Khái niệm:

Tưởng tượng là một quá trình tâm lý phản ánh những cái chưa có trong kinh nghiệm của cá nhân bằng
cách xây dựng những hình ảnh mới dựa trên cơ sở những biểu tượng đã có.
(Qúa trình phản ánh nhận thức của con người không chỉ phản ánh sự vật hiện tượng đang trực tiếp tác động như
cảm giác, tri giác, và cũng không phải chỉ phản ánh trong quá khứ như trí nhớ, mà còn phản ánh những cái mình
chưa trải qua, nó có thể:
Hình dung những cái trước kia mình chưa tri giác.
Có thể sáng tạo những vật thể con người chưa từng gặp.
Qúa trình hình dung ra, sáng tạo ra trong tâm lý học gọi là quá trình tưởng tượng.) VD: Một học sinh khi học
một bài học địa lý, bài học lịch sử hoặc tác phẩm văn học thì học sinh đó sẽ hình dung ra trong đầu của mình
qua những lời mô tả của bài học. Hay đơn giản là khi các bạn xem một clip ca nhạc, các bạn sẽ hình dung ra
mình đang trong hoàn cảnh đấy và nhân vật chính trong clip đó là mình vậy.
Tưởng là quá trình phản ánh cái chưa từng có trong kinh nghiệm cá nhân.
(Đó là cái mới, có thể chỉ mới đối với cá nhân, nhưng cũng có thể mới đối với toàn xã hội.)
Như vậy, nếu cảm giác, tri giác phản ánh cái trong hiện tại. Trí nhớ phản ứng cái trong quá khứ, thì
tưởng tượng chính là cái phản ánh trong tương lai.
Tưởng tượng phản ánh bằng cách xây dựng những hình ảnh mới
( Những hình ảnh có xa vời, bay bổng, viễn vông, lãng mạn đến đâu thì chất liệu xây dựng lên nó vẫn phải dựa
vào trên cơ sở những cái đã có trong hiện thực, nhưng qua tưởng tượng được cải biên, được chế biến tạ thành
hình ảnh mới. Ví dụ: Các bạn có thấy con rồng hay nàng tiên cá bao giờ chưa. Ta có thể hình dung ra hình ảnh
con rồng như là đầu giống đầu con sư tử, mình gống thân con rắn, vẩy giống lớp vảy cá, móng giống móng của
chim dữ như đại bàng, cú mèo, diều hâu. Nàng tiên cá thì đầu người, mình cá, vừa sống dưới nước, vừa sống ở
trên cạn.)