You are on page 1of 30

BUKU ADAT BATAK

- January 22, 2014

DONGAN TU ULAON ADAT

Hata umpasa:
“ Ompu Raja dijolo martungkot siala gundi,
Na pinungka ni Ompunta parjolo, si ihuthonon ni na parpudi”

“ Pir Tondi madingin, horas Tondi matogu,


Sude ma hita dipairing-iring Amanta Debata jala dipatogu-togu”

ADAT : Alapon Dongan Adopan Tondong

Pinatomu-tomu ni : P. Simatupang (A. Pardamean)


Ginurathon ni : D. Sianturi, ST. (A. Elmore)

Untuk Kalangan Sendiri

TUGAS NI PROTOKOL
1. PROSESI MASUK TU GEDUNG
Pengantin masuk tu Gedung, si Doli di siamun ni si Boru, si Boru di hambirang ni si Doli. Suhut
Bolon nadua belah pihak (Paranak dohot Parboru) mangudurhon pengantin tu gedung.
Suhut bolon Paranak di siamun ni Pengantin
Suhut bolon Parboru di hambirang ni Pengantin
Laos songon i do nang parhundul nasida di jolo (Podium)

2. INGANAN/HUNDULAN NI UNDANGANNA BE
a) Molo alap jual (di Parboru ulaon)
Parboru di siamun (jabu bona) masuk tu gedung
Paranak di hambirang (jabu soding) masuk tu gedung

b) Molo taruhon jual (di Paranak ulaon)


Paranak di siamun (jabu bona) masuk tu gedung
Parboru di hambirang (jabu soding) masuk tu gedung

c) Hundulan ni horong ni Hula-hula diatur ma asa denggan parhundulna,


Catt: Nang pe di sihambirang ni suhut parhundul ni tulang – hula-hula tong do
dijaouhon di siamun/halang ulu, simanjujung)

3. PANJOUON PROTOKOL PARANAK & PARBORU

1. Molo Alap Jual (di Parboru Ulaon) suhut boru dohot suhut paranak rap udur masuk tu
inganan i dohot Pegantin. Protokol ni Parboru do parjolo manjouhon na niundangna, baru
pe muse dilehon ma tingki tu Protokol ni Paranak manjouhon na niundangna, jala dilehon
Protokol ni Parboru ma inganan ni Paranak i, di sabola nami ma ingananmu Amang boru,
Botima!

2. Molo Taruhon Jual (di Paranak Ulaon) suhut Parboru dohot suhut Paranak rap udur
masuk tu inganan (gedung) dohot Pengantin, alai mulak do muse parboru i tu luar, lao
tomu-tomuon ni Paranak muse. Protokol ni Paranak parjolo manjouhon asa masuk Raja
ni Hula-hula (Parboru) tu bagasan gedung jala ditomu-tomu suhut bolon ni Paranak
(Paranak dohot boruna). Dung sahat masuk tu gedung, dijalo ma silua nabinoan ni
Parboru i jala dijalangi. Dijouhon Protokol ni Paranak ma muse, di hamu Raja ni Hula-
hula nami ,…………, nunga diparade hami Rajanami inganan muna, disabola nami ma
hamu Rajanami, ima simanjujung nami, Botima, mauliate!

I. IBARATNA ULAON “ALAP JUAL” (Di Parboru Ulaon)


Peran Utama Protokol sian Parboru do, jala ndang ditomu-tomu Paranak be Parboru i, ai nunga
masuk nasida ihut tu Pengantin.

Protokol Ni Parboru

Di hita na mardongan tubu, boru, dongan sahuta dohot ale-ale , masuk ma hita tu bagas on, asa
tapungka ulaon ta Botima, mauliate!

Di hamu Rajani Pamoruon nami, anon di sabola nami ma hamu dohot uduran mu. Di hamu
Rajani Pamoruon nami, hulehon hami ma muse tingki on tu hamu, Botima,mauliate!

Protokol Ni Paranak

Mauliate ma di hamu hula-hula nami, ala dilehon hamu do inganan dohot partikkian tu hami. Di
hita na mardongan tubu, Boru, Dongan sahuta dohot Ale-ale, masuk ma hita tu bagas gedung on,
asa tamulai ulaonta on, Botima,mauliate!

Pinasahat ma muse tu hamu Rajani Hula-hula nami……., Botima!

II. PANJOUON TU HORONG NI HULA-HULA

Protokol Ni Parboru
Di hamu Pamoruon nami marga ………., parjolo ma hami manjouhon horong ni Hula-hula nami,
ate?
(Nauli Rajanami, nina Paranak i)

Di hamu horong ni Hula-hula nami:


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Rajanami, Rajabolon suang songon i, Inang Soripada!


Dipangido roha nami nian asa sahali manjou ma hami jala sahali manjalo diharoro mu tu inganan
on, beha Rajanami?
(Nauli nina hula-hula i)

Antong asa mangarade ma hamu, asa ro hami manomu-nomu haroro muna, Botima Rajanami.
Catatan: boi do dua hali manjou : 1. Hula-hula sijalo upa Tulang
2. Tulang dohot masing2 mai na saparhundul
Hata sian horong ni Hula-hula Parboru di Luar Gedung

Di hita horong ni hula-hula:


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Nangkin nunga rap mambege hita, dijou-jou ni Pamoruonta, asa mangarade ma hita asa masuk
hita tu bagas Gedung on, boha, nunga mangarade hita sude? Molo nunga rade be hita, masuk ma
hita, Botima!

Protokol Ni Parboru

1. Di hita suhut bolon, dongan tubu nami dohot Boru nami, asa ro ma hita tu joloon lao manomu-
nomu horong ni Hula-hulanta, suang songon i ma nang di hamu Boru nami, asa mangarade hamu
lao manjalo silua na binoan ni horong ni Hula-hulanta (tandok na marisi si pir ni tondi)
2. Amang parmusik nami, bahen hamu ma jolo musik panomu-nomuon i (huhut diiringi musik,
dung masuk horong ni hula-hula i, masijalangan ma nasida)
3. Di hamu horong ni Hula-hula nami, nunga diparade hami inganan/hundulan mu Rajanami,
disabola siamun nami ma hamu Rajanami, Botima!
4. Di hamu horong ni Hula-hula nami, (dijouhon muse) molo adong dope hamu na so masuk,
masuk ma hamu Rajanami, Botima!
5. Di hamu Raja ni Pamoruon nami marga ………., ala nunga sude masuk horong ni Hula-hula
nami Amang boru, dipasahat hami ma muse partikkian on tu hamu, Botima!

Protokol Ni Paranak

Mauliate ma di hamu Raja ni Hula-hula nami marga …….., ……, …..


Di hamu horong ni Hula-hula nami:
Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Dipangido roha tu hamu sude horong ni Hula-hula nami asa sahali manjou ma hami, sahali
manomu-nomu di haroromu Rajanami di inganan on, beha di hamu horong ni Hula-hula nami?
(alusna : Nauli Amang boru!)
Antong mangarade ma hamu horong ni Hula-hula nami, asa ro hami manomu-namu haroro
muna, Botima!
Catatan: boi do dua hali manjou : 1. khusus tu hula2 sijalo tintin marangkup
2. tulang dohot sude naasingna i
Hata sian horong ni Hula-hula Parboru di Luar Gedung

Di hita horong ni Hula-hula ni Pamoruonta/Paranak (dungi dijouhon ma


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Nunga tung tangkas di jou-jou ni Pamoruonta tu hita horong ni Hula-hula asa mangarade ma hita
asa masuk hita tu inganan on, Botima!

Protokol Ni Paranak

1. Di hita suhut bolon, dongan tubu nami dohot Boru nami, asa ro ma hita tu joloon lao manomu-
nomu horong ni Hula-hulanta, suang songon i ma nang di hamu Boru nami, asa mangarade hamu
lao manjalo silua na binoan ni horong ni Hula-hulanta (tandok na marisi si pir ni tondi)
2. Amang parmusik nami, bahen hamu ma jolo musik panomu-nomuon i (huhut diiringi musik,
dung masuk horong ni hula-hula i, masijalangan ma nasida)
3. Di hamu horong ni Hula-hula nami, nunga diparade hami inganan/hundulan mu Rajanami,
disabola siamun nami ma hamu Rajanami, Botima!
4. Di hamu horong ni Hula-hula nami, (dijouhon muse) atik adong dope hamu na so masuk tu
Gedung on, asa masuk ma hamu Rajanami, Botima!
5. Antong ala nunga sude masuk horong ni Hula-hulanta nang angka na manghaholongi hita,
dipasahat hami ma muse partingkian on tu hamu Raja ni Hula-hulanami, Botima!

Protokol Ni Parboru

Antong ala nunga masuk sude angka na manghaholongi hita Amang boru, beha, nunga boi ra
tamulai ulaonta ate!

III. PASAHATHON TUDU-TUDU NI SAIPANGANON

Protokol Ni Paranak

Nauli Rajanami, antong ro ma hami Raja ni Pamoruon muna marga ……., pasahathon tudu-tudu
ni sapanganon tu jolo muna Raja ni Hula-hula nami marga ……, asa mangarade ma hamu,
Botima!
Protokol Ni Parboru

Nauli Raja ni Pamoruon nami, di hita hasuhuton tarlumobi ma di hamu Suhut Bolon nami, asa ro
ma hita tu jolo on lao manjalo tudu-tudu ni sipanganon ni Pamoruonta marga …….

Protokol Ni Paranak

Di tikki on, di ari naung binuhul di bulan na martanggal on, ro do hami Raja ni Pamoruon muna
marga ……, ima pasahathon tudu-tudu sipanganon na tabo, na marsaudara, na marala ma i
Rajanami di ulaonta, ala naung manjalo pamasu-masuon paruma tanggaon anak nami dohot boru
ni Raja i nangkin sian bagas joro ni Tuhanta, asa, Rajanami, Raja ni Hula-hula nami. Di ari na
uli, di ari na denggan on, di parnangkok ni mataniari on, di tingki naung tabuhul on, ro do hami
Raja ni Pamoruon muna marga ……, ima pasahathon tudu-tudu ni sipanganon na tabo, ima
juhut na marsaudara, ima di siala ulaonta sadari on, asa dohonon nami ma antong songon hata ni
umpasa:

Bagot na marhalto, diagatan di robean


Horas ma hamu Hula-hula nami na manjalo,
Ba tu tambana ma di hami, Raja Pamoruon muna na mangalean.
Sahat-sahat ni solu, sahat tu bortean,
Nunga hupasahat hami tu hamu tudu-tudu sipanganon na tabo,
Sai sahat ma hita tu parhorasan, sahat ma tu panggabean, Botima!

IV. PASAHAT DENGKE SIMUDUR-UDUR

Protokol Ni Parboru

Di hita pe tapasahat ma dekke simudur-udur tu Raja ni Pamoruonta.

Di hamu Raja ni Pamoruon nami marga ………..


Nangkin nunga dipasahat hamu tu hami tudu-tudu sipanganon na tabo, nuaeng pe pasahaton
nami ma muse tu hamu Raja ni Pamoruon nami, dekke simudur-udur, dekke sitio-tio, dekke
sahat:
- sai anggai ma antong rap udur hamu Rajani Pamoruon nami tu dolok tu toruan
- sai tio ma parhorasan, tio nang panggabean
- dekke sahat, sai sahat ma pasu-pasu ni Amanta Debata tu hamu sude Raja ni Pamoruon nami

Asa napuran tano-tano gatap gatip di pardembanan


Horas ma hamu Rajani Pamoruon nami marga …….., na manjalo, ba, tu tambana ma di hami
hula-hula muna na mangalean.

Sahat-sahat ni solu sahat tu tiga ras,


Nunga dipasahat hami tu hamu dekke simudur-udur, sahat ma hita horas-horas!
(laos masijalangan ma)
V. MARSIPANGANON

Protokol Ni Parboru
Ala hamu do Amang boru na patupahon sipanganon, sian hamu ma sibahen tangiang mangan.

Protokol Ni Paranak

(Na mambahen tangiang molo adong do Pangula ni Huria ni Paranak ma, boi do tong Protokol i
mambahen)

1. Antong martangiang ma hita, ……………………………. Amen


2. Sitip-tip msa si gompa, golang-golang pangarahutna

Tung songon on pe Rajanami sipanganon na tupa di jolonta


Sai godang ma pinasuna, Marjomt ma hita!

3. ro ma muse Paranak pasahathon sulang-sulang tu Parboru (juhut doi sebagian sian


sosar i), On ma Rajanami, Raja ni Hula-hula, sulang-sulang na tabo, hupasahat
hami Raja ni Pamoruon muna, tu hamu Rajani Hula-hula nami, Botima!

Laos di tingki on ma muse dipasahat paranak/parboru pinggan panganan tu horong ni Hula-


hulana be (juhut doi sebagian sian sosar i)

4. Di pajambarhon ma muse dengke na jinalo sian Hula-hula i:

a. on ma dekke di hita na mardongan tubu


b. on ma dekke di dongan sahuta
c. on ma dekke tu boru nami, dll

5. Dekke siuk, laos dijouhon do silehon dekke siuk, umpama na:

Ta jalo do dekke siuk sian Raja i ……., dst


Protokol Ni Parboru

Dekke siuk, laos dijouhon do silehon dekke siuk, umpama na:


Ta jalo do dekke siuk sian Raja i ……., dst

Catt: 1. Ro do suhut bolon nadua pihak (Paranak/Parboru) mandapoti na niundang na be, di tingki na
mangan didok ma hatan: siallang na tupa ma hita Amang/Inang
2. Nunga singkop marsipanganon, disungkun Protokol ni Parbaru i ma taringot tu tudu-tudu ni
sipanganon i.
VI. MAMBAGI TUDU-TUDU NI SIPANGANON

Protokol Ni Parboru

Di hamu Raja ni Pamoruon nami, marga ……….


Nunga tangkas dipashat hamu nangkin tudu-tudu ni sipanganon na tabo tu hami Raja ni Hula-
hula mu marga ………., nuaeng pa Amang boru, songon nidok ni natua-tua, andorang so diseat
raut asa jolo diseat hata, tar beha ma partording ni tudu-tudu ni sipanganon naung pinasahat
muna on, marsiajaran ma hita Amang boru!

Protokol Ni Paranak

Mauliate ma Rajanami!
Taringot tu tudu-tudu ni sipanganon naung hupasahat hami tu hamu Raja ni Hula-hula nami, laos
hamu ma Rajanami na mangaturhon, Botima Rajanami!

Protokol Ni Parboru

Mauliate ma Amang boru di pandohan muna i, alai marsiajaran ma hita ate Amang boru!
Tarsongon on ma nian parjambaran Ulu dekke mulak ma tu hamu Pamoruon nami:

1. Parsanggulan parhambirang
2. Aliang-aliang ½ (satonga)
3. Somba-somba ½ (satonga)
4. Soit 2 (dua) , tambana molo adong sasar na

Na tinggal di hami Raja ni Hula-hula muna:


1. Parsanggulan parsiamun
2. Aliang-aliang ½ (satonga)
3. Somba-somba ½ (satonga)
4. Soit 2 (dua)
5. Osang-osang hippal
6. Panuppak himpal (ihur-ihur) tambana molo adong sasar
Beha di hamu Raja ni Pamoruon nami, nunga satolop hamu disi?

Protokol ni Paranak

Nunga uli nian Rajanami, alai adong pangidoan nami tu Raja i; asa di hami nian osang na lao
pasahaton nami anon tu hula-hula nami (tulang ni anak nami). Beha Rajanami?

Protokol ni Parboru

Di ahmu Amang boru nami, tangkas songon na bobotomu, ia boru nami/parumaen muna, alap
jual do, jadi pasahaton nami do osang-osang tu hula-hula nami (tulang ni boru nami) anon. jadi
sidapot solup ma hamu Amang boru, Botima!
Protokol ni Paranak

Mauliate ma molo songon i do Rajanami.

Protokol ni Parboru

Attong on ma jambar ulu ni dekke mulak tu hamu Raja ni pamoruon nami.


Catt: ianggo taringot tu parjambaran juhut, nunga haru tangkas i nian dihatai uju parhusipon,
asa unang adong be perdebatan di tonga ni mangajana taringot tu jambar mulak (ulu ni dekke)

VII. MANJALO TUPPAK PARANAK

Prototkol ni Paranak

“Dung sae dipasahat jambar ulu ni dekke mulak tu paranak, mangido partikkian ma muse
Paranak lao manjalo tuppak sian undanganna”
Di hamu Raja ni Hula-hula nami, mangido partikkian jo hami Raja ni pamoruon muna tu hamu
Raja ni Hula-hula nami, asa manjalo tuppak hami sian na niundang nami nian. Beha Rajanami?

Protokol ni Parboru

Nauli Amang boru!

Prototkol ni Paranak

Mauliate ma Rajanami!
Di hamu na pinarsangapan, na huundang hami, amatta Raja, dohot Inanta Soripada, ala nunga
dapot tikkina nalaho pasahatton sinamot tu Raja ni hula-hulanta, laos di tingki on ma nian
dipangido roha nami tu hamu napinarsangapan, Raja ni Dongan Tubu, Raja ni Boru, Raja ni
Dongan Sahuta dohot Ale-ale, laho pasahathon tuppak tu hami. Tangkas songon na binoto muna
dang tartuhuk sahalak pandingdingan. Umbahen na barani pe hami mambahen ulaon on, hamu
do na hupangasahon hami tarlumobi ma Raja ni Boru nami, asa ro ma hamu pasahatton tuppak tu
jolo on, Botima!
Catt: Tarsomal do didok Protokol i dohot tu tulangna dijouhon atik pen dang ro
tulang manuppaki, alsanna; dangka dulpang, damamng do tulang, amak do
rere, anak do nang bere

VIII. JAMBAR TU HORONGNA BE (DITORDAI SADA-SADA)

A. Parjambaran Di Horong Ni Parboru


1. Osang-osang tu Hula-hula (tulang ni boru muli)
2. Aliang dohot somba-somba (diseati) tu sude horang ni Hula-hula dohot tu Huria
3. Soit 2 (dua): 3.a. Tu dongan sahuta
3.b. Tu dongan saparpadanan
3.c. tu dongan ale-ale
3.d. tu dongan pariban
4. Parsanggulan (pipi) parsiamun tu boru/bere/ibebere
5. Panumpak di potong 2: ½ dipotong tolu bagian muse, dua bagian tu donag tubu, sada bagian nai
tu tulang ni hela.
6. Ihur-ihur satonga nai tu Suhut Bolon (tampukna)

B. Parjambaran Di Horong Ni Paranak


1. Aliang dohot somba-somba (diseati) tu sude horong ni Hula-hula dohot Huria
2. Soit 2 (dua): 2.a. Tu dongan sahuta
2.b. tu dongan saparpadanan
2.c. tu dongan tubu
2.d. tu dongan ale-ale
3. Parsanggulan (pipi) parhambirang tu boru/bere/ibebere
4. Dekke suhut bolon
Catt: Molo dipasahat somba-somba tu Hula-hula laos didok ma; On ma
jambar tu hamu hula-hula nang osang ma tu Rajanami!

Protokol ni Parboru

Di hamu napinarsangapan, molo adong dope na so tarjou hami hamu di parjambaran, rade do
hami laho pasahathon tu hamu, alai molo so adong be, mauliate ma di hamu, Botima!

Protokol ni Parboru

Nang di hamu pe napinarsangapan, atik adong dope na so tarjou hami di parjambaran, rade do
hami lao pasahathon tu hamu, alai molo so adong be Rajanami ba mauliate godang ma di hamu,
Botima!

IX. HATA HAMULIATEON TU SILEHON TUPPAK

Protokol ni Paranak

Hamu na pinarsangapan, Rajani dongan tubu, Rajani bpru, Rajani dongan sahuta dohot Rajani
ale-ale, mauliate godang ma di hamu na pinarsangapan disiala tuppak naung pinasahat mu tu
hami, sude akka pambahenan muna i, na denggan i sian Tuhanta ma dapot hamu balosna
marlipat ganda, holan hata hamauliateon do naboi tarpasahat hami tu hamu na pinarsangapan,
mauliate godang ma di hamu, Botima!

Laos diuduti, Parumaen mambuat Rumah Tondi sian Tumpak na ro i.

X. PASAHAT PAKKATAION TU RAJA PARHATA

Protokol ni Parboru
Di hamu Rajani pamoruon nami marga ……, ala nunga dapot tingkina na laho marsitariparan
hata hita anon, ba, lehon hamu majolo tingki di hami Rajani Hula-hula muna marga ……., asa
mardos ni roha hami dohot uduran nami.

Protokol ni Paranak

Na uli na denggan ma Raja nami!

Protokol ni Parboru

Jadi di hamu horong ni Hula-hula nami:


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Beha di hamu horong ni Hula-hula nami, nunga denggan parhundulmu?

Di hamu boru nami asa padenggan hamu jolo hundulan ni Hula-hulanta.

Di hamu horong ni Hula-hula nami, ala naeng pungkaonta ma muse manghatai, asa rade ma
hamu anon na laho manuturi hami pamoruon mu, Botima!

Di hita Pomparan ni Ompunta Sianturi Mangihut Raja, haha doli dohot anggi doli, adong hata ni
natua-tua mandok:
Tinallik huling-huling, tarida sibuk-sibuk
Tinallik sibuk-sibku i, tarida holi-holi
Molo marulaon hahana, angina panomboli
Molo marulaon anggi doli, haha doli panomboli

Tolu do hita na marhaha-maranggi, pomparan ni Ompunta Sianturi Mangihut Raja na sian Dolok
Sanggul, siangkangan ma: Amani Mangaraja, Sipaitonga ma Ompu Mangunjun, jala
Siampudanma Ompu Raja Gani.

On pe di hami ma nuaeng Bona Hasuhuton ima si nomor 2 (dua), ise ma sian hamu haha doli
dohot anggi doli na gabe panomboli di ulaonta on? Hamu ma na mardos ni roha!

Sian Haha Doli (Sahalak sian pomparan ni Ompu Mangaraja)


Mauliate ma tutu, saonari ta tontuhon ma na gabe Raja Parhata, ise ma sian hita tutu, dos ma
rohanta, Botima!

Sian Anggi Doli (Sahalak sian pomparan ni Ompu Raja Gani)


Mauliate ma di hamu haha doli namai, molo hata sian hami na mandok, molo dos rohanta Amani
……… ma na gabe panomboli/ Raja Panungkun sian hita, Botima mauliate!

XI. HATA NI PANOMBOLI NI PARBORU


1. Antong mauliate ma di hamu haha doli dohot anggi doli nami, molo au pe nuaeng didok hamu
panomboli ni ulaonta di tikkion, na rap manomboli ma hita dison.
2. nang di hamu pe horong ni Hula-hula nami (dijaouhon ma muse horong ni Hula-hula songon
panjouon ni Protokol) beha Rajanami, nunga denggan parhundulmu? Asa tapukka ulaonta jala
asa mangarade hamu anon laho manuturi hami Raja ni pamoruon muna, Botima!
3. di hamu Raja ni pamoruon nami marga ……, ala nunga mardos ni roha hami Rajani Hula-hula
muna marga ……, dilehon hami ma muse partikkion on tu hamu, Botima!
Catt: nunga tangkas di hita hian i di tonggo raja, manang na ise raja parhata, holan na
pajojorhon nama it u jolma torop, asa raja jala sangap ulaon i.

Protokol ni Paranak

Mauliate ma di hamu Raja ni Hula-hula nami na mangalehon tikki di hami Raja ni Pamoruon
muna. Antong mangido tingki muse hami tu hamu Raja ni Hula-hula nami asa mardos ni roha
hami Raja ni pamoruon muna na laho mangalusi sukkun-sukkun ni Raja i anon, Botima!

Di hamu horong ni hula-hula nami:


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Di hamu horong ni hula-hula nami, nunga denggan hundulmu Rajanami? Di hamu boru nami asa
padenggan hamu jolo hundulan ni Hula-hulanta. Di hamu horong ni hula-hula nami ala naeng
pungkaonta ma muse manghatai asa rade hamu anon na laho manuturi hami Pamoruon muna
laho mangalusi sukkun-sukkun ni Raja ni Hula-hula nami marga ……., Botima, mauliate!

Di hita na mardongan tubu, haha doli dohot anggi doli nami,


Pinalu taganing, mangkuling dohot ogung
Mangkuling ogung i, mangkuling muse dohot sarune
Molo marulaon haha doli, anggi doli ma na gabe panomboli
Molo marulaon anggi doli, haha doli ma muse na gabe panomboli

On pe di hami ma haha doli mu bona ni hasuhuton, ise ma sian hamu anggi doli nami na gabe
panomboli/pangalusi sukkun-sukkun ni Rajai, mardosni roha ma hamu anggi doli nami, Botima!

Sian Anggi Doli


Antong mauliate ma di hamu haha doli nami, nuaeng pe tutu mardosni roha ma hita anggi doli na
laho mangalusi anon sungkun-sungkun ni Raja i, Amanami…….. panomboli, dos ma rohanta
disi.

XII. HATA NI PANOMBOLI NI PARANAK


a. Antong mauliate ma di hita na mardongan tbu, ala nunga dos ni rohanta na gabe Au panomboli
ni ulaonta, mauliate ma di hamuna, Botima.
b. Di hamu horong ni Hula-hula nami (dijouhin songon panjouon ni Protokol)
Nunga denggan parhundul muna, Rajnami?
Di hamu boru nami asa paenggan hamu hundulan ni gorong ni Hula-hula.
c. Di hamu horong ni Hula-hula nami di pangido roha nami asa tuturi hamu hami pamoruon muna,
laho pasahathon dohot manjalo adat napinungka ni Ompunta sijolo-jolo tubu i, Botima
Rajanami!
d. Di hamu Rajani Hula-hula nami marga……., nunga dos roha nami na laho mangalusi sungkun-
sungkun ni Rajai, dipasahat hami ma muse partikkian on tu hamu Raja ni Hula-hula nami,
Botima!
1. PINGGAN PANUNGKUNAN

PARBORU
Manghatai ma hita Amangboru!
Tep-tep do nina mula ni gondang, ser-ser mula nit tor-tor
Sise mula ni uhum, sungkun mula ni hata, asa marsisisean hita, asa
adong dalan manise huhut manungkun hamu Raja ni boru nami;
Artia mula ni ari. Sipaha sada mula ni bulan
Nuaeng tapungka ma manghatai, pasahat hamu ma jolo Amang boru
pinggan panungkunan

PARANAK
Mauliate ma Rajanami!
Baris-baris ni gaja di rura ni pangaloan
Molo mangido Raja na ikkon do oloan
Ai molo hatop nioloan, hatop ma ro pangomoan
(Di hamu boru nami boan hamu tuson pinggan panungkunan i, laos pasahat hamu ma muse tu
Rajai!)

PARBORU
Di hamu Amanta Raja dohot Inanta soripada nunga dison pinggan panungkunan, pinggan pasu,
pinggan sitio soara na hot di hundulanna:
a. Sai mamasu-masu ma Amanta Debata di ulaonta, sai tio ma nang angka parhorasan, tio ma
panggabean jala sai hot ma pasu-pasu nai di hita na marhula-hula dohot na marboru.
b. Na marisi parbue sipir ni tondi, parbue siribur-ribur, parbue sakti. Asa pir ma tondi bahul-bahul
pansalongan, pir ma tondi tu tambana nang angka pangomoan di hamu pamoruon nami, jala satti
ma dingin satti matogu, torop maribur ma muse pomparanta, uhut matakkang manjuara.
c. Peak di ginjangna demban tiar, napuran rata, napuran sirara uruk, hasomalan ni angka inanta
soripada, asa tiar ma parhorasan tiarma panggabean, tiarma ngolu-ngolu dapotonta tu joloan on.
d. Adong muse ringgit sitio soara manang rupia na bolak, natinompa ni pamarentanta, sipalas roha
ni natorop, dohot Amanta Rajai sai martamba-tamba ma di hita antong angka silas ni roha, jala
sai bolak ma pansamotanta dohot parhorasan lehonon ni Amanta Debata tu hita saluhutna. Asa
dohonon nami ma songon umpasa ni sijolo-jolo tubu, binanga ni sihombing ma binongkak sian
tarabunga, tu lobang ma satua, tu sanggar ma amporik, horas ma pardalan-dalan, mangomo muse
ma partiga-tiga, horas jolma gabe na niula, gok eme di sopo suang songoni nang di balian,
simbur magodang ma poso-poso, sitongka ma i ngali-ngalian.
Paima so husungkun hamu Raja ni pamoruon nami, jolo hubuat ma jolo ringgit sipalas roha ni
natorop on dohot Amanta Raja on;
- on ma di hamu haha doli nami (1 lembar)
- on ma muse di hamu anggi doli nami (1 lembar)
- alai anggo on upa ni na martonggo ma on natong (1 lembar)
- molo na sada nai on (1 lembar) pasahatonta ma tu Raja ni pamoruonta, ima na gabe pinggan
pangalusi
Dalan tu apnggugunan ingkon boluson ma jambatan bosi, nunga hujalo hami tangkas pinggan
panungkunan, pasahaton nami ma muse on tu Raja ni boru nami, na gabe Pinggan pangalusi

Di hamu boru nami, pasahat hamu pinggan pangalusi on tu Raja ni pamoruon nami.

PARANAK

Mauliate ma di hamu Raja ni Hula-hula nami, nunga sahat be pinggan pangalusi tu hami Raja ni
pamoruon muna marga ……., jala nunga rade be hami laho mangalusi sungkun-sungkun ni Raja
i, Botima!

2. HATA SIPANGANON

PARBORU

Manghatai ma hita Amang boru!


Jolo ninang-nang do nina asa ni nung-nung,
Jolo pinangan do asa sinungkun

Ai nunga butong hami mangan indahan n alas, sagat marloppan na tabo, puas minum aek sitio-
tio, na pinatupa munai,
Sai pamurnas ma it u daging, saudara ma it u bohi, sai sipalomak imbulu ma i, sipaneang holi-
holi, huhut sipasindak panaili.

Ba dohonon nami ma Amang boru songon nidok ni situa-tua.


Bagot na marhalto na tubu di robean, horas hami na manjalo dohot na manganhon, tu tambana
ma di hamu na mangalean.

Na manungkun ma hami Amang boru di hata indahan n alas, lompan na tabo, dohot aek sitio-tio,
dia ma lak-lakna, dia ma unokna, dia ma hatana, dia ma nidokna, dipaboa Raja ni pamoruon
nami ma sian i, Botima Amangboru!
PARANAK

Mauliate ma Rajanami di sungkun-sungkun muna i.


Mauliate godang ma tadok tu Tuhanta di siala pangiring-iringna di hita, tarlumobi ma di hamu
uduran ni Raja ni Hula-hula nami, hipas do hamu Rajanami, hipas do nang hami pamoruon
muna, taringot di sipanganon na so sadia i, songon nidok ni natua-tua ma dohonon nami
Rajanami;
Habang assosoit songgop tu rura-rura, sipanganon na hupasahat hami tu Raja nami, sipanganon
naso sadiai, ndada na mangholit. Sijamaon ni tangan do Rajanami na humurang, molo tung na
mangholit pe i, sai paadongkon ma i di hami borumuna asa umbalga haduan sisombahonon nami
tu hamu Raja ni hula-hula nami.
Godang sibutong-butong, otik si pir ni tondi
Sai pamurnas ma it u daging, jala saudara ma it u bohi, sipalomak imbulu ma i, sipaneang holi-
holi. Huhut sipasindak panaili.

Bagot na marhalto, na tubu di robean, horas hamu na manjalo, tu gandana ma di hami na


mangalean.
Ianggo hatana Rajanami, ba, parhorasan panggabean do, Botima Rajanami!

3. SOMBA NI ADAT SOMBA NI UHUM

PARBORU

Mauliate ma di hamu Raja ni pamoruon nami, parhorasan panggabean do hape nanidokna, sai asi
ma antong roha ni Tuhanta, sai lam ditambai ma di hamuna pasu-pasuNa, pansamotan dohot
angka parhorasan i,

Mardabu ma aek puli, sian dolok sitapongan


Sai dapot ma di hamu na uli, martamba-tamba di hamu siadongan

Alai Amang boru, marangkup do na uli, mardongan do na denggan, siangkup songon na hundul,
siudur songon na mardalan, siangkup ni parhorasan panggabean, tung tangkas ma dipaboa Raja
ni pamoruon nami, sibegeon ni sipareon, sipeopon ni roha, Botima!

PARANAK

Mauliate ma Rajanami/ Tulang, tangkas ma tutu alusan Rajai;

Asa tangkas ma nina uju purba, tangkasan ma uju angkola,


Asa tangkas ma hita maduma, tangkasan ma hita mamora.

Rajanami, tangkas ma tutu paboaon siangkup ni parhorasan panggabean tu Raja i,


Omputta Raja di jolo martungkot siala gundi,
Adapt na pinungka ni Ompunta na jolo,
Siihuthonon ni parpudi,
Ia molo balga anak pangolihonon,
Ia balga boru pamulion/pahutaon.
Balga bulu godang denggan do i bahenon hite-hite,
Ba molo adong anak magodang, jujuan ma i asa hot ripe

Asa nuaeng pe Rajanami, paboaon ma tu Raja i, siangkup ni parhorasan panggabean;

Alai parjolo ma hami marsantabi, di jari-jari sampulu pasampulu sadahon simanjujung tu tua
dohot sahala mu, atik adong anon na hurang manang na lobi di panghataion dohot di
pambahenan nami maradophon Raja i, nanget ma hami ajari hamu, Rajanami.

Ampapaga dolok nina, ampapaga humbang


Hita do marsogot, laos hita do haduan

Nuaeng pe hatahonon nami ma tu Rajai, di amnogot di buha ni ari, ro do hami Raja ni pamoruon
muna marga …………, mandapothon bagas ni Rajai, ima na laho mangudurhon anak dohot boru
ni Huria ni Tuhanta, na laho manjalo “PAMASU-MASUON PARSARIPEON” sian joro ni
Tuhanta marhita-hita naposona, jal dohot do hamu Rajanami mangudurhon jala nung muse dijalo
nasida pamasu-masuon nangkin sian joro ni Tuhanta.

On pe Rajanami, asa dohot ma hamu Rajanami mamasu-masu anaknami, ima helamuna, boru
muna, ima parumaen nami dohot hami sude Rajani pamoruon muna. Asa anggiat gabe ruma
tangga sitiruon nasida di jolonta, nang di tonga-tonga ni masyarakat, jala sioloi hata ni Tuhanta.

Taringot tu somba ni adat somba ni uhum, pos do roha di Rajai, ndang ampehonnonmu na soboi
tartuhuk hami, mambahen ulaon on ndang na mangasahon hina adong hami, jala diboto hami do
muse Rajai ndang sigulut sinamot, parbahul-bahul na bolon do Rajai, sihorus na lobi, sitambai na
longa, nang:

Barita ni lampedang, mardangka bulung bira,


Haburjuaon Raja ni Hula-hula nami Raja i ……., marboru,
Nunga tarbarita sahat tu dia.

On pe Rajanami jalo hamu ma elek-elek dohot pangidoan nami i lumobi ma somba nami tu hamu
Rajanami, ima siangkup ni panggabean parhorasan, Botima Rajanami!

PARBORU

Mauliate ma Raja ni pamoruon nami,


Nunga tangkas dihatahon hamu, patar songon indahan di balanga, sak-sak songon parbue di
palastik. Ima tutu na manjalo pamasu-masuon baru nami/parumaen muna dohot anak muna/hela
nami nangkin sian bagas joro ni Tuhanta.
Laos di tingkion muse dipangido rohamu, pasahaton mu tu hami Raja ni Hula-hula muna somba
ni adat somba ni uhum, ido antong patutna jala dioloi hami ma pangidona muna i Amangboru!

Nunga pitu lili nami, paualuhon jugian nami


Nunga uli nipi nami, ai gohan mu ma hajut nami.

Taringot tu sibahenon mu na laho pasangaphon hami Hula-hula muna, dang tuktukon batu,
dakdahan simbora, dang tuturan datu ajaran na marroha,..
Anak ni Raja do hamu, jala pahompu ni na mora, siboto adat siboto uhum, jala sigodang boto-
botoan.

Nang bulung ni lampedang, mardangka do bulung bira,


Hamoraon ni Rajani pamoruon nami marga ……., tarbarita ro didia.

Sidohonon/pangidoon nami tu hamu Rajani pamoruon nami:


Piga ma hoda sihapas pili, asa pintor tinangkup i mambehen hundul-hundulan ni Amanta Raja,
piga horbona asa sinuru parmahan asa dipamasuk tu bara, suang songon i piga lombu na asa
sinuru naposo mangalap tu jalangan, sadia godang rantiti mas asa pinasolothon it u sanggul ni
Inanta soripada, jala sadia godang hepeng sitio soara, asa nisimpan it u pangumbari, nang perak
nang sere tahe godang pasahat hamu Amang boru, Botima!

PARANAK

Mauliate ma muse Rajanami di pangidoan muna i.

Nian na patut do i jaloon muna sian hami Raja ni pamoruon muna, alani balga ni sahala mu, tua
dohot pamatangmu.
Taringot di hamoraon ni Oppu nami na jolo i, toho do i Rajanami, ndang parsoadaon i, alai
tangkas songon na binotomuna Rajanami, tingki ro krismon habis do i sude, tinggal holan pasi-
pasi nama, ipe ndang tarhatahon i tu Raja i.

Nian na mandanggur tu dolok do iba mangalehon tu Hula-hula, alai hansit do tangan


mandanggurhon nasoada.

Rajanami Raja bolon:


Elek-elek nami tu Raja i
1. asa tung sangap Rajai di ulaon alap jual dohot ulaon sadari ma pesta unjuk on.
2. pasahaton nami ma muse tu Raja i somba ni adat somba ni uhum, ima sinamot ni boru ni Raja i
jala sitombol.
3. dipasada hami ma muse pangidoan ni Raja i, di sima lombuna, horbona, hodana dohot dorbiana
suang songoni mas na disima nang ringgitna, perakna, dohot serana dipasada hami ma i hepeng
na tinompa ni pamarentanta, ima rupiah. Sahali mandok ma hami, sahali mangelek, sahali
manombahon tu Raja i, Botima Raja nami pangidoan nami.

PARBORU
Mauliate ma di hamu Raja ni pamoruon nami!

Alai andorang so dioloi hami pangidoan muna i, lehon hamu jolo partingkian tu hami Hula-hula
muna asa marsisungkunan hami.

PARANAK

Na uli Raja nami!

PARBORU

Di hamu horong ni Hula-hula nami,


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Rajanami! Raja bolon! Inang soripada, di jolo hamu siaduon, dipudi hamu sipaimaon, do tonga-
tonga hamu Raja panungkunan dohot Raja panuturi.
Nunga dipatangi-tangi hamu hami manghatai dohot Raja ni pamoruonta, didok pamoruonta
pasahaton ni nasida ma tu hita somba ni adat somba ni uhum ima sinamot nagok jala rambu
pinudun dohot ulaon sadari.
Di tingki on pe Rajanami, asa tuturi hamu hami pamoruon muna, Botima Raj nami, laos hamu
ma marsiaturan, Botima mauliate!

4. MANGIDO PANUTURION SIAN HORONG NI HULA-HULA

HORONG NI HULA-HULA NI PARBORU

Mauliate ma di hamu pamoruon nami, na mangido panuturion hamu sian hami horong ni Hula-
hula muna (dijouhon ma horong ni Hula-hula, songon panjouan ni Protokol ni parboru i) antong
ise ma sian hita horong ni Hula-hula na mandok hata, Dos ma rohanta!

(Olo dos ma rohanta hamu ma mandok hata sian hita)


antong manghatai ma hita:

sidohonon nami tu hamu pamoruon nami:


marsiamin-aminan ma hamu songon lampak ni gaol
marsitungkol-tungkolan songon suhat di robean
Asa dapot antong songon nidok ni umpasa:

Balintang ma pagabe, tumundalhon sitadoan


Ari mu ma gabe na marboru-na mar Hula-hula
Molo olo hamu masipaolo-oloan
Sai na saut ma ulaonta sadari on, dipasu-pasu Tuhanta
Sidok boti ma hami horong ni Hula-hula mu, Botima!

PARBORU

Mauliate ma di hamu horong ni Hula-hula nami, nang di hamu boru nami, bahen hamu pandapot
muna!

BORU NI PARBORU

Mauliate ma di hamu Hula-hula nami na mangalehon tingki di hami borumuna.

Sidohonon nami tu hamu Hula-hula nami,


Tandok ni hula-hulana do siboanon ni boruna
Pandok ni Hula-hulana do sitolopan ni boruna
Jadi sitolopi nauli ma hami boru muna Rajanami, Botima, Mauliate!

PARBORU

Suang songon i ma nang di hita na mardongan tubu, sisada hata ma hita songon hata nangkin
ate! (alusna: horas jala gabe!)

Di hamu bona ni hasuhuton, didok pamoruonta pasahaton ni nasida ma tu hita somba ni adapt
somba ni uhum dohot sinamot ni borunta, sitombol, jala sahali mandok, sahali manambahon tu
hita Raja ni Hula-hula na.

Lasiak natata binahen tu panutuan,


Hata pa hinata, suhut do sibahen putusan

Lata pe lata i, duhut-duhut do sibut-buton


Hata pe hata ni Amanta Raja, dok ni suhut na gabe haputusan

Nuaeng pe pinasahat ma tingki tu hamu suhut nami!

SUHUT BOLON NI PARBORU

Mauliate ma di hamu haha/anggi doli

Tandokku do tandokmu, Pandokmu do pandokku


Molo i nama pandohan ni pamoruonta, ba, tajalo ma i mardongan mauliate, Botima!
PARBORU

Mauliate ma di hamu sude uduran nami di angka pandohan mana i sude, jadi di hamu Raja ni
pamoruon nami marga ……., satolop ma hami Raja ni Hula-hula muna di pangidoan muna i.
Alai taringot tu suhi ni ampang na opat dohot pandonganina, ingkon tangkas do i atupan mu
Amang boru!

Nuaeng pe hatahon hamu ma muse sinamot ni baru nami na sadia godang pasahaton muna tu
hami Rajani Hula-hula muna, Botima!

PARANAK

Mauliate godang ma di hamu sude Rajani Hula-hula nami, nunga tung lambok pusu hami Raja
nami, ai dioloi hamu do muse pangidoan nami.

Raja nami, paima so huhatahon muse tu Raja i, lehon hamu ma jolo partingkian tu hami, asa
dijalo hami panuturion sian horong ni Hula-hula nami, Botima!

PARBORU

Nauli Amang boru!

PARANAK

Mauliate ma muse Rajanami, ala dilehon hamu muse tingki on tu hami, asa mardos ni roha hami
dohot horong ni Hula-hula nami.

Di hamu horong ni Hula-hula nami,


Hula-hula : Rajai marga ……………….
Tulang : Rajai marga ……………….
Tulang Rorobot : Rajai marga ……………….
Bona Tulang : Rajai marga ……………….
Bona ni Ari : Rajai marga ……………….
Hula2 Na Marhaha Maranggi : Rajai marga ……,Rajai marga ……
Hula-hula Anak Manjae : Rajai marga ……,Rajai marga ……

Di jolo hamu siaduon, dipudi hamu sipaimaon, do tonga-tonga hamu Raja panungkunan dohot
Raja panuturi.

Ala nunga dapot tingki asa tuturi hamu hami laho pasahathon somba nia adapt somba ni uhum tu
Hula-hula nami Rajai marga ……., hupasahat hami ma tingki on tu hamu asa hamu ma
marsiaturan, Botima, Mauliate!

HORONG NI HULA-HULA NI PARANAK


Mauliate ma di hamu pamoruon nami, na mangido panuturion hamu sian hami horong ni Hula-
hula muna. Di hita pe horong ni Hula-hula, sahat ma tu hita panghataion Ilaos dijouhon ma muse
horong ni hula-hula songon panjouon ni protocol ni paranak i) antong ise ma sian hita horong ni
Hula-hula mandok hata, Laos hamu ma nina.

Di hamu pamoruon nami, sidohonon nami tu hamu: somba ma hamu tu Hula-hula mu, elek
marboru jala manta mardongan tubu, asa dapot pasu-pasu hamu sian Tuhan jala marsiamin-
aminan songon lampak ni gaol, marsitungkol-tungkolan songon suhat di robean, jala dapot ma di
hamu dos ni roha di nalaho pasahathon dohot manjalo, jadi sidok botima hami horong ni Hula-
hula mu, Botima, mauliate!

PARANAK

Mauliate ma di hamu horong ni Hula-hula nami, nuaeng pe pinasahat ma muse tu boru nami, asa
urupi hamu hami Hula-hula muna!

BORU NI PARANAK

Di hita boru! Sahat ma tu hita panghataion. Molo hami boru muna Rajanami songon hotang
sinarat do manang songon dia ulina di hamu Hula-hula nami, nunga uli i di hami, sidohonon
nami tu hamu, hata muna i do na laho tumpahan nami, manang songon dia hatamu tu Raja ni
Hula-hulanta ido na laho tolopan nami borumuna, songon i ma hata nami, mauliate, Botima!

PARANAK

Mauliate di hamu boru nami.

Di hit ape na mardongan tubu tong ma sisada hata hita (alusna: horas jala gabe!)

Nuaeng pe raja ni Hula-hula, nunga dos roha nami, pasahaton nami ma sinamot ni boru ni Raja i
godangna Rp, …….., sitombol di si ma lombuna, horbona, hodana dohot ringgitna, perakna,
masna dohot sere na. taringot tu suhi ni ampang na opat dohot angka pandonganina pos rohamu
Raja nami, denggan do i atupan nami, Botima Rajanami!

5. PASAHAT SINAMOT

PARBORU

NUAENG PE ALA NUNGA DOS TAHI MU Amang boru, saonari pe pasahat hamu ma
sinamot nag ok.

PARANAK
Mauliate Rajanami, di hamu suhut bolon nami, boan hamu ma sinamot nag ok tu joloon (diboan
ma sinamot di bagas ni pinggan parbue napir dohot napuran dohot hepeng sinamot), dilehon ma
parjolo tu Raja parhata nasida asa dipariksa, baru muse diboan ma tu Raja hata ni parboru i asa
dipariksa jala dipasahat ma tu suhut bolon ni parboru i.

Catt: nuaeng nunga somal di nalaho pasahathon sinamot i paranak tu


parboru, nunga sai ditor-torhon marhite musik, haru pe ndang pola
ganjang musik na i.

PARBORU

1. Pasahat hamu ma muse Amang boru tu suhi ni ampang na opat (dijou sada-sada)
a. Pamarai
b. Simolohon
c. PAriban
d. Upa tulang ni boru muli
(Rap dohot suhut bolon na dua pihak pasahathon tu tulang ni boru muli, jala di tikkion muse
dipasahat parboru piso-piso tu horong ni Hula-hula)
2. Pasahat hamu ma muse panandaion 17 (dijouhon sada-sada). Boi do godang ni panandaion +/-
50 amplop asa dapot sude naginokkon, alai boi ma utusan-utusan manjalo.
3. Patudu hamu ma muse tu dongan parhundul nami ima sijalo tintin marangkup tulang ni hela
(laos rap do suhut nadua pihak pasahathon tintin marangkup, alai molo pariban tangkas/boru ni
tulang tangkas dang adong tintin marangkup, jala di tingki on do muse dipasahat paranak piso-
piso tu horong ni hula-hulana)

HATA NI SUHUT PARBORU TU TULANG NI HELA

Di hamu Ampara, nunga dijalo hami sinamot sian pamoruonta, ima sinamot nagok, pasahaton
nami do sebagian tu hamu ai nunga sisada boru hita di borunta on. Molo tung so sadia pen a
hupasahat hami on las ma rohamu Ampara, Botima!

HATA NI TULANG NI HELA TU SUHUT PARBORU

Mauliate ma Ampara, ai dipaigilhon hamu do hami jala ido patutna. Jala nunga tutu hita sisada
boru di borunta on, ido umbahen didok natua-tua, hotpa jabu i, sai tong do i margulang-gulang,
manang sian dia pe bere i mangalap boru, sai tong do i boru ni tulang.

On pe Ampara, sai satahi saoloan ma hita di borunta on, molo hamu pe di jolo, hami ma di pudi
mu, molo hami di jolo muse, hamu ma antong di pudi.

Sai tibu ma antong borunta on mangabing-abing dohot manogmpa-ompa,


Tubu ma tambisu di dolok ni purba tua,
Sai tubuan anak dohot boru na bisuk ma borunta on, donganmu sari matua,
Mauliate godang ma di hamu Ampara, Botima!
HATA NI TULANG ANAK TU LAENA/IBOTONA

Mauliate ma lae dohot ho ito, nunga hujalo hami tintin marangkup sian berekkon, sai anggiat ma
jumpang naniluluanmu dapot najinalahanmu, hatop nasida mangabing-abing tu joloan on, sai
tubuan laklak ma berekki, tubuan singkoru, tubuan anak, tubuan boru donganmu sari matua,
mauliate ma, Botima!

PARBORU

4. Pasahat hamu ma muse Amang boru pinggan panganan. (Amplop marisi hepeng songon
pangganupi di sude na ginokkon ala ndang apala sude boi dapot jambar be sian paranak i).

PARANAK

Mauliate ma Rajanami! Di hamu boru nami boan hamu tuson pinggan panganan i ( martukkar).

Di hamu Rajani Hula-hula nami, tung so sadia pe pinggan panganan on, las ma roha muna
manjalo, Botima!

PARBORU

Nuaeng pe Amang boru, nunga dijalo hami sinamot nagok sian hamu pamoruon nami, sai
anggiat ma gabe sinamot pangararaton on di hami Hula-hula muna tu joloan on jala na tau
hasangapon.

Amporik mallipik, tu onggang marbabang,


Gabe do parboil na otik, gabe do nang parboil na godang.

Asa napuran tano-tano, gotap gatip ni pardembanan


Horas ma hami Raja ni Hula-hula muna na manjalo,
Ba, tu tambana ma natong di hamu Rajani Pamoruon nami, na mangalehon.
Tubu ma di hamu singkat nii, marlompit ganda gabe na niula, sinur na pinahan, horas hajolmaon,
maruntung partiga-tiga, maduma parhauma, tu tambana pangkat ni parkarejo.

Nuaeng pe Amang boru, dos do nangkokna dos do nang tuatna, molo manjalo nina, ingkon
mangalean, Hauma sipaula-ulaon, singkoru sipasae-saeon, Hula-hula do sisomba-sombaon, boru
do sielek-elekon, aha ma sipangidoan muna sian hami Hula-hula muna?, Botima Amang boru!

6. PASAHATHON ULOS HERBANG

PARANAK

Mauliate ma Rajanami!, taringot tu pangidoan nami tu hamu Rajani Hula-hula nami, asa pasu-
pasu hamu ma hami sasude pamoruon muna tarlumobi ma anak nami/hela muna dohot boru
muna/parumaen nami, marhite-hite ulos herbang dohot hata sigabe-gabe, asa gok pasu-pasu hami
Rajanami dung mulak sian inganan on, tumpahan ni Amanta Debata, Botima, mauliate!

PARBORU

Amang boru, mauliate ma di pangidoan muna i. pos rohamu Amang boru, ndang ajaran dap-dap
marbunga, ndang ajaran Hula-hula mangalehon pasu-pasu tu boruna,

Aek na tio do hami, riong-riong di pinggan pasu


Hula-hula na burju do hami na ringgas mamasu-masu

Nuaeng pe Amang boru, pasahaton nami ma tu hamu ulos herbang 17 lembar dohot ulos tinonun
sadari. Ba, tu ise ma parjolo pasahaton nami Amang boru? Botima!

PARANAK

a. Mauliate Rajnami, pasahat hamu ma ulos:


1. Passamot ……………………………..1
2. Ulos hela/boru, mandar hela………….1
3. Ulos Pamarai …………………………1
4. Ulos Simanggokhon…………………..1
5. Ulos Sijujung Ampang ……………….1
6. Ulos Tu Na Marhaha maranggi ………1
7. Ulos Tu Na Mardongan Tubu ………...6 (Sianturi Siharinuan)
8. Ulos Boru/Ibotona/Bere/Ibebere ……..2
9. Ulos Punguan …………………………1

b. Pasahat hamu ma muse ulos natinonun sadari (Amplop)


c. Nuaeng pe Rajanami, nunga dijalo hami ulos herbang, dohot ulos tinonun sadari sian hamu
Hula-hula nami, laos di tingki on ma nian pasahat hamu muse ulos holong mu tu anak
nami/helamu, borumu/parumaen nami, botima Rajnami pangidoan nami muse, Mauliate!

PARBORU

Mauliate ma di hamu Pamoruon nami!


a. Di hita pe bona ni hasuhuton, dongan tubu nami, boru nami, asa ro ma hita tu joloon laho
pasahathon ulos holongta be (marudur ma nasdia pasahathon ulos holongna be)
b. Nang tu hamu pe dongan sahuta nami, pariban nami, dohot ale-ale, asa ro ma hamu pasahathon
ulos holong mu (marudur ma nasida pasahathon ulos holongna be)
c. Di hamu horong ni Hula-hula nami dipasahat hami tu hamu horong ni Hula-hula nami (dijouhon
songon panjouon ni Protokol). Dipasahat hami ma tu hamu partingkian on asa pasahat hamu ulos
holong tu boru nami, hamu ma marsiaturan Rajanami, Botima!

HORONG NI HULA-HULA NI PARBORU


a. mauliate ma Amang boru, di siala tingki na pinasahat muna tu hami horong ni Hula-hula muna,
jadi di hita pe horong ni Hula-hula ro ma hita tu jolo on, laho pasahathon ulos holongta (dijouhon
ma jala diaturhon ise parjolo sian nasida laos udurma nasida sude).
b. Di hamu pamoruon nami,
Nunga dipasahat hami be ulos holong sian hami horong ni Hula-hula muna tub ere nami,
dipasahat hami ma muse partingkian on tu hamu pamoruon nami.

PARBORU

1. Mauliate ma di hamu sude horong ni Hula-hula nami na pasahathon ulos holong muna tu boru
nami, sai anggiat ma antong ditambai Tuhanta di hamu pasu-pasuNa dohot ganjang ni umur di
hamu horong ni Hula-hula nami, din a mulak pe hamu sian inganan on sai Tuhanta ma na
mandongani hamu, Botima, mauliate!
2. Jadi di hamu Raja ni pamoruon nami, nunga singkop be dipasahat hami hata pasu-pasu, hata
pangidoan tu Amanta Debata marhite-hite ulos herbang, ulos tinonun sadari dohot ulos holong.
Tung songon i pe nuaeng na tarpasahat hami tu hamu Raja ni pamoruon nami, sai Tuhanta ma na
manggohi, Botima Amang boru, mauliate, dipasahat hami ma muse partingkian on tu hamu
Pamoruon nami.

PARANAK

1. Mauliate ma Raja nami, Raja ni Hula-hula, na ringgas mamasu-masu hami Raja ni pamoruon
muna.
Sai turtu ma nina anduhur, tio ma nina lote.
Hata pasu-pasu na pinasahat muna i Raja nami,
Unang muba unang mose.
Tuak ma i di abara nami, ampe ma i di simanjujung nami, boanon nami ma i antong tu tonga ni
jabu nami.

2. Jadi di hamu horong ni Hula-hula nami (huhut dijouhon horong ni Hula-hula na tarsurat i)
Raja nami, Raja bolon, di jolo hamu sipareahon, di tonga-tonga hamu sihaliangan, di pudi hamu
sipaimaon dohot Raja panggomgom. Nuaeng pe Raja nami, atik adong na naeng sipasahaton
muna tub ere mu, laos di tingkion ma pinasahat tu hamu. Hamu ma marsiaturan Raja nami,
Botima!

HORONG NI HULA-HULA NI PARANAK

Mauliate ma Amang boru! Ala dilehon hamu partingkian on tu hami horong ni Hula-hula muna.
Di hit ape horong ni Hula-hula sahat ma tingki on tu hita, ro ma hita tu jolo on (dijouhon ma jala
diaturhon ise parjolo sian nasida laos udurma nasida sude).

Nuaeng pe Amang boru, nunga dipasahat hami ulos holong nami tub ere nami, tung songon i pe
na tboi hupasahat hami tub ere nami, tung las ma roha muna Pamoruon nami, Botima, mauliate!
PARANAK
1. Maulite godang ma dipasahat roha nami tu sude horong ni Hula-hula nami, sude angka na uli
nabinahen muna i sai sian Tuhanta ma jalo hamu balosna, mauliate godang ma di hamu, Botima!
2. Nuaeng pe Raja ni Hula-hula!
Ala naung singkop sude pasahat ulos holong dohot hata pangidoan, sian sude tutur pinasahat ma
muse tingki on tu hamu Raja ni Hula-hula nami, Botima, mauliate!

7. PAAMPUHON HATA

PARBORU

Mauliate ma muse Amang boru, tarsongon on ma nian tabahen, parjolo ma sian hami pasahaton
paampuhon hata tu hamu Raja ni pamoruon nami.

PARANAK

Mauliate ma Raja nami!

PARBORU

Di hamu Raja ni apmoruon nami!


Parjolo ma tapuji Tuhanta na mandongani hita, boi singkop mardalan ulaonta sadari on sonang
so haribo-riboan.

Tung songon i pe Amang boru na boi tarpasahat hami ulos herbang, ulos tinonun sadari dohot
ulos holong tu hamu Pamoruon nami las ma badan mu, las ma nang tondi mu, sai parumaen
siboan tua ma boru nami i di hamu dohot siboan las ni roha.

TU HAMU HELA NAMI/BORU NAMI, DOHONON NAMI MA:


Sai dapot ma na niluluan muna, jumping na jinalahan muna, huhut bagas marurat tu toru, timbo
marbulung tu ginjang, mardangka tu siamun, marranting tu hambirang.
Tubu ma hariara di holang-holang ni huta, sai tubuan anak dohot boru ma hamu, dongan mu sari
matua.
Urat ni nangka, tu urat ni hotang,
Manang tu dia hamu mangalangka, sai tu si ma hamu dapotan pansamotan.

Di hamu Rajani pamoruon nami marga …….., tapuji ma Tuhanta ai nunga mardalan ulaonta
dohot singkop. Suang songon i nang angka parjambaran nunga marture be sude, antong sauran
nami ma hamu Raja ni pamoruon nami marhite hata sigabe-gabe, jalo hamu ma:
1. Bintang na rumiris tu ombun na sumorop,
Anak pe di hamu riri, boru pe tung torop

2. Andor halungkang togu-togu ni lombu sahat tu jolo ni sopo,


Sai saur matua ma hamu patogu-togu pahompu sian boru dohot sian anak
3. Pinantikkon hujur di topi nit apian,
Manang tu dia pe hamu mangalangka, tu si ma dapotan parsaulian

4. Eme sitamba tua parlinggoman ni siborok,


Amanta Debata namartua, luhut ma hamu diparorot

5. Sahat-sahat ni solu, sai sahat ma tu bortean, sahat tu tiga ras,


Leleng ma hita mangolu, sahat tu parhorasan sai sahat ma tu panggabean

Botima dipasahat hami ma muse tu hamu Pamoruon nami.

PARANAK

Mauliate ma Rajanami, ala nunga dipasahat hamu sude ulos herbang, ulos holong dohot hata
sigabe-gabe tu hami Pamoruon muna, tarlumobi ma tu anak nami/hela muna,
boaumuna/parumaen nami.

Turtu ma nina anduhur, tio nidok ni lote


Hata na uli hata pasu-pasu na pinasahat muna, unang muba unang mose

Tuak ma i di abara nami, ampe si simanjujung nami, boanon nami ma i antong hata pasu-pasu tu
tonga ni jabu nami.

Mauliate godang pinasahat tu hamu sude Raja ni Hula-hula nami dohot uduran ni Raja i, botima,
pinasahat ma muse tingki on tu hamu Rajani Hula-hula nami.

PARBORU

Mauliate ma Amang boru, andorang so sahat tu pangampuon ni suhut bolon nadua pihak anon
(paranak/parboru) parjolo ma nian:
1. Managampu sian suhut bolon parboru
2. Managampu sian suhut bolon paranak dohot pengantin
3. Marende O Tano Batak
4. Manghatahon Olop-olop
5. Marende Huria
6. Tangiang Panutup
7. Ulaon Sadari
a. Maningkir Tangga
b. Paulak Une Paranak tu Jabu ni Parboru

8. Marsijalangan, Horas3X

Beha, nunga satolop hamu disi Amang boru?


PARANAK

Nauli Rajanami, satolop ma hami disi Rajanami.

8. HATA PANGAMPUON

1. HATA PANGAMPUON SIAN SUHUT BOLON PARBORU


Parjolo, mauliate godang dipasahat roha nami tu Amanta Debata, disiala pangiring-iringna di
hita, boi hita marhahipason sahat tu tingki on.

Paduahon, Mauliate godang dipasahat roha nami muse tu hamu dongan tubu nami, boru nami,
dohot horong ni Hula-hula nami, dohot sude tahe hamu naniundang nami.
Di sude angka tingki, gogo dohot pambahenan muna, ndang tarbalos hami sude, sai anggiat ma
asi roha ni Tuhanta dilean basa-basa na sumurung tu hita ganup marsada-sada, holan hata
mauliate do na boi tardokkon hami tu hamu napinorsangapan.
Anon dung mulak hita sian inganan on rap udur ma hita muse tu bagas nami, botima sidohonan
nami tu hamu napinorsangapan nami, mauliate!
Patoluhon, Mauliate ma di hamu Raja ni pamoruon nami dohot uduran mu luhut na, ai renta do
hamu sude tu inganan on, sude pambahenan muna i sai sian asi ni roha ni Tuhanta ma na
mangalean basa-basana na sumurung i tu hita ganup marsada-sada.
Di hamu lae dohot hamu ito, mulai tingki on boru nami i, parumaenmi, sahat di hamu nama i jala
ajari hamu, asa malo ibana marsimatua dohot marhaha-anggi dohot mareda, jolma naposo do
parumaenmi, anju ma ii to.
Ramba na poso nina na so tubuan lata,
Jolma naposo do parumaen mi, na so umboto hata
Songon i ma sidohonon nami tu hamu Lae dohot Iboto nami, botima, mauliate!

2. HATA PANGAMPUON SIAN SUHUT BOLON PARANAK/PENGANTIN


Parjolo, Mauliate godang parjolo dohonon nami tu Amanta Debata, di siala pangiring-iringna
dohot pandonganina di hita sude, boi martupa ulaonta di bagasan las ni roha.
Paduahon, Mauliate ma muse dohonon nami tu hamu napinorsangapan Raja ni dongan tubu, hita
na marhaha maranggi, Raja ni pamoruon, Raja ni dongan sahuta, Raja ni ale-ale dohot Raja ni
horong ni Hula-hula nami, Raja ni tulang nami, nang sude tahe hamu na manghaholongi hami.
Sude pambahenan muna i, tenaga, partingkian dohot materi, ndang tarbalos hami tu hamu, sai
anggiat ma Amanta Debata na mangalehon pasu-pasuNa tu hita ganup, holan hata mauliate ma
na boi tarpasahat hami tu hamu na pinarsangapan, anon rap udur ma hita tu bagas nami, laho
mamodai anakta dohot parumaenta.
Patoluhon, Mauliate godang ma tong dipasahat roha nami tu hamu Raja ni hula-hula nami dohot
uduran muna sude, di siala harentaon muna tu ulaonta on, sai Tuhanta ma na mambalos angka na
denggan na binahen muna i, mauliate godang ma di hamu saluhutna, botima!
Pengantin, …………………………………………………………………..
........................................................................................................................

3. MARENDE O TANO BATAK


O Tano Batak, ……………………………………………………………
………………………………………………………………………………

4. OLOP – OLOP
Hepeng olop-olop (ditiop Raja Parhata nadua) na manghatahon Raja Parhata ni Parboru.
Di hamu napinarsangapan Amanta Raja dohot Inanta Soripada naliat na lolo. Nunga mardalan
ulaonta dohot singkop, tadok ma mauliate tu Tuhanta, Ibana do na mamasu-masu ulaonta, ai
dapot songon nidok ni umpasa:
Aek siuruk-uruk, tu silam-lam aek toba
Namet-met ndang marungut-ungut,
Na magodang pe marlas ni roha
Nunga hujalo dison hepeng olop-olop sibagihonon tu hita luhutna, iam na laho mangolophon
parbogason ni anak dohot borunta sadari on,
Balintang ma pagabe, tumundalhon sitadoan,
Ingkon saut hita gabe, ai nunga marsiolo-oloan.
Tu anak dohot boru,
Bintang na rumiris, ombun nasumorop.
Anak pe antong riris, boru pe antong torop.
Tu hita saluhutna,
Simbora guk-guk, peak di atas amak.
Horas ma di hita apala luhut, torop ma boru dohot anak
Olop-olop, Olop-olop, Olop-olop!
5. MARENDE HURIA
Sian Paranak na manguluhon

6. TANGIANG PANUTUP
Sian Parboru manguluhon

9. ULAON SADARI

PARBORU
Ro ma parboru maningkir tangga, laos diboan do dengke dohot tandok 3 (tolu) marisi parbue
dohot lampet di bahul-bahul
Parboru:
Di hamu Pamoruon nami, ro do hami Hula-hula mu, ima maningkir tangga ni jabumu, na
marbingkas ma i ala naung di paraja hamu boru nami, nuaeng pe manungkun ma hami di hamu,
sehat-sehat do hamu boru nami?
Paranak:
Mauliate ma Rajanami di sungkun-sungkun muna i, sehat-sehat do hami saluhutna di jabu on
Raja nami, tangkas songon nabinerengmu, botima!
- laos dison do muse dilehon paranak amplop tu panaru 5 (lima) amplop -
Parboru:
Antong mulak ma hami tu bagas nami Amang boru, sai horas-horas ma hamu saluhutna, botima!

10. PAULAK UNE

PARANAK
Ro ma muse Paranak dohot uduranna paulak une tu Hula-hulana (diboan do dison sipanganon na
martudu-tudu)
Di hamu Raja ni Hula-hula nami, ro do hami tu bagas sibaganding tua on, na marbingkas ma in a
ro hamu Raja nami maningkir tangga ni jabu nami tingki na salpu, hipas do hami didapothon
hamu jala hamu pe hipas-hipas do sude didapothon hami di tingki on. Antong mauliate ma di
Tuhanta sai tong-tong ma hita sude dibagsan hahipason tu joloan on, botima, mauliate!
Horas,horas,horas!

You might also like