhớ lại hình ảnh căn nhà trước
khi bạn bước chân ra khỏi:
chính là
Trên nền nhà có nhiều bụi không, trên
sô pha có chồng chất tạp chí cũ không,
trong tủ quần áo có bừa bộn không, trên
mặt bếp có dính dầu mỡ không,…
Nếu có, vậy thì hãy cẩn thận, cuộc sống
tâ´m gương
của bạn có thể đang “trong tình trạng
nguy hiểm”.
1
Căn nhà giống như bản thân
phản chiêú
bạn. Sau nhiều năm nghiên cứu,
Trường Kinh doanh Harvard đã phát
hiện ra một hiện tượng:
bản thân bạn
“Những người thành công có cảm giác
hạnh phúc mạnh mẽ thường thì nhà của
họ vô cùng sạch sẽ, ngăn nắp. Còn những
người bất hạnh thì thường sống trong môi
trường bừa bộn, bẩn thỉu.”
Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 49
Dù nhà nhỏ hay lớn, những công ty
thành công thường sáng sủa, sạch sẽ.
Ngược lại, một công ty sắp phá sản nhất
định là có những góc bẩn thỉu.
Vì vậy họ đưa ra được một kết luận:
“Căn nhà bạn đang sống chính là phản
chiếu bản thân bạn, thật ra cuộc đời của
bạn giống như căn nhà của bạn vậy.” Thực
ra, đó chính là khả năng dọn dẹp nhà cửa.
Kết luận này vừa xuất hiện đã gây xôn
xao, có người không tỏ rõ ý kiến, có người
hết sức tán thành. Nhưng ngày càng có
nhiều người, từ tổng giám đốc của các
công ty cho đến các bà nội trợ đều dần
ủng hộ “khả năng dọn dẹp” này.
Có một cô gái thất tình mỗi ngày đều
khóc lóc vừa đọc “khả năng dọn dẹp” của
Harvard vừa sắp xếp lại tủ áo và dọn ra
được 14 túi rác. Điều khiến cô kinh ngạc
là cùng với việc tủ áo gọn gàng trở lại,
tâm trạng u uất của cô có vẻ cũng ổn hơn
rất nhiều.
Công ty Kyocera Nhật Bản từng kinh
doanh không tốt, nhân viên lần lượt rời
đi. Giám đốc Kazuo Inamori vô cùng
phiền muộn, ông rảnh rỗi đến mức chán
nản, thế nên mỗi ngày ở tự mình quét
dọn ở xưởng, lau dọn nhà vệ sinh, cắt cỏ…
Một khoảng thời gian sau, đột nhiên ông
hiểu ra được ý nghĩa sự tồn tại của công ty
và thay đổi quan niệm kinh doanh, từ đó
khiến công ty Kyocera phát triển trở lại.
2 Gia đình mà nhà cửa bừa bộn rất
khó dạy dỗ được các con
Trong nhà của một người ẩn chứa trạng
thái sống của bản thân người đó cũng
như tương lai của các con.
Nếu môi trường sống của gia đình bừa
bộn, bụi bặm, vậy thì chúng ta sẽ thường
xuyên nổi giận vì chuyện này chuyện kia
trước mặt con, không quan tâm đến việc
rèn luyện khả năng sắp xếp của con.
Trẻ có khả năng bắt chước rất mạnh, các
con sẽ vô hình chung bắt chước theo cách
làm của bố mẹ, nếu bạn thường xuyên
dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, vậy thì trong
hoàn cảnh này, trẻ sẽ nhanh chóng rèn
luyện được thói quen tốt. Ngược lại, nếu
trong nhà bừa bộn thì cuộc sống và tâm
trạng của trẻ cũng sẽ rối loạn, thành tích
học tập tất nhiên sẽ bị ảnh hưởng.
Khả năng dọn dẹp thật sự có sức mạnh
lớn đến vậy ư?
50 | Đặc san Xuân 2019
ĐỜI SỐNG TRITHUCVN.NET

Thật vậy, việc dọn dẹp có vẻ như rất

đơn giản, nhưng lại chứa đựng nhiều
điều sâu sắc.
Thông qua việc dọn dẹp, chúng ta có
thể học cách chăm chỉ, chịu khó chịu
khổ, học cách khiêm tốn, nhìn nhận bản
thân khi làm việc quên mình, biết suy
nghĩ cho người khác, rèn luyện tính kiên
nhẫn, v.v…
Người xưa có câu: “Một nhà không quét,
sao có thể quét được thiên hạ?”
Quét dọn chính là quá trình xử lý, lựa
chọn, vứt bỏ, là sự tương tác của bạn với
môi trường xung quanh. Môi trường sạch
sẽ gọn gàng rõ ràng có thể cho thấy tính
logic và trật tự của bạn.

Thần tài thích sống

diện cho năng lượng và cảm xúc tiêu cực lượng tốt, tích cực, tài vận tất nhiên cũng trong những căn nhà
chồng chất. Hãy hành động: dọn dẹp nhẹ sẽ tốt. gọn gàng, sáng sủa.

nhàng mỗi ngày, tổng vệ sinh mỗi tuần.
Dọn dẹp để không gian trở nên sạch sẽ
ngăn nắp, người sống bên trong tất nhiên
sẽ thoải mái, hạnh phúc tự nhiên sẽ tăng
lên và mang đến thành công.
Còn những người bất hạnh thường
xuyên sống trong môi trường bừa bộn. Sự
bừa bộn trong nhà cũng khiến tư tưởng
rối loạn, dọn dẹp nhà cửa giống như dọn
dẹp rác trong đầu, trí tuệ tất nhiên sẽ
Đồ đạc trong nhà chồng chất quá nhiều
sẽ dẫn đến việc năng lượng trong nhà
rất nặng nề, càng không thể mang đến
cảm giác tốt đẹp. Còn sau khi dọn dẹp
hết những thứ dư thừa sẽ mang đến năng
lượng tích cực, vô cùng sảng khoái.
7 Dọn dẹp nhà cửa chính là dọn dẹp
tâm hồn

3 Thần tài thích sống trong những

căn nhà gọn gàng, sáng sủa
tăng lên. Khi bạn thường xuyên dọn dẹp nhà
cửa, những nơi ẩn giấu bên trong lòng

Bạn đi chơi, có hai người bạn nhiệt

tình mời bạn đến nhà. Một người nhà
cửa rất gọn gàng, sáng sủa, ngăn nắp.
Người còn lại thì nhà cửa vừa bẩn, vừa
hôi hám lộn xộn.
Bạn sẽ lựa chọn ở nhà ai? Chắc chắn sẽ
chọn căn nhà gọn gàng ngăn nắp.
Các vị thần thì còn trí tuệ hơn bạn, họ
chắc chắn cũng thích cư ngụ trong những
căn nhà gọn gàng sáng sủa, muốn thần tài
thường xuyên ghé thăm nhà thì hãy dọn
dẹp nhà cửa đi nào!
5 Dọn dẹp nhà cửa giúp cơ thể khỏe
mạnh hơn
bạn sẽ dần rộng ra thêm, có trật tự,
thoải mái hơn, tâm hồn nhẹ nhàng sảng
khoái hơn…
Chúng ta thường có thói quen bịt mũi Thông qua việc dọn dẹp nhà cửa, bạn sẽ
tránh xa khi đi ngang qua bãi rác. Sống dọn dẹp đi được nhiều cảm xúc tiêu cực
lâu trong căn nhà bừa bộn cũng giống trong tâm hồn.
như sống trong bãi rác vậy. Sự bừa bộn
bên ngoài dễ gây bệnh cho cơ thể, dọn
dẹp nhà cửa chính là dọn dẹp vi khuẩn
gây bệnh, tất nhiên cơ thể sẽ khỏe mạnh
hơn.
6 Dọn dẹp nhà cửa chính là tăng
cường năng lượng tích cực

4 Dọn dẹp nhà cửa chính là tăng trí

tuệ, sự sáng suốt
Hãy dọn dẹp nhà cửa mỗi khi có những
điều phiền não!
Hoàn cảnh bên ngoài phản chiếu cái
nội tại. Sự bừa bộn, bẩn thỉu, hôi hám đại
Trong phim, địa ngục đều có giăng đầy
mạng nhện, bụi bẩn; còn thiên đường thì
rực rỡ, lộng lẫy. Cũng thế, những căn nhà
tối tăm sẽ thu hút năng lượng không tốt,
tất nhiên tài vận cũng sẽ không tốt. Còn
một căn nhà sáng sủa sẽ thu hút năng
 Đặc san Xuân Kỷ Hợi | 51

TRITHUCVN.NET
52 | Đặc san Xuân 2019

TRITHUCVN.NET