Professional Documents
Culture Documents
4 4 1
4 4 1
หลักการปองกันและระงับอัคคีภัย
1. การจัดระเบียบเรียบรอย ดี
2. การดูแลและซอมบํารุง ดี
3. ความมีระเบียบวินยั ดี
4. ความรวมมือปองกันอัคคีภัย ดี
องคประกอบของไฟ ซึ่งประกอบดวย 3 อยางคือ
ไฟเกิดจากการรวมตัว 3 องคประกอบ ไดแก เชื้อเพลิง ความรอน และออกซิเจน ในสภาวะที่ เหมาะสม ถาขาด
องคประกอบใดองคประกอบหนึ่ง ไฟก็ไมสามารถจะเกิดขึ้นได
1. เชื้อเพลิง เชื้อเพลิง สวนที่เปนไอ ที่ทําใหเกิดการลุกไหมมี 3 สถานะไดแก
- ของแข็ง เชน ถานไม ถานหิน ไม กระดาษ ผา หญาฟาง ยางรถยนต ฯล
- ของเหลว เชน น้ํามันเชื้อเพลิง น้ํามันปรุงอาหาร แอลกอฮอล ฯลฯ
- กาซ เชน กาซหุงตม กาซตามธรรมชาติ ฯลฯ
2. ความรอน ความรอนเพียงพอที่จะทําใหเกิดการลุกไหม เปนสิ่งที่ทําใหอุณหภูมิของเชื้อเพลิงสูงขึ้นทําใหเกิดปฏิกิริยา
สันดาป เกิดขึ้นอยางเหมาะสม ซึ่งเชื้อเพลิงแตละชนิดมีจุดติดไฟไมเทากัน
3. ออกซิเจน อากาศที่มี ออกซิเจนไมต่ํากวา 16% ออกซิเจนจะเปนตัวทําใหเกิดการเผาไหม ยิ่งมีออกซิเจนมากเชื้อเพลิงก็ยิ่งติด
ไฟไดมากขึ้น และ เชื้อเพลิงบางชนิดมีเชื้อเพลิงในตัวเองอยางเพียงพอที่จะทําใหตัวเองเกิดการลุกไหมไดโดยไม
ตองอาศัยออกซิเจนที่อยูโดย
ประเภทของไฟ มี 4 ประเภท
ประเภท ลักษณะไฟ วิธีการดับ สารดับเพลิง
ประเภท A เชื้อเพลิงธรรมดาที่เกิดจากวัสดุตดิ ไฟ ใชหลักความเย็นและความเปยกชื้น น้ํา
ทั่วไป เชน ไม กระดาษ เสื้อผา หญา คลุมทับหรือการลดความรอน ผงเคมีแหง
ฟาง ยางรถยนต ฯลฯ (Cooling) โดยใชน้ํา FireAde2000
ประเภท B เพลิงที่เกิดจากของเหลวหรือแกส เชน ใชหลักการกําจัดออกซิเจนหรือตัด ผงเคมีแหง
น้ํามัน แกสติดไฟ ฯลฯ เปลวไฟจะทําใหอับอากาศ โดยใชผง คารบอนไดออกไซด
เคมีแหงหรือใชฟอง โฟมคลุม FireAde2000
ประเภท C เพลิงที่เกิดจากอุปกรณที่มี ใชหลักการตัดกระแสไฟฟาแลวใช ผงเคมีแหง
กระแสไฟฟา เชน อุปกรณระบบ กาซคารบอนไดออกไซด คารบอนไดออกไซด
ไฟฟา เครื่องไฟฟา ฯลฯ FireAde2000
ประเภท D เพลิงที่เกิดจากโลหะและสารเคมีติด หามใชน้ําเปนอันขาด แตใหใช FireAde2000
ไฟ เชน วัตถุระเบิด ปุยยูเรีย ผง หลักการทําใหอับอากาศ
แมกนีเซียม
เครื่องดับเพลิงมือถือทีม่ ใี ชในโรงพยาบาลศิริราช
เครือ่ งดับเพลิงชนิดผงเคมีแหง
ใชดับไฟประเภท A และ B
เหมาะสําหรับใชภายนอกอาคารหรือในที่โลงแจง
ใหนําไปบรรจุหรืออัดใหม
x
ชนิด FireAde2000
เครือ่ งดับเพลิงชนิด FireAde2000
ใชดับไฟประเภท A,B,C,D
เหมาะสําหรับใชกับไฟทุกประเภท
ดึงสายฉีดออกจากที่เก็บ
2. ปลด สลัก
มือหนึ่งจับถัง อีกมือปลดสลัก เพื่อ
ปลดล็อควาลวที่หัวถังออก
3. กด คันบีบ
ทําการกดคันฉีดชิ้นบนหรือบีบคันบีบ
ทั้งสองเขาหากันเพื่อทําการฉีด
สารออกมา
4. สาย สายฉีด
ทําการฉีดโดยสายสายฉีดไปมาทั้ง
ซายและ ขวาไปที่ฐานของไฟ
เพื่อกวาดตอนและดักทิศทางการหนี
ของไฟจน เปลวไฟดับสนิท
การติดตั้งเครื่องดับเพลิง
1. ติดตั้งมองเห็นเดนชัด
2. ถนัดตอการหยิบใช
3. ไมมีสิ่งขีดขวาง
มาตรฐานการติดตั้งของโรงพยาบาลศิรริ าช สูงจากพืน้ 80 เซนติเมตร
ควรติดตั้งเครือ่ งดับเพลิงมือถือ โดยใหสวนสูงสุดของเครื่องสูงจากพืน้ ดิน มาตรฐานโรงพยาบาลศิริราชอยูท ี่ 80 ซม
(ตามกฎหมายสากลไมเกิน 150 ซม.) เพื่อใหทุกคนสามารถหยิบใชไดสะดวก และควรมีปา ย ชี้ตําแหนงที่ตั้งเครื่อง
ดับเพลิงไวเหนือเครื่องดับเพลิงเพื่อใหมองเห็นชัดเจน เครื่องดับเพลิงทุกเครื่องที่ตดิ ตั้งในประเทศไทยตองมีรายละเอียด
เปนภาษาไทย
การปฏิบัติเมือ่ เกิดเหตุ
☺ อยาตื่นตกใจ
☺ เตรียมการสูพรอมดูการหนี
☺ อยาใชลิฟต
☺ ใชทางหนีไฟ
หนีลงพื้นดินใหเร็วที่สุด
ใชวิธีเดินอยางเร็ว หามวิ่ง "เดินชิดขวา" เปนหลักสากลในเรื่องทิศทางการเดินอยางปลอดภัย
กรณีฉุกเฉินที่มีฝูงชนจํานวนมาก การหนีภัยจะไดรับความปลอดภัยมากขึ้น ไมเกิดการชน หรือ กีดขวางทางกัน ยาม
วิกฤติ จําเปนตองเคลื่อนยายผูคนจํานวนมากในสถานที่คับแคบ ใหใชคําบอกกลาววา “เดินชิดขวา – แถวเรียงเดี่ยว –
หามดึง – หามดัน – หามผลัก – หามแซง - กมหัวต่ํา"(ในกรณีมีควัน)
หมายเหตุ : ใหเคลื่อนยายในแนวราบกอน ถาไมสามารถไปได ใหลงพื้นดินโดยเร็ว หามใชลิฟท เพราะจะติดอยูในลิฟท
ถามีการดับไฟฟา
อัคคีภัยที่อาจเกิดขึ้นในสํานักงาน
1. อุบัติเหตุจากการใชไฟฟา
2. การสูบบุหรี่ การเผาสุม เชนการจุดยากันยุง การจุดธูป-เทียน
3. การใชไฟและความรอน การหุงตมอาหารและการประกอบกิจการตางๆ
4. การระเบิดของวัตถุระเบิด ไอน้ํา กาซ ดอกไมไฟและดินปน
5. การใชเชื้อเพลิงตางๆทั้งในดานเปนวัสดุการผลิตและการประกอบกิจการตางๆ
สาเหตุของไฟไหม
1. ใชเครื่องไฟฟาแลวไมปด หรือปลดปลั๊กใหเรียบรอย
2. ไฟฟาลัดวงจร หรือวางเครื่องใชไฟฟาติดผนังเกินไป เชนตูเย็น โทรทัศน ความรอนระบายออกไมได
จนเครื่องรอนจัดไหมตวั เอง
3. อุปกรณไฟฟาไมไดมาตรฐานหรือเกาเกินไปหมดอายุการใชงาน เชนสายไฟฟาเกา ชํารุด
4. เกิดฟาผาเมือ่ มีพายุฝน ถาไมมีสายลอฟาที่ถูกตองก็จะเกิดไฟไหมได
5. สถานที่บางแหงมีการเก็บสารเคมี ที่อาจกอใหเกิดไฟไหมไดงาย เชนสีน้ํามันและน้ํามันลินซีด
(น้ํามันสน)เมื่อคลุกเคลากับเศษผาวางทิง้ ไวอาจคุไหมขึ้นเอง
6. สาเหตุมาจากกาซและอุปกรณที่ใชกาซ เชนกาซรัว่ , เตาหุงตม เมื่อใชงานเสร็จแลวไมปดใหเรียบรอย
ตลอดจนเครื่องทําความรอนในหองน้ํา ฯลฯ
7. การฝาฝนกฎขอบังคับตางๆ เชนสูบบุหรีใ่ นที่ที่หามสูบ
8. การเผาสิ่งทีไ่ มใช เศษขยะ เศษกระดาษ ไมมีผดู ูแล ไฟยังไมดับ ไฟคุขึ้นหรือมีลูกไฟกระเด็นไปตก
ที่ขางเคียง ทําใหเกิดไฟลุกไหมขึ้น
9. ความประมาทในเรื่องอื่นๆไดแก จุดธูป เทียนทิ้งไว หรือไมดูแลเด็กปลอยใหเลนไมขีดไฟหรือเปด
เตากาซเลน
10. การเผาทุงในฤดูแลงโดยไมดูแลใหไฟดับใหเรียบรอยเสียกอน เมือ่ มีลมพัดไฟอาจลุกลามไปได
สาเหตุจากไฟฟา
1. อุปกรณไฟฟาที่ไมปลอดภัย หรือชํารุด
2. การใชไฟฟาเกินกําลัง
3. การเกิดไฟฟาชอตและการลัดวงจร
4. ลืม- ปดสวิตชหรือลืมถอดปลัก๊ ไฟ
หมายเหตุ เตาไฟฟาแบบโบราณ(ชนิดขดลวด)ปจจุบันหามใช
ขอแนะนําเกี่ยวกับการใชไฟฟา
1. อยาใชสวิทช ปด-เปดบนเตียงนอน เพราะอาจนอนทับหรือพลิกทําใหแตก จะถูกไฟดูด
2. อยาแขวนหลอดไฟฟาไวติดกับมุงหรือมาน หรือใชผาคลุมหลอดไฟฟาไวเพราะความรอนที่
หลอดไฟจะทําใหเกิดไฟไหมได
3. อยาเปดวิทยุหรือเครื่องใชไฟฟาในหองน้ําหรือในทีช่ ื้นแฉะ ขณะตัวเปยก
4. อยาใชน้ํามันไวไฟลางเครื่องใชไฟฟาตางๆ ที่ยังเสียบปลั๊กอยู
5. อยาใชขั้วตอแยกเสียบปลั๊กหลายทางจะเปนการใชไฟเกินกําลัง
6. อยาปลอยใหสายเครื่องใชไฟฟา เชน พัดลม ลอดใตเสื่อหรือพรม หรืออยาปลอยใหของหนักผานทับ
สายเปลือกหุมจะแตก อาจเกิดไฟซอต
7. อยาเดินสายไฟใชเปนการชั่วคราวอยางลวกๆ
8. อยาเสียบปลั๊กเครื่องใชไฟฟาที่มีขนาดเกินกวา 2000 วัตตกับเตาเสียบธรรมดาในบาน จะทําใหสาย
ของเตาเสียบรอนจัดจนเกิดไฟไหมได
9. อยาแกไขไฟฟาเองโดยไมมีความรูเ รื่องไฟฟา
10.อยาใชลวดทําราวตากผาและขึงไวกับรั้วใกลสายไฟ อาจเกิดไฟฟารั่วได
11. อยาใชอปุ กรณไฟฟาชนิดไมกนั น้ําติดตั้งนอกชายคา จะทําใหอปุ กรณนนั้ ชํารุดเร็ว
12. อยาเดินสายไฟติดรัว้ สังกะสีหรือโครงเหล็ก โดยไมใชวิธรี อยสายในทอ
13. อยาปลอยใหเครื่องใชไฟฟาเปยกน้ํา
14. อยาใชไฟฟาจับปลา
15. ควรติดตั้งเสาอากาศทีวี ตองหางจากเสาไฟไมนอยกวา 8 ฟุต
16. ควรถอดปลั๊กออก ถารูส ึกวามีไฟฟารัว่ จาก เครื่องใชไฟฟาสําหรับสํานักงาน เชน เครื่องคิดเลข
พิมพดีด
17.ควรรีบซอมแซมฉนวนครอบสวิทชหรืออุปกรณไฟฟาอื่นๆที่ แตกชํารุด
อุปกรณแจงเหตุเพลิงไหม ( Fire Alarm System)
1. อุปกรณแจงเหตุดวยมือ (Manual Station)
เปนอุปกรณการสงสัญญาณแจงเตือนเหตุเพลิงไหม โดยการกระตุนดวยการดึง (Pull Manual Station) หรือการ
ทุบกระจก (Break Glass) และกดปุมสัญญาณดวยคน
TEST BUTTON
การบํารุงรักษาไฟฉุกเฉิน
x ทําความสะอาดดวงโคม ทุก 2 สัปดาห
x ทดสอบการทํางานของเครือ่ ง โดยกดปุม Test เครื่อง เปนเวลา 10 วินาที ทุก ๆ 1 สัปดาห
x คายประจุแบตเตอรี่เพื่อปองกันการบวมโดยการถอดปลั๊ก ทุก 1 เดือน รอจนกระทัง่ ไฟดับซึ่งจะใชเวลา
ประมาณ 2 ชัว่ โมง เปนการทดสอบวาแบตตอรียังสามารถใชงานได
แผนระงับอัคคีภัย
ร.พ.ศิรราช
ิ ราช
ดับได ดับไมได
แจงภายในหนวยงาน แจงเหตุฉุกเฉิน/ดึงสัญญาณแจงเหตุเพลิงไหม
โทร.7272 ,7333หรือ Help Phone
( ศูนยสัญญาณขาว)
ประเมินสถานการณ
พรอมดับไฟทันที
คูมือการปองกันและระงับอัคคีภัย โรงพยาบาลศิริราช 5
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับระบบปองกันและระงับอัคคีภัย “ในบานที่พักอาศัย”
1. ควรมีถังดับเพลิงมือถือขนาดที่สามารถใชงานไดสะดวกอยางนอย 1 ถัง
2. ถาหนาตางมีเหล็กดัดปดอยู ตองมีชองที่เปดไดอยางนอย 1 บาน
3. หมั่นตรวจสอบสภาพพื้นที่ ที่มีความเสี่ยง ไดแก หองครัว หองบูชาพระ หองเก็บของ ฯลฯ
4. อยาเก็บวัสดุไวไฟ น้ํามันกาด ทินเนอร ไวในบานเปนจํานวนมาก
5. ไมขีดไฟ ไฟแช็ค ใหเก็บไวในที่มิดชิด ไกลมือเด็ก
6. หลีกเลี่ยงการทํางานหลายๆอยางพรอมๆกัน เชนพูดโทรศัพทขณะปรุงอาหาร
7. อยางสูบบุหรี่บนเตียงนอน และกอนเขานอนตรวจสอบความเรียบรอย เชน อุปกรณไฟฟา เตาแกส
ฯลฯ