MCQ 2556

Comprehensive Pharmacy Review 191 MCQ
รวบรวมขอสอบ MCQ
(Multiple Choice Question)
คําชี้แจง
ข้อสอบ MCQ ก่อนปี 2549 จะออกเป็น case โดยแบ่งสอบ 2 วัน วันละ 10 case
รวม 2 วัน 20 case ออก case ละ 15 ข้อ ทั้งหมด 300 ข้อ
ข้อสอบ MCQ หลังปี 2549 ออกเป็น case เช่นเดียวกัน โดยแบ่งสอบ 2 วัน วันละ
15 case รวม 2 วัน 30 case ออก case ละ 10 ข้อ ทั้งหมด 300
และข้อสอบจะแบ่งออกเป็น 4 ชุด คือ A,B,C,D ซึ่งแตกต่างกันที่การเรียงข้อสอบ

ป้องกันการลอกข้อสอบ
Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

ตัวอย่าง MCQ ของสภาเภสัชกรรม

กรณีศึกษาเรื่อง เบาหวาน (สภาเภสัชกรรม)
ผูปวยชายไทยอายุ 60 ป รูปรางอวนมาพบ 5 เบาหวานเปนโรคที่รักษาใหหายขาดไดแตกลับเปนซ้ํา

เภสัชกรเพื่อขอเปลี่ยนยารักษาเบาหวาน เนื่องจากมี อีกได
อาการหนามืดคลายจะเปนลม หลังจากทํางานหนัก โดย 3. ทานจะเปลี่ยนยาใหกับผูปวยรายนี้หรือไมเพราะเหตุ
แจงวา โดยทั่วไปจะไมมีอาการดังกลาว แตหากทํางาน ใด
หนักจะมีอาการดังกลาวเกิดขึ้นทุกครั้ง 1 เปลี่ยนยาใหเพราะอาการหนามืดเปนลม มีอันตราย
เมื่อตรวจสอบยาแลวพบวายาที่ผูปวยไดรับคือ มากในผูสูงอายุ
Glibenclamide 1 tab OD 2 เปลี่ยนยาใหเพราะระดับน้ําตาลในเลือดของผูปวยอยู
โดยรับประทานยาเปนระยะเวลา 1 ป แลวไปตรวจระดับ ในเกณฑที่ดี
น้ําตาลในเลือดที่โรงพยาบาลเมื่อ 2 สัปดาหที่ 3 ไมเปลี่ยนยาใหเพราะอาการที่เกิดขึ้นสามารถหายเอง
แลวพบวาอยูในเกณฑที่ควบคุมได ได
1. ทานคิดวาผูปวยรายนี้นาจะเปนเบาหวานชนิดใดมาก 4 ไมเปลี่ยนยาใหเพราะยาที่ใชใหผลในการรักษาดีแลว
ที่สุด แตใหคําแนะนําในการรับประทานยาและ
1 เปนเบาหวานชนิดที่ 1 (Type 1 DM) เพราะผูปวยได การปฏิบัติตัวเพิ่มเติม
ยาชนิดรับประทาน ผูปวยอวนและอายุมาก 5 ขอมูลไมเพียงพอ ตองทราบระดับน้ําตาลในเลือด
2 เปนเบาหวานชนิดที่ 1 (Type 1 DM) เพราะไดยา แลวจึงพิจารณา
รับประทาน ผูปวยมีอาหารหนามืดคลายจะเปน
ลม
3 เปนเบาหวานชนิดที่ 2 (Type 2 DM) เพราะไดยา 4 .ผูปวยใหขอมูลเพิ่มเติมวา เคยใชยาที่ผลิตในประเทศ
รับประทานผูปวยอวนและอายุมาก ยี่หออื่นแทน ยาที่เคยใชและถามวา นาจะเปนสาเหตุให
4 เปนเบาหวานชนิดที่ 2 (Type 2 DM) เพราะไดยา เกิดอาการหนามืดคลายจะเปนลม ดังกลาวหรือไม
รับประทานผูปวยมีอาการหนามืด 1 ไมเกี่ยว เพราะยาที่จําหนายในประเทศไทยตองมี
5 ขอมูลไมเพียงพอตอการระบุชนิดของโรค คุณภาพผานเกณฑมาตรฐานขั้นต่ําเหมือนกัน
2 ไมเกี่ยว เพราะ ยาที่ผลิตในประเทศไทยเหมาะสมกับ
2 .ขอใดกลาวถูกตองเกี่ยวกับโรคเบาหวาน คนไทยมากกวา
1 ผูปวยสวนใหญเปนเบาหวานชนิดที่ 1 (Type 1 DM) 3 เกี่ยว เพราะยาที่ผลิตในประเทศไทยไมคอยได
ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของความทนตอ มาตรฐาน
ระดับน้ําตาล 4 เกี่ยว เพราะ ยาที่ผลิตในประเทศไทยมีปริมาณยา
2 ผูปวยสวนใหญเปนเบาหวานชนิดที่ 2 (Type 2 DM) สูงกวาตางประเทศ
ซึ่งเกิดจากการขาดอินซูลิน 5 เกี่ยว เพราะยาที่ผลิตจากตางประเทศมีคุณภาพสูง
3 ผูปวย Type 2 DM เกิดภาวะ ketoacidosis ไดบอย กวายาที่ผลิตในประเทศไทย
มาก
4 เบาหวานเปนโรคที่ไมสามารถรักษาใหหายขาดได

5. หากมีขอมูลเพิ่มเติมและมีความจําเปนตองเปลี่ยน 1 ควรอดบุหรี่ทันที เพราะจะไดปองกันโรคถุงลมโปงพอง

ยาใหกับผูปวยทานคิดวายาตัวใดเหมาะสมกับผูปวย 2 หามอดบุหรี่ เพราะจะทําใหระดับ nicotine ลดลง
สูงอายุ กระทันหัน ทําใหอารมณแปรปรวน
ที่มีรูปรางอวน 3 ควรคอยๆ ลดปริมาณบุหรี่ที่สูบ เพื่อปองกันอาการ
1 Metformin ถอนยา
2 Chlorproplamide 4 ปรึกษาแพทยกอนอดบุหรี่ เพื่อปรับระดับยาให
3 Gliclazide เหมาะสม
4 Tolbutamide 5 เพื่อใหไดผลดีที่สุด ควรใช nicotine ชนิดหมากฝรั่ง
5 Insulin ควบคูไปดวย
6. ผูปวยรายนี้ ตองระวังในการรับประทานผักชนิดใด 9. เมื่อนํายาเม็ดจํานวน 10 เม็ดมาทําการควบคุม

ดังตอไปนี้ คุณภาพ ในหัวขอ uniformity of unit dosage form
1 ยอดสะเดา พบวาน้ําหนักเฉลี่ยของเม็ดยาเทากับ 125 มิลลิกรัม คา
2 กระเทียม s (sample standard deviation) เทากับ 5 อยากทราบวา
3 ดอกแค คา RSD(relative standard deviation) จะเทากับเทาไร
4 ผลมะระขี้นก 1. 2%
5 ใบขี้เหล็ก 2. 3%
3. 4%
7. ในฐานะที่ทานเปนเภสัชกรโรงพยาบาลแหงนี้ ทานต 4. 5%
องการผลิตยาสมุนไพรลดน้ําตาลในเลือดเพื่อจําหนาย 5. 6%
ในโรงพยาบาล ในรูปแคปซูลและยาชง ทานคิดวา
รูปแบบของสมุนไพรทั้งสองชนิดนี้ เหมือนหรือแตกตาง 10. จากโครงสรางของยา glibenclamide เพราะเหตุใด
กัน ยาจึงออกฤทธิ์ไดนาน
ตามขอกฎหมายของไทย
1 เหมือนกันทั้งสมุนไพรในรูปแคปซูล กับรูปชาชง เป
นยาแผนโบราณ
2 เหมือนกัน ทั้งสมุนไพรในรูปแคปซูล กับรูปชาชง เป
นยาสมุนไพร
3 เหมือนกัน ทั้งสมุนไพรในรูปแคปซูล กับรูปชาชง เป 1. สามารถหมุนแสง polarized ได
นอาหาร 2. สามารถวิเคราะหไดโดยวิธี HPLC-UV detection
4 ไมเหมือนกัน สมุนไพรในรูปแคปซูล เปนยาแผน 3. หมูซัลโฟนทําใหโครงสรางมีความเปนกรด
โบราณ สวนรูปชาชง เปนอาหาร 4. หมูยูเรียทําใหโครงสรางมีความเปนเบส
5 ไมเหมือนกัน สมุนไพรในรูปแคปซูล เปนยาแผน 5. วงแหวนอะโรมาติกดานปลาย ซึ่งมีหมูคลอโรในตํา
โบราณ สวนรูปชาชงเปนยาสมุนไพร แหนง para กับ methoxy ทําใหยาถูกเมตาบอไลซ
โดยกระบวนการออกซิเดชันไมได
8 หากผูปวยรายนี้ตองการดูแลสุขภาพตนเองใหดีขึ้น
คําแนะนําในการอดบุหรี่สําหรับผูปวยควรเปนเชนใด

กรณีศึกษาเรื่องเบาหวาน
สตรีชื่อ นางศรีเวียงอายุ 50 ป มารานยาที่ ภก.ประชา 1. ใหเปลี่ยนยาเม็ดแอสไพรินเปน
ปฏิบัติงาน โดยแจงวาอยากไดยาแอสไพริน จํานวน Paracetamol Tablets แทน
100 เม็ด จากการซักประวัติ พบวา นางศรีเวียงมี 2. ใหรับประทานยาเม็ดแอสไพรินพรอมยา
โรคเบาหวาน ไขมันในเลือดสูงและโรคความดันโลหิตสูง ลดกรด
แพทยสั่งใหทานยาเม็ดแอสไพรินมา 2 เดือนแลว 3. ใหรับประทานยาเม็ดแอสไพรินพรอม
1. ยาที่ตองจายใหนางศรีเวียงและแนะนําวิธีรับประทาน อาหาร
คือ 4. เปลี่ยนเปน delayed-released tablets
1. ขนาด 60 มก.วันละครั้ง
2. ขนาด 60 มก. วันละ 3 ครั้ง 5. ใหหยุดยาไปกอน แลวไปพบแพทย
3. ขนาด 60 มก. ทุก 4-6 ชม.
4. ขนาด 325 มก.วันละครั้ง 5. ยาแอสไพรินที่อยูในรูป Buffered Aspirin นาจะมี
5. ขนาด 600 มก.วันละครั้ง ขอดีคือ
1. ลดการระคายเคือง
2. กลไกการออกฤทธิ์ของยาเม็ดแอสไพรินในการ 2. เพิ่มความคงตัว
ปองกันการเกิด stroke คือ 3. เพิ่มการดูดซึม
1. ขยายหลอดเลือด 4. ถูกเฉพาะขอ 1 และ 2
2. ทําใหหัวใจบีบตัวไดดีขึ้น 5. ถูกทั้งขอ 1, 2 และ 3
3. ทําใหเกล็ดเลือดบางลง (blood thinner)
4. ปองกันการจับตัวกันของลิ่มเลือด 6. ที่ขวดบรรจุยาเม็ดแอสไพริน มีขอความวา
5. ลดความเขมขนของเลือด Exp.Date : Oct 2003 หมายความวา ไมควรใชหลัง
วันที่
3. นางศรีเวียงเลาใหฟงวา ครั้งที่แลวซื้อยาจากรานยา 1. 30 กันยายน 2546
แหงหนึ่ง ยาเม็ดมีกลิ่นฉุนมาก ทานอธิบายวาอาจ 2. 1 ตุลาคม 2546
เนื่องจากยาอาจมีการเสื่อมสลายหากเก็บไมดี การ 3. 15 ตุลาคม 2546
เสื่อมของแอสไพรินเปนปฏิกิริยา 4. 31 ตุลาคม 2546
1. auto-oxidation ซึ่งเกิดมากเมื่อมีอากาศ 5. 1 พฤศจิกายน 2546
หรือออกซิเจน
2. isomerization ใหรูปที่ไมออกฤทธิ์
3. hydrolysis
4. liquefaction
5. photolysis
4. นางศรีเวียงบนวา เมื่อรับประทานยา ชวงหลังนี้มักมี

อาการปวดทองบริเวณกระเพาะ ทานจะแนะนําอยางไรที่
เหมาะสมที่สุด

7. การเสื่อมสลายของยาเม็ดแอสไพรินมีลักษณะ ดังนี้ 9. อายุของยา (shelf-life) มักคํานวณระยะเวลาที่ยา

concentration
สลายไปไมเกิน
1. 5 %
2. 10%
3. 15%
4. 20%
5. 50%
10. แอสไพรินเปน weak acid drug ซึ่งมีคา pKa

0
เทากับ 3 หากในกระเพาะอาหารมีคา pH เทากับ 1
time
ลักษณะการเสื่อมสลาย ขอใดถูกตอง จาก pH = pKa + log [A-]
1. apparent zero-order kinetics [HA]
2. zero-order kinetics 1. ยาสวนใหญอยูในรูปไมแตกตัว และดูดซึม
3. apparent first- order kinetics ไดดีในกระเพาะอาหาร
4. first-order kinetics 2. ยาสวนใหญอยูในรูปแตกตัว และดูดซึมได
5. second-order kinetics ดีในกระเพาะอาหาร
3. ยาสวนใหญอยูในรูปไมแตกตัว และดูดซึม
8. ในการพิจารณาขอมูลความคงตัวของยา มีขอมูลดังนี้ ไดดีในลําไส (pH 6.8)
4. ยาสวนใหญอยูในรูปแตกตัว และดูดซึมได
log k Product A
ดีในลําไส
5. ยาดูดซึมไดดีทั้งในกระเพาะอาหารและ
ลําไส
11. หาก ภก.ประชาตองการเตรียม Aspirin Suspension
Product B สําหรับใชกับเด็ก มีความแรง 325 mg/tsp หากตองการ
ตองการเตรียม 4 fl.oz. จะตองใช aspirin เทาใด
1. 2.6 g
1/T (deg K) 2. 3.9 g
k = degradation rate constant 3. 7.8 g
T = absolute temperature 4. 9.75 g
A, B = Brands of products 5. 39 g
12. ในการเตรียม Aspirin Suspension หากตองเติม
จากกราฟนี้ ขอใดไมถุกตอง สารบัฟเฟอร ปรับ pH ใหมี pH เทากับ 6.8 ภก.ประชา
1. การเสื่อมสลายของแอสไพรินมีคาขึ้นกับ จะใชบัฟเฟอรใด
อุณหภูมิ 1. NaH2PO4 (pKa 7.21)/ Na2HPO4
2. กราฟใชทํานายอายุของยาได 2. Na2HPO4 (pKa 12)/ Na3PO4
3. Product A มีความคงตัวกวา Product B 3. Acetic acid (pKa 4.76)/ Sodium acetate
4. กราฟนี้เรียกวา Arrhenius Plot 4. Boric acid (pKa 8.24)/Sodium borate
5. กราฟนี้ของสารสวนใหญมักมี slope เปน 5. HCl/NaOH
ลบเสมอ

13. ในการเตรียม Aspirin Suspension หากตองการให จ. ประวัติการเปนโรคเบาหวานของบุคคลใน

ยาตกตะกอนไมเร็วเกินไป สารปรุงแตงที่ตองเติมคือ ครอบครัว
1. glycerin 1. ขอ ก และ ข
2. Tween 80 2. ขอ ก, ข และ ค
3. methylcellulose 3. ขอ ก, ข, ค และ ง
4. aluminium chloride 4. จําเปนตองไดรับขอมูลทุกขอกอนการ
5. sodium citrate จายยา
5. เฉพาะขอ ก
14. ตํารับ Aspirin Suspension ที่เตรียมแลวพบวาเมื่อ 2. จากขอมูลที่มีขางตน เภสัชกรควรจายยานี้ในขนาด
ตั้งทิ้งไวเปนกอนแข็ง เรียกปรากฏการณนี้วา ดังกลาวใหผูปวยหรือไม
1. flocculation 1. ควรจายโดยไมมีขอสงสัย
2. lamination 2. ควรจายหลังจากวัดระดับน้ําตาลใน
3. creaming เลือดใหแกผูปวยที่รานขายยาใน
4. coalescence ขณะนั้น
5. caking 3. ไมควรจายและแนะนําใหผูปวย
15. นางศรีเวียงไดรับยา Enteric-coated Aspirin กลับไปพบแพทยใหม
Tablets จํานวน 100 เม็ด ภก.ประชาไดใหคาํ แนะนําวิธี 4. จายยาใหแกผูปว ยหลังจากปรับขนาด
รับประทานยา มียกเวนขอใดที่ไมถูกตอง ยาเปน 500 mg qd
1. หามเคี้ยว 5. จายยาหลังจากติดตอแพทยเพื่อขอ
2. หามหักแบงครึ่ง ขอมูลเพิ่มเติมและปรับขนาดยา
3. ดื่มน้ําตามอยางนอย 1 แกว 3. ขนาดยา Chlorpropamide ที่เหมาะสมในการใช
4. รับประทานหลังอาหารทันที รักษาผูปวยโรคเบาหวานระยะเริ่มแรกไดแก
5. คําแนะนําถูกตองหมด 1. 500 mg bid
2. 500 mg qd
กรณีศึกษาเรื่องเบาหวาน 3. 250 mg bid
นางฉัตรา อายุ 35 ป เขามาพบเภสัชกรเพื่อขอซื้อยา 4. 100 mg tid
5. 100 mg qd
ตามใบสั่งแพทยดังนี้
Chlorpropamide 500 mg 1 tab bid # 60 4. นางฉัตราจัดเปนผูปวยโรคเบาหวานเมื่อ
1. ระดับน้ําตาลในเลือดหลังจากอด
เมื่อซักประวัติทราบวา นางฉัตราไดรับการ
ตรวจวิเคราะหจากแพทยโดยละเอียดและพบวาเปน อาหารมีคามากกวา 100 mg/dl
2. มีอาการหิวบอย และปสสาวะบอย
โรคเบาหวานและเปนการไดรับยาครั้งแรก
1. ในฐานะเภสัชกร ขอมูลใดที่จําเปนที่ตองไดรับจาก 3. มีระดับน้ําตาลในเลือดมากกวา 200
mg/DL ในชวงเวลาใดก็ตามโดยไม
นางฉัตรากอนทําการจายยานี้
คํานึงถึงระยะเวลาในการรับประทาน
ก. ประวัติการแพยา
ข. โรคประจําตัวอื่น ๆ อาหารมื้อสุดทาย
4. ระดับน้ําตาลในเลือดหลังจากการผาน
ค. การอยูในภาวะตั้งครรภหรือใหนมบุตร
ง. ระดับน้ําตาลในเลือดของนางฉัตรา Oral glucose tolerance test หรือ
OGT เปนเวลา 2 ชั่วโมงมีคามากกวา
150 mg/DL

5. ถูกทุกขอ 2. แนะนําใหผูปวยดื่มไดบางแตจํานวน
นอยลง
5. กลไกการออกฤทธิ์ของยา Chlorpropamide ใน 3. แนะนําใหผูปวยหยุดดื่มจนกวาอาการ
ผูปวยโรคเบาหวานไดแก คลื่นไสอาเจียนจะหายไป
1. เพิ่ม Insulin resistance ในผูปว ย 4. หากผูปวยตองการดื่มแอลกอฮอลให
2. ลด Insulin resistance ในผูปวย ดื่มอยางนอย 2 ชั่วโมงกอนหรือหลัง
3. กระตุนการหลั่งของ Insulin ในผูปวย รับประทานยา
4. ขอ 1 และ 3 ถูก 5. ใหผูปวยหยุดดื่มอยางเด็ดขาด
5. ขอ 2 และ 3 ถูก หลังจากนั้นประมาณ 1 เดือน นางฉัตราไดกลับมาพบ
เภสัชกรและนําใบสั่งยาใบใหมมาไดแก
ตอมาประมาณ 2 สัปดาหหลังจากที่เภสัชกรไดจาย Tolbutamide 250 mg qd pc #30
ยาใหแกนางฉัตราแลว นางฉัตราไดกลับมาพบเภสัชกร เมื่อสอบถามขอมูลเพิ่มเติมพบวาแพทยตองการใหผูปวย
อีกเนื่องจากพบวามีอาการคลื่นไสอาเจียนมากทุกวัน เปลี่ยนยาเปนตัวใหมนี้และใหหยุดยาเดิมเนื่องจากผูปวย
หลังจากรับประทานยาจนทนไมไหว แตเมื่อวัดระดับ มีอาการบวมน้ําและ hyponatremia หลังจากรับประทาน
น้ําตาลในเลือดทันทีหลังตื่นนอนแลวพบวาอยูในระดับ ยา chlorpropamide
100 mg/dl จากการซักถามเพิ่มเติมทราบมาวานางฉัตรา 9. อาการบวมน้ําและ hyponatremia จากยา
ไปเลี้ยงฉลองกับเพื่อนเมื่อคืนและดื่มไวนไป 2 แกว chlorpropamide เกิดจาก
6. เภสัชกรควรใหคําแนะนําแกนางฉัตราเพื่อรักษา 1. Allergic Reaction
อาการคลื่นไสอาเจียนอยางไร 2. Toxic Reaction
1. ใหผูปวยหยุดยาทันทีเนื่องจากมีอาการ 3. Overdose
แพยา 4. ผูปวยไมสามารถควบคุมการ
2. ใหเปลี่ยนขนาดยาเปน 50 mg qd รับประทานอาหารใหเหมาะสมได
3. ใหผูปวยรับประทานยาหลังอาหาร 5. เปนลักษณะเฉพาะจากการใชยานี้
4. ใหผูปวยรับประทานยาลดอาการ 10. หลังจากการรับประทานยาตัวใหมนี้ไปเพียง 1 วัน
คลื่นไสอาเจียนรวมดวย นางฉัตราไดพบวาตนเองมีภาวะ hypoglycemia
5. ขอ 2 และ 3 ถูกตอง ตลอดเวลา เภสัชกรอาจคาดการณไดวาภาวะ
hypoglycemia นี้มีสาเหตุหลักจาก
7. อาการใดที่อาจเกิดขึ้นจากการที่ผูปวยไดรับยาใน 1. ขนาดยา Tolbutamide ที่ไดรับมีขนาด
ขนาดสูงเกินไป สูงเกินไป
1. อาการคลื่นไส อาเจียน 2. มีการเสริมฤทธิ์กันระหวางยา
2. ระดับน้ําตาลในเลือดต่ํา chlorpropamide และ Tolbutamide
3. มือเทาสั่น หัวใจเตนเร็ว เนื่องจากระยะเวลาในการออกฤทธิ์ของ
4. ขอ 2 และ 3 ถูก ยา Tolbutamide เนิ่นนาน
5. ขอ 1, 2 และ 3 ถูก 3. เปนภาวะปกติของผูปวยโรคเบาหวาน
เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงยา
8. เภสัชกรควรใหคําแนะนําแกผูปว ยเรื่องการดื่ม 4. ผูปวยอาจรับประทานอาหารไมตรง
เครื่องดื่มที่มแี อลกอฮอลรวมกับการรับประทานยานี้ เวลา และมีอาการคลื่นไสอาเจียนที่เกิด
อยางไร จากผลขางเคียงจากยา
1. แนะนําใหผูปวยดื่มไดตามปกติ

5. ผูปวยวัดระดับน้ําตาลในเลือดตนเอง 2. กระบวนการในการผลิตยาเม็ดทั้ง 2
ผิดพลาด ภาวะ hypoglycemia ไมนา ชนิดแตกตางกัน
เกิดในขนาดยานี้ 3. ยาที่ไดจากรานดังกลาวเปนยาปลอม
11. เมื่อเปรียบเทียบ Duration of action ของยาในกลุม 4. ขอ 1 และ 2 ถูก
sulfonylureas พบวาสามารถเรียงลําดับไดดังนี้ 5. ถูกทุกขอ
1. Chlorpropamide > Glyburide >
Glipizide > Tolbutamide 14. เนื่องจากยาที่ไดรับจากรานอื่นไมมคี ุณภาพในการ
2. Tobutamide > Glipizide > Glyburide รักษาเทาที่ควร นางฉัตรามีความเขาใจวายา
> Chlorpropramide ดังกลาวเปนยาปลอม ตามพระราชบัญญัติยากลาว
3. Glyburide > Tolbutamide > Glipizide ไววายาปลอมหมายถึงยาที่ผลิตขึ้นไมถูกตองตาม
> Chlorpropramide มาตรฐานถึงขนาดที่ปริมาณหรือความแรงของสาร
4. Glipizide > Glyburide > ออกฤทธิ์ขาดหรือเกินกวารอยละเทาใดจากเกณฑ
Chlorpropramide > Tolbutamide ต่ําสุดหรือสูงสุดซึ่งกําหนดไวในตํารับยาที่ขึ้น
5. Tolbutamide > Chlorpropamide > ทะเบียนไว
Glyburide > Glipizide 1. 5%
12. นางฉัตราพบวาหลังจากรับประทานยาดังกลาวไป 2. 10%
ชวงหนึ่งพบวามีอาการจุกเสียดแนนทอง นางฉัตรา 3. 15%
ขอคําแนะนําจากเภสัชกรเกี่ยวกับสมุนไพรเพื่อ 4. 20%
รักษาอาการดังกลาว 5. 25%
ในฐานะเภสัชกรทานจะแนะนําใหนางฉัตรา
ใชสมุนไพรตัวใดเพื่อรักษาอาการจุกเสียดแนน 15. ในปตอมา นางฉัตราไมสามารถควบคุมอาการของ
ทอง โรคเบาหวานไดดวยยาลดระดับน้ําตาลในเลือดแต
1. ฟาทะลายโจร เพียงอยางเดียว แพทยไดใหนางฉัตราไดรับ Insulin
2. ขมิ้นชัน เพิ่ม โดยใหนางฉัตราไดรับชนิด NPH Insulin ซึ่ง
3. พญายอ เภสัชกรไดอธิบายใหนางฉัตราทราบวา Insulin
4. ชุมเห็ดเทศ ชนิดนี้มีการออกฤทธิ์แบบเนิ่นนาน ทานสามารถ
5. หญาหนวดแมว อธิบายการออกฤทธิ์แบบเนิ่นนานของยานี้ได
อยางไร
นางฉัตรากลาววาเมื่อเดือนที่แลวไปซื้อยา 1. ยานี้เปนเกลือที่ไมละลายน้ํา
Tolbutamide จากรายยาอื่น ซึ่งเม็ดยาที่ไดมีลักษณะ 2. ยาดังกลาวอยูในกระสายยาที่เปนน้ํามัน
แตกตางจากที่ไดรับครั้งนี้ และระดับน้ําตาลในเลือดจาก 3. ตําแหนงที่ฉีดของยาทั้ง 2 ชนิดนี้แตกตาง
การรับประทานยาจากรานดังกลาวไมสามารถควบคุม กัน
ระดับน้ําตาลในเลือดไดดีนักแมวายาดังกลาวจะยังไม 4. ผูปวยมีการนวดคลึงบริเวณที่ฉีดแตกตาง
หมดอายุกต็ าม กัน
13. ในฐานะที่ทานเปนเภสัชกรทานจะสามารถอธิบาย 5. ตัวยาอยูในรูปของสารประกอบเชิงซอน
การออกฤทธิ์ของยาที่เปนชื่อสามัญเดียวกันแตผลิต
จากบริษัทที่แตกตางกันไดดวยเหตุผลใด
1. ปริมาณยาที่มีอยูในเม็ดยาไมเทาเทียม
กัน

กรณีศึกษาเรื่องโรคติดเชื้อ
คุณแมมาขอซื้อยาแกทองเสี ยใหกับลูกอายุ 3 ป 4. ถาเด็กที่มีภาวะพรองเอนไซม G6PD มาดวยอาการ
ที่รานยาเภสัชกรชุมชน เด็กมีอาการถายวันละ 3-4 ครั้ง ทองเสีย ไมมี ไข ถายเหลว วันละ 4-5 ครั้ง ยาตัวใดที่
ถายเหลวกวาปกติ แตไมเปนน้ํา เมื่อซักประวัติพบวา ทานจะแนะนํา ใหรับประทานรวมกับการใชผงเกลือแร
เด็กมีภาวะพรอง G6PD ไมเคยแพยา ขณะนี้เปนไข 1. Co-trimoxazole
หวัดอยูเพิ่งไปพบแพทยและไดรับประทานยาที่แพทยให 2. Furazolidone+Kaolin+pectin
มาได 1 วัน เมื่อเภสัชกรขอดูยา คุณแมเด็กเลยนํายาใหดู 3. Lactobacillus
มีดังนี้ 4. Norfloxacin
Erythromycin estolate suspension (125 mg/ 5 ml) 1 5. Amoxycillin
tsp x4 pc
Dimetapp® elixir 1 tsp x3 pc 5. กลไกการออกฤทธิ์ตานจุลชีพของยาในขอใดตอไปนี้ที่
Flemex® syrup 1 tsp x3 pc แตกตางจาก Erythromycin
Paracetamol (120 mg/5ml) 1½ tsp q 4 hrs เวลามีไข 1. Tetracycline
2. Gentamicin
1. จากการซักประวัติและขอมูลการใชยา ทานคิดวา 3. Chloramphenicol
อาการทองเสียอาจเกิดจาก 4. Roxithromycin
1. ติดเชื้อแบคทีเรียในลําไส 5. Ciprofloxacin
2. ผลขางเคียงของยา Erythromycin estolate 6. มียาหลายชนิดที่มีปฏิกิริยากับ Erythromycin จนอาจ
3. ผลขางเคียงของยา Dimetapp elixir เปนอันตรายได ยกเวน
4. ผลขางเคียงของยา Flemex syrup 1. Loratadine
5. ผลขางเคียงของยา Paracetamol 2. Warfarin
3. Ketoconazole
2. จากการพิจารณายาที่ใช ทานจะ 4. Theophylline
1. แนะนําใหผปู วยหยุดยาที่คิดวาเปนสาเหตุทําใหทอง 5. Cimetidine
เสียและกลับไปพบแพทย 7. คาการละลายในน้ําของตัวยา erythromycin ในรูป
2. แนะนําและจายผงเกลือแร ตางๆ เปนดังนี้
3. แนะนําและจายยาแกทองเสียที่ทําใหอุจจาระจับตัวเป Erythromycin 2.1 mg/ml
นกอนเชน Kaolin pectin Erythromycin estolate 0.16 mg/ml
4. แนะนําและจายยา Co-trimoxazole Erythromycin ethylsuccinate very slightly soluble in
5. แนะนําและจายยา Ciprofloxacin water
Erythromycin stearate 0.33 mg/ml
3. ยาในขอใดตอไปนี้ที่ผูปวยพรองเอนไซม G6PD Erythromycin lactobionate 200 mg/ml
สามารถรับประทานได จากขอมูลขางตน erythromycin ในรูปใดที่ใชในการ
1. Chloramphenicol เตรียมยาฉีด
2. Sulfonamide 1. erythromycin
3. Quinine 2. erythromycin estolate
4. Erythromycin 3. erythromycin ethylsuccinate
5. Aspirin 4. erythromycin stearate
5. erythromycin lactobionate

4. tween80 ชวยเพิ่มการละลายตัวยาสําคัญ
5. benzoic acid ออกฤทธิ์เปน preservative ไดดีถาปรับ
pH ของตํารับใหเปนดาง
9. จากขอขางตนขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับสวนประกอบ
ของตํารับขางตน
1. methylcellulose ตองเตรียมเปน mucilage กอน
2. sodium lauryl sulfate ใชเปน wetting agent ของตัว
ยาสําคัญ
3. aluminium chloride ใชเปน suspending agent
4. benzoic acid เตรียมเปนสารละลายโดยใชน้ํารอน
เปนตัวทําละลาย
5. MP&PP เตรียมเปนสารละลายใน propylene glycol
กอนใช
10. การโฆษณายา Erythromycin วา ฆาเชื้อแบคทีเรีย

กระทําไดหรือไม เพราะอะไร
1. กระทําได เพราะไมมีขอหามใดในกฎหมายยา
2. กระทําได โดยกฎหมายยากําหนดใหตองขออนุญาต
กอน
3. กระทําไมได เพราะการโฆษณาฆาเชื้อแบคทีเรีย เป
นการโออวดสรรพคุณ
4. กระทําไมได เพราะกฎหมายยาหามโฆษณาโรคที่
รัฐมนตรีประกาศหามโฆษณา
5. กระทําไมได เพราะกฎหมายยาหามโฆษณาสรรพคุณ
ยาอันตรายและยาควบคุมพิเศษ
8. จากสูตรตํารับขางตน ขอใดถูกตอง
1. Rx A คงตัวเทาๆกับ Rx B
2. Rx A คงตัวกวา Rx B
3. ตํารับนี้เปนยาเตรียมรูปแบบยาน้ํา

MCQ 1/2549
สถานการณที่ 1 นายมานะไปบริจาคเลือดที่ a. Cotrimazole

โรงพยาบาลแหงหนึ่ง ทางโรงพยาบาลขอใหตรวจ b. Nystatin
รางกายเพิ่มเติม แตนายมานะไมไปตรวจ การตรวจ c. Claritromycin
รางกายของแพทย: ผูปวยมีรูปรางผอม ปอดมีเสียง 7. อานไมออก
ผิดปกติ คนไขไดรับยาจากแพทยรวม 4 ชนิด
1. จากขอมูลที่กลาวมาทั้งหมด ทานคาดวานาย ไดแก
มานะเริ่มตนปวยเปนโรคอะไร 1. zidovudine 100 mg 2. ritonavir
a. วัณโรค ( tuberculosis) 3. azithromycin tab 150 mg 4. rifampicin
b. ปอดบวม (pneumonia) มีสูตรโครงสรางทางเคมีดังนี้
c. หนองใน (gonorrhoea)
d. เชื้อราแคนดิดา (candidosis)
e. เอดส ( HIV)
2. อานไมออก
3. ยา GPOvir ขององคการเภสัชกรรม 1.zidovudine
ประกอบดวย
a. Zidovudine + Didanosine +
Ritronavir
b. Stavudine + Lamivudine + 2. ritonavir
Saquinavir
c. Stavudine + Lamivudine +
Nevirapine
4. อานไมออก
5. นายมานะไดรับยาจากแพทยและรับประทานยา
ติดตอเปนเวลานาน พบวาทําใหมีน้ําตาลใน 3.azithromycin
เลือดสูง ไขมันในเลือดสูง และ lipodystrophy
ที่อวัยวะ อยากทราบวาเนื่องจากยาชนิดใด
a. Abacavir
b. Ritonavir
c. Nevirapine 4. rifampicin
d. Lamivudine
e. Diravirdine
6. ฝาขาวที่เกิดขึ้นที่กระพุงแกม สามารถรักษา
โดยใชยาชนิดใด

8. จงบอกกลไกออกฤทธิ์ของ zidovudine 12. ทานควรใหการรักษาผูปวยรายนี้อยางไร

a. Inhibit protein synthesis a. ให Tinidazole ชนิดเหน็บชองคลอด
b. Inhibit HIV protease แบบ single dose
c. Inhibit HIV reverse transcriptase b. ให Metronidazole ชนิดเหน็บชอง
d. Inhibit thymidine kinase คลอดแบบ single dose
e. Inhibit cell wall synthesis c. ให Clotrimazole ชนิดเหน็บชอง
9. พิจารณาโครงสรางของ Ritronavir ทานคิดวา คลอดกอนนอน 7 วัน
ขอใดไมถูกตอง d. ให Ciprofloxacin ชนิดเหน็บชอง
a. เมื่อใหยารวมกับอาหารจะออกฤทธิ์ชาลง คลอดกอนนอน
b. ยามีการละลายน้ําต่ํา จึงดูดซึมไดไมดีเมื่อ e. ให Cotrimoxazole ชนิดเหน็บชอง
เทียบกับ.... คลอดกอนนอน
c. เนื่องจากเปน peptide-like จึงสลายตัวได 13. ขอใดไมนาจะเปนสาเหตุของการติดเชื้อของขอ
งายใน... กอนหนานี้
d. ไมมี basic functionality จึงไม ionize a. รับประทานยา Tetracyclin 250 mg
ในทางเดินอาหาร เปนเวลานาน
e. ยามี polar functionality จึงละลายน้ําไดดี b. รับประทานยาคุมกําเนิดเปนเวลา
10. เมื่อคนไขหักเม็ดยา Rifampin ซึ่งเปน white ติดตอกัน 3 เดือน
sugar-coated tablet พบวาในยาเม็ดเปนสีสม c. ผูปวยอยูในระยะตั้งครรภ
แดงทั้งเม็ด ทานจะอธิบายใหคนไขเขาใจ d. ผูปวยติดเชื้อจากเพศสัมพันธ
อยางไร e. ใชผลิตภัณฑสวนลางชองคลอดบอยๆ
a. ยาเสียเนื่องจาก air oxidation 14. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยาเม็ดเหน็บชองคลอด
b. ยาเสียเนื่องจาก hydrolysis ของสวน a. ตองจุมน้ํากอนใช
hydrozone b. ตองละลายน้ําแลวสวนลางชองคลอด
c. ยาไมเสีย เปนธรรมชาติของยาเม็ด c. เก็บในตูเย็นอุณหภูมิ 8-15 οc เทานั้น
ชนิดนี้ d. อาจใชเหน็บหรือใชอมก็ได
d. ยาเสียเนื่องจากความชื้นในอากาศ e. เม็ดยาควรมีน้ําหนักไมเกินเม็ดละ 2g
e. ยาไมเสีย สีที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากการ 15. หากตองการเตรียมยาเหน็บชองคลอด เภสัชกร
แตงสี ควรเลือกใช
สถานการณที่ 2 ผูปวยหญิงคู อายุ 24 ปมาปรึกษา a. Natural fat base
ทานซึ่งเปนเภสัชกรประจํารานยา ผูปวยมีอาการตก b. Synthetic fat base
ขาวมีสีขาวขุนคลายนม ไมมีกลิ่น มีอาการคัน c. Water soluble base
บริเวณชองคลอดและอวัยวะ มีอาการมา 2 วันแลว d. Emulsion base
ซักประวัติเพิ่มเติมแลวพบวาผูปวยไมมีประวัติแพยา e. Absorption base
11. ผูปวยรายนี้ควรจะเปนโรคใด 16. หากผูปวยไมสะดวกที่จะใชยาเหน็บชองคลอด
a. Bacterial vaginosis ทานจะจายยาอะไร
b. Candidiasis a. Clotrimazole
c. Gonorrhea b. Cotrimoxazole
d. Herpes genitalis c. Itraconazole
e. Trichomoniasis d. Metronidazole

17. อานไมออก สถานการณที่ 3 ผูปวยหญิงไทยคู อายุ 32 ป ไดรับ

18. หากผูปวยรายนี้ยูในระหวางตั้งครรภ รูปแบบ การวินิจฉัยวาปวยเปนโรคลมชักแบบ Partial
ยาใดจึงเหมาะสม seizure secondarily to generalized tonic-clonic
a. ยาครีม seizure ไดรับการรักษาดวย Phenytoin sodium
b. ยาเหน็บ (100mg) 3 capsule hs มาพบแพทยตามนัด
c. ยารับประทาน หลังจากรับประทานยาไปได 1 เดือนพบวาผูปวยไม
d. ยาน้ําสวนชองคลอด มีอาการชัก แตเมื่อแพทยตรวจวัดความเขมขนของ
e. ยาฉีด ยา Phenytoin ในกระแสเลือดพบวามีระดับความ
19. ในชวงเวลาเดียวกันมีผูปวยหลายรอยรายที่มี เขมขน 28 mg/L (เปาหมายของระดับความเขมขน
อาการเหมือนผูปวยรายนี้มาปรึกษาทานที่ราน ของยา Phenytoin ในการรักษาโรคลมชัก คือ 10-
ยา จนทําใหทานสงสัยวาเชื้อ D อาจเปนสาเหตุ 20 mg/L)
ของการเกิดโรค แตทานตองการวางแผน 21. ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับการรักษาโรค
งานวิจัยทางเภสัชระบาดวิทยาเพื่อวิจัยวาเชื้อ ลมชัก
D เปนสาเหตุ ทานคิดวาวิธีการศึกษาแบบใดที่ a. แนะนําใหผูปวยหลีกเลี่ยงปจจัย
เหมาะสมที่สุด กระตุนใหเกิดการชัก
a. Case control b. สามารถรักษาโรคลมชักบางชนิดได
b. Randomized control study ดวยการผาตัด
c. Case c. ควรใชยากันชักเฉพาะชวงที่ผูปวยมี
d. Analysis of secular trend อาการชักเทานั้น
20. หลังจากทานทํางานวิจัยโดยวิธีขางตน ทาน d. หากใชยากันชักชนิดเดียวกันจาก
พบวาเชื้อ D เปนสาเหตุของการเกิดโรคจริง ผูผลิตยาที่ตางกัน.......
ทานจึงสงขอมูลดังกลาวไปบริษัทยาแหงหนึ่ง e. หากยากันชักชนิดแรกไมสามารถ
เพื่อใหผลิตยาชนิดใหมในการรักษาโรคนี้ ควบคุมอาการชักได ใหใชยาตัวอื่น
บริษัทไดผลิตยาชนิดใหมชื่อวา Vanotab® หรือใชยา 2 ชนิดรวมกัน
บริษัทตองตัดสินใจตั้งราคายาโดยมีขอมูลดังนี้ 22. ยากันชักขอใดที่มีกลไกการออกฤทธิ์เหมือนกับ
วิธีใช ราคาตอ ประสิทธิภาพ Phenytoin Sodium
เม็ด การรักษา a. Ethosuximide
ยา a 2x2pc 1 20 บาท 70% b. Diazepam
วัน c. Vigabutrin
ยา 1 OD 1 ? 90% d. Carbamazepine
Vanotab® วัน e. Gabapentin
จากขอมูลขางตน ทานคิดวาบริษัทยาจะตั้งราคา 23. อาการไมพึงประสงคในขอใดที่สัมพันธกับระดับ
เทาไรจึงไมขาดทุน Phenytoin ในกระแสเลือดของผูปวย
a. 90 บาทตอเม็ด a. Glugival hyperplasia
b. 98 บาทตอเม็ด b. Hepatitis
c. 100 บาทตอเม็ด c. Rash
d. 103 บาทตอเม็ด d. Ataxia
e. 110 บาทตอเม็ด e. Hyponatremia

24. ยากันชักตัวใดมีผลเพิ่มระดับความเขมขนของ c. ใช infrared spectroscopy (IR)

ยาซึ่งผานกระบวนการเมตาบอลิซึมจาก ตรวจสอบหมู carbonyl
เอนไซมตัวเดียวกัน d. ใช ultraviolet spectrometry (UV)
a. Phenytoin ตรวจสอบหมู Benzene
b. Valproate e. ใช ultraviolet spectrometry (UV)
c. Phenobarbital ตรวจสอบหมู secondary amide
d. Carbamazepine 30. ขอใดไมใชชอบังคับของสภาเภสัชกรรมวาดวย
25. ยาในขอใดหากรับประทานพรอมกับ phenytoin ขอจํากัด......2540 เมื่อเภสัชกรจายยา
จะทําให phenytoin เพิ่มขึ้น Phenytoin ใหแกผูปวย
a. Erythromycin a. คําแนะนําในการรับประทานอาหาร
b. Cimetidine b. ขอบงใช
c. Conjugated estrogen c. วิธิการใช
26. เนื่องจาก phenytoin เปนยาที่ไมละลายน้ําจึง d. ผลขางเคียงที่อาจเกิดขึ้น
ไมควรใชสารใดตอไปนี้ e. ขอควรระวังในการใช
a. Lactose สถานการณที่ 4 ผูปวยชาย นายสมคิดอายุ 50 ป
b. Dextrose ไดรับการวินิจฉัยดวย Non-Small Cell Lung
c. Calcium sulfate Cancer (NSCLC) Satge IV ซึ่งไมสามารถรักษาได
d. Pregelatinized starch ดวยการผาตัดไดและจะไดรับยาเคมีบําบัดดังนี้ คือ
e. Microcrystalline cellulose Cisplatin 100 mg/m2 IV drop over 1 hour on
27. สารชนิดใดที่สามารถชวยใหบรรจุยา day 1
phenytoin ลงแคปซูล Etoposide 100 mg/m2 IV drip over 1 hour
a. Crospovidone on day 1,2
b. Croscarmellose ผูปวยหนัก 60 kg. สวนสูง 180 cm Surface area=
c. Sodium lauryl sulphate 1.73 m2 การตรวจทางหองปฎิบัติการอื่นๆ เปน
d. Sodium starch glycolate ปกติ
e. Colloidal silicone dioxide 31. ขนาดยา Cisplatin ที่ผูปวยจะไดรับเปน
มิลลิกรัมเทากับเทาใด
a. 150
b. 175
c. 200
d. 225
28. อานไมออก e. 250
29. โครงสรางของ phenytoin ขอใดไมถูกตองใน 32. ยาใดตอไปนี้เหมาะสมที่สุดในการใชปองกัน
การวิเคราะห Acute Emetic
a. ใช infrared spectroscopy (IR) a. Ondansetron
ตรวจสอบหมู Benzene b. Dexamethasone
b. ใช infrared spectroscopy (IR) c. Metoclopramide
ตรวจสอบหมู secondary amide d. Ondansetron + Dexamethasone
e. Metoclopramide + Dexamethasone

33. กลไกการออกฤทธิ์ของยา Cisplatin คือ กรจะชวยใหผูปว ยใชยาไดอยางสม่ําเสมอ ขอ

a. Akylating agent ใดเปนความจริง
b. Topoisomerase II inhibitor a. ผูหญิงมีพฤติกรรมการใหความ
c. Antimetabolite รวมมือในการใชยาดีกวาผูชาย
d. Intercalating agent b. การเลือกใชยาบําบัดโดยการ
e. Inhibitor of mitosis รับประทานยาเพียงครั้งเดียวตอวันมี
34. ยา Cisplatin เปนยาที่มีผลพิษตอไตสูง ผลทําใหผูปวยมีพฤติกรรมใหความ
(Nephrotoxicity) การปองกันสามารถทําได รวมมือตอการใชยา.....
หลายประการตอไปนี้ ยกเวน c. ผูปวยสูงอายุมีพฤติกรรมใหความ
a. การใหสารน้ําปริมาตรมากกอนและ รวมมือในการใชยาไมดีเทากับผูปวย
หลังใหยา วัยกลางคน
b. การใหสารละลายปริมาตรมากพรอม d. คนมีการศึกษาสูงใหความรวมมือใน
Magnesium การใชยาดีกวาคนที่มีการศึกษาต่ํา
c. การให Osmotic diuretic เชน e. การใหยาน้ํา (ถาทําได) จะทําให
Mannitol ผูปวยมีความรวมมือในการใชยา
d. การเตรียม Cisplatin ดวยสารละลาย มากกวาการใชยาเม็ด
Sodium chloride 37. การดัดแปลงโครงสรางของ Cisplatin เพื่อใหมี
35. ตองการเตรียมยา etoposide เมื่อทานเปด พิษตอไตนอยลงทําใหไดยาใหมคือ
ขอมูล stability a. Doxorubicin
: At temperature in D5W or NS in polyvinyl b. Cytarabine
≤ 0.2 mg/ml : 96 hours c. Melphalan
0.4 - 0.21 mg/ml : 48 hours d. Carboplatin
0.6 - 0.41 mg/ml : 8 hours e. Metrotrexate
1.0 - 0.61 mg/ml : 2 hours 38. กลไกการปลดปลอยตัวยาตามรูปตอไปนี้
manufacturer does not recommended ++ +
+ +++ +
+ + +- +
administration at conc. more than 0.4 mg/ml - -+ - +
+ - -+
due to highly unpredictable time to precipitation +
หากทานเตรียมยา etoposide สําหรับนายสมคิด a. Diffusion controlled
ในขนาดขางตน (100 mg/m2) ใน D5W ปริมาณ b. Dissolution controlled
500 ml โดยใชขอมูลเบื้องตน ยาจะมีความคงตัวได c. Erosion controlled
นานเทาไร เมื่อเก็บยาที่ผสมแลวไวที่อุณหภูมิหอง d. Osmotic controlled
a. 96 ชม. e. Ion exchange controlled
b. 48 ชม. 39. รูปตอไปนี้แสดงลักษณะของไลโซมที่มีผนัง 2
c. 8 ชม. ชั้น ของฟอสโฟไลปด ขอใดตอไปนี้ถูกตอง
d. 2 ชม.
e. ไมสามารถบอกไดเนื่องจากขอมูลไม A
เพียงพอ c
36. องคความรูในเรื่องปจจัยที่มีผลตอการใชยา
B
สม่ําเสมอมีความสําคัญอยางมากในการที่เภสัช

a. สวน A คือ hydrophobic medium b. พี่ชายเสียชีวิตดวย Myocardial infarction

b. สวน B คือ hydrophilic medium เมื่ออายุ 44 ป
c. สวน C คือ hydrophobic medium c. ดื่มไวน 2 แกวทุกวัน
d. สวน B คือ ที่เก็บของยาที่ละลายใน d. มีระดับ HDL-C 33 mg/dl
ไขมัน e. ผูปวยเปนชายอายุ 53 ป
e. สวน C คือ ที่เก็บของยาที่ละลายใน 43. เปาหมายแรกในการรักษาภาวะ
ไขมัน Hyperlipidemia ของผูปวย
40. การเตรียมยาเคมีบําบัดในรูปสารละลายเพื่อให a. ลดระดับ Total cholesterol
ยาทางหลอดเลือดจะตองเตรียมยาที่ใด b. ลดระดับ Triglyceride
a. Clean room class 100,000 c. เพิ่มระดับ HDL-C
b. Clean room class 10,000 d. ลดระดับ LDL-C
c. Clean room class 1,000 e. ลดระดับ Non-HDL-C
d. Horizontal laminar airflow hood 44. การรักษาผูปวยรายนี้จะตองลดระดับ LDL – C
e. Biological safety cabinet ใหไดเทาไร เพื่อปองกัน atherosclerosis
สถานการณที่ 5 ชายอายุ 53 ป เปนโรคเบาหวานมา a. < 100 mg/dl
นาน 5 ป ไมสูบบุหรี่ ดื่มไวนวันละ 3-4 แกวทุกวัน มาพบ b. < 130 mg/dl
แพทยที่คลินิกผูปวยนอก ผลการตรวจรางกาย BP c. < 160 mg/dl
138/88 mmHg HR 85 RR 18/min และผลทาง d. < 190 mg/dl
หองปฎิบัติการอื่นๆ ดังนี้ e. < 200 mg/dl
Total cholesterol (<240) 243 mg/dL 45. ยาที่คนไขควรไดรับเพื่อใหไดผลตามเปาหมาย
Triglyceride (<200) 200 mg/dL ตามขอขางตน
HDL- C (>40) 33mg/dL a. ยากลุม Statin
FBS (<126) 135 mg% b. ยากลุม bile acid segvegtrants
HbA1c (<7) 7.0% c. ยากลุม nicotinic acid
จากการซักประวัติเพิ่มพบวาบิดาเสียชีวิตดวยโรค d. ยากลุม fibric acid
Myocardial infarction เมื่ออายุ 53 ป พี่ชายเสียชีวิตดวย e. ยากลุมplant sterols เชน sitosterol
โรคเดียวกันนี้เมื่ออายุ 44 ป ยาที่กินอยูคือ campesterol
Glibencarmide 10 mg BID 46. ยาในกลุม Statin สามารถลดระดับ LDL-C
41. ผูปวยมีคา LDL- Cเทาไร ดวยกลไกใด
a. 130 mg/dl a. ลดการสราง LDL-C receptor ที่ตับ
b. 140 mg/dl b. ลดการสราง cholesterol และเพิ่ม
c. 150 mg/dl จํานวน LDL-C receptor
d. 160 mg/dl c. ลด enterohepatic recycling ของ
e. 170 mg/dl cholesterol
42. ขอใดไมใช major risk factor ตอการเกิด d. ลดการสราง VLDL
Coronary heart disease e. ลดการสราง HDL
a. บิดาเสียชีวิตดวย Myocardial infarction เมื่อ
อายุ 53 ป

c. เพื่อใหมีกระบวนการใชยาที่เปน
มาตรฐาน
d. ...แนวทางการใชยาโดยสายวิชาชีพ
e. เพื่อใหผูปวยมีสวนรวมกับทีมรักษาใน
การวางแผนรักษาดวยยา
Simvastatin Pravastatin 50. ในการเสนอเกณฑการประเมินการใชยากลุม
47. อานโจทยไมออก statin เภสัชกรควร....หลักฐานทางวิชาการที่
a. Cholestyramine ลดการดูดซึมยา นาเชื่อถือ งานวิจัยประเภทใดที่มีความ
Simvastatin เพราะ Simvastatin มี นาเชื่อถือมากที่สุด
lactone ring ในโครงสราง a. Cohort study , Case controlled
b. Cholestyramine ลดการดูดซึมยา study
Pravastatin เพราะ Pravastatin มี b. Case report, Cross-sectional study
carboxylic acid ในโครงสราง c. Case controlled study, Cross-
c. Simvastatin ลดการดูดซึมยา sectional study
Cholestyramine d. Meta-analysis, Randomized
d. Cholestyramine ไมมีผลตอการดูด controlled study
ซึมยา Simvastatin และ Provastatin e. Cross-sectional study,
e. Cholestyramine เพิ่มการดูดซึมยา Randomized controlled study
Simvastatin และ Provastatin สถานการณที่ 6 ชายไทยโสด อายุ 25 ป ปวยดวยโรค
48. โครงสรางที่แสดงขางตนสัมพันธกับการออก หืดมานาน 10 ป ตลอดเวลาที่ผานมาผูปวยรักษาดวย
ฤทธิ์ของยาอยางไร Salbutamol MDI เฉพาะเวลาที่มีอาการ ซึ่งสามารถ
a. Pravastatin เปน prodrug ควบคุมอาการของโรคไดดี เมื่อไมนานมานี้เริ่มมีอาการ
b. Simvastatin และ Pravastatin เปน รุนแรงขึ้นและทําใหตองตื่นนอนตอนกลางคืนเกือบทุกคืน
prodrug เนื่องจากไอและหอบ
c. Pravastatin มีโครงสรางที่ออกฤทธิ์ใน 51. ขอใดไมใชเปาหมายการรักษาของผูปวยโรคหืด
รางกาย 2 โครงสราง คือ โครงสรางที่ รายนี้
เกิดการเชื่อมเปนวง lactone ring a. เพื่อใหสามารถดําเนินชีวิตไดปกติ
และรูปที่เปน carboxylic acid b. เพื่อใหควบคุมอาการของโรคได
d. Simvastatin มีโครงสรางที่ออกฤทธิ์ c. เพื่อหลีกเลี่ยงอาการไมพึงประสงคอัน
คือ โครงสรางที่ lactone ring เปด เนื่องมาจากยารับประทาน
e. Simvastatin และ Pravastatin ไมเปน d. เพื่อปองกันการเกิดอาการเรื้อรัง
prodrug e. เพื่อปองกันการทําลายเนื้อเยื่อปอด
49. คณะกรรมการเภสัชกรรมและการบําบัดโรค 52. ขอใดที่มีโอกาสนอยที่สุดในการกระตุนการเกิด
ของโรงพยาบาลมีนโยบายใหมีกิจกรรม Drug อาการหอบหืด
use… ของกลุม statin ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับ a. เดินขึ้นบันได 2 ชั้น
วัตถุประสงคของกิจกรรมนี้ b. อากาศรอน
a. เพื่อปองกันปญหาจากยา c. ขนแมว
b. เพื่อลดคาใชจายจากยาที่ไมจําเปน d. ฝุน
e. ควันบุหรี่

53. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา Salbutamol MDI 56. การใชน้ํากลั้วคอแลวบวนทิ้งหลังพนยา steroid

a. ตัวยามีฤทธิ์เปน long-acting beta 2 ปองกันผลขางเคียงใดไดมากที่สุด
antagonist a. Sore throat
b. หากใชรวมกับ inhaled steroid ใหพน b. Pharyngitis
steroid กอน c. Metallic taste
c. ผูปวยทุกรายควรพกติดตัวไวตลอดเวลา d. Gingivitis
เพราะเปนยาชวยชีวิต e. Oral thrush
d. เวลาเกิด attack ใหพน 2-4 puffs ทุกหนึ่ง 57. ยาใดตอไปนี้ไมเกิดปฏิกิริยาเมื่อรับประทาน
ชั่วโมงอยางมากที่สุด 3 ครั้ง รวมกับ Theophylline
e. ที่หองฉุกเฉินเปลี่ยนไปใหเปนรูปแบบยา a. Ciprofloxacin
ฉีดเพื่อใหออกฤทธิ์เร็วและเพิ่ม b. Fluvexamine
bioavailability c. Cimetidine
54. แพทยไดสั่งยาเพิ่ม 2 ชนิดแตผูปวยขอใชแค d. Amoxicillin
ชนิดเดียว ขอใดตอไปนี้เหมาะสมที่สุด e. Rifampicin
a. Inhaled fenoterol (100mcg/puff) ครั้งละ 58. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับ inhaler device
3 puffs กอนนอน a. ประโยชนของ spacer นอกจากจะ
b. Zileuton (600mg/tablet) ครั้งละ 1 เม็ด ชวยใหผูปวยที่ใช Metered Dose
วันละ 4 ครั้ง Inhaler (MDI) ไมถูกวิธีไดรับยามาก
c. Sustained-released theophylline ขึ้นแลว ยังชวยลดการเกิด oral
(200mg) ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง thrash ไดอีกดวย
d. Inhaled budesonide (200 mcg/puff) ครั้ง b. อุปกรณที่เหมาะสมสําหรับพนยาใน
ละ 2 puffs วันละ 2 ครั้ง เด็กเล็กๆ หรือผูปวยที่อาการหนัก คือ
e. Ketotifen (1mg/tablet) ครั้งละ 1 เม็ด วัน Nebulizer
ละ 2 ครั้ง c. การใช Dry powder Inhaler (DPI)
55. สองอาทิตยตอมาผูปวยกลับไปพบแพทยดวย สะดวกกวา... ตรงที่ไมตองกลั้น
อาการหอบที่ยังควบคุมไมคอยไดผล แพทย หายใจนานอยางนอย 10 วินาทีหลัง
เห็นวาตองสั่งเพิ่มยาชนิดที่ 2 ที่เคยแนะนําแต สูดพน
แรก ยานั้นจะเปนยาใดตามหลักการรักษา d. ขอดีของการใช breath activated
a. Inhaled Salmeterol DPI (50 mcg/blister) device คือ ไมตองอาศัยการ
ครั้งละ 1 blister ทุก 12 ชม. ประสานงานในการกดหลอดยากับ
b. Inhaled Cromolyn MDI (1mg/puff) ครั้ง การสูดหายใจเขา
ละ 2 puff วันละ 3 ครั้ง e. ขอจํากัดของ Turbuhaler คือ ตองมี
c. Inhaled Fluticasone DPI (250 แรงเปาลมเขาไปในหลอดยา ซึ่งเปน
mcg/inhalation) ครั้งละ 2 inhalation วัน ปญหาในผูปวยที่มีอาการหนัก ผูปวย
ละ 3 ครั้ง เด็ก และผูปวยสูงอายุ
d. Prednisolone (5 mg/tab) ครั้งละ 5 เม็ด 59. ยาที่ใชในการรักษาโรคหืดชนิดใด ซึ่งตาม
หลังอาหาร เชา เย็น กฎหมายจัดเปนยาควบคุมพิเศษ
e. Inhaled Ipratopium MDI (18 mcg/puff) a. Turbutaline (2.5mg/tab)
ครั้งละ 2 puff วันละ 3 ครั้ง b. Prednisolone (5mg/tab)

c. Inhaled fermoterol (4.5 mcg/dose) d. ผูปวยมักจะดื่มนม 1 แกวเปนประจํา

d. Inhaled beclomethasone (250 ทุกวัน
mcg/puff) e. ผูปวยมักจะนั่งอานหนังสือพิมพใน
e. Theophylline (200 mg sustained- หองน้ําเปนเวลานาน
release) 64. ขอใดไมใชกลไกการออกฤทธิ์ของยาระบาย
60. ขอใดผิดเกี่ยวกับ Evohaler a. ชวยหลอลื่นอุจจาระ
a. เปน metered dose inhaler ชนิดหนึ่ง b. ทําใหอุจจาระออนนุม
b. ใช propellant ชวยนําสงยาไปยัง c. เพิ่มแรงดันออสโมติกภายในลําไส
ตําแหนงที่ตองการ d. ทําใหอุจจาระจับตัวเปนกอน
c. ใช propellant ชนิด non-CFC จึงมี e. เพิ่มการเคลื่อนไหวของลําไสเล็ก
ความเปนมิตรตอสิ่งแวดลอม 65. หากผูปวยมีประวัติเปนลําไสอุดตันควรใหยาตัว
d. ใชพนทางจมูกไมใชทางปาก ใด
e. สามารถใชไดในกรณีที่ทางเดินหายใจ a. Senna
ของผูปวยตีบ เชน ขณะจับหืด b. Castor oil
สถานการณที่ 7 หญิงไทยอายุ 33 ปมาที่รานยาที่มี c. Bisacodyl
เภสัชกรปฎิบัติงานอยู ผูปวยอยากไดยาเหน็บทวาร d. Lactulose
เพื่อรักษาโรคริดสีดวงทวาร เนื่องจากมีติ่งยื่น e. Phylium seed
ออกมาที่ทวารหนัก ขณะถายอุจจาระมีอาการปวด 66. ขอใดไมใชคําแนะนําที่ถูกตองในการใชยาเหน็บ
บริเวณทวารหนัก และบางครั้งจะมีเลือดสดๆ ไหล ทวาร
ออกมาหลังถายอุจจาระ a. ฉีกซองพลาสติกกอนใช
61. ขอใดที่ไมใชสูตรยาทีใชในการรักษาโรค b. เก็บยาไวในตูเย็นชองแชแข็ง
ริดสีดวงทวาร c. ลางมือใหสะอาดกอนเหน็บยา
a. Prednisolone d. ไมตองนํายาเหน็บออกจากรางกาย
b. Hydrocortisone, cimetidine หลังจากเหน็บ
c. Hyossacine HCl, Zinc oxide e. เหน็บยาแลวใหนอนพักอยางนอย 15
62. จากการซักถามเพิ่มเติม ทราบวาผูปวยมักมี นาที กอนลุก
อาการทองผูก หากทานเปนเภสัชกรประจําราน 67. ถาทานเปนเภสัชกรโรงงานและตองการเตรียม
นี้ทานจะแนะนํายาชนิดใด ยาเหน็บซึ่งแตละแทงหนัก 2g และมีตัวยา
a. Senna สําคัญแทงละ 0.3g Displacement valve = 1.5
b. Castor oil อยากทราบวาตองใชbase สําหรับยาเหน็บ
c. Bisacodyl เทาไร
d. Mineral oil a. 155 g
e. Phylium seed b. 175 g
63. จากการซักถามถึงพฤติกรรมของผูปวย ขอใด c. 180 g
เปนสาเหตุที่ทําใหเกิดริดสีดวงทวาร d. 197 g
a. ผูปวยมักจะดื่มน้ําวันละ 6 แกว e. 200 g
b. ผูปวยมักจะออกกําลังกายสม่ําเสมอ
c. ผูปวยมักจะหลีกเลี่ยงการดื่มชา
กาแฟ

68. ผูปวยเคยไปพบแพทยและไดยาเปนผงที่มี เกิดโรคริดสีดวงทวาร ในชวงเวลา

วิธีการใชคือ นําผงยาละลายในน้ําอุนแลวแช หนึ่ง
ประมาณ 15 นาที ทานคิดวาผงยาที่แพทยจาย d. จํานวนครั้งของการเปนริดสีดวงทวาร
คือ ยาอะไร ตอจํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่
a. Calcium carbonate จะเกิดโรคริดสีดวงทวาร ณ จุดเวลา
b. Potassium chloride ใดเวลาหนึ่ง
c. Sodium bicarbonate e. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอ
d. Potassium lichromate จํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะ
e. Potassium permanganate เกิดโรคริดสีดวงทวาร ณ จุดเวลาใด
69. ผูปวยตองการทราบความเห็นของเภสัชกร เวลาหนึ่ง
เกี่ยวกับยาแผนโบราณที่ใชในการรักษา สถานการณที่ 8 ผูปวยชายไทย อายุ 60 ป หนัก
ริดสีดวงทวารชนิดหนึ่งซึ่งมีตัวยาสําคัญ 48 kg สูง 170 cm เขารับการรักษาใน
ประกอบดวย เพชรสังฆาต อัคคีทวาร โกฎ..... โรงพยาบาลดวยอาการขาบวมทั้งสองขาง เหนื่อย
และโกฎน้ําเตา โดยรับประทานครั้งละ 15 เม็ด ออนเพลีย และเบื่ออาหาร คาผลตรวจทาง
วันละ 3 ครั้ง กอนอาหารขอใดถูกตองเกี่ยวกับ หองปฎิบัติการเปนดังนี้
ยาดังกลาว Blood urea nitrogen = 60 mg/dl (normal 7-20
a. มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา คือ ชวยระบาย mg/dl)
และลดอักเสบ Serum creatinine concentration = 3 mg/dl
b. ขนาดยาที่ใชรับประทานสูงเกินไปอาจ (normal 0.5-1.4 mg/dl)
ทําใหตับอักเสบได Serum potassium concentration = 6.5 mEq/l
c. เปนยาลูกกลอนซึ่งไมสามารถดูดซึม (normal 3.5-5.2 mEq/l)
ไดในระบบทางเดินอาหาร นอกจากนั้นผูปวยมีประวัติปวยเปนโรคไตมา
d. ตํารับยาแผนโบราณซึ่งเปนยาสูตร นาน 5 ป มี creatinine
ผสมใหผลการรักษาที่ดีกวาสูตรเดี่ยว clearance 18 ml/min
e. สํานักงานสาธารณสุขมูลฐานไม 71. เมื่อพิจารณาจากประวัติความเจ็บปวย อาการ
แนะนําใหใชสมุนไพรรักษาอาการ แสดงและคา Creatinine clearance แสดงวา
ริดสีดวงทวาร การทํางานของไตอยูในภาวะใด
70. ผูปวยเคยอานเอกสารวิชาการพบวา การ a. Acute renal failure
ขับถายอยางสม่ําเสมอจะชวยลด “อุบัติการณ” b. Renal insufficiency
ของริดสีดวงทวารได จึงสอบถามทานวา c. Chronic renal failure
“อุบัติการณ” มีความหมายวาอยางไร d. Uremia
a. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอ e. End-state renal failure
จํานวนประชากรทั้งหมด ในพื้นที่ 72. ยาในขอใดสามารถแกไขอาการ hyperkalemia
ในชวงเวลาหนึ่ง ในผูปวยรายนี้
b. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอ a. Potassium chloride
จํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะ b. Sodium chloride
เกิดโรคริดสีดวงทวาร c. Sodium polystyrene sulfonate
c. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอ d. Calcium chloride
จํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะ e. Calcium phosphate

73. แพทยควรใหยาขับปสสาวะชนิดใดกับผูปวย a. Sterility

รายนี้ b. Osmolarity
a. Hydrochlorothiazide c. Microbial limit test
b. Spironolactone d. Particulate matter
c. Furosemide e. Preservative
d. Amiloride 78. กรณีที่โรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข
e. Indapamide ประสงคที่จะซื้อยา Sodium bicarbonate
74. ขอใดไมใชเหตุผลในการเลือกใชยาขับปสสาวะ injection ซึ่งเปนยาในบัญชียาหลักแหงชาติที่
ในขอขางตน องคการเภสัชกรรมผลิต ขอใดถูกตอง
a. ลดอาการบวมคั่งน้ํา a. จัดซื้อดวยเงินงบประมาณเทานั้น
b. ปองกัน renal shut down b. จัดซื้อดวยวิธีกรณีพิเศษจากองคการ
c. ออกฤทธิ์ไดแมในผูปวยที่ไตมีภาวะ เภสัชกรรมถาวงเงินเกิน 50,000บาท
บกพรองในการทํางานอยางรุนแรง c. จัดซื้อโดยวิธีตกลงราคาจากองคการ
d. ไมมีผลรบกวนสมดุลกรด-ดาง ใน เภสัชกรรมเทานั้น ไมจํากัดวงเงิน
รางกาย d. จัดซื้อโดยวิธีตกลงราคาจากบริษัทใด
e. ออกฤทธิ์เร็วและแรง ก็ไดถาวงเงินไมเกิน 50,000 บาท
ขอมูลเพิ่มเติม e. จัดซื้อดวยวิธีกรณีพิเศษจากองคการ
แพทยพบวาผูปวยเกิดภาวะ acidosis จึงสั่งจาย เภสัชกรรม ไมจํากัดวงเงิน
sodium bicarbonate เพื่อใหได bicarbonate 2.8 mmol/l 79. ถาบริษัทที่จําหนายยา A ซึ่งเปนยาในกลุม
ใน sterile water for injection 100 ml diuretic ตัวหนึ่งตองการเปรียบ....... ปองกัน
75. จากขอมูลขางตนเภสัชกรตองเตรียมสารละลาย การสูญเสียโพแทสเซียมในคนไขโรคไตไดไม
ดังกลาวจาก sodium bicarbonate จํานวนกี่แอ แตกตางจาก HCTZ วิจัยแบบใดดีที่สุด ถาการ
มพูล เมื่อ sodium bicarbonate ขนาดบรรจุแอ วิจัยนี้เริ่มดําเนินการกอนที่ยา A………
มพูลละ 5 ml และมีความเขมขน 2 mg/ml (Mw a. Case control
ของ Na=23, H=1, C=12, O=16) b. Cohort
a. 2 Amp c. Meta-analysis of case control
b. 3 Amp studies
c. 4 Amp d. Deseriptive
d. 5 Amp e. Randomized control trial
e. 6 Amp 80. ในกรณีที่ผูปวยตองการใชสมุนไพร สมุนไพรใด
ที่มีสรรพคุณขับปสสาวะ
76. บริเวณที่ใชในการเตรียมยาขอขางตนนี้ตอง a. ปบ
เปน b. ทองพันชั่ง
a. Clean room class 10 c. มะขามปอม
b. Clean room class 100 d. ขมิ้นชัน
c. Clean room class 1000 e. หญาหนวดแมว
d. Clean room class 10,000
e. Clean room class 100,000
77. การเตรียมยาขอขางตนไมจําเปนตองคํานึงถึง

สถานการณที่ 9 นายเอกไดรับการวินิจฉัยจากแพทยวา ปรึกษาทาน ทานจะใหคําแนะนําเปนการสั่งยา

เปน generalized anxiety disorder เนื่องจากมีอาการ ใด
วิตกกังวลเกี่ยวกับภรรยาและลูกตลอดเวลาจนไม a. Imipramine
สามารถดําเนินชีวิตประจําวันและทํางานไดเปนเวลา 6 b. Elomipramine
เดือน c. Amitriptyline
81. ทานคิดวายาที่เหมาะสมสําหรับผูปวย คือ d. Doxepin
a. Lithium carvonate e. Sertraline
b. Clozapine 85. คําแนะนําในการใชยากลุม antidepressant ที่
c. Chlorpromazine สําคัญเพื่อชวยเพิ่มความรวมมือในการใชยา
d. Haloperidol ของผูปวย คือ
e. Diazepam a. ควรแนะนําใหผูปวยใชยาหลังอาหารเทานั้น
82. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา fluoxetine จะไดไมลืมใชยา
a. จัดอยูในประเภทยาอันตราย เภสัชกร b. ควรแนะนําผูปวยวาในการใชยาสวนใหญ จะ
สามารถจายไดในรานยา เริ่มเห็นผลลดอาการซึมเศราไดตองใชเวลา
b. จัดอยูในประเภทยาควบคุมพิเศษ 2-3 สัปดาห เพื่อใหผูปวยใชยาอยางตอเนื่อง
เภสัชกรไมสามารถจายได c. ควรแนะนําใหผูปวยดื่มน้ํามากๆ เพื่อลดการ
c. จัดอยูในประเภทยาอันตราย จายได ระคายเคืองกระเพาะอาหาร
เฉพาะในโรงพยาบาล d. ควรแนะนําการเพิ่มและลดขนาดยาใหผูปวย
d. จัดอยูในประเภทยาเสพติดใหโทษ เพื่อใหผูปวยสามารถปรับขนาดยาไดเองตาม
ประเภท.... ตองทําบัญชีรายงาน อาการ
คณะกรรมการอาหารและยา e. ควรแนะนําใหผูปวยหยุดยาทันทีเมื่อเกิด
e. จัดอยูในประเภทวัตถุออกฤทธิ์ตอจิต อาการขางเคียง เชน นอนไมหลับ
ประสาท 86. กรณีที่ผูปวยไดรับยากลุม benzodiazepine ซึ่ง
83. นองชายของนายเอกมีอาการซึมเศรา ผูปวยรับประทานอยางสม่ําเสมอเปนเวลา 6
ตลอดเวลา นายเอกพาไปพบแพทย แพทย เดือน อาการของผูปวยกลับมาเปนปกติ หาก
วินิจฉัยวาเปน major depressive disorder ทานตองการหยุดยาดังกลาวควรทําอยางไร
และสั่งจายยาตัวหนึ่งให หลังจากที่รับประทาน a. สามารถหยุดไดทันทีโดยไมตอง
ยาแลวเกิดอาการงวงนอน ปากคอแหง หนามืด ปรับเปลี่ยนขนาดของยาใหม
บอยๆ เวลาลุกขึ้น ทานคิดวายาที่นองชายนาย b. ให Triazolam กอนแลวคอยๆ ลด
เอกไดรับ คือ ขนาดยาที่ผูปวยรับอยูสปั ดาหละ
a. Venlofaxine 25% ของขนาดยาที่ใหผลรักษา
b. Paroxetine c. ให Olanzapine กอนแลวคอยๆ บด
c. Amitriptyline ขนาดของยาที่ผูปวยไดรับอยูสัปดาห
d. Bupropion ละ 75% ของยาที่ใหผลในการรักษา
e. Sertraline d. คอยๆ ลดขนาดยาที่ผูปวยไดรับอยู
84. หากนองชายของนายเอกทนอาการขางเคียง สัปดาหละ 25% ของขนาดยาที่ใหผล
ของยาขางตน คือ อาการงวงนอน ปากคอแหง ในการรักษา
หนามืดบอยๆ เวลาลุกขึ้นไมได แพทยจึงมา

e. ใหผูปวยรับประทานยาที่ไดรับตอไป สถานการณที่ 10 สตรีรายหนึ่งอายุ 28 ป มีผลการตรวจ

อีก 1 สัปดาห จากนั้นจึงสามารถหยุด การทํางานของตอมไทรอยดดังนี้
ยาไดทันที Thyroid stimulating hormone (TSH) ต่ําเกิน
87. สมุนไพรขอใดที่แสดงฤทธิ์ตอจิตประสาททําให คาชวงปกติ
เกิดอาการประสาทหลอนได Thyroxine สูงเกินคาชวงปกติ
a. ฝน 91. กลุมอาการใดสอดคลองกับผลสรุปที่ไดจากการ
b. กัญชา ตรวจการทํางานของตอมไทรอยดดังกลาว
c. ยาสูบ a. Goiter, constipation, lethargy, dry
d. กาแฟ skin
e. ชา b. Goiter, depression, puffy face,
88. Risperidone เปนยาสําหรับโรคจิตประสาทมี lethargy
ลักษณะเปนสีขาว ละลายในน้ําบริสุทธิ์ไดนอย c. Goiter, cold intolerance, decreased
มาก ละลายไดดีมากใน เมทธีลีนคลอไรด และ sweating, bradycardia
ละลายไดใน methanol และ HCl เขมขน 0.1 d. Goiter, loose bowels, insomnia,
normal และตัวยามีความคงตัวดี หากทาน irritability
ตองการผลิตเปนยาเม็ดเคลือบฟลมควรใชสาร e. Goiter, fatigue, weight gain,
ใดเปนสารเคลือบ decreased appetite
a. Shellac แพทยเริ่มการรักษาดวยยารับประทานตอไปนี้
b. Cellulose acetate phthalate Propanolol 20 mg QID for 3 weeks
c. Hydroxypropyl methylcellulose Propylthiouracil 100 mg TID for 6 weeks
d. Polyvinyl acetate phthalate ผูป วยรับประทานยาตามแนะนําและเมื่อ
e. Polyvinyl pyrroridone ถึงเดือนที่ 2 ของการักษาพบวาผูปวยตั้งครรภ
89. หากตองการตั้งตํารับยาที่ออกฤทธิ์ไดนาน 1 ไดประมาณ 1 เดือน แพทยสรุปวาสภาวะทาง
เดือน ควรตั้งตําหรับยา คลินิกของภาวะตอมไทรอยดของผูปวยดีขึ้น
a. ยาเม็ดรับประทานแบบ matrix แตยังไมเขาสู cuthyroidal state
b. ยาเม็ดรับประทานแบบ osmotic 92. Propylthiouracil จัดอยูในบัญชียา ก ตามบัญชี
c. ยาฉีดเขาเสนเลือดแบบสารละลาย ยาหลักแหงชาติป 2542 ยาที่อยูในบัญชี ก
d. ยาฉีดเขาใตผิวหนังแบบ matrix หมายถึงขอใด
90. สารใดตอไปนี้ทําหนาที่เปนทั้งสารเพิ่มปริมาณ( a. รายการยาที่ตองใชโดยผูเชี่ยวชาญ
bulking agent) และสารชวยแตกตัว( b. รายการยาที่จําเปนตองใชใน
disintegrant ) สถานพยาบาลบางระดับ
a. Lactose c. รายการยาสําหรับใชเฉพาะโครงการ
b. Magnesium sulfate พิเศษของกระทรวง
c. Microcrystalline cellulose d. รายการยาที่มีความจําเปนสําหรับ
d. Corn starch สถานพยาบาลทุกระดับ
e. Sodium lauryl sulfate e. รายการยาที่อาจมีความจําเปนตองใช
สําหรับชวยชีวิตผูปวยบางราย แต
อาจทําใหเกิดอันตรายตอผูปวยควรมี

การทํา drug use evaluation เพื่อ

ประเมินการใชยา
93. การปฏิบัติในขอใด เหมาะสมเกี่ยวกับการรักษา
ตอไปในผูปวยรายนี้
a. เปลี่ยนยา Propylthiouracil เปน methimazole
methimazole ในขนาดรับประทานที่
สมมูลกัน
b. แนะนําใหผูปวยรับประทานยา
Propylthiouracil ในขนาดดังกลาว
ตอไป
c. หยุดยารับประทาน เปลี่ยนวิธีการ
รักษาเปนการผาตัดตอม carbimazole
d. หยุดยารับประทาน ใหการรักษาดวย
การทาน iodine
e. เพิ่ม propranolol ใหรับประทานตอ
รวมกับยา propylthiouracil propylthiouracil
94. อาการไมพึงประสงคใดเกิดขึ้นจากการใช ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา methimazole,
thiouracil carbimazole และ propylthiouracil
a. ปวดขอ a. methimazole, carbimazole และ
b. เม็ดเลือดขาวต่ํา propylthiouracil ถูก metabolized
c. งวงนอน โดยปฏิกิริยา desulfunation กอนจึง
d. SLE like syndrome จะไดสารที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
e. Metallic taste b. propylthiouracil จะถูก metabolized
95. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา Propylthiouracil โดยปฏิกิริยา dealkylation ซึ่งจะตัด
a. เปนอนุพันธของ thiourea Propyl group ออกกอนจึงจะไดสารที่
b. ยับยั้งการหลั่งของ thyroid hormone มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่ตองการ
c. ใชรักษา hypothyroid c. methimazole จะถูก metabolized
d. กระตุนเอนไซม thyroid peroxidase โดยปฏิกิริยา conjagation ไดเปน
e. เพิ่มการสราง T3 carbimazole จึงจะไดสารที่มีฤทธิ์ทาง
96. Propylthiouracil: White, crystalline sub that เภสัชวิทยาที่ตองการ
has a bit ?? water มีการผลิตเปน...ขนาด 50 d. ตองเกิดปฏิกิริยา amide hydrolysis
mg เปนเม็ดสีขาว โครงสรางของยา 3 ชนิด กับโครงสราง carbimazole จึงจะได
ดังนี้ สารที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่ตองการ
e. ตองเกิดปฏิกิริยา ester hydrolysis
กับโครงสราง carbimazole จึงจะได
สารที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่ตองการ

97. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการใชยา propanolol e. กินอาหารที่มี thiocyanide มาก

รวมกับ propylthiouracil เกินไป
a. Propanolol เปน alpha-adrenergic 100.Lugol’s solution ประกอบดวยสารชนิดใดเปน
blocking agent ชนิดหนึ่ง สวนประกอบ
b. Propanolol ชวยลดอาการตางๆ เชน a. Iodine + KI
tremor และ tarchycardia ที่เกิดจาก b. Manganese
thyrotoxicosis c. Methimazole
c. Propanolol มีความสําคัญตอ d. Thiocyanate
pharmacokinetic ของ e. Propylthiouracil
propylthiouracil ทําใหการดูดซึมและ สถานการณที่ 11 หญิงอายุ 55 ป มีอาการรอนวูบวาบ
ฤทธิ์ของยา propylthiouracil ดีขึ้น คันชองคลอด หงุดหงิดงาย นอนไมคอยหลับ เหงื่อออก
d. Propanolol ชวยลดอาการขางเคียง ตอนกลางคืน ไปพบแพทยแลวไดรับยาสูตรผสมซึ่งมี
จากการใชยา propylthiouracil องคประกอบของ estradiol valerate 2 mg + norgestrel
e. Propanolol ออกฤทธิ์เสริมกับ 0.5 mg
propylthiouracil โดยลดการ 101.ขอใดเปนขอดีที่เหนือกวาของยาสูตรผสมที่
สังเคราะห T4 ผูปวยไดรับเมื่อเปรียบเทียบกับยาฮอรโมน
98. ขอใดผิดเกี่ยวกับ goiter เดี่ยว
a. Ion บางชนิด เชน thiocyanate อาจมี a. จะชวยใหผลดีตอระบบหัวใจและ
ผลทําใหเกิด goiter หลอดเลือด
b. Thiocyanate อาจไดจากการ b. จะชวยทําใหไมมีเลือดออกจากชอง
metabolize สารจาก... เชน คลอด
กะหล่ําปลี c. จะชวยลดความเสี่ยงของการเปน
c. Lithium สามารถลด secretion ของ มะเร็งเยื่อบุมดลูก
Thyroxine และ thiiodothyroxine d. จะชวยลดความเสี่ยงของการเกิด
และสามารถชวยในการรักษา มะเร็งเตานม
hyperthyroidism e. จะชวยลดความเสี่ยงของการเกิด
d. Goitrin สามารถยับยั้ง thyroid มะเร็งปากมดลูก
peroxidase 102.ตอมาเนื่องจากผูปวยลืมรับประทานยาบอยๆ
e. Percholate เปน ion ที่ชวยเพิ่มการ แพทยจึงตองการทราบขอมูลเกี่ยวกับยาแผน
uptake iodide และเพิ่มระดับ iodide แปะ (transdermal patch) วามีขอดีที่เหนือกวา
ใน thyroid การรับประทานอยางไร
99. ชุมชนที่มีคนเปน toxic goiter มากบงบอกวา a. การใหยาแบบแผนแปะจะไมมี first
ชุมชนนั้นมีลักษณะอยางไร pass metabolism ที่ตับ
a. ไดรบั iodine ต่ําเกินไป b. การใหยาแบบแผนแปะจะมีผลการดูด
b. ไดรับ iodine มากเกินไป ซึมที่ดีกวาแบบรับประทาน
c. แหลงน้ําดื่มมีการปนเปอนของสารหนู c. การใหยาแบบแผนแปะจะมี
d. แหลงน้ําดื่มมีการปนเปอนของสาร ผลการรักษาอาการรอนวูบวาบได
ตะกั่ว ดีกวา

d. การใหยาแบบแผนแปะจะมี 107.จากรูปแสดง spectrum ของ phytoestrogen

ผลการรักษาชองคลอดแหงไดดีกวา ชนิดหนึ่ง
e. การใหยาแบบแผนแปะจะมี
ผลการรักษา osteoperosis ดีกวา
103.สําหรับผูปวยที่ตัดมดลูก ควรใชฮอรโมน
ทดแทนแบบใด
a. estradiol valerate 2 mg +
norgestrel 0.5 mg
b. medroxyprogesterone acetate 5 ใชวิธีใดในการวิเคราะหสารดังกลาว
mg a. UV-visible spectrophotometer
c. ethimylestradiol 30 mcg + b. 1H-NMR spectrometer
cypoterone acetate 2 mg c. 13C-NMR spectrometer
d. conjugated estrogen 0.625 mg d. FT-IR spectro
e. conjugated estrogen 0.625 mg + e. Mass spectrometer
medroxyprogesterone 5 mg 108.สตรีวัยหมดประจําเดือนไดรับใบสั่งยาจาก
104.ขอใดเปนอาการไมพึงประสงคที่รายแรงของยา แพทยมา 5 รายการ ขอใดเปนยาแผนปจจุบัน
ที่เลือกใชในขอ103 บรรจุเสร็จซึ่งมิใชยาอันตรายหรือยาควบคุม
a. Hyperlipidemia พิเศษ
b. Osteoperosis a. B1-6-12 tablet
c. Hyperbilirubinemia b. Doxycyclin capsule
d. Congestive heart failure c. Senna tablet
e. Thromboembolism d. Antacid gel
105.ตัวยาที่มีความเปนไปไดที่จะนํามาพัฒนาให e. Premarin 0.625 mg
เปน Transdermal มีคุณสมบัติตอไปนี้ ยกเวน 109.สตรีวัยหมดประจําเดือนมาขอซื้อยาบรรเทา
a. เปนตัวยาที่มีความแรงสูง อาการปวดเขา สามารถจายยารับประทานชนิด
b. สามารถดูดซึมผานทางผิวหนังได ใดแกผูปวยรายนี้
c. เปนตัวยาที่มีคาครึ่งชีวิตสั้น a. Ibuprofen 400 mg
d. เปนตัวยาที่มีคา partition coefficient b. Dexamethasone 0.5 mg
ใกลเคียงกับ 1 c. Indomethazin 25 mg
e. เปนตัวยาที่มี therapeutic index ต่ํา d. Piroxicam 10 mg
106.สมุนไพรหรือผลิตภัณฑธรรมชาติตัวใดที่ e. Celebrex 200 mg
แนะนําใหหญิงที่อยูในภาวะหมดประจําเดือนใช 110.ยาบรรเทาอาการปวดในสตรีวัยหมด
เพื่อบรรเทาอาการที่เกิดจากภาวะหมด ประจําเดือนขอใด ไมสามารถจายแกผูปวยได
ประจําเดือน แมมีใบสั่งแพทยก็ตาม
a. วานชักมดลูก a. Diazepam 10 mg
b. ถั่วเหลือง b. Diclofenac inj 75 mg
c. บอระเพ็ด c. Methadone tab 10 mg
d. มะเขือเทศ d. Pentazocine tab 25 mg
e. ขมิ้นชัน e. Voltaren SR tab 100 mg
สถานการณที่ 12 หญิงอายุ 22 ป มาที่รานยาเนื่องจาก e. Newtonium flow

ผื่นขึ้นบริเวณใบหนาหลังจากไปวายน้ําที่ชายหาดพัทยา ตอมาผูปวยไดรับการวินิจฉัยวาเปน SLE จากแพทยที่
ผูปวยใชยาทาแกผื่นคันซึ่งมีอยูที่บานมา 2 วัน แตอาการ โรงพยาบาลและไดรับยา hydroxychloroquin 200 mg
ยังไมดีขึ้นจึงมาขอคําปรึกษาจากเภสัชกร จากการ 114.ผูปวยรายนี้ควรไดรับการตรวจในขอใดกอน
สัมภาษณพบวานอกจากอาการดังกลาวแลว พบวา ไดรับยา
นอกจากอาการดังกลาวแลว ผูปวยมีอาการขอติด และ a. Ocular examination
ปวดบวมบริเวณขอมือ ออนเพลีย และมีไข ในฐานะเภสัช b. Chest x-ray
กรทานไดพิจารณาแลวคาดวานาจะเปน Systemic c. Liver function test
Lupus Erythematosus (SLE) ซึ่งเปนโรคซึ่งควรสงตอ d. Urinalysis
จึงแนะนําและสงตอผูปวยไปยังโรงพยาบาล e. EKG
111.ขอมูลซึ่งเภสัชกรรานยาควรถามเพื่อให จากการสัมภาษณเพิ่มเติมพบวา เมื่อสองวันกอนผูปวย
คําแนะนําเพราะอาจเปนตัวกระตุนการเกิด ไดไปซื้อยา aspirin บรรเทาอาการปวดบวมที่ขอมือ
SLE ยกเวนขอใด 115.หากเภสัชกรทําการประเมินผลความคงตัวของ
a. ประวัติการสูบบุหรี่เพราะสาร ยา aspirin tab จากหลายบริษัท โดยวัดความ
hydrazine ในบุหรี่กระตุนอาการ เขมขนคงเหลือของ aspirin ที่เวลาตางๆ และ
Lupus ได ไดผลการทดลองดังนี้
b. การใช sunscreen SPF 15 ขึ้นไป
กอนออกแดด Product A
c. ประวัติความเจ็บปวยดวยโรคติดเชื้อ Product B
ในอดีต Product C
d. ประวัติการใชยาเพราะยาบางตัว เชน
hydralazine chorpropamide หรือยา Aspirin tab ของบริษัทใดที่มีความคงตัวดีที่สุด
ในกลุม anticonvulsant สามารถ a. Product A
กระตุนการเกิด lupus ได b. Product B
e. ประวัติการไดรับเลือดในอดีต c. Product C
112.ผูปวยมีผื่นขึ้นผิวหนาตองการใช topical d. ทั้งสามมีความคงตัวเทาๆ กัน
steroid จะเลือก topical steroid ที่อยูในยาขี้ผึ้ง e. ไมสามารถประเมินไดจากขอมูล
พื้นชนิดใดที่เหนอะหนะนอยที่สุด ดังกลาว
a. Hydrocarbon base 116.คาคงที่อัตราเร็วการเสื่อมสลาย (rate constant,
b. Oleaginous base K) ของ aspirin tab นี้สามารถคํานวณไดจาก
c. Absorption base a. ความชันของกราฟ (slope)
d. O/W emulsion base b. สวนกลับของความชันของกราฟ
e. W/O emulsion base (slope)
113.Topical steroid ควรมีการไหลเปนแบบใดจึงจะ c. Intercept ของกราฟ
เหมาะสมกับยา d. สวนกลับของ Intercept ของกราฟ
a. Psuedoplastic flow e. ผลบวกของ Intercept และ slope
b. Psuedoplastic flow with thixotropy ของกราฟ
c. Dilantant flow with thixotropy
d. Antithixotropy

117.ขอสรุปใดที่ไดจากกราฟการสลายตัวของ d. ไมสามารถใหยาแทนกันไดเพราะ
aspirin tab Prednisolone เปน glucocorticoid
a. คาครึ่งชีวิต (half life) ของการ แต dexamethasone เปน
สลายตัวของ aspirin mineralocorticoid
b. อายุบนหิ้ง (shelf life) ของการ e. ไมสามารถใหยาแทนกันไดและควร
สลายตัวของ aspirin แจงใหแพทยทราบ
c. ….ของการสลายตัวของ aspirin มี 120.เกี่ยวกับ amcinonide และ prednisolone ขอใด
คาคงที่ ผิด
d. ….ของการสลายตัวของ aspirin
ขึ้นกับความเขมขนของตัวยา
e. …การสลายตัวของ aspirinเปน first
order rxn
118.หากผูปวยอาการไมดีขึ้น แพทยเปลี่ยนเปนยา
amcinonide
steroid และcytotoxic drug สอบถามประวัติ
ผูปวยพบวาผูปวยติดเชื้อTBและเคยไดรับยา
Isoniazid, Rifampin, Pyrazinamide,
Ethambutol ยาในขอใดที่สามารถกระตุน SLE
ได
a. Isoniazid prednisolone
b. Rifampin a. ทั้งสองมีโครงสรางหลักเปน
c. Pyrazinamide Pregnane
d. Ethambutol b. Amcinonide มี antiinflamatory
e. Pyrazinamide รวมกับ Ethambutol activity มากกวา prednisolone
119.แพทยสั่งจาย Prednisolone แตโรงพยาบาลมี c. Amcinonide มี lipophilicity มากกวา
ยา Dexamethasone เทานั้นในฐานะเภสัชกร prednisolone
ควรทําอยางไร d. Amcinonide มี salt และ water
a. ใหยา Dexamethasone แทนได retention มากกวา prednisolone
เพราะยาทั้งสองตัวเปน steroid e. โครงสรางของ Amcinonide ซึ่งมี 9-F
ประเภท short acting steroid และ 11-OH ทําให amcinonide มี
เหมือนกัน glucocorticoid activity สูงกวา
b. ใหยา Dexamethasone แทนได prednisolone
เพราะยาทั้งสองตัวเปน steroid
ประเภท long acting steroid สถานการณที่ 13 ผูปวยชาย อายุ 45 ป มีอาการ
เหมือนกัน ปวด บวมแดง ที่ขอนิ้วหัวแมเทาขางซาย มานาน 1
c. ตองคํานวณ equivalent dose ของยา วัน ตองการซื้อยาแกปวด paracetamol จากการซัก
ทั้งสองตัวกอนทําการเปลี่ยนยา ประวัติเพิ่มเติมพบวาเมื่อวานผูปวยรับประทาน
เนื่องจากยาทั้งสองตัวมี Potency หนอไมและเครื่องในสัตว และมีอาการในตอนเชา
ตางกัน

121.จากขอมูลขางตนทานคิดวาผูปวยรายนี้นาจะ เทากับรอยละ 60 ตองจัดยานี้เปนยาประเภทใด

เปนโรคใด ตาม พรบ. ยา พ.ศ. 2510
a. Rheumatoid arthritis a. ยาปลอม
b. Osteoarthritis b. ยาสิ้นอายุ
c. Osteoporosis c. ยาเลื่อมคุณภาพ
d. Acute gout d. ยาผิดมาตรฐาน
e. Osteomalacia e. ยาต่ํากวามาตรฐาน
122.ใหยาใดในการรักษา 127.ควรเตรียมยาในรูปแบบใด
a. Paracetamol a. Uncoated tablet
b. Probenacid b. Enteric coated tablet
c. Colchicine c. Efervessant tablet
d. Tramadol d. Filmed coated tablet
e. Allopurinol e. Sugar coated tablet
123.สมุนไพรที่มีสารสกัดที่รักษาอาการขางตน คือ 128.เหตุผลที่ตองเตรียมยาในรูปแบบขางตน
a. ไพล (enteric coated tab) คือ
b. ขา a. เพื่อใหยาออกฤทธิ์ไดรวดเร็ว
c. ดองดึง b. เพื่อใหกลบกลิ่นและรสที่ไมดีของยา
d. ยอ c. เพื่อปองกันการเสื่อมสลายของตัวยา
e. ขมิ้น d. เพื่อลดอาการขางเคียงของยา
124.เมื่อผูปวยหายจากอาการปวด บวมแดง ทานจะ e. เพื่อใหยาออกฤทธิ์ไดยาวนานและ
ใหยาตัวใดในการปองกันการกลับมาเปนซ้ํา ตอเนื่อง
a. Prednisolone 129.ยาในขอใดที่เภสัชกรสามารถจายไดเมื่อไดรับ
b. Indomethacin ใบสั่งยาจากแพทยเทานั้น
c. Allopurinol a. Celecoxib
d. Paracetamol b. Tramadol
e. Tramadol c. Meloxicam
125.ยากลุมใดที่ไมสามารถนํามาใชรักษาอาการของ d. Prednisolone
ผูปวยรายนี้ได e. Indomethacine
a. Corticosteroid 130.ถาเภสัชกรจายยาขางตนโดยไมมีใบสั่งแพทย
b. Xanthine oxidase inhibitor จะมีความผิดในขอใด
c. Uricosuric agent a. จายยาควบคุมพิเศษโดยไมมีใบสั่งยา
d. NSAID b. จายยาอันตรายโดยไมมีใบสั่งยา
e. Para-aminophenol derivatives c. จายยาประเภทวัตถุออกฤทธิ์ตอจิต
126.ผูปวยมาพรอมใยสั่งยาซึ่งเขียนวา ประสาทโดยไมมีใบสั่งยา
Rx Diclofenac 25 mg # 30 d. จายยาประเภทยาเสพติดใหโทษ
Sig: 2 tab p.o. tid pc ประเภท 2 โดยไมมีใบสั่งยา
ผูปวยนํายาที่ไดรับไปตรวจวิเคราะหที่กรม e. จายยาประเภทยาเสพติดใหโทษ
วิทยาศาสตร พบวามี % labeled amount ประเภท 3 โดยไมมีใบสั่งยา

สถานการณที่ 14 ผูปวยหญิงอายุ 19 ป มาพบแพทย a. ไมไดเพราะยารูปนี้ไมคงตัว

ดวยอาการ ปวด แสบ คันตาเฉพาะขางขวาและคัน b. ไมไดเพราะยารูปนี้ไมสามารถออก
ตลอดเวลา มีเปลือกตาบวม มีขี้ตามากเฉพาะเวลาตื่น ฤทธิ์ที่ตา
นอนและขี้ตามีสีเหลือง และตาขางขวานั้นมีสีแดงเมื่อ c. ไมไดเพราะยารูปนี้ไมละลายในตัวทํา
เทียบกับตาอีกขาง ละลายของยาตา
131.อาการที่เกิดขึ้นนาจะเกิดจากเชื้อใดมากที่สุด d. ไดเพราะยาในรูปนี้ละลายน้ําไดดีและ
a. Staphylococcus aureus มีความคงตัวดี
b. Staphylococcus epidermidis e. ไดถึงแมวาความคงตัวไมดีขึ้นเพราะ
c. Streptococcus pnuemoniae ยาอยูในรูปที่ละลายน้ําไดดี
d. Neisseria gonorrheae 136.แพทยตองการใหเภสัชกรเตรียมยาตา 2% ของ
e. Chlamydia tracamatis ยา A ปริมาตร 180 ml ใหได isotonicity เภสัช
132.จากขอมูลขางตนทานคิดวาแพทยควรจายยา กรตองใชความเขมขนของเกลือแกงเทาใด
ตัวใดใหแกผปู วยรายนี้ (Freezing point ของน้ําตา = -0.52 o c,
a. Dexamethazone eye drop freezing point ของ A 1% = -0.12 o c,
b. Oxymethazoline eye drop freezing point ของเกลือแกง = -0.58 o c)
c. Idoxuridine eye drop a. 0.28%
133.กลการออกฤทธิ์ของยาในขอขางตน คือ b. 0.38%
a. ยับยั้งการสังเคราะห DNA ของเชื้อ c. 0.48%
b. ยับยั้งการสรางโปรตีนของเชื้อ d. 0.58%
c. ยับยั้งการสังเคราะห RNA ของเชื้อ e. 0.68%
d. ยับยั้งการเคลื่อนที่ของ leucocytes 137.ยา A เปนกรดออนที่ละลายน้ํายากและสลายตัว
e. ยับยั้งการสราง cell wall โดยปฏิกิริยา hydrolysis เทคนิคใดตอไปนี้ไม
134.ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการเก็บยาในขอขางตน ชวยเพิ่มการละลายและความคงตัวของยา A
หลังจากเปดใชแลในแง... สามารถเก็บได a. ใช complexing agent
a. อุณหภูมิ 25c เก็บได 6-8 week b. ปรับ pH ใหนอยกวา pKa
b. อุณหภูมิ 25c เก็บได 3-4 week c. ทําใหยาเปนรูปเกลือของกรดออน
c. อุณหภูมิ 2-8c เก็บได 6-8 week d. ใช cosolvent
d. อุณหภูมิ 2-8c เก็บได 3-4 week e. ทําใหอยูในรูป lyophilized powder
e. อุณหภูมิ 8-15c เก็บได 3-4 week 138.เมื่อเตรียมยาตา A ไดแลวพบวายาที่ไดมีความ
135.จากโครงสรางที่กําหนดใหยานี้ละลายน้ําได หนืดต่ํา ควรเลือกใชสารเพิ่มความหนืดในขอใด
คอนขางนอยสามารถดัดแปลงโครงสรางให ตอไปนี้ กอนนําไปทําการปราศจากเชื้อดวย
ละลายน้ําไดมากขึ้นโดยการเตรียมในรูปแบบ วิธีการกรอง
ของ C-3 hemisuccinoyl ester ซึ่งจะสามารถ a. สารในกลุม clay
ทําใหอยูในรูปของ เกลือโซเดียม และละลายน้ํา b. สารในกลุม polysaccharide
ได ในกรณีที่ตองการเตรียมยาตาซึ่งมีปญหา c. สารในกลุม cellulose
เรื่องความคงตัวและความสามารถในการ d. สารในกลุม hydrated silicate
ละลายจะสามารถใชสารในรูป ester นี้ได e. สารในกลุม colloidal silicone dioxide
หรือไม เพราะเหตุใด 139.อานไมออก
C-3 hemisuccinoyl ester

140.ยาหยอดตาชนิดหนึ่งฉลากแจงวามีปริมาณ 0.05% betamethasone

สารสําคัญ polymycin B sulfate 10,000 dipropionate
units/ml วันหมดอายุ คือ 12 เม.ย. 2548 แต c. 0.05% betamethasone
เมื่อตรวจวิเคราะหพบวามีปริมาณเพียง 8,500 dipropionate < 0.05% clobetasone
units/ml ยาดังกลาวจัดเปนยาประเภทใด propionate < 0.1% betamethasone
a. ยาปลอม valerate
b. ยาแปรสภาพ d. 0.1% betamethasone valerate <
c. ยาผิดมาตรฐาน 0.1% triamcinolone acetonide <
d. ยาเสื่อมคุณภาพ 0.05% clobetasone propionate
e. ยาเทียม e. 0.05% clobetasone propionate <
สถานการณที่ 15 ผูปวยอายุ 25 ป มีผื่นแดงคัน 0.1% betamethasone valerate <
ขอบเขตไมมี เปนมัน (greasy scale) ปกคลุมที่บริเวณ 0.1% triamcinolone acetonide
nasolabial folds คิ้ว หนังศีรษะ คลายกับรังแค เปนมา 144.ขอใดผิด
นาน 10 ปโดยเปนๆ หายๆ รักษาดวยยาตานเชื้อราแลว a. Ketoconazole shampoo ไมควรใช
อาการไมดีขึ้น ไมมีสัมผัสสารที่กอใหเกิดอาการระคาย ในเด็ฏอายุต่ํากวา 12 ป
เคืองหรือการรักษาแบบ psoriasis จึงมาปรึกษาเภสัชกร b. Dandruff สามารถรักษาไดดวย
141.ทานคิดวาผูปวยรายนี้นาจะปวยเปนโรคใด Topical corticosteroid
a. Contact dermatitis c. Sulfur ออกฤทธิ์เปน keratolytic
b. Psoriasis agent
c. Saborrheic dermatitis d. ผลขางเคียงของ coal tar คือ
d. Dandruff photosensitivity
e. Tinea vesicolor e. Selenium sulfide ชวยลด
142.ยาใดไมสามารถใชรักษาภาวะดังกลาวได hyperproliferation ของ cell
a. Selenium sulfide shampoo 145.ointment each g contains: Betamethasone
b. Tar shampoo 0.5 mg and salicylic acid 30 mg in a
c. Salicylic acid paraben – freez ointment base of white
d. Topical steroid petroleum and mineral oil ทานคิดวา
e. Ketoconazole shampoo ointment base ของยาชนิดนี้ตามที่ระบุไวเปน
143.กรณีที่เภสัชกรเลือกจายยา topical steroids แบบใด
สําหรับผื่นในผูปวยรายนี้ ขอใดเปนการ a. water soluble ointment base
เรียงลําดับความแรงของ topical steroids จาก b. oleaginous ointment base
ความแรงนอยที่สุดไปมากที่สุดไดอยางถูกตอง c. emulsion ointment base
a. 0.1% betamethasone valerate < d. absorption ointment base
0.05% betamethasone e. acidic ointment base
dipropionate < 0.05% clobetasone
propionate
b. 0.05% clobetasone propionate <
0.1% betamethasone valerate <

146.จากตํารับยาในขางตน ขอใดกลาวถูกตอง 149.ยาที่ฉลากมีขอความดังขอขางตน (Reg. no.

เกี่ยวกับ salicylic acid 2C802/45) อาจมี ชนิดตัวยาสําคัญที่ออกฤทธิ์
a. เปนตัวยาสําคัญในการออกฤทธิ์ทําให ดังตอไปนี้ยกเวนขอใด
ผิวหนังชุมชื้น a. 1 ชนิด
b. เปนตัวยาสําคัญในการออกฤทธิ์ลด b. 2 ชนิด
การอักเสบ โดยลดเอนไซม c. 3 ชนิด
phospholipase A2 d. 4 ชนิด
c. เปนตัวยาสําคัญในการออกฤทธิ์เปน e. 5 ชนิด
Keratolytic agent 150.ยาที่ใชในโรคผิวหนังของชายผูนี้ รายการใดที่
d. เปนสารชวยทางเภสัชกรรม โดยทํา ผูปวยไมสามารถเรียกซื้อไดจากเภสัชกรหาก
หนาที่เปน antioxidant ไมมีใบสั่งยาจากแพทย
e. เปนสารชวยทางเภสัชกรรม โดยทํา a. Coal tar shampoo
หนาที่เปน emulsifying agent b. Dexamethasone cream
147. จากขอมูลและโครมาโตแกรมของยา c. Betamethasone + salicylic
Ketoconazole ทานคิดวาผูวิเคราะหใชเทคนิค ointment
ใด d. Hydroxyzine tablet 25 mg
a. Gas chromatography e. Methotrexate tab 2.5 mg
b. UV/visible spectrophotometer
c. IR spectroscopy
d. High performance liquid
chromatography
e. High performance thin layer
chromatography
148.แพทยสั่งจายยาสระผมชนิดหนึ่ง มีลักษณะเปน
ขวดพลาสติกสีน้ําตาล ทานพบวาที่ฉลากมี
ขอความ Reg. no. 2C802/45 ขอความนี้มี
ความหมายวาอยางไร
a. ยานี้ผลิตในประเทศไทย ไดรับ
อนุญาตทะเบียนยาในป พ.ศ.2545
b. ยานี้ผลิตในประเทศไทย เมื่อวันที่ 8
ก.พ. 2545
c. ยานี้ผลิตในประเทศไทยและจะ
หมดอายุในวันที่ 8 ก.พ. 2545
d. ยานี้นําเขามาจากตางประเทศ ไดรับ
อนุญาตทะเบียนยาในป พ.ศ.2545
e. ยานี้นําเขามาจากตางประเทศและ
ผลิตเมื่อวันที่ 8 ก.พ. 2545

ขอสอบใบประกอบ 1/2549 (วันที่ 2) ไดรับและการปกปดผูทําการทดลองเพียงพอสําหรับการ

สถานการณที่ 1 ผูปวย อายุ 44 ป มาดวยอาการ วิจัยในหัวขอนี้
ปสสาวะขัดแสบ มีไข แพยา penicillin 6. ผูปวยมาปรึกษาทานวามีญาติแนะนํา ใหใชสมุนไพร
1. จงเลือกใชยาใหเหมาะสมกับผูปวยรายนี้ ขับปสสาวะ ยาดังกลาวทําจากสมุนไพร 5 ชนิด นํามาบด
ก. Norfloxacin ผสมกินเชาเย็น ตามพรบ.ยา พ.ศ. 2510
ข. Ciprofloxacin ก. ยาสุมนไพร
ค. Erytromycin ข. ยาสามัญประจําบาน
ง. Chloramphenical ค. ยาแผนโบราณ
จ. Amoxycillin ง. ยาปลอม
2. ยาใดตอไปนี้ เหมาะสมในการใชรักษาผูปวย อายุ 10 จ. ยาแผนไทย
ป มีประวัติ แพยา penicillin ( anaphylaxis ) ในขณะเดียวกันผูปวยไดนํายาที่ญาติผูปวยไดรับมา ยา
ก. Erytromycin ดังกลาวเปนยาน้ําแขวนตะกอน
ข. Levofloxacin 7. ยาที่ไดรับดังกลาวมีลักษณะเปน flocculation ขอใด
ค. Azithromycin แสดงลักษณะของยาแขวนตะกอน
ง. Chloramphenical ก. อัตราการตกตะกอนเกิดขึ้นอยางชา
จ. Amoxycillin ข. ความสูงของตะกอนมีความสูงมาก
3. ยาในขอใดเปนยาที่มีประสิทธิภาพ และควรเลือกใช ค. หากเขยาขวดอีกครั้งยาจะสามารถกลับมาเปน
เปน เหมือนเดิม
ก. Tetracyclin 8. เภสัชกรทานหนึ่งทําการทดสอบคุณภาพยาน้ําแขวน
ข. Dicloxacillin ตะกอนและคํานวณคาsedimentation ratio ไดเทากับ
ค. Erytromycin 0.60 ขอใดกลาวถูกตอง
ง. Cotrimazole ก. sedimentation ratio เปนคาที่ใชบอกระดับการเกิด
จ. Amoxycillin ข. sedimentation ratio ไดจากการคํานวณอัตราสวน
4. ขอใดคือขอเสียของการใชยา griseofulvin ของตะกอนระยะเวลาหนึ่งและปริมาตรตะกอนเริ่มตน
ตอบ ผิวหนังไวแสง ค. ผลการประเมินในเบื้องตน พบวาเปนตํารับที่ยอม
5. หากทานตองออกแบบทางคลีนิก เพื่อทดสอบ ง. ตํารับที่มีคา sedimentation ratio สูงกวานี้มี
ประสิทธิภาพ โรคติดเชื้อแบคทีเรียในทางเดินปสสาวะ แนวโนม
การทดลองดังกลาวควรมีรูปแบบใด 9. แพทยสั่งจายยา Cloxacillin sodium for oral
ก. ควรเปนการทดสอบแบบสุมและขามสลับ solution
( randomized cross) ลักษณะนี้สามารถควบคุมความ sig. 1 tsp. qid ac & hs ขอใดไมถูกตอง
แปรผันทางชีวภาพของอาสาสมัคร ก. เปนตํารับแบบใชไดทันที ( ready to use)
ข. ควรเปนการทดลองแบบสุมและคูขนาน ข. ตํารับประกอบดวยตัวยาและสารปรุงแตงเพิ่ม
( randomized parallel) ของโรค เปนโรคเฉียบพลัน อาจ ค. รับประทานครั้งละ 1 ชอนชา วันละ 4 ครั้ง กอน
ไมสามารถขามสลับได นอน
ค. ควรเปนการทดสอบโคฮอท ( cohort study ง. เปนตํารับที่โดยทั่วไป ที่ตัวยามักเสื่อมได
design) เนื่องจากตัวอยางและสามารถทดลองใน จ. เปนตํารับที่โดยทั่วไปที่เก็บหลังผสมได
ประชากรกลุมใหญได
ง. ควรเปนการทดลองแบบเปดขางเดียว( single
binded design ) เปนที่ครบถวนเกี่ยวกับการรักษาที่คน
สถานการณที่ 2 แมของเด็กชายอายุ 12 ป มาขอซื้อยา ทําแทง แตถาชายเปนไมเปนไร

ไปใหลูก โดยมีอาการซีดมาได 3 วันแลว ง. ทุกคนเปนโรคนี้ได ไมวาชายหรือหญิง
11. แมของเด็กใหขอมูลเพิ่มเติมวา ลูกไมเคยมีอาการ จ. แตงไมได จะทําใหไมมีคณ
ุ ภาพชีวิตมีความทุกขไป
แบบนี้มากอน กินแตเนื้อสัตว ไมชอบกินผัก ชอบกินยา ตลอดชีวิต เปนการทําบาป
เม็ดวิตามินซี และไมไดกินอาหาร มีอาการปวดฟน ไปที่ 20. ตอมาผูปวยไดรับยาชนิดหนึ่งจากรานยา แตคราวนี้
คลินิกทันตกรรมแหงหนึ่ง และไดรับยา Aspirin อุจจาระสี ผูปวยมีอาการรุนแรงจนถึงแกชีวิต เภสัชกรไมไดถาม
ปกติ แตปสสาวะสีคล้ําเปนสีน้ําตาล ขอมูลการแพยาและโรคประจําตัวของผูปว ย เภสัชกรมี
ก. จายยา folic acid ความผิดอยางไร
ข. จายยา vitamin B 12 ก. ผิดจรรยาบรรณแหงวิชาชีพ
ค. จายยา ferrous gluconate ข. ผิดกฎหมายยา
ง. แนะนําใหพาผูปวยไปโรงพยาบาลทันที ค. ละเมิดสิทธิ์ของผูปวย
จ. จายยา ferrous sulfate และ folic acid ง. ผิดขอบังคับสภาวาดวยขอจํากัดและเงื่อนไขการ
12. ในกรณีหากพอเด็กตัดสินใจนําผูปวยไปตรวจที่รพ. ปฏิบัติหนาที่
พบวาเปน G6PD อาการซีดในผูปวย จ. ไมทําตามประกาศเรื่องการเลือกสรร
ก. aplastic anemia สถานการณที่ 3 สุดารัตน เปนเภสัชกรประจํารานยา
ข. hemolytic anemia แผนปจจุบันแหงหนึ่ง ปญหาที่พบในรานก็คือ ตองการ
ค. pernicious anemia เก็บผลิตภัณฑเขาบนชั้น โดยแยกกันระหวางผลิตภัณฑ
ง. chronic renal failure เสริมอาหารและยา พบวามีผลิตภัณฑบางชนิดที่ไม
จ. iron deficiency failure สามารถแยกไดวาเปนอาหารหรือเปนยา
13. ขอใดควรใชในการรักษาผูปวยรายนี้ในโรงพยาบาล 21. ทานคิดวาผลิตภัณฑชนิดใดที่กอใหเกิดปญหานี้
ก. platelet ก. Ginkgo , มี Tanakan เปนยาชวยเพิ่มการ
ข. folic acid ไหลเวียนของเลือด
ค. vitamin B12 ข. chitosan
ง. ferrous sulfate ค. hydroxyl citric acid
จ. packed red cell ง. medium chain triglyceride oil
14. ปจจัยใดที่นาจะเปนสาเหตุทําใหเกิดอาการซีดใน จ. conjugated linoleic acid
คนไข 22. ถาทานเปนสุดารัตน ทานจะใชเกณฑขอใดในการ
ก. aspirin จําแนกผลิตภัณฑ
ข. Vit. c ก. ราคา
ค. amoxy ข. ขอบงใช
ง. Amitryptyline ค. dosage form
จ. กินแตเนื้อสัตว ไมชอบกินผัก ง. ขนาดที่ใช
จ. เลขสารบบอาหาร 13 หลัก
15 -18 ไมมี 23. ชวงสายมีหญิงคนหนึ่งเขามาในราน เพื่อขอซื้อยาลด
19. เมื่อเด็กชายคนนี้โตขึ้นและจะแตงงาน น้ําหนัก สูง 145 ซม. และมีน้ําหนัก 61 กก. จะมีคาดัชนี
ก. แตงงานกันไดแตไมควรมีลูก เพราะ เทาใด (BMI)
ข. แตงงานกันได และหากตั้งครรภเปนลูกชายใหทํา ก. 26 ข. 27
แทง แตถาเปนหญิงไมเปนไร ค. 28 ง. 29
ค. แตงงานกันได และหากตั้งครรภเปนลูกผูหญิงให จ. 30

24. หญิงสาวดังกลาว นําตัวอยางยาซึ่งบรรจุในซองยาที่ มอบหมายใหพัฒนาสูตรตํารับ tablet ขนาดรับประทาน

มีไปพบแพทยที่โรงพยาบาล เพื่อปรึกษาเรื่องยาลด 37.5 mg ดานกรรมวิธีการทําแกรนูลแบบสูตรตํารับที่
น้ําหนัก Phentermine โดยบอกวาเมื่อเธอรับประทาน พัฒนาโดยประกอบดวยสารชวยตางๆดังนี้
ยาดังกลาวแลวมีอาการขางเคียง ทานคิดวาอาการ Tapioca starch, confectionness sugar 8%
ขางเคียงดังกลาวคือ PVP in 50% ethanol , magnesium stearate,
ก. ปวดแสบกระเพาะ colloidal silicon dioxide,flavors and colors อาศัย
ข. นอนไมหลับ หัวใจเตนเร็ว ขอมูลขางตนตอบคําถามตอไปนี้
ค. ซึมเศรา เหงาหงอย 30. สารชวยตัวใด ที่ควรมีปริมาณมากที่สุดในสูตรตํารับ
ง. ปวดกลามเนื้อ ก. Tapioca starch
จ. ความดันเลือดต่ํา ข. Confectionness sugar
25. เภสัชกรสามารถจายยา phentermine ไดหรือไม ค. Sodium starch glycolate
เพราะเหตุใด ง. magnesium stearate
ก. ได ถามีใบสั่งแพทย เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ จ. colloidal silicon dioxide
ข. ได ถามีใบสั่งจากแพทย เพราะเปนยาเสพติดให สถานการณที่ 4 ผูปวยหญิงไทยคูอายุ 28 ป มาพบ
โทษประเภทที่ 2 เภสัชกรที่รานยาเพื่อซื่อยารักษาสิว
ค. ถึงแมจะมีใบสั่งแพทย ก็จายไมได เนื่องจากเปน 31. ขอใดสัมพันธกับการเกิดสิวนอยที่สุด
วัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาทประเภท2 ก. พันธุกรรม
26. กลไกการออกฤทธิ์ของ phentermine คือ ข. ยาsteroid
1. ออกฤทธิ์กระตุนตอระบบประสาทสวนกลาง ค. ฮอรโมนเพศไมสมดุล
2. ยับยั้งการทํางานของเอนไซมไลเปส ง. ภาวะเครียด
3. เพิ่มการเผาผลาญของไขมันสวนเกิน จ. อาหารประเภทไขมันสูง
4. เพิ่มอัตราการเกิด thermogenesis 32.ขอใดผิดเกี่ยวกับวิธีการรักษาสิว
27. ขอหามใชสําหรับ phentermine คือ ก. การลดการทํางานของตอมไขมัน
28. หญิงสาวคนหนึ่งมีคนแนะนําใหลองใชผลิตภัณฑ ข. สิวอักเสบและสิวไมอักเสบ มีวิธีการรักษาแตกตาง
เสริมอาหารชนิดหนึ่งโดยบอกวาจะชวยลดนน.ได ซึ่งเธอ กัน
นําผลิตภัณฑเสริมอาหารชนิดนี้ไปถามเภสัชกร ทานคิด ค. การรักษาสิวที่ดีตองเริ่มดวย systemic antibiotic
วาผลิตภัณฑเสริมอาหารดังกลาวคืออะไร เทานั้น
ก. conjugated linoleic acid ง. มีฮอรโมนบางชนิดใชรักษาสิวได
ข. chitosan จ. การใช antibiotic รักษาสิวตองใชติดตอกันเปน
ค. hydroxyl citric acid ระยะยาว
ง. Catechin 33-38 ไมมี
29. ผลิตภัณฑเสริมอาหารในขอใดมีคุณสมบัติคลาย 39. ขอใดผิดเกี่ยวกับ Isotretinoin
dietary fiber
ก. chitosan ก. เปนอนุพันธุของ Vitamin A ที่ดูดซึมดีในทางเดิน
ข. evening primrose oil อาหาร
ค. collagen ข. จัดเปน Drug of choice สําหรับการรักษาสิว
ง. conjugated linoleic acid ค. ใชไดกับสิวที่ไมตอบสนองตอการรักษาดวยวิธีอื่น
จ. Lecitin ง. หามใชในคนไขที่ตั้งครรภ
ฝายวิจัยและพัฒนาของโรงงานยาแหงหนึ่ง ไดรับ จ. ทําใหระดับ serum triglyceride สูงขึ้น

40. ยาครีม Isotretinoin 0.05% จัดเปนยาประเภทใดตาม ค. Cholestyramine กลามเนื้อออนแรง

พรบ.ยา ง. Gentibrosil ตามัว (blurred vision)
ก. ยาใชภายนอกที่ไมใชยาอันตราย จ. Isosorbide mononitrate ปวดศรีษะ
ข. ยาใชภายนอกและยาอันตราย 44. กลไกการออกฤทธิ์ของ Atenolol (ยากลุม β- block)
ค. ยาใชภายนอกและยาควบคุมพิเศษ ก. เพิ่ม heart rate ลดแรงบีบตัวของหัวใจทําให
ง. ยาใชเฉพาะที่และยาอันตราย cardiac output เพิ่มขึ้น
จ. ยาใชเฉพาะที่และยาควบคุมพิเศษ ข. ลด heart rate ลดแรงบีบตัวของหัวใจทําให
สถานการณที่ 5 นายสมยศอายุ 57 ป มีประวัติ stable cardiac output เพิ่มขึ้น
angina เมื่อ 2 ป แพทยใหยาตัวหนึ่ง ตั้งแต พ.ศ. 2542 ค. ลด heart rate ลดแรงบีบตัวของหัวใจทําให
มีประวัติทองผูกบอยครั้ง ผูปวยไดรับการวินิจฉัยวาเปน cardiac output ลดลง
Acute myocardial infraction (AMI) ง. กระตุนการหลั่ง rennin ที่ไต
Atenolol 50 mg PO OD จ. ทําใหเกิด negative feedback และ
Ramipril 10 mg PO OD compensatory outflow จากระบบประสาทสวนกลาง
Aspirin (ASA) 51 mg PO OD 45. ทานจะแนะนําการใช Sublingual isosorbide
Clopidogrel 75 mg PO OD dinitrete แกผูปว ย
SL Isosorbide dinitrate (ISDN) 5 mg Prn เจ็บอก ก. รับประทานยาแลวดื่มน้ําตามมากๆ เวลามีอาการ
วันนี้ผูปวยมาพบแพทยตามนัดและออกกําลังกาย ข. เคี้ยวยานี้ใหละเอียดกอนกลืนเวลามีอาการ
มาแลว 6 เดือน เปนดังนี้ ค. เมื่อลืมรับประทานยา ใหรับประทานยาเพิ่มเปน 2
TC 250 mg/dl เม็ดได
TG 245 mg/dl ง. เมื่อมีอาการอมยาไวใตลิ้นจนกวายาจะละลายหมด
41. ขอแนะนําใดตอไปนี้เหมาะสมที่สุดสําหรับผูปวยราย โดยพยายามไมกลืนน้ําลาย
นี้ จ. เมื่อมีอาการอมยาไวปากระหวางเหงือกและ
ก. เริ่มการรักษาโดยใช Simvastation 20 mg ทุก กระพุงแกมจนยาละลายหมด ไมกลืนน้ําลาย
เย็น และ flollow up 46. กรณีที่แพทยสั่งใหใช isosorbide mononitrate 20
ข. ผูปวยมีปจจัยเสี่ยงเพียง 1 ปจจัย ดังนั้นควรใช mg. จะเขียนคําแนะนําในการใชยาอยางไร จึงจะ
การควบคุมอาหาร รักษาตอไป เหมาะสมที่สุด
ค. เริ่มการรักษาโดยใช Niacin 1gm BID และ ก. รับประทานวันละ 2 ครัง้ เชา-เย็น
follow up ในอีก 6 เดือน ข. รับประทานวันละ 2 ครั้ง เชา-บาย (3 โมง)
ง. เริ่มการรักษาโดยใช Cholestyramine 4 gm BID ค. รับประทานวันละ 2 ครัง้ เชา-กอนนอน
จ. เริ่มการรักษาโดยใช Gentibozil 600 mg BID ง. อมใตลิ้น วันละ 2 ครั้ง เชา-เย็น
42. ความเสี่ยงของการเกิดภาวะกลามเนื้ออักเสบและ จ. อมใตลิ้น วันละ 2 ครั้ง เชา-บาย (3 โมง)
กลามเนื้อละลาย (Rhabdo) จากการใชยากลุม statin 47. ขอใดตอไปนี้ถูกตองเกี่ยวกับยาที่ผูปวยไดรับ
จะเพิ่มสูงขึ้นเมื่อใชรวมกับยาชนิดใด ก. Atenolol ไมควรใชเพื่อปองกันการเกิด AMI ใน
ก. genfibrozil ง. propanolol อนาคตเนื่องจาก intrinsic sympathomimetic
ข. Niacin จ. enalapril activity
ค. cholertyramine . ข. Ramipril นี้ชวยไปลดหรือปองกันการดําเนินของ
43. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับของอาการไมพึงประสงค โรค heart failure ของ stroke องผูปวยได
ก. Atenolol ภาวะการหอบหืด ค. Clopidogrel จัดเปนยาในกลุม Platelet
ข. Ramipril ภาวะ hypokalemia glycoprotein I receptor antagonist

ง. การใช ASA รวมกับ Clopidogrel ตองมีการ 52. หลังการตรวจวินิจฉัย แพทยไดสั่งจายยารวม 4

ติดตามคา PT/ID อยางสม่ําเสมอ รายการ เมื่อผูปวยไปรับยาที่หองยาพบวามียาหมดคือ
จ. ISDN ลด Myocardial oxygen demand Pseudoephredrine ขนาด 60 มิลลิกรัม เภสัชกรจึงได
เนื่องจาก ลด HR และ BP เขียนใบรับรองยาหมดให โดยบอกวายานี้ไมมีจําหนาย
48. เภสัชกรที่มีหนาที่คัดเลือกยาที่ดีใหแกโรงพยาบาล ในรานยา ขอใหผูปวยมารับยาที่โรงพยาบาลในภายหลัง
เรื่องราคายาออก ทานจะกําหนดคุณลักษณะของยา อยากทราบวาทําไมยานี้จึงไมมจี ําหนายในรานยา
โดยมี Enalapril ที่ใชเปนเกณฑในการคัดเลือกยา ก. เนื่องจากจัดเปนยาควบคุมพิเศษ
ยกเวน ข. เนื่องจากจัดเปนยาที่ลงทะเบียนแบบมีเงื่อนไข
ก. กําหนดคา dissolution ตองติดตามการใชในโรงพยาบาล
ข. กําหนดสีของยาเม็ด ค. เนื่องจากจัดเปนยาเสพติดใหโทษ ประเภท 2
ค. กําหนดปริมาณ Active ingredient ง. เนื่องจากจัดเปนวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตประสาท
ง. กําหนดขีดจํากัด (limit) ของ Enalaprilat จ. เนื่องจากจัดเปนยาอันตราย
จ. กําหนดขีดจําหัด (limit) ของ piperazine diketone 53. เนื่องจากผูปวยมีอาการคัดแนนจมูกมาก เภสัชกร
49. มีปจจัยอะไรที่ไมมีผลตอการออกฤทธิ์ในดาน onset หองยาจึงติดตอปรึกษาแพทยเพื่อหายาอื่นทดแทน
และ duration ของยา แพทยไดสั่งยา ephedrine มาให จากสูตรโครงสราง
ก. Volatility ของยา ของ ephedrine อยากทราบวามีความแตกตางจาก
ข. route of administration ของยา Pseudoephedrine อยางไร
ค. metabolisum ของยา
ง. Structure ของยา (ชนิดของ oxide ของ nitrogen
จ. ปริมาณ alcohol ที่มีในยา
50. กลุม Angiotensin-converting enzyme (ACE)
inhibitor ตัวหนึ่งมีปญหา pH ในกระเพาะอาหาร
และมีการดูดซึมไมดีที่ลําไสเล็ก ทานควรจะพัฒนา ก. ตางกันเฉพาะตําแหนงที่ 1,2
อยางไรใหมีประสิทธิภาพในการรักษาดีที่สุด ข. ตางกันเฉพาะตําแหนงที่ 1,3
ก. Soft elastic capsule ค. ตางกันเฉพาะตําแหนงที่ 2,3
ข. Enteric coating tublet ง. ตางกันเฉพาะตําแหนงที่ 2,4
ค. Plastic natrices tablet จ. ตางกันเฉพาะตําแหนงที่ 3,4
ง. Gastric floating tublet 54. ในใบสั่งยาที่แพทยเขียนมาทดแทนคือ ephedrine
จ. Methods unit tablet 0.5 1 drop bid แนะนําอยางไรจึงจะถูกตองสมบูรณ
สถานการณที่ 6 ผูปวยชายอายุ 20 ป มาพบแพทยดวย ก. ใหรับประทานครั้งละ 1 หยด วันละ 1 ครั้ง หลังอาหาร
อาการหวัด มีน้ํามูกใส คัดจมูก คันจมูก จาม ซึง่ เปนมา เชา
ประมาณ 5 วัน ข. ใหรับประทานครั้งละ 1 หยด วันละ 2 ครั้ง กอน
51. จากอาการดังกลาว อยากทราบวาผูปวยรายนี้นาจะ อาหารเชา-เย็น
เปนโรคอะไร ค. ใหหยอดยาทางจมูก ครั้งละ 1 หยด วันละ 2 ครั้ง เชา-
ก. Sinusitis เย็น
ข. Allergic rhinitis ง. ใหหยอดยาทางจมูกทั้ง 2 ขาง ครั้งละ 1 หยด วันละ 2
ค. Cystitis ครั้ง เชา-เย็น
ง. Common cold
จ. Bronchitis

55. ในระหวางจายยา เภสัชกรไดใหคําแนะนําแกผูปวย 59. หลังจากไดรับยาแกไอแลว ผูปวยไดสอบถามเภสัช

เกี่ยวกับการใชยาวาไมควรใชยาติดตอกันนานเกิน 7 กรวาสามารถใชสมุนไพรตัวใดเพื่อลดอาการไอได
วัน อยากทราบวาเพราะเหตุใด บาง ทานจะแนะนําใหใชสมุนไพรขอใด
ก. เพื่อปองกันปญหาการดื้อยา ก. ฟาทะลายโจร
ข. เพื่อปองกันการเกิด hypertension ข. ไพล
ค. เพื่อปองกันการเกิด hyperglycemia ค. ขิง
ง. เพื่อปองกันการเกิด rebound congestion ง. ชุมเห็ดเทศ
จ. เพื่อไมใหเกิดปญหา insomnia จ. เสลดพังพอน
56. สารใดตอไปนี้ไมพบในตํารับยาหยอดจมูก 60. สมุนไพรแกไอตัวอื่นนอกจากสมุนไพรขอขางตน
ก. Preservative ก. ขา
ข. Coloring agent ข. ตะไคร
ค. Buffering agent ค. ดีปลี
ง. Antioxidant ง. กระเทียม
จ. Toxicity adjusting agent จ. กระเพรา
57. ตามใบสั่งแพทยสั่งจายยา ephedrine 0.5% แตใน สถานการณที่ 7 ผูปวยชายอายุ 30 ป มาขอคําปรึกษา
หองยามี ephedrine 1.0% ทานจะเตรียมยาอยางไรใหได จากเภสัชกรโดยเลาวาประมาณ 2 สัปดาหที่ผานมา มี
ตามใบสั่งแพทย อาการอึดอัด ปวดแสบยอดอกในชวงกลางวัน ตอมา 2-3
ก. นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml ml เจือจางดวยน้ํา วันมีอาการในตอนกลางคืนดวย เมื่อมีอาการดังกลาว
2.5 ml หลังอาหารหรือถาปวดมากจะกินยาลดกรดเพื่อบรรเทา
ข. นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวย NSS อาการ สุขภาพโดยทั่วไปแข็งแรงดีไมเคยมีอาการแบบนี้
จนครบ 5 ml มากอน ปกติดื่มสุราบางเมื่อมีงานสังสรรคครั้งละ
ค. นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวย ประมาณ 2-3 ขวด นอกจากดื่มสุราแลว สูบบุหรี่วันละ
acetate buffer 2.5 ml ซอง มีอุปนิสัยนอนดึกและตื่นสาย การซักประวัติ
ง. นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวยน้ําจน เพิ่มเติม พบวาผูปวยมีความเครียดจากการทํางาน กิน
ครบ 5 ml อาหารไมตรงเวลา อาหารที่กินสวนใหญไดแก ผักและ
จ. นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวย NSS ผลไม ทานซึ่งเปนเภสัชกรคาดวาผูปวยจะเปนโรค
5 ml กระเพาะ
58. ตอมาผูปวยเริ่มมีอาการไอแหงๆ จึงไปซื้อยาที่ราน 61. ขอใดตอไปนี้ ถูกตอง เกี่ยวกับการรับประทานยาลด
ขายยา อยากทราบวา ยาใดซื้อไดในรานยาแผน กรดเพื่อรักษาโรคกระเพาะ
ปจจุบัน (ขย. 1) ก. ยาชนิดเม็ดสวนใหญตองกลืนยาทั้งเม็ด หามเคี้ยว
ก. ยาแกไอน้ําดําองคการเภสัช ขนาด 60 ml ข. ยาอาจทําใหทองเสีย เพราะมีตัวยาสําคัญคือ
ข. ยาแกไอน้ําดํา องคการเภสัช ขนาด 120 ml Aluminium hydroxide
ค. Cofeed ® (Diphenhydramine and ammonium ค. ในผูปวยที่เปนโรคไตรวมดวย ควรใหยาลดกรดที่
chloride มี Magnesium เปนองคประกอบ
ง. Terco-D ® (Dextromethrophan and terpin ง. ควรรับประทานยากอนอาหาร 1 ชม. และกอน
hydrate) นอนเพื่อใหยามีฤทธิ์อยูไดนาน
จ. Godlpect ® (Codeine phosphate and glyceryl จ. ในผูปวยที่มีอาการรุนแรง
guaicolate

62. หากพิจารณาตามกฎหมาย ยาใดที่ผูปวยสามารถซื้อ การวิเคราะห Aluminum hydroxide gel ตาม USP 26

ไดดวยตนเอง โดยละลาย Aluminum hydroxide ดวย HCl หลังจาก
ก. ยาลดกรดชนิดน้ําทุกชนิดที่ไมมี.............. ปรับปริมาตรจนไดตามที่ตองการแลวจะเติมสารละลาย
ข. ยาสมุนไพรเปลานอย ขนาดบรรจุ 10 เม็ด 0.05 M disodium ethylendiamine (diNaEDTA)
ค. ยาเม็ดอะลูมินา-แมกนีเซียม ขนาดบรรจุ 20 เม็ด ปริมาณมากเกินพอใหความรอน 5 นาที จากนั้นเติม
ง. ยา Cimetidine 200 mg ขนาดบรรจุ 10 เม็ด Alcohol และสารละลาย dithis….. TS ทําการไตเตรท
จ. ยาโปรตามีน ขนาดบรรจุ 100 เม็ด ดวยสารละลาย 0.05 M Zn SO4 กจากขอมูลขางตนจง
.63. ผูปวยไดรับยาลดกรดชนิดน้ําแขวนตะกอน ลักษณะ ตอบคําถาม
ใดที่บงชี้ถึงความไมคงตัว 66. การวิเคราะหนี้เปนการไตเตรทแบบใด
ก. ผงยาสามารถแขวนตะกอนอีกดวยแรงเขยาปาน ก. redox แบบ direct titration
กลาง ข. acid-base แบบ back titration
ข. ผงยาแขวนตะกอนอยูไดในสารละลายโดยไมตอง ค. Precipitation แบบ back titration
ออกแรงเขยา ง. Complexation แบบ back titration
ค. ผงยามีขนาดโตขึ้นภายหลังจากเก็บไวเมื่อเวลา จ. Diazotization แบบ direct titration
ผานไประยะหนึง่ 67. อานไมออก
ง. ผงยาจับกันอยางหลวมๆ ไมอัดตัวกันแนนที่กน 68. ผูปวยไมตองการกินยาลดกรดอีกตอไป อยากให
ภาชนะ เภสัชกรแนะนํายารักษาโรคกระเพาะ เภสัชกรแนะนํา
จ. ผงยาไมเกิดการเปลี่ยนแปลงการละลายเมื่อเวลา H2-blocker ขอใดถูกตองสําหรับการใชยากลุมนี้
ผานไป ก. โดยทั่วไประยะเวลาที่ใชรักษาคือ 8-12 wk.
64. ระบบยาแขวนตะกอนควรจะมีลักษณะการไหล ข. ระยะเวลาที่ใชรักษา duodenal ulcer ยาวกวา
(rheology) อยางไร gastric ulcer
ก. มีความหนืดไมเปลี่ยนแปลงเมื่อออกแรงเขยาหรือ ค. ยากลุมนี้สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อ H.
เมื่อตั้งทิ้งไว pytori ได
ข. มีความหนืดลดลงเมื่อออกแรงเขยาและความหนืด ง. สามารถใหผูปวยรับประทานยากลุมนี้ครั้งเดียว
ลดลงเมื่อตั้งทิ้งไว กอนนอนได
ค. มีความหนืดเพิ่มขึ้นเมื่อออกแรงเขยาและความ จ. ยาที่เปน prototype ของกลุมนี้เกิดปฏิกิริยากับยา
หนืดเพิ่มขึ้นเมื่อตั้งทิ้งไว อื่นนอย
ง. มีความหนืดลดลงเมื่อออกแรงเขยาและความหนืด เภสัชกรไดพิจารณาแนะนํายาจากสมุนไพร
เพิ่มขึ้นเมื่อตั้งทิ้งไว เชน แคปซูลขมิ้นชัน เพื่อใชรักษาโรคกระเพาะ
จ. มีความหนืดเพิ่มขึ้นเมื่อออกแรงเขยาและความ อาหารของผูปวย สารสําคัญของขมิ้นชันที่ออกฤทธิ์
หนืดลดลงเมื่อตั้งทิ้งไว ในการกระตุนการหลั่งเยื่อเมือกออกมาเคลือบ
65. ถายาน้ําแขวนตะกอนมีอัตราเร็วในการตกตะกอน กระเพาะอาหาร ไดแก
(Sedimentation rate) สูง ควรแกไขอยางไร 69. สารสําคัญของขมิ้นชันที่ออกฤทธิ์ในการกระตุนการ
ก. เติมผงยาเพิ่มขึ้น หลั่ง
ข. ใชผงยาที่มีขนาดอนุภาคใหญขึ้น ก. Lupeol
ค. เติมแอลกอฮอลเพื่อเพิ่มการละลายของผงยา ข. Curcumin
ง. เติมสารเพิ่มความหนืด เชน methylcellulose ค. Stignasterol
จ. เติมสารลดแรงตึงผิว (Surfactant) เพื่อใหผงยาจับ ง. andrographolide
ตัว จ. hydroxyanthracens

70. สําหรับแคปซูลขมิ้นชันไดถูกคัดเลือกใหบรรจุใน ข. Flavonoids

บัญชียาหลัก ค. Phenolics
ก. ยาแผนไทย ง. Tannins
ข. ยาแผนโบราณ จ. Terpenoids
ค. ยาตํารับตามตํารายาไทย 75. ในเดือนถัดมาผูปวยมีอาการปวดศีรษะและกินยา
ง. ยาจากสมุนไพรที่มีการพัฒนา ergotamine พรอมทั้งมีอาการหวัด เจ็บคอ จึงไดซื้อ
จ. ยาจากสมุนไพรที่มีการใชองคความรูแบบดั้งเดิม ยาปฏิชีวนะ erythomycin จากรานยา หลังกินยา
ผูปวยมีอาการคลื่นไส อาเจียน และชาตามปลายมือ
สถานการณที่ 8 หญิงไทยเดี่ยวอายุ 29 ป มาที่รานขาย ปลายเทา ทานคิดวาปฏิกิริยาระหวางยาที่เกิดขึ้น
ยาดวยอาการปวดศีรษะแบบตุบๆ มีอาการปวด 1-2 ครั้ง เกิดจากกระบวนการใด
ตอเดือน เปนมา 3-4 เดือนแลว กอนที่จะมีอาการปวด ก. Absorption .
ศีรษะจะมีอาการเห็นแสงระยิบระยับนํามากอน อาการ ข. Distribution .
ปวดศีรษะจะเปนขางเดียวและมักจะมีอาการคลื่นไส ค. Biotransformation
อาเจียนรวมดวย อาการปวดศีรษะจะลดลงถาไดนอน 76. วิธีการใดที่นิยมใชในการวิเคราะหระดับยาในเลือด
หลับ ในหองที่เงียบและมืด ของยา ergotamine
71.ผูปวยมีอาการปวดศีรษะแบบนี้ แสดงวาเปนโรคใด ก. HPLC
ก. T ข. Ultra-Violet spectophotometry
ข. C ค. Potentiometry
ค. Migraine ง. fluorometry
ง. T จ. Polamography
จ. M 77. ผูปวยรายเดิมกลับมาหาทานอีกและบอกวามีอาการ
72.ผูปวยรายนี้ควรไดรับยาชนิดใดเปนขนานแรก ในการ ปวดศีรษะบอยขึ้น เพิ่งเปลี่ยน งานใหมและงาน
รักษาอาการปวด คอนขางยุง ขอใดเปนการประเมินวาผูปวยควรไดยา
ก. Methylergotamine เพื่อการปองกัน
ข. Sunatriptane ก.ผูปวยปวดศีรษะมากกวา 2-3 ครั้ง/เดือน
ค. Amitriptyhline ข. อาการปวดศีรษะคอนขางรุนแรง
ง. Naproxen ค. ผูปวยมีอาการปวดนาน 12 ชม. และอายุที่เปน
จ. Verapamil ครั้งแรกมากกวา 55 ป
ตอมาผูปวยไดกลับมาหาทานเนื่องจากอาการปวดเพิ่ม ง. ผูปวยทนตออาการไมพึงประสงคของยาบรรเทา
มากขึ้น จึงจาย ergotamine และ Caffeine 100 mg การปวดศีรษะไมได
ใหแกผูปวย. จ. ระยะเวลาที่จะมีอาการปวดศีรษะสามารถ
73. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับยาที่ผูปวยไดรับในครั้งนี้ คาดการณลวงหนาได
ก. ขนาดเริ่มตนคือ 1-2 เม็ด รับประทานเมื่อมีอาการ 78. ยาในขอใดที่นาจะเหมาะสมและใชไดผลดีในการ
ข. รับประทานยาซ้ําไดเมื่ออาการไมดีขึ้นภายใน 30 ปองกันอาการปวดศีรษะในผูปวยรายนี้
นาที ก. Indomethacin
ค. ถามีอาการชาที่ปลายมือปลายเทาใหหยุดยา ข. Ergotamine
ง. ไมควรรับประทานยาเกิน 6 เม็ด ตอวัน ค. Sumatriptan
74. Ergothamine จัดเปนสารสําคัญกลุมใด ง. Propranolol
ก. Alkaloids จ. Verapamil

79. การใชยาปองกันอาการปวดศีรษะของผูปวยรายนี้ ง. อาการไมพึงประสงคของยา metforin ไดแก …

ควรไดรับ จ. ไมควรดื่ม alcohol รวมกับยา glibenclamine
ก. อยางนอย 6 เดือน หลังจากการปวดศีรษะครั้ง 83. กรณีที่ผูปวยรายนี้ไมสามารถใชยา Metforminได
สุดทาย และเปน glaucoma ควรใชยาใดแทน Metformin
ข. อยางนอย 6 เดือน หลังจากความถี่และอาการ ก. glucoside
ปวดศีรษะลดลว ข. rosiglitazone
ค. กินยาตอไปจนกวาผูปวยจะทนอาการไมพึง ค. Chlorpropamide
ประสงคไมได 84. ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับกลไกการออกฤทธิ์ของ
ง. กินยาเดือนเวนเดือน จนกวาจะไมมีอาการ glibenclamide
จ. กินไดตลอดไป ก. กระตุนการหลั่ง glucagon
80. ยาในขอใด ไมควร ใชปองกันอาการปวดศีรษะใน ข. กระตุนการหลั่ง Insulin จากตับออน
ผูปวยที่มีอาการ ค. ลดการทําลาย Insulin ที่ตับ
ก. Amitriptyline ง. กระตุนการหลั่ง somatostatin
ข. Fluoxetine 85. ขอใดเปนผลที่อาจเกิดขึ้นไดจากการใชยา
ค. Propranolol Glibenstermine เปนระยะเวลานาน
ง. Ketotifen ก. desensitization of sulfonylureas receptor
สถานการณที่ 9 ผูปวยหญิงไทยคูอายุ 58 ป มี BMI = ข. up-regulation of sulfonylureas receptor
28 kg/m2 มาพบแพทย เนื่องจากมีปสสาวะบอย เจ็บ ค. down-regulation of sulfonylureas receptor
หนาอก น้ําหนักลด ออนเพลีย แพทยวินิจฉัยวาผูปวย ง. hyperinsulinemia
เปนหัวใจขาดเลือด มาวันนี้ผูปวยมาพบแพทยตามนัด จ. increase insulin sensitivity
และแพทยไดจายยาเพื่อรักษา 86. ผูปวยมาขอคําแนะนําในการทานใบแปะกวยรวม
(1) glibenclamide tablet (5) 1x2 AC ดวย อยากทราบวา ใบแปะกวยจะมีผลกับยาที่ไดรับ
(2) metformin tablet (500) 1x3 AC จากโรงพยาบาลหรือไม
(3) Isoserbide mononitrate tablet (20) 1x2 AC ก. มีผลโดยเสริมฤทธิ์ยับยั้งการแข็งตัวของเกร็ดเลือด
(4) Aspirin tablet (300) 1x1 PC ของ aspirin
81. จากขอมูลดังกลาว อาการใดตอไปนี้ของคนไขไมใช ข. มีผลโดยเสริมฤทธิ์ลดน้ําตาลในเลือดของ
อาการ DM metformin
ก. หิวน้ําบอย ค. มีผลโดยลดประสิทธิภาพการจับของยา
ข. ปสสาวะบอย isosorbide mononitrate
ค. เจ็บหนาอก ง. มีผลโดยลดประสิทธิภาพการลดน้ําตาลในเลือด
ง. น้ําหนักลด ของ glibenclamide
จ. ออนเพลีย จ. ไมมี อันตรกิริยากับยาที่ไดรับจากโรงพยาบาล
82.ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับคําแนะนําของยาที่ 87. เมื่อนํายาเม็ดจํานวน 10 เม็ด มาทําการควบคุม
ผูปวยไดรับ คุณภาพ ในหัวขอ uniformity น้ําหนักเฉลี่ยของเม็ด
ก. ยา glibenclamide ควรรับประทานกอนอาหาร ยาเทากับ 125 mg. คา S (Sample standard
ประมาณ 30 นาที deviation) RSD (relative standard deviation) จะ
ข. ยา aspirin ควรรับประทานหลังอาหารทันที เทากับเทาไร
ค. อาการไมพึงประสงคของยาที่อาจพบสําหรับยา ก. 2% ข. 3% ค. 4%
glibenclamide คือ weight gain ง. 5% จ. 6%

88. ถาสีของยาเม็ด aspirin มีลักษณะดาง เรียกการเกิด จ. Ethinyl estradiol + Gestodene

ความไมสม่ําเสมอของสีนี้วา 92. ตอมาสตรีรายนี้ไดเปลี่ยนวิธีการคุมกําเนิดเปนให
ก. faking สามีใชถุงยางอนามัยและการคุมกําเนิดฉุกเฉินเพราะ
ข. paling ถุงยางอนามัยขาด การซักประวัติเพิ่มเติมไดขอมูล
ค. picking ดังนี้ มีเพศสัมพันธเมื่อ 3 วันที่ผานมา มีประจําเดือน
ง. mottling เมื่อ 2 สัปดาหที่ผานมา รอบเดือน 30 + 2 วัน ไม
จ. capping เคยใชวิธีการคุมกําเนิดฉุกเฉินมากอน คําแนะนํา
89. ถาตองการเปดรานขายยาใน อ.สองพระยา จ. การจายยารับประทานยาคุมกําเนิดฉุกเฉิน ในขอใด
อางทอง จะตองติดตอหนวยงานใด เหมาะสม
ก. สภาเภสัชกรรม ก. ไมจําเปนตองคุมกําเนิดฉุกเฉิน เพราะชวงเวลาที่มี
ข. สํานักงานสาธารณสุขอําเภอ เพศสัมพันธนั้นอยูในระยะปลอดภัย
ค. สํานักงานสาธารณสุขจังหวัด ข. ใหรอทดสอบการตั้งครรภ เพราะเลยระยะเวลาที่
ง. สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา ยาคุมกําเนิดฉุกเฉินจะมีประสิทธิภาพ
90. จากโครงสรางของยา glibenclamide เพราะเหตุใด ค. Ethinyl estradiol 2.5 mg วันละ 2 ครั้งเปนเวลา
3 วัน
ง. Levonorgestrel 0.75 mg 2 ครั้งหางกันไมเกิน 12
ชม.
จ. ยาคุมที่มี Ethinyl estradiol 50 µg +
ก. สามารถหมุนแสง polarized ได Levonorgestrel 0.25 mg2 ครั้งหางกันไมเกิน 12
ข. สามารถวิเคราะหไดโดยใชวิธี HPLC-UV ชม.
detection 93. พัฒนาสูตรโครงสรางของ Levonorgestrel ที่
ค. หมูซัลโฟนทําใหโครงสรางมีความเปนกรด ตําแหนง 17 โดยการทําปฏิกิริยา จะมีเภสัช
ง. หมูยูเรียทําใหโครงสรางมีความเปนเบส จลนศาสตรอยางไร
จ. วงแหวนอะโรมาติกดานปลาย ซึ่งมีหมูคลอโรในเม ก. ไมถูกดูดซึมในทางเดินอาหาร
ตาบอไลซโดยกระบวนการออกซิเดชันไมได ข. ถูกทําลายในทางเดินอาหารเร็วมาก
สถานการณที่10 สตรีรายหนึ่งเพิ่งเริ่มรับประทานยา ค. คาครึ่งชีวิตสั้นลง
คุมกําเนิดประกอบดวย Ethinyl estradiol 30 µg + ง. ออกฤทธิ์ไดนานขึ้น
Levonorgestrel 0.15 mg เปนวิธีแรก โดยรับประทาน จ. ถูกขับในรูปไมเปลี่ยนแปลง
เม็ดแรกของแผง ในวันที่ 5 ของรอบเดือน เมื่อเวลา การควบคุมคุณภาพ Levonorgestrel 0.75 mg
18.00 น. หลังอาหารเย็น ตอมาสตรีรายนี้หยุด โดยนํายา 20 เม็ด ละลายดวยตัวทําละลาย กรองแลว
รับประทานยาคุมกําเนิดเพื่อตองการตั้งครรภ เมื่อคลอด นํามาวิเคราะหปริมาณดวยเทคนิด HPLC
บุตรได 2 สัปดาห ไดปรึกษาเภสัชกรเกี่ยวกับการ Levonorgestrel ความเขมขน 0.15 mcg/ml ไดผล
คุมกําเนิดตอไปอีก เพราะตองการเวนระยะการมีบุตร 3 การทดลองดังตาราง
ป ขณะนี้กําลังใหนมบุตร 1 2 3 avarag s
91. ยาคุมกําเนิดรับประทานขณะใหนมบุตร คือ e d
ก. Lynestrenol standar 12500 12400 12450 124500 5
ข. Levonorgestrel d 0 0 0
ค. Ethinyl estradiol + Levonorgestrel sample 12800 12850 12750 12800 5
ง. Ethinyl estradiol + Desogestrol 0 0 0
94. คา Labeled amount ของ Levonorgestrel มีคา 99. ขอใดผิดเกี่ยวกับยาคุมกําเนิด 2 ชนิดนี้
เทาใด - Lynestrenol - Norethindrone
ก. 98.8 ก. Lynestrenol เปนยาในกลุม estrogen
ข. 99.8 ข. Norethindrone เปนยาในกลุม progestins
ค. 100.8 ค. Norethindrone เปนผล androgenic effect เพราะ
ง. 101.8 มีโครงสรางคลายกับ Testosterone
จ. 102.8 ง. Lynestrenol มีผล androgenic effect ต่ํากวา
95. ในการควบคุมมาตรฐานวัตถุดิบหัวขอใด แสดงถึง Norethindrone
ความสามารถในการออกฤทธิ์ของ Levonorgestrel จ. กลุม C=CH ในโครงสรางยาทั้ง 2 ชนิดนี้จะ
ก. Identification ดวยเครื่อง IR spectorphotometry ขัดขวางการเกิด oxidation ของกลุม OH ไปเปน
ข. Specific rotation ketone
ค. Related substance 100.ตาม พ.ร.บ.ยา พ.ศ. 2510 ยารับประทานคุมกําเนิด
ง. UV analysis จัดอยูในขอใด
จ. Loss on drying ก. ยาที่จายตามใบสั่งแพทยเทานั้น
96. โดยปกติแลวยาคุมกําเนิดมักจะมีขนาดที่ใช dose ข. ยาที่จายไดโดยเภสัชกร
ต่ําที่สุด ขอใดตอไปนี้ถูกตอง ค. ยาที่จายไดในรานยาแผนปจจุบันบรรจุเสร็จ
ก. ใชวิธี wet granulation ง. ยาประเภท over the counter
ข. ใชวิธี dry granulation จ. ยาควบคุมพิเศษ
ค. ใชวิธี direct compression สถานการณที่ 11 ผูปวยหญิงอายุ 27 ป มาพบ
ง. ใชวิธี wet หรือ dry granulation เภสัชกรที่รานยาดวยอาการปวดบิดเปนพัก ๆ ที่บริเวณ
จ. ใชวิธี wet granulation หรือ direct compression ทองนอยและมีประจําเดือนเปนวันแรก ผูปวยบอกวา
97. ใชยาคุมที่มี Ethinyl estradiol ไมมปี ญหาในการ มักจะมีอาการปวดกอนมีประจําเดือนไมกี่ชั่วโมง และ
เกิดปฏิกิริยาระหวางยา กรณีใดบาง เปนอยูตลอด 2-3 วันแรกของประจําเดือน เภสัชกรจึง
ก. ในผูปวยวัณโรคที่ใช rifampin อยางตอเนื่อง จายยา paracetamol และ Ibuprofen อยางละ 20 เม็ด
ข. ในผูปวยที่ไดรับยา corticosteroid เปนเวลาหลาย โดยถาปวดไมมาก ใหรับประทาน Paracet ครั้งละ 1-2
เดือน เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง แตถาปวดมากใหรับประทาน
ค. ในผูปวยที่ไดรับยา barbiturate อยางตอเนื่อง Ibuprofen ครั้งละ 1 เม็ด หลังอาหาร วันละ 3 เวลา
ง. ในผูปวยที่ใชยา phenyltoin ปองกันการชัก 101. ขัอใดตอไปนี้ไมใชลักษณะอาการของ Primary
จ. ในผูปวยที่ไดรับยา aspirin อยางตอเนื่อง dysmenorrhea
98. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับ Ethinyl estradiol + ก. เริ่มมีอาการปวดทองเมื่ออายุ 27 ป
Levonorgestrel ข. ปวดบิดเปนพัก ๆ ที่บริเวณทองนอย
ก. Ethinyl estradiol เปนยาในกลุม estrogen ค. ปวดทองกอนมีประจําเดือนไมกี่ชม.
ข. Levonorgestrel เปนยาในกลุม progestins ง. ปวดทองตลอดชวง 2-3 วันแรกของการมี
ค. การให Ethinyl estradiol 0.03 mg + ประจําเดือน
Levonorgestrel 0.15 mg ในทุกเม็ดของการใหแบบ จ. อาการปวดทองดีขึ้นเมื่อรับประทานยา paracet
biphasic combination โดยมียา 2 ชนิดในแผง หรือ Ibuprofen
ง. Levonorgestrel อาจใชเปนยาเดี่ยวสําหรับการ
คุมกําเนิดโดยไมตองใชรวมกับ Ethinyl estradiol
จ. Levonorgestrel เปน isomer หนึ่งของ Norgestrel

102. เภสัชกรไมควรใหคําแนะนําขอใดแกผูปวยรายนี้
ก. ประคบบริเวณทองนอยดวยถุงน้ํารอนอาจชวย 107. ระหวางที่มีอาการปวดประจําเดือน ผูปวยควร
บรรเทาและอาการปวดทอง หลีกเลี่ยงอาหารที่มีสวนประกอบ
ข. ควรนอนพักผอนมาก ๆ ระหวางมีประจําเดือน ก. ขมิ้นชัน
ค. ควรรับประทานยา Ibuprofen หลังอาหารทันที ข. ชาเขียว
ง. ควรรอใหมีอาการปวดทองกอนถึงรับประทานยา ค. ลูกเดือย
Ibuprofen ง. กวาวเครือ
จ. หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอลระหวาง จ. มะขามแขก
รับประทานยา Ibuprofen 108. ขอใดกลาวถึงยาชนิดเม็ดเคลือบฟลม Ibuprofen
103. ยา Ibuprofen ออกฤทธิ์ยับยั้งการสรางสารใดใน ไดัถูกตอง
รางกายซึ่งมีผลระงับอาการปวดได ก. มีน้ําหนักหลังเคลือบฟลมขึ้น 2 เทา
ก. Serotonin ข. รูปรางคงเดิมหลังเคลือบ
ข. Prostaglandin ค. เคลือบเพื่อใหมีผลตอการปลดปลอยยา
ค. Cycloxygenase ง. เคลือบไดเฉพาะฟลมใส ไมมีสี
ง. Leukotriene 109. ถาทานพบวายาเม็ด Paracet มีการแยกตัว
จ. thromboxane ออกเปนชั้น แกปญหาดังกลาวอยางไร
104. หากผูปวยรายนี้รับประทานยา Ibuprofen แลว ก. ใหใช punch ที่มีความโคงมาก (deep concave
ประมาณ 1 ชม. ยังมีอาการปวด จะแนะนํายาชนิดใดเพื่อ punch )
เสริมฤทธิ์แกปวดทอง ข. ใหใช die ที่มีชองดานบนใหญกวาดานลาง
ก. mefenamic acid ค. ลดความเร็วในการตอกลง
ข. hyoscine-n-butylbomide ง. เติมสารพวก hygroscopic ลงไปเพื่อไมใชแกร
ค. estradiol+ levonorgertrel นูลชื้นเกิน
ง. orphenadine จ. อาจเพิ่มปริมาณสารยึดเกาะเพื่อใหแกรนูลจับกัน
จ. tolperisone ไดดี
105. ยาใดที่ไมสามารถใชรักษาอาการปวดประจําเดือน 110. ผูปวยสงสัยวายา Ibuprofen ที่ซื้อจากรานยาเปน
ก. aspirine ยาปลอมจึงนํามาใหเภสัชกรดู เมื่อตรวจสอบแลวพบวา
ข. colcicine ยาดังกลาวไมจัดเปนยาปลอม ดังนั้นยาตองมีขอมูลที่เปน
ค. naproxen ความจริงดังตอไปนี้ ยกเวนขอใด
ง. celecoxib ก. ชื่อยา
จ. mefenamic acid ข. สารออกฤทธิ์
106. โครงสรางใดเปน major metabolite ของ ค. ที่ตั้งสถานที่ผลิตยา
paracetamol ง. วันเดือนปที่ยาสิ้นอายุ
จ. เลขที่ทะเบียนโฆษณายา
สถานการณที่ 12 นางสํารวย พาบุตรสาววัย 8 เดือน
ชื่อ ด.ญ. สาย มาพบทานซึ่งเปนเภสัชกรที่รานยาแหง
หนึ่งดวยอาการไข ไอ น้ํามูลไหล และทานอาหารไมคอย
ไดมาเปนเวลา 1 วันแลว ทานจึงจาย para syrup ยาแก
ไอ และ amoxicillin dry powder 3 วันตอมา นางสํารวย
ตอบ
พา ด.ญ. สาย มาพบทานอีก โดยอาการไขของ ด.ญ.สาย

ลดลง แตมีผื่นขึ้นที่หนาและลําตัว โดยนางสํารวยเลาวา ไขสูงและรองไหบอย นางสํารวยพามาพบทานที่ราน

เปนผื่นขึ้นที่หลังแลวลามมาที่ลําตัว ขณะนี้เริ่มเห็นผื่น ยา
ลามมาที่แขนและขาเล็กนอย ลักษณะผื่นเปนจุดกลมสี 114. ทานคิดวาจะแกปญหานี้ไดอยางไรใหเกิดผลดีที่สุด
แดง บางจุดราบ บางจุดมีนูนเล็กนอย ก. ไมตองตกใจ เปนอาการขางเคียงของวัคซีน
111. ทานคิดวา คําถามขอใดจําเปนนอยที่สุดที่จะใช ข. จายยาลดไข ถาไขไมลด ใหมาที่รานยาอีกครั้ง
ประกอบการประเมินผูปวย ค. ใหเช็ดตัวเด็กเปนระยะ ๆ ถาไขไมลดลง นําสง
ก. สอบถามประวัติการแพยา ร.พ.
ข. สอบถามโรคประจําตัว ง. ใหเช็ดตัวเด็กเปนระยะ ๆ จายยาลดไขและโทร
ค. สอบถามประวัติการไดรับวัคซีน รายงานแพทยหรือพยาบาล ปรึกษาและบันทึก
ง. สอบถามการไดสัมผัสกับสัตวปกที่มีชีวิต ประวัติการแพวัคซีน
จ. สอบถามเกี่ยวกับผูใกลชิดที่มีอาการผื่นแดง จ. จายยาลดไขและใหเช็ดตัวเด็กเปนระยะ ๆ อาการ
จากการสอบถามขางตน สมมุติวาทานไดถามทุกขอ โดย จะดีขึ้น
นางสํารวยตอบวา ด.ญ.สาย ไมเคยไดรับวัคซีนใดมา 115. DTP และ MMR Vaccine มีความแตกตางกันทั้ง
กอน เนื่องจากครอบครัวมีฐานะยากจน ด.ญ. สาย ไมมี ประเภทของจุลินทรียที่ใชเตรียม ประเภทของวัคซีน ขอ
โรคประจําตัว ตนเองตองทํางานนอกบานจึงไมไดสังเกต ใดไมถูกตอง
วาบุตรไปสัมผัสสัตวปกหรือไม มีอาการผื่นเมื่อเชานี้ ก. DTP vaccine เตรียมจากไวรัส สวน MMR
112. ทานคิดวา ด.ญ. สาย นาจะเปนโรค/อาการอะไร vaccine เตรียมจากแบคทีเรีย
ก. หวัดนก ข. DTP vaccine ผลิตโดยนําจุลินทรียเลี้ยงใน
ข. หัด สภาวะที่ทาํ ใหจุลินทรียออนฤทธิ์ลงจนไมสามารถ
ค. อีสุกอีไส กอโรคได สวน MMR vaccine ผลิตโดยทําใหจุลิ
ง. โรคภูมิคุมกันบกพรอง นทรียหมดฤทธิ์ดวยสารเคมีหรือ/และความรอน
จ. โรคภูมิแพ ค. DTP vaccine เปน inactivated vaccine สวน
113. ทานไดแนะนํานางสํารวยใหพา ด.ญ. สายไปรับ MMR เปน live-attenuated vaccine
วัคซีนตามโปรแกรมสรางภูมิคุมกันของกระทรวง ง. DTP vaccine เปน toxoid ทั้งหมด สวน MMR
สาธารณสุข การรับวัคซีนตามโปรแกรมสรางเสริม vaccine เปน subunit vaccine ทั้งหมด
ภูมิคุมกันในศูนยบริการสาธารณสุขนั้น จ. DTP vaccine เปน subunit vaccine สวน MMR
ก. ไมเสียคาใชจาย ในสถานพยาบาลอื่นมีคาใชจาย vaccine เปน toxoid
หากผูปกครองไมนําบุตรไปรับวัคซีนตาม 116. อานไมออก
โปรแกรมถือวามีความผิดตามกฏหมาย 117. ในโปรแกรมสรางภูมิคุมกัน วัคซีนบางประเภทเปน
ข. ไมเสียคาใชจาย ในสถานพยาบาลอื่นมีคาใชจาย live-attenuated vaccine มีขอดีกวาวัคซีนประเภทอื่น
หากผูปกครองไมนําบุตรไปรับวัคซีนตาม อยางไร
โปรแกรมถือวาไมมีความผิดตามกฏหมาย ก. ปลอดภัยมากกวา
หลังจากไดขอมูลจากทาน นางสํารวยตัดสินใจวา จะ ข. กระตุนภูมิคุมกันระยะยาว
พา ด.ญ. สาย ไปรับวัคซีนตามโปรแกรมสรางเสริม ค. อาการขางเคียงนอยกวา
ภูมิคุมกัน หลังจากอาการของ ด.ญ. สาย กลับสู ง. เปนภูมิคุมกันสําเร็จรูป คือเกิดภูมิคุมกันทันที
ปกติ เมื่อ ด.ญ. สาย 9 เดือน และมีสุขภาพแข็งแรง จ. กระตุนภูมิคุมกันเร็วกวา
ดี นางสํารวยพา ด.ญ. สาย ไปรับวัคซีนตาม
โปรแกรมของเด็กวัย 9 เดือน ไดแก DTP และ
MMR หลังจากฉีดวัคซีนได 1 วัน ด.ญ.สาย มีอาการ

118. ในโปรแกรมสรางภูมิคุมกัน ไมครอบคลุมวัคซีน ก. glucosamine sulfate

ปองกันโรคใด ข. hydroxychloroquine
ก. หัด ค. aruanofin
ข. โปลิโอ ง. Prednisolone
ค. อีสุกอีใส จ. methotrexate
ง. บาดทะยัก 122. ขอใดเปนขอแนะนําที่ไมเหมาะสมสําหรับผูปวย
จ. คางทูม ก. ลดน้ําหนัก
119. ตอมา ด.ญ. สายเขาสูวัย 4 ขวบ วันหนึ่งนาง ข. ใหอออกกําลังกาย
สํารวยไดพาไปหาเภสัชกรเพราะมีตุมน้ําใส และมีอาการ ค. โรคนี้ไมสามารถรักษาใหหายขาดได
ไขรวมดวย หาก ด.ญ. สายเปนโรคอีสุกอีใส ด.ญ. สาย ง. หลีกเลี่ยงการฉีดยาเขาขอในและติดตอกัน
ไมควรไดรับ จ. รับประทานยา codeine และ para เมื่อมีอาการ
ก. Chlorphenimine maleate tablet ปวดรุนแรง
ข. Hydroxyzine HCI tablet 123. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับตํารับ diclofinac emulsion
ค. Neomycin/bacitracin ointment gel
ง. Calamine lotion ก. ใช carbopol เปนสารกอเจล
จ. Prednisolone cream ข. ตํารับนี้ไมจําเปนตองมี preservative เนื่องจากไม
120. ในการศึกษาความเหมาะสมในการใหวัคซีนชนิด มีน้ําเปนสวนประกอบ
หนึ่งวาสมควรทําการศึกษาทั้งในดานตนทุนคาใชจายที่ ค. ในขั้นตอนการพัฒนาตําหรับ อาจทดสอบความ
จะเกิดขึ้น และผลไดในรูปอัตถประโยชน ในเรื่องการให คงตัวทางกายภาพดวยวิธี freeze- cycle
และไมใหวัคซีน การศึกษาดังกลาว เรียกวา ง. ตํารับ emulsion gel ลางออกดวยน้ํางายกวา
ก. Cost Minimization Analysis ตํารับ cream เมื่อใชทาที่ผิวหนัง
ข. Cost Effectiveness Analysis จ. ในตํารับตองมี emulfying agent
ค. Cost benefit Analysis 124. ทานคิดวาผลิตภัณฑจากสมุนไพรในขอใด มีขอบง
ง. Cost Utility Analysis ใชใกลเคียงกับ diclofinac emulsion gel มากที่สุด
จ. Cost outcome Description ก. เจลพลู
สถานการณที่ 13 ผูปวยหญิง อายุ22 ป ข. ครีมชุมเห็ดเทศ
น้ําหนัก 75 kg. สูง 155 cm อาชีพเกษตรกรรม มาพบ ค. เจลวานหางจระเข
แพทยที่โรงพยาบาลดวยอาการปวดเขาดานขวาเปนมา ง. ครีมไพล
นานหลายป อาการปวดคอย ๆ มากขึ้น ถาทํางานหนัก จ. ครีมพญายอ
ยิ่งมีอาการปวดมากขึ้น บางครั้งหลังจากทํางานมีอาการ 125. อานไมออก
ปวดรุนแรง นอกจากนี้ยังมีอาการขอติดขัดเคลื่อนไหวไม 126. ขอใดถูกตอง
สะดวก หลังจากนั่งหรือนอนนานๆ มีเสียงดังในขอเวลา ก. เมื่อโรคขอเสื่อมเกิดการอักเสบรวมดวยควร
เดิน ไมมีประวัติ มีไข น้ําหนักลด แพทยวินิจฉัยวาเปน เลือกใชยา opioid analgesic จะเหมาะสมกวา
โรคขอเสื่อม มีประวัติเปนแผลในกระเพาะ โรคความดัน กลุม NSAIDs
โลหิตสูง ผูปวยมีประวัติทางการทํางานของไตเสื่อม ข. opioid analgesicไมควรใชติดตอกันนานเพราะ
กอนที่จะมาโรงพยาบาล เคยซื้อยา Diclofenac gel เพื่อ จะทําใหเกิดการติดยา
นวดบริเวณที่ปวดและพบวาอาการไมดีขึ้น ค. การใชยา NSAIDs ควรเริ่มในขนาดที่สูงกอน
121. ขอใดจัดเปนยาหรือผลิตภัณฑเสริมอาหารในกลุม เพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวดทันทีกอน
ชะลอความเสื่อมสลายของกระดูกออน

ง. ผลขางเคียงของการใชยากลุม opioid analgesic ข. จายยา Piroxicam cap 10 mg ที่ยังไมถึงวัน

ที่พบบอย คือ ทองเสีย หมดอายุตามฉลาก แตลักษณะเม็ดยา
จ. ยากลุม cox-2 มีผลตอการเกาะกลุมของเกล็ด กระดํากระดาง
เลือดมากกวายากลุม cox-1 ค. จายยาเม็ด Tolperisone 50 mg และ Diclofenac
25 mg ใสในซองเดียวกัน อยางละ 1 เม็ด หลัง
อาหาร
127. เมื่อแพทยพิจารณาแลวจึงจายยากลุม cox-2 ง. นํายาเม็ด Piroxicim 20mg ซึ่งเปนยาตัวอยางอยู
selective inhibitor ขอใดถูกตองเกี่ยวกับ cox-2 ในแผง 4 เม็ด มาแกะแผงออก ลงในกระปุกยาตัว
selective inhibitor เดียวกัน ซึ่งซื้อมาจากบริษัทผลิตตางกัน 3 เดือน
ก. ในโครงสรางของยากลุม Cox-2 inhibitor มี จ. นํายา Rofecoxib 25 mg ซึ่งซื้อมาจากรานคา
Carboxyl group เปนสวนสําคัญที่ใชในการจับกัน ปลอดภาษีที่สิงคโปรและมีราคาถูกกวาทําใน
ของ enzyme cox-2 ประเทศไทยมาขายที่รานยา
ข. ยากลุม cox-2 inhibitor ไมมีผลขางเคียงตอ สถานการณที่ 14 ผูชายสูงอายุคนหนึ่งเขามาขอซื้อยา
กระเพาะอาหาร เนื่องจากยับยั้งเอ็นไซม cox-2 ที่ หยอดตาเนื่องจากมีอาการตามัวในชวง 4 วันที่ผานมา มี
กระเพาะอาหาร อาการปวดตามากตาสูแสงไมได ไมมีโรคประจําตัวอื่น
ค. ยากลุม cox-2 inhibitor แตละตัวมี cox-2/cox-1 131. หลังจากที่เภสัชกรไดทําการซักประวัติแลว ทานคิด
Selective ratio ที่แตกตางกัน วาอาการที่ผูปวยเลาสัมพันธกับโรคใด
ง. ยากลุม cox-2 inhibitor ทุกตัวไมสามารถใหใน ก. โรคตอกระจก
ผูปวยที่แพยากลุม sulfonamide ได ข. โรคตาแดง
จ. ยากลุม cox-2 inhibitor ออกฤทธิ์จับกัน Cox-2 ค. โรคตอเนื้อ
เทานั้น โดยไมสามารถจับกับเอนไซม cox-1 ได ง. โรคตากุงยิง
128. Diclofenac มี pKa = 4.5 ดังนั้นในกระเพาะอาหาร จ. โรคตอหิน
(pH=1) …. เทาใด 132. เภสัชกรจึงไดใหคําแนะนําแกผูปวย อยากทราบวา
ก. 1000/1 ขอใดไมถูกตอง
ข. 100/1 ก. เกิดจากความดันโลหิตสูงกวาปกติ
ค. 1/1 ข. สามารถพบไดในผูปวยที่มีการใช steroid เปน
ง. 1/1000 ประจํา
จ. 1/100 ค. หากไมรับการรักษาจะทําใหเกิดตาบอดได
129. ยาบรรเทาอาการปวดขอเขาของผูปวยรายนี้ ง. การรักษาสามารถใชยาหยอดตา Atropine เพื่อ
รายการใดไมสามารถไปเรียกซื้อได แมมีใบสั่งแพทย ควบคุมอาการได
ก. Diclofenac injection 75 mg/3 ml จ. แพทยจะพิจารณารักษาตาอีกขาง (ในกรณีที่เปน
ข. Dexanethasone injection ตาขางเดียว) เฉียบพลันในอนาคตได
ค. Methadone tablet 10 mg 133. สารชนิดใดที่สามารถใชรักษาไดโดยมีฤทธิ์ลด
ง. Prednisolone tab 5 mg aqueos humer ภายในลูกตา
จ. Rofecoxib tab 25 mg ก. Timolol
130. เภสัชกรรานยา สามารถจายยาแกผูปวยรายนี้ ตาม ข. Pilocarpine
กรณีใดได โดยไมผิด ตาม พ.ร.บ. ยา 2510 ค. Mannitol
ก. จายยา Diclofenac tab 25 mg ที่เลยวันหมดอายุ ง. Thiazide
ตามฉลากไปแลว 2 วัน จ. Carbachol

134. ยาชนิดใดตอไปนี้ที่ไมมีขอหามใช หรือขอควรระวัง 140. ยาตาขอใดตอไปนี้ เปนยาสามัญประจําบาน

ในผูปวยโรคตอหิน ก. Diclofenac ED
ก. 0.1% Diclofinac ED. ข. Chloramphenicol eye ointment
ข. 0.1% Fluorometholone ED ค. Timolol ED
ค. 0.1% Dexamethasone ED ง. Dexamethazone ED
ง. 0.5% Atropine ED จ. Tetracycline eye ointment\
จ. 0.05% Naphazoline ED สถานการณที่ 15 เภสัชกรสําเร็จใหม เขาทํางานที่
135.ตํารับยา 0.5 % Atropine ED เมื่อหยอดแลวมี โรงงานยาแหงหนึ่ง ไดรับมอบหมายใหพัฒนายาทา
อาการแสบตา นาจะเกิดอะไรขึ้น ขอมูล 7% Atropine ผิวหนัง triamcinolone 0. % ชนิดที่เปนโลชันประเภท
sulfate solution เทียบเทา 0.9 % NaCl อิมัลชัน ซึ่งมีสูตรที่ใชเตรียมดังนี้
ยาประกอบดวย Atropine sulfate 0.5 g
NaCl 8.3 g % by weight
H2O 100 ml Triamcinolone acetonide 0.1
ก. Hypotonic solution Lanolin ( HLB for o/w) 1.0
ข. Hypertonic solution Stearic acid ( HLB for o/w) 2.0
ค. Isotonic solution Propylene glycol 8.0
ง. Atropine sulfate Liquid paraffin ( HLB for o/w) 5.0
136. รูปแบบใดที่ไมสามารถเตรียมเปนยาสําหรับยาตา Tween 80 ( HLB for o/w) 2.5
ก. Solution เมื่อเตรียมโลชันตามสูตรขางตน และตั้งทิ้งไวเพื่อสังเกต
ข. Suspension ความคงตัวพบวาโลชันแยกเปน 2 ชั้น เมื่อเขยาพบวา
ค. Ointment สามารถกลับมาเปนอิมัลชันที่สม่ําเสมอและไมแยกชั้น
ง. Cream 141. ปรากฏการณแยกชั้นที่เกิดขึ้นกับอิมัลชันเรียกวา
จ. Ocular insert ก. Breaking
137. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการเตรียมยาหยอดตา ข. Cracking
ก. สามารถนําไปผานความรอนแหงที่ 170 οC 2 ค. Caping
ชม. ง. Phase inversion
ข. สามารถนําไปอบควันแกส จ. Phase seperation
ค. ทําใหปราศจากเชื้อโดยกรองผาน sterile 142. สาเหตุความไมคงตัวดังกลาวคือ
membrane ก. อนุภาคมีขนาดใหญเกินไป
ง. ตองผานการทดสอบ LAL test ข. วัตภาคน้ํามันมีปริมาณมากเกินไป
จ. ตองมีเชื้อ E.coli ไมเกิน 10 cfc/ml ค. ความหนืดของวัตภาคนอกสูงเกินไป
138.อานไมออก ง. ไมมีสารกออิมัลชัน(emulsifier)ในตํารับ
139. ยาหยอดตาที่เปดใชแลว โดยทั่วไปแนะนําใหผูปวย จ. ความหนาแนนของวัตภาคในและนอกมีคา
ทิ้งไปใน ใกลเคียงกัน
ก. ระยะเวลา 24 ชม. 143. คา required HLB ในการเกิดเปน o/w emulsion
ข. ระยะเวลา 5 วัน ของวัตภาคน้ํามัน stearic acid และ liquid paraffin ใน
ค. ระยะเวลา 7 วัน ตํารับขางตนมีคาเทากับ
ง. ระยะเวลา 1 เดือน ก. 9.5
จ. ระยะเวลา 3 เดือน ข. 10.75

ค. 11.04 จ. D>B>C>A
ง. 12.13 147. จากโครงสรางทางเคมีของยาในกลุม
จ. 14.0 glucocorticoids สวนประกอบสําคัญในการ.....
conjugated 3- ketone (b)11-OH group และ(c)17 B –
ketol side chain ในกรณีของการทําใหอยูในรูป
144. สัดสวนที่เหมาะสมของสารกออิมัลชันที่ใชสําหรับ acetonide ที่ตําแหนง 16 และ 17 มีประโยชนอะไร
ตํารับนี้ เพื่อใหเกิดเปน o/w
ก. Tween 80 : Span 80 = 8.43 : 2.87
ข. Tween 80 : Span 80 = 2.87 : 8.43
ค. Tween 80 : Span 80 = 15.0 : 3.7
ง. Tween 80 : Span 80 = 3.7 : 15.0
จ. Tween 80 : Span 80 = 1.5 : 2.5
triamcinolone acetonide
145. อิมัลชันที่เตรียมไดตามสูตรขางตนควรเปนอิมัลชัน
ก. เพื่อลดความเปนพิษของยาโดยลดความเปนกรด
ชนิด o/w
ของ steroid
ก. มีปริมาตรวัตภาคน้ําสูงกวาวัตภาคน้ํามัน และ
ข. ทําใหยาจับกับ receptor ดวย van der waal
ระบบสารกออิมัลชัน ( emulsifier system) มีคา
force
HLB ที่สูง
ค. เพื่อเพิ่มการดูดซึมยา เพราะทําใหมี lipophilicity
ข. มีปริมาตรวัตภาคน้ําสูงกวาวัตภาคน้ํามัน และ
มากขึ้น
ง. เพื่อเพิ่มการละลายยา เพราะทําใหมี
HLB ที่ต่ํา
hydrophiliciy มากขึ้น
ค. มีปริมาตรวัตภาคน้ํามันสูงกวาวัตภาคน้ํา และ
จ. ทําใหเกิด sodium retention เพิ่มมากขึ้น
148. ในการวิเคราะหปริมาณ triamcinolone acetonide
HLB ที่สูง
ดวยวิธี HPLC โดยมี และใช internal standard คือ
ง. มีปริมาตรวัตภาคน้ํามันสูงกวาวัตภาคน้ํา และ
fluoxymesterone ในการทดลอง peak ของ
triamcinolone ซอนกับ peak ของ fluoxymesterone ดัง
HLB ที่ต่ํา
chromatogram แนวคิดใดถูกตองหากตองการให peak
จ. มีปริมาตรวัตภาคน้ํามันและวัตภาคน้ําเทาๆกัน
ของทั้งสองแยกจากกัน โดย
และระบบสารกออิมัลชัน ( emulsifier system) มี
ก. เพิ่ม flow rate
คา HLB ที่สูง
ข. ลด injection volume
146. จงเรียงความแรงของ steroid ชนิดทาผิวหนังจาก
ค. ลดความยาว column
ความแรงมากไปนอย
ง. ใช guard column ใน system
A. Hydrocortisone cream 2.5%
จ. เปลี่ยนแปลงสัดสวนของ mobile phase
B. Clobatasol ointment 0.05 %
149. หากเภสัชกรคนนี้ยังไมไดเปนผูประกอบวิชาชีพ
C. Triamcinolone 0.1%
เภสัชกรรม ขอใดกลาวถูกตอง
D. Betametasone cream
ก. เขาจะไมสามารถพัฒนาตํารับ triamcinolone
ก. B>D>C>A
lotion นี้ขึ้นมาได
ข. D>A>C>B
ข. เขาจะไมสามารถเปนเจาของโรงงานผลิต
ค. A>D>B>C
triamcinolone lotion นี้ได
ง. C>D>A>B

ค. เขาจะไมสามารถระบุชื่อวาเปนผูพัฒนา
triamcinolone lotion ตํารับนี้ได
ง. เขาจะไมสามารถทําหนาที่เปนเภสัชกรควบคุม
การผลิต triamcinolone lotion ตํารับนี้ได
จ. เขาจะไมสามารถทําหนาที่เปนผูเดินเรื่องเพื่อขอ
ขึ้นทะเบียนตํารับนี้ได
150. เจาของโรงงานผลิต triamcinolone cream 0.1 %
จําหนายในขนาดบรรจุ 15 g จะจัดเปนยาพวกใด
ก. ยาอันตราย
ข. ยาควบคุมพิเศษ
ค. ยาสามัญประจําบาน
ง. ยาแผนปจจุบันบรรจุเสร็จ
จ. ยาใชภายนอกที่ไมใชยาอันตราย
- Asthma
Note : Case ที่มักจะออกข้อสอบบ่อยๆ -GERD and PU/DU
- เบาหวาน - ตาแดง
- ยาคุมกําเนิด - ไต
- ยาแก้ปวด - ไมเกรน
- สิว - Hormone replacement therapy
- UTI - เกลื้อน
- มะเร็ง - ผื่นแพ้
- MI (acute coronary syndrome) - HIV infection
- Dyslipidemia - Pharyngitis
- ภูมิแพ้ - Paracetamol toxicity
- วัคซีน - Hypertension
- Hypothyroidism - Constipation and Diarrhea
- ต้อหิน
- ซึมเศร้า

MCQ 3/2549
by P’สมชาย CMU
กรณีศึกษาที่ 1 Ishmic Hearth Disease
ผูปวยชาย เปน HTN มา 5 ป ไดรับยา HCTZ + Metoprolol จูๆเกิด เจ็บหนาอกขึ้นมาคาLab ที่ใหมา BP
125/85 BUN Scr ปกติ
1. ผลระยะยาวของการทาน Metoprolol
- เพื่อปองกันการเกิด heart attack
2. ผูปวยทํายา Metoprolol หายไป 5 วันเกิดอะไรขึ้น
3. ผูปวยควรไดรับยาใดเมื่อเกิด heart attack - NTG
4. การเก็บ NTG ขอใดผิด
- เกี่ยวกับการระเบิด ( หามเปลี่ยนภาชนะบรรจุจากเดิม )
5. ขอใดจําเปนนอยที่สุดในการตรวจสอบคุณภาพ NTG
1. ASSAY
2. Disolution
3. Dissintigration
4. Uniformity
6. ให สูตร ตํารับอะไรไมรูมา ถามวาจะทําเปน อะไร ( Dosage form)
กรณีศึกษาที่ 2 Asthma
ผูปวยหญิงวัยกลางคน เปนหืด ปกติได Salbutamol MDI แบบ PRN อยางเดียว สูดพนเปนครั้งคราวตอน
มีอาการอยูๆ เกิด เปนมากกวาเดิมทั้งกลางวันกลางคืน
1. ขอใดไมใช เปาหมายในการรักษาของผูปวยรายนี้
- ตาม GINA guideline ตองไปศึกษาดูนะ ( Update ตลอด )
2. ปจจัยในขอใดกระตุนใหเกิดอาการหืดนอยที่สุด
1. ฝุน
2. ควันบุหรี่
3. ขนแมว
4. อากาศรอน
5. เดินขึ้นบันได
3. หมอสั่งเพิ่มยาให 2 ตัว แตผูปวยอยากไดตัวเดียว อยากทราบวาควรจะไดยาอะไร
- steroid แบบพน
4. จากนั้น อาการของผูปวย เปนหนักกวาเดิมแพทยคนเดิมจึงเพิ่มยาใหอีกตัวอยากทราบวาเปนยาอะไร
- long acting Beta2 agonist (อันไหนออกฤทธิ์สั้น,ยาว ไปศึกษาดู)
5. การกลั้วปากทําเพื่อจุดประสงคใด
- ปองกันการเกิด Oral thrush
6. ยา Prednisolone tablets เปนยาประเภทใดตามกฏหมาย
- special control drug

7. เกี่ยวกับ อุปกรณในการชวยพนขอใดผิด
- เกี่ยวกับการใช spacer และ nebulizer (ลองไปทบทวนดู)
8. ขอใดผิดเกี่ยวกับระหวาง MDI กับ DPI (dry powder inhaler)
- Turbuhaler ตองออกแรงมากกวาในการเปาลมเขาเครื่องพน
9. เกี่ยวกับ Evohaler ขอใดผิด
- เปนเครื่องมือที่ใชพนเขาทางจมูก
กรณีศึกษาที่ 3 Glaucoma
แพทยสั่ง Betaxolol ใหผูปวยหญิงรายนึง ซึ่งมีอาการ….อาการของตอหิน
1. กลไกการออกฤทธิ์ของยาตัวนี้
- Decrease aqueous humor production
2. ยาใดไมสามารถใชในผูปวยรายนี้ได - Atropine
3. ผูปวยอาการแยลงความดันในลูกตาไมลด เพราะ ใชยาใด - Hyoscine
4. การใชยานี้ควรระวังเรื่องใด
5. เมื่อใชไปนานๆอาการไมพึงประสงคของยานี้ คือ………
6. ขอใดเปนคําแนะนําการใชยาตาที่ถูกตอง
- ไมยาก ตัดตัวเลือกทีผิดได อานจากคูมือเลย
7. การแนะนําขอใดเพิ่ม Compliance ใหกับผูปวย
8. หากเกิดอาการ……….ไมรีบรักษาจะสงผลในเรื่องใด - ตาบอด
9. จะแนะนํายาตาตัวนี้เขาบัญชียาใน โรงพยาบาลที่ไมมีจักษุแพทยจะแนะนําเขาบัญชีใด
1. ก ข
2. ก ค
3. ก ข ค
4. ก ข ค ง
5. ทุกบัญชี
กรณีศึกษาที่ 4 Otitis Media
แมพาลูก อายุ 6 ขวบ ไป หา หมอ เพราะอาการ เจ็บหู ได ยา พารา + แกอักเสบ ทานหมดแลว จําชื่อไมได
เจ็บหูชั้นกลาง วันนี้มาหาเภสัชกร
1. อาการดังกลาวเกิดจากเชื้อใด - Strep pneumo.
2. เภสัชกรจะใชยาอะไรเปน First choice
- Amoxycillin
3. เชื้อดื้อยาจะใชอะไรแทน - Erythromycin
4. ใหตํารับยาหยอดตาที่ใชหยอดหูไดดวย ยาวประมาณครึ่งหนา ถามวา ถาจะทําเปนตํารับหยอดหูอยางเดียวไม
ตองเติมสารในขอใด - Purified water
5. Preservative ขอใดไมนิยมใชในยาหยอดตา
- Paraben
6. เกิดกับอายุชวงไหน……………
จากนั้นคุณ แม ก็เปนหวัดตอ หมอสั่งจาย pseudoephedrine
7. Pseudoephedine เดี่ยวเปนยาประเภทใดตามกฎหมาย
- P2
8. เภสัชกรจายไดหรือไมอยางไร - ไมได เพราะ………..

9. ใหสตู รโครงสราง pseudoephedrine มา แลวถามความแตกตางกับ ephedrine
10. ใหภาษาอังกฤษ ประมาณ 3 บรรทัดคงเปนขอความใน ฟารมาโคเปย แลวใหเราหา % LA
- ไมตกเลข ก็ทําไดทุกคน หาแลวบอกดวยวาเขามาตรฐานหรือไม
กรณีศึกษาที่ 5 Anxiety / Depression
ผูปวยเปนภรรยา นอนไมหลับ กังวล
1. จะจายยาอะไรใหดี - diazepam
จากนั้น สามีเปน นอนไมหลับ 2 สัปดาห ตองใชเวลาประมาณ 1 ชม. จึงจะหลับได
2. จะจายยาอะไร ใหสามี - Zolpidem
แลวสามีก็เปนโรคซึมเศรา
3. สามีทานยาแลวงวงซึม เกิด ปสสาวะ แสบขัด ตาพรา คาดวาเกิดจากยาตัวไหน - Amitriptyline
4. จะเปลี่ยนเปนยาตัวไหน ใหสามี - Sertaline
5. สูตรโครงสรางยานอน หลับสักตัวนี่ แลวก็ถาม ( ดูเรื่อง metabolism of BZD)
6. fluoxetine เปนยาประเภทใดตามกฏหมาย
- ยาอันตราย
7. สารชวยขอใดชวยแตกตัว - แปงขาวโพด
กรณีศึกษาที่ 6 Parkisonism
ผูปวยสูงอายุ ไดรับการวินิจฉัยวาเปน พารกินสันได ? ป ยาที่ไดรับประจํา คือ levodopa/Carbidopa
Ibuprofen 400 mg เวลาปวด MTV คะ
1. ขอใดไมใชเหตุผลในการให Levodopa/Carbidopa
2. ขอใดผิดจะพูดเกี่ยวกับ On – Off phenomena
3. ให แตสูตรโครงสรางยามาถามวากลไก การออกฤทธเปนอยางไร
4. กินยาแลวอยูๆ ก็เปน Psychosis ขึ้นมาถามวาเกิดจากยาตัวไหน ....................
5. เปนสูตรโครงสราง แลวถามเปรียบเทียบ SAR
กรณีศึกษาที่ 7 Oral Contraceptives
ผูปวยหญิงเพิ่มจะเริ่มกินยาคุมกําเนิด
1. จําโจทยไมได แตตอบ PhytoEstrogen
2. ลืม 3 เม็ด ทําอยางไรดี
3. จะพูดเกี่ยวกับ EE ที่มีจําหนายในไทยในแงขนาดและชนิด
4. จะพูดเกี่ยวกับ Progestogen ที่มีจําหนายในไทยในแง ขนาดและชนิด เชนกัน
5. ขอใดไมใชอนุพันธของ โปรเจสโตเจน
- Diethyl…
6. ใหสมการและกราฟ ไคเนติกมาใหคํานวณเลยใชความรูทางคณิตศาสตรอยางเดียว
กรณีศึกษาที่ 8 Primary dysmennrhea + ตกขาว
หญิงไทยตกขาว+เจ็บทองเมนส เคสละ 5 ขอ
1. ถามเกี่ยวกับการตกขาววามีลักษณะอยางไร
2. ขอใดทําใหเกิดการตกขาว ยกเวน
3. อาการคันชองคลอดเกิดจากสาเหตุใดไดบาง

4. หาปริมาณ ยาพื้น ให คา Displcement Value = 2 น้ําหนัก ผงยา 1 กรัม เตียม 20 แทงจะใชยาพื้นเทาไหรใน
การเตรียมยาเหน็บ
5. การทดสอบคุณภาพยาเหน็บชองคลอด ใชวิธีเดียวกับยาอะไร- ตัวเลือกเปนยาเม็ดแบบรับประทานหมดเลย
6. เกี่ยวกับ กลามเนื้อมดลูก ถามอะไรสักอยาง กลไกการปวดทองเมนสมั้ง
กรณีศึกษาที่ 9 Cysitis ผูปวยหญิง
1. จะจายยาอะไร - Norfloxacin 400 mg 1*2 ac 5-7 days
2. ขอใดไมใชสาเหตุที่ทําใหเกิดโรคนี้
3. Norfloxacin เปนยาประเภทใดตามกฏหมาย
4. 1 gr / 2 flz คือการจายแบบใด
- เทียบบัญญัติไตรยางคเอา
5. เหตุใดจึงหามกินรวมกับ ยาลดกรด
- เกิด complexation ลดการดูดซึม
กรณีศึกษาที่ 10 Gout
ผูชายวัยกลางคน ระดับ ยูริก 20 กวา มีคาLab และอาการอีก เยอะแยะ แตจับใจความไดวาเปน gout
1. อาหารขอใดที่ ผูปวยคนนี้ ทานได
1. กระเพาเครื่องในไก
2. ยํายอดผักกะเฉด
3. แกงสมชะอม
4. หนอไมฝรั่งผิดกุง
5. ตมจืดเตาหูหมูสับ
2. เวลา gout attack ยาขอใดกินไมได - Allopurinol
3. ยาตัวไหนที่ผูปวยไมควรทานเพื่อระงับอาการปวด
- Low dose aspirin
4. พยาธิสภาพของโรค มันจะถามขอใดผิด
5. ขอใดผิดเกี่ยวกับกลไกการออกฤทธิ์ของยา
1. Para inhibit COX
2. Colchicineทําอะไรไมรูกับยูริก มันเปน ภาษาอังกฤษหมด
3. ……….
6. สมุนไพรขอใดที่มีสารเหมือน Colchicine
- ดองดึง
7. ใหสูตรโครงสราง Colchicine มา แลวถามอะไรจําไมได
8. บอกคา K มาอยางเดียวแลว หา Shelf-life ดีนะขอนี้จําสูตรได
- 0.104/K ตั้งหารยาวเลย ทวนดวยนะ ไดคะแนนงายๆเลย
กรณีศึกษาที่ 11 Diabetes Miletus
คนแก เปน DM type II ปกติได ยาเม็ดลดน้ําตาล อยูๆ ก็หนามืด วิง เวียน เปนลม
1. อาการอยางนั้นเกิดจากภาวะอะไร- hypoglycemia
2. ใชอะไรรักษา - Glucose
3. ใหรูปการ Shift electron มา แลว ใหโครงสรางของ Chlopropamide แลก Tolbutamide แลว ถามขอใดถูกตอง
4. การใช Insulin ขอใดไมถูกตอง - เขยาขวดกอนใช
5. ถามเกี่ยวกับ ฮอรโมน Insulin กับ Glucagon ระบุความแตกตาง

6. ถามรูปแบบวา NPH เปนยารูปแบบใด ยากอยูนะ จะแบบวาของแข็งแขวนตะกอนในน้ํามัน อะไรประมาณนั้นอะ
แตไมเอาสารละลายแนนอน
7. วิธีการเก็บ Insulin เกี่ยวกับอุณหภูมิ
8. ผูปวย ไดยา Sulfonylurea สักตัวนี่แหละแลวเกิด น้ําตาลต่ํามาก บอย เกิดจากอะไร…….
9. จะเปลี่ยนเปนตัวไหนไดในกลุม Sulfonylurea เหมือนเดิม
- Glipizide เพราะ ขอตอไปถามถึง Glipizide!?
10. ใหรูปโครงสราง Glipizide มาแลวถามวาอยูกลุมไหน
1. Sulfonylurea----ตอบขอนี้
2. Sulfone
11. ผูปวยเปนโรคไต โจทยจะประมาณวา ใหคา Scr ที่ผิดปกติมา เราก็ตองรูนะวาเขาผิดปกติเกี่ยวกับไตอะ จะใช
ยาตัวไหนแทน
12. เกี่ยวกับระดับน้ําตาลตอนเชาคุมไมได ถามสาเหตุ
13. ทําไม ใช Thiazolidinedione ใน Type I ไมได
- ตองอาศัยการทํางานของตับออน
14. Thiazolididione เกิดผลขางที่อันตรายอยางไร
- Hepatotoxicity
15. วิธีการปฏิบัติตนของผูปวยเบาหวาน
กรณีศึกษาที่ 12 Peptic Ulcer
ผูปวยเครียดจากการทํางาน เปนตอนกลางคืนมากขึ้น อาการของโรคกะเพาะอาหารอะ โจทยก็ รายยาว
มาประมาณ 3-5 บรรทัด
1. วิธีให Antacid ขอใดถูกตอง
- ตอบที่เปนวันละ 7 ครั้ง
2. ยาสามัญประจําบานที่ใชเปนยาลดกรด
- ไปดูยาสามัญประจําบานกันเอง
3. ถาทานพรอมกับยาอื่นจะแนะนําอยางไร
- กอนหรือหลัง 2 ชั่วโมง
4. ตํารับยาน้ํา Antacid เขยายาก จะใสสารอะไรดี
5. เกี่ยวกับ GU, DU เปรียบเทียบกันแลวถามขอใดถูก
6. วิทยากระแสไหลของ ยาลดกรด เปนการไหลแบบใด
7. การทาน H2 Block ขอใดถูก
- ทานวันละครั้งกอนนอนได
8. Triple therapy ออกแทบทุกป
- 3 ตัวนั้นแหละ จําเลย
9. ขมิ้นชันมีสารใดในการรักษาโรคกระเพาะ
- curcumin
10. ขมิ้นชันแคปซูลอยูในตํารับใดของบัญชียาหลักแหงชาติ

กรณีศึกษาที่ 13 Hypersensitivity
หญิงวัยกลางคนรับประทานกุงเขาไป แลวแพ เกิด ผื่น อาการ อีกเยอะแยะ ฯลฯ
1. อาการแพ เปน Type ไหน
2. ควรไดรับยาอะไร - Hydroxyzine 10 mg 1 x 3
3. ถาอาการรุนแรง
- เกี่ยวกับ สเตียรอยด ชนิดรับประทาน
4. ถามเกี่ยวกับ สเตียรอยดชนิดทา
5. คาลาไมนโลชั่นมีสารสําคัญ อะไร
6. คาลาไมนโลชั่นตกตะกอน เกี่ยวกับสารอะไร
7. ขอแนะนําการปฏิบัติตัวหลีกเลี่ยงการแพ
กรณีศึกษาที่ 14 Vitamin A Deficiency
ประชากร ขาด วิตามิน เอ แต โจทยจริงๆ ยาว ประมาณ 5-6 บรรทัดแตสรุปไดวา ขาดวิตามิน เอ
1. ในฐานะที่ทานเปนเภสัชกร จะสงเสริมใหคนหันมาทานอาหารที่มีวิตามินเอ เพื่อปองกันภาวะดังกลาวแทนการรักษาได
อยางไร
2. อาการใดเปนอาการ ของ การขาดวิตามิน เอ
- เกร็ดกะดี่ ไมรูถูกไหม
3. อาหารชนิดใดมีปริมาณวิตามิน เอ สูงทั้งคู
- ฟกทอง ตับ
4. วิตามิน เอ ไมควรรับประทานคูกับยาขอใดตอไปนี้
- Cholestyramine
5. โจทยใหตํารับ Cod liver oil มา ยาวประมาณเกือบเต็มหนา แลวถามวาเตรียมเปนยารูปแบบไหน- อีมัลชั่น
6. Preservative ในตํารับ
7. วิตามิน เอ เปน ยาประเภทไหน
- เปนยาอันตราย หรือ ผลิตภัณฑเสริมอาหาร ตองดูที่ขนาดวากี่ IU เทียบกับ RDA
8. โจทยบอก % RDA มา แลวถามวาตองกินเทาไหร ถึงจะไดเทากับ RDA - เทียบบัญญัติไตรยางคเอางายๆ
กรณีศึกษา ที่ 15 Vaccine and Biologics
เด็กนอยโดนหมากัด ที่หนา คุณแมพามาใหคุณหมอ ฉีดวัคซีน
1. หมอ ฉีดวัคซีนหมาบาใหแลว ตอง ฉีดอะไรอีก
- Immunoglobulin คูกับ tetanus วัคซีน
2. วัคซีนหมาบาเปนชนิดใด
- เชื้อตาย
3. การไดรับ Imunoglobulin เปนการกระตุนการสรางภูมิคุมกันแบบใดผานระบบไหน
- Active ผาน HMI
4. แมตองพาลูกมาฉีดกี่ครั้ง - 5 ครั้ง
5. ถาครั้งที่ 2 ของการฉีดวัคซีนเด็กไมสามารถมาตามตารางนัดใดขอใดสามารถ ทําไดเพื่อใหเด็กมีภูมิคุมกันไดอยู
- พามาทีหลังไมควรพามากอน ตารางนัด
6. อีก 5 ขอ ที่เหลือเปน ชีววัตถุ ขอ 6 ถามถึงการ ทําใหปราศจากเชื้อของ ชีววัตถุทําอยางไร
- ผานรังสีเลย เพราะวา ชีววัตถุนี่มันนาจะกลัวความรอน

7. ขอใดถูกเกี่ยวกับชีววัตถุ
8. Dry freeze ของ ชีววัตถุเตรียมอยางไร
9. ให หา Pka ของ ระบบบัฟเฟอรวาจะใชบัฟเฟอรที่มี Pka เทาไหร สําหรับชีววัตถุที่มี pH ….
- เปนตารางบัฟเฟอร ออกมาเลย นึกไมออก
ขอสอบใบประกอบ 3/2549 (วันที่ 2)

กรณีศึกษา ที่ 1 Heart Failure
หัวใจ ไขมัน ความดัน เบาหวาน ไมตอง ทิ้ง ผูปวย เปน HF ไดยา HCTZ ขอนี้ไมถามเกี่ยวกับโรค
เทาไหร
1. ถามเกี่ยวกับการลดอัตราการตายอะไรแบบนั้นอะ
2. ผูปวยโรคอะไรใช HCTZ ไมได - Gout
3. Cross allergy เกี่ยวกับ การแพ Sulfa ในผูปวย ที่ไดรับ HCTZ มีสูตรโครงสรางมาให
4. ถามเกี่ยวกับเครื่องสากบนสากลาง ถามเกี่ยวกับการทํางานของมันอะ
5. ยาเม็ด HCTZ ตอกออกมาแลว ราวสวนบนจะแกไขอยางไร
6. กฎหมายการตั้งโรงงานผลิต HCTZ
7. ผูปวยเปนฝรั่ง ทาน ยานอก ขนาด 25 mg วันละ 1 ครั้ง ครั้งละ 1 เม็ด ผูปวยสามารถนํายามาในไทยไดกี่เม็ด- 30
กรณีศึกษา ที่ 2 Hyperlipidemia
ผูปวย เพศหญิง มีผล Lab มาใหดู ผิดปกติหมด ไมอยูในชวงสักอยาง อันที่สูงอยางเห็นไดชัด คือ LDL
จริงๆ โจทย + คาLab ประมาณ 7-8 บรรทัด
1. ยาใดที่ผูปวยควรไดรับ
- atorvastatin ตัวเลือกที่เหลือเปนยากลุมอื่น
2. ตัวเลือกเปนรูปสูตรโครงสรางยา ถามวา ขอใดเปน Prodrug
3. ทานยากลุม Statin ระวังเรื่องใด
- hepatotoxic ถาตอบไมได ดูขอขางลาง
จากนั้นผูปวยก็ ควบคุมไขมันไมคอยได หมอเลยเพิ่มยาให แลวใหผลLabมา ปรากฏวาไขมันก็ลดลง แตมีคา
ผิดปกติ คือ aminotransferrase
4. คาดวาหมอเพิ่มยาตัวใด - Gemfibrozil
5. ตาม Guideline ขอใดไมเปนปจจัยความเสี่ยงสูง
6. สมุนไพรในการลดระดับไขมัน - กระเทียม
7. จะวัดคุณภาพชีวิตในการกินยาไขมันจะใชวิธี - CUA
กรณีศึกษาที่ 3 DM

กรณีศึกษาที่ 4 ปวดเอว Æ Renal

ผูปวยหญิง เจ็บเอว มาขอซื้อยา ได Diclofenac และยาอะไรไมรูอีก
1. ขอแนะนําการรับประทานยาการปฏิบัติตัว
2. สมุนไพรใดชวยบรรเทาอาการได - ครีมไพล
3. Diclofenac เปนยาอะไร - ยาอันตราย
ใชไปใชมา อยูๆ ฉี่ไมออก ไปหาหมอ ไดผล Lab
4. ความผิดปกตินี้เกิดจากอะไร - Diclofenac
5. ถามเกี่ยวกับกลไกการเกิดความผิดปกติ
6. ถามเกี่ยวกับยาขับปสสาวะ
7. ฟอสเฟต สูงใชอะไร- แคลเซียม
8. กลไกของแคลเซียม-ฟอสเฟต
- จับกันเปนสารประกอบที่ไมละลายถูกขับออกกับอุจจาระ อะไรประมาณนี้ละ
กรณีศึกษาที่ 5 HRT
โจทยก็พูด อาการ ของ หญิงหมดประจําเดือน
1. ขอใดเปน ไมใชคําแนะนําในการปฏิบัติตนที่เหมาะสม
2. ยาหรือสารขอใดไมสามารถใชรักษา vasomotor symptom ได
3. ลืมไปหมดแลวนึกไมออกจริงๆ ออ ขอใดเปน EE จากธรรมชาติ
กรณีศึกษาที่ 6 Osteoartritis
ผูปวยปวดขอมาซื้อยา Glucosamine เปนหญิง รางเล็ก อายุ 40 กวา น้ําหนัก 40 กวา ประจําเดือน
หมดแลว พอเสียชีวิตดวย………เมื่ออายุ …………
1. พยาธิสภาพของโรค
2. ปจจัยในขอใดทําใหเปน OA มากสุด
- รูปรางเล็ก, กรรมพันธุ, เพศหญิง
3. ปจจัย/ยาในขอใดทําใหเปน OA
4. Glucosamine ออกฤทธิ์อยางไร
5. Glucosamine เปนยาประเภทใด
6. ทาน Calcium carbonate xx mg / tab กี่เม็ด ถึงจะได ปริมาณ calcium yyy mg
7. ขอแนะนําการรับประทาน Calcium
8. การออกฤทธของ specific cox 2
กรณีศึกษาที่ 7 Opportunistic Infections
ผูปวยเพศหญิง เปนตกขาว
hiv +ve , CD4 cout 154
1. ใชยาอะไรรักษา - ยาเหน็บ
2. ยาเหน็บชองคลอดผูหญิงเรียกอีกชื่อวา - pessaries
3. เบส ของ ยาเหน็บชองคลอด - PEG
4. จะใชยาอะไร Prophylaxis OIs บาง
5. ถามเกี่ยวกับโรคติดเชื้อฉวยโอกาส
6. ใหคา CI มา ซึ่งครอม 1 ถามขอใดถูก – ขอที่ไม significant

กรณีศึกษาที่ 8 กลาก
ผูปวยชายไทย เปนบริเวณ…. คัน ขอบสีแดง เปนเพิ่มเรื่อยๆ ขยายวงกวาง
1. เกิดจากเชื้อตัวไหน
2. ใชยาอะไรรักษา - ketoconazole
3. จะจายอยางไร - 200 mg OD
4. Ketoconazole มีกลไกการออกฤทธิ์อยางไร
- ยับยั้งการสรางเยื่อหุมเซลล
5. ใหสูตรโครงสราง ยา ตานเชื้อรา มา 5 ตัว ถามวาตัวไหนละลายน้ําดีสุด
6. ยา Ketoconazole แตละบริษัท มีประสิทธิภาพเทากัน จะใชวิธีทางเศรษฐศาสตรใด - CMA
7. โจทยบอก pKa pH หา %การแตกตัว
กรณีศึกษาที่ 9 มะเร็ง
โจทย+คา Lab +ยาที่ผูปวยไดรับ +BSA ครึ่งหนา
1. หา ขนาดยา เทียบกับ BSA
2. ทําไม ตอง ใช BSA
กรณีศึกษาที่ 10 Pregnancy เปนสิว
1. Isotretinoin อยู cat ใด - X
2. มีคุณสมบัติอยางไร - teratogenic
3. ทําไม Insulin ถึงใหในหญิงทองได
4. หญิงทองเปนเบาหวานลูกเกิดมาจะเปนยังไง
5. ปจจัยในขอใดไมมีผลตอการผานรกของทารกในครรภมารดา
กรณีศึกษาที่ 11 Allergy
หญิงทอง อีกแลว ไปเก็บเห็ด แลวตัวบุงเกาะ เปนผื่นคัน บริเวณแขน ขา
1. Mediator ที่หลั่ง
2. พยาธิสภาพเกิดกับผิวหนังชั้นไหน
3. ใชยาอะไรได อยาลืมดูโจทยนะวาทองอยู- CPM
4. สเตียรอยดแบบทา จะใชขอใด
- แขนขา เอาอัน แรงสุดอีก 4 ตัวที่เหลือ เปนแบบ Low
5. ใหสูตรโครงสรางสเตียรอยดแบบทา มา 3 ตัว ใหเรียงความแรง
6. ประเภทยาสเตียรอยดแบบทา
7. ตํารับครีมอะไรสักอยาง ถามวา Cetyl acohol ทําหนาที่อะไร
กรณีศึกษาที่ 12 Migraine
1. ยาแกปวดชนิดใดถึงแมจะมีใบสั่งแพทยก็ซื้อไมได - Rofecoxib
2. ยาอะไรเปนยารักษา
3. การรับประทาน Ergotamine อะไรสักอยาง
4. Ergotamine เปนสารพวกใด เอาสูตรโครงสรางมาให - อัลคาลอยด
5. ใชยาอะไรปองกันได

กรณีศึกษาที่ 13 Bacteria Pharyngitis

ผูปวยหญิง เจ็บคอ เสมหะเหลือง ไดยา Amoxy พารา แกไอละลายเสมหะ แลวก็ ยาพนจมูก
1. ขอใดไมถูกตอง - ยาทุกชนิดทานตามอาการ
2. ขอใดไมเปนการบอกถึงอาการติดเชื้อ
3. อยูๆ เกิด Rhinitis medicament คืออะไร
4. จะแกปญหาขอ 4 อยางไร - หยุดยา
กรณีศึกษาที่ 14 Bacteria conjunctivitis
1. เกิดจากเชื้ออะไร
2. รูปแบบยาหยอดตา
3. ใหสูตรตํารับยาหยอดตามา หา meq/L ของอะไรสักอยาง
กรณีศึกษาที่ 15 Diarrhea
เด็ก 2 ขวบ ถายเหลว พุง คุณแมพามา พบเภสัชกร
1. ยาใดไมควรจาย- Loperamide
2. สมุนไพรใดใชรักษาอาการทองเสียได- เปลือกมังคุด
3. ยา 5 ตัวจะใชสถิติใดทดสอบ- anova
ตอไปเปนอื่นๆ ไมรูวาอยู กรณีไหนนะ
1. Thiethanolamine ทําหนาที่ใดในตํารับ
2. Zeta Potential ขอใดถูกตอง
3. Rx
สาร X 0.5 ml E = 0.23, NaCl x ml E = 0.1, q.s water 100 ml, Mft ad 30 ml จงหาปริมาณ X
4. สารละลาย NaCl 0.45 % 500 ml จงหา meq
5. เทียบบัญญัติไตรยางค ความหนาแนน ยา
6. สารที่ทําใหเม็ดยาแข็ง
7. Theobroma oil สกัดมาจากสารธรรมชาติใด
8. ให ขอมูลใน ฟารมาโคเปยมา ใหสารมาเยอะแยะ ถามวาเปนปฏิกิริยาใด
9. จากขอ 8 จะใชเครื่องมือ Assay .ใดวิเคราะห
สรุปอีกที
1. ความรูเรื่องโรคก็มีบาง สวนใหญโจทยเจาะไปที่ ยา กลไกการออกฤทธิ์ ขอควรระวังผลขางเคียง
2. ขาวลือที่วา สาย Science จะเยอะขึ้นไมเปนความจริง สายไซนก็มีพอสมควรแตนอยเมื่อเทียบกับสาย Care
3. สมุนไพร ทองสาธารณสุขมูลฐานพอ ทําไดเลย
4. Law ประเภทยา เอาใหไดเลย มันไมยาก มีมาเยอะอยู
5. Economics ออก 2 ขอ Epidermiology ออก 1 Research 1 ขอ เพราะฉะนั้นก็อยาลืมวิชาพวกนี้ละกัน
6. medchem – assay ถาคนไหนไมไดเลยแบบพี่ไมตองไปเสียเวลาอาน มันยากหรืออานเฉพาะ เรื่องเดนๆพอ

MCQ 1/2550
By POOK & MAI

Rx 17 SU
Case 1 PU
1. กลไกของ cisapride คืออะไร
Case 2 vaccine
1. vac. เชื้อเปนคือ....... (BCG)
2. คนที่หามไมใหรบั vac.
3. คนที่รับ vac. ได
4. เด็กเคยฉีด DTP แลวไขขึ้น (ประมาณ 40 องศามั้ง) แลวก็ชักดวย แผนการให vac. ครั้งตอไปคือ
5. pt. โดนหมากัดแตเคยฉีด rabies vac. ครบแลว จะตองใหการรักษาอยางไร
อันนี้ choice จะเปนขอตอเนื่อง เชน
ก. ลางแผล + betadine
ข. ขอ ก + ฉีด tetanus
ค. ขอ ข + ฉีด rabies
6. เทคนิคที่ใชในการผลิต vac. คือ
Case 3 Migraine
รูสึกวาผูปวยจะมาดวยอาการ ปวดหัวขางเดียว สูแสงจาไมไดนะ
1. ผูปวยเปนอะไร (ตองรูนะวา case นี้ with or without aura)
หลังๆจะมีรายละเอียด Case เพิ่มขึ้น นาจะบอกวา pt. มีอาการคลื่นไส อาเจียน หมอให
metoclopramide + Ibuprofen
2. หมอให metoclopramide เพื่ออะไร
3. ยาที่ใชปองกันการเกิดโรคนี้คืออะไร
Case 4 Cystitis
Pt. มาดวยอาการ ไมมีไข ปสสาวะไมออก ปสสาวะไมสุด ปวดทองนอย ไมแนใจวาปสสาวะแสบดวยปาว
1. จายยาอะไร กินยังงัย กินกี่วัน
2. pt. เปนอะไร
Pt. กลับมาเปนอีก หลังจากอาการหายไปแลว ประมาณ 1 เดือน แตคราวนี้มีไขต่ําๆดวย
3. จายยาอะไร กินยังงัย กินกี่วัน
4. คําแนะนําที่จะใหกบั pt. คือ
5. การควบคุมคุณภาพของ capsule ตองดูอะไรบาง

Case 5 Cancer
Pt. ไดรับยาสูตร CHOP บอก regimen ที่ใชมา, นน.ตัว pt. รวมๆก็ถามเกี่ยวกับปริมาณยาที่ใช ก็คํานวณงายๆ แลวก็ถาม
s/e ของยา แตไมมีกลไกยาแนๆ
Case 6 renal
Pt. ทองเสียมั้ง มีคาlab มาให (บอกคาปกติมาดวย ยกเวนคาปกติของ urine)
1. เปนโรคอะไร (เขาอยากรูวาเราจําขอแตกตางของ prerenal, intrinsic ไดปาว เชน BUN/Scr >20:1 เปน
อะไร)
2. อานคา lab แลวดูวามีโอกาสเปนอะไรไดบาง เชน hypokalemia , azotemia
3. ถามวาปสสาวะมีปริมาณเปนงัย (poly / oligo / normal/ anuria/….) ขอนี้เขาอยากรูวาเราจําคาปกติของ
urine ไดปาว
Case 7 Bacterial conjunctivitis
1. คํานวณ isotonic ตองเติมเกลือเทาไหร
2. คํานวณ isotonic ดูวาเปน hypo / hyper / isotonic แลวเกิดผลอยางไรกับ RBC
Case 8 Acne case นี้ออกทุกปเลยนะ

Case 9 Asthma
Case 10 Allergic rhinitis
Case 11 DM ออก 2 วันเลย จําไดวาตอนดูขอสอบเกาก็เปนแบบนี้
Case 12 Ishemic heart disease
Case 13 Hyperlipidemia (ปจจัยเสี่ยงของโรคนี้)
Case 14 NSAIDs
Case 15 ยาคุม + HRT
ขอสอบใบประกอบ 1/2550 (วันที่ 2)

Case 1 ริดสีดวง
1. ถามวาสูตรยาขอใดไมใชรักษาโรคนี้ แตละ choice ก็จะเปนสวนประกอบของยาแตละตัวที่ขายอยู
2. ใชสารอะไรในการแชกน KMnO4
3. ปจจัยเสี่ยงของ pt. รายนี้ (พิจารณาจาก case)
4. คํานวณ DV
5. ขอนี้เปนขอสอบเกา Pt. ตองการทราบความคิดเห็นของเภสัชกรเกี่ยวกับยาแผนโบราณที่ใชรักษาโรคนี้ ปกด.
เพชรสังฆาต อัคคีทวาร โกฏกักกรา โกฏน้ําเตา กินครั้งละ 15 เม็ด วันละ 3 ครั้ง กอนอาหาร ขอใดถูก
เกี่ยวกับยาดังกลาว
ก. ฤทธิ์ทาง P’co คือ ชวยระบายและลดการอักเสบ
ข. ขนาดยาที่ใชสูงเกินไป อาจเกิดตับอักเสบได
ค. เปนยาลูกกลอนไมสามารถดูดซึมไดทาง GI
ง. ยาแผนโบราณสูตรผสมใหผลการรักษาที่ดีกวาสูตรเดี่ยว
จ. สนง.สาธารณสุขมูลฐาน ไมแนะนําใหใชสมุนไพรรักษาอาการริดสีดวงทวาร
6. นี่ก็ขอสอบเกา รายโจทยประมาณ 2 บรรทัด แลวถามวา อุบัติการณ มีความหมายวาอยางไร

Case 2 Hypothyroid
รูสึกวาจะมีคา Lab มาใหนะ ดูแลวจะพบวาคา FT4 มีคาต่ํา TSH มีคาสูง
1. เปนโรคอะไร
2. ถาเปนมากๆ / ไมรักษาจะเปนอะไร (Myxo……)
3. โรคนี้เกี่ยวของกับ / เกิดจากอะไร (Hashimoto….)
4. drug of choice (levothyroxine)
5. สูตรโครงสรางของสารที่จับกับ receptor ไดดีที่สุด (I ตองอยูที่ตําแหนงไหนบาง, กรดอะมิโนตองอยูในรูป D
หรือ L หรือ DL form)
6. สารที่ออกฤทธิ์ไดดที ี่สุด (ชื่อเต็มของ T3 ดูดวยนะวา 3’ หรือ 5’ หรือ.......)
7. ถามวาขอใดถูก (รูสึกวา choice จะเกี่ยวกับ therapy นะ เชน ติดตามการรักษาจากระดับ TSH หลังใหยา
4-6 อาทิตย และปรับขนาดยา)
Case 3 Glaucoma
Pt. มีอาการตามัว ปวดตามาก สูแสงไมได ไมมีโรคประจําตัว
1. pt.เปนอะไร
2. คําแนะนําที่จะใหกับ pt. เชน เกิดจากอะไร , ใชยาใดไดบาง
3. ถามวาจะจายยาใด / ถามกลไกยา ( ไมแนใจอะ)
4. ยาที่ไมมีขอหามใชใน pt.รายนี้
5. sterile ยาตาดวยวิธีใด
6. ยาตาที่เปนยาสามัญประจําบานคือ...........
7. ใหคาการละลาย, pKa ของ atropine, atropine sulfate มาถามวาขอใดถูก (อันนี้ก็ดูจากขอมูลที่เขาใหมา แต
ตองรูวา pH ตองมากกวา / นอยกวา pKa สารจึงจะแตกตัว)
Case 4 Depression
โจทยบอกมาเลยวาเปนอะไร หมอจายยาอะไรบาง (รูสึกจะจาย 3-4 ตัว) กินยังงัย เทาที่จําไดก็มี fluoxetine กินกอนนอน /
ตอนเย็นนี่แหละ แลวก็ amitrip. หลังจากนั้น pt. ก็กลับมาบอกวานอนไมหลับ
1. ยาที่นาจะทําใหเกิดปญหาคืออะไร
2. จะแกไขอยางไร (ใหเราปลี่ยนวิธีการกินยานะ)
3. กลไกของ SSRIs คือ..............
4. ถามเกี่ยวกับกฎหมายประมาณวา ยานี้จายไดไหม ถาไมไดเพราะอะไร ตองมีใบสั่งแพทยไหม (ขอนี้มี
fluoxetine ดวย ออกทั้ง MCQ & OSPE เลย)
Case 5 Toxicology
บอกอาการของ Pt.มา แตไมแนใจวาบอกมาเลยปาววาเปนพิษของ para.
1. มีกราฟมาให ถามวาพิษที่เกิดอยูชวงไหน
2. Antidote คือ
3. func. Group ที่ออกฤทธิ์ของ antidote
4. ใหสูตรยามาถามวา เปนยารูปแบบไหน (ตอบ effervescent อะ)
5. Dead mixture คือ

Case 6 DM + hyperlipidemia
1. pt.เปนทั้ง 2 โรคตองจายยาลดไขมัน กับยาเบาหวานตัวไหน
2. ทําไม NPH ถึงเปน intermediate
3. pt. ตองระมัดระวังสมุนไพรตัวใด (คิดวาตองระวังสมุนไพรที่ลดระดับน้ําตาลในเลือดนะ)
Case 7 HIV + TB
บอกอาการมาเกือบครึ่งหนา แตพอสรุปไดวาPt. มีอาการลิ้นเปนฝา และเปนเอดส
1. Opportunistic infection จากเชื้อ
2. ภูมิคุมกันตอนแรกที่ติดเชื้อเอดสเปนงัย เชน CD4/ CD8 ที่มีคาสูงขึ้น????
3. ยาตัวไหนที่มีผลตอ metabolic (กลุม PIs) อยาลืมนะวา abacarvir อยู NRTIs
Case 8 ผื่นแพ
1. เภสัชกรตองจาย Calamine lotion แตเมื่อหยิบยาจากชั้นพบวายาเปนกอนแข็งอยูดานลาง ดานบนเปน
ของเหลวคอนขางใส เขยาเทาไหรก็ไมกระจายออกมา ปรากฏการณนี้เรียกวา........
2. ปรากฏการณขางตนมีสาเหตุมาจาก
ก. สัดสวนของผงยาตอน้ํากระสายยาไมเหมาะสม
ข. ใชผงยาที่เปนกอนหยาบไมละเอียดพอในการเตรียมยา
ค. Emulsifier ไมเหมาะสมหรือไมเพียงพอที่จะแขวนตะกอนได
ง. ไมไดใช flocculating ในตํารับ หรือใชผิดชนิด
จ. เก็บรักษาไมดี เชนเก็บไวในที่อากาศรอน
Case 9 กลาก / เกลื้อน
Case 10 Traveler diarrhea (เกิดจากเชื้ออะไรมากสุด, จายยาอะไร)
Case 11 HRT
Case 12 HTN
Case 13 RA + OA
Case 14 Sinusitis
Case 15 URI
วันที่สองคอนของออกทางกฎหมายเยอะมากมาย ก็ดูประเภทของยามาไวละกันเพราะ OSPE ก็ใชไดนะ

MCQ 7 มีนาคม 2550

By…Phung
Case 1 ผูปวยเปน angina จะเจ็บหนาอกตอนออกกําลังกาย แพทยวินิจฉัยวาเปน stable angina
1. แพทยควรจายยาใหผูปวยอยางไร
1) แผนแปะ NNT 24 hrs. 2) Nitrate 2 เวลา เชา – เย็น 3) Nitrate 4 เวลา
4) Nitrate sublingual เมื่อมีอาการ 5) Nitrate + Sublingual เมื่อมีอาการ
2. ขอใดถูกตองในการกิน Nitrate
1) หยุด Nitrate เมื่อปวดหัว 2) หากปวดหัวใหกินตอ และ add para เสริม
3) เคี้ยว Subling ใหละเอียดกอนกลืน 4) ถาใหออกฤทธิ์เร็ว เคี้ยว IS mononitrate ใหละเอียดกอนกลืน
3. กลไกของ Nitrate
1) ลด preload และ ลด afterload เพื่อใหหัวใจทํางานดีขึ้น 2) ลด preload & ลด afterload เพื่อใหหัวใจทํางาน.... 4.
มาขอซื้อยาใหเพื่อนที่เปนเหมือนกันที่รานยาของเรา
- ไมจายนะตองใหไปหาหมอ
5. ยา Sublingual (Nitrate) เปนยาประเภทใด จายไดอะปาว
- เปนยาอันตราย จายไดโดยเภสัชกรครับ
6. ขอใดผิด
- หัก Isosorbide mononitrate SR กิน
7. ถาผูปวยตองผาตัดเปลี่ยนหัวใจ แตไมมีเงินจะแนะนําอยางไร ผูปวยมีบัตรทองนะ
- บอกใหไปโรงพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนไว แลวไปเอาใบสงตัวไปรักษาที่โรงพยาบาลใหญ ๆ ที่สามารถผาให
เสียเฉพาะคาธรรมเนียม
Case 2 ผูหญิงคนหนึ่งไดรับยาเยอะมาก ๆ เกี่ยวกับสิว ทั้ง Isotretinoin (Roacc) , Benzoy peroxide ทา, Doxycyclin กิน
, Clinda ทา , Erythro cream , Ratin A
1. Erythro cream ขอใดผิด
1) เปน emulsion 2) มีทั้งชอบน้ํา & ชอบน้ํามัน 3) เหนอะหนะ ลางออกยาก
2. Doxycycline ออกฤทธิ์อยางไร
- จับกับ 30 S.
3. ถาผูปวยเคยแพ Spiramycin มีโอกาสแพยาตัวใด – Erythro cream
4. ถาเอาใบสั่งมาซื้อที่รานขายยาจะเปนอยางไร – ไดยาไมครบ เนื่องจากมียาควบคุมพิเศษ (Isotretinoin)
5. ถาไมมี Doxy จะจายอะไรใหแทนดี
1. Clinda
6. คนขางบานอายุ 56 ป มี Mens เปน ๆ หาย ๆ มา 3 ป ชองคลอดแหง จายอะไรดีที่สุด
1) HRT แบบกิน 2) estrogen ทาชองคลอด

Case 3 เกี่ยวกับยาคุม
1) estrogen & progesterone ทําใหมดลูกไมเหมาะกับการฝงตัว 2) estrogen ทําใหมูกปากมดลูกขน อสุจิผานยาก
2. ไดยาคุมไปใชแลวสิวขึ้น เจ็บหนาอก กลับมาหาใหม จายอะไรดี ผูปวยไมมีโรค แตมีประวัติคนในครอบครัวเปนมะ
เร็วเตานม
1) ใหไปคุมกําเนิดดวยวิธีอื่น 2) EE 35 mcg + Cyproterone acetate 2 mg.
3. Progestin ตัวไหนใชรักษาสิว : Cyproterone acetate กับ Drospirenone
4. Progestin ที่เปนอนุพันธของ Spirolactone : drospirenone.
5. Phytoestrogens มีในไหน
1) กวาวเครือแดง + ถั่วเหลือง 2) กวาวเครือแดง + กวาวเครือขาว + ถั่วเหลือง 3) กวาวเครือแดง + แครอท
4) กวาวเครือขาว + ถั่วเหลือง
6. ยาคุมเปนยาประเภทใด : ยาอันตราย จายโดยเภสัชกร
Case 4 หญิงฉี่กระปริดกระปรอย อั้นฉี่บอย
1. เปนโรคอะไร : Cystitis
2. เกิดจากเชื้อ : E-coli
3. จะจายยาอันไหน
1) TMP / Sulfamethoxazole 80/400 2 x 2 …..days. 2)TMP / Sulfamethoxazole 160/400 1 x 2 3 days.
3) TMP / Sulfamethoxazole 160/400 1 x 2 3 days.
4. หลัง 1 เดือน กลับมาหาใหมดวยอาการเดิมควรให : Norfloxacin 400 mg. 1 x 2 7 days.
Case 5 ผูปวยไดยา Enarapil & ยาเบาหวาน admit ดวยอาการทองเสีย ถายมา 5 ครั้ง หลังตรวจไดคา Lab Bun สูง.....
Urea 600 กวา ๆ / day
1. ผูปวยเปนอะไร
1) intrinsic renal failure 2) function renal failure
2. ผูปวยอยูในภาวะใด
1) anuria 2) Oliguria 3) non-oliguria
3. รักษาเบื้องตนอยางไร
1) Furosemide 2) Fluid repla cement 3) peritoneal dialysis
4. ใหคํานวณเกี่ยวกับ Calcium gluconate
Case 6 Vaccine
1. Vaccine ที่เด็กไทยทุกคนตองฉีด ยกเวนขอใด choice 1. MMR , 2. Hep B , 3…
MCQ 8 มี.ค. 50
ที่พอจะนึกออกนะ
1. ถามวาผูปวย AIDS ระยะเริ่มตนจะเปนอยางไร ≈ วา CD4 , CD8 , T-helper อะไรเพิ่ม - ลด
2. ถามสูตร GPO vir วาประกอบดวยอะไรบาง ----- อยาลืมดูชื่อเต็มดวยนะ
3. ยาตัวไหนที่ S/E

ขอสอบ MCQ แบบไมเรียงเปน case

1. การทําเจลที่ใชคารโบพอลเปนสารกอเจล ควรใชสารเพิ่มความหนืดตัวใด
ตอบ Triethanolamine
2. case DM type II ผูปวยอวน (คํานวณ BMI เอง) และเปนโรคไต (คํานวณ CrCl เอง) ควรใชยาตัวใด
ตอบ Metformin กับ Rosiglitazone
3. Case thyroid ผูปวย TSH สูง T3 , T4 ต่ํา ถามวาถาปลอยระดับ Thyroid เปนแบบนี้จะมีความเสี่ยงตอโรคใด
ตอบ Myxedemqa storm
4. สมุนไพรขี้เหล็ก เลิกใชเพราะ เกิดพิษขอใด
ตอบ Hepatotoxic
5. ขอใดเปนโครงสรางของ Dexamethasone choice จะมีโครงสรางมาใหก็เลือกตัวที่มันมีโครงสราง
Steroid (มันมีตวั เดียวใน choice)
6. ใหโครงสรางของ enalapril และ enalaprilat มา แลวถาม
6.1 โครงสรางใดเปนโครงสรางที่ออกฤทธิ์ในรางกาย
6.2 enalapril ถูก met ดวย enzyme ใด
ตอบ cholinesterase
Choice มันมี 1) Amidase
2) Cholinestenese
3) Amidase และ Cholinesterase
อีก 2 choice มันไมนาจะเกี่ยวเลย เพราะมันมีแค COOH กับ CO NTT ที่นาจะถูกตัดได
ถาถูก 6.2) ก็จะถูก 6.1 ดวย
7. ขอใดมี phytoestrogen
1) ถั่วเหลือง กวาวเครือแดง 2) กวาวเครือขาว กวาวเครือแดง
3) กวาวเครือขาว ถั่วเหลือง 4) กวาวเครือขาว กวาวเครือแดง ถั่วเหลือง
Choice 5 จําไมไดแตมันผิด
8. สมุนไพรใดชวยในการเจริญอาหาร
ตอบ บอระเพ็ด (choice อื่นจําไมได)
9. หองผลิตวัคซีน Class ใด
ตอบ เลือกเองระหวาง 100 กับ 10,000
10. บุคคลในขอใดหามฉีดวัคซีน
ตอบ อาน sheet วัคซีนดี ๆ
11. บุคคลในขอใดหามฉีดวัคซีนที่มีชีวิต
ตอบ อาน sheet วัคซีนดี ๆ
12. ถาจะตองฉีดวัคซีน DDT (คอตีบ ไอกรน บาดทะยัก) และหยอด OPV แตเด็กมีไขตองทําอยางไร
ตอบ ฉีด DT ไดเลย แต P ตองรอใหหายไขกอน สวน OPV หยอดไดเลย
13. Case HIV ถามวาขอใดเปนเชื้อที่ทําใหเกิด OI ในผูปวย HIV
ตอบ Candida albicans
ใน case OI ที่เปนคือ TB แตคําถามมันไมเกี่ยวกับ Case มีคนตอบ Mycoplasma avium เยอะเหมือนกัน
14. GPO VIR ประกอบดวยยาอะไรบาง
ตอบ Stavudine (d4T) , Lamivudine (3 Tc) , Nevirapine (NVP)
15. case DM สมุนไพรใดมีผลตอระดับน้ําตาลในเลือด

ตอบ มะระขี้นก
16. ใหโครงสราง Ritronavir มา มี N H เยอะมาก ถามวาขอใดผิด
ตอบ ที่มันมีละลายน้ํานอย
17. คาการละลาย 4 : 1 หมายถึงอะไร
ตอบ ยา 4 g ละลายไดหมดในน้ํา 1 ml
ตัวหลอกเปน 4 g ละลายในน้ํา 1 g อะไรประมาณนี้
18. ขอใดถูกเกี่ยวกับยากลุมควิโนโลน
ตอบ ยากลุมควิโนโลน จับกับ ion 2+ , 3+ แลวทําใหยาถูกดูดซึมไดนอยลง (ประมาณนี้)
19. ยาตามขอใดเปนยาสามัญประจําบาน
ตอบ Sulfacetamide Na eye drop
20. กลไกการออกฤทธิ์ของ Cisapride (Prokinetic)
คําตอบยาวมากแตตอบวา เกี่ยวกับ A.ch ( block 5-HT2 receptor จริงแตในคําตอบยังไมพูดถึง receptor
และกลไกของกลุม Prokinetic มันเกี่ยวกับ A.ch)
21. การควบคุมคุณภาพ Capsale มีอะไรบาง
จํา choice ไมได หาเอาเอง
22. คํานวณการปรับ isotonicity ออก 2 ขอ ทั้งแบบที่เติม 0.9% NaCl จน Solution เปน isotonicity และ แบบที่เติมน้ํากี่
cc เพื่อใหได Solution เปน isotoricity
23. คํานวณหาจํานวน capsule ที่จะตองนํามาทําเปน Solution (จําไดวา ตอบ capsule)
24. คํานวณ A= ahc (เรื่อง UV-spectro) หา % label amount (ตอบ 90%)
25. คํานวณปริมาณยาตอ 1 ชอนชา ของ Amoxy dose เทาไหร
26. คํานวณการแทนที่ยาพื้น หาปริมาณยาพื้นที่ตองเติมลงไปในยาเหน็บ
ระวังอยาจําสับสนกับการคํานวณ isotonicity
27. NSAIDS มีผลตอเสนเลือดใดในไต
ตอบ efferent arteriole
28. สิ่งใดเปนตัวที่ทําให NPH ออกฤทธิ์ยาวนานขึ้น
ตอบ protamice
29. Case ยาคุม กินยาคุมที่มี EE (ปริมาณเทา dian-35) + Levonorgestrel แลวอวน และมีสิว จะแกไขอยางไร
เพื่อน ๆ มันตอบกันวา เปลี่ยนเปน EE dose เทาเดิม + cyproterne acetate
แตบางคนก็ตอบ ลด dose EE ลง + Levonorgestrel เพิ่มขึ้น
30. เภสัชกรจายยา cytotec (mesoprostol) ในรานยาผิดจรรยาบรรณขอใด
ตอบตางกัน หาคําตอบเองละกัน
31. Case para overdose มีกราฟใหหาชวง status ของผูปวยขอหนึ่ง
อีกขอถามวา สารพิษที่เปนอันตรายตอตับเกิดจากกระบวนการใด = glucuronidation
32. Case UTI เปนแบบ Lower UIT จายยา กี่วัน (3 วัน) หายแลวกลับมาอีกครั้งดวยอาการไขออน ๆ ผูชายคนนี้เปน
อะไร Choice ก็ประมาณวา 1) uncomplicated lower-UTL , 2) complicated Lower UTI , 3) uncomplicated
upper UTI , 4) complicated upper UTI จํา choice 5) ไมไดแลว
ขอตอไปก็ถามวาจะจายยาอะไร choice จะเปนชื่อยา dose (ถูกตอง) และวันตาง ๆ กัน 3วัน, 5 วัน , 7 วัน

Case ที่ออก
AIDS UTI
DM type I Hemorrhoid
DM type II มี Hypertension ปน โรคผิวหนัง : เกลื้อน
Open angle glaucoma common migraine
Thyroid : Hypothyroidism สิว
Vaccine : case เปนคนถูกหมากัด (Rabies)
ยาคุม และ HRT
Paracetamol overdose
33. Case Hemorrhoid
1.1 จะรักษาโดยการนั่งแชน้ําที่ผสมดวยสารใด
ตอบ KMnO4
1.2 ขอใดไมใชสูตรยาเหน็บรักษาริดสีดวงทวาร
มันมี choice ที่ประกอบดวย ยาชา/พวก flavonoid ทั้งนั้นแหละ แตมีขอหนึ่งมันมีพวกเผ็ดรอน เชน capsicin เลย
ตอบขอนี้เลย
34. Case HRT ผูปวยหญิงในชวง menopause นี่แหละมาดวยอาการชองคลอดแหงจะรักษาอาการผูปวยนี้อยางไร
ตอบ ใหฮอรโมนแบบเฉพาะที่
MCQ 1/2551
กรณีศึกษา: ผป.หญิงอายุ 45 ป มีประวัติเปนแผลในกระเพาะอาหาร มีอาการของ Rheumatoid Arthritis ไดรบั การวินิจฉัย

วาเปน RA การรักษาที่ควรไดรับคือ......
1. NSAIDs ตัวใดที่ผป. ควรไดรับ? [Celecoxib]
2. ยาที่เปน Enteric coated มีการออกฤทธอยางไร
a) แตกตัวในสภาวะเปนกรด ไมแตกตัวในสภาวะเปนดาง
b) แตกตัวในสภาวะกรดกลาง ไมแตกตัวในสภาวะเปนดาง
c) ไมแตกตัวในสภาวะเปนกรด แตกตัวในสภาวะเปนดาง
d) ไมแตกตัวในสภาวะเปนกรด กลางและดาง
e) แตกตัวในสภาวะเปนกรด และดาง
3. อาการไมพึงประสงคชนิดใดไมใชจากกการไดรบั Gold
a) Bone marrow suppression
b) Proteinuria
c) Stomatitis
d) เหงือกโต
e) เปนพิษตอไต

• เพราะเหตุใด Cetirizine จึงไมทําใหงวงนอน

a) เนื่องจากไมผาน BBB เขาสูสมอง
b) จําเพาะตอ H1 Receptor จึงไมมีฤทธิ์ทําใหงวง
c) ออกฤทธิ์ที่เฉพาะทางเดินหายใจ
d) ............................................................
• Dextromethrophan D-form ที่เปนอนุพันธของ..................ทําไมจึงนิยมทําเปนรูปเกลือ Hydrobromide

a) เพิ่มคาการละลาย
b) เพื่อใหเกิดเปนสารประกอบเชิงซอน
c) เพื่อใหคงตัวในสารละลาย
d) ลดการเกิด Isomerization
e) ...........................................................
• ผูที่กิน มังสาวิรัติ เปนประจําจะขาด Vitamin ใด [B12}
• Calcium ใน form ไหน ให Calcium มากที่สุด [Ca carbonate]
• ยาใดทําใหเกิดฝา
• กลไกการออกฤทธิ์ของ Ergotamine (choice ยาวมากจําไมได จําไดแตมี 5 ขอ....ลองอานดูละกันนะ)
• โครงสรางของ Ergotamine กับ Ergorine คุณสมบัติตางกันอยางไร (ขอนี้ใหสูตรโครงสรางของทั้งสองตัวนั้นมา แลว

ถามวาที่มันตางกันนะ มันทําใหมีคุณสมบัติตางกันอยางไร......จําโครงสรางไมไดคะ)
• จงคํานวณ Odd Ratio (ใหเปนตารางมาเลยพี่นอง ใครคํานวณเปนสบายมาก)
• SE ของ Phenytoin ขอใดที่สัมพันธกับระดับยาในเลือด

a) Gingival hyperplasia
b) Hepatitis
c) Rash
d) Ataxia
e) Hyponatremia
• ยากันชักตัวใดมีผลเพิ่มระดับยาตัวอื่น ใองจากใชเอนไซมตัวเดียวกัน
a) Phenytoin
b) Valproate
c) Phenobabital
d) Carbamazepine
e) Gabapentin

• ขอใดคือผลขางเคียงที่สําคัญของ Haloperidol
a) งวงนอน
b) คอแหง ปากแหง
c) Extrapyramidal reactions
d) Postural hypotension
e) คลื่นไส อาเจียน
• ทําไมตองจาย Benhexol (สงสัยจายรวมกับ Halo นะ)

a) ชวยรักษาโรคจิตใหดีขึ้น
b) ชวยลดอาการขางเคียงจากยา คือ ปากแหง คอแหง
c) ชวยลดอาการ Extrapyramidal
d) ชวยลดอาการ Postural hypotension
e) ชวยลดระยะเวลาการรักษาใหส้ันลง
• กรณีศึกษา: ผป.มีอาการเปน cystitis ธรรมดาๆๆ.

1. เรียกวาเปนอาการของโรคอะไร [Uncomplicate cystitis]
2. เกิดจากเชื้อใด [E. coli]
• สูตร GPO-vir ประกอบดวยอะไรบาง [d4T + 3TC + NVP]
• Saquinavir 200 mg สามารถซื้อไดจากที่ไหนบาง

a) คลินิก รานยา โรงพยาบาล
b) รานยา โรงพยาบาล
c) คลินิก โรงพยาบาล
d) โรงพยาบาล
e) – (คนพิมพไมเขาใจเหมือนกันวาไมมีที่ไหนซื้อไดเลย หรือจําไมได)
• ผูปวยรายนี้มีอาการแผลในปาก ขอใดไมใชการรักษาอาการขางตน
a) Cotrimazole
b) Nystatin
c) Metronidazole
d) Ciprofloxacin
e) Ketoconazole
• การละลายของยา_______________________ที่มี Propyline glycol, Sorbitol, Tween 80,

...........................................จัดวาเปนสารละลายแบบใด
a) Cosolvent
b) Complexation

• จาก Sedimentation date ตํารับยา A, B ที่เภสัชเตรียม ขอใดถูกตอง

Day Drug A Drug B
1 98 ± 0.1 98 ± 0.1
15 84 ± 1.1 95 ± 0.2
30 80 ± 0.2 92 ± 0.1
a) ไมควรนํายา A และ B ที่ขายตามทองตลาดมาเตรียมเปนยาน้ํา

b) ตํารับ A คงตัวกวาตํารับ B
c) ยา A เมื่อเวลาผานไป 15 วัน ยา A ยังสามารถใชไดอยู โดย % ตองอยูในมาตรฐาน
d) ยา B สามารถเก็บไดมากกวา 30 วัน โดย % ตัวยายังอยูในมาตรฐาน
• โอกาสการเกิด ADR ของยา Norfloxacin 1% หมายความวาอยางไร

c) Incidence
d) Prevalence
e) Mortality rate
f) Morbidity rate
g) Incidence + Morbidity rate
• ขอใดผิด
In
1/T (K)
a) เปนอาริเนียส อีเควชั่น
b) ใชคํานวณอายุของยา
c) ใชทํานายการคงตัวของยาเมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนแปลง
d) อุณหภูมิหนวยเปน องศาเซลเซียส
e) เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น คาคงที่ของการสลายตัวของยาจะเพิ่มขึ้น

• Dissolution
1 2 3 4 5 6
S1 65 44 66 65 70 67
S2 65 44 66 65 70 67
S3 65 70 65 65 70 67
65 65 64 66 65 64
คาเฉลี่ย 12 tabs = 62.5
คาเฉลี่ย 24 tabs = 65
ตามมาตรฐาน USP 27
Q = 60%
S1 ตอง Q + 5% ทุกเม็ด
S2 12 tabs (S1 + S2) ตองมี Q นองกวา Q – 15 ไมเกิน 2 tabs
S3 24 tabs ตอง..................................................................................
ขอใดถูก? ( ดูตาม USP ที่ใหมาเลยคา)
a) ไมผาน S1
b) ผาน S1
c) ผาน S2
d) ผาน S3
e) ขอมูลไมเพียงพอ
Case SLE
1. ในฐานะที่ทานเปนเภสัชกร ทานมีขอแนะนําคนไขในการลดหรือปองกันผื่นแดงบนใบหนา
1. หลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดด
2. ใชครีมกันแดด SPF 30 ขึ้นไป
3. หยุดใชเครื่องสําอางค
4. 1 และ 2 5. 2 และ 3
2.ในฐานะที่เปนเภสัชกร หากคนไขมีอาการนอนไมหลับ ทานจะแนะนําอยางไร
1.ใช sedative antihistamine 2.ใช TCA
3.(เพื่อนลืม) 4.ใช antihypnotic
5.ไมจายยาแนะนําใหไปพบแพทย
3. สมุนไพรใดที่ชวยใหนอนหลับ
1. มะขามแขก 2. ฟาทะลายโจร 3. ชุมเห็ดเทศ
4. ขี้เหล็ก 5. สะเดา
4..ตามกฎหมายไทยในปจจุบันยากลุมใดที่ตองใชใบสั่งแพทยในการจายยา (เพื่อนฝากพิมพอีกเชนเคย)
1.antipsychotic drugs 2.hypnotic drugs กลุม BZD
3.antidepressant กลุม SSRI 4.Melatonin receptor agonist
5.ถูกทุกขอ

Case TB
1. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการรักษาวัณโรค
1.การตรวจเสมหะเปนวิธีที่งาย ประหยัด แตไมเฉพาะเจาะจง
2.ผุที่ควบคุมเบาหวานไมดีเปนสาเหตุทําใหเกิดความชุกของวัณโรคมากขึ้น
3.ผุที่ใชยากดภูมินานๆจะมีสิทธิติดเชื้อวัณโรคไดงาย
4.หลักการรักษาวัณโรคคือปองกันไมใหติดตอไปสุคนอื่น+ลองทดสอบประสิทธิภาพยาโดยใชเวลาสั้น
5.การรักษาวัณโรคคือใชยาขนาดสูงสุด+ใชเวลานานๆ
2.ถานางเกวลิน ไดรับยาดังกลาวจากขอขางตน และเปนผูปวยไตวาย ยาที่ไดรับในขอใด ไมตองปรับขนาดยา
1.Isoniazid, Rifampicin, Pyrazinamide
2.Rifampicin, Pyrazinamide, Streptomycin
3.Isoniazid, Pyrazinamide, Ethambutol
4.Rifampicin, Ethambutol, Streptomycin
5.Isoniazid, Streptomycin, Ethambutol
3..ยารักษาวัณโรคในหญิงทองและใหนมบุตร ผูหญิงกินยาคุมกําเนิด ขอใดไมถูกตอง
1.ผูหญิงทองให PZA ได
2.ถากิน cat 1 ใหเลือกยาคุมที่มีเอสโทรเจนต่ํา
3.หญิงใหนมบุตรกินยารักษาวัณโรคไดทุกชนิด
4.หญิงทองคิดขนาดยาตามน้ําหนักกอนทองและใหวิตามินบี 6 รวมดวย
5.หญิงทองไมใช streptomycin
Case contraceptive
1. ขอตอไปนี้ ขอใดไมตองนํามาพิจารณาในการตัดสินใจใช ฮอรโมนคุมกําเนิด
1. สูบบุหรี่ 2. เบาหวาน 3.ภูมิแพ 4.ไมเกรน
5.เคยผาตัดcyst ที่เตานม
Case RA
Case นางกวิตา อายุ 58 ป ปวดขอเขาซายจากขอเสื่อม กิน Diclofenac 25 mg 1x3
1. นางกวิตาควรปฏิบัติอยางไร เพื่อลดการเกิดขอเขาเสื่อม
1.) ลดการกินเครื่องในสัตว 2.) ลดการกินผลไมรสเปรี้ยว
3.) ลดการกินผักดิบ 4.) กินผักใบเขียวใหมากขึ้น
5.) กินนมและผลิตภัณฑจากนมใหมากขึ้น
2.ขอใดกลาวไมถูกตอง
1.โรค RA จะมีอาการปวดบวมแบบ symmetry inflammation
2.โรค OA มักเกิดกับขอใหญ เชนขอเขา
3.การตรวจโรคเกาตจะตรวจผลึกที่บริเวณ joint fluid
4.ยา colchicine สามารถใชไดในผูปวย RA
5.ผูปวย RA จะมีคา RA factor เพื่มขึ้น
3) ขอใดกลาวถูกตองเกี่ยวกับขอระวังในการใช Diclofenac
1. ระวังการใชในผูปวย peptic ulcer เนื่องจากอาจทําใหมีเลือดออกในกระเพาะมากขึ้น
2. หามใชในผูปวยที่กําลังตั้งครรภ
3. หามใชในผูปวยโรคไตที่มี Crcl < 30 ml/min

4. หามใชในคนที่เปนโรคหัวใจ เนื่องจากเพิ่มการตายจาก MI
5. ทุกขอเปนขอควรระวัง
4. ถาไมจาย Prednisolone จาย antimaralial แทน เพราะอะไร
ก. autoantibody
ข. immunosuppressive ค. antiinfect
ง. ลดปวด ลดผื่นแดง จ. ไมมีขอถูก
5.จากตารางการละลายขางตนทานจะแนะนําผูปวยอยางไร
1. หามรับประทานพรอมนม
2.(เพื่อนลืม)
3.หามทํางานที่เกี่ยวกับเครื่องจักร (ประมาณวาทําใหงวงซึมมั้ง)
4.หามรับประทานพรอมยาลดกรด
5.รับประทานน้ําตามมากๆ
Case IBS
นายสมัคร อายุ 28 ป มาดวยอาการปวดทอง ไมสบายทอง ทองอืด ถายที่ผิดปกติ
1. ไมควรสั่งจายยาใดใหกับผูปวยรายนี้
1. Lactulose 2. Psyllium 3. Tegaserod
4. Cisapride 5. Lipochol
2. ขอใดไมใชคาํ แนะนําสําหรับผูปวยโรคลําไสแปรปรวน
ก. หลีกเลี่ยงการดื่มคาเฟอีน ข. หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอลล
ค. หลีกเลี่ยงการรับประทานไยอาหาร
ง. เรียนรูวิธีการจัดการกับความเครียด
ง. ออกกําลังกายสมําเสมอ
3. case ผูปวยชาย เปน IBS เราจํารายละเอียดไมไดอะ ประมาณวา ทองอืด ระบบขับถายไมปกติ
ถามวาอาหารใดไมใชสิ่งตองหาม(ถามกวนทีนมาก แทนที่จะถามวาอาหารใดควรทาน)
1.Fructose 2.Sorbitol
3.Isphasigula(ไมแนใจสะกดถูกปาว) 4.นม
5.Gluten
Case DM
1. ผูปวยหนัก 70 kg. Vd ของ metformin = 0.1 L/kg., T1/2 = 6 hrs. หา การขจัดยาออกจากรางกายทั้งหมดสําหรับ
metformin (total body clearance)
1. 1 ml/min 2. 13 ml/min
3. 26 ml/min 4. 80 ml/min 5. 100 ml/min
2. Glyburide มีผลการรักษาเทียบเทา Tolbutamide แตใชขนาดต่ํากวา 100 เทา
1. Glyburide มี efficacy ดีกวา Tolbutamide
2. Glyburide มี efficacy นอยกวา Tolbutamide
3. Glyburide มี potency ดีกวา Tolbutamide
4. Glyburide มี potency เทากับ Tolbutamide
5. สรุปไมได

3. recombinant insulin ตางกับ animal insulin อยางไร

1. animal insulin จะแพงายกวา
2. recombinant insulin ออกฤทธิ์นานกวา animal insulin
3. recombinant insulin แรงกวา animal insulin
4. recombinant insulin ตนทุนต่ํากวา animal insulin
5. ถูกทุกขอ
4.เภสัชกรควรแนะนําการบริหารยา insulin แบบฉีดอยางไร
1.สามารถฉีด IV ใตทองแขนเพื่อใหออกฤทธิ์ดีขึ้น
2.เขยาแรงๆ เพื่อใหยากระจายดี
3.เก็บในตูเย็น เพื่อกันการสลายตัว
4.เก็บในที่เย็นพนแสงเพื่อลดการสลายตัว
5. เพื่อนคงลืม
5. Insulin มีหลายบริษทั ถาทานเปนเภสัชกรทานจะเลือกจากมาตรฐานใด
ก. ที่มาของ Insulin ข. ราคา ค. ประสิทธิภาพการรักษา
ง. เปรียบเทียบราคากับประสิทธิภาพการรักษา
จ. มาตรฐานโรงงาน
6. ขอใดไมใชหนาที่ของเภสัชกรที่ปฏิบัติการในสถานที่ผลิตยาแผนปจจุบัน
ก. ขายยาตามที่กฎหมายกําหนด
ข. อยูที่สถานผลิตยาตลอดเวลาที่กําหนด
ค. ปฏิบัติเกี่ยวกับฉลากที่กฎหมายกําหนด
ง. ผลิตยาใหถูกตองตามตํารับยาที่ขึ้นทะเบียนไว
จ. ทุกขอเปนหนาที่ของเภสัชกรในการปฏิบัติการในสถานที่ผลิตยาแผนปจจุบัน
Case Malaria
นายสมชายพาเพื่อนชาวอเมริกามาพบเภสัชกรวา เพื่อนตองการเดินทางไปจังหวัดจันทรบุรี ตองการปรึกษาเกี่ยวกับโรค
มาลาเรีย
1. ขอใดไมใชเชื้อที่กอใหเกิดโรคมาลาเรีย
1. P. vivax 2. P. falcipalum 3. P. ovalae
4. P. malariae 5. P. Bergae
2. citronella oil spray solvent อะไร
1. purified water 2. acetone
3. ethyl alcohol 4.(เพื่อนคงลืม) 5.chloroform
3. การรักษาโรคมาลาเรีย แพทยบางทานใชยา tetracycline รวมกับ quinine สําหรับผูปวยที่ติดเชื้อมาลาเรียที่ดื้อตอยา
หลายชนิด (multi-drug resistance) สารเจือจาง (diluent) ในการตั้งสูตรตํารับยาแคปซูลชนิดแข็งของ tetracycline 250 mg
1. spray dried lactose 2. microcrystalline cellulose
3. tapioca starch 4. Dibasic calcium phosphate
5. mannitol
4. โรงงานผลิตยาแหงหนึ่งใชเครื่องบรรจุแคปซูลกึ่งอัตโนมัติ มีกําลังการผลิตต่ํา(ประมาณ 20000 แคปซูลตอวัน) และปรรจุ
ไดเฉพาะผงยาเทานั้น สูตรตํารับยาแคปซูลชนิดแข็งดังกลาว ควรมีคุณสมบัติที่สําคัญดังตอไปนี้ ยกเวน
1. ผงยามีการกระจายจนาดอนุภาคในชวงแคบ

2. ผงยามีคา Angle of repose ต่ํา

3. สารเจือจางมีความหนาแนนใกลเคียงตัวยาสําคัญ
4. ปริมาณของตัวยาและสารชวยรวมกัน ควรบรรจุ body ของเปลือก capsule ไดเต็มหรือเกือบเต็ม
5. สารชวยการไหลที่ใชมีคุณสมบัติเปน true lubricant มากกวา glidant
5. ตองการเปลี่ยน dosage form จาก cream ไปเปน gel ที่มีลักษณะสวยใส ควรใสสวนประกอบในขอใด (เดิมเคาทํา
cream ตะไครหอม)
1. stearic acid + triethanolamine
2. cabopol + triethanolamine
3. acacia + tragacanth
4. microcrystalline cellulose + tween 80
5. glyceryl monostearate + PEG 4000
6.ในฐานะที่ทานเปนเภสัชกร ทานจะแนะนําใหนางสาวจิตตราเลือกใชยาในขอใด เพื่อรักษาอาการผื่น แดง คัน ดังกลาว (...
กอนหนานี้ หญิงผูนี้ไดทาครีมตะไครไลยุงแลวเกิดผื่นแดง)
1. Antihistamine tablet
2. Calamine lotion
3. Corticosteriod cream
4. Diclofenac gel
5. Diazepam tablet
Case anxities
1. ขอใดไมใชในตัวทําละลายสําหรับ Diazepam injection
1. Water for injection 2. IPA 3. Ethanol
4. Propylene glycol 5. Olive oil
2. ถาผูปวยใหทานเลือกยาจาก 2 บริษัท โดยวิธีทางเศรษฐศาสตรเปรียบเทียบยา fluoxetine ทานจะเลือกใหยาตัวใด ?
1. ตนทุนการผลิต 120 บาท ประสิทธิภาพในการรักษา 70 %
Case Pharyngitis
เคส ชายมาซื้อยาอม เพราะกลืนน้ําลายไมลง
1.จายอะไร
1. strepsil เพราะ antiseptic รสหวาน รับประทานงาย คนไขตองการ
2. cepacol เพราะ antiseptic ลดอาการระคายเคือง
3. Mybacin เพราะ antiseptic ใชไดใน tolsilitis และ margin สูง
4. ไมจายยาอม เพราะไมรูวาคนไขเปนอะไร ซักถามเพิ่ม
5. ไมจายยาอมเพราะ margin นอย ซักถามเพิ่ม เพื่อจายยาที่ถูกตอง

2.ผูปวยบอกวาแพยาเม็ดสีขาว รูปรางรี โดยมีอาการผื่นขึ้นหนา ปากบวมคล้ํา โดยยานี้มีฉลากชวยระบุวา "ใหดื่มน้ําตา

มมากๆ" โดยใหรับประทาน 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเชาและเย็น หากทานเปนเภสัชกรประจํารานยานี้ ทานคิดวายา
ที่ผูปวยคนนี้แพคือยาอะไร
1. Curam (Amoxi 875mg+clav 125mg)
2. Roxitin (Roxithromycin 150mg)
3. Metrim-F (Sulfamethoxazole 800mg+Trimethoprim 160mg)
4. Colcine (Colchicine 0.6mg)
5. Norflox (400mg)
3)ผูปวยเปน ทอลซิลอักเสบ มาขอซื้อยาอม กรณีดังกลาวจากการวินิจฉัยเบื้องตน เมื่อพิจารณาอุบัติการณการเกิดโรค ทาน
คิดวาเชื้อที่นาจะเปนสาเหตุของคนไขรายนี้คือ
1.Heamophilus influenzae
2.Moraxella cathalaris
3.Streptococcus pyogenes
4.Mycoplasma pneumoniae
5.Streptococcus pneumonia
Case HTN and Dyslipid
นางสมสมัย อายุ 40ป ทอง 2 เดือน วัดความดันได 150/90 mmHg แพทยวินิจฉัยวาเปน essentail HTN และ
Dyslipidemia มารับยาที่หองยา
1. ขอใดไมถูกตองในการใหคําแนะนําแกนางสมสมัย
1)แนะนําใหลดน้ําหนัก 2)แนะนําใหงดสูบบุหรี่
3)แนะนําใหลดอาหารที่มี K มาก เชน กลวย สม
4)แนะนําใหลดอาหารเค็ม
5)แนะนําใหรับประทานอาหารพวกผักผลไมเพิ่มขึ้น
2.ถานางสมสมัยเคยเปนโรคไต ตรวจ creatinine > 2.5 mh/dL ยาขับปสสาวะกลุมใดที่ใชไดผลดีในโรคไต ที่ทําใหสามารถ
คุมความดันได
1. Chlorothiazide 2. Flurosemide 3. Spinolonelactone
4. ไดหมด 5. ไมไดหมด
3.สูตรตํารับ ยาอะไรซักอยางที่ตองควบคุมการปลดปลอย สารควบคุมการปลดปลอยที่ดีที่สุด
1. HPMC
2. Cellulose acetate
3. Titanium dioxide
4. Sodium Chloride
5. Polyethylene Glycol 3350
4.การออกฤทธิ์ของ atenolol ซึ่งเปนbeta-blocker ตัวหนึ่งในการลดความดันโลหิตเกี่ยงของกับ
1. ยาออกฤทธิ์ยับยั้งการหลั่ง sympathetic mediators จากระบบประสาทสวนกลาง
2. ลดการทํางานของหัวใจทั้ง rate และ force
3. ยับยั้งการหลั่ง renin ที่ไต
4. ลด cardiac output จากการยับยั้ง beta-adrenoceptor

5.ca blocker แบบ dihydropyridine และ non dihydropyridine ตางกันอยางไร

ก.ชนิดของเนื้อเยื่อที่ไปออกฤทธิ์ ข.ระยะเวลาในการออกฤทธิ์
ค.dihydropyridine ออกฤทธิ์ที่ L-type non dihydropyridine ออกฤทธิ์ที่ T-type
6. การพัฒนายาเม็ดลดความดันใหออกฤทธิ์นาน ซึ่งมีสารในตํารับดังนี้ HPMC, PEG, Cellulose acetate, NaCl, Mg
state,…. ถามวาเปนยาออกฤทธิ์นานแบบใด
1. erosion CR 2. diffusion CR
3. ionex resin CR 4. osmosis CR
7. ยา ACEI มีหลักการในการยับยั้ง Enzyme อยางไร
1. เลืยนแบบ Substrate ที่ transition state ทําใหจับไดแนน
2. คลาย substrate 3. คลาย product
4. คลาย enzyme zctive site 5. คลาย angiotensin
Case Cancer
1. ขอใดจัดวาเปนการตรวจรางกายเบื้องตนในผูปวยมะเร็งเตานม ที่ยังไมมีอาการแสดง
1. Stool occult blood test
2. Papanicolaou (paps) smear
3. Tumor biopsy
4. Mammography
5. Computed tomography (CT) scan
2.Tamoxifen เปนยารักษามะเร็งในกลุมใด
ก. Antimetabolite ข. Antibiotic
ค. Alkylating agent ง. Antiestrogen
จ. Topoisomerase Inhibitors
3.. สารตานมะเร็งจากธรรมชาติที่ไดรับการยอมรับโดย FDA เพื่อใชเปนยาตานมะเร็งในปจจุบัน สวนใหญเปนสารประเภท
alkaloid ยกเวน
1) Etoposide (Vepesid®)
2) Topotecan (Hycamtin®)
3) 9-nitro camtothecin (จําชื่อในวงเล็บไมไดอะ R….tecan อะไรซักอยาง)
4) Irinotecan (Campto®)
4. สมุนไพรที่ใชในการรักษามะเร็งที่เปนแหลงของ Paclitaxel คือ...
1) Camtotheca 2) Pacific Yew 3) Periwinkle
4) Mayapple 5) Tabebuia
Case EENT
1. สารในขอใดทําใหระคายเคืองตาเมื่อหยอดตามากที่สุด
1. น้ํากลั่น 2. 0.2 NaCl 3. 0.9 NaCl
4. 1.2 NaCl 5. ทั้ง ขอ 3 และ ขอ 4
2 ) otitis media เปนความผิดปกติที่สวนใด
1. External ear canal 2. Middle ear 3. Inner ear 4. Cochea 5. Auricle

Case anemia
1) อาการสําคัญรวมกับ iron deficiency anemia
1. painless glostitis 2. jaunduce 3. sterility
4. tinnitus(hearing lose) 5. malasma
2.นางสาวอมรศรี อยากทราบวาเด็กขางบานเคยทาน Ferrous sulfate ของแม แลวเกิดพิษขึ้นตองเขารพ. ยาที่ใชรักษา
อาการพิษดังกลาวคือ
1.) phenopthelein + caster oil emulsion
2.) liqiud parafin emulsion
3.) EDTA 4.) desferoxamine
5.) dimercaprol
Case Skin infection

1. ขอใดไมใชเชื้อที่เปนสาเหตุของเชื้อราในเล็บ
1.Trichophyton spp.
2.candida spp.
3.microsporidium spp.
4.Actinobacter spp.
5.Epidermophyton spp.
2.ยาลดกรดใหรับประทานหลัง ketoconazole อยางนอย 2 ชม. เพราะเกิดปฏิกิริยาอะไร
1. adsorption
2. complexation
3. enz. inducer
4. enz. inhibitor
5. การเปลี่ยนแปลงคา pH :o
3. ยาโซเดียมไธโอซัลเฟตรักษาโรคเกลื้อนไดอยางมีประสิทธิภาพเภสัชควรเเนะนําใหผูปวยปฏิบัติตนอยางไรขณะใชยานี้
1. หลีกเลี่ยงเเสงเเดดเพราะยานี้อาจทําใหไวตอเเสงมากขึ้น
2. กินหลังอาหารทันที
3. ความคงตัวสั้นจึงควรผสมกอนใชเทานั้น
4. ยานี้อาจทําใหระคายเคืองที่ผิวหนังจึงควรลางผิวหนังใหสะอาดทันทีหลังจากสัมผัสกับยา
5. ยานี้ละลายน้ําไดนอยควรดื่มน้ําตามมากๆหลังรับประทานยา
4. ยารักษาเกลื้อนตัวใดจัดเปนยาสามัญประจําบาน
1 Benzoic acid 5 g 2 Salicylic acid 15 g
3 Na thiosulfate 15 g + H2O 60 ml
4 Ketoconazole 5 g 5 Na benzoate + Salicylic acid 5 g
5. ขอใดไมถูกตอง เกี่ยวกับ paraben concentrate
1.ประกอบดวย metyl paraben และ ethyl paraben
2. ตัวทําละลายที่นิยมคือ propylene glycol
3. เปนpreservative ในตํารับ

4. เปน ester ของ p-aminobenzoic acid

5. ใชไดทั้งยาเม็ดรับประทานและยาทาภายนอก
6. prenancy risk factor ของ Isotretinoin คือ class ใด
1. A
2. B
3. C
4. D
5. X
7. benzyl peroxide lotion มี hydrous benzyl peroxide ในsuitable non-greasy vehicle ขอใดเปน vehicle ที่เหมาะสม
1 water miscible
2 oil in water emulsion
3 oleagenous base
4 aqueous base
5 จําไมไดแลว
Case Menopause
1.ขอใดเปน drug -induced insomnia
1. anticholinergic agent 2.antidepressant: SSRI
3. antiparkinson : livodopa 4. antihypertensive agent
2. ถาหากแมผูปวยใช conjugate estrogen 0.625 mg.+ medoxyprojesterone acetate 2.5 mg. ดวยเหตุผลใด
1. ใชในหญิงหมดประจําเดือนที่มีมดลูก
2. ใชเพื่อปองกันโรคหัวใจในหญิงหมดประจําเดือน
3. ใชเพื่อรักษาโรคกระดูกพรุน ที่เกิดเนื่องจากขาดฮอรโมน
4. ใชเพื่อรักษาอาการ vasomotor symptom
5. มีprojesterone เพื่อชวยปองกันมะเร็งมดลูก
3. ในสตรีที่ไมมีมดลูก และมีอาการเฉพาะที่ทอปสสาวะและชองคลอดอักเสบ ยาในรูปแบบใดที่นาจะเหมาะสมที่สุด
1. Intramuscular injection
2. Oral tablet
3. Trandermal patch
4. Vagina cream
5. ไดทุกรูปแบบ
4.Progestrogen ที่มีฤทธ Antiandrogen
1 Norethisterone acetate 2 Norethisterone enanthate
3 Cyproterone acetate 4 Levonorgestrel
5 Mestranol
5.stearoid ที่เเสดงฤทธิ์ เปน Antiandrogenic effect ควรมีหมูเเทนที่ที่ตําแหนง 3 ของ stearoid nucleus คือ
1.-OH
2. =O

3. -OCH3
4. -O-CO-CH3
5.-H
Case HIV and OIs
ใบสั่งยา
นายตะวัน อายุ 29 ป
1. AZT(100) 2*2 pc. #60
2. ddI(100) 4*1 ac. #60
3. Stocrin(Efavirenz)(200) 3 Cap. hs. #45
4. Bactrim 2 tab. O.D. pc. #30
5. Fluconazole (200) 4 tab. O.D. pc. #60
6. Paracetamol(500) 2 tab. PRN. #30
Dx. Aquired immunodeficiency syndrome (AIDS)
1.นายตะวันไดรับ Fluconazole เพื่อ
1. รักษา/ปองกัน Oral candidiasis
2. รักษา/ปองกัน Pneumocystis carinii pneumonia
3. รักษา/ปองกัน Mycobacterium infection
4. รักษา/ปองกัน skin infection
5. รักษา/ปองกัน GI infection
2.ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการรักษาวัณโรค
1.การตรวจเสมหะเปนวิธีที่งาย ประหยัด แตไมเฉพาะเจาะจง
2.ผุที่ควบคุมเบาหวานไมดีเปนสาเหตุทําใหเกิดความชุกของวัณโรคมากขึ้น
3.ผุที่ใชยากดภูมินานๆจะมีสิทธิติดเชื้อวัณโรคไดงาย
4.หลักการรักษาวัณโรคคือปองกันไมใหติดตอไปสุคนอื่น+ลองทดสอบประสิทธิภาพยาโดยใชเวลาสั้น
5.การรักษาวัณโรคคือใชยาขนาดสูงสุด+ใชเวลานานๆ
3.เชื้อฉวยโอกาสชนิดใดที่ไมนาพบในผูปวยโรค AIDS
1. Mycobacterium bovis
2. Candida albican
3. Cryptococcus meningitis
4. Varicella zoster
5. Hepes simplex virus
Case GI
1. อาการที่นาจะบงชี้วาเปน DU ยกเวนขอใด
1.) Epigastric pain 2.) ปวดเปนพักๆ มีชวงหายปวด
3.) มักน้ําหนักลด 4.) มักปวดกลางคืน และตื่นกลางดึก
5.) อาการปวดตอบสนองตอการกินอาหารดี
2.ขอใดผิดเกี่ยวกับ PUD
1.NSAID/Aspirin ทําใหเกิดแผลในกระเพาะอาหารเนื่องจากไปเพิ่มสาร prostaglandin
2.อาหารและเครื่องดื่มที่มีสวนผสมของแอลกอฮอล เพื่มการหลั่งกรด

3.คนที่มีประวัติคนในครอบครับเปน ulcer มีโอกาสเปนมากกวาผูที่ไมมีประวัติ

4.ความเครียดทําใหหลั่งกรดมากขึ้น
5.ผูปวย silent ulcer มีสาเหตุมาจากใช NSAID เปนเวลานาน
3) จากประวัติการใชยา 11/10/06 ขอใดผิด
1. เปนการรักษา triple therapy
2. ยาทั้ง 3 ทานใหหมดใน 7 วัน
3. ใชยาปฏิชีวนะ 2 ตัวกําจัดเชื้อไดดีขึ้น
4. Clarithromycin ....
5. ใช Lansoprazole แทน Omeprazole ได
4. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับ Domperidone
1. แกอาเจียน 2. กินกอนอาหาร
3. ไมมี EPS 4. ไมทําใหเกิด galactorrhea
5. เพิ่มการเคลื่อนไหวเฉพาะ upper bowel
5. คําแนะนําที่ควรใหแกผูปวยรายนี้ ยกเวน
1. หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดและเหลาเบียร
2. ควรรับประทานอาหารที่มีกากใยมาก
3. ตองกินยาระบายเปนประจําทุกคืนกอนนอน
4. ไมควรนั่งถายนานๆ 5. อยาใหทองเดินบอยๆ
6. การทํายาเหน็บขอใดเปนที่นิยม
1.) Hand rolling method
2.) mold process
3.) fusion method
4.) compression method
5.) ถูกทุกขอ
Case STD and UTI
1.ผูปวย ตกขาวมีกลิ่นคลายปลาเนา สีเทาๆ เปนฟอง ประจําเดือนเพิ่งหมดเมื่อวานนี้ ทานคิดวาผูปวยมีอาการตกขาวจาก
การติดเชื้อใด
1. Candida albican
2. Herpes simplex Type II
3. Trichomonas
4. Bacterial Vaginosis
5. Torulopsis grabata
2.ขอมูลทึ่ทานควรแนะนําใหคนไขรายนี้ ยกเวน
ก. เมื่อทานยานี้อาจทําใหเกิดอาการไมสบายทองได
ข. หามทานรวมกับยาลดกรดที่มีสูตรผสมของ Aluminium และ Mg แตสามารถทานรวมกับยาลดกรดสูตร Omeprazole
ค. ควรเพิ่มขนาดยาถาคนไขมี Creatinine Clearance 10-30 ml/min
ง. ไมควรใชในหญิงตั้งครรภและใหนมบุตร
จ. ถาคนไขเปนหอบหืดและทานยา theophylline อยู การทาน norfloxacinรวมดวย จะทําใหระดับยา theophylline ในเลือด
เพิ่มขึ้นดวย

3.การรักษาโรคที่บริเวณจุดซอนเรนที่ดีควร???
1.ใชยากิน + ยาเหน็บ 2.ใหรักษาคูนอนดวย
3.กิน Antibiotic ตัวใหมที่มีpotency สูงกวา 4.กิน Antibiotic สองตัวผสมกันหวังผล synnergis
5.ใชน้ํายาสวนลางทุกครั้งหลังมี sex
Case DM with complication

1.น้ําหนักผูปวย 85 kg. สูง 160 cm. BMI จัดอยูในเกณฑใด
1. very underweight
2. underweight
3. normal
4. overweight
5. Obese
2.ผูปวยมีอาการปวดหัว มึนงง เหงื่อออก เกิดจากยาอะไร
1. Metformin
2. Pseudoephedrine
3. Phenytoin
4. ASA
5. Enalapril
3. ผูปวยกลับมาหาแพทยเนื่องจากคุมน้ําตาลไมได ชอบกินขนมหวานระหวางมื้อ จะใหยาเพิ่ม
1. Chlorpropamide
2. Glybenclamide
3. Pioglitazone
4. Rosiglitazone
5. Acarbose
4. การหา MW ของ Atenolol ใชเครื่องมือใด
ก. IR ข. NMR ค. Mass spec ง. UV visible จ. HPLC
5. หากทานนํายา ASA ของบริษัท ABC ในรานทานไปวิเคราะห พบวามีปริมาณยาเหลือเพียง 60% จากปริมาณยาที่ทาง
บริษัทไดขึ้นทะเบียนไว แสดงวายานี้จัดเปนยาประเภทใด
ก. ยาปลอม
ข. ยาผิดมาตรฐาน
ค. ยาเสื่อมคุณภาพ
ง. ยาหมดอายุ
จ. วัตถุมีพิษ
6. จากใบสั่งยา Simvastatin จัดเปนยาประเภทใด
ก. วัตถุออกฤทธิ์ตอจิตประสาท ข. ยาเสพติดใหโทษ
ค. ยาสามัญประจําบาน ง. ยาควบคุมพิเศษ
จ. ยาอันตราย
7. สมมติวาแพทยตองการเริ่มการรักษาโดยใชยารในกลุม statin ขอใดตอไปนี้เปนการประเมินขั้นพื้นฐานกอนที่จะเริ่มใช
ยากลุมนี้

1. Apolipoprotein E concentration
2. Electrocardiogram
3. Creatinine kinase concentration
4. Electrolyte
5. LFT (Liver Function Test)
8. Enalaprilat maleate เปน Ethyl ester ของ Enaraprilat ซึ่งคงตัวในสภาพแหงแตถาอยูในที่อุณหภูมิสูงและความชื้นสูง
จะเกิดการเสื่อมสลายโดยเกิด Hydrolysisของ Ethyl ester ตามดวย Cyclization ที่หมู Amino หากตองการเตรียมเปนยา
เม็ดแบบออกฤทธิ์เร็วดวยวิธี Wet granulation ตองเลือกสารยึดเกาะตัวใด
1. Tapioca starch paste
2. Polyvinyl pyrolidone
3. Gelatin
4. Ethyl cellulose
5. Acacia
Case
1.อยากทราบวาวันหมดอายุของผลิตภัณฑ พิจารณาจาก ?
1. ตัวยาสําคัญหลังเก็บไวเหลือนอยกวา 90 %
4. ตัวยาสําคัญลดลงไมอยูในชวงที่ระบุเชน 90-110 %LA
5. ยาเม็ด หมดอายุใน 5 ป ยาน้ําหมดอายุใน 2 ป
ถาทานทํางานเปนเภสัชกรประจําโรงพยาบาลรัฐแหงหนึ่งในหนวยเตรียมยา ซึ่งมีตํารับยาที่ทานจะตองเตรียมดังนี้
Lotion P No.1
m-Dihydroxybenzene(Resorcinol) 1.0 g
Salicylic acid 1.0 g
Borax 3.33 g
Zinc Oxide 6.33 g
Talcum 13.33 g
Rose water to 100.0 ml
lotion p. No 1
2.ในการเตรียมตํารับขางตนในปริมาณ 100 ml ขอใดไมถูกตอง
1. ตรวจคุณสมบัติการละลายของสารแตละตัวในตํารับ
2. บดผงยากอนชั่งในโกรงแกว
3. ละลาย salicylic acid ในสารละลาย Borax และ resorcinol ใน rose water
4. ปรับปริมาตรของตํารับดวย rose water
5. เก็บในขวดสีชา
3) ทานจะแนะนําการรับประทาน norfloxacin รวมกับยาแขวนตะกอน kaolin อยางไรเพื่อใหไดรับประโยชนสูงสุด
1.กิน Norflox กอนอาหาร
2.กิน Norflox หลังอาหาร

3.กินยาทั้งสองใหระยะหางกัน2-3ชม.
4.กินยาทั้งสองพรอมกันกอนอาหาร
5.กินยาทั้งสองพรอมกันหลังอาหาร
4.จากปฏิกิริยาที่เกิดขึ้น ทานคิดวาเปนปฏิกิริยาอันดับใด
ก. first order ข. second order
ค. third order ง. fourth order จ. cube root law
5.สารใดควรเติมลงในสูตรตํารับ
ก.suspending agent ข.sweetening agent
ค.emulsifying agent
6) ทานคิดวา โลชั่นที่ไดเปนยาเตรียมรูปอะไร และใชรักษาโรคหรืออาการอะไร
1)Solution รักษา Eczema 2)Solution รักษา Urticaria
3)Solution รักษา Fungal infection 4)Suspension รักษา Acne
5) Suspension รักษา Dermatitis
7. สารสําคัญในขอใดออกฤทธิ์เปน Keratolytic
1. Resorcinol และ Salicylic acid
2. Salicylic acid และ Borax
3. Borax และ Zinc oxide
4. Zinc oxide และ Talcum
5. Talcum และ Rose water
8.ขอใดเปนลักษณะทางกายภาพที่สังเกตไดเปนอันดับแรกของสูตรตํารับนี้
1. Discolouration
2. Sedimentation
3. Precipitation
4. Odor Change
5. Caking
9.หากเราไมแนใจในคุณภาพน้ําที่จะนํามาเตรียมยา ใหแกโดยเติมสารใด
1. Viscosity enhancing agent 2. Coloring agent
3. Chelating agent 4. Fragrance
5. Flocculating agent
10. ขอใดไมถูกตอง
1. Borax (Sodium) เปน Buffer salt ชวยใหตํารับมี pH เปนกรด
2. Borax ชวยในการละลายของ Salicylic acid ใน Rose water
3. Resocinol มีคุณสมบัติเปน antiseborrheic และ antipruretic ดวย
4. Zinc oxide มีคุณสมบัติเปน mild astringent และ protective ดวย
5. Salicylic acid มีฤทธิ์ comedolytic และ fungicidal ดวย
case Gout
ภก. กิตติ เปนเภสัชกรโรงพยาบาลแหงหนึ่ง แผนกผูปวยนอก ขณะที่กําลังปฏิบัติหนาที่ในแผนกจายยามีผูปว ยทานหนึ่งมา
รับยาและขอคําปรึกษาเกี่ยวกับรายละเอียดของโรคที่เปน เนื่องจากเกรงใจแพทยจึงไมกลาถามเมื่อ ภก. กิตติ ดูขอ มูลจาก
ประวัติการรักษาและยาที่ไดรับในวันนี้ พบวา ผูปวยอายุ 45 ป เปนโรคเกาท

1. ทานคิดวาคาชีวเคมีคลินิกจากการตรวจทางหองปฏิบัติการขอใดเปนตัวบงชี้วาผูปวยรายนี้เปนโรคเกาท
1. คาglycosylated hemoglobin ต่ํากวารอยละ 7.0
2. คาglycosylated hemoglobin สูงกวารอยละ 8.0
3. กรดยูริคในเลือดมีคาต่ํากวา 2.0 มิลลิกรัมตอเดซิลิตร
4. กรดยูริคในเลือดมีคาสูงกวา 7.0 มิลลิกรัมตอเดซิลิตร
5. คาglycosylated hemoglobin สูงกวารอยละ 8.0 และ กรดยูริคในเลือดมีคาสูงกวา 7.0 มิลลิกรัมตอเดซิลิตร
2. สารตอไปนี้สารใดอยูใน Film coat แลวทําให film มีคุณสมบัติเปน enteric coat

1. methyl cellulose
2. hydroxy propyl methyl cellulose
3. microcrystalline cellulose
4. cellulose acetate pthalate
5. carboxy methyl cellulose sodium
3.ผูปวยบอกวานอกจากเกาตที่เปนแลวยังมีอาการปวดศีรษะ เครียด นอนไมหลับมาเปนเวลาหลายเดือนแลว เพื่อนใหยา
มารับประทานแลวรูสึกดีขึ้น อยากจะขอซื้อยานี้เพิ่มเติมไดไหม เมื่อ เภสัชกรกิตติ ดูตัวอยางยา พบวานาจะเปนยา
Diazepam 2 mg (โรงพยาบาลนี้ เภสัชกรสามารถขายยาไดเองบางรายการเหมือนรานยาทั่วไป)
หากทานเปนเภสัชกรประจําโรงพยาบาลนี้ ทานจะแนะนําผูปวยอยางไร
1. สามารถขายใหไดแค 20 เม็ด เพราะเปนยาตลายเครียด เภสัชกรจายใหไดไมเกินจํานวนที่โรงพยาบาลกําหนด
2. ใหกลับไปพบแพทย เพื่อใหแพทยจายยาให เนื่องจาก เปนยาออกฤทธิ์ตอจิตประสาทประเภท 4 ตองมีใบสั่งแพทย
3. ยารายการนี้ไมสามารถจายได ตองมีใบ ยส. 5 จากแพทยจึงจะจายได
4. ยารายการนี้ไมสามารถจายไดตามนโยบายของโรงพยาบาล ซึ่งแนะนําใหซื้อที่รานขายยาหนาโรงพยาบาล
5. สามารถขายใหได และแนะนําใหรับประทานเมื่อจําเปนเทานั้น
Case Asthma
1.ผูปวย(ชื่ออะไรจําไมได ชื่อสมปองมั้ง) มีอาการหอบกําเริบมากกวา 1 ครั้งตอ 1 สัปดาห แตไมไดเกิดอาการทุกวัน 2 วัน
ตอมาไปพบแพทย ตรวจวัด คา PEF > 85% จัดอยูใน Stage ใดตาม GINA Guideline
1. stage I Intermittent
2. stage II Mild Persistent
3. stage III Moderate Persistent
4. stage IV Severe Persistent
5. ไมสามารถระบุ stage ได
2. ตอมาอีก 2 เดือน นายสมปองมาขอซื้อยา Theophylline SR 200 mg ที่รานขายยา จากการซักถามเพิ่มเติมทราบวา
นายสมปองไมสามารถซื้อยา Inflamide Inhaler ที่ใชประจําได เนื่องจากยามีราคาแพง แพทยจึงเปลี่ยนใหรับประทาน
Theophylline SR 200 mg ทานจะแนะนําวิธีการใชยานี้แกนายสมปองอยางไร
1)ยานี้อาจทําใหเกิดเชื้อราในชองปาก เสียงแหบได จึงควรบวนปากหลังการรับประทานยาทุกครั้ง
2)ยานี้อาจทําใหเกิดอาการคลื่นไส อาเจียน ปวดศีรษะ ใจสั่น ชัก
3)ยานี้อาจทําใหเกิดอาการซึมเศรา เวียนศีรษะ กระวนกระวาย ชัก
4)ยานี้อาจทําใหเกิดพิษตอตับ คลื่นไส hypokalemia ใจสั่น
5)ยานี้อาจทําใหเกิดพิษตอไต hyperglycemia เชื้อราในชองปาก

3. dosage form หรือเทคนิคใดที่[u]ไม[/u]สามารถใชเตรียม theophylline เปน sustained released tablet ได

1) Microencapsulation
2) Polymer coating
3) Matrix tablet
4) Osmotic pump
5) Copolymer with B-cyclodextran
Case Vaccine
1.ขอใดไมใช live-attenuated vaccine
1. BCG
2. MMR
3. DTP
4. Varicella vacine
5. Polio
2) วัคซีนใดไมไดอยูในโปรแกรมเสริมสรางภูมิคุมกัน
1. หัด
2. คางทูม 3. โปลิโอ
4. อีสุกอีใส 5. บาดทะยัก

ขอสอบประมวลความรู
ครั้งที่ 1/2549
คณะเภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
วันที่ 9 ตุลาคม 2549
เวลา 09.00-12.00 น.
เนื้อหา
1. กลุมโรคหัวใจและหลอดเลือด : โรคความดันโลหิตสูง
2. กลุมโรคผิวหนัง : โรคกลาก
3. กลุมโรคติดเชื้อ : โรคพยาธิ
4. กลุมโรคระบบภูมิคุมกัน : การสรางเสริมภูมิคุมกัน (วัคซีน)
5. โรคมะเร็ง
6. กลุมโรคตา หู จมูก คอ : โรคหูอักเสบ
7. กลุมโรคตอมไรทอและตอมมีทอ : โรค Hyperthyroid
8. กลุมโรคทางเดินปสสาวะและไต : กรวยไตอักเสบ
9. กลุมโรคระบบเลือด : โลหิตจาง
10. กลุมโรคทางเดินหายใจ : โรคหอบหืด
รวบรวมโดย นศ.ภ.สัญญา ยือราน

โดยความรวมมือจากนักศึกษาเภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี รุนที่ 9

สถานการณที่ 1 กลุมโรคหัวใจและหลอดเลือด : โรคความดันโลหิตสูง

ชายไทยอายุ.....ป มีอาการวิงเวียนศรีษะ จึงไดรับการตรวจวัดความดันเพื่อยืนยันผลในครั้งที่สอง มีความดัน
เทากับ 155/105 mmHg และปวยเปนโรคเบาหวานชนิดพึ่งอินซูลินมา 5 ป
1. ตาม JNC VII จัดผูปวยรายนี้อยูใน stage ไหน
1. Prehypertension
2. Stage I
3. Stage II
4. Stage III
5. ………..
2. อาหารที่ไมควรรับประทานคือ
/ ใหกินอาหารที่มีโซเดียมสูง
3. ยาใดที่ไมควรใหในผูปวยรายนี้
1. Amlodipine
2. Propanolol
3. HCTZ
4. Valzatan
5. Verapamil
4. ความดันเปาหมายของผูปวยรายนี้คือ
1. 130/80
2. 130/85
3. 120/80 4. ……… 5. ………
5. แพทยทําการพิจารณาจายยา Enalapril อาการขางเคียงที่พบบอยของยาตัวนี้คือ
/ ไอ
6. จากการรับประทานยา Enalapril ควรทําการติดตามคาใด
/ Potassium
7. จากการที่ยา Enalapril ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม ACE โดยใชการยับยั้งเชนไร
/ ยาเปนเหมือนซับเสตรตของเอนไซม ACE
8. หากตองการเตรียมยาเม็ด Enalapril กอนการเตรียมผลิตยาเม็ด (preformulation) ขอใดไมตองคํานึงถึงในการเตรียม
/ Serface tension
9. หลังจากการผลิตยาเม็ด ไดนําไปทดสอบหาคา disintegration time พบวายาเม็ดไมสามารถแตกตัวสมบูรณไดภายใน
เวลา 30 นาที ลักษณะเชนนี้เกิดจากสาเหตุใด
..............................................................................
10. ผูปวยไดทานยาหมดกอนที่จะไปพบแพทยครั้งตอไปจึงไปซื้อยา Enalapril ที่รานยา เภสัชกรรานยาสามารถจายยานี้ได
หรือไม
1. จายได เพราะเปนยาอันตราย
2. จายไมได เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ
3. จายไมได เพราะเปนวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาทประเภท 2
4. ……….. 5. ………..

สถานการณที่ 2 กลุมโรคผิวหนัง : โรคกลาก

ผูปวยชายอายุ 19 ป มาพบเภสัชกรที่รานขายยา มาดวยอาการเปนผื่นหลายวง บริเวณลําตัว หลัง หนังศรีษะ
ลักษณะผื่นเปนผื่นนูนแดง มีสะเก็ด คัน
11. ลักษณะผื่นที่ผูปวยเปนบริเวณหนังศรีษะเรียกวา
1. Tinea capitis
2. Tinea caporis
3. Tinea curis
4. Tinea …….
5. Tinea pedis
12. เภสัชกรจายยา Griseofulvin ระยะเวลาที่ใชในการรักษาดวยยานี้เปนอยางนอยกี่เดือน
1. 14 วัน
2. 2 เดือน
3. 3 เดิอน
4. 4 เดือน
5. 5 เดิอน
13. ขอใดคือ กลไกการออกฤทธิ์ของยา Griseofulvin
1. ยับยั้ง..... รบกาวนการสังเคระห ergosterol
2. ยับยั้งการสราง mycocilic acid ใน cell wall
3. ยับยั้งการสราง mitosis ของ dermatophytes
4. จับกับ phospholipids ยับยั้งการสราง cell wall
5. จับกับ sterol ยับยั้งการสรางผนังเซลล
14. ถาตองการใชสมุนไพรในการรักษาอาการดังกลาว สมุนไพรที่เลือกใชคือ
1. พญายอ
2. ทองพันชั่ง
3. มะแวงตน 4. ……… 5. ………
15. ที่ฉลากยา Griseofulvin มีคําวา Micronized form ขอดีของ Micronized form คือขอใด
1. เพื่อเพิ่มการกระจายตัวไปยังตําแหนงที่ออกฤทธิ์
2. เพื่อลด first pass metabolism
3. เพื่อใหยาอยูในรางกายนานขึ้น
4. เพื่อปองกันการดื้อยาของเชื้อรา
5. เพื่อเพิ่มการดูดซึมของยาจากทางเดินอาหาร
16. การทดสอบอาการขางเคียง ของยา Griseofulvin ในกลุมทดลองสามกลุม ใชสถิติใดในการทดสอบ
1. Unpair t-test
2. T-test
3. Chisquare test
4. Analysis of variance
5. Correlation
17. จากสูตรตํารับ ( เปน oil ทั้งหมด) จะพัฒนาสูตรตํารับใหเหมาะสมไดอยางไร
1. ………

2. ………
3. เพิ่ม emollient
4. เพิ่มสารที่เพิ่มความชื้น
5. พัฒนาตํารับใหเปน o/w emulsion
18. หลังจากนั้นผูปวยไดกลับมาหาเภสัชกรดวยอาการเดิม เภสัชกรจึงทําการเปลี่ยนเปนยา Itraconazole ขอใดเปนขอดี
ของยา Itraconazole หรือยาในกลุม azole
1. มีเฉพาะยาฉีดเทานั้น
2. มีเฉพาะยาใชภายนอก
3. มีอาการขางเคียงนอย
4. ถูกเมตาบอไลทชา อยูในรางกายไดนาน
5. มีปฏิกิริยาระหวางยาลดลง
19. จากโครงสรางยา Itraconazole สารนี้มีคุณสมบัติเปนอยางไร

N
N
N
O
N
N
Cl Cl
O O
H
N O
N
N
1. เปนกรดออน
2. เปนเบสออน
3. ละลายไดดีในน้ํา
4. ละลายไดดีใน methanol
5. ละลายไดดีในสารละลายเบสแก
20. Itraconazole เปน hige hydrophilic at pH 8.1 Log P = 5.96 (Octanol/water) pKa= 3.7
การเพิ่ม Dissolution ขอใดผิด
1. ใช Crystalline Itraconazole
2. ใช Micronized Itraconaole
3. SLS ในตํารับ
4. เตรียมแบบ Solid dispersion
5. ………

สถานการณที่ 3 กลุมโรคติดเชื้อ : โรคพยาธิ

ผูปวยหญิงไทยคูอายุ 30 ป น้ําหนัก 50 กิโลกรัม มาพบแพทยดวยอาการทองอืดบอยๆ จากการซักประวัติพบวา
ผูปวยมักจะรับประทานอาหารสุกๆดิบๆ และเมื่อถายอุจจาระมักมีเสนใยขาวๆ แบนๆ คลายเสนกวยเตี่ยวปนออกมาดวย
แพทยจึงสงตรวจอุจาระ พบวาผูปวยติดพยาธิ taenia solium แพทยจึงจายยา Praziquantel
21. ผูปวยรายนี้ติดเชื้อพยาธิชนิดใด
1. พยาธิปากขอ
2. พยาธิเสนดาย
3. พยาธิไสเดือน
4. พยาธิใบไมในตับ
5. พยาธิตัวตืด
22. พยาธิที่เปนไดจากสัตวชนิดใด
1. วัว
2. หมู
3. ปลา
4. ไก
5. ..........
23. การใชยา Praziquantel ในผูปวยรายนี้ มีวิธีการใชยาอยางไร
1. 1000 mg 1x3, 1 day
2. 1000 mg 1x3, 2 day
3. 600 mg 1x3, 14 day
4. 600 mg 2x1, 1 day
5. 600 mg 2x3, 1 day
24. สมุนไพรใดที่อาจแนะนําในผูปวยรายนี้ คือ
1. เมล็ดฟกทอง
2. เมล็ด...........
3. เปลือกมังคุด
4. เปลือกทับทิม
25. ขอแนะนําการใชยาสําหรับผูปวยใหนมบุตรคือขอใด
1. สามารถใชไดเพราะไมสามารถขับออกทางน้ํานม
2. สามารถใชไดเพราะไมมีอาการขางเคียงที่รายแรง
3. สามารถใชไดเพราะไมเกิดเมตาบอไลทที่เปนพิษ
4. ไมสามารถใชไดเพราะขับออกทางน้ํานม
5. ไมสามารถใชไดขณะใหนมบุตร และหยุดใชยาอีก 2-3 วัน เพราะเมตาบอไลทชา
26. จากสูตรโครงสรางของ Praziquantel ตําแหนงนี้เรียกวา และมีคุณสมบัติอยางไร
1. Quinoline, base
N
2. Isoquinoline. base
3. Guanine, acid
4. Pyramidine, acid

5. ..........
27. จากการทดสอบยาเม็ด Praziquantel มีลักษณะกรอน แตกหักงาย มีสาเหตุมาจากอะไร
1. สารชวยไหลไมเหมาะสม
2. แรงตอกอัดมากเกินไป
3. สารยึดเกาะนอยเกินไป
4. .......... 5. ..........
28. องคการเภสัชกรรมมีการผลิตและมีจําหนายยา Praziquantel เภสัชกรประจําโรงพยาบาลควรทําการสั่งซื้อยาอยางไร
1. ตงลงราคาถาวงเงินไมเกิน 100,000 บาท
2. สอบราคาถาวงเงินไมเกิน 100,000 บาท
3. ประกวดราคาถาวงเงินไมเกิน 100,000 บาท
4. วิธีพิเศษไมจํากัดวงเงิน
5. วิธีกรณีพิเศษไมจํากัดวงเงิน
29. Praziquantel ความเขมขน 1.5x10-4 วัด Absorbance ที่ λ=370 nm ความหางของชอง cell เทากับ 2 cm ไดคา Ab =
0.08445 อยากทราบวามีคา Absorbance molarity (ε) เทาใด
1. 295
2. 300
3. 307
4. 395
5. ......
สถานการณที่ 4 กลุมโรคระบบภูมิคุมกัน : การสรางเสริมภูมิคุมกัน (วัคซีน)

นางแกวอายุ 26 ป มาคลอดบุตรที่โรงพยาบาลแหงหนึ่ง พบวาไดบุตรชาย ปจจุบันมีบุตรสาวมาแลว 1 คน อายุ 2
ป นางแกวไมมีโรคประจําตัวใดๆ
31. วัคซีนที่ใหตั้งแตแรกเกิดคือ
1. BCG และ HBV 2. BCG และ OPV
3. OPV และ MMR 4. HBV และ MMR
5. DTP และ OPV
32. ตอมาตรวจพบวาเด็กมีภาวะภูมิคุมกันบกพรอง วัคซีนในขอใดตอไปนี้ไมควรแนะนําใหในเด็กรายนี้
1. IPV vaccine 2. MMR vaccine
3. HBV vaccine 4. Hemofilus Influenza B vaccine
5. Japanease Encephalitis vaccine
33. ควรฉีดวัคซีนที่กลามเนื้อชิดใด
1. Deltoid 2. Gluteus maximus
3. Gluteus medis 4. Gastocnemius
5. Anterolateral
34. การฉีดวัคซีนกระตุนเข็มแรก จะมี antibody ชนิดใดเริ่มสรางตัวแรก
1. Immunoglobulin A 2. Immunoglobulin D
3. Immunoglobulin E 4. Immunoglobulin G
5. Immunoglobulin M
35. การผลิตวัคซีนชนิดผงแหง มีวัตถุประสงคหลักในการผลิตรูปแบบนี้เพื่ออะไร

1. ละลายไดดีขึ้น
2. ทําใหความแรงมีความสม่ําเสมอ
3. เพื่อใหใชไดสะดวก
4. เพื่อใหความคงตัวดี
5. เพื่อใหขนสงไดสะดวก
36. ขอใดผิดเกี่ยวกับการใหวัคซีนในเด็ก
1. วัคซีนที่มีชีวิตสามารถใหพรอมกันในวันเดียวกันได
2. ถามาฉีดวัคซีนในวันนัดไมได ใหมากอนจะดีกวามาฉีดชากวากําหนด
3. วัคซีนชนิดกินเปน IgA
4. ถาเด็กเปนไขสูงยังไมฉีดวัคซีนให แตถาเปนหวัด ไอ สามารถใหวัคซีนได
5. ในการฉีดวัคซีนครั้งที่ 2,3 สามารถเปลี่ยนยี่หอบริษัทอื่นไดถาจําเปน
37. เด็กทารกไดรับการฉีดวัคซีน หลังจากนั้นเด็กมีอาการไขสูง 39 C ชัก จะมาเรียกรองคาเสียหายไดหรือไม เพราะเหตุใด
1. ได ผูบริโภคมีสทิ ธิที่จะไดรับการพิจารณาและไดรับคาเสียหาย
2. ได ผูบริโภคมีสิทธิที่จะปฏิเสธไมรับวัคซีน
3. ไมได เนื่องจากผูบริโภคมีสิทธิที่จะทราบผลดี ผลเสีย แตไมทํา
4. ไมได เนื่องจากอาการขางเคียงที่เกิดขึ้นพบนอย
5. ไมได เนื่องจากไมมีความผิดในการรักษา
38. วัตถุประสงคในการเติม adjuvant คือขอใด
1. เพื่อเพิ่มการละลาย
2. เพื่อทําใหไวรัสออนฤทธิ์ลง
3. เพื่อเพิ่มความคงตัว
4. เพื่อเปนสารตานจุลชีพ
5. เพื่อเพิ่มการตอบสนองตอภูมิคุมกัน
39. ตามแนวทางชีววัตถุขององคการอนามัยโลก (WHO) ไดกําหนดใหการทดสอบโดยการฉีดวัคซีนเขาเสนเลือดที่หู
กระตาย กอนและหลังการฉีดวัคซีน 3 ชั่วโมง ดูวาอุณหภูมิของกระตายมีการเปลี่ยนแปลงไปเทาไร เรียกการทดสอบนี้วา
1. Identity test
2. …………….
3. Pyrogen test
4. Toxicity test
5. Sterility test
40. หากทานเปนเภสัชกรคลังเวชภัณฑ ทานจะเก็บวัคซีนชนิดใดในชองแชแข็ง เพื่อเพิ่มอายุยาใหนานขึ้น
1. DTP vaccine
2. OPV vaccine
3. HBV vaccine
4. Typhoid vaccine
5. Rabies vaccine

สถานการณที่ 5 โรคมะเร็ง
ผูปวยชายไทยอายุ 50 ป น้ําหนัก 50 กิโลกรัม สวนสูง 180 เซนติเมตร
CC : มีอาการไอ หอบเหนื่อย เจ็บแนนหนาอก
PMH : 5 เดือน PTA มีอาการไอมาก ซื้อยากินเอง
2 เดือน PTA
SH : มีประวัติสูบบุหรี่ 30 มวนตอวันเปนเวลานาน ตั้งแตอายุ 17 ป ดื่มเหลาเปนครั้งคราว มาพบแพทยไดรับการ
วินิจฉัยวาเปน non-small lung cancer IIIA เปน miastedia
แพทยพิจารณาสั่งจายยา Cisplatin 50 mg/m2 1,8
Vinblastin 6 mg/m2 1,8,15,21
( 1 cycle เทากับ 28 วัน ให 4 cycle)
41. ในแตละวันชายคนนี้จะไดรับยาทั้ง 2 ตัว อยางละเทาใด
1. Cisplatin 50 mg และ Vinblastin 6 mg
42. ขอใดคือกลไกการออกฤทธิ์ของยา Cisplatin
1. ยับยั้งการสราง mitotic spindle
2. ยับยั้งเอนไซม topoisomerase II
3. แทนที่ลําดับเบสบน DNA หรือ RNA
4. เขาแทรกบนสาย Doublestraine DNA
5. เปนอนุมูลอิสระรบกวน DNA
43. ยา Vinblastin มีกลไกการออกฤทธิ์ อยางไร
1. ยับยั้ง RNA หรือ DNA
2. ยับยั้งการสราง mitotic spindle
3. ทําลายเอนไซม topoisomerase II
4. .................................................
5. เปนอนุมูลอิสระรบกวน DNA
44. อาการอาเจียนที่เกิดขึ้นจาก Cisplatin ปองกันไดดวยวิธีใด
1. ให Metoclopamide Inj แบบ IV ครึ่งชั่วโมงกอนใหยา Cisplatin
2. ควรฉีด Cisplatin แบบ IV push
3. ให Diphenhydramine แบบ Oral กอนให Cisplatin
4. ให NSS กอนให Cisplatin
5. ให D5W กอนให Cisplatin
หลังจากนั้นแพทยไดทําการเปลี่ยนยา Vinblastine เปน Gemcitabine

45. จากโครงสรางของยา Gemcitabine เปนอนุพันธของอะไร

NH2
HN
O N
HO
O
HO F
1. Acyclonucleoside analog
2. Pyrimidine nucleotide analog
3. Pyrimidine nucleoside analog
4. Purine nucleotide analog
5. Purine nucleoside analog
46. จากโครงสรางของยา ตัวที่ออกฤทธิ์คือ
1. …………… monophosphate
2. …………… diphosphate
3. …………… triphosphate
4. ...................................... 5. ......................................
47. จากการศึกษาปจจัยการสูบบุหรี่และการเกิดโรคมะเร็งปอด ดังตารางขางลางใหคํานวนหาความสัมพันธระหวางปจจัย
การสูบบุหรี่และการเกิดโรคมะเร็งปอด
สูบบุหรี่ ไมสูบบุหรี่
เปนมะเร็ง 200 300 500
ไมเปนมะเร็ง xxx xxx xxx
xxx xxx 1000
1. 2 2. 4 3. 6 4. 8 5. 10
48. หากทานตองการเตรียมการผลิต แบงบรรจุยาเคมีบําบัด ควรเตรียมยาในหองที่มีสภาวะแบบใด
1. ตูปลอดเชื้อ class 100 ในหองสะอาด class 1000
2. ตูปลอดเชื้อ class 100 ในหองสะอาด class 10,000
3. ตูปลอดเชื้อที่มีการไหลของอากาศในแนวนอน อยูในหองสะอาด class 100
4. ตูปลอดเชื้อที่มีการไหลของอากาศในแนวนอน อยูในหองสะอาด class 1,000
5. ตูปลอดเชื้อที่มีการไหลของอากาศในแนวนอน อยูในหองสะอาด class 10,000
49. จากการใชยาเคมีบําบัด หากมีความผิดปกติของตับ จะ monitor จากคา lab ใด
1. Serum creatinune
2. BUN
3. Serum albumin 4. ......................... 5. .........................
50. มีการโฆษณาสมุนไพรในหนังสือพิมพฉบับหนึ่ง มีสรรพคุณรักษามะเร็งใหหายไดภายใน.... ฉลากยาบอกถึงเลข
ทะเบียนตํารับ และบอกถึงประสิทธิผลการใชจากคนที่หาย จากโฆษณานี้มีความผิดหรือไม
...............................

สถานการณที่ 6 กลุมโรคตา หู จมูก คอ : โรคหูอักเสบ

เด็กชายอายุ 5 ป หนัก 15 กิโลกรัม เปนหวัดมาแลว 3 วัน มาพบแพทยที่โรงพยาบาล ซักประวัติเพิ่มเติมพบวามี
อาการปวดในหู และมีหนองไหลจากหู
51. ผูปวยเด็กรายนี้เปนโรคอะไร
1. Pharyngitis
2. Otitis media 3. …………… 4. .................. 5. ..................
52. เชื้อที่มีโอกาสทําใหเกิดโรคตามขอ 51. ยกเวนเชื้อใด
1. H. Influenza
2. Moraxella Catharalis
3. Mycoplasma Pneumoniae
4. Strep. Pneumoniae
5. Strep. Sapophyticus
53. ยาที่ควรเลือกใชเปนอันดับแรกในผูปวยรายนี้คือ
/ Amoxycillin dry syrup
54. ควรใชยาหยอดหูตามขอใด
1. Chloramphenicol ear drop 2-3 หยด วันละ 3-4 ครั้ง 5 day
2. Dexamethasone + Neomycin ear drop……. 10 day
3. Polymycin B + Oxytetracycline……… 7 day
4. Ofloxacin……………… 7 day
5. Polymycin ...................... 7 day
55. ตํารายาใชภายนอก
Chloramphenicol 500 mg
Sodium Chloride qs.
Purified water 100 ml
กําหนดคา Isotonic value ของ chloramphenicol เทากับ 0.15 จงคํานวณหาปริมาณ NaCl ที่ใชในตํารับใหเปน Isotonic
กับ 0.9% NaCl
1. 75 2. …. 3. .... 4. …
5. 825
56. จากการศึกษาประสิทธิภาพของยาปฏิชีวนะในรูปแบบยากิน และยาใชภายนอกในกลุมตัวอยาง 2 กลุม กลุมละ 50 คน
โดยใหยาในระดับเลือดใกลเคียงกัน ศึกษาถึงประสิทธิภาพและระยะเวลาของยาทั้งสองชนิด ควรใชรปู แบบการศึกษาใด
1. Cohort study
2. Crossover study
3. Controll study
4. Case – Controll study
5. Crossection study

57. จากการวิจยั เพื่อศึกษาการเปรียบเทียบการติดเชื้อที่อวัยวะ โดยคณะผูวิจัยเลือกกลุมตัวอยางโดยเลือกผูปวยที่ไดรับการ

วินิจฉัยวาเคยเปนหวัดจํานวน 50 คน และผูปวยที่ไมเคยไดรับการวินิจฉัยวาเปนหวัดจํานวน 50 คน ใหหาปริมาณปจจัย
เสี่ยงที่จะติดเชื้อที่หู
ภาวะการติดเชื้อ การเปนโรคหวัด
เปนหวัด ไมเปนหวัด
ติดเชื้อที่หู 20 10
ติดเชื้อที่อวัยวะอื่น 25 15
ไมติดเชื้อที่อวัยวะอื่น 25 30
1. 0.33 2. 1.5 3. 1.67 4. 2 5. 3
58. เภสัชกรตองการเตรียมยาฆาเชื้อ โดยตองการตัวยาที่มีคุณสมบัติเปนกรดออน หากตองการทําใหการละลายของยา
เพิ่มขึ้นควรทําอยางไร...................................................................................
59….. 60….
สถานการณที่ 7 กลุมโรคตอมไรทอและตอมมีทอ : โรค Hyperthyroid

ผูปวยหญิงไทยอายุ 27 ป น้ําหนัก 50 กิโลกรัม มาโรงพยาบาลดวยอาการนอนไมหลับ เหงื่อออก ใจสั่น มือสั่น วัด
ความดัน 180/90 mmHg ชีพจร 110 ครั้ง/นาที การหายใจ 24 ครั้ง/นาที ตอมไทรอยดมีขนาดโตกวาปกติ 4 เทา แพทยทํา
การตรวจวินิจฉัยวาเปน Active hyperthyroidism และ Grave disease
61. จากการวินิจฉัยพบความผิดปกติของ paramitor ใด
1. Free T3 สูง TRH สูง
2. Free T3 สูง TRH ต่ํา
3. Total T4… TSH …
4. Total T4… TSH …
5. Free T4… TSH …
62. แพทยสั่งตรวจ Radioactive Iodine อยากทราบวา Radioactive Iodine ที่นิยมใชคืออะไร และระดับคา Radioactive
uptake เปนอยางไร
1. I123, สูงกวาคนปกติ
2. I123, ต่ํากวาคนปกติ
3. I123, ไมตางจากคนปกติ
4. I131, สูงกวาคนปกติ
5. I131, ต่ํากวาคนปกติ
63. หลังจากที่ผูปวยรับประทานยาไดซักระยะหนึ่งแลวมีอาการ มือสั่น ใจสั่น กระสับกระสาย อาการเหลานี้เรียกวาอาการ
อะไร
1. Akathisia
2. Hyperthropic……..
3. Pheochromocytoma
4. Tetralogy spells
5. Thyrotoxicosis

64. สาเหตุของการเกิด hyperthyroidism คือ

/ จากภูมิคุมกันตนเอง
65. ยาใดที่เหมาะสมในผูปวยรายนี้
1. PTU
2. PTU + Propanolol 3. …… 4. …… 5. ……
66. ในการศึกษาอัตราการสลายตัวของ Iodine ซึ่งมีการสลายตัวแบบ first order มีคา K1= 0.0005 hr-1 จงคํานวณหา
Shelf life
1. 1347 hr
2. 550 hr
3. 168 hr
4. 220 hr
5. 150 hr
67. วิธีการทดสอบ PTU
1. HPLC-UV
2. HPLC-MS
3. Radioimmunoassay
4. AA
5. AE
68. จากโครงสรางของยารักษา hyperthyroidism หากดัดแปลงตําแหนงใดในโครงสรางจะทําใหยาหมดฤทธิ์
O
HN
S N
H H
......................................................................................
69. ทําการเก็บขอมูลความพึงพอใจของผูเขารับบริการ กอนและหลังการปรับปรุง ไดคาเฉลี่ยความพึงพอใจ คือ กอนการ
ปรับปรุงเทากับ 53 และหลังการปรับปรุงเทากับ 62 กําหนดคา p-value=0.02 ใหอภิปรายผลที่ไดจากการเก็บขอมูล
.........................................................................................
70. …..
สถานการณที่ 8 กลุมโรคทางเดินปสสาวะและไต : กรวยไตอักเสบ

ชายไทยอายุ 60 ป น้ําหนัก 70 กิโลกรัม มาขอซื้อยาลางไต มีอาการไข หนาวสั่น ปวดสีขาง ปสสาวะมีสีน้ําลาง
เนื้อ มา 1 วัน
71. ขอใดเปนขนาดยาที่ใช (Dose regimen) ในผูปวยรายนี้
1. Ciprofloxacin 250 mg 1 tab bid pc 3 day

72. กลไกการออกฤทธิ์ของยา Ciprofloxacin คือขอใด

/ DNA gyrase
73. การติดเชื้อสวนใหญ เกิดจากเชื้อสาเหตุใดบอยที่สุด
1. Clamydia
2. Mycoplasma neumoniae
3. E. coli 4. Strep…….. 5. Strep……..
74. ผูปวยมาขอซื้อยาลางไต หรือ Phenazopyridine ที่ทําใหปสสาวะมีสีแดง เภสัชกรพิจารณาแลวพิจารณาไมจายยา
เพราะเหตุใด
1. เนื่องจากยาไมมีฤทธิ์ฆาเชื้อ
2. เนื่องจากยาทําใหตองใชขนาดยาปฏิชีวนะสูงขึ้น
3. เนื่องจากยาทําใหตองใชยาในขนาดที่สูงขึ้น
4. เนื่องจากยาทําใหเกิดปฏิกิริยาตอกัน
5. เกินความจําเปน และผูปวยไดรับยาที่เหมาะสมแลว
75. จากการศึกษาผลการรักษาโรคติดเชื้อทางเดินปสสาวะ โดยศึกษายาแกอักเสบ 2 ชนิด ที่แตกตางกัน คือยา A และยา B
โดยเปรียบเทียบคาใชจายในการรักษา อาการขางเคียง คุณภาพชีวิต การใหความรวมมือในการใชยา จากการศึกษาเปน
การวิเคราะหแบบใด
1. Unit Cost Analysis
2. Cost Effectiveness Analysis
3. Cost Minimization Analysis
4. Cost Benefit Analysis
5. Cost Utility Analysis
76. การพิจารณายาในโรงพยาบาล ยาใดจะไมถูกพิจารณาเขาโรงพยาบาล เมื่อเปรียบเทียบกับ Utility
1. ยา A เปนเงิน 25,000 บาท Utility เทากับ 0.5
2. ยา B เปนเงิน 50,000 บาท Utility เทากับ 0.5
3. ยา C เปนเงิน 55,000 บาท Utility เทากับ 0.6
4. ยา D เปนเงิน 70,000 บาท Utility เทากับ 0.7
5. ยา E เปนเงิน 80,000 บาท Utility เทากับ 0.8
77. ยา Ciprofloxacin ถูกกําจัดออกทางเดินปสสาวะ 50 % มี t1/2 4 ชั่วโมง Vd 2.5 lite/Kg มีการกําจัดยาเปนแบบอันดับ
หนึ่ง จงหาอัตราการกําจัด (CL) กําหนดให ln 2 เทากับ 0.693
........................................
78. ตัวยา Ciprofloxacin เกณฑมาตรฐานกําหนดใหมีปริมาณรอยละ 85-115 แตจากการทดสอบตัวยามีปริมาณรอยละ 78
จัดเปนยาลักษณะใด
1. ยาผิดมาตรฐาน
2. ยาปลอม
3. ยาหมดอายุ 4. …….. 5. ……..
79. ยา Ciprofloxacin จัดอยูในบัญชี ง ขอใดผิด
/ มีอยูในโรงพยาบาลทุกระดับ

80. จากโครงสรางยา Ciprofloxacin มีคา pKa=2 ถายาอยูในลําไสสวน duodenum มี pH=4 ยา Ciprofloxacin จะอยูในรูป
ใด
O
F COOH
N C N
H2
N cyclopropyl
H
.................................................................................
สถานการณที่ 9 กลุมโรคระบบเลือด : โลหิตจาง

ผูปวยรายหนึ่งแพทยทําการตรวจและวินิจฉัยวาเปน CA stomach ไดรับการผาตัดสวน antrum ออก มาพบแพทย
มีอาการซีด เหนื่อยหอบ หายใจไมอิ่ม รูสึกเหมือนมีเข็มทิ่มแทงที่ลําตัว
จากผลการตรวจทางหองปฏิบัติการ Hct 27, Hb 9 และ MCV 125
81. ภาวะโลหิตจาง (anemia) ที่เกิดขึ้นเกิดจากสาเหตุใด
1. ขาด intrinsic factor
2. จากการที่ผาตัดกระเพาะอาหาร
3. ลําไสดูดซึม Vitamin B12 ไดนอยลง
4. .... 5. ...
82. จากผลทางหองปฏิบัติการ ควรใหยาใดในผูปวยรายนี้
1. Ferrous 2. Folic acid
3. Vitamin C 4. Vitamin K
5. Zinc
83. การรักษาแบบ maintanace Vitamin B12 ในผูปวยรายนี้
1. Vitamin B12 Oral…..
2. Vitamin B12 IV…..
3. Vitamin B12 IM…..
4. .... 5. ...
84. กลไกการทํางานของ Vitamin B12
/ Replicate and ……….
85. การเตรียมยาฉีด Single dose Vitamin B12 ยามีคาการละลายน้ํา 1 ตอ 80 in water, sparingly soluble in alcohol ตัว
ยา hygroscopic และไมทนตอแสง การตั้งตํารับยาฉีดขางตน สารในขอใดไมจําเปนตองใชในตํารับ
1. Antioxidant 2. Preservative
3. Chelating agent 4. ....
5. Tonicity adjustment
86. การทําใหปราศจากเชื้อของยาตํารับดังกลาว ทําไดโดย
1. Filtration
2. การอบดวยความชื้นแหง
3. การอบดวยความรอนแหง
4. .... 5. ...

87. ทําการทดลองหาวิธีการทําใหปราศจากเชื้อเปรียบเทียบกัน 4 วิธี คือวิธี A, B, C, D แลวทําการเพาะเชื้อ พบวาคาเฉลี่ย

การเจริญเติบโตของเชื้อที่เพาะเปน 90, 85, 75 และ 50 ตามลําดับ กําหนดคา p-value = 0.044 สามารถแปรผลการทดลอง
นี้ไดอยางไร
...................................................................
88. ทําการทดลองทางคลินิก โดยการทดลองฉีด Vitamin B12 ในอาสาสมัคร
/ อาสาสมัครตองรับทราบขอมูลการทดลองและใหคํายินยอม
89. ผูปวยเดินทางกลับจากเมืองนอก ซื้อ Vitamin B12 อมใตลิ้นกลับมาจํานวน 4x500’s อยากทราบวาผิดกฎหมาย
/ ผิด เพราะ Vitamin B12 เปนยาตองขึ้นทะเบียนตํารับยา
90. ....
สถานการณที่ 10 กลุมโรคทางเดินหายใจ : โรคหอบหืด

91. สาเหตุของการเกิดหอบหืด ในผูปวยรายนี้คือ
1. จากสิ่งกระตุน
2. จากภาวะภูมิไวเกิน
3. .... 4. .... 5. ...
92. พารามิเตอรที่ใชวัดคือ
/ PEF
93. การใชยา Albuterol inh ในผูปวยรายนี้
/ ใช 3-4 puff หางกัน 5 นาที จนกวาจะหาย
94. การเก็บรักษายา Albuterol inh
/ เก็บที่อุณหภูมิหอง
95. การตั้งตํารับยา Dry powder ไมตองคํานึงถึงขอใด
/ Solubility
96. จากโครงสรางยา β-agonist Albuterol ตรงตําแหนงไหนจึงทําให selective กับ β มากกวาα
/ β - OH
97. จากผลของการ specific ทําใหเกิดผลดีคือ
/ ไมมีผลตอหัวใจ
98. หากนําปบมาใชในการรักษา จากการสองกลองจุลทรรศน จะเห็นสวนใด
1. Cork
2. Mesophyll
3. Pollen gain
4. Stomach
5. Vessel
99. ยา Albuterol ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม COMT ตรงตําแหนงใด
1. β 2. 2,3 …. 3. ….. 4. …. 5. ….
100. ไดรับยา Albuterol syrup 2 mg/5 ml รับประทานครั้งละ 2 ชอนชา ใหคา bioavability เทากับ 0.7 อยากทราบวาเด็กมี
ยาในกระแสเลือดเทาไร
..........................................
ขอสอบประมวลความรอบรูทางเภสัชศาสตรครั้งที่ 1/2550
วันเสารที่ 15 ธันวาคม 2550
ขอสอบมี 100 ขอ เวลา 3 ชั่วโมง
มี 4 ชุด A, B, C และ D
สถานการณที่ 1 : โรคระบบทางเดินหายใจ
หญิงไทยอายุ 19 ป พบแพทยดวยอาการหอบเหนื่อย มีอาการไอ จาม มีน้ํามูก มีไข ชวงนี้อยูในชวงรับนองทําให
ไดรับฝุนมากกวาปกติ แพทยตรวจทาง lab และปอด วินิจฉัยวาเปนโรคหอบ
Rx Ventolin® syrup 1 teaspoon tid
1. สาเหตุที่ทําใหเกิดอาการหอบของผูปวย คือ
1. สิ่งกระตุน (triggers) ตางๆ เชน เสียง แสง ความรอน เปนตน
2. การตอบสนองตอสิ่งเราของภูมิคุมกันรางกายที่มากเกินไป
3. เปนอาการรวมเมื่อผูปวยเกิดอาการไข
4. ความผิดปกติของปอด
5. การออกกําลังกาย
2. คา lab ที่ใชติดตามภาวะโรคของผูปวย คือ
1. CK
2. MCHC
3. GFR
4. PaO2
5. PEF
3. ขอดีของยา Beta 2-Selective คือ
1. ลดอาการขางเคียงตอระบบประสาท
2. ลดอาการขางเคียงตอหัวใจ
3. ลดอาการขางเคียงทางผิวหนัง
4. พิษตอตับนอย
5. พิษตอไตนอย
4. ถาเภสัชกรตองการสืบคนแนวทางการรักษาโรคหอบหืดจะคนจากแหลงใด
1. JNC 7th
2. GINA
3. GOLD
4. NCEP III
5. Stanford
5. Salbutamol syrup 2 mg/ 5 ml ทาน 2 ชอนชา ยามี bioavailability = 0.7 ถามวาจะมีระดับยาในเลือดเทาใด
ตอบ ใหยา 2 ชอน คือ 10 ml เทากับมียา 4 mg คา F = 0.7 หรือ ยาดูดซึม 70% ของ Dose ที่ให
วิธีคิด 4 x 0.7 = 2.8

6. สูตรโครงสรางใดของ salbutamol ที่ทําให selective ตอการจับกับ Beta receptor มากกวา Alpha receptor
1. β-Hydroxy
2. 3-Methylhydroxy
3. 4-hydroxy
4. secondary amine
5. t-butyl group
จากนั้นผูปวยอาการไมดีขึ้นแพทยสั่งจาย Sulbutamol MDI 3-4 puff prn #1
7. วิธีใช Sulbutamol MDI ขอใดถูกตอง
1. พน 3-4 puff กอนนอน
2. เมื่อมีอาการกําเริบพน 3-4 puff
3. สามารถพนหลังรับประทานอาหารทันทีได
4. พน 1-2 puff กอนและหลังออกกําลังกาย
5. เพื่อปองกันการกําเริบพน 3-4 puff กอนออกกําลังกายอยางนอย 30 นาที
8. วิธีการเก็บรักษายา Sulbutamol MDI ขอใดถูกตอง
1. เก็บไวที่อุณหภูมิหอง
2. เมื่อเปดใชแลวตองใชใหหมดภายใน 7 วัน
3. เมื่อเปดใชแลวสามารถเก็บไวใชได 14 วัน
4. เก็บในลักษณะหงายหรือปากขวดชี้ขึ้น
5. เก็บในตูเย็นที่อุณหภูมิ 2-8 oC
หลังจากนั้นผูปวยอาการไมดีขึ้น แพทยสั่งจาย
Budesonide (200) 1 puff OD
Amoxicillin 1x3 pc
Loratadine 1x1 pc
9. ฝาขาวที่ลิ้นเกิดจาก
1. Sulbutamol MDI
2. Budesonide
3. Amoxicillin
4. Loratadine
5. Sulbutamol Syrup
10. ตําราสมุนไพรไทย สามารถใชปปในการรักษาอาการหอบได เมื่อสองกลองจุลทรรศนจะไมพบสิ่งใด
1. Cork
2. Mesophyll
3. Pollen grain
4. Stomata
5. Vessel
สถานการณที่ 2 : โรคระบบทางเดินอาหาร
ผูปวยมีอาการปวดแสบทอง มักเปนเวลาเครียดและหลังรับประทานอาหาร มีประวัติแพยากลุม penicillin
1. ผูปวยมีอาการดังกลาว ควรใหการรักษาเบื้องตนอยางไร
1. Lansoprazole + misoprostal
2. Antacid + Ranitidine
3. Antacid + Omeprazole + Ranitidine
4. Amitriptyline + Omeprazole + Misoprostal
5. Amitriptyline + Sucralfate + Misoprostal
2. วิธีรับประทานยาในขอที่ผานมา ขอใดไมถูกตอง
1. ________________________________________
2. ยาน้ําใหเขยาขวดกอนเทยา
3. การรับประทานยาเม็ดและยาน้ําใหทานหางกัน 2 ชั่วโมง
4. ยาลดกรดทําใหทองผูก
5. ถาอาการดีขึ้นใน 1 สัปดาห ใหหยุดรับประทานยาได
3. ถายา Antacid วิเคราะหพบวา มียา 3.05 mg/100 ml แตในตํารับระบุวาตองมี 4.4 mg/100 ml ถามวาเปนยาเชนไร
1. ยาปลอม
2. ยาปนเปอน
3. ยาผิดมาตรฐาน
4. ______________________
5. ______________________
4. ผูปวยปวดแสบอก ปวดยอดอก เวลาเครียด ผูปวยรายนี้ควรไดรับยาใดเพิ่มเติม
1. Domperidone
2. Cisapride
3. ____________________________
4. ยาชวยยอย
5. Hyoscine
5. หากตองการรักษาเพื่อกําจัดเชื้อ H.pylori ควรเลือกใหการรักษาอยางไร
ตอบ ใหยาสูตร Omeprazole 20 mg 1x2 + Clarithromycin 500 1x2 + Metronidazole 500
1x2 จะไมใหสูตรที่มียา Amoxicillin เพราะผูปวยมีประวัติแพยากลุม penicillin
6. คํานวณการไตเตรต โดยใหคา Absorbance
ตอบ 0.18
7. ยาสมุนไพรที่ใชไดในการรักษาโรคกระเพาะอาหาร
ตอบ ขมิ้นชัน
8. สวนของสมุนไพรที่นํามาใชจากขอขางบน ตรวจไมพบสวนใด
1. epidermis
2. vessel
3. stomata
4. ….
9. กลไกการออกฤทธิ์ของยา Antacid ตอบ เกิดปฏิกิริยาเชิงซอนกับกรดในกระเพาะอาหาร

สถานการณที่ 3 : โรคความดันโลหิตสูง
ผูปวยมีอาการปวดศีรษะ มีประวัติเปนโรคไต, stroke ผลวัดความดันได 149/100 mmHg
1. ควรใหการรักษาอยางไรในผูปวยรายนี้
1.ใหยาลดความดันโลหิตรักษาทันที
2. ใหใชเครื่องชวยหายใจ
3. ใหมาวัดความดันโลหิตซ้ําในอีก 1 อาทิตย
4. ใหมาวัดความดันโลหิตซ้ําในอีก 2 เดือน
5. ใหมาวัดความดันโลหิตซ้ําในอีก 1 เดือน
2. ขอใดเปนอาการขางเคียงของยา HCTZ
1. hypokalemia
2. hypercalciuria
3. hypernatrimia
4. hyperuric
5. hyperalbumin
3. สมุนไพรที่ควรแนะนําในผูปวยความดันโลหิตสูง
1. ชาหญาปกกิง่
2. ขาหญาหนวดแมว
3. ชาดอกคําฝอย
4. ชาใบเตย
5. ชากระเจี๊ยบแดง
4. โครงสรางของยาใดที่ละลายในไขมันมากที่สุด เรียงจากมากไปนอย
A = Nifedipine B = Felodipine C = Amlodipine

ตอบ B > C > A
5. รพ.มีการสั่งใช CCB ในปริมาณสูงตองการทําการวิจัยเพื่อตัดยาออก ขอใดมีผลในการตัดสินใจนอยที่สุด
1. Drug use evaluation
2. Drug use review
3. Cost minimize analysis
4. Cost effective analysis
5. Cost benefit analysis

6. การคิด Utility ขอใดที่จะตัดออกไปกอนเปนอันดับแรก

1. Cost 25,000 มี Utility 0.5
7. ขอใด คือ กลไกการออกฤทธิ์ของยากลุม
ตอบ ลดความตานทานของหลอดเลือดสวนปลาย เนื่องจากเปนกลุม Dihydropyridine ซึ่งจะออกฤทธิ์เดนที่หลอด
เลือด เดนมากในเรื่องการขยายหลอดเลือดและลดความตานทานหลอดเลือดสวนปลาย
(ลด TPR resistant)
8. ขอใดเปนอาการขางเคียงของยา Nifedipine
ตอบ พวก reflex tachycardia คือ มีอาการหนาแดง ใจสั่น
- ไมใชทองผูก เนื่องจากทองผูกเกิดไดจากยา Verapamil ที่เปนอนุพันธของฝน
9. Nifedipine Modified release สามารถหักแบงไดหรือไม
ตอบ หักแบงไมได เพราะมีผลตอการปลดปลอยของยา
10. การใหคําแนะนําผูปวยมีภาวะความดันโลหิตสูง ขอใดไมถูกตอง
1. จํากัด โซเดียม
2. จํากัด โพแทสเซียม
3. ลดการสูบบุหรี่
สถานการณที่ 4 : โรคติดเชื้อ
หญิงไทยอายุ 30 ป อายุครรภ 25 สัปดาห สามีตรวจ HIV ผลบวกเมื่อ 2 สัปดาหกอน จึงมาขอตรวจ HIV พบ
ผลบวก แตยังไมแสดงอาการ (CD4 400 cell/mm3)
1. ผูปวยรายนี้ควรไดรับยา เพื่อปองกันการติดเชื้อจากแมสูลูก
1. เริ่มใข GPO vir ทันที
2. เริ่มใช AZT ทันที
3. เริ่ม GPO vir เมื่ออายุครรภ 28 สัปดาห
4. เริ่ม AZT ทันทีเมื่อครบ 28 สัปดาห
5. เริ่มให GPO vir เมื่อ CD4 < 200 cell/mm3
2. N3 หรือ Azido group จากสูตรโครงสรางของ AZT มีผลใหเกิดสิ่งใด
1. เพิ่มคาครึ่งชีวิตใหยาวขึ้น
2. เพิ่ม_________________________
3. เพิ่มการดูดซึม
4. เพิ่มการ phosphorylation
5. มีผลตอการตั้งสูตรตํารับ
3. เมื่อหญิงมีครรภ HIV ปวดทองคลอด จะใหยาอยางไร
1. AZT q 3 hr 2. NVP q 3 hr
3. AZT OD NVP q 3 hr 4. AZT q 3 hr NVP OD
5. AZT + NVP q 3

4. ยา ARV ตัวใด ไมควรใชในหญิงตั้งครรภ ไตรมาสที่ 3

ตอบ Efavirenz ไมควรใชในไตรมาสที่ 3 สวน Stavudine ไมควรใชใน ไตรมาสที่ 1
5. ยาใดที่เปนพิษตอตับ
ตอบ Nevirapine
6. เมื่อผูปวยคลอดบุตรแลว จะใหยาใด และใชอยางไรใน 2 สัปดาหแรก

ตอบ ให D4T + 3TC 1x2 และ NVP once daily
7. นอกจากยาตานไวรัสที่ใหแลว จะใหยาใดอีกเพื่อปองกัน
ตอบ Bactrim เพื่อปองกัน PCP เนื่องจาก CD4 เทากัน 190 (นอยกวา 200 cell/mm3)
8. การระบุลักษณะทางยา (Identification) ควรใชหนังสือเลมใด

ตอบ MIMs
สถานการณที่ 5 : โรคเบาหวาน
ผูปวยมาดวยอาการปสสาวะบอย ดื่มน้ําบอย ปากแหง ผิวแหง ทานอาหารไดตามปกติ แพทยสั่งตรวจปสสาวะ
และเลือด วินิจฉัยวาเปน DM ใหยา Chlopropamide (250) 1 tab ac qd # 30
1. ผลการตรวจทางหองปฏิบัติการ ขอใดบงบอกวาเปน DM
1. Blood glucose > 150 mg/dL
2. HbA1c > 7%
3. ปสสาวะมากกวา 3 ลิตร/วัน
4. Insulin ในเลือดต่ํา
5. Glucose tolerance > 200 mg/dL
2. คลินิกเบาหวาน เหตุใดจึงมีการตรวจ HBA1c
1. เพื่อติดตามผลตกคางจากยาลดระดับน้ําตาล
2. เพื่อติดตามผลลดระดับน้ําตาลภายใน 2 เดือนผานมา
3. ผูปวยมีอาการใจสั่น เหงื่อออก เรียกวาอะไร
1. hypoglycemia 2. hyperglycemia
3. hypervolumia 4. hypovolumia
4. แกไขภาวะนี้อยางไร
1. หยุดยา แลวไปพบแพทย
2. ลดขนาดยา
3. ใหดื่มน้ําหวาน
4. เพิ่มขนาดยา
5. งดการดื่มกาแฟ
5. ขอใด ไมใช ภาวะแทรกซอนของโรคเบาหวาน
1. retinopathy 2. nephropathy
3. neuropathy 4. glaucoma
5. atherosclerosis

6. มี glipizide MR 30 mg แพทยตองการใช 15 mg สามารถแบงไดหรือไม

1. แบงได เพราะไดปริมาณยาเทากัน
2. แบงได หักแบงแลวละลายน้ํา
3. แบงไมได มีผลตอการปลดปลอยยา
4. แบงไมได เพราะตัวยาที่ไดอาจไมเทากัน
5. แบงไมได เพราะยาสลายตัวเมื่อสัมผัสสิ่งแวดลอม
7. ผลิต glipizide film coat tablet ปจจัยใดที่มีผลตอการปลดปลอยยา
1. particle size
2. Solubility
3. crystalinity
4. ___________________________
5. film thickness
8. ขอใดไมใชการตรวจ HBA1c
1. ion-exchange chromatography
2. electropholosis
3. Gas chromatography
4. Electro focusing
5. ___________________________
9. ขอใดไมใชกลไกการออกฤทธิ์ของยา Chlropropamide
1. กระตุนการหลั่งอินซุลิน
2. เพิ่มความไวของอินซุลินที่กลามเนื้อ
3. ลดการดูดซึมในทางเดินอาหาร
4. ยับยั้งเอนไซม lipase ในทางเดินอาหาร
10. ยาฉีดอินซุลินใด ที่ออกฤทธิ์แบบ intermediate
1. Inter insulin
2. Neutral insulin
3. Isophane
4. Lispro
5. glargine
สถานการณที่ 6 : โรคมะเร็ง
ผูปวย เปนมะเร็งเตานม เนื่องจากไวตอ estrogen อายุ 65 ป
1. ผูปวยไดรับยา morphine IV ฉีด จะเปลี่ยนเปนยากิน
ตอบ การคิดใหคิด Dose ยา morphine ฉีด ดูวา 1 วัน ผูปวยไดรับยารวมเทาไร เมื่อได Dose ยารวมแบบฉีดแลว พอจะ
เปลี่ยนมาเปนแบบกิน ใหเอา 3 มาคูณ เพราะยากินตองใช Dose มากวา 3 เทา
2. Antidote ของ morphine คืออะไร
1. Activated charcoal
2. Atropine
3. Methadone
4. Naloxone

5. Ipecac syrup
3. Vincristine ยับยั้งที่ phase ใดของ cell cycle
1. S phase
2. G1 phase
3. G2 phase
4. M phase
5. G0 phase
4. ผลขางเคียงของยา Doxorubicin มีผลขางเคียง ตอสิ่งใดมากที่สุด
ตอบ Cardiac toxicity
5. จากโครงสรางของ Doxrubicin ที่เกิด intercalate DNA จากสวนใดของโครงสราง
1. Anthracycline ring
2. กลุม N
3. Methoxy
4. Hydroxyl
5. น้ําตาล glycoside
6. Doxorubicin ตองเก็บที่สภาวะ cool temperature ทานจะเก็บยาที่อุณหภูมิเทาใด
1. (-10) - (-25) oC 2. 2- 8 oC
3. 8 -15 oC 4. 15- 20 oC
5. 25- 30 oC
7. Cisplatin ให 4 cycle (cycle ละ 28 วัน) เริ่มให 3 มิย 50 จะให cisplatin day 4 รอบ 2 วันที่เทาไร
1. 6 มิ.ย. 2. 10 มิ.ย.
3. 2 ก.ค. 4. 3 ก.ค.
5. 4 ก.ค.
8. โครงสรางนี้ เรียกวา อะไร
1. Nucleotide ของ Purine 2. Nucleotide ของ Pyridine

3. Nucleoside ของ Purine 4. Nucleoside ของ Pyridine

9. หากจะใหยาเพื่อลดอาการรอนวูบวาน จากการหมดประจําเดือน ควรใหยาใด

1. Androgen 2. Conjugates estrogen
3. Combined contraceptive 4. Tamoxifen
5. Testosterone
สถานการณที่ 7 : โรคภูมิแพ
ยา A 1.2 g (E = 0.1)
Chloramphenical 0.2 g (E = 0.3)
NaCl q.s.
Water q.s. to 30 ml
1. ถาตองการเตรียมเปน isotonic solution ตองใชปริมาณ NaCl เทาไร
ตอบ 0.09 วิธีคิด ถามหมู
2. ในยาตาไมตองมีสารใด
1. tonicity
2. Preservative
3. Antiadhesive
4. sterile water
3. คําแนะนําการใชยาตา ขอใดถูกตองที่สุด
ตอบ ลางมือใหสะอาด
4. ถายา prednisolone มีคา E1% 1cm (243 nm) = 415 อยากทราบวา E1%, 1cm คือคาอะไร
1. absorptivity ของยา 1%w/v
2. absorptivity ของยา 1%v/v
3. absorptivity ของยา 1 m
4. extinction coefficient ของยา 1 m
5. extinction coefficient ของยา 1%v/v
ผูปวยมีประวัติเปนโรคภูมิแพ คัดจมูก จาม มีน้ํามูก มักมีอาการเมื่อเลนกับแมว ผูปวยถือซองยา
มาขอซื้อยาที่ราน
5. ที่ซองยาเขียนวา Prednisolone 5 mg เภสัชกรควรปฏิบัติอยางไร
ตอบ จายไมได เนื่องจากเปนยาควบคุมพิเศษ
6. ขอใดไมใชอาการขางเคียงของยา prednisolone
1. glaucoma 2. moon face
3. osteoporosis 4. peptic ulcer
5. renal failure
7. ควรจายยาใดเพื่อบรรเทาอาการเบื้องตน
ตอบ Anti-histamine1
8. เมื่อใชแลวอาการไมดีขึ้น ยาใดที่เหมาะสมที่สุดกับสภาวะโรคของผูปวยรายนี้
1. Chloramphenical
2. tripolidine + pseudoephredine
3. tripolidine + pseudoephredine + prednisolone 5 mg
4. chloramphenical + prednisolone 5 mg

5. tripolidine + pseudoephredine + Budesonide inhaler

9. นอกจากนี้ ควรแนะนําผูปวยอะไรเพิ่มเติม
ตอบ ใชผาปดจมูก
สถานการณที่ 8 : ฮอรโมน
1. การทํายาคุมกําเนิดแบบ transdermal ขอใดผิด
1. ยา Polarity มาก จะมีการดูดซึมมากขึ้น
2. ชั้น limiting step คือ subcutaneous
3. ___________________________________
4. ___________________________________
5. transdermal ประกอบดวย semi-permeable
2. ฮอรโมนคุมกําเนิดไมใชในการรักษาอะไร
1. สิว
2. ประจําเดือนมามากเกินไป
3. ฝา
4. ประจําเดือนมากระปดกระปอย
5. เลื่อนประจําเดือน
3. ขอแนะนําในการใช postinor
1. กินครั้งเดียว 2 เม็ด
2. กินเม็ดแรก 1 ชม. เม็ดที่ 2 ภายใน 48 ชม.
3. กิน 1 เม็ดแรก ภายใน 72 ชม. เม็ดที่ 2 ภายใน 12 ชม.
4. กิน 1 เม็ดแรก ภายใน 72 ชม. เม็ดที่ 2 ภายใน 24 ชม.
5. กินไมเกินเดือนละ 4 กลอง
4.ทุกขอเปนประโยชนของ progestogen ทุกขอ ยกเวนขอใด
1. ยับยั้งการตกไข
2. ฆา sperm
3. กระตุนการตกไข
4. ทําใหมดลูกเหนียวขอ
5. ทําใหทอนําไขบีบตัว
5.ขอใดกลาวถึง Progesterone ไดถูกตอง
1. มีเฉพาะแบบฉีดเทานั้น
2. การฉีดหนึ่งครั้งจะปองกันการตั้งครรภได 3 เดือน
6. เภสัชกรสามารถจายยาคุมกําเนิด ชนิดฮอรโมนรวมได ในผูรายใดตอไปนี้
ตอบ ในผูหญิงสูบบุหรี่ ที่มีอายุ < 35 ป
7. สาร CMC ในตํารับยาที่ควบคุมการปลดปลอย Osmotic pump มีหนาที่อะไร
ตอบ Semipermeable membrane
8. ทําการศึกษาขอมูล 2 กลุม เปรียบเทียบกอนและหลัง โดยตัวแปรมีความสัมพันธกัน
ใชสถิติใดในการวิเคราะห
ตอบ Pair t-test

9. ทําการศึกษาขอมูล คือ กลุม A และ B ไดคา Odd ratio 1.25 ….% จะแปรผลอยางไร
ตอบ หากคา Odd ratio > 1 แสดงวา ขอมูลทั้ง 2 ไมมีความแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญ
10. การเขยาแลวไมกลับคืน ของ suspension คือ อะไร
ตอบ caking
สถานการณที่ 9 โรคขอ ไดรับวินิจฉัยวาเปน gout

1. colchicine มีขนาดยาตอเม็ดนอยมาก จึงไมควรผลิตยาโดยวิธใี ด
1. direct compression
2. ผูปวยชายเปนเกาต มีระดับ serum uric acid 12 mg/dl ปวดบวมขอนิ้วหัวแมเทา ขอใดกลาวผิด
1. ควรให allopurinol เพื่อลดการสรางกรดยูริก
3. ขอใดเปนอาการขางเคียงของยา colchicine
1. ทองเสีย
2. ทองผูก
3. __________________________
4. __________________________
5. __________________________
4. เมื่อผูปวยมีอาการดีขึ้น หากตองการใหยายับยั้งการสรางกรดยูริก ควรใชยาใด

ตอบ Allopurinol
5. จากแผนภาพขางลาง แสดงเมตาบอลิซึมของยา Indomethacin ขอใดกลาวถูกตอง
ตอบ. เกิดกระบวนการ O-demethylation โดยอาศัยเอนไซม

6. สารแกปวด Colchicine พบไดในพืชชนิดใด
ตอบ ดองดึง
7. การบรรจุยาแคปซูล ไมตองคํานึง ถึงสิ่งใด
1. ปริมาณยาที่บรรจุ 2. ขนาดของแคปซูล
3. ความหนาแนนของสารที่บรรจุในแคปซูล 4. การไหล (flow ability)
8. การตอกยา แลวมียาติดที่ die ขอใดเปนการแกปญหาที่ไมถูกตอง
ตอบ การเพิ่มความชื้นใหกับสารในตํารับ

9. การผลิตยาที่ไมทนแสง ความรอน ความชื้น ควรใชวิธีใด

ตอบ dry granulation
10. ผูปวยกินยากลุม sulfa แลวพบวามีอาการแพแสง หากผูปวนไดรับยาใดตอไปนี้อาจทําใหเกิดอาการแพได
1. โครงสรางกลุม Quinolone
2. โครงสรางยากลุม Sulfa
3. โครงสรางยากลุม เตตตราไซคลิน
สถานการณที่ 10 : อื่นๆ
1. ผูปวยกินยาลดน้ําหนักมีอาการใจสั่น รอนวูบวาบ เกิดจากยาใด
1. furosemide
2. HCTZ
3. levothyroxine
4. senoside
5. ______________________________________________
2. หากจะใหยาควบคุมน้ําหนักผูปวย ควรใหยาใด
ตอบ Olistat
3. เหตุใดยา Difenfluramine จึงถูกถอน
ตอบ พิษตอลิ้นหัวใจ
4. คาใดที่ใชประเมินวาผูปวยมีภาวะน้ําหนักเกิน
ตอบ คา BMI
5. การจําหนายยาชุดในรานยาที่มีเภสัชกรประจําราน ผิด พรบ.ยา หรือไม
1. ไมผิด เพราะเปนยาอันตราย
2. ไมผิด เพราะจายใหผูปวยเฉพาะราย
3. ไมผิด เพราะมีเภสัชกรเปนคนจัดยาให
4. ไมผิด เพราะ ผูปวยรองขอ
5. ผิด เพราะ ผิด พรบ.ยา
6. ขอกลาวถูกตองเกี่ยวกับกฎหมายยา
ตอบ เภสัชกร ไดรับโทษ 1 ป เนื่องจากจําหนายยา Vioxx ที่ถูกถอนทะเบียนไปแลว
7. การไทเทรต 0.1 ml 0.05M EDTA สมมูลกับ 2.9 g ของสารตัวอยาง

Flask 1 Flask 2 Blank 1 Blank 2
16.3 16.2 0.15 0.25
1. 46.40
8. สารในพืชสมุนไพรใด ที่สามารถยับยั้ง เอนไซม......... ในรางกายได

1. มะขามแขก
2. สมแขก
3. กลวยแขก

ขอสอบ MCQ แยกตามเรือ่ ง
คําแนะนํา : ควรอานเนื้อหาจากหนังสือ Comprehensive Pharmacy Review by Rx’24 KKU กอน แลวจึงทดลอง

ทําแบบฝกหัดทีละเรื่อง
หมายเหตุ : ดัดแปลงจากเอกสารประกอบการติวสอบรวบยอดและสอบใบประกอบวิชาชีพเภสัชกรรม – Rx’23
KKU

MCQ เรื่อง Infectious disease
Case HIV and OIs

Case ผูหญิงอายุ 35 ปมาเขารับการรักษาในโรงพยาบาลดวยอาการปสสาวะมีเลือดปนสีแดง จากการซักประวัติพบวามี
ประวัติเปนแผลในปากเรื้อรัง ผูปวยเคยขอซื้อยา Triamcinolone in oral paste เพื่อรักษาแผลในปากแตอาการไมดีขึ้น
ผูปวยไดรับการวินิจฉัยเมื่อสองอาทิตยที่ผานมาและไดรับการรักษาดวยยา cyclophosphamide(50mg) 1*2 pc,
prednisolone(5 mg), CaCO3 1*3 pc, Obimin AF 1*1 pc แลมีภาวะความดันโลหิตสูง(6เดือนที่ผานมา) และไดยา
enalpril 5 mg 1*1
1. ทานคิดวาอาการดังกลาวที่เกิดขึ้นนาจะสัมพันธกับการใชยาใดมากที่สุด
ก prednisolone ข cyclophosphamide
ค enalapril ง CaCO3
จ Obimin
2. อาการไมพึงประสงคดังกลาวสามารถปองกันไดดวยวิธีใด
ก ใหผูปวยกินยาหลังอาหารทันที ข ใหผูปวยกินยาตอนเชาและกอนนอน
ค หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารเย็นจัด ง พยายามปสสาวะใหเปนเวลา
จ ดื่มน้ําตามมากๆ อยางนอยวันละ 2-4 ลิตร
3. ตอมาผูปวยไดรับการวินิจฉัยเปน AIDS และไดรับบา Bactrim 2*1 และ Fluconazole 200 mg วันละครั้ง หลังกินยามา
ได 12 วันเริ่มมีผื่นขึ้นลุกลามไปทั่วรางกาย จากการตรวจรางกายพบแผลในปาก เยื่อบุตาอักเสบ มีผื่น papulo vesicular
with bleb อาการไมพึงประสงคดังกลาวเรียกวาอะไร
ก Steven-Johnson Syndrome (SJS) ข Toxic epidermal necrolysis (TEN)
ค Fixed drug eruption ง Urticaria
จ Exfoliative dermatitis
4. อาการไมพึงประสงคดังกลาวนาจะเกิดมาจากสาเหตุใด
ก เกิดจากภาวะแพภูมิตนเอง ข การติดเชื้อฉวยโอกาสในผูปวย AIDS
ค การแพยา Bactrim ง การแพยา Fluconazole
จ การแพยา Fluconazole หรือ Bactrim
5. ยาที่ใชในการรักษาโรคของผูปวยรายนี้ ตัวใดที่มีคุณสมบัติเปน prodrug
ก Cyclophosphamide ข Prednisolone
ค Enalapril ง Calcium carbonate
จ Fluconazole
6. ยาตัวใดสามารถวิเคราะหไดดวยเครื่องมือ Atomic absorption spectrophotometer
ก Cyclophosphamide ข Prednisolone
จ Fluconazole
7. ในการศึกษาประสิทธิผลของ enalapril เทียบกับยา captopril พบวายาทั้งสองมีตนทุนในการรักษาที่เทากันแตมี
ประสิทธิผลทางคลินิก คือ สามารถลด systolic blood pressure ไดแตกตางกัน การศึกษาดังกลาวเปนการศึกษาแบบใด

ก Cost effectiveness analysis (CEA) ข Cost minimization analysis (CMA)

ค Cost benefit analysis ง Cost utility analysis
จ ถูกทุกขอ
8. ขอความตอไปนี้ 2A 33/28 นาจะปรากฏอยูบนฉลากของยาใด
ก prednisolone ข Cyclophosphamide
จ Obimin AF
9. เมื่อแพทยวินิจฉัยผูปวยรายนี้ติดเชื้อ HIV ในการทําลายเชื้อดังกลาว น้ํายาฆาเชื้อชนิดใดมีฤทธิ์ทําลายเชื้อ HIV ไดนอย
ที่สุด
ก 70% ethyl alcohol
ข Glutaraldehyde (Cidex)
ค Iodine Tincture
ง Hypochlorite (Chlorox)
จ Chlorhexidine + cetrimide (Savlon)
10. ยารับประทานในขอใดตอไปนี้ ตองใชใบสั่งแพทยการซื้อจากรานยา
ก Prednisolone
ข Prednisolone + Cyclophosphamide
ค Prednisolone + enalapril
ง Prednisolone + CaCO3
จ Prednisolone + Obimin A
Case ชายไทยโสด 39 ป อาชีพรับจาง น้ําหนัก 48 กิโลกรัม ไดรับการวินิจฉัยวาติดเชื้อ HIV เมื่อ 6 เดือนกอนโดยเมื่อ 5
เดือนที่ผานมา ปวยเปนโรค Cryptococosis ปจจุบันไดรับยา Fluconazole 400 mg สัปดาหละครั้งและไมมีประวัติการไดรับ
ยาตานไวรัสเอดสมากอน รวมทั้งไมมีประวัติการแพยา มาพบแพทยเนื่องจากมีอาการไอหลังเขารับการตรวจแพทยวนิ ิจฉัย
วาผูปวยเปนโรค Pneumocystis carinii Pneumonia (PCP)
1. จงบอกอาการตางๆ ที่สําคัญของโรค Pneumocystis carinii pneumonia
ก อาการไข ไอแบบมีเสมหะ รูสึกหอบเหนื่อยหอบ รวมกับมีภาวะโลหิตจาง
ข อาการไอแบบมีเสมหะเรื้อรัง รูสึกหอบเหนื่อย โดยเฉพาะเวลากลางคืน
ค อาการไอแหงๆ รูสึกหอบเหนื่อย นอนราบไมได แขนขาบวม
ง อาการไข ไอแบบมีเสมหะ รูสึกหอบเหนื่อย ฟงปอดมีอาการผิดปกติ
จ อาการไข ไอแบบมีเสมหะ มีน้ํามูกขน เจ็บคอ และปวดศีรษะ
2. จงบอกยาหลักที่ใชในการรักษา Pneumocystis carinii pneumonia
ก zidovudine ข cotrimoxazole
ค ceftriaxone ง acyclovir
จ ciprofloxacin
3. กอนผูปวยจะกลับบาน เภสัชกรควรจะใหคําแนะนําแกผูปวยเรื่องการใชยา (discharge counseling) ในการปองกันโรค
Pneumocystis carinii pneumonia อยางไรจึงจะเหมาะสม
ก หามรับประทานยารวมกับนมหรือยาลดกรด ข รับประทานยาอยางสม่ําเสมอและปสสาวะอาจมีสีแดงได
ค รักษาสุขภาพใหแข็งแรงและทําจิตใจใหสดชื่นแจมใส ง ใหกินยาหลังอาหารทันที เนื่องจากมีผลระคายเคืองกระเพาะ
จ อาจทําใหเกิดผื่นชนิดรุนแรง ควรสังเกตอาการและแจงใหแพทยทราบทันที

4. สมุนไพรตอไปนี้สงผลดีตอผูปวยเอง ยกเวนขอใด
ก โสม เห็ดหลินจือ พลูคาว ข กระเจี๊ยบ สมแขก มะขามแขก
ค พลูคาว ชาพลู ดีปลี ง สมแขก แมงลัก วานหางจระเข
จ มะขามแขก พริกไทย ขิง
5. หลังจากผูปวยไดรับยารักษาวัณโรค PCP เปนที่เรียบรอยแลว และมีอาการดีขึ้นแลว อยากทราบวาทําไมผูปว ยรายนี้ควร
ไดรับการรักษาดวยยาตานไวรัสเอดสหรือไมเพราะเหตุใด
ก ไมควรใหยาตานไวรัสเอดส เนื่องจากผูปวยเพิ่งเปน HIV ไดเพียง 6 เดือน
ข ไมควรใหยาตานไวรัสเอดส เนื่องจากผูปวยไดรับยาหลักที่ใชในการรักษา PCP และยาปองกัน Cryptococcus
meningitis มาตลอดจึงไมตองหวงเรื่องการเกิด recurrent ของโรค
ค ไมสามารถตอบได เนื่องจากตาม guideline ของประเทศไทยหรืออเมริกาตองทราบคา CD4 หรือ viral load เพื่อ
พิจารณารวมวาควรใหรวมหรือไม
ง ควรใหยาตานไวรัสเอดส เนื่องจากผูปวยมีประวัติเปน Cryptococcus meningitis และเพิ่งไดการรักษา PCP แสดงวา
ผูปวยเปนเอดสตาม guideline ตองใหการรักษา
จ ควรใหยาตานไวรัสเอดส เนื่องจากผูปวยเปน PCP จึงคาดวาผูปวยมี CD4 นอยกวา 200 cells/mm3 ดังนั้นตาม
guideline ตองใหการรักษา
6. ขอใดเปนหลักในการพิจารณาหยุดยาปองกันสําหรับโรคติดเชื้อฉวยโอกาสสําหรับผูปวยรายนี้
ก ไดรับการรักษาโรคติดเชื้อฉวยโอกาสนั้นๆ เปนที่เรียบรอยแลวเปนระยะเวลา 6 เดือน
ข มีคา CD4 cell count มากกวา 200 cells/mm3 นานเกิน 6 เดือนติดตอกัน
ค เมื่อไมพบอาการของโรคเปนระยะเวลาอยางนอย 6 เดือน
ง ไดรับยากลุมตานไวรัสเอดส (HAART) และ CD4 cell count เพิ่มขึ้นอยางนอย 6 เดือน
จ ไดรับกลุมยาตานไวรัสเอดส (HAART) และมีคา viral load เพิ่มขึ้นเปนเวลาอยางนอย 6 เดือน
NRTI NNRTI PI
stavudine didanosine lamivudine nevirapine ritonavir
Effect of food No effect ลด AUC 55% No effect No effect เพิ่ม absorption 15%
metabolism - - - inducer Potent inhibitor
elimination 50% ขับออก 20% ขับออก 70% ขับออก 80% ขับออก 86% ขับออกทาง feces
ทาง urine ทาง urine ทาง urine ทาง urine
ADR Neuropathy Pancreatitis N/V rash N/V, lipodystrophy
คําถามขอที่ 7 จากขอมูลดานบนนี้ใหพิจารณาวาขอใดไมถูกตอง เกี่ยวกับยาตานไวรัสเอดส (antiretroviral)

ก ถาผูปวยไดรับยา stavudine, lamivudine, nevirapine รวมกันสามารถใหรับประทานหลังอาหารโดยไมตองติดตาม
อาการปวดชาของปลายมือปลายเทาคลายเข็มทิ่มและผื่นตามตัว
ข ผูปวยที่ไดรับยา stavudine, lamivudine, nevirapine รวมกันและมีคา Creatinine clearance นอยกวา 50 ml/min ควร
พิจารณาปรับลดขนาดยา lamivudine และ nevirapine
ค ถาผูปวยไดรับยา didanosine, lamivudine, ritonavir รวมกัน สามารถใหรับประทานหลังอาหารโดยชวงแรกผูปว ยอาจมี
อาการคลื่นไส อาเจียนมาก
ง ถาผูปวยไดรับยา didanosine, lamivudine, ritonavir รวมกันตองระวังการใชยาอื่นๆ รวม เชน cisapride ซึ่งมีขบวนการ
metabolism ผาน CYP 450
จ ถาผูปวยไดรับยา didanosine, lamivudine, ritonavir รวมกัน ถามีปญหา hepatic impairment ตองปรับลดขนาดยา

ritonavir ลง
8 ritonavir ขับออกทาง feces ในรูป unchanged ถึง 86% หากตองการเพิ่ม absorption นาจะทําโดยวิธีใดตอไปนี้ ยกเวน
ก ลดขนาดของผงยา
ข ทําเปน prodrug
ค ใส absorption enchancer
ง ใส lubricant เพิ่มขึ้นในตํารับยา
จ เพิ่ม solubilizing agent ในตํารับยา
9 ถาตองการเตรียมยา didanosine ในรูปแบบยาน้ําที่ใชสําหรับเด็กเราควรเตรียมอยางไร ขอมูลที่กําหนดให ขอมูลยา
didanosine
- tablet undergo rapid degradation when exposed to acidic environment
- tablet dispersed in water are stable for 1 hour at room temperature
- reconstituted buffered solution is stable for 4 hours at room temperature
จากขอมูลยาขอใดถูกตอง
ก เตรียมยา didanosine ใน buffer solution pH 4
ข buffer ที่เหมาะสม เชน acetate buffer
ค เตรียมยา didanosine ใหผูปวยรายนี้ไดจากรูปแบบยาผงเทานั้น
ง ตํารับนี้ไมเหมาะสมที่จะเตรียมเปน liquid extemporaneous preparation ไวเนื่องจากมีความคงตัวต่ํา
จ ตํารับที่ใชน้ําเปน vesicle จะคงตัวดีกวาตํารับที่ใช buffer solution
10 สูตรโครงสรางตอไปนี้หมายถึงยาชนิดใด
ก zidovudine ข cotrimoxazole
ค ceftriaxone ง acyclovir
จ ciprofloxacin
11 ใหโครงสราง ritonavir มา มี NH เยอะมาก ถามวาขอใดผิด

ตอบ.. ที่มันมีละลายน้ํานอย(เฉลยจากคนที่ไปสอบ) แตเปดดู martindale บอกวา ritonavir practically insoluble in water
12 คาการละลาย 4:1 หมายถึงอะไร
ตอบ ยา 4 กรัมละลายไดหมดในน้ํา 1 mL ตัวหลอกเปน 4 กรัมละลายในน้ํา 1 กรัมอะไรทํานองนี้
13 หากตองการพัฒนายาสมุนไพรในการตาน HIV ยานั้นไมควรมีคุณสมบัติใด
ก ยับยั้งการเจริญของจุลชีพ ข ยับยั้งการแบงตัวของ T-cell
ค กระตุนการสราง interleukin-2 ง ยับยั้งการทํางานของ protease
จ ยับยั้งการทํางานของ reverse transcriptase
11 ตรวจผูปวยโรค AIDS ขอใดบกพรอง
ก CD4 cell ข T-cell ค Leukocyte
12 เด็ก 2 ป เปน HIV ฉีดวัคซีน ยกเวน
ก MMR ข Hepatitis ค H influenzae type B ง BCG จ DPT

13.ขอใดเปน first choice ใน Cryplocossosis

ก Flucytosine ข Amphotericin B
ค Fluconazole ง Griscofulvin จ Haloprogin
14. Probenecid ทําใหยาปฏิชวี นะตัวใดถูกขจัดลดลง
1. Tetracycin
2. Erythromycin
3. Ampicillin
4. Gentamycin
15. สาเหตุที่ทําใหผูปวยปวดปวดศีรษะมาก และอาเจียนพุงคือขอใด
ก. Lung TB
ข. CMV retinitis
ค. Cryptococcal meningitis (ชัก / คอแข็ง. Proten 750 % Sugar ใน CSF < 50 mg / dl.)
Case
ผูปวยนําใบสั่งยามาขอซื้อยาจากรานขายยาที่ทานเปนเภสัชกรประจํา ดังนี้
โรงพยาบาลขอนแกน
แผนก อายุศาสตร
เลขที่ 135 HN” 1275/2546
ชื่อ นายสมพล อายุ 29 ป
Rx
AZT (100) 2 x 2 pc # 60
ddt (100) 4 x 1 ac # 60
strocin (efavirenz) (200) 3 tab hs # 45
bactrim 2 tab OD pc # 30
fluconazole (200) 4 tab OD pc # 60
paracetamol (500) 2 tab prn # 30
แพทย สุวรรณา 26425
1. จากใบสั่งยานี้ ทานคิดวาคุณสมพลนาจะปวยเปนโรคอะไร
2. เชื้อที่เปนสาเหตุของโรคในขอ 1 ไดแกอะไรบาง
3. อธิบายถึงวงจรชีวิตของเชื้อที่เปนสาเหตุหลักในขอ 2
4. อธิบายกลไกการออกฤทธิ์ของยาที่สามารถทําลายเชื้อในขอที่ 3 มาทั้งหมด
5. นอกจากการใชยาแลว ในปจจุบันมีการใชวัคซีนในการปองกันความรุนแรงของโรค ชนิดใดบาง (บอกประเภทวัคซีน)
6. ปจจุบันมีการใชอาหารเสริม V1 มาชวยลดความรุนแรงของโรคในขอ 1 อาหารที่วานี้คืออะไร มึคุณสมบัติเปนอะไร
7. คุณสมพลเลาใหฟงวา มีไขติดตอกันมา 1 เดือนแลว บางครั้งมีอาการปวดศีรษะมาก ถาอาเจียนแลวจะมีอาการดีขึ้น ชวง
2 - 3 เดือนที่ผานมาน้ําหนักตัวลดลงประมาณ 5 kg นอกจากนี้ยังมีอาการเหงื่อออกตอนกลางคืน คันคอและไอบอยมากจน
นอนไมได มีเสมหะสีเขียวปนขาวเปนจํานวนมาก ทานคิดวานอกจากโรคในขอ 1 แลว คุณสมพลนาจะเปนโรคอะไร
8. คุณสมพลตองการยาแกไอ ทานจะจายยาแกไอชนิดใด วิธีใชเปนอยางไร และทานจะจาย codeine ไดหรือไม อยางไร
9. ยกตัวอยางชื่อยาที่ใชในการรักษาโรคในขอ 7 พรอมกลไกการออกฤทธิ์ของยามา 4 ชนิด
10. นอกจากนี้ยังมีเชื้อฉวยโอกาสชนิดใดบาง ที่สามารถกอโรคใหแกคุณสมพลได

Case TB
1. INH,Rifam, Ethambutol ไมควรแนะนํา
ก ไมควรใช soft lens ใหใสแวนตา (จาก Rifam ) ข ปสสาวะเปลี่ยนสี Rifam
ค กินยาตอเนื่องทุกวัน ง กินยาหลังอาหารทันที
2. กลไกการออกฤทธิ์ของ Isoniazid คือขอใด ?
1. ยับยั้งการสราง Cell wall ของเชื้อวัณโรค 2. ยับยั้งการสราง RNA ของเชื้อวัณโรค
3. ยับยั้งการสราง DNA ของเชื้อวัณโรค 4. ยับยั้งการสราง Mitchondria ของวัณโรค
5. ยับยั้งการสราง Folate ของเชื้อวัณโรค
3. ขอใดตอไปนี้คือ adverse effect ที่เกิดขึ้นจากการใชยา Rifampin ?
1. G – 6 PD deficiency ( เปลี่ยน choice เปนอาการ 4. Nephotoxicity
อยางอื่นที่ไมใชโรคพันธุกรรม ) 5. Leukopenia
2. Hepatotoxicity
3. Hypoglycemia
4. Pyazinamide ไมควรใชในผูป วยที่เปนโรคใดอยูกอนแลว ?
1. โรคหัวใจ 4. โรคเกา
2. โรคหอบหืด 5. โรคซึมเศรา
3. โรคเบาหวาน
5. ยาในขอใดสามารถใชเพื่อปองกัน peripheral neuropathy จากการใช Isoniazid
1. pyridoxime 4. riboflavin
2. thiamine 5. folic acid
3. scopolamine
6. ผูปวยที่ไดรับยา Isoniasid เปนเวลานานควรไดรับ ........ เสริมเพื่อปองกันการขาด
1. Vitamin A 4. Pyridoxine ( B6 )
2. Ascorbic acid 5. Niacid ( B5 )
3. Thiamin ( B1 )
Case พยาธิ
1. ขอใดผิดเกี่ยวกับยา praziquantel
1. ใชรักษาการติดเชื้อพยาธิตัวกลมไมไดผล 4. ทําใหงวงนอน
2. ออกฤทธิ์เปน cestocidal 5. ฆาไขพยาธิ (ovicide)
3. ใชรักษาติดเชื้อพยาธิใบไมในตับได
2. ผลขางเคียงขอใดที่เปนขอจํากัดในการใชยา emetine มากที่สุด
1. local reaction 4. GI-side effect
2. cardiotoxicity 5. Neuromuscular side effect
3. neurotoxicity
3. Thiamphenical เปนอนุพันธของ chloramphenical แต Thiamphenical มีขอดีกวา Chloramphenical โดยที่ Thiam ไม
เกิด
1. aplastic anemia 4. Psuedomembranous colitis
2. Hemolytic anemia 5. Steven-Jonson syndrome
3. Fanconi syndrome
4. ขอใดเปนยาที่ใชใน DNA dependent RNA dependent

1. PAS 4. pyranzinamide
2. streptomycin 5. Thiethinamide
3. rifampicin
5. สมุนไพรที่มีฤทธิ์ขับพยาธิปากขอ
1. เมล็ดฟกทอง 4. กระทือ
2. ขา 5. ผลมะเกลือ
3. เปลือกสะเดา
6. สมุนไพรที่มีการใชประโยชนเหมือน niclosamide
1. รากสะแกนา 4. เถายานาง
2. เปลือกทับทิม 5. แกนมะหาด
3. ผลเล็บมือนาง
7. พืชที่ใชเปนยาพยาธิไดแกขอใด
ก. กลวยดิบ ค. ชุมเห็ดเทศ
ข. ตําลึง ง. มะเกลือ
ขอ 8 ยาตานโปรโตซัว ชนิด nitroimidazole คือ metronidazole มีขอดีอยางไร และมีขอจํากัดในทางเภสัชกรรมอยางไร
บาง มีกลไกการออกฤทธิ์อยางไร
Case 2 ผูปวยมาขอซื้อยาถายพยาธิ
2.1 ซักประวัติอะไร
ตอบ ใครกิน นน. ทานเนื้อวัวสุกๆติดบ เห็นปลองพยาธิตอนถาย
2.2 ติดพยาธิอะไร
ตอบ ตัวตืด
2.3 doc
ตอบ niclosamide
2.4 regimen
ตอบ 2 กรัม single dose (500mg/tab)
2.5 พอหรือไม
ตอบ ไม ตองให MgSO4 15-30 ml หลังให niclosamide 2 ชั่วโมง
2.6 เพราะเหตุใด
ตอบ ปองกัน cysticerosis
2.7 แนะนําการปฏิบัติตัว
ตอบ กินอาหาร

Case Malaria
Case 1 นายสุเทพเปนพนักงานขายสินคาของบริษัท ปลายปไดรับโบนัสหนึ่งหมื่นบาท เขาไดวางแผนวาจะไปเที่ยว
พักผอนที่อําเภอแมสะเรียง เพื่อดูธรรมชาติ เขาไดเตรียมตัวตางๆพรอมทั้งซื้อยา จึงไดเภสัชกรที่ราน จงตอบคําถามตอไปนี้
1. นายสุเทพไดพบขาววามีเชื้อไขมาเลเรียระบาดอยูที่อําเภอแมสะเรียง จึงไดถามเภสัชกรวาเชื้อไขมาลาเรียที่ระบาด
มากที่สุดในประเทศไทยเปนเชื้ออะไร
a. Plasmodium vivax d. Plasmodium malariae
b. Plasmodium ovalae e. Plasmodium berghei
c. Plasmodium falciparum
2. จะทราบไดอยางไรวาเปนไขมาเลเรีย
a. ดูอาการไข หนาวสั่น d. ตรวจอุจจาระ
b. ทองเสีย ปวดศีรษะ e. ตรวจหาเชื้อในปสสาวะ
c. ตรวจเชื้อในเลือด
3. เชื้อมาเลเรียชนิดใดที่ถาเปนแลวไมรักษาจะทําใหถึงแกชีวิตได
a. Plasmodium vivax d. Plasmodium malariae
b. Plasmodium ovalae e. Plasmodium berghei
c. Plasmodium falciparum
4. ถานายสุเทพตองการจะปองกันการติดเชื้อไขมาเลเรีย ทานจะใหคําปรึกษาในขอใดที่คิดวาเหมาะสมที่สุด ยกเวน
a. ใชยากันยุงทาตามลําตัว แขน ขา d. กอไฟเพื่อใหควันไฟไลยุง
b. ใสเสื้อผาสีขาว ปกปดรางกายมิดชิด e. รับประทานยาปองกันไขมาเลเรีย เชน
c. นอนในมุง คลอโรควิน
5. ยาที่ออกฤทธิ์ฆาเชื้อขณะที่เจริญในตับ
a. Quinine d. Primaquine
b. Cholroquine e. Pyrimethamine
c. Artesunate
6. นายสุเทพกลับจากอ.แมสะเรียงแลวพบวามีอาการไข หนาวสั่นจึงไปพบแพทย แพทยวินิจฉัยวานายสุเทพเปนไข

มาลาเรีย และจากการตรวจเชื้อพบวาเกิดจากเชื้อ Plasmodium vivax การใชยาในขอใดเหมาะสมที่สุด
ก. Mefloquine ง. ใช Chloroquine รวมกับ Mefloquine
ข. Primaquine จ. Quinine
ค. ใช Mefloquine รวมกับ Primaqine
Case 2. ผูปวยชายอายุ 35 ป มีไขสูง หนาวสั่น กินอาหารไดตามปกติ ผล lab เปนดังนี้

Splenomegaly : Geimsa stain : P. falciparum Hb 10 g/dL (12 – 16 ) Hct 34 % Serum BUN 50 mg/dL (
5 – 25) Scr 2 mg /dL ( 0.6 - 1.3) การใชยาในขอใดเหมาะสมกับชายผูนี้
ก. Oral mefloquine
ข. Oral artesunate
ค. Oral primaquine
ง. Quinine sulfate injection
จ. Chloroqine injection
ขอ 2. เกี่ยวกับโครงสรางของสารดังรูป ทุกขอตอไปนี้ถูกตอง ยกเวนขอใด
CH3O
N
N(CH2)nNR2
R
ก. เปนสารในกลุม 8-Aminoquinoline
ข. ตัวอยางของยาในกลุมนี้ไดแก Primaquine
ค. ถามี Cl ที่ตําแหนง 7 จะทําใหไดฤทธิ์สูงสุด และมีพิษนอย
ง. Dialkylamino alkylamine side chain จะใหฤทธิ์สูงสุดเมื่อ n = 2,5 หรือ 6
จ. Quinoline ring system และอนุพันธุใหผลที่ดีกวา Acridine ring system
ขอ 3 เกี่ยวกับสมุนไพรที่ใชในการรักษามาลาเรีย ขอใดไมใชสารที่สกัดไดมาจาก Cinchona bark
ก. Quinine ข. Chloroquine
ค. Cimchonine ง. Quinidine
Case STD and UTI
ขอ 1 นางฝาย อายุ 45 ป มาโรงพยาบาลดวยอาการถายปสสาวะบอย และรูสึกปวดเบงเล็กนอยเหมือนถายไมหมดแทบทุก
ครั้งเมื่อถายเสร็จ ไดประวัติเพิ่มเติมวา เดินทางไปทัศนาจรตางจังหวัดไมคอยไดดื่มน้ําและกลั้นปสสาวะหลายครั้ง เนื่องจาก
หองน้ําไมสะดวก
- ทานคิดวาแพทยจะซักขอมูบอะไรเพิ่มเติมบาง
- แพทยสั่งตรวจปสสาวะ พบ pyuria แพทยวินิจฉัยวานางฝายเปน cystitis อาการแสดงที่บงชี้วา นางฝายเปน
cystitis คืออะไร
- เชื้อกอโรคที่คาดวานาจะเปนสาเหตุมากที่สุดคืออะไร
- ทานคิดวานางฝายควรไดรับการรักษาดวยยาปฏิชีวนะใด
- ขอดี ขอเสียในการเลือกใชยาแตละชนิด
- ถา 2 เดือนตอมานางฝายกลับมาพบแพทยดวยอาการเดิม การดูแลผูปวยควรทําอยางไร
Case น.ส. นัดดา อายุ 27 ป มารานยาดวยเรื่องตกขาว เปนกอนๆ สีขาวๆ ไมมีฟอง มีกลิ่นเปรี้ยว และมีอาการคันบริเวณ
ชองคลอดมา 2 วัน ซื้อมาทาจากรานขายยาที่ไมมีเภสัชกร อาการไมดีขึ้นจึงมาที่รานยา
- สิ่งที่เภสัชกรควรซักถามเพิ่มเติม คืออะไร
- ทานคาดวาอาการของ น.ส. นัดดา เกิดจากอะไร อาการนี้แตกตางจาก veginitis ประเภทอื่นอยางไร
- ทานจะพิจารณาจายยาอะไรให น.ส. นัดดา เพราะเหตุใด
- เภสัชกรควรแนะนําการใชยาเหน็บชองคลอดอยางไร

Sexual Transmission Disease

1.ในสตรีที่มีอาการกระเพาะปสสาวะอักเสบ และชองคลอดอักเสบแตไมมีอาการอื่นรวมดวยควรจายยาในรูปแบบใด
1.IM 2. Oral 3. Trasdermal 4.Vaginal suppository
2. นาย ก อายุ 35 ป มีอาการเปนแผล ขอบชัดเจนบริเวณอวัยวะเพศบีบแลวมีน้ําเหลืองไหล จากการซักประวัติ
พบวาเมื่อ 3-5 สัปดาหที่แลวไปเที่ยวกลางคืน ลืมใสถุงยางอนามัยหมอไดให Benzathine pen G ถามวา Benzathine pen
G ดีกวา penicillinตัวอื่นอยางไร
1. ระยะเวลาในการออกฤทธิ์นานกวา 4. การกระจายสูเปาหมายดีกวา
2. ขอบเขตการออกฤทธิ์กวางกวา 5. ปริมาณที่ฉีดนอยกวา
3. การดูดซึมและการละลายมากกวา
3.ขอใดผิดเกี่ยวกับ penicillin
1. PenGมีchain เปน Benzoyl group 4. B-lactamase ถูก Hydrolyze ดวยกรด
2. Pen G potassium ละลายไดดีกวา PenG 5. Procain penicillin G ถูกดูดไดดีในทางเดิน
3. Benzathine PenG เปนเกลือของ Pen G อาหาร
4.หญิงอายุ 25 ปเปน UTI เขาโรงพยาบาลหมอให cotrimoxazole 2 tab bid 3 วันตอมาวันที่ 4 ให
Norfloxacin 400 mg bidให Urispas 1 tab q 6 hr ,Diphenhydramine 1 tab prn q 6 hr,
Imiprmine 1 tab hs แลวเกิดอาการ alerting order เกิดจาก ADR ของอะไร
1. Co-trimazole 4. Diphenhydramine
2. Norfloxacin 5. Uripas
3. Imipenem
5. หญิง 50 ป 50 kg เปน Glomerulonephritis,Menigitis หมอสั่งตรวจ Scr,BUNแพทย็สั่งจาย
Amikacin จะmonitor อะไรเพิ่ม
1. Chol,Trigyceride 3. Vestribular function
2. AST,ALT 4. Optic nerve
6.ชายไทย 38 ปมาขอซื้อ Ganamycin ที่รานถาทานเปนเภสัชกรจะจายยานี้หรือไม
1. ไมจาย เพราะ Ganamycin ไมมีจําหนายในรานยาในรูปยาเม็ด
2. ไมจาย เพราะ Ganamycin เปนยาควบคุมพิเศษ ตองจายในรานขายยาเทานั้น
3. จายได เพราะผูปวยใหขอมูลวาทานมาหลายครั้งแลว
4. จายไดเพราะ Ganamycin เปนยาอันตราย จายไดโดยใชดุลพินิจของเภสัช
5. ไมจาย เพราะ ยังไมทราบขอมูลวาผูปวยเปนโรคอะไร ตองซักประวัติเพิ่ม
7.ผูปวยเลาใหฟงวา กอนหนานี้ไปเที่ยวมา กลับมาบานได 3-4 วัน เกิดมีน้ํามูกหรือน้ําหนองไหลจากปลายอวัยวะเพศ
รวมกับฉี่แสบขัด เลยปรึกษาเภสัชกร จากประวัติคิดวาเกิดจากเชื้ออะไร
1.หนองในแท C.trachomatis 4.หนองในเทียมC.trachomatis
2.หนองในเทียมN. gonorrhea 5.หนองในผสมT.vaginalis
3.หนองในแท N.gonorrhea
8.จากขอ 7 ผูปวยรายนี้ควรไดรับการรักษาอยางไร
1.Cotrimazole 4.Ciprofloxacin
2. Norfloxacin 5.Doxycycline
3.Ofloxacin

9. จากขอ 8 ADR ในกลุม Fluoroquinolone ที่พบบอยคือ

1. SJS 2.Liver failure 3. prolong QT interva 4.Diarrhea 5. Visual
10.จากขอ 7 ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับเภสัชกรคําแนะนําของผูปวยรายนี้
1.หากมีภรรยาตองใหภรรยารักษาดวย
2.ควรงดมีเพศสัมพันธในระหวางเปนโรค
3.หากมีเพศสัมพันธควรสวมภุงยางอนามัย
4.ควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธกับหญิงที่ไมใชภรรยา
5. ควรงดของดองในระหวางเปนโรค
11. ยาในขอใดที่เหมาะสมที่จะทําในรูปแบบออกฤทธิ์เนิ่น( sustain release)
1. Cotrimazole 4.Ciprofloxacin
2.Norfloxacin 5.Doxycycline
3.Ofloxacin
12.sustain release tablet ไมจาํ เปนตองทดสอบคุณสมบัติใด
1.Friability 4. Weight variation
2.Disintegration 5. Hardness
3.Dissolotion test
13. ยาใดไมสามารถแบงรับประทานได
1.Matrix sustain release tablet 4.effervescent tablet
2.Buccal tablet 5.caplet
3.Enteric coat tablet
14. Cotrimazole vagianal จัดเปนยาประเภทใด
1. ยาควบคุมพิเศษ 3. ยาสามัญประจําบาน
2.ยาอันตราย 4.ยาสําหรับใชเฉพาะที่
15. Doxycycline เปนยากลุมเดียวกันกับยาใด
1.tetracycline 4.Sulfamethoxazole
2.Penicillin 5.Amoxycillin
3.Cotrimazole
16.ชายอายุ 35 ปมีขอบแข็งที่อวัยวะเพศบีบไมเจ็บและมีหนองที่มือก็เปนลักษณะเดียวกัน ไปเที่ยวเมา ไมใสถุงยาง หมอให
Benzathine Pen G ผูปวยเกิดจากเชื้ออะไร
-Treponema pallidum
17 กลไกกการออกฤทธิ์ ของ Pen G
1. ยับยั้งการสรางcell wall
2.ยับยั้ง DNA
3.Inhibit Ribosome 30s
4.Inhibit Ribosome 50

Infectious disease
Case: ผูปวยชายไทยอายุ 60 ป มาโรงพยาบาลดวยอาการไข ไอ หอบ หายใจถี่ แพทยวินิจฉัยวาเปนโรคติดเชื้อที่ปอด
(CAP)ไดรับการรักษาดังตอไปนี้
1. Augmentin 625 mg 1*3 pc#21
2. Paracet 500 mg po prn # 20
1. Augmentin มีกลไกการออกฤทธิ์เปนอยางไร
ก. ขัดขวางการสรางผนังเซล ง. ขัดขวางการสังเคราะห nucleic acid
ข. ขัดขวางการสรางผนังหุมเซลล จ. ขัดขวางการสังเคราะห polypeptide
ค. ขัดขวางการสราง folic acid
2. ยาปฏิชีวนะขอใดที่ไมมีโครงสราง B-lactam ring
ก. ciprofloxacin ง. Cloxacillin
ข. Amoxycillin จ. Cefazolin
ค. Imipenam
3. เพราะเหตุใดจึงผสม Clavulanic acid and Amoxycillin ในยา Augmentin
ก.เพื่อเพิ่มการละลายของยา Amoxycillin
ข.เพื่อใหครอบคลุม G-, สวนAmoxycillin ครอบคลุม G+
ค.เพื่อปองกันไมใหถูกทําลายดวย B-lactam
ง.เพื่อยับยั้ง CYP2D6 ที่ตับลดการทําลายของ Amoxycillin
จ.เพื่อลดการขับถาย Amoxycillin ออกจากรางกาย
4. อาการขางเคียงที่พบมากที่สุดของ Amoxycillin
ก. Constipation ง. Pseudomembranous colitis
ข. Diarrhea จ. Thrombocytopenia
ค. Headache
5. เนื่องจากยา Augmentin 625 mg ในทองตลาดหมดมีแตขนาด 375 mgเภสัชทําอยางไร
ก. จาย Augmentin 375 mg 1*3 pc =21
ข.จาย Augmentin 375 mg 2*3 pc =21
ค.จาย Augmentin 375 mg 2*3 pc =42
ง.จาย Augmentin 375 mg 1*3 pc =21+Amoxycillin 250 mg pc=21
จ.จาย Augmentin 375 mg 1*3 pc =21+Amoxycillin 500 mg pc =21
6. Augmentin เปนยาประเภทใดตามกฎหมาย
ก. ยาอันตราย ง.วัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท
ข. ยาควบคุมพิเศษ จ.ยาเสพยติดใหโทษ
ค.ยาสามัญประจําบาน
7.ญาติโทรมาถามวาผูปวยไมสามารถกลืนยา Augmentinได จะบดใหผูปวยไดหรือไมเพราะเหตุใด(เปน film coated tablet)
ก.ไมได เพราะ จะทําใหเสียสภาพความคงตัวของยา
ข.ไมได เพราะทําใหเสียคุณสมบัติในการออกฤทธิ์เนิ่นของยา
ค.ไมได เพราะจะทําใหยาถูกทําลายโดยกรดในกระเพราะอาหารไดงาย
ง.ไดเพราะไมทําใหการออกฤทธิ์ของยาเปลี่ยนแปลง
จ.ได เพราะการบดไมทําใหเสียคุณสมบัติในการออกฤทธิ์เนิ่นของยา

8. จากสูตรโครงสรางของยา Amoxycillin นี้ตําแหนงไหนที่ถูกทําลายไดงายและมีผลตอการดื้อยา

4
1
2 3
5
ก. 1 ข. 2 ค. 3 ง. 4 จ. 5
9. สาร polymer ตัวใดนิยมใชในการทํา Film coat tablet
ก. HPMC 4000 ง. Carbopol
ข. CMC จ. Veegum
ค. Polymeric methacrylates
10. ผูปวยมีประวัติแพยาในกลุม penicillin จะพิจารณาเปลี่ยนยา Augmentin เปนยาใด
ก. ofloxacin ง. Cephalexin
ข. Clarithromycin จ. Cotrimoxazole
ค. Doxycycline
11. Cephaloporin third gen มีคุณสมบัติ ยกเวน
ก. ผาน BBB ไดดี ง.ไมทนกรด
ข.ทนตอ B-lactamase จ.บางตัวถูกทําลายดวยตับ
ค.ใชกับ S.aureas
12.Cepharosporin กลุมใดไมทําใหเกิด Hypothombonemia
ก. Cepamandole ง. Cefotaxime
ข. Cefoperazone จ.Moxelactam
ค.Cefoxitin
13. Aminogycloside ตัวใดที่ยังใชอยูแมจะดื้อตอ Gentamycin
ก. streptomycin ค.Neomycin
ข. Amikacin ง. Tobramycin
14.Tetracycline หมดอายุมีผลขางเคียงอะไร
-Fanconi syndrome
15. Antibiotic ตัวใดที่ใชในเด็กทารกไดอยางปลอดภัยที่สุด
1. Chloramphenical 4. Ciprofloxacin
2. Ampicillin 5. Co-trimoxazole
3. Tetracycline
16. ชายอายุ 30ปเปนโรค All มี ANC=200 รักษาตัวอยูในโรงพยาบาลเกิด sepsis ตรวจblood count พบ E.coliใชยาอะไร
เปน empirical TX
1. Tetracycline 4.Thiamphenical
2. Erythromycin 5.Cefotaxime
3.Choramphenical

17. Sulfonamide เปน competitive antagonist ของสารใด

1. PABA 2. PAS 3.Folic acid 4.B5 5. THF
18. กลไกการออกฤทธิ์ของpenicillin ตอmicroorganism
1. ยับยั้ง cell wall linking 4.ยับยั้ง protein stntesis
2.ทําลาย nucles 5. ทําใหเกิด cell lysis
3.Bacteriosatatic
19. ยาทาสิวที่เปน Antibiotic
1. Clindamycin 4. 1,2
2. Erythromycin 5. 1,2,3
3. Tretioin
20.Norfloxacin มีคา Bioavairability ต่ําเหมาะที่ใชรักษาภาวะใด
1. Traveller diarrhea 2. Otitis media
21. ยาใดปลอดภัยที่สุดสําหรับ teratogenic
1. Erythromycin 3. Gentamycin
2. Sulfadiazine 4. Ciprofloxacin
22.ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา penicillin
1. อาหารไมมผี ลตอการดูดซึม Amoxycillin 4.Amoxycillin เปน broad spectum>Ampicillin
2 อาหารไมมีผลตอการดูดซึม Ampicillin 5.การดื้อยาของ Ampicillin< Amoxycillin
3. อาหรไมมีผลตอการดูดซึม penicillin V
23.ผูที่พยา Penicillin อยางรุนแรงควรระมัดระวังในการรักษาดวยยาอะไร
1. Cefazolin 4. Vancomycin
2. Gentamycin 5. Cotrimoxazole
3. Clindamycin
24.การกินยากลุม Quinolone รวมกับนมมีผลอยางไร
ก. เพิ่มการดูดซึมเพราะนมมันจะไป ตอเยื่อบุทางเดินอาหาร ทําใหการดูดซึมงายขึ้น
ข.ลดการดูดซึม เพราะนมมันจะไป ตอเยื่อบุทางเดินอาหาร ทําใหการดูดซึมยากขึ้น
ค.เพิ่มการดูดซึม เพราะ นมมันไป chelate กับยาทําใหการละลายเพิ่มขึ้น
ง.ลดการดูดซึม เพราะ นมมันไป chelate กับยาทําใหการละลายลดลง
จ.นมไมมีผลตอการดูดซึม
25.ผูปวยแพยา หลังจากให Amoi+clav ทําไง
1. ให Amoxy-Clav+Antihis 4.เปลี่ยนยาเปน Clarithro+Antihis
2.ใหAmoxi-Clav+prednisolone 5.เปลี่ยนยาเปนCiproflox+Antihis
3.หยุด Amoxi-Clavแลวให Antihis
26. Vancomycinขอใดผิด
1.Inhibit cell wall 4.เปน Glycoprotein
2.Metabolite at Renal 5.อาจสลายตัวในกระเพาะอาหาร
3.ไมมีพิษตอหู

27. จากโครงสรางของAmoxycillin ขอใดไมถูกตอง

1.เปน Zwitter ที่ pH ของ duodenum 2.ทนตอการ hydrolysisที่กระเพาะ
3.ทนตอ ENZ beta lactamase 4โครงสราง Beta-lactamase มีผลตอการแพยา
5.ยับยั้งการสราง cell membrane
28. ชายอายุ 30 ปมี ANC=200 รักษาตัวในโรงพยาบาลเกิด sepsis ตรวจblood count พบ E.coliใชยาอะไรเปน empirical
1. Tetracycline 4. Thiamphenical
2. Erythromycin 5. Cefotaxime
3. Choramphenecal
29.ชายไทอายุ 30 ป เปน CAP ผลการวินิจฉัยเปนเชื้อ H-influenzae Drug of choice คือ
1. Erythromycin 3. Gentamycin
2. Cephazolin 4. Ciproflocxacin
30. ขนาดยาที่ใชคือจากขอ 29
1. 1-2 g IV q 6 hr 4. 1.7 m/kg/d IV q 8
2.600-900 mg IV q 6 hr 5. 250-500 IV mg q 8
3.1-2 g IV q 12
31. การติดตามและประเมินผลในผูปวยคือ
1. ควรไดรับยาปฏิชีวนะดังกลาว 10-14 วัน 4.ควรระวังเรื่องภาวะแทรกซอนที่อาจเกิดขึ้น
2.ประเมินอาการแสดง และภาพฉายรังสี เชน lung adscess
3.แนะนําผูปวยกลับมาหาแพทยตามที่นัด 5. ทุกขอ
32. นาย ก มาพบแพทยดวยอาการคัดจมูก และติดเชื้อที่ระบบทางเดินหายใจสวนตน ทานคิดวายา ATB และAnti-
histasmine คูไหนจายได
1. Ampi+CPM ในผูปวยไดรับ Antacid
2. Amoxy+Loratadine ในผูปวยไดรับ Cimetidine
3. Erythro+Terfenadine ในผูปว ยไดรับ ASA
4.Roxithro+theophylline ในผูปวยไดรับ Antacid
33. ผูปวยเปน renal จําเปนตองใช tetracycline ควรแนะนําใชยาตัวไหน
1. Meclocycline 4.Oxytetracycline
2.Doxycycline 5.Tetracycline
3.Tinocycline
34.ยาใดใชเปน first choice ใน empiric Tx
1.sepsis จาก K.pneumonia ใช Cetraxidime
2.Pneumonia จาก P. auruginosa ใช Imipenam
3.Urithritis จาก E.coli ใช Aztreonam
4.Endocarditis จาก S.viridan ใช Cetri+genta
5.Early syphilis ใช Pen G
35. Ostitis media เด็ก 3 ขวบใชอะไร
1. Amoxy 3.Cephalexin
2.Ampicillin 4.Erythromycin

36.ขอใดถูกตองเกี่ยวกับ tonicity ของยาฉีด

1.จัดเปน colligative property
2.การฉีด hypertonic solution กอใหเกิด cell lysisได
3.สามารถปรับไดโดยเติมสารบางชนิดเชน Phosphate,Acetate ซึ่งนิยมใชกันมาก
4.การฉีดยาที่เปน Isotonic ตอระบบเลือดมักจะเปน Isotonic ตอระบบเนื้อเยื่ออื่นในรางกายดวย
5. NSS เปนทั้ง Isotonic และ Iso-osmotic
37.ผูปวยหญิงใชยา Tetracycline รักษาสิวมา 3 เดือนมาขอคําปรึกษาจากเภสัชที่รานยาถึงอาการตกขาวที่เปนมาใน 2-3
สัปดาหที่ผานมาโดยไมเคยเปนมากอนและยาที่ผูปวยใชอยูเปนประจํา คือยาคุมชนิดเม็ด จะใหคําปรึกษากับผูปวยเกี่ยวกับ
การใชยารักษาสิว
1. ใหเปลี่ยน tetracycline เปน erythromycin
2. ใหเปลี่ยน Tetracycline เปน topical clindamycin
3.ใหเปลี่ยน tetracycline เปน topical benzyl benzoate
4.หยุดการใชยาจนกวาอาการตกขาวจะดีขึ้น
38. ผูปวยอายุ 44 ป มาดวยอาการปสสาวะแสบขัด มีไข แพ penicillinจะเลือกยาใดเหมาะสมกับผูปวยรายนี้
1. Norfloxacin 4. Chloramphenical
2. Ciprofloxacin 5. Amoxycillin
3. Erythromycin
39. เด็ก 10 ป แพยา penicillin ใหยาใดแทน
1. Erythromycin 3. Azithromycin
2. Levofloxacin 4. Amoxycillin
40. เด็กติดเชิ้อ H.influenza ที่ไมทํา senstitvity test อายุ 3 ขวบ ควรใหยาอะไรกอน
ก. erythromycin ค. gentamycin
ข. ampicillin
41. ยาที่กระจายเขาสูเนื้อเยื่อ (intracellular) เพื่อรักษาคือยาอะไร
ก. penicillin ข. Erythromycin ค. streptomycin
42. Norfloxacin ซึ่งเปนยาในกลุม fluoroquinolone มีคา bioavailability ต่ํา เหมาะที่จะใชในการรักษาโรคใด
ก. travell’s diarrhea ข. Otitis media ค. Non-gonorrhea
43. sulfonamide หามใชในทารกจะทําใหเปน
ก. Gray syndrome ข. Kernicterus
ค. Faconi syndrome ง. Beri beri
44. Quinine นอกจากรักษามาลาเรียแลวใชรักษาอะไร
ก. Parkinson ข. Leg cramp
ค. antiarrhymi ง. CHD
45. mebendazole
ก. ใชรักษาการติดเชื้อพยาธิตัวกลมไดมากกวาชนิด pyrantel pamoate
ข. ใชรับประทาน 100 mg ครั้งเดียว รักษาอาการติดเชื้อพยาธิทุกชนิด
ค. ใชรักษาอาการติดเชิ้อพยาธิตัวกลมในน้ําเหลือง

46. ตัวอยาง Drug related problem

ก. เปนงูสวัด มีอาการปวดแสบปวดรอน ไปซื้อยาไดรับ prenisolone
ข. แพ penicillin มีอาการไข ไอ เจ็บคอ ได ampicillin 5 วัน
ค. ชอบไปซื้อยามากินเอง
47.ขอเสียที่เดนชัดที่สุดของ phynylbutazone
ก. ความเปนพิษสูง ข. activity ต่ํา
ค. ความคงตัวต่ํา
ง. ดูดซึมเขาสูรางกายไดไมดี
จ.มีระยะในการออกฤทธิ์สั้น
48. ผูปวยที่ไดรบั ยา Ethambutal อาจพบ ADR อะไร
ก. ototoxicity ค. increase uric acid
ข. peripheral neuritis ง. urticalla
49. การดูอาการ photosensitivity ที่เกิดขึ้นเปนผลจากยาที่ใชอยูดูไดจาก
ก. ใชยาที่ทําใหเกิด photosensitivity เชน amiodarone, sulfonamide
ข. หลังจากใชยาแลวไปโดนแสงจะมีอาการ sun burn หรือฝนแดงบริเวณที่ถูกแสง เชน หนา คอ หลังมือ
ค. มีอาการ SLE รวมดวย
ง. อาการไมหายแมไมถูกแสงแดดแตหยุดยาอาการจะคอยๆหายไป
จ. จะเกิดอาการแมแตโดนแสงจากหลอดไฟธรรมดาที่อยูในบาน
50. ทานจะใหคาํ แนะนําตอผูปวยที่ไดรับยาเคมีบําบัดใหสังเกตตัวเองไดอยางไร วามีเม็ดเลือดขาว ต่ํา ซึ่งเปนอาการ
ขางเคียงที่สําคัญในการรักษาดวยยาเคมีบําบัด
ก. ผมบางลงจนถึงผมรวง
ข. มีอาการคลื่นไสอาเจียน ปวดศีรษะบอย
ค. มีอาการติดเชื้อไดงาย เชน เปนหวัด เจ็บคอ ทองเสีย
ง. ซีด มี hemoglobin และ hematocrit ต่ํา
จ. มีจ้ําเลือดตามผิวหนัง
51. หญิงมีอายุ 16 ป CC : มีไข เจ็บคอ คอแดง ไอมีเสมหะ คัดจมูก
Allergy : aspirin rash. Phenylpropaolamine
Medical : Penicillin C, ยารวม (tripolidine, pseudoephidine, Bromhexine), Dequalium CL
ยาขอใดที่ทําใหเกิด drug related theory
ก.ยารวมของ tripolidine, pseudoephidine
52. ผลขางเคียงขอไหนที่เปนขอจํากัดในการใชยา emetine มากที่สุด
ก. Local reaction ง. GI-side effect
ข. Cardiotoxicity จ. neuromuscular side effect
ค. neurotoxicity
53. isotetioin ขอใดถูกตอง
ก. ควรระมัดระวังในหญิงตั้งครรภหรืออยูในระหวางตั้งครรภเพราะอาจทําใหเกิด teratogenicity
ข. สามารถทําใหผิวนุมได
ค. กระตุนการหลุดลอกของ sebum
ง สามารถบํารุงผิวและใหการปองกันผิวจากแสงแดด

54. probenecid ทําใหยาปฏิชีวนะตัวใดถูกขจัดลง

ก. tetracycline ง. gentamycin
ข. erythromycin จ. pefloxacin
ค. ampicillin
55. ยาที่ไมควรใชในคนที่ใส contact lens
ก. quinax ข. Timolol ค. Diamox
56. ยาแกปวดเก็บมาไวพักหนึ่ง ตอมามีกลิ่นเหม็นเปรี้ยวเลยหยุดใช (เก็บไวในขวดสีชา) เกิดจากอะไร
ก. ตัวยาเกิด oxidation ข. ตัวยาเกิด hydrolysis
ค. ตัวยาเสื่อมจากแสง ง. ตัวยาเสื่อมจากความรอน
จ. ตัวยาเปลี่ยนรูปผลึก
57. นางนอยอายุ 60 ป เขาโรงพยาบาลดวยหอบกําเริบ
Diagnosis: asthma, Gastro hyperacidity, pneumonia
ยาที่ใชอยู : Beclotemical inhalation, Aluminium hydroxide
ตอมาพบฝาขาวในปาก ตรวจพบ pseudohyhea ยาที่ใช
ก. nystatin suspension ค. Griseofulvin table นํามาทําเปน solution
ข. Tolnaflate cream ง. metronidazole นํามาทําเปน solution
58 antibiotic ตัวใดที่ใชในเด็กทารกไดอยางปลอดภัยที่สุด
ก. Chloramphenical ง. ciprofloxacin
ข. ampicillin จ. Co-trimoxazole
ค. tetracycline
59. นาย วนา อายุ 28 ป มีประวัติแพยา sulfisoxazole แบบ Steven Johnson Syndrome มีแผลที่อวัยวะเพศหลังจากไป
เที่ยวผูหญิงบริการมา 5 วัน ตอนแรกเปนรอยนูนแดง ตอมารอยนูนแดงแตกเปนแผลรูสึกปวดแผลมาก ขอบแผลไมเรียบ
และปวดตอมน้ําเหลืองบริเวณขาหนีบ ทานจะใหยาใดในการรักษาแบบ empirical therapy ที่เหมาะสมสําหรับผูปวยรายนี้
มากที่สุด
ก. Acyclovir ง. Erythromycin
ข. Cloxacillin จ. Providone iodine
ค. Co-trimoxazole
โรคติดเชือ้
CASE I
ผูปวยชายไทยคูอายุ 35 ป เขารับการรักษาในโรงพยาบาลดวยอาการไขสูง หนาวสั่นกอนมา 3 วันกอนมา
โรงพยาบาล ผูปวยมีอาการไอมีเสมหะ ปสสาวะแสบขัด ถายเหลว ผลการตรวจรางกายพบไข 380C , HR 100 , RR
20 ฟงเสียงปอดพบ crepitation both lung
ขอ 1. ลักษณะทางคลินิกของผูปวยรายนี้จัดอยูในขอใด
ก. Acute infection ง. Systemic infection
ข. Chronic infection จ. Subacute infection
ค. Multifocal infection
ขอ 2. จากอาการดังกลาวคลองกับโรคติดเชื้อใดชนิดนอยที่สุด
ก. Urinary tract infection ค. Pneumonia
ข. Infective diarrhea ง. ไมมีขอใดถูก
ขอ 3. การสงตรวจทางหองปฏิบัติการในขอใดจําเปนนอยที่สุดสําหรับการวินิจฉัยโรคติดเชื้อ
ผูปวยรายนี้
ก. Sputum examination ง. White blood cell differentiation
ข. Urinalysis จ. Stool examination
ค. Chest X – ray
ขอ 4. หากพบวาผูปวยรายนี้มีการติดเชื้อแกรมบวก (Streptococcus pneumoniae จากเสมหะซึ่งดื้อ
ตอยา Penicilin G ยาตานจุลชีพที่สามารถใชในการรักษาสําหรับผูปวยรายนี้คือขอใด
ก. Azithromycin ง. Linezolid
ข. Co – amoxiclav จ. ถูกทุกขอ
ค. Levofloxacin
ขอ 5. หากพบวาผูปวยรายนี้มีการติดเชื้อแกรมลบ Escherichia coli ในเลือกและปสสาวะซึ่งดื้อ
ตอยา Penicillin G ยาตานจุลชีพที่สามารถใชในรักษาสําหรับผูปวยรายนี้คือขอใด
ก. Clarithromycin ง. Vancomycin
ข. Ceftriaxone จ. ผิดทุกขอ
ค. Norfloxacin
ขอ 6. หากพบวาผูปวยรายนี้มีการติดเชื้อแกรมลบ Escherichia coli ในปสสาวะและในเลือดและ
ผูปวยมีประวัติแพยา Penicillin แบบ anaphylaxis ยาตานจุลชีพที่สามารถใชในการรักษาผูปวยรายนี้คือขอใด
ก. Chloramphenicol ง. Erythromycin
ข. Ciprofloxacin จ. Norfloxacin
ค. Cotrimoxazole
ขอ 7. หากผูปวยเด็กอายุ 10 ป มีการติดเชื้อ H.influenzae ในระบบทางเดินหายใจ และผูปวยมี
ประวัติแพยา Penicillin แบบ anaphylaxis ยาที่ควรเลือกใชสําหรับผูปวยรายนี้คือยาใด
ก. Erythromycin ง. Chloramphenicol
ข. Levofloxacin จ. Cephalexin
ค. Azithromycin
CASE II
ผูปวยชายไทยอายุ 30 ป มาโรงพยาบาลดวยอาการไขสูง ไอมีเสมหะ เสมหะมีเลือดปนบางเล็กนอย เจ็บคอ
หายใจหอบเหนื่อย มานาน 3 วัน ผลการตรวจรางกายพบอุณหภูมิกาย 390C อัตราการหายใจ 30 ครั้ง / นาที ผล
การถายภาพรังสีทรวงอกพบ pulmonary infiltration both lung แพทยรับผูปวยเขารับการรักษาโรงพยาบาลผูปวยให
ขอมูลเพิ่มเติมวาเมื่อ 1 ป ที่แลวผูปวยไดติดตอกลับไปที่โรงพยาบาลอีก
ขอ 1. เหตุผลในการปฏิเสธเลือดที่บริจาค ยกเวนขอใด
ก. ตรวจพบ HBsAg ในกระแสเลือด
ข. ตรวจพบ AntiHBs Ab ในกระแสเลือด
ค. ตรวจพบ AntiHIV ในกระแสเลือด
ง. ตรวจพบ HIV antigen ในกระแสเลือด
จ. ทุกขอขางตนเปนเหตุผลของการปฏิเสธเลือดที่บริจาค

ขอ 2. ลักษณะทางคลินิกในขอใดที่สอดคลองกับโรคปอดอักเสบมากที่สุด
ก. ไขสูง ง. หายใจหอบเหนื่อย
ข. ไอมีเสมหะมีเลือดปน จ. ภาพถายรังสีทรงอก
ค. เจ็บคอ
ขอ 3. เชื้อที่เปนสาเหตุของภาวะปอดอักเสบนอกโรงพยาบาล (community – acquired
pneumonia) ที่พบไดบอยที่สุดคือเชื้อใด
ก. Staphylococcus arreus ง. Influenzae virus
ข. Strepococcus pneumoniae จ. Mycobacterium tuberculosis
ค. Pseudomonas aeruginosa
ขอ 4. ยาในขอใดที่เหมาะสมที่สุดสําหรับรักษาการติดเชื้อสําหรับผูปวยรายนี้
ก. Doxycycline ชนิดรับประทาน
ข. Levofloxacin ชนิดรับประทาน
ค. Penicillin G ชนิดฉีด รวม erythromycin ชนิดรับประทาน
ง. Levofloxcin ชนิดฉีด รวมกับ erythromycin ชนิดรับประทาน
จ. Cefazolin ชนิดฉีด รวมกับยา gentamicin ชนิดฉีด
ขอ 5 . หากแพทยสงสัยการติดเชื้อวัณโรค ผลการตรวจในขอใดที่จําเพาะจะจงมากที่สุดที่ชวยใน
การวินิจฉัยวาผูปวยเปนวัณโรค
ก. การฟงไดยินเสียง creptitaion ที่ยอดปอดทั้ง 2 ขาง
ข. ภาพถายรังสีทรวงอก พบ infiltration ในปอดสวนบน
ค. การยอมสี acid fast stain พบเชื้อ AFB
ง. ผลการเพาะเชื้อ และทดสอบความไว (culture and sensitiveity) พบเชื้อวัณโรค
จ. การทดสอบภูมิคุมกัน โดยการทดสอบ tuberculin test ใหผลบวก
ขอ 6. หากผูปวยไดรับการวินิจฉัยวาเปนวัณโรค และพบวาผูปวยมีภาวะตับอักเสบจากยา
pyrazinamide สูตรยาใดที่ควรเลือกใชในผูปวยรายนี้
ก. INH/RIF/ EMB นาน 2 เดือน ตามดวย INH/RIF 7 เดือน
ข. INH / RIF นาย 9 เดือน
ค. INH / EMB นาย 9 เดือน
ง. STM / RIF / Ofloxacin นาน 18 เดือน
จ. STM / EMB นาน 24 เดือน
ขอ 7. คุณสมบัติของยาตานวัณโรคในขอใดถูกตอง
ก. isoniazid เปนยาที่ออกฤทธิ์ตอเชื้อวัณโรคทั้งที่อยูในเซลและนอกเซล และเปนยาเดียวที่ใชเปนยาปองกัน
การติดเชื้อวัณโรค
ข. rifampicin เปนยาที่ออกฤทธิ์ตอเชื้อวัณโรคที่อยูนอกเซล และเปนยาที่จําเปนในสูตร short course
therapy
ค. pyrazinamide เปนยาที่ออกฤทธิ์ตอเชื้อวัณโรคที่อยูในเซล และเปนยาที่มีความจําเปนมากใน 2 เดือน
แรก แตหากผูปวยแพยาสามารถทดแทนไดดวย ethambutol
ง. ethambutol เปนยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อ และสามารถใชไดอยางปลอดภัยในผูปวยที่มีภาวะไตทํางานบกพรอง
(ไมตองปรับขนาดยา)

จ. ยากลุม fluoroqoinolone ที่สามารถใชในการรักษารักษาวัณโรคได ไดแก norfloxacin, ciprofloxacin

และ olfloxacin
ขอ 8. หากผูปวยไดรับการวินิจฉัยวาเปนวัณโรคปอดโดยผล AFB เปนบวก และพบวาผูปวยมีการ
ติดเชื้อเอชไอวีโดยมีคา CD4+cell count เทากับ 210 cell/mm3 การรักษาที่ผูปวยรายนี้ควรไดรับในขอใด
ถูกตอง
ก. ควรใหการรักษาวัณโรคดวยยาสูตร short course therapy เพียงอยางเดียวจนกวาจะ
หายจากวัณโรคกอนจึงเริ่มยาตานไวรัสเอสด
ข. ควรใหการรักษาวัณโรคดวยยาสูตร short course therapy รวมกับยาตานไวรัสเอดสโดยเลือกใชสูตรยาที่
มี efavirenz แทน nervirapine
ค. ควรใหการรักษาวัณโรคดวยยาสูตร short course therapy เพียงอยางเดียวกอนเมื่ออาการทางคลินิกของ
ผูปวยโรคดีขึ้น หรือผลการตรวจเสมหะใหมี AFB เปนลบจึงใหยาตานไวรัสเอดส โดยควรใหยาตานไวรัส
เอดสภายใน 2 เดือน
ง. ควรใหการรักษาดวยยาตานไวรัสกอนจนคา CD4 cell count มากกวา 350 cell / mm3 จึงเริ่มการรักษา
วัณโรค
จ. ควรใหการรักษาดวยยาตานไวรัสเอดสกอนเปนเวลา 2 เดือน จึงเริ่มใหการรักษาวัณโรคโดยหลีกเลี่ยงกาใช
ยา rifampicin
CASE III
ผูปวยหญิงอายุ 25 ป มารับยาที่คลินิกโรคติดเชื้อเอชไอวี แพทยผูรักษาไดแจงใหทานทราบวาเปนผูปวยใหม
และใหทานใหคําแนะนําปรึกษาเรื่องการใชยาแกผูปวยรายนี้ ผลการตรวจทางหองปฏิบัติการไดคา CD4 T – cell 140
cell / mm3 คา viral load 110,000 copies / mm3 ผลการตรวจ pregnancy test เปนบวก แพทยสั่งจายไดแก
GPOvir รับประทานวันละ 1 ครั้งเวลา 7.00 น. และ d4T (30 mg) และ 3 – TC (150 mg) รับประทานอยางละ 1
เม็ด วันละครั้งเวลา 19.00 น. นอกจากนี้มีการสั่งใชยา cotrimoxazole DS รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 ครั้ง
กอนนอน clotrimazole lozenge ใหผูปวยวันละ 3 ครั้งหลังอาหาร
ขอ 1. ผูปวยรายนี้ปวยเปนโรคติดเชื้อเอสไอวีจัดอยูในขั้นใด
ก. Acute HIV infection (AI) ง. Primary infection (AI)
ข. Asymtomatic HIV (BII) จ. Symptomatic HIV (CI)
ค. Clinical latency (BIII)
ขอ 2. ยา GPO – vir ที่ผูปวยไดรับประกอบดวยยาใดบาง
ก. nervirapine, stavudine, lamivudine
ข. stavudine, lamivudine, indinavir / ritonavir
ค. zidovudine, lamivudine, indinavir / ritonavir
ง. stavudine, lamivudine, efavirenz
จ. Zidovudine, lamivudine, stavudine
ขอ 3. กลไกการออกฤทธิ์ของ efavirenz คือขอใด
ก. ยับยั้ง reverse transcriptase แบบ reversible
ข. ยับยั้ง reverse transcriptase แบบ irreversible
ค. ยับยั้ง HIV protease
ง. ยับยั้ง integrase
จ. ยับยั้ง thymidine kinase

ขอ 4. อาการไมพึงประสงคที่พบไดบอยของยาตานไวรัสตามโครงการของ NAPHA ขอใดไมถูกตอง

ก. d4T : peripheral neuropathy, lipoatrophy
ข. AZT : anemia, neutropenia, GI intolerance
ค. NVP : hepatotoxicity, skin rash
ง. 3TC : CNS toxicity, teratogenicity
จ. IDV/r : nephrolithiasis or nephrotoxicity
ขอ 5. อาการใดเปนขอบงชี้ใหหยุดยาตานไวรัส GPO – vir
ก. Steven Johnson syndrome ง. SGPT > 5X
ข. Toxic epidermal necrolysis จ. ถูกทุกขอ
ค. Rash with blisters
ขอ 4. ยาตานเชื้อราที่สามารถใชในการรักษา oral candidiasis ยกเวนขอใด
ก. clotrimazole lozenge ง. Ketoconazole tablet
ข. Nystatin suspension จ. Fluconazole tablet
ค. Miconazole oral gel
ขอ 5. ผูปวยรายนี้ควรไดรับ fluconazole สําหรับปองกัน cryptococcal meningitis อยางไร
ก. ยังไมจําเปนตองให ง. 200 mg วันละครั้ง
ข. 400 mg สัปดาหละครั้ง จ. 400 mg วันละครั้ง
ค. 400 mg สัปดาหละ 2 ครั้ง
ขอ 6. ผูปวยกลับมาพบแพทยในอีก 1 สัปดาหตอมาพบวาผูปวยมีอาการตาเหลือง ตัวเหลือง
ปวดชายโครงขวา ผลการตรวจทางหองปฏิบัติการพบระดับของเอนไซม ALT 300 unit (คาเดิม 50 unit)
ผูปวยรายนี้นาจะมีอาการไมพึงประสงคจากยาใด
ก. indinavir ง. stavudine
ข. lamivudine จ. zidovudine
ค. nervirapine
ขอ 7. จากขอ 3 สูตรยาตานไวรัสที่ผูปวยรายนี้ควรไดรับที่เหมาะสมที่สุดคือสูตรใด
ก. nervirapine, stavudine, lamivudine
ข. stavudine, lamivudine, indinavir/ritonasir
ค. zidovudine, lamivudine, indinavir / ritonavir
ง. stavudine, lamivudine, efavirenz
จ. Zidovudine, lamivudine, stavudine
ขอ 8. ในอีก 3 เดือนถัดมาผูปวยมีอาการไขต่ํา ไอมีเสมหะมีเลือดปน ผลการตรวจ CD4 ได 180 cell / mm3 ยอม
เสมหะใหผล AFB positive ผลเพาะเชื้อใชเสมหะพบ Mycobacterium tuderculosis แพทยไดวินิจฉัยวาผูปวยเปนวัณ
โรคปอด แนวทางการรักษาผูปวยรายนี้เปนอยางไร
ก. หยุดยาตานไวรัสทุกตัว แลวรักษาวัณโรคใหหายกอน
ข. ใหยาตานไวรัสจน CD4 > 200 แลวจึงเริ่มรักษาวัณโรค
ค. ใหยาตานไวรัสจน CD4 > 300 แลวจึงเริ่มรักษาวัณโรค
ง. ใหยาตานไวรัสรวมกับยารักษาวัณโรค
จ. เปลี่ยนสูตรยาตานไวรัสเปน stavudine, lamivudine, efavirenz แลวใหรวมกับยารักษาวัณโรค

ขอ 9. ในอีก 6 เดือนตอมาผูปวยมีอาการไขสูงปวดศรีษะ ผลการตรวจรางกายพบ stiffneck

positive การยอมน้ําไขสันหลังใหผล India ink positive ผลการตรวจ Cryptococcus antigen ในเลือดให
ผลบวก แพทยจึงวินิจฉัยวาผูปวยรายนี้เปน Cryptococcus meningitis ทานคิดวาผูปวยรายนี้ควรไดรับการ
รักษาอยางไร
ก. ใหยา fluconazole ชนิดรับประทาน 200 มก. วันละ 2 ครั้ง ติดตอกันนาน 8 สัปดาห ตามดวย 400
มก. สัปดาหละครั้งตลอดชีวิต
ข. ใหยา fluconazole ชนิดรับประทาน 200 มก. วันละ 2 ครั้งติดตอกันนาน 8 สัปดาห ตามดวย 200
มก. วันละครั้งตลอดชีวิต
ค. ใหยา amphotericin B 0.7 – 1 mg / kg / day นาน 14 วัน ใหยา fluconazole ชนิดรับประทาน 200
มก. วันละ 2 ครั้งติดตอกันนาน 8 สัปดาห ตามดวย 400 มก. สัปดาหละครั้งตลอดชีวิต
ง. ใหยา amphotericin B 0.7 – 1 mg / kg / day นาน 14 วันใหยา fluconazole ชนิดรับประทาน 200
มก. วันละ 2 ครั้ง ติดตอกันนาน 8 สัปดาห ตามดวย 200 มก. วันละครั้งตลอดชีวิต
จ. ใหยา amphotericin B 0.7 – 1 mg / kg / day นาน 14 วัน รวมกับยา fluconazole ชนิดรับประทาน
200 มก. วันละ 2 ครั้ง ติดตอกันนาน 14 วัน จากนั้น fluconazole 200 มก. วันละครั้ง หรือ 400
มก. สัปดาหละครั้งตลอดชีวิต
ขอ 10. หากผูปวยมาขอซื้อยาที่รานขายยาตานไวรัสเอดสที่รานขายยาของทาน ทานจะแนะนํา
ผูปวยอยางไร
ก. ยานตานไวรัสเปนยาอันตราย สามารถซื้อไดตามรานยาทั่วไปที่มีเภสัชกร
ข. ยาตานไวรัสเอสเปนยาอันตราย แตสามารถซื้อไดเฉพาะโรงพยาบาลเทานั้น
ค. ยาตานไวรัสเปนยาควบคุมพิเศษ สามารถซื้อไดตามรานยาทั่วไปที่มีเภสัชแตตองนําใบสั่งยาจากแพทยไปซื้อ
จ. ยาตานไวรัสเปนยาควบคุมพิเศษ สามารถซื้อไดเฉพาะโรงพยาบาล เทานั้น
ขอ 11. พืชสมุนไพรชนิดใดบางมีผลยับยั้งการเจริญของไวรัสเอชไอวีในหลอดทดลอง
ก. มะระจีน ง. โสม
ข. มะระขี้นก จ. ฟาทะลายโจร
ค. แฮม
Case IV
นางสาวรวยริน อายุ 33 ป น้ําหนัก 52 กก. มีประวัติติดเชื้อ HIV มาประมาณ 5 ป ขณะนี้มีอาการไข พบตุมคันทั่วตัว
น้ําหนักลด จากการซักประวัติพบวามีอาการมาประมาณ 4 เดือน ไมไดรับการรักษาที่ใด จากการตรวจรางกายพบ BT 38
องศาเซลเซียส, skin rash with PPE, CD4 cell count 250/mm3 SGPT 28 U/L (4-36 U/L) แพทยไดใหการรักษาดวยยา
GPO-vir แกคนไข
1. อาการขางเคียงจากการใชยาในกลุม Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitor (NNRTI) คืออะไร
ก. Peripheral neuropathy และ Lactic ง. Hyperlipidemia และ hyperglycemia
acidosis จ. Lipodystrophy และ peripheral
ข. Bone marrow suppression neuropathy
ค. Rash และ hepatotoxic
2. จุดมุงหมายในการรักษาโดยการใหยาตานไวรัสแกคนไข ตองการใหระดับ CD4 เปนอยางไร
ก. CD4 มากกวา 50 cill/mm3 ง. CD4 มากกวา 250 cill/mm3
ข. CD4 มากกวา 100 cill/mm3 จ. CD4 มากกวา 500 cill/mm3
ค. CD4 มากกวา 200 cill/mm3

3. ยาที่นิยมใชเพื่อการปองกันการติดเชื้อฉวยโอกาส Pneumocystis carinii pneumonia แบบ primary prophylaxis

ในผูใหญที่ติดเชื้อ HIV คือขอใด
ก. Cotrimoxazole ( 80 TMP/400 SMZ) 1 เม็ด วันละ 1 ครั้ง
ข. Cotrimoxazole ( 80 TMP/400 SMZ) 2 เม็ด วันละ 1 ครั้ง
ค. Cotrimoxazole ( 80 TMP/400 SMZ) 2 เม็ด สัปดาหละ 3 ครั้ง
ง. Clotrimazole (100) vaginal tablet ครึ่งเม็ด วันละ 3 ครั้ง
จ. Fluconazole (200 mg) 2 เม็ด/สัปดาห
4. สมุนไพรใดมีฤทธิ์ยับยั้ง HIV ไดในหลอดทดลอง และเริ่มมีการใชในผูปวย HIV บางแลว
ก. ฟาทะลายโจร ง. หญาปกกิ่ง
ข. มะระขี้นก จ. ดาวเรือง
ค. ปลาไหลเผือก
MCQ เรื่อง URI
โรคติดเชือ้ ระบบทางเดินหายใจสวนบน
Case I
1. นางสุขสบายพาเด็กชายแดงมาที่รานขายยาดวยอาการไข 37.8 C เจ็บคอเล็กนอยมา 1 วัน มีน้ํามูกไหล คอแดง
เล็กนอย
- สิ่งที่เภสัชกรควรซักถามเพิ่มเติม คืออะไร
- ทานคาดวาเด็กคนนี้เปนโรคอะไร โดยพิจารณาจากอาการใด
- เด็กชายแดงจําเปนตองไดรับยาปฏิชีวนะหรือไมเพราะเหตุใด และเภสัชกรควรแนะนําวิธีปฏิบัติตัวอยางไร
2. 2-3 วันตอมา เด็กชายแดงมีอาการไอมาก มีเสมหะ น้ํามูกขนเขียว
- ทานคิดวาผูปวยเกิดโรคอะไร เพราะเหตุใด
- ทานจะพิจารณาใหยาปฏิชีวนะแกผูปวยหรือไม เพราะเหตุใด
- สิ่งที่ตองพิจารณาในการเลือกใหยาปฏิชีวนะมีอะไรบาง
3. จากการซักประวัติพบวาเด็กชายแดงไมเคยแพยา ทานจะจายยาชนิดใด จายในขนาดและระยะเวลาเทาใด ยานี้มีวิธีใช
และวิธีเก็บอยางไร
4. ถาจากการซักประวัติพบวาเด็กชายแดงแพยา penicillin ทานจะจายยาใดแทน ใหบอกขนาดยา วิธใี ช และระยะเวลา
5. ถาที่รานขายยามียา erythromycin 3 บริษัท คือ
Erysil (erythromycin estolate)
Ilosone (erythromycin estolate)
Servitrocin (erythromycin ethylsuccinate)
ยาทั้งสามนี้ตางกันหรือไม อยางไร ในดานการดูดซึมและอาการไมพึงประสงค
6. คําแนะนําที่ตองเนนเกี่ยวกับการรับประทานยาปฏิชีวนะ คืออะไร
7. เหตุใดจึงตองเก็บยา penicillin หรือ amoxilcillin dry syrup ซึ่งไดผสมน้ําแลวไวในตูเย็น

8. ภายหลังจากที่ทานไดจายยาและใหคําแนะนําเรียบรอยแลว นางสุขสบายขอซื้อยาลดน้ํามูกไปใหเด็กขางบาน อายุ 14

ป มีน้ํามูกใสไหลตลอดเวลา มีไขรุมๆ ไมไอ ไมเจ็บคอ เพิ่งมีอาการเมื่อคืนนี้ ยังไมไดรับประทานยาใดๆ โดยไดนํา
ตัวอยางยามาแสดงใหดูดวยเปนยาแคปซูลชนิดแข็ง
- ใหทานระบุเกณฑในการพิสูจนเอกลักษณของยาแคปซูลชนิดแข็ง
- เมื่อพิสจู นเอกลักษณแลวพบวายาดังกลาวประกอบดวย Chlorpheniramine meleate 2 mg และ
Pseudoephedrine hydrochloride 30 mg ทานคิดวาเปลือกแคปซูลที่ใชบรรจุยาตํารับนี้มีขนาดเทาไร
- ถาในรานขายยาของทานไมมียาดังกลาว แตมียาที่ผลิตจากบริษัทอื่นซึ่งมีชนิดและขนาดยาตามที่ระบุไวบน
ฉลากเหมือนกัน ทานจะใหคําอธิบายอยางไรแกนางสุขสบายซึ่งยาทั้งสองมีความเหมือนหรือความเทาเทียม
กันของคุณภาพและประสิทธิภาพระหวางยาที่ผลิตจากทั้งสองบริษัท ใหทานอธิบายวิธีการเก็บรักษายา
แคปซูลชนิดแข็งที่ถูกตองและเขาใจงายแกนางสุขสบายและใหกับผูปกครองของเด็กขางบานตอไป
9. หลังจากที่นางสุขสบายไดรับยาและออกจากรานไปแลว เภสัชกรไดซักถามนักศึกษาที่มาฝกงานถึงสูตรตํารับของยา
ปฏิชีวนะที่เหมาะสําหรับเด็กและผูที่รับประทานยาเม็ดไมได
ใหนักศึกษาตอบคําถามเกี่ยวกับสูตรตํารับ 3 ตํารับ ดานลาง
10. หลังการไดรับคําตอบเกี่ยวกับสูตรสํารับแลวเภสัชกรอาจารยแหลงฝกไดมอบหมายใหนักศึกษาทํารายงานเกี่ยวกับ
Physicochemical properties ของ penicillins และความสัมพันธระหวาง Physicochemical properties และ
Physicochemical actions ของ penicillins
Question
Rx1 (Ampicillin 250/ 1 tsp) Use
Ampicillin trihydrate …….. …………………………………..
Sodium benzoate 0.2% …………………………………..
………(a)………….. 0.08% …………………………………..
………(b)………….. 1.5% …………………………………..
Citric acid 0.051% …………………………………..
Sodium citrate 0.125% …………………………………..
Sucrose 60% …………………………………..
M.Q.100 ml
1.1. จงคํานวณปริมาณ ampicillin trihydrate
…………………………………………………………………………………………..
1.2. สารที่ควรเติมลงในชองวาง (a) คือ
a. Tween 80 b. Aluminium chloride c. Sodium CMC
d. Methyl paraben e. Glycerin
1.3. สารที่ควรเติมลงในชองวาง (b) คือ
a. Tween 80 b. Aluminium chloride c. Sodium CMC
d. MC 4500 e. Glycerin
1.4. รูปแบบของตํารับนี้เรียกวา
a. Emulsions b. Solutions c. Suspensions
d. Magmas e. Reconstitutable suspensions
1.5. pH ของตํารับนี้ประมาณ………..แสดงวิธีคํานวณ………………………………………..
………………………………………………………………………………………..
1.6. ถาเปลี่ยนตัวยาเปน Ampicillin ทานคิดวาจะทําใหมีผลดีอยางไรบาง จงอธิบาย

…………………………………………………………………………………………
1.7. จงเขียนวิธีเตรียมของตํารับนี้………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
.
1.8. จงอธิบายวิธีใชของตํารับนี้และขอแนะนําตางๆ ตอคนไข………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………....
1.9. USP ระบุวา “เก็บในตูเย็น” หมายถึงเก็บไวที่อุณหภูมิ…………… องศาเซลเซียส
1.10. จงอธิบายวิธีการประเมินผลของตํารับนี้…………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………
1.11. Dry powders ที่มีคุณสมบัติการไหลดีควรมีคา angle of repose เทากับ
a. ≤ 38 องศา b. 38-42 องศา c. ≥ 42 องศา
d. ≥ 50 องศา e. 40-50 องศา
1.12. ตํารับ Pen. V Dry Syrup ซึ่งประกอบดวย Penicillin V Potassium 125 mg/ml เมื่อผสมน้ําแลวควรอยูในรูปแบบ
a. Suspensions b. Solutions c. Emulsions
d. Elixirs e. Tinctures
1.13. ตํารับในขอ 1.12 จะมีความคงตัวดีตองประกอบดวย
a. Antioxidant b. Buffer (pH 5-8) c. Chelating agent
d. Preservatives e. Complexing agent
1.14. เหตุใดคนไขบางคนจึงตองใช Augmentin แทน Amoxicillin จงอธิบาย
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
1.15. ในตํารับ Augmentin oral Suspension ตองประกอบดวยสาระสําคัญคือ…………………..
เพราะ………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….
Rx2 (Erythromycin 250/1 tsp) Use
………………….... ………….. ……………..……………………
Sodium benzoate 0.2% ………………………….........
……(a)…………… 0.12% ………………………………..
……(b)…………... 1.5% ………………………………..
……(c)…………… 60% ………………………………..
M.Q.100 ml
1.1. ทานคิดวาจะใชรูปใดของยา
a. Erythromycin estolate b. Erythromycin lactobionate c.Erythromycin gluceptate
d. Erythromycin stearate e. Erythromycin ethylsuccinate
1.2. จงคํานวณปริมาณ Active ingredient
……………………………………………………………………………………

1.3. สารที่ควรเติมลงในชองวาง (a) คือ

a. Tween 80 b. Aluminium chloride c. Sodium alginate
d. Sucrose e. Glycerin
1.4. สารที่ควรเติมลงในชองวาง (b) คือ
1.5. สารที่ควรเติมลงในชองวาง (c) คือ
1.6. ทานคิดวาตํารับนี้ยังขาดสารใดอีก จงระบุชื่อพรอมอธิบายผล
………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………..
1.7. ถาในฉลากระบุวา “หมดอายุ สิงหาคม 2004” ทานจะแนะนําคนไขวาควรใชไดจนถึง

a. 1 ส.ค. 2004 b. หลังจากวันที่กําหนด 6 เดือน c. 15 ส.ค. 2004
d. หลังจากวันที่กําหนด 7 วัน e. 31 ส.ค. 2004
1.8. หลังจากวันที่หมดอายุ แสดงวาผลิตภัณฑสูญเสียตัวยาไป
a. ≤5% activity b. ≤30% activity c. ≤10% activity
d. ไมเขามาตรฐานที่ระบุในเภสัชตํารับ e. ≤20% activity
1.9. USP ระบุวา “Protect from light” หมายถึง…………………………………………….
1.10. จงอธิบายภาวะที่ใชในการประเมินตํารับนี้
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
..
Rx3 W.F. Use

Trimethoprin 40 mg/ 1 tsp ……….. …………………………..
Methylcellulose 1500 1% ……….. …………………………..
Methyl paraben 0.2% ……….. …………………………..
Propyl paraben 0.02% ……….. …………………………..
Syrup USP 5% ……….. …………………………..
Propylene glycol 2% ……….. …………………………..
Purified water to 100% ……….. …………………………..
M.Q. 60 ml
1.1. รูปแบบของตํารับนี้เรียกวา
a. Emulsion b. Solution c. Suspensions
d. Magmas e. Dry powder for suspensions

1.2. จงเขียนวิธีเตรียมของตํารับนี้
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
1.3. การบดผงยาใหละเอียดเรียกวา
a. Spaturation b. Macceration c. Trituration
d. Sublimation e. Pulverization by intervention
1.4. รูปแบบนี้ไมเหมาะกับการใหยาทางใด
a. SC b. IV c. IM
d. Ophthalmic e. Intra-articular
1.5. ทานคิดวาตํารับนี้ยังขาดสารใดอีก จงระบุชื่อและอธิบายเหตุผล
………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………
1.6. คุณสมบัติใดที่ตองการในรูปแบบนี้
a. Caking b. Cracking c. Creaming
d. Dilatant e. Thixotropy
1.7. การเสื่อมของยารูปแบบนี้เปน
a. Zero order b. First order c. Second order
d. Third order e. Cube rute law
1.8. Propyl paraben 12 mg ไมสามารถชั่งไดอยางแมนยํา ทานจะแกปญหานี้อยางไร จงแสดงวิธีคํานวณ
ดวย…………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………….

Case ที่ 2 : นางสาวจิต ใจดี นําใบสั่งยาที่ดรับจากโรงพยาบาลเพื่อขอซื้อยาจากรานขายยาที่ทานเปนเจาของกิจการ
โรงพยาบาลคณะเภสัชศาสตร
ใบสั่งยา
คลินิกโรคตา หู คอ จมูก HN1568/46 เลขที่ 125
นายสาวจิต ใจดี อายุ 26 ป
Rx
.Iliadin Nasal spray (Oxymetaxolin 0.05% ) 1 puff OD
Cetericine 1 tab OD
Beclomethasone Nasal spray (50mcg/spray) 1 puff OD
แพทยศักดิ์สิทธิ์ 2856
1. จากใบสั่งยาทานคิดวาผูปวยรายนี้ปวยเปนโรคอะไร
2. กลไกการเกิดโรคนี้ คือ
ก. Alicrgen จับกับ lgE บน mast ทําใหเกิด mast cell degranulation ทําใหเกิด vasodilation smooth
muscele contraction
ข. Alicrgen จับกับ lgE บน mast ทําใหเกิด mast cell degranulation ทําใหเกิด vasodilation smooth
muscele relaxation
ค. Alicrgen จับกับ lgE บน mast ทําใหเกิด mast cell degranulation ทําใหเกิด vasoconstriction
smooth muscele relaxation
ง. Alicrgen จับกับ lgE แลวฝงตัวบน mast cell ทําใหมีการปลดปลอยของ vasoactive mediators ทําให
เกิด allergie inflammation
3. ปจจัยที่เปนสิ่งกระตุนที่อาจทําใหเกิดโรคนี้ ไดแก
ก. Penicillin salicylate ง. Outdoor allergen เชน เกสรดอกไม
ข. Mold spore จ. ถูกทุกขอ
ค. Indoor allergen เชน duct mules nuild speeres
4. กลไกการออกฤทธิ์ของยากลุม Nasal decongentant คือ
ก. ออกฤทธิ์ตอ Adrencrgie receptors ที่ Nasal mucosa ทําใหเกิด vasoconstriction
ข. ออกฤทธิ์ตอ Adrencrgie receptors ที่ Nasal mucosa ทําใหเกิด vasexlilation
ค. Block mast cell degranulation
ง. Block Ca influx

5. เมื่อเปรียบเทียบ relative scdative effect ของยาในกลุม antihistamine สามารถเรียงลําดับจากมากไป

นอย ไดดังนี้
ก. brampheniramine larataJine ceterizine
ข. brampheniramine ceterizine loratadine
ค. ceterizine loratndine brompheniramine
ง.ceterizine brompheniramine loratadine
จ. loratadine brompheniramine ceterizine
6. หนึ่งสัปดาหตอมานางสาวจิต มาพบทานที่รานยา และบอกวา ชวง 2-3 วันที่ผานมา อาการของโรคภูมิแพแยลง
โดยเฉพาะอาการคัดจมูกที่เปนมากขึ้น ผูปวยจึงพนยา oxymetazoline เพิ่มเปนวันละ 3 ครั้ง แตอาการยังไมดีขึ้นจึงมา
ปรึกษาเภสัชกรเพื่อขอคําแนะนําในฐานะเภสัชกรทาน ควรแนะนําผูปวยอยางไร
ก. แนะนําใหผูปว ยเพิ่มขนาดยาพนจมูกเปน 2 spay วันละ 3 ครั้ง
ข. แนะนําใหผูปว ยใชยาพนจมูกที่มีตัวยา ephredine รวมดวย
ค. แนะนําใหผูปว ยเปลี่ยนไปใชยาพนจมูกยี่หออื่น
ง. แนะนําใหผูปวยหยุดใชยาพนจมูกชั่วคราว
จ. แนะนําใหผูปว ยรับประทานยาที่บรรเทาอาการคัดจมูกรวมดวย
7. ใหแนะนําวิธีการใชยาพนจมูกที่ถูกตอง
8. ทานคิดวาหลักการ Immunotherapy ที่นํามาใชในการรักษา / ปองกัน โรคภูมิแพคลายกับคําสุภาษิตขอใด และจง
อธิบายหลักการ
ก. น้ํามาปลากินมด
ข. All are well end well
ค. น้ํารอนปลาเปน น้ําเย็นปลาตาย
ง. หนามยอกเอาหนามบง
จ. เขียนเสือใหวัวกลัว
9. สิ่งที่ดีที่สุดในการรักษา / ปองกันโรคภูมิแพที่ทานจะแนะนําใหกับผูปวยไดแก
ก. Allergen avoidance ง. Immunotherapy
ข. Antihistamine จ. Exercise + good nutrition
ค. Cromolyn Sodium
10. จงอธิบายขอดี และขอเสียในแตละตัวเลือกของขอ 9.
11. ถานางสาวจิต มีอาการจาม น้ํามูกไหลมา 3 วันแลว มาขอซื้อยาที่รานยา ซึ่งทานเปนเภสัชกรประจําอยู ทานจะ
ซักอาการเพิ่มเติม เพื่อใหแนใจวาผูปวยเปนโรคภูมิแพ
ก. มีอาการคัดจมูก หายใจสะดวกหรือไม
ข. มีอาการคัดจมูก และหรือมีน้ําตาไหลหรือไม
ค. มีอาการแสบจมูก จมูกบวมหรือไม
ง. น้ํามูกมีสีอะไร ใสหรือขุน
จ.มีอาการเจ็บคอและมีไขรวมดวยหรือไม

Case ที่ 3 ผูปวยชายอายุ 36 ป มาที่รานขายยาที่ทานเปนเภสัชกรดวยอาการ มีน้ํามูกขนเหนียว คัดจมูก มีเสมหะ

มาก ปวด / กดเจ็บบริเวณโหนกแกม จากการซักประวัติเพิ่มเติมทราบวาผูปวยรายนี้เปนเรื้อรังมานานประมาณ 10 วัน
แลว โดยอาการเริ่มจากมีน้ํามูกใส ไอ และมีไข
1. ผูปวยรายนี้เปนโรคอะไร
1. Infuenza
2. Infectious rhinitis
3. Sinusitis
4. Allegic rhinitis
5. Allergic asthma
2. โรคนี้เกิดจากสาเหตุใด
1. Bacteria ไดแก .........................................................
2. Viruses ไดแก .........................................................
3. Allergic inflammations
3. ในกรณีถาผูปวยไมเคยไดรับยาใดมากอนและไมเคยแพยา ทานจะแนะนําใหผูปวยรับประทานยา antibiotic
หรือไม ถาใหตัวใดไดบาง อยางไร และนานเทาไร
4. ทานควรจายยากลุม antihistamine หรือไม เพราะเหตุใด
5. ทานควรจายยากลุม nasai cocongestant หรือไม เพราะเหตุใด และมีขอหามใชในคนที่เปนโรคอะไรบาง
6. ทานควรจายยากลุม nasocomstion spay หรือไม เพราะเหตุใด และมีขอหามใชอยางไร
Case 4
1 นาย ก มาพบแพทยดวยการคัดจมูกและติดเชื้อ URI ทานคิดวาการจายยา antibiotic & antihistamine คูใดอาจ
ทําใหผูปวยมีปญ
 หา
a) Ampicillin & CPM ในผูปวยไดรับยา antacid
b) Amoxicillin& Loratadineในผูปวยไดรับยา cimetidine
c) Erythromycin & Terfenadineในผูปวยไดรับยา aspirin
d) Roxithromycin & Theophyline ในผูปวยไดรับยา antacid
2. ยาที่ใชรักษา COPD ขอใดที่ไมทําใหเกิด cardiac asthma
a) metropolol d) cumolyn
b) ipratropium e) metaproterenol
c) zileron
3. ฤทธิ์ไมพึงประสงคของ terfenadine
a) งวงนอน d) parkinsonism
b) เหนี่ยวนํา enz. ตับ e) anaphylaxis
c) รบกวนการทํางานของหัวใจ
4. ขอใดคือการรักษา asthma ยกเวน
a) การขัดขวางการหลั่ง mediator ของ inflammatory cell
b) การขัดขวางการทํางานของ enz. Phospholipase A2
c) ออกฤทธิ์เปน Interleukin receptor antagonist
d) ออกฤทธิ์เปน muscarinic receptor antagonist
e) ออกฤทธิ์เปน adrenergic agonist

5. ยา antihistamine ตัวใดที่ไมทําใหเกิด sedative

a) cyelizin c) astemazole
b) tripclensamine d) looratadine
6. Ticlopidine กลไกออกฤทธิ์อยางไร
a) inh.COX d) stimulant platelet
b) inh.TXA2 e) block fibrinogen receptor
c) inh CAMP
7. Ipratopium ขอใดถูกตอง
a) ใชในรูปยาพน เปน bronchodilator d) ลดความดันโลหิต
b) ฤทธิ์ระงับการอักสบ e) ลดการบีบตัวลําไสใหญ
c) ฤทธิ์ระงับปวด
8. ยาใชแกไอโดยไมเสพติด
a) codeine d) naloxone
b) dextro. e) methadone
c) morphine
9. ชายไทยอายุ 30 ป เปน TB ALL มี ANC 200 ระหวางรักษาในรพ. เกิดภาวะ sepsis จาก blood culture พบ
E.coli ยาใดเหมาะสําหรับเปน empric Tx สําหรับผูปวยรายนี้
a) tetracycline c) erythromycin
b) chloramphenical d) thiamphenical
10. นางนอยอายุ 60 ป เขารพ.ดวยอาการหอบกําเริบ Dx; asthma, gastroacidity, pneumonia ยาที่ใช:
beclometacone inhalation, AlOH ตอมาพบฝาขาวในปากตรวจพบ pseudohyphae ยาที่ใช?
a) nystatin suspension c) griseofulvin table นํามาเปน solution
b) tolnaftate cream e) metronidazole นํามาทําเปน solution
11. ยากดภูมิคุมกันสามารถนํามาใชประโยชนดานใด
a) AIDs d) leprosy
b) COPD e) organ tissue transplant
c) TB
12. ขอความที่เกี่ยวของกับการรักษาขอใดไมถูกตอง
a) เปนโรคที่รักษาไมหายแตมีเปาหมายที่จะทําใหผูปวยมีคุณภาพชีวิตดีขึ้น
b) หยุดสูบบุหรี่
c) รักษา reversible airflow obstruction โดยใชยาขยายหลอดลมและ corticosteroid
d) on supplement oxygen therapy
e) on PSF เพื่อกระตุนการทํางานของปอด
13. ขอความที่เกี่ยวของกับโรคหืดขอใดไมถูกตอง
a) เปนการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม
b) ตัวกระตุนเปนสาเหตุสําคัญในการทําใหเกิดภาวะจับหืดในผูปวยที่หลอดลมมีความไวตอการกระตุน
c) หลอดลมมีความไวตอการกระตุนทําใหมีการตีบของหลอดลมทั่วปอด
d) การตีบของหลอดลมสามารถกลับสูภาวะปกติไดเองหรือหายไดดวยการใชยาขยายลอดลม
e) steroid เปน drug of choice

14. ยาแกไอที่ดีที่สุดมีความปลอดภัยสูงใชไดกับทุกวัย
a) Guaiaphenesin d) dextro
b) Glycerrhicin e) Bromhexine
c) Codeine
15. ยาแกแพตัวใดที่ออกฤทธิ์นานและทําใหงวงนอยมาก
a) CPM d) Diphenhydramine
b) brompheniramine e) Loratadine
c) Tripolidine
16. สูตรตํารับยาแกไอน้ําดํา Brown mixture
ตอบ glycerrhiza 12 ml Camphorate opium 12 ml
Purified water add 100 ml
a) glycerrhyza มี glycerrhicin เปนสารแตงรสหวาน
b) camphorate opium เกิดจกปฏิกิริยาของ camphor and opium
c) ใน 1 ชอนโตะมี camphorate opium 0.6 ml
d) glycirrhiza fluid extract เตรียมโดยวิธี percolation
e) camphorate opium ลดการไอโดยกดศูนยการไอที่สมอง
18. นาง จับหืดทุกวันโดยจะเปนในชวงเชาหลังตื่นนอน เมื่อสองวันที่ผานมาไปพบแพทย ตรวจคาPEF=75% ของคา
ทํานาย ทานคิดวาผูปวยรายนี้มีความรุนแรงของโรคระดับใดตาม GINA guideline
a) intermittent d) severe persistant
b) mild persisitant e) ไมสามารถระบุความรุนแรงได
c) moderate persitant
19. Therapeutic range ของ theophyline คือ
a) 0-1 mcg/ml d) 30-40 mcg/ml
b) 10-20 mcg/ml e) 40-50 mcg/ml
c) 20-30 mcg/ml
20. ยาใดเกิด drug interaction with theophyllne
a) ciprofloxacin c) cimetidine
b) erythromycin d) loratadine
21. ทานใชยาตัวใดเปน first line therapy ในการรักษาหอบหืดเฉียบพลันที่แผนกฉุกเฉิน
a) theophylline d) cromolyn sodium
b) beta2-agonist e) antihistamine
c) corticosteroid
22. หญิงไทยโสดอายุ 30 ปมาพบเภสัชที่รานยาดวยอาการไอ มีเสมหะเหนียวขนสีขาว ดื่มน้ําอุนบรรเทาอาการ 3-4
วัน แตอาการไมดีขึ้น จะขอซื้อยาบรรเทาอาการทานจะเลือกยาใด
a) dextro 15 mg tid b) dextro 15 mg tid + amoxicillin 500 mg tid
c) acetylcysteine 200 mg ละลายน้ําหนึ่งแกวแลวดื่ม tid
d) acetylcysteine 200 mg ละลายน้ําหนึ่งแกว+ amoxicillin 500 mg tid
e) codeine 10 mg tid

Case 5
1. เภสัชกรควรแนะนํายาแกแพตัวใดที่รับประทานแลวไมงวง
ก. Brompheniramine ค. Fexofenadine
ข. Hydroxyzine ง. Mebhydrolin
2. ยาในขอ 1 สามารถใชรวมกับ erythromycin ไดหรือไม เพราะเหตุใด
ก. ได เพราะ ไมมีการเกิดปฏิกิริยาระหวางยาตอกันที่รายแรง แมวาระดับยาจะเพิ่มขึ้นก็ตาม
ข. ได เพราะไมมีการยับยั้ง metabolism ของยาดังกลาว
ค. ได เพราะ erythromycin ไมมีผลตอระดับยาดังกลาว
ง. ไมได เพราะจะเพิ่มความเสี่ยงตอการเกิดโรคหัวใจเตนผิดจังหวะอยางมาก
3. ถาผูปวยไดรับยา Pseudoephedrine เพื่อบรรเทาอาการคัดจมูก ควรระมัดระวังการใชยานี้ในกรณีใด
ก. Hypotension, Diabetes mellitus, Renal failure
ข. Hypotension, Diabetes mellitus, Arrhythmia
ค. Hyperthyroidism, Hypotension, Arrhythmia
ง. Peptic ulcer, Hypotension, Arrhythmia
จ. COPD, Asthma, Hypotension
ตอมาผูปวยมีอาการบอยครั้งขึ้น มีอาการแสบจมูก เยื่อบุโพรงจมูกบวม หายใจขัดบอย ๆ และไมยอมเอาแมวไปทิ้ง จึง
ไดรับยา Rhinocort®
4. ขอใดเปนกลไกการออกฤทธิ์ของยาพนจมูกนี้
ก. ออกฤทธิ์ยับยั้งการสราง prostaglandin จึงมีฤทธิ์ตานการอักเสบ
ข. ออกฤทธิ์กระตุน alfa-receptor ที่เยื่อบุโพรงจมูกทําใหมีฤทธิ์ลดการอักเสบ
ค. ออกฤทธิ์กระตุน alfa-receptor ที่เยื่อบุโพรงจมูกทําใหมีเสนเลือดในโพรงจมูกหดตัว
ง. ออกฤทธิ์ยับยั้ง cyclooxygenase enzyme จึงมีฤทธิ์ตานการอักเสบ
จ. ออกฤทธิ์กระตุนการสราง leukotriene จึงมีฤทธิ์ตานการอักเสบ
5.จากการศึกษาเภสัชระบาดวิทยาของยาแกโรคหอบหืดชนิดหนึ่ง พบวา ยาสามารถลดโอกาสเสี่ยงในการเกิดภาวะหอบหืด
เฉียบพลัน เมื่อเปรียบเทียบกับยามาตรฐาน โดยใหคา relative risk (RR) = 0.5 โดยใหชวงคาความเชื่อมั่น 95%CI = 0.2-2
จากขอมูลดังกลาว จงแปลผล
ก. ยามีผลในการปองกันการเกิดภาวะหอบหืด ไดมากกวายามาตรฐาน
ข. ยามีผลในการปองกันดารเกิดภาวะหอบหืด ไดนองกวายามาตรฐาน
ค. ยามีผลในการปองกันการเกิดภาวะหอบหืด ไดไมแตกตางกันกับยามาตรฐาน
ง. ยามีผลในการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะหอบหืด
จ. ถูกทั้ง ก และ ค
6.Pseudoephedrine ที่ไดจากธรรมชาติ จัดเปนสารกลุมใด
ก. alkaloid ง. triterpene
ข. steroid จ. glycoside
ค. flavonoid

7.ชายคนดังลาวตองการใชสมุนไพรเพื่อชวยบรรเทาอาการไอ ระคายคอ จากเสมหะ ทานคิดวาสมุนไพรชนิดใดจะใช

บรรเทาอาการดังกลาวไดดีที่สุด
ก. ชาพลู ง. ปบ
ข. พริกขี้หนู จ. มะแวงเครือ
ค. พิลังกาสา
8.ขอใดไมใชหลักการในการพัฒนายาแกแพเพื่อลดผลขางเคียงของยา
ก. พัฒนาสูตรโครงสรางใหสามารถเพิ่มการผาน blood brain barrier ไดดีขึ้น
ข.พัฒนาสูตรโครงสรางให lipophilicity ลดลง
ค.พัฒนานาที่มี high HI receptor affinity
ง.พัฒนาใหยาจับกับ cholinergic receptor และ adrenergic receptor ไดลดลง
จ.พัฒนาทําใหยาจับกับ peripheral receptor ไดมากกวา central HI receptor ทําใหลดอาการงวงได
9.ยาแกแพกลุม ตัวใดที่ถูกถอนทะเบียนออกแลว
ก. Cetirizine ง. Flexofenadine
ข. Loratadine จ. Hydroxyzine
ค. Terfenadine
10.สาเหตุที่สําคัญที่ถูกถอนทะเบียนของยาในขอ 9 คือ......
ก. มีพษิ ตอตับ ง. เกิด agranulocytosis
ข. เกิด anaphylaxis อยางรุนแรง จ. มีพิษตอระบบสืบพันธุ
ค. มีผลตอระบบหัวใจและหลอดเลือด

MCQ เรื่อง Asthma and COPD

1. สมุนไพรที่ใหสารออกฤทธิ์ขยายหลอดลม
ก. มะแวง ง. กระเจี๊ยบ
ข. พลู จ. บอระเพ็ด
ค. กาแฟ
2. สมุนไพรที่ใหสารออกฤทธิ์ขยายหลอดลม แตหามใชในหลอดลม
ก. มาฮวง ง. ชวงปวย
ข. อึ้งเนย จ. เก็กฮวย
ค. ปแป
3. เกี่ยวกับ aerosol ขอใดถูก
ก. ขนาดการใหยาคอนขางแปรปรวน
ข. ตัวยาถูกดูดซึมและออกฤทธิ์ชากวายาเม็ดเคลือบ
ค. ยาถูกทําลายโดย First-pass metabolism
ง. มีลักษณะการใชยายุงยาก
จ. อาศัยการขับเคลื่อนตัวยาตามแรงโนมถวงของโลกและความดันบรรยากาศ
4. ขนาดอนุภาคในรูปแบบ inhalation เชน aerosol, MDI ควรอยูในชวงใด
ก. Molecular dispersion ง. Suspension
ข. Colloidal dispersion จ. Emulsion
ค. Coarse dispersion
5. กลไกการออกฤทธิ์ของ salbutamol คือขอใด
ก. ยับยั้ง enzyme phosphodiesterase ง. กระตุน a2-adrenergic receptor
ข. Antagonism of muscarinic receptor จ. Antagonism of leukotriene receptor
ค. กระตุน B2-adrenergic receptor
6. ขอใดตอไปนี้เปน S/E จากการใชยา salbutamol
ก. Coughing ง. Tachycardia
ข. Dry mouth จ. Orthostatic hypotension
ค. Sedation
7. ขอใดเปนผลจากการใช inhaler ไมถูกวิธี
ก. Dry mouth ค. Moon face
ข. Oral candidiasis ง. Gingivitis
8. หากมารดาของผูปวยขอซื้อยา prednisolone tab 5 mg จากทานเพิ่มเติม เนื่องจากลูกพนยาไมถูกวิธี การกินยา
นาจะดีกวา ทานจะขาย Pred. ไดหรือไม
ก. ไมได เพราะวายานี้เปนยาควบคุมพิเศษ
ข. ได เพราะวายานี้เปนยาอันตราย
ค. ไมได เพราะวายานี้เปนยาอันตราย
ง. ได เพราะวาจะทําใหผลการรักษาดีขึ้น
จ. ไมได เพราะวาเปนยาวัตถุออกฤทธิ์

9. ไดรับเอกสารการโฆษณายาใหมจากบริษัทยาวา steroid inhaler ตัวใหมของบริษัทมีประสิทธิภาพไมตางอยางมี

นัยสําคัญทางสถิติ(p=0.052) จากยา steroid inhaler ในบัญชียาหลักแหงชาติ ขอมูลจากเอกสารการโฆษณายา
นั้นเชื่อถือไดหรือไม
ก. เชื่อถือได เพราะเปนเอกสารจากบริษัทยาที่มีชื่อเสียง
ข. เชื่อถือได เพราะเปนเอกสารการวิจัยที่ไดรับการตีพิมพในวารสารมาแลว
ค. เชื่อถือไมได หากขนาดตัวอยางมีนอยเกินไป
ง. เชื่อถือไมได เพราะไมมีเอกสารรับรองจาก อ.ย.
จ. เชื่อถือไมได เพราะคา p-value มีคาใกล 0.05 มาก
เด็กชายอายุ 6 ปมีประวัติหอบหืด อาการไมรุนแรง (เปนบอยชวงอากาศเปลี่ยน) มาที่รานยาพรอมมารดาขอซื้อยาพนหอบ
หืด จงตอบคําถามตอไปนี้
10. ขอใดถูกตอง
ก. แนะนําใหผูปวยไปพบแพทยที่โรงพยาบาลทันที
ข. ซักถามประวัติการใชยารักษาหอบหืดที่ผปู วยเคย
ค. ใหใชยาในขนาดของผูใหญได เพราะเปนเด็กโต
ง. แนะนําใหใชยากินจะดีกวา เพราะออกฤทธิ์เร็ว
จ. ไมจําเปนตองจายยาในขณะนี้ ควรเฝาดูอาการผูปวยตอไป
11. เนื่องจากผูปวยใหประวัติการใชยา ventolin และ budesonide ในชวงที่มีอาการหอบหืด ขอความใดถูกตองเกี่ยว
การใชยาพน
ก. ใหพนยา ventolin พรอมกับพนยา budesonide
ข. ใหพนยา budesoonide กอน แลวจึงพน ventolin เพราะทําใหตัวยา Ventolin ทํางานขึ้น
ค. หลังพนยา Budesonide แลวควรแนะนําใหผูปวยบวนปาก เพราะอาจเกิดเชื้อราชองปากได
ง. การใชยาพนไมจําเปนตองเขยาขวดยากอนเสมอไป ขึ้นกับวาเปนยาชนิดใดที่ใชอยู
12. ขอใดตอไปนี้ถูกตองเกี่ยวกับการดูแลตนเองของผูปวยหอบหืด
ก. ควรหลีกเลี่ยงปจจัยเสี่ยงที่กอใหเกิดอาการหอบหืด เชน ฝุน อากาศเย็น อาหารบางชนิด ฯลฯ
ข. ผูปวยหอบหืดควรหลีกเลี่ยงการออกกําลัง เพราะอาจทําใหเกิดอาการหอบงาย
ค. ผูปวยหอบหืด ควรหลีกเลี่ยงรับประทานยากลุม NSAIDs หรือ Aspirin เพราะอาจสงผลใหอาการหอบหืด
กําเริบ
ง. กรณีที่อาการหอบกําเริบ ควรใชยา Beta2-agonist ชนิดรับประทาน เพราะออกฤทธิ์ไดเร็วและนาน
จ. ผูปวยควรพกบัตรผูปวยหรือปายเตือนวา “ผูปวยโรคหอบหืด” เฉพาะกรณที่เปนประเภทรุนแรง
Case II
1. ชายไทยอายุ 32 ป มีอาการแนนหนาอก หอบ มีเสียงหวีด เปนหอบ 1 ครั้ง/เดือน
a) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์สั้นใชเปนครั้งคราว
b) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์ยาวใชเปนครั้งคราว
c) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์สั้นแบบกินใชเปนครั้งคราว
d) ไมใชยาอะไรเลย
e) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์สั้นแบบกิน 3 เดือน
2. เมื่อไรยาขอ 1 แลวอาการไมดีขึ้น แตกลับมีอาการหอบมากกวา 1 ครั้ง/เดือน และตอนกลางคืน มากกวา 2 ครั้ง/
สัปดาห ใชอะไร
a) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์สั้นตอเนื่อง
b) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์สั้นใชเปนครั้งคราว
c) Beta-agonist ชนิดพนออกฤทธิ์ยาวตอเนื่อง
d) ใช 2 สวนกินกับ beclomethazone ตอเนื่อง
e) ใช steroid รวมกับ beclomethazone ตอเนื่อง
3. ทําไมแพทยจึงให beta agonist
a) กระตุนการสราง adenylate cyclate เพิ่มการสราง cyclic AMP
b) ยับยั้งการสราง adenylate cyclate ลดการสราง cyclic AMP
c) กระตุนการสราง adenylate cyclate เพิ่มการสราง cyclic CMP
d) ยับยั้งการสราง adenylate cyclate ลดการสราง cyclic CMP
4. ขอใด Beta agonist ออกฤทธิ์ยาว
a) Salbutamol d) Proceterol
b) Terbutaline e) Fenoterol
c) Salmeterol
5 S/E ของ beta-agent
a) มือสั่น d)
b) ใจสั่น ปากแหง e) มือสั่น ปวดศีรษะ
c) Hypertension
6. หายใจหอบลึก ฉี่บอย หิวน้ําบอย FBS340 HCO18 keto positive
7. ตรวจพบวาเปน microalbumin ควรใชยาใด
8. ผูปวยมาดวยอาการไอ มีเสมหะ ยาตัวใดออกฤทธิ์ละลายเสมหะ
a) Quafersin qaicolate d) Brompheniramine
b) Ammonium chloride e) Dextro
c) N-acetylcysteine
9. รพ.ใหเราเตรียมยาละลายเสมหะเขมขน 0.5% w/v ขนาดยาที่เหมาะสมคือ 1mg/kg QID ผูปวยควรไดรับยาตอ
ครั้งเปนเทาใด
a) 1 ชอนชา d) 2 ชอนโตะ
b) 2 ชอนชา e) 3 ชอนโตะ
c) 1ชอนโตะ
Case ที่ 3 : จากขอมูลใบสั่งยาดานลาง จงตอบคําถามตอไปนี้
โรงพยาบาลคณะเภสัชศาสตร ใบสั่งยา
คลินิกโรคตา หู คอ จมูก HN1567/46 เลขที่ 125
นายสมชาย สุขใจ อายุ 26 ป
Rx
1.Theophylline SR (200 mg ) # 30
1 tab bid
2. Turbutaline Turbuhaler #1
1 puff prn
3. Beclometasone inhaler #1
1 puff OD
แพทยศักดิ์สิทธิ์ 2856
1. Therapeutic range ของยา theophyline ไดแก

ก. 0-10 mcg /ml ง. 30-40 mcg/ml
ข. 10-20 mcg/ml จ. 40-50 mcg/ml
ค. 20-30 mcg/ml
2. toxicity ของยา Theophylline เมื่อระดับยาในเลือดสูงเกิน therapeutic range คือ
ก. เกิดเชื้อราในชองปาก เสียงแหบ ใจสั่น ชัก
ข. คลื่นไสอาเจียน ปวดศีรษะ ใจสั่น ชัก
ค. ซึมเศรา เวียนศีรษะ กระวนกระวาย ชัก
ง. Hyperglycemia มือสั่น กระวนกระวาย นอนไมหลับ
จ. Hypokalemia hepatotoxicity ระคายเคืองกระเพาะอาหาร ปสสาวะขัด
3. ยาที่มีผลทําใหระดับยา Theophylline ในเลือดสูงขึ้นเมื่อรับประทานรวมกัน ไดแก
1. Ciprofloxacin
2. Erythromycin
3. Cimetidine
4. Loratadine
ก.1,2 ข. 2,3 ค.3,4 ง. 1,2,3 จ. ถูกทุกขอ
4. กลไกการออกฤทธิ์การตานปฏิกิริยาภูมิแพของยา Theophylline คือขอใด
ก. ปดกั้นตัวรับ H1 และ H2 บน target cells
ข. ปดกั้น calcium influx เขาสู mast cell
ค. Prolong high CAMP level ใน mast cell โดยการยับยั้ง phhosphatediesterase ซึ่งเปลี่ยน CAMP เปน S-AMP
ง. Stimulate CAMP production โดยการจับbeta- adrenergic receptor บน mast cell
จ. ลด histamine level โดยการยับยั้งการเปลี่ยน histidine เปน histamine
5. ในการตั้งตํารับยา Theophylline syrup ทานจะมีวิธีเตรียมใหไดยาน้ําเชื่อมใสอยางไร
6. หากเปน ด.ช.สมชาย สุขใจ ซึ่งมีอายุ 6 ป การบริหาร Theophylline SR เปนอยางไร
ก. นําเม็ดยามาบด แลวแบงเปนสัดสวนที่เหมาะสม แบงใสซองๆละ 1 dose ละลายน้ําดื่ม
ข. ละลายเม็ดยาในน้ํา แบงดื่มตาม dose ที่เหมาะสม
ค. หักเม็ดยาเปนสัดสวนที่เหมาะสม แลวกลืนพรอมน้ํา
7. อาการขางเคียงที่อาจเกิดจากการใชยา turbutaline ไดแก
อาการขางเคียงที่อาจเกิดจากการใชยา beclomethazone ไดแก
Case ที่ 4 : นาง ก อายุ 35 ปมาขอซื้อยา Beclotide Inhaler ( Beclomethason) และ Ventolin (Salbutamol) Evohaler
จากรานขายยาที่ทานเปนเจาของกิจการ ซักประวัติเพิ่มเติมทราบวาผูปวยรายนี้เปนโรคหืดมานานประมาณ 15 ปแลว
1. ปจจัยที่กระตุนที่ทําใหเกิดการจับหืด ไดแก
ก. ความเย็น ง. กรรมพันธุ
ข. ควันบุหรี่ จ. ถูกทุกขอ
ค. การออกกําลังกาย
2. ลักษณะอาการของผูที่เปนโรคหอบหืดคือ
ก. หายใจมีเสียงหวีด, หายใจขัด, ไอ ง. ไอแหงๆ, เจ็บหนาอก, หายใจขัด
ข. แนนจมูก, ไอมีเสมหะ, มีมูกใส จ. ไอแหงๆ,หายใจไมออก, มีน้ํามูกขน
ค. หายใจถี่, ไอมีเสียงกอง, หายใจขัด

3. พยาธิสภาพของหลอดลมในผูปวยที่เปนโรคหอบหืด ไดแก
ก. มีอาการอักเสบเรื้อรังของถุงลมในปอด ทําใหถุงลมไวตอสิ่งกระตุนมากกวาปกติ ซึ่งเปนแบบ reversible
ข. มีอาการอักเสบเรื้อรังของถุงลมในปอด ทําใหถุงลมไวตอสิ่งกระตุนมากกวาปกติ ซึ่งเปนแบบ irreversible
ค. มีอาการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม ทําใหถุงลมไวตอสิ่งกระตุนมากกวาปกติ ซึ่งเปนแบบ reversible
ง. มีอาการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม ทําใหถุงลมไวตอสิ่งกระตุนมากกวาปกติ ซึ่งเปนแบบ irreversible
จ. มีอาการอักเสบแบบเฉียบพลันของหลอดลม ทําใหถุงลมไวตอสิ่งกระตุนมากกวาปกติ ซึ่งเปนแบบ
irreversible
4. ขอใดเปนกลไกที่ถูกตองของการเกิดโรคหอบหืด
ก. Allergen กระตุนการสราง IgE ทําใหเกิด early phaser allergic reaction
ข. Allergen กระตุนการสราง IgE ทําใหเกิด late phaser allergic reaction
ค. Allergen จับกับ IgE บน mast cell ทําใหเกิดการหลั่ง mediator นําไปสู early phaser allergic reaction
ง. Allergen จับกับ IgE บน mast cell ทําใหเกิดการหลั่ง mediator นําไปสู late phaser allergic reaction
จ. Allergen form complex กับ IgE ฝงตัวบนเนื้อเยื่อของหลอดลมและกระตุนใหเกิดการอักเสบ
5. จากการซักประวัติเพิ่มเติมพบวานาง ก มีการจับหืดทุกวันโดยจะเปนในชวงเชาหลังตื่นนอน เมื่อ 2 วันที่ผานมาได
พบแพทยจากการตรวจพบวาคา PEF = 75 % ของคาทํานาย ทานคิดวาผูปวยรายนี้มีความรุนแรงของโรคอยูใน
ระดับใดตาม GINA Guideline
ก. ระดับ 1 intermittent ง. ระดับ 4 severe persistent
ข. ระดับ 2 mild persistent จ. ไมสามารถบอกระดับความรุนแรงของ
ค. ระดับ 3 Moderate Persistent โรคได
6. ทานจะแนะนําการใชยาพน Becotide Inhaler ใหแกนาง ก อยางไร
ก. หลังพนยาควรบวนปากทุกครั้ง ง. ยาออกฤทธิ์โดยการขยายหลอดลม
ข. ไมควรใชยารวมกับ spacer จ. ถูกทุกขอ
ค. ใชเฉพาะเวลาที่มีการจับหืด
7. อาการขางเคียงที่เกิดขึ้นจากการใชยาพน Becotide ไดแก
ก. เชื้อราในชองปาก เสียงแหบ ง. มีสั่น นอนไมหลับ
ข. คลื่นไส อาเจียน จ. ถูกทุกขอ
ค. เวียนศรีษะ ใจสั่น
8. ยากลุมใดตอไปนี้ใชปนยาสําหรับควบคุมอาการหอบหืด
ก. Glucocorticoid, Ketofen, Short- ค. Nedocromyl, Glucocorticiod,
acting beta-2 agonist Leukotriene antagonist
ข. Leukotriene antagonist, ง. Short-acting beta-2 agonist
Cromolyyn, Anticolinergic จ. ถูกทุกขอ
9. หนึ่งเดือนตอมา นาง ก ผูปวยคนเดิมไดมาที่รานขายยาของทาน เพื่อขอซื้อยาเม็ดPrednisolone(5mg) จากการ
ซักประวัติเพิ่มเติมทราบวา นาง ก มีการจับหืดบอยกวาเดิม บางวันจับหืดตลอดเวลาจนไมสามารถทํางานไดจึง
ไดไปพบแพทย แพทยจึงจายยา Prednisolone(5mg) มาใหรับประทานโดยใหรับประทานครั้งละ 1เม็ดวันละ 3
ครั้งหลังอาหาร แตยาหมดแลวจึงมาขอซื้อยาเพิ่ม ในฐานะเภสัชกรทานจะจายและใหคําแนะนําในการใชยาแก
ผูปวยรายนี้อยางไร
ก. จายยาพรอมใหคําแนะนํา ใหรับประทานยานี้หลังอาหารทันที
ข. จายยาให พรอมใหคําแนะนําใหกลับไปพบแพทย

ค. ไมจายยาแตแนะนําใหผูปวยเพิ่มขนาดยาพน glucocortoicoid
ง. ไมจายยา แตแนะนํา ใหแนะนําใหผูปวยกลับไปพบแพทย
จ. ไมจายยาให แตแนะนําใหผูปวยเพิ่มขนาดยาพนขยายหลอดลมที่ใชอยู
10. ในกรณีทารก ทานคิดวาจะสามารถลดอาการขางเคียงจากการใชยา Prednisolone(5mg) ไดอยางไร
ก. รับประทานแบบวันเวนวัน ง. เปลี่ยนเปนยารับประทานวันละครึ่ง
ข. รับประทานเวลาเดียวกันทุกมื้อ เม็ด
ค. รับประทานเมื่อมีอาการรุนแรง จ. รับประทานกอนนอน
11. ตามกฎหมายยา Prednisolone tablet จัดเปนยาประเภทใดและเภสัชกรจายไดหรือไม
ก. เปนยาอันตรายเภสัชกรสามารถจายยาไดโดยไมตองมีใบสั่งแพทย
ข. เปนยาอันตรายเภสัชกรจายยาเมื่อมีใบสั่งแพทยเทานั้น
ค. เปนยาควบคุมพิเศษ เภสัชกรสามารถจายยาไดโดยไมตองมีใบสั่งแพทย
ง. เปนยาควบคุมพิเศษ เภสัชกรจายยาไดเมื่อมีใบสั่งแพทยเทานั้น
จ. เปนวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท เภสัชกรจายยาไดเมื่อมีใบสั่งแพทยเทานั้น
12. ขอแตกตางของยาพน Meter- dose inhaler (MDI) กับ turbuhaler คือ
ก. MDI บรรจุยาที่เปน powder ใชวิธีกดแลวหายใจเขาชาๆ turbuhaler บรรจุตัวยาที่เปน solution ใชวิธี
สูดแรงๆ
ข. MDI บรรจุยาที่เปน powder ใชวิธีสูดแรงๆ turbuhaler บรรจุตัวยาที่เปน solution ใชวิธีกดแลว
หายใจเขาชาๆ
ค. MDI บรรจุยาที่เปน solution ใชวิธีสูดแรงๆ turbuhaler บรรจุตัวยาที่เปน powder ใชวิธีกดแลว
หายใจเขาชาๆ
ง. MDI บรรจุยาที่เปน solution ใชวิธีกดแลวหายใจเขาชาๆ turbuhaler บรรจุตัวยาที่เปน powder ใชวิธี
สูดแรงๆ
จ. ไมมีขอแตกตางระหวาง Meter- dose inhaler (MDI) และ turbuhaler
13. ขอดีของการใช spacer คือ
ก. ชวยใหละอองยามีขนาดใหญขึ้น และความเร็วมากขึ้น
ข. ชวยใหยาไมตกคางที่ปากและคอ
ค. ชวยลดขนาดการใชยา
ง. ชวยลดขั้นตอนในการพนยาทําใหสามารถพนยาไดงายขึ้น
จ. ถูกทุกขอ
14. เปาหมายในการรักษาผูปวยโรคหอบหืด ไดแก
ก. ผูปวยสามารถควบคุมอาการของโรคได ไมเกิดการกําเริบของโรค
ข. ผูปวยสามารถดํารงชีวิตไดตามปกติ
ค. สามารถยกระดับสมรรถภาพการทํางานของปอดใหเพิ่มมากขึ้น
ง. หลีกเลี่ยงอาการแทรกซอนจากการใชยาใหเกิดนอยที่สุด
15. 2 เดือนตอมา นาง ก ผูปวยคนเดิม พาลูกชายอายุ 7 ป มาที่รานยาของทานเพื่อมาซื้อ ยาพน inflammide
(Budesonide )ทานคิดวาขนาดยาที่เหมาะสําหรับผูปวยรายนี้คือเทาไหร ถาผูปวยมีควมรุนแรงของโรคจัดอยูใน
ระดับ Moderate persistent
ข. 100-400 mcg/day ค. 400-600 mcg/day

ง. 600-800 mcg/day ฉ. 1000-1200 mcg/day

จ. 800-1000 mcg/day
16. ใหบอกวิธีการใชยาพน MDI, Turbuhaler , accuharler ที่ถูกตอง
17. Asthma กับ COPD( or COLD ) ตางกันอยางไร
ก. COPD ใช supportive treatment ไมใชยา
ข. สาเหตุสําคัญของการเกิด Asthma คือการสูบบุหรี่
ค. ยาหลักที่ใชใน COPD คือยาพน corticosteroid
Case ที่ 5: ผูปว ยหญิงไทย อายุ 50 ป มีประวัติการเปนหอบหืด เขามารับการรักษาที่โรงพยาบาลดวย acute asthma
attack หลังจากพนยาแลว แพทยไดใหยาไปใชตอที่บานดังนี้
Beclomethasone inhaler (250 mcg) 1X2 #1
Salbutamoi inhaler 2X prm #1
Theophylline 200 mg SR 1X1 pc #30
1.ขอใดตอไปนี้ไมใชอาการของ acute asthma attack
ก. ไอ (coughing) ง. หายใจมีเสียงวี๊ด (wheezing)
ข. หอบ จ. จุกแนนหนาอก
ค. หัวใจเตนชา (bradycardia)
2.ยาใดตอไปนี้เปน Drug of choice ที่ใชบรรเทาอาการ acute asthma attack
ก. Beclomethasone ง. Bromnexine
ข. Salbutamol จ. Theophylline
ค. Theophylline SR
3.หากมีอาการตอไปนี้ ระหวางที่ไดรับยา theophylline ควรสงผูปวยเพื่อตรวจระดับยาในเลือด ยกเวน
ก. ปวดศีรษะ ง. เปนไข
ข. หัวใจเตนเร็ว จ. คลื่นไส อาเจียน
ค. หอบหืด
4.หากทานเปนเภสัชกรฝายวิเคราะห และไดรับผิดชอบวิเคราะหหาปริมาณตัวยาสําคัญใน theophylline tablet ทานจะเลือก
วิธีเคราะหที่เหมาะสมในขอใด
ก. TLC ง. AAS
ข. HPLC จ. IR
ค. Titraction
5.ในการควบคุมคุณภาพการผลิตยา Theophylline tablet กรณีที่ผลการตรวจวิเคราะหปริมาณตัวยาสําคัญ Theophylline
ไดคาต่ํากวาที่ขึ้นทะเบียนไว แคต่ํากวาไมเกินรอยละยี่สิบ กรณีนี้จะพิจารณาวาเปนยาตามขอใด
ก. ยาผิดมาตรฐาน ง. ยาปลอม
ข. ยาเสื่อมคุณภาพ จ. ยาเถื่อน
ค. ยาคุณภาพต่ํา
6.ปญหาในผูปวยโรคหือขอใดที่สามารถปองกันไดดวยการใหคําแนะนําเทคนิคการใชยาที่ถูกตอง
ก. ผูปวยเกิดอาการใจสั่นหลังจากเริ่มใช และมีอาการนานประมาณ 1 สัปดาหจึงหายไป
ข. ผูปวยเกิดลิ้นเปนฝาขาว เสียงแหบ หลังจากใชยาเปนเวลา 3 เดือน
ค. ผูปวยเขาโพงพยาบาลแผนกฉุกเฉิน เนื่องจากการหอบ 2-3 ครั้งในชวง 1 เดือนที่ผานมา
ง. เภสัชกรพบวาผูปวยใช Inhale bronchodilator หมดกอนเวลานัดพบแพทยเพื่อรับยาตอเนื่อง

จ. เภสัชกรพบวาผูปวยเหลือยา Inhale corticosteroid จํานวนมากกวาที่ควรเปนเมื่อมาพบแพทย

ตามเวลาที่นัด
7.การใชยาแบบ Combination therapy ในผูปวยรายนี้มีขอดีหลายประการยกเวน
ก. ชวยเพิ่มความรวมมือในการใชยาของผูปวย
ข. ทําใหไดประสิทธิภาพในการควบคุมอาการหืดไดดีกวาการใชยาเดี่ยว
ค. ใชระยะเวลาสั้นกวาในการควบคุมอาการหืด หรือจนสามารถควบคุมหืดได
ง. ทําใหสามารถลดขนาดการใชยาของ inhale corticosteroid ลง
จ. ไมมีขอใดถูก
8.ยาในขอใดที่ผูปวยสามารถซื้อตามรานขายยาแผนปจจุบันไดเมื่อมีใบสั่งแพทยเทานั้น
ก. Terbutaline tubuhaler, beclometnasone inhaler
ข. Budesonide inhaler, Salbutamol injection
ค. Theophylline injection, Salmeterol inhaler
ง. Budesonide tubuhaler, Theophylline injection
จ. Budesonide inhaler, beclomethasone inhaler
9.ขอใดที่ไมใชคําแนะนําที่ถูกตอง เกี่ยวกับสมุนไพรที่จะใชในผูปวยรายนี้
ก. สมุนไพรที่จะสงผลดีตอผูปวยหอบหืดไดแก ชา เนื่องจากมีสารในกลุม xanthine alkaloids ที่มี
ผลในการขยายหลอดลม
ข. สมุนไพรอีกชนิดหนึ่งคือ ปป ที่แตโบราณมาไดใชบําบัดอาการจับหืด และปจจุบันพบวามีสารที่
ออกฤทธิ์คลาย xanthine alkaloids แตมีประสิทธิภาพในการขยายหลอดลมสูงกวา
ค. สมุนไพรที่ใชกันตามครัวเรือนอีกชนิดที่หางายคือ ขิง ที่จะสงผลดีตรงที่ลดการหลั่ง histamine
และยังมีฤทธิ์ตานอักเสบ ซึ่งมีการใชในผูปวยหอบหืดมานาน โดยเฉพาะในคํารายาจีน
ง. อาหารเสริมกลุมอัลฟาฟา (alfafa) และผลหวาย (sage) ที่ไปชวยใหระบบภูมิคุมกันดีขึ้นอัน
นาจะสงผลดีตอผูปวย
จ. น้ําดื่มสมันไพรที่จะสงผลดีในการขยายหลอดลมอีกชนิดหนึ่งคือน้ําโกโก (cocoa) ซึ่งมีสาร
theobromine อยู
10.ขอใดผิดเกี่ยวกับการตั้งตํารับยาที่ใหทาง respiratory
ก. อนุภาคผงยาที่เล็กกวา 0.5 mcg จะถูกขับออกทางการหายใจ ทําใหไมเกิดฤทธิ์ในการรักษา
ข. อนุภาคผงยาที่ใหญกวา 10 mcg เกาะติดกับ upper respiratory tract
ค. อนุภาคขนด 1-5 mcg เทานั้นที่จะสามารถเกาะติดที่บริเวณ lower respiratory tract
ง. การดูดซึมยาที่ไมชอบน้ํา (hydrophobic drug) ขึ้นกับ o/w partition coefficients
จ. ยาที่ชอบน้ํา (hydrophilic drug) จะดูดซึมไดดีกวายาที่ไมชอบน้ํา (hydrophobic drug)
Case6 : COPD+Pneumonia 60 ป หญิง สูบบุหรี่
1. หากยา Cefazolin inj เปนยาในบัญชียาหลักแหงชาติที่องคการเภสัชผลิตและจําหนาย หากทานเปนเภสัชรพ.
สังกัดกระทรวงสาธาฯ ทานจะดําเนินการจัดซื้ออยางไร
a) จัดซื้อดวยวิธีตกลงราคาหากวงเงินไมเกิน 1 แสนบาท
b) จัดซื้อดวยวิธีพิเศษไมจํากัดวงเงิน
c) จัดซื้อดวยวิธีประกวดราคาหากวงเงินเกิน 1 แสนบาท
d) จัดซื้อดวยวิธีสอบราคาหากวงเงินไมเกิน 1 แสนบาท

2. หากแพทยในรพ.ตองการออกแบบการวิจัยเพื่อเปรียบเทียบผลากรรักษาพยาบาลโรค pneumonia ดวยยาใหมที่

บริษัทยาใหการสนับสนุน เทียบกับยามาตรฐานที่มี และขอคําแนะนําจากทานวารูปแบบการวิจัยที่เหมาะสมควร
เปนเชนไร ทานจะแนะนํารูปแบบการวิจัยแบบใด
a) randomized double blind controlled trial d) meta-analysis
b) case-control e) quasi-experimental
c) cohort
3. สมุนไพรที่มีฤทธิ์ยับยั้งแบคทีเรียในระบบทางเดินหายใจ
a) บอระเพ็ด d) เพกา
b) มะระขี้นก e) ฟาทะลายโจร
c) ทับทิม
4. สมุนไพรบรรเทาการไอ
a) มะนาว d) มะเฟอง
b) มะละกอ e) กระเจี๊ยบแดง
c) ฝรั่ง
5. ขอใดกลาวผิดเกี่ยวกับยารูปแบบเม็ด
a) การเตรียมยา solution ทําไดโดยการใชตัวทําละลายรวมที่เปน organic solvent เพื่อชวยละลาย
b) ยารูปแบบ solution มักมีคาความตานทานการไหลและแรงดึงดูดภายในสารละลายใกลเคียงกับน้ํา
c) Suspension ใชเปนยาแดเขาหลอดเลือดได ถาขนาดอนุภาคเล็กมากๆ
d) Emulsion ใชเปนอาหารทางหลอดเลือดดําไดแตควรเปนการเตรียมใหมๆ
e) การลดความเจ็บปวดเมื่อฉีดทําไดโดยเติมสารบางชนิดเชน buffer
6. ขอใดถูกตองสุดเกี่ยวกับ tonicity ของยาฉีด
a) จัดเปน colligative property
b) สามารถปรับไดโดยเติมสารบางชนิดเชน phosphate acetate ซึ่งนิยมมาก
c) การฉีด hypertonic solution กอใหเกิด cell lysis ได
d) การฉีดยา isotonic ตอระบบเลือด มักเปน isotonic ตอเนื้อเยื่ออื่นดวย
e) Normal saline เปนทั้ง isotonic และ iso-osmotic
7. ยาใดตอไปนี้มีขอบเขตฆาเชื้อใกลเคียง Ampicillin มากที่สุด
a) Penicillin G d) Carbenicillin
b) Cloxacillin e) Methicillin
c) Amoxicillin
8. กลไกการออกฤทธิ์ ampicillin คือขอใด
a)ยับยั้งการสราง cell wall ของแบคทีเรีย d)ยับยั้ง DNA transcriptionของแบคทีเรีย
b)ยับยั้ง enz. β-lactamaseของแบคทีเรีย e)ยับยั้ง DNA replicationของแบคทีเรีย
c)ยับยั้ง RNA translationของแบคทีเรีย
9. ขอใดตอไปนี้เกี่ยวกับ cefazolin ผิด
a) ถูกทําใหหมดฤทธิ์โดน enz. β-lactamase d)ผูปวยที่แพ Penicillin สามารถใช Cefazolin ได
b)มีขอบเขตการฆาเชื้อใกลเคียงกับ Penicillin e)จัดอยูในกลุม first generation cephalosporin
c) มีรูปแบบที่ใชเปนยาฉีด

MCQ เรื่อง CVS
1. ยาในขอใดสามารถทําใหเกิดอาการ Angina pectoris ได

ก. Diltiazem ข. ISDN ค. Pseudoephredine ง. Propanolol จ. Verapamil
2.ผูปวยที่มีภาวะความดันโลหิตสูงควรหลีกเลี่ยงการใชยา HCTZ ยกเวนมีภาวะแทรกซอนในขอใด
ก. เบาหวาน ข.โรคเกาท ค. โรคหืด ง. ภาวะไตวาย จ. แพยา sulfonamide
3.ขอใดไมใชปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ (coronary heart disease)
ก. DM ข. สูบบุหรี่ ค. กินเค็ม ง. คนแก จ. HDL< 35 mg/dl
4.แพทยตองการใชยาลดความดันสําหรับชายอายุ 50 ปที่มีโรคหืด เภสัชควรแนะนําใหหลีกเลี่ยงยาใด
ก. ACEI ข. ß Block ค. Calcium channel block
ง. Diuretic จ. Vasoconstrictor
5.ยาตัวใดที่ทําใหเกิด syncope เมื่อใชยาใน dose แรกๆควรแนะนําแพทยใหเริ่มขนาดต่ําๆกอนและแนะนําใหทานกอน
นอน
ก. Atenolol ข. Clonidine ค. Hydralazine ง. Prazozin จ. Verapamil
6.ผูปวยชายอายุ 75 ป เปนโรคความคันโลหิตสูงและมีภาวะ Benign prostate hypertrophy รวมดวย ไมมีการแพยาใดๆ
ยากลุมใดเหมาะสมที่สุด
ก. α blocker ข. ß blocker ค. Calcium channel block
ง. Diuretic จ. ARB
7.ขอใดมีหลักฐานยืนยันวาสามารถ recurrent ของ MI ได
ก. ลดการสูบบุหรี่ ข. ลด HDL ค. ควบคุมความดันโลหิต
ง. ลดน้ําหนัก จ. กินยา anticoagulant
8.ผูปวยเปนฝรั่งทานยาลดความดันของเมืองนอก ขนาด 25 mg วันละครั้ง สามารถนํายาเขามาที่ไทยไดกี่เม็ด
ก. 20 ข. 30 ค. 40 ง. 50 จ. 60
9.ผูปวยที่ไดรับ MAOI เมื่อรับประทานปลาราหรือเนยแข็ง อาจเกิด acute hypertension เนื่องจากอาหารนี้มีสารประเภทใด

ก. Tyramine ข. Glutamine ค. Phennelzine ง. Tyrosine จ. Phenylamine
10.Clofibrate มีฤทธิ์อยางไร
ก. ตับโต ตับแข็ง ตับอักเสบ ข. ลด LDL ไดดีกวา VLDL เพิ่ม HDL
ค. มีฤทธิ์แรงกวา Gemfibrozil ง. เพิ่ม incidence tumor ในคนและสัตว
11.ขอใดตอไปนี้เปนอาการขางเคียงที่เกิดขึ้นไดบอยจากการใชยาในกลุม antihyperlipidemia
ก. ความดันโลหิตสูง ข. รบกวนการทํางานของระบบทางเดินอาหาร
ค. ความผิดปกติของระบบประสาท ง. ใจสั่น
จ. ปวดศีรษะขางเดียว
12.ยาในขอใดตอไปนี้ใหผลดีที่สุดในการลด variant angina
ก. Propanolol ข. Nitroglycerine ค. sodium nitropusside ง. Nifedipine จ. isosorbide dinitrate
13.ยาในขอใดตอไปนี้สามารถการเกิด palpitation ได ยกเวน
ก. กินยาแกปวดที่มี phenylpropanolamine ข. ภาวะ thyroid toxicosis ค. ดื่ม alcohol
ง. กินยา aspirin จ. ภาวะครรภเปนพิษ
Case: หญิงคูอายุ 32 ป ตั้งทองคนที่สามเมื่ออายุได 8 เดือนเศษ พบที่คลินิกวาความดัน 180/100 mmHg แตยังไมไดรับยา

ลดความดัน แพทยไดสงคนไขไปโรงพยาบาลวัดความดันได 195/137 mmHg พบวาผูปวยไมไดยาลดความดันแตไดยาเรง
คลอด โดยผูปวยมีอาการปวดหัวตาพรา แนนหนาอกและเสนเลือดในสมองแตก จนเสียชีวิต สวนลูกผาตัดรอกชีวิตได
ถาผูปวยทองได 7 เดือน ตรวจพบโปรตีนในปสสาวะ 2+ มีอาการบวมและความดันโลหิตสูง ไดรับการวินิจฉัยวาเปน
preclaemsia
1.ผูปวยควรไดรับการรักษาอยาไร
ก. ให bed rest และสังเกตอาการ ข. ให nitroglycerine
ค. ควรไดรับ ACEI
ง. ให diuretic และจํากัดสารน้ําและเกลือ
จ. ใหทําแทงเพื่อปองกันการเกิด severe stroke, liver damage, convulsion
2.ใน second และ third trimester ไมแนะนนําใหใชยาลดความดันโลหิต ยกเวนในกรณีที่ DBP>90 ซึ่งกรณีนี้อาจ
จําเปนตองใชยาลดความดัน จะเลือกยาตัวใดที่ใชไดอยางปลอดภัย
ก. Enalapril ข. Nifedipine ค. Atenolol ง. HCTZ จ. Methyldopa
3.ยาตัวใดที่มีขอหามใชเนื่องจากมีผลทําใหเกิด animal teratogenicity และ acute renal failure
ก. ACEI ข. ß Blocker ค. Diuretic
ง. Calcium channel blocker จ. Alpha blocker
4.ถาพบวาผูปวยมี Cholesterol 200 mg/dl ควรไดรับการรักษาหรือไม ถาควรจะเลือกใชยาตัวใด
ก. ไมจําเปนตองใหยา ใหควบคุมอาหาร
ข. ไมจําเปนตองใหยา ไมตองควบคุมอาหาร เพราะเปนภาวะปกติ
ค. จําเปนตองใหยา โดยเลือกใช simvastatin
ง. จําเปนตองใหยา โดยเลือกใช gemfibrozil
จ. จําเปนตองใหยา โดยเลือกใช niacin
5.ถาทานตองการเลือกใชยา simvastatin (20) 1x1 ทานจะแนะนําใหรับประทานยาอยางไร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการ
ออกฤทธิ์ของยา
ก. หลังอาหารเชา ข. หลังอาหารเที่ยง ค. หลังอาหารเย็น ง. กอนนอน จ. เมื่อไหรก็ไดที่สะดวก
6.ยาตัวใดมีคุณสมบัติเปน prodrug
ก. Cyclophosphamide ข. Prednisolone ค. Enalapril ง. Niacin จ. Fluconazole
7. จากสูตรโครงสรางมีหมู carboxyl group กี่หมู

ก. 1 ข. 2 ค. 3 ง. 4 จ. 5
8. ในการวิเคราะหหาหมู carbonyl gr. ในสูตรโครงสรางของ simvastatin เทคนิดใดตอไปนี้บอกวามีหมูดังกลาวอยูใน

โครงสรางไดดีที่สุด
ก. IR ข.NMR ค.HPLC ง. Mass spectro. จ. UV
9.สมุนไพรในขอใด มีฤทธิ์ลดความดันโลหิตและมีหลักฐานทางวิชาการมากพอ
ก. ปลาไหลเผือก ข. ระยอมนอย ค. ยานาง ง. ชุมเห็ดเทศ จ. โสม
10.หากตองการวิเคราะหดวยเครื่องมือ Atomic absorption spectrophotometer
ก. Prednisolone ข. Bactrim ค. CaCO3 ง. Fluconazole จ. Enalapril

Case: ผูปวยชายอายุ 74 ป มาโรงพยาบาลดวยอาการเจ็บหนาอกมา 13 ชั่วโมง ผูปวยมีประวัติเปนโรคความดันโลหิตสูง

และโรคเบาหวาน Type 2 มาประมาณ 10 ป เปนไขมันในเลือดสูงมา 5 ป ควบคุมความดันโลหิตและระดับน้ําตาลในเลือด
ไดบางไมไดบาง ลาสุด BP 150/100 mmHg FBS 150 mg/dl HbA1c 9% ไมเคยมีอาการแนนหนาอกมากอน ตรวจสุขภาพ
ประจําปมานาน 5 ป
13 ชั่วโมงกอนมาโรงพยาบาลมีอาการแนนหนาอกซายนาน 30 นาที มีเหงื่อออกมากญาติจึงนําตัวสงโรงพยาบาล
จังหวัด ไดยาอมใตลิ้น และเคี้ยวยาเม็ดกลมสีชมพูบานเย็น ไดรับการวินิจฉัยวาเปน Acute MI with CHF จึงสงตัวมารักษา
ตอที่รพ.มหาวิทยาลัย ยาเดิมที่เคยไดรับเปนยารักษาความดันโลหิตสูงและยารักษาเบาหวาน ผูปวยดื่มสุราปละ 2-3 ครั้ง
ตามเทศกาล ครั้งละ ½-1 ขวดเบียร สูบบุหรี่มา 20 ป เลิกสูบแลว 5 ป ชอบซื้อยาระบายรับประทานเองเปนประจํา
1.ขอใดไมใชปจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคกลามเนื้อหัวใจขาดเลือดของผูปวยรายนี้
ก. ความดันโลหิตสูง
ข. ไขมันในเลือดสูง
ค. โรคเบาหวาน
ง. การสูบบุหรี่
จ. โรคไตจากภาวะเบาหวานและความดันที่เปนอยู
2.เมื่อผูปวยมาถึงโรงพยาบาล แพทยไดใหผูปวยเคี้ยวยาชนิดหนึ่งเพื่อชวยเรงกลามเนื้อหัวใจขาดเลือด ทาคิดวานาจะเปน
ยาใด ก. Aspent gr.V ข. Orfarin (warfarin) ค. Ticlid (ticlopidine)
ง. Persantin (dipyridamole) จ. Plavix (clopidogrel)
3.ยาที่แพทยใหเคี้ยวจากขอ 2 ทานคิดวามีรูปแบบอยางไร
ก. Plain tablet ข. Film coat tablet ค. Enteric coat tablet
ง. Sugar coat tablet จ. Sustain release tablet
4.เนื่องจากผูปวยมีไขมันในเลือดสูงเพื่อปองกันการเกิด Acute MI ทานจะเลือกใชยาขอใด
ก. Cholestyramine ข. Gemfibrozil ค. Nicotinic acid ง. Simvastatin จ. ถูกทุกขอ
5.ยาลดความดันที่ผูปวยรายนี้ควรไดรับเพื่อปองกันความเสื่อมของไตและดีตอภาวะหัวใจลมเหลวคือยาใด
ก. Atenolol ข. Enalapril ค. Furosemide ง. HCTZ จ. Spironolactone
Case: ชายไทยคูอายุ 61 ป สูง 170 cm หนัก 70 kg มาพบแพทยที่โรงพยาบาลตรวจพบวามีความดันเลือดสูง 165/102
mmHg ผูปวยสูบบุหรี่วันละ 10 มวน ดื่มสุราเล็กนอยเปนครั้งคราว ผลการตรวจรางกายพบหัวใจหองลางซายโตเล็กนอย
ผลตรวจทางหองปฏิบัติการปกติ ผูปวยไมมีประวัติโรคหืดและเบาหวาน แตเคยไดรับการรักษาอาการซึมเศราและนอนหลับ
ยากเมื่อปที่แลว แพทยสั่งจายยา HCTZ 25 mg OD และ Enalapril 10 mg OD
1.คาความดันโลหิตของผูปวยจัดอยูในระดับใดตาม JNC 7
ก. Normal ข. Prehypertension ค. Hypertension stage 1ง. Hypertension state 2 จ. Hypertension stage 3
2.ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของ Enalapril คือ
ก. เพิ่มการขับน้ํา เกลือโซเดียมและโปแตสเซี่ยม ข. ลดการกระตุนระบประสาทซิมพาเทติก
ค. ยับยั้งการทํางานของ Angiotensin converting enzyme ง. ลดการสรางเรนิน จ. ลดการหลั่ง antidiuretic hormone
3.การใชยา HCTZ และ Enalapril รวมกันในผูปวยรายนี้อาจกอใหเกิดปญหาที่สําคัญ คือ
ก. ทําใหระดับโซเดียมในเลือดสูงขึ้น
ข. ทําใหการไอจากการใช Enalapril รุนแรงมากขึ้น
ค. ความดันเลือดลดลงต่ําเกิน และเปนลมหนามืดในการใหยาครั้งแรก
ง. ไตทํางานลมเหลว
จ. ทําใหระดับโปแตสเซียมในเลือดต่ํา

4.ผูปวยรายนี้ควรจะไดรับคําแนะนําเพิ่มเติมจากการใชยาอยางไร
ก. แนะนําใหผูปว ยรับประทานผลิตภัณฑเสริมอาหารเพิ่มเติม
ข. ใหคําแนะนําผูปวยเรื่องการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตประจําวันใหเหมาะกับโรค
ค. นัดผูปวยมาเจาะเลือดซ้ําภายหลังจาก 1 สัปดาหเพื่อตรวจยืนยัน
ง. แนะนําใหผูปวยรับประทานยาสมุนไพรของหมอพื้นบานที่คนทั่วไปนิยม
จ. ถาผูปวยลืมทานยาแนะนําใหเพิ่มขนาดเปนสองเทาในครั้งถัดไป
5.การวิจัยเชิงทดลองเปรียบเทียบอุบัติการณอาการอันไมพึงประสงคจากการใชยา Lisinopril จํานวน 3 กลุมใหผลดังตาราง
ควรใชสถิติใดสําหรับการวิเคราะหดังกลาว
Percent of patient in controlled study
Enalapril (n= 1349) Enalapril/HCTZ (n=629) Placebo (n= 207)
incidence incidence incidence
Dizziness 5.4 9.2 1.9
Cough 3.5 4.6 1.0
ก. Unpaired t test ข. Paired t test ค. Chi-square test

ง. Analysis of variance จ. Correlation
6.ผูปวยบนวาหลงทานยามีปสสาวะบอยจนรูสึกรําคาญ แพทยผูทําการรักษาอยูจึงปรึกษาทาน ทานจะใหคําแนะนํากับ
แพทยวาอยางไร
ก. ใหผูปวยทานยาอยางเดิมเนื่องจากเปนผลจากยา HCTZ
ข. ปรับลดขนาดยา HCTZ ในชวงแรกของการรักษาแลวคอยๆเพิ่มขนาดขึ้น
ค. เปลี่ยนเปนยาขับปสสาวะที่มีฤทธิ์ออนในกลุม K+ sparing diuretic
ง. ลดขนาดของยา Enalapril
จ. หยุดยา HCTZ แลวเปลี่ยนไปใชยาลดความดันกลุมอื่น
7.สามเดือนตอมาผูปวยกลับมาพบแพทย เนื่องจากมีอาการบวมตามบริเวณใบหนา ริมฝปาก ซึ่งแพทยวินิจฉัยวาเปน
angioedema แพทยจึงเปลี่ยนไปใชยาตัวใหม จากประวัติผูปวยยาใดไมควรเลือกใช
ก. Losartan ข. Metroprolol ค. Nifedipine ง. Prasozin จ. Verapamil
8.ในการศึกษากอนการตั้งตํารับยาเม็ด Enalapril ขอมูลใดไมจําเปนสําหรับการตั้งตํารับยาชนิดนี้
ก. Compressibility ข. Density ค. Solubility ง. Stability จ. Viscosity
9.หากเภสัชตองการเตรียมตํารับยาเม็ด Enalapril โดยวิธีตอดโดยตรง ขอใดเปนขอดีของวิธีการดังกลาว
ก. ประหยัดเครื่องมือ โดยมีการลงทุนเกี่ยวกับเครื่องจักรต่ํา
ข. มีสารแตงสีใหเลือกหลายชนิด
ค. เหมาะกับยาที่ไมคงตัวตอความรอนและปริมาณตัวยาสําคัญต่ํา
ง. เหมาะกับยาที่สลายตัวดวยปฏิกิริยา hydrolysis
จ. การละลายของยาเม็ดงายกวาเพราะตัวยาไมเคยเปยกชื้นมากอน
10.จากโครงสรางทางเคมีของ Chlorothiazide ดังรูปเมื่อทําการวิเคราะห พบวายานี้มีคุณสมบัติเปนกรดออนและมี pKa
สองคา คือ 6.7 และ 9.5 ในกรณีที่ปสสาวะ มีคา pH 8 ถามวายาจะถูกขับออกในรูปใด?

11.ขอใดเปน Beta – Blocker ในกลุม cardioselective

ก. Timolol ข. Metoprolol ค. Pindolol ง. Nadolol จ. Labetalol
12.ผูปวยเพิ่งเริ่มมีอาการแสดงทางคลินิกของ MI จะพบผลตรวจของเอนไซมใด
ก. Acidic phosphate ข.alkaline phosphatase ค. Amylase ง. Creatine kinase
13.ยา calcium blocker ที่ออกฤทธิ์ขยายหลอดเลือดที่สมองไดดีที่สุด
ก. Flunarizine ข. Ditiazem ค. Verapamil
14.ถาแพทยตองการเปลี่ยนยา nifedipine เปน verapamil อยากทราบวา verapamil เปนยากลุม
ก. ACEI ข. Ca++ blocker ค. Diuretic ง. Beta-blocker จ. Alfa- blocker
15.Side effect ที่สําคัญของ verapamil คือ
ก. Constipation ข. Tachycardia ค.N/V ง. Hyperkalemia จ. Hypocalemia
16.ขอใดเปนของ simvastatin
ก. ลด TG, LDL เพิ่ม HDL
ข. เพิ่ม TG,LDLและHDL
ค. ลด TGเพิ่ม LDL,HDL
17.ผูปวยชายอายุ 55 ป แพทยวินิจฉัยวาเปน angina pectoris ระยะเริ่มตน ยาใดใดที่เหมาะสําหรับสําหรับผูรายนี้
ก. Ditiazem – propanolol
ข. Isosorbide dinitrat – propanolol
ค. Nifedipine - Isosorbide dinitrat
ง. Propanolol – Nifedipine
จ. Verapamil – Nifedipine
18.คําแนะนําสําหรับผูปวยในการลดไขมันในเลือดยกเวน
ก. กิน cholesterol 200mg/วัน
ข. ออกกําลังกาย
ค. ลดน้ําหนัก
ง. ลดการกินไขมันไมอิ่มตัว เพิ่มการกินไขมันอิ่มตัว
จ. เปลี่ยนแหลงโปรตีน Cr โปรตีนจากปลา เตาหู
19.2 ปตอมา ผูปวยเกิด aterial filbilation ตองไดรับ wafarin คําแนะนําขอใดควรยกเวน
ก. กินผักสีเขียว
ข. ไมกิน NSAID พร่ําเพรื่อ
ค. สังเกตจุดเลือดออกตามตัว
ง. ตองแจงแพทยวาได wafarin ทุกครั้งที่พบแพทย
จ. แนะนําการรับประทานวิตามิน E สูง เพื่อเพิ่มฤทธิ์ของ wafarin
20.ขอมูลเกี่ยวกับ clopidodrel ขอใดถูกตอง
ก. ยับยั้ง prostaglandin ไมใหสราง TXA2
ข. เปนยาในกลุม II b/IIIa inhibitor
ค. ตองตรวจ PT / INR อยางใกลชิด
ง. หามใชรวมกับ aspirin เพราะจําทําใหเลือดไหลไมหยุด

21.ยาที่ใชรวมกันในขอใด ที่ลดอัตราการตายของผูปวยหลังเปน acute myocardial infraction

ก. ASA + ISDN + lisinopril
ข. ASA + Atenolol + lisinopril
ค. ISDN + Atenolol + lisinopril
ง. ASA + Nifedipine + lisinopril + Atenolol+clopidogrel
22.การทาน aspirin สามารถลดการเกิด CAD โดยมีคา OR 0.83 หมายความวาอยางไร
ก. คนที่กิน aspirin มีโอกาสเปน CAD นอยกวาคนที่ไมกิน 17 %
ข. คนที่กิน aspirin มีโอกาสเปน CAD นอยกวาคนที่ไมกิน 83 %
ค. คนที่กิน aspirin มีโอกาสเปน CAD มากวาคนที่ไมกิน 17 %
ง. คนที่กิน aspirin มีโอกาสเปน CAD มากกวาคนที่ไมกิน 83 %
จ. คนที่กิน aspirin มีโอกาสเปน CAD เทากับคนที่ไมกิน 17 %
23.NTG รูแบบใด onset เร็วที่สุด
ก. Sustained- release tablet ข. Transdermal patch
ง. ค.Oral solution ง. Ointment จ. Sublingual tablet
24.ยา ISDN 041เหมาะกับอาการขณะกําเริบ คือ dosage form ใด
ก. Extent release ข. Oinment ค. Solution ง. Sunlingual tablet จ.
Transdermal
25.ยาที่ผูปวยไดรับกอนมารพ. คือ Nifedipine SR เปนการปลดยารูปแบบใด
ก. ปลดปลอยยาทันทีหลังรับประทานอาหาร
ข. ปลดปลอยยาอยางชา
ค. ปลดปลอยยาในปริมาณที่แนนอน
ง. คอย ๆปลอยยาออกมาดวยอัตรา& ในชวงเวลาที่กําหนด
จ. คอย ๆปลดปลอยออกมาในปริมาณนอย ๆ
กรณีศึกษา 1
ผูชายอายุราว 60 ป น้ําหนัก 90 kg สูง 170 cm มาปรึกษาที่รานขายยาเพื่อซื้อยาแกทองผูก พรอมกับนําผล BP
ที่วัดไดจากโรงพยาบาลและยาลดความดันโลหิตที่เพิ่งรับประทานในชวง 1 เดือนที่ผานมา ยาที่ผูปวยรับประทานคือ Isoptin
40 mg 1x3 pc ผูปวยไมมีประวัติแพยาใดๆ รับประทานยาลดความดันไมสม่ําเสมอเพราะยุงกับการขายของตลอดทั้งวัน
ความดันโลหิต ครั้งที่ 1 170/110 mmHg (วัดเมื่อ 1 มิ.ย.46) HR 95/min
ครั้งที่ 2 150/95 mmHg (1 ก.ค. 46 หลังทานยาได 1 เดือน) HR 80/min
คําถาม
1. ทานคิดวาความดันโลหิตผูปวยอยูในระดับควบคุมไดดีหรือไม เปาหมายคือเทาใด
2. ทานจะซักอะไรเพิ่มเติมจากผูปวยและจะแกปญหาเรื่องทองผูกอยางไร
3. ทานคิดวายาลดความดันที่เหมาะสมกับผูปวยรายนี้ คือยาอะไร รูปแบบใด
4. ทานคิดวาสามารถเปลี่ยนยา Isoptin 40 mg 1x3 pc เปน SR tablet 240 mg ครึ่งเม็ดไดหรือไม
5. Non pharmacological therapy สําหรับผูปวยโรคความดันโลหิตสูงโดยทั่วไปมีอะไรบาง

ผูปวยชายอายุ 55 ป มาขอซื้อยาแกบวม ที่รานยาของทาน ประวัติที่บันทึกไวที่รานยาของทานดังนี้
วันที่ Diagnosis Medication Amount BP
2 มิ.ย. 46 CHF, HTN Enalapril(5) 1x2 pc 100 140/85
Lasix(40) 1x1 pc 50
ทานจะซักประวัติอะไรเพิ่มเติมและจะจายยาอะไรใหผูปวยเพื่อลดบวม
ยา Enalapril มีปญหาเรื่องความคงตัวหรือไม และมีวิธีการเก็บรักษาอยางไร
ผูปวยหญิงมีประวัติเปนโรคกลามเนื้อหัวใจขาดเลือด นําใบสั่งยามาซื้อยาที่รานยาของทานดังนี้ Isordil 5 mg SL prn Ismo
(20) 1x2 ASA (60) 1x1
จงอธิบายกลไกการออกฤทธิ์ของยาในกลุม Nitrate
Isordil 5 mg ตองเก็บรักษาอยางไร และวิธีการใชอยางไร
จําเปนตองเคี้ยว Isordil กอนหรือไม
จงเขียนฉลากสําหรับ Ismo (20) 1x2
ผูปวยถามวาในชวงแรกๆหลังการรับประทานยา Ismo ไปสักพัก มีอาการปวดศีรษะ วิงเวียน อาการเหลานี้แสดง
วาผูปวยแพยา Ismo หรือไม
จะใช IsoMack spray แทน Isordil 5 mg ไดหรือไมและมีวิธีการใช spray อยางไร
จะใชแผนปดหนาอก nitroderm TTS แทน Isordil 5 mg หรือ Ismo (20) ไดหรือไม
จงแนะนําวิธีการใช nitroderm TTS ที่ถูกตอง
จงเขียนฉลากยาสําหรับ ASA
ผูปวยรายนี้ให ASA เพราะเหตุใด จงอธิบายกลไกการออกฤทธิ์
หากมีอาการดีขึ้นแลว ไมเจ็บแนนหนาอกอีกยังจําเปนตองรับประทานยาที่แพทยใหมาตลอดหรือไม
ผูปวยชายอายุ 50 ป ซึ่งเปนลูกคาประจําของรานยาทาน ไดนําใบแสดงผลการตรวจรางกายประจําปมาใหทานชวยอานผล
ดังนี้
FBS 190 (70-110)
HbA1c 9 (4-6%)
Total CHOL 250 (50-200)
HDL-C 30 (30-80)
Triglyceride 155 (<150)
BUN 18 (0.5-20)
Scr 0.5 (0.5-2)
ทานซักประวัติไดดังนี้
สูบบุหรี่สัปดาหละ 1-3 ซอง
ไมไดออกกําลังกาย
บิดาเปนโรคกลามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน เมื่ออายุ 63 ป
น้ําหนักตัว 85 kg สวนสูง 160 cm
จาก Lab ผูปวยมีคาใดผิดปกติบาง
ผูปวยรายนี้มี risk factor ตอการเกิดกลามเนื้อหัวใจขาดเลือด อะไรบาง

จงคํานวณ BMI ของผูปวยรายนี้
Lifestyle modification ที่ตองแนะนําใหกับผูปวยรายนี้
หากผูปวยรายนี้ควบคุมอาหารแลวแตยังไมสามารถไขมันในเลือดได ทานคิดวาควรเลือกใชยาในกลุมใดเพื่อลด
ระดับไขมันในเลือดของผูปวยรายนี้
ผูปวยหญิงอายุ 45 ป มาปรึกษาถึงจ้ําเลือดที่เกิดขึ้นบริเวณแขน 2-3 แหง ผูปวยรับประทานยาwarfarin (5) 1 tab hs
สําหรับ prophylaxis of venous thrombosis (desire INR = 2.0-3.0) และในชวง 2 wk. ที่ผานมาผูปวยมีอาการปวดทอง
แพทยสั่งจาย Cimetidine (400) 1x2 pc
ทานจะใหคําแนะนําอยางไรเกี่ยวกับอาการจ้ําเลือดที่เกิดขึ้น
DRP ในผูปวยรายนี้มีอะไรบาง
คา INR เมื่อได cimetidine รวมดวย ควรจะมีคาเพิ่มขึ้นหรือลดลง
ถาผูปวยตองการเปลี่ยน warfarin ไปใชของบริษัทอื่น ทานจะแนะนําผูปวยอยางไร
ทานจะแนะนําเรื่องการรับประทานสําหรับผูปวยที่รับประทานยา warfarin อยางไร

MCQ เรื่อง DM
Case:
CC: ชายไทยคูอายุ 68 ป นําผลทางหองปฏิบัติการจากโรงพยาบาลมาขอคําปรึกษา
HPI:ผูปวยมีปสสาวะบอยตอนกลางคืน
PMH:เบาหวานและความดันโลหิตสูง 18 ป รักษาที่โรงพยาบาลใกลบานดวยยาลดระดับน้ําตาลในเลือด
MED: Voglibose 1x3 pc
Glipizide 1x2 ac
Enalapril 1x1 pc เชา
FH: มารดามีประวัติเปนโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง
SH: ไมสูบบุหรี่ไมดื่มเหลา ชอบรับประทานอาหารรสหวาน ไมออกกําลังกาย
LAB: BP 160/90 mmHg, FPG 160 mg/dl, HbA1c 8.2%
1. เปาหมายของระดับน้ําตาลในเลือดของผูปวยควรเปนเทาใด
ก. FPG 90-130, HbA1c < 10
ข. FPG 90-150, HbA1c < 7
ค. FPG 90-130, HbA1c < 7
ง. FPG 90-150, HbA1c < 10
2. ขอใดเปนการใหคําแนะนําที่ถูกตองในการรับประทานยา Voglibose
ก. รับประทานหลังอาหารทันทีและดื่มน้ําตามมากๆ
ข. รับประทานกอนอาหาร 30 นาทีและใหอยูในทานั่งหามนอน
ค. รับประทานพรอมอาหารคําแรก
ง. รับประทานหลังอาหารไขมันเพื่อเพิ่มการดูดซึม
Case: ผูปวยชายไทยคู อายุ 65 ป รูบรางทวม มาพบทานที่รายยาดวยอาการหนามืด ผูปวยเลาวาอาการดังกลาวเปนมาได

2 วัน หลังจากทําความสะอาดหองเก็บของ จากการซักประวัติผูปวยเลาวา เมื่อปที่แลวไดรับการวินิจฉัยจากแพทยที่
โรงพยาบาลวาเปนเบาหวาน ไดรับการรักษาโดยการใหยารับประทานชนิดเม็ด Diamicron®(Gliclazide 80 mg)
รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง เชา – เย็น
1. ทานคิดวาผูปวยรายนี้เปนเบาหวานชนิดใด
ก. Type 1 เพราะเปนผูปวยสูงอายุและเพิ่งไดรับการวินิจฉัยวาเปนเบาหวาน
ข. Type 1 เพราะมีอาการหนามืด ซึ่งอาจเปนผลมาจากภาวะ DKA
ค. Type 2 เพราะเปนผูปวยสูงอายุ และไดรับการรักษาดวยการรับประทานยา
ง. Type 2 เพราะมีอาการหนามืดซึ่งเปนอาการแสดงหลักของเบาหวานชนิดนี้
จ. ยังไมสามารถระบุได
2. ทานจะใหคําแนะนําอยางไรแกผูปวยรายนี้
ก. แนะนําใหหยุดรัปบระทานยา เพราะอาการหนามืดเปนเพราะรับประทานยาตัวนี้
ข. แนะนําใหเพิ่มยา metformin เพราะ ยาที่ไดรับอยูอาจไมเพียงพอตอการรักษา
ค. แนะนําใหเปลี่ยนเปนยากลุมอื่นที่ไมทําใหเกิดอาการหนามืด
ง. แนะนําใหผูปวยรับประทานยาเดิมตอไป โดยแนะนําการปฏิบัติตัวเพื่มเติมใหกับผูปวย
จ. แนะนําใหผูปวยเปลี่ยนเปนยาฉีดอินซูลิน ซึ่งรักษาจําเพาะเจาะจงในผูปวยรายนี้
3. ภาวะแทรกซอนใดที่ไมจําเปนตองแนะนําใหผูปวยเบาหวานเฝาระวัง
ก. ความดันโลหิตสูง ง. โรคตอกระจก
ข. ไขมันในเลือดสูง จ. โรคเกาต
ค. โรคหลอดเลือดหัวใจสูง
4. จากการศึกษาของ UKPDS (United Kingdom Prospective Diabetes Study) ไดแนะนําวายาใดมีผลชวยลด
macrovascular complications ในผูปวยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่อวน
ก. Acarbose ง. Repaglinide
ข. Pioglitazone จ. Glipizide
ค. Metformin
5. ในผูปวยที่เปนเบาหวานชนิดที่ 2 และไมสามารถควบคุมอาการได (FPG = 200 mg/dL, HbA1c = 8.2%) และมี
ARF ไดรับการรักษาดวยยาGlipizideและRosiglitazoneแลวทานคิดวาควรจะพิจารณาการรักษาอยางไรตอไป
ก. เพื่ม metformin
ข. หยุดยา glipizide แลวเปลี่ยนเปน nateglinide แทน
ค. เปลี่ยน rosiglitazone เปน 70/30 insulin BID
ง. หยุดยา glipizide และให insulin แทน
จ. ไมมีขอใดถูกตอง
6. จากสูตรโครงสรางดังตอไปนี้ของยา Glipizide จัดวาเปนยากลุมใด
ก. Biguanides จ. Sulfones
ข. Nicotinic acids
ค. Sulfonylurea compounds
ง. Nucleoside analogue
7. ขอใดไมใชขอดีในการเตรียมยา glipizide เปนแบบ Extended Release Tablet
ก. เพื่อควบคุมอัตราความเร็วในกานําสงยาในระบบทางเดินอาหาร
ข. ทําใหยาออกฤทธิ์ไดนานขึ้น
ค. ทําใหยาละลายไดดีในกระเพาะ
ง. ปองกันการดูดซึมของยาเร็วเกินไป
จ. ทําใหสะดวกในการรับประทานยาเพียงวันละครั้งเทานั้น
8. เกี่ยวกับยา glipizide ขอใดผิด
ก. glipizide มีคุณสมบัติคอนขาง non polar
ข. glipizide เมื่อละลายในดางละลายไดดี
ค. การเตรียมยา glipizide แบบ Extended Release Tablet ไมจําเปนตองทําในรูป salt form
ง. Glipizide มีสูตรโครงสรางคลายกับ metformin
จ. Glipizide จัดอยูในกลุม second generatino drug ของการรักษา type 2 diabetes
9. Rosiglitazone เปนยาลดระดับน้ําตาลในเลือดที่ หามใช ในโรคเบาหวานชนิดที่ 1 เพราะ
ก. ลดระดับน้ําตาลในเลือดไดนอยเมื่อใหรวมกับ insulin
ข. ลดระดับ insulin
ค. ทําให insulin ไมสามารถออกฤทธิ์ไดเต็มที่
ง. อาจทําใหระดับน้ําตาลในเลือดลดลงจนเกิด hypoglycemia
จ. ตองอาศัย insulin ในการออกฤทธิ์

10. ผลขางเคียงสําคัญที่ตองมีการเผาระวังเปนพิเศษสําหรับการใชยาในกลุม Thaizolidinediones คือ

ก. Renal toxicity ง. Hemolytic anemia
ข. Retionpathy จ. Cardiotoxicity
ค. Hepatotoxicity
11. ทําไม insulin ตองใหแบบฉีด
ก. เพื่อใหไรเชื้อ ง. เพื่อออกฤทธิ์ตอเนื่อง
ข. เพื่อความคงสภาพ จ. เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกทําลายใน
ค. เพื่อออกฤทธิ์เร็ว ทางเดินอาหาร
12. ขอใดผิดเกี่ยวกับ insulin
ก. Lispro คือการสลับตําแหนงของอะมิโน(amino acid) pholine เปน lysine เพื่อใหออกฤทธิ์เร็ว
ข. Protamine ใน NHP ทําใหออกฤทธิ์เร็ว
ค. ใน phosphate buffers ไมสามารถผสม Lente
ง. Insulin ในทองตลาด มักจะเปนแบบกึ่งสังเคราะหของหมูและวัว
จ. Heramen จะ inactive monomendiactive
13. ขอใดเปนขอบงใชของ Acabose
ก. กระเพาะปสสาวะอักเสบ ง. เบาหวาน
ข. ไต จ. ความดันโลหิตต่ํา
ค. ตับอักเสบ
14. เกิด hyperglycemia และ hypokalemia ยกเวน
ก. hydrocortisone ง. Bumetanide
ข. Chloperpamide จ. Prednisone
ค. Hydrochlorothiazde
15. ภาวะใดควรรักษาดวย Glibenclamide
ก. ภาวะ Ketoacidosis ง. DM type 1 ที่เปนโรคตับ
ข. DM type 2 ที่ตั้งครรภ จ. DM type 2 ที่เปนโรคไต
ค. DM type1or2ที่น้ําตาลปานกลาง
16. คุณสมบัติของ insulin preparation เปนดังนี้
ก. regular insulin เปน amorphous insulin
ข. ultralente insulin สามารถใหโดยการฉีดได
ค. semilente insulin เปน amorphous precipitate insulin ซึ่งเตรียมจาก insulin กับ zinc ion ใน accate
buffer
ง. isophine insulin เปนชนิดหนึ่งของ lente insulin
จ. preinsulin มีฤทธิ์สูงกวา insulin เนื่องจากมีฤทธิ์ยับยั้ง Gluconeogenesis
17. พยาธิวิทยาของเบาหวาน
ก. ความผิดปกติทางพันธุกรรรม
ข. เกิดการทําลาย beta cell ที่ตับออน
ค. Insulin resistance
ง. ติดเชื้อ Craxaxis B4
จ. เกิด autoimmune ที่ตับออน

18. หญิงไทยคูรายหนึ่งเปนโรคเบาหวาน Type I เชานี้มาหาหมอดวยอาการหอบเหนื่อย หนามืดจะเปนลม ไดฉีด

NPH insulin ในตอนเชาแลว แตไมไดรับประทานอาหารเชา เนื่องจากรีบรอนไปทํางาน ตรวจวัด FBS = 40
mcg/dl (70-100) ปกติฉีด NPH 20 mcg/dl กอนอาหารเชา และ NPH insulin 10 mcg/dl กอนอาหารเย็น
จากปญหาของหญิงรายนี้จะแกไขโดยใชสารตัวใด
ก. NSS ง. Regular insulin
ข. Sodium bicarbonate จ. Lispro insulin
ค. Glucose
19. NPH insulin จัดอยูในประเภทใด
ก. Rapid acting insulin ง. Long acting insulin
ข. Short acting insulin จ. Ultralente insulin
ค. Intermediate acting insulin
20. ปจจัยใดที่ไมสัมพันธกับระยะเวลาการออกฤทธิ์ของ insulin
ก. particle size ง. site of injection
ข. solubilizing จ. site of action
ค. cristalinity
21. ภาวะ hypoglecemia จัดอยูในประเภทใดของ DRPs
ก. Low dose ง. Non-compliance
ข. High dose จ. ADR(Adverse Drug Reaction)
ค. Uncessary therapy drug
22. ผูปวยหญิงไทยอายุ 58 ป มี BMI = 28 kg/m2 มาพบแพทย เนื่องจากมีปสสาวะบอย เจ็บหนาอก น้ําหนักลด
ออนเพลีย แพทยวินิจฉัยวาผูปวยหัวใจขาดเลือด มาวันนี้ผูปวยมาพบแพทยไดจายยาเพื่อรักษา 1.
Glibenclamide (5) 1x2 ac
2. Metformin (500) 1x3 pc
3. Isosorbide mononitrate (20) 1x2 ac
4. Aspirin (300) 1x1 pc
จากขอมูลดังกลาว อาการใดตอไปนี้ของคนไขไมใชอาการ DM
ก. polydipsia ง. weight loss
ข. polyuria จ. fatigue
ค. chest pain
23. ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับคําแนะนําของยาที่ผูปวยไดรับ
ก. ยา glibenclamide ควรรับประทานกอนอาหารประมาณ 30 นาที
ข. ยา ASA ควรรับประทานหลังอาหารทันที
ค. อาการไมพึงประสงคของยาที่อาจพบสําหรับยา glibenclamide คือ weight gain
ง. อาการไมพึงประสงคของ metformin คือ hypoglycemia
จ. ไมควรดื่ม alcohol รวมกับ glibenclamide
24. กรณีที่ผูปวยรายนี้ไมสามารถใชยา metformin ไดและเปน glaucoma ควรใชยาใดแทน metformin
ก. glucoside
ข. rosiglitazone
ค. chlorpropamide

25. ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับกลไกการออกฤทธิ์ของ glibenclamide

ก. กระตุนการหลั่ง glucagon
ข. กระตุนการหลั่ง insulin จากตับออน
ค. ลดการทําลาย insulin ที่ตับ
ง. กระตุนการหลั่ง somatostatin
26. ขอใดเปนผลที่อาจเกิดขึ้นจากการใชยา glibenstermine เปนระยะเวลานาน
ก. desensitization of sulfonylureas receptor
ข. up-regulation of sulfonylureas receptor
ค. down-regulation of sulfonylureas receptor
ง. hyperinsulinemia
จ. increase insulin sensitivity
case: นายมาดี อายุ 65 ป รูปรางคอนขางอวน เขามาขอซื้อยารักษาโรคเบาหวานในรานยา โดยใหขอมูลแกเภสัชวารูสึกมี
อาการออนเพลีย บางครั้งหนามืด คลายจะเปนลม หิวน้ําบอย และปสสาวะถี่ ซึ่งอาการดังกลาวเกิดในชวง 1 เดื่อนทีผานมา
ผูปวยคิดวาตนเองเปนโรคเบาหวาน จากการซักประวัติพบวาเขายังเปนโรคความดันโลหิตสูงรวมกับโรคหลอดเลือดหัวใจ
ตีบ ยาที่ใชประจําไดแก ASA 325 mg/d, nifedipine 30 mg/d, metoprolol 50 mg bid and nitroglycerine patch 0.2 mg/h
27. ขอใดตอไปนี้ ไมใช ลักษณะอาการที่เขาไดกับโรคเบาหวาน
ก. polyphagia ง. myalgia
ข. polydipsia จ. weight loss
ค. polyuria
28. เภสัชกรประจํารานยาควรจายยาลดระดับน้ําตาลในเลือดใหผูปวยทันทีหรือไมเพราะเหตุใด
ก. ควรจายยาลดระดับน้ําตาลในเลือดใหผูปวยทันที เพราะลักษณะอาการของผูปวยเปนอาการสําคัญ
ของเบาหวานไดแก polydipsia and polyuria
ข. ควรจายยาลดระดับน้ําตาลในเลือดใหผูปวยทันที แตควรซักประวัติเพิ่มเติมกอนใหยา เชนน้ําหนัก
ตัวของผูปวยที่ผานมาในชวง 1 เดือนที่ผานมา, การดื่มเหลา สูบบุหรี่ ซึ่งเปนปจจัยเสี่ยงของการเกิด
โรค
ค. ไมควรจายยาลดระดับน้ําตาลในเลือดใหผูปวย ควรแนะนําใหผูปวยไปพบแพทย เพื่อตรวจวินิจฉัย
เพิ่มเติมเกี่ยวกับระดับน้ําตาลในเลือดในภาวะอดอาหาร
ง. ไมควรจายยาลดระดับน้ําตาลในเลือดใหผูปวย เนื่องจากอาการที่กลาวมาไมไดบงบอกถึง
โรคเบาหวาน
จ. ไมควรจายยาลดระดับน้ําตาลในเลือดใหผูปวย เนื่องจากยาเบาหวานจัดเปนยาอันตรายที่ตองจาย
ตามใบสั่งแพทยเทานั้น
29. จากรายการยาที่นายมาดีไดใชอยูและยาลดระดับน้ําตาลในเลือดตอไปนี้ขอใดที่จัดเปนยาประเภทเดียวกัน
ตามกฏหมาย
ก. ASA, Nifedipine, glucophage
ข. ASA, metoprolol, glucophage
ค. Nifedipine, metoprolol, glucophage
ง. Nifedipine, nitroglycerine patch, insulin
จ. Metoprolol, nitroglycerine patch, insulin

อีก 1 สัปดาหถัดมา นายมาดีกลับมาที่รานยาพรอมใบสั่งยาจากแพทยโดยแพทยวินิจฉัยวาเปนโรคเบาหวานชนิดที่ 2

30. ขอใดตอไปนี้ไมถูกตองเกี่ยวกับยา metformin
ก. กลไกการออกฤทธิ์ของยาโดยการกระตุนใหตับออนหลั่งอินซูลิน৺
ข. กลไกการออกฤทธิ์ของยา ในการลดระดับน้ําตาลในเลือดคือ การเพิ่มการใชกลูโคสในรางกาย
ค. ควรรับประทานยาหลังอาหาร 15 นาที เนื่องจากในผูปวยบางรายอาจมีอาการคลื่นไสอาเจียน
ง. ไมควรใชยานี้ในผูปวยโรคไต (Reanl disease) เนื่องจากเปนการเพิ่มการสราง lactic ในรางกาย
จ. สามารถใชยารวมกับยากลุม sulfonylurea และ insulin ได
31. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับการใหคําแนะนําสําหรับผูปวยโรคเบาหวาน
ก. ควรควบคุมอาหารและออกกําลังกายอยางสม่ําเสมอควรทําควบคูกับการรับประทานยาลดระดับ
น้ําตาลในเลือด
ข. ควรตรวจสอบระดับน้ําตาลในเลือดเปนระยะในระหวางรับประทานยาอยางนอยเดือนละ 1 ครั้ง
ค. ควรพกลูกอมที่มีน้ําตาลไวติดตัวเมื่อใชในภาวะน้ําตาลในเลือดต่ํา เชน หนามือ เวียนศีรษะ
ง. การเลือกรับประทานอาหารประเภทคารโบไฮเดรต ควรเลือดรับประทานอาหาร ประเภทน้ําตาล
โดยตรงมากกวาประเภทแปง เนื่องจากชวยชะลอระยะเวลาการยอยและดูดซึมน้ําตาลในรางกาย
จ. ควรหมั่นดูแลทําความสะอาดเทาเปนประจํา
หลังจากใชยา metformin ไดนานประมาณ 1 เดือน นายมาดี มีอาการผิดปกติ ผลตรวจรางกายพบคาดังนี้ serum
bicarbonate 19 mEq/L, anion gap 21 (12±2), serum lactic acid 3.6 mEq/L (0.3-1.3)
32. ผลตรวจทางหองปฏิบัติการขางตน อาการผิดปกติของนายมาดี นาจะเกี่ยวของกับยาใด
ก. ASA ง. Nifedipine
ข. Metformin จ. Nitroglycerine
ค. Metoprolol
38. อาการผิดปกติของนายมาดี ที่พบจัดเปนกลุมอาการที่เรียกวา
ก. Drug hypersensitivity ง. lactic acidosis
ข. Drug interactions จ. respiratory alkalosis
ค. Drug induced hypoglycemia
39. โครงสรางตอไปนี้เปนโครงสรางของยากลุมใด
ก. Iodoperoxidase inhibitor
ข. Sulfonylurea
ค. Thyroid hormone
ง. Biguanide
จ. Insulin analog
1 ปตอมา นายมาดีไมสามารถควบคุมระดับน้ําตาลได แพทยจึงปรับแผนการรักษาโดยจายยาดังนี้
Glucophage 1x2 pc, Monotard SC 20-0-0
40. ขอใดตอไปนี้ไมถูกตอง เกี่ยวกับคําแนะนําในการใชยารักษาเบาหวานที่นายมาดีไดรับ
ก. ควรรับประทาน Glucophage หลังอาหารเชา-เย็น
ข. ควรฉีดอินซูลิน กอนอาหารเชา 15-30 นาที ครั้งละ 20 ยูนิต
ค. ควรเก็บอินซูลินในตูเย็น
ง. หากลืมรับประทานยา เมื่อถึงยามื้อตอไปก็เพิ่มขนาดยาเปน 2 เทา৺
จ. ไมควรเก็บอินซูลินในชองแชแข็ง

41. ทานคิดวายารักษาโรคเบาหวานเหมาะในการเตรียมยาออกฤทธิ์เนิ่นหรือไม เพราะเหตุใด เลือกขอที่ถูกตอง

ที่สุด
ก. เหมาะ เพื่อรักษาระดับน้ําตาในเลือดใหสม่ําเสมอตลอดเวลา
ข. ไมเหมาะ เพราะยาควรจะลดระดับน้ําตาลในเลือดหลังจากรับประทานอาหารเสร็จใหมๆ
เทานั้น
ค. เหมาะ เพราะสะดวกในการใชยา
ง. ไมเหมาะเพราะเม็ดยาจะมีขนาดใหญ กลืนลําบาก
จ. ไมมั่นใจ ตองการขอมูลมากกวานี้กอนตัดสินใจ
Case: นางสมศรี อายุ 53 ป ปวยเปนโรคเบาหวานนาน 10 ป รักษาดวยยา glipizide 10 mg bid มานาน 2 ปแลววันนี้มา
พบแพทยตามนัด
จากการตรวจรางกาย BP 125/80 mmHg, Wt 65 kg, Ht 160 cm
จากการตรวจเลือดพบ FBS 240 mg/dl, HbA1c 10.2% เดือนกอน 6.9%, TC 185 mg/dl, LDL 104 mg/dl, HDL
45 mg/dl, TG 179 mg/dl
42. ขอมูลที่ทานตองซักถามเพิ่มเติมเพื่อประเมินสภาวะโรคของนางสมศรี
43. ระดับ HbA1c ที่ตองการสําหรับนางสมศรี
แพทยปรับยาใหนางสมศรี เปน glipizide 20 mg bid 6 เดือนตอมาตรวจเลือดพบ FBS 145 mg/dl, HbA1c 9.2%แพทยจึง
ปรับยาอีกครั้งเปน glipizide 20 mg bid และ metformin 500 mg bid
44. ทานจะแนะนําใหนางสมศรีตรวจวัดระดับน้ําตาลของเธออยางไร
45. การติดตามผลการรักษาดวย metformin ทานจะแนะนําวิธิใชยาแกผูปวยอยางไร และตองติดตามผลตรวจ
lab อะไรบางหลังจากปรับยาแลว 9 เดือน ปจจุบันยาสําหรับนางสมศรี คือ glipizide 20 mg bid + metformin
1000 mg bid วันนี้ตรวจ HbA1c ได 8.7% แพทยจึงปรึกาทานวาอยากเพิ่ม insulin ใหนางสมศรี
46. ทานคิดวาควรเพิ่มยา insulin ใหนางสมศรีไหมและอยางไร
47. วันนี้ นางสมศรีมาพบแพทยตามนัด พรอมขอคําแนะนําจากทานเกี่ยวกับการใชโสม เพราะเพื่อนซี้อมาฝาก
จากตางประเทศ ทานจะแนะนํานางสมศรีอยางไร
48. เหตุผลในทางเภสัชวิทยา ที่แพทยเพิ่ม metformin ในการรักษานางสมศรี
ก. นางสมศรี อาจแพยาที่มี sulfa เปนองคประกอบทําใหใชยากลุม sulfonylurea ไมได แพทยจึงตอง
เลือกใช metformin ใน combination therapy
ข. Metformin และ glipizide จะเสริมฤทธิ์กันในการกระตุนการหลั่ง insulin
ค. Metformin และ glipizide จะเสริมฤทธิ์กันในการควบคุมระดับน้ําตาล โดย metformin ไปกระตุน
กระบวนการ glycolysis ของกลามเนื้อ และอวัยวะตางๆ৺
ง. Metformin ทําให glipizide ออกฤทธิ์ดีขึ้น โดย metformin กระตุน beta-cell ของตับออน เพิ่มการ
สราง glucose transporter
จ. Metformin เสริมฤทธิ์ของการลดระดับน้ําตาลในเลือดของ glipizide โดย metformin ยับยั้งการ
ทํางานของ glucosidase ในระบบทางเดินอาหาร
49. เมื่อพิจารณากลไกการออกฤทธิ์ของยาแลว แพทยอาจเลือกใชยาใด ตอไปนี้ในการรักษา จึงใหผลทางเภสัช
วิทยา เชนเดียวกับการใช metformin
ก. Repaglinide ง. Acarbose
ข. Insulin Lispro จ. เลือกใชไดทุกขอขางตน
ค. Rosiglitazone
50. Premixed insulin 30/70 หมายถึง ขอใด

ก. Regular insulin ที่ตองผสมน้ํากอนฉีด ในอัตราสวน 3:7
ข. Insulin ผสมระหวาง semilente 30% กับ Ultralente 70%
ค. Insulin ผสมระหวาง Regular insulin กับ NPH insulin ในอัตราสวน 3:7৺
ง. Insulin ผสมระหวาง Regular insulin กับ Lispro ในอัตราสวน 3:7
จ. Insulin ผสมระหวาง Lispro insulin กับ NPH insulin ในอัตราสวน 3:7
51. ปญหาจากการใช insulin ที่อาจเกิดขึ้นได ไดแกขอใด
ก. Hypoglycemia
ข. Lipoatrophy
ค. ผื่นคัน ลมพิษ
ง. ตามัว
MCQ เรื่อง Thyroid

กรณีศึกษาที่ 1นางอารี อายุ 66 ป เพิ่งไดรับการวินิจฉัยวาเปน Hypothyroidism หลังมีอาการ Subclinical
hypothyroidism อยูระยะเวลาหนึ่ง แพทยสั่งจาย Thyroxine 50 mcg/day ยาที่เธอใชประจําคือ carbamazepine 200 mg
tid และ Ferrous sulfate 200 mg/day ทานจะแนะนําการใชยาแกเธออยางไร
กรณีศึกษาที่ 2สตรีรายหนึ่ง อายุ 28 ป มีผลการตรวจการทํางานของ Thyroid gland ดังนี้
- Thyroid stimulating hormone (TSH) ต่ําเกินกวาชวงปกติ
- Thyroxine สูงเกินกวาชวงปกติ
2.1 กลุมอาการใดสอดคลองกับผลสรุปที่ไดจากการตรวจการทํางานของ Thyroid gland
ก. Goiter, Constipation, Lethargy, Dry skin
ข. Goiter, Depression, Puffy face, Lethargy
ค. Goiter, Cold intolerance, Decrease sweating, Bradycardia
ง. Goiter, Loose bowels, Insomnia, Irritability
จ. Goiter, Fatigue, Weight gain, Decrease appetite
กรณีศึกษาที่ 3
จากโครงสรางตอไปนี้
ก. ข. ค.
แพทยเริ่มการรักษาคนไขดังกลาวดวยยาตอไปนี้
Propanolol 20 mg QID for 3 weeks
ยา A 100 mg TID for 6 weeks

คนไขรับประทานยาตามคําแนะนํา และเมื่อถึงเดือนที่ 2 ของการรักษา พบวาคนตั้งครรภไดประมาณ 1 เดือน แพทย

สรุปวา Thyroid disorder ของคนไขดีขึ้น แตยังไมเขาสู Euthyroidal stage
3.1 ยา A จัดอยูในบัญชียา ก. ตามบัญชียาหลักแหงชาติ ป 2542 ยาที่อยูในบัญชียา ก. หมายถึงยาในขอใด
ก. รายการยาที่ตองใชผูเชี่ยวชาญ
ข. รายการยาที่จําเปนตองใชในสถานพยาบาลบางระดับ
ค. รายการยาสําหรับใชเฉพาะในโครงการพิเศษของกระทรวง
ง. รายการยาที่มีความจําเปนสําหรับสถานพยาบาลทุกระดับ
จ. รายการยาที่ควรประเมินการใชยา เนื่องจากตองใชดวยความระมัดระวังเพื่อชวยชีวิตคนไขบางราย
3.2 การปฏิบัติในขอใด เหมาะสมกับผูปวยรายนี้
ก. เปลี่ยนยา A เปนยา B ในขนาดที่สมมูลกัน
ข. แนะนําใหคนไขใชยาเหมือนเดิม
ค. หยุดรับประทานยา แลวเปลี่ยนเปนการรักษาดวยการผาตัด
ง. หยุดรับประทานยา แลวเปลี่ยนเปนการรักษาดวย Radioactive Iodine
จ. เพิ่มขนาดยา Propanolol
3.3 คนไขอาจเกิดอาการไมพึงประสงคในขอใด
ก. Agranulocytosis ง. SLE like syndrome
ข. Arthritis จ. Metallic test
ค. Dizziness
กรณีศึกษาที่ 4 Hypothyroid
รูสึกวาจะมีคา Lab มาใหนะ ดูแลวจะพบวาคา FT4 มีคาต่ํา TSH มีคาสูง
4.1 เปนโรคอะไร
4.2 ถาเปนมาก ๆ แลวไมรักษาจะเปนอะไร
4.3 โรคนี้เกี่ยวของกับอะไร และเกิดจากอะไร
4.4 Drug of Choice
4.5 สูตรโครงสรางของสารที่จับกับ receptor ไดดีที่สุด (I ตองอยูที่ตําแหนงไหนบาง, กรดอะมิโนตองอยูในรูป
D หรือ L หรือ DL form)
4.6 สารที่ออกฤทธิ์ไดดีที่สุด (ชื่อเต็มของ T3)
4.7 ถามวาขอใดถูก (รูสึกวา choice จะเกี่ยวกับ therapy เชน การติดตามการรักษาจากระดับ TSH หลังจากใช
ยา 4-6 weeks และปรับขนาดยา)
กรณีศึกษาที่ 5 นางสา อายุ 30 ป ไดรับการวินิจฉัยจากแพทยวาเปนโรคตอมธัยรอยดทํางานมากเกินไป แพทยสั่งยา นาง
สานําใบสั่งแพทยมาซื้อที่รานขายยาเภสัชชุมชน ดังนี้
Methimazol (5) 2 tab bid #120
1.กอนจายยาใหนางสา เภสัชกรควรซักถามขอมูลประวัตินางสา ขอใดตอไปนี้ไมมีความจําเปนตองซักถาม
ก. ตั้งครรภอยูหรือไม
ข. อยูระหวางใหนมบุตรหรือไม
ค. ใชยาตานการแข็งตัวของเลือดอยูหรือไม
ง. เคยไดรับยานี้มากอนและเคยแพยานี้หรือไม
จ. เปนโรคไตหรือไม

2. เภสัชกรควรใหคําแนะนําขอมูลเหลานี้แกนางสาขณะจายยาให ยกเวนในขอใดตอไปนี้
ก. หลังจากเริ่มใชยาถามีอาการไข เจ็บคอ มีแผลในปาก ควรรีบไปพบแพทยและรีบหยุดยา ถาสาเหตุเกิด
จากยา
ข. ควรไปพบแพทยและตรวจเม็ดเลือดขาวเปนระยะๆ
ค. ถาระหวางใชยาเกิดตั้งครรภใหไปพบแพทย
ง. ยานี้ตองใชติดตอกันเปนระยะเวลา 1 ป แลวหยุดยา
จ. ถามีอาการผิดปกติเกิดขึ้น เชน ดีซาน ปวดขอ ปวดกลามเนื้อ ขออักเสบ ใหไปพบแพทย
3. ขอใดตอไปนี้ถูกตอง
ก. methimazole และ propylthiouracil เปนยาตานธัยรอยดกลุมเดียวกัน มีกลไกการออกฤทธิ์เหมือนกัน
ข. methimazole ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม peroxidase ซึ่งมีบทบาทสําคัญในกระบวนการสรางฮอรโมนธัย
รอยด
ค. สารกัมันครังสีไอโอดีน ใชรักษาอาการธัยรอยดเปนพิษไดดวยกลไกการทํางายเซลลในตอมธัยรอยด
โดยตรง
ง. การผาตัดเปนอีกวิธีหนึ่งในการรักษาผูปวยธัยรอยดเปฯพิษ ในกรณีที่ผูปวยมีตอมธัยรอยดโตมาก ผูปวย
ที่ไมสามารถทนยาตานธัยรอยดืได สตรีมีครรภที่แพยาตอนธัยรอยด
จ. ไอโอดีนขนาดสูง ใชรักษาผูปวยที่ตอมธัยรอยดทํางานนอยเกินไป ไอโอดีนจะชวยกระตุนใหมีการสราง
ฮอรโมนธั้ยรอยดเพิ่มขึ้น
หลังจากใชยาไปได 3 สัปดาห นางสารูสึกไมสบายมากจึงไปพบแพทย แพทยืตรวจพบวา นางสา มีอาการ agranulocytosis
รุนแรงจากยา จึงรักษาภาวะดังกลาว และเปลี่ยนวิธีการรักษาอาการธัยรอยดเปนพิษดวยการให Lugol’s solution
รับประทาน 2 หจด วันละ 1 ครั้ง โดยผสมในน้ําผลไมเปนเวลา 10 วัน และให propanolol รวมดวย กอนการผาตัด
4. ขอใดตอไปนี้ไมถูกตอง
ก. Lugol’s solution เปนสารละลายกัมมันตรังสีไอโอดีน
ข. แพทยให propanolol เพื่อคุมอาการทางระบบซิมพาเทติก ไดแก อาการใจสั่น มือสั่น เหงื่อออก วิตก
กังวล เปนตน
ค. ฤทธิ์ไมพึงประสงคของ Lugol’s solution เชน เจ็บเหงือกและฟน ปฏิกิริยาภูมิไวเกิน เปนตน
ง. กลไกการออกฤทธิ์ของ สารกัมมันตรังสี ไอโอดีน คือการทําลายเซลลของตอมธัยรอยด
จ. Lugol’s solution มี่ความแรงนอยกวา supersaturated potassium iodide solutio (SSKI)
หลังจากการผาตัด 1 ป นางสา มีอาการของตอมธัยรอยดทํางานนอยเกินไป แพทยสั่งยาดังนี้ L-thyroxine sodium 10
microgram 1x1 OD #100
5. ประวัติการเปนโรคหรือไดรับยาบางชนิดอาจมีผลกระทบลหรือคตวรระวังเมื่อนางสาไดรับยานี้ ยกเวนขอใด
ตอไปนี้
ก. โรคตับ
ข. โรคเบาหวาน
ค. โรคหัวใจ
ง. รับประทาน cholestyramine เพื่อคุมระดับไขมันเลือด
จ. รับประทานยาตานการแข็งตัวของเลือด
ก. L-thyroxine sodium คือเกลือโซเดียมของ isomer ของ T4

ข. L-liothyronine sodium ออกฤทธิ์เร็วกวา แรงกวา แตระยะเวลาในการออกฤทธิ์สั้นกวา L-thyroxine

sodium
ค. T4 เปนยาที่เลือกใชในกรณีที่ผูปวยตองรับยาทดแทนเปนเวลานาน ในขณะที่ T3 เปนยาที่นิยมใชในภาวะ
myxoedema coma
ง. Liotrix คือ ยาเตรียมที่สกัดไดจากตอมธัยรอยดของสัตวมีปริมาณตัราสวนของ T4 และ T3 ที่เหมาะสม৺
จ. ทั้ง T4 และ T3 ใชในสตรีมีครรภและทารกแรกเกิด
ก. T4 active กวา T3
ข. T4 มีคา pKa นอยกวา T3
ค. T4 จับกับ protein มากกวา T3
ง. T4 แตกตัวมากกวา T3
จ. T4 มี phenolic hydroxy group นอยกวา T3
8. Propylthioouracil มีสูตรโครงสรางดังตอไปนี้
ก. เปน 3-Thiouracil derivative
ข. เกิด Tautomerization ได โดยเปลี่ยนจาก Keto form เปน Thioenol form
ค. ออกฤทธิ์ไดเร็วเพราะเกิด Tautomerization ไดงาย
ง. Enolic hydroxy gr. อยูที่ carbon ตําแหนงที่ 4
จ. 6-Propylthiouracil มีฤทธิ์ สูงกวา 6-Methylthiouracil เพราะมี Hydrophilicity สูงกวา
กรณีศึกษาที่ 7 สตรีรายหนึ่ง อายุ 28 ป มีผลการตรวจการทํางานของ Thyroid gland ดังนี้
- Thyroid stimulating hormone (TSH) ต่ําเกินกวาชวงปกติ
- Thyroxine สูงเกินคาชวงปกติ
7.1 กลุมอาการใดสอดคลองกับผลสรุปที่ไดจากการตรวจการทํางานของ Thyroid gland
ก. Goiter, Constipation, Lethargy, Dry skin
ข. Goiter, Depression, Puffy face, Lethargy
ค. Goiter, Cold intolerance, Decrease sweating, Bradycardia
ง. Goiter, Loose bowels, Insomnia, Irritability
จ. Goiter, Fatigue, Weight gain, Decrease appetite
แพทยเริ่มการรักษาดวยยารับประทานตอไปนี้
Propanolol 20 mg QID for 3 weeks
Propylthiouracil 100 mg TID for 6 weeks
ผูปวยรับประทานยาตามคําแนะนํา และเมื่อถึงเดือนที่ 2 ของการรักษาพบวาผูปวยตั้งครรภไดประมาณ 1 เดือน แพทย
สรุปวาสภาวะทางคลินิกของภาวะตอมไทรอยดของผูปวยดีขึ้น แตยังไมเขาสู Euthyroidal state
7.2 Propylthiouracil จัดอยูในบัญชียา ก ตามบัญชียาหลักแหงชาติป 2542 ยาที่อยูในบัญชียา ก หมายถึงขอใด
ก. รายการยาที่ตองใชผูเชี่ยวชาญ
ข. รายการยาที่จําเปนตองใชในสถานพยาบาลบางระดับ
ค. รายการยาสําหรับใชเฉพาะในโครงการพิเศษของกระทรวง
ง. รายการยาที่มีความจําเปนสําหรับสถานพยาบาลทุกระดับ
จ. รายการยาที่ควรประเมินการใชยา เนื่องจากตองใชดวยความระมัดระวังเพื่อชวยชีวติ คนไขบางราย

7.3 การปฏิบัติในขอใด เหมาะสมกับผูปวยรายนี้

ก. เปลี่ยนยา Propylthiouracil เปนยา methimazole ในขนาดรับประทานที่สมมูลกัน
ข. แนะนําใหผูปวยรับประทานยา Propylthiouracil ในขนาดดังกลาวตอไป
ค. หยุดรับประทานยา เปลี่ยนวิธีการรักษาเปนการผาตัดตอม
ง. หยุดรับประทานยา ใกการรักษาดวยการทาน Radioactive Iodine
จ. เพิ่มขนาดยา Propanolol ใหรับประทานตอรวมกับยา Propylthiouracil
7.4 อาการไมพึงประสงคใดเกิดขึ้นจากการใช thiouracil
ก. ปวดขอ ง. SLE like syndrome
ข. เม็ดเลือดขาวต่ํา จ. Metallic test
ค. งวงนอน
7.5 ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา Propylthiouracil
ก. เปนอนุพันธของ thiourea
ข. ยับยั้งการหลั่งของ thyroid hormone
ค. ใชรักษา hypothyroid
ง. กระตุนเอนไซม thyroid peroxidase
จ. เพิ่มการสราง T3
7.6 Propylthiouracil: White, crystalline sub that has a bit?? Water มีการผลิตเปน...ขนาด 50 mg เปนเม็ดสีขาว
โครงสรางของยา
Carbimazole Propylthiouracil Methimazole
ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา methimazole, carbimaole และ propylthioyuracil

ก. methimazole, carbimaole และ propylthioyuracil ถูก metabolize โดยปฏิกิริยา desulfunation กอนจึงจะได
สารที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ข. Propylthiouracil จะถูก metabolize โดยปฏิกิริยา dealkylation ซึ่งจะตัด Propyl group ออกกอนจึงจะไดสาร
ที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่ตองการ
ค. Methmazole จะถูก metabolized โดยปฏิกิริยา conjugation ไดเปน carbimazole จึงจะไดสารที่มีฤทธิ์ทาง
เภสัชวิทยาที่ตองการ
ง. ตองเกิดปฏิกิริยา amide hydrolysis กับโครงสราง carbimazole จึงจะไดสารที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่
ตองการ
จ. ตองเกิดปฏิกิริยา ester hydrolysis กับโครงสราง carbimazole จึงจะไดสารที่มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่ตองการ
7.7 ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการใชยา propanolol รวมกับ propylthiourcil
ก. Propanolol เปน alpha-adrenergic blocking agent ชนิดหนึ่ง
ข. Propanolol ชวยลดอาการตาง ๆ เชน tremor และ tarchycardia ที่เกิดจาก thyrotoxicosis
ค. Propanolol มีความสําคัญตอ Pharmacokinetic ของ propylthiouracil ทําใหการดูดซึมและฤทธิ์ของยา
propylthiouacil ดีขึ้น
ง. Propanolol ชวยลดอาการขางเคียงจากการใชยา propylthiouracil
จ. Propanolol ออกฤทธิ์เสริมกับ propylthiouracil โดยลดการสังเคราะห T4

7.8 ขอใดผิดเกี่ยวกับ goiter
ก. Ion บางชนิด เชน thiocyanate อาจมีผลทําใหเกิด goiter
ข. Thiocyanate อาจไดจากการ metabolized สารจาก....เชน กะหล่ําปลี
ค. Lithium สามารถลด secretion ของ thyroxine และ thiiodothyroxine และสามารถชวยในการรักษา
hyperthyroidism
ง. Goitrin สามารถยับยั้ง thyroid peroxidase
จ. Percholate เปน ion ที่ชวยเพิ่มการ uptake iodine และเพิ่มระดับ iodine ใน thyroid
7.9 ชุมชนที่มีคนเปน toxic goiter มาก บงบอกวาชุมชนนั้นมีลักษณะอยางไร
ก. ไดรับ iodine ต่ําเกินไป
ข. ไดรับ iodine มากเกินไป
ค. แหลงน้ําดื่มมีการปนเปอนสารหนู
ง. แหลงน้ําดื่มมีการปนเปอนสารตะกั่ว
จ. กินอาหารที่มี thiocyanide มากเกินไป
7.10Lugol’s solution ประกอบดวยสารชนิดใดเปนสวนประกอบ
ก. Iodine + KI
ข. Manganese
ค. Methimazole
ง. Thiocyanate
จ. Propylthiouracil

MCQ เรื่อง bone and Joint Disorder

Case: ชายไทยอายุ 55 ป มีโรคประจําตัวโรคเกาท มาที่โรงพยาบาลเนื่องจากโรคเกาทกําเริบ จากการซักประวัติทราบวา
เมื่อคืนผูปวยดื่มเหลาและรับประทานเปดยางเปนกับแกลม สําหรับยาเดิมที่เคยไดรับคือ Indomethacin
1. ขอใดบงบอกอาการทางคลินิกของโรคเกาท
ก. ขอฝดยามเชา (Morning stiffness) อยางนอย 1 ชม.
ข. มี nodule ขึ้นบริเวณขอที่อักเสบ
ค. มักเกิดกับขอใหญๆที่รับน้ําหนักมาก
ง. อาจพบนิ่วตกตะกอนที่ไตได มีขอเทาบวม
จ. อาการปวดเกิดขึ้นที่ขอเดียวกับทั้งสองขางของรางกาย
2. ขอใดเปนแบบแผนการรักษาที่เหมาะสมกับผูปวยในลักษณะนี้
ก. Indomethacin
ข. Colchicine
ค. Indomethacin + Colchicine
ง. Colchicine + Allopurinol
จ. Indomethacin + Colchicine + Allopurinol
3. ขอใดเปนอาการไมพึงประสงคที่สําคัญของ Colchicine
ก. ถายดํา ง. กดการทํางานของไขกระดูก
ข. ทองเสีย จ. ฟนเปลี่ยนเปนสีเหลือง
ค. ปสสาวะมีสีแดง
Case: หลังจากการรักษาอาการจนหายแลว ผูปวยไดยาเดิมกลับไปรับประทานที่บานเปนเวลา 2 สัปดาห เมื่อมา
โรงพยาบาลอีกครั้งเพื่อติดตามผลการรักษาแพทยวินิจฉัยวาผูปวยมีโรคกระเพาะอาหารเปนแผล (Peptic ulcer) รวมดวย
จึงสั่งเปลี่ยนยา Indomethacin เปนยาชนิดอื่น
4. ยาในขอใดที่เหมาะสมที่สุดในการใชทดแทน Indomethacin ในผูปวยรายนี้
ก. Meloxicam ง. Celecoxib
ข. Nabumetone จ. Sulindac
ค. Loxoprofen
5. ขอใดที่ไมใช Non-steroidal anti-inflammatory drug (NSAIDS)
6. หากตองการลดการระคายเคืองกระเพาะอาหารจากยาเภสัชกรควรเลือกจายในรูปแบบใด
ก. จายยาที่มีรูปแบบที่ไมละลายน้ํา
ข. จายยาที่อยูในรูป enteric coated tablet
ค. จายยาที่เปน film coated tablet
ง. จายยาที่เปน sugar coated tablet
จ. จายยาที่เปน controlled release tablet
7. การออกกําลังกายประเภทใดที่เหมาะสมสําหรับผูปวยรายนี้
ก. เทนนิส ง. บาสเกตบอล
ข. รักบี้ จ. ยิมนาสติก
ค. จอกกิ้ง

8. อาหารประเภทใดที่เหมาะแกผูปวยรายนี้
ก. ปกไกเหลาแดง ง. แกงจืดเตาหูหมูสับ
ข. ยอดมะพราวผัดกุง จ. เกาเหลาเครื่องในหมู
ค. ซุปหนอไม
Case: หลังจากนั้นอีก 2 สัปดาหยาที่ไดรับหมด ผูปวยไมอยากไปโรงพยาบาลจึงนําตัวอยางยาเดิมที่ไดรับไปซื้อยาที่ราน
ขายยาแผนปจจุบัน และบอกเภสัชกรวาตนเองเปนโรคเกาทตอนนี้มีขอบวมและปวดมากเภสัชกรจึงจายยาใหดังนี้
A. Indomethacin capsule #15 tabs
B. Ranitidine tablet # 10 tabs
C. Paracetamol tablet #1แผง
D. Prednisolone tablet #15 tabs
E. Diclofenac gel # 1 หลอด
9. ขอใดตอไปนี้ถูกตองที่สุด
ก. เภสัชกรสามารถจายยาทุกตัวไดเพราะเปนยาอันตราย
ข. เภสัชกรไมสามารถจายยา Allopurinol ไดเพราะเปนยาอันตราย
ค. เภสัชกรไมสามารถจายยา Prednisolone ไดเพราะเปนยาอันตราย
ง. เภสัชกรไมสามารถจายยา Ranitidine ไดเพราะเปนยาควบคุมพิเศษ
จ. เภสัชกรไมสามารถจายยา Prednisolone ไดเพราะเปนยาควบบคุมพิเศษ
10. จากขอมูลขางตน ขอใดตอไปนี้เปนยาประเภทเดียวกันตามกฎหมาย
ก. A และ B ง. C และ E
ข. A และ D จ. B และ C
ค. C และ
Case
1. แพทยเปลี่ยนยา diclofenac sodium แบบ enteric coated เภสัชกรแนะนําอยางไรกับการทานยารวมกับ antacid
1. ใหกินคูกันได
2. ให antacid กอน 10 นาที
3. ให antacid กอน 30 นาที
4. ให antacid หลัง 30 นาที
5. ปรึกษาแพทยเพื่อหยุด antacid
2. การแนะนําผูปวยโรครูมาตอยดเกี่ยวกับการรับประทานอาหารอยางไร
1. ควรหลีกเลี่ยงเครื่องในสัตว
2. ควรหลีกเลี่ยงผลไมเปรี้ยว
3. ควรทานผักใบเขียว
4. ควรทานอาหารที่เปนผลิตภัณฑจากนม
3. neutral-acid test หองยาไมมี diclofenac sodium หมอเปลี่ยนเปน piroxicam 20 mg tid เภสัชกรควรทําอยางไร
1. ไมควรใชกับ AR
2. เปลี่ยนเปน prn เฉพาะปวดแบบเฉียบพลัน
3. ไมเกิน 10 วัน
4. เปลี่ยนเปนวันละ 1 ครั้ง
5. ไมควรใช piroxicam เพราะราคาแพง

4. ยา RA ที่เปนยาควบคุมพิเศษในโรงพยาบาล
1. celecoxib
2. methrotexate
3. mefenemic acid
4. naproxen
5. prednisolone
Case: ผูปวยชายไทย อายุ 60 ป หนัก 48 kg สูง 170 cm เขารับการรักษาในโรงพยาบาลดวยอาการขาบวมทั้งสองขาง
ออนเพลีย และเบื่ออาหาร คาผลตรวจทางหองปฏิบัติการมี ดังนี้
Urea nitrogen = 60 mg/dl (normal 7-20 mg/dl)
Creatinine concentration = 3 mg/dl (normal 0.5-1.4 mg/dl)
Potassium concentration = 6.5 mEq/l (normal 3.5-5.2 mEq/l)
นอกจากนั้นผูปวยมีประวัติเปนโรคไตมาเปนเวลานาน 5 ป creatinine clearance = 18 ml/min
5. จากประวัติความเจ็บปวย อาการแสดงและ คา creatinine clearance แสดงวาการทํางานของไตอยูในระดับ
ใด
1. acute renal failure 4. uremia
2. renal insufficiency 5. end-state renal failure
3. chronic renal failure
6. ยาในขอใดสามารถแกไขอาการ hyperkalemia ในผูปวยรายนี้
1. potassium chloride 4. calcium chloride
2. sodium chloride 5. calcium phosphate
3. sodium polystyrene sulfonate
7. แพทยควรใหยาขับปสสาวะใดกับผูปวยรายนี้
1. HCTZ
2. spironolactone
3. furosemide
4. amiloride
5. indapamide
8. ขอใดไมใชเหตุผลในการเลือกยาขับปสสาวะในขางตน
1. ลดอาการบวมคั่งของน้ํา
2. ปองกัน renal shut down
3. ออกฤทธิ์ไดแมในผูปวยที่มีการทํางานของไตบกพรองในการทํางานอยางรุนแรง
4. ไมมีผลรบกวรสมดุล กรด-ดาง ของรางกาย
5. ออกฤทธิ์เร็วและแรง
ขอมูลเพิ่มเติม แพทยพบวาผูปวยเกิดภาวะ acidosis จึงสั่งจาย sodium bicarbonate เพื่อใหได bicarbonate 2.8 mmol/l
ใน sterile water for injection 100 ml
9. จากขอมูลขางตน เภสัชกรตองเตรียมสารละลายดังกลาวจาก sodium carbonate จํานวนกี่แอมพูล เมื่อ
sodium carbonate ขนาดบรรจุละ 5 ml และมีความเขมขน 2 mg/ml (Mw ของ Na=23, H=1, C=12, O=16)
1. 2 Amp 2. 3 Amp 3. 4 Amp 4. 5 Amp 5. 6 Amp

10. บริเวณที่ใชในการเตรียมยาขางตนคือ
1. clean room class 10
4. clean room class 10,000
5. clean room class 100,000
11. การเตรียมยาขางตนไมตองคํานึงถึง
1. sterility
2. osmolarity
3. microbial limit test
4. particular matter
5. preservative
12. กรณีที่โรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขประสงคที่จะซื้อ sodium bicarbonate injection ซึ่งเปนยาในบัญชีหลัก
แหงชาติที่องคกรรมเภสัชกรรมผลิต ขอใดถูกตอง
1. จัดซื้อดวยเงินงบประมาณเทานั้น
2. จัดซื้อดวยวิธีกรณีพิเศษจากองคการเภสัชกรรมถาวงเงินเกิน 50,000 บาท
3. จัดซื้อโดยวิธีตกลงราคาจากองคการเภสัชกรรมเทานั้น ไมจํากัดวงเงิน
4. จัดซื้อโดยวิธีตกลงราคาขากบริษัทใดก็ไดถาวงเงินไมเกิน 50,000 บาท
5. จัดซื้อดวยวิธีกรณีพิเศษจากองคการเภสัชกรรม ไมจํากัดวงเงิน
13. กรณีที่ผูปวยตองการใชยาสมุนไพร สมุนไพรใดที่มีสรรพคุณเปนยาขับปสสาวะ
1. ปป 2. ทองพันชั่ง
3. มะขามปอม 4. ขมิ้นชัน
5. หญาหนวดแมว
สถานการณ ผูปวยหญิงอายุ 22 ป นน. 75 kg สูง 155 cm อาชีพเกษตรกรรม มาพบแพทยที่โรงพยาบาลดวยอากรปวด
เขาดานขวามาเปนเวลาหลายป อาการปวดคอยๆมากขึ้น ถาทํางานหนักยิ่งมีอาการปวดมากขึ้น บางครั้งหลังจากทํางานมี
อาการปวดรุนแรง นอกจากนี้ยังมีอาการขอติดขัดเคลื่อนไหวไมสะดวก หลังจากนั่งหรือนอนมากๆ มีเสียงดังในขอเวลาเดิน
มีประวัติเปนแผลในกระเพาะอาหาร โรคความดันโลหิตสูง ผูปวยมีประวัติการทํางานของไตเสื่อม กอนที่จะมาโรงพยาบาล
เคยซื้อยา diclofenac gel เพื่อนวดตรงที่ปวดแตอาการไมดีขึ้น
14. ขอใดเปนยาหรือผลิตภัณฑเสริมอาหารในกลุมชะลอความเสื่อมสลายของกระดูกออน
1. glucosamine sulfate
2. hydroxychloroquine
3. auranofin
4. prednisolone
5. methrotexate
15. ขอใดเปนคําแนะนําที่ไมเหมาะสมสําหรับผูปวย
1. ลดน้ําหนัก
2. ออกกําลังกาย
3. โรคนี้ไมสามารถรักษาใหหายขาดได
4. หลีกเลี่ยงการฉีดยาเขาขอในและติดตอกัน

5. รับประทานยา codeine และ para เมื่อมีอาการปวดรุนแรง

16. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับตํารับ diclofenac emulsion gel
1. ใช carbopal เปนสารกอเจล
2. ตํารับนี้ไมจําเปนตองมี preservative เนื่องจากไมมีน้ําเปนสวนประกอบ
3. ในขั้นตอนการพัฒนาตําหรับ แจทดสอบความคงตัวทางการยภาพดวยวิธี frezze-cycle
4. ตํารับ emulsion gel ลางออกไดงายกวา cream เมื่อใชทาที่ผิวหนัง
5. ในตํารับตองมี emulsifying agent
17. ทานคิดวาผลิตภัณฑจากสมุนไพรในขอใด มีขอบงใชใกลเคียงกลับ diclofenac gel มากที่สุด
1. เจลพลู 2. ครีมชุมเห็ดเทศ 3. เจลวานหางจระเข 4. ครีมไพล5. ครีมพายอ
18. ขอใดถูกตอง
1. เมื่อโรคขอเสื่อมเกิดการอักเสบรวมดวยควรเลือกใชยา opioid analgesic จะเหมาะสมกวากลุม Nsaid
2. opioid analgesic ไมควรใชตดิ ตอกันนาน เพราะจะทําใหเกิดการติดยา
3. การใชยา Nsiad ควรเริ่มในขนาดที่สูงกอนเพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวดทันทีกอน
4. ผลคางเคียงของการใชยากลุม opioid analgesic ที่พบบอยคือ ทองเสีย
5. ยากลุม cox-2 มีผลตอการเกาะกลุมของเกล็ดเลือดมากกวากลุม cox-1
19. เมื่อแพทยพิจารณาแลวจึงจายยากลุม selective cox-2 ขอใดถูกตองเกี่ยวกับ cox-2 selective inhibitor
1. ในโครงสรางของยากลุม cox-2 inhibitor มี carboxyl group เปนสวนสําคัญที่ใชในการจับกันของ
enzyme cox-2
2. ยากลุม cox-2 inhibitor ไมมผี ลขางเคียงตอกระเพาะอาหาร เนื่องจากยับยั้ง enzyme cox-2 ที่
กระเพาะอาหาร
3. ยากลุม cox-2 inhibitor แตละตัวมี cox-2/cox-1 selective ratio ที่แตกตางกัน
4. ยากลุม cox-2 inhibitor ทุกตัวไมสามารถใหผูปวยที่แพยากลุม sulfonamide ได
5. ยากลุม cox-2 inhibitor ออกฤทธิ์จับกับ cox-2 เทานั้นโดยไมสามารถจับกับ enzyme cox-1ได
20. diclofenac มี pKa=4.5 ดังนั้นในกระเพาะอาหาร (pH=1)…..เทาใด
1. 1000/1
2. 100/1
3. 1/1
4. 1/1000
5. 1/100
21. ยาบรรเทาการปวดขอเขาของผูปวยรายนี้ รายการใดไมสามารถไปเรียกซื้อไดแมมีใบสั่งแพทย
1. diclofenac injection 75mg/3 ml
2. dexamethasone injection
3. methadone tablet 10 mg
4. prednisolone tab 5 mg
5. rofecoxib tab 25 mg
22. เภสัชกรรานยาสามารถจายยาแกผูปวยรายนี้ ตามกรณีใดไดโดยไมผิด ตาม พรบ. ยา 2510
1. จายยา diclofenac tab 25 mg ที่เลยวันหมดอายุตามฉลากไปแลว 2 วัน
2. จายยา piroxicam cap 10 mg ที่ยังไมถึงวันหมดอายุตามฉลาก แตลักษณะเม็ดยากระดํากระดาง
3. จายยาเม็ด tolperisone 50 mg และ diclofenac 25 mg ใสในซองเดียวกัน อยางละ 1 เม็ดหลังอาหาร

4. นํายาเม็ด piroxicam 20 mg ซึ่งเปนตัวยาอยูในแผง 4 เม็ดมาแกะแผงออก ลงในกระปุกยาเดียวกัน

ซึ่งซื้อมา จากบริษัทผลิตตางกัน 3 เดือน
5. นํายา refecoxib 25 mg ซึ่งซื้อมาจากรานคาปลอดภาษีที่สิงคโปรและมีราคาถูกกวาทําในประเทศไทย
มาขายที่รานยา
23. คนไขที่ปวยเปน RA ไมควรไดรับยาใด
1. colchicines 2. prednisolone 3. diclofenac 4. celebrex 5. methrotexate
24. ขอใดคือความแตกตางระหวาง aspirin กับ Nsaid
1. aspirin มีผลปองกันหลอดเลือดอุดตัน แต Nsaid ไมมี
2. Nsaid ยับยั้ง lipooxygenase แต aspirin ยับยั้ง cox
3. apirin ยังยั้ง TXA
4. aspirin เปน non-selective สวน Nsaid เปน cox-2 inhibitor
25. ผูปวยเปน RA ใช aspirin แกปวดมาแลวหลายปแลว แพทยสั่งยา omeprazole รวมดวย และชวงนี้มีอาการ
ปวดฟน จึงไดเพิ่มขนาด aspirin เมื่อถอนฟนเลือดจึงไหลออกมาเนื่องจากสาเหตุใด
1. aspirin ยับยั้งการสังเคราะห thromboxane
2. Antacid induced deficiency of vitamin K
3. antacid induced thrombocytopenia
26. aspirin มีกลไกการออกฤทธิ์ลดไขไดอยางไร
1. ยับยั้ง endotoxin ของเชื้อ
2. ยับยั้ง prostaglandin
3. ยับยั้ง thromboxane
4. ยับยั้งสารที่ถูกหลั่งจากการกระตุนจาก endotoxin ของเชื้อ
27. ขอใดตอไปนี้กลาวเกี่ยวกับ mefenemic acid ผิด
1. เปน non-selective cyclooxygenase inhibitor
2. มี gastric irritation เปน side effect อันหนึ่ง
3. หามใชในสตรีมีครรภ
4. เหมาะสําหรับใชในผูใหญและใชติดตอกันไมเกิน 1 อาทิตย
5. มี duration of action ยาวนาน
28. mefenemic acid มีฤทธิ์ตางๆดังตอไปนี้ ยกเวน?
1. analgesic effect
2. anti-inflammatory effect
3. anesthetic effect
4. antipyretic effect
5. antiplatelet effect
29. พืชที่ใชแกเคล็ดขัดยอกไดแกขอ ใด
a. ไพล
b. ขี้เหล็ก ( ยาระบาย, เจริญอาหาร )
c. ชุมเห็ดเทศ ( กลาก, เกลื่อน, ยาระบาย )
d. ขึ้นฉาย ( คุมกําเนิด )

30. ยาใดใชเมื่อเปน acute gout

a. colchicine
b. probenecid
c. sulfinpirazone
d. allopurinal
e. acetaminophen
Case : นายเชษฐ อายุ 45 ป มีอาการปวดบริเวณนิ้วหัวแมเทา มีอาการรุนแรงมาก บวม เจ็บบริเวณขอมีอาการครั้งแรก 2 วัน

1. ผูปวยมีภาวะโรคใด
a. RA b. OA c. Gout d. Hyperuricemia
2. เหตุผลในการวินิจฉัย
a. ตรวจรางกาย b. ตรวจ WBC c. ตรวจ Uric acid
3. อาการใดที่ไมใชในการวินิจฉัย RA
a. ขอฝดตอนกลางคืน ( gout)
b. ขอบวมมากกวา 3 ขอ
c. ขอบวมขอเดียวกันทั้ง 2 ขาง
d. พบ Rheumatoid nodle
e. พบ Rheumatoid factor ใน plasma
4. ยาใดที่ทําใหระดับ Uric acid ในเลือดสูงขึ้น
a. HCTZ b. Furosimide c. Lisinopril d. Simvastatin
5. ยาใดที่ไมใชในผูปวย gout
a. ASA
b. Allopurinol ( ลดการสราง uric acid )
c. Probenecid ( ขับกรด uric )
d. Colchicine
e. Indomethacin
6. ชวง acute attack ของ gout ใชยาอะไรไมได
ตอบ Allopurinol
7. ผูปวยมาซื้อ Colchicine 50 เม็ด
7.1 ซักอะไรเพิ่ม
ตอบ ใครกิน ? ซักประวัติอาการ ? (อาการอักเสบที่ขอเรื้อรัง)
7.2 จายใหหรือไม กี่เม็ด
ตอบ จาย 10 เม็ด ถาวางใหไปร.พ. ตอ
7.3 แนะนํา
ตอบ งด อาหารที่มี purine สูง เชน ที่มีมากในเนื้อสัตวปก เครื่องในสัตว และพืชผักยอดออน (หนอไม
ถั่วงอก สะเดา ยอดผักออน แตงกวา)

โรคกระดูกและขอ
1. osteoporosis ในหญิงหมดประจําเดือนที่มีความดันโลหิตสูง และมีประวัติมะเร็งเตานมในครอบครัว
ควรรักษาดวย
ก. natural estrogen ข. Estrogen & progesterone
ค. androgen ง. Calcitonin จ. GnRH
2. NSAIDs ที่ Induce gastropathy เลือกใช
ก. misoprostal ข. omeprazole
ค. sucrafate ง. lanzoprazole
3. ภาวะ cholinergic crisis จะสามารถแยกวินิจฉัยจาก myasthenia crisis ในคน myasthenia gravis
ไดจากการที่
ก. ในภาวะแรก ถาคนไขไดรับ endrophonium test กลามเนื้อจะยิ่งออนแรงลง
ข. ในภาวะหลัง คนไขจะมีอาการดีขึ้นเมื่อไดรับ atropine
ค. ในภาวะแรก คนไขมักมีอาการปากแหง ผิวแหง และหัวใจเตนเร็วขึ้น
ง. ในภาวะหลัง มักเกิดจากคนไขไดรับ anticholinesterase เกินขนาด
จ. ในภาวะหลัง คนไขอาการจะดีขึ้น เมื่อไดรับ d-tubercurarine
4. ยาตอไปนี้ มีฤทธิ์ระงับอาการขออักเสบเฉียบพลันในผูปวย gouty arthritis
ก. colchicines ข. Probenecid ค. sulfinpyrazone
ง. allopurinol จ. acetaminophen
5. ลักษณะที่สําคัญของ Rheumatoid arthritis
ก. เปนโรคระบบภูมิคุมกันที่ผูชายเปนมากกวาผูหญิง
ข. อาการปวดขอจะเปน 2 ขาง พรอมกันเกิดกับขอเล็ก ๆ
ค. เปนโรคเรื้อรัง ซึ่งสามารถรักษาใหหายขาดได
ง. มีลักษณะเปนผื่นแพเมื่อโดนแสง
จ. อาการปวดจะเกิดกับขอเล็ก ๆ ขอเดียวกอน
6. ระงับการอักเสบที่ไมไดนํามาใชในโรค rheumatoid arthritis คือขอใด
ก. penicillamine ข. Colchicines ค. chloroquine
7. paracetamol ใชไดผลดีที่สุดในภาวะใดตอไปนี้
ก. บรรเทาอาการปวดในผูปวยมะเร็งระยะสุดทาย ข. บรรเทาอาการปวดกลามเนื้อ
ค. บรรเทาอาการปวดหลังการผาตัด ง. การตานการอักเสบในผูปวย โรค rheumatoid arthritis
จ. การตานการอักเสบในผูปวย gout arthritis
8. morphine มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา ยกเวน
ก. ลดปวด ข. กดการหายใจ
ค. การเคลื่อนผานทางเดินอาหารของอาหารชา ง. รูมานตาขยาย
จ. เคลิ้มสุข
9. ผูหญิงอายุ 24 ป มาขอซื้อยาแกปวดศีรษะ กอนมีอาการปวดศีรษะจะมีอาการตาพรา ตาลาย
เมื่อ 5 วันกอนรับประทาน paracetamol 2 เม็ด พอเริ่มมีอาการจึงมาหาเภสัชกรที่รานขายยา ทานควรแนะนําอยางไร
ก. ให flunarizine 1 เม็ด ถาไมดีขึ้น ใหกินเพิ่มอีก 1 เม็ด
ข. ให cafegot 2 เม็ด ถาไมดีขึ้น ใหกินเพิ่มอีก 1 เม็ด ในครึ่งชั่วโมง ถาไมดีขึ้นใหกินเพิ่ม
ได แตวันหนึ่งไมเกิน 6 เม็ด อาทิตยหนึ่งไมเกิน 10 เม็ด ค. 1, 2 ถูก

กรณีศึกษา โรคกระดูกพรุนในหญิงหมดประจําเดือน
นางฉันทนา อายุ 51 ป ไดรับใบสั่งแพทยดังนี้
Raloxifene HCI 60 mg # 60 1 tab OD
Calcium carbonate 1000 mg # 60 1 tab OD
สอบถามประวั ติน างฉั น ทนา ทราบวา ก อ นหน า มาพบแพทย ประจํา เดื อนมาไม ส ม่ํา เสมอมานาน 1 ป ครั้ ง สุด ทา ย
ประจําเดือนขาดหายไป 6 เดือน คิดวานาจะหมดประจําเดือน จึงมาพบแพทยคลินิกวัยทองเพื่อตรวจรางกาย จากการตรวจ
ความหนาแนนของกระดูก คา Z score อยูระหวาง -2.0 SD ถึง -2.5 SD แพทยจะใหฮอรโมนทดแทน แตนางฉันทนาไม
อยากใช ขอใชยาอื่นที่ไมใชฮอรโมน
1. เกี่ยวกับ raloxifene ขอใดตอไปนี้ไมถูกตอง
1. raloxifene จัดเปนยากลุม pure estrogen antagonist ชนิด 2nd generation
2. raloxifene มีฤทธิ์ estrogenic ที่กระดูก และเมแทบอลิซึมของไขมัน
3. ฤทธิ์ antiestrogenic ของ raloxifene พบที่เตานมและเยื่อบุโพรงมดลูก
4. Tamoxifen มีฤทธิ์กระตุนการเจริญเติบโตของเยื่อบุโพรงมดลูกแตกตางกับ raloxifene ที่ไมมีฤทธิ์นี้
a. ไมควรใช raloxifene ในสตรีที่ยังไมหมดประจําเดือน
2. ขอใดตอไปนี้ไมไดอธิบายกลไกการออกฤทธิ์ของ raloxifene ตอกระดูก
1. raloxifene มีกลไกการออกฤทธิ์ตอกระดูกคลาย estrogen
2. เขาใจวา raloxifene ออกฤทธิ์โดยเพิ่มการแสดงออกของยีน TGF-3 ซึ่งมีผลตอจํานวนของเซลล
สลายกระดูก
3. raloxifene มีผลยับยั้งเอนไซมใน mevalonate pathway มีผลยับยั้งการสังเคราะห isoprenoid
compounds ซึ่งจําเปนตอกระบวนการ prenylation ของ small GTPase ซึ่งควบคุมการทํางานของ osteoclasts
4. raloxifene ออกฤทธิ์โดยการจับกับ estrogen receptor แลวมีผลตอการแสดงออกของยีน
5. AP-1 pathway เปน pathway หนึ่งที่ใชอธิบายการออกฤทธิ์แบบ estrogen agonist ของ raloxifene
3. ขอใดตอไปนี้ถูกตอง
1. ขอดีของ raloxifene เมื่อเปรียบเทียบกับการใช HRT คือ raloxifene ใชในคนไขที่ประวัติเปน/กําลัง
เปนโรคหลอดเลือดอุดตันได
2. ฤทธิ์ขางเคียงที่อาจพบไดจากการใช raloxifene คือ อาการรอนวูบวาบ เปนตะคริวที่ขา
3. raloxifene มีขอบงใชคือ ใชปองกันและรักษาโรคกระดูกพรุนในผูหญิงหมดประจําเดือนและโรค
กระดูก พรุนจากการใช corticosteroids
4. ใหรับประทาน raloxifene ตอนทองวาง เพื่อไมใหการดูดซึมถูกรบกวนจากอาหาร
5. raloxifene มีผลเพิ่ม BMD และลดอุบัติการณของการเกิด vertebral & hip fractures ไดอยาง
ชัดเจนคลาย กับ estrogen
นางฉันทนา กลับไปพบแพทยเพราะรําคาญฤทธิ์ขางเคียงที่เกิดจาก raloxifene แพทยจึงเปลี่ยนยาใหใหมเปน
Alendronate 10 mg # 30 1 tab OD
Calcium carbonate 1000 mg # 30 1 tab OD
4. กอนจายนี้ใหแกนางฉันทนา ทานควรใหคําแนะนําการใชยา ขอใดที่ไมถูกตอง
1. ใหรบั ประทาน alendronate ตอนทองวาง เชน ตื่นนอนตอนเชายังไมไดทาน/ดื่ม อะไร หรือ สองชั่วโมงกอนหรือ
หลังรับประทานอาหาร
2. รับประทานกับน้ําเปลาเทานั้น หามรับประทานรวมกับน้ําผลไม นม หรือ เครื่องดื่ม ใดๆนอกเหนือจากน้ําเปลา
3. ไมเอนตัวหรือนอนขณะรับประทานยา หรือหลังรับประทานยาไมเกิน 30 นาที

4. ใหรับประทาน alendronate และยาเม็ดแคลเซียมพรอม ๆ กัน

5. ถามีอาการกลืนอาหารลําบาก ปวดทอง ใหกลับไปพบแพทย
1. alendronate จัดเปนกลุมยาในกลุม 2nd generation bisphosphonates ที่มีความแรงนอยกวา risedronate ซึ่ง
เปน 3rd generation bisphosphonates
2. ในรายที่มี severe osteoporosis เมื่อใช HRT แลว BMD เพิ่มขึ้นนอยมาก อาจใหรวมกับ bisphosphonates
ตัวใดตัวหนึ่ง จะชวยเพิ่ม BMD เพิ่มมากขึ้น
3. ยาในกลุม bisphosphonates ที่มีขอบงใชในการปองกันและรักษา osteoporosis ปจจุบันที่ใชอยูมี 2 ตัว คือ
alendronate และ risedronate
4. การเพิ่มขนาดของยา alendronate และลดความถี่ของการรับประทาน เชน ให alendronate 70 mg ทาน
สัปดาหละ 1 ครั้ง อาจลดอุบัติการณของการเกิด Oesophagitis ได
5. bisphosphonates มีกลไกการออกฤทธิ์คลายกับ estrogen คือ เพิ่ม apoptosis ของ Osteoclast โดยการเพิ่ม
transcription ของ TGF-β3
ความรูเกี่ยวกับการเกิดโรคและการรักษา
1. ขออักเสบที่เปนกันมากในประชากรไทยมีอะไรบาง
2. ทานจะแยกความแตกตางระหวางโรคขออักเสบที่สําคัญ ๆ ตามขอ 1 ไดอยางไร
3. การบําบัดรักษาทําไดกี่วิธี
4. ยาที่ใช : NSAIDs, DMARDs, Colchicines, Allopurinol
4.1 จงอธิบายขอดี – ขอเสียของยา Conventional NSAIDs (Classical NSAIDs) กับ Coxibs family ในประเด็น
4.1.1 Gl adverse effect
4.1.2 Renal effect
4.2 DMARDs : ขอดี - ขอเสีย
: ยาใหม Etamercept, Infliximab, Leflunomide ยาทั้งสามตัวมีกลไกการออกฤทธิ์ลดการอักเสบใน RA อยางไร
5. Acute gouty arthritis จะใชยาอะไรในการรักษา

6. Aspirin มีประโยชนหรือโทษในผูปวยโรค gout
7. Topical preparation สําหรับ RA และ OA มีผลิตภัณฑอะไรบาง

MCQ เรื่อง Dermatology

Case: นางสาวสมชาย เรียนอยูชั้นปที่1 มหาวิทยาลัยมีชื่อแหงหนึ่ง ไดเขามาที่รานยาที่ทานเปนเภสัชกรผูมีหนาที่
ปฏิบัติการเพื่อขอซื้อยารักษาสิวชนิดรับประทาน isotretinoin(Roaccutane®) รวมกับ benzoyl peroxide 5% และ
clindamycin gel ชนิดทาโดยแจงใหทราบวาไดรับยาดังกลาวจากคลินิกโรคผิวหนังชื่อดังเมื่อ 2สัปดาหที่ผานมาแตเนื่องจาก
คารักษาที่คลินิกดังกลาวมีราคาแพงมากจึงนําตัวอยางมาซื้อกับรานยา
ขอ 1. ยา isotretinoin มีสูตรโครงสรางทางเคมีจัดอยูในกลุมสารประกอบประเภทใด
ก. Alkaloid
ข. Flavonoid
ค. Glycoside
ง. Retinoid
จ. Terpenoid
ขอ2. ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของ isotretinoin คือขอใด
ก. anti-inflammatory
ข. antimicrobial
ค. antioxidant
ง. astringent
จ. comedolytic
ขอ3. ขอใดถูกกตองเกี่ยวกับกลไกการออกฤทธิ์ของยารักษาสิว
ก. isotretinoin ออกฤทธิ์โดยฆาเชื้อ P.acne ซึ่งเปนแบคทีเรียที่ไปยอยสลาย sebum เปน free fatty
acid ซึ่งเปนตัวกระตุนกระบวนการอักเสบ
ข. benzoyl peroxide ออกฤทธโดยไปยอย comedone และเรงการแบงตัวของepithelial cell จึงลดการ
อุดตันของสิว
ค. Doxycyclin ออกฤทธโดยฆาเชื้อ P.acne แตไมมีฤทธตานการทํางานของฮอรโมนเพศชาย
ง. Isotretinoin สามารถเสริมฤทธตานการอักเสบของ benzoyl peroxide
จ. ไมมีขอใดถูกตอง
ขอ4. ยา isotretinoin ชนิดรับระทาน เหมาะสําหรับรักษาสิวที่มีลักษณะในขอใดมากที่สุด
ก. coomedonal acne
ข. noninflammatory acne
ค. popular acne
ง. pustule acne
จ. nodulocystic acne
ขอ5. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับผูปวยที่รับประทานยา isotretinoin
ก. ขนาดยารวมในผูปวยปกติคือ 120-150 มก./กก.
ข. ผูหญิง ที่รับประทานยานี้ตองคุมกําเนิดโดยวิธีอื่นๆยกเวนการรับประทานยาคุมกําเนิด
ค. ผูปวยควรหลีกเลี่ยงการถูกแสงแดด เนื่องจากอาจเกิดภาวะผิวหนังไวตอแสง
ง. อาการขางเคียงที่พบไดบอยไดแก หนาแหง ริมฝปากลอก
จ. อาจมีระดับไตรกลีเซอไรดในเลือดสูง

ขอ6. ทานสามารถจายยารับประทาน isotretinoin ใหกับนางสาวสมชายไดหรือไม

ก. ได เพราะเปนยาอันตราย
ข. ได เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ ที่เคยไดรับการสั่งใชยาโดยแพทยมาแลว
ค. ไมได เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ ตองมีใบสั่งยาจากแพทยประกอบการจายทุกครั้ง
ง. ไมได เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ ที่ขายไดเฉพาะในคลินิกแพทยเทานั้น
จ. ไมได เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ ที่ขายไดในโรงพยาบาลเทานั้น
ขอ7. ในกรณีที่รานยาของทานไมมี clindamycin gel ยาชนิดอื่นที่ทานสามารถเลือกใชแทนและมีฤทธิ์ใกลเคียง
กันมากที่สุดคือ
ก. chloramphenical gel
ข. erythromycin cream
ค. benzoyl peroxide cream
ง. benzoyl peroxide hydrophase gel
จ. isotretinoin cream
Case : ผูปวยหญิงวัยรุนอายุประมาณ 20 ป มาพบทานที่รานยาเพื่อขอซื้อยารักษาสิว ลักษณะสิวที่ พบมีทั้งแบบ

papule และ pustule เปนมากบริเวณแกมทั้งสองขาง คาง และหนาผาก จากการซักประวัติผูปวยเปนสิวมาตั้งแตอายุ 13 ป
หลังเริ่มมีประจําเดือน ประจําเดือนมาไมตรงกันทุกๆ เดือนๆ หางกันมากกวา 1 เดือนเปนครั้งละ 1-2 วัน ผูปว ยมีผิวมัน
และขนตาม แขนขายาว ปฏิเสธโรคประจําตัว เดิมเคยรับประทานยาฆาเชื้อ เพื่อรักษาสิว อาการดีขึ้น บาง แต
ยังเปนๆ หายๆ ปจจุบันทํางานในสถานบันเทิงทําใหตองนอนดึก ชอบดื่มน้ําอัดลมเปนประจํา
1. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับสิว
ก. สิวเปนความผิดปกติของผิวหนังที่พบการอักเสบของรูขุมขน และตอมเหงื่อ
ข. ภาวะที่รางกายมีฮอรโมน androgen สูงขึ้นจะทําใหการหลั่ง chemotactic factors สําหรับ PMN เพิ่มขึ้น
ค. P. acnes จะยอยสลาย sebum ใหเปน glycerol และ free fatty acid ซึ่ง glycerol จะระคายเคืองและทํา
ใหเกิดอาการอักเสบของผิวนัง
ง. สวนประกอบสําคัญในยาคุมกําเนิดที่กระตุนทําใหเกิดสิวคือ ฮอรโมน progesterone
จ. กรณีที่ follicular canal มีการขยายตัว จะเปนสิวชนิด open comedone ซึ่งมักมีการอักเสบรวมดวย
2. ผูปวยรายนี้ มีปจจัยเสี่ยงใดที่สําคัญที่สุดที่ทําใหเกิดสิว
ก. การับประทานยาฆาเชื้อ
ข. การอดนอน
ค. การดื่มน้ําอัดลม
ง. การมีฮอรโมน androgen
จ. การที่ประจําเดือนมาไมสม่ําเสมอ
3. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการรักษาสิว
ก. เปาหมายของการรักษาคือเพื่อรักษาสิวใหหายโดยมีแผลเปนนอยที่สุด
ข. หลักการรักษาคือ การกําจัดความมันบนใบหนาใหหมดไปโดยสิ้นเชิง
ค. ผูป ว ยทุกรายที่เปนสิวควรไดรับยาตานตุลชีพชนิดรับประทาน
ง. การใชยาทาเฉพาะที่ตองใชเพียงชนิดใดชนิดหนึ่งเพียงอยางเดียว
จ. ผูปว ยหญิงที่เปนสิวทุกรายควรไดรับยาที่มีฤทธิ์ตานฮอรโมนแอนโดรเจน

4. ผูปวยรายนี้ควรไดรับยาใดในการรักษาสิว จึงจะเหมาะสมที่สุด
ก. รับประทานยา antibacterial รวมกับทายา isotretinoin
ข. รับประทานยา antibacterial รวมกับทายา benzylperoxide
ค. รับประทานยา tretinoin รวมกับทายา antibacterial
ง. ทายา isotretinoin รวมกับทายา antibacterial
จ. ทายา isotretinoin รวมกับทายา benzyl peroxide
5. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับรักษาสิว
ก. Benzoyl peroxide เปนยาที่มี antibacterial effect เปนหลัก ฤทธิ์รองลงมาเปน comedolytic และ
exfoliative effect
ข. Isotretinoin และ tretinoin เปนอนุพันธของ retinoid ที่มี comedolytic effect, antiinflammation และ
exfoliative effect เปนหลัก โดยไมมี antibacterial effect
ค. Systemic antibacterial ที่ไดผลดีในการรักษาสิวอักเสบคือ tetracycline, erythromycin และ
clindamycin
ง. การใช benzoyl peroxide รวมกับ tretinoin จะชวยเสริมฤทธิ์กัน แตการใชรวมกับ topical antibacterial
จะเกิดการตานฤทธิ์กัน
จ. Cyproterone acetate เปน progesterone ที่มี anti-androgenic effect เนื่องจากไปแยงจับตัวรับของ
dihydrotestosterone
6. คําแนะนําในการรักษาสิวที่ไมเหมาะสมคือ
ก. ควรทา benzoyl peroxide ในขณะที่ผิวแหงหรือหลังลางหนาเกินครึ่งชั่วโมง โดยทาทิ้งไวนานประมาณ
15 นาทีแลวลางออก เพื่อลดการระคายเคือง
ข. ควรทา antibacterial agents หลังลางหนาเพื่อใหสามารถดูดซึมเขาสูผิวหนังไดดี
ค. ควรทา tretinoin ในขณะผิวแหง โดยกรณีที่ผูปวยมีผิวมัน ควรเลือกใชผลิตภัณฑที่เปนครีม
ง. ไมควรใหสตรีมีครรภรับประทานยา isotretinoin เนื่องจากอาจมีผลเสียตอทารกในครรภ
จ. ผูปวยที่ทายา adaptalene ควรหลีกเลี่ยงแสงแดด และไมควรใชยานี้ในสตรีมีครรภหรือใหนมบุตร
7. ทานจะแนะนําผลิตภัณฑที่ใชทาหนาที่มีสวนผสมจากสมุนไพรในขอใดเพื่อใชทารวมกับยารักษาสิว เพื่อปองกัน
ไมใหเกิดแผลเปน
ก. บัวบก ง. หมอน
ข. ขมิ้นชัน จ. แตงกวา
ค. วานหางจระเข
8. อาหารประเภทใดที่ตองแนะนําใหผูปวยรายนี้งด หรือบริโภคใหนอยลง
ก. อาหารที่มีไขมันและคารโบไฮเดรตสูง
ข. อาหารที่มีโปรตีนและไฟเบอรสูง
ค. อาหารที่มีวิตามิน และ แรธาตุสูง
ง. อาหารที่มีเกลือและวิตามินสูง
จ. อาหารที่มีรสเผ็ดและรสเปรี้ยว
9. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา benzoyl peroxide
ก. เปนยาควบคุมพิเศษ
ข. เปนยาแผนปจจุบัน
ค. เปนวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตประสาท
ง. เปนวัตถุเสพติดใหโทษประเภท 3
จ. เปนยาสามัญประจําบาน
10. หากผูปวยรายนี้ตองการใชยาคุมกําเนิดเพื่อคุมกําเนิด และตองการใหมีผลดีตออาการสิวที่เปนอยู ทานจะแนะนํา
ยาคุมที่มีสวนผสมใดตอไปนี้
ก. norethindrone acetate 3 mg & ethinylestradiol 0.05 mg
ข. desogestral 0.15 mg & ethinylestradiol 0.03 mg
ค. ethynodiol diacetate 1 mg & ethinylestradiol 0.045 mg
ง. cyproterone acetate 2 mg & ethinylestradiol 0.035 mg
จ. levenorgestrel 0.15 mg & ethinylestradiol 0.025 mg
Acne
1. ยารักษาที่ไมไดมีฤทธิ์ตานจุลชีพแตมีฤทธิ์รักษาสิว
1) Clindamycin 3) Isotretinoin
2) Erythromycin 4) Benzyl peroxide
2. Cyproterone รักษาสิวโดย
1) ยับยั้ง bacterial colonization
2) ฤทธิ์ยับยั้ง androgen เพื่อลดการสราง sebum
3) ขยายตอมไขมัน
4) มีฤทธิ์ชวย ketolysis agent ทําใหหัวสิวหลุดโดยไมกอการอักเสบอยางตอเนื่อง
3. ขอใดผิดเกี่ยวกับการใช Steroid drug
1) ใชรวมกับยาตานเชื้อราไดเพื่อลดอาการติดเชื้อ
2) ใชกันเมื่อมีอาการแพอากาศ แมลงสัตวกัดตอย
3) ออกฤทธิ์ตอ receptor ที่ epidermal cell
4. Isotretinoin ขอใดถูกตอง
1) ควรระมัดระวังในหญิงตั้งครรถหรืออยูในระหวางตั้งครรถเพราะอาจทําใหทารกเกิด teratogenicity ได
2) สามารถทําใหผิวนุมได
3) กระตุนการหลุดลอกของ sebum
4) สามารถบํารุงผิวและใหการปกปองผิวจากแสงแดด
สถานการณ ผูปวยหญิงไทยคูอายุ 28 ป มาพบเภสัชกรที่รานยาเพื่อชื้อยารักษาสิว
5. ขอใดสัมพันธกับการเกิดสิวนอยที่สุด
1) พันธุกรรม 4) ภาวะเครียด
2) ยา steroid 5) อาหารประเภทไขมันสูง
3) ฮอรโมนเพศไมสมดุล
6. ขอใดผิดเกี่ยวกับวิธีการรักษาสิว
1) การลดการทํางานของตอมไขมัน
2) สิวอักเสบและสิวไมอักเสบ มีวิธีการรักษาแตกตางกัน
3) การรักษาสิวที่ดีตองเริ่มดวย systemic antibiotic
4) มีฮอรโมนบางชนิดใชรักษาสิวได
5) การใช antibiotic รักษาสิวตองใชติดตอกันเปนระยะยาว
7. ขอใดผิดเกี่ยวกับ Isotretinoin
1) เปนอนุพันธุของ vitamin A ที่ดูดชึมไดดีในทางเดินอาหาร
2) จัดเปน drug of choice สําหรับการรักษาสิว
3) ใชไดกับสิวที่ไมตอบสนองตอการรักษาดวยวิธีอื่น
4) หามใชในคนที่ตั้งครรถ
5) ทําใหระดับ serum triglyceride สูงขึ้น
8. ยาครีม Isotretinoin 0.05% จัดเปนยาประเภทใดตาม พรบ. ยา
1) ยาใชภายนอกที่ไมใชยาอันตราย
2) ยาใชภายนอกและยาอันตราย
3) ยาใชภายนอกและยาควบคุมพิเศษ
4) ยาใชเฉพาะที่และยาอันตราย
5) ยาใชเฉพาะที่และยาควบคุมพิเศษ
9. ยาทาภายนอกของ poeriasis
1) Retinoid 3) Methotrexate
2) Coal tar 4) tarelotnum
10. ยากันแดดที่มี SPF 15 หมายความวา
1) ปองกันแสง UVได 15%
2) ยอมใหแสง UVผานได 15%
3) ผิวหนังที่ทายาสามารถรับแสงแดดไดมากกวาผิวหนัง 15 เทา
4) ผิวหนังปองกันแสงแดดได 85%
5) ผิวหนังปองกันแสงแดดได 15%
11. รังแค
1) เกิดเฉพาะจากการติดเชื้อราที่ศรีษะเทานั้น
2) เกิดจากการแพแชมพู ยายอมผม ยาใสผม
3) แกไขไดโดยใชแชมพูผสมยาตานเชื้อรา
4) จะลดลงอยางรวดเร็วเมื่อใชครีมนวดหลังจากสระดวยแชมพูผสมยาตานเชื้อรา
5) ควรรับประทานไขมันมากๆ เพื่อปองกันหนังศรีษะแหง
12. ผูปวยรายหนึ่งมีประวัติเปน DM type 2, HT,PU มาพบแพทยเพราะมี contact dermatitis หลังจากไปทําความสะอาด
บาน ซักผา มีอาการผื่นแดงขึ้นและตุมน้ําขึ้นทั่วมือ งามเทาและลําตัว แพทยจายยา Prednisolone และ
Diphenhydramine ไปรับประทาน อยากทราบวาการจายยาทั้งสองจะมีปญหาบางหรือไม
1) ควรใช Prednisolone ชนิดทาแทนชนิดรับประทาน
2) ควรให calamine ทาแกคันไปดวย
3) Diphenhydramine มี sedative effect มากเกินไป อาจเปลื่ยนเปน terfenadine
4) Prednisolone จะทําใหอาการโรคประจําตัวของผูปวยกําเริบทั้ง DM, HTและPU
5) ไมไดให antibiotic ไปอาจทําใหเกิดการติดเชื้อและเปนแผลเปนได
13. การดูอาการ photosensitivity ที่เกิดขึ้นเปนผลจากยาที่ใชใชอยูดูไดจาก
1) ใชยาที่ทําใหเกิด photosensitivity เชน amiodarone, sulfonamide
2) หลังจากใชยาแลวไปโดนแสงจะมีอาการ sun burn หรือผื่นแดงบริเวณที่ถูกแสงเชน
หนา คอ หลังมือ

3) มีอาการ SLE รวมดวย

4) อาการไมหายแมไมถูกแสงแดดแตหยุดยาอาการจะคอยๆหายไป
5) จะเกิดอาการแมแตโดนแสงไฟจากหลอดไฟธรรมดาที่อยูในบาน
14. คนไขที่บวมที่หนา ลําคอ แขน หลังมือ ตอมาลามไปทั่วรางกายบริเวณที่ไมถูกแสง ประวัติการใชยา 3 ป ทีผ่ านมาใช
HCTZ ตอมาเพิ่งเปลื่ยนเปน Furosemide แพทยวินิจฉัยวาเกิด photosensitivity จาก Furosemide แพทยรักษาหาย
แลวจะใหครีมกันแดด ยากันแดดใดที่ไมควรจายแกคนไขรายนี้
15. ยาใดไมสามารถรักษาหิด
1) 1% Gamma benzene hexachroride
2) 25%suspension of benzyl benzoate
3) 5-10% whitfied ointment
4) erotamition
5) topical imidazole derivative agent
กรณีศึกษา กลาก
ผูปวยชายไทย เปนบริเวณ ……. คัน ขอบสีแดง เปนเพิ่มเรื่อยๆ ขยายวงกวาง
1. เกิดจากเชื้อตัวไหน
2. ใชยาอะไรรักษา
3. จะจายยาอยางไร
4. Ketoconazole มีกลไกการออกฤทธิ์อยางไร
5. ใหสูตรโครงสรางยาตานเชื้อรามา 5 ตัว ถามวาตัวไหนละลายน้ําดีที่สุด
6. ยา ketoconazole แตละบริษัท มีประสิทธิภาพเทากัน จะใชวิธีทางเศรษฐศาสตรใด
7. เมื่อไดรับยา benzoyl peroxide ในการรักษาสิว คําแนะนําใดที่เภสัชกรไมควรแนะนํา เมื่อผูปวยใชยาเปนครั้งแรก
ก. ยานี้มีความไวตอแสงมาก ไมควรออกแดด
ข. ใหหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑที่มี alcohol เปนสวนประกอบ
ค. ใหทายา 15 – 20 นาทีแลวลางออกทันที
ง. ยานี้มีคุณสมบัติลดไขมันที่ผิวหนัง
จ. ถามีอาการหนาแดง แหง ใหหยุดยาทันทีแลวกลับไปพบแพทย
8. ยา Isotretinoin จัดเปน pregnancy categories ใด
ก. A ง. X
ข. C จ. D
ค. B
9. ยา isotretinoin ถาตองการตั้งครรภตองหยุดยานานเทาใด
ก. 1 เดือน
ข. 3 เดือน
ค. 6 เดือน
ง. 12 เดือน
จ. ไมจําเปนตองหยุดยา

10. การใชยารักษาโรคผิวหนัง ขอใดผิด

ก. สิวไมอักเสบ – ใช retinoic acid ทาวันเวนวัน
ข. สิวอักเสบ – ใช benzoly peroxide ทาวันละครั้ง
ค. เชื้อราที่เล็บ – กิน itraconaxole 200 mg วันละครั้ง นาน 2 สัปดาห
ง. Herpe simplex – กิน acyclovir 200 mg วันละ 5 ครั้ง นาน 5 วัน
จ. Herpe zoster – กิน acyclovir 800 mg วันละ 5 ครั้ง นาน 7 วัน
11. เชื่ออะไร เปนสาเหตุของเกลื้อน
ก. Ancylostoma brazilioonse
ข. Candida Albicans
ค. Mycosporum canis
ง. Malassezia furfur
จ. Ticophyton rubrum
12. Whitfield ointment มี salicylic acid ทําหนาที่อะไร
ก. Anti-inflammatory
ข. Analgesic
ค. Keratolytic
ง. Local anesthetic
จ. Antipyretic
13. ยารักษาเชื้อราที่มีฤทธิ์เฉพาะที่เทานั้น
ก. Clotrimazole
ข. Ketoconazole
ค. Grisofluvin
ง. Terbinafine
จ. Dluconazole
โรคผิวหนัง
1. ยาใดไมสามารถรักษาหิด
ก. 1% Gamma benzene hexachloride ข.25% Suspension of benzyl benzoate
ค. 5-10% Whitfild ointment ง.crotamition
จ. topical imidazole derivative agent
2. หิดควรใช
ก. benzyl benzoate 25% ข.Gamma benzene hexachloride
ค. benzoyl peroxide ง.burrow’s solution
จ. ก . ข ถูก
3. ยารักษาที่ไมไดมีฤทธิ์ตานจุลชีพแตฤทธิ์รักษาสิว
ก. Clindamycin ข.Erythomycin
ค. Isotretinoin ง. Benzyl peroxide
4. Cyproterone รักษาสิวโดย
ก. ยับยั้ง bacterial colonization ข.ฤทธิ์ยับยั้ง androgen เพื่อลดการสราง sebum
ค. ขยายตอมไขมัน ง. มีฤทธิ์ชวย keratolytic agent

5. MTX อาจนําไปใชประโยชนทางคลินิกเพื่อรักษา
ก. Acne ข.Psoriasis
ค. Seborrhea ง.Verruca plana
6. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการรักษาเชื้อรา
ก. Hair 2-3 week ข. Finger need 2-3 week
ค. เมื่อรอยโรคหายแลวตองทานตออีกระยะ ง. เมื่อติดเชื้อราที่ผิวหนังมีแตยาทาไมมียากิน
7. ยากันแดดที่มี SPF 15 หมายความวา
ก. ปองกันแสง UV ได 15% ข. ยอมใหแสง UV ผานได 15%
ค. ผิวหนังที่ทายานี้สามารถรับแสงไดมากกวาผิวหนัง 15 เทา
ง. ผิวหนังปองกันแสงแดดได 85%
8. ยาทาภายนอกของ Psoriasis
ก. Retinoid ข. Coal tar
ค. Methrotexate ง. Tarclonium
9. เมื่อไดรับ Benzyl peroxide ในการรักษาเภสัชกรไมควรแนะนําเมื่อผูปวยใชเปนครั้งแรก
ก. ยานี้มีความไวตอแสงมาก ไมควรออกแดด
ข. หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑที่มี alcohol เปนสวนประกอบ
ค. ทายานี้ 15-20 นาที แลวลางออกทันที ง. ยานี้มีคุณสมบัติลดไขมันที่ผิวหนัง
10. ยาตานเชื้อราใดที่มีผลขางเคียง ทําใหผิวหนังของผูปวยมีความไวตอแสงมาก จนอาจทําใหแสบผิวหนังเมื่อถูกแสงเปน
เวลานานได
ก. Whitfield ointment ข. Sodium thiosulfate
ค. Ketoconazole ง. Itraconazole
จ. Griseofulvin
11. สมุนไพรที่ใชรักษาโรคกลากเกลื้อน
ก. กระเทียม ข. วานหางจระเข
ค. ใบชาพลู ง. ไพล
12. สวนประกอบของ Whitfield ointment = Benzoic acid 6% + salicylic acid 3%
13. ขอใดไมควรใชรวมกับยารักษาเริม
ก. Dicloxacilin tablet ข. CPM
ค. Calamine lotion ง. Corticosteroid cream
จ. Dicloxacilin capsule
14. คุณอนงคเปนตุมคันตั้งแตเมื่อวาน เนื่องจากกินเกาลัดใชปากปอกครึ่งกิโลกรัม ทานคิดวายาตัวใดเหมาะสม
ก. Anti histamine tablet ข. Calamine lotion
ค. Corticosteroid cream ง. Diclofenac gel จ. Diazepam tablet
15. ขอใดเปนปญหาของเริม
ตอบ เชื้อมีการหลบซอนตัวอยูในปมประสาท
16. คุณอนงคมีอาการคันอยางเดียว ควรถามอะไรตอ
ก. นอนดึกรึเปลา ข. มีคนสนิทเปนรึเปลา
ค. ทานอาหารสุกๆดิบๆรึเปลา ง. เปลี่ยนเครื่องสําอางใหมรึเปลา
จ. เปนมานานรึยัง

17. สารสกัดยาสมุนไพรแกเริมมีขอดีขอเสียอยางไร
ก. ขอดี ไมแพ มาจากธรรมชาติ ข. ขอดี ปลูกงาย ราคาถูก
ค. ขอเสีย ทํายาก หลายขั้นตอน ง. ขอเสีย ไมคงตัว ตองเก็บในที่เย็น
กรณีศึกษาที่ 1 สตรีอายุ 23 ป นําใบสั่งแพทยมาขอซื้อยาจากทาน ซึ่งเขียนดังนี้
Roaccutane 20 mg 30 tab
Sig One tab OD
1. ทานจะถามขอมูลอะไรเพิ่มเติมบาง
2. สตรีผูนี้กําลังจะแตงงานในอีก 3 เดือนขางหนา ทานจะแนะนําอะไรบาง
3. อาการขางเคียงที่ทานคิดวาจะเกิดขึ้นอยางแนนอนในทุกคนที่ใชยานี้คืออะไร เนื่องจากอะไร และทานมี
ขอแนะนําอยางไร
กรณีศึกษาที่ 2 มารดาพาบุตรชายอายุ 3 ขวบ มาขอซื้อยาเนื่องจากมีอาการแสดงผิดปกติที่ศีรษะมีลักษณะเปนวง 1
วง ผิวหนังบริเวณนั้นอักเสบ มีเสนผมขาดอยู
1. ทานคิดวาเด็กชายคนนี้เปนโรคอะไร
2. ทานจะใชยารูปแบบใด อธิบายเหตุผล
3. ทานจะเลือกใชยาอะไร เพราะอะไร
4. อาการผิดปกติทางผิวหนังที่บริเวณอื่นๆ ของรางกายที่เกิดจากสาเหตุเดียวกับโรคของเด็กชายคนนี้
สามารถรักษาไดดวยสมุนไพรชนิดใดบาง
กรณีศึกษาที่ 3 สตรีอายุ 30 ป มีตุมน้ําใสขึ้นบริเวณริมฝปากมาขอซื้อยาจากทาน
1. ทานจะซักถามขอมูลใดบาง
2. ยาเตรียมที่ใชสําหรับอาการดังกลาวควรอยูในรูปแบบใด
3. มียาอะไรที่ใชรักษาผื่นดังกลาวไดบาง และจะแนะนําวิธีใชอยางไร ( รวมถึงสมุนไพรดวย )
4. ทานจะแนะนําใหผูปวยปฏิบัติตนอยางไร
5. ผูปวยอยากไดยาทาน ทานจะจายหรือไม
มารดาพาบุตรสาวอายุ 8 ป มาขอซื้อยาพรอมใบสั่งแพทยขอใหจายยารักษาหิดใหกับเด็กผูนี้
1. มารดาเด็กถามวาหิดเกิดจากเชื้ออะไร
2. ทานจะจายยาอะไรไดบาง จายอยางไร
3. ยารูปแบบเจลและครีมที่ขายในทองตลาดมีความแตกตางกันอยางไร
4. ทานจะแนะนําอะไรเพิ่มเติมอีกบาง
5. สมุนไพรที่อาจจะนํามาใชในการรักษาหิดมีอะไรบาง
นักศึกษาชายนําใบสั่งแพทยมาขอซื้อยาดังนี้
Retin A 0.05% 20 g
Apply as directed
1. ใหทานเขียนฉลากยา
2. ในกรณีที่นักศึกษาพึ่งเริ่มใชยานี้เปนครั้งแรก ทานคิดวาความแรงของยาตามที่ระบุใบสั่งแพทยมีความ
เหมาะสมหรือไม เพราะเหตุใด
3. จงใหคําแนะนําเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีใชยานี้
4. นักศึกษาถามวาจะใชยานี้รวมกับ panoxyl ไดหรือไม ทานจะแนะนําอยางไร

5. กลไกการออกฤทธิ์ของ Retin A และ Panoxyl แตกตางกันอยางไร
6. ถาทานไดรับมอบหมายใหเตรียมตํารับยาที่มีตัวยาสําคัญเปนชนิดเดียวกับ Panoxyl ขอควรระวังที่ทานตอง
คํานึงถึงคืออะไร
นักศึกษาชายมาของซื้อยาแกคันในรมผา
1. ทานจะซักถามขอมูลใดบาง
2. ทานคิดวาเขาเปนโรคอะไร จะจายยาอะไร รูปแบบใด
3. ทานจะแนะนําอะไรเพิ่มเติมบาง
ชายอายุ 40 ป นําตัวอยางยา Dermovate มาขอซื้อจากทาน
1. ทานจะซักถามขอมูลใดเพิ่มเติมบาง
2. เขาบอกวาจะเอาไปทาแกยุงกัดใหกับบุตรชายอายุ 1 ขวบ และ 4 ขวบ ทานจะจายยาตามที่เขาตองการ
หรือไม เพราะเหตุใด ถาไมจาย ทานจะจายยาชนิดใด
3. ขอแนะนําในการใชยากลุมนี้ มีหลักการอยางไร
4. จะซื้อยาแกแพไปทานดวยจะไดหรือไม
5. ถาจะแนะนําสมุนไพร ควรใชสมุนไพรชนิดใด
กรณีศึกษาที่ 8 มารดามาขอซื้อยาแกเหาใหบุตรสาวอายุ 7 ขวบ
1. ทานจะซักถามขอมูลใดเพิ่มเติมบาง
2. ทานจะจายยาใด แนะนําวิธีใชดวย
3. ถาจะใชยา anti histamine รวมดวยจะไดหรือเปลา ทานคิดวาควรเลือกใชยาชนิดใด
4. สมุนไพรชนิดใดสามารถใชรักษาเหา และมีวิธีใชอยางไร
นักศึกษาคณะเภสัชศาสตรไปเก็บตัวอยางตนไมในสวนของคณะ โดยตัวบุง มีผื่นแพและคันมาก วิ่งมาที่รานยาขอซื้อ
ยากับทาน
1. ทานจะแนะนําอะไรบาง และจายยาใด
2. สมุนไพรที่อาจใชในกรณีมีอะไรบาง
3. ถามนักศึกษาผูนี้มีอาการมากถึงขั้นน้ําเหลืองไหล ทานจะใหตําแนะนําอยางไร และจายยาอะไร
4. อีก 4 วันถัดมา เขากลับมาหาทาน บอกวายาที่ใหไปไมชวยใหอาการดีขึ้น ทานจะแนะนําอยางไร เพราะเหตุ
ใด
5. กลไกการออกฤทธิ์ตานอาการแพของยากลุม anti histamine และกลุม steroid แตกตางกันอยางไร

MCQ เรื่อง GI
1.การใชยาลดกรดในขอใดตอไปนี้ในขนาดสูงติดตอกันเปนเวลานาน จะทําใหเกิด acid rebound
ก. Aluminium hydroxide ง. Hydrogen peroxide
ข. Sodium bicarbonate จ. Sodium chloride
ค. Calcium carbonate
2.ขอใดผิดเกี่ยวกับการใชยา Bisacodyl
ก. หามใชในหญิงตั้งครรภ
ข. หามใชกับยาลดกรด
ค. ใชเตรียมผูปวยกอนการผาตัด
ง. มีผลกดระบบประสาทสวนกลาง
3.ถาตองการใชยาระบายเพื่อออกฤทธิ์ทันที ควรใชขอ ใด
ก. Psylium ค. Bisacodyl
ข. Senna ง. Enema
4.สารอนินทรียใดมีคุณสมบัติเปนยาถายหรือยาระบาย ซึ่งสามารถใหหลังจากที่ไดรับยา niclosamide แลว
ก. Mg(OH)2 ง. Na2CO3
ข. Al(OH)3 จ. NaCl
ค. Na2SO4
Case : ผูปวยหญิงอายุ 43 ป เปนริดสีดวงทวาร มาขอปรึกษาเรื่องการใชยาและการปฏิบัติตน
1. ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับโรคริดสีดวงทวาร
ก. มักมีถายอุจจาระเปนเลือดสีคล้ําดํา
ข. ริดสีดวงแบงออกเปน 2 ประเภท คือริดสีดวงภายในและริดสีดวงภายนอก
ค. ริดสีดวงภายใน คือ การที่เนื้อเยื่อของทวารหนัก ที่อยูสูงกวา dentate line เลื่อนตัวลงมาทางปาก
ทวารหนัก ทําใหเกิดอาการเลือดออกขณะถายอุจจาระ หรือยื่นออกมาจากขอบทวารหนัก
ง. ริดสีดวงภายนอก คือเนื้อเยื่อที่อยูใต dentate line ยืดออกเปนติ่งเนื้อ
จ. สาเหตุของการเกิดริดสีดวงทวารคือการมีภาวะตาง ๆ ที่ทําใหความดันในหลอดเลือดดําบริเวณ
ทวารหนักสูงขึ้น เชน การเบงถายอุจจาระเนื่องจากการทองผูกหรือทองเสียบอย ๆ
2. ผลิตภัณฑยาในขอใดมีขอบงใชเกี่ยวของกับโรคริดสีดวงทวารนอยที่สุด
ก. Proctosedyl ง. Essaven
ข. Anusal จ. Siduol
ค. Bactroban
3. ยารับประทานแกโรคริดสีดวงทวารที่นิยมใชไดแก Daflon 500 mg ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
DAFLON 500 mg, is a Micronized Purified Flavonoic Fraction (MPFF) containing 90% of Diosmin
and 10% of flavonoids expressed as Hesperidin. Hesperidin is extracted from a species of Rutaceae
aurantieae of the citrus genus, a type of immature small orange harvested and dried in Spain, North
Africa, and China. Diosmin, a member of the flavonoid family, is synthesized starting from this raw
material.

เหตุผลหลักที่พัฒนาสวนสกัด (fraction) ใหอยูในรูป Micronized form คือ

ก. เพิ่มความคงตัว
ข. เพิ่มการดูดซึมในทางเดินอาหาร
ค. ลดการเกิด drug interaction กับยาอื่น
ง. ลดผลขางเคียงที่อาจเกิดจากยานี้
จ. ลด bioavailability
4. ขอใดเปนขนาดใชของยา Daflon 500 mg ในระยะเกิด Hemorrhoidal attacks
ก. 2 tablets daily
ข. 6 tablets daily for 4 days followed by 4 tablets daily for 3 days
ค. 4 tablets daily for 4 days followed by 3 tablets daily for 3 days
ง. 1 tab tid pc for 5 days
จ. 1 tab OD
Case : ผูปวยเด็กชายไทย อายุ 10 ป มีอาการทองเสีย ถายเปนน้ํา ไมมีไข ไมมีคลื่นไสอาเจียน ยาที่ผูปวยไดรับคือ
- Disento PF suspension (Per 15 mL Furazolidone 50 mg, Pectin 150 mg, light kaolin 3 g) 1 ขวด
- Oreda (Per packet (for150 mL) Glucose anhydrous 3 g, NaCl 0.53 g, KCl 0.23 g, Na citrate
dehydrate 0.44 g) 5 ซอง
1. ทานคิดวาผูปวยมีภาวะทองเสียจากสาเหตุใด จําเปนตองใชยาปฏิชีวนะหรือไม
ก. ไทฟอยด จําเปนตองใชยาปฏิชีวนะ
ข. บิดมีตัว จําเปนตองใชยาปฏิชีวนะ
ค. บิดไมมีตัว ไมจําเปนตองใชยาปฏิชีวนะ
ง. อหิวาต จําเปนตองใชยาปฏิชีวนะ
จ. อาหารเปนพิษ ไมจําเปนตองใชยาปฏิชีวนะ
2. คําแนะนําในขอใดไมถูกตอง
ก. สามารถเตรียมผงน้ําตาลเกลือแรเองได โดยใชน้ําตาลทรายผสมกับเกลือแกง
ข. เมื่อละลายผงน้ําตาลเกลือแรแลว ควรใชภายใน 24 ชั่วโมง
ค. ควรใหดื่มนมที่ชงเขมขนกวาปกติเพื่อชดเชยน้ําที่สูญเสียไป
ง. ลางมือดวยน้ํากับสบูทุกครั้งกอนรับประทานอาหาร
จ. กินอาหารสุก ไมมีแมลงวันตอม
3. การให Kaolin – Pectin แกผูปว ยเพื่อ
ก. ดูดซับสารพิษ ง. ดูดน้ําเขาหาตัว
ข. บรรเทาการสูญเสียน้ําและเกลือ จ. เพิ่มการดูดกลับน้ําและอิเลคโตร
แรจากรางกาย ไลท
ค. มีคุณสมบัติเปนประจุบวก
4. เพราะเหตุใดจึงหามใช Norfloxacin ในเด็กอายุต่ํากวา 12 ป
ก. ทําใหคลื่นไส
ข. ทําใหปวดศีรษะ
ค. ทําใหเกิดความผิดปกติในการเจริญเติบโตของขอกระดูก
ง. ทําใหเกิดความผิดปกติในการทํางานของตับและไต
จ. ทําใหเกิดภาวะช็อค

จงใชขอมูลจากสมการขางลางนี้ ตอบคําถามขอ 5 และ 6

สมการแสดงปฏิกิริยาของสารที่ใชเตรียม Effervescence ORS
3NaHCO3 + C6H8O7.H2O + 4H2O → C6H5Na3O7 + 3CO2 + 8H2O
Sod.Bicarbonate Citric acid monohydrate
(MW 84) (MW 210)
2NaHCO3 + C4H6O6 + 4H2O → C4H4Na2O6 + 2CO2 + 6H2O
Sod.Bicarbonate Tartaric acid
(MW 84) (MW 15o)
5. ในการเตรียม ORS ใช Citric acid monohydrate : Tartaric acid ในอัตราสวนเทากับ 1:2 จงคํานวณหา
ปริมาณ sodium bicarbonate ที่ตองการ เมื่อใชปริมาณรวมของ citric acid monohydrate และ tartaricaaicd
เปน 3 กรัม
ก. 1.20 กรัม ง. 3.44 กรัม
ข. 2.24 กรัม จ. 5.64 กรัม
ค. 3.00 กรัม
6. เพราะเหตุใดจึงตองเก็บ Effervescence ORS ไวในซองที่ปดสนิท
ก. Citric acid สลายตัวไดงายเมื่อถูกแสง
ข. ความชื้นจะทําใหเกิดฟองฟูกอนการนําไปใชจริง (premature effervescence)
ค. ออกซิเจนทําให Tartaric acid เปลี่ยนไปเปน Tartic acid
ง. ออกซิเจนกระตุนใหเกิดปฏิกิริยาระหวาง sodium bicarbonate กับ citric acid
จ. อากาศจะทําให citric acid monohydrate สูญเสีย water of hydration
7. จากสูตร ORS ที่กําหนดให จงคํานวณหา mOsmol ของ NaCl (MW NaCl = 58.5)
ORS Formulation g/L
Sodium chloride 2.6
Glucose anhydrous 13.5
Potassium chloride 1.5
Trisodium citrate dehydrate 2.9
ก. 44.44 ง. 85.00
ข. 75.88 จ. 88.89
ค. 80.58
8. Pectin พบมากในสวนเปลือกของพืชวงศ Rutaceae เชน สมโอ จัดเปนสารประเภทใด
ก. Carbohydrate ง. Lipid
ข. Glycoprotein จ. Protein
ค. Glycolipid
9. ขอใดผิด เกี่ยวกับขอบงใชยาสมุนไพร วิธีรับประทาน ที่สามารถแนะนําใหเด็กไดรับประทานพอบรรเทา
อาการทองเสียหากไมสามารถหายาแผนปจจุบันได
ก. เปลือกมังคุดตากแหง ตมกับน้ํา รับประทานทุก 2 ชั่วโมง ระวังทองผูก
ข. ฟาทะลายโจรสด 1-3 กํามือ ตมน้ําดื่มกอนอาหารวันละ 3 ครั้ง
ค. ใบฝรั่งยางไฟใหกรอบ 10-15 ใบ ตมน้ําดื่ม 1 แกว ดื่มตางน้ํา
ง. ขิง เหงาสดและแหง ตมกับน้ําดื่มตางน้ํา

จ. เปลือกทับทิมแหง ตมกับน้ํา ดื่มวันละ 2 ครั้ง เชาเย็น

10. ขอใดผิด หากผูปวยเลือกซื้อและใชยาที่มีฤทธิ์ระงับการถายเอง
ก. ในสังคมไทย คุณแมสามารถเลือกซื้อยา Loperamide ใหลูกไดโดยเสรีตามรานชําทั่วไป
ข. หากเด็กใชยา Loperamide เกินขนาดอาจทําใหทองผูกและอาการของโรคยิ่งรุนแรงขึ้น
ค. Diphenoxylate ไมมีผลทําใหเสพติด เชนเดียวกับ Loperamide
ง. Loperamide เปนยาที่ตามกฎหมายไมสามารถจําหนายในรานยาประเภท ข (ไมมีเภสัชกร)ได
จ. การซื้อยา Diphenoxylate ในรานยาที่มีเภสัชกรตามกฎหมาย ตองมีใบสั่งจายยา
Case : ชายไทยอายุ 40 ป มีอาการปวด จุกบริเวณใตลิ้นป มาขอซื้อยา ลดกรดในรานยา เภสัชกรไดจาย AlOH3 + MgOH2
suspension 1 ขวด
1. เหตุผลหลักในการตั้งตํารับ ยาลดกรดที่มีทั้ง AlOH3 และ MgOH2 เพราะ
ก. ใหยาทั้งสองแตกตัวไดดียิ่งขึ้น
ข. ลดผลขางเคียงซึ่งกันและกัน เนื่องจาก AlOH3 ทําใหเกิดอาการทองผูก
ค. ลดผลขางเคียงซึ่งกันและกัน เนื่องจาก AlOH3 ทําใหเกิดอาการทองเสีย
ง. เพิ่มความคงตัวของตํารับ
จ. ลดอาการคลื่นไสอาเจียน เมื่อใชยาลดกรดตัวเดียว
2. ตอมา มีอาการไมดีขึ้น จึงไปพบแพทย ที่โรงพยาบาล แพทยจายยาดังนี้
Omeprazole 20 mg วันละ 2 ครั้ง รวมกับ Clarithromycin 500 mg วันละ 2 ครั้ง และ Amoxycillin
1000 mg วันละ 2 ครั้ง
ทานคิดวาแพทยวินิจฉัยวา ชายไทยนี้ ปวยเปนโรคอะไร
ก. Dyspepsia
ข. Peptic ulcer
ค. Heart burn
ง. Constipation
จ. Malignancy in stomach
3. สาเหตุหลักของโรคดังกลาวในขอที่ 2 ที่ไดรับการวินิจฉัยจากแพทยคือ
ก. NSAIDs ง. Alcoholism
ข. Zolinger Ellison syndrome จ. Cigarette
ค. Helicobacter Pylori
4. ในตํารับยาลดกรดแขวนตะกอน ยี่หอหนึ่ง มีสวนประกอบดังนี้
Aluminium hydroxide , Magnesium hydroxide, Tragacanth, Carboxymethyl cellulose, Glycerin, Syrup
, peppermint oil , Paraben conc.,Ethyl alcohol, water “Carboxymethyl cellulose” ทําหนาที่อะไรในตํารับ
ก. Preservatives ค. Sweetening agent
ข. Suspending agent ง. Coloring agent
5. น้ําที่ใชในการเตรียมตํารับดังกลาว เตรียมไดจากเครื่องมือใด
ก. เครื่องทําน้ําดื่ม
ข. เครื่องทําน้ําดื่ม เครื่องกรองน้ํา DI
ค. เครื่องกรองน้ํา DI , เครื่องกลั่นน้ํา , เครื่อง Reverse osmosis
ง. เครื่องกรองน้ําดื่ม เครื่องกรองน้ํา DI เครื่องกลั่นน้ํา เครื่อง Reverese osmosis
จ. เครื่องกลั่นน้ํา เครื่อง Reverse osmosis

6. จากสูตรโครงสรางของ Cimetidine และ Ranitidine

พบวา Ranitidine มีฤทธิ์แรงกวา Cimetidine ถึง 10 เทา เนื่องจาก Ranitidine มีโครงสรางที่เรียกวา....
แทนที่สูตรโครงสราง imidazole ring ใน Cimetidine
Ranitidine
Cimetidine
ก. Methyl cyanide ง. Furan
ข. Nitro จ. Amine
ค. Thio
7. สมุนไพรในขอใด มีฤทธิ์รักษาโรคแผลในกระเพาะอาหารไดดีจนพัฒนาไปเปนยาแผนปจจุบัน และสารสําคัญ
ของพืชดังกลาวคืออะไร
ก. มังคุด – Planotol
ข. มะขามแขก – senosoid
ค. เปลานอย – curcuminoids
ง. ขมิ้นชัน – curcuminoids
จ. เปลานอย – planotol
8. ยารักษาโรคกระเพาะตอไปนี้ ขอใดสามารถมีจําหนายในรานขายยาแผนปจจุบันบรรจุเสร็จ ไมได
ก. ยาอีโนชนิดซอง
ข. ยาขับลมชนิดแผง Dysfatyl
ค. ยาลดกรดชนิดน้ํา เชน Mag 77
ง. ยาลดกรดชนิด powder เชน อีโน
จ. มีคําตอบที่ตองการมากกวา 1 ขอ
9. Sucralfate เปนยาในบัญชียาหลักแหงชาติ ในหมวดบัญชี ค หมายถึงขอใด
ก. รายการยาสําหรับสถานพยาบาลทุกระดับ เปนรายการมาตรฐานที่ใชในการปองกันและแกไขปญหา
สุขภาพที่พบบอย มีหลักฐานชัดเจน
ข. รายการยาที่ใชสําหรับขอบงใชหรือโรคบางชนิดที่ใชยาในบัญชี ก ไมได หรือไมไดผล หรือเปนยาที่
ใชแทนยาในบัญชี ก ชั่วคราวในกรณีที่จัดหายาในบัญชี ก ไมได
ค. รายการยาที่ตองใชในโรคเฉพาะทาง โดยผูชํานาญ หรือผูที่ไดรับมอบหมายจากผูอํานวยการของ
สถานพยาบาลนั้น ๆ

ง. รายการยาที่มีหลายขอบงใช แตมีความเหมาะสมที่จะใชเพียงบางขอบงใช หรือมีแนวโนมจะมีการ

สั่งใชยาไมถูกตอง หรือเปนรายการยาที่มีราคาแพง การสั่งใชยาซึ่งตองใหสมเหตุผลเกิดความคุมคา
สมประโยชนจะตองอาศัยการตรวจวินิจฉัยและพิจารณาโดยผูชํานาญเฉพาะ
จ. รายการยาสําหรับโครงการพิเศษของกระทรวง ทบวง กรม หรือหนวยงานอื่นของรัฐ ที่มีการกําหนด
วิธีการใชและการติดตามประเมินการใชยาตามโครงการ โดยมีหนวยงานนั้นรับผิดชอบ
10.พืชที่ชวยบรรเทาอาการทองอืด แนน จุกเสียดไดแกขอใด
ก. บัวหลวง
ข. วานหางจระเข
ค. กระวาน
ง. กลวย
11.พืชที่มีประโยชนชวยยอยไดแกขอใด
ก. เปลานอย
ข. ตําลึง
ค. ฟาทะลายโจร
ง. วานหางจระเข
12.พืชที่ใชแกรอนใน กระหายน้ําไดแกขอใด
ก. เสลดพังพอน
ข. บัวหลวง
ค. ไพล
ง. กระวาน
พืชที่ใชรักษาอาการทองผูกไดแกขอใด
ก. แมงลัก
ข. หญาหนวดแมว
ค. ตําลึง
ง. กลวยดิบ
13.พืชที่ใชแกคลื่นไสอาเจียนไดแกขอใด
ก. มะกรูด
ข. ตะไคร
ค. ขิง
ง. ขา
14.พืชที่รักษาอาการทองเสียไดแกขอใด
มังคุด
15.พืชที่ชวยใหเจริญอาหารไดแกขอใด
ก. ลูกเดือย
ข. ขี้เหล็ก
ค. กลวย
ง. ฝรั่ง

Case 1.ยาใดที่บริษัทอางวาไมมีผลตอกระเพาะอาหาร
ก. Nabutaline ง. Celecoxib
ข. Nimesulide จ. Sulindac
ค. Meloxicam
2.ฤทธิ์ในการระงับอาเจียนของยาพวก Phenothiazine เชน Chlorpromazine เกิดเนื่องจากการออกฤทธิ์ของยาที่
ก. Glutamate receptor ที่ CTZ
ข. GABA receptor ที่ CTZ
ค. Dopamine D2 receptor ที่ CTZ
ง. Serotonin 5HT ที่ CTZ
จ. Adrenergic receptor ที่ CTZ
3.ยาตัวใดตอไปนี้ออกฤทธิ์ไดดีในภาวะกรด
ก. Misoprostol
ข. Cimetidine
ค. Magnesium hydroxide
ง. Omeprazole
จ. Ranitidine , Bismuth citrate
4.ยาที่ Peptic ulcer ที่ไมมีฤทธิ์เปน Cytoprotective
ก. Bismuth comp.
ข. Carbenoxolone
ค. Misoprostol
ง. Omeprazole
จ. Sucralfate
5.ยาที่นิยมใชกับโรคกระเพาะอาหารติดเชื้อ H.pylori
ก. Amoxicillin + Metronidazole + Omeprazole
ข. Roxithromycin + Antacid + Ranitidine
ค. Norfoxacin + Omeprazole + Ranitidine
ง. Clarithromycin + Antacid + Bismuth
จ. Metronidazole + Antacid + Ranitidine
6.ยาที่ไมมีฤทธิ์ Antisecretory drug
ก. H2 – antagonist
ข. Anticholinergic
ค. PPI
ง. Sucralfate
7.ขอใดไมถูกตอง
ก. Bisacodyl เปน Potent colonic stimulant
ข. Methyl cellulose เปน Bulk laxative
ค. มะขามแขกเปน irritate laxative
ง. Magnesium hydroxide เปน saline laxative
จ. Ducosate เปน Stimulant laxative

Case : หญิงไทยอายุ 33 ป มาที่รานยาที่มีเภสัชกรปฏิบัติงาน ผูปวยอยากไดยาเหน็บทวารเพื่อรักษาโรคริดสีดวงทวาร ที่มี

ติ่งยื่นออกมาที่ทวารหนัก ขณะถายอุจจาระมีอาการปวดที่ทวารหนัก และบางครั้งจะมีเลือดสด ๆ ไหลออกมาหลังถาย
1. ขอใดไมใชสูตรยาที่ใชในการรักษาโรคริดสีดวงทวาร
ก. Prednisolone
ข. Hydrocortisone , cimetidine
ค. Hyossacine HCl , Zinc oxide
2. จากการซักถามเพิ่มเติม ทราบวาผูปวยมักมีอาการทองผูก หากทานเปนเภสัชกรประจํารานนี้ ทานจะแนะนํา
ยาชนิดใด
ก. Senna ง. Mineral oil
ข. Castor oil จ. Phylium seed
ค. Bisacodyl
3. จากการซักถามถึงพฤติกรรมของผูปวย ขอใดเปนสาเหตุที่ทําใหเกิดริดสีดวงทวาร
ก. ผูปวยมักจะดื่มน้ําวันละ 6 แกว
ข. ผูปวยมักจะออกกําลังกายสม่ําเสมอ
ค. ผูปวยมักจะหลีกเลี่ยงการดื่มชา กาแฟ
ง. ผูปวยมักจะดื่มนม 1 แกวเปนประจําทุกวัน
จ. ผูปวยมักจะนั่งอานหนังสือพิมพในหองน้ําเปนเวลานาน
4. ขอใดไมใชกลไกการออกฤทธิ์ของยาระบาย
ก. ชวยหลอลื่นอุจจาระ
ข. ทําใหอุจจาระออนนุม
ค. เพิ่มแรงดันออสโมติกภายในลําไส
ง. ทําใหอุจจาระจับตัวเปนกอน
จ. เพิ่มการเคลื่อนไหวของลําไสเล็ก
5. หากผูปวยมีประวัติลําไสอุดตัน ควรใหยาตัวใด
ก. Senna ง. Lactulose
ข. Castor oil จ. Phylium seed
ค. Bisacodyl
6. ขอใดไมใชคําแนะนําที่ถูกตองในการใชยาเหน็บทวาร
ก. ฉีกซองพลาสติกกอนใช
ข. เก็บยาไวในตูเย็นชองแชแข็ง
ค. ลางมือใหสะอาดกอนเหน็บยา
ง. ไมตองนํายาเหน็บออกจากรางกายหลังจากเหน็บ
จ. เหน็บยาแลวใหนอนพักอยางนอย 15 นาทีกอนลุก
7. ถาทานเปนเภสัชกรโรงงานและตองการเตรียมยาเหน็บซึ่งแตละแทงหนัก 2 กรัม และมีตัวยาสําคัญแทงละ
0.3 g Displacement value = 1.5 อยากทราบวาตองใช base สําหรับยาเหน็บเทาไร (เตรียม 100 แทง)
ก. 155 g
ข. 175 g
ค. 180 g
ง. 197 g

จ. 200 g
8. ผูปวยเคยไปพบแพทยและไดยาเปนผงที่มีวิธีการใชคือ นําผงยาละลายในน้ําอุนแลวแชประมาณ 15 นาที
ทานคิดวาผงยาที่แพทยจาย คือยาอะไร
ก. Calcium carbonate
ข. Potassium chloride
ค. Sodium bicarbonate
ง. Potassium lichromate
จ. Potassium permanganate
9. ผูปวยตองการทราบความเห็นของเภสัชกรเกี่ยวกับยาแผนโบราณที่ใชในการรักษาริดสีดวงทวารชนิดหนึ่ง ซึ่ง
มีตัวยาสําคัญประกอบดวย เพชรสังฆาต อัคคีทวาร โกฎน้ําเตา และโกฏกักกรา โดยรับประทานครั้งละ 15
เม็ด วันละ 3 ครั้ง กอนอาหาร ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยาดังกลาว
ก. มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาคือ ชวยระบายและลดอักเสบ
ข. ขนาดยาที่ใชรับประทานสูงเกินไปอาจทําใหตับอักเสบได
ค. เปนยาลูกกลอนซึ่งไมสามารถดูดซึมไดในระบบทางเดินอาหาร
ง. ตํารับยาแผนโบราณซึ่งเปนยาสูตรผสมใหผลการรักษาที่ดีกวาสูตรเดี่ยว
จ. สํานักงานสาธารณสุขมูลฐานไมแนะนําใหใชสมุนไพรรักษาอาการริดสีดวงทวาร
10. ผูปวยเคยอานเอกสารวิชาการพบวา การขับถายอยางสม่ําเสมอจะชวยลด “อุบัติการณ” ของริดสีดวงทวารได
จึงสอบถามทานวา “อุบัติการณ” มีความหมายวาอยางไร
ก. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอจํานวนประชากรทั้งหมด ในพื้นที่ในชวงเวลาหนึ่ง
ข. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอจํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคริดสีดวงทวาร
ค. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอจํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคริดสีดวงทวารใน
ชวงเวลาหนึ่ง
ง. จํานวนครั้งของการเปนริดสีดวงทวารตอจํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคริดสีดวงทวาร
ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง
จ. จํานวนคนที่เกิดเปนริดสีดวงทวารตอจํานวนประชากรที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคริดสีดวงทวาร ณ
จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง
Case : นายสมบูรณ อายุ 45 ป มาที่รานยาในตอนเชาดวยอาการไขต่ํา ๆ มีอาการปวดทอง รวมกับทองรวง ถายมาแลว 5
ครั้ง ในชวงกลางคืน พรอมทั้งขอใหจัดยาใหลูกสาว คือ ด.ญ.นอย อายุ 8 ป ซึ่งมีอาการคลายกัน
สิ่งที่เภสัชกรควรซักถามเพิ่มเติม คืออะไร
ผูปวยใหขอมูลเพิ่มเติมวา ไดรับประทานอาหารทะเลในอาหารมื้อเย็น และทั้งสองคนรับประทานปูนึ่งมากกวาคน
อื่น ๆ ในบาน ทานคาดวาอาการของผูปวยจัดอยูในกลุมใด เกิดจากสาเหตุใด
ทานคิดวาเภสัชกรควรจายยาอะไร ใหผูปวยหรือไมเพราะเหตุใด
ถาจาย เภสัชกรควรจายยาอะไร และจายในขนาดและระยะเวลาเทาใด
เภสัชกรควรแนะนําผูปวยใหปฏิบัติตัวในการรับประทานอาหารอยางไร
อาการทองเสียที่ควรแนะนําใหผูปวยรีบไปพบแพทย คืออะไรบาง
Case : นางเลขา อายุ 35 ป มาที่รานยาเพื่อขอซื้อยาแกทองเสีย ถายเปนมูกปนเลือด
อาการทองเสียที่ถายเปนมูกเลือดเปนอาการของโรคใดบาง
จงอธิบายถึงเชื้อสาเหตุและอาการแสดงของโรคเหลานั้น พรอมทั้งยาที่ผูปวยควรไดรับ

1.จากผูปวย Peptic ulcer แพทยบางทานมักจะจายยา ลดความวิตกกังวลดวย เชน ยา Lorazepam ถามวายานี้เปนยา

ประเภทใดตามกฎหมาย
ก. ยาเสพติดใหโทษประเภท 3
ข. ยาเสพติดใหโทษประเภท 4
ค. วัตถุออกฤทธิ์ตอจิตประสาทประเภท 3
ง. วัตถุออกฤทธิ์ตอจิตประสาทประเภท 4
จ. ยาควบคุมพิเศษ
2.ผูปกครองพาเด็กหญิง อายุ 14 ป มาซื้อยาแกทองเสียสําหรับเด็ก ที่รานยา จากการซักประวัติพบวา ผูปวย
นาจะเกิดจากทองเสียและจากการติดเชื้อแบคทีเรียในทางเดินอาหาร ยาที่ผูปวยไมสมควรไดรับเปนอยางยิ่ง คือขอใด
ก. ผงน้ําตาลเกลือแร ง. Chlortetracycline
ข. Norfloxacin จ. Furazolidine
ค. Loperamide
3.ในผูใหญ คนปกติ ถาพบวา ผูปวยทองเสียจากเชื้อ Salmonella จะใหยาตานจุลชีพในขอใด
ก. Norfloxacin ง. Furazolidine
ข. Ofloxacin จ. ไมตองใหยาตานจุลชีพ
ค. Chloramphenicol
Case : ผูปวยทองเสียอีกคนไปพบแพทยที่คลินิค ไดรับยาแกทองเสียมาดังนี้ ORS , Norfloxacin , Hyoscine ถามวา
1. Hyoscine ออกฤทธิ์ที่ไหน ผลขางเคียงที่พบบอยคืออะไร
ก. Nicotinic receptor , ปากแหง ตาพรา ทองผูก
ข. Muscarinic receptor , ปากแหง ตาพรา ทองผูก
ค. Beta-2 receptor , หลอดลมตีบ
ง. Beta-1 receptor , หลอดลมตีบ
จ. Alpha 1 receptor , ปากแหง ตาพรา ทองผูก
ตอมาพบวาผูปวยคอนขางออนเพลียมาก จึงไปพบแพทยที่โรงพยาบาล แพทยจึงใหสารน้ําเขาเสน คือ D-5-S
1000 cc ซึ่งผลิตใชเองในโรงพยาบาล
2. ในการเตรียม D-5-S จํานวน 100 ขวด (ขวดละ 1000 mL) จะตองใช NaCl หนักเทาใด
ก. 45 กรัม ง. 900 กรัม
ข. 450 กรัม จ. ไมมีคําตอบใดถูก
ค. 90 กรัม
3. หลังจากบรรจุเสร็จ จะนําขวดน้ําเกลือดังกลาวไปฆาเชื้อโดยผานเครื่องมือใด ที่อุณหภูมิในขอใด จึงจะเหมาะสม
ก. Hot air over 160 องศาเซลเซียส นาน 3 ชั่วโมง
ข. Hot air oven 121 องศาเซลเซียส นาน 20-30 นาที
ค. Autoclave 121 องศาเซลเซียส นาน 20-30 นาที
ง. Autoclave 160 องศาเซลเซียส นาน 3 ชั่วโมง
จ. Autoclave 100 องศาเซลเซียส นาน 30 นาที
4. ในการควบคุมคุณภาพของการผลิตน้ําเกลือชนิดดังกลาว ขอใดคือการทดสอบหาไพโรเจน
ก. LAL test ง. Foam test
ข. Sterility test จ. Clarity test
ค. Safety test

MCQ เรื่อง EENT

Case ผูปวยชายมารานยาดวยอาการตาแดง มาขอซื้อยาหยอดตาที่ราน เภสัชกรซักประวัติเพิ่มเติม พบวา มีขี้ตาและหนัง
ตาบวม ไมมีอาการปวดและการมองภาพเปนปกติ เปนมา 3-4 วัน ไปซื้อยา Dexamethasone eye drop มาใชเอง แต
หยอดแลวอาการเปนมากขึ้นจึงมาพบเภสัชกร
1. การเลือกใช Dexamethasone ในผูปวยรายนี้ไมเหมาะสมเพราะอะไร
ก. Dexamethasone มีฤทธิ์กดภูมิคุมกัน จึงไมควรใชในการติดเชื้อ
ข. Dexamethasone เปนยาควบคุมพิเศษตองมีใบสั่งแพทย
ค. Dexamethasoneสามารถเพิ่มความดันในลูกตา (intraocular pressure)ได
ง. Dexamethasoneทําใหหนังตาบวมมากขึ้นจากฤทธิ์ mineralocorticoid
จ. Dexamethasoneทําใหหลอดเลือดบนจอรับภาพมากขึ้น ( revascularization)
2. จากอาการขางตน ทานจะเลือกจายยาตัวใด
ก. Prednisolone eye drop
ข. Chloramphenical eye drop
ค. Antazoline eye drop
ง. Boric acid eye drop
จ. Hydroxypropyl methylcellulose eye drop
3. กรณีจายยาหยอดตาใหกับผูปวยตองแนะนําเรื่องตอไปนี้ ยกเวน
ก. ควรลางมือใหสะอาดกอนใชยา
ข. ปรับอุณหภูมิใหเทาอุณหภูมิรางกาย
ค. เก็บยาในถาดใตชองแชแข็งของตูเย็น
ง. หลังจากเปดใชยาแลว ใชไดไมเกิน 1 เดือน
จ. กรณีที่ใชยาปายรวมดวย ใหใชยาหยอดกอนปายตา
4. กรณีใดที่ตองรีบสงตอผูปวยรายนี้ไปโรงพยาบาล
ก. ใชยาแลวแสบตา
ข. ใชยาแลวมีอาการขมที่ลิ้น
ค. การมองภาพ เห็นภาพซอน
ง. ใชยา 1 วันและขี้ตาไมหายไป
จ. มีอาการปวดศีรษะรวมดวย
ถาผูปวยใชยาแลว 4-5 วัน อาการไมดีขึ้น เภสัชกรจึงสงผูปวยไปโรงพยาบาล แพทยตรวจวินิจฉัยและสงตรวจ
หองปฏิบัติการ แลวพบวา ติดเชื้อแกรมลบที่ไวตอ Ciprofloxacin แตเนื่องจากโรงพยาบาลไมมียาหยอดตา ciprofloxacin
eye drop
5. ทานจะเตรียมยาหยอดตาแบบ extemporaneous preparation
ก. Ciprofloxacin tablet
ข. Ciprofloxacin injection
ค. Ciprofloxacin powder
ง. Ciprofloxacin ear drop
จ. ไมสามารถเตรียมได

6. ขอใดไมใชสิ่งที่ตองคํานึงถึงในการเตรียม Ophthalmic solution

ก. ionic strength ง. preservative
ข. sterility จ. viscosity
ค. isotonicity
7. ขอใดเปน preservative ที่เหมาะสมที่สุดในยาตา
ก. Benzalkonium Chloride
ข. Paraben
ค. Benzoic acid
ง. Sodium metabisulfite
จ. BHT
8. ในการเตรียมน้ํากระสายยาของตํารับยานี้ ทานควรเลือกสารละลายชนิดใด
ก. Normal saline solution
ข. Water for injection
ค. Deionized water
ง. Purified water
จ. Water for irrigation
9. เทคนิคใดที่ควรใชในการเตรียมยาตาตํารับนี้
ก. Sterile technique
ข. Aseptic technique
ค. Pasteurized technique
ง. Ultrahigh temperature (UHT) technique
จ. UV technique
10. สมมุติเภสัชกรโรงพยาบาลศูนยตองการเตรียมยาตาในปริมาณมาก เพื่อแจกจายแกโรงพยาบาลชุมชน หาก
ตองการสงยาที่เตรียมขึ้นเองไปวิเคราะหคุณภาพ เภสัชกรควรจะสงวิเคราะหขอใดตอไปนี้
ก. Disintegration test
ข. Percentage ของ preservative
ค. Dissolution time
ง. Pyrogen test
จ. Stability test
11. ใหทานบอกวิธีการใชยาหยอดตา/ปายตาที่ถูกตอง
Rx Chloramphenicol ointment ปายตาขางซาย bid
Chloramphenicol eye drop หยอดตาขางซาย tid
ทานจะแนะนําวิธีการใชยาหยอดตาและยาปายตาตามใบสั่งยานี้ ไดอยางไร
1. ใหผูปวยหยอดตากอน จากนั้นอีกประมาณ 1 นาที จึงปานดวยยาปายตา
2. ใหผูปวยหยอดตากอน จากนั้นอีกประมาณ 5 นาที จึงปายดวยยาปายตา
3. ใหผูปวยปายตาดวยยาปายตากอน อกประมาณ 5 นาทีจึงหยอดยาหยอดตา
4. ใหผูปวยปายตาดวยยาปายตากอน อกประมาณ 1 นาทีจึงหยอดยาหยอดตา
5. หยอดหรือปายอยางไรก็ได

โรคตา หู จมูก และคอ

1. ยาที่ใชใน otitis media ในเด็ก 3 ขวบ empiric theory
ก. amoxicillin
ข. ampicillin
ค. cephalexin
ง. erythromycin
2. ยาที่ทําใหเกิดตอกระจก
ก. acyclovir
ข. pilocarpine
ค. physostigmine
ง. steroid
จ. timolol
3. ขอความตอไปนี้ขอใดที่ไมใชวิธีการรักษา glaucoma
ก. ลดการปดกั้นการไหลอออกของaqueous humor โยรูมานตา
ข. ลดการสราง aqueous humor
ค. ลด intraocular pressure in angle-closure glaucoma
ง. ผาตัดเปลี่ยนเลนสตา
จ. ใชแสงเลเซอรเปดเปนทางให aqueous humor ไหลออก
4. การกระทําขอใดที่ชวยเพิ่มประสิทธิภาพยาหยอดตา
ก. หยอดครั้งละ 2 หยด
ข. หยอดครั้งละ 4 หยด
ค. กลอกตาไปมา 2-3 นาที
ง. นวดที่เปลือกตา 2-3 นาที
5. Pilocarpine รักษา glaucoma โดยออกฤทธิ์เปน
ก. carbonic anhydrease inhibitor
ข. cyclopioic
ค. miotic
ง. vasoconstriction
6. กรณีที่คนไขเปน glaucoma แลวความดันลูกในตาสูง ทําใหปวดเฉียบพลัน ควรเลือกใชยาในขอใด
A. Prednisolone eye drop
B. Timolol
C. Terramycin
D. Cravit eye drop
E. Acetazolamide
7. Nasal decongestant ที่มีสูตรโครงสรางเชนเดียวกับ ephredine แตมีผลกระทบตอ CNS คือ
ก. Propylpropanolamine
ข. Naphazoline
ค. Methexamine
ง. Metamphetamine

จ. propylhexadine
Case
ผูปวยชาย มาปรึกษา CC : ตาแดงมา 1 วัน
1.คําถามใดตอไปนี้ไมจําเปนตองถามเพิ่ม
ก. อายุ ง. แพยาอะไร
ข. มีใครเปนบาง จ. มีอาการอื่นๆอีกหรือไม
ค. กินยาอะไรมาบาง
2.คนไขบอกวา เพื่อนที่ทํางานเปนกันหลายคน มีอาการเคืองตาอยางเดียวไมมีอาการลืมตาไมขื้นตอนเชา ตาไมมีหนอง
จากอาการขางตน คาดวาเกิดจากเชื้ออะไร
ก. ไวรัส ข. แบคทีเรีย ค. รา
3.ยาหยอกตาชนิดใดที่หามใชในกรณีนี้
ก. Decadron (Dexametasone) eye drop
ข. Sulfacetamide eye drop
4.ขอใดเปนคําแนะนําที่ถูกตองเกี่ยวกับยาหยอดตา
ก. ยาที่ยังไมเปดใช เก็บไดนานกวา 5 ป
ข. ยาที่เปดใชแลว จะเก็บไวได 4 สัปดาห
ค. ยาที่เปดใชแลว ใหเก็บในชองแข็งในตูเย็น
ง. ยาที่ยงั ไมเปดใชทุกวัน ควรเก็บในตูเย็น
5.ขอใดไมใชคําแนะนําที่ถูกตอง
ก. ลางตาบอยๆ
ข. ไมไปสถานที่สาธารณที่คนพลุกพลาน
ค. ไมใชผาเช็ดหนารวมกับผูอื่น
ง. ลางมือทุกครั้งที่สัมผัสดวงตา
6.อาการในขอใดที่ไมจําเปนตองสงตอผูปวยไปหาหมอ
ก. ตาปด ลืมตาไมขึ้นในตอนเชา
ข. ตามีหนองออกมา
ค. มองเห็นไมชัด
ง. เลือดออกในตา
จ. เจ็บคอ
7.หลังจากเปน 1 เดือน ผูปวยมาดวยอาการ “ตากุงยิง” โดยหลังตาลางบวมอยางเห็นไดชัด ในกรณีนี้ คาดวาเกิดจากเชื้อ
อะไร
ก. E.coli ค. Clamydria
ข. S.aureus ง. Adenorirus
8.การรักษาที่เหมาะสมคือขอใด
ก. ไมตองใชยารักษาหายเอง
ข. Cloxacillin capsule
ค. Dexamethasone eye drop
ง. Sulfacetamide eye drop
จ. Penicillin

9.ยาตามขอใดเปนยาสามัญประจําบาน
ตอบ : sulfacetamide Na eye drop
10.pilocarpine รักษา glaucoma โดยออกฤทธิ์เปน
a. Carbonic anhydrase inhibitor d. Mydriasis
b. Cycloplegic e. Vasoconstriction
c. Miotic
11.ผูปวยตอหินไมควรใชยาหยอดตาอะไร
a. antihistamine d. nedocomyl
b. cromolyn Na e. ?
c. decongestant
12.Dexamethasone & neomycin eye drops มีผลทําใหอาการระคายเคืองตาดีขึ้น จึงอยากมาซื้อยานี้กับเภสัชกร เภสัช
กรควรแนะนําอยางไร
a. ยานี้สามารถใชในผูปวยโรคตอหินได
b. ยานี้ใชแลวทําใหความดันในลูกตาเพิ่มขึ้น ทําใหตาบอดได
c. ?
d. ในระยะแรกที่ใชแลวความดันลูกตาจะลดลง
e. ใชน้ําตาเทียมแทน
13.จากยาขางตนนี้จัดเปนยาประเภทใดตาม พรบ.ยา
a. ยาอันตราย c. ยาสามัญประจําบาน
b. ยาควบคุมพิเศษ d. ยาบรรจุเสร็จ
14.และสามารถมอบสงยาโดย
a. เภสัชกร
b. เภสัชกรตามใบสั่งยา
c. ผูที่ไดรับการอบรมขายยา 2 และพยาบาล
d. บุคคลทั่วไป
15.ยาใดที่มีกลไกการออกฤทธิ์เหมือน pilocarpine
a. carbachol d. codeine
b. physostigmine e. cimetidine
c. morphine
16.การกระทําในขอใดที่ชวยเพิ่มประสิทธิภาพยาหยอดตา
a. หยอดครั้งละ 2 หยด d. กลอกตาไปมา 2 – 3 นาที
b. หยอดครั้งละ 4 หยด e. นวดที่เปลือกตา 2 – 3 นาที
c. กดที่หัวตา 2 – 3 นาที
17.ยาใดไมควรใชในผูที่ใส contact lens
a. quinax d. chloramphenicol
b. timolol e. trusopt
c. diamox
18.พืชที่รักษาโรคเลือดออกตามไรฟนไดแกขอใด (ฝรั่ง)

สถานการณ : เด็กชายอายุ 1 ป 2 เดือน น้ําหนัก 9 กิโลกรัม มีอาการไขหวัด มีไขมา 3 วันยังไมหาย ผูปกครองจึงพามา

พบแพทยที่โรงพยาบาล โดยผูปกครองเลาวาเด็กมักจะงอแง รองกวน สังเกตเห็นวาเด็กชอบเอามือดึงใบหูตัวเอง
ตลอดเวลา และสังเกตเห็นวามีนี้ขาวขุนไหลออกมาจากหู
1.จากอาการขางตนผูปวยมีอาการของโรคใด
a. otitis media
b. tinnitus
c. influenza
d. sinusitis
e. tonsillitis
2.อาการที่เกิดขึ้นสามารถเกิดไดจากเชื้อจุลชีพตอไปนี้ ยกเวนขอใด
a. Streptococcus pyrogenes
b. Streptococcus pneumoniae
c. Staphylococcus aureus
d. Staphylococcus saprophylicus
e. Hemophilus influenza
3.ยาตานจุลชีพที่ควรเลือกใชเปนอันดับแรกสําหรับผูปวยรายนี้คือ
a. norfloxacin
b. tetracycline
c. amoxicillin
d. chloramphenicol
e. sulfamethoxazole – trimethoprim
4.ขอใดผิดเกี่ยวกับยาที่เลือกใชในขอขางตน
a. มีฤทธิ์เปน bacteriostatic
b. หากเกิดการแพยา จะพบผื่นแพแบบ erythema multiforme
c. กลไกการดื้อยาที่สําคัญคือเชื้อสราง beta – lactamase มาทําลายยา
d. โดยทั่วไปยาในกลุมนี้ออกฤทธิ์ตอแบคทีเรียแกรมบวกไดดีกวาแบคทีเรียแกรมลบ
e. การไดรับยาในขนาดสูง (toxic dose) ทําใหเกิด neuromuscular hypersensitivity
5.จากยาที่แพทยเลือกจายขางตนนี้ ขนาดยาปกติสําหรับเด็กคือ 20 mg/kg/day และรานยามียาชนิด dry syrup
125 mg/5mL ทานจะแนะนําใหผูปวยรับประทานยานี้อยางไร
a. รับประทานยาครั้งละ ¼ ชอนชา วันละ 4 ครั้ง
b. รับประทานยาครั้งละ ½ ชอนชา วันละ 3 ครั้ง
c. รับประทานยาครั้งละ ¾ ชอนชา วันละ 3 ครั้ง
d. รับประทานยาครั้งละ 1 ชอนชา วันละ 3 ครั้ง
e. รับประทานยาครั้งละ 1 ชอนชา วันละ 4 ครั้ง
6.จากขอมูลขางตนถาตองการจายยาใหผูปวย 14 วัน ตองใหยาดังกลาวในขนาด 60 mL จํานวนกี่ขวด
a. 1 ขวดb. 2 ขวดc. 3 ขวด d. 4 ขวดe. 5 ขวด

ขอมูล Rx NaHCO3 5g
Vehicle qs to 100 mL
7.จากตํารับขางตนแพทยตองการใหเภสัชกรเตรียมยาหยอดหูเพื่อละลายขี้หูกอนทําการรักษาการติดเชื้อในชองหู
ในปริมาณ 30 mL แตหองยามี 25% NaHCO3 ขนาดบรรจุแอมพูลละ 10 มิลลิลิตร ดังนั้นเภสัชกรตองเตรียมยาจากยาที่มี
ในหองยาดังกลาวอยางไร
a. ใช 25% NaHCO3 6 mL และปรับปริมาตรใหได 100 mL
b. ใช 25% NaHCO3 6 mL และปรับปริมาตรใหได 30 mL
c. ใช 25% NaHCO3 20 mL และปรับปริมาตรใหได 100 mL
d. ใช 25% NaHCO3 20 mL และปรับปริมาตรใหได 30 mL
e. ใช 25% NaHCO3 10 mL และปรับปริมาตรใหได 100 mL
8.เมื่อเตรียมตํารับยาขางตน สวนประกอบใดไมจําเปนในการเตรียมยาใชในชองหู
a. Antioxidant
b. Buffering agent
c. Structure vehicle
d. Preservative
e. Viscosity agent
9.หากเภสัชกรตองการเตรียมยารักษาอาการติดเชื้อใหอยูในรูปสารละลาย โดยยาดังกลาวมีคุณสมบัติเปนกรดออน เภสัช
กรตองทําอยางไรเพื่อเพิ่มการละลาย
a. ทําใหอยูในรูปเกลือโดยทําปฏิกิริยากับเบสออน
b. ทําใหอยูในรูปเกลือโดยทําปฏิกริ ิยากับกรดออน
c. ปรับคาความเปนกรด ดางของตํารับใหมีคานอยกวาหรือเทากับคา pKa
d. ปรับคาความเปนกรด ดางของตํารับใหมีคามากกวาคา pKa
e. ปรับคาความเปนกรด ดางของตํารับใหมีคานอยกวาคา pKa
10.ขอใดไมใชการควบคุมคุณภาพของการเตรียมยาหยอดหู
a. Sterility test
b. Viscosity test
c. Pyrogen test
d. Tonicity test
e. Clarity test
Case study : ผูปวยชายสูงอายุคนหนึ่งเขามาขอซื้อยาหยอดตาเนื่องจากมีอาการตามัวในชวง 4 วันที่ผานมารวมกับรูสึก
ปวดตามาก ตาสูแสงไมได โดยไมมีโรคประจําตัวอื่น
คําถามขอที่ 1 : หลังจากที่เภสัชกรไดทําการซักประวัติแลว ทานคิดวาอาการที่ผูปวยเลาสัมพันธกับโรคใด
a. โรคตอกระจก d. โรคตากุงยิง
b. โรคตาแดง e. โรคตอหิน
c. โรคตอเนื้อ
คําถามขอที่ 2 : เภสัชกรจึงไดใหคําแนะนําแกผูปวย อยากทราบวาขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับสาเหตุและการรักษา
a. เกิดจากความดันโลหิตสูงกวาปกติ
b. สารมารถพบไดในผูปวยที่มีการใช steroid เปนประจํา
c. หากไมรับการรักษาจะทําใหเกิดตาบอดได

d. การรักษาสามารถใชยาหยอดตา atropine เพื่อควบคุมอาการได

e. แพทยอาจพิจารณารักษาตาอีกขาง (ในกรณีที่เปนตาขางเดียว) เพื่อปองกันการเกิดโรคเฉียบพลันในอนาคตได
คําถามขอที่ 3 : ยาชนิดใดที่สามารถใชรักษาโรคไดโดยมีฤทธิ์ลดaqueous productionภายในตา
a. Timolol
b. Pilocarpine
c. Mannitol
d. Thiazide
e. Carbachol
คําถามขอที่ 4 : ยาชนิดใดตอไปนี้ที่ไมมีขอหามใช หรือขอควรระวังในผูปวยโรคตอหิน
a. 0.1% Diclofenac ED
b. 0.1% Fluorometholone ED
c. 0.1% Dexamethasone ED
d. 0.5% Atropine ED
e. 0.05% Naphazoline ED
คําถามขอที่ 5 : ตํารับยา 0.5% Atropine ED เมื่อหยอดแลวมีอาการแสบตา นาจะเกิดจากสาเหตุใด
ขอมูล : 7% Atropine sulfate solution เทียบเทากับ 0.9% Sodium chloride solution ในตํารับประกอบดวย
Atropine Sulfate 0.5 g
Sodium chloride 8.3 g
Water qs to 100 mL
a. Hypotonic solution
b. Hypertonic solution
c. Isotonic solution
d. ผงยาที่แขวนลอยมีขนาดมากกวา 10 µm
e. ตัวยา Atropine sulfate
คําถามขอที่ 6 : ขอใดถูกเกี่ยวกับการเตรียมยาหยอดตา
a. สามารถนําไปผานความรอนแหงที่ 170 oC 2 ชั่วโมง
b. สามารถนําไปอบไอน้ําที่ 121 oC 15 นาที ความดัน 15 Ibf/in2
c. ฆาเชื้อโดยกรองผาน sterile membrane ขนาด 0.45 µm
d. ตองผานการทดสอบ LAL Test
e. ตองมีเชื้อ E.coli ไมเกิน 10 cfu/mL
คําถามขอที่ 7 : รูปแบบใดที่ไมสามารถเตรียมเปนยาตาได
a. Solutions
b. Suspensions
c. Ointments
d. Creams
e. Ocular inserts

คําถามขอที่ 8 : ยาหยอดตาชนิดใดตอไปนี้ที่เปนยาอันตราย
a. Dexamethasone eye drop + Chloramphenicol eye drop
b. Diclofenac eye drop + Chloramphenicol eye ointment
c. Diclofenac eye drop + Sulfacetamide eye drop
d. Dexamethasone eye drop + Sulfacetamide eye drop
e. Dexamethasone eye drop + Diclofenac eye drop
คําถามขอที 9 : สูตรโครงสรางของยาตอไปนี้ขอใดคือ Dexamethasone
a.
b.
c.
d.
e.
คําถามขอที่ 10 : ยา ตาขอใดตอไปนี้ เปนยาสามัญประจําบาน

a. Diclofenac eye drop
b. Chloramphenicol eye ointment
c. Timolol eye drop
d. Dexamethasone eye drop
e. Tetracycline eye ointment

Case ที่ 2 ผูปว ยหญิงอายุ 18 ปมารานขายยาที่ทานเปนเภสัชกรเพื่อขอซื้อยาหยอดตาจากการซักประวัติ ทราบวา

ผูปวยมีตุมหนองเปนกอนบริเวณเปลือกตาดานบน ปวด บวม เจ็บ และรูสึกระคายเคืองตา
1. ในฐานะเภสัชกรยาที่เหมาะสมสําหรับผูปวยรายนี้ คือ
a) ยาหยอดตา hista-oph + ยากิน chlopheniramine
b) ยาลางตา boric acid + การประคบดวยน้ําอุนวันละ 3-4 ครั้ง
c) ยาหยอดตา chloramphenicol + ยากิน cloxacillin
d) น้ําตาเทียม+ ยากิน cetirizine
e) ไมตองใหยาอะไรเลย
2. ในการผลิตยาตาตองมีการทดสอบอะไรบาง
3. ยาหยอดตาที่ใชแลวมีอาการแสบตาเกิดจากสาเหตุใดไดบาง
4. ยาหยอดตาเมื่อเปดใชแลวมีวิธีการเก็บรักษาอยางไร
5. สวนประกอบของยาตามีอะไรบาง
6. สวนประกอบสําคัญของน้ําตาเทียมไดแก
7. คุณสมบัติของยาหยอดจมูก
8. คุณสมบัติของยาหยอดหู
9. ในการเตรียมยาหยอดหู ทําไมจึงตองใช propylene glycol เปน vehicle
10. ยาที่เปน isotonic ควรใชอะไรเปนตัวปรับ tonicity
11. ใหทานบอกวิธีการใชยาหยอดตา/ปายตาที่ถูกตอง
a) Chlorampphenicol ointment ปายตาซาย bid
b) Chlorampphenicol eye drop หยอดตาซาย bid
ทานจะแนะนําวิธีการใชยาหยอดตาและยาปายตาตามใบสั่งนี้ไดอยางไร
a) ใหผูปวยหยอดตากอน จากนั้นอีกประมาณ 1 นาทีจึงปายตา
b) ใหผูปวยหยอดตากอน จากนั้นอีกประมาณ 5 นาทีจึงปายตา
c) ใหผูปวยปายตากอน จากนั้นอีกประมาณ 5 นาทีจึงหยอดตา
d) ใหผูปวยปายตากอน จากนั้นอีกประมาณ 1 นาทีจึงหยอดตา
e) หยอดหรือปายตาอยางไรก็ได
12. toxicity ของยา theophyllin เมื่อระดับยาในเลือดสูงเกิน therapeutic range คือ
a) เกิดเชื้อราในชองปาก เสียงแหบ ใจสั่น ชัก
b) คลื่นไส อาเจียน ปวดศีรษะ ใจสั่น ชัก
c) ซึมเศรา เวียนศีรษะ กระวนกระวาย ชัก
d) Hyperglycemia มือสั่น กระวนกระวาย นอนไมหลับ
e) Hypokalemia hepatotoxicity ระคายเคืองกระเพาะอาหาร ปสสาวะขัด
13. ยาที่มีผลใหระดับ theophyllin ในเลือดสูงขึ้น เมื่อทานรวมกันคือ
f) Ciprofloxacin
g) Erythromycin
h) Cimetidine
i) Lorstadine
1. a,b 2. b,c 3. c,d 4. a,b,c 5. ถูกทุกขอ

14. กลไกการออกฤทธิ์ในการตานปฏิกิริยาภูมิแพของยา theophyllin คือ

a) ปดกั้นตัวรับ H1 และ H2 บน target cell
b) ปดกั้น calcium influx เขาสู mast cell
c) Prolong high cAMP level ใน mast cell โดยการยับยั้ง phosphate diesterase ซึ่งเปลี่ยน cAMP เปน
S’-AMP
d) Stimulate cAMP production โดยจับกับ beta-adrenergic receptor บน mast cell
e) ลด histamine level โดยยับยั้งการเปลี่ยน histidine เปน histamine
15. ในการตั้งตํารับยา theophyllin syrup ทานจะมีวิธีเตรียมยาน้ําเชื่อมใสอยางไร
16. หากเปนเด็กชายสมชาย อายุ 6 ป การบริหารยา theophyllin SR จะเปนอยางไร
a) นํายาเม็ดมาบด แลวแบงเปนสัดสวนที่เหมาะสม แบงใสซองๆ 1 dose ละลายน้ําดื่ม
b) ละลายเม็ดยาในน้ํา แบงดื่มตาม dose ที่เหมาะสม
c) หักเม็ดยาเปนสัดสวนที่เหมาะสม แลวกลืนพรอมน้ํา
Case ผูปวยหญิง อายุ 45 ป มาที่รานขายยาที่ทานเปนเภสัชกร เพื่อซื้อยาหยอดตา จากการสอบถามอาการทราบวา มี
อาการตามัว ปวดรอบๆกระบอกตา และหนาผาก คลื่นไสอาเจียน เห็นแสงรุงรอบดวงไฟ ตาแดง เมื่อสังเกตที่กระจกตา
จะมีลักษณะขุน
1. จากอาการที่ผูปวยเลามาทานคิดวาผูปวยเปนอะไร
a) ตอกระจก
b) ตอหิน
c) ตอเนื้อ
d) สายตาสั้น
e) สายตายาว
2. โรคนี้มีกี่ประเภท อะไรบาง มีสาเหตุจากอะไร หลักการรักษาตางกันอยางไร
3. ยาที่นิยมใชในการรักษาตอหินชนิดมุมเปดไดแก
a. Beta blocker ED
b. Manitol
c. Epinephrine ED
d. Dipiverin ED
e. Parasympathomimetic ED
f. Carbonicanhydrase inhibitor
4. ขอใดเปนกลไกการออกฤทธิ์ของยาหยอดตากลุม beta blocker ที่รักษาตอหิน
a. เพิ่มการระบาย aqueous humer ทาง trabecular outflow
b. ลดการสราง aqueous humer จาก ciliary body
c. เพิ่มการระบาย aqueous humer ทาง iris
d. เพิ่มการระบาย aqueous humer ทาง lens
e. ลดการสราง aqueous humer ทาง iris
5. local effect จากการใชยาหยอดตากลุม beta blocker ไดแก
a. stinging d. blurred vision
b. dry eye e. ถูกทุกขอ
c. corneal anesthesia

6. ยาหยอดตาในกลุม beta blocker มีขอควระวังในผูปวยกลุมใด

7. ขอใดเปนพยาธิสภาพที่เกิดกับผูปวยโรคตอหินชนิดมุมเปด
8. ขอใดจัดเปนกลไกการออกฤทธิ์ของยาหยอดตากลุม Parasympathomimetic ที่ใชในการรักษาตอหิน
a. เพิ่มการระบาย aqueous humer ทาง trabecular outflow
b. ลดการสราง aqueous humer จาก ciliary body
c. เพิ่มการระบาย aqueous humer ทาง iris
d. เพิ่มการระบาย aqueous humer ทาง lens
e. ลดการสราง aqueous humer ทาง iris
9. อธิบายอาการของโรคในขอยอยขอ 1 มาทุกโรค
10. drug which may induce or potentiate these disease in question 2 are …………
Case ลูกคาเพศหญิง อายุ 30 ป มาขอซื้อยาใหลูกชาย อายุ 6 ขวบ ซึ่งมีอาการปวดหู หูอื้อ และมักจะใชนิ้วแหยเขาในรู
หู บางครั้งจะมีไขรวมดวย โดยเริ่มมีอาการมา 4-5 วันแลว
1. จากอาการดังกลาวคิดวาผูปวยรายนี้เปนโรคอะไร
2. ในกรณีนี้ ทานคิดวาควรซักประวัติอะไรเพิ่มเติม
a. ผูปวยมีน้ําหนองไหลออกมาจากหูหรือไม
b. กอนหนานี้เปนโรคอยางอื่นมากอนหรือไม เชนหวัด
c. แพยาอะไรหรือไม
d. ไดไปพบแพทยมากอนหรือไม ทานยาอะไรมาแลว
1) a,b 2) c,d 3) a,b,c 4) ถูกทุกขอ
3. โรคที่ผูปวยคนนี้เปนพบมากในชวงอายุใด
a) 0-6 ป
b) 6-12 ป
c) 12-18 ป
d) 38-44 ป
e) 60-66 ป
4. risk factor ของการเกิดโรคมีอะไรบาง
5. เชื้อที่เปนสาเหตุหลักของการเกิดโรค ไดแก
6. ยาที่ใชในการรักษาโรคนี้ไดแก
7. ทานคิดวาหลักในการเลือกใชยาปฏิชีวนะสําหรับผูปวยโรคนี้มีอะไร
จากการซักประวัติเพิ่มเติมพบวา ผูปวยเคยไปพบแพทยมากอนและไดรับยา amoxicillin syrup มาทาน
แตอาการไมดีขึ้นเลย
8. ในกรณีถาผูปวยไมเคยแพยา ทานคิดวายาที่เหมาะจะแนะนําผูปวยรายนี้คือ
a. Cefaclor ขนาด 40 mg/kg/day
b. Trimetroprim/sulfamethoxazole ขนาด 8 mg (trimethoprim)/kg/day
c. Amoxicillin/clavulanate ขนาด 40 mg/kg/day
d. Azithromycin 10 mg/kg day1 and 5 mg/kg day 2-5
e. ถูกทุกขอ
9. จงอธิบายวิธีผสมยา antibiotic syrup ที่ถูกตอง

MCQ เรื่อง neurology and Psychiatry

1. Carbedopa ใหรวมกับ levodopa เพื่ออะไร
2. Methadone มีประโยชน
3. Morphine ใชกับผูปวยดวยโรคหรือ อาการตอไปนี้
ก Biliary colic
ข Head injure
ค COPD
ง ตับ
จ MI
4. Imipramine รักษา
ก Hypertension
ข Mild anxiety
ค Peptic ulcer
ง Parkinson disease
5. จะปรับปรุงอนุพันธใด ในยาแกปวด เพื่อใหมีฤทธิ์เสพติด นอยที่สุด
ก MU agonist, Delta antagonist
ข Delta agonist, Mu and Kappa antagonist
ค Kappa agonist, Delta and Sigma antagonist
ง Kappa agonist, Mu antagonist
จ Mu and Kappa agonist, Sigma antagonist
6. ระบบประสาทสวนกลางควบคุมการทําหนาที่ของอวัยวะตางๆ โดยอาศัยการทํางานที่เกิดจากสวนประกอบตอไปนี้
ก สมอง
ข สมอง และไขสันหลัง
ค สมอง ไขสันหลัง และเสนประสาท
ง สมอง ไขสันหลัง เสนประสาท และเซลลเปาหมาย
7. แมสมองจะทําหนาที่อยางซับซอน และละเอียดออน แตองคประกอบหลักของสมองประกอบดวยเซลลสําคัญเพียงไมกี่
ชนิด ไดแก
ก เซลลประสาท
ข เซลลประสาท และเซลลค้ําจุน
ค เซลลประสาท เซลลค้ําจุน และเซลลบุผิว
ง เซลลประสาท เซลลค้ําจุน เซลลบุผิว และเซลลเม็ดเลือด
8. การสงสัญญาณประสาทระหวางเซลลประสาท กับเซลลเปาหมายเกิดโดยวิธี neurotransmission ซึ่งมีลักษณะ สําคัญ
ดังตอไปนี้
ก เปนการสงสัญญาณที่อาศัยกระแสไฟฟา
ข เปนการสงสัญญาณที่ไมตองอาศัย receptor
ค เปนการสงสัญญาณที่อาศัยสารเคมีเปนตัวนําสัญญาณประสาท
ง เปนการสงสัญญาณที่อาศัยประจุอิออนเปนตัวนําสัญญาณ

9. เซลลประสาทเซลลหนึ่งในสมองจะสงกระแสประสาทตอไปหรือไม ขึ้นอยูกับปจจัยตอไปนี้
ก EPSP (Excitatory postsynaptic potential)
ข IPSP (Inhibitory postsynaptic potential)
ค Threshold potential
ง ถูกทุกขอ
10. โดยทั่วไปศูนยประสาทที่สั่งการทําหนาที่ของสมอง หรือรางกายจะมีระบบควบคุมสองแบบคือ Excitatory control
system and Inhibitory control system ศูนยประสาทนี้จะสงกระแสประสาทไปสั่งการอวัยวะเปาหมายมากขึน้ ถาหาก
ก Excitatory control system ถูกยับยั้ง
ข Inhibitory control system ถูกยับยั้ง
ค Inhibitory control system ถูกกระตุน
ง ไมมีขอใดถูก
11. สารสื่อประสาท ทําหนาที่เปนตัวกลางในการสงสัญญาณขามซัยแนปส (synap) โดยทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงที่
postsynaptic neurons ในเชิงกระตุนหรือยับยั้งขึ้นอยูกับ receptor ที่เกี่ยวของสําหรับสารสื่อประสาทที่มีคุณสมบัติเปน
excitatory neurotransmitter เพียงอยางเดียว ไดแก
ก Glutamate
ข Gamma-aminobutyric acid (GABA)
ค Serotonin
ง Dopamine
12. สารสื่อประสาทที่มีคุณสมบัติเปน Inhibitory neurotransmitter เพียงอยางเดียว ไดแก
ก Glutamate
ข Gamma-aminobutyric acid (GABA)
ค Serotonin
ง Dopamine
13. ผลบางประการของสารสื่อประสาทที่มีตอ postsynaptic neuron ตองอาศัยสารสื่อที่สอง สารตอไปนี้ ขอใดไมใชสารสื่อที่
สองของการสื่อสัญญาณในระบบประสาทสวนกลาง
ก Inositol triphosphate
ข Cyclic AMP
ค Diacylglycerol
ง Triglyceride
14. วิธีการถายทอดสัญญาณชนิดใดที่ไมควรเกี่ยวของกับผลของสารสื่อประสาทตอเซลลเปาหมาย
ก สารสื่อประสาทกระตุน receptor on cell membrane ซึ่งเชื่อมกับ ion channel โดยตรงและทําใหเกิดผล
depolarization or hyperpolarization
ข สารสื่อประสาทกระตุน receptor on cell membrane ซึ่งเชื่อมกับ G-protein ที่ควบคุม second messenger or
ion channel แลวจึงเกิดผล
ค สารสื่อประสาทกระตุน receptor on cell membrane ซึ่งเปนทั้ง binging site and enzyme tyrosine kinase แลว
จึงเกิดผล

15. Blood-Brain Barrier (BBB) หมายถึงโครงสรางของหลอดเลือดฝอยในสมองซึ่งปองกันการซึมผานของยาจากเลือดสู

สมองโครงสรางดังกลาวประกอบดวย
ก Endothetial cells ที่แนนหนา
ข สวนหนึ่งของ glial cells ที่หุมรอบหลอดเลือดฝอย
ค ถูกทั้ง ก และ ข
16. ยามีหลักการออกฤทธิ์ตอระบบประสาทสวนกลางไดหลายรูปแบบ กลไกในขอใดควรทําใหปริมาณสารสื่อประสาทใน
synaptic cleft เพิ่มขึ้น
ก ยับยั้งการทําลายสารทสื่อประสาทในปลายประสาท
ข ยับยั้งการทําลายสารสื่อประสาทกลับที่ปลายประสาท
ค ยับยั้งตัวรับชนิด presynaptic autoreceptor
17. ยามีกลไกการออกฤทธิ์ตอระบบประสาทสวนกลางไดหลายรูปแบบกลไกในขอใดทําใหปริมาณสารสื่อประสาทใน
synaptic cleft ลดลง
ก ยับยั้งการทําลายสารทสื่อประสาทในปลายประสาท
ข ยับยั้งการจับระหวางสารสื่อประสาทกับตัวรับชนิด postsynaptic receptor
ค ยับยั้งการสังเคราะหสารสื่อประสาทในปลายประสาท
18. ความผิดปกติของระบบประสาทสวนกลางที่เกิดจากความบกพรองทางกายภาพของสมอง โดยมีรอยโรคเห็นชัดเจนจาก
การตรวจเนื้อเยื่อสมองเรียกวา
ก Behavioral disorder
ข Psychological disorder
ค Neurological disorder
ง Anxiety disorder
19. โรคที่เกิดกับระบบประสาทสวนกลางหลายโรคใชยารักษาหรือใชยาบรรเทาได ยาสวนใหญที่ใชรักษาโรคดังกลาวเปนยา
ที่ออกฤทธิ์
ก กระตุนการทํางานของระบบประสาทสวนกลาง
ข กดการทํางานของระบบประสาทสวนกลาง
ค กระตุนเซลลประสาทใหเจริญงอกงาม
ง กระตุน glial cells ใหงอกงาม
20. ยาดมสลบ แตละตัวมีขอดีและขอเสียตางกันไปปจจุบันยาที่ไดผลดีและเปนยาสลบมาตรฐานที่ใชกับการผาตัดทั่วไป คือ
ก Ether ค Chloroform
ข Halothane ง Cyclopropane
21. Thiopental เปนยาฉีดสลบ ซึ่งทําใหสลบรวดเร็วแตสลบเพียงระยะสั้น สาเหตุที่ยานี้ทําใหผูปวยสลบเพียงะยะสั้น
เนื่องจาก
ก การทําลายยาโดยตับเกิดขึ้นอยางรวดเร็ว
ข การขับถายยาออกจากปสสาวะเกิดอยางรวดเร็ว
ค การกระจายยอนกลับสูเลือดเกิดอยางรวดเร็ว
ง การจับกับโปรตีนในเลือดเกิดอยางรวดเร็ว

22. ยาดมสลบถูกสูดดมจากภายนอกเขาสูปอด แพรเขาสูกระแสเลือดและเขาสมองในที่สุด ในทางทฤษฎีคา partial

pressure ของยาดมสลบในสวนใดของรางกายที่ควรมีความสัมพันธกับระดับความลึกการสลบมากที่สุด
ก ถุงลมปอด
ข กระแสเลือดแดง
ค กระแสเลือดดํา
ง สมอง
23. ยาดมสลบที่อยูใน gas phase เปนสวนที่กระจายแทรกเยื่อหุมเซลลไปสูสวนตางๆของรางกาย คาตอไปนี้คาใดมี
อิทธิพลตอชวงเวลาการนําสลบมากที่สุด
ก Blood: water partition coefficient
ข Brain: blood partition coefficient
ค Blood: gas partition coefficient
ง Brain: water partition coefficient
24. เนื่องจากยาสลบแตละตัว ตางก็มีขอดีและขอเสีย ดังนั้นแนวความคิดการสลบแบบ balance anesthetic จึงมี
วัตถุประสงคหลักเพื่อ
ก ทําใหผูปวยอยูในสภาวะการสลบที่ราบรื่นสมบูรณสําหรับการผาตัด โดยการใชยาตางๆรวมกันหลายตัวทั้งกอน
ผาตัด ขณะผาตัด และหลังผาตัด
ข ลดขนาดยาสลบที่ใชตางๆใหนอยลง ใหเปนการประหยัดตอผูปวย
ค ยืดระยะเวลาสลบใหยาวนานออกไปโดยไมเกิดอันตรายตอผูปวย ทําใหการผาตัดไมตองเรงรีบ
ง ทดลองการตอบสนองของผูปวยตอยาตางๆ
25. โรคลมชักมีทั้งอาการอยางเฉียบพลันชั่วขณะและเปนครั้งคราว โดยอาการที่แสดงออกอาจมีลักษณะตอไปนี้
ก เกิดอาการชัก
ข มีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมหรือการรับรู
ค เกิดภาวะหมดสติสัมปชัญญะ
26. การชักชนิด partial seizure มีลักษณะดังนี้ตอไปนี้
ก เกิดจากการสงสัญญาณประสาทเกินควร ของเซลลประสาทที่จุดใดจุดหนึ่ง
ข การชักเกิดขึ้นเฉพาะที่สวนใดสวนหนึ่งของรางกาย
ค การชักอาจจะกระจายไปทั่วรางกาย ถาการ over discharge ของเซลลประสาทที่ epileptic focus กระจายวงกวาง
ออกไปทั่วสมอง
27. ยาตานลมชักแตละตัวจะมีขอบงใชเฉพาะโรคลมชักแตละประเภท ยาตานลมชัก phenytoin และ carbamazepine เปน
ยาที่ใชเปนยาเลือกอันดับแรกสําหรับการชักชนิดใด
ก Grand mal seizures ค Status epilepticus
ข Petit mal seizures ง การชักจากการติดเชื้อในสมอง
28. การระงับการชักชนิด status epilepticus ควรใชยาตอไปนี้
ก Buspirone ฉีดเขาเสนเลือดดํา
ข Diazepam ฉีดเขาเสนเลือดดํา
ค Morphine ฉีดเขาเสนเลือดดํา

29. ยาตานลมชักแตละตัวจะมีผลขางเคียงแตกตางออกไป อาการขนดก ผิวหนาหยาบกราน เหงือกพอง เปนผลขางเคียงที่

เปนลักษณะเฉพาะของยาใด
ก. Phenobarbital
ข. Valproic acid
ค. Phenytoin
ง. Clonazepam
30. ขอความตอไปนี้ ขอใดที่ไมถูกตอง
ก. อาการไมพึงประสงคของยาตานลมชักอาจลดลงได ถาใชยาในขนาดที่เหมาะสมถูกตอง
ข. การหยุดยาตานลมชักโดยพละการจะมีผลเสียตอผูปวยมากวาอาการไมพึงประสงค
ค. ผูปวยโรคลมชักที่เปนหญิงควรงดใชยาตานลมชักระหวางตั้งครรภ เพื่อปองกันพิษของยาตอทารก
ง. การชักแตละครั้งมีผลเสียตอสมองของผูปวย โดยทําใหมีโอกาสชักถี่ขึ้นหรือ เกิดอาการสมองเสื่อม
31. Parkinson’s disease เปนโรคของระบบประสาทสวนกลางที่เกิดจากการเสื่อมของเซลลประสาทในสมองสวนหนึ่งคือ
ก. Cholinergic neurons ในสมองสวน seto-hippocampal pathway
ข. Dopaminergic neurons ในสมองสวน mesolimbic pathway
ค. Dopaminergic neurons ในสมองสวน nigrostriatal pathway
ง. Dopaminergic neurons ในสมองสวน tuberoinfundibular pathway
32. Parkinson’s disease มีอาการแสดงหลายดาน แตเปนที่อาการแสดงหลักไดแก
ก. Bradykinesia ค. Resting tremors
ข. Rigidity ง. ถูกทุกขอ
33. การรักษา Parkinson’s disease ดวย Levodopa ออกฤทธโดยกลไกตอไปนี้
ก. เปน dopamine receptor agonist โดยตรง
ข. เปน immediate precursor ของ dopamine
ค. เปน dopamine reuptake blocker
ง. ยั้บยั้งการทําลาย dopamine
34. Levodopa ซึ่งใหโดยการรับประทาน ซึ่งตําแหนงออกฤทธิ์ที่สมองไดนอยเนื่องจาก
ก. ถูกทําลายโดยกรดจากกระเพาะอาหาร ทําใหการดูดซึมนอยลง
ข. จับกับโปรตีนในเลือดสูงทําใหยาออกจากกระแสเลือดไดนอย
ค. Levodopa สวนใหญเปลี่ยนแปลงเปน dopamine ที่เนื้อเยื่อตางๆนอกสมอง
ง. Levodopa ผาน BBB ไดนอย
35. การใช Levodopa รักษา Parkinson’s disease อาจเกิดปรากฎการณเหลานี้ขึ้น ซึ่งทําใหการรักษาไมสมบูรณ
ก. ภายหลังการรรักษาได 3-5 ป ผลการรักษาจะลดลง
ข. ผลการรักษาในแตละคนไมคงที่ (on-off phenomenon)
ค. เซลลประสาท dopminergic ที่ nigrostriatal pathway เสื่อมสลายเกือบหมด
ง. ถูกทุกขอ
36. การใชยา carbidopa รวมกับ levodopa ในการรักษา Pankinson’s disease มีจุดประสงคเพื่ออะไร
ก. เพิ่มการดูดซึมของ levodopa จากทางเดินอาหาร
ข. ยับยั้งการขับถาย levodopa ออกทางปสสาวะ
ค. เรงการเปลี่ยนแปลง levodopa เปน dopamineที่สมอง
ง. ยับยั้งการเปลี่ยนแปลง levodopa เปน dopamine ที่เนื้อเยื่อนอกสมอง

37. การใช Selegiline ซึ่งเปน Irreversible MAO-B inhibitor ในการรักษา Parkinson’s disease อาจมีผลดีตอผูปวย
มากกวาเพียงปองกันการทําลาย dopamine โดยยาอาจมีผลชะลอการเกิดโรคไดโดยกลไกตอไปนี้
ก. ปองกันการเกิด free radical ซึ่งมีพิษและเปนผลพลอยไดจากการทําลาย dopamine
ข. กระตุนการเจริญของ dopaminergic neurons ใน nigrostriatal pathway
ค. กระตุนการเจริญของ glial cells ในสมอง
38. Alzheimer’ disease นั้น ไดแกลักษณะดังตอไปนี้
ก. สมองมีขนาดใหญกวาปกติ
ข. เนื้อสมองมี neurofibrillary tangles and senile plaque มากกวาปกติ
ค. มีเอนไซม choline acetyltransferase and acetylcholine esterase มากวาปกติ
ง. มีปริมาณ choline ในสมองมากกวาปกติ
39. อาการที่พบในผูปวย Alzhemer’ disease นั้น นอกเหนือจากความจําเสื่อมแลวยังมีอาการตอไปนี้อีกดวย คือ
ก. อาการทางระบบประสาทอัติโนมัติ เชน ใจสั่น เหงื่อออกมาก ปากแหง ตาพรา
ข. อาการทางจิตอารมณและพฤติกรรม เชน ซึมเศรา ประสาทหลอน พฤติกรรมกาวราว
ค. อาการทางระบบทางเดินอาหาร เชน ทองเดิน คลื่นไส อาเจียน
40. การรักษาผูปวย Alzhemer’ disease นั้น ทําไดเพียงการประคับประคองใหผูปวยมีคุณภาพชีวิตในแตละวันดีขึ้น และ
เนนที่การบรรเทาอาการความจําเสื่อมโดยการใชยาตอไปนี้ ยกเวน
ก. Acetylcholine esterase inhibitors เชน physostigmine
ข. Otropics เชน piracetam
ค. Cholinergic antagonists เชน atropine
ง.Acetylcholine precursors เชน lecithin
Case ผูปวยมาพบทานที่รายยา ซักประวัติแลวพบวาในระยะครึ่งปที่ผานมาเปนลมหมดสติหลายครั้ง มีการชักเกร็งระหวาง

หมดสติทุกครั้ง ครั้งนี้ผูปวยตองการซื้อยารักษา
1. ในฐานะเภสัชกรประจําราน ทานควรทําอยางไร
ก. ซักประวัติเพิ่มเติมพบวา ผูปวยมีแนวโนมเครียดงายจากการทํางาน จึงใหยาคลายกังวลและนัดพบในอีก 1 เดือน
ข. ซักประวัติเพิ่มเติมพบวามีสุขภาพออนแอ จึงใหยาวิตามินและนัดมาพบในอีก 1 สัปดาห
ค. ใหยาคลายกลามเนื้อเพื่อปองกันอาการชักเกร็งระหวางหมดสติ
ง. ซักประวัติเพิ่มเติมพบวามีสุขภาพออนแอ จึงแนะนําใหพักผอนใหเพียงพอ
จ. ซักประวัติเพิ่มเติมและแนะนําใหไปพบแพทย
หนึ่งเดือนตอมาผูปวยไดนําใบสั่งยามาซื้อยา ดังนี้
นางสุดใจ อายุเยาว
อายุ 25 ป
Dx: F/U Epilepsy
Rx
Dilantin® 100 mg 3 x 1 hs #30 วัน

2. ในฐานะเภสัชกรทานจะจาย Dilantin® 100 mg ตามใบสั่งนี้ จํานวนกี่แคปซูล

a. 30 แคปซูล
b. 45 แคปซูล
c. 60 แคปซูล
d. 90 แคปซูล
e. 120 แคปซูล
3. ในกรณีที่หองยาไมมี Dilantin® 100 mg capsule หากมีทางเลือกดังตอไปนี้
A. จาย Dilantin® 50 mg tabletแทน จํานวน 2 เทา
B. จาย Phenytoin 100 mg ยี่หอใดๆ จํานวนเทากัน
ทานจะปฏิบัติอยางไร
ก. เลือกขอ A เนื่องจากเปนยายี่หอเดียวกัน จึงสามารถจายแทนได โดยแนะนําใหผูปวยรับประทานยา 6 เม็ดกอน
นอน
ข. เลือกขอ B เนื่องจาก Dilantin® 50 mg มีตัวยาเปน Phenytoin ไมสามารถใหแทน Dilantin® 100 mg ซึ่งมีตัวยา
เปน Phenytoin sodium ได
ค. เลือกขอ A เนื่องจากเปนยายี่หอเดียวกันจึงสามารถจายแทนกันได แตจะตองเปลี่ยนวิธีรับประทานยาเปน กินครั้ง
ละ 2 เม็ด วันละ 3 ครั้ง
ง. เลือกขอ B เนื่องจากยาเปน Phenytoin เหมือนกัน จึงสามารถใชแทนกันได
จ. เลือกขอ B แตตองทําการติดตามอาการชักของคนไขเพื่อปรับปริมาณยาใหเหมาะสม
4. Phenytoin มีกลไกการออกฤทธิ์ในการรักษาโรคลมชักอยางไร
ก. block PTP (post titanic potentiation)
ข. decrease post-synaptic excitation
ค. increase GABA activity
ง. decrease excitatory neurotransmitter
จ. inhibit protein kinase-C
5. กอนจายยานี้ ทานจะใหคําแนะนําในการใชยาแกผูปวยรายนี้อยางไร
ก. รับประทานยานี้หลังอาหารทันที
ข. ดื่มน้ําตามมากๆหลังรับประทานยา
ค. เมื่ออาการดีขึ้นสามารถปรับลดขนาดยาได
ง. หามรับประทานพรอมนม
จ. กินยานี้ติดตอกันเปนประจําทุกวัน
6. นางสุดใจมาถามเภสัชกรที่หองยาโดยสงสัยวาในการรับประทานยาแตละวัน ไมเปนเวลาเดียวกันทุกวันคลาดเคลื่อนไม
เกิน 2-3 ชั่วโมง จะเกิดปญหาตอการรักษาหรือไม เภสัชกรใหคําตอบวาไมเปนไร ทานคิดวาปจจัยในขอใดทําใหเภสัชกร
ตอบเชนนี้
ก. คาครึ่งชีวิตของ phenytoin ยาว
ข. Phenytoin ถูกกําจัดทางไตนอยกวา 5%
ค. เภสัชจลนศาสตรของยาเปนแบบไมเปนเสนตรง
ง. ยามีผลตอเอนไซม Cytochrome P450 system
จ. Phenytoin ไมเกิด first pass metabolism

7. เภสัชจลนศาสตรของ phenytoinที่เปนแบบไมเปนเสนตรง (non-linear pharmacokinetic) หมายความวาอยางไร

ก. หาก plot graph ระหวางขนาดยาและความเขมขนจะไมมีสวนที่เปนเสนตรง
ข. ยาถูกกําจัดจากรางกายไดหลายกลไก
ค. ขนาดยาที่สูงขึ้น จะไดฤทธิ์ยาเพิ่มขึ้นนอยกวาที่ควรจะเปน
ง. ความเขมขนของยาในกระแสเลือดที่เพิ่มขึ้นไมเปนสัดสวนโดยตรงกับขนาดยา
จ. เมื่อขนาดยาที่สูงขึ้น ณ จุดหนึ่ง ความสัมพันธของขนาดยาและความเขมขนในกระแสเลือดจะเปนสัดสวนผกผัน
8. ขอใดเปนผลขางเคียงจากการใช phenytoin ติดตอกันเปนระยะเวลานาน
ก. Gingival hyperplasia
ข. Ataxia
ค. Mental retardation
ง. Blurred vision
จ. Hyperactivity
9. ผูปวยมาพบแพทยตามนัด แพทยพบวาผูปวยมีอาการตากระตุก (nystagmus) แพทยสงสัยวาอาการดังกลาวเกิดจาก
พิษของยา เมื่อปรึกษาเภสัชกร ทานจะใหคําแนะนําตอไปนี้ ยกเวน
ก. ควรตรวจสอบอาการเดินเซ (ataxia) รวมดวย
ข. สอบถามประวัติการใชยาของผูปวย
ค. ตรวจวัดระดับยาในเลือด
ง. ใช Diazepam เพื่อควบคุมอาการ nystagmus กอนใหการรักษาตอไป
จ. ผูปวยควรหยุดใชยา phenytoin และรอดูอาการ
ตอมานางสุดใจถูกนําตัวสงโรงพยาบาลในสภาพหมดสติ ญาติแจงวากอนมาโรงพยาบาลมีอาการชักและลมลงศีรษะ
กระแทกพื้นหมดสติ หลังแพทยใหการรักษาพบวาผูปวยยังมีอาการชักเกร็งเปนระยะ จึงตองการใหยา phenytoin ตอ โดย
ใหผานทางสายยาง (nasogastric feeding)
10. ทานคิดวาจะเตรียมยา phenytoin ใหผูปวยรายนี้ในรูปแบบใดที่เหมาะสมที่สุด
ก. แกะแคปซูล เทผสมน้ํา ใหผานทางสายยาง
ข. แกะแคปซูล เทผสมอาหารเหลว ที่ใหผานทางสายยาง
ค. เตรียมในรูปแบบ phenytoin suspension ใหผานทางสายยาง
ง. บด phenytoin tablet ผสมน้ํา ใหผานทางสายยาง
จ. ใช phenytoin injection ใหผานทางสายยาง
Case
1. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับหลักการใชยากันชัก
ก. ควรเริ่มตนการรักษาดวยยาทีละตัว (monotherapy)
ข. ควรเริ่มตนดวยขนาดยาต่ําๆ แลวจึงเพิ่มขนาดยาขึ้น
ค. การตรวจวัดระดับยาในเลือดอาจไมจําเปนในทางปฏิบัติ
ง. ขนาดของยาไมจําเปนตองเทากัน (Fixed dose) ในผูปวยทุกราย
จ. ควรเลือกยากันชักชนิดใหมเชน Gabapentin เปนอันดับแรกในการรักษาเนื่องจากมีประสิทธิภาพสูง
2. ขอใดตอไปนี้คืออาการขางเคียงที่นาจะเกิดจากการไดรับยา phenytoin
ก. Gum hyperplasia ง. Gastric irritation
ข. Tachycardia จ. Hair loss
ค. Dry mouth

3. กลไกการออกฤทธิ์ของ phenobarbital คือขอใด

ก. กระตุน Glutamate neurotransmission ง. ยังยั้ง Dopamine neurotransmission
ข. กระตุน GABA neurotransmission จ. ยังยั้ง Norepineprine neurotransmission
ค. กระตุน Serotonin neurotransmission
4. Phenobarbital ใหผลการรักษา epilepsy ชนิดใดไดดีที่สุด
ก. Generalized tonic-clonic (Grand mal) seizure
ข. Absence (Petit mal) seizure
ค. Atonic seizure
ง. Clonic and myoclonic seizure
จ. Tonic seizure
5. หากเภสัชกรตองการศึกษาวาผูปวย epilepsy ที่ไดรับ counseling จะมีจํานวนครั้งของการชักในรอบเดือนที่ผานมา
นอยลงกวากลุมผูปวยที่ไมไดผานการ counseling หรือไม ทานจะใชสถิติแบใดในการวิเคราะหขอมูล
ก. t-test ง. Chi-square test
ข. paired t-test จ. Logistic regression
ค. ANOVA
6. Lorazepam มีฤทธิ์ตางๆตอไปนี้ ยกเวน
ก. Hypnotic effect ง. Antianxiety effect
ข. Muscle-relaxing effect จ. Antidepressant effect
ค. Anticonvulsant effect
7. ขอความตอไปนี้ เกี่ยวกับ Lorazepam ผิด
ก. ออกฤทธิ์โดยการกระตุน GABA neurotransmission
ข. Overdose ของ Lorazepam สามารถใช flumazenil ซึ่งเปน antidote รักษาได
ค. ถาใชเปนระยะเวลานานแลวหยุดยา จะกอใหเกิด withdrawal symptoms ได
ง. เปน hepatic drug-metabolizing enzyme inducer
จ. ไมกอใหเกิด hang over effect เหมือน diazepam
8. ในกรณีที่ผูปวยมีปญหานอนหลับยาก (ตองใชเวลานานกวาจะหลับ) ควรเลือกยาในขอใดตอไปนี้
ก. midazolam ง. diazepam
ข. temazepam จ. flurazepam
ค. lorazepam
9. พืชที่มีฤทธิ์การรักษาอาการนอนไมหลับ
ก. Cassia tora จ. Cassia fistula
ข. Cassia garettia
ค. Cassia siamea
ง. Cassia acutifolia
10. หามใชขี้เหล็กกับผูปวยโรคใด
ก. กระเพาะอาหาร ง. กลามเนื้อ
ข. ตับ จ. เลือด
ค. ไต
11. หากผูปวยมาขอซื้อยา Lorazepam tab ในรานขายยาทานสามารถจําหนายยานี้ไดหรือไม

ก. ได หากมีใบอนุญาตจําหนายยาอันตราย
ข. ได หากมีใบอนุญาตจําหนายวัตถุออกฤทธิ์
ค. ได หากมีใบอนุญาตจําหนายยาเสพติดประเภท 2
ง. ไมไดเพราะยาเสพติดประเภท 2
จ. ไมไดเพราะเปนยาวัตถุออกฤทธิ์
12. เนื่องจากยาในกลุม Benzodiazepines สวนมากมี therapeutic index แคบ ดังนั้นการควบคุมคุณภาพในการ
ปลดปลอยตัวยาจึงมีความสําคัญ การทดสอบคุณสมบัติใดตอไปนี้สามารถบงบอกการปลดปลอยตัวยาได
ก. ความแข็ง (Hardness) ง. ระยะเวลาในการแตกตัว
ข. ความกรอน (Friability) (Disintegration time)
ค. น้ําหนักเม็ดยา (Tablet weight) จ. การละลาย (Dissolution)
13. เกี่ยวกับการศึกษาระยะเวลาในการแตกตัวของเม็ดยาขอใดถูกตอง
ก. ยาเม็ดที่ตองการ systemic effect เทานั้น ที่จะตองผานการทดสอบการแตกตัวที่เรียกวา In vitro disintegration
ข. เปนวิธีหนึ่งในการตรวจสอบ ความแปรปรวนของการแตกตัวของเม็ดยาระหวาง lot การผลิต
ค. ยาเม็ดตอกแบบไมเคลือบทุกชนิด มีระยะเวลาในการแตกตัวประมาณ 30 นาที
ง. เครื่องมือทดสอบเรียกวา Disintegration apparatus มี 2 แบบคือ Apparatus 1 และ 2
จ. ยาที่มีการแตกตัวสูง จะมีคาการละลายสูงไปดวย
ชายไทยคูอายุ 65 ป ไดรับการวินิจฉัยจากแพทยวามีภาวะ insomnia
14. ยาในขอใดไมใชยาที่ใชในการรักษาภาวะ insomnia
ก. Chlorphenilamine maleate ง. Clonazepam
ข. Phenobarbital จ. Haloperidol
ค. Chloral hydrate
15. ขอใดไมใชประโยชนของการใชยากลุม Benzodiazepine ในทางคลินิก
ก. ใชเปนยานอนหลับ ง. ใชเปนยากันชัก
ข. ใชเปนยาคลายกังวล จ. ใชเปนยาสลบ
ค. ใชเปนยาคลายกลามเนื้อ
16. Ergotamine มี side effect ตางๆตอไปนี้ ยกเวน
ก. Nausea and vomiting ง. Hypotension
ข. Weakness in legs จ. Bradycardia
ค. Angina-like pain
17. ขอความใดตอไปนี้เกี่ยวกับ Ergotamine ผิด
ก. เปน drug of choice สําหรับระงับอาการ migraine attack
ข. ถาใชในขนาดที่มากเกินไปจะกอใหเกิด gangrene ตามปลายมือปลายเทา
ค. ถาใชรวมกับ selective serotonin receptor agonist เชน Sumatriptan จะใหผลดียิ่งขึ้น
ง. ไมควรใชในสตรีมีครรภ
จ. ใชไปนานๆอาจติดยาได (physical dependence)

18. ขอใดตอไปนี้ไมใชอาการของไมเกรน
ก. ปวดตามทายทอยราวไปกลางศีรษะหรือลักษณะคลายวิ่งจี๊ดไปมา
ข. ปวดศีรษะขางเดียว ปวดตุบๆ
ค. ปวดตุบๆสลับขางหรือทั้ง2 ขาง และมักมีอาการคลื่นไสอาเจียนรวมดวย
ง. กอนจะปวดศีรษะมีอาการเห็นภาพผิดปกติ (Visual disturbance)
จ. กอนจะปวดศีรษะอาจมีอาการหงุดหงิด ทนแสงหรือเสียงดังไมได
19. ยาในขอใดตอไปนี้ไมใชในการรักษา acute attack migraine
ก. Paracetamol ง. Sumatriptan
ข. Aspirin จ. Flunarizine
ค. Ergotamine
จากการซักถามเพิ่มเติม พบวาผูปวยหญิงไทยคูมีอาการปวดศีรษะประมาณ 2-3 ครั้งตอเดือน เภสัชกรจึงแนะนําวาผูปวย
นาจะไดรับยาปองกันไมเกรน
20. ยาในขอใดตอไปนี้ควรเลือกใชในการปองกันไมเกรน
ก. Ergotamine ง. Propanolol
ข. Ergotamine + Caffeine จ. Tramadol
ค. Sumatriptan
21. ผูปวยไมเกรนควรหลีกเลี่ยงในการรับประทานสิ่งเหลานี้ ยกเวน
ก. เนยแข็ง ง. เบียร
ข. ช็อกโกแลต จ. นม
ค. ไวนแดง
ผูปวยไมเกรนไดรับยา Diazepam ที่ผูปวยไดรับมาจากโรงพยาบาลมาขอซื้อเพิ่ม
22. ทานจะจายยานี้ไดหรือไม
ก. ไมไดเพราะเปนวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาท
ข. ไมไดเพราะเปนยาเสพติดประเภท 2
ค. ไมไดเพราะเปนยาอันตราย
ง. ได เพราะผูปวยไดรับการสั่งใชยานี้จากแพทยมาจากโรงพยาบาลอยูแลว
จ. ได เพราะผูปวยครอบครองและใชยานี้อยูแลว
23. Caffeine พบในพืชใด
ก. ergot ง. cinchona
ข. kola จ. tobacco
ค. belladonna
24. Ergotamine มีฤทธิ์อยางไร
ก. ลดการสราง prostaglandins
ข. ทําใหกลามเนื้อหดตัว
ค. ทําใหเลือดไปเลี้ยงสมองมากขึ้น
ง. ทําใหหลอดเลือดคลายตัว
จ. ทําใหกลามเนื้อคลายตัว

Case รวม
1. ขอใดไมใชอาการขางเคียงของยา Carbamazepine
ก. Ataxia ค. Steven Johnson syndrome
ข. Gingival hyperplasia ง. Diplopia
2. Carbamazepine 400 PO bid ขอใดไมใชอาการขางเคียง
ก. Ataxia ง. Diplopia
ข. Gingival hyperplasia จ. Agranulocytosis
ค. Steven Johnson syndrome
3. Phenobarbital ที่ใชในเด็ก hyperbililubin
ก. กันชัก ง. กระตุนประสาทในเด็ก
ข. Sedative hypnotic จ. กด CNS
ค. Enzyme inducer
4. ขอใดไมใชคุณสมบัติของยาตานอาการซึมเศรากลุม SSRIs
ก. มีอาการขางเคียงนอยกวาหรือไมแรงเทายาในกลุม TCA
ข. มีฤทธิ์ปดกั้น muscarinic, histaminergic หรือ α-adrenergic receptor นอยกวา
ค. มีผล inhibit CYP 450 ที่ตับนอยกวา
ง. มีอาการขางเคียงคือทําใหงวงนอน
จ. ใชติดตอเปนเวลานานอาจทําใหดื้อยาได
5. การพิจารณาปจจัยประกอบตอไปนี้ในการเลือกยาตานการซึมเศรากับผูปวย โดยปจจัยที่มีความสําคัญนอยที่สุด ไดแก
ก. Cost effectiveness ง. Side effect
ข. Compliance จ. Strength
ค. Tolerability
6. ผูปวยถามวาถารับประทานยา phenytoin ไมเปนเวลาเดียวกันทุกวันเปนอะไรมั้ย เภสัชกรตอบวาไมเปนไร ทานคิดวา
อะไรเปนสาเหตุที่เภสัชกรตอบอยางนั้น
ก. Phenytoin มี half life ยาว
ข. Phenytoin ถูกกําจัดทางไตนอยกวา 5%
ค. Phenytoin ยับยั้ง enz CYP 450 ในตับ
ง. Phenytoin ไมเกิด first past metabolism
7. Chronic side effect ของ Phenytoin คืออะไร
ก. Gingival hyperplasia ง. Hyperactivity
ข. Ataxia จ. Steven Johnson syndrome
ค. Mental retardation
8. คนเปน Alzhimer จะใชยา
ก. Ach E ง. Nooprotin
ข. Ach precursor จ. NSAIDs
ค. Cholinergic antagonist
9. ขอใดไมใชปจจัยเสี่ยงที่ทําใหเกิดโรคลมชัก
ก. พันธุกรรม ค. ตั้งครรภ
ข. สมองกระทบกระเทือน ง. โรคทางสมอง
จ. น้ําตาลในเลือดต่ํา
10. โรคลมชักใดที่พบบอยที่สุด
ก. Tonic-clonic ค. Complex
ข. Partial ง. Unclassified
11. ประสิทธิภาพในการรักษาโรคลมชักขึ้นอยูกับอะไรมากที่สุด
ก. ความรุนแรงของโรค ง. ขึ้นอยูกับระดับยาในเลือด
ข. การเกิดปฏิกิริยากันของยา จ. ความผิดปกติของตับ ไต
ค. ระยะการรักษา การใชยา
12. วิธีใดใชปฏิบตั ิกับคนที่กําลังชัก
ก. จัดทานั่งใหเหมาะสม ปองกันการสําลัก ค. ระวังศีรษะไมใหกระแทกพื้น
ข. กําจัดสิ่งกีดขวางทางเดินหายใจ ง. ไมตานกับแรงจากการชัก
13. สารใดคลายกลามเนื้อ
ก. Vinblastin ง. Codeine
ข. Cirare จ. Lobeline
ค. Colchicine
14. การรักษา Parkinson’s disease อาจทําไดโดยวิธีการตอไปนี้
ก. ลด dopaminergic neurotransmission
ข. เพิ่ม dopaminergic neurotransmission
ค. เพิ่มทั้ง dopaminergic และ cholinergic neurotransmission
ง. ลดทั้ง dopaminergic และ cholinergic neurotransmission
จ. เพิ่ม cholinergic neurotransmission
15. การรักษาผูปวยโรค Parkinson’s disease ในระยะเริ่มตนที่อาการยังเบา ไมควรเลือกใชยาตอไปนี้
ก. Selegilline ค. Levodopa
ข. Amantadine ง. Trihexyphenidyl
16. BenztropineLevodopa ซึ่งใหโดยการรับประทานเขาถึงตําแหนงออกฤทธิ์ที่สมองไดนอย เนื่องจาก
ก. จับกับโปรตีนในเลือดสูงทําใหยาออกจากกระแสเลือดไดนอย
ข. Levodopa สวนใหญเปลี่ยนแปลงเปน dopamine ที่เนื้อเยื่อตางๆนอกสมอง
ค. Levodopa ผาน blood brain barrier ไดนอย
ง. ถูกทําลายโดยกรดในกระเพาะอาหาร ทําใหการดูดซึมนอย
จ. รางกายนํา Levodopa ไปใชสรางโปรตีน
17. ในระหวางการรักษาดวย Levodopa ผลไมพึงประสงคตางๆที่อาจเกิดขึ้นไดแก ภาวะตอไปนี้ ยกเวน
ก. หัวใจเตนผิดจังหวะ เนื่องจากปริมาณ catecholamine ที่เพิ่มขึ้น
ข. อาการออนเพลีย ไมมีแรง ขาดสมาธิ
ค. ความผิดปกติของการเคลื่อนไหว ซึ่งพบไดประมาณ 80% ของผูใชยา
ง. การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรม อารมณฉุนเฉียว ประสาทหลอน
จ. อาการคลื่นไสและอาเจียน ซึ่งจะเกิดไดหลังจากใชยาไปแลว 4-6 สัปดาห
18. ปรากฏการณในขอใดไมใชสิ่งที่เกิดขึ้นระหวางการใช Levodopa เพียงตัวเดียวรักษา Parkinson’s disease ซึ่งอาจ

นําไปสูความลมเหลวของการรักษาโรค

ก. หลังจากเริ่มการรักษาผูปวยได 3-5 ป ผลการรักษาจะลดลง

ข. ผลการรักษาในแตละวันอาจไมคงที่ (on-off phenomenon)
ค. ตัวรับ Dopamine receptor ในสมองเกิด down regulation ลดจํานวนลง
ง. Levodopa ซึมผาน blood brain barrier เขาสูสมองไดยากขึ้น
จ. อนุมูลอิสระที่เกิดจากการเมทาบอลิซึมของ Levodopa จะทําใหเซลลประสาท dopaminergic ที่ nigrostriatal
pathway
19. การใช carbidopa หรือ benserazide รวมกับ Levodopa ในการรักษา Parkinson’s disease มีจุดประสงคเพื่อ
ก. กระตุนเอนไซม dapa decarboxylase ที่สมอง
ข. ยับยั้งการเปลี่ยนแปลง Levodopa เปน dopamine ที่เนื้อเยื่อนอกสมอง
ค. เพิ่มการดูดซึมของ Levodopa จากทางเดินอาหาร
ง. ยับยั้งการขับถาย Levodopa ออกทางปสสาวะ
จ. เพิ่มการซึมผานของ dopamine จากเลือดสูสมอง
20. อันตรกริยาของยาระหวาง Levodopa กับ pyridoxine (Vit B6) มีลักษณะการเกิดดังตอไปนี้
ก. pyridoxine เปลี่ยนเปน pyridoxal phosphate ซึ่งเปน cofactor ของเอนไซมdapa decarboxylase เรงการเปลี่ยน
Levodopa เปน dopamine ที่ภายนอกสมอง ทําใหเหลือเขาสมองนอยลง
ข. pyridoxine เปลี่ยนเปน pyridoxal phosphate ซึ่งเปน cofactor ของเอนไซม MAO-B เรงการทําลายdopamine
ในสมอง
ค. pyridoxine ลดการดูดซึม Levodopa จากทางเดินอาหารเขาสูกระแสเลือด โดยยับยั้ง carrier mediated transport
ของ amino acid
ง. pyridoxine กระตุน P-glycoprotein ของ blood brain barrier ใหขับ Levodopa ออกจากสมอง
จ. pyridoxine กระตุนแบคทีเรียในลําไสใหทําลาย Levodopa ในทางเดินอาหาร จึงลด bioavailability ของยา
21. การใช selegiline ซึ่งเปน irreversible MAO-B inhibitor ในการรักษา Parkinson’s disease นั้น อาจมีผลดีตอผูปวย
มากกวาเพียงยาไปปองกันการทําลาย dopamine โดยยาอาจมีผลชะลอการเกิดโรคได โดยกลไกตอไปนี้
ก. ปองกันการเกิดอนุมูลอิสระ ซึ่งมีพิษและเปนผลพลอยไดจากการออกซิไดซ dopamine โดย MAO-B
ข. กระตุนการเจริญของ dopaminergic neurons ใน nigrostriatal pathway
ค. กระตุนการเจริญของ glial cells ในสมอง
ง. กระตุนการสังเคราะห nerve growth factor
จ. กระตุนการสังเคราะหสารสื่อประสาท
สถานการณ
ผูปวยเด็กอายุ 6 ป เขารับการรักษาในโรงพยาบาลดวยอาการชัก แพทยสั่งจายยา Phenobarbital สําหรับเด็ก
กําหนดให solubility ของ sodium phenobarbital ในน้ํา ณ อุณหภูมิที่เตรียมคือ 0.005 Molar
pKa ของ phenobarbital คือ 7.40 (กําหนดให log 7.4 = 0.8692)
22. เภสัชกรตองการเตรียม phenobarbital elixir โดยใหมีความเขมขน 1% w/v จะตองปรับ pH ใหมีคาไมต่ํากวาเทาใด ยา
จึงจะไมตกตะกอน
ก. 7.0 ง. 8.20
ข. 7.21 จ. 8.4
ค. 7.40

เนื่องจาก solubility ของ sodium phenobarbital ในน้ํามีคาต่ํามาก เภสัชกรจึงจะใช alcohol มาชวยเปนตัวทําละลายรวม

ถาระบบที่เหมาะสมในการละลายตัวยามี alcohol 60% v/v (กําหนดให dielectric constant ของน้ํา คือ 80 และ dielectric
constant ของ alcohol คือ 25)
23. จงหาคา dielectric constant ของตํารับนี้
ก. 25 ง. 80
ข. 47 จ. 105
ค. 60
24. ถาเภสัชกรระบุวันหมดอายุในฉลากยาเปน “มกราคม 2548” ยานี้มีอายุจนถึงเมื่อใด
ก. 1 ธันวาคม 2547
ข. 31 ธันวาคม 2547
ค. 1 มกราคม 2548
ง. 31 มกราคม 2548
จ. 1 กุมภาพันธ 2548
25. เมื่อ pKa = pH + log [HA]/[A] ที่ pH = 2 ขอความใดถูกตองเกี่ยวกับ phenobarbital
ก. สารจะอยูในรูป acid ง. สารจะถูก demethylate
ข. สารจะอยูในรูป enol จ. สารจะถูกดูดซึมลดลง
ค. สารจะอยูในรูป ionized
26. หากผูปวยเด็กมีภาวะรางกายเปนกรดและไดรับยา phenobarbital ซึ่งมีโครงสรางดังรูป A รวมกับ sodium bicarbonate
injection ยังคงมีอาการชักเชนเดิมเนื่องจากสาเหตุใด
ก. ยาอยูในรูป ionized จึงถูกขับออกจากรางกายมากขึ้น
ข. ยาอยูในรูป unionized จึงถูกขับออกจากรางกายมากขึ้น
ค. ยาอยูในรูป ionized เนื่องจากภาวะเปนกรดของรางกาย
ง. ยาอยูในรูป unionized เนื่องจากภาวะเปนดางของรางกาย
จ. ยาอยูในรูป unionized จึงสามารถจับกับพลาสมาโปรตีนมากขึ้น
กรณีศึกษา ( เภสัช จุฬา )

โรคซึมเศรา (Depression)
เย็นวันหนึ่งทองฟามือครึ้มและฝนปรอย ชายอายุประมาณ 65 ป แตงกายภูมิฐาน กาวเทาเขารานยาดวยทาทางอิดโรยใบหนา
ซีดเซียว ขอพบเภสัชกรเพื่อขอคําปรึกษา เมื่อพบก็ระบายใหฟงวาตนเองเปนขาราชการบํานาญ ระยะสองสามปหลังชอบเลน
การพนันจึงถูกภรรยาทอดทิ้ง รูสึกเหงาใจมาก แกปญหาโดยการหันมาดื่มเบียรและสูบบุหรี่แทบทุกวัน ตั้งแตตนปมานี้เริ่มมี
อาการความจําเสื่อมหลงลืมบอยครั้ง เมื่อสองเดือนที่แลวไดขาวแฟนเกาซึ่งเคยรักกันมากเสียชีวิตจากอุบัติเหตุรถยนต เกิด
ความรูสึกหดหูเศราใจอยางหนักติดตอกันหลายสัปดาห เฉื่อยชาหมดเรี่ยวแรง เบื่ออาหาร ไมสนใจความสนุกสนานและหมก
ตัวอยูแตในหอง บางครั้งเกิดอาการอยากฆาตัวตายตามแฟนเกา สัปดาหกอนภรรยาสงสารจึงพาไปพบจิตรแพทย ซึ่งเปน
เพื่อนสนิดของลูกชาย ระหวางการซักถามตรวจวินิจฉัยรูสึกอับอายอยางยิ่งที่ตองเปดเผยเรื่องราวในอดีตของตน ในที่สุด
แพทยวินิจฉัยวาเปนโรคซึมเศราและจายยาตอไปนี้
Fluoxetine (20mg) 120 เม็ด รับประทานครั้งละ 2 เม็ด วันละครั้งหลังอาหารเย็น
Ginkgo biloba 180 เม็ด รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละสามครั้ง หลังอาหารเชา กลางวัน และเย็น
B1-6-12 12 เม็ด รับประทานครั้งละ 1 เม็ด วันละสองครั้ง หลังอาหารเชาและเย็น

หลังจากรับประทานยาดังกลาวไดสองวันก็เริ่มมีอาการนอนไมหลับ โดยหลับยากซึ่งกวาจะเริ่มหลับไดก็เกือบเที่ยงคืน ขณะนี้

รูสึกทุกขทรมานรางกายออนเพลียจนแทบทนไมไหว จึงมาขอความชวยเหลือจากเภสัชกร
1. จากขอมูลดังกลาวทานคิดวาอาการนอนไมหลับของชายสูงอายุผูนี้ควรจะเกิดจากสาเหตุใด
1. เปนอาการอยางหนึ่งของโรคซึมเศราในผูสูงอายุ
2. เปนผลจากความวิตกกังวลเกี่ยวกับเรื่องในอดีตของตนที่ถูกเปดเผย
3. เปนปฏิกิริยาตอบสนองตามธรรมชาติตอการสูญเสียสิ่งอันเปนที่รัก
4. เปนผลจากอันตรกิริยาระหวางยา fluoxetine และ Algohol
5. เปนผลไมพึงประสงคของยา fluoxetine
2. ถาทานเปนเภสัชกรผูนั้น จะแกไขปญหานอนไมหลับของชายผูสูงอายุอยางเหมาะสมที่สุดดวยวิธีใด
1. แนะนําใหงดดื่มเบียรในชวงที่รับประทานยาตานซึมเศรา
2. แนะนําใหผอนคลายจิต ทําสมาธิและดื่มนมอุนๆกอนนอน
3. แนะนําใหกลับไปหาจิตแพทยคนเดิม เพื่อขอใหจายยานอนหลับ
4. แนะนําใหเปลี่ยนเวลารับประทานยา fluoxetine เปนหลังอาหารเชา
5. ใหเลิกรับประทานยา fluoxetine แลวจายยา mirtazapine ใหแทน
3. ในกรณีที่ชายสูงอายุผูนี้จําเปนตองใชยานอนหลับเปนครั้งคราว ทานคิดวายานอนหลับในขอใดเหมาะสมที่สุด
1. Alprazolam
2. Trizolam
3. Zolpidem
4. Melatonin
5. Chloral hydrate
4. ในฐานะเภสัชกร ทานคิดวา คําอธิบายเกี่ยวกับยานอนหลับในขอใด มีความสําคัญสําหรับชายสูงอายุมากที่สุด
1. โดยทั่วไปการใชยานอนหลับติดตอกันนานๆ จะกระตุนเอนไซม CYP P450ที่ตับ
2. ยานอนหลับสวนใหญเมื่อใชขนาดต่ําในชวงกลางวันจะมีผลคลายวิตกกังวลได
3. การรักษาอาการนอนไมหลับดวยยาเปนวิธีซึ่งรักษาที่ปลายเหตุ จึงไมควรเลือกใชเปนอันดับแรก
4. ผลไมพึงประสงคของยานอนหลับที่พบบอยและควรระวัง ไดแก อาการมึนงง เวียนศีรษะ ออนเปลี้ย
และเดินโซเซ
5. ยานอนหลับสวนใหญออกฤทธิ์โดยจับกับตัวรับที่ตําแหนงจับของ Benzodiazepines และเพิ่ม
การซึมผานเขาเซลลของประจุคลอไรด อันเกิดจากการกระตุนโดย GABA
5. ขอความตอไปนี้ขอใดไมใชหลักการรักษาอาการนอนไมหลับ
1. จําเปนอยางยิ่งตองใหการรักษาแกผูที่มีอาหารนอนไมหลับทุกชนิด
2. ควรรักษาปญหาทางกาย ปญหาทางจิต หรือปญหาการใชยาที่เปนสาเหตุแอบแฝงอยูกอน
3. พยายามคนหาพฤติกรรมที่อาจทําใหอาการนอนไมหลับเลวลง และเลิกหรือลดพฤติกรรมดังกลาว
4. อาจใชเทคนิคทางพฤติกรรมเชน Relaxation therapy, Sleep restriction therapy และ
การปรับเปลี่ยนสภาพแวดลอมการนอนชวยแกไขอาการนอนไมหลับ
5. เมื่อตองรักษาดวยยานอนหลับ ควรจายยาในขนาดต่ําสุด เปนระยะเวลาสั้นที่สุด เทาที่จําเปนในการ
บรรเทาอาการนอนไมหลับ

6. ขอความตอไปนี้ ขอใดไมใชคุณสมบัติของยาตานซึมเศราประเภท Selective Serotonin Reuptake Inhibition (SSRIs)

1. มีผลขางเคียงนอยกวาหรือไมรุนแรงเทายาตานซึมเศราประเภท tricyclic antidepressants
2. มีฤทธิ์ปดกั้น muscarinic, histaminergic หรือ alpha-adrenergic receptors นอยมาก
3. มีผลยับยั้งเอนไซม CYP P450 ที่ตับนอยมาก
4. มีผลตอการ reuptake ของ norepinephrine หรือ dopamine นอยมาก
5. เมื่อใชยาเกินขนาด มีความปลอดภัยมากกวา tricyclic antidepressants
7. สองเดือนหลังจากเริ่มใชยา อาการซึมเศราของชายสูงอายุลดลงจนเอบเปนปรกติ อยางไรก็ดีผูปวยกลับมาหาเภสัชกรอีก
ครั้งดวยความทุกขอยางใหม (จากการใชยา) ทานคิดวาความทุกข
1. ทองผูก ปสสาวะไมออก
2. ความดันเลือดต่ํา รูสึกเวียนศีรษะเมื่อลุกขั้นยืนอยางกระทันหัน
3. ปากแหง คอแหง
4. ตาพรา อานหนังสือใมคอยออก
5. หมดความตองการทางเพศ
8. อีกหนึ่งเดือนตอมา ชายสูงอายุมีอาการปวดศีรษะขางเดียว จึงไปปรึกษาเภสัชกรที่รานขายยาขางบานและไดรับยา
Sumatriptan และ Tramadol มารักษาอาการ หลังจากรับประทานยาทั้งคูไดไมนาน เกิดอาการหัวใจเตนเร็ว มานตาเบิกกวาง
กลามเนื่อแข็งเกร็ง กลามเนื้อกระตุก ตัวรอน หนาแดง เดินเซ วิตกกังวล กระวลกระวาย และรูสึกสับสน ภรรยาของเขาตกใจ
มาก รีบพาสามีขึ้นแท็กซี่มาพบเภสัชกรที่รานยา ในความคิดเห็นของทาน คิดวาอาการดังกลาวควรเกิดจากสาเหตุอะไร
1. Phamacokinetic drug interaction ระหวางยา Fluoxetine กับ Sumatriptan
2. Pharmacodynamic drug interaction ระหวางยา Fluoxetine กับ Sumatriptan
3. Pharmacokinetic drug interaction ระหวางยา Sumatriptan กับ Tramadol
4. Pharmacodynamic drug interaction ระหวาง Sumatriptan กับ Tramadol
5. ทานไมสามารถคาดคะเนสาเหตุไดจากขอมูลตางๆที่มี
9. ในฐานะเภสัชกรที่ดี ทานจะแสดงบทบาทชวยแกไขสถานการณที่เกิดขึ้นกับชายสูงอายุผูนี้ในเบื้องตนอยางไร
1. ชี้แจงวาอยูนอกเหนือภาระหนาที่ของตน และแนะนําใหภรรยาพาสามีไปโรงพยาบาล
2. ใหชายสูงอายุพักในที่สงบ รอจนอาการดีขึ้นจึงใหภรรยาพากลับบานและใหหยุดใชยาแกปวดศีรษะ
ขางเดียว
3. ใหชายสูงอายุรับประทานยา Cyproheptadine ขนาด 4 มิลลิกรัมครั้งละ 2 เม็ด ทุก 8 ชั่วโมง และ
ใหหยุดใชยาแกปวดศีรษะขางเดียว
4. ใหชายสูงอายุรับประทานยา Cyproheptadine ขนาด 4 มิลลิกรัมครั้งละ 2 เม็ด ทุก 6 ชั่วโมง และ
ใหหยุดใชยาแกปวดศีรษะขางเดียว
5. ใหชายสูงอายุรับประทานยา Diazepam ขนาด 5 มิลลิกรัมครั้งละ 1 เม็ด ทุก 12 ชั่วโมง และให
หยุดใชยาแกปวดศีรษะขางเดียว
10. ยาตอไปนี้ เมื่อชายสูงอายุใชรวมกับ Fluoxetine แลว จะทําใหเกิดอาการคลายกับในขอ 8 ยกเวน
1. Amitriptyline
2. Mirtazapine
3. Citalopran
4. Clozapine
5. Moclobemide

11. หลังจากอาการซึมเศราของชายสูงอายุลดลงจนเปนปรกติ แพทยใหยา Fluoxetine ตอไป เพื่อปองกันการหวนกลับมาเปน

โรคใหม โดยเปลี่ยนรูปแบบยาเตรียม Fluoxetine ชนิดที่ตองรับประทานทุกวัน เปนชนิดที่ตองรับประทานทุกสัปดาห ซึ่ง
สะดวกกวา ทานคิดวา ยาดังกลาวซึ่งชะลอการปลดปลอยตัวยาสูกระแสเลือดควรจะเปน
1. Fluoxetine ชนิด Microencapsulated enteric-coating 90 mg
2. Fluoxetine ชนิด Transfermal patch 90 mg
3. Fluoxetine ชนิด Intestinally disintegrating tablet 90 mg
4. Fluoxetine ชนิด Extended-release capsule 90 mg
5. Fluoxetine ชนิด Fixed-time release tablet 90 mg
12. อยูมาวันหนึ่งภรรยาของชายสูงอายุนําสมุนไพรชนิดหนึ่งมาใหสามีรับประทาน โดยบอกวามีขอมูลและหลักฐานทาง
วิทยาศาสตรยืนยันสรรพคุณวาเปนสมุนไพรตานอาการซึมเศรา ทานคิดวาสมุนไพรนั้นคือ
1. Ma huang (Ephedra siensis)
2. St. John’ss wort (Hypericum perforatum)
3. Ginseng (Panax ginseng)
4. Kava kava (Piper methysticum)
5. Pepper (Piper nigrum)
13. ควรพิจารณาปจจัยประกอบตอไปนี้ในการเลือกใชยาตานซึมเศรากับผูปวย โดยปจจัยที่มีความสําคัญนอยที่สุดไดแก
1. ประสิทธิภาพในการรักษาและความคุมคา (Cost-effectiveness)
2. ความสะดวกงายดายในการใหยา (Compliance)
3. ความทนตอการใชยา (Tolerability) ทั้งระยะสั้นและระยะยาว
4. ผลขางเคียงและความปลอดภัยจากการใชยาเกินขนาด
5. ความแรงของยา (ขนาดยา) ที่ใชรับประทาน
14. ในฐานะเภสัชกร ขอใดตอไปนี้ มีความสําคัญนอยที่สุดเมื่อใหคําปรึกษาแกผูปวยเรื่องการใชยาตานซึมเศรา
1. ความสําคัญของการใชยาอยางตอเนื่อง โดยไมควรงดรับประทานยาหรือหยุดการใชอยางกะทันหัน
2. ความสําคัญของการประหยัดเงินดวยการใชยาตานซึมเศราแบบ generic ที่ผลิตภายในประเทศ ซึ่ง
มีราคาถูกกวายาตนแบบจากตางประเทศ
3. ความสําคัญของการรักษาระยะยาว (maintenance therapy) ในกรณีผูปวยที่มีโอกาสหวนกลับ
เปนโรคซึมเศราอีก
4. ความสําคัญของการรอคอยผลการรักษาของการตานซึมเศราซึ่งเริ่มตนเกิดอยางชาๆ (หลานสัปดาห)
5. ความสําคัญในการสรางความมั่นใจแกผูปวยโรคซึมเศราเปนโรคที่รักษาใหหายขาดได
15. ตามความเห็นของทาน จอความในขอใดที่ไมถูกตองตามหลักการรักษาโรคซึมเศรา
1. ยาตานซึมเศราทุกกลุมและทุกตัวมีประสิทธิภาพการรักษาใกลเคียงกัน
2. ความปลอดภัยและผลขางเคียวเปนปจจัยสําคัญในการตัดสินใจเลือกใชยาตานซึมเศราตัวใดตัวหนึ่ง
กับผูปวย
3. ควรใหยาตานซึมเศราแกผูปวยตอไปนี้อีก 16 – 20 สัปดาหหลังจากอาการซึมเศราหายไปแลว เพื่อ
ปองกันการหวนกลับมาเปนโรคใหม
4. ถาใชขนาดยาที่สูงพอ ยาตานซึมเศราจะมีประสิทธิภาพการรักษาผูปวยไดทุกราย
5. ผูปวยบางรายอาจจําเปนตองใชยาตานการซึมเศราตอเนื่องเปนเวลานาน

กรณีศึกษาที่ 2 :
ความวิตกกังวล (Anxiety) และภาวะนอนไมหลับ (Insomnia)
ชวงบายวันหนึ่ง เด็กวัยรุนเพศชาย อายุประมาณ 17 – 18 ป แตงกายดวยเสื้อผาสกปรก ยับยูยี่ ใบหนาหมองคล้ําคลายคนอด
นอนมานาน ปากคาบบุหรี่ เดินเลียบเคียงหนารานขายยาแหงหนึ่ง ดวยทาทางเหมือนกลัวคนรูจัก สักพักก็เดินเขาในรานและ
รีบตรงรี่ไปหาเภสัชกร
วัยรุน : “พี่ๆ ขอซื้อยา Diazepam 5 mg สัก 20 เม็ด หมูนี้เครียดโครต นอนไมหลับมาหลายคืนแลว”
เภสัชกร : “เอ! นองมีใบสั่งแพทยมาดวยหรือเปลา ยานี้ตงขายตามใบสั่งแพทยเทานั้นครับ”
วัยรุน : “ไมมีหรอก มีแตใบสั่งตํารวจจราจร เอะ! เคยซื้อแถวบานไมเห็นตองใชเลย พี่เลอะเลือนรึเปลานี่”
เภสัชกร : “นองเครียดเรื่องอะไรถึงนอนไมหลับ พี่วานองจะเอายาไปใชผิดทางซะมากกวามั้ง”
วัยรุน : “แหม! พี่เรื่องมากจัง วาแตวาจะขายหรือเปลา ถาไมขายเดี๋ยวไปซื้อที่รานยาแถวบานก็ได นี่เห็นวามีเภสัชกรเลยลอง
มาใชบริการดู”
เภสัชกร : “ถาอยางนั้นพี่ขายใหก็ได แตถารับประทานแคเม็ดเดียวกอนนอนและอยาใชประจํา เดี๋ยวจะเกิดการติดยา”
1. จากสถานการณดังกลาว ทานจะทราบไดอยางไรวาวัยรุนผูนั้นมีอาการนอนไมหลับจริง และจําเปนตองใชยาชวย

คําตอบ
2. เภสัชกรขายยา Diazepam ใหวัยรุนเพราะเห็นวาถาตนเองไมขายเขาก็คงไปซื้อจากที่อื่น เภสัชกรจึงขายใหเองพรอมทั้ง

แนะนําการใชยาอยางละเอียด ซึ่งนาจะเปนประโยชนตอวัยรุนผูนั้นมากกวา ใหทานวิเคราะหวาในสถานการณเชนนี้เภสัชกร
ทําถูกหรือทําผิด และแสดงเหตุผลประกอบการวิเคราะหดวย
คําตอบ
3. ถาทานเปนเภสัชกรผูนั้น จะแกไขสถานการณใหเกิดประโยชนถูกตองเหมาะสมตอทั้งสองฝายไดอยางไร โปรดแสดงความ

คิดเห็น และเสนอแนะทางออกที่เปนรูปธรรมอยางชัดเจน
คําตอบ
หลายสัปดาหตอมา เด็กวัยรุนเดินกลับมาที่รานขายยาอีกครั้ง คราวนี้ดูหนาตาสดใส และแตงกายสะอาดเรียบรอย ในมือถือ

ขวดยาเปลาขนาดเล็กและยื่นใหเภสัชกรดู
วัยรุน : “พี่มียาแบบนี้ไหม? ลุงผมฝากเพื่อนมาใหจากอเมริกา บอกวากินแลวหลับสบาย ไมตองใชใบสั่งยาดวย ถามีขอสอง
ขวดเต็มๆเลย”
เภสัชกร : “ไหนขอดูหนอยซิ” หลังจากอานฉลากขางขวดเสร็จแลวก็กลาวตอบ “ออ! Melatonin นั่นเอง ยานี้ไมไดขึ้นทะเบียน
ในเมืองไทยจึงไมมีขายหรอกนอง”
วันรุน : “วา! เสียดายจัง ยานี้เจงมาก กินแลวงวงนอนทันทีเลย สงสัยตองบอกใหลุงสงมาจากอเมริกาอีก”
4. Melatonin คืออะไร มีบทบาทและหนาที่เกี่ยบกับการนอนหลับอยางไร

คําตอบ

5. ทานจะคิดอธิบายใหวัยรุนผูนั้นเขาใจอยางถูกตองไดอยางไร เกี่ยวกับการใช Melatonin รักษาอาการนอนไมหลับ

คําตอบ
6. ทานจะอธิบายใหวัยรุนผูนั้นเขาใจอยางถูกตองไดอยางไร เกี่ยบกับความแตกตางของสถานภาพ Melatonin รักษาอาการ

นอนไมหลับ
คําตอบ
หลายเดือนตอมาทานตองเตรียตัวสอบใบประกอบวิชาชีพของสภาเภสัชกร ทานรูสึกวิตกกังวลกลัววาจะสอบไมผานจึง
พยายามดูหนังสืออยางหนักและทดลองทําแบบฝกหัดเรื่อง “ยาคลายวังวล-ยานอนหลับ” ที่พี่รหัสหามาให หลังทําเสร็จทาน
พบวาเรื่องไมไดยากอยงที่คาดไวและรูสึกดีใจที่เปนรุนบุกเบิกสําหรับเภสัชกรรุนใหม ตองตอสูกับความยากลําบากนานาปร
พการ ตอไปนี้เปนสวนหนึ่งของแบบฝกหัดที่ทานทดลองทํา
แบบฝกหัดทบทวนความรู : ยาคลายกังวล-ยานอนหลับ
7. การชินยา (drug tolerance) ตอยาคลายกังวลและยานอนหลับหลังจากใชไประยะหนึ่ง อาจมีสาเหตุมาจากกลไกดังตอไปนี้
1. ยาถูกดูดซึมเขาสูกระแสเลือดนอยลง
2. ยาถูกขับถายทางไตออกจากรางกายมากขึ้น
3. ยาถูกเอนไซมที่ตับทําลายไดเร็วขึ้น
4. ยาผาน Blood-Brain-Barrier ไดนอยลง
5. ตัวรับ (receptor) ลดความชอบ (afinity) ตอยาลง
8. Alprazolarm เปน benzodiazepine ที่มีชวงแกฤทธิ์ปานกลาง (intermediate-acting) และมีขอดีเฉพาะตัว เหนือกวา
benzodia
1. มีฤทธิ์สงบระงับ (งวงซึม) นอยกวา benzodiazepines ตัวอื่น
2. เมื่อใชมากเกินไปไมทําใหเกิดอาการชินชาหรือติดยา
3. ไมเสริมฤทธิ์กดประสาทสวนกลางเมื่อใชรวมกับแอลกอฮอลล
4. ไมมี active metabolites
5. ไมมีฤทธิ์ตานชัก
9. Flumazenil เปน antagonists ของ benzodiazepine receptor (แขงขันกับ agonists แยงจับกับตัวรับ) จึงมีประโยชนเพื่อ
สําหรับ
1. แกไขผลพิษจากการใช benzodiazepine เกินขนาด
2. ปองกันอาการวิตกกังวลจากความกลัวการแสดงตอหนาฝูงชน
3. เปนยาฉีดสลบ (intravenous anesthetic)
4. ระงับอาการชักชนิดตอเนื่อง (status epilepticus)
5. ปองกันอาการขาดยา benzodiazepine
10. Buspirone เปนยาคลายวิตกกังวลที่มชไดผลดี โดยมีกลไกออกฤทธเกี่ยวของกับ
1. Cholinegicreceptor 4. GABAB receptor
2. Serotonin (S-HT1A) receptor 5. Betaradrenergic receptor
3. GABAA receptor
11. ขอดีของ Buspirone ที่มีเหนือกวาในการรักษาความวิตกกังวล ไดแก

1. Buspirone ออกฤทธิ์รักษาไดเร็วกวา benzodiazepine
2. Buspirone ระงับอาการทางระบบประสาทอัตโนมัตไดดีกวา benzodiazepine
3. Buspirone มีฤทธิ์คลายกลามเนื้อดีกวา benzodiazepine
4. Buspirone ไมทําใหผูปวยเกิดอาการติดยา (drug dependence)
5. Buspirone มีระยาเวลาออกฤทธิ์ (Juration of action) ยาวกวา benzodiazepine ทุกตัว
12. วัตถุประสงคของการใช Beta-blockers เชน prepranolol รักษาความวิตกกังวลจากการตื่นเวที ความหวาดวิตกตอการพูด
ตอหนากลุมชน คือ
1. ปองกันภาวะแทรกซอนทางระบบสวนกลาง
2. ปองกันภาวะหอบหืดจากความวิตกกังวล
3. ปองกันภาวะความดันเลือดสูงและภาวะหัวใจขาดเลือด
4. บรรเทาอาการที่เกิดจากระบบประสาทอัตโนมัติ (symparthic) ทํางานมากเกิน เชน หัวใจเตนเร็ว
ตัวสั่น เหงื่อแตก
5. ปองกันอาการตื่นเตนอยางรุนแรงที่เกิดจากการหลั่ง 5-HT มากเกิน
13. Zolpidem และ Zaleplon มีฤทธิ์มีฤทธิ์ทําใหนอนหลับงายอยางจําเพาะเจาะจง โดยคลายกังวล ตานชัก คลายกลามเนื้อ
กดการหายใจ และการนอนหลับชวง REM sleep นอยกวายาในกลุม benzodiazepine เนื่องจาก
1. ยาออกฤทธิ์ปดกั้น gluntamate receptor ในสมองสวน reticular formation อยางเจาะจง
2. ยาออกฤทธิ์จับกับตัวรับยอยของ benzodiazepine receptor (BZD, หรือ alpha,
receptor) ซึ่งเกี่ยวของกับการนอนหลับอยางเจาะจง
3. ยาออกฤทธิ์จับกับ neurosteroid binding site แลวเสริมฤทธิ์ของ GABAA receptor
4. ยาออกฤทธิ์กระตุน presynaptic binding receptor ที่สมองสวน armygdala ทําใหการหลั่ง
5-HT ลดลง
5. ยาออกฤทธิ์จับกับ Chloride channel โดยตรง เพิ่มการซึมผานของ Cl เขาสูเซลล ทําใหเซลล
ประสาทสงบเสงี่ยม
14. ถาจะรับประทานยานอนหลับ ในตอนกลางดึก ควรตองเลือกเวลานอนในคืนนั้นอีกกี่ชั่วโมงหลังรับประทานยา
1. 1 ชั่วโมง
15. ขอความเกี่ยวกับการรักษาอาการนอนไมหลับตอไปนี้ ขอใดที่ไมถูกตอง
1. การใชยานอนหลับติดตอกันนานๆ ทําใหเกิดอาการหลงลืมได
2. ยานอนหลับและยาคลายกังวลเปนยาที่ออกฤทธิ์คลายกัน สวนใหญผลของยาขึ้นอยูกับขนาดยาที่ใช
3. การรักษาอาการนอนไมหลับดวยยาเปนวิธีที่ดีที่สุด และควรเลือกใชเปนอันดับแรกมนทุกกรณี
4. ยาประเภท benzodiazepine เปนยาที่คอนขางปลอดภัยและใชรักษาโรคไดหลายประเภท
5. ไมควรใชยานอนหลับประเภท barbiturate ติดตอกันนานเกิน 2-3 สัปดาห

แบบฝกหัดทบทวนความรู
โรคอัลไซเมอร (Alzheimer’s disease) และโรคพารกินสัน (Parkinson’s disease)
หลังจากทดลองทําแบบฝกหัดเรื่อง “ยาคลายกังวล ยานอนหลับ”เสร็จ ทานรูสึกมั่นใจตนเองมากขึ้น จึงขอใหพี่รหัสหา
แบบฝกหัดเรื่องอื่นมาใหอีก ซึ่งพี่รหัสแสนดีก็พยายามไปคนที่บานจนพบแบบฝกหัดเรื่อง “โรคอัลไซเมอร (Alzheimer’s
disease)” และโรคพารกินสัน (Parkinson’s disease)” แลวนํามาใหทาน
1. Alzheimer’s disease เปนโรคของระบบประสาทสวนกลางชนิดหนึ่งซึ่งทําใหเกิดอาการความจําเสื่อม (dementia) กอนวัย
อันสมควร เซลลประสาทที่พบวามีสภาพเสื่อมอยางเดนชัดคือ
1. Noradrenergic neurons จาก locus ceruleus ไปยัง cerebral cortex
2. Serotoninergic neurons จาก raphe nucleus ไปยัง cerebral cortex
3. Cholinergic neurons จาก septum ไปยัง hippocampus
4. Dopaminergic neurons จาก midbrain ไปยัง limbic system
5. GABAergic neurons จาก striatum ไปยัง substantia nigra
2. ความบกพรองทางพันธุกรรมที่พบในผูปวย Alzheimer’s disease ไดแกความบกพรองตอไปนี้ยกเวน
1. Chromosome 1 – ที่ตําแหนง gene ควบคุมการสราง Presinilin 2
2. Chromosome 4 – ที่ตําแหนง gene ควบคุมการสราง Alpha-synueclein
3. Chromosome 14 – ที่ตําแหนง gene ควบคุมการสราง Presinilin 1
4. Chromosome 19 – ที่ตําแหนง gene ควบคุมการสราง Apolipoprotein E
5. Chromosome 21 – ที่ตําแหนง gene ควบคุมการสราง Amyloid precursor protein
3. พยาธิสภาพที่พบในสมองของผูปวย Alzheimer’s disease นั้น ไดกลักษณะดังตอไปนี้
1. ปริมาณ choline ในสมองมากกวาปกติ
2. เนื้อสมองมี neurofibrillary tangles และ senile plaque มากกวาปกติ
3. มี enzyme choline acetyltransferase มากกวาปกติ
4. สมองมีขนาดใหญกวาปกติ
5. มีปริมาณ enzyme Monoamine oxidase ในสมองมากกวาปกติ
4. การรักษาผูปวย Alzheimer’s disease นั้น ทําไดเพียงการประคับประคองใหผูปวมีคุณภาพชีวิตในแตละวันดีขึ้นและเนนที่
การบรรเทาอาการความจําเสื่อมโดยอาจใชยาตอไปนี้ ยกเวน
1. Cholonergic antagonists
2. Acetylcholine esterase inhibitors
3. Estrogen hormone
4. Acetylcholine precursors
5. NSAID (Non-Stearoidal Anti-inflammatory Drugs)
5. นายสุรชาติเปนผูปวย Alzheimer’s disease จากการตรวจรางกายพบวา เอนไซมของตับ (aspartate aminotransferase
และ alkaline phosphate) ในซีรัมสูงกวาปกติมาก ทานคิดวายาบรรเทาอาการความจําเสื่อมตัวใดไมควรใชกับนายสุรชาติ
1. Galantamine 4. Rivastigmine
2. Tacrine 5. ทุกตัวในขอ 1 – 4
3. Donepezil

6. Parkinson’s disease เปนโรคของระบบประสาทสวนกลางที่เกอดจากการเสื่อมของสมองสวนหนึ่งซึ่งควบคุมการ

เคลื่อนไหว ความตึงตัวของกลามเนื้อ และการตอบสนองอัตโนมัติเกี่ยวกับการทรงตัว โดยเซลลประสาทที่เสื่อม ไดแก
1. Dopaminergic neurons ในสมองสวน nigrostiatal pathway
2. Dopaminergic neurons ในสมองสวน tuberoinfundibular pathway
3. Cholinergic neurons ในสมองสวน septo-hippocampal pathway
4. Dopaminergic neurons ในสมองสวน mesolimbic pathway
5. GABAergic neurons ในสมองสวน striatonigral pathway
7. อาการที่ไมใชลักษณะเฉพาะซึ่งเกิดในผูปวย Parkinson’s disease ไดแกอาการในขอใด
1. กลามเนื้อแข็งเกร็ง (Rigidity)
2. สั่นขณะหยุดพัก (Resting tremors)
3. เริ่มตนเคลื่อนไหวลําบาก (Bradykinesia)
4. การทรงตัวผิดธรรมชาติ (Abnormal posture)
5. กลามเนื้อฝอลีบ (Muscular atrophy)
8. การรักษา Parkinson’s disease อาจทําไดโดยวิธีการตอไปนี้
1. ลด dopaminergic neurotransmission
2. เพิ่ม dopaminergic neurotransmission
3. เพิ่มทั้ง dopaminergic และ cholinergic neurotransmission
4. ลดทั้ง dopaminergic ละ cholinergic neurotransmission
5. เพิ่ม cholinergic neurotransmission
9. การรักษาผูปวยโรค Parkinson’s disease ในระยะเริ่มตนที่อาการยังเบา ไมควรเลือกใชยาตอไปนี้
1. Selegiline
2. Amantadine
3. Levodopa
4. Trihexyphenidyl
5. Benztropine
10. Levodopa ซึ่งใหโดยการรับประทานเขาถึงตําแหนงออกฤทธิ์ที่สมองไดนอยเนื่องจาก
1. จับกับโปรตีนในเลือดสูงทําใหยาออกจากกระแสเลือดนอย
2. levodopa สวนใหญเปลี่ยนแปลงเปน dopamine ที่เนื้อเยื่อตางๆนอกสมมอง
3. levodopa ผาน blood-brain barrier ไดนอย
4. ถูกทําลายโดยกรดในกระเพาะอาหาร ทําใหการดูดซึมนอย
5. รางกายนํา levodopa ไปใชสราง protein
11. ในระหวางการรักษาดวย levodopa ผลซึ่งไมพึงประสงคตางๆ ที่อาจเกิดขึ้นไดแกภาวะตอไปนี้ยกเวน
1. หัวใจเตนผิดจังหละ เนื่องจากปริมาณ catecholamine ที่เพิ่มขึ้น
2. อาการออนเพลีย ไมมีแรง ขาดสมาธิ
3. ความผิดปกติของการเคลื่อนไหว ซึ่งพบไดประมาณ 80% ของผูใชยา
4. การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรม อารามณฉุนเฉียว ประสาทหลอน
5. อาการคลื่นใสและอาเจียน ซึ่งจะเกิดไดหลังจากใชยาไปแลว 4 – 6 สัปดาห

12. ปรากฏการณในขอใดไมใชสิ่มที่เกิดขึ้นระหวางการใช levodopa เพียงตัวเดียวรักษา Parkinson’s disease ซึ่งอาจนําไปสู

ความลมเหลวของการักษาโรค
1. หลังจากเริ่มการรักษาผูปวยได 3 – 5 ป ผลการรักษาจะลดลง
2. ผลกรรักษาในแตละวันอาจไมคงที่ (on-off phenomenon)
3. ตัวรับ Dopamine receptor ในสมองเกิด down regulation ลดจํานวนลง
4. levodopa ซึมผาน Blood-brain barrier เขาสูสมองไดยาก
5. อนุมูลอิสระที่เกิดจากการ metabolismของL-dopaจะทําใหเซลลประสาท dopaminergic ที่ nigrostriatal pathway
13. การใช carbidopa หรือ benserazide รวมกับ levodopa ในการรักษา Parkinson’s disease มีจุดประสงคเพื่อ
1. กระตุน enzyme dopa decarboxylase ที่สมอง
2. ยับยั้งการเปลี่ยนแปลง levodopa เปน dopamine ที่เนื้อเยื่อสมอง
3. เพิ่มการดูดซึมของ levodopa จากทางเดินอาหาร
4. ยับยั้ยการขับถาย levodopa ออกทางปสสาวะ
5. เพิ่มการซึมผานของ dopamine จากเลือดเขาสูสมอง
14. อันตรกิริยาระหวางยา levodopa กับ pyridoxine (Vitamin B) มีลักษณะเกิดดังตอไปนี้
1. pyridoxine เปลี่ยนเปน pyridoxal phosphate ซึ่งเปน cofactor ของ enzyme dopa
decarboxylase เรงการเปลี่ยน levodopa เปน dopamine ที่ภายนอกสมอง ทําใหเหลือเขา
สมองนอยลง
2. pyridoxine เปลี่ยนเปน pyridoxal phosphate ซึ่งเปน cofactor ของ enzyme MAO-B
เรงการทําลาย dopamine ในสมอง
3. pyridoxine ลดการดูดซึม levodopa จากทางเดินอาหารเขาสูกระแสเลือด โดยยับยั้ง carier-
mediated transport ของ amino acid
4. pyridoxine กระตุน P-glycoprotein ของ blood-brain barrier ใหขับ levodopa ออก
จากสมอง
5. pyridoxine กระตุนแบคทีเรียในลําไสใหทําลาย levodopa ในทางเดินอาหาร จึงลด
bioavailability ของยา
15. การใช Selegiline ซึ่งเปน irreversible MAO-B inhibitor ในการรักษา Parkinson’s disease นั้น อาจมีผลดีตอ ผูปวยมาก
กาวาเพียงยาไปปองกันการทําลาย dopamine โดยอาจมีผลชะลอการเกิดโรคได โดยกลไกตอไปนี้
1. ปองกันการเกิดอนุมูลอิสระ (free radical) ซึ่งมีพิษและเปนผลพลอยไดจากการออกซิไดซ
dopamine โดย MAO-B
2. กระตุนการเจริญของ dopaminergic neurons ใน nigerstiatal pathway
3. กระตุนการเจริญของ glial cells ในสมอง
4. กระตุนการสังเคราะห nerve growth factor
5. กระตุนการสังเคราะหสารสื่อประสาท

Case scenarioผูปวยชายอายุ 30ปเขามาปรึกษาเภสัชกรดวยอาการนอนไมหลับ น้ําหนักเพิ่มเนื่องจากรับประทานอาหาร

มากขึ้นผิดปกติ ผูปวยรายงานวาจะรูสึกหิวถาหากมีสิ่งกระตุนใหเกิดความเครียด และไมอยากเขาสังคมสังคมมาเปน
ระยะเวลา 2. สัปดาห หลังจากเลิกคบกับเพื่อนสนิท
1. อาการที่กลาวมาขางตนที่ผูปวยรายงานเขาขายเปนโรคอะไร
1.Anxiety Disorder 2.Depressive Disorder
3.Phychosis 4.Mania
5.Butemia
2.ภายหลังจากการสัมภาษณผูปวยเกี่ยวกับประวัติทางสังคม พบวาผูปวยมีภาวะ Alcohol abuse ในอดีตยากลุมใดที่มีขอบง
ใชในการรักษา Alcohol abuse
1.Antipsychotics 4.Long acting Benzodiazepine
2.Antidepressant 5.Short acting Benzodiazepin
3.anticonvulsants
3.ในชวงที่ผูปวยไดรับการรักษา Alcohol abuse นั้นผูปวยถูกนําสงโรงพยาบาลดวยอาการ Withdrawal และคุมคลั่งเนื่องจาก
ไดยินเสียงใหไปฆาเพื่อนสนิท ผูปวยรายนี้มีอาการที่เขาขายขอใดดังตอไปนี้
1.Halucination 4.Mania
2.Delusion 5.Anxiety
3.Disorientation
4. ยากลุมใดที่สามารถใชควบคุมอาการในขอกอนหนานี้ไดอยางรวดเร็ว
1.Amitryptyline
2.Chlordiarepoxide
3.Fluoxetine
4.Haloperidol
5.Diazepam
5. เมื่อเกิด Extrapyramidal Effect จากการใชยากลุม antidepressant ควรทําอยางไร
1.ใชยากลุม Antidepressant
2.ใชยากลุม Antihistamine
3.ใชยากลุม Analgesic
4.ใชยากลุม Muscle Relaxant
6.ในกรณีที่ผูปวยตองไดรับยากลุม Antidepressant แพทยแนะนําใหผูปวยใชยาทั้งสิ้น 4-6 เดือน เภสัชกรควรใหเหตุผลอะไร
กับผูปวยเพื่อใหเกิด Compliance ในการรักษาชวง 4-6 เดือนที่รับประทานยา
1.เพื่อใหหายขาดจากอาการ
2.เพื่อลดการกําเริบของอาการ
3.เพื่อใหระยะเวลาในการรักษาไมสั้นเกินไป
4.เพราะยาตองใชเวลาในการออกฤทธิ์
5.เพราะแพทยส่งั
7.ขอใดถูก
1.Amitryptyline จัดเปนยาอันตราย
2.Chlodiazepoxide จัดเปนยาควบคุมพิเศษ
3.Fluoxetine จัดเปนยาควบคุมพิเศษ

4.Haloperidol จัดเปนยาออกฤทธิ์ตอจิตประสาทประเภท 2
5.Diazepam จัดเปนยาออกฤทธิ์ตอจิตประสาทประเภท 2
8.ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการเตรียม diazepam injection
1.ตองชั่งตัวยาและเตรียมภายใน Larminar airflow
2.กรองสารละลายโดยใช membrane filter ที่มี pore size 0.45µm เพื่อกําจัดเชื้อ
3.กรองสารละลายโดยใช membrane filter ที่มี pore size 0.22µm เพื่อกําจัดไพโรเจน
4.นํา Ampule ที่บรรจุสารละลายแลวไปอบที่ 170c 2ชั่วโมง
5.นํา Ampule ที่บรรจุสารละลายแลวไปทําใหปราศจากเชื้อโดย Autoclave
9.ขอใดไมใชการควบคุมคุณภาพของ Diazepam Injection
1.Particulate matter test
2.Sterility test
3.Limulus Amebocyte Lysate test
4.Determination of volume of injection in container
5.Determination of weight of injection in container
กรณีศึกษา
1. เหตุผลในการใชBarbiturate ในภาวะ Hyperbilirubinemia ในเด็ก
A. กันชัก
B. Sedative hypnotic
C. Enzyme induction
D. กดประสาทสวนกลางในเด็ก
E. กระตุนประสาทสวนกลาง
A. มีประสิทธิภาพสูงกวาMAOI
B. อาจเกิดHypertensive crisisเมื่อรับประทานอาหารหรือยาที่เปนSympathomimetic amine
C. หามใชกับคนที่มีประวัติชักมากอน
D. เกิดPressureเพิ่มขึ้น เพราะยาไปทําใหBiogenic anemiaในสมองเพิ่มขึ้น
E. เพิ่ม5-HT receptorในสมองทําใหเพิ่มประสิทธิภาพของReceptor
2. Ionใด ที่ใชปกปองฤทธิ์ของของ lithium ในการรักษา bipolar depression
A. Sodium D. Bromine
B. Potassium E. Chloride
C. Calcium
3. ยากลุม BZDที่สามารถรักษาอาการชัก ไดแก
A. Clonazepam+Diazepam
B. Lorazepam+Flunazepam
C. Alprazolam+Triazolam
D. Thioridozine+Misoridazine
E. Phenytoin+Ethosuccimide

4. ใหสูตรโครงสรางBDZ ถามวา ขอใดระบุถึง SAR ไดถูกตอง

A. X ที่ตําแหนง 7 ไมสําคัญตอการออกฤทธิ์ มีหมูแทนที่หรือไมมีก็ได
B. R ที่ตําแหนง 1 ควรเปน alkyl groupขนาดใหญ
C. R ที่ตําแหนง 1 ควรเปนEWG
D. X ที่ตําแหนง 7 ควรเปนEDG
E. X ที่ตําแหนง 7 ควรเปนEWG
5. ผูปวยรายหนึ่งมีประวัติเปนDM type2, HTN, PU มาพบแพทยเพราะมี contact dermatitis หลังจากไปทําความ
สะอาดบาน ซักผา มีอาการผื่นแดงขึ้นและตุมน้ําขึ้นทั่วมือ งามเทาและลําตัว แพทยจายยาPrednisoloneและ
Diphenhydramineไปรับประทาน อยากทราบวาการจายยาทั้งสอง จะมีปญหาบางหรือไม
A. ควรใชPrednisoloneชนิดทาแทนชนิดรับประทาน
B. ควรใหCalamineทาแกคันไปดวย
C. DiphenhydramineมีSedative effectมากเกินไป อาจเปลี่ยนเปนterfenadine
D. Prednisoloneจะทําใหอาการโรคประจําตัวของผูปวยกําเริบทั้งDM, HTN และPU
E. ไมไดใหAntibioticไป อาจเกิดการติดเชื้อและเปนแผลได
6. ยากันชักที่ไมใชกับผูปวยที่แพ Tricyclic antidepressant
A. Phenytoin D. Carbamazepine
B. Ethosuximide E. Phenobarbital
C. Acetazolamine
7. ขอใดตอไปนี้ ถูกตองตอยา Imipramine ยกเวน
A. เปนยาตัวแรกที่เลือกใชกับmajor depression
B. ประสิทธิภาพใกลเคียงกับTCAตัวอื่น
C. ผูมีอาการหัวใจเตนผิดปกติใชยานี้ได
D. ไมควรใชยานี้ในผูปวยที่มีประวัติลมชัก
E. ถูกเปลี่ยนแปลงที่ตับไดactive metabolite
8. ผูปวยหญิงอายุ 52 ป เปนโรคAtypical depression ไดรับ pheneizine(MAOI) 15 mg 1x2 ขอใดถูกตอง
A. ไมควรกินเนย
B. ควรหยุดยากอน 14 วัน กอนเปลี่ยนเปนยาตายซึมเศราตัวอื่น
C. ระวัง ยานี้ทําใหความดันเลือดต่ํา
D. ระหวางรับยานี้ ทําใหเกิดgalactorrhea
E. ไมควรใชรวมกับsympathomimetic drug
9. ผูปวยลมชักชนิดprimary generalize tonic-clonic ใชยาphenytoin มีรายงานวาเกิด SLE-like syndrome แนใจวา
เกิดจากยานี้ ทานคิดวายาใดใหผลการรักษาใกลเคียงมากที่สุด
A. Cabazepine C. Tamatrigine
B. Ethosuximide D. Gabapectin

E. Flunazepam
10. ผูปวยไดรับยา amitryptalineเพื่อรักษาภาวะซึมเศรา เภสัชกรควรแนะนําผูปวยอยางไร
A. ยาที่ไดรับทําใหติดเชื้องาย
B. ตองรอ1-4สัปดาห จึงจะเห็นผล
C. ยานี้อาจทําใหเกิด Hirsutism
D. หามรับประทานรวมกับอาหารที่มีtyramineสูง
E. ควรกินอาหารที่มี protienรวมดวย
MCQ เรื่อง nephrology

1. กรณีศึกษาที่ 1
ผูปวย อายุ 44 ป มาดวยอาการปสสาวะขัดแสบ มีไข แพยา penicillin
1.1 จงเลือกใชยาใหเหมาะสมกับผูปวยรายนี้
ก. Norfloxacin
ข. Ciprofloxacin
ค. Erythromycin
ง. Chloramphenical
จ. Amoxycillin
1.2 ยาใดตอไปนี้ เหมาะสมในการใชรักษาผูปวยอายุ 10 ป มีประวัติแพยา penicillin (anaphylaxis)
ก. Erythromycin
ข. Levofloxacin
ค. Azithromycin
ง. Chloramphenical
จ. Amoxycillin
1.3 ยาในขอใดเปนยาที่มีประสิทธิภาพ และควรเลือกใชเปนอันดับแรก
ก. Tetracyclin
ข. Dicloxacillin
ค. Erythromycin
ง. Cotrimazole
จ. Amoxycillin
2. ขอใดคือขอเสียของการใชยา griseofluvin
3. หากทานตองออกแบบการวิจัยทางคลินิก เพื่อทดสอบประสิทธิภาพโรคติดเชื้อแบคทีเรียในทางเดินปสสาวะ การ
ทดลองดังกลาวควรมีรูปแบบใด
ก. ควรเปนการทดสอบแบบสุมและขามสลับ (randomized cross) ลักษณะนี้สามารถควบคุมความแปรผันทาง
ชีวภาพของอาสาสมัคร
ข. ควรเปนการทดสอบแบบสุมและคูขนาน (randomized parallel) ของโรค เปนโรคเฉียบพลัน อาจไม
สามารถขามสลับได

ค. ควรเปนการทดสอบโคฮอท (Cohort study design) เนื่องจากตัวอยางและสามารถทดลองในประชากรกลุม

ใหญได
ง. ควรเปนการทดลองแบบเปดขางเดียว (single binded design) เปนที่ครบถวนเกี่ยวกับการรักษาที่คนไดรับ
และปกปดผูทําการทดลองเพียงพอสําหรับการวิจัยในหัวขอนี้
4. ผูปวยมาปรึกษาทานวามีญาติแนะนําใหใชสมุนไพรขับปสสาวะ ยาดังกลาวทําจากสมุนไพร 5 ชนิด นํามาบดผสมกิน
เชา-เย็น ตามพรบ.ยา พ.ศ. 2510
ก. ยาสมุนไพร
ข. ยาสามัญประจําบาน
ค. ยาแผนโบราณ
ง. ยาปลอม
จ. ยาแผนไทย
ในขณะเดียวกันผูปวยไดนํายาที่ญาติผูปวยไดรับมา ยาดังกลาวเปนยาน้ําแขวนตะกอน
5. ยาที่ไดรับดังกลาวมีลักษณะเปนแบบ flocculation ขอใดแสดงลักษณะของยาแขวนตะกอน
ก. อัตราการตกตะกอนเกิดขึ้นอยางชา
ข. ความสูงของตะกอนมีความสูงมาก
ค. หากเขยาขวดอีกครั้งยาจะสามารถกลับมาเปนแบบเดิม
6. เภสัชทําการทดสอบคุณภาพยาน้ําแขวนตะกอนและคํานวณคา sedimentation ไดเทากับ 0.60 ขอใดกลาวถูกตอง
ก. Sedimentation ratio เปนคาที่ใชบอกระดับการเกิด
ข. Sedimentation ratio ไดจากการคํานวนอัตราสวนของตะกอนระยะเวลาหนึ่งและปริมาตรตะกอนเริ่มตน
ค. ผลการประเมินในเบื้องตน พบวาตํารับเปนที่ยอมรับ
ง. ตํารับที่มีคา sedimentation ratio สูงกวานี้มีแนวโนม
7. แพทยสั่งจายยา Cloxacillin sodium for oral solution
Sig. 1 tsp. qid ac&hs ขอใดไมถูกตอง
ก. เปนตํารับแบบใชไดทันที (ready to use)
ข. ตํารับประกอบดวยตัวยาและสารปรุงแตงเพิ่ม
ค. รับประทานครั้งละ 1 ชอนชา วันละ 4 ครั้ง กอนนอน
ง. เปนตํารับที่โดยทั่วไป ตัวยามักเสื่อมได
จ. เปนตํารับที่โดยทั่วไปที่เก็บหลังผสมได
กรณีศึกษาที่ 2 สตรีชื่อนางเพ็ญศิริ อายุ 38 ป มารานยาขอซื้อ Norfloxacin เพราะมีอาการปสสาวะบอย
2.1 อาการของนางเพ็ญศิริบงชี้ถึงโรคหรืออาการอะไร
ก. โรคติดเชื้อทางเดินปสสาวะ ข. มีการดื่มน้ํามากกวาปกติ
ค. เบาหวาน ง. เบาจืด
2.2 ถานางเพ็ญศิริเปนโรคติดเชื้อทางเดินปสสาวะ ทานจะจาย Norfloxacin ในขนาดเทาไหร
ก. 400 มก. วันละ 2 ครั้ง กอนอาหารเชา-เย็น เปนเวลา 3 วัน
ข. 400 มก. วันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเชา-เย็น เปนเวลา 3 วัน
ค. 400 มก. ครั้งละ 2 เม็ด วันละ 1 ครั้ง กอนอาหารเชา หรือเย็น เปนเวลา 3 วัน
ง. 400 มก. ครั้งละ 2 เม็ด วันละ 1 ครั้ง หลังอาหารเชา หรือเย็น เปนเวลา 3 วัน

จ. 400 มก. ครั้งละ 2 เม็ด วันละ 1 ครั้ง กอนอาหารเชา หรือเย็น เปนเวลา 5 วัน
2.3 เชื้อที่พบบอยในทางเดินปสสาวะคืออะไร
ก. Streptococcus pneumoniae ข. Staphylococcus aurous
ค. Escherichia coli ง. Salmonella
จ. Shigella
2.4 เมื่อซักประวัติเพิ่มเติม พบวานางเพ็ญศิริไมมีอาการปสสาวะแสบขัด ไมไดรับประทานน้ําเพิ่มมากกวาปกติ
นอกจากนี้ยังมีอาการคอแหง หิวบอย มีพอเปนเบาหวาน นางเพ็ญศิริมีโอกาสเปนโรคหรืออาการใด
ก. Hyperthyroidism
ข. Hypothyroidism
ค. Diabetes Meliitus
ง. Diabetes insipidus
จ. เปนไปไดทุกขอ
2.5 ทานจะใหคําแนะนําหรือทําอยางไรกับนางเพ็ญศิริ
ก. จายยา PTU ข. จายยา Thyroxine
ค. จายยา Glybenclamide ง. จายยา Vasopresin
จ. แนะนําใหไปตรวจเพิ่มเติมที่โรงพยาบาล
2.6 จากสูตรโครงสรางของ Norfloxacin ตามรูปขางลาง เทคนิคใด ที่มีความสําคัญนอยสุด ในการหาโครงสราง
ของสารดังกลาว
ก. UV Spectroscopy
ข. IR Spectroscopy
ค. 1H-NMR Spectroscopy
ง. 13C-NMR Spectroscopy
จ. Mass Spectroscopy
2.7 ขอใดไมเกี่ยวกับการควบคุมคุณภาพ ยาเม็ด Norfloxacin
ก. Content Uniformity
ข. Dissolution test
ค. Disintegration
ง. Weight Variation
จ. Limulus Amebocyte Lysate test
2.8 จากขอกําหนดเกณฑขั้นตอนของรานยาคุณภาพของสภาเภสัชกรรม ขอใดไมอยูในเกณฑดังกลาว
ก. มีระบบควบคุมยาเสพติดใหโทษ วัตุออกฤทธิ์ตอจิตประสาท และยาควบคุมพิเศษอื่น ๆ ที่รัดกุมและ
สามารถตรวจสอบไดตลอดเวลา
ข. มีการสอบถามและไดรับความเห็นชอบของผูสั่งจายยาทุกครั้ง เมื่อมีการดําเนินการใด ๆ ที่เกี่ยวของกับการ
แกไขหรือมีการปรับเปลี่ยนใบสั่งยา
ค. มีเภสัชกรเปนผูสงมอบยาใหแกผูมารับบริการโดยตรง
ง. หามสงมอบยาอันตรายใหกับเด็กอายุต่ํากวา 12 ป ในทุกกรณี
จ. ไมมีคําตอบที่ตองการ

2.9 บริษัทเตรียมสคริปโฆษณายา Norfloxacin เพื่อเตรียมออกอาการศทางทีวี ขอใด กลาวถูกตอง เมื่ออางถึง

พรบ. ยา 2510
ก. สามารถมีการรองรําทําเพลงประกอบการโฆษณา Norfloxacin ชนิดเม็ดได
ข. สามารถมีเภสัชกรบอกสรรพคุณของยาได
ค. การโฆษณานี้ สามารถมีรายการแถม คือซื้อ Norfloxacin 100 เม็ด แถมยา paracetamol 1 แผง
ง. ยานี้จะโฆษณาเพื่อแสดงสรรพคุณยาไมไดเลย
จ. นายแพทยสาธารณสุขจังหวัดมีอํานาจสั่งเปนหนังสือใหระงับการโฆษณาขายยาที่เห็นวาเปนการโฆษณา
โดยฝาฝนพระราชบัญญัตินี้ได
2.10สมุนไพรวนขอใด ที่มีฤทธิ์เปนยาขับปสสาวะ
ก. รางจืด ข. ขลู
ค. หญาหนวดแมว ง. ขอ ก., ข. และ ค. ถูก
จ. ขอ ข. และ ค. ถูก
3 กรณีศึกษาที่ 3
ผูปวยชายไทย อายุ 60 ป หนัก 48 กิโลกรัม สูง 170 เซนติเมตร เขารับการรักษาในโรงพยาบาล ดวยอาการขาบวม
ทั้งสองขาง เหนื่อย ออนเพลีย และเบื่ออาหาร คาตรวจทางหอปฏิบัติการเปนดังนี้
BUN = 60 mg/dL (normal 7-20 mg/dL)
SCr = 3 mg/dL (normal 0.5-1.4 mg/dL)
K = 6.5 mEq/L (normal 3.5-5.2 mEq/L)
นอกจากนี้ผูปวยมีประวัติวาปวยเปนโรคไตมานาน 5 ป มี creatinine clearacne 18 ml/min
3.1 เมื่อพิจารณาจากประวัติความเจ็บปวย อาการแสดง และคา Creatinine clearance แสดงวาการทํางานของไต
อยูในภาวะใด
ก. Acute Renal Failure
ข. Renal insufficiency
ค. Chronic renal failure
ง. Uremia
จ. End-stage renal failure
3.2 ยาในขอใดสามารถแกไขอาการ hyperkalemia ในผูปวยรายนี้ได
ก. Potassium chloride ข. Sodium chloride
ค. Sodium polystyrene sulfonate ง. Calcium chloride
จ. Calcium phosphate
3.3 แพทยควรใหยาขับปสสาวะชนิดใดกับผูปวยรายนี้
ก. Hydrochlorothiazide ข. Spironolactone
ค. Furosemide ง. Amiloride
จ. Indapamide

3.4 ขอใดไมใชเหตุผลในการเลือกใชยาขับปสสาวะในขอขางตน
ก. ลดอาการบวมคั่งน้ํา
ข. ปองกัน renal shut down
ค. ออกฤทธิ์ไดแมผูปวยที่ไตบกพรองในการทํางานอยางรุนแรง
ง. ไมมีผลรบกวนสมดุลกรด-ดางในรางกาย
จ. ออกฤทธิ์เร็วและแรง
ขอมูลเพิ่มเติมแพทยพบวาผูปวยเกิดภาวะ Lactic acidosis จึงสั่งจาย Sodium bicarbonate เพื่อใหได
bicarbonate 2.8 mmol/L ใน sterile water for injection 100 mL
3.5 จากขอมูลขางตนเภสัชกรตองเตรียมสารละลายดังกลาวจาก sodium bicarbonate จํานวนกี่แอมพูล เมื่อ
sodium bicarbonate ขนาดบรรจุแอมพูลละ 5 mL และมีความเขมขน 2 mg/mL
ก. 2 Amp ข. 3 Amp
ค. 4 Amp ง. 5 Amp
จ. 6 Amp
3.6 บริเวณที่ใชในการเตรียมยาขางตนนี้ตองเปน
ก. Clean room class 10
ข. Clean room class 100
ค. Clean room class 1,000
ง. Clean room class 10,000
จ. Clean room class 100,000
3.7 การเตรียมยาขางตนไมจําเปนตองคํานึงถึง
ก. Sterility ข. Osmolarity
ค. Microbial limit test ง. Particulate matter
จ. Preservative
3.8 กรณีที่โรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขประสงคที่จะซื้อยา Sodium bicarbonate injection ซึ่งเปนยาใน
บัญชียาหลักแหงชาติที่องคการเภสัชกรรมผลิต ขอใดถูกตอง
ก. จัดซื้อดวยเงินงบประมาณเทานั้น
ข. จัดซื้อดวยวิธีกรณีพิเศษจากองคการเภสัชกรรม ถาวงเงินเกิน 50,000 บาท
ค. จัดซื้อโดยวิธีตกลงราคาจากองคการเภสัชกรรมเทานั้น ไมจํากัดวงเงิน
ง. จัดซื้อโดยวิธีตกลงราคาจากบริษัทใดก็ไดถาวงเงินไมเกิน 50,000 บาท
จ. จัดซื้อดวยวิธีกรณีพิเศษจากองคการเภสัชกรรม ไมจํากัดวงเงิน
3.9 ถาบริษัทที่จําหนายยา A ซึ่งเปนยาในกลุม diuretic ตัวหนึ่ง ตองการเปรียบเทียบประสิทธิภาพในการปองกัน
การสูญเสียโพแทสเซียมในคนไขโรคไตไดไมแตกตางจาก HCTZ วิธีวิจัยแบบใดดีที่สุด ถาการวิจัยนี้เริ่มดําเนิน
กอนที่ยา A……
ก. Case control
ข. Cohort
ค. Meta-analysis of case control studies
ง. Descriptive
จ. Randomized control trial
3.10ในกรณีที่ผูปวยตองการใชสมุนไพร สมุนไพรใดที่มีสรรพคุณขับปสสาวะ
ก. ปบ ข. ทองพันชั่ง
ค. มะขามปอม ง. ขมิ้นชัน
จ. หญาหนวดแมว
ผูปวยมาดวยอาการไมมีไข ปสสาวะไมออก ปสสาวะไมสุด ปวดทองนอย ไมแนใจวาปสสาวะแสบดวยหรือไม
4.1 จายยาอะไร ทานอยางไร และทานกี่วัน
4.2 ผูปวยเปนโรคอะไร
ผูปวยกลับมาเปนอีกครั้ง หลังจากอาการหายไปแลว ประมาณ 1 เดือน แตคราวนี้มีไขต่ํา ๆ
4.3 จายยาอะไร ทานอยางไร และทานกี่วัน
4.4 คําแนะนําที่จะใหกับผูปวยคืออะไร
4.5 การควบคุมคุณภาพของ capsule ตองดูอะไรบาง
ผูปวยหญิง เจ็บเอว มาขอซื้อยา ได Diclofenac และยาอะไรอีกไมรู
5.1 ขอแนะนําการรับประทานยา, การปฏิบัติตัว
5.2 สมุนไพรใดชวยบรรเทาอาการได
5.3 Diclofenac เปนยาประเภทใด
ใชยาไปไดสักพัก อยู ๆ ฉี่ไมออก ไปพบแพทย ไดผล Lab
5.4 ความผิดปกตินี้เกิดจากอะไร
5.5 ถามเกี่ยวกับกลไกการเกิดความผิดปกติ
5.6 ถามเกี่ยวกับยาขับปสสาวะ
5.7 Phosphste สูง ใชอะไร
5.8 กลไกของ Calcium-Phosphate
โจทยพูดถึง อาการของหญิงวัยหมดประจําเดือน
6.1 ขอใดไมใชคําแนะนําในการปฏิบัติตนที่เหมาะสม
6.2 ยาหรือสารขอใดไมสามารถใชรักษา vasomotor symptom ได
7 ยาที่ หาม ใชในผูปวยตอมลูกหมากคือขอใด
ก. Alfazosin ข. Doxasozin
ค. Prazosin ง. Finasteride
จ. Tolterodine
8 พืชที่ใชรักษาโรคนิ่วไดแกขอใด
ก. เห็ดหมื่นป ข. มะขามแขก
ค. ชุมเห็ดเทศ ง. หญาหนวดแนว
9 พืชที่ใชรักษาโรคทางเดินปสสาวะอักเสบไดแกขอใด
ก. ฟาทะลายโจร ข. กระเจี๊ยบแดง
ค. พลู ง. ฝรั่ง
10 พืชที่ใชขับปสสาวะไดแกขอใด
ก. มะขาม ข. บัวหลวง
ค. กระเจี๊ยบแดง ง. ฝรัง่
11 NSAIDs มีผลตอเสนเลือดใดในไต
โรคระบบทางเดินปสสาวะและไต
ผูปวยชายไทยคู อายุ 48 ป ไดรับการวินิจฉัยวาเปนโรคไตวายเรื้อรังมานาน 2 ป ไดรับใบสั่งยาจากแพทยดังนี้
Rx CaCO3 1×3 pc
Sodamint 3×3 pc
Folic acid 1×1 pc
1
α-VitD3 1×1 pc
Enalapril (5) 1×1 pc
จงบอกขอบงใชของ Sodamint (Sodium bicarbonate) ในผูปว ยรายนี้
ก. Antacid
ข. Metabolic acidosis
ค. Alkalinize urine
ง. Phosphate binder
จ. Increase absorption of folic acid
ในกรณีที่หองยาไมมี CaCO3 ยาใดตอไปนี้ที่ไมสามารถใชทดแทน CaCO3 ในผูปวยรายนี้ได
ก. Al(OH)3 + Mg(OH)2 (Alum milk)
ข. Al(OH)3 (Alum gel)
ค. Mg(OH)2
ง. Ca gluconate
จ. Ca lactate
ผูปวยมาพบแพทยในเดือนถัดมา พบวา Hct ลดลงเหลือ 21%, Hb 8 mg/dL แพทยจึงสั่งจาย Eprex
(Erythropoietin) 4,000 u สัปดาหละ 2 ครั้ง ผูป วยจะรับยาไปฉีดที่โรงพยาบาลชุมชนใกลบาน
เกี่ยวกับ Eprex ขอใดตอไปนี้ไมถูกตอง
ก. Eprex ใชกระตุนสราง RBC
ข. Eprex ผลิตดวยเทคนิค Recombination Technology
ค. Eprex ตองเก็บไวที่อุณหภูมิ 2-8oC
ง. Eprex ใชฉีดโดยวิธี IV push เทานั้น
จ. Eprex สามารถทําใหเกิดความดันโลหิตสูงได

คําแนะนําใดที่ไมเหมาะสมสําหรับผูปวยไตวายเรื้อรัง
ก. ควรรับประทานกลวย, สม, แตงโม
ข. ควรจํากัดการดื่มแอลกอฮอล, น้ําอัดลม
ค. ควรจํากัดการรับประทานเนื้อสัตว, เกลือ
ง. ควรจํากัดอาหารที่มีไขมันสูง
จ. ควรรับประทานอาหารที่มีเสนใยสูง
ผูปวยมีอาการทองผูก หลังจากรับประทานยาที่แพทยสั่ง ทานจะแนะนําใหผูปวยใชยาใด ยกเวน
ก. Bisacodyl
ข. MOM (Milk Of Magnesia)
ค. Metamucil (Psyllium seed)
ง. Senokot (Senosides)
จ. ELPco (Emulsion liquid paraffin compound)
3. กรณีศึกษาที่ 3เนื่องจากผูปวยรายนี้มีภาวะ Hyperkalemia แพทยตองการใช Kayexalate เพื่อรักษาภาวะดังกลาว
โดยผสมกับ Sorbitol 20%
3.1 แพทยตองการสั่งจาย Sorbitol 20% 120 mL โดยเจือจางจาก Sorbitol Solution 70% จะตองใช Sorbitol
Solution 70% จํานวนเทาใด
ก. 24 mL ข. 34 mL
ค. 54 mL ง. 68 mL
จ. 86 mL
3.2 ผูปวยตองการดื่มน้ําผลไม น้ําผลไมชนิดใดตอไปนี้ที่สามารถแนะนําใหผปู วยรับประทานได
ก. น้ําลูกยอ ข. น้ําสม
ค. น้ําแตงโม ง. น้ํากระเจี๊ยบ
จ. น้ํามะพราว
3.3 ผูปวยมาพบแพทยดวยอาการไอแหง ๆ ไมมีน้ํามูก ไมมีไข ทานคิดวานาจะเกิดจากยาตัวใด
ก. Sodamint ข. Enalapril
ค. CaCO3 ง. Folic acid
จ. α-VitD3
1
3.4 ผูปวยไดรับไดรับการปลูกถายไตตองใชยากดภูมิคุมกันขอใดตอไปนี้ไมใชยากดภูมิคุมกัน
ก. Prednisolon
ข. Cyclosporin
ค. Tacrolimus
ง. Leucovorin
จ. Mycofenolic mofetil
3.5 Cyclosporin ไดรับการพัฒนาเปนรูปแบบ micro-emulsion เนื่องจาก
ก. ลดความเปนพิษตอไต
ข. ทําใหดูดซึมดีขึ้น
ค. ลดอาการขางเคียงในระบบทางเดินอาหาร
ง. เพิ่มความคงตัวของยา
จ. กลบรสยา
MCQ เรื่อง Hematologic disorder

Hematology (G-6-PD deficiency)
ผูปวยชายไทย อายุ 28 ป แพทยวินิจฉัยวาเปน G-6-PD deficiency anemia พบภาวะไตวายเฉียบพลัน มีโปแต
สเซียมสูง Hb 8 g/dL (normal; 12-16), Hct 22% (normal; 38-48), Total bilirubin 4 mg/L (normal; <1) มีอาการเหนื่อย
เพลีย ปสสาวะสีคล้ําเหมือนสีน้ําปลา ผูปวยไมเคยมีประวัติแพยา ยาที่ไดรับกอนมาโรงพยาบาล คือ Ranitidine (150 mg) 1
tab bid (สําหรับโรคกระเพาะอาหาร รับประทานมาแลว 1 สัปดาห) และ Cotrimoxazole 2 tab bid (สําหรับติดเชื้อในทางเดิน
ปสสาวะ รับประทานมาแลว 3 วัน)
1. ขอมูลของผูปวยในขอใดไมเกี่ยวของกับภาวะ G-6-PD deficiency anemia
ก. เปนผูชาย
ข. มีโปแตสเซียมสูง
ค. มีการติดเชื้อในทางเดินปสสาวะ
ง. ไดรับยา Cotrimoxazole
จ. ไดรับยา Ranitidine
2. ขอใดไมใชอาการหรืออาการแสดงของภาวะ G-6-PD deficiency anemia ในผูป วยรายนี้
ก. อาการเหนื่อยเพลีย
ข. ปสสาวะมีสีคล้ําเหมือนสีน้ําปลา
ค. มีประวัติเปนโรคกระเพาะอาหาร
ง. Hb 8 g/dL (normal; 12-16), Hct 22% (normal; 38-48)
จ. Total bilirubin 4 mg/L (normal; <1)
3. ขอใดไมถูกตองในการเกิด G-6-PD deficiency anemia
ก. การติดเชื้อทําใหรางกายมีการสรางอนุมูลอิสระมากขึ้น
ข. มี Oxidative stress สูงเนื่องจากมี H2O2 ภายในเซลล
ค. H2O2 ทําใหเกิด Sulhydryl-hemoglobin ทําใหเม็ดเลือดแดงแตก
ง. ฮีโมโกลบินตกตะกอนในเม็ดเลือดแดง ทําใหถูก Macrophage ที่มามจับกิน
จ. การขาดเอนไซม G-6-PD ทําให Reduced glutathione เพิ่มขึ้น ลดการแตกของเม็ดเลือดแดง
4. ยาในขอใดทําใหเกิดภาวะเม็ดเลือดแดงแตกเฉียบพลันในผูปวย G-6-PD deficiency anemia
ก. Heparin
ข. Primaquine
ค. Cloxacillin
ง. Warfarin
จ. Penicillin
5. การรักษาภาวะ Acute anemia ในขอใดเหมาะสมกับผูปวยรายนี้
ก. ใหเลือด
ข. Ferrous sulfate
ค. Ferrous sulfate รวมกับ Folic acid
ง. Vitamin B12
จ. Erythropoietin

6. ขอใดผิดเกี่ยวกับคําแนะนําที่ควรใหแกผูปวยรายนี้
ก. หลีกเลี่ยงการใชยาที่ทําใหเกิดเม็ดเลือดแดงแตก
ข. การติดเชื้อทําใหเม็ดเลือดแดงแตกได
ค. ใหสังเกตอาการเม็ดเลือดแดงแตก ถาเกิดอีกใหรีบมาพบแพทย
ง. หยุดใชยา Ranitidine เพราะเปนสาเหตุของเม็ดเลือดแดงแตก
จ. รับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กเพื่อเสริมสรางการสรางเม็ดเลือด
7. ความเปนพิษตอระบบเลือดแบบใดที่ไมมีสาเหตุจาก Drug induce
ก. Autoimmune-induced hemolysis
ข. Bone marrow suppression
ค. Methemoglobinemia
ง. Sickle cell anemia
จ. Hemolytic anemia
8. ยาตอไปนี้ตัวใดทําใหถายอุจจาระเปนสีดํา
ก. Folic acid ง. Erythropoietin
ข. Vitamin B12 จ. Ferrous sulfate
ค. Dapsone
9. ยาในขอ 8 เนื่องจากมีลักษณะเปนผงสีเขมดังนั้นจึงเตรียมในรูปเคลือบน้ําตาล คุณสมบัติในขอใดที่ไมตองทดสอบกับ
ยาเคลือบน้ําตาล
ก. Disintegration time
ข. Weight variation
ค. Content uniformity
ง. Dissolution test
จ. Stability test
10. Folic acid จัดเปนยาประเภทใดตามกฎหมาย
ก. ยาอันตราย
ข. ยาสามัญประจําบาน
ค. ยาควบคุมพิเศษ
ง. ยาบรรจุเสร็จ
จ. ยาที่ใชเฉพาะในสถานพยาบาลที่ไดรับอนุญาต
กรณีศึกษา : ผูปวยเพศหญิงอายุ 37 ป มาโรงพยาบาลดวยอาการออนเพลีย วิงเวียน ปวดทอง มีประวัติเปน peptic ulcer
ตั้งแต 5 ปที่แลว และมีประวัติมีเลือดประจําเดือนออกมากตั้งแต 15 ปที่แลว ตรวจรางกายพบ guaiac-positive ตรวจ lab
พบ Hb 8 (12-15), Hct 27 (36-44), MCV 75 (80-100), MCHC 30 (31-35), serum iron 40 (60-190 mcg/dL), TIBC
450 (250-400 mcg/dL) แพทยวินิจฉัยเปน Iron deficiency anemia ไดรับยา Ferrous sulfate 1*3 pc
11. จากขอมูลขางตน ทานตองแนะนําการรับประทานยา Ferrous sulfate ใหแกผปู วยอยางไร
ก. ควรรับประทานรวมกับนม เพื่อเพิ่มการดูดซึมของ Ferrous
ข. ควรรับประทานยาในขณะที่ทองวางจะดีที่สุด เพื่อลดอาการคลื่นไส อาเจียนจากยา Ferrous
ค. Ferrous มีผลรบกวนการดูดซึมของ Ofloxacin ดังนั้นตองกินยา Ferrous sulfate กอนหรือหลังกินยา Ofloxacin 2
ชั่วโมง
ง. อาการขางเคียงที่สําคัญ คือ ทองเสีย คลื่นไส อาเจียน Ferrous stone
จ. สามารถทานยา Ferrous sulfate รวมกับยา Tetracycline เพื่อเพิ่มการดูดซึม Ferrous

เมื่อซักประวัติของผูปวยเพิ่มเติมพบวาผูปวยเปน G-6-PD deficiency
12. จากขอมูลขางตน ทานควรแนะนําใหผูปวยเลี่ยงการใชยาในขอใด เพื่อปองกันการเกิด Hemolytic anemia
ก. Primaquine, Erythromycin ยาที่ Induced RBC แตก ใน Pt. G-6-PD deficiency
ข. Dapsone, Vitamin A - Analgesic = Phenacetin, Aspirin, Probenicid
ค. Sulfasalazine, Erythromycin - Antimalarials = chloroquin, Primaquin, Quinine
ง. Dapsone, Penicillamine - CVS drug = Procainamide, Quinidine
จ. Sulfasalazine, Tetracycline - Sulfinamide = Dapsone, Sulfasalazine
13. ขอใดกลาวไมถูกตอง - Chloramphenicol, Cotrimoxazole
ก. Erythromycin ไมทนกรด
ข. ผูปวยที่แพยากลุม Sulfonamide ไมควรไดรับยา Dapsone
ค. Sulfasalazine เปน Prodrug ที่ใชรักษาการติดเชื้อในกระแสเลือด
ง. Tetracycline ไมทนกรดและเบส
จ. Tetracycline สามารถเกิดสารประกอบเชิงซอนกับ Divalent cation ได
14. ผูปวยปรึกษาเภสัชกรประจําโรงพยาบาลเรื่องโรค Thalassemia เนื่องจากมีญาติเปนโรคนี้ จึงอยากทราบวาจะกิน
Ferrous sulfate เสริมเลือดไดหรือไม จากขอมูลขางตน ทานจะแนะนําวิธีการรักษาโรค Thalassemia อยางไร
ก. ควรรับประทาน Ferrous sulfate เสริม เนื่องจากการสรางเม็ดเลือดในรางกายผิดปกติ
ข. ควรรับประทาน Vitamin B12 เสริม เนื่องจากการสรางเม็ดเลือดในรางกายผิดปกติ
ค. ควรรับประทาน Folic acid เสริม เนื่องจากการสรางเม็ดเลือดในรางกายผิดปกติ
ง. ควรใหเลือดรวมกับรับประทาน Ferrous sulfate เสริม เนื่องจากการสรางเม็ดเลือดในรางกายผิดปกติ
จ. ควรฉีดยา Deferoxamine เนื่องจากเปน Chelating agent ชวยลดภาวะ Iron overload
ผูปวยปรึกษาเภสัชกรเพิ่มเติมวา มีญาติอีกคนหนึ่งเปนโรคไตวายเรื้อรัง ซึ่งไดรับยา Erythropoietin โดยหมอบอกวาเปน
ยาบํารุงเลือด จึงอยากทราบขอมูลยานี้
15. จากขอมูลขางตน ขอใดถูกตองเกี่ยวกับขอมูลยา Erythropoietin
ก. อาการขางเคียงที่สําคัญ คือ ความดันโลหิตต่ํา จึงตองระมัดระวังเวลาเปลี่ยนทานั่งหรือเดิน
ข. ยามีฤทธิ์กระตุนไขประดูกใหสรางเม็ดเลือดแดง ดังนั้นตองทาน Ferrous sulfate เสริมดวย
ค. ควรเก็บยานี้ไวในตูเย็นในชอง Freeze เพื่อปองกันไมใหยาสลายตัวกอนนําไปใช
ง. ยาอยูในรูปแบบรับประทานและรูปแบบฉีด สามารถเลือกใชรูปแบบใดก็ได
จ. ไตมีหนาที่กระตุนให Erythropoietin ถูกสรางปริมาณมากที่ไขกระดูก ดังนั้นเมื่อไตวายทําใหสรางไดลดลง
16. จากสูตรโครงสรางของ Folic acid ขอใดกลาวไมถูกตอง

ก. เปน Water soluble vitamin

ข. เรียกอีกอยางหนึ่งวา Vitamin B9
ค. เกี่ยวของกับการสราง DNA และ RNA
ง. มนุษยสามารถสังเคราะห Folic acid ได
จ. ใน IR chromatogram จะเห็น peak ที่ชัดเจน ที่คาความถี่ประมาณ 1,700 cm-1
17. Folic acid พบมากในธรรมชาติ ในพืชชนิดใด
ก. มะเขือเทศ มะมวง
ข. สม บรอกเคอรี่
ค. มะละกอ ลําไย
ง. มะละกอ มะมวง
จ. สม แครอท
18. ชวงพักรับประทานอาหารกลางวัน เภสัชกรคนดังกลาวจึงไดพูดคุยสนทนาเรื่องคนไขและอาการเจ็บปวยกับเพื่อนคน
อื่น ๆ ในโรงพยาบาลอยางสนุกสนาน ผูอํานวยการเดินมาไดยินพอดี จึงไดวากลาวตักเตือนเรื่องการละเมิดคํา
ประกาศสิทธิผูปวย ตามขอใด
ก. ผูปวยทุกคนมีสิทธิพื้นฐานที่จะไดรับบริการดานสุขภาพ ตามที่บัญญัติไวในรัฐธรรมนูญ
ข. ผูปวยมีสิทธิที่จะไดรับบริการจากผูประกอบวิชาชีพดานสุขภาพ โดยไมมีการเลือกปฏิบัติ เนื่องจากความแตกตาง
ดานฐานะ เชื้อชาติ สัญชาติ ศาสนา ลัทธิ การเมือง เพศ อายุ และลักษณะของความเจ็บปวย
ค. ผูปวยมีสิทธิที่จะไดรับทราบขอมูลเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลเฉพาะของตนที่ปรากฏในเวชระเบียนเมื่อรองขอ
ทั้งนี้ขอมูลดังกลาวตองไมเปนการละเมิดสิทธิสวนตัวของบุคคลอื่น
ง. ผูปวยมีสิทธิที่จะไดรับการปกปดขอมูลเกี่ยวกับตนเอง จากผูประกอบวิชาชีพดานสุขภาพโดยเครงครัด เวนแตจะ
ไดรับความยินยอมจากผูปวยหรือการปฏิบัติหนาที่ตามกฎหมาย
จ. ผูปวยมีสิทธิที่จะไดรับขอมูลอยางครบถวนในการตัดสินใจเขารวม หรือถอนตัวจากการเปนผูถูกทดลองในการทํา
วิจัยของผูประกอบวิชาชีพดานสุขภาพ
19. ผูปวยคนดังกลาวไมสามารถมาโรงพยาบาลไดเพราะติดงาน จึงใหแฟนมารับยาแทนโดยนําบัตรประจําตัวประชาชน
ของผูปวยมาดวย อยากทราบวาตามคําประกาศสิทธิผูปวย ผูมารับยาแทนสามารถขอดูขอมูลเกี่ยวกับการรักษาได
ก. ได เพราะเปนแฟนกัน
ข. ได เพราะผูปวยมีสิทธิทราบขอมูล
ค. ได เพราะนําหลักฐานของผูปวยมายืนยันดวย
ง. ไมได เพราะไมมีคําสั่งจากแพทยเจาของไข
จ. ไมได เพราะตองปกปดความลับของผูปวย
20. เมื่อผูปวยคนหนึ่งไดรับยามาจากโรงพยาบาล พบวา Folic acid หมดกอนแพทยนัด จึงมาซื้อยาที่รานยาแหงหนึ่ง
โดยตองการซื้อ 15 เม็ด โดยมีเภสัชกรเปนผูขายยาเอง ทานคิดวา Folic acid เปนผลิตภัณฑประเภทใด เภสัชกร
สามารถจายในรานยาไดหรือไม
ก. เปนยาสามัญประจําบาน เภสัชกรสามารถจายได
ข. เปนยาแผนปจุบันบรรจุเสร็จ เภสัชกรสามารถจายได
ค. เปนยาอันตราย เภสัชกรจายไมได ตองมีใบสั่งแพทย
ง. เปนผลิตภัณฑเสริมอาหาร เภสัชกรสามารถจายได
จ. เปนยาอันตราย เภสัชกรสามารถจายได
Hematology
Scene 1 : ผูปวยชายอายุ 18 ป มีลักษณะซีด ผูปวยบอกวาเคยไปพบแพทยที่โรงพยาบาล ไดรับการวินิจฉัยจากแพทยวา
เปนโรคธาลัสซีเมีย และไดรับการรักษามาเปนเวลาหลายปแลว มาขอคําแนะนําเพิ่มเติมบางประการจากเภสัชกร
1. อาการใดของผูปวยธาลัสซีเมียที่อาจพบในผูปวยรายนี้
ก. Iron deficiency
ข. Uremia
ค. Liver steatosis
ง. Peripheral neuropathy
จ. Enlarged spleen
2. โรคธาลัสซีเมียจัดเปนโรคโลหิตจางประเภทหนึ่ง ขอใดจัดเปนลักษณะเดนของโรคธาลัสซีเมียที่แตกตางจากโรค
โลหิตจางอื่นๆทั่วไป
ก. ธาลัสซีเมียเปนโรคทางพันธุกรรม ที่เกิดจากเม็ดเลือดแดงถูกทําลายไดงายเนื่องจากการขาดเอนไซมบาง
ชนิด
ข. ธาลัสซีเมียเปนโรคทางพันธุกรรม ที่มีระดับเหล็กในเลือดสูงเนื่องจากมีการแตกของเม็ดเลือดแดง
ค. ธาลัสซีเมียเปนโรคทางพันธุกรรม ที่เม็ดเลือดแดงมีโครงสรางผิดปกติคลายรูปเสี้ยวจันทร ทําใหแตกได
งาย
ง. ธาลัสซีเมียเปนโรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุมกันที่เม็ดเลือดแดงถูกทําลายไดงาย
จ. ธาลัสซีเมียเปนโรคโลหิตจาง ที่เกิดจากการขาดวิตามินที่ชวยในการคงสภาพของเม็ดเลือดแดง
Scene 2 : ผูปวยเลาวาญาติเห็นวามีอาการซีดเนื่องจากโลหิตจาง จึงไดซื้อยาบํารุงเลือด Hemovit มาใหรับประทาน และ
ผูปวยเกิดความสงสัยวาจะสามารถรับประทานไดหรือไม
3. ในฐานะเภสัชกรทานจะใหคําแนะนําแกผูปวยอยางไร
ก. สามารถรับประทานได เนื่องจากเปนยาสามัญประจําบาน จึงมีความปลอดภัยสูง
ข. สามารถรับประทานได เนื่องจากมีวิตามินและสารอาหารที่สําคัญที่ชวยบํารุงโลหิตลดอาการโลหิตจาง
ค. สามารถรับประทานไดเฉพาะเมื่อผูปวยกําลังอยูในระหวางการรักษาโรคธาลัสซีเมียจากแพทย
ง. ไมควรรับประทาน เนื่องจากมีสวนผสมของธาตุเหล็ก
จ. ไมควรรับประทาน เนื่องจากมีสวนประกอบที่เกิด drug interaction กับยาที่ใชรักษาประจํา
4. เภสัชกรควรแนะนําใหผูปวยระมัดระวังการใชยาตัวใดเปนพิเศษ
ก. FBC
ข. Aminoglycosides
ค. Paracetamol
ง. Vitamin C
จ. Calcium supplements
5. ขอแนะนําสําหรับวิธีการรักษาโรคธาลัสซีเมีย นอกเหนือจากการใชยารับประทาน
ก. ผูปวยไมควรไดรับเลือดอยางเด็ดขาด เนื่องจากมีโอกาสเกิด agglutination ของเม็ดเลือดแดงสูงกวาปกติ
ข. ผูปวยไมควรไดรับเลือดอยางเด็ดขาด เนื่องจากมีความเสี่ยงตอการติดเชื้อ
ค. ผูปวยควรไดรับเลือด เพื่อชวยเพิ่มปริมาณเม็ดเลือดแดง
ง. ผูปวยควรออกกําลังกายสม่ําเสมอ เพื่อชวยเพิ่มการสรางเม็ดเลือดแดง
จ. ผูปวยควรไดรับ erythropoietin เพื่อเรงการสรางเม็ดเลือดแดง

Scene 3 : สําหรับผูปวยรายนี้แพทยสั่งจาย Folic acid โดยใหรับประทานทุกวัน

6. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับผลิตภัณฑ Folic acid
ก. ใหในรูปยาฉีดเปนระยะๆ สําหรับผูปวยที่มีอาการรุนแรง
ข. ใหในรูปแบบ enteric coat เพื่อปองกันการระคายเคืองกระเพาะอาหาร
ค. ใหในรูปแบบยาเม็ด ในขนาด 1-5 มิลลิกรัมตอวัน
ง. ใหในรูปแบบ emulsion ในผูปว ยเด็ก ในขนาด 50 ไมโครกรัม
จ. ใหหลีกเลี่ยงการรับประทานรวมกับนมเพื่อลดการดูดซึม
7. คําแนะนําเรื่องผลิตภัณฑเสริมอาหาร ขอใดเหมาะสมที่สุด
ก. สารสกัดตับ เพื่อใหรางกายไดรับ heme ion ทดแทนปริมาณเม็ดเลือดแดงที่สูญเสียไป
ข. ผูปวยสามารถใชประโยชนจาก heme ion ไดมากกวา non-heme ion
ค. อาหารเสริมจากพืชผัก โดยเฉพาะถั่ว และธัญพืช รวมกับวิตามินซี เพื่อชวยการดูดซึมของธาตุเหล็กที่มี
มากในอาหารดังกลาว
ง. วิตามินอีในปริมาณที่พอเหมาะ เนื่องจากมีคุณสมบัติตานอนุมูลอิสระ จึงชวยลดผลขางเคียงจากปฏิกิริยา
ออกซิเดชั่นเนื่องจากภาวะของโรค
จ. ผูปวยควรไดรับไฟโตสเตอรอลเพื่อเสริมสรางภูมิคุมกัน
H
H2N N N
H
N N
N
H
O N COOH
O H COOH
Folic acid
8. จากสูตรโครงสรางของ Folic acid ขอใดกลาวไมถูกตอง
ก. Folic acid เปนสารที่วองไวตอแสง
ข. Folic acid เปนสารประกอบที่สามารถดูดกลืนคลื่นแสง UV-visible ได
ค. Folic acid เปนสารประกอบที่คายคลื่นแสง Fluorescene ได
ง. Folic acid เกี่ยวของกับการสังเคราะห Thymidylate
จ. Folic acid ใชรักษาอาการทางประสาทได
9. ที่ผานมาผูปวยเขาใจวาเลือดไมดี จึงพยายามไปหาซื้อยาบํารุงเลือด ประกอบกับที่รานคาในหมูบานมียาบํารุง
เลือด (Ferrous sulfate tablet) ซึ่งระบุวาเปนยาสามัญประจําบาน จึงซื้อยาดังกลาวมาทานบํารุงเลือดประจํา จาก
เจาของรานซึ่งก็ไมใชเภสัชกร ขอใดตอไปนี้ถูกตอง
ก. รานคาในหมูบานไมสามารถขายยาดังกลาวได เพราะไมใชรานยาตามกฎหมาย
ข. ตามกฎหมาย เจาของรานยาซึ่งก็ไมใชเภสัชกร ไมสามารถจําหนายยาดังกลาวได
ค. ยาบํารุงเลือด (Ferrous sulfate tablet) ซึ่งระบุวาเปนยาสามัญประจําบาน สามารถขายไดตามรานคา
ทั่วไป แตตองมีใบอนุญาตขายยาสามัญประจําบาน

ง. ยาบํารุงเลือด (Ferrous sulfate tablet) ซึ่งระบุวาเปนยาสามัญประจําบาน สามารถขายไดตามรานคา

ทั่วไป โดยไมตองมีใบอนุญาตขายยาใดๆทั้งสิ้น
จ. Ferrous sulfate tablet ไมสามารถจัดเปนยาสามัญประจําบานได เนื่องจากเปนยาที่มีอันตรายสูง ตอง
จัดเปนยาควบคุมพิเศษ
10. เกี่ยวกับอาหารและยา ขอใดตอไปนี้ผิด
ก. อาหารตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ไดแกวัตถุทุกชนิดที่คนกิน ดื่ม อม หรือนําเขาสูรางกาย
แตไมรวมถึงยา วัตถุออกฤทธิ์ตอจิตประสาท หรือยาเสพติดใหโทษ นอกจากนี้อาหารยังรวมถึงวัตถุที่ใช
เปนสวนผสมในการผลิตอาหาร วัตถุเจือปนอาหาร สี เครื่องปรุงแตงกลิ่นรส
ข. อาหารแบงออกเปน 4 ประเภท ไดแกอาหารควบคุมเฉพาะ อาหารที่กําหนดคุณภาพหรือมาตรฐาน
อาหารที่ตองมีฉลาก และอาหารทั่วไป
ค. ยา เปนวัตถุที่มุงหมายสําหรับใชในการวินิจฉัย บําบัด บรรเทา หรือปองกันโรค หรือความเจ็บปวยของ
มนุษยหรือสัตว
ง. ผลิตภัณฑยาสามารถแยกออกเปน 2 กลุม คือ ยาแผนปจจุบัน และยาแผนโบราณ
จ. ยาแผนปจจุบันแยกออกเปน 3 ประเภท ไดแก ยาอันตราย ยาควบคุมพิเศษ และยาสามัญประจําบาน
11.เด็กชายอายุ 12 ป มาขอซื้อยาไปใหลูก โดยมีอาการซีดมาได 3 วันแลว แมของเด็กใหขอ มูลเพิ่มเติมวา ลูกไมเคยมี
อาการแบบนี้มากอน กินแตเนื้อสัตวไมชอบกินผัก ชอบกินยาเม็ดวิตามินซี และไมไดกินอาหาร มีอาการปวดฟน ไปที่
คลินิกทันตกรรมแหงหนึ่ง และไดยา aspirin อุจจาระสีปกติ แตปสสาวะมีสีคล้ําเปนสีน้ําตาล
ก.จายยา folicacid
ข.จายยาวิตามิน B12
ค. จายยา ferrous gluconate
ง.แนะนําใหผูปวยไปโรงพยาบาลทันที
จ.จาย ferrous sulfate และ folic acid
12.ในกรณีที่พอของเด็กตัดสินใจนําผูปวยไปตรวจที่โรงพยาบาล พบวาเปน G6PD อาการซีดในผูปวย
ก.aplastic anemia
ข. hemolytic amemia
ค. permicious anemia
ง. chronic renal failure
จ. iron deficiency failure
13.ขอใดควรใชรักษาผูปวยรายนี้ในโรงพยาบาล
ก.platelet
ข. folic acid
ค. vitamin B12
ง. ferrous sulfate
จ. packed red cell
14. ปจจัยใดที่นาจะเปนสาเหตุทําใหเกิดอาการซีดในคนไข
ก. aspirin
ข .Vitamin C
ค. amoxicillin
ง. amitryptyline

จ. กินแตเนื้อสัตวไมชอบกินผัก
19.เมื่อเด็กชายคนนี้โตขึ้นจะแตงงาน
ก.แตงงานกันไดแตไมควรมีลูก เพราะ….
ข.แตงงานกันไดแตหากตั้งครรภเปนผูชายตองทําแทง แตถาเปนผูหญิงไมเปนไร
ค.แตงงานกันไดแตหากตั้งครรภเปนผูหญิงใหทําแทง แตถาเปนผูชายไมเปนไร
ง.ทุกคนเปนโรคนี้ได ไมวาชายหรือหญิง
จ.แตงไมได จะทําใหคุณภาพชีวิต มีความทุกขไปตลอด
20.ตอมาผูปวยไดรับยาชนิดหนึ่งจากรานยา แตคราวนี้ผูปวยมีอาการรุนแรงจนถึงแกชีวิต เภสัชกรไมไดถามขอมูลการแพ
ยาและโรคประจําตัวของผูปวย เภสัชกรมีความผิดอยางไร
ก.ผิดจรรยาบรรณแหงวิชาชีพ
ข.ผิดกฎหมายยา
ค.ละเมิดสิทธิ์ของผูปวย
ง.ผิดขอบังคับสภาวาดวยขอจํากัดและเงื่อนไขการปฏิบตั ิหนาที่
จ.ไมทําตามประกาศเรื่องการเลือกสรร
21.ผูปวยที่มีอาการออนเพลีย ใจสั่น ซีด เหนื่อยงาย เล็บโคงคลายชอน ผูปวยนั้นขาดสารอาหาร
ก. Zinc
ข. Vit E
ค. Vit B1
ง. Iron
จ. Vit C
22.ผูปวยไดรับยา MAOI เมื่อรับประทานปลาราหรือเนยแข็งอาจเกิด acute hypertention เนื่องจากอาหารนี้มีสารพวก
ก. Tyramine
ข. Glutamine
ค. Phanlzine
ง. Tyrosine
จ. Phenylalanine
23.น้ํามันปลากินไปนานๆแลวเปนอยางไร
ก.ปวดหัว
ข.ทองเสีย
ค.ตาพรามัว
ง.ชาตามปลายแขนปลายขา
จ.ระยะเวลาการแข็งตัวของเลือดยาวนานขึ้น
24. ผูหญิงตั้งครรภ 6 เดือน ไมเคยไปฝากครรภ แลวไปหาหมอดวยอาการใจสั่นซีด ออนเพลีย หมอวินิจฉัยวาเปน
Microcytic and microcytic anemia ควรใหยาอะไร
ก. Folic acid+ Ferrous sulfate
ข. Folic acid + Pyridoxine
ค. Ferrous sulfate + Pyridoxine
ง. Ferrous sulfate + Phytonadione
จ. Phytonadione + Pyridoxine

MCQ เรื่อง Immunologic disorder
1. ยากดภูมิคุมกัน (immunosuppression) มีประโยชนกับทุกภาวะ ยกเวน

ก. การเปลี่ยนถายอวัยวะ
ข. Rh hemolytic disease ในเด็กแรกเกิด
ค. Rheumatoid arthritis
ง. มะเร็ง
จ. SLE
2. ผูปวยหญิงอายุ 30 ป เปนโรค SLE แพทยใหยา Ibuprofen 600 mg qid และ Prednisolone 20 mg tid 3 สัปดาห
ปจจุบันอาการดีขึ้นมาก แพทยไดให Prednisolone 60 mg/d ควรจะใหยาอยางไร
ก. ใหยาขนาด 24 ชม. ทุกวัน วันละครั้ง
ข. ใหยาขนาด 24 ชม. แบงให 2 ครั้ง ทุกวัน
ค. ใหยาขนาด 24 ชม. วันเวนวัน วันละครั้ง
ง. ใหยาขนาด 48 ชม. วันเวนวัน วันละครั้ง
จ. ใหยาขนาด 48 ชม. วันเวนวัน แบงให 2 ครั้ง
3. การให Prednisolone ใหผูปวย SLE เพื่ออะไร
ก. ลดปฏิกิริยา antibody immune complex
ข. ลดการทําลายของ LE cell
ค. ยับยั้งการจับ antigen กับ…………(ในตนฉบับเปนแบบนี้อะ)
ง. ลดการสราง………..(ตนฉบับเวนไวแบบนี้อีกแลว)
จ. ยับยั้ง Histamine กับ Bradykynin
4. ตัวอยางสารจําพวก Immunoglobulin
ก. basophil
ข. erythrocyte
ค. macrophage
ง. leukocyte
จ. plasma cell
5. ขอใดเปนโครงสรางของ Dexamethasone (choice จะมีโครงสรางมาใหเลือก ก็เลือกตัวที่มันมีโครงสราง steroid มันจะ
มีตัวเดียวใน choice)
6. ยากดภูมิคุมกัน (immunosuppressive) สามารถนํามาใชประโยชนในดานใด
ก. AIDs
ข. COPD
ค. TB
ง. Leprosy
จ. Organ tissue transplantation

7. Cyclosporin ยากดภูมิคุมกันในขอใดถูกตอง
ก. ออกฤทธิ์กดการทํางานของ B-cell อยางเฉพาะเจาะจง
ข. คาของ pharmacokinetic profile สม่ําเสมอในผูปวยทุกราย
ค. มีฤทธิ์ตอตับและไตนอย
ง. ประสิทธิภาพสูงในการปลูกถายอวัยวะ
8. ขอใดเปนผลขางเคียงของ corticosteroid ยกเวน
ก. suppression of pituitary-adrenaline
ข. increase susceptibility to infection
ค. peptic ulceration
ง. muscle hypertrophy
จ. physiological disturbances
9. หญิงไทย อายุ 35 ป ออนเพลีย ไขสูง 40 องศาเซลเซียส มีน้ํามูก Broteinsia Bt (ตรงนี้อานตนฉบับไมคอยออก มัน
จางมาก เลยเดาเอา) แพทยวินิจฉัยเปน SLE ขอใดไมใชสาเหตุที่ทําใหเกิดโรค
ก. มีน้ํามูก
ข. ปวดขอ
ค. มีไข
ง. น้ําหนักลด
จ. ผีเสื้อที่หนา
10. ถาตองการใชยารักษาโรคในกรณีเฉียบพลัน ใชยา?
ก. Indomethacin
ข. Ibruprofen
ค. Diclofenac or Piroxicam
ง. Aspirin
จ. Methylprednisolone
11. สมุนไพรที่มีฤทธิ์เพิ่มภูมิคุมกัน
ก. ยานาง
ข. หญาใตใบ
ค. มะขามปอม
ง. เห็ดหลินจือ
จ. ชา
12. ยากดภูมิคุมกัน (immunosuppression) มีประโยชนกับทุกภาวะ ยกเวน
ก. การเปลี่ยนถายอวัยวะ
ข. Rh hemolytic disease ในเด็กแรกเกิด
ค. Rheumatoid arthritis
ง. มะเร็ง
จ. SLE

13. ผูปวยหญิงอายุ 30 ป เปนโรค SLE แพทยใหยา Ibuprofen 600 mg qid และ Prednisolone 20 mg tid 3 สัปดาห
ปจจุบันอาการดีขึ้นมาก แพทยไดให Prednisolone 60 mg/d ควรจะใหยาอยางไร
ก. ใหยาขนาด 24 ชม. ทุกวัน วันละครั้ง
ข. ใหยาขนาด 24 ชม. แบงให 2 ครั้ง ทุกวัน
ค. ใหยาขนาด 24 ชม. วันเวนวัน วันละครั้ง
ง. ใหยาขนาด 48 ชม. วันเวนวัน วันละครั้ง
จ. ใหยาขนาด 48 ชม. วันเวนวัน แบงให 2 ครั้ง
14. การให Prednisolone ใหผูปวย SLE เพื่ออะไร
ก. ลดปฏิกิริยา antibody immune complex
ข. ลดการทําลายของ LE cell
ค. ยับยั้งการจับ antigen กับ…………(ในตนฉบับเปนแบบนี้อะ)
ง. ลดการสราง………..(ตนฉบับเวนไวแบบนี้อีกแลว)
จ. ยับยั้ง Histamine กับ Bradykynin
15. ตัวอยางสารจําพวก Immunoglobulin
ก. basophil
ข. erythrocyte
ค. macrophage
ง. leukocyte
จ. plasma cell
16. ขอใดเปนโครงสรางของ Dexamethasone (choice จะมีโครงสรางมาใหเลือก ก็เลือกตัวที่มันมีโครงสราง steroid มันจะ
มีตัวเดียวใน choice)
17. ยากดภูมิคุมกัน (immunosuppressive) สามารถนํามาใชประโยชนในดานใด
ก. AIDs
ข. COPD
ค. TB
ง. Leprosy
จ. Organ tissue transplantation
18. Cyclosporin ยากดภูมิคุมกันในขอใดถูกตอง
ก. ออกฤทธิ์กดการทํางานของ B-cell อยางเฉพาะเจาะจง
ข. คาของ pharmacokinetic profile สม่ําเสมอในผูปวยทุกราย
ค. มีฤทธิ์ตอตับและไตนอย
ง. ประสิทธิภาพสูงในการปลูกถายอวัยวะ
ก. suppression of pituitary-adrenaline
ข. increase susceptibility to infection
ค. peptic ulceration
ง. muscle hypertrophy
จ. physiological disturbances

20. หญิงไทย อายุ 35 ป ออนเพลีย ไขสูง 40 องศาเซลเซียส มีน้ํามูก Broteinsia Bt (ตรงนี้อานตนฉบับไมคอยออก มัน
จางมาก เลยเดาเอา) แพทยวินิจฉัยเปน SLE ขอใดไมใชสาเหตุที่ทําใหเกิดโรค
ก. มีน้ํามูก
ข. ปวดขอ
ค. มีไข
ง. น้ําหนักลด
จ. ผีเสื้อที่หนา
21. ถาตองการใชยารักษาโรคในกรณีเฉียบพลัน ใชยา?
ก. Indomethacin
ข. Ibruprofen
ค. Diclofenac or Piroxicam
ง. Aspirin
จ. Methylprednisolone
22. สมุนไพรที่มีฤทธิ์เพิ่มภูมิคุมกัน
ก. ยานาง
ข. หญาใตใบ
ค. มะขามปอม
ง. เห็ดหลินจือ
จ. ชา
กรณีศึกษา น.ส.พร วัย 25 ป มาที่รานยาเพื่อปรึกษาวากําลังแตงงาน และมีแผนที่จะตั้งครรภทันที จึงอยากทราบวา
จะตองทําการฉีดวัคซีนชนิดใดบางในการเตรียมเพื่อการมิใหเกิดปญหากับบุตรในอนาคต
คําถาม
- หากนักศึกษาเปนเภสัชกรผูรับคําปรึกษา นักศึกษาจะซักถามขอมูลใดเพิ่มบาง
- ถาตองการทราบแผนการฉีดวัคซีนสําหรับบุตรที่จะเกิดมาดวย นักศึกษาทราบหรือไมวา immunization
schedule สําหรับเด็กไทยเปนอยางไร
- วัคซีน DTPP คืออะไร นักศึกษาสามารถอธิบายถึงประเภทของวัคซีนแตละชนิดไดหรือไม อยางไร
- ในปจจุบันมีการพัฒนาวัคซีนชนิดตางๆ โดยวิธีทาง biotechnology จงอธิบายแนวคิดหรือหลักการในการผลิต
วัคซีนเหลานี้

MCQ เรื่อง Obstretic and Gynecology
กรณีศึกษาที่ 1 : นางลี อายุ 50 ป นําใบสั่งยามาซื้อยาที่รานยาเภสัชกรชุมชน ดังนี้

1. Conjugated estrogen 0.0625 mg
1 tab OD 21 days #84
2. Medroxyprogesterone accetate (MPA)
1 tab OD 12-21 #40
นางลีเลาวาประจําเดือนขาดหายไปหลายเดือน (ประมาณ 4 เดือน) มาพบแพทยเพราะมีอาการวูบวาบ เหงื่ออกมาก ชอง
คลอดอักเสบบอยๆ และปสสาวะเล็ดเวลาไอ จาม กลั้นปสสาวะไมคอยอยู ปาทยสั่งตรวจความหนาแนนของกระดูก พบวามี่
คาอยูในเกณฑปกติ
1. นางลีบอกวาเพื่งเคยไดรบั ยาฮอรโมนเปนครั้งแรก ขอใหเภสัชกรชวยอธิบายวิธีใชโดยละเอียด ขอใดเปน
คําอธิบายที่ไมถูกตอง
ก. รับประทานยาชนิดที่ 1 ครั้งละ 1 เม็ดวันละ 1 ครั้งกอนนอน เปนเวลา 21 วัน ในวันที่ 12 ถึง 21 ให
รับประทานยาชนิดที่ 2 ควบกันไปดวย ครั้งละ 1 เม็ด แลวหยุดยาทั้งสองเปนเวลา 7 วัน คอยเริ่ม
ทานแบบเดิมตอไปอีก
ข. ควรรับประทานยาในเวลาเดียวกนหรือใกลเคียงกันทุกวัน
ค. ถามีอาการคลื่นไส อาเจียน เลือดออกกระปริดกระปรอย ใหหยุดใชยาทันทีแลวไปพบแพทย
ง. แมความหนาแนนกระดูกปกติ ก็ควรรับประทานแคลเซียมเสริมเปนประจํา และออกําลังกาย
สม่ําเสมอ
จ. ชวงนี้ที่หยุดยาฮอรโมนจะมีเลือดประจําเดือน จะเปนอยูระยะหนึ่งแลวคอยๆนอยลง จนหายไป
ก. Conjugated estrogen คือ esters ของเอสโตรเจนธรรมชาติหลายๆชนิดรวมกัน
ข. ฮอรโมนที่ใชรักษาอาการของการหมดประจําเดือน คือ conjugated estrogen สวน MPA ใหเพือ
ปองกันฤทธิ์ของเอสโตรเจนที่ทําใหเยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวขึ้น
ค. Estrogen มีกลไกการออกฤทธิ์โดยจับกับ estrogen receptor ภายในเซลล มีผลตอการแสดงออก
ของยีน
ง. Progesterone มีกลไกการออกฤทธิ์คลายกับ estrogen โดยจับที่ตัวรับและยีนเดียวกัน
จ. Ethinyl estrogen เปนเอสโตรเจนสังเคราะหื มีควราแรงมากกวาเอสโตรเจนธรรมชาติ จึงนิยมใชใน
ยาคุมกําเนิดมากกวาใชเปนฮอรโมนทดแทน
3. นางลีรับประทานยาได 1 สัปดาห กลับมาที่รายขายยาและบอกวามีอาการคลื่นใส อาเจียน เปนตะคริวที่ขา
บอยๆ อยากจะขอเปลี่ยนยา ไมอยากไปพบแพทยเพราะไมมีเวลา ทานจะทําอยางไร
ก. แนะนําใหหยุดยาทันทีแลวไปพบแพทย
ข. อธายวาอาการคลื่นไส อาเจียนจะเปนอยุระยะหนึ่ง(2-3 เดือน) หลังจากนั้นจะดีขึ้น พาไมดีขึ้นใหไป
พบแพทย
ค. ลดขนาดของ conjugated estrogen เปนขนาดเมดละ 0.03 มิลลิกรัม
ง. ลดขนาดของ MPA เปนขนาดเม็ดละ 2.5 มิลลิกรัม

4. ถานางลีเปนเลาหวาน รูปแบบของ estrogen แบบใดจะมีผลกระทบตอภาวะของโรคเลาหวานนอยที่สุด

ก. ยาเม็ด
ข. ยาฉีด
ค. แผนปะผิวหนัง
ง. ครีมสอดชองคลอด
จ. แบบฝง
5. นางไมอยากใหกลับมามีประจําเดือนใหมอีกทุกเดือน วิธีการบริหารยาแบบใดที่จําทําใหไมมีประจําเดือนมา
ทุกเดือน
ก. รับประทานยาทั้งสองชนิดทุกวัน ไมตอ งหยุดยา 7 วัน৺
ข. เวนชวงไมตองรับประทาน MPA 2-3 เดือนแลวกลับมารับประทานเหมือนเดิม 1 เดือน แลวเวนชวง
ตอไปเรื่อยๆ
ค. ไมตองทาน MPA เพราะเปนสาเหตุใหมีเลือดประจําเดือนเมื่อหยุดยา
ง. เปลี่ยนมาใชแบบแผนปะ ปะผิวหนัง 3 สัปดาห เวนไมปะ 1 สัปดาห และรับประทาน MPA ควบไป
ดวยในชวงสักาหที่ 2 และ 3 ที่ปะแผนยา
จ. บอกนางีวา ไมวาจะใชวิธีใดก็ตองมีเลือดประจําเดือนมาทุกเดือน ไมมีวิธีแก ไข
6. นางลีขอใหเภสัชกรชวยจัดยาเมดแคลเซียมให ขอมูลใดไมถูกตองเกี่ยวกับ แคลเซียม
ก. ขนาดแคลเซียมสําหรับสตรีหมดประจําเดือนคือ 1000-1500 มิลลิกรัม/วัน
ข. ควรรับประทานแคลเซียมหลังอาหารเพราะชวยใหดูดซึมดีขึ้น
ค. พิจารณาชนิดเกลือของแคลเซียม เพราะเกลือตางๆชนิดกัน จะใหปริมาณแคลเซียมตางกัน
ง. ควรใหวิตามินดี รวมดวยเสมอเพื่อชวยใหการดูกซึมดีขึ้น৺
จ. ปกติเราจะไดรับแคลเซียมบางสวนจากอาหาร ควรรับประทานอาหารใหครบ และออกกําลังกาย
สม่ําเสมอ
กรณีศึกษา ที่ 2
1.ขอใดไมใชขอหามของการใชยาคุมกําเนิด
ก. มะเร็งปากมดลูก ข. ไมเกรน ค. โรคหลอดเลือดหัวใจ
ง. เลือดออกจากชองคลอดโดยไมทราบสาเหตุ
2.ขอใดไมมีผลตอประสิทธิภาพของยาเม็ดคุมกําเนิดชนิด 21 เม็ด
ตอบ การกินยายอนศร
3.การใช Hormone replacement therapy หรือ Estrogen replacement therapy ควรระวังในผูปวยประเภทใด
ก. คนที่เสี่ยงตอกระดูกพรุน ข. คนที่ตัดรังไขทั้งสองขาง ค. คนที่มีอาการชองคลอดอักเสบ
ง. คนที่เปน Hyperthyroid จ. คนที่เปนโรคไขมัน ความดันโลหิตสูง
4.สมุนไพรขอใดมี Phytoestrogen
ก. ถั่วเหลือง กวาวเครือแดง ข. กวาวเครือขาว กวาวเครือแดง ค. กวาวเครือขาว ถั่วเหลือง
ง. กวาวเครือขาว กวาวเครือแดง ถั่วเหลือง
5.พืชที่มีผลคุมกําเนิดไดแกขอใด
ก. ขึ้นฉาย ข.บัวหลวง ค. กระเทียม ง. ขี้เหล็ก

6.ผูปวยหญิงอายุ 23 ป รูปรางอวนทวม หนามัน ขนดกตามแขนขาและใบหนา มาขอซื้อยาเลื่อนประจําเดือนเภสัชจาย

Primolute-N
ก. Ethinylestradiol 20 ug+ desogestrel
ข. Ethinylestradiol 20 ug+ gestodene
ค. Ethinylestradiol 50 ug+
ง. Ethinylestradiol 35 ug+ cyproterone acetate 2 mg
7.ขอใดไมใชประโยชนของการนําพลาสติกมาใชบรรจุยาคุมกําเนิด
ก. ยอมใหความชื้นและอากาศผาน ข. น้ําหนักเบา ค. ขึ้นรูปได
ง. ยืดหยุนดี จ. ทนตอเชื้อจุลินทรีย
8.กินยาคุมที่มี EE 0.035 m+Levonorgertrel แลวอวนมีสวิ จะแกไขอยางไร (เปลี่ยนเปน Dian)
1. gonadrotropin releasing hormone ( GnRH ) ขอใดตอไปนี้ผิด
ก. รักษามะเร็งตอมลูกหมาก ข.ใชในการชักนําการตกไข
ค. รักษา endometriosis ง.ทําใหเกิด hot flush
ฉ. ใชไดในสตรีมีครรภ
2. Antiestrogen ที่กระตุนการตกไขในผูหญิงที่มีบุตรยาก
ก. oxandrolone ข.clomiphene citrate
ค. tibulone ง.tamoxifen
จ. progesterone
3. ยาเม็ดคุมกําเนิดใชในการบําบัดรักษาภาวะตางๆยกเวน
ก. เลื่อนประจําเดือน ข.เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดปกติ
ค. ภาวะปวดประจําเดือน ง.ภาวะประจําเดือนผิดปกติ
จ. ลดอาการคัดเตานมหลังคลอดบุตร
4. ยาที่มีผลกระตุนการหลั่ง prolactin ยกเวน
ก. reserpine ข.domperidone
ค. phenothiazine ง.levodopa
จ. butylrophenaine
5. อาการขางเคียงขอใดเกิดจากการมี estrogen มากเกินไป
ก. เปนฝา ข.เปนสิว
ค. noncyclic weight gain ง.hypomenorrhea
จ. เตานมเล็กลง
6. ขอใดไมใช clinical use ของ progesterone
ก. contraceptive ข.endometriosis
ค. dysfunction uterine bleeding ง.การเลื่อนกําหนดการมีประจําเดือน
จ. มะเร็งเตานม
7. วิธีคุมกําเนิดชนิดใดมีประสิทธิภาพในการคุมกําเนิดไดดีที่สุด
ก. ยาเม็ดคุมกําเนิด ข.ถุงยางอนามัย
ค. ใสหวงอนามัย ง.การนับระยะปลอดภัย
จ. ใชยาฆาอสุจิ

1. estrogen & progesterone ทําใหมดลูกไมเหมาะสมกับการฝงตัว
2. estrogen ทําใหมูกปากมดลูกขน อสุจิผานยาก
2. ไดยาคุมไปแลวสิวขึ้น เจ็บหนาอก กลับมาใหม จายอะไรดี ผูปวยไมมีโรค แตมีประวัติคนในครอบครัวเปนมะเร็งเตานม
1. ใหคนในครอบครัวไปคุมกําเนิดดวยวิธีอื่น
2. EE 35 mcg + cyproterone acetate 2 mg
3. progestin ตัวไหนใชรักษาสิว : cyproterone acetate กับ drospirenone
4. progestin ที่เปนอนุพันธของ spironolactone : drospirenone
5. phytroestrogen มีในไหน
1. กาวเครือแดง+ถั่วเหลือง 2. กาวเครือแดง+กราวเครือขาว+ถั่วเหลือง
3. กาวครือแดง+แครอท 4. กาวเครือขาว+ถั่วเหลือง
6. ยาคุมเปนยาประเภทใด : ยาอันตราย จายโดย ภก.
7. สตรีมีครรภควรระมัดระวังในการรับประทานยาที่มีพืชใดเปนสวนประกอบ
1. กลวย 2. ขมิ้นออย 3. ชะเอม 4. มะขาม 5. ลูกทับทิม
8. สามารถนําสารจากพืชใดเพื่อนําไปใชสังเคราะหสเตียรอยดฮอรโมน
1. มันสําปะหลัง 2. ยูคาลิปตัส 3. ปอกระเจา 4. ปานซิซาล 5. วานหางจระเข
9. levonorgestrel สามารถใชในการคุมกําเนิดในผูปวยกลุมใด
1. สตรีมีครรภ
2. ผูปวย ischemic heart disease
3. ผูปวย hypertension
4. ผูปวยมีประวัติ breast cancer
5. ผูปวยโรคหอบหืด
10. ขอใดตอไปนี้เกี่ยวกับ levonorgestrel ผิด
1. มีกลไกการออกฤทธิ์ คือ ยับยั้งการตกไข
2. ประสิทธิภาพในการปองกันการตั้งครรภจะสูงสุด ถากินหลังการรวมเพศทันที
3. ประสิทธิภาพในการปองกันการตั้งครรภจะเทียบเทากับการใชยาเม็ดคุมกําเนิดทั่วๆไป
4. มี side effect คือ ปวดศีรษะ คลื่นไส อาจียน
5. ประสิทธิภาพในการปองกันการตั้งครรภจะลดลง ถาใชยารวมกับ barbiturate ที่เปน hepatic drug
metabolizeing enzyme inducer
11. หากมีผลการวิจัยยาใหมของบริษัทแหงหนึ่งเกี่ยวกับการเปรียบเทียบความเสี่ยงในการเกิดอาการขางเคียงจากการใชยา
ใหมเทียบกับยา levonorgestrel พบว odd ratio = 1.25, p= 0.07 ทานจะแปลความหมายของผลการวิจัยนี้อยางไร
1. ยาใหมและยา levonorgestrel มีความเสี่ยงในการเกิดอาการขางเคียงไมแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญทางสถิติ
2. ยาใหมและยา levonogestrel มีความเสี่ยงในการเกิดอาการขางเคียงแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญทางสถิติ
3. ยาใหมมีความเสี่ยงในการเกิดอาการขางเคียงมากกวามากกวายา levonorgestrel 1.25 เทา
4. ยา levonorgestrel มีความเสี่ยงในการเกิดอาการขางเคียงมากกวายาใหม 1.25 เทา
5. ยาใหมและยา levonorgestrel มีความเสี่ยงในการเกิดอาการขางเคียงแตกตางกันอยางไมมีนัยสําคัญทางสถิติ

12. หญิงไทยอายุ 25 ป มาขอซื้อยาคุมกําเนิดฉุกเฉิน (postacoital pills) จากรานยาแหงหนึ่ง เมื่อเภสัชกรซักประวัติ

เพิ่มเติมพบวา สามีประกอบอาชีพเปนพนักงานขาย ซึ่งในแตละเดือนจะมีเวลาอยูกับครอบครัวเพียงสองสัปดาห วิธีการใช
ยาคุมฉุกเฉิน (levonorgestrel) ขอใดถูก
1. รับประทานครั้งละ 2 เม็ด ภายใน 12 ชั่วโมง หลังจากนั้นอีก 12 ชั่วโมง รับประทานอีก 2 เม็ด
2. รับประทาน 1 เม็ด ภายใน 72 ชั่วโมง หลังจากนั้นอีก 12 ชั่วโมง รับประทานอีก 1 เม็ด
3. รับประทาน 2 เม็ด ภายใน 72 ชั่วโมง ครั้งเดียว
4. รับประทาน 2 เม็ด ภายใน 1 ชั่วโมง
5. รับประทานหนึ่งเม็ดติดตอกันนาน 5 วัน
13. เภสัชกรแนะนําใหผูปวยรับประทานยาคุมชนิด combine pill ควรเลือกยาคุมในขอใด ในกรณีที่เริ่มใชเปนครั้งแรก
1. Ethinyl estradiol 0.05 mg+ethinodiol diacetate 1 ทเ
2. Mestranol 0.05 mg+northisterone 1 mg
3. Ethinyl estradiol 0.03 mg + levonorgestrel 0.15 mg
4. Ethinyl estradiol 0.03 mg + gestrodene 0.075 mg
5. Ethinyl estradiol 0.02 mg + Desogestrel 0.15 mg
14. คําแนะนําในการใชยาคุมกําเนิดขอใดผิด
1. 15 วันแรกที่รับประทานยาคุมกําเนิด ควรคุมกําเนิดโดยการใชถุงยางอนามัยดวย
2. 2-3 แผงแรกของการรับประทานยาคุม อาจมีอาการคลื่นไสอาเจียน จากนั้นอาการจะทุเลาลงเอง
3. ควรรับประทานยาคุมกําเนิดทุกวัน วันละ 1 เม็ด เวลาใดก็ได แตหามลืม
4. การรับประทานยาคุมกําเนิด ควรเริ่มรับประทานในวันที่ 1-5 ของการมีประจําเดือน
5. หากลืมรับประทานยาคุมกําเนิดติดตอกันเกิน 2 เม็ด ควรหยุดยาใชคุมกําเนิดแผงนั้นและใขวิธีการคุมกําเนิด
แบบอื่น
15. ภาชนะยาคุมกําเนิด ดังแสดงในรูปเรียกวา
1. strip pack
2. sachet
3. blister pack
4. laminate
5. film-coated pack
10. นอกเหนือจากการใหยาเม็ดยาคุมกําเนิดแลว ยังสามารถใหยาในรูปแบบฝง (implant) ได สารกลุมใดเหมาะที่จะนํามา
เตรียมยาคุมกําเนิดชนิดฝง
1. cross-linked polymer
2. hydophillic polymer
3. natural gum
4. gelatin
5. biodegradable polymer
หญิงไทยคู อายุ 47 ป เขามาตรวจรางกายที่คลินิกวัยทอง เนื่องจากหมดประจําเดือนมา 2 เดือน แพทยจึงสั่งจายยา 2 ชนิด
ไดแก
Conjugated estrogen 0.625 mg # 30
Medroxy Progesterone Acetate (MPA) 5 mg # 14

5.1 อาการใดที่พบในสตรีวัยหมดประจําเดือน ซึ่งเปนสาเหตุใหมาพบแพทยบอยที่สุด

ก. Cardiovascular disease
ข. Osteoporosis
ค. Psycosexual symptom
ง. Urogenital symptom
จ. Vasomotor symptom
5.2 วงจรปกติของการเกิดประจําเดือน (Menstrual cycle) เกิดจากบทบาทการเปลี่ยนแปลงปริมาณของฮอรโมนหลาย
ชนิดตอไปนี้ ยกเวน
ก. Androgen
ข. Estrogen
ค. Follicle Stimulating Hormine (FSH)
ง. Lutenizing Hormone (LH)
จ. Progesterone
5.3 ขอใดตอไปนี้ ถูกตอง
ก. การใช MPA รวมดวยเพื่อปองกันมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
ข. การใช MPA รวมดวยเพื่อรักษาอาการรอนวูบวาบ
ค. การใช MPA รวมดวยเพื่อปองกันมะเร็งเตานม
ง. นิยมใช estrogen รวมกับ MPA กับหญิงที่ตัดมดลูกแลว
จ. ในหญิงที่มีมดลูกนิยมใหเอสโตรเจนเพียงอยางเดียว
5.4 ขอใดผิดเกี่ยวกับการใช Tibolone เปนฮอรโมนทดแทน
ก. ชวยเพิ่มมวลกระดูกและความรูสึกทางเพศ
ข. หามใชยาในผูปว ยที่เปนเนื้องอกหรือครอบครัวมีประวัติเปนมะเร็งเตานมและเยื่อบุโพรงมดลูก
ค. ใชรวมกับ Progesterone เสมอเพื่อปองกันมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
ง. อาจทําใหเกิดอาการคลื่นไส อาเจียน ปวดศีรษะ ผื่นคัน หรือบวม
จ. สามารถปองกันโรคเกี่ยวกับหลอดเลือดและหัวใจได
5.5 ควรแนะนําอาหารประเภทใดใหผูปวยรายนี้
ก. นม, เตาหู, ปลาไสตัน
ข. น้ํามันตับปลา, มะมวงสุก, กุงแหง
ค. มะละกอสุก, หนอไม, ไข
ง. ปูอัด, เนื้อไมติดมัน, สลัด
จ. น้ํามะพราว, มะเขือเทศ, ปลาทู
5.6 เภสัชกรตองการผลิตยา MPA ใหอยูในรูปแบบยาฉีด จะตองเตรียมหองเพื่อใชในการผลิตอยางไร
ก. หองที่ใชเตรียมตองมีสภาวะปราศจากเชื้อใน Class 100
ข. หองที่ใชเตรียมตองมีสภาวะปราศจากเชื้อใน Class 10000
ค. หองที่ใชเตรียมตองมีสภาวะความดันเปนลบ
ง. หองที่ใชเตรียมตองมีสภาวะความดันเปนบวก
จ. หองที่ใชเตรียมตองมีสภาวะเหมือนกับการเตรียมยาปราศจากเชื้อทั่วไป

5.7 หากเภสัชกรตองตอกยาเม็ดชนิดหนึ่งที่มีคา compressibility ratio 30 และคา angle of repose 50 เภสัชกรตอง

วางแผนในการเลือกวิธีการผลิตอยางไร
ก. เตรียมโดยวิธี direct compression โดยการเติม starch
ข. เตรียมโดยวิธี direct compression โดยการเติม avicel
ค. เตรียมโดยวิธี wet granulation โดยการเติม magnesium stearate
ง. เตรียมโดยวิธี wet granulation โดยการเติม strach
จ. เตรียมโดยวิธี wet granulation โดยการเติม explotab
5.8 ตอมามีการใช Estrogen patch เพื่อใหผูปวยปะติดไวที่ผิวหนัง Estrogen ที่อยูที่ patch จะคอย ๆ ซึมผานผิวหนัง
เขาสูกระแสเลือด ทําใหระดบของ Estrogen ในรางกายคอนขางสม่ําเสมอ ถาทานเปนผูที่พัฒนาตํารับยานี้ ปจจัย
ขอใดที่มีผลนอยที่สุดในการซึมผานของยานี้เขาสูรางกาย
ก. Partition coefficient ของตัวยา
ข. Enhancer ที่ใชในตํารับ
ค. Crystallility ของผงยา
ง. Polymer ที่ใชในการควบคุมการปลดปลอย
จ. สารที่ใชทํา adhesive layer
5.9 พืชที่มีฤทธิ์เปน phytoestrogen ไดแกพืชในขอใด
ฉ. กระเทียม
ช. ขมิ้นชัน
ซ. ถั่วเหลือง
ฌ. ชุมเห็ดเทศ
ญ. ตําลึง
Case: หญิงไทยอายุ 24 ป กําลังจะแตงงานในอีก 2 เดือนขางหนา

1. อยากทราบวิธีการคุมกําเนิดแบบชั่วคราว วามีวิธีใดบาง
2. ถาสตรีรายนี้รูสึกกังวลเกี่ยวกับการใชยาคุมกําเนิด มีอะไรบาง และเธออยูในขายที่มีขอหามใชหรือไม ถาเธอ
ไมสูบบุหรี่ ไมดื่มเหลา ไมเปนความดันสูง ไมเปนเบาหวาน ไมเปนไมเกรน แตเปนเสนเลือดขอดและมารดา
เคยเปนมะเร็งเตานมแตตอนนี้รักษาหายแลว เพราะเพื่อนเคยบอกวาคนเปนเสนเลือดขอดหามใชยาคุม
3. estrogen ที่ใชใน oral contraceptive มีโครงสรางแบบใด และ progestin ชนิดใดที่มีผลต่ํา

MCQ เรื่อง oncology
Case Scenario
ผูปวยสตรีอายุ 45 ป เคยไดรับการวินิจฉัยวาเปนโรคมะเร็งในเตานมระยะที่ 2 (T2,N1,M0) ผูปวยไดรับการผาตัดเตานม
ดานขวาและรักษาดวยยาเคมีบําบัดสูตรผสมที่ประกอบดวย Cyclophosphamide และ Doxorubicin เปนเวลา 4 เดือน
ในขณะนี้ผูปวยไดรับการรายงานจากผลการรักษาวาไมพบเซลลมะเร็งหลงเหลืออยูเลย
1. ขอใดตอไปนี้ตองมีการตรวจสอบทุกครั้ง กอนที่จะใหผูปวยรับยาเคมีบําบัด
ก. คา Serum Creatinine
ข. คา CBC (Complete Blood Count)
ค. คา Ejection fraction ของหัวใจ
ง. คา Electrolyte
จ. ผลวิเคราะหทางจุลชีววิทยา (Blood Cultures)
2. ภายหลังจากการรักษา ผูปวยไดรับยาบํารุง และVitamin จากเภสัชกร และรายงานวามักมีอาการหอบเหนื่อยและ
ตองนอนหมอนสูงภายหลังจากการรักษา ทานสันนิษฐานวาอาการเหลานี้นาจะเกิดจาก
ก. การผาตัดแบบ Modified Redical Mastectomy เพื่อกําจัดมะเร็ง
ข. อาการขางเคียงของ Cyclophosphamide
ค. อาการขางเคียงของ Cyclophosphamide และ Doxorubicin
ง. อาการขางเคียงของ Doxorubicin
จ. อาการแทรกซอนจากการผาตัด รวมกับการใหยาเคมีบําบัด
3. ในระหวางที่ผูปวยไดรับยาเคมีบําบัดอยูนั้น เภสัชกรควรใหคําแนะนําเกี่ยวกับอาการไมพึงประสงคและให
มาตรการปองกันอาการเหลานั้น ขอใดตอไปนี้เปนอาการเฉียบพลันที่อาจเกิดกับผูปวยภายหลังที่ไดรับยาเคมี
บําบัด
ก. การกดการทํางานของไขกระดูก
ข. เยื่อบุทางเดินอาหารอักเสบ
ค. คลื่นไสอาเจียน
ง. ผมรวง
จ. ชาตามปลายประสาท
4. หลังจากที่ผูปวยอยูในระยะปราศจากโรคมา 2 ป ผูปวยกลับมาพบแพทยดวยอาการกอนเนื้อของเตานมดานซาย
อาการเหลานี้อาจเกิดชาลงถาผูปวยไดรับยากลุมใดภายหลังจากการผาตัดครั้งแรก
ก. Estrogen receptor Antagonist เชน tamoxifen
ข. Methotrexate แบบรับประทานเพื่อควบคุมโรค
ค. การฉายรังสีบริเวณที่ไดรับการผาตัด
ง. การรับประทานยาคมกําเนิดขนาดสูง
จ. การเพิ่มการใหยาเคมีบําบัดจาก 4 เดือน เปน 6 เดือน
5. แพทยวินิจฉัยวาผูปวยเกิดการกลับซ้ําของโรคและมีเซลลมะเร็งแพรกระจายไปยังตับ และจะเริ่มใหยาเคมีบําบัดที่
ประกอบดวย paclitaxel เดี่ยวๆโดยมีวัตถุประสงคเพื่อ

ก. รักษาใหหายขาด
ข. ยืดอายุผูปวย
ค. รักษาผูปวยแบบประคับประคอง
ง. เพื่อลดการกลับเปนซ้ําของโรค
จ. ทําใหผูปวยมีระยะปลอดโรคที่นานขึ้น
6. อาการที่เกิดจากมะเร็งสามารถบรรเทาไดดวยยาที่ผลิตจากแหลงกําเนิดทางพฤกษศาสตรชนิดใด
ก. Atropa peiladonna
ข. Strychnos nux-vomica
ค. Papaver somniferum
ง. Digitaris lanata
จ. Artemesia annua
Case
1.นางสายใจอายุ 64ป มาหาเภสัชกรรานยา โดยการคลําพบกอนเนื้อขนาดเทาเมล็ดถั่วแดงที่เตานม เภสัชกร ควร
ซักถามอะไรเพิ่มเติม เพื่อชวยในการวินิจฉัยของแพทย
ก. มีประวัติครอบครัวเปนมะเร็งเตานมหรือไม
ข. สูบบุหรี่ ดื่มเหลาหรือไม
ค. ใชยาคุมกําเนิดหรือไม
ง. ขนาดกอนไดโตขึ้นมากหรือไม
2. การตรวจรางกายเบื้องตนของมะเร็งเตานมตองตรวจอะไร
ก. Fecal blood occult test
ข. CT scan
ค. Mammography
ง. Pap smear
จ. Tumor biopsy
3. เมื่อผูปวยทราบแลววาเปนมะเร็งจึงไปหาหมอ ซึ่งไดรมีการจายยา Cyclophosphamide, Pactiaxel, Tamoxifen
อยากทราบวายา Tamoxifen เปนยาในกลุมใด
ก. Alkalating agent
ข. Antiestrogen
ค. Antitumor antibiotic
ง. Antimetabolite
จ. Plant alkaloid
4. ขอใดไมควรปฏิบัติในการเตรียมยาในขอ 3
ก. Aseptic
ข. Sterility
ค. Bacterial endotoxin
ง. Isotonic
จ. Neutral solution

สถานการณ
ชายไทย อายุ 50 ป แพทยวินิจฉัยวาเปนมะเร็ง และตองเขารับการรักษาทันทีที่โรงพยาบาล ซึ่งแพทยทําการรักษาดวยการ
ฉายรังสีและให Chemotherapy ทันที โดยมีแผนการรักษาดังนี้คือ Fluorouracil จากนั้นจะไดรบั การฉายรังสี (200
rads/day for three cycles) ทุก 2 สัปดาห โดยขณะไดรับการการรักษาผูปวยมีอาการคลื่นไสอาเจียนอยางมาก
1. ขอใดไมใชลักษณะสําคัญสําคัญของ cell มะเร็ง
a) Apoptosis
b) Dedifferentiation
c) Invasiveness
d) Metastasis
e) Uncontrolled Proliferation
2. Fluorouracil จัดเปนยารักษามะเร็งในกลุมใด
a) กลุม alkylating agent ประเภท nitrogen mustard
b) กลุม alkylating agent ประเภท triazene
c) กลุม antimetabolite ประเภท purine analogs
d) กลุม antimetabolite ประเภท pyrimidine analogs
e) กลุม antimetabolite ประเภท folic acid analogs
3. เมื่อพิจารณาจากโครงสรางเคมี ยาใดตอไปนี้มีการออกฤทธิ์เชนเดียวกับ Fluorouracil (5-FU) ยาใดตอไปนี้มีการ
ออกฤทธิ์เชนเดียวกับ 5-FU
a) 1
b) 2
c) 3
d) 4
e) 5
(ไมมีโครงสรางมาเดอคับ......................)
4. หากในระหวางใหยา Chemotherapy พบวาผูปวยมีอาการอาเจียนอยางมาก ทานคิดวากอนการใหยา
Chemotherapy ในครั้งตอไปนี้ ยาใดที่นิยมใชปองกันการอาเจียนกอนทํา Chemotherapy
a) Dimenhydrinate
b) Diphenhydramine
c) Domperidone
d) Metoclopramide
e) Ondansetron
5. หากผูปวยมีอาการปวดจากมะเร็งระดับ mild to moderate ควรเลือกใชยาใดเปนอันดับแรกในการบรรเทาอาการ
ปวด
a) Amphatamine
b) Aspirin
c) Ketamine
d) Morphine
e) Petidine

6. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการเตรียมยามะเร็งบนหอผูปวย
a) หองเตรียมยาควรเปนหองเฉพาะและปดสนิท โดยความดันภายในหองควรเปนบวก
b) สามารถเตรียมโดยใช horizontal laminar air flow ได
c) ผูเตรียมสามารถใชเพียงใหผูปวยบนหอผูปวยไดหลายคนในครั้งเดียวกัน ทั้งนี้เพื่อลด Contract time
ของผูเตรียม
d) อุปกรณที่ใชเตรียม เชน สามารถนํากลับมาใชซ้ําไดอีก
7. สารสกัดจากธรรมชาติในขอใดที่นํามาใชเปนยาตานมะเร็ง
a) Artesunate
b) Garcenia
c) Ginkgo
d) Rutin
e) Vincristine
ขอมูล ตํารับ Fluorouracil Injection: USP 25 ใชตอบคําถามขอ 8-10
• pH 6.8-9.4
• Packaging and Storage: preserve in single-dose container, preferable of type I glass,at controlled
room temperature. Avoid freezing and exposure to light.
• Labeling: Label into indicate the expiration date, witch is not more than 24 month after date of
manufacture.
• Bacterial endotoxins: it contents not more than 0.33 USP Endotoxin unit per mg of flurouracil.
• Compatibility: D5w, NSS
8. จากขอมูลเบื้องตน หากทานเตรียมตํารับยาฉีด Fluorouracil injection(single dose) ขนาด 50 mg/ml, 10 ml ใน
วันขึ้นปใหม 2548 ขอใดผิด
a) บรรจุ Fluorouracil Injection ในขวดแอมพูลสีชา
b) ฉลากของตํารับ Fluorouracil injection สามารถเขียนวา “Exp.01/01/06”
c) หากบรรจุใน vial ได และตองเติม preservative ในตํารับเพื่อใหสามารถใชมากกวา 1 ครั้ง
d) หาก pH ของตํารับ Fluorouracil injection ที่เตรียมไดคือ 5.7 ควรปรับ pH ดวย NaOH
e) ตํารับ Fluorouracil injection สามารถเตรียมแบบ IV/Admixture ได
9. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับภาชนะบรรจุของตํารับ Fluorouracil injection
a) ภาชนะบรรจุตามขอกําหนดของเภสัชตํารับ ไมสามารถทําใหปราศจากเชื้อโดยใชความรอนชื้น
b) หากตัว Primary Packaging มีลักษณะใส ควรเก็บผลิตภัณฑสําเร็จรูปในกลองทึบแสง
c) ภาชนะที่เภสัชตํารับกําหนดคือภาชนะบรรจุชนิดที่ผานกรรมวิธีที่ผิวเพื่อกําจัดดางแลว
d) หากเลือกบรรจุในแอมพูล ไมจําเปนตองทําการทดสอบ Leaker test
e) หากเลือกบรรจุใน vial ไมจําเปนตองทําการทดสอบ sterility test
10. การเตรียมตํารับ Fluorouracil Injection ขนาด 50 mg/ml(single dose) 10 ml เกี่ยวกับคา limited ของคา
Bacterial endotoxins ขอใดถูกตอง
a) ทดสอบ Bacterial endotoxins ใน 1 ภาชนะบรรจุได 160 USP Endotoxin unit แสดงวาตํารับนี้ตก
มาตรฐานตามเภสัชตํารับ

b) ทดสอบ Bacterial endotoxins ใน 1 ภาชนะบรรจุได 160 USP Endotoxin unit แสดงวาตํารับนี้ผาน

c) ทดสอบ Bacterial endotoxins ใน 10 มิลลิลิตรได 160 USP Endotoxin unit แสดงวาตํารับนี้ตก
d) ทดสอบ Bacterial endotoxins ใน 1 มิลลิลิตรได 160 USP Endotoxin unit แสดงวาตํารับนี้ผาน
e) ขอมูลไมเพียงพอ
โรคมะเร็ง
1. ใหโครงสราง cisplatin
ก. เปนสารประกอบเชิงซอน ชนิด corordinate ของ platinum 2 ใชเปน anticancer durg

ข. ใชไดผลดีทั้ง oral และ Parenteral
ค. Cis isomer และ trans isomer ออกฤทธิ์เทากัน
ง. 1.2 ถูก
จ. 1.2.3 ถูก
2. ใหโครงสราง Nitrogen mustard
ก. เปน mechlorethamine hydrochloride ซึ่งใชเปน anticancer drug

ข. ใชทาง oral ไมไดผล จึงเตรียมในรูปยาฉีดในรูปเกลือ hydrochloride ละลายน้ําได และเพิ่ม stability ของ
ยา
ค. Chlorine atom ไมเกี่ยวกับการออกฤทธิ์แตชวยเพิ่ม lipophilicity
ง. 1.2 ถูก
จ. 1.2.3 ถูก
3. ขอใดเปนกลไกออกฤทธิ์ของยาตานมะเร็งที่มีโครงสรางตอไปนี้
ก. เปน alkylating agent เขาทําลาย DNA ของมะเร็ง
ข. เปน Folic acid antagonist ของการสังเคราะห nucleic acid
ค. เปน Purine antagonist ของการสังเคราะห nucleic acid
ง. เปน pyrimidine antagonist ของการสังเคราะห nucleic acid
จ. แทรกตัวเขาระหวางการ DNA (interacting to DNA)
4. ถาเปนเภสัชกรในโรงพยาบาล พบใบสั่งแพทยที่สั่งยารักษาโรคมะเร็ง ซึ่งควรใหคําแนะนําแกแพทยใหทราบถึง

drug interaction ของยาที่อาจทําใหเพิ่มระดับยารักษามะเร็งในกระแสเลือดสูง จนทําใหเกิดพิษได

ก. tamoxifen + warfarin
ข. encaptopurine + allopurinal
ค. ……………………….
ง.
กรณีศึกษา
1. ยาใดปลอดภัยที่สุดสําหรับ teratogenicity
ก. Erythromycin ข. Sulfadiazine
ค. Gentamycin ง. Ciprofloxacin
2. ผูปวยที่มีอาการแพ penicillin อยางรุนแรง ควรระมัดระวังในการรักษาดวยยาอะไรตอไปนี้
ก. Cefazolin ข. Gentamicin ค. Clindamycin
ง. Vancomycin จ. Cotimerazole
ก. Suppression of the pituitary ข. Increase susceptibility to infection
ค. Peptic ulceration ง. Muscle hypertrophy
จ. Physiological disturbances
4. ขอใดเปนผลจากการให opioid ในปริมาณสูง
ก. Diarrhea, midriasis, hyperventilation ข. Hyperthermia, miosis, bradycardia
ค. Convulsion, midriasis, hyperventilation ง. Coma, miosis, hyperventilation
จ. Coma, miosis, respiration depression
5. เมื่อไดรับ ASA เกินขนาด จะเกิดอะไรขึ้น
ก. ติดตามการรักษาอาการปวดขอวาทุเลาลง และเปนมากขึ้นหรือไม
ข. ติดตามผลดูวามีอาการคลื่นไส อาเจียน ใจสั่นหรือไม
ค. ติดตามผลดูอาการวามีปวดแสบทองหรือไม
ง. ติดตามผลดูอาการวาวิงเวียน หูอื้อ เสียงดังในหูหรือไม
จ. ติดตามผลดูอาการวาหนาแดง บวม มีหรือไม
6. aspirin มีขอหามใชในผูปวยขอใด ยกเวน
ก. ในเด็กเล็กๆ ที่มีการติดเชื้อไวรัส ข. ผูปวยหอบหืด
ค. ผูปวยที่มีแผลในกระเพาะอาหาร ง. ผูปวยกลามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
จ. ผูปวยโรคเลือดไหลไมหยุด Hemophillia
7. โดยทั่วไปเซลลในระยะใดของวงจรชีพมีความไวในการตอบสนองตอฤทธิ์ของยาตานมะเร็งมากที่สุด
ก. G0-phase ข. G1-phase ค. S-phase
ง. G2-phase จ.M-phase
8. วิธีการทํา recue โดยนํา Folic acid จากภายนอกเขาสูรางกายของผูปวยนั้นเกิดขึ้นเนื่องจากใชยาตานมะเร็งใด
ก. MTX ข. 5FU ค. Vinca alkaloid
ง. Cisplatin จ. Cyclophosphamide
9. anticancer ขอใดถูก metabolite โดยการ deamination
ก. 6-meraptopurine ข. Cyclophosphamide
ค. 5-FU ง. Cytarabine

10. เมื่อใช Cyclophosphamide เปนยาตานมะเร็งจะตองเฝาระวังการเกิดอาการขางเคียงในผูปวยขอใดที่เปนฤทธิ์เฉพาะ

ของยามากเปนพิเศษ
ก. N/V ข. Dermatitis ค. Hemorrhagic cystitis
ง. Alopecia จ. Agranulocyosis
11. Vincristine
ก. เปนยาตานมะเร็งที่สกัดจากพืช ข. ออกฤทธิ์ยับยั้งเซลลมะเร็งโดยเปน antimetabolites
ค. ทําใหเกิด drug-induce hepatitis ง. ไมทําใหเกิดอาการคลื่นไสอาเจียนและผมรวง
จ. ไมกดการทํางานของไขกระดูก
12. ยาตอไปนี้ทุกกลุมใชในเคมีบําบัดมะเร็ง ยกเวน

ก. alkylating agents ข. Vitamin D derivative ค. Antimetabolite
ง. อัลคาลอยดจากพืช จ. สารจําพวกฮอรโมน
13. วัตถุประสงคของการใช Leucovolin รวมเมื่อใช Methotrexate ขนาดสูงรักษามะเร็ง บางชนิดเพื่อ
ก. ชวยเพิ่ม uptake ของ MTX เขาสูเซลลมะเร็ง ข. ชวยเรงการแปรรูปของ MTX ที่ตับ
ค. ชวยเรงการขับถายของ MTX ออกทางปสสาวะ ง. ชวยลดความเปนพิษของ MTX ตอเซลลปกติ
14. ผูปวยมะเร็งปอดไดรับการรักษาดวย Cistatin 100 mg/ml IV ในวันที่ 1-5 และ Vincristine 2 mg IV ซ้ําทุก 23 วัน ทาน
คิดวาผูปวยรายนี้ควรจะไดรับยาตัวใดเพิ่มเติมมากที่สุดในระหวาง 1-2 วันแรกที่ไดรับการรักษา
ก. Leucovoin-vitamin B12 ข. Metoclopramide ค. Morphine-NSAIDs
ง. Prednisolone จ. G-CSF
15. ทานจะเลือกใชยาแกอาเจียนตัวใดในการบรรเทาอาการคลื่นไสใหไดผลดีในผูปวยที่ไดรับการรักษาดวยเคมีบําบัด
ก. Chlorpomazine ข. Domperidone ค. Haloperidol
ง. …etcloamide จ. Ondanzetron
16. ชายไทย เปนมะเร็งปอดชนิด SCCT ไดรับยา cisplatinum, vinblastin, etoproside ทุกๆ 28 วัน ทานคิดวา หลังจาก
ไดรับยาในระหวาง 1-2 วันแรก คนไขควรไดรบั ยาอะไร
ก. vitamin B12 ข. Metoclopamine ค. G. CSF
ง…………………. จ ………………….
17. ยาที่ใชทั้งรักษามะเร็งและกดภูมิคุมกัน คือ
ก. Cyclophosphamide ข............................... ค.......................
ง........................... จ..............................
18. ถาเปนเภสัชกรในโรงพยาบาล พบในใบสั่งยาของแพทยที่สั่งยารักษาโรคมะเร็ง ซึ่งควรใหคําแนะนําแกแพทยใหทราบ
ถึง drug interaction ของยา ที่อาจทําใหเพิ่มระดับยารักษามะเร็งในกระแสเลือดสูงจนกระทั่งทําใหเกิดเปนพิษได
ก. Tamoxifen-Warfarin ข. Mercaptopurine-allopurinal ค. Cisplatinum-Cimetidine
ง. Methothexate-Phenobarbital จ. Doxoubicin-Tetracyclin
19. ผูปวยที่ไดรับ Ondansetron เพื่อตานการอาเจียนจากการไดรับยาตานมะเร็ง
ก. กินยานี้กอนไดรับยาตานมะเร็ง 30 นาที
ข. กินยานี้ทุกๆ 4 ชม. จนกวาจะหยุดยาตานมะเร็ง
ค. ยานี้เปน antiemetic potent จึงใหหลังจากไดยาตานมะเร็งนาน 72 ช.ม.
ง. ถูกขอ 1,2
จ. ถูกขอ 1, 2, 3

20. โดยทั่วไปขอความที่เกี่ยวของกับการออกฤทธิ์และผลการออกฤทธิ์ของยาตานมะเร็ง ขอใดที่ไมถูกตอง

ก. สวนใหญเปน antipoliferative agents
ข. มีผลการออกฤทธิ์ตอเซลลมะเร็งเทากับเซลลปกติของรางกาย
ค. มีฤทธิ์กดการทํางานของเยื่อบุกระเพาะอาหารและกดการทํางานของไขกระดูก
ง. สวนใหญจะทําใหเกิดการคลื่นไสอาเจียน
จ. มักทําใหเกิดภาวะวิกลรูปของทารกในครรภมารดา
21. จากโครงสรางของ Doxorubicin ที่เกิด intercalate

DNA จากสวนใดของโครงสราง
ก. Anthracycline ring
ข. กลุม N
ค. Methoxy
ง. Hydroxyl
จ. น้ําตาล glycoside
22. Doxorubicin ตองเก็บที่สภาวะ cool temperature ทานจะเก็บยาที่อุณหภูมิเทาใด

ก. (-10)-(-25)˚C
ข. 2-8˚C
ค. 8-15˚C
ง. 15-20˚C
จ. 25-30˚C
23. Cisplatin ให 4 cycle (cycle ละ 28 วัน) เริ่มให 3 มิ.ย. 50 จะให cisplatin day 4 รอบ 2 วันที่เทาไร
ก. 6 มิ.ย.
ข. 10 มิ.ย.
ค. 2 ก.ค.
ง. 3 ก.ค.
จ. 4 ก.ค.

MCQ เรื่อง nutrition and Food supplements

1. คําใดตอไปนี้เปนคําสําคัญ(Key word) ของการบริบาลทางเภสัชกรรม ยกเวน
ก. การใชยา(Drug therapy)
ข. ความรับผิดชอบ(Responsibility)
ค. คุณภาพชีวิต(Quality of Life)
ง. ผลสําเร็จที่ตองการ(Definite outcome)
จ. เภสัชกร
2. กิจกรรมใดตอไปนี้ที่ไมเปนการบริบาลทางเภสัชกรรม
ก. การใหคําแนะนําเรื่องยา
ข. การรายงานอาการไมพึงประสงคตอ 1 เดือน
ค. การแกไขอาการไมพึงประสงค
ง. การบริบาลและติดตามปรับเปลี่ยนสูตรอาหารที่ใหทางหลอดเลือดดํา
จ. การวัดระดับยาพรอมการประเมินและปรับขนาดยาใหเหมาะสมกับผูปวยแตละราย
3. หนึ่งในปรัชญาของการใหการบริบาลทางเภสัชกรรมที่สําคัญ คือ
ก. เภสัชกรเปนผูกระทํา
ข. เนนโรงพยาบาลเปนแหลงปฏิบัติ
ค. เนนรานยาเปนแหลงปฏิบัติ
ง. ผูปวย/ผูใชยาเปนศูนยกลาง
จ. เนนที่ผูปฏิบัติ(Practitioners)
4. ปจจัยสําคัญและจําเปนในการใหคําแนะนําเรื่องยา
ก. กระบวนการ
ข. องคความรูทางโอสถกรรมศาสตร
ค. ทักษะการสื่อสาร
ง. ข+ค
จ. ก+ข+ค
5. องคความรูที่สําคัญและจําเปนในกิจกรรมการวัดระดับยา
ก. เภสัชจลนศาสตร
ข. เภสัชวิทยา
ค. ชีวเคมี
ง. อินทรีเคมี
จ. ชีววิทยา
6. องคความรูที่สําคัญและจําเปนสุดในการบริการขอมูลทางยา
ก. กระบวนการ
ข. เภสัชศาสตร
ค. แหลงขอมูลตาง ๆ
ง. เภสัชวิทยา

จ. เภสัชจลนศาสตร
7. การวินิจฉัยทางการบริบาลทางเภสัชกรรม(Pharmaceutical Diagnosis) เปนการประเมินผูปวยเพื่อคนหาสิ่งใด
ตอไปนี้
ก. ADRs
ข. DRPs
ค. DUE
ง. TDM
จ. TPN
8. ปญหาจากยาไดแกสิ่งใดตอไปนี้
ก. ADR
ข. DI
ค. แพทยเขียนใบสั่งยาดวยลายมือไมชัดเจน
ง. ก+ข
จ. ก+ข+ค
9. แพทยสั่งจายยาparacetamol syrup 1 ชอนโตะ(ตัวยา 360 มิลลิกรัม) ใหผูปวยชายไทยอายุ 25 ป การกระทํา
ดังกลาวเปนปญหาจากยาประเภทใด
ก. Wrong drug
ข. Subtherapeutic
ค. Overdosage
ง. ADR
จ. การสั่งยาโดยไมมีขอมูลทางวิชาการใหใชได(Invalid indication)
10. ผูปวยหญิงไทยอายุ 25 ป เปนโรคหัวใจรูมาติกไปหาทันตแพทยเพื่อถอนฟนผุ แตทันตแพทยลืมใหยาปฏิชีวินะ
แกผูปวยกอนการถอนฟน การกระทําดังกลาว จัดเปนปญหาจากยาขอใดตอไปนี้
ก. Untreated indication
ข. Wrong drug
ค. Improper drug
ง. Subtherapeutic
จ. Invalid indication
11. ผูปวยรายหนึ่งไดรับยาทางปาก แตอาการผูปวยไมดีขึ้น จําเปนตองเปลี่ยนวิธีการใหยาแกผูปว ยโดยใหทาง
หลอดเลือดดํา(Intravenous) แตผูใหไมไดปรับขนาดให ยังคงใหขนาด(Dose) เดิมที่ใหทางปาก การกระทํา
ดังกลาวจัดเปนปญหาจากยาขอใด
ก. Wrong drug
ข. Improper drug
ค. Subtherapeutic
ง. Overdosage
12. ผูปวยรายหนึ่งมีโรคความดันโลหิตสูงประจําตัว แพทยสั่งยาลดความดันโลหิตสูงใหไปรับประทาน แตผูปวยไม
ยอมรับประทานเนื่องจากตนเองรูสึกวาตนไมเปนอะไร ไมมีอาการแสดงใด ๆ การกระทําดังกลาวจัดเปนปญหา
จากยาขอใด

ก. Untreated indication
ข. Non adherence
ค. Subtherapeutic
ง. Improper drug
13. ในกรณีดังกลาว(ขอ12) เภสัชกรควรใหกิจกรรมทางคลินิกอะไรตอไปนี้เพื่อแกไขปญหาดังกลาว
ก. Drug dispensing
ข. การบริการขอมูลยา
ค. Patient counseling
ง. การวัดระดับยา
จ. การดูปฏิกิริยาระหวางยา
14. ผูปวยรายหนึ่งไดรับยาฉีด(Intravenous) ขณะรับการรักษาในโรงพยาบาลระยะหนึ่ง เมื่ออาการดีขึ้นมาก แพทย
จึงเปลี่ยนการใหยา โดยการรับประทานแทน แตไมไดปรับขนาดยา ยังคงใหขนาดเดิมที่ใหทางหลอดเลือด
ก. Wrong drug
ข. Improper drug
ค. Subtherapeutic
ง. Overdosage
15. เภสัชกรในรายาจายยาbisacodylใหลูกคาลดความอวน การกระทําดังกลาวจัดเปนปญหาจากยาขอใด
ก. Wrong drug
ข. Improper drug
ค. Subtherapeutic
ง. Overdosage
สถานการณผูปวยหญิงไทยอายุ 35 ป รูปรางอวนมาที่โรงพยาบาลตองการไดยาลดน้ําหนักจากแพทย ผูปวยเลาวาเคย
ซื้อยาลดน้ําหนักมากอนหนานี้แตพอหยุดรับประทานพบวาน้ําหนักขึ้นมากกวาเดิมจึงกลัววาอาจเปนอันตรายตอรางกาย
แพทยแนะนําใหควบคุมอาหาร อกกําลังกายและจายยาOristatใหแกผูปวย
1. ปญหาสุขภาพตอไปนี้มักเกิดพรอมกับโรคอวน ขอใดผิด
1. ความดันโลหิตสูง
2. ภาวะไขมันผิดปกติในเลือด
3. โรคหลอดเลือดแดงเลี้ยงหัวใจตีบตัน
4. กระดูกและขอเสื่อมในlower extremities
5. โรคอัลไซเมอร
2. แพทยสั่งใชยาOristatสําหรับผูปวยรายนี้ อยากทราบวายานี้ออกฤทธิ์อยางไร
1. ดักจับไขมันในทางเดินอาหาร
2. ออกฤทธิ์กดความอยากอาหาร
3. เพิ่มการเมตาบอลิซึมไขมันในเซลล
4. ยับยั้งเอนไซมยอยไขมันในทางเดินอาหาร
5. ยับยั้งเอนไซมHMG coA reductase

3. ผูปวยควรรับประทานอาหารในขอใด
1. สมเขียวหวาน คอมหมูยาง ขาวเหนียว
2. ชมพู ปลาเผา แกงหนอไม
3. มะมวงสุก ผัดกระเฉดหมูกรอบ ขาวตม
4. ทุเรียน แกงเลียง ขาวสวย
5. กลวยหอม ไอศกรีม ไกทอด
4. เมื่อคํานวณคาBody Mass Index(BMI) ของหญิงผูนี้พบวามีคา 30 kgm3 หมายความวาอยางไร
1. น้ําหนักนอยกวาปกติ
2. น้ําหนักตัวเหมาะสม
3. น้ําหนักเกินแตไมมาก
4. มีภาวะอวน
5. มีภาวะอวนรุนแรง
ผูปวยเลาวาปจจุบันรับประทานผลิตภัณฑเสริมอาหารประเภทลดน้ําหนัก เชนแคปซูลพริก ชาเขียว รวมทั้งครีมพริกทาลด
ไขมันตามรางกาย
5. เมื่อน้ําพริกมาเตรียมในรูปแบบครีมทาผิวลดไขมันและประเมินความคงตัว ขอใดเปนวิธีที่ไมเหมาะสมมากที่สดุ
1. นําไปปนเหวี่ยงที่ความเร็วรอบ 3.750 รอบ/นาที เปนเวลา 5 ชั่วโมง
2. นําไปเก็บไวที่อุณหภูมิ 180 C เปนเวลา 12 ชั่วโมง
3. นําไปเก็บไวที่อุณหภูมิ -5 C สลับกับ 40 C ทุก ๆ 24 ชั่วโมง เปนจํานวน 24 รอบ
4. นําไปเก็บไวที่อุณหภูมิ 4 C,25 Cและ45 Cเปนเวลา 6 เดือน
5. นําไปเก็บไวที่อุณหภูมิ 25 C เปนเวลา 2 ป
6. ขอมูลขอใดมีความจําเปนนอยที่สุดในการนําพริกมาบรรจุในแคปซูลเพื่อรับประทาน
1. Solubility
2. Angle of repose
3. Capsule’s sixe and volume
4. Tap density
5. Therapeutic dose
7. สารสําคัญที่พบมากในพริกคือสารชนิดใด
1. Catechin
2. Caffeine
3. Capsaicin
4. Cannabinoids
5. Cinnamaldehyde
8. จากปฏิกิริยาการเปลี่ยนแปลงสารAไปเปนสารBซึ่งทั้งAและBตางก็เปนสาระสําคัญในชาเขียวปฏิกิริยาที่เกิดขึ้น
เรียกวาปฏิกิริยาอะไร
1. Epimerization
2. Isomerization
3. Mutarotation
4. Oxidation
5. Reduction

9. ผูปวยเปนคนชนบทยากจน ตองการใชยาสมุนไพรลดความอวนที่ไดผลที่สุดทานจะแนะนําขอใด
1. บุกสําเร็จรูป ลดลายน้ํากิน และหญาหนวดแมว ชงน้ําดื่มตางน้ํา
2. ดอกคําฝอย ชงดื่มตางน้ําและน้ําทับทิมดองน้ําผึ้ง ดื่มกอนอาหาร
3. ใบหรือฝกมะขามแขก ชงน้ํารอน ดื่มกอนนอน และแมงลักละลายน้ํากินกอนอาหาร
4. ใบรางจืดแหง ตมดื่มตางน้ําและใบขี้เหล็กออน ตมกับน้ําดื่มตอนเขาหรือกอนอาหารเชา
5. ใบ ดอกชุมเห็ดเทศ ตมน้ําดื่มและมะระขี้นก รับประทานเปนอาหาร
10. ความอวนในอดีตหรือในบางสังคม อาจไมใชปญ  หาของสังคม และไมใชปญหาสุขภาพ ในสังคมปจจุบันความอวน
เปนปญหามากขึ้น ขอใดไมใชปจจัยทางสังคมที่มีความสัมพันธกับการทําใหอวนเปนปญหามากขึ้น
1. พันธุกรรม
2. พฤติกรรมการบริโภค
3. แหลงและชองทางการจําหนายอาหาร
4. บทบาทของบริษัทยาลดความอวน
5. อิทธิพลจากดารา นักรอง นางแบบ
แบบทดสอบเกี่ยวกับวิตามิน แรธาตุและอาหารเสริม
1. สาเหตุของผมรวม,เล็บเปราะ เนื่องจากขาดวิตามินและแรธาตุ ยกเวน
ก. Vitamin B6
ข. Vitamin A
ค. Vitamin D
ง. Biotin
จ. Zinc
2. วิตามิน แรธาตุที่เพิ่มความสดใสใหผิวพรรณยกเวน
ก. Vitamin E
ข. Vitamin C
ค. Magnesium
ง. Zinc
จ. EPO(Evening Primrose Oil)
3. วิตามิน แรธาตุขอใดที่เหมาะสมกับการออกกําลังกายมากที่สุด
ก. Vitamin K,Calcium,Vanadium
ข. Vitamin D,Calcium,Nikel
ค. Calcium,Magnesium,Potassium
ง. Calcium,Magnesium,Potassium
จ. Iodine,Copper,Selenium
4. จากขอที่ 3 หมวดอาหารใดที่พบแรธาตุ วิตามินเหลานั้นมากที่สุด
ก. เนื้อสัตว,อาหารทะเล,เครื่องใน
ข. ปลาตัวเล็กตัวนอย,ผักบร็อคโครี่,กลวย
ค. ธัญพืช,ถั่วเหลือง,โยเกิรต
ง. ชาเขียว,โสมCo-enzymeQ10
จ. น้ํามันตับปลา,น้ํามันปลา,ปลา

5. ขอใด ไมใชขอควรปฏิบัติในการรับประทานวิตามิน อาหารเสริม

ก. ออกกําลังอยางตอเนื่อง อยางนอย 30 นาทีทุกวัน
ข. ดื่มน้ําบริสุทธิ์ ปริมาณ 2 ลิตร ตอวัน
ค. ควรรับประทานหลังมื้ออาหารหรือพรอมมื้ออาหาร
ง. การรับประทานชวงเวลากอนนอนเหมาะสําหรับวิตามินและแรธาตุที่บํารุงผิว
จ. ควรรับประทานผักใบเขียว,ผลไมควบคูทุกวัน
สถานการณ สุดารัตนเปนเภสัชกรรานยาแผนปจจุบันแหงหนึ่ง ปญหาที่พบในรานก็คือ ตองการเก็บผลิตภัณฑเขาบนชั้น
โดยแยกกันระหวางผลิตภัณฑเสริมอาหารและยา พบวามีผลิตภัณฑบางชนิดที่ไมสามารถแยกไดวาเปนอาหารหรือยา
1. ทานคิดวาผลิตภัณฑชนิดใดที่กอใหเกิดปญหานี้
ก. Ginkgo,มีTanakan เปนยาชวยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด
ข. Chitosan
ค. Hydroxyl citric acid
ง. Medium chain triglyceride oil
จ. Conjugated linoleic acid
2. ถาทานเปนสุดารัตนทานจะใชเกณฑขอใดในการจําแนกผลิตภัณฑ
ก. ราคา
ข. ขอบงใช
ค. Dosage form
ง. ขนาดที่ใช
จ. เลขสารบบอาหาร 13 หลัก
3. ชวงสายมีหญิงคนหนึ่งเขามาในราน เพื่อขอซื้อยาลดน้ําหนัก สูง 145 ซม. และมีน้ําหนัก 61 กก. จะมีคาดัชนี
เทาใด(BMI)
ก. 26
ข. 27
ค. 28
ง. 29
จ. 30
4. หญิงสาวดังกลาวนําตัวอยางยาซึ่งบรรจุในซองยาที่มีไปพบแพทยที่โรงพยาบาล เพื่อปรึกษาเรื่องยาลดน้ําหนัก
Phentermine โดยบอกวาเมื่อเธอรับประทานยาดังกลาวแลวมีอาการขางเคียง ทานคิดวาอาการขางเคียงดัง
กลาวคือ
ก. ปวดแสบกระเพาะ
ข. นอนไมหลับ หัวใจเตนเร็ว
ค. ซึมเศรา เหงาหงอย
ง. ปวดกลามเนื้อ
จ. ความดันโลหิตต่ํา
5. เภสัชกรสามารถจายยาphentermineไดหรือไม เพราะเหตุใด
ก. ได ถามีใบสั่งแพทย เพราะเปนยาควบคุมพิเศษ
ข. ได ถามีใบสั่งจากแพทย เพราะเปนยาเสพติดใหโทษประเภทที่ 2
ค. ถึงแมจะมีใบสั่งแพทยก็จายไมได เนื่องจากเปนวัตถุออกฤทธิ์ตอจิตและประสาทประเภท2

6. กลไกการออกฤทธิ์ของphentermineคือ
ก. ออกฤทธิ์กระตุนระบบประสาทสวนกลาง
ข. ยับยั้งการทํางานของเอนไซมไลเปส
ค. เพิ่มการเผลผลาญของไขมันสวนเกิน
ง. เพิ่มอัตราการเกิดthermogenesis
7. ขอหามใชของphertermineคือ
8. หญิงสาวคนหนึ่งมีคนแนะนําใหลองใชผลิตภัณฑเสริมอาหารชนิดนี้ไปถามเภสัชกร ทานคิดวาผลิตภัณฑเสริม
อาหารดังกลาวคืออะไร
ก. conjugated linoleic acid
ข. chitosan
ค. hydroxyl citric acid
ง. Catechin
9. ผลิตภัณฑเสริมอาหารในขอใดมีคุณสมบัติคลายdietary fiber
ก. chitosan
ข. evening primrose oil
ค. collagen
ง. conjugated linoleic acid
จ. Lecitin
10.ขอใดถูก
1. อนุพันธของnicotinamideใชdepressระบบการหายใจ
2. อนุพันธของnicotinamideใชstimulateระบบการหายใจ
3. CNS stimulantเหมือนAmphetamine
4. ใชแทนnicotinamide
5. ถูกทั้ง 1,2,3,4
11.บุคคลที่รับประทานอาหารมังสวิรัติมีโอกาสขาดเหล็กไดเนื่องจาก
1. ในอาหารมังสวิรัติมีเหล็กในรูปheme-iron มาก
2. สารphytateในอาหารรบกวนการดูดซึมเหล็ก
3. เหล็กจะพบไดจากอาหารที่มาจากเนื้อสัตวเทานั้น
4. วิตามินซีจากผัก+ผลไมลดการดูดซึมเหล็ก
12.เกลือแรขอใดผิด
1. ถาขาดสังกะสีจะทําใหมีอาการอวัยวะเพศไมเติบโตตามวัยและแผลหายชา
2. ควรเสริมไอโอดีนแกเด็กที่ปองกันฟนผุ โดยใหผสมกับน้ําความเขมขน 1 ตอลาน
3. แคลเซียมและฟอสฟอรัสเปนเกลือแรที่สําคัญ เปนสวนประกอบของกระดูกและฟน
4. ถาขาดทองแดงจะทําใหเปนโรคโลหิตจาง
5. ถาขาดไอโอดีนทําใหเปนโรคคอพอก
13.หมูF unctionใดของascorbic acid ที่ทําใหมีฤทธิ์เปนกรด
3. Hydroxyl group ที่ตําแหนง 5
1. Hydroxyl group ที่ตําแหนง 1 4. Hydroxyl group ที่ตําแหนง 3,4
2. Hydroxyl group ที่ตําแหนง 1,5 5. Ketone ที่ตําแหนง 2

MCQ เรื่อง PK
1. ขอดีของการให IV infusion ที่กําหนดอัตราการไหลของยาไวแนนอน
A ใหรวมกับน้ําเกลือได
B สามารถปรับใหเหมาะสมกับผูปวยแตละรายโดยการปรับ infusion rate
C ใหไดกับยาทุกชนิดยกเวนยาที่มี narrow therapeutic range
ก. A ข. B ค. A,B ง. B,C จ. A,B,C
2. ขอใดไมใชลักษณะของ one compartment model
ก. รางกายมีสวนเดียว
ข. ยากระจายตัวเร็วมาก
ค. ยาที่มีการกระจายไปตามสวนตางๆ ของรางกายไดไมเทากัน
ง. ระดับยาในเลือดเทากับระดับของยาในเนื้อเยื่อ
จ. ยาถูกขับออกแบบ first order
3. ขอใดไมมีผลเปลี่ยนแปลง dissolution ของยา
ก. complexation ของยา
ข. pH
ค. excipient อื่น ๆ ในตํารับ
ง. blood flow ที่ทางเดินอาหาร
จ. aqueous solubility ของยา
4. ขอใดมีความสําคัญนอยที่สุดในการพิจารณา bioequivalence
ก. ยาที่มี narrow therapeutic
ข. ยา potent drug
ค. ยาที่มีการละลายต่ํา
ง. ยาที่มี disintegration time ต่ํา
จ. ยาที่ใหแกผูปวยในขนาดเทากัน แตเปนยาตางบริษัทกัน ใหผลในการรักษาที่ตางกัน
5. ขอใดไมใชเหตุผลในการทํา TDM
ก. Therapeutic index แคบ
ข. Multiple compartment
ค. Non linear
ง. Therapeutic index เพิ่มขึ้นหรือลดลงแลวเกิดอันตราย
จ. ใชยาตามหมอสั่งหมอหรือไม
6.ขอใดเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นเมื่อยาเขาสูรางกาย
ก. Adsorption Distribution Metabolism Elimination
ข. Adsorption Distribution Metabolism Excretion
ค. Absorption Distribution Metabolism Excretion
ง. Absorption Distribution Metabolism Elimination

7.ขอใดผิดเกี่ยวกับ absorption
ก. การใหยาอมใตลิ้นบางชนิดเพื่อลด first pass effect
ข. First pass effect เกิดเฉพาะกับยาที่มี hepatic extraction ration สูง ๆ
ค. Gastric emptying มีผลตอ rate และ extent ของการดูดซึม
ง. การฉีดยาเขากลามในที่ตางกันมีผลตอ rate และ extent ของการดูดซึม
จ. การฉีด IV bolus ทําใหเกิดผลไมพึงประสงคที่รุนแรง
8.แหลงขอมูลใดไมนํามาทํา bioavailability
ก. Urine data
ข. Plasma data
ค. Clinical sign
ง. Pharmacologic effect
จ. ไมมีขอใดถูก
9.ทําไมตองติดตาม digoxin
A Therapeutic index แคบ
B Two compartment
C ระดับยาในเลือดสัมพันธกับบริเวณที่ออกฤทธิ์
ขอใดถูก
ก. A ข. B ค. C ง. A,C จ. A,B,C
10.Drug Clearance คืออะไร
A ปริมาตร plasma ที่ทําใหปราศจากยาตอ 1 หนวยเวลา
B Cl = Q x ER
C Cl = KU
11.ผูปวยอายุ 20 ป น้ําหนัก 45 กิโลกรัม t1/2 = 10 ชั่วโมง dose เริ่มแรก 120 mg ถาการกําจัดยา = 40% ใชเวลาเทาไร
ก. 3.5 ชั่วโมง ข. 4 ชั่วโมง ค. 4.4 ชั่วโมง ง. 7.4 ชั่วโมง จ. 8.5 ชั่วโมง
12.ขอใดถูกตองในการใหยาแบบ multiple dose
A ระยะเวลาที่ยาถึง steady state ขึ้นกับ elimination t1/2 ของยา
B ถาระยะเวลาใหยานานขึ้น ระดับยาในเลือดจะมากขึ้นดวย
C คาเฉลี่ยของระดับยาในเลือดที่ steady state ขึ้นกับ absorption rate constant
13.ผูปวย CHF c HT มีอาการ N/V เบื่ออาหาร นาจะเกิดจากอะไร
ก. HT ข. Renal impairment
ค. HCTZ ง. Digoxin toxicity
จ. CHF
14.ปจจัย สาเหตุที่ทําใหเกิดอาการขางตน คือ
A Hypokalemia
B Renal impairment
C Hyponatremia
ก. A ข. B ค. C ง. A,B จ. A,B,C

15.Two compartment model มีคา β มากกวา/นอยกวา α

จากสมการ C1 = Ae-αt + Be-βt สามารถอธิบายไดวา
ระดับยาในพลาสมาจะมีการลดลงแบบไบเอกซโพเนนเชียล ซึ่งการลดลงประกอบดวย 2 สวน คือ สวนแรกจะมีการ
กระจายของยาเกิดขึ้นเปนสวนใหญ และสวนที่ 2 จะมีการกําจัดยาเปนหลัก ดังนั้น ในภาพรวม α เปนตัวกําหนดอัตราการ
กระจาย และ β เปนตัวกําหนดอัตราการกําจัดยา จึงอาจเรียกไดวา α เปนคาคงตัวของอัตราการกระจาย และ β เปนคา
คงตัวของอัตราการกําจัดยาออกจากรางกาย โดยปกติแลว ยาจะกระจายออกจากเลือดเร็วกวาการกําจัดยา จึงทําให α
ของยาสวนใหญจึงมีคามากกวา β
16.ผูปวย ได multiple dose ทําอยางไรใหยาไดประสิทธิภาพ ไมเกิด SEs
A ปรับขนาดยา
B ปรับ t1/2
C ปรับความถี่ในการใหยา
17.ขอใดถูกตองเกี่ยวกับ pharmacokinetic
A ความสัมพันธระหวางระดับความเขมขนของยาในเลือดกับการตอบสนองตอยาของผูปวย
B ความสัมพันธระหวางระดับความเขมขนของยาในเลือดกับเวลา เพื่อนํามาปรับขนาดยาให เหมาะสมกับ
ผูปวย
C ความสัมพันธระหวางระดับความเขมขนของยาในเลือดกับผลการรักษา
18.ขอใดมีผลกระทบนอยที่สุดตอ Hepatic clearance ของยาที่มี Low Hepatic Extraction ratio เปนกรดออนและมี protein
binding 90%
ก. เชื้อชาติ
ข. Enzyme inducer
ค. Hepatic blood flow
ง. Serum albumin
จ. ไดรับยาที่เปนกรดออนที่มี protein binding
19.กราฟใดเปน Non linear
ก. ข. ค.
C lnC C
dose t t
ง. จ.
C C
t t

20.ศึกษา bioavailability ของ Theodur® หลังการให Theodur® โดยการรับประทาน ขนาดยา

250 mg และ Aminophylline 250 mg (80% Theodur®) IV infusion เปนเวลา 15 นาที มีคา
parameter ตางๆ ดังนี้
ยา/รูปแบบยา AUC0- α
®
Theodur PO 68.8 µg hr/ml
Aminophylline 250 mg (80%theophylline)IV inf . 72.6 µg hr/ml
®
Systemic bioavailability Theodur มีคาเทาไร
ก. 46 ข. 59 ค. 68 ง. 76 จ. 95
21.ยามีคา Elimination half life 6 hr ผูปวยมี Vd 20% ของน้ําหนักตัว ตองการใหระดับยาอยูในชวง 5-15 µg /ml โดยให
ทาง iv แกผูปวย ผูปวยน้ําหนัก 75 kg ทุก 8 hr จงหาความเขมขนของยาที่ steady state
ก. 2 ข. 5 ค. 10 ง. 15 จ. 20
22.ผูปวยอายุ 40 ป หนัก 70 กิโลกรัม ไดรับยา IV infusion ยามี t1/2 = 2 hr Vd = 1 L/kg ยาใหผลการรักษาเมื่อ conc. =
12 mg/L ยาบรรจุใน ampule ขนาด 5 ml conc. 150 mg/ml จํานวน 14 ampules ใหหา infusion rate (ko)
23.ผูปวยชายไทยอายุ 20 ป น้ําหนัก 50 กิโลกรัม ไดรับยาที่มี elimination t1/2 = 6 hr ขนาด 200 mg IV bolus single
dose มีจลนศาสตรเปน 1st order ยาจะถูกกําจัดออกจากรางกายกี่ % ใน 24 hr
ก. 6.25 % ข. 11.xx % ค. 12.xx% ง. 75.xx% จ. 93.75%
24. ผูปวยอายุ 20 ป น้ําหนัก 45 กิโลกรัม t1/2 = 10 ชั่วโมง dose เริ่มแรก 120 mg ถาการกําจัดยา = 40% ใชเวลาเทาไร
ก. 3.5 ชั่วโมง ข. 4 ชั่วโมง ค. 4.4 ชั่วโมง
ง. 7.4 ชั่วโมง จ. 8.5 ชั่วโมง
25.ผูปวยหญิง 28 ป หนัก 45 กิโลกรัม ไดรับยา antibiotics ซึ่งถูกดูดซึมได 80% มี plasma protein binding 60% Vd =
0.6 L/kg elimination t1/2 =10 hr ยาถูกขับออกทางปสสาวะในรูปเดิม 55% คา MIC ของยา = 25-30 µg/ml ถาให ผูปวย
ทานยาทุก 6 hr จะตองใช Maintenance Dose เทาไร

MCQ เรื่อง เภสัชภัณฑ์
1. มีปจจัยอะไรที่ไมมีผลตอการออกฤทธิ์ในดาน onset 4 กําหนดขีดจํากัด (limit) ของ Enalaprilat

และ duration ของยา 5 กําหนดขีดจํากัด (limit) ของ piperazine
1 Volatility ของยา diketone
2 route of administration ของยา 6. กลุม Angiotensin-converting enzyme (ACE)
3 metabolism ของยา inhibitor ตัวหนึ่งมีปญหา PH ในกระเพาะอาหาร และมี
4 structure ของยา (ชนิดของ oxide ของ การดูดซึมไมดีที่ลําไสเล็ก ทานควรจะพัฒนาอยางไรใหมี
nitrogen) ประสิทธิภาพในการรักษาดีที่สุด
5 ปริมาณ alcohol ที่มีในยา 1 Soft elastic capsule
2. ปวยมีผื่นขึ้นผิวหนาตองการใช topical steroid จะ 2 Enteric coating tablet
เลือก topical steroid ที่อยูในยาขี้ผึ้งชนิดใดที่เหนอะหนะ 3 Plastic natrices tablet
นอยที่สุด 4 Gastric floating tablet
1 Hydrocarbon base 5 Methods unit tablet
2 Oleaginous base 7. สารใดตอไปนี้ไมพบในตํารับยาหยอดจมูก
3 Absorption base 1 Preservative
4 O/W emulsion base 2 Coloring agent
5 W/O emulsion base 3 Buffering agent
3. topical steroid ควรมีการไหลเปนแบบใดจึงจะ 4 Antioxidant
เหมาะสมกับยา 5 Toxicity adjusting agent
1 Psuedoplastic flow 8. ตามใบสั่งแพทยสั่งจายยา ephedrine 0.5% แตใน
2 Psuedoplastic flow with thixotropy หองยามี ephedrine 1.0% ทานจะเตรียมยาอยางไรใหได
3 Dilantant flow with thixotropy ตามใบสั่งแพทย
4 Antithixotropy 1 นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวยน้ํา 2.5 ml
5 Newtonium flow 2 นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวย NSS จน
4. ขอใดผิดเกี่ยวกับคุณสมบัติของยาพื้น ครบ 5 ml
1 liquid paraffin เปน solvent 3 นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวย acetate
2 PG เปน lubricant buffer 2.5 ml
3 SLS เปน emulsifier 4 นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวยน้ําจนครบ 5
4 White soft paraffin เปนวัตภาคน้ํามัน ml
5. เภสัชกรที่มีหนาที่คัดเลือกยาที่ดีใหแกโรงพยาบาล 5 นํา ephedrine 1.0% 2.5 ml เจือจางดวย NSS 5 ml
เรื่องราคายาออก ทานจะกําหนดคุณลักษณะของยา โดย 9. เมื่อนํายาเม็ดจํานวน 10 เม็ด มาทําการควบคุม
มี Enalapril ที่ใชเปนเกณฑในการคัดเลือกยา ยกเวน คุณภาพในหัวขอ uniformity น้ําหนักเฉลี่ยของเม็ดยา
1 กําหนดคา dissolution เทากับ 125 mg คา S (Sample standard deviation)
2 กําหนดสีของยาเม็ด RSD (relative standard deviation) จะเทากับเทาไหร
3 กําหนดปริมาณ Active ingredient 1 2%

2 3% 1 ชวยลดปญหาเรื่อง content uniformity ของยา

3 4% ที่มีความแรงสูง (potent drug)
4 5% 2 ยาที่นํามาเตรียมตองไมไวตอ
5 6% ปฏิกิริยา hydrolysis
10. ถาสีของเม็ดยา aspirin มีลักษณะดาง เรียกการเกิด 3 ไมตองใชแรงตอกอัดสูงเหมือนวิธี
ความไมสม่ําเสมอของสีนี้วา direct compression
1 faking 4 การควบคุมขนาดแกรนูลทําโดยนํามาแรง
2 paling 5 สามารถเติมสารหลอลื่นในขั้นตอนกอนทํา
3 picking แกรนูลได
4 mottling 16. เนื่องจากยามีรสชาติและกลิ่นไมดี รวมทั้งตองการให
5 capping ไปดูดซึมที่ลําไสเล็ก ดังนั้นควรทํายาในรูปแบบใด
11. Calamine lotion ควร test อะไร ยกเวน 1 plain tablet
1 sedimentation rate 2 film coated tablet
2 redispersion 3 sugar coated tablet
3 microbial test 4 enteric coated tablet
4 neutral acid test 5 chewable coated tablet
12. ยาระบาย 60 กรัม ละลาย 1 ซอง/น้ํา 1 แกว (240 17. หากบริษัทยาตองการหาอายุการใชยาชั่วคราวของ
มล.) ใหทานครัง้ ละ 15 กรัม ยาในรุนที่เริ่มผลิตครั้งแรก ขอใดไมใชขอมูลที่นํามาใช
1 2 tbsp 1 Arrhenius Equation
2 4 tbsp 2 ปริมาณสารที่เกิดจากการสลายตัวของ
3 6 tbsp สารสําคัญ
4 8 tbsp 3 ปริมาณสารสําคัญ
5 12 tbsp 4 อัตราการสลายตัว
13. ผลของการทดสอบใดที่ทําใหมั่นใจประสิทธิภาพของ 5 อันดับของปฏิกิริยาการสลายตัว
การรักษาของยาเม็ดรูปแบบ enteric coat 18. ถากําหนดใหตัวยารักษาวัณโรคตัวหนึ่งมีคุณสมบัติ
1 ทดสอบในกรดเปนเวลา 2 ชม.แลวปลอยยา< ดังนี้
10% แลวทดสอบ Buffer 6.8 เปนเวลา 45 นาที แลว - ความแรงของยาคือ 100 mg ตอเม็ด
ปลดปลอย > 80% - ผงยามีคุณสมบัติในการไหล (flowability) และ
14. จากคาการละลายที่กําหนดให ขอใดควรเตรียมเปน การยึดเกาะ (compressibility) ไมดี
ยาฉีด - ทนตออุณหภูมทิ ี่สูงกวา 150 องศาเซลเซียส
1 Erythromycin 2.1 mg/ml ได
2 Erythromycin estolste 0.16 mg/ml - ไมไวตอปฏิกิรยิ า hydrolysis
3 Erythromycin ethylsuccinate very slight - ไมทนตอกรดในกระเพาะอาหาร
soluble วิธีการเตรียมยาเม็ดในขอใดที่ไมควรเลือกใช
4 Erythromycin stearate 0.33 mg/ml 1 wet granulation
5 Erythromycin stearate 200 mg/ml 2 dry granulation
15. ขอใดผิดเกี่ยวกับการเตรียมยาเม็ดดวยวิธี wet 3 direct compression
granulation 4 film coating
5 enteric coating

19. ขอใดผิดเกี่ยวกับการผลิตยาแคปซูล rifampicin 4 101.8

1 ชวยกลบกลิ่น และรสที่ไมดีของตัวยา 5 102.8
2 จําเปนตองมีสารชวยยึดเกาะ (binder) 23. ขอใดกลาวถึงยาชนิดเม็ดเคลือบฟลม Ibuprofen ได
3 ผงยา และสารชวยควรมีคุณสมบัติใน ถูกตอง
การไหลที่ดี ก.มีน้ําหนักหลังเคลือบฟลมขึ้น 2 เทา
4 ไมเหมาะในการบรรจุผงยาที่ละลาย ข.รูปรางคงเดิมหลังเคลือบ
น้ําไดดีมากๆ ค.เคลือบเพื่อใหมีผลตอการปลดปลอยยา
5 มีการควบคุมคุณภาพเชนเดียวกับยา ง.เคลือบไดเฉพาะฟลมใส ไมมีสี
เม็ด 24. ถาทานพบวายาเม็ด Paracet. มีการแยกตัวออกเปน
20. ผูปวยสอบถามเภสัชกรเรื่องการเก็บยาที่ไดรับจาก ชั้น แกปญหาดังกลาวอยางไร
แพทย ซึ่งจะนําไปใชที่บาน ยาที่ไดบรรจุในขวดพลาสติก ก.ใหใช punch ที่มีความโคงมาก (deep
แบงบรรจุ จํานวน 60 เม็ด ใชรับประทานวันละ 1 เม็ด concave punch)
ฉลากยาของบริษัทผูผลิต ระบุใหเก็บใน “Cold place” ข.ใหใช die ที่มีชองดานบนใหญกวาดานลาง
เภสัชกรเปดดู monograph ของยาตัวนี้ พบวาไมมีระบุ ค.ลดความเร็วในการตอกลง
ขอมูลอื่นเพิ่มเติม เภสัชกรควรแนะนําใหเก็บยาไวที่ใด ง.เติมสารพวก hygroscopic ลงไปเพื่อไมให
1 กระเปาถือ แกรนูลชื้นเกิน
2 ชองแข็ง (freezer) ของตูเย็น จ.อาจเพิ่มปริมาณสารยึดเกาะเพื่อใหแกรนูลจับ
3 ตูเย็นชองธรรมดา กันไดดี
4 ตูยาสามัญประจําบาน 25. หากตองการตั้งตํารับยาที่ออกฤทธิ์ไดนาน 1 เดือน
5 ตูกับขาว ควรตั้งตํารับยา
21. พัฒนาสูตรโครงสรางของ Levonogestrel ที่ตําแหนง ก.ยาเม็ดรับประทามแบบ matrix
17 โดยการทําปฏิกิริยา จะมีเภสัชจลนศาสตรอยางไร ข.ยาเม็ดรับประทามแบบ osmotic
1 ไมถูกดูดซึมในทางเดินอาหาร ค.ยาฉีดเขาเสนเลือดแบบสารละลาย
2 ถูกทําลายในทางเดินอาหารเร็วมาก ง.ยาฉีดเขาใตผิวหนังแบบ matrix
3 คาครึ่งชีวิตสั้นลง 26. สารใดตอไปนี้ทําหนาที่เปนทั้งสารเพิ่มปริมาณ
4 ออกฤทธิ์ไดนานขึ้น (bulking agent) และสารชวยแตกตัว (disintegrant)
5 ถูกขับในรูปไมเปลี่ยนแปลง ก.Lactose
22. การควบคุมคุณภาพ Levonogestrel 0.75 mg โดย ข.Magnesium sulfate
นํายา 20 เม็ด ละลายดวยตัวทําละลาย กรองแลวนํามา ค.Microcrystalline cellulose
วิเคราะหปริมาณดวยเทคนิค HPLC Levonogestrel ง.Corn starch
ความเขมขน 0.15 mcg/ml ไดผลการทดลองดังตาราง จ.Sodium lauryl sulfate
27. “ฝายวิจัยและพัฒนาของโรงงานยาแหงหนึ่ง ไดรับ
1 2 3 average SD มอบหมายใหพัฒนาสูตรตํารับ tablet ขนาดรับประทาน
Standard 125000 124000 124500 124500 5 37.5 mg. ดานกรรมวิธีการทําแกรนูลแบบสูตรตํารับที่
sample 128000 128500 127500 12800 5 พัฒนาโดยประกอบดวยสารชวยตงๆดังตอไปนี้
คา Labeled amount ของ Levonogestrel มีคาเทาใด tapioca starch, confectionness sugar 8%,
1 98.8 PVP in 50% ethanol, magnesium stearate, colloidal
2 99.8 silicon dioxide, flavors and colors. อาศัยขอมูลขางตน
3 100.8 ตอบคําถามตอไปนี้”

สารชวยตัวใด ที่ควรมีปริมาณมากที่สุดในตํารับ ค. ละลาย ferrous sulfate ในน้ํารอนกอน แลว

ก.Tapioca starch คอยใส citric acid และ sucrose
ข.Confectionness sugar ง. ใช alcohol ละลาย ferrous sulfate กอน
ค.Sodium starch glycolate จ. ตม ferrous sulfate, citric acid, sucrose
ง.Magnesium stearate จนละลายหมด
จ.Colloidal silicon dioxide 32. Pt. ไดรับยาระบายบรรจุ 60 g. เวลาใชตองละลายน้ํา
28. เภสัชกรตองการลดความแข็งของตํารับ ควรทํา หนึ่งซองตอน้ําหนึ่งแกว (1 แกว = 240 mL.) แพทยสั่ง
อยางไร จายยาใหรับประทานวันละ 1 ครั้ง ครั้งละ 15 g. จะตอง
ก.ใช tween แทน sodium lauryl sulfate เขียนฉลากอยางไร
ข.เพิ่ม propylene glycol ก. 2 ชอนโตะ
ค.ลด stearyl alcohol ข. 4 ชอนโตะ
ง.ลดน้ํา ค. 6 ชอนโตะ
29. ขอใดไมใชคุณลักษณะของ multiple-dose ง. 8 ชอนโตะ
parenteral จ. 12 ชอนโตะ
ก.เปน small volume parenteral 33. ยาเม็ดทุกชนิด รวมทั้งยาในกลุม Nitrates ตอง
ข.ปริมาตรบรรจุไมเกิน 30 มล. ทดสอบ content uniformity test ตาม USP เพื่อทดสอบ
ค.ตอเติม antibacteria preservative คุณภาพยาดานใด
ง.ตองทํา clarity test ก. bioavailability
จ.บรรจุใน ampule หรือ vial ข. bioeqivalency
30. โรงพยาบาลใหเตรียม ferrous syrup 60 mL. จะใช ค. dissolution
ferrous เทาไร ง. potency
Rx ferrous 40 จ. purity
g. 34. บรรจุภัณฑที่ใชสําหรับยาคุมกําเนิด คือ blister
citric 2.1 packing มีลักษณะอยางไรตามตํารับ USP
g. ก. tight-containers
peppermint spirit 2 ข. light-resistant containers
purified water 1000 ค. single-unit containers
mL. ง. multiple-dose containers
ก. 240 g. จ. tamper-resistant containers
ข. 2.4 g. 35. Neutral-acid test หองยาไมมี Diclofenac sodium
ค. 0.24 g. หมอเปลี่ยนเปน Piroxicam 20 mg. tid. เภสัชกรควรทํา
ง. 0.024 g. อยางไร
จ. 0.0024 g. ก. ไมควรใชกับ RA
31. การเตรียมตํารับจากสูตรขางบน (ferrous sulfate) ข. เปลี่ยนเปน PRN เฉพาะปวดแบบเฉียบพลัน
ก. ferrous sulfate ไมละลายจึงทําเปน ค. ใชไมเกิน 10 วัน
suspension ง. เปลี่ยนเปนวันละ 1 ครั้ง
ข. ละลาย ferrous sulfate ใน citric acid กอน จ. ไมควรใช Piroxicam เพราะราคาแพง
แลงบดน้ําตาล sucrose

36. ตํารับยาระบาย liquid paraffin จะใชการเตรียมโดย ข. sedimentation ratio ไดจากการคํานวณ

วิธีใด อัตราสวนของตะกอนระยะเวลาหนึ่งและปริมาตรตะกอน
ก. beaker method เริ่มตน
ข. wet gum method ค. ผลการประเมินในเบื้องตน พบวาเปนตํารับ
ค. shaking method ที่ยอม.........(มานมีแคนี้อีกแระ ฮือ ฮือ)
ง. melting method ง. ตํารับที่มีคา sedimentation ratio สู.งกวานี้มี
จ. solvent method แนวโนม.................(เชนเคยอา T_T)
37. ผูปวยไดนํายาที่ญาติผูปวยไดรับมา ยาดังกลาวเปน 41. สูตรยาตา
ยาน้ําแขวนตะกอน ยาที่ไดรับดังกลาวมีลักษณะเปน Rx Boric acid 1.24
flocculation ขอใดแสดงลักษณะของยาแขวนตะกอน g.
ก. อัตราการตกตะกอนเกิดขึ้นอยางชา Sod. Borate 0.02
ข. ความสูงของตะกอนมีความสูงมาก g.
ค.หากเขยาขวดอีกครั้งยาจะสามารถกลับมา NaCl 0.29
เปนเหมือนเดิม g.
38. แพทยสั่งจายยา Cloxacillin sodium for oral Water qs. 100
solution sig. 1 tsp. qid. ac&hs ขอใดไมถูกตอง mL.
ก. เปนตํารับแบบใชไดทันที (ready to use) กําหนดให NaCl มี MW.=58 ถามวา มีคา
ข. ตํารับประกอบดวยตัวยาและสารปรุงแตง osmolarity เทากับเทาไร
เพิ่ม ก. 50
ค.รับประทานครั้งละ 1 ชอนชา วันละ 4 ครั้ง ข. 100
กอนอาหารและกอนนอน ค. 200
ง. เปนตํารับที่โดยทั่วไป ที่ตัวยามักเสื่อมได 42. ยาตาไมจําเปนตองคํานึงถึงขอใด
จ. เปนตํารับที่โดยทั่วไปที่เก็บหลังผสมได ก. Tonicity
39. Metraproral กับ Metron tartrate ขอใดถูกตอง ข. pH
ก. Metraproral ละลายไดดีใน purified water ค. Viscosity
ข. Metraproral ละลายไดดีใน ..............(มะรุอา ง. Buffer
มานมาแคนี้) 43. ในการเตรียมยาน้ําแขวนตะกอน ในกรณีที่ผงยามี
ค. Metraproral ละลายไดดีใน 0.1 N sodium ประจุลบ จะสามารถทําใหผงยาเกิด flocculation โดย
hydroxide ก. เติม electrolyte ที่มีประจุบวก เลือก
ง. Tartrate ละลายไดดีใน 0.1 N sodium suspending agent ที่มีประจุลบ
hydroxide ข. เติม electrolyte ที่มีประจุลบ เลือก
จ. Tartrate ละลายไดดีใน 0.1 N suspending agent ที่มีประจุบวก
hydrochloride ค. เติม polyelectrolyte ที่มีประจุบวก เลือก
40. เภสัชกรทานหนึ่งทําการทดสอบคุณภาพยาน้ําแขวน suspending agent ที่มีประจุบวก
ตะกอนและคํานวณคา sedimentation ratio ไดเทากับ ง. เติม polyelectrolyte ที่มีประจุลบ เลือก
0.60 ขอไดกลาวถูกตอง suspending agent ที่มีประจุบวก
ก. sedimentation ratio เปนคาที่ใชบอกระดับ จ. เติม anionic surfactant เลือก suspending
การเกิด....................(มะบอกอีกแลวจา) agent ที่มีประจุลบ

44. ยาน้ําแขวนตะกอนที่ดี ควรมีการไหลแบบใด ข. water miscible + non volatile

ก. Newtonian flow ค. water immiscible + volatile
ข. Psuedoplastic flow ง. water immiscible + non volatile
ค. Plastic flow จ. water miscible + oily
ง. Dilatant flow 50. สารใดที่เตรียมไดจาก seaweed
จ. Rheopectic flow ก. starch 1000
45. ในการเตรียมยารูปแบบ enteric-coated tablet ขอใด ข. acasia
เปนคุณสมบัติที่ตองการของ enteric coating polymer ค. ค.tragacanth
ก. ไมยอมใหน้ํายอยในกระเพาะอาหารแทรก ง. algenic acid
ซึมผาน จ. vee gum
ข. ไมยอมใหน้ํายอยในลําไสเล็กแทรกซึมผาน 51. clean area คืออะไร
ค. ไมยอมใหน้ํายอยในกระเพาะอาหารและใน ก. ปราศจากเชื้อจุลชีพ
ลําไสเกแทรกซึมผาน ข. ปราศจากฝุนผง
ง. ยอมใหน้ํายอยในกระเพาะอาหารแทรกซึม ค. ปราศจากจุลชีพและฝุนผง
ผาน แตไมยอมใหน้ํายอยในลําไสเล็กแทรกซึมผาน ง. ปราศจากจุลชีพและฝุนผง โดยมีปริมาณตามที่
จ. ไมยอมใหน้ํายอยในกระเพาะอาหารแทรก กําหนด
ซึมผาน แตยอมใหน้ํายอยในลําไสเล็กแทรกซึมผาน จ. หามพนักงานเขา
46. เตรียมยาเคมีบําบัดในรูปสารละลายเพื่อใหยาทาง 52. การผสมที่เกิดจากการเคลื่อนที่ของกลุมอนุภาคจาก
หลอดเลือดจะตองเตรียมยาที่ใด ที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่ง คือ กลไกใด
ก. clean room class 100,000 ก. diffusion
ข. clean room class 10,000 ข. adhesion
ค. clean room class 1,000 ค. shear
ง. horizontal laminar airflow hood ง. convection
จ. biological safety cabinet จ. conduction
47. เมื่อใหแรงอัดกับสารภายในเบา สิ่งที่เกิดขึ้น คือ 53. psychometer charts ใชในการศึกษาเกี่ยวกับ
ก. bulk volume ลดลง ก. อุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ
ข. bulk density ลดลง ข. ความเร็วลมและอุณหภูมิ
ค. porosity ลดลง ค. ความเร็วลมและความชื้นสัมพัทธ
ง. plasticity ลดลง ง. เวลาและอุณหภูมิ
จ. granular density ลดลง จ. เวลาและความชื้นสัมพัทธ
48. hard gelatin capsule เบอรที่เล็กที่สุด คือ 54. ขอใดไมเกี่ยวของกับ Roller mill
ก. 000 ก. fine milling
ข. 1 ข. paste and ointment
ค. 2 ค. adjustable …….
ง. 4 ง. compression shearing
จ. 5 จ. smooth rollers
49. liquid ที่บรรจุใน soft gelatin capsule จะตองไมมี 55. dryer ชนิดใดตองใชระบบสูญญากาศ
คุณสมบัติใดตอไปนี้ ก. pneumatic drye
ก. water miscible + volatile ข. spray dryer

ค. freeze dryer ข. ผงยากระจายขนาดมาก ยิ่งไหลดี

ง. fluidized bed dryer ค. ผงยาความหนาแนนสูง ยิ่งไหลดี
จ. static bed dryer ง. ผงยายึดเหนี่ยวระหวางอนุภาคมาก ยิ่งไหลดี
56. เครื่องอบแหงใดไมมีกองของแข็ง (solid bed) ที่ จ. จ.ผิวผงยายิ่งขรุขระ ยิ่งไหลดี
แทจริง 62. การเกิด capping
ก. tray ก. binder นอย
ข. rotary double cone dryer ข. ผงยาละเอียดเกินไป
ค. fluidized bed dryer ค. ผงหยาบ
ง. spray dryer ง. ขอ ก และ ข
จ. track dryer จ. ขอ ก และ ค
57. ประสิทธิภาพในการแรงขึ้นกับการเคลื่อนที่ของแรง 63. เครื่องยอยขนาดที่ทําใหอนุภาคเล็กละเอียด คือ
ชนิดการแรงที่ใหประสิทธิภาพสูงสุด คือ ก. ball mill
ก. rotary motion ข. oscillating mill
ข. tumbling motion ค. wetting mill
ค. vibratory motion ง. hammer mill
ง. centrifugation จ. fluid energy mill
จ. sedimention 64. Rx Paracetamol 500 mg.
58. picking ของการตอกยาเม็ดเกิดจาก Lactose 50 mg.
ก. ความชื้นสูงเกินไป PVP K30 15 mg.
ข. ความชื้นต่ําเกินไป Magnesium stearate 17 mg.
ค. binder นอยเกินไป (เกิด capping) Talcum 3 mg.
ง. die ไมเรียบ ถาไมมี magnesium stearate ใชอะไร
จ. แรงตอกไมเหมาะสม ก. corn starch
59. ยาที่ตองใช dose สูง ไมมีความสามารถในการคงทน ข. sodium alginate
จะใชการตอกแบบใด ค. hydrogenated vegetable oil (เปน true
ก. direct compression lubricant เหมือนกัน)
ข. wet granulation ง. microcrystalline cellulose
ค. dry granulation จ. polyethylene glycol 400
ง. ----- 65. sucrose ใชเปนสารยึดเกาะจะใหลักษณะแกรนูลเปน
จ. slugging อยางไร
60. สารในขอใดที่จะตองมี dilution potential หรือ ก. ทําใหแกรนูลมีความออนนุม
carrying capacity ที่ดี ข. ทําใหแกรนูลคอนขางแข็ง
ก. สารชวยเพิ่มปริมาณ (filler, diluent) ค. ทําใหแกรนูลสามารถดูดความชื้นเพิ่มขึ้น
ข. สารชวยยึดเกาะ (binder) ง. ทําใหแกรนูลออนแตกงาย
ค. สารชวยในการไหล (glidant) จ. ขอ ข และ ค
ง. สารชวยหลอลื่น (lubricant) 66. ในการทํายาเม็ดตองเติมสารใดชวยไหล
จ. ตัวยา (active ingredient) ก. disintegrant
61. ขอใดถูกตองกับการไหลของผงยา (ค) ข. lubricant
ก. ผงยาเล็กไหลดี ค. glidant

67. lubricant ที่ใชในสารที่ละลายน้ําได ง. เปน self indication

ก. stearic acid จ. หาความเขมขนของ KMnO4 ดวย sodium
ข. vegetable oil oxalate ในกรด
ค. ค.colloidal siliga 74. ยาน้ํา 5 mL. เติมน้ําใหเปน 50 mL. พบวามียา A 2
ง. PEG mg./mL ถามวายา A มีความเขมขนเปนกี่ % w/v
จ. ---- ก. 0.1
68. กระบวนการ disintegration ข. 0.2
ก. ลดพื้นที่ทําการละลายของตัวยาในเม็ดยา ค. 1
ข. อาจเปนขั้นตอนกําจัดอัตราเร็วการดูดซึมได ง. 2
เฉพาะบางกรณี จ. 10
ค. เม็ดแตกตัวเร็ว ดูดซึมนอย 1 mL. มียา A 2 mg.
ง. แตกตัวดีซึ่งสําคัญกวาการละลาย 50 mL. มียา A 2x50 = 100 mg.
จ. ถูกทุกขอ 100 mL. มียา A (100x100)/ 50 = 200 mg.
69. ผงยาเปยกสมบูรณตองมีคุณสมบัติใด = 0.2 g. = 0.2 % w/v
ก. ก.มุมสัมผัส 360 องศา 75. polymorph คือ
ข. 180 องศา < มุมสัมผัส < 360 องศา ก. น้ําผลึกตางกัน
ค. 90 องศา < มุมสัมผัส < 180 องศา ข. รูปผลึกตางกัน
ง. มุมสัมผัสเทากับ 0 องศา ค. configuration ตางกัน
จ. มุมสัมผัส < หรือ = 90 องศา ง. conformation ตางกัน
70. MC เตรียมไดโดย จ. ขนาดอนุภาคตางกัน
ก. ใสในน้ํารอนกอนน้ําเย็น 76. Rx Cetomacrogol emulsifying ointment300
ข. ใสในน้ําเย็นกอนน้ํารอน g.
ค. ใสน้ําเย็นอยางเดียว Propyl paraben 0.8
ง. ใสน้ํารอนอยางเดียว g.
71. สารที่ใชไดกับประจุลบและบวก Methy paraben 1.5
ก. tragacanth g.
ข. MC (ไมมปี ระจุบวก) Benzyl alcohol 15
ค. SCMC (ประจุลบ) g.
72. MC มีคุณสมบัติที่ดีกวา SCMC คือ Water, freshly boiled and cooled 682
ก. hydration 2 ทาง คือ H-bond และ ionic bond g.
ข. ไมมีประจุ ใชกบั ยาไดทุกประเภท ยาเตรียมเปนรูปแบบใด
ค. ประจุลบ ใชกับสารแขวนตะกอนประจุลบไดดี ก. ointment
ง. คงทนตอ electrolyte ข. cream
จ. จะละลายไดดีทั้งน้ํารอนและน้ําเย็น ค. paste
73. ปฏิกิริยา redox โดย KMnO4 ขอใดผิด ง. emulsion
ก. ใชหาสารที่เปน oxidizing agent เพราะตัวมัน จ. gel
เปน reducing agent
ข. ให electron 5 ตัว ตอ 1 โมเลกุล 77. ตัวยาใดอาจเกิดปญหาตกตะกอนในน้ํากระสายยาที่
ค. ตองขจัด MnO2 ออก เพื่อความคงตัว มี pH ดางสูงๆ

ก. Phenobarbital Na (กรด) จ. ตะกอน AgCl หยดเปน colloid เล็กๆ

ข. NaCl 83.Deviation from Beer’s law เกิดขึ้นจาก
ค. Atropine sulfate ก. เครื่อง spectro มี entrance slit และ exit
ง. Sulfonamide Na slit ไมเทากัน
จ. KOH (ดางแกไมมีปญหาการละลาย) ข. สารละลายมีความเขมขนสูงเกินไป
78 NaCl เติมลงในยาหยอดตาเพื่ออะไร ค. polychromatic radiation , สารละลายมี
ก. ปรับใหได isotonic ความเขมขนจางไป
ข. เพิ่มประสิทธิภาพของ preservative ง. polychromatic radiation , chemical
ค. ปรับความหนืดของยาเตรียม reaction , ความเขมขนไมเหมาะสม
ง. ปรับ pH ของ solution จ. ความเขมขน .................. ที่ไมสม่ําเสมอ
จ. ถูกทุกขอ ของเครื่อง
79. BrO3- + 6H+ Br- + 3H2O
การคํานวณ equivalent ของ KBrO3 คือ 84.Functional group ของสารที่มีพันธะไมอิ่มตัว มักดูด
ก. M.W. KBrO3 หาร 6 ดกลืนรังสีในชวง UV เรียกวา
ข. M.W. KBrO3 หาร 1 ก. chromophore
ค. M.W. BrO3 หาร 6 ข. auxochrimal
ง. M.W. BrO3 หาร 1 ค. bathochrome
จ. M.W. Br หาร 6 ง. hypsochrome
80. Recouncilation คืออะไร จ. hyperchrome
ก. ตรวจสอบเอกสาร 85.เทคนิคใดใชหลักการ Galvanic cell
ข. ประเมินความคงตัว ก. Amperomety
ค. ตรวจสอบความถูกตอง ข. Coulometry
ง. ตรวจสอบภายใน ค. Electrography
จ. ตรวจสอบความสอดคลอง ง. Potentiometry
81. titrate ammonium hydroxide solution ดวย 86.Triacetin มีคา n20 อยูชวง 1.429-1.430 หมายความ
HCl solution ควรใช indicator ใด วา
ก. MO ก. มีคา specific rotation ชวง 1.429-1.430
ข. Pheolthalein ข. มีคาความหนืดชวง 1.429-1.430
ค. Thymolpthaline ค. มีคาความหนาแนนชวง 1.429-1.430
ง. Phenol red ง. มีคาดัชนีหักเหชวง 1.429-1.430
จ. Bromothymol bule จ. มีคาความถวงจําเพาะชวง 1.429-1.430
82.ถาเติมสารละลาย 0.1 M KCl ในสารละลายที่มี 87.เครื่องชั่งขอใดเหมาะในการชั่งผงยา 15 g ใหมี
ตะกอน AgCl อยูที่กนภาชนะ จะเกิดการเปลี่ยนแปลงคือ น้ําหนักละเอียดถูกตองที่ทศนิยมตําแนงที่ 3 ของหนวย
ก. ตะกอน AgCl เนื่องจากเสียสมดุล g
ข. ตะกอน AgCl คงตัวมากขึ้น เพราะเกิด ก. ความจุสูงสุด 10 g ละเอียด 0.1 mg
common ion effect ข. ความจุสงู สุด 15 g ละเอียด 1 mg
ค. ตะกอน AgCl ปรับสมดุลใหมไดตะกอนที่มี ค. ความจุสูงสุด 30 g ละเอียด 1 mg
KCl ผสมอยูดวย ง. ความจุสูงสุด 15 g ละเอียด 10 mg
ง. ตะกอน AgCl เกาะกันเปนกอนใหญ จ. ความจุสูงสุด 20 g ละเอียด 10 mg

88.ถาตองการเตรียมสารละลายมาตรฐานความเขมขน ก. 0.00 mg
120 mg/ml จํานวน 10 ml เลือกเครื่องชั่งแบบใด ข. 0.10 mg
ก. top loading electronic balance ละเอียด ค. 0.50 mg
ทศนิยม 3 ตําแหนง ง. 1.00 mg
ข. single pan equal arm balance ละเอียด จ. 1.10 mg
ทศนิยม 3 ตําแหนง 94.การอานปริมาตรสารละลาย 26 ml ที่บรรจุอยูในบิว
ค. single pan equal arm balance ละเอียด เรต 50 ml คาปริมาตรที่ถูกตองที่สุดในการบันทึกผล
ทศนิยม 2 ตําแหนง คือ
ง. single pan equal arm balance ละเอียด ก. 26
ทศนิยม 4 ตําแหนง ข. 26.0
จ. two pan equal arm balance ละเอียด ค. 26.00
ทศนิยม 2 ตําแหนง ง. 26.000
89.หา accuracy ปกติรายงานเปนคา จ. 26.0000
ก. %RSD 95. การอานปริมาตรสารละลายที่บรรจุอยูในบิวเรต ทํา
ข. %recovery ไดโดย
ค. confident internal limit ก. อาน upper หรือ lower menicus ก็ได
ง. correlation coefficient ข. อาน upper เลย
จ. ไมมีขอใดถูก ค. ยกแปน buret เขาหาแสงอาน lowest
90. 2.00+1.5+10.88 เทาไร ตามเลขนัยสําคัญ ง. ยกแปน buret เขาหาแสงอาน upper
ก. 14.38 จ. ใหดานหลัง buret ทึบแสงแลวอาน lowest
ข. 14.40 96.นํายาน้ํามา 5.0 ml เติมนําครบ 50 ml มี A=2 mg/ml
ค. 14.4 ยาน้ํานี้ประกอบดวยตัวยากี่%
ง. 1.4 * 101 ก. 0.1% w/v
จ. 14.3 ข. 0.2% w/v
91.precision หาไดจาก ค. 1% w/v
ก. %recovery ง. 2% w/v
ข. linearity จ. 10% w/v
ค. regardness 97.การตรวจสอบความถูกตองของกระบวนการผลิตแบบ
ง. %relative standard deviation ปราศจากเชื้อ
จ. ถูกทุกขอ ก. ตรวจสอบเฉพาะสภาพแวดลอมและฝุนและ
92. คา pH เมื่อ [H+] = 3.2 * 10-3 pH = -log3.2 * เชื้อจุลินทรีย
10-3 = 2.4949 นัยสําคัญควรเปน ข. ตรวจสอบเฉพาะประสิทธิภาพการทํางาน
ก. 2 ตูอบเชื้อ
ข. 2.4 ค. ตรวจสอบเฉพาะ media fill
ค. 2.49 ง. ตรวจสอบความถูกตองของระบบการกรอง
ง. 2.494 จ. ถูกทุกขอ
จ. 2.4949 98. 2° standard คือ
93.หาน้ําหนักหลังอบตองอบตามอัตราสวนที่กําหนด ก. สารละลายที่ใชคูกับ 1° standard เพื่อหา
ทําซ้ําตอเนื่อง น้ําหนักครั้งสุดทายตางกันไมเกิน ความเขมขนของสารตัวอยาง

ข. สามารถหาความเขมขนของสารนี้ไดโดย จ. 1 และ 3
การชั่งโดยตรง 103.ถาตองการผงยาเตรียมยาแขนตะกอน ทานควร
ค. มีความบริสุทธิ์สูง และมีสารปนเปอนนอย ทราบ
กวา 0.01-0.02% ก. sieve diameter
ง. หาปริมาณความเขมขนไดจาก 1° standard ข. surface diameter
จ. เปนสารละลายที่ใชเปนสารละลายอางอิง ค. stoke° s diameter
ของ 1° standard ง. projected diameter
99. mobile phase ที่ใชใน HPLC ตองการ degas กอน จ. volume-surface diameter
เพื่อ 104.สารขอใดเปนสารลดแรงตึงผิวชนิดไมมีประจุ
ก. ไมใหเกิดฟองอากาศใน pump และ ก. cetylpyridinium chloride
detector ข. polyoxythylene sorbital monoleate
ข. ไล oxygen ใน mobile phase ไมใหทํา ค. triethanolamine stearate
ปฏิกิริยากับสารตัวอยางและ stationary phase ง. sodium lauryl sulfate
ค. ใหการไหลของ mobile phase สม่ําเสมอ จ. dioctyl sodium sulfasuccinate
ง. 1 และ 3 ถูก 105.การยอยขนาด camphor เพื่อยอยขนาด alcohol
จ. 1,2 และ 3 ถูก เรียกวา
100. ทดสอบ HPLC วาเหมาะใชงานดวยอะไร ก. grinding
ก. asymmetric factor ข. crushing
ข. no. of theoretical plate ค. pulverization of intervention
ค. asymmetric factor และ no. of theoretical 106. ขอใดเปนการเสื่อมสลายทางเคมีของยา
plate ก. ตัวยาสําคัญเปลี่ยนรูปไปเปน polymorph ที่
ง. capacity factor มี MP สูงขึ้น
จ. selective factor ข. การเกิด caking ในยาน้ําแขวนตะกอน
101. KMnO4 ใน buret อานอยางไร ค. ตัวยาสําคัญเกิดการดูดซับไปโดยภาชนะ
ก. upper or lower ก็ได บรรจุ
ข. อาน upper ไดเลย ง. ตัวยาสําคัญเกิดการสูญหายไปโดยการ
ค. หันเขาหาแสงอาน upper ระเหยออกผานภาชนะบรรจุ
ง. หันเขาหาแสงอาน lower จ. การไมเขากันระหวางตัวยาสําคัญกับสาร
102. วิธีการขอใดตอไปนี้ที่ทําใหเราทราบวา ASA ที่เก็บ ชวยในตํารับ
ไวระยะเวลามีความคงตัวตัวหรือไม 107. การทํายาฉีดเขาไขสันหลังตองทําในรูปแบบใด
ก. TLC ตรวจ spot ของสารตัวอยางเทียบกับ ก. solution
สารมาตรฐานจะพบ spot อื่นดวย ข. jelly
ข. IR โดยเปรียบเทียบ spectrum ของ ค. suspension
sample เทียบกับ spectrum standard พบวา peak ของ ง. emulsion
C=O (ester) มีขนาดเล็กลงหรือหายไป หรือพบ O- จ. coalescence
H peak 108.ถาตัวยาไมละลายและตองการผสมยาเขากับครีม
ค. UV โดยวัดการดูดกลืนแสงของสารตัวอยาง ชนิด w/o emulsion ตอใชอะไรเปน dispersing agent
เทียบกับสารมาตรฐาน จะได แลมดา max แตกตางกัน ก. glycerine
ง. 1 และ 2 ข. mineral oil

ค. isopropyl myristate 114. Dosage form ใดที่เปนปญหาดาน

ง. alcohol bioavailability มากที่สุด
จ. ไดทุกตัวแลวแตชนิดของยา ก. sustain release
109 .สารใดตอไปนี้ทําหนาที่เปนทั้งสารเพิ่มปริมาณ ข. suspension
(bulking agent) และสารชวยแตกตัว (disintegrant) ค. syrup
ก.Lactose ง. enteric coat
ข.Magnesium sulfate จ. solution
ค.Microcrystalline cellulose 115. ยาชนิดหนึ่งมีผงยาสีขาว ไมมีกลิ่น รสขม มีคา
ง.Corn starch การละลาย 1:7000 จะเตรียมใหเด็กโดยมีความ
จ.Sodium lauryl sulfate เขมขน
จ. – 1g/tsp เตรียมในรูปแบบใด
110. pH = 3.2 x 10-2 = 2.494 เขียนคําตอบเฉพาะ ก. solution
นัยสําคัญ ข. suspension
ก. 2.4 ค. syrup
ข. 2.49 ง. water in oil
ค. 2.494 จ. elixir
ง. 2.5 116. CMC 2 g
จ. – Alcohol 35 g
111. aqueous solution ใชยาพื้นใด Perfume q.s.
ก. simple ointment Water q.s. 100
ข. vanishing cream ได solution มีตะกอนขุน สีขาวเยอะ เพราะ
ค. white ointment ก. CMC เปน hydrophobic
ง. hydrophilic ointment USP ข. มี counter ion มากเกินไป
จ. hydrophilic petrolatum USP ค. Alc. แยงการละลาย perfume
112. topical inflammatory ตองการใหยาปลดปลอย ง. Alc. เปน coacceration
ที่ใด จ. ถูกทุกขอ
ก. หนังกําพรา 117. LAL ทํามาจากอะไร
ข. หนังแท ก. ปู
ค. ไขมันใตผิวหนัง ข. แมงดาทะเล
ง. หลอดเลือดใตผิวหนัง ค. กั้ง
จ. ขี้ไคล ง. E.coli
113. การใช natural gum เปนสารกอเจล ตองใช 118. polar solution มีคุณสมบัติ ยกเวน
สารใดเปนตัวชวยในตํารับ ก. ละลาย polar ไดดี
ก. เกลือ ข. dipole molecule
ข. alcohol ค. ไมละลายใน hydrophilic compound
ค. antioxidant ง. เขากับ semipolar solution
ง. สารแตงสี จ. คา dielectric constant ลดลง
จ. สารกันบูด

119. NaCl ละลายไดดีในอะไร ข. dry method

ก. non polar ค. beaker
ข. polar ง. bottle
ค. semipolar จ. ถูกทุกขอ
ง. dipolar 125. Rx white bee wax 2%
จ. ละลายไดทุกอัน Stearic acid 8%
120. pH=6 hydroxy group เทากับเทาไร Almond oil 20%
ก. 10-3 Borax 5%
ข. 10-6 Paraben wax 1%
ค. 10-8 Water 100
ถาผสม salicylic จะเกิดอะไร
121. คุณสมบัติของ water for injection ยกเวน ก. phase invasion
ก. น้ําทํามาจาก reverse osmosis ข. flocculation
ข. ปราศจากเชื้อ ค. creaming
ค. ปราศจาก pyrogen ง. cracking
ง. คุณสมบัติเหมือน purify water จ. caking
122. การเกิดลักษณะ cap locking ของ syrup มากเกิด 126. Flurosemide injection ตองการ pH=7.5 ตองใช
จากสาเหตุใด buffer ตัวใดในการเตรียม
ก.ตัวยาสําคัญละลายน้ําไดนอย ก. pKa ≈ 2
ข. มีสวนผสมของ sucrose มากเกินไป ข. pKa ≈ 4
ค. ใช sorbital จึงตกผลึก ค. pKa ≈ 7
ง. ทําใหเกิดการระเหยตัวชา
ง. pKa ≈ 9
123. Rx Cresol
จ. pKa ≈ 12
Vegetable oil
127. Rx Cetomacrogel 300 g
KOH
Propylparaben 0.8 g
Alcohol
Methylparaben 1.5 g
Cresol ละลายน้ํา ได solution ใส เพราะ
Benzyl alc. 15 g
ก. vegetable oil ชวยละลาย Cresol
Water 682 g
ข. Alc. ชวยละลาย Cresol
เปนรูปแบบใด
ค. KOH ทําใหมี pH สูงขึ้น
ก. ointment
ง. เกิด Sponification ได soap ชวยละลาย
ข. cream
จ. KOH ทําปฏิกิริยากับ Cresol
ค. paste
124. Rx Lindane 10 g
ง. emulsion
Emulsifying wax 90 g
จ. gel
Larvender oil 10 mL
Xylene 150 mL
Water 1000 mL
ควรเตรียมโดยวิธีใด
ก. wet method

128. Rx ZnO2 ค. สีละลายไดนอย

Talc ง. สีเพิ่มขึ้น
Stearic a.a. 50 จ. สีซีดจางไป
Lanolin 133. I2 5%
Petrolatum a.a. q.d. ad 60 KI 10%
m.ft.ung Purified water
ใช Petrolatum กี่กรัม ขอใดถูก
ก. 22.5 ก. I2 ละลายน้ําไดสีน้ําตาลแดง
ข. 25.0 ข. KI เกิด complexation กับ I2
ค. 40.0 ค. เกิด micelle
ง. 55.0 134. ในการเตรียม gel น้ําใสของยาที่มีการละลายน้ําได
จ. 60.0 นอย ใชสารใดชวยในการละลาย
129. การเตรียมยาเหน็บที่ละลายไดในน้ําใชยาพื้นใด ก. Tween 20
ก. PEG base ข. Glycerin
ข. Glycerin ค. Ethanol
ค. Fatty substitute ง. PEG 400
ง. Tween 60 + span 40 จ. ถูกทุกขอขึ้นกับตัวยาที่ใชในตํารับ
จ. ทั้ง 1 และ 2 135. การศึกษาความคงตัวของยา ถาความเขมขนของ
130. ยาละลายน้ําไดนอยตองใชตัวชวยอะไร ยา pH-rate profile มีคา...........แสดงวาสารใดเปนตัวเรง
ก. HLB ต่ํา การสลายของตัวยา
ข. HLB สูง ก. H3O-
ค. ε ต่ํากวาน้ํา ข. OH-
ง. ε สูงวาน้ํา ค. H2O
จ. ความหนืดสูง ง. H3 PO4
131. Rx Cetrimide 5 g จ. H2 PO4
Cetosterol 50 g 136. ถากินยาที่มีฤทธิ์เปนกรดที่ละลายไดนอย มี
Liq. paraffin 500 g pKa=4 ผลลัพธที่ไดคือ
Purified water 1000 ก. ละลายน้ํามากในกระเพาะ
สาร emulsion หลัก คือ ข. ละลายน้ํามากในทองวาง
ก. Cetrimide ค. ละลายไดมากขึ้นในลําไสมากกวากระเพาะ
ข. Cetosterol ง. ยาละลายไดนอยในทางเดินอาหาร
ค. Cetrimide and Cetosterol จ. ยาละลายไดเทาเดิมในทางเดินอาหาร
ง. SES 137. โรงงานอุตสาหกรรม ใหการปดผนึกแอมพูลแบบ
จ. ไมมี ใด
132. การเกิด reduction ของกลุม chromophore ของ ก. Pull seal
สารแตงสี มักทําใหเกิดลักษณะไมคงตัวของสารแตงสี ข. Tip seal
คือ ค. Twist seal
ก. สีตกตะกอน ง. Cut seal
ข. สีเปลี่ยน
138. การเสื่อมสลายของยามีอะไรบางที่เปนการเสื่อม ข. Phenobarbital sol

ทางเคมี ค. Potassiumhydroxide
ก. ดูดซึมเขาไปทางเคมี 145. pH ของน้ํายาที่มีผลตอประสิทธิภาพของ
ข. เกิดเยิ้มเหลว preservative ใด
ค. เปลี่ยน ionized form เปน unionized ก. Benzoic acid
form ข. PP
139. สารทําอิมัลชั่นควรมีคุณสมบัติแบบใด ค. MP
ก. Pseudo ง. Phenylethyl alc
ข. Pseudo + thixology จ. Chlobutanol
ค. Plastic 146. Rx Ibuprofen 0.1 g
ง. Newtonian Paraben conc. 1 mL
จ. Dilatant Sunset yellow q.s.
140. Tween กับ Peppermint spirit ใชคุณสมบัติอะไร Simple syrup q.s. 100 mL
ก. Micelle m.ft. syrup
ข. Emulsifier ..............................ละลายน้ําไดนอยมาก ตองการได
ค. Levigating syrup สารที่อาจเพิ่มการละลาย คือ
ง. Colloid ก. PEG 400
141. คาอัตราเร็วของการละลายดูจากคาใด ข. Lemon tincture
ก. Cmax ค. Cetyl alcohol
ข. Tmax ง. Stearyl alcohol
ค. AUC จ. Mineral oil
ง. Cmax and AUC 147. ขอใดผิดเกี่ยวกับการเตรียมยาเม็ดดวยวิธี wet
จ. ไมมีขอใดถูก granulation
142. gel ที่เปนยาเตรียมสําหรับตัวยาที่ละลายน้ําได 1 ชวยลดปญหาเรื่อง content uniformity ของ
นอยควรเปนยาพื้นแบบใด ยาที่มีความแรงสูง (potent drug)
ก. Isopropyl myristate 2 ยาที่นํามาเตรียมตองไมไวตอปฏิกิริยา
ข. Glycerin hydrolysis
ค. Silicone 3 ไมตองใชแรงตอกอัดสูงเหมือนวิธี direct
ง. Mineral oil compression
143. ตํารับถูนวดใหกระจายดี อยูตัวนาน ดูดซึม 4 การควบคุมขนาดแกรนูลทําโดยนํามาแรง
พอใชได ใชในยาเตรียมลักษณะใด 5 สามารถเติมสารหลอลื่นในขั้นตอนกอนทํา
ก. น้ํามัน แกรนูลได
ข. น้ํา 148. เนื่องจากยามีรสชาติและกลิ่นไมดี รวมทั้งตองการ
ค. น้ํา + alc ใหไปดูดซึมที่ลําไสเล็ก ดังนั้นควรทํายาในรูปแบบใด
ง. alc 1 plain tablet
จ. น้ํามัน + alc 2 film coated tablet
144. สารในขอใดที่ตะกอนใหตัวทําละลายที่มี pH เปน 3 sugar coated tablet
กรดออน (ขอสอบเกา) 4 enteric coated tablet
ก. Atropine sulfate 5 chewable coated tablet

149. ถากําหนดใหตัวยารักษาวัณโรคตัวหนึ่งมีคุณสมบัติ 2 dry granulation

ดังนี้ 3 direct compression
- ความแรงของยาคือ 100 mg ตอเม็ด 4 film coating
- ผงยามีคุณสมบัติในการไหล (flowability) และ 5 enteric coating
การยึดเกาะ (compressibility) ไมดี 150. ขอใดผิดเกี่ยวกับการผลิตยาแคปซูล rifampicin
- ทนตออุณหภูมิที่สูงกวา 150 องศาเซลเซียส 1 ชวยกลบกลิ่น และรสที่ไมดีของตัวยา
ได 2 จําเปนตองมีสารชวยยึดเกาะ (binder)
- ไมไวตอปฏิกิรยิ า hydrolysis 3 ผงยา และสารชวยควรมีคุณสมบัติในการไหลที่ดี
- ไมทนตอกรดในกระเพาะอาหาร 4 ไมเหมาะในการบรรจุผงยาที่ละลายน้ําไดดีมากๆ
วิธีการเตรียมยาเม็ดในขอใดที่ไมควรเลือกใช 5 มีการควบคุมคุณภาพเชนเดียวกับยาเม็ด
1 wet granulation

MCQ 2556

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

MCQ 2556

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Comprehensive Pharmacy Review 191 MCQ

และข้อสอบจะแบ่งออกเป็น 4 ชุด คือ A,B,C,D ซึ่งแตกต่างกันที่การเรียงข้อสอบ

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

ตัวอย่าง MCQ ของสภาเภสัชกรรม

ผูปวยชายไทยอายุ 60 ป รูปรางอวนมาพบ 5 เบาหวานเปนโรคที่รักษาใหหายขาดไดแตกลับเปนซ้ํา

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

5. หากมีขอมูลเพิ่มเติมและมีความจําเปนตองเปลี่ยน 1 ควรอดบุหรี่ทันที เพราะจะไดปองกันโรคถุงลมโปงพอง

6. ผูปวยรายนี้ ตองระวังในการรับประทานผักชนิดใด 9. เมื่อนํายาเม็ดจํานวน 10 เม็ดมาทําการควบคุม

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

4. นางศรีเวียงบนวา เมื่อรับประทานยา ชวงหลังนี้มักมี

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

7. การเสื่อมสลายของยาเม็ดแอสไพรินมีลักษณะ ดังนี้ 9. อายุของยา (shelf-life) มักคํานวณระยะเวลาที่ยา

10. แอสไพรินเปน weak acid drug ซึ่งมีคา pKa

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

13. ในการเตรียม Aspirin Suspension หากตองการให จ. ประวัติการเปนโรคเบาหวานของบุคคลใน

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

10. การโฆษณายา Erythromycin วา ฆาเชื้อแบคทีเรีย

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

สถานการณที่ 1 นายมานะไปบริจาคเลือดที่ a. Cotrimazole

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

8. จงบอกกลไกออกฤทธิ์ของ zidovudine 12. ทานควรใหการรักษาผูปวยรายนี้อยางไร

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

17. อานไมออก สถานการณที่ 3 ผูปวยหญิงไทยคู อายุ 32 ป ไดรับ

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

24. ยากันชักตัวใดมีผลเพิ่มระดับความเขมขนของ c. ใช infrared spectroscopy (IR)

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

33. กลไกการออกฤทธิ์ของยา Cisplatin คือ กรจะชวยใหผูปว ยใชยาไดอยางสม่ําเสมอ ขอ

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

a. สวน A คือ hydrophobic medium b. พี่ชายเสียชีวิตดวย Myocardial infarction

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

53. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับยา Salbutamol MDI 56. การใชน้ํากลั้วคอแลวบวนทิ้งหลังพนยา steroid

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

c. Inhaled fermoterol (4.5 mcg/dose) d. ผูปวยมักจะดื่มนม 1 แกวเปนประจํา

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

68. ผูปวยเคยไปพบแพทยและไดยาเปนผงที่มี เกิดโรคริดสีดวงทวาร ในชวงเวลา

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

73. แพทยควรใหยาขับปสสาวะชนิดใดกับผูปวย a. Sterility

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

สถานการณที่ 9 นายเอกไดรับการวินิจฉัยจากแพทยวา ปรึกษาทาน ทานจะใหคําแนะนําเปนการสั่งยา

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

e. ใหผูปวยรับประทานยาที่ไดรับตอไป สถานการณที่ 10 สตรีรายหนึ่งอายุ 28 ป มีผลการตรวจ

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

การทํา drug use evaluation เพื่อ

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

97. ขอใดถูกตองเกี่ยวกับการใชยา propanolol e. กินอาหารที่มี thiocyanide มาก

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

d. การใหยาแบบแผนแปะจะมี 107.จากรูปแสดง spectrum ของ phytoestrogen

สถานการณที่ 12 หญิงอายุ 22 ป มาที่รานยาเนื่องจาก e. Newtonium flow

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

121.จากขอมูลขางตนทานคิดวาผูปวยรายนี้นาจะ เทากับรอยละ 60 ตองจัดยานี้เปนยาประเภทใด

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

สถานการณที่ 14 ผูปวยหญิงอายุ 19 ป มาพบแพทย a. ไมไดเพราะยารูปนี้ไมคงตัว

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

140.ยาหยอดตาชนิดหนึ่งฉลากแจงวามีปริมาณ 0.05% betamethasone

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

146.จากตํารับยาในขางตน ขอใดกลาวถูกตอง 149.ยาที่ฉลากมีขอความดังขอขางตน (Reg. no.

Pharmacy Student Rx’24 Khon Kaen University

ขอสอบใบประกอบ 1/2549 (วันที่ 2) ไดรับและการปกปดผูทําการทดลองเพียงพอสําหรับการ

และข้อสอบจะแบ่งออกเป็น 4 ชุด คือ A,B,C,D ซึ่งแตกต่างกันที่การเรียงข้อสอบ