Istorya ti Barangay Gagabutan

Ti Barangay Gagabutan ket maysa a komunidad nga masarakan

sadiay Karayan ti Cagayan, abagatan ti Barangay Duminit ken laud ti
Barangay Labinab. Kadagupan ti masakupan na daytoy ket sangagasut
siyam a pulo ken lima ribu, innem a gasut dua pulo ket lima tallo pulo
ket uppat a metro kwadrado. Ken adda dagup na limagasut sangapulo
ket siyam nga agnanaed a buklen ti Gaddang ken Ilokano. Dagiti
agnanaed ti daytoy a barangay ket addaan ti naduma-duma a
panggedan ngem kaadduan na ti agbangbangkag.
Idi un-unana a tawen ti Gagabutan ket maaw-awagan ti “Morung” a
kas kinuna dagiti ap-apung nga agnanaed iti daytoy a lugar “Morung”
nga naala iti naganna babaen ti klase ti daga a murong (loam) ken
panaraten (sandy). Iti daytoy a lugar ket addaan naduma-duma nga
produkto a kas iti mais, tabako, mani ken natnateng. Malaksid kadagiti
naduma-duma nga maap-apit ken adu pay ti ruot nga maaw-awagan ti
GAGABUTIN. Dagiti agnanaed ti daytoy nga lugar ket kaadduanna ti
agbangbangkag ken agtartaraken ti ay-ayup a kas katulunganda ti
panagbangkagda. Gapu ti panagbangkag ti kangrunaan nga
pagsapulanda agtaraken da pay ti naduma-duma nga ayup a kas ti
baka, nuang ken kalding ken inda met aramaten iti ruot nga Gagabutin
a kas ipakanda kadagiti tarakenda.
Gapu iti kinarabuy daytoy nga ruot dagiti kabangibang nga barrio ket
umay da pay mangala nga isu’t ipakanda met iti tarkenda. Iti
panaglabas dagiti tawen nakairwamanen dagiti tattao daytoy nga inda
ub-ubraen.
Iti panaglabas dagiti tawen napagnunumuan dagiti ap-apung nga
sukatanda ti “Murong” ti Gagabutan nga naggapu ti nagan nga ruot nga
“Gagabutin” nga agbalin nga Gagabutan. Manipud idin ti “Murong” ket
nagbalin nga “Gagabutan”.