PU

Ước tính hiệu quả của các mốc giải phẫu khác nhau trong việc thiết lập lại mặt phẳng khớp cắn bị mất trong trường hợp
mất răng: Tài liệu tổng quan

Abstract Tóm tắt

In both natural and artificial dentitions, the plane of Trong cả răng tự nhiên và hàm giả, mặt phẳng tắc đóng
occlusion plays an important role in fulfilling the vai trò quan trọng trong việc đáp ứng các tiêu chí quan
important criteria of function and esthetics. trọng của chức năng và thẩm mỹ.

During teeth arrangement, it is generally advised that the
artificial teeth be placed in the positions previously
occupied by the natural teeth.
This literature review has attempted to explore
chronological perspectives, past researches, various
concepts, dilemmas and modern outlooks for re-
establishment of lost occlusal plane in completely
edentulous patients.
Trong quá trình sắp răng, người ta thường khuyên rằng
răng giả nên được đặt ở các vị trí của răng tự nhiên trước
đó.
Tổng quan tài liệu này đã cố gắng khám phá các quan
điểm theo thời gian, các nghiên cứu trong quá khứ, khái
niệm khác nhau, tình huống khó xử và triển vọng hiện đại
để thiết lập lại mặt phẳng khớp cắn bị mất ở những bệnh
nhân mất răng toàn hàm

A widespread literature search was done using Một tìm kiếm tài liệu rộng rãi được thực hiện bằng cơ sở
MEDLINE/PubMed database and other research dữ liệu của MEDLINE / PubMed và các cơ sở dữ liệu thư
bibliographic databases using Medical Subject Headings mục nghiên cứu khác bằng cách sử dụng
(MeSH). All papers including original studies, case series Medical Subject Heading(MeSH). Tất cả các bài báo bao
and case reports were obtained and examined from gồm các nghiên cứu ban đầu, loạt trường hợp và báo cáo
1967 to 2018. trường hợp đã được thu thập và kiểm tra
từ năm 1967 đến năm 2018.
Many of the researchers evidenced to use Camper’s Nhiều nhà nghiên cứu đã chứng minh sử dụng mặt
plane for re-orientation of occlusal plane though there is phẳng Camper, để định hướng lại mặt phẳng khớp cắn
considerable deficiency of authentic research studies and mặc dù có thiếu hụt đáng kể các nghiên cứu xác thực và
reliable data that possibly will recommend a single dữ liệu đáng tin cậy có thể sẽ đề xuất một dấu hiệu nhất
consistent marker for perfect occlusal plane quán duy nhất cho sự định hướng lại mặt phẳng hoàn
reorientation in diversity of patients. hảo trong sự đa dạng của bệnh nhân.
Từ khóa: Mặt phẳng ngang Frankfort, mặt phẳng cắn,
Keywords: Frankfort horizontal plane, occlusal plane, mặt phẳng camper
camper plane
MeSH (Medical Subject Headings) is the National Library of Medicine's controlled vocabulary thesaurus, used for
indexing articles for the MEDLINE®/PubMED® database. Each article citation is associated with a set of MeSH terms
that describe the content of the citation
thư viện quốc tế
Introduction
Determining the plane of occlusion is an important step
in complete denture therapy. Due to absence of any
concrete intraoral or extraoral anatomical landmark, its
determination is prone to subjective variation.
Different authors have advocated the use of various
landmarks for its determination. In completely
edentulous patients, re-establishment of new occlusal
plane is one entity that has received several theories and
postulations over the years in the literature [1] .
In complete denture fabrication the Prosthodontist is
solely responsible for rehabilitating natural form and
function and for developing an Occlusion that is most
compatible to the craniofacial structures and
neuromuscular mechanism.
The Glossary of Prosthodontic terms defines occlusal
plane as “the average plane established by the incisal
and occlusal surfaces of the teeth [2] .
The determination of occlusal plane is one of the most
important clinical procedures in the prosthodontic
rehabilitation of edentulous subjects. According to
contemporary concepts, position of the occlusal plane in
denture wearer should be same as it was present in their
dentulous state.
Ala tragus line is one of the common extra oral soft tissue
land mark utilized in dental clinics for occlusal plane
orientation. The specifically formed occlusal complex
becomes the foundation for normal basic functioning of
the stomatognathic system, particularly the functions of
mastication and articulation. Most of the studies
regarding the establishment of artificial occlusal plane in
edentulous patient’s advocate placement of the artificial
teeth in natural position [3] .
In the non-natural occlusal plane orientation, clinician
could face complexity in perfectly locating the occlusal
plane in every edentulous patient using the reported soft
tissue landmarks. Furthermore, wrong selection of these
landmarks may further compromise and deteriorate the
functional as well as esthetic outcomes of the intended
prosthodontic rehabilitation [4-6] .
Giới thiệu
Xác định mặt phẳng khớp cắn là một bước quan trọng
trong toàn hàm. Do không có các mốc giải phẫu trong
miệng hoặc ngoài miệng, xác định của nó là dễ bị biến
đổi theo chủ quan.
Các tác giả khác nhau có ủng hộ việc sử dụng các mốc
khác nhau để xác định nó.
Ở những bệnh nhân hoàn toàn mất thẩm mỹ, tái lập mới
mặt phẳng khớp cắn là một thực thể đã nhận được một
số lý thuyết
và các định đề qua nhiều năm trong tài liệu [1]
. Trong toàn hàm, các bác sĩ Phục hình hoàn toàn chịu
trách nhiệm về phục hồi chức năng và thẩm mỹ để phát
triển Khớp cắn tương thích nhất với cấu trúc não bộ và
cơ chế thần kinh cơ.
Thuật ngữ của Phục hình định nghĩa mặt phẳng khớp cắn
là “mặt phẳng trung bình được thiết lập bởi bề mặt răng
cưa và bề mặt cắn khớp răng [2]
Việc xác định mặt phẳng cắn là một trong những quy
trình lâm sàng quan trọng nhất trong phục hình chức
năng của các đối tượng mất răng. Theo khái niệm đương
đại, vị trí của mặt phẳng cắn trong người đeo răng giả
nên giống như nó đã xác định trong họ trạng thái còn
răng.
Ala tragus là một trong những dấu mốc phổ biến của mô
mềm bằng miệng sử dụng trong các phòng khám nha
khoa cho việc xác định mặt phẳng cắn. Trong những
trường hợp cá nhân sự phức tạp của khớp cắn trở thành
nền tảng cho hoạt động cơ bản bình thường của hệ
thống nhai, đặc biệt là các chức năng làm chủ và phát
âm. Hầu hết các nghiên cứu liên quan đến
thiết lập mặt phẳng khớp nhân tạo trong bệnh nhân mất
răng toàn hàm ủng hộ vị trí của răng nhân tạo trong vị trí
răng tự nhiên [3]
Trong hướng mặt phẳng khớp cắn không tự nhiên, bác
sĩ lâm sàng có thể phải đối mặt với sự phức tạp trong việc
xác định vị trí hoàn hảo của mặt phẳng cắn ở mọi bệnh
nhân mất răng sử dụng các mốc mô mềm. Hơn nữa, lựa
chọn sai trong các mốc này có thể làm tổn hại hơn nữa
và làm xấu đi
chức năng cũng như kết quả thẩm mỹ của dự định phục
hình toàn hàm [4-6]
This review is an attempt to explore various theories for
occlusal plane re-orientation wherein we expect to have
some innovative clinical trials on larger scale to
substantiate some valid norms in it.
Đánh giá này là một nỗ lực để
khám phá các lý thuyết khác nhau để định hướng lại mặt
phẳng cắn trong đó chúng tôi hy vọng sẽ có một số thử
nghiệm lâm sàng sáng tạo về quy mô lớn hơn để chứng
minh một số chỉ tiêu hợp lệ trong đó.

Methods of Literature Search

Phương pháp tìm kiếm tài liệu
Different internet based trendy search engines (Google, Google Scholar, Yahoo),
scholarly search bibliographic databases (PubMed, PubMed Central, Medline Plus, Cochrane, Medknow, Ebsco,
Science Direct, Hinari, WebMD, IndMed, Embase)
and textbooks were searched until June 2018 using MeSH (Medical Subject Headings; PubMed)
based keywords such as “Complete Denture”, “Esthetics”, “Occlusal plane”, “Frankfort Horizontal plane”, “Camper
plane”.
Dựa trên keywords như: “Toàn hàm”, “Thẩm mỹ”, “Mặt phẳng cắn”, “Mặt phẳng Fankfort”, “Mặt phẳng ngang”,
“Mặt phẳng Camper”

We had made sure restrict the searches only to reviews, systematic researches, meta-analyses and clinical guides in
various dental journals published over the last 50 years in English. A total of 97 articles were identified however after
examining the titles and abstracts, this number was finally reduced to 39 articles.
Tổng cộng 97 bài xuống còn 39 bài

Systematic Literature: Discussion Bài báo hệ thống: Bàn luận

One of the greatest problem of Prosthodontic
rehabilitation is to establish a functional occlusal plane in
harmony with the dento-facial structures. In the past
many investigators have tried to relocate the occlusal
plane by using different methods. None of the methods
used in the past have been accurate in locating the lost
occlusal plane.
Ismail and Bowman explored and compare the occlusal
plane in natural and artificial dentition
Một trong những vấn đề lớn nhất của phục hồi chức
năng phục hình là để thiết lập một mặt phẳng cắn chức
năng hài hòa với cấu trúc thuộc răng mặt. Trong quá khứ
nhiều nhà điều tra có đã cố gắng di dời mặt phẳng khớp
bằng cách sử dụng các phương pháp khác nhau. Không
có phương pháp nào được sử dụng trong quá khứ là
chính xác trong định vị mặt phẳng cắn bị mất.
Ismail và Bowman khám phá và so sánh mặt phẳng khớp
cắn trong răng thật và bộ răng giả

They obtained pre-extraction lateral cephalograms and
after removal of all teeth, complete dentures were
constructed keeping the height of the maxillary occlusal
rim 1- 3 mm below the resting lip anteriorly. The height
of the lower occlusal rim was modified according to the
patients esthetic requirement and the posterior height
was established at the middle 1/3 of retromolar pad
Lateral cephalograms were made after the complete
denture were inserted. Both these lateral cephalograms
were traced and superimposed.
On statistical analysis, the results showed that the
location of artificial Occlusal plane was at a lower level
than the naturally existing occlusal plane.[7-8]
Họ đã tổng hợp được các phim bên trước và sau khi nhổ
bỏ tất cả các răng, hàm giả hoàn chỉnh là được xây dựng
giữ chiều cao của gối sáp hàm trên 1- 3 mm ở vị trí nghỉ
của môi dưới. Chiều cao của gối cắn hàm dưới đã được
sửa đổi theo các yêu cầu thẩm mỹ của bệnh nhân và
chiều cao sau được thiết lập tại 1/3 giữa của gối hậu nha
trong phim sọ nghiêng được thực hiện sau khi hàm giả
hoàn thành được gắn vào. Phim sọ nghiêng của cả 2 bên
được chụp và xếp chồng lên nhau.
Về thống kê phân tích, kết quả cho thấy vị trí của nhân
tạo. Mặt phẳng khớp cắn ở mức thấp hơn so với mặt
phẳng khớp cắn tự nhiên từng tồn tại. [7-8]
Ismail and co-workers performed a
cephalometric study to investigate the gradual changes
that can occur in
face height (determined by occlusal position of
mandible),
rest face height
(determined by postural position of the mandible)
and interocclusal distance in the same patient before
extraction of their teeth, and after the insertion of
complete dentures [9]
Once the denture insertion done, cephalograms were
taken and superimposed on pre extraction cephalograms
to access and compare the changes in occlusal facial
height.
The results confirmed an increase in occlusal facial
height. This increase was followed by a gradual
reduction, which was greater during the first 6 months
than the second 6 months of the post insertion phase.
They also stated that by the end of 12 month period of
wearing the dentures, the occlusal face height and rest
face height were reduced to almost the same height that
existed before the remaining teeth were extracted.
Nikzad conducted short survey study on the usefulness
of a “J’ shaped aluminium device in correct
establishment of occlusal plane in edentulous
patients.[10-11]
He first positioned a fox plane on the Occlusal surface of
the upper occlusal rim followed by placing the ‘J’ plane
against the Nasion with its long axis passing through the
interpupillary line.
The position of the anterior part of fox plane should be
parallel with the border of the J plane.
The posterior part of occlusal rim was adjusted parallel
to the J plane by holding the fox plane on the occlusal
surface of upper occlusal rim, and holding the curved
side of the J plane gainst the cheek, one end on lower
border of the Ala of thenose and the other end on the
middle of the Tragus.
Razak postulated that there is widespread controversy
regarding the exact location of the plane of occlusion and
introduced a simple orofacial device for recording both
the inclination and height of the occlusal plane [12-13]
The device consisted of a protractor shaped right angle
plastic triangle with a metal rod on the pointed end (to
be placed on the skin over the infraorbital foramen).
The device is placed by the side of the face with pointed
end with metal rod facing towards infraorbital foramen
for recording the exact occlusal plane angulation and
occlusal vertical dimensions.
Ismail và đồng nghiệp đã thực hiện một nghiên cứu trên
phim sọ nghiêng để điều tra những thay đổi dần dần có
thể xảy ra ở
chiều cao khuôn mặt
(được xác định bởi vị trí cắn khớp hàm dưới),
chiều cao còn lại của khuôn mặt
(được xác định bởi vị trí tư thế hàm dưới)
và khoảng cách giữa các bệnh nhân trong cùng một bệnh
nhântrước khi nhổ răng và sau khi lắp hàm giả hoàn
chỉnh [9]
Sau khi thực hiện gắn hàm giả, phim sọ nghiêng đã được
thực hiện và áp dụng cho phim sọ nghiêng trước nhổ
răng để xem xét và so sánh những thay đổi về chiều cao
khuôn mặt.
Các kết quả đã xác nhận sự gia tăng chiều cao khuôn
mặt. Sự gia tăng này được theo sau bởi sự điều chỉnh từ
từ (giảm), thứ diễn ra nhanh hơn trong 6 tháng đầu so
với 6 tháng thứ hai của giai đoạn lắp giảm giả.
Họ cũng tuyên bố rằng vào cuối thời gian 12 tháng đeo
răng giả, chiều cao khuôn mặt chẩm và chiều cao khuôn
mặt còn lại đã giảm xuống còn gần như cùng chiều cao
tồn tại trước khi các răng còn lại được nhổ. Nikzad đã
thực hiện nghiên cứu khảo sát ngắn về tính hữu dụng của
thiết bị nhôm hình chữ nhật J trong việc thiết lập chính
xác mặt phẳng khớp ở bệnh nhân mất thẩm mỹ. [10-11]
Trước tiên, ông đặt một thước FOX trên bề mặt cắn khớp
gối cắn hàm trên được thay bằng mặt phẳng J qua điểm
Naison
Vị trí của phía trước của mặt phẳng FOX phải song song
với đường viền của mặt phẳng J
Phần sau của gối sáp được điều chỉnh song song với mặt
phẳng J bằng cách giữ mặt phẳng FOX trên bề mặt khớp
cắn của gối sáp trên và giữ mặt cong của mặt phẳng chữ
J ở trên má, một đầu ở viền dưới của điểm Ala sau đó và
đầu kia ở giữa điểmTragus.
Razak cho rằng có nhiều tranh cãi liên quan đến vị trí
chính xác của mặt phẳng khớp cắn và giới thiệu một thiết
bị miệng mặt đơn giản để ghi lại cả độ nghiêng và chiều
cao của mặt phẳng khớp cắn [12-13]
Thiết bị này bao gồm một hình tam giác bằng nhựa góc
vuông hình thước đo góc với một thanh kim loại ở đầu
nhọn (được đặt trên da trên lớp dạ bên ngoài của lỗ dưới
ổ mắt).
Thiết bị được đặt bên cạnh mặt có đầu nhọn với thanh
kim loại hướng về phía trước lỗ dưới ổ mắt để ghi lại
chính xác góc độ mặt phẳng khớp cắn và kích thước dọc
của mặt phẳng khớp cắn.
The device was simple and the records are reliable as
they are based on landmarks which do not change with
the patient ages. Kapur and associates studied dentate
patients of age group 25-75 years, to evaluated the
relationship of the occlusal plane with Sella-Nasion (SN),
Palatal plane (PL), Facial plane (FL), and mandibular plane
(ML).
Cephalometric analysis and results showed high degree
of correlation between occlusal plane and Palatal plane
[14]
Therefore it worth to state that there is considerable
individual variability in the occlusal plane establishment
in edentulous patients which could be due to the
inconsistency of the structural parameters in population.
Niekerk and co-workers evaluated the reliability of Ala -
Tragus plane in occluusal plane orientation.
The occlusal plane was established on the basis of
patient’s esthetic, function and comfort and parallel to
the Ala-Tragus plane [15-16]
A lead foil was adapted to the Occlusal surface of the
mandibular right posterior teeth indicating the occlusal
plane.
A strip of lead foil was also taped to the face joining the
inferior border of the Ala to the inferior border of Tragus.
The majority of points, planes and angular
measurements were indicated on the cephalometric
tracings. Results showed inconsistency in parallelism of
occlusal plane with Ala-Tragus plane in majority of
patients making it an unsatisfactory landmark in accurate
occlusal plane establishment. Monteith studied and
evaluated the reliability of Po-N-ANS angle in reproducing
correct occlusal plane orientation [17]
He measured the occlusal plane-Frankfort Horizontal
plane angulation on pre extraction cephalograms and
used this angulation to establish the occlusal plane
during denture fabrication by changing the inclination of
Maxillary master cast (with the occlusal plane-Frankfort
Horizontal plane angle) on the articulator after the Face
Bow transfer. Lateral cephalograms were made for all
Thiết bị này đơn giản và các hồ sơ đáng tin cậy vì chúng
dựa trên các mốc không thay đổi theo độ tuổi của bệnh
nhân. Kapur và các cộng sự đã nghiên cứu các bệnh nhân
nha khoa ở độ tuổi 25-75, để đánh giá mối quan hệ của
mặt phẳng khớp cắn với Sella-Nination (SN), Mặt phẳng
khẩu cái (PL), Mặt phẳng mặt (FL), và mặt phẳng hàm
dưới(ML).
Phân tích phim sọ nghiêng và kết quả
cho thấy mức độ tương quan cao giữa mặt phẳng khớp
và mặt phẳng khẩu cái [14]
Do đó, đáng để nói rằng có sự thay đổi đáng kể của từng
cá nhân trong cơ sở xác định mặt phẳng cắn khớp ở bệnh
nhân mất thẩm mỹ có thể là do sự không nhất quán của
các tham số cấu trúc trong dân số.
Niekerk và đồng nghiệp đã đánh giá độ tin cậy của mặt
phẳng Ala - Tragus theo định hướng mặt phẳng khớp cắn.
Mặt phẳng khớp được thiết lập trên cơ sở thẩm mỹ bệnh
nhân, chức năng và sự thoải mái và song song với mặt
phẳng Ala-Tragus [15-16]
Một lá chì đã được điều chỉnh phù hợp với bề mặt khớp
cắn của răng sau hàm dưới bên phải để chỉ ra mặt phẳng
khớp cắn.
Một dải giấy chì cũng được dán vào mặt nối đường thẳng
ở dưới đường viền của Ala đến dưới đường viền của
Tragus. Phần lớn các điểm, mặt phẳng và các phép đo
góc được chỉ định trên các bằng chứng của phim sọ
nghiêng. Kết quả cho thấy sự không nhất quán trong sự
song song của mặt phẳng khớp với mặt phẳng Ala-Tragus
ở phần lớn bệnh nhân làm cho nó trở thành một mốc
không thỏa đáng trong việc thiết lập mặt phẳng khớp
chính xác. Monteith đã nghiên cứu và đánh giá độ tin cậy
của góc Po-N-ANS trong việc tái tạo hướng mặt phẳng
khớp chính xác [17]
subjects in centric occlusion with wire in wax denture
base (to appear radio-opaque). The statistical
comparison of pre treatment occlusal plane-Frankfort
Horizontal plane angulations with post denture insertion
occlusal plane-Frankfort Horizontal plane angulations
was not significant. Therefore, authors concluded that
Po-N-ANS angle can serve as a reliable guide for the
establishment of lost occlusal plane in edentulous
patients. Karkazis and Polyzois investigated dentulous
and edentulous subjects to determine the location of the
natural and artificial occlusal planes as related to
Camper’s plane using fox plane [18]
Karkazis and Polyzois conducted a cephalometric study to Karkazis và Polyzois đã thực hiện một nghiên cứu về
explore the relationship between the Cook’s plane phim sọ nghiêng để khám phá mối quan hệ giữa mặt
(Hamular Notch-Incisive papilla) and the occlusal plane. phẳng Cook’s (Hamular Notch-Incisive papilla) và mặt
In dentulous subjects, occlusal plane were identified on phẳng khớp cắn. Trong các đối tượng nha khoa, mặt
the cephalometric radiographs by attaching the metal phẳng khớp cắn được xác định trên film sọ nghiêng bằng
pellets to the upper incisal tip and first molar buccal cusp cách gắn các viên kim loại vào đầu răng cửa trên và đầu
tip [19-20] mũi hàm mol mol đầu tiên [19-20]

In edentulous subjects, determination of artificial Trong các đối tượng khôn ngoan, việc xác định mặt
occlusal plane was ade according to the Ala-Tragus plane phẳng khớp cắn nhân tạo được thực hiện theo mặt
running from the lower border of the Ala of the nose to phẳng Ala-Tragus chạy từ biên dưới điểm Ala của mũi
the middle of the Tragus of the ear. đến giữa điểm Tragus của tai.

The cephalograms were obtained and the incisive papilla
was located by drawing a line perpendicular to the
occlusal plane 10 mm distal to the incisal tip. The point of
intersection between this line and the lower border of
the hard palate was identified as a landmark i.e.; incisive
papilla.
Các phim sọ nghiêng đã thu được và gai cửa được định vị
bằng cách vẽ một đường thẳng vuông góc với mặt phẳng
khớp cắn cách xa 10 mm so với đầu răng cửa. Điểm giao
nhau giữa đường này và đường viền dưới của khẩu cái
cứng được xác định là mốc: gai cửa.

They concluded that the Cook’s plane (Hamular notch–

IncisivePapilla) plane tends to almost parallel to the
natural occlusal plane, giving one more guideline for the
occlusal plane establishment in edentulous patients.
Later to this Kazanoglu and Unger introduced a simplified
device for the accurate establishment of occlusal plane,
called ‘Camper’s plane indicator’ having an upper and a
lower plate on a vertical arm which was designed to
place the upper plate on the Camper’s plane on patient’s
face and the lower plate on the occlusal rims.
Họ kết luận rằng mặt phẳng Cook [Rãnh CBH – Gai cửa)
có xu hướng gần như song song với mặt phẳng khớp tự
nhiên, đưa ra thêm một hướng dẫn cho việc thiết lập mặt
phẳng khớp ở bệnh nhân mất răng thẩm mỹ.
Sau đó, Kazanoglu và Unger đã giới thiệu một thiết bị
đơn giản hóa để thiết lập chính xác mặt phẳng khớp cắn,
được gọi là mặt phẳng Camper

.[21] Methodology includes positioning of Camper’s plane

indicator device with the lower plate placed against the
occlusal surfaces of the maxillary occlusal rim; and to
move upper plate up and down until it is parallel to the
Camper’s plane. It will also indicate whether the anterior
occlusal rim is parallel with the patient’s interpupillary
line. D’Souza and Bhargava assessed the reliability of
Camper’s plane for the establishment of occlusal plane in
dentulous and edentulous subjects. Occlusal plane was
oriented parallel to the Camper’ plane during denture
fabrication following which cephalograms were obtained
after marking the Ala-Tragus points and occlusal plane
with radiopaque lead beads [22-23].
They compared the occlusal plane- maxillary plane angle
and occlusal plane-mandibular plane angle to check for
similarities in dentulous and edentulous subjects. Results
revealed that occluso-maxillary plane angulation was
higher and occluso-mandibular plane angle was
unchanged in edentulous group than that of dentulous
group. Thus the authors concluded that the reliability of
Camper’s plane as a guideline to simulate the natural
occlusal plane is questionable which was quite
controversial. Seifert and co-workers assessed the
relations of various anatomic reference planes for
establishment of the occlusal plane in edentulous
patients. On 60 cephalograms of dentulous subjects, the
Frankfurt horizontal plane, Camper's plane, palatal plane,
occlusal plane, mandibular plane were traced to measure
the angulations and variation between different anatomic
reference planes with occlusal plane.[4] The results and
basic statistics revealed significant difference in the
angulations of the occlusal plane with other reference
planes. The highest level of significance was found for the
Camper's plane-occlusal plane angle which indicates that
the use of Camper's plane to establish the occlusal plane
is unreliable. They concluded that the occlusal plane is
not parallel to the Frankfurt plane and Camper's plane
and thus no one parameter could be chosen for
establishment of the occlusal plane in edentulous
patients.
Vukusic studied dentate subjects and evaluated the angle
between occlusal plane and various craniofacial planes
on cephalometric tracings. The results of correlation of
occusal plane and other reference planes showed
anterior rotation of occlusal plane during growth with no
significant differences between sexes [24]. Moreover, all
reference planes showed no significant difference when
compared with occlusal plane, therefore they concluded
that occlusal plane-Frankfort Horizontal plane, occlusal
plane-Palatal plane, occlusal plane-Camper’s plane could
be used for establishment of the lost Occlusal plane in
edentulous patients. Shigli and associates planned to
establish the relationship of intraoral and extraoral soft
tissue landmarks in determining the occlusal plane (viz.
retromolar pad, parotid papilla, commissure of lip and
buccinator groove). A total of 30 dental students in the
age group 19-23 years were selected for the study.[5-25]
The relationship of the occlusal plane to the parotid
papilla, commissure of lips and the buccinator groove
was determined by using a special ‘intraoral vestibular
impression technique’. From this study authors
concluded that no single method was found to be ideal
for determining the occlusal plane.
Therefore, one or more of the above mentioned
parameters along with the clinical judgment, will be
helpful in determining ideal occlusal plane level for
edentulous patients. Mittal compared the occlusal plane
in dentulous and edentulous patients to determine the
location of occlusal plane using hard tissue references
(i.e; Craniometric landmarks like FH plane, Maxillary
plane). Lead foil were placed at upper and lower right
central incisors, the apex of the mesiobuccal cusp of the
lower right 1st molar of dentures in edentulous subjects.
In dentulous subjects, significant associations were found
between occlusal and maxillary plane whereas in
edentulous subjects there was marked parallelism of the
occlusal plane and the maxillary plane [26-27].
It was concluded from this study that significant
correlation was found between the angulations of
occlusal-maxillary plane in both dentulous and
edentulous subjects therefore the occlusal-maxillary
plane may be considered as a reliable guide for occlusal
plane establishment. Petricevic evaluated the reliability
of digital photography for the establishment of lost
occlusal plane in edentulous patients. A Quick Mount
Face Bow and Fox Plane was positioned on dentulous
subject and lateral digital photograph were taken from a
distance of 1.5 m. in a natural head position. Following
the Quick Mount Face Bow transfer and mounting of
Maxillary cast on the articulator, the articulator horizontal
plane-occlusal plane angulation (AHP-OP) was measured
using calliper [28]. On printed photographs, the angles
between the Face Bow and the Fox Plane (FB-FP) were
measured and compared with articulator horizontal
plane-occlusal plane angulation (AHP-OP). There was no
significant difference between AHP-OP and FB-FP angles
and thus the digital photographs is reliable method and
could be helpful in establishment of lost occlusal plane.
Sadr aimed to define the posterior reference point of Ala-
Tragus line for correct orientation of occlusal plane in
complete denture fabrication. The Left profile
photographs was taken in natural head position of
dentate subjects and occlusal plane, Camper’s plane with
superior, middle and inferior border of Tragus were
marked on the printed photographs [29].
The occlusal plane was identified by placing Fox plane
while taking the photograph. Results showed no
parallelism between the occlusal plane and Ala-Tragus
line with three different posterior ends however the
superior border of Ala-Tragus line had the lowest mean
angle of 0.80° and was almost parallel to the occlusal
plane. Hindocha conducted a study to determine the
validity of Camper’s plane (Ala-Tragus plane) after
outlining the superior, middle and the inferior border of
the Tragus and the base of the Ala of the nose with radio-
opaque markers (lead wire and barium sulphate dye [32]
Shetty and associates studied different anatomic
landmarks for occlusal plane establishment
[30-31] On statistical analysis, the results showed that the

Tragal reference in this study population was more

towards the inferior of the Tragus, with most of the times
being below the inferior border, therefore, the
orientation of the plane of occlusion with the posterior
landmark as superior of Tragus (Camper’s plane) may be
considered as questionable based on the findings of this
study. It was also be concluded that no single Tragal
reference could fulfil the criteria of being the posterior
landmark for the establishment of plane of occlusion.
Hence, the reliability of the Tragus as a posterior
landmark for the orientation of the Camper’s plane (and
hence the occlusal plane) is questionable. Singh
evaluated the reliability of the Camper’s plane as a guide
to determine the occlusal plane in edentulous patients.
He has chosen the methodology similar to Hindocha to
mark superior, middle and inferior border of the Tragus
of the ear and on Ala of the nose. It was concluded that
the inclination of Ala-Tragus (inferior margin) plane is
parallel to the Occlusal plane and in 80% of cases it fall
within the range of ±50 which indicates that this
Camper’s plane (Ala-Tragus’s inferior margin), can serve
as a guide for establishment of lost Occlusal plane in
edentulous patients.
.[33] Literature has identified that in the mandibular arch
there are only few landmarks which could be used to
orient the occlusal plane like the retromolar pad, corner
of the lips (lower lip length) but the maxillary arch has
several landmarks, of which the Ala-Tragas line is the
frequently used and the same being the most
controversial [34-39].
Conclusion

The present paper has shown the extensive work done in

the literature on the relationship of occlusal plane with
anatomic reference planes in dentulous and edentulous
subjects. Majority of the studies showed that the
Frankfort Horizontal plane is reliable skeletal landmark
while Camper’s plane is reliable clinical landmark for the
establishment of lost occlusal plane in edentulous
subjects with various Angle’s jaw relationship. Therefore
using the Camper’s plane as a landmark for the
establishment of occlusal plane along with Face bow to
transfer Frankfort Horizontal plane would serve as a
definite guide for the occlusal plane establishment.
However various parameters such as increase in tongue
size, loss of neuromuscular control, variability in
resorption in both Maxilla and Mandible, sequel of natural
tooth extraction, are variables which are difficult to
standardize in patients. Yet, further studies on longer
scale with definite inclusion criteria need to be conducted
to get more comprehensive understanding.

References

1. Swenson MG. Complete denture 2nd ed St Louis. Mosby Company, 177-80.

2. Glossary of Prosthodontic Terms. 8th ed St Louis. CV Mosby, 2005.
3. Zarb GA, Bolender CL, Carlsson GE. Boucher’s
Prosthodontic treatment for edentulous Patients 11th ed St Louis. Mosby Company. 2003; 46:183-96.
4. Seifert D, Jerolimov V, Carek V, Ibrahimagic L. Relation of the reference planes for Orientation of the Prosthetic plane.
Acta Stomatol Croat 2000; 34:413-6.
5. Shigli K, Chetal BR, Jabade J. Validity of soft tissue landmarks in determining the occlusal Plane. J Indian Prosthodont
Soc 2005; 5:139-45.
6. Karkhazis HC, Polyzois GC. A study of the occlusal plane orientation in complete denture construction. J Oral Rehab
1987; 14:399-404.
7. Hartono R. The occlusal plane in relation to facial types. J Prosthet Dent. 1967; 17:549-58.
8. Ismail YH, Bowman JF. Position of occlusal plane in natural and artificial teeth. J Prosthet Dent. 1968; 20:407-11.

9. Ismail YH, George WA, Scott RH, Sassouni V. Cephalometric study of changes occurring in the face height following
prosthetic treatment Part I: Gradual reduction of both occlusal and rest face heights. J Prosthet Dent. 1968; 19:331-7.
10. Lundquist DO, Luther WW. Occlusal Plane determination. J Prosthet Dent. 1970; 23:489-98.
11. Nikzad JS. A technique for determination of occlusal plane. J Prosthet Dent. 1974; 31:270-3.
12. L’ Estrange PR, Vig PS. A comparative study of occlusal plane in dentulous and edentulous subjects. J Prosthet Dent.
1975; 33:495-507.
13. Razek A, Abdul LM. Pre-extraction records of the Occlusal plane and vertical dimension. J Prosthet Dent 1977; 38:490-
3.
14. Lestrel PE, Kapur KK, Chauncey HH. A cephalometric study of mandibular cortical bone thickness in dentulous persons
and denture wearers. J Prosthet Dent. 1980; 43:89-94.
15. Williams DR. Occlusal plane orientation in complete denture construction. J Dent 1982; 10:311-6.
16. Niekerk FWV, Miller VJ, Bibby RE. The Ala-Tragus line in complete denture Prosthodontics. J Prosthet Dent 1985;
53:67-9.
17. Montieth BD. Evaluation of a Cephalometric method of occlusal plane orientation for complete dentures. J Prosthet
Dent. 1986; 55:64-9.
18. Karkazis HC, Polyzois GC. Cephalometrically predicted occlusal plane: Implication in removable prosthodontics. J
Prosthet Dent. 1991; 65:258-64.
19. Sinobad D. The position of the Occlusal plane in dentulous subjects with various skeletal jaw relationships. J Oral
Rehab. 1988; 15:489-98.
20. Karkazis HC, Polyzois GC. Cephalometrically predicted occlusal plane: Implication in removable prosthodontics. J
Prosthet Dent. 1991; 65:258-64.
21. Kazanoglu A, Unger J. Determining the occlusal plane with the Camper’s plane indicator. J Prosthet Dent. 1992;
67:499-501.
22. Hall SJ. The maxillary-mandibular plane angle (MMO) bisector : A new reference plane for anteroposterior
measurement of the dental bases. Am J Orthod Dentofac Orthop. 1994; 105:583-91.
23. D'Souza N, Bhargava K. A cephalometric study comparing the occlusal plane in dentulous and edentulous subjects in
relation to the Maxillomandibular space. J Prosthet Dent. 1996; 75:177-82.
24. Vukusic N, Lapter M. Changes in the inclination of the occlusal plane during craniofacial growth and development.
Antropol. 2000; 24:145-150.
25. Nissan J, Barnea E, Zeltzer C, Cardash HS. Relationship between occlusal plane determinants and craniofacial
structures. J Oral Rehab. 2003; 30:587-91.
 26. Jayachandran S, Ramachandran CR, Varghese R. Occlusal plane orientation: A statistical and clinical analysis in
different clinical situations. J Prosthodont 2008; 17:572-5.
27. Mittal R. Comparison of the occlusal plane in dentulous and edentulous patients: A Cephalometric study. J Indian
Prosthodont Soc. 2008; 8:195-200.
28. Petricevic N, Guberina M, Celic R, Mehulic K, Krajnovic M, Antonic R, et al. of digital photography in the reconstruction of
the occlusal Plane orientation. Medicinski Glasnik. 2009; 6:243-4.
29. Sadr K, Sadr M. A study of parallelism of the occlusal plane and Ala-Tragus line. J Prosthodont. 2009; 3:107-9.
30. Firas AM, Quran AL, Hazza A and Nahass NA. The position of the occlusal plane in natural and artificial dentition as related
to other craniofacial planes. J Prosthodont. 2010; 19:601-5.
31. Hindocha AD, Vartak VN, Bhandari AJ and Dudani M. A cephalometric study to determine the plane of occlusion in
completely edentulous patients. J Indian Prosthodont Soc. 2010; 10:203-7.
32. Singh G. Ala Tragus line - A cephalometric evaluation. Int J Prosthodont. 2010;1:1-5.
33. Shetty S, Zargar NM, Shenoy K, Rekha V. Occlusal plane location in edentulous patients: A Review. J Indian Prosthodont Soc:
Online First, 2013.
34. Rathod N, Sood P, Pasam N. Analysis and Comparison of
Correlation between Camper’s Plane and Natural
Occlusal Plane in Normal Dentulous Subjects. Int J Prosthodont Restor Dent. 2017; 7(3):81-85.
35. Tantray MA, Bali SK, Shah SA. A study comparing the occlusal plane in dentulous and edentulous subjects in relation to
maxillomandibular space in Kashmiri population. Int J Applied Dent Sci. 2017; 3(4):96-102.
36. Sherry SA, Jain AR. Reliability of various craniofacial reference planes with occlusal plane in Dravidian population. J Pharmacy
Res. 2017; 11:1503-5.
37. Kaur K, Nelogi SY, Patil R. Comparative evaluation of the most reliable posterior reference point of Camper's plane in relation
with hamular notch-incisive papilla plane with change in gender of edentulous subjects: A cephalometric study. Indian j
health sci. 2016; 9:165-9.
38. Gandhi N, Daniel S, Kurian N. Cephalometric study of the position of ala-tragus line in relation to Frankfort horizontal plane
and Occlusal plane among Ludhiana population. Indian J Dent Sci. 2017; 9:165-9.
39. Saha MK, Dhariwal P, Vinod V, Jindal A, Dave M, Agrawal P. A comparative evaluation of the parallelism of the occlusal plane
with different levels of the tragus forming the ala-tragal line in Indore-Malwa dentate population – A Photographic study. J
Applied Dent Med Sci. 2017; 3:1-7.