RÓŻNICA PROGRAMOWA: MSP

1. Istota i ewolucja MSP

Stosunki międzynarodowe: wszelkie formy oddziaływań i powiązań państw i innych uczestników

aktywności międzynarodowej, wykraczające poza granice państwa. W takim rozumieniu SM pojawiły się już
w starożytności. Jest to również dziedzina nauki zajmująca się badaniem tych oddziaływań.
Istota: uczestnicy, cechy charakterystyczne, zakres przedmiotowy.
a) Uczestnicy: państwa i organizacje międzynarodowe + międzynarodowe ruchy polityczne i religie, narody,
grupy ludzi, korporacje międzynarodowe, kościół, międzynarodowe organizacje zawodowe i jednostki
fizyczne.
b) Cechy charakterystyczne:

- brak jednego centralnego ośrodka władzy,

- brak hierarchicznego zorganizowania, zarządzania i kontroli,
- utrzymywane przez niezależne od siebie podmioty (poliarchia- wielość równorzędnych władz państw)
- policentryzm suwerennych jednostek i tworzonych przez nich struktur organizacyjnych,
- postępująca złożoność środowiska (coraz więcej uczestników, coraz więcej dziedzin w których podmioty
nawiązują relacje)
- podpisywanie decyzji w sposób kolektywny, w wyniku kompromisu.
c) zakres przedmiotowy: polityka, gospodarka, wojsko, kultura, finanse, nauka.
Ewolucja:
Do 1000 r. p.n.e. nie istniały interakcje o światowym charakterze, dopiero rolnicze imperia na terenie
Chin, Indii, Bliskiego Wschodu i w basenie Morza Śródziemnego zainicjowały takie kontakty: np. szlak
jedwabny.
Okres nowożytny, czyli odkrycia geograficzne doprowadziły do rozwoju ekonomii i postępu
technicznego, co umożliwiło zachodnioeuropejską dominację,
Pokój wersalski był zalążkiem obecnego światowego systemu msp, a kształt tego systemu nadała
rewolucja przemysłowa, rozwój nacjonalizmu i francuska oraz zamorska ekspansja,
Traktat z Tordesillas- podział między Hiszpanią a Portugalią sfery wpływów w czasie Wielkich Odkryć
Geograficznych (Portugalię można uznać za pierwsze państwo narodowe, natomiast Niderlandy za inicjatora
systemu państw narodowych),
Schyłek XIX wieku, transfer przemysłowej technologii do USA, Niemiec, Rosji i Japonii- nowe centra
ekonomicznej i strategicznej siły,



