BUDVA

Predmet

FINANSIJSKI MENADŽMENT

„UPRAVLJANJE PRIHODIMA KOMPANIJE ”

(seminarski rad)

Predmetni nastavnik Student

Prof. dr Ivo P. Županović Marinela Gjorgieva 38/17

Budva, novembar 2018.

1
SADRŽAJ:
1. UVOD..................................................................................................................................................... 3
2. Značenje i vrste prihoda........................................................................................................................ 4
2.1. Poslovni prihodi ................................................................................................................................ 6
2.2. Vanredni i ostali prihodi .................................................................................................................... 7
2.3. Izvanredni prihodi ............................................................................................................................. 7
2.4. Finansijski prihodi ............................................................................................................................. 8
3. Vremensko razgraničenje prihoda ........................................................................................................ 9
3.1. Formiranje ukupnog prihoda ............................................................................................................ 9
3.2. Raspodjela ukupnog prihoda .......................................................................................................... 10
4. Upravljanje prihodima u Luci Kotor .................................................................................................... 11
4.1. Opšte informacije o preduzeću - istorijat i razvoj kompanije ......................................................... 11
4.3. Nefinansijski pokazatelji.................................................................................................................. 12
5. Zaključak.............................................................................................................................................. 15
Literatura .................................................................................................................................................... 16

2
 1. UVOD

Upravljanje prihodima je primjena disciplinovanog proračuna koji predviđa ponašanje

potrošača na mikro-tržišnim nivoima i optimizuje dostupnost proizvoda i cijenu kako bi povećala
rast prihoda. Glavni cilj upravljanja prihodima jeste prodaja pravog proizvoda pravom kupcu u
pravom trenutku za pravu cijenu i sa pravim paketom. Suština ove discipline je u razumjevanju
potreba potrošača o vrijednosti proizvoda i preciznom uslkađivanju cijena proizvoda, plasmana i
dostpnost u svakim segmentima kupca.

Za svaku poslovnu godinu preduzeće utvrđuje rezultat poslovanja.

Da bi se realno utvrdio poslovni rezultat moraju se ustanoviti ukupni prihodi i ukupni rashodi, jer
su oni osnov za utvrđivanje poslovnog-finansijskog rezultata.

Prihodi su jedna od bitnih determinanti profita tj. dobiti preduzeća. Odavde se naglađšava njihov
značaj za preduzeće, pa se oni moraju zasebno posmatrati, vrijednovati i evidentirati.

3
 2. Značenje i vrste prihoda

Prihodi predstavljaju vrijednost realizovanih učinaka na tržištu. Takođe prihode možemo

objasniti i kako svako povećanje sredstava poslovanja preduzeća bez obaveze njihovog naknadnog
vraćanja. Prihode treba primjeniti na onaj obračunski period u kome su učinci proizvedeni i
potvrdjeni na tržištu. Prihodima odredjenog perioda se smatraju samo oni prihodi koji su i
naplaćeni čime se nastoji obezbjediti likvidnost preduzeća. U slučaju prihoda ne dolazi uvijek do
poklapanje izmedju prihoda i primanja novca, odnosno primanje novca može prethoditi nastanku
prihoda. Prihodi ulaze u obračun rezultata odredjenog perioda na osnovu principa realizacije,
prema kome se pozitivni i negativni periodični rezultati smatraju ostvarenim tek nakon što su
kupoprodajom potvrdjeni na tržištu i koji omogućava utvrdjivanje veličine prihoda, kao i trenutka
kada je on prihvaćen na tržištu. Koristi se još i princip impariteta koji zahtjeva da se evidentni i
mogući gubici iskažu u bilansu uspjeha, nezavisno od toga da li su realizovani.
Prihodi mogu biti:

 redovni – prihodi od prodaje proizvoda, pružanja usluga, ostali prihodi,

finansijski prihodi koji su deo poslovnog plana ili budžeta,
 izvanredni – prihodi nastali zbog neredovnih aktivnosti, troškovi inventara,
naplata potraživanja iz proteklih godina i dr. koji se ne mogu planirati.

Pod prihodima se podrazumjevaju prilivi koji potiču iz:

 redovnih aktivnosti preduzeća

 prihodi povezani sa primanjima.

Vrijednovanje prihoda je vremenska alokacija i iskazivanje prihoda u bilansu uspjeha. U tu svrhu

koriste se sledeći principi:

 Vrijednovanje prihoda na bazi proizvedenih učinaka (pretpostavlja se da su

u trenutku proizvodnje poznati prihodi),
 Vrijednovanje prihoda na bazi naplate prodatih učinaka (prema ovom
principu, trenutak fakturisanja i isporuka proizvoda kupcima nisu dovoljni za priznavanje
prihoda),
 Vrijednovanje prihoda na bazi prodatih učinaka (polazi od toga da je za
alociranje prihoda na obračunske periode dovoljno da su proizvodi fakturisani i isporučeni
kupcima).

Klasifikacija prihoda – cilj klasifikacije je da omogući utvrdjivanje periodičnog rezultata

preduzeća i odredjenih poslovnih odluka. Prihodi preduzeća se mogu klasifikovati prema:

 mjestu nastanka ili aktivnosti preduzeća, koji se djele na: prihode

proizvodnih, trgovinskih, saobraćajnih, osiguravajućih, bankarskih i drugih preduzeća

4
  prema redovnosti i osnovi nastanka, koji se djele na: redovne (poslovni i
finansijski prihodi koji nastaju obavljanjem poslova zbog kojih je preduzeće i osnovano) i
vanredne (prihodi koji nisu neposredno vezani za poslovanje preduzeća, već koji nastaju
usljed izuzetnih pogodnosti, povoljnih okolnosti i slučajnosti na šta preduzeće ne može da
utiče)

Vremensko razgraničenje prihoda po osnovu mjenica – osim što za izmirenje svojih

obaveza prema dobavljačima preduzeće izdaje mjenice ono ih i prima od kupaca. Na ovaj način se
kratkoročna potraživanja od kupaca pretvaraju se u mjenična potraživanja, a kako je rok naplata
mjenice duži od roka naplate potraživanja, to preduzeće ima pravo na kamatu u toku vremenskog
perioda. Preduzeće po ovom osnovu ostvaruje prihod od kamate po osnovu mjenice.

5
 2.1.Poslovni prihodi

Poslovni prihodi predstavljaju prihodi od prodaje proizvoda i usluga, prodaje robe,

aktiviranja učinaka i robe, promjene vrijednosti zaliha i učinaka. Prihodi od prodaje proizvoda i
usluga za proizvodno preduzeće predstavljaju najznačajniju grupu poslovnih prihoda i u zavisnosti
od načina prodaje izazivaju povećanje gotovine, odnosno povećanje potraživanja od kupaca, kada
se prodaja vrši na kredit knjigovodstveno obuhvatanje se vrši zaduženjem odgovarajućih računa
aktive (blagajna, žiro račun, kupci). Popusti odobreni kupcima kao što su rabat i bonifikacija
smanjuju prihode od prodaje i potraživanje od kupaca, te se evidentiraju zaduženjem računa
prihodi od prodaje gotovih proizvoda.

Prihod od prodaje proizvoda priznaje se firmi kada su zadovoljeni sledeći uslovi:

 firma je prenjela na kupca sve značajne rizike od vlasništva nad robom,

 rukovodstvo firme ne zadržava upravljanje koje se povezuje sa vlasništvom,
niti ima dalju kontrolu nad prodatom robom,
 kada je moguće da se iznos prihoda pouzdano mjeri,
 kada je vjerovatno da će poslvna promjena da bude praćena prilivom
ekonomske koristi u firmi i
 kada se troškovi, koji su nastali ili će nastati u vezi sa poslovnom
promjenom, mogu pouzdano izmjeriti. Kada firma koristi sopstvene proizvode ili robu za
sopstvenu krajnju potrošnju, prihod se priznaje u momentu korišćenja, uz istovremeno
priznavanje rashoda po ovom osnovu na isti način kao kod eksterne prodaje.

Proizvode i robu koju je firma prodala i prikazala kao prihod, ako kupac iz bilo kojih
razloga robu vrati, a firma prihvati povraćaj, utvrdjuje se postupak povraćaja a knjiženje se obavlja
na dva načina:

 ako je roba prodata i vraćena u istom obračunskom periodu povraćaj

proizvoda i robe poništava zaduženje dužnika, bez obzira da li je dužnik izvršio isplatu i
 ako je roba prodata u jednoj, a vraćena u drugoj godini, povraćaj se knjiži
zaduženjem zaliha odobrenjem firmi koja je izvršila povraćaj.

6
 2.2.Vanredni i ostali prihodi

Neposlovne prihode preduzeće ostvaruje prodajom imovine, a ne svojih učinaka. Pri tome
predmet prodaje mogu biti osnovna sredstva koja su za dato preduzeće izgubila upotrebnu
vrijednost, zalihe materijala koje se više ne koriste u proizvodnom procesu ili hartije od vrijednosti
čijom se prodajom želi doći do potrebnih likvidnih sredstava. Prodaja pomenutih oblika imovine
vrši se po prodajnim cenama koje mogu biti više ili niže od njihovih nabavnih vrijednosti. To
zapravo znači da pri prodaji imovine može biti ostvaren prihod ili rashod.Zalihe materijala koje su
zbog promjene proizvodnog programa izgubile upotrebnu vrijednost za preduzeće takodje se
izlažu prodaji.Viškovi na pojedinim oblicima imovine, gotovini, materijalu, gotovim proizvodima,
primljeni pokloni, naplaćena otpisana potraživanja predstavljaju najbolje primjere vanrednih
prihoda.

2.3.Izvanredni prihodi

Izvanredni prihodi su neplanirani i neočekivani prihodi, to su prihodi koji se odnose na

protekle godine, a i oni koji nastaju ali ne obavljanjem djelatnosti preduzeća.
Izvanredni prihodi nastali tokom poslovne godine su:

 prihodi od dotacija, pomoći i primljenih nagrada,

 prihodi od primljenih odobrenja, popusta,
 prihodi od prodaje stalne imovine i viškovi stalne imovine,
 viškovi novca i vrednosnih papira,
 neplaćena otpisana potraživanja,
 naknade šteta, naplaćeni penali,
 otpis obaveza prema dobavljačima i otpis obaveza po primljenim avansima
ili zajmovima.

7
 2.4.Finansijski prihodi

Finansijski prihodi nastaju na osnovu dugoročno plasiranih novčanih sredstava i

kratkoročno plasiranih novčanih sredstava.Upravljanje finansijskim sredstvima preduzeća dovodi
do nastanka finansijskih prihoda kada preduzeće svoja slobodna novčana sredstva plasira u druga
preduzeća ili finansijske institucije. U finansijske prihode ubrajamo: kamate, neiskorišćeni kasa
skonto, pozitivne kursne razlike, prihode od posjedovanja udjela drugih preduzeća.
Ovi prihodi ili povećavaju gotovinu preduzeća ili imaju za posledicu povećanje potraživanja.
Knjigovodstveno se obuhvataju zaduženjem odgovarajućih računa aktive i odobrenjem računa
finansijskih prihoda. Kamata se može definisati na više načina. Autori je u literaturi uglavnom
definišu kao naknadu korišćena finansijskih sredstava ili cijenu upotrebe kapitala. Kamata
predstavlja dohodak zajmovnog kapitala.

Prihodi od finansiranja su:

 prihodi od kamata (redovnih, ali i zateznih),

 prihodi od dividendi,
 prihodi od revalorizacije uloga u bankama i od revalorizacije potraživanja,
 prihodi od ostalih interesa i slični prihodi s povezanim i nepovezanim
preduzećima,
 prihodi od berzanskih transakcija i ostali prihodi od finansiranja.

Prihod od kamate se može javiti pri:

 davanju finansijskih sredstava na zajam,

 preuzimanju hartija od vrednosti pre njihovog dospeća.

Kamate se mogu klasifikovati kao:

 ugovorna kamata,
 ugovorna zatezna kamata,
 zakonska zatezna kamata.

Pozitivne kursne razlike takodje predstavljaju finansijski prihod. Da bi nastale pozitivne kursne
razlike preduzeće mora imati potraživanja ili obaveze u valuti i mora doći do promjene kursa
domaće u odnosu na stranu valutu. Ako preduzeće posjeduje potraživanja u valuti, tj. potraživanja
prema inostranim kupcima, tada će se pozitivna kursna razlika javiti u slučaju devalvacije domaće
valute jer će za isti iznos valute biti naplaćen viši iznos u domaćoj valuti.
Nasuprot ovome, da bi pri postojanju obaveza prema inostranstvu nastale pozitivne kursne razlike
potrebno je da kurs domaće u odnosu na stranu valutu poraste, odnosno da dodje do revalvacije,
tako da za izmirenje obaveza prema inostranstvu treba manje domaće valute.

Posjedovanje akcija drugih preduzeća može takodje donjeti prihod i to u obliku dividende.
Dividenda je dio dobitka akcionarskog društva koji pripada vlasniku akcija.

Prihodi se priznaju u obračunskom roku kada se i obračunavaju.

8
 3. Vremensko razgraničenje prihoda

Proizvodni ciklus je neprekidan, kružnog toka, a pošto se svi prihodi nastali u jednom
proizvodnom ciklusu ne naplate, preduzeće je prinudjeno da koristi račune vremenskih
razgraničenja, a sve zarade tačnosti računovodstvenih izveštaja.
Vremensko razgraničenje prihoda javlja se u dva slučaja i to kao:

 unaprijed naplaćeni prihodi i

 obračunati a nenaplaćeni prihodi.

U kategoriju unaprijed naplaćenih prihoda ubrajamo one prihode koji su naplaćeni, a koji će nastati
u budućem periodu. Savremeno poslovanje ne praktikuje da se prihodi unapred naplaćuju, ali radi
prevencije, ponekad i to može da bude slučaj. Kada preduzeće želi da se osigura od rizika ono
naplaćuje prihode unapred (npr. prihod od zakupnine). Veoma često se odredjeni prihodi naplaćuju
poslije njihovog nastanka. Takvi slučajevi se onda evidentiraju na računima aktivnih. vremenskih
razgraničenja jer oni za preduzeće još nisu naplaćeni. Da bi se unapred obračunali prihodi
preduzeće mora raspolagati odredjenim informacijama o tim prihodima, najčešće se dešava da se
obračunavaju nefakturisana roba i usluge. U obračunate prihode mogu se uvrstiti prihodi od
proizvoda, usluga itd. Ovi prihodi nisu naplaćeni u ovom obračunskom periodu već su u vezi sa
prihodima koji će nastati u budućnosti.

3.1.Formiranje ukupnog prihoda

Ukupni prihod je finansijski izraz vrijednosti realizovanog autputa projekta. Prihod

dobijamo ako količine prodanih proizvoda, roba i usluga pomnožimo s njima pripadajućim
cijenama. Zavisno od tipa investicijskog projekta moguće je navesti dva modaliteta formiranja
ukupnog prihoda: formiranje ukupnog prihoda u proizvodnji i u trgovini. Ukupni prihod se
realizuje na tržištu ali i putem premija subvencija, kompenzacija, regresa, izvoznih premija i sl.
Može se dogoditi da zbog naglašenog interesa za proizvodnju nekog proizvoda država daje
subvencije ili premijama podstiče izvoznu konkurentnost. Kod formiranja ukupnih prihoda u
trgovini se javlja veliki broj heterogenih artikala a maloprodajna cijena se formira na nekoliko
načina. To su franco skladište dobavljača, franco skladište kupca i odredjena maloprodajna cijena.
Ukupni prihodi trgovine čija trgovačka marža, rabat i ponekad kasa skonto. Trgovina je djelatnost
koja robu prodaje krajnjem korisniku pa ima zadatak da prodajom prikupi i porez na promet koji
je izravan prihod državi.

9
 3.2. Raspodjela ukupnog prihoda

Raspodjela ukupnog prihoda analitički je postupak kojim se rasporedjuje ukupni prihod.

Ta raspodjela je iskazala u računu dobiti i gubitka i time utvrdjujemo uspjesnost poslovanja.
Raspodjelom prihoda izdvajaju se sredstva za pokriće uloženog kapitala, materijala i rada, za
pokriće troškova finansiranja, za opštu potrošnju (poreze) i za vlasnike preduzeća (dividende ili
udeo u dobiti, rezerve i zadržanu dobit).
Račun dobiti i gubitaka ima sledeću strukturu:

 ukupni prihod,
 ukupni rashod,
 bruto – dobit (razlika izmedju ukupnih prihoda i rashoda),
 porezi (bruto-dobit je osnova za izračunavanje poreza,
 neto-dobit koja se dijeli na: rezerve (zakonske, statutarne, rezerve za vlastite
dionice), dividende (obične, povlaštene) i zadržana dobit.

10
 4. Upravljanje prihodima u Luci Kotor
4.1.Opšte informacije o preduzeću - istorijat i razvoj kompanije

“Luka Kotor” A.D. Kotor je privredno društvo registrovano za vršenje usluga u

međunarodnom pomorskom saobraćaju. Svoje registrovane djelatnosti od osnivanja vrši na adresi
poslovnog sjedišta u Kotoru, Park Slobode br.1.

Postojeće privredno društvo pravni je sljedbenik RO “Luka Kotor”, koja je osnovana Odlukom
Skupštine opštine Kotor od 12. jula 1988. godine. Nastale izmjene u zakonodavstvu uslovile su i
promjenu naziva preduzeća u Društveno preduzeće, koje je odlukom Skupštine opštine Kotor, od
27. januara 1992. godine, organizovano kao Javno preduzeće “Luka” Kotor.

Kao rezultat primjene Zakona o privrednim društvima, organizovano je postojeće Akcionarsko

društvo za usluge u međunarodnom pomorskom saobraćaju “Luka Kotor” A.D. Kotor,
registrovano u Centralnom registru Privrednog suda u Podgorici, dana 13.09.2002. godine, pod
registracionim brojem 4-0006142/001.1

4.2.Osnovni proizvodi i usluge koje preduzeće nudi

“Luka Kotor” A.D. Kotor vršeći registrovane djelatnosti nudi klijentima sa dominantnog
međunarodnog tržišta usluge priveza, odveza, pilotaže plovila, transfera putnika, ukrcaja i iskrcaja
putnika i prtljaga, odvoza otpada sa plovila, usluga marine kroz privez i čuvanje plovila u zimskom
periodu, snabdijevanje plovlila vodom i dr. Sve ulsuge i cijene usluga Društva su specificirane i
objavljene u Tarifama lučkih naknada i drugih ulsuga (“Službeni list CG” br. 28/16 i 59/16).

ISKAZ O UKUPNOM REZULTATU – BILANS USPIJEHA (PRIHODI)

Redni Pozicija Redni 2014 2015 2016 2017
broj broj
I POSLOVNI PRIHODI (202 do (206) 201 2.724.954€ 3.284.527€ 3.472.094€ 3.240.839€
1 Prihodi od prodaje 202 2.724.954€ 3.283.652€ 3.461.696€ 3.234.969€
2 Prihodi od aktiviranja učinaka i robe 203
3 Prihodi od vrijednosti zaliha učinaka 204
4 Smanjenje vrijednosti zaliha učinaka 205
5 Ostali poslovni prihodi 206 875€ 10.398€ 5.870€

1
Preuzeto sa sajta: http://www.portofkotor.co.me/

11
 4.3.Nefinansijski pokazatelji

Pod kvalitativnim pokazateljima poslovanja Luke Kotor A.D. podrazumjevamo pored

finansijskih i nefinansijske pokazatelje - kvalitet proizvoda, kvalitet usluge - predstavljene kroz
kvantitativne parametre, tačnije promet putnika i brodova.
Luka Kotor A.D. Kotor je u izvještajnoj 2017.godini obavljala djelatnost pružanja lučkih usluga u
međunarodnom i domaćem pomorskom saobraćaju kroz dva pravca – pružanje lučkih usluga
brodovima i jahtama. Za period od 01.01. do 31.12.2017.godine Luka Kotor A.D. Kotor je postigla
izuzetne rezultate. Ukupno je ostvareno 430 dolazaka brodova sa 532.387 putnika i 211.621
članom posade. Ukupan broj dolazaka jahti za ovaj period iznosi 1838 sa 8630 putnika. U odnosu
na 2016.g. kada je ostvareno 488 dolazaka brodova (487 kruzera i 1 vojni brod) konstatujemo
smanjenje broja dolazaka kruzera za 11.7% i putnika za 0,53%. Ovdje treba navesti da je kruzing
sezona 2016.godine karakteristična po povećanju broja dolazaka kruzera u ovom dijelu
Mediterana, a kao posledica bezbjedonosnih dešavanja u Turskoj gdje je npr. za luku Istanbul
zabilježen pad od čak 93,8% putnika. Kada gledamo evidenciju jahti primjecujemo povecanje
broja dolazaka za 9,8% I putnika na jatama za 4.08%.

Grafikon 1. Ostvareni promet brodova u luci za period 2008 – 2017. god

12
 Prema zvaničnim informacijama o Luki saznajemo da je Luka u prethodnih godina postala
prepoznatljiva kao jedna od prvih destinacija za novoizgradjene brodove, kao što su m/v Viking
Sky i m/v Viking Sun kompanije Viking Ocean Cruises, m/v Majestic Princess kompanije Princess
Cruisess, te m/v Silver Muse kompanije Silver Cruises. Sve ovo je važno za promociju, ali i za
ostvarivanje većeg prihoda.

Mjesec Broj dolazaka Broj putnika

brodova
Januar 4 310
Februar 4 181
Mart 11 3951
April 23 36764
Maj 56 71727
Jun 54 71748
Jul 59 77400
Avgust 62 86294
Septembar 71 77905
Oktobar 55 67578
Novembar 21 27798
Decembar 10 10731
UKUPNO: 430 532387
Tabela 2 Pregled prometa brodova i putnika u lučkom dijelu Luke Kotor (kvantitivni pokazatelj)

13
Grafikon 2. Ostvareni promet jahti u luci za period 2008 – 2017. god.2
Na osnovi analize možemo procjeniti da je Luka Kotor u 2017 imala najveći broj uplovljenih jahte.

Mjesec Broj jahti Broj putnika

Januar 1
Februar 3
Mart 5 2
April 37 136
Maj 193 768
Jun 308 1481
Jul 416 2056
Avgust 449 2325
Septembar 291 1331
Oktobar 113 468
Novembar 22 63
Decembar
UKUPNO: 1838 8630
Tabela 3 Pregled prometa jahti i putnika u marinskom dijelu Luke Kotor (kvantitivni pokazatelj)
za 2017 god.
Iz Tabele br.3 možemo da vidimo da je najveći promet jahti ostvaren u avgustu sa učešćem
26,87%, a učešće mega jahti u ukupnom brojem dolazaka je 20,95%

2
Grafikon je preuzet sa sajta: http://www.portofkotor.co.me/

14
 5. Zaključak

Polazeći od osnove nastanka i uticaja na imovinu, prihodi se mogu definisati kao povećanje
sredstava preduzeća proisteklih iz prodaje učinaka, finansijskih plasmana i prodaje imovine
preduzeća. Pri obračunu totalnog (ukupnog) rezultata preduzeća između prihoda i naplata i rashoda
i isplata postoji vremenska i kvantitativna podudarnost. To je i razlog zbog čega totalni rezultat
preduzeća može biti obračunat kao razlika između naplata i isplata, odnosno sto račun uspjeha pri
obračunu totalnog rezultata predstavlja čist račun novca.

Kada se, međutim, utvrđuje periodični rezultat tada se zbog postojanja nedovršenih poslovnih
operacija javlja kvantitativna vremenska neusklađenost između prihoda i naplata i rashoda i
isplata. Tokovi rentabiliteta od kojih su prihodi pozitivna veličina, a rashodi negativna, su
determinante periodičnog rezultata. Ovo ne znači ništa drugo već da je za obračun periodičnog
rezultata bitno da li je prihod nastao u datom obračunskom periodu, a irelevantno je da li je on u
tom periodu naplaćen.

Prihodi u privrednom subjektu predstavljaju prodajnu vrijednost prodatih proizvoda, trgovinske

robe i materijala, kao i obavljenih usluga, a dodaju se i neke druge vrijednosti koje povećavaju
poslovni rezultat u odredjenom periodu. Mogu se raščlaniti na prihode od poslovanja, vanposlovne
i vanredne prihode. Prihodi su povećanja privrednih koristi u obliku priliva ili povećanja imovine
ili smanjenja obaveza koja imaju za posljedicu povećanje kapitala. Ulaganja dioničara ili članova
društva u kapital društva ne smatraju se prihodima. U prihode se uključuju bruto prilivi privrednih
koristi i potraživanja poreznog obveznika za njegov račun, osim PDV-a i drugih naknada koji se
naplaćuju u korist trećih osoba.

U komisionom i zastupničkom odnosu u prihode komisionara ili zastupnika uključuju se samo

iznosi provizije ili druge naknade. U prihode razdoblja za koje se utvrdjuje porez uključuju se
bruto povećanja privrednih koristi za isporučena dobra, obavljene usluge i po drugiosnovama do
kraja tog razdoblja. Kod utvrdjivanja prihoda od isporuke dobara danom isporuke podrazumeva
se dan kada je primatelju omogućeno privredno raspolaganje dobrima. Kod utvrdjivanja prihoda
od usluga u prihode uključuju se i bruto povećanja privrednih koristi koja se odnose na usluge
izvršene do kraja tog razdoblja, a za usluge koje se obavljaju kroz više poreznih razdoblja prihodi
se priznaju srazmjerno stepenu dovršenosti u poreznom razdoblju.

Posjedovanje akcija drugih preduzeća može takodje donjeti prihod i to u obliku dividende.
Dividenda je dio dobitka akcionarskog društva koji pripada vlasniku akcija. Prihodi se priznaju u
obračunskom roku kada se i obračunavaju.

15
Literatura

 Vladan Pavlović „Računovodstvo“, Megatrend univerzitet

 https://en.wikipedia.org/wiki/Revenue_management
 Dr. Slavko Vukša „Finansijsko računovodstvo“, 2006.
 http://www.portofkotor.co.me/
 Vešović V. „ Menadžment u saobraćaju“ , Beograd
 Vujica Lazovic „ Menadžment”, Ekonomski faklutet Podgorica (2005)

16