Professional Documents
Culture Documents
स्मृतीचित्रे भाग ४
स्मृतीचित्रे भाग ४
स्मृतीचित्रे भाग ४
AZwH´$_oUH$m
AZwH´$_oUH$m
* `m H$odV{V dZdmgr \w$b. H$drM{ C⁄mZ, ]m[mM{ Alw (Zd{) `m oQ>iH$mß¿`m H$odVmßMm
d X{dmMm Xa]ma `m gßÒW{Mm gßX^© Amh{.
_wbtMt [Ã|oh \$m{Sy>Z dmMyZ _J oOMt oVbm ⁄mdt Ag| EH$ H$m_ hm{V|. V| _r H$ar.
BßJ´Or [Ã| Agbt ÂhUO{ Vt _wbmßH$Sy>Z dmMyZ K{B©. AmO[`™V OJmZ| _mP| \$maM gm¯
H{$b|. H$m{Ut _bm H$Yt Zmht ÂhQ>b| Zmht. Vg|M `{W|oh H$m_mbm d gm¯mbm _mUg|
hm{VtM. EHß$Xa bhmZ_m{R>Ám AS>rMe| _wbr hm{À`m. À`mß[°H$s _m{R>mÎ`m _wbtZt Am[U
hm{D ZM{ _mP| [wÓH$ig| H$m_ Amdamd|. PmS>PyS> H$aU|, Ym{„`mM| [mhU|, ^mH$admÎ`mßda
ZOa R>{dU| dJ°a{ H$m_| À`mßZt Am[Î`m AßJmda K{Vbt.
_S>_gmh{] 1 am{O Xm{Z d{i{g `{V. À`m H$mß `{VmV h| _bm g_O{Zm. Aem VËh{M| H$m_
H$a `mMr _mPr hr [ohbrM d{i hm{Vr. [U _wbtH$Sy>ZM _bm H$ib| H$s _{Q>≠ZZ| am{O Xm{Z
d{i{g Var _S>_gmh{]mß¿`m H$mZmet bmJmd| Agm oeaÒVm Amh{. ¯m H$mZJm{Ô>r ÂhUO{
A_H$sbm Mm{Í$Z [Ã Amb|, V_H$sZ| S>m{im dmßH$S>m H{$bm. Vr C’Q>[U| ]m{bbr, hr
oV¿`met ]m{bV hm{Vr. _J ¯m H$mZJm{Ô>r PmÎ`mda À`m À`m A[amYm¿`m _JXwam‡_mU|
Vem Vem oejm Ïhm`¿`m.
gmË`mM _wbr MmßJÎ`m H$em AgUma ? AS>rMe| oR>H$mU¿`m AS>rMe{ß _wbr. EH$m
JmßdmßVrb EH$m KamßVrb, EH$m AmB©]m[mßMt _wb| Agbt Var À`mß¿`mßV gw’mß oH$Vr o^fi[Um
AmT>iyZ `{Vm{. d À`mßVM Va _Om Amh{ ZmhtVa gmË`mM [wU{ar ]mh˛Î`m AgyZ C[`m{J
1. o_g{g h{OZ
1 .Ω`mZm{]m o_gmi
1. _Zm{a_m ^mb{H$a
* "" [S> [S> Hw$S>r, JßJm^moJ`m}¿`m oVar, J`mJt J_Z, ‡`mJt _aU,
oZÀ` H$merodú{úam VwP| Ò_aU'' Ag{ oZOVmßZm ÂhU `mMr
[ydu¿`m oÛ`mßMr arV hm{Vr. d CR>VmZm "" H$amJ´{ dgV{ b˙_r,
H$a_wb{ gaÒdVr, H$a_‹`{ Vw Jm{qdX, ‡^mV{ H$aXe©Z_≤'' hm [mR>
Ag{.
* ‡m{. ^m.b.[mQ>UH$a
* (Vm. 15 oS>g|]a, 1898 am{Or o_g hmd} oQ>iH$mßgh Obmb[wamg AmÎ`m hm{À`m.)
* (emßoVgXZ, 29 _{ 1932)
(1894 ZßVa 1933 _‹`| c˙_r]mB™Zm ZmJ[wamg ^{Q> X{ `mMm Agm `m{J Amcm. ^mfUmßV
À`mßZr ÂhQ>c|ó'' Mmirg dfm©[yduMr Jm{Ô>. oQ>iH$ oºÒVr hm{ `mgmR>t ZmJ[ya gm{Sy>Z
_wß]B©cm J{c{. _r _m¬`m _wcmcm H$mßIm{Q>rcm _mÍ$Z ZmJ[yamhˇZ oZKyZ ZmerH$Mm aÒVm Yacm.
¯m XrK© H$cmZßVa AmO À`mM _wcmßZ| _cm hmV YÍ$Z ZmJ[wßamg AmUc{ Amh{.'')
* [naoeÔ> 2 [hm
.ógß. [oVV[mdZ.
dmίmg _woZ ]Zm`m $& cmdroV am_am`m &
oOÏhmJ´t am_ amhr & am_mog ]mQ> Zmht &&
]°arU H°$H$`r Vr & _mV{g_mZ _mZr &
K{ am¡` Vrg ]mht & am_mg ]mQ> Zmht &&
gm{S>m{Zr Am`© ]ßYy & ÒdrH$ma H$na OJmMm &
dZdmg ^m{J X{ht & am_mg ]mQ> Zmht &&
]Xar\$imßg MmIr & e]ar, ‡^yg A[u &
gmZßX Vroh ImB© & am_mg ]mQ> Zmht &&
hZw_mZ Vm{oh I[cm & H$m ]mQ> _mZdmcm &
Vm{ am_ gd© X{hr & am_mg ]mQ> Zmht &&
* ([wT>| b˙_r]mB™¿`m oZYZmZßVa EH$m ]mOyg oQ>iH$mßMr ""_mPr VmB©'' d XwgË`m ]mOyg
b˙_r]mB™Mr ""_r VwPr _mderó'' `m Xm{Z H$odVm a{H$m∞S>© H$Í$Z gm{[mZX{d Mm°YatZt
Am[bm e„X [wam H{$bm. )
1 (_mder h| [mßMd| Zmßd.)
* hm ‡gßJ _cm MmßJcm AmR>dVm{. _m¬`m ]m{c `mMm am{I hmM Agcm Var e„X
oZami{ hm{V{. _r ÂhUmcm{ hm{Vm{, ""AmOr, VwÂht AmŒmmß _{cmßV Va _Om hm{B©c.''
* h{ JrV e{dQ>r obohb{Î`m H$odV{Vrb ZgyZ _•À`y[ydu gw_ma{ drg df} AmYm obohb{b{
1. S>m∞.[Ÿm]mB© e{dQ>r ‡{VoH´$`{¿`m d{ir Am[Î`m _wcrgh AmÎ`m V{Ïhmß cm{H$mßZm dmQ>c{
H$s® Vmam]mB©M AmÎ`m d Var H$mßhr [ÃmßVyZ ‡og’oh Pmc{ hm{V|.)
2. S>m∞.^mÒH$aamd gXmZßX qeX{
* (S>m∞. [Ÿm]mB© qeX{ ocohVmVó (AmZßXr hiÏ`m d•ŒmrMm hm _mUyg ‡gßJr H{$dT>m
H$UIa ]ZVm{ V{ [mh `mM{ ^mΩ` ¡`mßZm cm^c| Ag{c À`m ^mΩ`dßVmß[°H$s _r EH$
Amh|... AmB© dmaÎ`mM| H$iVmßM _r [ohÎ`mM JmS>rZ| ^wgmdi gm{S>c|. ZmeH$mg
[m{Mc| À`m d{i[`™V _r ÒdVïM XwïImZ{ h]Hy$Z J{c| hm{V|. ^mD$Mr pÒWoV H$er
Pmcr Ag{c ¯mMr H$Î[ZmM H$adV ZÏhVr. [U V{W{ OmD$Z [mhV| Va Vm{ gmË`m
‡gßJmcm odcjU Vm|S> X{VmßZm AmT>icm.