Skripta Za Microsoft Office Excel 2007

MICROSOFT OFFICE EXCEL 2007 | 1
Sadržaj
1. UVOD U MICROSOFT OFFICE EXCEL 2007 .................................................................................................................... 3
1.1. POKRETANJE PROGRAMA MICROSOFT EXCEL 2007.................................................................................................. 3
1.2. IZGLED PROZORA MICROSOFT EXCEL-A 2007 ........................................................................................................... 4
2. RAD SA RADNIM KNJIGAMA (WORKBOOKS) .............................................................................................................. 8
2.1. KREIRANJE NOVE RADNE KNJIGE .............................................................................................................................. 8
2.2. SPAŠAVANJE RADNE KNJIGE ................................................................................................................................... 10
2.3. PRIPREMA RADNE KNJIGE ZA PRINTANJA (PRINT PREVIEW) ................................................................................... 12
2.4. PRINTANJE RADNE KNJIGE ...................................................................................................................................... 14
3. RADNI LISTOVI (WORKSHEETS) ................................................................................................................................. 16
3.1. UMETANJE NOVOG RADNOG LISTA ........................................................................................................................ 16
3.2. BRISANJE RADNOG LISTA ........................................................................................................................................ 17
3.3. PROMJENA IMENA RADNOM LISTU ........................................................................................................................ 18
3.4. PREMJEŠTANJE I KOPIRANJE RADNOG LISTA .......................................................................................................... 19
4. UNOS I OBRADA PODATAKA .................................................................................................................................... 20
4.1. KRETANJE RADNOM TABELOM ............................................................................................................................... 20
4.2. OZNAČAVANJE ĆELIJA ............................................................................................................................................. 21
4.3. UNOS PODATAKA U ĆELIJE ...................................................................................................................................... 23
4.4. PROMJENA PODATAKA I BRISANJE SADRŽAJA ĆELIJE .............................................................................................. 24
4.5. PREMJEŠTANJE I KOPIRANJE SADRŽAJA ĆELIJA ....................................................................................................... 25
4.6. KREIRANJE NOVE LISTE ZA AUTOMATSKU ISPUNU (CUSTOM LISTS)....................................................................... 27
4.7. AUTOMATSKA ISPUNA PODATAKA U NIZU ............................................................................................................. 29
4.8. AUTOMATSKI UNOS ISTIH PODATAKA (FILL) ........................................................................................................... 31
4.9. AUTOMATSKA ISPUNA ĆELIJA POSEBNIM ZNAKOVIMA ......................................................................................... 32
4.10. LOMLJENJE TEKSTA U ĆELIJAMA ............................................................................................................................. 33
5. UREĐIVANJE RADNE TABELE .................................................................................................................................... 34
5.1. FORMATIRANJE ĆELIJA............................................................................................................................................ 34
5.2. UMETANJE REDOVA, KOLONA I ĆELIJA ................................................................................................................... 38
5.3. BRISANJE REDOVA, KOLONA I ĆELIJA ...................................................................................................................... 41
5.4. PROMJENA VELIČINE ĆELIJA, KOLONA I REDOVA .................................................................................................... 44
6. UPOTREBA MATEMATIČKIH FORMULA I FUNKCIJA .................................................................................................. 46
6.1. RAČUNANJE OSNOVNIH MATEMATIČKIH FORMULA .............................................................................................. 46
6.2. UMETANJE GOTOVIH FUNKCIJA.............................................................................................................................. 46
6.3. RAČUNANJE SUME (SUM) ....................................................................................................................................... 49
6.4. RAČUNANJE PROSJEKA (AVERAGE) ......................................................................................................................... 54
6.5. NAJMANJA I NAJVEĆA VRIJEDNOST ........................................................................................................................ 59
6.6. FUNKCIJA IF ............................................................................................................................................................. 61
6.7. APSOLUTNE I RELATIVNE ADRESE ĆELIJA ................................................................................................................ 65
6.8. KORIŠTENJE REFERENCI SA DRUGIH STRANICA ....................................................................................................... 68
7. DODAVANJE GRAFIČKIH OBJEKATA RADNOM LISTU ................................................................................................ 68
7.1. UMETANJE SLIKE SA RAČUNARA (INSERT PICTURE FROM FILE) .............................................................................. 68
7.2. UMETANJE SLIKE IZ CLIPART GALERIJE (INSERT PICTURE FROM CLIP ART).............................................................. 69
7.3. UREĐIVANJE SLIKA I CLIPART-A ............................................................................................................................... 71
7.4. CRTANJE U EXCEL -U................................................................................................................................................ 71
7.5. KREIRANJE I MODIFICIRANJE GRAFIKONA............................................................................................................... 73
7.6. UREĐIVANJE GRAFIKONA........................................................................................................................................ 74
7.7. UMETANJE KOMENTARA ........................................................................................................................................ 79
7.8. KREIRANJE LINKOVA (HYPERLINK) .......................................................................................................................... 83
8. SORTIRANJE I FILTRIRANJE PODATAKA (SORT & FILTER) ........................................................................................... 87
8.1. SORTIRANJE PODATAKA.......................................................................................................................................... 87
Stranica |2
8.2. FILTRIRANJE PODATAKA ......................................................................................................................................... 89

9. USLOVNO FORMATIRANJE (CONDITIONAL FORMATTING) ....................................................................................... 93
9.1. OSNOVNE VRSTE USLOVNOG FORMATIRANJA ....................................................................................................... 93
9.2. SPECIFICIRANJE USLOVNOG FORMATIRANJA ......................................................................................................... 97
9.3. UKLANJANJE USLOVNOG FORMATIRANJA ............................................................................................................ 101
9.4. LOCIRANJE ĆELIJA KOJE SADRŽE USLOVNO FORMATIRANJE................................................................................. 102
9.5. PRIMJERI FORMULA ZA USLOVNO FORMATIRANJE .............................................................................................. 103
10. VALIDACIJA PODATAKA (DATA VALIDATION) ......................................................................................................... 105
10.1. ODREĐIVANJE KRITERIJA ZA VALIDACIJU PODATAKA ........................................................................................... 105
10.2. TIPOVI KRITERIJA ZA VALIDACIJU .......................................................................................................................... 108
10.3. KREIRANJE PADAJUĆE LISTE .................................................................................................................................. 109
10.4. KORIŠTENJE FORMULA ZA VALIDACIJU PODATAKA .............................................................................................. 110
10.5. PRIMJERI FORMULA ZA VALIDACIJU PODATAKA ................................................................................................... 110
1. UVOD U MICROSOFT OFFICE EXCEL 2007

Microsoft Excel 2007 spada u skupinu programa za rad sa tabelarnim podacima, koji omogućava
organizovanje podataka u liste, nakon čega se mogu koristiti za zbirni prikaz podataka, njihovo
upoređivanje i grafičko predstavljanje. Na primjer, Excel može da izračuna sumu, prosječnu
vrijednost ili maksimalnu vrijednost prodaje u toku datog dana, da nacrta grafikon koji prikazuje
procentualnu prodaju pojedinih proizvoda, kao i da uporedi vrijednost ukupne prodaje u toku
jednog dana sa ukupnom prodajom u drugim danima. Bitna karakteristika sistema za rad sa
tabelarnim podacima jest kreiranje formula za računanje koje se automatski primjenjuju uvijek kada
se ažuriraju podaci. Drugim riječima omogućeno je automatsko preračunavanje nad podacima koji
se mijenjaju i zapisivanje novih vrijednosti preko postojećih. Pomoću Excela se mogu na
jednostavan način kreirati grafikoni koji grafički predstavljaju i upoređuju podatke.
Excel se može koristiti i za standardne radnje nad bazama podataka kao što su sortiranje ili
prikazivanje podataka po nekom kriteriju. Ustvari, Excel omogućuje kreiranje i održavanje
jednostavnih baza podataka, a korisnika oslobađa potrebe da informacije drži u jednom programu a
proračune u drugom.
Interakcija sa drugim programima unutar Windows operativnog sistema je također jedna od odlika
Excela. U Excel se mogu umetati tekstovi, slike ili datoteke kreirane u drugim programima, pomoću
filtera među kojima su svi najznačajniji formati.
1.1. POKRETANJE PROGRAMA MICROSOFT EXCEL 2007

1. Kliknite na START dugme u donjem lijevom uglu ekrana (→Start→All Programs
→Microsoft Office →Microsoft Office Excel 2007).
Slika 1.1. Pokretanje Microsoft Excel 2007 programa preko START dugmeta.
Stranica |4
2. Dvostruki klik na shortcut (kraticu) Microsoft Office Excel 2007, ukoliko se kratica nalazi na
desktop-u.
Slika 1.2. Pokretanje Microsoft Excel 2007 programa, pomoću kratice sa desktop-a
1.2. IZGLED PROZORA MICROSOFT EXCEL-A 2007

Kada počnete sa radom u Excel 2007 programu primijetit ćete da ima dosta sličnih karakteristika
prijašnjim verzija Excel-a. Neke opcije su standardne za sve Windows programe, kao što je
Naslovna traka sa nazivom programa i trenutno otvorene radne knjige, kao i sa dugmadima za
minimiziranje prozora programa , smanjenje/povećanje prozora i izlaz iz programa .
Također ćete primijetiti da ima i dosta novih opcija koje možete koristiti. Tri elementa na koje treba
obratiti pažnju u Excel-u 2007 programu su: Microsoft Office Button (Microsoft Office Dugme),
Quick Access Toolbar (Alatna traka za brz pristup) i Ribbon (Glavna traka).
Slika 1.3. Izgled MS Excel 2007 prozora

1.2.1. Microsoft Office Dugme (Microsoft Office Button)
Microsoft Office Dugme (Microsoft Office Button) sadrži mnoge opcije koje su se nalazile u
File meniju u prijašnjim verzijama Excel-a. Ovo dugme dozvoljava kreiranje nove radne knjige
(workbook), otvaranje neke već postojeće radne knjige (Open), Save, Save As, Print, Prepare,
Send, Publish i Close opcije.
Slika 1.4. Microsoft Office Dugme
1.2.2. Alatna traka za brz pristup (Quick Access Toolbar)
Slika 1.5. Izgled Alatne trake za brz pristup
Alatna traka za brz pristup je traka koju sami možete uređivati i postavljati na nju komande
koje vi želite. Možete je smjestiti iznad ili ispod glavne Trake (Ribbon). Da biste promijenili
lokaciju Alatne trake za brz pristup (postavili je ispod glavne trake), kliknite na strelicu na kraju
ove trake i naredbu →Show Below the Ribbon.
Slika 1.6. Postavljanje Quick access Toolbar-a ispod glavne Trake
Također možete postavili dodatne opcije (dugmiće) na Alatnu traku za brz pristup, desni klik
na bilo koju opciju iz Office dugmeta ili sa glavne Trake (Ribbon) i kliknite na naredbu →Add
to Quick Access Toolbar, opcija na koju ste kliknuli biće dodata na Alatnu traku za brz pristup.
Stranica |6
Slika 1.7. Postavljanje dodatnih dugmića na Alatnu traku za brz pristup
1.2.3. Glavna Traka (Ribbon)
Slika 1.8. Izgled glavne Trake (Ribbon)
U prijašnjim verzijama Excel-a, ispod naslovne trake nalazila se je traka sa menijima, dok
Microsoft Excel 2007 ima novi izgled, umjesto trake sa menijima imamo Glavnu traku (Ribbon)
sa karticama.
Glavna Traka (Ribbon) je panel koji se nalazi u gornjem dijelu Excel prozora. Ona na sebi ima
osam kartica (tabova): Home, Insert, Page Layouts, Formulas, Data, Review, View i Add-Ins.
Svaka kartica podijeljena je na grupe koje su slične po svojoj funkcionalnosti u pogledu kreiranja i
uređivanja Excel-ovih radnih knjiga. Naredbe koje se često koriste su prikazane na Traci (Ribbon),
a da biste vidjeli sve dodatne opcije neke grupe potrebno je kliknuti na strelicu lociranu u desnom
donjem uglu okvira te grupe .
Slika 1.9. Otvaranje svih dodatnih opcija neke grupe
Kartice (tabovi) koje se nalaze na glavnoj traci, sadrže sljedeće grupe:
 Home: Clipboard, Font, Alignment, Number, Styles, Cells i Editing.

 Insert: Tables, Illustrations, Charts, Links i Text.
 Page Layouts: Themes, Page Setup, Scale to Fit, Sheet Options i Arrange.
 Formulas: Function Library, Defined Names, Formula Auditing i Calculation.
 Data: Get External Data, Connections, Sort & Filter, Data Tools i Outline.
 Review: Proofing, Comments i Changes.
 View: Workbook Views, Show/Hide, Zoom, Window i Macros.
 Add-Ins: Menu Commands i Custom Toolbars.
1.2.4. Traka za formule

Ispod glavne trake (Ribbon) nalazi se traka za formule, koja se sastoji se od sljedećih dijelova: polje u
kojem se prikazuje adresa trenutno aktivne ćelije, dugmadi za unos podataka i polja za formule i
unos podataka. Polje za formule i unos podataka prikazuje stvarnu vrijednost označene ćelije ako
ćelija sadrži formulu u ovoj traci će se prikazati tačna formula označene ćelije a u ćeliji će biti prikazan
samo rezultat te formule (prividna vrijednost ćelije). U ovo polje također možete vršiti i unos
podataka, tako što prvo označite ćeliju u koju želite unijeti podatke a potom u polje unesete podatak, da
biste potvrdili unos kliknite na dugme Enter a da otkažete unos kliknite na dugme Cancel . Dok
dugme Insert Function služi za umetanje određene funkcije (formule) u ćeliju.
Slika 1.10. Izgled Trake za formule (Formula bar)
1.2.5. Radna površina
Glavni elementi programa Microsoft Excel-a su: radna knjiga (workbook), radni list (worksheet)
i radna tabela. Radna knjiga je elektornski dokument koji sadrži različite vrste podataka, ona u
stvari predstavlja kolekciju više radnih listova.
Kada pokrenete program Microsoft Excel otvori se prazna radna knjiga (Book 1), unutar koje se
nalaze tri radna lista (Sheet1, Sheet2 i Sheet3). Na dnu radne tabele sa lijeve strane nalaze se
dugmići i kartice (tabovi) za kretanje po radnim listovima.
Slika 1.11. Kartice (tabovi) za kretanje po radnim listovima
Radna površina Excel-a u stvari predstavlja Radnu tabelu trenutno otvorenog radnog lista. Radna
tabela se sastoji od vertikalnih kolona (columns) i horizontalnih redova (rows). Redovi su označeni
brojevima, a kolone slovima. Program Excel sadrži 65 536 redova i 256 kolona.
Ćelija (cell) predstavlja najosnovniji dio radne knjige i to je polje gdje se kolona i red sijeku. U
ćelije unosite pojedinačne podatke koji mogu biti korišteni za različite vrste kalkulacija (obračuna).
Adresu ćelije ili referencu ćelije, određuju broj reda i slovo kolone u kojoj se određena ćelija nalazi.
Na primjer, ćelija u gornjem lijevom uglu prozora radne knjige sadrži referencu A1 (adresu ćelije).
Svaka radna knjiga treba da sadrži informacije o jedinstvenoj kategoriji, kao što su recimo proizvodi,
klijenti ili prodaja, dok se u radnim listovima nalaze informacije o podskupovima date kategorije, pri
čemu to mogu biti različite vrste proizvoda, glavni i srodni klijenti, kao i podaci o prodaji po mjesecima.
Na primjer, možete za određenu trgovačku firmu izraditi radnu knjigu koja sadrži podatke o
proizvodima u prodajnim objektima te firme. Prvi radni list može posjedovati informacije o namještaju,
drugi o sportskoj opremi a treći o kućanskim aparatima.
1.2.6. Statusna Traka (Status bar)
Sasvim na dnu ekrana nalazi se Statusna traka (Status bar) koja sa lijeve strane prikazuje stanje
trenutno aktivne ćelije. Ready – znači da je ćelija spremna za unos podataka, a kada počnete unositi
podatke u ćeliju ovaj natpis će se promijeniti u riječ Enter. Što znači da kada završite sa unosom
Stranica |8
podataka trebate kliknuti na tipku Enter na tastaturi, da potvrdite unos. Ova traka također služi i za
automatsko računanje podataka iz radne tabele o čemu će biti više govoru u poglavlju o funkcijama.
Slika 1.12. Izgled Statusne trake (Status bar)
Sa desne strane Statusne trake nalazi se (Zoom) pomak za uvećanje ili smanjenje prikaza radnog
lista u procentima i dugmadi za različite prikaze radnje knjige.
Postoje tri osnovna prikaza radne knjige:
 Normal (normalan ili standardni prikaz Excel-ove radne knjige),

 Page Layout (prikaz radne knjige na stranicama kao za printanje),
 Page Brake Preview (prikaz za podešavanje prekida stranice – lomljenja stranice).
2. RAD SA RADNIM KNJIGAMA (WORKBOOKS)

2.1. KREIRANJE NOVE RADNE KNJIGE
Da biste kreirali novu radnu knjigu u Excel-u:
1. Kliknite na Microsoft Office Dugme , naredbu →New ili pritisnite istovremeno dugmadi
(CTRL + N) na tastaturi.
Slika 2.1. Kreiranje nove radne knjige (New)

2. Pojavit će se dijaloški okvir New Workbook, u kojem izaberete tip radne knjige koji želite
kreirati. Ako želite početi od prazne radne knjige onda u dijaloškom okviru sa lijeve strane
birate opciju →Blank and recent, zatim u centralnom dijelu okvira naredbu →Blank
Workbook i kliknite na dugme →Create.
Slika 2.2. Otvaranje nove radne knjige
3. Ako želite početi od određene Templete (dizajniranog predložka), tada u dijaloškom okviru sa
lijeve strane birate opciju →Installed Templates, zatim u centralnom dijelu okvira birate tačan
izgled templete koju želite, npr. Time Card (njen uvećani izgled prikazan je sa desne strane
okvira) i kliknite na dugme →Create.
Slika 2.3. Biranje Templete (predložka)
Sa lijeve strane dijaloškog okvira imate i druge opcije za kreiranje nove radne knjige: možete
otvoriti svoje templete (ako ste ih kreirali) iz opcije My templates, kreirati novu radnu knjigu iz
neke već postojeće radne knjige New from existing ili otvoriti templete sa Microsoft internet
stranice (Microsoft Office Online). Sa internet stranice možete otvoriti razne templete razvrstane
S t r a n i c a | 10
po kategorijama: Budgets (Budžet), Calendars (Kalendari), Forms (Formulari), Invoices

(Fakture), Purchase orders (Nalog za nabavku), Receipts (Obračuni), itd...
2.2. SPAŠAVANJE RADNE KNJIGE

Na samom početku kreiranja radne knjiga potrebno je spasiti da ne biste izgubili zauvijek ono što ste
uradili. Kada radnu knjigu spašavate po prvi put koristite naredbu Save As, da bi joj dali ime i
spasili je na određeno mjesto na računaru. Poslije toga svaku narednu promijenu u radnoj knjizi
spašavate pomoću naredbe Save.
2.2.1. Spašavanje radne knjige pomoću Microsoft Office Dugmeta

1. Kliknite na Microsoft Office Dugme , naredbu →Save As ili →Save (Ako spašavate
dokument po prvi put iz menija koji se pojavi, sa desne strane možete odmah izabrati tip
dokumenta koji želite spasiti, postavite kursor na naredbu Save As a zatim kliknite na jednu od
opcija: Excel Workbook, Excel Binary Workbook, Excel 97-2003 Workbook, itd…).
Slika 2.4. Spašavanje radne knjige (Save ili Save As)
2. Ako ste izabrali naredbu Save As, pojavit će se dijaloški okvir Save As, u kojem birate
fasciklu u koju ćete spasiti radnu knjigu (Save in), ime (File name) i tip radne knjige (Save as
type). Sve ove opcije su vam već poznate iz osnovnih Microsoft Office programa, a ovdje
ćemo pojasniti malo više opcije vezane za tip radne knjige (Save as type):
 Microsoft Excel 2007 automatski ponudi standardni tip radne knjige Excel Workbook
(*.xlsx), ali vi možete izabrati i neki drugi tip ako je potrebno.
 U ovom polju možete izabrati da radna knjiga bude spašena u prijašnjim verzijama Excel-a
ili odabrati opciju Maintain compatibility with Excel 97-2003 da bi se radna knjiga mogla
otvarati sa svim prijašnjim verzijama Excel-a. U protivnom bit ćete onemogućeni da otvorite
vašu radnu knjigu u nekoj od prijašnjih verzija Excel-a, odnosno moći ćete otvoriti radnju
knjigu samo u Excel-u 2007.
 Vašu radnu knjigu možete spasiti i kao templetu (dizajnirani predložak), koju kasnije
možete iskorisiti za kreiranje novih Excel-ovih radnih knjiga sa istom strukturom, odnosno
izgledom. Da biste radnju knjigu spasili kao templetu u polju Save as type izaberete opciju
Excel Template. Sljedeći put kada budete kreirali novu radnu knjigu iz templete sa vašeg
računara (My templates), vaša nova templeta će se pojaviti u listi templeta.
 Radnu knjigu možete spasiti i kao web stranicu, ako u polju Save as type izaberete opciju
Single File Web Page ili Web Page. Kada na ovaj način spasiti radnu knjigu ona će biti
spašena u HTML formatu tako da može biti objavljena na Internetu i moći ćete je otvoriti
sa bilo kojim web pretraživačem, kao na slici 2.6., gdje je radna knjiga otvorena u Internet
Explorer-u.
3. Kada odredite fasciklu, ime i tip radne knjige kliknite na dugme →Save, da je spasite.
Slika 2.5. Spašavanje radne knjige (Save ili Save As)

Slika 2.6. Otvaranje radne knjige u Internet Explorer-u
2.2.2. Drugi načini spašavanja radne knjige

1. Kliknite na dugme → Save, sa Alatne trake za brz pristup.
Slika 2.7. Spašavanje radne knjige preko dugmeta (Save)
2. Pritisnite istovremeno dugmadi (CTRL + S) na tastaturi.
2.3. PRIPREMA RADNE KNJIGE ZA PRINTANJA (PRINT PREVIEW)

Prije nego što radnu knjigu isprintate na papir, možete pregledati i provjeriti njen izgled
na ekranu, pomoću opcije Print Preview:
1. Kliknite na Microsoft Office Dugme , naredbu →Print i opciju →Print Preview.
(→Microsoft Office Dugme → Print → Print Preview).
Slika 2.8. Pokretanje naredbe Print Preview
2. Zatim će se otvoriti Print Preview prozor u kojem možete pregledati radnu knjigu, stranicu po
stranicu i izvršiti određene korekcije ako je potrebno. Kartica Print Preview sadrži sljedeće
opcije:
 Print - opcija pomoću koje možete direktno poslati radnu knjigu na printanje,
 Page Setup – opcija za podešavanje orijentacije i veličine papira za printanje, margina,
unos zaglavlja i podnožja na stranice za printanje, itd...
 Zoom – zumiranje dokumenta (povećanje ili smanjenje prikaza stranica),
 Next Page (sljedeća stranica) i Previous Page (predhodna stranica) - pregled i kretanje
između stranica radne knjige.
 Show margins – naredba za prikazivanje margina.
Slika 2.9. Izgled Print Preview prozora
Izlaz iz Print Preview prozora moguć je na tri načina:
1. Kliknite na dugme →Close Print Preview , sa Print Preview kartice.

2. Kliknite na dugme →Close sa naslovne trake u gornjem desnom uglu ekrana.
3. Pritisnite Esc tipku na tastaturi.
2.4. PRINTANJE RADNE KNJIGE

Želite li poslati radnu knjigu direktno (brzo) na printanje bez ikakvih dodatnih opcija, koristite
naredbu Quick Print, međutim ako želite isprintati cijelu radnu knjigu u više primjeraka, samo dio
radne knjige (nekoliko stranica) ili podesiti neke druge opcije prije printanja, onda koristite naredbu
Print.
1. Kliknite na Microsoft Office Dugme , naredbu →Print i opciju →Print ili Quick Print.
Slika 2.10. Printanja radne knjige (Print i Quick Print)
2. Ako ste odabrali naredbu Print, pojavit će se dijaloški okvir Print u kojem određujete
sljedeće:
 U polju Printer, Name izaberite jedan od printera koji je instaliran na računar ili kliknite na
dugme Find Printer da pronađete printer koji vam je dostupan na lokalnoj mreži.
 U polju Print range birate koje stranice želite isprintati, (All) sve stranice aktivnog radnog
lista, ili Pages samo određene stranice (u polja From i To unesite raspon stranica koje želite
isprintati).
 U polju Copies određujete broj kopija i način printanja. Ako je uključena opcija Collate
(razvrstaj), tada će se dokument isprintati na način da se sve stranice isprintaju u jednom
primjerku, zatim u drugom, trećem itd. Ako je ova opcija isključena, tada će se prva
stranica isprintati u zadanom broju kopija, nakon nje druga, pa treća itd.
 U polju Print what možete izabrati printanje: (Selection) samo selekcije - označenog dijela
radnog lista, (Active sheets) trenutno aktivnog radnog lista ili (Entire workbook) printanje
cijele radne knjige sa svim njenim listovima.
3. Kada podesite sve opcije za printanje kliknite na dugme →OK, da pošaljete radnu knjigu na
printanje.
Slika 2.11. Podešavanje opcija za printanja radne knjige (Print)
3. RADNI LISTOVI (WORKSHEETS)

3.1. UMETANJE NOVOG RADNOG LISTA
1. Kliknite na karticu →Home, a zatim iz grupe Cells, na naredbu →Insert (umetni). Iz
padajućeg menija koji se pojavi izaberite opciju →Insert Sheet. Novi radni list će se umetnuti
ispred trenutno aktivnog radnog lista.
Slika 3.1. Umetanje novog radnog lista sa Home kartice (Insert Sheet)
2. U lijevom donjem uglu ekrana desni klik na ime radnog lista, ispred kojeg želite umetnuti
novi list, iz menija koji se pojavi odaberite opciju →Insert. Otvorit će se dijaloški okvir Insert
u kojem trebate izabrati vrstu radnog lista koji želite umetnuti, ako želite umetnuti prazan
Excel-ov radni list kliknite na opciju →Worksheet i dugme →OK.
Slika 3.2. Umetanje novog radnog lista sa desnim klikom (Insert Worksheet)
3. U lijevom donjem uglu ekrana kliknite na zadnju karticu →Insert Worksheet ili pritisnite
kombinaciju tipki (Shift+F11) na tastaturi, da umetnete novi radni list.
Slika 3.3. Drugi načini umetanja radnog lista (Insert Worksheet)
3.2. BRISANJE RADNOG LISTA

1. Prvo označite radni list koji želite izbrisati. Zatim kliknite na karticu →Home, iz grupe Cells,
na naredbu →Delete (izbriši) i opciju →Delete Sheet. Ako se na random listu nalazi neki
sadržaj, pojavit će se dijaloški okvir koji traži potvrdu da stvarno želite izbrisati označeni list
zajedno sa podacima koji se nalaze na njemu, da potvrdite brisanje kliknite na dugme →Delete,
da otkažete brisanje lista kliknite na dugme →Cancel.
Slika 3.4. Brisanje radnog lista preko Home kartice (Delete Sheet)
Slika 3.5. Poruka za potvrdu brisanja radnog lista (Delete Sheet)

2. Desni klik na ime radnog lista koji želite izbrisati, iz menija koji se pojavi odaberite opciju
→Delete. Kao i u predhodnom slučaju ako postoje podaci na radnom listu otvorit će se
dijaloški okvir u kojem trebate potvrditi brisanje sa klikom na dugme →Delete.
Slika 3.6. Brisanje radnog lista sa desnim klikom (Delete)
3.3. PROMJENA IMENA RADNOM LISTU

1. Prvo označite radni list kojem želite promijeniti ime. Zatim kliknite na karticu →Home, iz
grupe Cells, na naredbu →Format i opciju →Rename Sheet. Ime radnog lista će se zatamniti
a vi ukucajte novo ime po želji i pritisnite tipku Enter na tastaturi.
Slika 3.7. Promjena imena radnom listu preko Home kartice (Rename Sheet)
2. Radnom listu možete promijeniti ime na način da dva puta kliknete na ime radnog lista
kojem želite promijeniti ime, kada se njegovo ime zatamni, upišite novo ime i pritisnite tipku
Enter na tastaturi.
3. Desni klik na ime radnog lista, iz menija koji se pojavi odaberite opciju →Rename, kada se
ime zatamni vi ukucajte novo ime radnom listu.
Slika 3.8. Promjena imena radnom listu sa desnim klikom (Rename)
3.4. PREMJEŠTANJE I KOPIRANJE RADNOG LISTA

1. Prvo označite radni list koji želite premjestiti ili kopirati. Zatim kliknite na karticu →Home, iz
grupe Cells, na naredbu →Format i opciju →Move or Copy Sheet. Pojavit će se dijaloški
okvir Move or Copy sa sljedećim opcijama:
 U polju To book odaberite u koju radnu knjigu želite premjestiti ili kopirati označeni
radni list.
 Zatim u polju Before sheet označite gdje odnosno ispred kojeg radnog lista želite
umetnuti označeni list.
 Što je najvažnije ako želite kopirati radni list označite opciju →Create a copy (napraviti
kopiju), a ako samo premještate list onda ova opcija ne treba biti označena.
Slika 3.9. Premještanje ili kopiranje radnog lista (Move or Copy)

2. Desni klik na radni list koji želite kopirati ili premjestiti, iz menija koji se pojavi odaberite
opciju →Move or Copy. Pojavit će se dijaloški okvir Move or Copy, koji je detaljno
objašnjen u gore navedenom primjeru.
Slika 3.10. Premještanje ili kopiranje radnog lista (Move or Copy)
3. Kliknite i držite pritisnutu lijevu tipku miša na kartici radnog lista koji želite premjestiti,
pokazivač miša će promijeniti oblik u strelicu ispod koje se nalazi list papira, povucite miš do
mjesta na koje želite premjestiti radni list a potom otpustite tipku miša. Dok povlačite miš,
mala crna strelica vam pokazuje trenutno odredište. Da biste kopirali radni list postupak je
potpuno isti samo što morate držati pritisnutu tipku Ctrl na tastaturi dok povlačite miš na drugo
mjesto.
4. UNOS I OBRADA PODATAKA

4.1. KRETANJE RADNOM TABELOM
Po radnoj tabeli možete se kretati pomoću miša i tastature, na sljedeći način:
 Pomoću tipki sa strelicama na tastaturi krećete se za jednu ćeliju gore↑, dolje↓, lijevo← ili
desno →.
 Pomoću tipke Enter pomjerate se jednu ćeliju dolje, a kombinacija tipki (Shift Enter), pomjera
vas
jednu ćeliju gore.
 Tipkom Tab pomičete se za jednu ćeliju desno, a kombinacija tipki (Shift Tab) za ćeliju
ulijevo.
 Pomoću tipke Home pomičete se u prvu ćeliju u redu u kojem se nalazi trenutno aktivna ćelija.
 Kombinacija tipke (End →) pomiče vas u posljednju ćeliju u redu u kojem je trenutno aktivna
ćelija.
 Kombinacija tipki (End ↑) pomiče vas u prvu ćeliju u koloni u kojoj je trenutno aktivna ćelija.
 Kombinacija tipki (End ↓) pomiče vas u zadnju ćeliju u koloni u kojoj je trenutno aktivna
ćelija.
 Pomoću strelica u donjem lijevom uglu radne tabele pomičemo se na sljedeći, predhodni, zadnji
ili prvi list radne knjige.
 Sa jednog lista na drugi unutar radne knjige, možete se premještati i klikom na njegovu karticu
(Tab).
 Pomoću klizne trake za okomiti pomak možete pregledati redove prema dolje sve do zadnjeg
reda u radnom listu, sa klikom na strelicu na dnu klizne trake.
 Pomoću klizne trake za vodoravni pomak možete pregledati kolone sve do zadnje, 256-e kolone
u radnom listu.
4.2. OZNAČAVANJE ĆELIJA

Određenu ćeliju možete označiti na više načina, ali je svakako najjednostavnije da direktno kliknete sa
mišem na datu ćeliju. Ćelija na koju pritisnete sa mišem bit će uokvirena podebljanim crnim okvirom,
njena adresa će se pojaviti u polju za adresu ćelije a njen sadržaj ukoliko ga ima pojavit će se u traci za
formule.
Uokvirena ćelija je aktivna ćelija, što znači da će se sve izmijene koje uradite odnositi na njen sadržaj.
Osim toga vi možete označiti i više ćelija istovremeno, koje potom nazivamo skupom ćelija ili
rasponom ćelija.
Ćelije možete označiti na sljedeće načina:
 Ćeliju označite tako da kliknete sa mišem na nju (označena podebljanim crnim okvirom).
Slika 4.1. Označena (aktivna) ćelija
 Više ćelija odjednom označite tako što postavite pokazivač miša u početnu ćeliju, držite
pritisnutu lijevu tipku miša i vučete miš preko svih ćelija koje želite označiti. Zatim otpustite
tipku miša. Početna ćelija je bijele boje što znači da je aktivna, a ostale označene ćelije su
zatamnjene. Više ćelija ili raspon ćelija možete označiti i tako da kliknete u početnu ćeliju,
držite pritisnutu tipku Shift i kliknete u posljednju ćeliju raspona.
Slika 4.2. Označeno je više ćelija odjednom (raspon ćelija)

 Više zasebnih raspona ćelija označite na način da držite pritisnutu tipku Ctrl a lijevom
tipkom miša označavate željene ćelije ili raspone ćelija.
Slika 4.3. Označeno je više zasebnih raspona ćelija
 Ćelije možete označiti pomoću tipke Shift i tipki sa strelicama tako da kliknete u početnu
ćeliju,
zatim pritisnete tipku Shift a pomoću tipki sa strelicama krećete se preko ćelija koje želite
označiti.
 Kolonu označite tako što kliknete na zaglavlje kolone (sivi okvir na vrhu sa slovom kolone), a
više kolona tako da pritisnete lijevu tipku miša i vučete po zaglavlju u željenom smjeru.
Držite li pritisnutu tipku Ctrl na tastaturi a zatim označavate zaglavlja pojedinog kolona,
označit ćete više kolona koje nisu u nizu.
 Red označavate sa klikom na zaglavlje reda, odnosno na broj reda sa lijeve strane prozora. Više
redova označavate tako što držite pritisnutu lijevu tipku miša i vučete ga po zaglavlju redova
prema gore ili dolje. Više redova odjednom možete označiti i tako da držite pritisnutu tipku
Ctrl na tastaturi a zatim označavate zaglavlja pojedinih redova.
 Cijelu radnu tabelu označite sa klikom na sjecište zaglavlja kolona i redova, kocka između slova
A i broja 1.
Slika 4.4. Označavanje (selekcija) cijele radne tabele
4.3. UNOS PODATAKA U ĆELIJE

Postoje dva načina unosa podataka u ćelije: unošenje podataka direktno u aktivnu ćeliju i unošenje
podataka u traku za formule (formula bar).
4.3.1. Unošenje podataka direktno u aktivnu ćeliju

1. Kliknite u ćeliju u koju želite unijeti podatke.
2. A zatim unesite podatke i kliknite na tipku →Enter na tastaturi.
Slika 4.5. Primjer unošenja podataka direktno u ćeliju
4.3.2. Unošenje podataka u traku za formule (Formula Bar)

1. Označite ćeliju u koju želite unijeti podatke.
2. Kliknite u traku za formule (Formula Bar) i unesite željene podatke.
3. A zatim potvrdite unos sa klikom na dugme →Enter (unesi) sa trake za formule. Želite
li poništiti unos podataka, kliknite na dugme →Cancel (odustani) .
Slika 4.6. Primjer unošenja podataka u traku za formule

Započnete li unos podataka u neku ćeliju početnim slovom koje se već nalazi u jednoj od ćelija u
istoj koloni, Excel 2007 automatski ponudi sadržaj te ćelije da bi vam olakšao unos. Ako se slažete
sa ponuđenim podatkom pritisnite tipku Enter na tastaturi, a ako namjeravate unijeti neki drugi
sadržaj u ćeliju nastavite sa unosom podataka koje želite ignorišući ponuđeni sadržaj.
Tekst u Excel-u 2007 automatski se poravnava u lijevu stranu ćelije dok se numerički podaci
automatski poravnavaju u desnu stranu ćelije. Numeričke podatke naknadno uređujete pomoću
dugmadi na kartici Home iz grupe Number, kao što su broj decimalnih mjesta, valute ili
procentualna vrijednost.
Prilikom unosa numeričkih podataka brojevi ne prelaze u susjednu ćeliju kao tekst, već se
automatski formatiraju u naučni format, ako se radi o cijelim brojevima ili se širina ćelije
automatski proširi za širinu broja.
Slika 4.7. Automatsko formatiranje podataka u Excel-u
4.4. PROMJENA PODATAKA I BRISANJE SADRŽAJA ĆELIJE
4.4.1. Promjena podataka u ćelijama
 Podatke u ćelijama mijenjate na način da ćeliju označite a zatim u nju unesete novi podatak
i
kliknete na dugme →Enter na tastaturi ili pređete u neku drugu ćeliju u tabeli.
 Ako želite promijeniti samo dio sadržaja u ćeliji, dva puta kliknete na ćeliju da se pojavi
kursor u njoj, a zatim izbrišete ili dopišete sadržaj.
 Drugi način je da označite ćeliju i pritisnete tipku F2, nakon čega će se u ćeliji pojaviti
kursor, a zatim se po sadržaju ćelije možete kretati pomoću tipki sa strelicama na tastaturi.
 Sadržaj označene ćelije možete mijenjati i na traci za formule, tako da označite ćeliju a
zatim u traku za formule unesete promjene.
 Pomoću tipke Backspace brišete znak lijevo, a pomoću tipke Delete znak desno od kursora.
4.4.2. Brisanje sadržaja ćelija

Dva načina za brisanje sadržaja ćelija:
1. Označite ćeliju ili više ćelija iz kojih želite izbrisati sadržaj, zatim pritisnete tipku →Delete
na tastaturi.
2. Označite ćelije iz kojih želite izbrisati sadržaj. Zatim kliknite na karticu →Home, iz grupe
Editing, na naredbu →Clear i opciju →Clear All. Izbrisat će se sadržaj i format ćelija
koje ste označili.
Slika 4.8. Brisanje sadržaja ćelija (Clear All)
Naredba Clear (izgleda kao gumica za brisanje) sadrži sljedeće opcije za brisanje:
Clear All – brisanje sadržaja ćelija zajedno sa njenim formatom, Clear Formats – brisanje
samo formata ćelije, Clear Contents – brisanje samo sadržaja ćelije bez formata i Clear
Comments (brisanje samo komentara sa ćelije ako postoji).
4.5. PREMJEŠTANJE I KOPIRANJE SADRŽAJA ĆELIJA
4.5.1. Premještanje sadržaja ćelija

1. Označite ćelije koje želite premjestiti, zatim sa Home kartice, iz grupe Clipboard, kliknite na
dugme →Cut (izreži), označite ćeliju gdje želite premjestiti izrezane ćelije i kliknite na
dugme →Paste (zalijepi). Ako koristite ovu metodu premještanja sadržaja, Excel vas neće
upozoriti ako odredišna ćelija ima već neki sadržaj i da li ga želite zamijeniti, nego će odmah
preko tog sadržaja zalijepiti novi.
Slika 4.9. Premještanje ćelija pomoću dugmića sa Home kartice (Cut & Paste)
2. Označite ćeliju ili ćelije koje želite premjestiti, postavite miš na ivicu ćelije tako miš
promijeni oblik u dvoglavu strelicu, pritisnite lijevu tipku miša i odvucite označene ćelije na
mjesto gdje ih želite premjestiti. Zatim otpustite lijevu tipku miša. Ako označene ćelije
želite premjestiti na mjesto gdje se nalaze ćelija koje nisu prazne već sadrže neke podatke,
pojavit će se upozorenje sa pitanjem da li stvarno želite premještanjem zamijeniti sadržaj
odredišnih ćelija.
Slika 4.10. Upozorenje da li stvarno želite premještanjem zamijeniti sadržaj odredišnih ćelija
3. Treći način premještanja sadržaja označenih ćelija je da označene ćelije odvučete desnom
tipkom miša na željeno mjesto. Kada otpustite desnu tipku miša, pojavit će se meni u kojem
trebate izabrati opciju →Move Here (premjesti ovdje).
Slika 4.11. Premještanje ćelija povlačenjem miša
4.5.2. Kopiranje sadržaja ćelije

1. Označite ćelije koje želite kopirati, zatim sa Home kartice, iz grupe Clipboard, kliknite na
dugme →Copy (kopiraj), označite ćeliju gdje želite umetnuti kopirani sadržaj i kliknite na
dugme →Paste (zalijepi). Označeni sadržaj će se kopirati na odredišne ćelije.
Slika 4.12. Kopiranje ćelija pomoću dugmića sa Home kartice (Copy & Paste)
2. Označite ćeliju ili ćelije koje želite kopirati, postavite miš na ivicu ćelije tako miš promijeni
oblik u dvoglavu strelicu, pritisnite tipku Crtl na tastaturi da se uz strelicu pojavi znak + što
je oznaka da se tekst kopira, a ne premješta. Držite pritisnutu tipku Crtl i lijevu tipku miša i
odvucite označene ćelije na mjesto gdje ih želite kopirati. Zatim prvo otpustite lijevu tipku
miša a onda tek tipku Crtl, inače će se sadržaj označenih ćelija premjestiti, a ne kopirati.
3. Treći način kopiranja sadržaja označenih ćelija je da označene ćelije odvučete desnom
tipkom miša na željeno mjesto. Kada otpustite desnu tipku miša, pojavit će se meni u kojem
trebate izabrati opciju →Copy Here (kopiraj ovdje).
Slika 4.13. Kopiranje ćelija povlačenjem miša
Sadržaj ćelija možete kopirati i premještati, i sa jednog lista radnje knjige na drugi ili sa jedne radne
knjige u drugu.
4.6. KREIRANJE NOVE LISTE ZA AUTOMATSKU ISPUNU (CUSTOM LISTS)

U programu Microsoft Excel postoje gotove liste za automatsku ispunu, s tim da i vi sami možete
kreirati i dodavati nove liste. Automatske liste mogu biti brojevi u nizu, datumi, dani u sedmici,
mjeseci u godini, razni brojčani nizovi, imena radnika ili studenate koje često koristite u radnim
knjigama ili bilo koji drugi nazivi koje želite da program automatski unese za vas radi uštede
vremena. Da kreirate novu listu za automatsku ispunu uradite sljedeće:
1. Kliknite na →Microsoft Office Dugme i naredbu →Excel Options.

Slika 4.14. Pokretanje naredbe za kreiranje nove liste
2. Pojavit će se dijaloški okvir Excel Options, u kojem treba da kliknete na karticu →Popular
sa lijeve strane okvira, a zatim na dugem →Edit Custom Lists (modifikovati korisničku
listu).
Slika 4.15. Pokretanje naredbe za kreiranje nove liste (Edit Custom Lists)
3. Otvorit će se novi dijaloški okvir Custom Lists u kojem se sa lijeve strane nalaze već
postojeće liste za automatsku ispunu. Da biste kreirali novu listu kliknite na opciju NEW
LIST, a u okviru List entries unesite sadržaj nove liste, poslije svake stavke u listi kliknite na
tipku Enter na tastaturi. Kada ste unijeli cijelu listu kliknite na dugme Add, da je dodate
među ostale liste za automatsku ispunu sa lijeve strane okvira.
Slika 4.16. Kreiranje nove liste za automatsku ispunu (Custom Lists)
4. Zatim kliknite na dugme →OK dva puta da zatvorite obadva dijaloška okvira i proces kreiranja
nove liste je završen.
Da biste primijenili novu listu koju ste kreirali pratite postupak objašnjen u sljedećem poglavlju.
„Automatska ispuna (brzi unos podataka u nizu)”.
4.7. AUTOMATSKA ISPUNA PODATAKA U NIZU

Kada u susjedne ćelije želite unijeti podatke u nizu, koristite mogućnost automatske ispune
podataka (Fill), tako da Excel program automatski unese podatke u nizu umjesto vas. Sa
automatskom ispunom podataka možete: automatski nastaviti unos brojeva u nizu, datuma, dana u
sedmici, mjeseci u godini, nastaviti brojčani niz koji vi želite, itd...
1. U prvu ćeliju unesite podatak sa kojim želite započeti niz i potvrdite unos (npr. Ponedjeljak),
zatim postavite pokazivač miša u donji desni ugao ćelije u koju ste unijeli podatke .
Kada miš promijeni oblik u znak +, pritisnite desnu tipku miša i povuciti miš u željenom
smjeru (desno ako ispunjavate ćelije udesno ili prema dolje ako ispunjavate ćelije ispod aktivne
ćelije). Ispod svake ćelije preko koje povlačite miš pojavit će se podaci koji se unose. Kada
unesete dovoljno podataka (cijeli niz ili samo dio), otpustite desnu tipku miša.
Slika 4.17. Automatsko unošenje dana u sedmici (Fill)

2. Kada povučete znak plus za automatsku ispunu, pojavit će se dugme za automatsku ispunu
(Auto Fill Options) , tako da možete izabrati na koji način želite ispuniti označene ćelije.
Možete izabrati sljedeće opcije:
 Fill Series (ispuni niz) i Fill Days (ispuni dane), da ispunite ćelije sa danima u nizu za
naš primjer,
 Copy Cells (kopiraj ćelije) da u sve označene ćelije unesete kopiju – potpuno iste
podatke kao što su u prvoj ćeliji,
 da prenesete samo format ćelije na označene ćelije koristite opciju Fill Formatting
Only (prenesi samo format ćelije).
 da prenesete samo kopiju sadržaj ćelije bez formata izaberite opciju Fill Without
Formatting (ispuni bez formatiranja).
Slika 4.18. Podešavanje opcija za automatsku ispunu
Ako se desi da program ne prepozna niz, u ćelije koje ste označili unijet će se kopija sadržaja iz
prve ćelije. U tom slučaju potrebno je unijeti prve dvije stavke niza koji želite kreirati, (za niz
rednih brojeva, npr. 1, 2, 3 itd., potrebno je unijeti u dvije susjedne ćelije brojeve 1 i 2), zatim
označite obje ćelije, potom sa klikom na desni donji ugao ćelije razvucite i unesite ostatak brojeva
sa automatskom ispunom.
Slika 4.19. Unošenje prva dva broja da bi program prepoznao niz
Kada unesete i označite podatke u dvije susjedne ćelije, tada programu dajete ideju kako niz treba
rasti.
Slika 4.20. Označite prva dva broja da bi program prepoznao niz
Rezultat je prikazan na slici ispod.
Slika 4.21. Rezultat automatski unesenog niza brojeva iz primjera
4.8. AUTOMATSKI UNOS ISTIH PODATAKA (FILL)

U označene ćelije možete unijeti potpuno iste podatke iz susjedne ćelije korištenjem naredbe Fill
(ispuni), na sljedeći način:
1. Prvo označite sadržaj ćelije zajedno sa ćelijama na koje želite prenijeti dati sadržaj.
2. Kliknite na karticu →Home, zatim iz grupe Editing, kliknite na naredbu →Fill.
3. Iz padajućeg menija odaberite smjer u kojem se nalaze ćelije koje želite ispuniti: Down
(dolje), Right (desno), Up (gore), Left (lijevo), itd... U primjeru sa slike odabrana je opcija
Down da bi se ispunile odabrane ćelije sa brojem 5 prema dolje, kao rezultat dobit ćete ćelije
kao na slici 4.8.
Slika 4.22. Automatsko unošenja podataka iz susjedne ćelije (Fill)

Slika 4.23. Rezultat unošenja podataka iz gore navedenog primjera (Fill)
4.9. AUTOMATSKA ISPUNA ĆELIJA POSEBNIM ZNAKOVIMA

Zaglavlje tabele ili druge ćelije radi ljepšeg izgleda možete ispuniti posebnim znakovima kao što su
zvijezdice, povisilice, znak jednako, znak plus, itd...
1. Prvo unesite znak sa kojim želite ispuniti ćelije i potvrdite unos.
2. Zatim označite ćeliju u koju ste unijeli znak zajedno sa drugim ćelijama koje želite ispuniti sa
istim znakom i kliknite na karticu →Home. Potom iz grupe Alignment kliknite na strelicu u
donjem desnom uglu grupe , da vidite sve opcije za ovu grupu.
Slika 4.24. Pokretanje naredbe za automatska ispuna ćelija posebnim znakovima

3. Pojavit će se dijaloški okvir Format Cells sa otvorenom →Alignment karticom. Zatim u
polju Horizontal izaberite opciju →Fill i kliknite na dugme →OK. Označene ćelije će se
ispuniti sa znakom koji ste prvobitno unijeli (u našem primjeru sa znakom *).
Ćeliju možete automatski ispuniti sa posebnim znakovima i drugim redoslijedom: da prvo

označite ćelije, odaberete opciju →Fill iz dijaloškog okvira Format Cells a na kraju unesete
znak sa kojim želite ispuniti ćelije.
Slika 4.25. Automatska ispuna ćelija posebnim znakovima (Fill)
Slika 4.26. Rezultat automatske ispune sa znakom * (Fill)
4.10. LOMLJENJE TEKSTA U ĆELIJAMA (WRAP TEXT)

Prilikom unosa podataka tekst može prelaziti u susjednu ćeliju, ali kad označite susjednu ćeliju
višak teksta u predhodnoj ćeliji se sakrije. Time se podaci ne gube, nego se samo sakriju iza
podataka trenutno označene ćelije, označite li ponovo predhodnu ćeliju, vidjet ćete njen cjelokupan
sadržaj. Da biste spriječili ovo skrivanje podataka potrebno je sadržaj koji je predug prelomiti, tako
da stane u okvir ćelije u kojoj je ispisan. Lomljenje teksta u ćelijama također primjenjujete kada
želite sadržaj ćelije ispisati u dva ili više redova radi ljepšeg izgleda tabele i to na sljedeći način:
1. Označite ćeliju, više ćelija, cijeli red ili kolonu u kojoj želite lomiti tekst.
2. Zatim kliknite na →Home karticu i iz grupe Alignment na naredbu →Wrap Text.
Slika 4.27. Lomljenje teksta u ćelijama (Wrap text)

3. Ili kliknite na strelicu u donjem desnom uglu Alignment grupe, da otvorite sve opcije za
poravnanje sadržaja ćelija.
4. Pojavit će se dijaloški okvir Format Cells, sa otvorenom Alignment karticom, na kojoj treba da
potvrdite naredbu →Wrap Text (umotaj tekst) i kliknete na dugme →OK.
Označeni tekst će se prelomiti u ćeliji, ako se to ne desi suzite kolonu u kojoj se nalazi data
ćelija da bi se tekst prelomio.
Slika 4.28. Lomljenje teksta u ćelijama (Wrap text)
Slika 4.29. Izgled ćelija prije i poslije lomljena teksta
Drugi način lomljena teksta je da označite ćelije u kojima želite prelomiti tekst i pritisnete
kombinaciju tipki (Alt + Enter) na tastaturi.
5. UREĐIVANJE RADNE TABELE

5.1. FORMATIRANJE ĆELIJA
U Excel-u možete primjeniti specifično formatiranje na ćelije, koje nije moguće u ostalim Microsoft
programima. Da biste formatirali određenu ćeliju ili grupu ćelija:
1. Prvo označite ćeliju (ćelije), koje želite formatirati.

2. Sa →Home kartice, kliknite na strelicu u donjem desnom uglu Alignment ili Number
grupe.
Slika 5.1. Otvaranje dijaloškog okvira za formatiranje ćelija
3. Bilo na koju strelicu da ste kliknuli, otvorit će se dijaloški okvir Format Cells, na kojem se
nalazi nekoliko kartica za formatiranje ćelija:
 Number – kartica dozvoljava formatiranje sadržaja ćelija u različite vrste formata (broj,
tekst, valutu,...). Također možete odrediti broj decimalnih mjesta u broju (Decimal
places), određivanje izgleda negativnih brojeva (Negative numbers), odrediti valutu
koja će se prikazati u ćeliji (Currency), formatirati brojeve kao datum (Date), prikazati
brojeva u vremenskom formatu (Time), prikazati brojeve u procentima (Percentage),
formatirati sadržaj ćelija kao tekst (Text), itd...
 Alignment – na ovoj kartici podešavate horizontalno i vertikalno poravnanje teksta u

ćelijama, lomljenje teksta (Wrap text), sastavljanje označenih ćelija (Merge cells) i
smjer ispisa teksta u ćelijama (Orientation).
 Font – kartica služi za određivanje vrste fonta, stila, veličine, boje i ostala svojstva
ispisa teksta u ćelijama.
 Border – uređivanje stila okvira oko ćelija (Style) i njegove boje (Color).
 Fill – uređivanje stila i boje pozadine ćelija (Background Color).
 Protection – ova kartica omogućava zaključavanje ćelija (Locked) i skrivanje formula u

ćelijama (Hidden). Ove dvije opcije su moguće samo u slučaju ako je i cijeli radni list
zaštićen (Protected), da zaštitite radni list sa šifrom od bilo kakvih izmjena koristite
naredbu (→Review → Protect Sheet).
Slika 5.2. Dijaloški okvir za uređivanje ćelija (Format Cells)
5.1.1. Dodavanje okvira i boje ćelijama
Okvir (Border) i boja (Color), ćelijama se mogu dodati samostalno i automatski korištenjem
stilova.
Da biste dodali okvir ćelijama samostalno:

1. Označite ćelije kojima želite dodati okvir.
2. Sa →Home kartice, iz grupe Font, kliknite na strelicu pored naredbe →Borders (ako želite
primjeniti okvir koji ste koristili zadnji put, dovoljno je da samo kliknete na naredbu Borders,
da se on ponovo primjeni).
3. Iz padajućeg menija koji se pojavi izaberite odgovarajući okvir (na slici 4.16. izabrana je opcija
All Borders, da se prikažu svi okviri oko označenih ćelija).
Slika 5.3. Dodavanje okvira ćelijama (Borders)
Da biste samostalno dodali boju pozadine ćelijama:

1. Prvo označite ćelije kojima želite dodati boju pozadine.
2. Sa →Home kartice, iz grupe Font, kliknite na strelicu pored naredbe →Fill.
3. Iz padajućeg menija koji se pojavi izaberite boju pozadine koja vam se sviđa. Boja pozadine
označenih ćelije će se ofarbati u odabranu boju.
Slika 5.4. Određivanje boje pozadine ćelija (Fill)
5.1.2. Korištenje stila za dodavanje okvira i boje ćelijama
Da biste automatski dodali okvir i boju ćelijama, koristite naredbu Cell Styles:
1. Prvo označite ćelije na koje želite primjeniti stil.
2. Sa →Home kartice, iz grupe Styles, kliknite na naredbu →Cell Styles.
3. Iz padajuće liste koja se pojavi izaberite odgovarajući stil ćelije (na slici 4.18. izabran je stil sa
svijetlo-sivom pozadinom ćelije i tamno-sivim okvirom).
Slika 5.5. Određivanje stila ćelije (Cell Styles)
5.2. UMETANJE REDOVA, KOLONA I ĆELIJA
5.2.1. Umetanje redova u radnu tabelu

1. Kliknite u ćeliju iznad koje želite umetnuti novi red, zatim sa kartice →Home, iz grupe
Editing kliknite na strelicu pored naredbe →Insert i opciju →Insert Sheet Rows (ako ste
predhodno koristili komandu za umetanje novog reda dovoljno je da samo kliknete na naredbu
→Insert da se umetne novi red). Novi red će se umetnuti iznad označene ćelije.
Slika 5.6. Umetanje novog reda u radnu tabelu preko Home kartice
2. Drugi način je da na zaglavlje reda iznad kojeg želite umetnuti novi red kliknete desnom
tipkom miša, a zatim u meniju koji se pojavi izaberete opciju →Insert.
Slika 5.7. Umetanje novog reda u radnu tabelu sa desnim klikom

Ako označite više redova odjednom (npr. 5), naredba Insert, umetnut će onoliko novih redova
koliko ste ih označili (5), isti slučaj je i sa umetanjem kolona u radnu tabelu.
5.2.2. Umetanje kolona u radnu tabelu

1. Kliknite u ćeliju ispred koje želite umetnuti novu kolonu, zatim sa kartice →Home, iz grupe
Editing kliknite na strelicu pored naredbe →Insert i opciju →Insert Sheet Columns. Nova
kolona će se umetnuti ispred označene ćelije.
Slika 5.8. Umetanje nove kolone u radnu tabelu preko Home kartice
2. Drugi način je da na zaglavlje kolone ispred koje želite umetnuti novu kolonu kliknete desnom
tipkom miša, a zatim u meniju koji se pojavi izaberete opciju →Insert.
Slika 5.9. Umetanje nove kolone u radnu tabelu sa desnim klikom
Ako označite više kolona odjednom (npr. 5), naredba Insert, umetnut će onoliko novih kolona,
koliko ste ih označili (5).
5.2.3. Umetanje novih ćelija

1. Kliknite na mjesto gdje želite umetnuti novu ćeliju, zatim sa kartice →Home, iz grupe
Editing kliknite na strelicu pored naredbe →Insert i opciju →Insert Cells. Pojavit će se
dijaloški okvir Insert sa sljedećim opcijama:
 Shift cells right – koristite ovu opciju ukoliko želite umetnuti ćeliju tako da
pomaknete ostale ćelije na desno,
 Shift cells down – koristite ovu opciju ukoliko želite umetnuti novu ćeliju tako da
pomaknete sve ostale ćelije prema dolje,
 Entire row – opcija za umetanje cijelog novog reda,
 Entire column - opcija za umetanje nove kolone.
2. Odaberite opciju koju želite (u primjeru na slici odabrana je opcija: Shift cells down
(pomjeri ćelije dolje) i kliknite na dugme →OK.
Slika 5.10. Umetanje nove ćelije u radnu tabelu preko Home kartice
Drugi način je da na mjesto gdje želite umetnuti novu ćeliju kliknete desnom tipkom miša, a
zatim iz menija koji se pojavi izaberete opciju →Insert. Pojavit će se dijaloški okvir Insert kao i u
predhodnom primjeru, u kojem odaberete opciju po želji.
Slika 5.11. Umetanje nove ćelije u radnu tabelu sa desnim klikom
Slika 5.12. Rezultat umetanja nove ćelije iz gore prikazanog primjera

5.3. BRISANJE REDOVA, KOLONA I ĆELIJA
5.3.1. Brisanje redova iz radne tabele

1. Kliknite na bilo koju ćeliju u redu koji želite izbrisati, zatim sa kartice →Home, iz grupe
Editing kliknite na strelicu pored naredbe →Delete i opciju →Delete Sheet Rows (ako ste
predhodno koristili komandu za brisanje reda dovoljno je da samo kliknete na naredbu
→Delete). Red u kojem se nalazila označena ćelija će se izbrisati.
Slika 5.13. Brisanje redova iz radne tabele preko Home kartice

2. Drugi način je da na zaglavlje reda koji želite izbrisati kliknete desnom tipkom miša, a
zatim u meniju koji se pojavi izaberete opciju →Delete.
Slika 5.14. Brisanje reda iz radne tabele sa desnim klikom na zaglavlje reda
Želite li izbrisati samo sadržaj reda ali ne i čitav red, koristite naredbu →Clear, iz grupe
Editing i opciju →Clear Contents (izbriši sadržaj). Također možete desnom tipkom miša
kliknuti na označeni red i iz menija koji se pojavi izabrati opciju →Clear Contents.
Slika 5.15. Brisanje samo sadržaja cijelog reda (Clear Contents)

5.3.2. Brisanje kolona iz radne tabele

1. Kliknite na bilo koju ćeliju u koloni koju želite izbrisati, zatim sa kartice →Home, iz grupe
Editing kliknite na strelicu pored naredbe →Delete i opciju →Delete Sheet Columns.
Kolona u kojoj se nalazila označena ćelija će se izbrisati.
Slika 5.16. Brisanje kolona iz radne tabele preko Home kartice
2. Drugi način je da na zaglavlje kolone koju želite izbrisati kliknete desnom tipkom miša, a
zatim u meniju koji se pojavi izaberete opciju →Delete.
Slika 5.17. Brisanje kolone iz radne tabele sa desnim klikom na njeno zaglavlje
Želite li izbrisati samo sadržaj kolone ali ne i čitavu kolonu, koristite naredbu →Clear, iz
grupe Editing i opciju →Clear Contents (izbriši sadržaj).
5.3.3. Brisanje ćelija iz radne tabele

1. Označite ćeliju ili ćelije koje želite izbrisati, zatim sa kartice →Home, iz grupe Editing
kliknite na strelicu pored naredbe →Delete i opciju →Delete Cells. Pojavit će se dijaloški
okvir Delete u kojem određujete u kojem smjeru želite pomjeriti sadržaj ostalih ćelija (lijevo, gore
ili želite izbrisati cijeli red ili kolonu). Ćelije koje su bile označene će se izbrisati a ostali sadržaj
radne tabele će se pomjeriti u smjeru koji ste odabrali.
Slika 5.18. Brisanje ćelija iz radne tabele preko Home kartice
2. Drugi način je da na označenu ćeliju (ćelije) koju želite izbrisati kliknete desnom tipkom
miša, a zatim u meniju koji se pojavi izaberete opciju →Delete. Pojavit će se dijaloški okvir
Delete kao i u predhodnom primjeru, u kojem odaberete opciju po želji (u našem primjeru:
Shift cells left).
Slika 5.19. Brisanje ćelija iz radne tabele sa desnim klikom miša
Slika 5.20. Rezultat brisanja ćelija iz gore prikazanog primjera

5.4. PROMJENA VELIČINE ĆELIJA, KOLONA I REDOVA

Veličinu ćelije (ćelija) mijenjate tako što promijeniti širinu kolone ili visinu reda u kojoj se ćelija
nalazi.
5.4.1. Promjena širine kolone preko Home kartice

1. Prvo označite kolonu ili kolone koje želite izmijeniti.
2. Otvorite →Home karticu, i iz grupe Cells, kliknite na naredbu →Format.
3. Zatim iz padajućeg menija koji se otvori izaberite opciju →Column Width, pojavit će se
dijaloški okvir u kojem je potrebno unijeti brojčanu vrijednost za širinu kolone.
4. Kada unesete vrijednost po želji, kliknite na dugme →OK, da primijenite unesenu vrijednost
na označenu kolonu.
Ako želite da širinu kolone podesite automatski prema njenom najdužem sadržaju, iz padajućeg
menija izaberite opciju AutoFit Column Width (automatski podesi širinu kolone).
Slika 5.21. Promjena širine kolone preko Home kartice
5.4.2. Promjena širine kolone sa mišem

Drugi način promjene širine kolone je da postavite kursor između dvije kolone u zaglavlju, kada
kursor promijeni oblik u crnu dvoglavu strelicu pritisnite lijevu tipku miša i povucite miš u željenom
pravcu (povećajte ili smanjite širinu kolone).
Želite li da se kolona automatski podesi prema širini njenog najdužeg sadržaja, dva puta kliknite
na desnu ivicu kolone u zaglavlju.
Slika 5.22. Promjena širine kolone sa mišem
5.4.3. Promjena visine reda preko Home kartice

1. Prvo označite red ili redove koje želite izmijeniti.
2. Otvorite →Home karticu, i iz grupe Cells, kliknite na naredbu →Format.
3. Zatim iz padajućeg menija koji se otvori izaberite opciju →Row Width, pojavit će se
dijaloški okvir u kojem je potrebno unijeti brojčanu vrijednost za širinu kolone.
4. Kada unesete vrijednost po želji, kliknite na dugme →OK, da primijenite unesenu vrijednost
na označenu kolonu.
Ako želite da visinu reda podesite automatski prema najdužem sadržaju u njemu, iz
padajućeg menija izaberite opciju AutoFit Row Height (automatski podesi visinu reda).
Slika 5.23. Promjena visine reda preko Home kartice
5.4.4. Promjena visine reda sa mišem

Drugi način promjene visine reda je da postavite kursor između dva reda u zaglavlju, kada kursor
promijeni oblik u crnu dvoglavu strelicu pritisnite lijevu tipku miša i povucite miš u željenom pravcu
(smanjite ili povećajte visinu reda).
Ako želite da se red automatski podesi prema visini njegovog najdužeg sadržaja, dva puta kliknite
na donju ivicu reda u zaglavlju.
Slika 5.24. Promjena visine reda sa mišem
6. UPOTREBA MATEMATIČKIH FORMULA I FUNKCIJA

6.1. RAČUNANJE OSNOVNIH MATEMATIČKIH FORMULA
Svaki proračun ili matematička formula u Excel-u počinje sa znakom jednakosti iza kojeg unosite
podatke (adrese ćelija) i oznaku matematičke operacije, + (sabiranje), - (oduzimanje), * (množenje)
ili / (dijeljenje). U formulama se upotrebljavaju velika štampana slova za adrese ćelija i
između znakova ne smije biti razmak. Ako pogriješite u pisanju formule, Excel će vas upozori na
grešku. Dva puta kliknite na ćeliju i ispravite grešku. Matematičke formule možete napisati sami ili
izabrati neku od formula koje vam nudi Excel program, a nazivaju se Funkcije.
Da biste napisali osnovnu matematičku formulu u Excel-u:
1. Prvo označite ćeliju u koju želite unijeti formulu,

2. zatim u ćeliju ili u Traku za formule, ukucajte znak jednakosti = i formulu koju želite,
3. kliknite na tipku →Enter na tastaturi, da program izračuna formulu.
6.2. UMETANJE GOTOVIH FUNKCIJA

Funkcije su formule koje su definisane u Excel programu, svaka od njih ima svoje ime i argument
(koji se nalazi u zagradi). Neke od osnovnih funkcija u Excel-u su:
 Sum (suma) – sabira sve ćelije u argumentu,
 Average (prosjek) – računa prosjek svih ćelija u argumentu,
 Min (minimum) - pronalazi najmanju vrijednost,
 Max (maksimum)– pronalazi najveću vrijednost,
 Count (brojanje)– računa broj ćelija koje sadrže numeričku vrijednost u rasponu ćelija koji
se nalazi u argumentu.
6.2.1. Umetanje funkcije preko Insert Function dugmeta
Da umetnete neku od ponuđenih funkciju iz Excel programa:
1. Označite ćeliju u koju želite unijeti funkciju,

2. kliknite na →Insert Function (umetni funkciju) dugme , sa Trake za formule,
Slika 6.1. Umetanje funkcije preko Insert Function dugmeta

3. Otvorit će se dijaloški okvir Insert Function, u kojem treba da izaberete funkciju koju želite
umetnuti. Postoje tri načina da izaberete funkciju:
 Pomoću polja Search for a function (traži funkciju), možete zadati računaru da
pronađe funkciju za vas, tako što ćete ukucati ime funkcije (ako ga znate) ili opisati
šta želite da izračuna ta funkcija, na Engleskom jeziku (u primjeru sa slike unijeli
smo riječ: Maximum). Kada unesete podatke kliknite na dugme Go, da program
pronađe funkciju koja vam odgovara. Sve funkcije koje je program pronašao da
odgovaraju vašoj pretragi, prikazat će u polju Select a function, gdje treba da
izaberete funkciju i na nju kliknete dva puta da se ona otvori.
Slika 6.2. Dijaloški okvir za biranje funkcije
 Drugi način je da iz polja Or select a category (ili izaberi kategoriju), kliknete na

strelicu prema dolje i izaberete jednu od ponuđenih kategorija (funkcije su
organizovane po kategorijama): All – da vidite sve funkcije u Excel programu, Most
Recently Used – funkcije koje ste koristili u zadnje vrijeme, Financial- funkcije za
finansije, Date & Time – funkcije vezane za vrijeme i datum, Math & Trig –
Matematičke i Trigonometrijske funkcije, itd... Kada izaberete jednu od ponuđenih
kategorija program će prikazati listu te kategorije u polju Select a function, gdje treba
da izaberete funkciju i na nju kliknete dva puta da se ona otvori.
Slika 6.3. Izaberite opciju All da se prikažu sve funkcije u Excel programu
 Treći način je da iz funkcija koje su već prikazane u polju Select a function (izaberi
funkciju), izaberete funkciju po želji, tako što ćete kliknuti na nju dva puta ili
kliknuti jednom na funkciju a potom na dugme →OK, da se funkcija otvori.
Međutim ako funkcija nije prikazana u ovom popisu onda trebate koristiti jedan od
gore navedenih načina da je pronađete.
Slika 6.4. Otvaranje Sum funkcije
4. Kada izaberete funkciju koju želite umetnuti, otvorit će se njen dijaloški okvir u kojem
birate argumente za računanje i kliknete na dugme →OK da se formula izračuna.
6.2.2. Umetanje funkcije preko Formulas kartice

1. Označite ćeliju u koju želite umetnuti funkciju,
2. kliknite na karticu →Formulas (formule), zatim iz grupe Function Library, izaberite jednu
od ponuđenih opcija: dugme Insert Function – da vam se prikaže dijaloški okvir Insert
function koji smo objasnili u predhodnom poglavlju, AutoSum – dugme za automatsko
umetanje funkcije ili neku od prikazanih kategorija gdje trebate kliknuti na strelicu pored
kategorije i izabrati funkciju po želji.
Slika 6.5. Umetanje funkcije preko Formulas kartice
6.3. RAČUNANJE SUME (SUM)

U Excel-u možete podatke određenih ćelija sabrati na sljedeća četiri načina:
1. Pisanje formule za sabiranje,
2. upotrebom matematičke funkcije za sabiranje,
3. upotrebom dugmeta za sabiranje AutoSum (Automatsko sabiranje), sa Home kartice i
grupe Editing,
4. i preko Statusne trake.
6.3.1. Pisanje formule za sabiranje

Matematička funkcija sadrži znak jednakosti, naziv funkcije i argumente unutar zagrada nad kojima
se izvršava određena funkcija. Matematička funkcija sabiranja izgleda ovako: =SUM(raspon
ćelija). Raspon ćelija mora biti u zagradi i znak dvotačka : između prve i zadnje ćelije u rasponu.
Argumente, odnosno adrese ćelija možete u matematičku formulu unijeti na nekoliko načina:
 da napišete adrese svih ćelija koje želite sabrati (B5+B6+B7 itd...),
 da upišete raspon ćelija koje želite sabrati (B5:B9),
 da označite raspon ćelija koje unosite u formulu (pritisnite lijevu tipku miša i povucite
miš preko svih ćelija u rasponu, od ćelije B5 do ćelije B9). Excel će automatski unijeti
raspon ćelija u zagradu u formuli.
Formulu za sabiranje možete napisati na sljedeći način: označite ćeliju u koju ćete smjestiti
formulu,
napišite znak jednakosti i adrese svih ćelija koje želite sabrati = D5+D6+D7. Adrese ćelija možete
sami upisati ili sa klikom na njih automatski unijeti njihove adrese u formulu (u primjeru sa slike:
kliknite na ćeliju D5 i njena će se adresa unijeti u formulu, zatim unesite znak +, pa kliknite na
ćeliju D6 da se njena adresa unese u formulu, itd...). Kada unesete sve podatke kliknite na tipku
→Enter na tastaturi, da bi se formula izračunala a rezultat unio u označenu ćeliju.
Slika 6.6. Pisanje formule za sabiranje (suma)
6.3.2. Upotreba matematičke funkcije za sabiranje

Drugi način sabiranja je upotrebom matematičke funkcije za sabiranje.

2. kliknite na →Insert Function dugme , sa Trake za formule ili sa Formulas kartice,
Slika 6.7. Pokretanje funkcije preko Trake za formule ili preko Formulas kartice
5. Otvorit će se dijaloški okvir Insert Function, u kojem u polju Select a function treba da
izaberete funkciju za sabiranje →SUM. Ako se funkcija ne nalazi u listi onda u polju Or
select a category izaberite kategoriju All - da se prikažu sve funkcije u programu, a potom u
listi pronađite funkciju SUM i dva puta kliknite na nju.
Slika 6.8. Otvaranje funkcije za sabiranje (SUM)
6. Otvorit će se dijaloški okvir Function Arguments, u kojem treba da provjerite argumente

odnosno raspon ćelija koje vam program nudi da sabere. Ako vam ponuđeni raspon ćelija ne
odgovara direktno na radnim listu označite ćelije koje želite sabrati ili kliknite na dugme za
izmijenu raspona ćelija a potom označite ćelije.
Slika 6.9. Izgled dijaloškog okvira za umetanje SUM funkcije
6.3.3. Upotreba dugmeta za Automatsko sabiranje (AutoSum)

Treći način sabiranja je upotrebom dugmeta AutoSum sa →Home kartice, iz grupe Editing:
1. Označite ćeliju u koju želite smjestiti rezultat i kliknite na dugme →AutoSum .
2. U označenoj ćeliji pojavit će se funkcija sa rasponom ćelija (u primjeru: =SUM(E6:E11)).

Ako je označena ćelija na dnu kolone funkcija automatski ponudi raspon ćelija u toj koloni.
Ako je označena ćelija na kraju reda sa desne strane, funkcija ponudi raspon ćelija u tom
redu, ako se iznad nje ne nalaze dvije ćelije sa numeričkim podacima (tada funkcija
AutoSum ponudi sabiranje tih dviju ćelija iznad).
Uvijek provjerite da li je ponuđeni raspon ćelija tačan (da li uključuje ćelije koje želite
sabrati), ako ne onda vi sami označite raspon ćelija, međutim ako je raspon ćelija
tačan kliknite na tipku →Enter na tastaturi, da se formula izračuna.
Slika 6.10. Umetanje funkcije za sabiranje preko AutoSum dugmeta

6.3.4. Sabiranje preko statusne trake

1. Kada označite raspon ćelija koje želite sabrati, na statusnoj traci se prikaže rezultat za više
funkcija, između ostalog i za sumu.
Slika 6.11. Sabiranje preko Statusne trake (Sum)
Ako se rezultat za suma označenih ćelija ne vidi na Statusnoj traci (već neki drugi podatak),
kliknite na Statusnu traku desnom tipkom miša i iz menija koji se pojavi označite
funkciju Sum, da bi se ona prikazala automatski na Statusnoj traci.
Slika 6.12. Uključivanje SUM funkcije na Statusnoj traci
2. Kada se rezultat za sumu (SUM) prikaže na Statusnoj traci, označite ćeliju u koju ga želite
unijeti i upišite rezultat. Nedostatak ovog načina računanja je upravo to što rezultat morate
sami unositi u ćeliju, ali ovo je ujedno i najbolji način upoređivanja rezultata u različitim
kolonama ili redovima.
Formule za ostale osnovne matematičke operacije: oduzimanje, množenje i dijeljenja, unosite na isti
način kao i formulu za sabiranje (sumu). Ako promjenite podatke u nekoj ćeliji koja se nalazi u
rasponu ćelija, za koje ste računali matematičku funkciju automatski će to uticati i na rezultat
formule i izmijeniti ga.
6.4. RAČUNANJE PROSJEKA (AVERAGE)

Prosječnu vrijednost izračunavate pomoću funkcije AVERAGE, čiji sadržaj igleda ovako:
=AVERAGE(raspon ćelija)
6.4.1. Pisanje formule za računanje prosjeka

1. Označite ćeliju u koju želite smjestiti formulu i upišite =AVERAGE, a zatim upišite ili označite
raspon ćelija čiji prosjek želite izračunati (u primjeru sa slike: (E6: E11)) i kliknite na tipku
→Enter na tastaturi. Raspon ćelija mora biti napisan u zagradi i sa dvotačkom : između prve i
zadnje ćelije u rasponu.
Slika 6.13. Pisanje formule za računanje prosjeka (AVERAGE)
6.4.2. Upotreba gotove funkcije za računanje prosjeka

2. kliknite na →Insert Function dugme , sa Trake za formule ili sa Formulas kartice.
Slika 6.14. Pokretanje funkcije preko Trake za formule ili preko Formulas kartice
3. Otvorit će se dijaloški okvir Insert Function, u kojem treba da izaberete funkciju za prosjek
→AVERAGE i kliknete na dugme →OK. Postupak pronalaženja funkcije je isti kao i za
sumu, objašnjen je u odlomku „Upotreba gotove funkcije za sabiranje”.
Slika 6.15. Otvaranje funkcije za prosjek (AVERAGE)

4. Pojavit će se dijaloški okvir Function Arguments, u kojem treba da provjerite argumente

odnosno raspon ćelija koje vam program nudi za izračunavanje prosjeka. Ako vam ponuđeni
raspon ćelija ne odgovara direktno na radnom listu označite ćelije ili kliknite na dugme za
promjenu raspona ćelija, a potom označite raspon ćelije za koje trebate izračunati prosjek.
Slika 6.16. Mijenjanje raspona ćelija za funkciju AVERAGE
5. Ako ste kliknuli na dugme za promjenu raspona ćelija dijaloški okvir Function
Arguments će se sakriti, zatim mišem označite raspon ćelija u radnoj tabeli i ponovo
kliknite na isto dugme da bi se dijaloški okvir ponovo pojavio. Kada ste unijeli tačan raspon
ćelija kliknite na dugme →OK da se formula izračuna.
Slika 6.17. Mijenjanje raspona ćelija preko Dugmeta za promjenu raspona ćelija
6.4.3. Računanje prosjeka preko dugmeta za Automatsko računanje (AutoSum)

Treći način računanja prosjeka je upotrebom dugmeta AutoSum sa →Home kartice, iz grupe
Editing:
1. Označite ćeliju u koju želite smjestiti rezultat i kliknite na strelicu pored dugmeta
→AutoSum i izaberite funkciju za prosjek (AVERAGE).
2. U označenoj ćeliji pojavit će se funkcija sa rasponom ćelija (npr. =AVERAGE(E6:E11)).
Provjerite da li je ponuđeni raspon ćelija tačan (da li uključuje ćelije za koje želite izračunati
prosjek), ako ne onda vi sami označite raspon ćelija, međutim ako je raspon ćelija tačan
kliknite na tipku →Enter na tastaturi, da se formula izračuna.
Slika 6.18. Računanje prosjeka preko dugmeta za Automatsko računanje
6.4.4. Računanje prosjeka preko statusne trake

1. Označite raspon ćelija za koje želite izračunati prosječnu vrijednost, na statusnoj traci će
se prikazati rezultat za funkciju AVERAGE.
Slika 6.19. Računanje prosjeka preko Statusne trake (Average)
2. Ako se rezultat za funkciju AVERAGE ne prikaže na Statusnoj traci, kliknite na Statusnu

traku desnom tipkom miša i iz menija koji se pojavi označite funkciju →Average, da bi se
ona automatski prikazala na Statusnoj traci.
Slika 6.20. Uključivanje AVERAGE funkcije na Statusnoj traci

3. Kada se rezultat za prosjek (AVERAGE) prikaže na Statusnoj traci, označite ćeliju u koju
ga želite unijeti i upišite rezultat.
6.5. NAJMANJA I NAJVEĆA VRIJEDNOST
6.5.1. Pisanje formule za računanje najmanje ili najveće vrijednosti

Najmanju (minimalnu) vrijednost izračunavate pomoću funkcije MIN, a najveću (maksimalnu)
vrijednost sa funkcijom MAX.
1. Označite ćeliju i upišite formulu koju želite (=MAX ili =MIN), a zatim upišite ili označite
raspon ćelija čiju vrijednost želite izračunati (u primjeru sa slike: (E6: E11)) i kliknite na
tipku →Enter na tastaturi.
6.5.2. Upotreba gotove funkcije za računanje najmanje ili najveće vrijednosti

2. kliknite na →Insert Function dugme , sa Trake za formule ili sa Formulas kartice.
3. Otvorit će se dijaloški okvir Insert Function, u kojem treba da izaberete funkciju za

najmanju ili najveću vrijednosti (MIN ili MAX) i kliknete na dugme →OK. Kada se otvori
dijaloški okvir Function Arguments za odabranu funkciju (kao na slici 6.21. i 6.22.),
odredite raspon ćelija i kliknite na dugme →OK, da se funkcija izračuna.
6.21. Računanje najmanje vrijednosti (MIN)

Slika 6.22. Računanje najveće vrijednosti (MAX)
U primjeru sa slike rezultat najmanje vrijednosti MIN smješten je u ćeliju E14, dok je rezultat
najveće vrijednosti MAX smješten u ćeliju B15.
6.5.3. Računanje najmanje i najveće vrijednosti preko dugmeta za Automatsko računanje

Treći način računanja najmanje i najveće vrijednosti je upotrebom dugmeta AutoSum sa
→Home kartice, iz grupe Editing:
1. Označite ćeliju u koju želite smjestiti rezultat i kliknite na strelicu pored dugmeta
→AutoSum i izaberite funkciju koju želite izračunati (MIN ili MAX).
2. U označenoj ćeliji pojavit će se funkcija koju ste odabrali sa rasponom ćelija. Provjerite da li
je ponuđeni raspon ćelija tačan, ako ne onda vi sami označite raspon ćelija, međutim ako
je raspon ćelija tačan kliknite na tipku →Enter na tastaturi, da se formula izračuna.
Slika 6.23. Računanje najmanje vrijednosti preko dugmeta za Automatsko računanje
Slika 6.24. Računanje najveće vrijednosti preko dugmeta za Automatsko računanje

Četvrti način računanja najveće ili najmanje vrijednost je da označite raspon ćelija za koji želite
izračunati vrijednost, zatim desnom tipkom miša kliknite na Statusnu traku i izaberite funkciju
(Max ili Min). Kada se na Statusnoj traci prikaže rezultat, označite ćeliju i unesite dati rezultat.
6.6. FUNKCIJA IF
Funkcija IF (ako) vraća jednu vrijednost ako je uslov koji ste specificirali tačan (TRUE) i drugu
vrijednost ako uslov nije tačan (FALSE). Koristite funkciju IF da primjenite uslovni test (logički
test) na određene vrijednosti ili formule. Da umetnete funkciju IF u radni list uradite sljedeće:
1. Prvo označite ćeliju u koju želite umetnuti funkciju,

2. Kliknite na →Insert Function dugme , sa Trake za formule ili sa Formulas kartice,
Slika 6.25. Pokretanje funkcije preko Trake za formule
izaberete funkciju →IF. Ako se funkcija ne nalazi u listi onda u polju Or select a category
izaberite kategoriju All - da se prikažu sve funkcije u programu, a potom u listi pronađite
funkciju IF i dva puta kliknite na nju.
4. Otvorit će se dijaloški okvir Function Arguments, u kojem treba da unesete vrijednosti u

sljedeća tri polja:
 Logical_test – polje u kojem specificirate uslovni test (logički test), koji želite
primjeniti na označenu ćeliju (u primjeru na slici uslovni test je 'ako je ćelija E6 veća
od 50' (E6>50)),
 Value_if_true – polje u koje unosite vrijednost koja će se prikazati u ćeliji ako je

gore navedeni uslovni test tačan – TRUE (u primjeru na slici vrijednost koja će se
prikazati ako je uslovni test tačan je 'skupo') ,
 Value_if_false - polje u koje unosite vrijednost koja će se prikazati u ćeliji ako gore
navedeni uslovni test nije tačan FALSE (u primjeru na slici vrijednost koja će se
prikazati ako uslovni test nije tačan je 'jeftino').
5. Kada uneste određene vrijednosti u sva tri navedena polja kliknite na dugme →OK, da se
funkcija unese u označenu ćeliju (u primjeru na slici 6.25., rezultat je smješten u ćeliju H6 a
potom je funkcija proširena na cijelu kolonu Procjena cijene)
Funkciju možete automatski proširiti i na susjedne ćelije tako da kliknete u donji desni ugao
ćelije, kada kursor promjeni oblik u znak +, razvucite (proširite) funkciju na druge ćelije.
Slika 6.26. Izgled dijaloškog okvira za umetanje IF funkcije
Slika 6.27. Rezultat funkcije IF, smješten u koloni Procjena cijene
6.7. Funkcija SUMIF
Funkcija SUMIF (saberi - ako) sabira ćelije koje ispunjavaju zadati kriterij (uslov). Izgled funkcije
SUMIF je:
SUMIF(range,criteria,sum_range)
Da umetnete funkciju SUMIF u radni list uradite sljedeće:
1. Prvo označite ćeliju u koju želite umetnuti funkciju,

2. Kliknite na →Insert Function dugme , sa Trake za formule ili sa Formulas kartice,
Slika 6.28. Pokretanje funkcije preko Trake za formule
izaberete funkciju →SUMIF.
4. Pojavit će se dijaloški okvir Function Arguments, u kojem treba da unesete vrijednosti u

sljedeća tri polja:
 Range – raspon ćelija koje želite evaluirati prema specificiranom kriteriju.
 Criteria - polje u kojem specificirate kriterij (uslov) koji određuje koje ćelije će se
sabirati. Kriterij može biti u obliku broja, teksta ili formule (32, „32“, „>32“ ili
„jabuke“). (u primjeru na slici 6.29. kriterij je 'ako je vrijednost ćelije veća od 5'
(„>5“)).
 Sum_range – ćelije čije vrijednosti se sabiraju ako ćelije u polju Range ispunjavaju
zadati kriterij. Ako u ovo polje ne unesete ni jednu vrijednost onda će se ćelije u
polju Range (prvom polju) sabirati i evaluirati.
5. Kada uneste određene vrijednosti u sva tri navedena polja kliknite na dugme →OK, da se
funkcija unese u označenu ćeliju (u primjeru sa slike kao rezultat u ćeliji E14, prikazat će se
vrijednost 830, odnosno prikazat će se zbir svih cijena kod kojih je popust veći od 5 KM).
Slika 6.29. Izgled dijaloškog okvira za umetanje SUMIF funkcije
6.8. APSOLUTNE I RELATIVNE ADRESE ĆELIJA

Program Excel je podešen tako da u formule unosi relativne adrese ćelija, pa sve adrese ćelija kao
što su A1, A2, A3... su relativne adrese.
Prilikom kopiranja ili premještanja određene formule, program automatski mijenja formulu prema
njenoj novoj poziciji, mijenjajući relativne adrese ćelija u njenom sadržaju (npr. ako množite raspon
ćelija =E6*H3 i kopirate tu formulu u narednu ćeliju ispod, program će automatski promijeniti
formulu u =E7*H4).
Kada želite kopirati formulu u kojoj je jedan od argumenata uvijek adresa iste ćelije, tada ćete
adresu te ćelije označiti kao apsolutnu adresu.
Postoje dva načina definisanja apsolutne adrese ćelije:

 Pisanjem znaka $ u adresu ćelije ispred oznake za kolonu i red,
 i definisanjem imena za apsolutnu adresu ćelije.
6.8.1. Pisanje apsolutne adrese ćelije pomoću znaka $

Prilikom pisanja adrese ćelija ispred oznake kolone i reda upišite znak $ i time adresu ćelije
označite kao apsolutnu (npr. adresu ćelije H3 napišite kao $H$3). U primjeru sa slike 6.30. možete
vidjeti da je adresa H3 u formuli napisana kao apsolutna adresa. Kada kopirate ovu formulu na
druge ćelije u koloni G, relativna adrese u formuli će se izmijeniti (E6 u E7), dok će apsolutna
adresa ostati ista ($H$3), bilo gdje da je kopirate.
Slika 6.30. Pisanje apsolutne adrese ćelije sa znakom $
Slika 6.31. Kopiranje formule iz primjera na ostale ćelije u koloni G
Postoje i mješovite adrese ćelija gdje je jedan argument u adresi (red ili kolona) relativni a drugi
apsolutni (npr. $H3 ili H$3), što znači da će se jedan dio adrese mijenjati a drugi (apsolutni) ostati
isti.
6.8.2. Definisanje imena za apsolutnu adresu ćelije

1. Ćeliji za koju želite da ima apsolutnu adresu možete dodijeliti ili definisati ime, koje ćete
kasnije koristiti u fomulama umjesto adrese ćelije. Označite ćeliju kojoj želite dodijeliti
(definisati) ime, potom kliknite na karticu →Formulas i iz grupe Defined Names, na naredbu
→Define Name.
Slika 6.32. Definisanje imena za apsolutnu adresu ćelije (Define Name)

2. Pojavit će se dijaloški okvir New Name, u kojem u polje Name unesete ime ćelije (u primjeru:
posto) i kliknete na dugme →OK, da potvrdite unos. Kada ćeliji dodijelite ime onda u
formulama umjesto adrese ćelije pišete njeno ime, tako da računar prepozna da je to apsolutna
vrijednost koja se ne mijenja kada kopirate formulu.
Slika 6.33. Definisanje imena za apsolutnu adresu ćelije (Define Name)
Primjer sa (slike 6.33.) prikazuje primjenu definisanog imena u formuli. Tako da bi se izračunao
iznos od 10% od cijene, napisana je formula =E6*posto. Kada tu istu formulu kopirate (prenesete)
na ostale ćelije u koloni G, vrijednost od 10% ostaje ista, odnosno ime posto se neće mijenjati jer
je to apsolutna vrijednost. Formulu =E6*posto, kada kopirate iz ćelije G6 u ćeliju G7 izmijenit će
se u =E7*posto, relativna adrese ćelije se mijenja (E6 u E7) dok apsolutna adresa (ime „posto“)
ostaje ista i tako dalje u cijeloj koloni G.
Slika 6.34. Korištenje definisanog imena u formuli

Slika 6.35. Kopiranje formule iz primjera na ostale ćelije u koloni G
6.9. KORIŠTENJE REFERENCI SA DRUGIH STRANICA

Kada želite prilikom pisanja formula koristite adrese ćelija (reference) sa drugog radnog lista, onda
ispred adrese ćelije pišete (naziv radnog lista i znak '!'). Na primjer ako vaša formula treba da
referiše ćeliju A1 sa radnog lista Sheet3, onda njenu adresu ćelije (referencu), pišete u ćeliju
aktivnog radnog lista, na sljedeći način:
=Sheet3!A1
A potom nastavljate sa pisanjem preostalog dijela vaše formule.
7. DODAVANJE GRAFIČKIH OBJEKATA RADNOM LISTU

Grafičke objekte možete dodati radnom listu tako da umetnete neku slike sa računara (iz neke
datoteke), iz ClipArt galerije koja je sastavni dio Microsoft Office-a 2007 ili da sami nacrtate
grafičke objekte koristeći alata za crtanje.
Excel kao i ostale aplikacije iz kolekcije Microsoft Office 2007, dolazi s lijepom kolekcijom sličica, tzv.
Clip Art, koje možete koristiti kako biste unaprijedili svoje radne listove.
7.1. UMETANJE SLIKE SA RAČUNARA (INSERT PICTURE FROM FILE)

1. Postavite kursor na mjesto gdje želite umetnuti sliku.
2. Kliknite na karticu →Insert, iz grupe Illustrations, izaberite naredbu →Picture.
Slika 8.1. Umetanje slike sa računara (Picture)

3. Pojavit će se dijaloški okvir Insert Picture u kojem birate sliku koju želite umetnuti. Kada
pronađete sliku koju želite umetnuti, označite je i kliknete na dugme →Insert (ili dva puta
kliknete na sliku i ona će se automatski umetnuti u radni list).
Slika 8.2. Pronalaženje i umetanje slike sa računara
7.2. UMETANJE SLIKE IZ CLIPART GALERIJE (INSERT PICTURE FROM CLIP ART)
1. Označite ćeliju u koju želite smjestiti gornji desni ugao slike.
2. Kliknite na karticu →Insert, iz grupe Illustrations, izaberite naredbu →ClipArt.
Slika 8.3. Umetanje slike iz ClipArt galerije
3. Otvorit će se dijaloški okvir Clip Art, u kojem treba da kliknete na dugme dugme →Go da se
otvore sve slike iz Clip Art galerije ili u polje Search for, ukucate riječ (na engleskom jeziku)
koja opisuje sliku koju želite, a potom kliknete na dugme →Go. (U primjeru na Slici 8.5.,
kliknuto je na dugme Go, pri čemu su se prikazale sve slike iz Clip Art galerije).
4. Kada se pojave slike u donjem dijelu dijaloškog okvira, dovoljno je da samo kliknete na sliku,
da se ona umetne na slajd na označeno mjesto. Ili kliknite na strelicu uz desnu ivicu slike,
pojavit će se meni u kojem je potrebno kliknuti na opciju →Insert da se slika umetne na slajd.
5. Da zatvorite Clip Art dijaloški okvir, kliknite na dugme →Close , u gornjem desnom uglu
okvira.
Slika 8.4. Umetanje slike iz ClipArt-a

Slika 8.5. Rezultat umetanja slike iz ClipArt-a
7.3. UREĐIVANJE SLIKA I CLIPART-A

Ako želite detaljnije urediti sliku ili ClipArt, kliknite dva puta na nju sa mišem, pojavit će se na
naslovnoj traci Alati za obradu slika (Picture Toos), sa otvorenom →Format karticom, koja
sadrži opcije za detaljnu obradu slika. Ona sadrži 4 grupe:
 Adjust (podesi) – podešavate osvjetljenje (Brightness), kontrast (Contrast), boju

(Recolor) na slici.
 Picture Styles (stilovi slike) – u ovoj grupi možete izabrati jedan od ponuđenih stilova i
primjeniti ga na vašu sliku. Također imate opcije da izmijeniti oblik slike (Picture Shape),
okvir oko slike (Picture Border) i primijenite neki od ponuđenih efekata na sliku (Picture
Effects).
 Arrange (organizuj) – pomoću opcija iz ove grupe kontrolišete poravnanje (Align) i

rotaciju (Rotate) slike.
 Size (Veličina) – unosite brojčanu vrijednost za veličinu slike u centimetrima i možete

izrezati sliku ako je potrebno (Crop).
Slika 8.6. Uređivanje slika preko alata za uređivanje slika (Picture Tools)
7.4. CRTANJE U EXCEL -U

Različite grafičke elemente (linija, strelica, pravugaonika, zvjezdice, itd...), radnom listu možete
dodati i tako da ih samostalno nacrtate uz pomoć alata za crtanje. Grafičke elemente koje nacrtate u
radnom listu možete obrađivati na isti način kao i slike, što je objašnjeno u predhodnom poglavlju.
1. Kliknite na karticu →Insert, iz grupe Illustrations, i naredbu →Shapes (oblici), a zatim

odaberite gotovi geometrijski oblik koji želite nacrtati u dokumentu. Kursor će promijeniti
oblik u znak plus +, držite pritisnutu lijevu tipku miša i povucite miš tako da nacrtate
oblik željene veličine u radnom listu. Potom otpustite lijevu tipku miša.
Slika 8.7. Umetanje crtanja (gotovih geometrijskih oblika)
Slik
a
8.8.
Geo
met
rijsk
i
obli
k
nacr
tan
u
radn
om
listu
7.5. KREIRANJE I MODIFICIRANJE GRAFIKONA

MS Excel 2007 vam dozvoljava da kreirate jednostavne i naprednije grafikone na bazi informacija i
podataka unesenih u vaše radne listove (spreadsheets). Grafikon predstavlja grafički prikaz
tabelarnih podataka i pojednostavljuje upoređivanje većeg broja informacija. Grafikon kao i ostale
grafičke objekte možete umetnuti preko Insert kartice.
1. Kliknite na karticu →Insert, a potom iz grupe Charts, odaberite vrstu grafikona koju želite
umetnuti (u primjeru sa Slike 8.9., odabrana je vrsta grafikona →Columns i podvrsta →3-D
Clustered Columns).
U Charts grupi prikazano je pet osnovnih vrsta grafikona: Columns, Line, Pie, Bar, Area i
Scatter. Ako želite umetnuti neku drugu vrstu grafikona kliknite na dugme →Other Charts
ili na strelicu u donjem desnom uglu ove grupe , da se otvore sve moguće vrste grafikona u
Excel programu.
Grafikon koji ste odabrali pojavit će se u radnoj tabeli, gdje ga vi potom možete uređivati
prema vašim potrebama.
Slika 8.9. Umetanje grafikona (Charts)

Slika 8.10. Umetnuti grafikon iz primjera
7.6. UREĐIVANJE GRAFIKONA

Kada želite izvršiti neke promjene na grafikonu, kliknite na grafikon da se na naslovnoj traci otvore
alati za uređivanje grafikona (Chart Tools) sa tri kartice: Design, Layout i Format.
7.6.1. Uređivanje grafikona preko Design kartice

Sa kartica Design možete urediti grafikon na sljedeći način:
 Izmijeniti tip grafikona sa opcijom Change Chart Type.
 Spasiti grafikon kao templetu sa opcijom Save As Templete.
 Naredba Switch Row/Column organizuje podatke u grafikonu umjesto po kolonama, po
redovima ili obrnuto.
 Opcija Select Data omogućava promjenu podataka prikazanih na grafikonu.
 Iz grupe Chart Layouts mijenjate postavku grafikona (layout), tako što kliknete na jednu
od ponuđenih postavki.
 Iz grupe Chart Styles mijenjate stil grafikona tako što kliknete na jedan od ponuđenih
stilova grafikona.
 Naredba Move Chart premješta grafikon na drugu lokaciju.
Slika 8.11. Izgled Design kartice za uređivanje grafikona

7.6.2. Promjena vrste grafikona (Change Chart Type)

1. Da biste promijenili vrstu grafikona, kada je grafikon već umetnut u radnu tabelu sa
→Design kartice kliknite na naredbu →Change Chart Type. Otvorit će se dijaloški okvir
Change Chart Type, u kojem možete odabrati bilo koju od ponuđenih vrsta grafikona. Sa
lijeve strane okvira izaberite vrstu grafikona, dok u desnom dijelo dijaloškog okvira treba
da izaberete podvrstu grafikona (u primjeru sa slike 8.5. odabrana je vrsta grafikona Line i
podvrsta 3-D Line).
2. Kada završite sa odabirom vrste grafikona kliknite na dugme →OK, da promjenu

primijenite na grafikon.
Slika 8.12. Promjena vrste grafikona
Slika 8.13. Novi izgled grafikona iz primjera

7.6.3. Premještanje grafikona na novu lokaciju (Move Chart)

1. Da biste premjestili grafikon sa →Design kartice, kliknete na naredbu →Move Chart,
otvorit će se dijaloški okvir Move Chart u kojem možete odabrati gdje želite premjestiti
grafikon. Ako odaberete opciju New sheet – onda će se grafikon premjestiti na novi radni
list, novom radnom listu možete dati i ime u polju gdje piše Chart1. Međutim ako grafikon
želite smjestiti na neki od već postojećih radnih listova, onda odaberite opciju Object in
(objekat u) i kliknite na strelicu da odaberete radni list (u primjeru: Sheet1).
2. Kada izaberete sve opcije za premještanje kliknite na dugme →OK i grafikon će se

premjestiti na mjesto koje ste odabrali.
Slika 8.14. Premještanje grafikona na novu lokaciju
7.6.4. Uređivanje grafikona preko Layout kartice

Sa kartice Layout možete:
 Formatirati bilo koji označeni dio grafikona sa opcijom Format Selection.
 Iz grupe Labels možete dodati ili izmijeniti natpise na grafikonu. Pa tako možete dodati
naslov grafikonu (Chart Title), dodati natpise na ose grafikona (Axis Titles), prikazati ili
sakriti legendu (Legend), prikazati ili sakriti natpise nad podacima (Data Labels), itd...
 Iz grupe Axes možete dodati ili izmijeniti ose grafikona (Axes) i brojne linije (Gridlines),
dok opcije ponuđene u grupi Background koristite za uređivanje pozadine grafikona.
Slika 8.15. Izgled Layout kartice za uređivanje grafikona
7.6.5. Dodavanje i uređivanje naslova grafikona

1. Da biste dodali naslov grafikonu kliknite na naredbu →Chart Title, sa Layout kartice,
potom izaberite jednu od ponuđenih pozicija naslova (npr. Above Chart – iznad grafikona),
kada se na slajdu pojavi tekstualni okvir sa natpisom Chart Title kliknite na njega i ispišite
naslov po želji. Da biste uredili naslov koji ste dodali, izmijenili mu boju, okvir ili veličinu
fonta, kliknite na njega i na komandu →Format Selection, sa kartice Layout.
2. Pojavit će se dijaloški okvir Format Chart Title u kojem imate sljedeće opcije: Fill –
određujete boju ispune okvira za naslov, Border Color – određujetu boju okvira oko
naslova, Border Styles – stil okvira oko naslova, Shadow – sjenčenje, 3-D Format -
trodimenzionalne efekte na naslovu, Alignment - poravnanje teksta naslova, itd...
3. Kada završite sa uređivanjem naslova kliknite na dugme →Close, da primjenite selekciju i

zatvorite dijaloški okvir.
Slika 8.16. Izgled dijaloškog okvira za uređivanje naslova

7.6.6. Uređivanje grafikona preko Format kartice

Sa kartica Format možete urediti grafikon na sljedeći način:
 Formatirati bilo koji označeni dio grafikona sa opcijom Format Selection.
 Iz grupe Shape Styles možete izmijeniti sveukupni oblik grafikona sa klikom na jedan od
gotovih stilova, možete cijeli grafikon uokviriti sa opcijom Shape Outline, promijeniti mu
pozadinu (Shape Fill) ili primjeniti neki efekat na njega (Shape Effects).
 Iz grupe WordArt Styles možete na bilo koji tekst sa grafikona primjeniti jedan od
ponuđenih stilova teksta, izmijeniti boju ispisa ili primjeniti neki tekstualni efekat.
 Iz grupe Arrange definišete poziciju grafikona u odnosu na druge elemente na slajdu.
 U grupi Size možeti izmijeniti veličinu grafikona i to brojčano.
Slika 8.17. Izgled Format kartice za uređivanje grafikona
7.6.7. Uređivanje grafikona sa desnim klikom miša

1. Drugi način uređivanja grafikona i pristupa nekim od najčešće korištenih opcija je da kliknete
desnom tipkom miša na površinu grafikona ili na dio grafikona koji želite izmijeniti i
izaberete odgovarajuću opciju.
2. Kada kliknete desnom tipkom miša na površinu grafikona, pojavit će se padajući meni iz
kojeg možete izabrati neke od najčešće korištenih opcija za formatiranje grafikona:
 Change Chart Type – da promijenite vrstu grafikona,

 Select Data – da promijenite podatke prikazane u grafikonu,
 Move Chart – za premještanje grafikona na drugu lokaciju,
 3-D Rotation – trodimenzionalno rotiranje grafikona ili dijela koji ste označili,
 Format Chart Area – za formatiranje cijele površine grafikona (stil i debljinu okvira
oko grafikona, pozadinu grafikona, tekst napisan na grafikonu itd...).
Ako ste kliknuli desnom tipkom miša na samo jedan dio grafikona (npr. legendu ili naslov), opcije u
padajućem meniju bit će drugačije i vezane za uređivanje tog dijela grafikona.
Slika 8.18. Uređivanje grafikona sa desnim klikom miša
Grafikon možete premještati unutar jednog radnog lista na taj način što postavite pokazivač miša na
površini grafikona, kliknete lijevom tipkom miša i povučete grafikon na novu poziciju.
Kada označite grafikon (označen je kada ima svijetlo plavi okvir, kao na slici 8.18.), mijenjate mu
veličinu tako da postavite miš na okvir grafikona i to na mjesto označeno sa tačkicama, pritisnete lijevu
tipku miša i vučete miš u željenom smjeru ovisno o tome želite li grafikon povećati ili smanjiti.
Da biste grafikon kopirali ili potpuno premjestili na drugi slajd, koristite naredbe Cut, Copy i
Paste.
Grafikon izbrišete tako da ga označite a zatim pritisnete naredbu Cut ili tipku Delete na tastaturi.
7.7. UMETANJE KOMENTARA
7.7.1. Umetanje novog komentara (New Comment)

1. Da biste dodali komentar radnom listu prvo označiti ćeliju na koju će se komentar odnositi.
Nakon toga kliknite na karticu →Review, i iz grupe Comments, kliknite na naredbu →New
Comment.
Drugi način je da kliknete desnom tipkom miša na ćeliju na koju želite umetnuti komentar i
iz padajućeg menija izaberete opciju →Insert Comment.
Slika 8.19. Umetanje novog komentara (New Comment)
Slika 8.20. Umetanje komentara sa desnim klikom miša (Insert Comment)
2. Na radnom listu će se pojaviti okvir za komentar u koji trebate da unesete sadržaj

komentara, kao na slici 8.21. Kada završite unos teksta kliknite sa mišem negdje na radni list
izvan okvira za unos komentara. Program Excel je podešen tako da automatski sakrije
napisani komentar, a kao njegovu oznaku u ćeliji za koju je umetnut komentar prikaže
crveni trokutić u gornjem desnom uglu. (slika 8.22.).
Slika 8.21. Unos teksta u okvir za komentar
Slika 8.22. Izgled ćelije sa skrivenim komentar

Da biste vidjeli sadržaj komentara, postavite pokazivač miša iznad ćelije sa crvenim
trokutićem. Da biste komentar učinili stalno vidljivim kliknite desnom tipkom miša na ćeliju
i iz padajućeg menija izaberite opciju Show/Hide Comments.
Slika 8.23. Prikazivanje ili skrivanje komentara (Show/Hide Comments)
7.7.2. Promjena komentara (Edit Comment)

1. Da biste izmijenili komentar, prvo označite ćeliju na kojoj se komentar nalazi. Nakon toga
kliknite na karticu →Review i iz grupe Comments, kliknite na naredbu →Edit Comment.
Okvir za komentar će ponovo postati aktivan i u njemu će se pozicionirati pokazivač miša,
tako da tekst komentara možete izmijeniti.
Slika 8.24. Promjena komentara preko Review kartice (Edit Comment)
2. Drugi način je da kliknete desnom tipkom miša na ćeliju sa komentarom i iz padajućeg menija
izaberete opciju →Edit Comment.
Slika 8.25. Promjena komentara sa desnim klikom miša (Edit Comment)
7.7.3. Brisanje komentara (Delete Comment)

1. Da biste izbrisali komentar, prvo označite ćeliju na kojoj se komentar nalazi. Nakon toga
kliknite na karticu →Review i iz grupe Comments, kliknite na naredbu →Delete.
Slika 8.26. Brisanje komentara preko Review kartice (Delete)

2. Drugi način brisanja komentara je da kliknete desnom tipkom miša na ćeliju sa komentarom i
iz padajućeg menija izaberete opciju →Delete Comment.
Slika 8.27. Brisanje komentara sa desnim klikom miša (Delete Comment)

7.8. KREIRANJE LINKOVA (HYPERLINK)
Za brz pristup informacijama u drugim fajlovima ili Web stranicama, možete umetnuti link ili vezu
(Hyperlink) u označenu ćeliju u radnom listu.
7.8.1. Kreiranje linkova

1. Da biste kreirali link (Hyperlink) na radnom listu, prvo označite ćeliju gdje želite umetnuti link.
Zatim kliknite na karticu →Insert i iz grupe Links, kliknite na naredbu →Hyperlink.
Drugi način je da kliknete desnom tipkom miša na ćeliju gdje želite umetnuti link a potom iz
padajućeg menija izaberete opciju →Hyperlink.
Slika 8.28. Umetanje linkova pomoću Insert kartice (Hyperlink)
Slika 8.29. Umetanje linkova sa desnim klikom miša (Hyperlink)
2. Otvorit će se dijaloški okvir Insert Hyperlink, u kojem sa lijeve strane okvira možete izabrati
do čega želite da vas vodi dati link, pa imamo sljedeće opcije:
 Existing File or Web Page – link do nekog već postojećeg fajla ili web stranica,
 Place in This Document – neko mjesto u istom dokumentu (radnoj knjizi), kojem ste
definisali ime isto kao što se definiše ime za apsolutnu adresu,
 Create New Document – link sa kojim možete kreirati novi dokument,
 E-mail Address – link za slanje poruka na neku Email adresa.
Ako želite da kreirate link do neke web stranice, kliknite na opciju →Existing File or Web
Page, a potom u polju Text to display upišite tekst koji će biti prikazan u radnoj knjizi kao link,
u polju Address ukucajte punu adresu web stranice do koje želite da vas vodi dati link.
3. Kada završite sa odabirom svih opcija kliknite na dugme →OK, da umetnete kreirani link u
radni list.
Slika 8.30. Umetanje linka do neke web stranice
Slika 8.31. Rezultat kreiranog linka iz primjera
Tekst koji ste ukucali u polju Text to display ili koji se već nalazio u ćeliji koju ste označili,
prikazat će se u radnom listu kao link (plave boje i podvučen).
Kada postavite kursor na link pojavit će se njegova web adresa a kada jednom kliknete na njega
otvorit će se web stranicu do koje on vodi, u internet pretraživaču. Da biste samo označili ćeliju sa
linkom potrebno je da kliknete na ćeliju i zadržite pritisnutu lijevu tipku miša kraće vrijeme.
7.8.2. Mjenjanje linkova (Edit Hyperlink)

1. Da izmijenite neki već kreirani link, kliknite desnom tipkom miša na ćeliju u kojoj se nalazi
link, a potom iz menija koji se pojavi izaberite opciju →Edit Hypelink.
Pojavit će se dijaloški okvir Edit Hyperlink, sa identičnim opcijama kao i u dijaloškog okvira
Insert Hyperlink (kao na slici 8.30.), u kojem možete izmijeniti postavke za umetanje linka.
Slika 8.32. Mjenjanje linkova (Edit Hyperlink)

7.8.3. Uklanjanje linkova (Remove Hyperlink)

1. Da uklonite određeni link, kliknite desnom tipkom miša na ćeliju koja sadrži link i iz padajućeg
menija izaberite opciju →Remove Hyperlink.
Slika 8.33. Uklanjanje linka (Remove Hyperlink)
Međutim ako želite ukloniti link zajedno sa sadržajem koji se nalazi u ćeliji koristite naredbu Clear
Contents. Kliknite desnom tipkom miša na ćeliju koja sadrži link i iz padajućeg menija izaberite
opciju →Clear Contents ili pritisnite tipku →Delete na tastaturi.
Slika 8.34. Uklanjanje linka zajedno sa sadržajem ćelije (Clear Contents)

8. SORTIRANJE I FILTRIRANJE PODATAKA (SORT & FILTER)

8.1. SORTIRANJE PODATAKA
Microsoft Excel 2007 ima mogućnost sortiranja podataka, dok u isto vrijeme zadržava vezu između
podataka. Postoji osnovno sortiranje podataka (sortiranje po jednoj koloni-kriteriju) i sortiranje
podataka po više kolona.
8.1.1. Osnovno sortiranje podataka

Ako želite izvršiti osnovno sortiranje podataka u jednoj koloni, uradite sljedeće:
1. Prvo označite kolonu ili kliknite u kolonu koju želite sortirati.

2. Nakon toga sa →Home kartice, iz grupe Editing, kliknite na naredbu →Sort & Filter.
3. Iz menija koji se pojavi izaberite opciju →Sort A to Z (da sortirate podatke od A do Z, u
rastućem poretku) ili →Sort Z to A (da sortirate podatke od Z do A, u opadajućem poretku).
Slika 8.1. Osnovno sortiranje podataka
8.1.2. Sortiranje podataka po više kolona (Custom Sorts)

Ako želite izvršiti sortiranje podataka za više kolona, koristite opciju Custom Sorts:
1. Prvo sa →Home kartice, iz grupe Editing, kliknite na naredbu →Sort & Filter.
2. Iz menija koji se pojavi izaberite opciju →Custom Sorts.
Slika 8.2. Sortiranje podataka po više kolona (Custom Sorts)

3. Otvorit će se dijaloški okvir Sort, u kojem u polju:
 Column treba da izaberete kolonu koju prvo želite sortirati,

 zatim u polju Sort On kliknite na strelicu i izaberite po čemu želite sortirati
odabranu kolonu: Values – po vrijednosti koja se nalazi u ćelijama, Cell Color – po boji
ćelija, Font Color – po boji teksta u ćelijama, itd...
 kliknite na strelicu u polju Order da odaberete redoslijed sortiranja: rastući (ako je tekst
A to Z, ako su brojevi Smallest to Largest) ili opadajući (Z to A, za brojeve Largest to
Smallest).
4. Kada završite odabir svih opcija za prvu kolonu, kliknite na →Add Level dugme da dodate
sljedeću kolonu za sortiranje. Ponovite cijeli postupak objašnjen u koraku 3 i za drugu kolonu,
ako želite dodati još jednu kolonu za sortiranje ponovo kliknite na →Add Level dugme, itd...
Kada završite odabir svih kolona za sortiranje kliknite na dugme →OK, da to i primijenite na
radnu tabelu.
Slika 8.3. Sortiranje podataka po više kolona (Custom Sorts)
U primjeru na slici 8.3. sortirani su podaci sa dva kriterija (sa dvije kolone), i to prvo su sortirani po
abecednom redu u koloni Naziv, a zatim su sortirani po cijeni od najmanje do najveće (Smallest to
Largest). Ako ste pogriješili u sortiranju podataka kliknite na →Delete Level dugme da potpuno
izbrišete zadani kriterij (kolonu za sortiranje). Rezultat gore navedenog sortiranja je prikazan na
sljedećoj slici.
Slika 8.4. Sortiranje podataka za više kolona (Custom Sorts)
8.2. FILTRIRANJE PODATAKA

Filtriranje podataka dozvoljava prikazivanje samo onih podataka iz radne tabele koji
zadovoljavaju određeni kriterij, dok ostali podaci privremeno postaju skriveni (nevidljivi). Da biste
filtrirali podatke, uradite sljedeće:
1. Kliknite bilo gdje u tabelu u kojoj želite filtrirati podatke.

2. Sa →Home kartice, iz grupe Editing, kliknite na naredbu →Sort & Filter.
3. Iz menija koji se pojavi izaberite opciju →Filter, u zaglavlju svake kolone pojavit će se
strelica okrenuta prema dolje. Ako bi se desilo da se strelica ne prikaže u zaglavlju svake
kolone, onda označite cijelo zaglavlje radne tabele i ponovo uključite filter (→Home →Sort
& Filter →Filter).
Slika 8.5. Filtriranje podataka (Filter)
4. Zatim kliknite na strelicu u zaglavlju kolone u kojoj želite filtrirati podatke, pojavit će se
popis kriterija pomoću kojih možete filtrirati podatke u toj koloni. Između ostalog u ovom
popisu se nalaze također naredbe za sortiranje podataka: Sort A to Z, Sort Z to A i Sort by
Color (sortiraj po boji, ako ćelije ili sadržaj ćelija, sadrže neku boje). Na dnu padajuće liste
prikazani su svi podaci koji se nalaze u datoj koloni, pa možete označiti samo podatke koje
želite da ostanu prikazani u koloni i na taj način ih filtrirati. Svaka kolona imat će različite
kriterije ovisno o vrsti podataka koje sadrži. Ako kolona sadrži tekst onda možete izabrati opciju
→Text Filters, da biste vidjeli ponuđene tekstualne filtere za tu kolonu (u primjeru na slici 8.6.
izabrana je opcija Begins With (počinje sa)).
Slika 8.6. Filtriranje podataka (Filter)
5. Otvorit će se dijaloški okvir Custom AutoFilter u kojem trebate specificirati tekstualni filter
koji ste odabrali u predhodnom koraku, odnosno za filter 'begins with' trebate upisati sa kojim
slovom ili slovima treba da započinje riječ koja predstavlja kriterij filtriranja (u primjeru je
odabrano slovo 's', što znači da treba filtrirati 'riječi koje počinju sa slovom s').
Slika 8.7. Specificiranje kriterija za filtriranje podataka
6. Potom kliknite na dugme →OK da primjenite specificirano filtriranje i da zatvorite dijaloški

okvir. Rezultat primjenjenog filtera možete vidjeti na slici 8.8., gdje je kao rezultat filtriranja u
koloni Naziv prikazana riječ 'Struja', zato što počinje sa slovom 's'.
Slika 8.8. Rezultat primjenjenog filtera
8.2.1. Vrste tekstualnih filtera (Text Filters)
Kada uključite Filtere u radnoj tabeli, vrste ponuđenih filtera u svakoj koloni razlikovat će se,
ovisno od vrste podataka koji se nalaze u datoj koloni. Dvije osnovne vrste podataka su: tekst i
brojevi. Kada kliknete strelicu za filtriranje podataka u koloni gdje se nalazi tekst a zatim na
naredbu →Text Filters, pojavit će se sljedeći tekstualni filteri:
 Equals – pronalazi tekst koji je potpuno jednak specificiranom tekstu,
 Does not Equal – pronalazi tekst koji nije jednak specificiranom tekstu,
 Begins With – filtrira tekst koji počinje sa specificiranim slovom ili slovima (tekstom),
 Ends With – filtrira tekst koji završava sa specificiranim slovom ili tekstom,
 Contains – pronalazi tekst koji sadrži specificirano slovo ili tekst,
 Does Not Contain – pronalazi tekst koji ne sadrži specificirano slovo ili tekst,
 Custom Filter – korisnički filter gdje sami definišete kriterije filtriranja.
Slika 8.9. Vrste tekstualnih filtera (Text Filters)

8.2.2. Vrste numeričkih filtera (Number Filters)

Kada kliknete na strelicu za filtriranje podataka u koloni gdje se nalaze brojevi, a zatim na naredbu
→Number Filters, pojavit će se sljedeći numerički filteri:
 Equals – pronalazi brojeve koji su potpuno jednaki specificiranom broju,

 Does not Equal – pronalazi brojeve koji nisu jednaki specificiranom broju,
 Greater Than – filtrira brojeve koji su veći od specificiranog broja,
 Greater Than Or Equal To – filtrira brojeve koji su veći ili jednaki specificiranom broju,
 Less Than – filtrira brojeve koji su manji od specificiranog broja,
 Less Than Or Equal To – filtrira brojeve koji su manji ili jednaki specificiranom broju,
 Between – pronalazi brojeve koji se nalaze između dva specificirana broja,
 Top 10 – pronalazi prvih ili zadnjih 10 brojeva po veličini (broj može biti i različit od 10),
 Above Average – pronalazi brojeve koji su iznad prosjeka (prosječne vrijednosti),
 Below Average – pronalazi brojeve koji su ispod prosjeka,
 Custom Filter – korisnički filter gdje sami definišete kriterije filtriranja.
Slika 8.10. Vrste numeričkih filtera (Number Filters)
Pomoću naredbe Custom Filter (korisnički filter) sami određujete kriterije filtriranja, međutim
opcije u ovom okviru su potpune iste opcijama koje imate ponuđene u numeričkim filterima, tako
da bi ovaj način predstavljao samo duži put za filtriranje podataka.
8.2.3. Uklanjanje Filtera

Postupak za isključivanje filtera za cijelu tabele i uklanjanje strelica za filtriranje, je isti kao i
njegovo uključivanje:
1. Kliknite bilo gdje u tabelu sa koje želite ukloniti Filtriranje podatake.

2. Zatim sa →Home kartice, iz grupe Editing, kliknite ponovo na naredbu →Sort & Filter i
opciju →Filter. Svi primjenjeni filteri i strelice iz zaglavlja tabele bit će uklonjeni.
Međutim ako želite isključiti sve primjenjene filtere, a želite ostaviti strelice u zagljavlju tabele radi
daljeg filtriranja, koristite naredbu →Clear.
1. Sa →Home kartice, iz grupe Editing, kliknite na naredbu →Sort & Filter i opciju →Clear.
Svi primjenjeni filteri u radnoj tabeli će se isključiti (vratiti u prvobitni položaj).
Slika 8.11. Uklanjanje filtera (Clear)
9. USLOVNO FORMATIRANJE (CONDITIONAL FORMATTING)

Uslovno formatiranje omogućava da primjenite određeno formatiranje na ćelije selektivno i
automatski. Uslovno formatiranje je jako korisno za brzo identificiranje ćelija koje sadrže pogrešne
vrijednosti ili koje sadrže vrijednosti određenog tipa. Dakle, možete koristiti određeni format za
lakše identificiranje interesantnih ćelija, da istaknete neuobičajene vrijednosti i da vizuelno
istaknete podatke koji ispunjavaju određena pravila (uslove).
Na primjer, možete definisati uslovno formatiranje tako da sve negativne vrijednosti u određenom
rasponu imaju crvenu boju pozadine. Kada unesete ili promjenite vrijednost u ćeliji (rasponu ćelija),
program ispita vrijednost i primjeni pravila uslovnog formatiranja. Ako je vrijednost ćelije
negativna, pozadina ćelije će se obojiti u crvenu boju, a ako nije negativna uslovno formatiranje
neće biti primjenjeno.
9.1. OSNOVNE VRSTE USLOVNOG FORMATIRANJA

Kada kliknete na naredbu →Conditional Formatting, sa kartice Home i grupe Styles, otvorit će se
padajući meni sa pet osnovnih vrsta uslovnog Formatiranja:
Slika 9.1. Pet osnovnih vrsta uslovnog formatiranja
1. Highlight Cells Rules (Istakni ćelije koje ispunjavaju pravila) – Formatiranje za isticanje
interesantnih ćelija ili raspona ćelija, koje ispunjavaju zadata pravila mijenjanjem
njihovog izgleda.
 Iz padajućeg menija sa vrstama Uslovnog Formatiranja, izaberite opciju

→Highlight Cells Rules, a potom naredbu →Greater Than (veće od).
Slika 9.2. Uslovno formatiranje za isticanje ćelija
 Otvorit će se Greater Than dijaloški okvir u kojem specificirate odabrani uslov, tako
što u prvom polju upišete vrijednost sa kojom će se upoređivati vrijednost označene
ćelije.
Dok u drugom polju birate jedan od ponuđenih formata ćelija ili kliknite na opciju
Custom Format da sami specificirate format ćelija (u primjeru na slici 9.3. odabran
je Light Red Fill with Dark Red Text (svijetlo crvena pozadina ćelije sa tamno
crvenim tekstom)).
Slika 9.3. Uslovno formatiranje za isticanje vrijednosti većih od zadate vrijednosti (20)
2. Top/ Bottom Rules (Vrh/Dno pravila) – Ovu vrstu Uslovnog formatiranja koristite da
pronađete određeni broj najvećih ili najmanjih vrijednosti u označenom rasponu ćelija.
Na primjer, možete pronaći 5 najvećih/najmanjih cijena proizvoda (kao na slici 9. ., gdje
su 5 najvećih vrijednosti istaknute sa svijetlo crvenom pozadinom ćelija i tamno crvenim
tekstom (Light Red Fill with Dark Red Text), najveće/najmanje vrijednosti izražene u
procentima (10%) i određeni broj vrijednosti većih/manjih od prosječne vrijednosti.
Slika 9.4. Uslovno formatiranje za isticanje 5 najvećih vrijednosti

3. Data Bars (Trake podataka) – Trake u boji koje pomažu da uporedite vrijednosti ćelija u
random listu. Dužina trake predstavlja vrijednost ćelije, duža traka predstavlja veću
vrijednost a kraća manju vrijednost ćelije. Trake podataka su korisne pri uočavanju većih
i manjih brojeva naročito kada se radi o većem broju podataka.
Slika 9.5. Uslovno formatiranje pomoću Traka podataka (Data Bars)
4. Color Scales (Skale boja) – Vizuelni prikazi koji vam pomažu da razumijete varijacije
vrijednosti u ćelijama pomoću boja. Postoje Skale sa dvije boje (pomažu upoređivanju
ćelija u označenom rasponu koristeći nijanse sa dvije boje, jedna boja predstavlja najveću
vrijednost a druga boja najmanju vrijednost) i Skale sa tri boje (pomažu upoređivanju
ćelija u označenom rasponu koristeći nijanse sa tri boje, gdje treća boja predstavlja
srednju vrijednost). Nijanse boja se mijenjaju sa vrijednošću ćelija, od najmanje do
najveće. Na primjer, u žuto- crvenoj skali boja (Yellow-Red Color Scale), možete
specificirati da ćelije sa većom vrijednošću imaju više žute boje, dok manje vrijednosti
imaju više crvene boje.
Slika 9.6. Uslovno formatiranje pomoću Skale Boja (Color Scales)
5. Icon Sets (Grupe simbola) – Svaki simbol predstavlja određeni raspon vrijednosti. Na
primjer, u 3 Arrows Icon Sets (tri strelice grupi simbola), zelena strelica prema gore
predstavlja veće vrijednosti, žuta strelica sa strane predstavlja srednje vrijednosti i crvena
strelica prema dolje manje vrijednosti.
Slika 9.7. Uslovno formatiranje pomoću Grupe Simbola (Icon Sets)
9.2. SPECIFICIRANJE USLOVNOG FORMATIRANJA

Da biste sami specificirali uslove formatiranja uradite sljedeće:
1. Označite ćeliju ili raspon ćelija na koje želite primjeniti uslovno formatiranje. Zatim sa →Home
kartice, iz grupe Styles, kliknite na naredbu →Conditional Formatting.
2. Pojavit će se padajući meni sa osnovnim vrstama Uslovnog formatiranja, međutim ako vi sami
želite definisati pravila (uslove) formatiranja kliknite na naredbu →Manage Rules.
Slika 9.8. Pokretanje naredbe za definisanje pravila formatiranja (Manage Rules)

3. Otvorit će se dijaloški okvir Conditional Formatting Rules Manager, u kojem možete
pregledati sva pravila koja su primjenjena na označene ćelije i kreirati nova pravila ako želite. U
ovom okviru postoje tri dugmeta za definisanje pravila za formatiranje:
 New Rule – dugme za dodavanje novog pravila,

 Edit Rule – dugme za uređivanje ili promjenu nekog već postojećeg pravila,
 Delete Rule – dugme za ukidanje već postojećeg pravila.
Da biste dodali novo pravilo kliknite na dugme →New Rule (novo pravilo).
Slika 9.9. Dijaloški okvir za pregled i definisanje pravila uslovnog formatiranja
4. Pojavit će se dijaloški okvir New Formatting Rule, u kojem specificirate novo pravilo za
uslovno formatiranje. U ovom okviru nalaze se sljedeće opcije:
1. U polju Select a Rule Type (odaberite vrstu pravila) – možete izabrati jednu od
ponuđenih šest vrsta pravila. Da biste uslovno formatirali samo ćelije koje sadrže
određenu vrijednost izaberite pravilo kao na slici 9.11.: 'Format only cells that contain'.
2. Zatim u okviru Edit the Rule Description postoje 4 polja za definisanje pravila:
1) U prvom polju kliknite na strelicu prema dolje i izaberite opciju Cell Value
(vrijednost ćelije), što znači da uslovljavate vrijednost ćelije.
2) U drugom polju birate način na koji se upoređuje vrijednost ćelije sa nekom

drugom brojčanom vrijednošću, kliknite na strelicu i izaberite jednu od ponuđenih
opcija:
- between (između) – provjeravate da li se vrijednost ćelije nalazi između dvije

zadate vrijednosti,
- not between (nije između) - provjeravate da li se vrijednost ćelije ne nalazi
između dvije zadate vrijednosti,
- equal to (jednako) - provjeravate da li je vrijednost ćelije jednaka datoj
vrijednosti,
- not equal to (nije jednako) - provjeravate da li vrijednost ćelije nije jednaka
datoj vrijednosti,
- greater than (veće od) - da li je vrijednost ćelije veća od zadate vrijednosti,
- less than (manje od) - da li je vrijednost ćelije manja od zadate vrijednosti,
- greater than or equal to (veće ili jednako od) - da li je vrijednost ćelije veća ili
jednaka datoj vrijednosti,
- less than or equal to (manje ili jednako od) - da li je vrijednost ćelije manja ili
jednaka datoj vrijednosti.
Slika 9.10. U drugom polju je izabrana opcija greater than (veće od).
3) A potom u trećem polju unesite određenu brojčanu vrijednost (vrijednost sa

kojom upoređujete vrijednost ćelije) ili kliknite na malu crvenu strelicu , da
označite tu vrijednost ako postoji na radnom listu.
Kao krajnji rezultat pomoću ova tri polja specificirali ste uslov za formatiranje
ćelija (u primjeru na slici 9.11., možete vidjeti kompletan uslov koji glasi: 'Cell
Value greater than 20', odnosno 'Ako je vrijednost ćelije veća od 20', uslovno
formatiraj ćelije).
Slika 9.11. Definisanje novog pravila za uslovno formatiranje
4) U polju Preview trebate odredili format ćelija koji će se primjeniti ako je pravilo
ispunjeno ili uslov tačan (TRUE), da biste odredili format kliknite na dugme
→Format. Otvorit će se dijaloški okvir Format Cells, koji izgleda kao
modificirana verzija standardnog okvira za uređivanje ćelija, s tim da ne sadrži
kartice Alignment i Protection. A na svakoj kartici ima dodatno dugme Clear,
za uklanjanje nekog već odabranog formata.
S t r a n i c a | 100
Slika 9.12. Odabir formata koji će se primjeniti na ćelije koje ispunjavaju specificirani uslov
Kada izaberete format za uslovno formatiranje, kliknite na dugme →OK, da zatvorite

dijaloški okvir Format Cells. U primjeru na slici 9.5. izabrana je crvena pozadina ćelije,
koja će se primjeniti na sve ćelije koje ispune specificirani uslov.
5. Na ovaj način definisali ste novo pravilo za uslovno formatiranje, a ako želite kreirati više
pravila onda ponovo kliknite na dugme →New Rule i ponovite gore navedene korake.
6. Kada završite dodavanje svih pravila kliknite na dugme →OK, da se ona primjene na označene
ćelije.
Slika 9.13. Izgled ćelija koje su uslovno formatirane u koloni Cijena
Kao rezultat, kolona Cijena na slici 9.6. je uslovno formatirana, tako da su kod svih ćelija koje
sadrže vrijednost veću od broja 20 (Cell Value > 20), pozadine ćelija ofarbane u crvenu boju. Ovo
formatiranje je naravno dinamično, ako promjenite sadržaj neke ćelije, Excel će provjeriti novi
sadržaj naspram uslova za formatiranje i promjeniti ili ukloniti format ćelije na osnovu toga.
9.3. UKLANJANJE USLOVNOG FORMATIRANJA

Kada pritisnete tipku Delete na tastaturi da izbrišete sadržaj ćelije, samim tim ne brišete
formatiranje za datu ćeliju nego samo njen sadržaj.
Da uklonite Uslovno formatiranje zajedno sa ostalim formatima ćelije, označite ćeliju i kliknite na
naredbu →Clear→Clear Formats, sa Home kartice i grupe Editing. Također možete koristiti i
naredbu →Clear→Clear All da izbrišete uslovno formatiranje zajedno sa sadržajem ćelija.
Međutim, da biste uklonili Uslovno formatiranje ali ne i sve druge formate sa ćelije, uradite
sljedeće:
1. Označite ćeliju ili raspon ćelija sa kojih želite ukloniti uslovno formatiranje. Zatim sa →Home
kartice, iz grupe Styles, kliknite na naredbu →Conditional Formatting.
2. Iz padajućeg menija koji se pojavi izaberite opciju →Clear Rules, a potom →Clear Rules
from Selected Cells (ukloni pravila sa označenih ćelija).
Slika 9.14. Uklanjanje uslovnog formatiranja
9.3.1. Drugi način uklanjanja uslovnog formatiranja

1. Označite ćeliju ili raspon ćelija sa kojih želite ukloniti uslovno formatiranje. Zatim sa
→Home kartice, iz grupe Styles, kliknite na naredbu →Conditional Formatting.
2. Iz padajućeg menija koji se pojavi izaberite opciju →Manage Rules. Otvorit će se dijaloški
okvir Conditional Formatting Rules Manager, u kojem možete vidjeti sva pravila koja su
primjenjena na označene ćelije. Da izbrišete pravilo, označite ga i kliknite na dugme →Delete
Rule. Ako postoji više definisanih pravila za označene ćelije, za svako od njih ponovite ovaj
postupak.
3. Kliknite na dugme →OK, da izađete iz Conditional Formatting Rules Manager dijaloškog

okvira.
S t r a n i c a | 102
Slika 9.15. Drugi način uklanjanja uslovnog formatiranja
9.4. LOCIRANJE ĆELIJA KOJE SADRŽE USLOVNO FORMATIRANJE

Ćelije koje sadrže uslovno formatiranje Vi ne možete, samo promatrajući ćelije, reći da li one
sadrže uslovno formatiranje ili ne. Da biste automatski pronašli ćelije koje sadrže Uslovno
formatiranje, koristite naredbu Find & Select (pronađi i označi):
1. Kliknite na →Home karticu, i iz grupe Editing, izaberite naredbu →Find & Select i opciju
→Conditional Formatting.
Program Excel će automatski pronaći i označiti ćelije koje sadrže uslovno formatiranje.
Slika 9.16. Lociranje ćelija koje sadrže uslovno formatiranje

9.5. PRIMJERI FORMULA ZA USLOVNO FORMATIRANJE

Da biste umjesto vrijednosti ćelija koristili formulu za Uslovno fomatiranje podataka, morate
specificirati logičku formulu koja za rezultat ima jednu od vrijednosti: TRUE (tačno) ili FALSE
(netačno). Ako je rezultat formule TRUE, uslov je zadovoljen i uslovno formatiranje je
primjenjeno. Ako je rezultat formule FALSE uslov nije zadovoljen i formatiranje nije primjenjeno.
9.5.1. Identificiranje tekstualnih podataka

1. Da biste umjesto vrijednosti ćelija koristili formulu za Uslovno fomatiranje podataka, u
dijaloškom okviru New Formatting Rule u kojem određujete novo pravilo, izaberite opciju
→Use a formula to determine which cells to format (koristi formulu za određivanje ćelija
za formatiranje).
Slika 9.17. Korištenje formula za uslovno formatiranje
2. Zatim u polju Format values where this formula is true (formatiraj vrijednosti gdje je ova
formula tačna), unesite formulu. U primjeru na slici unesena je formula, koja formatira ćeliju
C5 samo u slučaju ako sadrži tekstualne podatke, međutim ako ćelija ne sadrži tekst, odnosno
formula nije tačna format ostaje nepromjenjen.
=ISTEXT(C5)
Da primjenite ovu formulu na raspon ćelija, prvo označite raspon. Ova formula pretpostavlja
da je aktivna ćelija u označenom rasponu ćelija C5, međutim ako označite neki drugi raspon
ćelija onda umjesto adrese C5 unesite adresu prve ćelije u rasponu.
3. Kliknite na dugme →Format i odredite format ćelija koje ispunjavaju zadati uslov. U
primjeru na slici izabrana je ljubičasta boja kao pozadina ćelija.
4. Da izađete iz dijaloškog okvira, kliknite na dugme →OK.

S t r a n i c a | 104
9.5.2. Identificiranje datuma u određenom mjesecu

Uslovno formatiranje također možete primjeniti i na datume. Sljedeća formula za uslovno
formatiranje primjenjuje formatiranje na ćeliju (C5) samo u slučaju ako ćelija sadrži datum u
mjesecu junu (6):
=MONTH(C5)=6
Ako je ova formula primjenjena na raspon ćelija, onda predpostavlja da je ćelija C5 aktivna ćelija u
označenom rasponu, međutim ako označite neki drugi raspon ćelija onda umjesto adrese C5 unesite
adresu prve ćelije u rasponu. Funkcija MONTH daje broj mjeseca u označenom datumu.
9.5.3. Identificiranje današnjeg datuma

Funkcija TODAY daje kao rezultat današnji datum. Ako imate seriju datuma u vašoj listi, možete
koristiti uslovno formatiranja da identificirate današnji datum. Formula za uslovno formatiranje
primjenjuje formatiranje samo u slučaju ako ćelija sadrži današnji datum. U ovoj formuli također
predpostavljamo da ste označili raspon ćelija koji počinje sa ćelijom C5.
=C5=TODAY()
9.5.4. Identificiranje maksimalne vrijednosti u rasponu

Funkcija MAX daje kao rezultat maksimalnu vrijednost u označenom rasponu. Da biste istakli ovu
maksimalnu vrijednost možete koristiti sljedeću formulu za uslovno formatiranje:
=C5=MAX($C$5:$C$11)
Formula predpostavlja da ste označili raspon ćelija (C5:C11), gdje je aktivna ćelija C5.
10. VALIDACIJA PODATAKA (DATA VALIDATION)

Validacija podataka je naredba koja vam pomaže da kontrolišete vrstu podataka koji se unose u
radni list. Ova opcija omogućava da postavite određena pravila koja će diktirati koju vrstu podataka
možete unijeti u ćeliju. Na primjer, možete ograničite unos podataka na cijele brojeve između 1 i
12. Ako korisnik unese pogrešnu vrijednost, program neće prihvatiti unesenu vrijednost, već će
prikazati poruku upozorenja (koju vi sami osmislite) zahtjevajući unos tačnih podataka u ćeliju (kao
na slici 10.1.)
Slika 10.1. Ograničenje unosa podataka na cijele brojeve između 1 i 12
10.1. ODREĐIVANJE KRITERIJA ZA VALIDACIJU PODATAKA

Da specificirate dozvoljen tip podataka u ćeliji ili rasponu ćeliju, slijedite ove korake:
1. Označite ćeliju ili raspon ćelija na koje želite primjeniti validaciju podataka.
2. Kliknite na →Data karticu, iz grupe Data Tools, kliknite na naredbu →Data Validation.
Slika 10.2. Pokretanje naredbe za validaciju podataka (Data Validation)
3. Pojavit će se dijaloški okvir Data Validation, sa otvorenom Settings karticu. Kliknite na

strelicu u polju Allow i iz padajućeg menija izaberite vrstu podataka na koju želite da ograničite
unos (u primjeru na slici 10.3. su izabrani cijeli brojevi - Whole number). Ovisno od
izbora vrste podataka, na istoj kartici će se pojaviti dodatna polja odnosno opcije. U primjeru sa
slike, kada izaberete Whole number, pojavit će se dodatna polja Data, Minimum i Maximum,
za ograničenje cijelih brojeva. Da biste ograničili unos podataka na brojeve između 1 i 12,
odaberite opcije kao na slici 10.4.
S t r a n i c a | 106
Slika 10.3. Ograničenje podataka na cijele brojeve
Slika 10.4. Ograničenje unosa podataka na cijele brojeve između 1 i 12
4. (Opcionalno) Kliknite na Input Message karticu, da definišete poruku koja će se prikazati kada
korisnik označi ćeliju, odnosno prije unosa podataka. U ovoj poruci možete obavijestiti
korisnika kakvu vrstu podata može unijeti u označene ćelije. Ako je ovaj korak izostavljen,
odnosno nije napisana poruka, ona se neće ni pojaviti kada korisnik označi ćeliju.
Slika 10.5. Poruke koja se pojavi prije unosa podataka (Input Message)
5. (Opcionalno) Kliknite na karticu Error Alert, da definišete poruku koja će se prikazati ako
korisnik unese pogrešne podatke. U polju Style (stil) kliknite na strelicu i izaberite jedan od
sljedećih stilova poruke:
 Stop (zaustavi) - da potpuno spriječite pogrešan unos podataka,

 Warning (upozorenje) – poruka gdje možete izabrati da li želite nastaviti (Yes) ili
ne (No) unos podataka, iako je podatak pogrešan,
Slika 10.6. Izgled poruke upozorenja Slika 10.7. Izgled poruke

zaustavljanja
 Information (informacije) – da program dozvoli unos pogrešnih podataka, ali vas

pri tome informiše da ste pogriješili.
Slika 10.8. Izgled poruke informisanja
Ako je ovaj korak izostavljen, podnosno poruka nije napisana, prilikom unosa pogrešnih
podataka pojavit će se standardna programska poruka da upozori korisnika na grešku.
S t r a n i c a | 108
6. Kada izaberete sve opcije u dijaloškom okviru Data Validation, kliknite na dugme →OK da ih
primjeniti na označene ćelije.
Slika 10.9. Poruka koja će se pojavi pri unosu pogrešnih podataka (Error Alert)
Kada primjenite Validaciju Podataka na označene ćelije, pokušajte unijeti neki podatak da biste
ispitali ispravnost zadatih kriterija.
10.2. TIPOVI KRITERIJA ZA VALIDACIJU

Postoji širok izbor kriterija za validaciju podataka, koje možete pregledati u dijaloškom okviru Data
Validation, na kartici Settings i polju Allow. Sljedeće opcije su dostupne u polju Allow (uočit ćete
da druge kontrole na kartici Settings variraju, ovisno od izbora u Allow padajućem meniju):
 Any Value (bilo koja vrijednost): Birajući ovu opciju uklanjate bilo koju postojeću
validaciju podataka. Međutim poruka prije unosa podataka još će se pojavljivati, sve dok je
ne izbrišete ili isključite opciju Show input message when cell is selected, sa Input
Message kartice.
 Whole Number (cijeli broj): Ograničavate unos podataka na cijele brojeve. A potom
specificirate validan raspon cijelih brojeva koristeći dodatna polja koja se prikažu na kartici:
Data, Minimal i Maximal. Na primjer, možete specificirati da unos mora biti cijeli broj
veći ili jednak 100.
 Decimal (decimalni broj): Omogućavate unos brojeva i u decimalnom formatu. Na primjer,

možete specificirati da unos mora biti veći od 0 i manji od 1.
 List (lista): Ograničavate unos podataka na listu koju vi sami kreirate.
 Date (Datum): ): Ograničavate unos podataka na datum. Vi specificirate validan raspon

datuma koristeći, dodatna polja koja se pojave. Na primjer, možete specificirati da uneseni
datum bude veći ili jednak 1. Januaru 2009.
 Time (vrijeme): Korisnik mora unijeti vrijeme, koje vi specificirate u dodatnim poljima na
kartici. Na primjer, vi specificirate da uneseno vrijeme mora biti veće od 22:00.
 Text Length (dužina teksta): Ograničavate unos teksta na određeni broj karaktera. Na
primjer, možete ograničiti unos na dužinu 1 (tj. samo jedan karakter ili znak).
 Custom: Pomoću ove opcije ograničavate podatke koristeći logičku formulu za validaciju
podataka.
Međutim, važno je primjetiti da je čak i sa primjenom validacije podataka moguće unijeti pogrešne
podatke. Ako je stil poruke (Style), na kartici Error Alert postavljen na bilo šta drugo osim na
Stop, pogrešni podaci mogu biti unešeni. Također, zapamtite da se validacija podataka ne vrši nad
rezultatima formula.
10.3. KREIRANJE PADAJUĆE LISTE

Možda jedna od najčešćih upotreba validacije podataka je kreiranje padajuće liste. U sljedećem
primjeru kreirat ćemo padajuću listu koristeći nazive mjeseci.
1. Prvo, unesite podatke u listu u jedan red ili kolonu (podatke koji će se pojaviti u padajućoj listi).
2. Zatim označite ćeliju u kojoj će se nalaziti padajuća lista, kliknite na →Data karticu, i iz grupe
Data Tools, kliknite na naredbu →Data Validation.
3. Kada se pojavi dijaloški okvir Data Validation, sa otvorenom Settings karticom. Kliknite na
strelicu u polju Allow i iz padajućeg menija izaberite opciju →List. Na istoj kartici pojavit će se
dodatno polje →Source, u kojem treba da upišete raspon ćelija koji treba da se pojavi u listi ili
da kliknete na crvenu strelicu pored polja da biste označili raspon ćelija na radnom listu.
Također, da biste omogućili prikaz padajuće liste uključite opcija In-cell dropdown (padajuća
lista u ćeliji).
Ako je lista kratka možete je direktno upisati u polje Source. Svaku stavku u listi trebate
odvojiti sa tačka-zarezom (;) (ako koristite bosanske regionalne postavke u Control Panel-u) ili
sa zarezom (,) (ako koristite američke postavke). (Na primjer: Januar; Februar; Mart;)
Slika 10.10. Kreiranje padajuće liste (List)

S t r a n i c a | 110
Slika 10.11. Izgled padajuće liste na radnom listu
10.4. KORIŠTENJE FORMULA ZA VALIDACIJU PODATAKA

Prava snaga opcije za validaciju podataka dolazi do izražaja kada se koriste formule za validaciju.
Morate specificirati logičku formula koja za rezultat ima jednu od vrijednosti TRUE ili
FALSE. Ako je rezultat formule TRUE uslov je zadovoljen i podaci se smatraju validnim.
Ako je rezultat formule FALSE uslov nije zadovoljen i podaci se smatraju pogrešnim.
Možete specificirati formulu za validaciju podataka ako u dijaloškom okviru →Data Validation, u
polju Alow izaberete opciju →Custom (Slika 10.8.). Pojavit će se dodatno polje Formula u kojem
trebate unijeti formulu za validaciju podataka. Formule za validaciju podataka rade na istom
principu kao i formule za uslovno formatiranje.
10.5. PRIMJERI FORMULA ZA VALIDACIJU PODATAKA
10.5.1. Formula za prihvatanje samo teksta

Sljedeća formula se koristi samo za prihvatanje tekstualnog unosa u označenu ćeliju ili ćelije:
=ISTEXT(A1)
Ova formula pretpostavlja da je aktivna ćelija u označenom rasponu ćelija A1, međutim ako
označite neki drugi raspon ćelija onda umjesto adrese A1 unesite adresu prve ćelije u rasponu.
Slika 10.12. Unos formule za prihvatanje samo teksta
10.5.2. Formula za prihvatanje veće vrijednosti od predhodne

Sljedeća formula za validaciju podataka omogućava vam da u ćeliju unesete samo vrijednosti koje
su veće od vrijednosti predhodne ćelije (u primjeru ćelije iznad A1).
=A2>A1
Ova formula pretpostavlja da je ćelija A2 aktivna ćelija u označenom rasponu, međutim ako
označite neki drugi raspon ćelija onda umjesto adrese A2 unesite adresu prve ćelije u rasponu.
Formula funkcioniše tako da svaki put kada unosite vrijednost, provjerava da li je ta vrijednost veća
od vrijednosti predhodne ćelije, ako jeste dozvoljava unos a ako nije upozori vas sa porukom da je
ograničen unos podataka.
Slika 10.13. Unos formule za prihvatanje veće vrijednosti od predhodne
10.5.3. Neprihvatanje duplih vrijednosti

Sljedeća formula za validaciju podataka neće dozvoliti korisniku da unese istu vrijednost u
označenom rasponu ćelija (duplu vrijednost u rasponu A1:C20) :
=COUNTIF($A$1:$C$20;A1)=1
Ova formula pretpostavlja da je ćelija A1 aktivna ćelija u označenom rasponu. Možete primjetite da
je prvi argument funkcije COUNTIF apsolutna referenca. Drugi argument je relativna referenca
(A1) i mijenja se za svaku ćeliju u rasponu. Slika ispod prikazuje rezultat validacije podataka kada
pokušate unijeti isti podatak u označenom rasponu ćelija, na koje je primjenjena gore navedena
fomula za validaciju. Pojavi se poruku upozorenja na grešku, kliknite na dugme →Retry (pokušaj
ponovo), da pokušate ponovo unijeti podatak ili na dugme →Cancel, da otkažete unos podataka u
označenu ćeliju.
S t r a n i c a | 112
Slika 10.14. Unos formule za neprihvatanje duplih vrijednosti

Skripta Za Microsoft Office Excel 2007

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Skripta Za Microsoft Office Excel 2007

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MICROSOFT OFFICE EXCEL 2007 | 1

8.2. FILTRIRANJE PODATAKA ......................................................................................................................................... 89

1. UVOD U MICROSOFT OFFICE EXCEL 2007

1.1. POKRETANJE PROGRAMA MICROSOFT EXCEL 2007

1.2. IZGLED PROZORA MICROSOFT EXCEL-A 2007

Slika 1.3. Izgled MS Excel 2007 prozora

1.2.1. Microsoft Office Dugme (Microsoft Office Button)

Slika 1.4. Microsoft Office Dugme

1.2.2. Alatna traka za brz pristup (Quick Access Toolbar)

Slika 1.5. Izgled Alatne trake za brz pristup

Slika 1.6. Postavljanje Quick access Toolbar-a ispod glavne Trake

Slika 1.7. Postavljanje dodatnih dugmića na Alatnu traku za brz pristup

1.2.3. Glavna Traka (Ribbon)

Slika 1.8. Izgled glavne Trake (Ribbon)

Slika 1.9. Otvaranje svih dodatnih opcija neke grupe

Kartice (tabovi) koje se nalaze na glavnoj traci, sadrže sljedeće grupe:

 Home: Clipboard, Font, Alignment, Number, Styles, Cells i Editing.

1.2.4. Traka za formule

Slika 1.10. Izgled Trake za formule (Formula bar)

1.2.5. Radna površina

Slika 1.11. Kartice (tabovi) za kretanje po radnim listovima

1.2.6. Statusna Traka (Status bar)

Slika 1.12. Izgled Statusne trake (Status bar)

Postoje tri osnovna prikaza radne knjige:

 Normal (normalan ili standardni prikaz Excel-ove radne knjige),

2. RAD SA RADNIM KNJIGAMA (WORKBOOKS)

Slika 2.1. Kreiranje nove radne knjige (New)

Slika 2.2. Otvaranje nove radne knjige

Slika 2.3. Biranje Templete (predložka)

po kategorijama: Budgets (Budžet), Calendars (Kalendari), Forms (Formulari), Invoices

2.2. SPAŠAVANJE RADNE KNJIGE

2.2.1. Spašavanje radne knjige pomoću Microsoft Office Dugmeta

Slika 2.4. Spašavanje radne knjige (Save ili Save As)

Slika 2.5. Spašavanje radne knjige (Save ili Save As)

Slika 2.6. Otvaranje radne knjige u Internet Explorer-u

2.2.2. Drugi načini spašavanja radne knjige

Slika 2.7. Spašavanje radne knjige preko dugmeta (Save)

2. Pritisnite istovremeno dugmadi (CTRL + S) na tastaturi.

2.3. PRIPREMA RADNE KNJIGE ZA PRINTANJA (PRINT PREVIEW)

Slika 2.8. Pokretanje naredbe Print Preview

Slika 2.9. Izgled Print Preview prozora

Izlaz iz Print Preview prozora moguć je na tri načina:

1. Kliknite na dugme →Close Print Preview , sa Print Preview kartice.

2.4. PRINTANJE RADNE KNJIGE

Slika 2.10. Printanja radne knjige (Print i Quick Print)

Slika 2.11. Podešavanje opcija za printanja radne knjige (Print)

3. RADNI LISTOVI (WORKSHEETS)

Slika 3.3. Drugi načini umetanja radnog lista (Insert Worksheet)

3.2. BRISANJE RADNOG LISTA

Slika 3.5. Poruka za potvrdu brisanja radnog lista (Delete Sheet)

Slika 3.6. Brisanje radnog lista sa desnim klikom (Delete)

3.3. PROMJENA IMENA RADNOM LISTU

Slika 3.8. Promjena imena radnom listu sa desnim klikom (Rename)

3.4. PREMJEŠTANJE I KOPIRANJE RADNOG LISTA

Slika 3.9. Premještanje ili kopiranje radnog lista (Move or Copy)

Slika 3.10. Premještanje ili kopiranje radnog lista (Move or Copy)

4. UNOS I OBRADA PODATAKA

4.2. OZNAČAVANJE ĆELIJA

Ćelije možete označiti na sljedeće načina:

Slika 4.1. Označena (aktivna) ćelija

Slika 4.2. Označeno je više ćelija odjednom (raspon ćelija)

Slika 4.3. Označeno je više zasebnih raspona ćelija

Slika 4.4. Označavanje (selekcija) cijele radne tabele