‫ایمنی برق‬

‫مقدمه‪:‬‬

‫چنانچه بدن فردی به یک اختالف پتا نسیل الکتریکی متصل گردد‪ ،‬بسته به میزان ولتاژ اعمال شده و‬
‫مقاومت الکتریکی بدن شخص ‪ ،‬جریانی از بدن وی عبور خواهدد ردرد‪ .‬ایدن جریدان ندار ندام و و‬
‫خ ر ناری بر روی بدن به جا می گذارد و در شرای ی مرگ شخص برق گرفته رامال ق عی و قابدل‬
‫پیش بینی است‪.‬میزان خ ر به عوام ی همچون نوع جریان ‪ ،‬مسیر جریان ‪ ،‬مسدیر جریدان ‪ ،‬فرردان‬
‫و مقدار شدت جریان بستگی‬ ‫‪ ،‬محل تما‬ ‫‪ ،‬زمان تما‬ ‫جریان‪ ،‬مقاومت الکتریکی بدن ‪ ،‬س ح تما‬
‫دارد‪.‬هنگام عبور جریان از بدن ممکدن اسدت بافت دا و انددام ا یدی رده در مسدیر عبدور جریدان هسدتند‪،‬‬
‫تحت تانیر قرار گیرند‪ .‬به همین منظور اهمیت به ایمنی لوازم و دسدتگاه ای برقدی ‪ ،‬تداب و بدرق هدای‬
‫صنعتی ور یه ی ادوات برقی بسیار م م و ضروری می با شد‪.‬‬

‫مقاومت الکتریکی ‪:‬‬

‫مقاومدددت در برابدددر جریدددان الکتریسدددیته را مقاومدددت الکتریکدددی گویندددد و واحدددد انددددازه گیدددری ن اهدددم‬
‫می باشد‪.‬جدول زیر مقاومت بدن انسان را در مقابل جریان الکتریسیته نشان میدهد‪.‬‬

‫مقاومت اجزای مختلف بدن‪:‬‬

‫اجزای بدن‬ ‫مقاومت بر حسب اهم‬

‫پوست خشک‬ ‫‪ 100000‬تا ‪600000‬‬

‫پوست خی‬ ‫‪1000‬‬
‫دست و یا اندام داخ ی‬ ‫‪ 400‬تا ‪600‬‬
‫گوش تا گوش‬ ‫‪100‬‬

‫~‪~1‬‬
 ‫حفاظت الکتریکی‪:‬‬

‫حفاظت در برابر تماس مستقیم و غیر مستقیم ‪:‬‬

‫در ر یه انواع تاسیسدات الکتریکدی بایدد بدرای ح اظدت افدراد در برابدر تمدا مسدتقیم یدا یرمسدتقیم بدا‬
‫ولتاژهای بدا تددابیر ایمندی ویدژه ای از قبیدل اخدذ مجدوز ردار ‪ ،‬شناسداتی خ درات توسد رارشناسدان‬
‫واحد برق و ب داشت حرفه ای رارخانه و ‪ ...‬بعمل ورده شود ‪.‬‬

‫‪ ،‬راردر داخل‬ ‫_ باید با توجه به نیازهای خاص شرای مخت ف راری (نظیر مح ای مر و یا خی‬
‫لوله ها ‪ ،‬تانک ا و ‪ .‬یک یا چند روش از انواع روش ای ذرر شده زیر اعمال گردد ‪:‬‬

‫‪ -1‬رشیدن حصار‬

‫‪-2‬عایق راری رامل (عایق دوب ه – عایق تقویت شده )‬

‫‪-3‬حدارنر ولتاژ ایمن‬

‫‪ -4‬ایزو سیون ایمن (مانند ترانس ای ایزوله شده ایمن )‬

‫‪-5‬اتصال زمین سیم نول‬

‫‪ -6‬نول ایزوله شده‬

‫‪ -7‬اتصال زمین قسمت ای فاقد برق‬

‫‪ -8‬رله یا سوتیچی رده در صدورت هرگونده نشدتی ولتداژ بده زمدین جریدان را ق دز رندد ( از اندواع بدا‬
‫حساسیت با )‬

‫‪ -9‬وساتل رنترل عایق ا‬

‫‪ -10‬ر یدهای ق ز مدار به هنگام اتصال به بدنه یا زمین‬

‫‪ -11‬اخذ مجوز رار در صورت تشخیص واحد ب داشت حرفه ای‬

‫‪ -12‬در صورت امکان است اده از ولتاژ پاتین ‪DC‬‬

‫‪ -13‬است اده از راب ای سالم و بدون عی‬

‫~‪~2‬‬
 ‫وسایل قطع کننده جریان ‪:‬‬

‫‪ -‬بددرای ق ددز جریددان در ر یدده هادی ددای الکتریکددی فعددال در مواقددز ضددروری ‪ ،‬یددک وسددی ه ق ددز رننددده‬
‫مررزی باید پیش بینی گردد ‪.‬‬

‫‪ -‬به منظور ق ز سریز جریا ن برق در ر یه هادی ای الکتریکی باید یک وسی ه ق ز رننده ره دسترسی‬
‫فوری به ن امکان پذیر باشد د رمدار ر یه ادوات الکتریکی تعبیه گردد ‪.‬‬

‫‪ -‬تاسیسات الکتریکی حتی ا مکان باید به یک ق ز رننده اتوماتیک جریدان مج دز شدوند تدا در مواقدز‬
‫بروز نقص در تاسیسات جریان را ق ز نماید ‪.‬‬

‫حصارها و پوششها ‪:‬‬

‫‪ -‬پوشش د ا ‪ ،‬توری ددای ح دداظتی و حصددارها بایددد از مددواد یددر تشددگیر سدداخته شددده و دارای مقاومددت‬
‫مکانیکی رافی بوده و ب ور محکم و م متن نص شوند ‪.‬‬

‫‪ -‬ج ت نص پوشش و حصار بایستی ا مینان حاصل گردد ره برقدار نخواهند شد ‪.‬‬

‫‪ -‬برداشتن و جابجاتی حصارهای ا راف قسمت ای حامل جریان برق نباید بدون است اده از ابزارهدای‬
‫خاص امکان پذیر باشد ‪.‬‬

‫اصول اولیه ایمنی برق ‪:‬‬

‫‪ .1‬قبل از شروع تعمیر وسایل برقی حتما ً مجوز زم را اخذ نماتید‪ .‬ز نموده و در جعبده تقسدیم را‬
‫ق ل نمائ‪.‬‬

‫‪ .2‬چنانچه امکان ق ل رردن جعبه وجود نداشته باشد‪ ،‬با در وردن فیوز جریان را ق ز نماتید‪.‬‬

‫‪ .3‬در صورت امکان برچس تعمیرات نیز زده شود‪.‬‬

‫‪ .4‬فق برقکاران اجازه رار بر روی شبکه یا دستگاه ها را دارند‪.‬‬

‫‪ .5‬تمامی دستگاه ای برقی باید دارای سیم ارت باشند‪.‬‬

‫‪ .6‬تمامی راب ای معیو باید تعویض شوند‪.‬‬

‫‪ .7‬از هر پریز فق یک انشعا گرفته شود‪.‬‬

‫‪ .8‬تمامی دستگاه ا باید دو شاخه داشته باشند‪.‬‬

‫‪ .9‬برای تعمیر یک وسی ه برقی حتما ً باید دو شاخه نرا در ورید‪.‬‬

‫~‪~3‬‬
 ‫‪ .10‬در رارهای برقی هیچگاه شانسی عمل نکنید‪.‬‬

‫‪ .11‬هیچگاه دو شاخه را با رشیدن رابل از پریز جدا نکنید‪.‬‬

‫نکنید‪.‬‬ ‫‪ .12‬هرگز یک سیم برق لخت را لم‬

‫‪ . 13‬در زمان ح اری اگر به رابل برقی برخورد نمودید قبل از هر راری به مستولین ا الع دهید‪.‬‬

‫‪ . 14‬توجه داشته باشید ره رار در زمین های مر و با وسایل برقی می تواند منجر به برق گرفتگی‬
‫شود‪.‬‬

‫‪ .15‬فق دستگاه ایی ره ولتاژ ن ا رمتر از ‪ 25‬ولت باشد ‪ ،‬خ ر برق گرفتگی در ن دا رداهش یافتده‬
‫است‪.‬‬

‫‪ .16‬راب ای برق ره در مسیر عبور و مرور وسدات نق یده هسدتندرا حتمدا ً بایدد از درون یدک لولده یدا‬
‫چیزی شبیه ن عبور داد‪.‬‬

‫‪ . 17‬برای هر دستگاه فیوز مناسد را اسدت اده نمدوده و فیوزهدای سدوخته را بدرای اسدت اده مجددد سدیم‬
‫پیچی نکنید‪.‬‬

‫‪ . 18‬هیچگاه رابل دستگاهی ره گیر ررده است را با فشار نکشید ب که به رامی نرا رها رنید‪.‬‬

‫‪ . 19‬توجه داشته باشید ره تش سوزی ناشی از برق را فق باید با گاز یا پودر خاموش نمود ‪ ،‬است اده‬
‫از خ رناک است‪.‬‬

‫‪ .20‬در صورتی ره قبل از شروع تعمیرات ‪ ،‬محی ایمن سازی میشود باید پد از اتمدام عم یدات و‬
‫برقددرار رددردن مدددار ‪ ،‬عالتددم هشدددار دهنددده و ب ددور ر ددی تج یددزات ایمنددی سددازی محددی برداشددته‬
‫شود‪.‬‬

‫مقدارجریانی که ممکن است بدون هیچ گونه خطری ازبدن انسان عبور کند‪:‬‬
‫مقدارجریانی ره ممکن است بدون هیچ گونه خ دری از بددن انسدان عبدور رندبده ویژگی دای جسدمی‪،‬دامنه‬
‫جریان ‪،‬نوع جریان ‪،‬مسدیر و دول مددت جریدان بسدتگی دارد‪.‬شدرای محی دی از جم ده عدوام ی اسدت رده‬
‫میشدود مقاومدت بددن در شدرای مخت دف‬ ‫میتواند درتانیرجریان برق برروی بددن انسدان مونرباشدد وباعد‬
‫محی ی تغییر رند‪،‬منال در جایی ره ر وبت زیاداست یااینکه زمین زیرپای فدرد مر دو اسدت چدون رده‬
‫ر وبت خدود انتقدال دهندده جریدان بدرق اسدت وذرات ا میتواننددجریان بدرق راهددایت رننددباع رداهش‬
‫مقاومت بدن میشودوباع میشودحداقل جریان مجاز برای بدن راهش یابدودرمنا ق خشدک مقاومدت بددن‬
‫حدارنراست‪.‬بنابراین درمحی مر و خ ر برق گرفتگی وتدانیر جریدان وولتداژبرق بدرای بددن بیشدتراز‬
‫وهوای خشک است‪.‬خراش‪،‬زخم وسوختگی میتوان باع پایین امدان مقاومت بدن شدود‪.‬فرد‬ ‫محی ا وا‬

‫~‪~4‬‬
‫در مقابل جریان یک می ی امپروارنش می دهد حتدی جریدان ردم درحدد‪12‬می دی امپرنیدز باعد خواهدشدود‬
‫عضالت دست منقبض خواهد شود‪.‬‬
‫البتدده اسددی ایددن چنددین شددوری بسددتگی به‪:‬مدددت تما ‪،‬وضددز جسددمیوبه خصددوص وضددز ق بددی فرددارد‪.‬بدده‬
‫ددورر ی جریددان ‪50‬می ددی امپربدده بددا رشددنده اسددت‪.‬جریان ای رمتددرازاین هددم درصددورتی ردده ازمسددیرق‬
‫زدن‬ ‫عبوررندددد خ رنددداک اس سدددتند هنگدددامی رددده فردبددده ع دددت عبورجریدددان بدددرق بدددی هدددوش شدددده حدددد‬
‫ق دز شدده باشددباید‬ ‫مقدارجریانی ره باع این بی هوشی شده است یرممکن اسدت درصدورتی رده تدن‬
‫مصدددنوعی راشدددروع ررد‪.‬حدددد ولتددداژخ ر نددداک محاسدددبه شدددده اسدددت‪:‬حداقل مقاومدددت بددددن‬ ‫فدددورا تدددن‬
‫‪ KΩ 1.3‬فددرض میشددود‪،‬ره بددق محاسددبات حددداقل ولتدداژ خ رندداک بددرای بدددن زمددانی ردده حددداق جریان‬
‫خ رناک برای بدن‪50‬می ی امپراست ازراب ه زیربدست می اید‪:‬‬
‫‪VU=I*R=1300*0.05= 65‬‬
‫خ رناک برای بدن انسان ‪ 65‬ولت است‪.‬‬ ‫بنابراین حداقل ولتاژتما‬
‫ازنظر نوع جریان ‪،‬جریان متناو به ویژه فرران ‪ 50‬هرتزازجریان مستقیم خ رناک تراست‪.‬‬
‫عکس العمل فیزیولوژی بدن درمقابل افزایش جریان‪:‬‬

‫جریان دایم (مستقیم)‬ ‫جریان متناوب‪66656‬هرتز‬ ‫شدت جریان‬

‫برحسب‬

‫میلی امپر‬
‫محسو نیست‬ ‫احسا عبورجریان‪،‬لرزش رم انگشتان‬ ‫‪ 0.6‬تا ‪1.5‬‬
‫محسو نیست‬ ‫لرزش شدید انگشتان دست‬ ‫‪ 2‬تا ‪3‬‬
‫گرما‬ ‫دسدددت ابه سدددختی تکدددان میخدددوردولی میتدددوان دردباخارش‪،‬احسا‬ ‫‪ 8‬تا ‪10‬‬
‫ان ارا‬

‫ازالکترود جداررد‪.‬‬
‫گرمای شدید‬ ‫تشدددددنت عضدددددالت تاشدددددانه هاادامددددده یافتددددده احسا‬ ‫تا ‪12‬‬ ‫‪11‬‬
‫ودردشدیدی‬

‫میشودوتمای باالکترودهاراتا‪15‬نانیه‬ ‫احسا‬

‫میتوان تحمل ررد‪.‬‬

‫گرمای شدید‬ ‫احسا‬ ‫رهددددددددددددددددددددددارردن الکترودهاوتمددددددددددددددددددددددا‬ ‫تا ‪14‬‬ ‫‪13‬‬
‫باالکترودهاراتا‪15‬‬

‫نانیه میتوان تحمل ررد‪.‬‬

‫گرمای شدید‬ ‫رهارردن الکترودها یر ممکن بوده وتعرق احسا‬ ‫‪15‬‬

‫دست ابه وجود می اید‪.‬‬

‫~‪~5‬‬
 ‫گرمای شدید‬‫دسدددددت اناگ ان ف دددددت میشدددددود‪،‬الکترودهارامی احسا‬ ‫‪25‬‬ ‫تا‬ ‫‪20‬‬
‫توان‬
‫انقباض رم عضالت دست‬
‫رهارردوتنگی ن بوجودمی اید‪.‬‬
‫احسا ازدیادگرما‬ ‫بند امدن تن ‪،‬لرزش درب ن ای ق‬ ‫‪80‬‬ ‫تا‬ ‫‪50‬‬

‫انقباض عضالت‪،‬تشنت‬
‫ردددده اگددددربیش از‪3‬نانیدددده ددددول بند امدن تن (خ گی)‬ ‫ق ددددز تددددن‬ ‫تا ‪100‬‬ ‫‪90‬‬
‫بکشدق‬

‫ف ت میشود‪.‬‬

‫باتوجه به جدول‪:‬‬

‫‪ Þ‬درشدت جریان ‪ 0.6‬تا‪ 1.5‬می ی امپر؛انداراین مقددارجریان درجریدان داتمی(مسدتقیم)دربدن احسدا‬

‫عبدور جریدان ولدرزش انگشدتان دسدت‬ ‫بافرردان ‪50‬تدا‪60‬هرتزاحسدا‬ ‫نمی شود‪.‬امادرجریان متنداو‬
‫نیسدت‬ ‫است ودرشدت جریان‪2‬تا‪ 3‬می ی امپردرجریدان مسدتقیم عبدور جریدان ازبددن محسدو‬ ‫محسو‬
‫امادرجریان متناو لرزش شدید انگشتان دست دیده میشود‪.‬‬
‫جریان مستقیم به مرات خ ررمتری نسبت به جریان متناو بامقدارمساوی دارد‪.‬منالدرجریدان‬ ‫‪Þ‬‬
‫گرماوجودداردودرجریان متناو تشنت‬ ‫‪ 5‬تا ‪7‬می ی امپردرجریان مستقیم دربدن دردباخارش واحسا‬
‫دست هاوجود دارددرجریان ای با ترازاین مقدارهم جریان مستقیم تانیررمتری دارد‪.‬‬
‫بسیار خ در نداک اسدت‪ .‬بده دوری‬ ‫‪ Þ‬جریان ‪ 90‬تا ‪ 100‬می ی امپر درهردوجریان مستقیم ومتناو‬
‫ودرن ایدت خ گدی راباعد میشدود ودر جریدان متنداو ق دز‬ ‫بند ام دن تن‬ ‫ره درجریان مستقیمباع‬
‫ف ت شدده وحرردات ب دن هدای ق د ق دز میشدودودرن ایت‬ ‫ره اگر بیش از‪ 3‬نانیه ول بکشد ق‬ ‫تن‬
‫باع مرگ فرد میشود‪.‬‬
‫مراحل نجات شخص برق گرفته‪:‬‬
‫صدورت مصددوم‬ ‫از رار می افتد و رند‬ ‫زودتر از ق‬ ‫در هنگام برق گرفتگی معمو دستگاه تن‬
‫مصنوعی هر‬ ‫متوقف گردد‪ ،‬باید تن‬ ‫متمایل به بی میشود ‪ .‬بدین خا ر و قبل از اینکه ضربان ق‬
‫چه زودترشروع گردد ره این امر نیازمند سرعت عمل ‪ ،‬دقت و خونسردی است ‪.‬بیشتر برق گرفتگی‬
‫ها در خانه و یا امارنی ره ولتاژ برق از ‪ 250‬ولت تجداوز نمدی رندد صدورت میگیرندد ‪ .‬اگدر شدخص‬
‫باشد باید قبل از روشدش ج دت نجدات وی ‪ ،‬نخسدت جریدان بدرق را ق دز‬ ‫هنوز هم با جریان در تما‬
‫نمود‪ .‬در صورت عدم امکان یافتن سریز ر ید برق ‪ ،‬باید بدون فوت وقت شخص را از برق جدا ررد‬
‫باشدید رده خودتدان هدم دچدار بدرق‬ ‫در مورد امارنی رده ولتداژ بدرق رمتدر از ‪ 500‬ولدت اسدت مواظد‬
‫گرفتگی نشوید ‪ .‬لذا باید از وسی ه عایق و خشکی نظیر دستکش ستیکی ‪ ،‬رداله ‪ ،‬ردت و سدایر البسده‬
‫با بدن شخص برق گرفته و یا البسه اش ‪ ،‬بخصوص در نقا مر و‬ ‫خشک است اده نمود ‪ .‬از تما‬
‫~‪~6‬‬
‫مانند زیر بغل وی خودداری رنید ‪ .‬عصای خشک ممکن است بکار بیاید اما به هیچ وجه نباید از چتر‬
‫شده نیز م ید است ‪.‬‬ ‫است اده ررد زیرا دارای ف ز است ‪ .‬چو و نا خشک یا روزنامه چند‬
‫در صورت امکان ج ت احتیا بیشتر ‪ ،‬ب تر است هنگام جدا ردردن شدخص از سدیم و یدا هدر وسدی ه‬
‫برقی دیگر ‪،‬روی شیتی عدایق و خشدک بایسدتید ‪ ،‬اگدر شدخص بده سدیم رادیدو ‪ ،‬ت ویزیدون ‪ ،‬اتدوو ‪....‬‬
‫چسبیده باشد ‪ ،‬میتوان پریز را بیرون رشیداگر ولتاژ برق بیش از ‪ 500‬ولت باشد ( نظیر رارخانه ها‬
‫و مرارز برق )‬

‫سه حالت برای مصدوم اتفاق می افتد‪:‬‬

‫‪ -1‬شخص برق گرفته به محل بی خ ری دور از رابل برق پرتا شده است در اینصورت نیازی بده‬
‫ق ددددددددددددددددز بددددددددددددددددرق نبددددددددددددددددوده و اقدددددددددددددددددامات بعدددددددددددددددددی بایددددددددددددددددد صددددددددددددددددورت گیددددددددددددددددرد‪.‬‬
‫نددارد‪ .‬در اینحالدت‬ ‫‪ -2‬شخص برق گرفته در رنار رابل بدرق افتداده امدا بددن او بدا جریدان بدرق تمدا‬
‫شخص نجات دهنده باید از نزدیک شدن بده مصددوم خدودداری ردرده و توسد عصدا ‪ ،‬چدو ‪ ،‬ندا‬
‫ددداز رندددد‪.‬‬ ‫عدددایق یدددا یره مصددددوم را بددده انددددازه ردددافی از رابدددل دور نمدددوده و رمک دددای اولیددده را‬
‫مستقیم می باشد ره به احتمدال زیداد بده هالردت‬ ‫‪ -3‬شخص برق گرفته با رابل و جریان برق در تما‬
‫از ا میندان رامدل از ق دز بدرق بایدد بوسدی ه‬ ‫وی خواهد انجامید ‪ .‬در اینحالت شخص نجات دهنده پد‬
‫چنگک عایق ‪ ،‬زنجیری بر روی رابل بیندازد تا رابل به زمین اتصال یافته و بدار الکتریسدیته موجدود‬
‫فورا" مصدوم را به پزشک برساند ‪.‬ب ور ر ی در هنگدام بدرق گرفتگدی پد‬ ‫در ن دفز گردد ‪ .‬سپ‬
‫‪ ،‬بایدد بده وی تدن‬ ‫از ق ز برق و جدا رردن بیمار از سیم یدا وسدی ه برقدی ‪ ،‬در صدورت ق دز تدن‬
‫عادی به بیمار باز گدردد ‪.‬‬ ‫مصنوعی داده و اگر زم باشد ‪ ،‬این عمل برای ساعت ا ادامه یابد تا تن‬
‫‪ ،‬ب دم خدوردن‬ ‫‪ ،‬رندد و سدریز شددن ندبض ‪ ،‬ندامنظم شددن تدن‬ ‫در مرح ه بعد اگر نار پریدگی رند‬
‫دندان ا ‪ ،‬سردشدن بدن ‪ ،‬دست دادن بی وشی بده بیمدار ‪ ،‬ظداهر شددن عدرق سدرد بدر پیشدانی و بیندی و‬
‫ا ددراف دهددان ‪ .....‬ردده میتواننددد عالتددم شددوک باشددند ‪ ،‬مشدداهده شددد ‪ ،‬بایددد فددورا" مصدددوم را توس د‬
‫به بیمارستان انتقال داده و در حین این عمدل ‪ ،‬وی را بده پشدت بخوابانیدد بده نحدوی رده سدر‬ ‫مبو ن‬
‫پایین تر از بدن قرارگیرد و پاها حداقل ‪ 30‬سانتی متر ب ندتر از سر قرار داشته باشند‪.‬بدن مصدوم را‬
‫را در ا راف گدردن ‪ ،‬سدینه و‬ ‫‪ ،‬گرم نگه داشت و البسه تن‬ ‫گرم ‪ ،‬پتو یا لبا‬ ‫باید بوسی ه ریسه‬
‫رمر شل نمود ‪ ،‬هوای تازه نیز به قدر رافی به بیمار رسانده شدود همچندین سدوختگی ناشدی از جریدان‬
‫برق نیز باید پانسمان گردد در هر صورت رساندن شخص سی دیده به بیمارسدتان و یدا در صدورت‬
‫امکان ‪ ،‬احضار پزشک به محل حادنه ج ت معاینه وی ضروری است‪.‬‬

‫~‪~7‬‬
 ‫هشدارها ‪:‬‬

‫برای ج توجه عمومی بایستی ا العیه یا ا العیه هاتی بدا مضدمون هدای زیدر در مح دای مناسد‬
‫نص ررد ‪:‬‬

‫‪ )a‬ورود افراد یر مجاز و مت رقه به مح ای تاسیسات الکتریکی ممنوع‬

‫‪ ) b‬هرگونه تعمیر و یا دستکاری تاسیسات الکتریکی توس افراد یر مجاز ممنوع‬

‫‪ )C‬روش ای مقاب ه با تش سوزی در هنگام بروز حریق‬

‫‪ ) d‬روش ای نجات افراد برق گرفته و رمک ای اولیه به افرادی ره دچار برق گرفتگی شده اند‬

‫‪ )e‬مشخص نمودن افراد معینی برای مقاب ه با خ رات الکتریکی احتمالی و اعالم نحوه ارتبا با ن ا‬

‫‪ )f‬شماره ت ن ای اض راری رارخانه‬

‫حریم شبکه ‪ 06‬کیلو ولت و فشار ضعیف‪:‬‬

‫حریم الکتریکی سدیم هدای بدرق فشدار ضدعیف از سداختمان و اسدک ت ا ‪ 1/30‬متدر اسدت و در جاییکده‬
‫فاص ه رافی نیست در مورد فشار ضدعیف از سدیم روپدوش دار اسدت اده مدی شدودحریم الکتریکدی سدیم‬
‫های برق ‪ 20‬ری و ولت از ساختمان و اسک ت ا ‪ 3‬متر است ره در داخل ش ر ها با ‪30‬درصد تخ یدف‬
‫حداقل ‪2/10‬متر می باشد‪.‬‬

‫برق گرفتگی‪:‬‬

‫ب ور ر ی عبور جریان برق از بدن را برق گرفتگدی یدا شدوک الکتریکدی میگویندد‪ .‬در صدورتی رده‬
‫العمدل شددید در مقابدل ن از خدود نشدان میدهدد رده بده ن‬ ‫جریان برق از بدن عبور نماید‪ ،‬بدن عک‬
‫شوک الکتریکی گویند‪.‬‬

‫انرژی الکتریکی به دلیل مزایان زیدادی رده دارد هدر روز بده مصدرف ن اضدافه میگدردد‪ .‬در مقابدل‬
‫مزایای ن ‪ ،‬انرژی الکتریکی دارای خ راتی نیز می باشد‪ ،‬بخصوص در صنایز و زمایشدگاه ا رده‬
‫بددا جریان ددا و ولتاژهددای بددا سددر و رددار دارنددد‪ ،‬رعایددت اصددول و ایمنددی و ح اظددت افددراد بایسددتی در‬
‫امور باشد یا به عبارتی اول ایمنی بعد رار ‪.‬خ رات برق ب ور ر ی به دو دسته تقسیم‬ ‫اولویت و رأ‬
‫میشوند‪:‬‬

‫▪خ ر تش سوزی‬

‫~‪~8‬‬
 ‫▪خ ر برق گرفتگی‬

‫ب ور ر ی عبور جریدان بدرق از بددن را بدرق گرفتگدی یدا شدوک الکتریدی میگویندد‪ .‬در صدورتی رده‬
‫العمدل شددید در مقابدل ن از خدود نشدان میدهدد رده بده ن‬ ‫جریان برق از بدن عبور نماید‪ ،‬بدن عک‬
‫شوک الکتریکی گویند‪ .‬بدرای بوجدود مددن شدوک بایدد مقددار جریدان بدرق و شدرای فدرد در قبدول ن‬
‫شوک شروع شده تا حالت سنکوپ یعنی بی وشی رامل‬ ‫رافی باشد‪ .‬انرات این برق گرفتگی از احسا‬
‫میتواند برسد‪ .‬لذا برای برق گرفتگی دو مرح ه میتوان تعریف نمود‪:‬‬

‫‪ . ۱‬ستانه احسا‬

‫‪ . ۲‬ستانه انقباض‬

‫العمدل عضدالنی بددن ‪ ،‬سدتانه‬ ‫و گذشتن از حدد معدین جریدان و عکد‬ ‫عبور جریان رم ستانه اح سا‬
‫برای قسمت ای مخت ف بدن مت داوت اسدت‪ .‬ب دور مندال‬ ‫انقباض را بسیار خواهد داشت‪ .‬ستانه احسا‬
‫برای پوست بدن در حددود ‪Am ۱‬رده سدتانه احسدا‬ ‫زبان ‪Am۵..۰‬و ستانه احسا‬ ‫ستانه احسا‬
‫پوست هر یک از اعضا مت اوت است‪ .‬ستانه انقباض اعضا باهم یکی نیستند‪ ،‬در شدت جریدان حددود‬
‫‪Am۹‬دست ا به سختی تکان میخورند‪ ،‬ولی ‪ ۹۹.۰‬درصد افدراد سدالم میتوانندد سدیم بدرق دار را رهدا‬
‫رنند‪.‬‬

‫اختالالت وعوارض بعدی پس از برق گرفتگی ‪:‬‬

‫‪-1‬سوختگی‪:‬‬

‫سوختگی ناشی از برق گرفتگی به مدت و فشار الکتریکی دارد‪ .‬ب ور ر ی اگر الکتریسدته وارد بددن‬
‫شود سوختگی بدن را سب شده در ضمن اینکه موج سایر عوارض نیز میشدود‪ .‬سدوختگی در اندر‬
‫برق مشخصات مخصوصی دارد‪ ،‬ره با بقیه شوختگی ا ت اوت دارد ‪.‬گداهی سدوختگی بده قددری عمیدق‬
‫است ره از عضالت گذشته و به استخوان و م اصل میرسد‪ .‬در این حالت رنارههدای محدل سدوختگی‬
‫س ید ‪ ،‬بدی خدون ‪ ،‬خشدک و بددون تدورم اسدت‪ .‬در بعضدی مدوارد سدوختگی در اندر جرقده و حدرارت‬
‫پوست با منبز برق بوجود می ید ره سد ح وسدیز‬ ‫ناشی از برق میباشد و گاهی سوختگی بدون تما‬
‫تری را در بر میگیرد‪.‬‬

‫در انر عبور جریان برق زیاد در قسمت ای رم مق ز (بازو ‪ -‬ران) گرمای زیدادی بوجدود می یدد‪ .‬ایدن‬
‫گرما عضالت مح ی را فاسدد ردرده و مداده رنگدی عضد ه (میگ دوبین) فاسدد شدده و وارد جریدان خدون‬

‫~‪~9‬‬
 ‫از چند روز به‬ ‫میشود‪ ،‬ره اگر از حد معینی در خون تجاوز نماید‪ ،‬ر یهها مسموم شده و شخص پ‬
‫ع ت مسمومیت میمیرد‪.‬‬

‫‪-0‬اختالالت قلبی عروقی ‪:‬‬

‫درانر تحقیقات ر ینیکی روی رسانی ره شوک الکتریکی دیده اند مشاهده شده ره تخ یه های الکتریکی‬
‫ایجدداد اخددتال ت عروقددی خدداص مددی رنددد ردده گدداهی رددم اهمیددت و مددوقتی بددوده وبعضددی اوقددات شدددید‬
‫و و نی است و درموارد حاد منجر به مرگ می شود ‪ .‬در مرح ه اول فشار خون نقصان می یابد این‬
‫پدیده موقتی بوده فق چند نانیه ول می رشد ‪.‬مرح ه دوم فشار خون با می رود ره بدال فاصد ه پد‬
‫از مرح ه اول شروع می شود و بده دور ر دی رمتدر از یدک دقیقده پد از اتمدام شدارژ الکتریکدی بده‬
‫ول می انجامد ‪ .‬در مرح ه سوم فشار خون به مدت زیادی پایین می ید ضمنا ً فشار وریدی با رفته‬
‫وپ از پایان برق گرفتگی به سرعت به حال عادی بر می گردد ‪.‬‬

‫در معاینات بالینی در مدتی بیش از‪ 30‬تا‪ 60‬دقیقه بعد از وقوع حادنه نتایت زیر بدست مده است ‪:‬‬

‫پدددایین ریخدددتن دل و بدددا خره‬ ‫الدددف) اخدددتالل ریدددتم ‪ 3 :‬مدددورد ‪،‬ریدددتم اضدددافی ضدددربان ق ددد ‪،‬احسدددا‬
‫فیبریالسیون ده یزی ق ‪.‬‬

‫) اختالل هدایت عصبی ‪ 9 :‬مورد ‪ ،‬ب ورداژ (ق دز جریدان خدون ) بدرانش راسدت ندوع ‪WILSON‬‬
‫بوده است ‪.‬‬

‫ودرد ج وی دیده شده است ‪.‬‬ ‫) پش ق‬ ‫‪ 15 :‬مورد تاریکاردی (ازدیاد ضربان ق‬ ‫ج) اختالل ق‬

‫د) اختالل در گدردش خدون اری دی ‪ 4 :‬مدورد ایسدکمی (ردم خدونی ) ‪ 4‬مدورد ا ن دارتو میوردارد و ‪2‬‬
‫مدددورد ردددم خدددونی تدددوام بدددا ضدددایعه ‪ LESION - ISCEMIC‬دیدددده شدددده اسدددت ‪ .‬بعضدددی اخدددتال ت‬
‫ق بی عروقی پد از بدرق گرفتگدی بده وجدود مدی یدد مانندد پداره شددن دریچده هدای ق د مانندد دریچده‬
‫میترال انبسا حاد ق ‪،‬لخته شدن خون در عروق ‪.‬‬

‫باید توجه داشت ره حا ت ذرر شده در با و اختال ت ق بی بالفاص ه پ از شدوک الکتریکدی ایجداد‬
‫نشده است ب که پ از مدت رم و بیش و نی ( پد ا زچنده تده تدا چندد مداه حتدی چندد سدال بعدد از‬
‫بروز حادنه ) بوجود می ید ‪.‬شوک الکتریکی ممکن است ضدایعاتی را رده ً‬
‫قدبال در بددن وجدود داشدته‬
‫تشدید نماید به ور منال شخصی ره مبتال به ضایعه دریچه میترال بوده ایدن امدر باعد فیبریالسدیون‬
‫ده یزی می شود ‪.‬‬

‫‪ -3‬اختالالت و ضایعات عصبی ‪:‬‬

‫اختال ت عصبی ممکن است بالفاصد ه پد از بدرق گرفتگدی یدا مددتی پد ا ز ن بدروز رندد همچندین‬
‫ممکن است ب ور رامل معالجه پدذیربوده عواقد بعددی نداشدته یدا ممکدن اسدت اخدتال ت بده دورداتم‬
‫باقی بماند‪ .‬یکی ازاختال ت عصبی ره به ور حاد پیش می ید از دست دادن شناسایی است ره مدت‬
‫عارضه ن بنا به وضز حادنه مت داوت اسدت و بده دنبدال ن اخدتالل مشداعر ‪ ،‬هدذیان گدویی ‪ ،‬سدر درد‬

‫~ ‪~ 10‬‬
‫عصبی ‪ ،‬از دست دادن حافظه ‪ ،‬گزگز رردن بدن و انقبداض یدر ارادی وشددید عضدالت بوجدود مدی‬
‫ید ‪.‬‬

‫‪ -4‬اختالالت حسی (شنوایی وبینایی ) ‪:‬‬

‫اختال ت بینایی ره بیشتروبالفاص ه ات اق می افتد عبارت است از الت ا در مح ظه قددامی وتده چشدم‬
‫‪ ،‬ورم م تحمه ورم شبکیه‪،‬ورم عنبیه ره تماما در انر نور شدید وحرارت قو الکتریکی اسدت ‪ .‬ورم‬
‫م تحمه در نزد رارگرانی ره روی شبکه های توزیز نیدرو ردار مدی رنندد دیدده شدده اسدت ‪ .‬ضدایعه تده‬
‫چشم عبارت است از متورم شدن ته چشم شخص رده عارضده ن بده زودی مرت دز مدی شدود ‪ .‬عبدور‬
‫مروارید بوجود می ورد و یا عوارض مانند رم شدن قدرت بینایی وتدورم‬ ‫مستقیم جریان از چشم‬
‫عص چشم را بوجود می ورد ‪.‬‬

‫اختال ت شنوایی عبارت است از رم شدن شنوایی ره ممکن است منجر به رری ر ی شود ممکن است‬
‫در نزد افراد برق گرفته اختال ت عصبی و اختال ت بینایی وشنوایی تواما بوجود ید ‪.‬همچنین سایر‬
‫عوارض دیگری نظیر عوارض ر یوی ‪ ،‬پخته شدن عضالت و ‪ ...‬را بوجود می ورد‪.‬‬

‫روشهای پیشگیری از خطرات برق ‪:‬‬

‫ا د خ ددر بددرق گرفتگددی در مددواقعی پددیش مددی یدردده پوشددش سددیم ای بددرق معیددو شددده باشددد اگددر‬
‫روپوش سیم ای حامل برق پاره یا در ن شکافی ایجاد شود در موقز دست زدن ممکدن اسدت سدانحه‬
‫ای بوجود ید همچنین ممکن است پوشش سیم ای داخ ی موتورها یا دستگاه ای الکتریکدی سداییده یدا‬
‫سددوخته شددود ودرانرتمددا بابدندده دسددتگاه مخددا راتی ایجدداد رنددد ایددن مددورد بیشددتر در موتورهددا یددا‬
‫دستگاه ایی ره قابل حررت بوده و ن ا رابرای انجام ردار ا زنق ده ای بده نق ده دیگدر حمدل مدی رنندد‬
‫پیش می ید ‪.‬اگر شدت جریان از ‪ 0/025‬مپر تجاوز رند در موقز عبدور از بددن موجد مدرگ مدی‬
‫شود‪ .‬مقاومتی ره بدن شخص در مقابل عبور جریان برق بوجود می یدد مت داوت اسدت واز ‪ 500‬تدا‬
‫‪ 5000‬اهم یا بیشتر می رسد ‪.‬‬

‫این اختالف مقاومت بستگی به بیعت شخص و وضز محی ی دارد ره در ن قرار گرفته است ‪ .‬در‬
‫شرای نا مساعد ومواردی ره تدابیر ح اظتی رامل اتخاذ نشده باشد یک اختالف پتانسدیل مختصدرمنال‬
‫‪ 15‬تددا‪ 20‬ولددت نیددز ممکددن اسددت بددرای شددخص خ رندداک باشددد ‪ .‬البتدده عبورجریددان نیزدرشدددت بددرق‬
‫گرف تگی وخ رات ناشی از ن دخالت تام دارد ‪ .‬اگدر در دسدتگاه ایی رده بدا فشدار ضدعیف ‪ 24‬ولدت‬
‫رددار مددی رننددد اتصددال بدندده بوجددود یددد ممکددن اسددت بدده اشخاصددی ردده مددورد بددرق گرفتگددی حساسددیت‬
‫واستعداد دارند سی برساند زیرا اگر مقاومت بدن شخص درحددود ‪ 1500‬اهدم باشدد جریدانی معدادل‬
‫‪ 0/048‬مپددر از بدددن عبددورررده وچددون میددزان ن ازحددد ‪ 0/025‬مپددر بیشددتر اسددت باعد مددرگ او‬
‫خواهد شد ‪.‬‬

‫~ ‪~ 11‬‬
 ‫تامین حفاظت بوسیله ایزوله کردن شخص‪:‬‬

‫یکی از راه حل های اساسی برای مح وظ رردن رارگران عبارت اسدت از ایزولده ردردن ن دا بوسدی ه‬
‫دستکش‪،‬راسک ‪ ،‬لبا یا ر دش ح داظتی رده از مدوارد عدایق سداخته شدده و شدخص رادر مقابدل ورود‬
‫جریان از بدن‪ ،‬رف محل رار را با موا د عایق مانند فرش ستیکی م روش ررده و یا از زیر پایی یا‬
‫چ ار پایه یا پایه های عایق است اده ررد‪ .‬دو یا چند جسم هادی یا دستگاه ای الکتریکی ره نزد به هدم‬
‫قرار داشته باشد ممکن است درانرعوام ی مانند اتصالی به بدنه وامنال ن دارای اختالف پتانسدی ای‬
‫مخت ف شوند و دست رارگران در ن واحد به هر دوی ن دا اصدابت رندد رده درایدن صدورت بدا وجدود‬
‫مج ز بودن به ر ش عایق جریان خ رناک از بدن رارگرعبور خواهد ردرد‪ .‬شددت جریدان خ رنداری‬
‫ره ازبدن عبور می رندد متناسد بدا اخدتالف پتانسدیل بدین دودسدتگاه فدوق الدذرر مدی باشدد درایدن قبیدل‬
‫موارد‬

‫مددی بایددد ایددن اجسددام را بوسددی ه یددک سددیم هددادی بدده یکدیگرمتصددل رددرد تددا درچنددین مددواردی اخددتالف‬
‫پتانسیل بین ن ا وجود نداشته باشد ‪.‬‬

‫ح اظ ت در مورد اتاق یا مح ظه هایی ره بدنه ن ا دارای پتانسیل یکسان می باشد ‪:‬‬

‫اگر شخصی درداخل اتاق یا مح ظه ای قرارگیرد ره پتانسیل تمام نقا ن باهم مساوی ویکسان باشد‬
‫تا در مدتی ره در داخل اتاق باقی مانده خ ری برایش موجود نیست ولی به محض اینکه پدای خدودرا‬
‫برای خروج از اتاق روی زمین گذاشت تحت انر اختالف پتانسدیل اتداق و زمدین دچدار بدرق گرفتگدی‬
‫خواهد شد ‪.‬‬

‫تامین حفاظت بوسیله ایزوله کردن سیم ترانسفورماتور از زمین‪:‬‬

‫برای اینکه شدت جریان موجود در یک سدیم هدادی رده بده منبدز تولیدد بدرق متصدل شدده اسدت از بددن‬
‫شخص بگذردرافی است ره مدار جریان ن بسته شود مددار در ایدن مدورد فقد بدا متصدل ردردن سدیم‬
‫خننی ترانس ورماتور می باشد این منظور در موردی تعیین می شود رده رارخانده یدا محدل ردار دارای‬
‫یددک ترانس د ورماتور مخصددوص بدده نددام ترانس د ورماتورایزولمان باشددد تغذیدده ر ی ده دسددتگاه ا مسددتقیما ً‬
‫بوسددی ه ایددن ترانسد ور مدداتور عم ددی مددی گددردد ‪ .‬همچنددین ممکددن اسددت ترانسد ورماتورهایی رابدده اسددم‬
‫ترانس ورماتورایزولمان روی مدار تغذیه هریک از دستگاه ای مورد نظر قرار دارد متاسد انه درایدن‬
‫مورد اگر در مح ی از شبکه اتصال به زمین ایجاد شود چون مدار مسدودی از راه زمدین بوجدود مدی‬
‫ید خ ر برق گرفتگی پیش خواهد مد ‪ .‬برای ج وگیری از خ ر بایدد مراقبت دای دقیدق بده عمدل ورد‬
‫ره شبکه در ول خ ردامال عدایق باشدد ودسدتگاه ای الکتریکدی روی فوندد امنت دا عدایق نصد شدده‬
‫باشد همچنین اگر در پوش ای عایق سدیم ای الکتریکدی ناقدل جریدان عیندی مشداهده شدد بایدد بالفاصد ه‬
‫اقدام به تعمیر یا تعویض ن ا گردد‪.‬‬

‫فرسدودگی ایزو سدیون و تمدا‬ ‫خ رات بدرق گرفتگدی و مدرگ و میدر در وسداتل ندامبرده بع دت‬
‫مستقیم با رابل برق چنانچه ارت نشده باشند بسیار زیاد وگاهی حتمی می باشد‪.‬‬
‫~ ‪~ 12‬‬
 ‫و ر یه ف زات در ساختمان ره اف گیرترین و‬ ‫‪ -1‬ر یه لوله رشی های‬
‫با ترین خ رات را در بر دارند‪.‬‬
‫برای مصارف خانگی‪ ،‬استخرها‪ ،‬پارر ا و نیز در رشاورزی و یره‬ ‫‪ -2‬پمپ های‬
‫‪ -3‬ر یه چراغ و پایه چراغ های پارر ا‪ ،‬چراغ هدای اسدتخر‪ ،‬چرا دای حیدا و محو ده پارر دا‪ ،‬پایده‬
‫چ را ای روشناتی در ش رها‪ ،‬وسایل ف زی از قبیل پل و نرده و یره در معابر عمومی‪.‬‬

‫‪ -4‬ر یه رولرهای بی و رولرهای گازی‬

‫‪ -5‬روره ها و ماشین های برقی برای پخت نان و یره ره با ر وبت همراه می باشند‪.‬‬

‫‪ -6‬چرخ و ف ک ها و ر یه وسایل ت ریحی در پارر ا‬

‫‪ -7‬سماور و پ وپز برقی‪ ،‬بخاری برقی ماشین رختشوتی و ظرفشوتی و سایر لوازم ف زی شپزخانه‬

‫‪ -8‬وان و دوش در حمام در و پنجره و سایر وسایل ف زی در حمام سیم رشی و رابدل رشدی پریزهدای‬
‫منازل و رارخانجات‬

‫ت رارخانجات و وسایل دیگر الکتریکی‬ ‫‪ -9‬ر یه ماشین‬

‫‪ -10‬ر یه دستگاه های بیمارستان و ا اق عمل و دستگاه های دندان پزشکی‬

‫بدین منظور استانداردهای بین الم ی ارتبا ات ن ا را با ارت رامل اجباری نموده است‪.‬‬

‫تامین حفاظت بوسیله اتصال دادن به زمین ‪:‬‬

‫ریقه دیگری ره برای ج وگیری ازخ ر برق گرفتگی موجود می باشد عبارت است از اتصال دادن‬
‫بدنه به زمین در مورد ر یه ق عات ف زی و دستگاه ای الکتریکدی رده ممکدن اسدت درانرخدرا شددن‬
‫روپوش سیم ووصل شدن به بدنه این ق عات تولید جریان خ رناک اتصدالی رندد بدا اجدرای ایدن عمدل‬
‫بدن شخص ره با این دستگاه ا معیو تما پیدا می رند درانشدعا جریدان قدرار مدی گیدرد و مقددار‬
‫شدت جریانی ره به ورشنت از بدن عبور می رند جزیی ا زجریان خ رناک اص ی می باشد و اگدر‬
‫سیم اتصال به زمین به ور صحیح وبا مقاومت رم نص شده با شد شدت جریدانی رده از بددن عبدور‬
‫میکنددد بدده میددزان خ رندداک ‪ 0/025‬مپددر خ رندداک نمددی رسددد ‪ .‬در رارخانجددات بددرای ج ددوگیری از‬
‫خ رعبور جریان از بدن در انر ایجاد اتصالی بین فاز و بدنه دستگاه ای برقی باید بوسدی ه سدیمی بدا‬
‫مقاومت رم وحسا شده بدنه دستگاه ا را به زمین اتصال داد ‪.‬‬

‫~ ‪~ 13‬‬
 ‫تامین حفاظت افراد بوسیله رله دیفرانسیل ‪:‬‬

‫رله دی رانسیل روی موتورها ومصرف رننده ها نص شده و روی اخدتالف جریدان خروجدی دسدتگاه‬
‫عمددل رددرده ودر صددورت ایجدداد اتصددال بدندده در دسددتگاه وفددرار جریددان خ ددا بدده زمددین میددزان جریددان‬
‫خروجی ا ز دستگاه رمتر از جریان ورودی می شود جریان ورودی وخروجی در دوسدیم پدیچ رده در‬
‫دو ج ت مخالف یکدیگر پیچیده شده می رود ‪ .‬در حال عادی ره اتصال بدنه بوجود نیامده جریان هر‬
‫دو سیم پیچ مساوی بوده حوزه مغنا یسی ایجاد نمی شود ولی درانر ایجاد اختالف بین دو جریانی ره‬
‫در این دو سیم پیچ می رود حوزه مغنا یسی ایجاد شده و هسته مغنا یسی باع ق ز مدار می گدردد‬
‫زمان ق ز مدار در حدود‪ 3/1‬نانیه بوده وبه این ریق اتصال به بدنه را در این مدت روتاه ق دز مدی‬
‫رند ودیگر خ ر برق گرفتگی نخواهد داشت ‪.‬‬

‫سیستم ارت وسایل برقی ‪:‬‬

‫از نجاتی ره مقاومت سیم ارت در برابر جریان برق از مقاومت بدن انسان رمتر اسدت ‪ ،‬جریدان بدرق‬
‫از ریق این سیم به زمین منتقل خواهد شد‪.‬دستگاه ای برقی سیار بوسی ه سدیمی رده در دو شداخه ن‬
‫تعبیه شده به پریز مخصوص متصل می گردد‪ .‬برای دستگاه ا و سازه ای بزرگ بایدد تمدامی راب دا‬
‫به یک نق ه به نام چاه ارت (‪ )PEAT EARTH‬متصل گردند‪.‬‬

‫قوس الکتریکی‪:‬‬

‫یابد ‪ ،‬ممکدن اسدت عدایق‬ ‫اگر یک هادی زمین شده یا هادی دیگری ره دارای ولتاژ با یی است تما‬
‫یونیزه شدن هوا شده و مقاومت ن‬ ‫هوای بین ن ا شکسته و باع ایجاد جرقه شود ‪ ،‬این عمل موج‬
‫الکتریکدی یدا‬ ‫را پایین می ورد ‪ ،‬ره این به نوبه خود باع افزایش جریان برق در نتیجه ایجداد قدو‬
‫رک می شود‪.‬حال اگر انسان را یک هادی زمین شده فرض بگیریم ره به یک خ با ولتاژ با بسیار‬
‫با هدادی مدی سدوزد‪ .‬چدون مقاومدت الکتریکدی هدوا‬ ‫الکتریکی بدون تما‬ ‫نزدیک شود به وسی ُه قو‬
‫ردددددددددددددددداهش مددددددددددددددددی یابددددددددددددددددد و سدددددددددددددددد ح وسددددددددددددددددیعی از پوسددددددددددددددددت مددددددددددددددددی سددددددددددددددددوزد‪.‬‬
‫قو های الکتریکی معمو ً با انرژی زیاد ‪ ،‬جابجایی مپراژ با و قوسی رده در هدوا روی مدی دهدد‬
‫همراه هستند‪.‬‬

‫خطرات قوس الکتریکی‪:‬‬

‫الکتریکی دچار جراحت شده اند ‪ ،‬در مرارز‬ ‫هر ساله بیش از ‪ 2000‬ن ر رارگر‪ ،‬ره در نتیجه قو‬
‫سوختگی درمان می شوند‪.‬‬
‫شع ه و درخشندگی ‪ ،‬سریز ات اق می افتد ‪ ،‬ولی نار جراحت سخت ن برای ماه ها ‪ ,‬سال ا یا حتی‬
‫تمام عمر می تواند باقی بماند‪.‬‬
‫الکتریکی تولید اشع ُه ماورای بن ش می رند ره باع جراحتی شبیه به فتا سوختگی می‬ ‫قو‬
‫~ ‪~ 14‬‬
‫گردد‪ .‬اشع ُه ماورای بن ش می تواند به نوبة خود باع حساسیت پوستی و به خصوص حساسیت چشم‬
‫ها شود‪.‬‬
‫الکتریکی می تواند در جریان تم یدات ایمنی و است اده از تج یزات‬ ‫خوشبختانه ‪ ,‬خ رات قو‬
‫ح اظت فردی (‪ )PPE‬مخصوص راهش پیدا رند‪.‬‬

‫فیوز ‪:‬‬

‫وسی ه ای برای ق ز جریان در برق در حقیقت فیوز شیر ا مینان برق است‪ .‬زمانی ره بار الکتریکی‬
‫مدار بیش از حد مجاز باشد قبل از اینکه این امر باع سوختن و یا جرقه الکتریکی در دستگاه بشود‬
‫فیوز می سوزد‬

‫انواع فیوز ها‪:‬‬

‫فیوز خ هوایی یا ح قه ای‬ ‫‪‬‬

‫فیوز دوشاخ ای‬ ‫‪‬‬

‫فیوز فشنگی‬ ‫‪‬‬

‫فیوز اتوماتیک‬ ‫‪‬‬

‫فیوز استوانه ای‬ ‫‪‬‬

‫باید توجه داشت ره هریک از این فیوزها برای جریان خاصی راحی شده اند واست اده ندا مناسد از‬
‫سی رسیدن به شخص یا دستگاه گردد‪.‬‬ ‫ن ا می تواند موج‬

‫اصو ل اولیه ایمنی برق‬

‫قبل از شروع تعمیر وسایل برقی حتما مجوز زم را اخذ نماتید ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫قبل شدروع بده ردار(تعمیر) ر یدد اصد ی بدرق شدبکه را ق دز نمدوده ودر جعبده تقسدیم را ق دل‬ ‫‪‬‬

‫نماتید ‪.‬‬
‫چنانچده امکدان ق دل ردردن جعبده وجدود نداشدته باشدد بدا در وردن فیدوز جریدان بدرق را ق دز‬ ‫‪‬‬

‫نماتید ‪.‬‬
‫فق برقکاران اجازه رار بروی شبکه یا دستگاه را دارند ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫تمامی دستگا های برقی باید دارای سیم ارت باشند‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫تمامی رابل های معیو باید تعویض شود ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫هیچ گاه دو شاخه را با رشیدن از پریز جدا نکنید ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫نکنید ‪.‬‬ ‫هرگز یک سیم برق را بدون عایق را لم‬ ‫‪‬‬

‫~ ‪~ 15‬‬
‫توجه داشته باشید ره ردار در زمدین هدای مر دو بدا وسدایل برقدی مدی تواندد منجدر بده بدرق‬ ‫‪‬‬

‫گرفتگی شود ‪.‬‬

‫فق دستگاه ایی ره ولتاژ ن دا رمتدر از ‪ ۲۰‬ولدت باشدد خ در بدرق گرفتگدی در ن هدا رداهش‬ ‫‪‬‬

‫یافته است ‪.‬‬

‫رابل های برق ره در مسدیر عبدور مروروسدایل نق یده هسدتند را حتمدا بایدد درون یدک لولده یدا‬ ‫‪‬‬

‫چیزی شبیه ن عبور داد ‪.‬‬

‫برای هر دستگاه فیوز مناس را است اده نموده وفیوزهای سوخته را بدرای اسدت اده مجددد سدیم‬ ‫‪‬‬

‫پیچی نکنید ‪.‬‬

‫تش سوز ی ناشی از برق باید با است اده از خاموش رننده های گازی یا پودری م ار نمود‬ ‫‪‬‬

‫~ ‪~ 16‬‬