Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δπγέληνο Αζηέξηο
Σεηξάδηα Κηζάξαο
Σεηξάδην Γεύηεξν

Γσξεάλ Μαζήκαηα θηζάξαο

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas

10 Μαΐνπ 2015

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
1
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δπγέληνο Αζηέξηο

Σεηξάδηα Κηζάξαο

Σεηξάδην Γεύηεξν

Γσξεάλ Μαζήκαηα θηζάξαο

Επηθνηλσλία : evgeniosasteris@pathfinder.gr

ή ζηελ ζειίδα ηνπ βηβιίνπ

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas

Άδεηα ρξήζεο:

Απηό ην βηβιίν δηαλέκεηαη δσξεάλ γηα δηδαθηηθνύο, κε

εκπνξηθνύο ζθνπνύο. Μπνξείο λα ην εθηππώζεηο,
ρξεζηκνπνηήζεηο, δηαλείκεηο ειεύζεξα αιιά απαγνξεύεηαη λα
παξαιείςεηο ή λα ηξνπνπνηήζεηο απηήλ ηελ ζειίδα.

10 Μαΐνπ 2015

Αλ θαη είλαη κόλν έλα απιό ςεπδώλπκν....

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
2
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Πεξηερόκελα

Πξόινγνο ........................................................................................................ 4
Τιηθό - ΢ηόρνη Γεύηεξνπ Σεηξαδίνπ .............................................................. 5

Δλόηεηα 16 ..................................................................................................... 6
Δλόηεηα 17 ..................................................................................................... 8
Δλόηεηα 18 ..................................................................................................... 9
Δλόηεηα 19 ................................................................................................... 11
Δλόηεηα 20 ................................................................................................... 13
Δλόηεηα 21 ................................................................................................... 14
Δλόηεηα 22 ................................................................................................... 15
Δλόηεηα 23 ................................................................................................... 16
Δλόηεηα 24 ................................................................................................... 20
Δλόηεηα 25 ................................................................................................... 24
Δλόηεηα 26 ................................................................................................... 30
Δλόηεηα 27 ................................................................................................... 36
Δλόηεηα 28 ................................................................................................... 37

Δπίινγνο ....................................................................................................... 39
Ύιε Γεύηεξνπ ηεηξαδίνπ ............................................................................. 40

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
3
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Πξόινγνο1
Να ’καζηε ινηπόλ θαη ζην Γεύηεξν Σεηξάδην! Διπίδσ ην Πξώην Σεηξάδην λα πέηπρε ηνλ
πην βαζηθό ηνπ ζθνπό, λα αγαπήζεηο ηελ θηζάξα! ΢ε απηό ην Σεηξάδην ζα δνύκε αθόκε πην
ελδηαθέξνληα πξάγκαηα!
Μέρξη ηώξα αζρνιεζήθακε κε ην πσο λα πηάλνπκε ζσζηά ηελ θηζάξα, ηηο ζέζεηο ησλ
δαρηύισλ, ηηο βαζηθέο λόηεο ησλ ηξηώλ πξώησλ ρνξδώλ, πσο λα κεηξάκε ηνλ ρξόλν, ηελ
ρξήζε ηνπ κεηξνλόκνπ, ηηο δηθσλίεο θαη κε αξθεηά αθόκε ζέκαηα.
Σν Πξώην Σεηξάδην ήηαλ θάπσο ζεσξεηηθό, παξόιν πνπ είδακε θαη αξθεηά θνκκάηηα. Να
ζπκάζαη όκσο πσο όζα είδακε κέρξη ηώξα ζα ηα ρξεζηκνπνηήζνπκε ζε όια ηα θνκκάηηα πνπ
ζα δνύκε ζην Γεύηεξν Σεηξάδην. Γηα λα κπνξείο ινηπόλ λα ηα παίμεηο ζσζηά ζα πξέπεη λα
έρεηο θαηαθηήζεη ηελ ύιε ηνπ Πξώηνπ Σεηξαδίνπ.
΢ην Γεύηεξν Σεηξάδην ζα κάζνπκε ηηο λόηεο όισλ ησλ ρνξδώλ, ζα παίμνπκε αξθεηά
ηξαγνύδηα όπσο ζαο ππνζρέζεθα θαη ζα δνύκε θάπνηα παξαπάλσ πξάγκαηα ζηελ ζεσξία, πνπ
ζα ηα ρξεζηκνπνηνύκε όκσο άκεζα θαη ζηελ πξάμε.
Γηα απνξίεο, εξσηήζεηο θαη νηηδήπνηε άιιν ρξεηαζηείο κπνξείο λα απεπζπλζείο ζηελ ζειίδα
ηνπ βηβιίνπ http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
θαη ζην forum http://tetradiakitharas.forumup.gr/.

Καλή διασκέδαση!

Επγέληνο Αζηέξηο

1
΢εκείσζε: Η εηθόλα ζην εμώθπιιν είλαη έξγν ηνπ Vladimir Akinshin,“Woman With Guitar”
θαη πξνέξρεηαη από ηελ ζειίδα http://www.klassiskgitar.net/

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
4
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Τιηθό - ΢ηόρνη Γεύηεξνπ Σεηξαδίνπ

Όπσο θαη ζην Πξώην Σεηξάδην, ζε θάζε ελόηεηα ζα βξίζθεηο νδεγίεο γηα:
 Σερληθά ζέκαηα
 Μνπζηθή ζεσξία
 Αζθήζεηο γηα ηα δάρηπια
 ΢πκβνπιέο γηα θαιύηεξα απνηειέζκαηα

Κάζε ελόηεηα ζα ζπλνδεύεηαη επηπιένλ από κνπζηθά αξρεία midi2 κέζσ ησλ νπνίσλ ζα
κπνξείο λα αθνύο ηελ κεισδία ηνπ θνκκαηηνύ, ώζηε λα παίξλεηο κηα γεύζε γηα ην ηη ζα
κάζεηο, θάηη πνιύ ζεκαληηθό. Βέβαηα, ζα δεηο πσο πνηνηηθά δελ ζπγθξίλνληαη κε ηνλ ήρν κηαο
πξαγκαηηθήο θηζάξαο, είλαη όκσο ηθαλνπνηεηηθά γηα δηδαθηηθνύο ζθνπνύο.
Αλάκεζα ζηηο θαλνληθέο ελόηεηεο παξεκβάιινληαη θαη θάπνηεο extra ελόηεηεο πνπ
αζρνινύληαη κε γεληθά ζέκαηα γηα ηελ θηζάξα. ΢’ απηέο ηηο ελόηεηεο ζα βξίζθεηο νδεγίεο γηα
δηάθνξα ρξήζηκα ζέκαηα.
Καη ζε απηό ην Σεηξάδην, όπσο θαη ζε όια ηα Σεηξάδηα άιισζηε, ζα αζρνιεζνύκε κόλν κε
δσξεάλ πιηθό. Απηό γίλεηαη γηα δύν ιόγνπο:
 Πξνο απνθπγή νπνηνπδήπνηε πξνβιήκαηνο πλεπκαηηθήο ηδηνθηεζίαο.
 Γηα λα είλαη ζίγνπξν πσο όια ηα κέιε ζα έρνπλ πξόζβαζε ζην ίδην πιηθό.

2
Η αιήζεηα είλαη πσο ηα αξρεία midi είλαη ίζσο θάπσο ςπρξά, απνδίδνπλ όκσο ηελ κεισδία κε απόιπηε
αθξίβεηα, θάηη πνιύ ζεκαληηθό γηα ηνλ αξράξην.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
5
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα δέθαηε έθηε

Να ’καζηε ινηπόλ θαη ζην Γεύηεξν Σεηξάδην! Διπίδσ ην Πξώην Σεηξάδην λα πέηπρε ηνλ

πην βαζηθό ηνπ ζθνπό, λα αγαπήζεηο ηελ θηζάξα! ΢ε απηό ην Σεηξάδην ζα δνύκε αθόκε πην

ελδηαθέξνληα πξάγκαηα!

΢πλερίδνπκε ζην βηβιίν 1018. Άλνημέ ην ζηελ ηξίηε ζειίδα κε ηα ζρήκαηα ησλ λνηώλ.

Κνίηαμε ηελ ηέηαξηε ζεηξά (κε ηνλ αξηζκό 4 ζε θπθιάθη). Αλαθέξεηαη ζηελ ηέηαξηε ρνξδή

ηεο θηζάξαο. Η ρνξδή απηή αλνηρηή αληηζηνηρεί ζηελ λόηα Ρε, πνπ ζην πεληάγξακκν ηελ

γξάθνπκε σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα Ρε κε ρξνληθή αμία νινθιήξνπ):

Η ρνξδή απηή κε ην δεύηεξν ηάζην παηεκέλν ζα καο δώζεη ηελ λόηα Μη, πνπ ζην

πεληάγξακκν γξάθεηαη σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα Μη κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

Δπίζεο, ε ρνξδή απηή κε ην ηξίην ηάζην παηεκέλν ζα καο δώζεη ηελ λόηα Φα, πνπ ζην

πεληάγξακκν γξάθεηαη σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα Φα κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
6
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

΢πλήζσο παίδνπκε ηελ Μη κε ην δάρηπιν 2 (ηνπ αξηζηεξνύ ρεξηνύ) θαη ηελ Φα κε ην 3,

αιιά όπσο είπακε, απηό δελ ηζρύεη πάληα! Θα δνύκε θαη θάπνηα αληίζηνηρα

παξαδείγκαηα αξγόηεξα!

Δδώ ηειεηώλεη ε ζεσξία γηα ζήκεξα! Αο δνύκε ιίγν ηηο αζθήζεηο!

Θα θνηηάμεηο από ηηο ζειίδεο 22, 23 θαη 24 ηα θνκκάηηα:

Scale no. 7 ( 100 )

Scale no. 8 ( 100 )

Scale no. 9 ( 100 )

Study no. 20 ( 80 )

Πξνζνρή ζηνλ δαθηπιηζκό! Θα παίμεηο ηα ηέζζεξα πξώηα θνκκάηηα κε ηα

δάρηπια πνπ δεηνύληαη! Θπκίδσ πσο ην p είλαη ν αληίρεηξαο!

Υξεζηκνπνίεζε κεηξνλόκν, αθνύ κειεηήζεηο θαιά ηα θνκκάηηα!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
7
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα δέθαηε έβδνκε

΢ειίδεο 24,25, βηβιίν 1018.

Γηα ζήκεξα δελ έρνπκε ζεσξία! Αο δνύκε ινηπόλ ηηο αζθήζεηο!

Θα θνηηάμεηο από ηηο ζειίδεο 24 θαη 25 ηα θνκκάηηα:

Study no. 21 ( 100 )

Study no. 22 ( 100 )

Όιεο νη δηθσλίεο ηνπ Study no. 21 ζα εθηειεζηνύλ κε p ε λόηα ηεο ζπλνδείαο θαη κε ην

αληίζηνηρν θάζε θνξά από ηα i θαη m ε λόηα ηεο κεισδίαο.

΢ην Study no. 22 όια ηα Ρε κε p θαη νη ππόινηπεο λόηεο κε i θαη m.

Πξνζνρή ζηνλ δαθηπιηζκό!

Υξεζηκνπνίεζε κεηξνλόκν, αθνύ κειεηήζεηο θαιά ηα θνκκάηηα!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
8
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα δέθαηε όγδνε

΢πλερίδνπκε ζην βηβιίν 1018 . Άλνημέ ην ζηελ ηξίηε ζειίδα κε ηα ζρήκαηα ησλ λνηώλ.
TFPT

Κνίηαμε ηελ πέπηε ζεηξά (κε ηνλ αξηζκό 5 ζε θπθιάθη). Αλαθέξεηαη ζηελ πέκπηε ρνξδή ηεο

θηζάξαο. Η ρνξδή απηή αλνηρηή αληηζηνηρεί ζηελ λόηα Λα, πνπ ζην πεληάγξακκν ηελ

γξάθνπκε σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα Λα κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

Η ρνξδή απηή κε ην δεύηεξν ηάζην παηεκέλν ζα καο δώζεη ηελ λόηα ΢η, πνπ ζην

πεληάγξακκν γξάθεηαη σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα ΢η κε ρξνληθή αμία νινθιήξνπ):

Δπίζεο, ε ρνξδή απηή κε ην ηξίην ηάζην παηεκέλν ζα καο δώζεη ηελ λόηα Νην, πνπ ζην

πεληάγξακκν γξάθεηαη σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα Νην κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

΢πλήζσο παίδνπκε ηελ ΢η κε ην δάρηπιν 2 (ηνπ αξηζηεξνύ ρεξηνύ) θαη ηελ Νην κε ην 3,

αιιά όπσο είπακε, απηό δελ ηζρύεη πάληα!

Θα θνηηάμεηο από ηηο ζειίδεο 27, 28 θαη 30 ηα θνκκάηηα:

Scale no. 10 ( 100 )

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
9
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Scale no. 11 ( 100 )

Scale no. 12 ( 100 )

Δελ είλαη δύζθνια, αιιά είλαη ζεκαληηθά γηαηί αλαθεθαιαηώλνπλ όιεο ηηο

λόηεο πνπ έρνπκε κάζεη κέρξη ηώξα!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
10
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα δέθαηε έλαηε

Νέν βηβιίν από ζήκεξα! Θα θαηεβάζεηο ην

Guitar Moment I
Collection and arrangements Eythor Thorlaksson
Size: 403k · Pages: 30

από ηελ ζειίδα http://www.classicalguitarschool.net/en/Download.aspx?id=1005

Καλνληθά ζα έρεη ην όλνκα 1005.
Άλνημέ ην ζηελ δεύηεξε ζειίδα. Θα κειεηήζεηο ηα θνκκάηηα
TWO STRINGS
TAKIN' OFF
VALS
Δίλαη εύθνια θαη δελ ζα δπζθνιεπηείο ηδηαίηεξα.
Επίζεο, άλνημε ην 1018 ζηελ ηξίηε ζειίδα κε ηα ζρήκαηα ησλ λνηώλ. Κνίηαμε ηελ έθηε
ζεηξά (κε ηνλ αξηζκό 6 ζε θπθιάθη). Αλαθέξεηαη ζηελ έθηε ρνξδή ηεο θηζάξαο. Η ρνξδή απηή
αλνηρηή αληηζηνηρεί ζηελ λόηα Μη, πνπ ζην πεληάγξακκν ηελ γξάθνπκε σο εμήο (ην ζρήκα
δείρλεη ηελ λόηα Μη κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

Η ρνξδή απηή κε ην πξώην ηάζην παηεκέλν ζα καο δώζεη ηελ λόηα Φα, πνπ ζην
πεληάγξακκν γξάθεηαη σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα Φα κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

Δπίζεο, ε ρνξδή απηή κε ην ηξίην ηάζην παηεκέλν ζα καο δώζεη ηελ λόηα ΢νι, πνπ ζην
πεληάγξακκν γξάθεηαη σο εμήο (ην ζρήκα δείρλεη ηελ λόηα ΢νι κε ρξνληθή αμία κηζνύ):

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
11
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

΢πλήζσο παίδνπκε ηελ λόηα Φα κε ην δάρηπιν 2 (ηνπ αξηζηεξνύ ρεξηνύ) θαη ηελ ΢νι
κε ην 3, αιιά απηό δελ ηζρύεη πάληα!
Παξαηήξεζε ηελ αληηζηνηρία πνπ ππάξρεη αλάκεζα ζηελ έθηε θαη ζηελ πξώηε ρνξδή.
Δίλνπλ ηηο ίδηεο λόηεο αιιά κε δηαθνξεηηθή νμύηεηα.

Γηα δηάβαζκα ζα έρεηο θαη ην θνκκάηη All notes πνπ αθνινπζεί

όπνπ πεξηέρνληαη όιεο νη λόηεο πνπ έρνπκε κάζεη κέρξη ηώξα!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
12
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή

Καη έλα Υξηζηνπγελληάηηθν ηξαγνύδη3!

Jingle Bells!

Γηα ηα δάρηπια ζα αθνινπζήζεηο ηηο εμήο νδεγίεο:

 8ν κέηξν, αξηζηεξό ρέξη : Ρε κε to δάρηπιν 3 θαη ΢νι κε to 4

 14ν κέηξν, αξηζηεξό ρέξη : όπσο ζην 8ν
 ΢ε όια ηα άιια κέηξα αθνινπζήζηε i, m

Ννκίδσ πσο δελ ζα ζε δπζθνιέςεη πνιύ!

3
Η ελόηεηα απηή πξνζηέζεθε ηα Υξηζηνύγελλα ηνπ 2007.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
13
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή πξώηε

Au Clair de la Lune

Νέν βηβιίν από ζήκεξα! Μπεο ζηελ ζειίδα ηνπ Gilbert DeBenedetti4 ζηελ δηεύζπλζε
http://gmajormusictheory.org/Freebies/Guitar/GuitarFirstPieces/guitar.html
θαη θαηέβαζε ην ηξαγνύδη Au Clair de la Lune 2: notes. Σν ηξαγνύδη είλαη ζην chart.

Σν ηξαγνύδη είλαη ληνπέην γηα δύν θηζάξεο, όκσο κπνξείο πιένλ λα παίμεηο θαη ηα δύν
κέξε. Μειέηεζε παξάιιεια κε ηα αξρεία midi, ηα νπνία δίλνληαη ζε δηαθνξεηηθά tempo
κεηξνλόκνπ. Ξεθίλεζε από ην κηθξόηεξν tempo θαη ζηαδηαθά θηάζε ζην κεγαιύηεξν.
Αθνύ κάζεηο θαιά θαη ηα δύν κέξε ηνπ ηξαγνπδηνύ, κπνξείο λα εμαζθεζείο ζην λα αθνύο
ηελ κεισδία θαη λα παίδεηο ηελ ζπλνδεία θαη ην αληίζηξνθν. Θα ζε βνεζήζεη πνιύ!

Καηέβαζε αθόκα ην ηξαγνύδη Au Clair de la Lune 1: chords πνπ είλαη ην ίδην ηξαγνύδη ζε
πην ρακειή βάζε. Σν ηξαγνύδη είλαη ζην treble.

Μειέηεζε παξάιιεια κε ηα αξρεία midi, ηα νπνία δίλνληαη ζε δηαθνξεηηθά tempo

κεηξνλόκνπ. Ξεθίλεζε από ην κηθξόηεξν tempo θαη ζηαδηαθά θηάζε ζην κεγαιύηεξν. Θα
βξεηο αθόκε midi κε ηελ ζπλνδεία κόλν ώζηε λα εμαζθεζείο ζην λα παίδεηο ηελ κεισδία
αθνύγνληαο ηελ ζπλνδεία.

Καιή δηαζθέδαζε!

4
Η ζειίδα ηνπ Gilbert DeBenedetti είλαη ε http://gmajormusictheory.org/ θαη πεξηέρεη πνιύ θαιό πιηθό γηα
θηζάξα θαη πηάλν!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
14
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή δεύηεξε

Νέν βηβιίν από ζήκεξα! Μπεο ζηελ ζειίδα ηνπ Jürg Hochweber5 ζηελ δηεύζπλζε
http://www.hochweber.ch/guitar.htm
θαη θαηέβαζε ην βηβιίν "25 Easy Guitar Tunes" ην νπνίν ζα έρεη ην όλνκα melodien.pdf.
Με απηό ην όλνκα ζα αλαθεξόκαζηε ζε απηό από εδώ θαη ζην εμήο.

Πήγαηλε ζηελ 5ε ζειίδα (έρεη ηνλ αξηζκό 6 ζην θείκελν) θαη δηάβαζε ην ηξαγνύδη
"Flüssig/Flowing". Δίλαη έλα ληνπέην γηα δύν θηζάξεο θη εζύ ζα παίμεηο κόλν ηελ κεισδία.

Μειέηεζε παξάιιεια κε ηα αξρεία midi, ηα νπνία δίλνληαη ζε δηαθνξεηηθά tempo

κεηξνλόκνπ. Ξεθίλεζε από ην κηθξόηεξν tempo θαη ζηαδηαθά θηάζε ζην κεγαιύηεξν. Θα
βξεηο αθόκε midi κε ηελ ζπλνδεία κόλν ώζηε λα εμαζθεζείο ζην λα παίδεηο ηελ κεισδία
αθνύγνληαο ηελ ζπλνδεία.

Καιή δηαζθέδαζε!

5
Η ζειίδα ηνπ Jürg Hochweber είλαη ε http://www.hochweber.ch/guitar.htm θαη πεξηέρεη πνιύ θαιό πιηθό γηα
θηζάξα!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
15
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή ηξίηε

Καη ηώξα αο δνύκε ιίγε ζεσξία, ή κάιινλ πνιιή ζεσξία!

Όπσο έρνπκε δεη κέρξη ηώξα, νη λόηεο γεληθά δηαθέξνπλ κεηαμύ ηνπο σο πξνο δηάθνξα
ραξαθηεξηζηηθά: νμύηεηα, δηάξθεηα, έληαζε θηι. Σελ απόζηαζε δύν λνηώλ σο πξνο ηελ
νμύηεηα ηελ κεηξάκε κε ηόλνπο θαη εκηηόληα.

Σόλνη θαη εκηηόληα

 Σν Ηκηηόλην είλαη ε κηθξόηεξε απόζηαζε κεηαμύ δύν ζπλερόκελσλ λνηώλ ηεο

επξσπατθήο κνπζηθήο.
 Έλαο Σόλνο είλαη ίζνο κε 2 Ηκηηόληα.

Κιίκαθα
Κιίκαθα νλνκάδεηαη κηα ζεηξά από λόηεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζαλ νδεγόο γηα ηελ
θαηαζθεπή κνπζηθώλ θνκκαηηώλ.
΢ε κηα θιίκαθα αθνινπζνύκε πάληα κηα ζπγθεθξηκέλε ζεηξά, δειαδή είηε κόλν
αλεβαίλνπκε ζε νμύηεηα (αληνύζα θιίκαθα), είηε κόλν θαηεβαίλνπκε (θαηηνύζα θιίκαθα).
΢πλήζσο όκσο γξάθνπκε κηα θιίκαθα ζηελ αληνύζα κνξθή ηεο.
Η πξώηε θαη ε ηειεπηαία λόηα κηαο θιίκαθαο έρνπλ ην ίδην όλνκα, αιιά δηαθνξεηηθή
νμύηεηα, επνκέλσο ζε θάζε θιίκαθα έρνπκε 8 λόηεο.
Οη θιίκαθεο ρσξίδνληαη ζηηο κείδνλεο (ή maggiore) θαη ζηηο ειάζζνλεο (ή minore).

Η θιίκαθα Νην Μείδνλα.

Δίλαη ε εμήο:

Η θιίκαθα απηή νλνκάδεηαη θαη θπζηθή γηαηί δίλεη όιεο ηηο λόηεο ζηηο θπζηθέο ηνπο ζέζεηο.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
16
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρήκα, νξίδνληαη θάπνηεο απνζηάζεηο κεηαμύ ησλ λνηώλ. Απηέο
είλαη νη εμήο:

Νόηεο Απόζηαζε κεηαμύ ησλ λνηώλ

Νην – Ρε Σόλνο ή Σ.
Ρε - Μη Σόλνο ή Σ.
Μη – Φα Ηκηηόλην ή Η.
Φα - ΢νι Σόλνο ή Σ.
΢νι - Λα Σόλνο ή Σ.
Λα - ΢η Σόλνο ή Σ.
΢η - Νην Ηκηηόλην ή Η.

Πξέπεη λα ηηο κάζεηο απ’ έμσ θη αλαθαησηά!!!

Οη απνζηάζεηο απηέο ηζρύνπλ κόλν γηα ζπλερόκελεο λόηεο νπνηαζδήπνηε νμύηεηαο.

Κνίηαμε ην παξαθάησ παξάδεηγκα:

΢ην πξώην κέηξν ε απόζηαζε κεηαμύ ησλ λνηώλ Νην θαη Ρε είλαη έλαο Σόλνο. Σν ίδην
ηζρύεη θαη γηα ηηο Νην θαη Ρε ηνπ δεύηεξνπ κέηξνπ. Αληίζεηα ζην ηξίην κέηξν ε απόζηαζε δελ
είλαη Σόλνο, γηαηί νη λόηεο Νην θαη Ρε δελ είλαη ζπλερόκελεο.

Παξόκνηα θαη ζην παξάδεηγκα:

΢ην πξώην κέηξν ε απόζηαζε κεηαμύ ησλ λνηώλ ΢η θαη Νην είλαη έλα Ηκηηόλην. Σν ίδην
ηζρύεη θαη γηα ηηο ΢η θαη Νην ηνπ δεύηεξνπ κέηξνπ. Αληίζεηα ζην ηξίην κέηξν ε απόζηαζε δελ
είλαη Σόλνο, γηαηί νη λόηεο ΢η θαη Νην δελ είλαη ζπλερόκελεο.

Οη απνζηάζεηο ηζρύνπλ θαη όηαλ πάκε από ςειόηεξε ζε ρακειόηεξε λόηα.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
17
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Κνίηαμε ην παξάδεηγκα:

΢ην πξώην κέηξν έρνπκε ηηο λόηεο Νην θαη ΢η, δειαδή απόζηαζε ελόο Ηκηηνλίνπ. ΢ην
δεύηεξν κέηξν έρνπκε Ρε θαη Νην, δειαδή απόζηαζε ελόο Σόλνπ. ΢ηα κέηξα 3 θαη 4 νη λόηεο
δελ είλαη ζπλερόκελεο, νπόηε δελ κπνξνύκε πξνο ην παξόλ λα κεηξήζνπκε ηελ απόζηαζή
κεηαμύ ηνπο, πάλησο ζίγνπξα ε απόζηαζε απηή δελ είλαη Σόλνο ή Ηκηηόλην!

Η ζεηξά Σ-Σ-Η-Σ-Σ-Σ-Η
Οη λόηεο ηεο θιίκαθαο Νην αθνινπζνύλ θάπνηα ζπγθεθξηκέλε ζεηξά σο πξνο ηηο
απνζηάζεηο κεηαμύ ησλ δηαδνρηθώλ λνηώλ. Απηή είλαη ε εμήο:

Σ-Σ-Η-Σ-Σ-Σ-Η
Η ζεηξά απηή είλαη θνηλό ραξαθηεξηζηηθό όισλ ησλ κείδνλσλ θιηκάθσλ.

΢ηελ πξάμε ηώξα!

Θα παίμεηο ηα δύν θνκκάηηα ηεο επόκελεο ζειίδαο. Ο κεηξνλόκνο πξέπεη λα ξπζκηζηεί ζην
100. Σν δεύηεξν θνκκάηη έρεη όιεο ηηο λόηεο ηεο θιίκαθαο Νην πνπ έρνπκε δεη κέρξη ηώξα,
από ηελ πην ρακειή κέρξη ηελ πην ςειή.
Θα θάλεηο επίζεο ηελ ζεσξεηηθή άζθεζε πνπ αθνινπζεί. Οη απαληήζεηο ζα δνζνύλ ζηελ
επόκελε ελόηεηα.
Άζθεζε! Να αλαγλσξίζεηο ηηο απνζηάζεηο κεηαμύ ησλ λνηώλ (Σόλνη ή Ηκηηόληα):

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
18
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
19
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή ηέηαξηε

Απάληεζε ζηελ άζθεζε ηεο εηθνζηήο ηξίηεο ελόηεηαο

1. Σ 2. Η 3. Σ
4. Η 5. Σ 6. Η
7. Η 8. Σ 9. Σ
10. Σ 11. Η 12. Σ
13. Σ

΢εκεία αιινίσζεο (ά κέξνο)

Σα ζεκεία αιινίσζεο είλαη ζεκεία πνπ αιιάδνπλ (αιινηώλνπλ) ηελ νμύηεηα ησλ λνηώλ.
Σα ζεκεία απηά είλαη ηα εμήο:

#
Η δίεζε , ε νπνία νμύλεη ηελ λόηα θαηά έλα Ηκηηόλην.

b
Η ύθεζε , ε νπνία βαξύλεη ηελ λόηα θαηά έλα Ηκηηόλην.

x
Η δηπιή δίεζε , ε νπνία νμύλεη ηελ λόηα θαηά δύν Ηκηηόληα.

bb
Η δηπιή ύθεζε , ε νπνία βαξύλεη ηελ λόηα θαηά δύν Ηκηηόληα.

Η αλαίξεζε , ε νπνία αθπξώλεη ηπρόλ πξνεγνύκελεο αιινηώζεηο θαη επαλαθέξεη

ηελ λόηα ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
20
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Υξήζε
1. Σα ζεκεία αιινίσζεο γξάθνληαη πάληα αξηζηεξά ηεο λόηαο ζηελ νπνία επηδξνύλ.
2. Μηα λόηα κε αιινίσζε δηαβάδεηαη σο «Όλνκα λόηαο αιινίσζε»,
π.ρ. Νην δίεζε, ΢η αλαίξεζε, Νην ύθεζε, Φα δηπιή δίεζε, Λα δηπιή ύθεζε θηι.
3. Η ηζρύο ελόο ζεκείνπ αιινηώζεσο δηαξθεί κόλν γηα ην κέηξν ζην νπνίν γξάθεηαη. ΢ηα
επόκελα κέηξα, ε λόηα επαλέξρεηαη ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.
4. Η αλαίξεζε αθπξώλεη όιεο ηηο πξνεγνύκελεο αιινηώζεηο κηαο λόηαο θαη ε λόηα
παίδεηαη ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.

Αο δνύκε ηα παξαδείγκαηα ζηελ ζειίδα 23.

Παξάδεηγκα 1
΢ην πξώην κέηξν θαίλεηαη ε λόηα Νην ρσξίο θακία αιινίσζε. ΢ηα ππόινηπα 4
κέηξα θαίλεηαη ε λόηα Νην κε όιεο ηηο δπλαηέο αιινηώζεηο: δίεζε, ύθεζε, δηπιή
δίεζε, δηπιή ύθεζε.
΢ε όια ηα κέηξα ε λόηα Νην έρεη αμία νινθιήξνπ θαη έηζη γεκίδεη θαη ηα 4 ηέηαξηα
θάζε κέηξνπ.

Παξάδεηγκα 2
Εδώ ζα μεθαζαξίζνπκε ηη αθξηβώο ζπκβαίλεη κε ηελ ηζρύ ησλ αιινηώζεσλ.
΢ην πξώην κέηξν:
1. Η πξώηε λόηα είλαη ε Νην ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε, νπόηε ζα παίμνπκε ηελ
Νην ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.
2. Η δεύηεξε λόηα είλαη ε Νην κε δίεζε, νπόηε ζα παίμνπκε Νην δίεζε.
3. Η ηξίηε λόηα είλαη ε Ρε. Γελ έρεη αιινίσζε, νπόηε ζα παίμνπκε ηελ Ρε
ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.
4. Η ηέηαξηε λόηα είλαη ε Νην ρσξίο αιινίσζε. Η δίεζε όκσο πνπ κπήθε
ζηελ ίδηα λόηα, ζην ίδην κέηξν, καο ιέεη πσο ζα παίμνπκε Νην δίεζε.
5. Σέινο κέηξνπ, νπόηε αθπξώλνληαη όιεο νη αιινηώζεηο ηνπ κέηξνπ.

΢ην δεύηεξν κέηξν:

1. Η πξώηε λόηα είλαη ε Νην ρσξίο αιινίσζε. Δπνκέλσο ζα παίμνπκε Νην
ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
21
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

2. Η δεύηεξε λόηα είλαη ε Νην κε δίεζε, επνκέλσο ζα παίμνπκε Νην δίεζε.

3. Η ηξίηε λόηα είλαη ε Νην κε αλαίξεζε. Η δίεζε ηεο πξνεγνύκελεο Νην
αθπξώλεηαη, νπόηε παίδνπκε Νην ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.
4. Η ηέηαξηε λόηα είλαη ε Νην ρσξίο θάπνηα αιινίσζε. Δθόζνλ δελ ππάξρεη
θάπνηα ελεξγή αιινίσζε ζε θάπνηα Νην ηνπ ίδηνπ κέηξνπ, ε Νην ζα
παηρηεί ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε.
5. Σέινο κέηξνπ, νπόηε αθπξώλνληαη όιεο νη αιινηώζεηο ηνπ κέηξνπ.

Πξόζεμε!
Οη αιινηώζεηο επηδξνύλ ζε λόηεο ίδηαο νμύηεηαο (ίδηνπ ύςνπο). Μελ κπεξδεύεηο
π.ρ. ηηο δηαθνξεηηθέο Νην κεηαμύ ηνπο!

Παξάδεηγκα 3
Έηζη,
ζην πξώην κέηξν, ε πξώηε λόηα είλαη ε Νην δίεζε, ε δεύηεξε όκσο είλαη ε Νην ζηελ
θπζηθή ηεο ζέζε. Η δίεζε ηεο πξώηεο Νην δελ ηελ επεξεάδεη γηαηί νη δύν λόηεο αλ θαη
έρνπλ ην ίδην όλνκα, είλαη δηαθνξεηηθέο κεηαμύ ηνπο. Η ηξίηε λόηα είλαη ε Νην κε
αλαίξεζε, νπόηε ζα παίμνπκε Νην ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε. Η ηέηαξηε λόηα είλαη ε Νην
ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε, απηό όκσο δελ πξνθύπηεη ιόγσ ηεο αλαίξεζεο αιιά ιόγσ ηνπ
όηη ζην κέηξν δελ ππάξρεη θακία αιινίσζε ζε θάπνηα ίδηα Νην.
Οπόηε έρνπκε: Νην#, Νην, Νην, Νην.
ζην δεύηεξν κέηξν, ε πξώηε λόηα είλαη ε Νην δίεζε θαη ε δεύηεξε ε Νην δίεζε. Η
ηξίηε λόηα είλαη ε Νην κε αλαίξεζε, άξα παίδνπκε Νην ζηελ θπζηθή ηεο ζέζε. Η
ηέηαξηε λόηα είλαη ε Νην, ε νπνία ιόγσ ηεο δίεζεο ζηελ πξώηε λόηα ζα παηρηεί ζαλ
Νην δίεζε.
Άξα έρνπκε: Νην#, Νην#, Νην, Νην#.

Η ζεκεξηλή ελόηεηα, αλ θαη πνιύ ζεκαληηθή, είλαη κόλν ζεσξεηηθή θαη δελ ζα έρεηο θάπνην
θνκκάηη γηα λα κειεηήζεηο. Αληί γη’ απηό, ζα κειεηήζεηο πνιύ θαιά ηελ ζεσξία θαη ζα θάλεηο
ηελ άζθεζε ηεο ζειίδαο 23, όπνπ ζα πξέπεη λα γξάςεηο ηα νλόκαηα ησλ λνηώλ θάζε κέηξνπ,
κε όιεο ηηο αιινηώζεηο πνπ ίζσο έρνπλ. Οη απαληήζεηο ζα δνζνύλ ζηελ επόκελε ελόηεηα.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
22
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

΢εκεία αιινίσζεο

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
23
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή πέκπηε

Απάληεζε ζηελ άζθεζε ηεο εηθνζηήο ηέηαξηεο ελόηεηαο
1. Νην#, Ρε, Νην, Νηνb 2. Λα#, ΢η, Λα, ΢νι
3. Φα, ΢νι, Λα, ΢η# 4. Μη, Μηb, Ρε, Μη
5. Νηνb, ΢η, Λαb, Νην 6. ΢νι#, ΢νιb, ΢νι, ΢νι
7. Νην, Φα#, Φα#, Φα 8. Μη, Ρε#, Ρε, Νην#
9. Νην

΢εκεία αιινίσζεο (΄β κέξνο)

Σα ζεκεία αιινίσζεο, όπσο είδακε, κεηαβάιινπλ ηελ νμύηεηα ησλ λνηώλ. Αλ πάξνπκε ηηο
αιινηώζεηο ζε κηα λόηα από απηήλ πνπ θάλεη ηελ λόηα πην βαξηά πξνο απηήλ πνπ ηελ νμύλεη
πεξηζζόηεξν, παίξλνπκε ηελ ιεγόκελε
ζθάια ησλ αιινηώζεσλ:

x
#

b
bb

Απηή ε ζθάια καο δείρλεη θαη ηνλ ηξόπν ρξήζεο ησλ αιινηώζεσλ. Γηα λα πάκε γηα
παξάδεηγκα από ηελ Νην ύθεζε ζηελ Νην δίεζε, πξέπεη λα πεξάζνπκε πξώηα από ηελ Νην
αλαίξεζε.

Όιεο νη λόηεο ρσξίο αιινίσζε ζεσξνύκε πσο βξίζθνληαη αξρηθά ζην

ζθαιί ηεο αλαίξεζεο.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
24
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Πξόζεμε!

Η αλαίξεζε είλαη ε πην ζεκαληηθή αιινίσζε!

Η ζπκπεξηθνξά ηεο όκσο είλαη ιίγν παξάμελε... Πόηε «νμύλεη» κηα λόηα θαη πόηε
ηελ «βαξύλεη», αλάινγα κε ηελ πξνεγνύκελε αιινίσζε. Γη’ απηό άιισζηε είλαη
θαη ζηελ κέζε ηεο ζθάιαο.
Έηζη,
αλ πξνεγνπκέλσο κηα λόηα είρε δίεζε, ε αλαίξεζε ηελ «βαξύλεη» θαηά έλα
εκηηόλην.
αλ πξνεγνπκέλσο κηα λόηα είρε ύθεζε, ε αλαίξεζε ηελ «νμύλεη» θαηά έλα
εκηηόλην.

Αο δνύκε ηα παξαδείγκαηα ζηελ ζειίδα 29.

Παξάδεηγκα 1
Δδώ θαίλνληαη όιεο νη πηζαλέο δηαδνρηθέο αιινηώζεηο κηαο λόηαο. ΢ην παξάδεηγκα
ρξεζηκνπνίεζα ηελ Νην δίεζε, αιιά θπζηθά ζα κπνξνύζακε λα έρνπκε νπνηαδήπνηε άιιε
λόηα.
Πξόζεμε ην πξώην κέηξν. Η κεηάβαζε από ηελ Νην ζηελ Νην ύθεζε είλαη νκαιή, κηαο θαη
θαηεβαίλνπκε ηελ ζθάια, από ηελ αλαίξεζε πξνο ηα θάησ. Δπίζεο από ηελ Νην ύθεζε ζηελ
Νην δηπιή ύθεζε, όια είλαη νκαιά.
Από ηελ Νην δηπιή ύθεζε όκσο ζηελ Νην ύθεζε ρξεηαδόκαζηε θαη κηα αλαίξεζε, ώζηε λα
αθπξώζνπκε ηελ κία ύθεζε. Έηζη γξάθνπκε:

Παξόκνηα ζην ηξίην κέηξν πνπ έρνπκε κεηάβαζε από ηελ Νην δηπιή δίεζε ζηελ Νην
δίεζε, βάδνπκε δίεζε θαη αλαίξεζε καδί, ώζηε λα αθπξώζνπκε ηελ κία από ηηο δύν δηέζεηο.
Έηζη γξάθνπκε:

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
25
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Βιέπνπκε ινηπόλ όηη κηα αλαίξεζε κπνξεί λα κεηαβάιεη κηα λόηε είηε θαηά έλα είηε θαηά
δύν Ηκηηόληα.

Παξάδεηγκα 2
Δδώ έρνπκε ηηο εμήο κεηαβνιέο:
1ν κέηξν: 1 Η 2ν κέηξν: 2 Η ή 1 Σ 3ν κέηξν: 1 Η
4ν κέηξν: 1 Η 5ν κέηξν: 2 Η ή 1 Σ 6ν κέηξν: 1 Η

Παξάδεηγκα 3
΢ην πξώην κέηξν έρνπκε ηελ λόηα Νην δηπιή δίεζε, επνκέλσο ζα αλεβνύκε από ηελ Νην
θαηά 2 Ηκηηόληα ή αιιηώο 1 Σόλν. Σόζε όκσο είλαη θαη ε απόζηαζε ησλ λνηώλ Νην θαη Ρε
ζηελ κείδνλα θιίκαθα Νην!
Δειαδή ε Νην αλέβεθε ηόζν ώζηε έθηαζε ζηελ θπζηθή Ρε. Οη δύν λόηεο έρνπλ ινηπόλ
ηελ ίδηα ηνληθόηεηα αιιά δηαθνξεηηθό όλνκα.
Κάηη αληίζηνηρν ζπκβαίλεη θαη ζην δεύηεξν κέηξν. Η Ρε πέθηεη θαηά 1 Σόλν θαη θηάλεη
ζηελ Νην.
Αο δνύκε ηώξα ην ηξίην κέηξν. Έρνπκε Νην δίεζε, αλεβαίλνπκε ινηπόλ από ηελ Νην θαηά
1 Ηκηηόλην. Μεηά έρνπκε Ρε ύθεζε, πέθηνπκε ινηπόλ από ηελ Ρε θαηά 1 Ηκηηόλην. Αθνύ ε
απόζηαζε κεηαμύ ησλ Νην θαη Ρε είλαη 1 Σόλνο ή αιιηώο 2 Ηκηηόληα, ζπκπεξαίλνπκε πσο νη
δύν λόηεο έρνπλ ηελ ίδηα ηνληθόηεηα θαη δηαθνξεηηθό όλνκα.

Παξάδεηγκα 4
΢ην πξώην κέηξν έρνπκε Μη δίεζε, άξα αλεβαίλνπκε θαηά 1 Ηκηηόλην. Αθνύ ηόζε είλαη ε
απόζηαζε κεηαμύ ησλ Μη θαη Φα ζηελ θιίκαθα Νην, πξνθύπηεη πσο νη λόηεο Μη δίεζε θαη Φα
έρνπλ ηελ ίδηα ηνληθόηεηα.
Αληίζηνηρα βιέπνπκε πσο θαη νη λόηεο ζηα κέηξα 2, 3 θαη 4 έρνπλ ηελ ίδηα ηνληθόηεηα.
΢ηα κέηξα 5 θαη 6 όκσο έρνπκε θάηη δηαθνξεηηθό.
΢ην 5 ε Μη παίξλεη δίεζε θαη αλεβαίλεη 1 Ηκηηόλην, θηάλνληαο ζηελ θπζηθή Φα. Η Φα
όκσο παίξλεη ύθεζε θαη θηάλεη ζηελ θπζηθή Μη. Οη δύν λόηεο δελ έρνπλ ινηπόλ ην ίδην
άθνπζκα.
Κάηη αληίζηνηρν ζπκβαίλεη θαη ζην 6 κε ηηο λόηεο ΢η θαη Νην, πνπ απνηεινύλ ην άιιν
Ηκηηόλην ηεο θιίκαθαο Νην κείδνλαο.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
26
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Όηαλ ζε έλα κνπζηθό θνκκάηη δύν ζπλερόκελεο λόηεο έρνπλ ίδηα ηνληθόηεηα, ηόηε ε κεηαμύ
ηνπο απόζηαζε είλαη κεδέλ Ηκηηόληα. Απηήλ ηελ απόζηαζε ηελ νλνκάδνπκε Σαπηνθσλία.

Αλ θαη όπσο είδακε, ππάξρνπλ λόηεο πνπ έρνπλ ηελ ίδηα νμύηεηα αιιά δηαθνξεηηθό όλνκα,
είλαη δειαδή νπζηαζηηθά « ίδηεο λόηεο», έρεη θάπνηα ζεκαζία ην όηη έρνπλ θάπνην
δηαθνξεηηθό όλνκα.
Π.ρ. ελώ ζα κπνξνύζακε λα πνύκε θαηεπζείαλ Φα, ππάξρνπλ πεξηπηώζεηο πνπ είλαη
πξνηηκόηεξν λα ιέκε Μη#, θη αο μέξνπκε όηη νπζηαζηηθά ε Μη# είλαη ε ίδηα κε ηελ Φα. Όπσο
ζα δνύκε παξαθάησ, ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε απηό ην γεγνλόο ζηηο θιίκαθεο.

Σξηεκηηόληα

Όηαλ ζε έλα κνπζηθό θνκκάηη δύν ζπλερόκελεο λόηεο απέρνπλ κεηαμύ ηνπο ηξία Ηκηηόληα,
ηελ κεηαμύ ηνπο απόζηαζε ηελ νλνκάδνπκε Σξηεκηηόλην.

Παξάδεηγκα 5
΢ην Παξάδεηγκα 5, όιεο νη απνζηάζεηο είλαη Σξηεκηηόληα.

Μέζνδνο γηα Αλαγλώξηζε απόζηαζεο: Σόλνο, Ηκηηόλην, Σαπηνθσλία ή

Σξηεκηηόλην;

Όηαλ έρνπκε λα αλαγλσξίζνπκε κηα απόζηαζε κεηαμύ δύν ζπλερόκελσλ λνηώλ πνπ έρνπλ
αιινηώζεηο, ηόηε θάλνπκε ηα εμήο:
1. Αλαηξνύκε όιεο ηηο αιινηώζεηο θαη επαλαθέξνπκε θαη ηηο δύν λόηεο ζηελ θπζηθή ηνπο
ζέζε.
2. Τπνινγίδνπκε ηελ απόζηαζε ρσξίο ηηο αιινηώζεηο.
3. Κάζε ύθεζε (δηπιή ε απιή) ζηελ βαξύηεξε από ηηο δύν λόηεο απμάλεη ηελ απόζηαζε
θαηά ηα αληίζηνηρα Ηκηηόληα (έλα ή δύν).
4. Κάζε δίεζε (δηπιή ε απιή) ζηελ βαξύηεξε από ηηο δύν λόηεο κεηώλεη ηελ απόζηαζε
θαηά ηα αληίζηνηρα Ηκηηόληα (έλα ή δύν).
5. Κάζε ύθεζε (δηπιή ε απιή) ζηελ νμύηεξε από ηηο δύν λόηεο κεηώλεη ηελ απόζηαζε
θαηά ηα αληίζηνηρα Ηκηηόληα (έλα ή δύν).

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
27
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

6. Κάζε δίεζε (δηπιή ε απιή) ζηελ νμύηεξε από ηηο δύν λόηεο απμάλεη ηελ απόζηαζε
θαηά ηα αληίζηνηρα Ηκηηόληα (έλα ή δύν).

Αο εθαξκόζνπκε απηήλ ηελ κέζνδν ζην Παξάδεηγκα 5.

Παξάδεηγκα 5
΢ην πξώην κέηξν,
Βήκα 1: νη λόηεο ρσξίο αιινηώζεηο είλαη Φα θαη ΢νι
Βήκα 2: νη λόηεο απέρνπλ έλαλ Σόλν κεηαμύ ηνπο
Η βαξύηεξε λόηα είλαη ε Φα θαη ε νμύηεξε ε ΢νι. Η Φα δελ έρεη αιινηώζεηο,
νπόηε πξνζπεξλάκε ηα βήκαηα 3 θαη 4. Η ΢νι δελ έρεη ύθεζε νπόηε πάκε ζην
βήκα 6.
Βήκα 6: Η ΢νι έρεη δίεζε, νπόηε ε ζπλνιηθή απόζηαζε είλαη 1Σ + 1Η = 3Η,
δειαδή έλα Σξηεκηηόλην.
Όιε απηή ηε δηαδηθαζία κπνξνύκε λα ηελ γξάςνπκε πην απιά ζαλ:
1Σ  +1 = 3Η
Βέβαηα, δελ είλαη αλάγθε λα γξάθνπκε θάζε θνξά απηήλ ηελ έθθξαζε. ΢ηγά
ζηγά, ε δηαδηθαζία ζα γίλεηαη απηόκαηα, ρσξίο ραξηί θαη κνιύβη.
΢ην δεύηεξν κέηξν,
Βήκα 1: νη λόηεο ρσξίο αιινηώζεηο είλαη Φα θαη Μη
Βήκα 2: νη λόηεο απέρνπλ έλαλ Ηκηηόλην κεηαμύ ηνπο
Η βαξύηεξε λόηα είλαη ε Μη θαη ε νμύηεξε ε Φα.
Βήκα 4: Η Μη έρεη δίεζε, νπόηε ε ζπλνιηθή απόζηαζε είλαη 1Η - 1Η = 0Η.
Βήκα 6: Η Φα έρεη δίεζε, νπόηε ε ζπλνιηθή απόζηαζε είλαη 0Η + 1Η = 1Η.
Σειηθά έρνπκε 1Η  -1  +1 = 1Η

Με αληίζηνηρε δηαδηθαζία βξίζθνπκε γηα ηα ππόινηπα κέηξα ηα εμήο:

3ν κέηξν: 1Σ  +1 = 3Η
4ν κέηξν: 1Σ  +1 = 3Η
5ν
κέηξν: 1Η  +1  +1 = 3Η

Γελ ζα έρεηο θαη πάιη θάπνην θνκκάηη γηα κειέηε ζηελ θηζάξα. Θα δηαβάζεηο θαιά ηελ
ζεσξία θαη ζα θάλεηο ηελ ζεσξεηηθή άζθεζε 1 ηεο ζειίδαο 29, όπνπ ζα πξέπεη λα μερσξίζεηο

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
28
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

ηνπο Σόλνπο (Σ), ηα Ηκηηόληα (Η), ηηο Σαπηνθσλίεο (Σθ), ηα Σξηεκηηόληα (3Η) θαη ηνπο δύν
Σόλνπο (2Σ) ζε θάζε κέηξν.

Δδώ ηειεηώλεη ην κηθξό ζεσξεηηθό δηάιεηκκα πνπ θάλακε. Σώξα μέξεηο αξθεηά γηα ηα
ζεκεία αιινηώζεσο. Από ηελ επόκελε ελόηεηα ζα επηζηξέςνπκε θαη πάιη ζηελ πξάμε!

΢εκεία αιινίσζεο

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
29
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή έθηε

Απάληεζε ζηελ άζθεζε ηεο εηθνζηήο πέκπηεο ελόηεηαο

1. Η 2. Η
3. Σ 4. Σθ
5. Η 6. 2Σ
7. 2Σ 8. 3Η
9. Σ 10. Σθ

΢εκεία αιινίσζεο (΄γ κέξνο)

Καηξόο λα εθαξκόζνπκε ζηελ πξάμε όια όζα κάζακε γηα ηα ζεκεία αιινίσζεο! Αο δνύκε
ινηπόλ πσο παίδνληαη ζηελ θηζάξα νη λόηεο πνπ έρνπλ θάπνηα αιινίσζε.
Έλα ζεκείν αιινίσζεο όπσο είδακε απμάλεη ή κεηώλεη ηελ νμύηεηα κηαο λόηαο θαηά έλα ή
πεξηζζόηεξα Ηκηηόληα.

Ο βαζηθόο θαλόλαο πνπ πξέπεη λα ζπκάζαη είλαη ν εμήο:

΢ηελ θηζάξα θάζε ηάζην αληηζηνηρεί ζε έλα Ηκηηόλην.

Μηα θαιή κέζνδνο ινηπόλ είλαη ε εμήο:

Γηέζεηο (2 πεξηπηώζεηο)
1. Γίεζε ζε λόηα πνπ παίδεηαη ζε αλνηρηή ρνξδή
Αλ ε λόηα είλαη ζε κηα αλνηρηή ρνξδή, ηόηε ε ίδηα λόηα κε δίεζε είλαη ζην πξώην
ηάζην ηεο ίδηαο ρνξδήο.
Π.ρ. ε λόηα ΢νι (G)

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
30
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

παίδεηαη αλνηρηή ζηελ ηξίηε ρνξδή

Δπνκέλσο, ε λόηα ΢νι δίεζε (΢νι#)

ζα παηρηεί ζην πξώην ηάζην ηεο ηξίηεο ρνξδήο.

2. Γίεζε ζε λόηα πνπ παίδεηαη ζε ηάζην κηαο ρνξδήο

Αλ ε λόηα είλαη ζε έλα ηάζην κηαο ρνξδήο, ηόηε ε ίδηα λόηα κε δίεζε είλαη ζην
αθξηβώο επόκελν ηάζην ηεο ίδηαο ρνξδήο.
Π.ρ. ε λόηα Νην (C)

παίδεηαη ζην πξώην ηάζην ηεο δεύηεξεο ρνξδήο.

Δπνκέλσο, ε λόηα Νην δίεζε (Νην#)

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
31
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

ζα παηρηεί ζην δεύηεξν ηάζην ηεο δεύηεξεο ρνξδήο.

Τθέζεηο (3 πεξηπηώζεηο)
1. Ύθεζε ζε λόηα πνπ παίδεηαη ζην πξώην ηάζην κηαο ρνξδήο
Αλ ε λόηα είλαη ζην πξώην ηάζην κηαο ρνξδήο, ηόηε ε ίδηα λόηα κε ύθεζε είλαη ε
λόηα ηεο αλνηρηήο ρνξδήο.
Π.ρ. ε λόηα Νην (C)

παίδεηαη ζην πξώην ηάζην ηεο δεύηεξεο ρνξδήο.

Δπνκέλσο, ε λόηα Νην ύθεζε (Νηνb)

ζα παηρηεί ζηελ δεύηεξε ρνξδή αλνηρηή

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
32
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

2. Ύθεζε ζε λόηα πνπ παίδεηαη ζε θάπνην ηάζην κηαο ρνξδήο αιιά όρη ζην πξώην
Αλ ε λόηα είλαη ζε έλα από ηα ππόινηπα ηάζηα κηαο ρνξδήο, ηόηε ε ίδηα λόηα κε
ύθεζε είλαη ζην αθξηβώο πξνεγνύκελν ηάζην ηεο ίδηαο ρνξδήο.
Π.ρ. ε λόηα Ρε (D)

παίδεηαη ζην ηξίην ηάζην ηεο ηξίηεο ρνξδήο.

Δπνκέλσο, ε λόηα Ρε ύθεζε (Ρεb)

ζα παηρηεί ζην δεύηεξν ηάζην ηεο δεύηεξεο ρνξδήο.

3. Ύθεζε ζε λόηα πνπ παίδεηαη ζε αλνηρηή ρνξδή

Γηα λα βξνύκε ηελ ύθεζε κηαο λόηαο πνπ βξίζθεηαη ζε κηα αλνηρηή ρνξδή ζα
πξέπεη λα θάλνπκε θάηη θάπσο πνιύπινθν. Από ηελ λόηα πνπ είκαζηε ζα
θαηεβνύκε έλα Ηκηηόλην θαη ζα βξνύκε ζηελ ακέζσο βαξύηεξε ρνξδή ηελ
Σαπηνθσλία ηεο πνπ έρεη δίεζε.
Καη γηα λα ην μεθαζαξίζνπκε ακέζσο θαη λα κελ ζε κπεξδεύσ άδηθα, αο δνύκε
έλα παξάδεηγκα:
Π.ρ. ε λόηα ΢νι (G)

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
33
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

παίδεηαη αλνηρηή ζηελ ηξίηε ρνξδή

Αλ θαηεβνύκε έλα Ηκηηόλην από ηελ ΢νι, πάκε ζηελ ΢νι ύθεζε (΢νιb).

Η Σαπηνθσλία ηεο ΢νιb πνπ έρεη δίεζε είλαη ε Φα#.

Δπνκέλσο ςάρλνπκε ηελ λόηα Φα# ζηελ ακέζσο βαξύηεξε ρνξδή, δειαδή ζηελ
ηέηαξηε.
Από ηελ κέζνδν γηα ηελ δηέζεηο βξίζθνπκε πσο ε Φα# βξίζθεηαη ζην ηέηαξην ηάζην
ηεο ηέηαξηεο ρνξδήο.

Απηά είλαη όια! Ίζσο ζνπ θαίλνληαη ιίγν δύζθνια αθόκα αιιά ζηγά ζηγά όια απηά ζα
απηνκαηνπνηεζνύλ ζηελ κειέηε ζνπ.
Γηα πξόζζεηε βνήζεηα, κπνξείο λα αλαηξέρεηο ζηελ ζειίδα
http://www.classicalguitarschool.net/en/Fretboard
θαη λα βξίζθεηο ηελ λόηα θάζε ηάζηνπ, αλ θαη θαιύηεξα ζα είλαη λα κάζεηο λα βξίζθεηο
απηόκαηα ηελ ζέζε θάζε λόηαο.
Γηα εμάζθεζε ηώξα ζα παίμεηο ηελ άζθεζε Scale no. 16 - Chromatic scale ηνπ βηβιίνπ
1018, ζηελ ζειίδα 38, θαζώο θαη ηελ άζθεζε ηεο επόκελεο ζειίδαο.
Είλαη πνιύ εύθνιεο αζθήζεηο αιιά ζέινπλ κεγάιε πξνζνρή ζηηο ηαπηνθσλίεο!!!
΢ηελ επόκελε ελόηεηα ζα παίμεηο θνκκάηηα κε αιινηώζεηο!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
34
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
35
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή έβδνκε

EL MARQUES DE MOCHALES
Δπίζεο, ζα θαηεβάζεηο από ηελ ζειίδα
http://www.classicalguitarschool.net/en/Download.aspx?id=2001
ην βηβιίν Guitar duets - Volume I, ην νπνίν ζα ην ιέκε ζην εμήο 2001.
΢ηελ ζειίδα 15 ζα βξεηο ην ηξαγνύδη EL MARQUES DE MOCHALES
ην νπνίν είλαη έλα ληνπέην γηα 2 θηζάξεο.
΢ην 4ν κέηξν έρεη ΢νι#, Σξίηε ρνξδή, πξώην ηάζην. Πξνζνρή ζηελ ακέζσο επόκελε
λόηα, είλαη θη απηή ΢νι#, κηαο θαη είκαζηε ζην ίδην κέηξν θαη δελ έρεη κπεη θάπνηα
αλαίξεζε κέρξη ηόηε.
΢ηα midi έρσ ην θνκκάηη θαη κε ηηο δπν θηζάξεο καδί, θαη επίζεο από έλα μερσξηζηό midi
γηα θάζε θηζάξα.
Ο κεηξνλόκνο ξπζκίζηεθε ζην 120.

Üblich / Usual
Από ην melodien ζα δηαβάζεηο ην ηξαγνύδη Üblich / Usual ζηελ 14ε ζειίδα (ζειίδα 15
ζην θείκελν). Σν ηξαγνύδη είλαη έλα ληνπέην αιιά εζύ ζα παίμεηο κόλν ηελ κεισδία.
 Πξνζνρή ζην 1ν κέηξν, έρεη ΢νι#, 3ε ρνξδή, 1ν ηάζην, κε ην δάρηπιν 2 ηνπ
αξηζηεξνύ ρεξηνύ.
 Η ΢νι# εκθαλίδεηαη θαη ζε άιια κέηξα. Πξόζεμε ηελ ηζρύ κηαο αιινίσζεο ζε έλα
νιόθιεξν κέηξν (πνπ ζπδεηήζακε θαη ζην πξνεγνύκελν θνκκάηη).
 Πξόζεμε θαη ηελ Ρε# ζην πξνηειεπηαίν κέηξν, 2ε ρνξδή, 4ν ηάζην, κε ην δάρηπιν
4 ηνπ αξηζηεξνύ ρεξηνύ.

Μειέηεζε παξάιιεια κε ηα αξρεία midi, ηα νπνία δίλνληαη ζε δηαθνξεηηθά tempo

κεηξνλόκνπ. Ξεθίλεζε από ην κηθξόηεξν tempo θαη ζηαδηαθά θηάζε ζην κεγαιύηεξν.

Καιή δηαζθέδαζε!

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
36
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα εηθνζηή όγδνε

Απηή ηε θνξά ζα δνύκε έλα πνιύ όκνξθν ηζπαληθό ηξαγνύδη!

Σν Linda Amiga!

Σν θνκκάηη ζα ην βξεηο ζηελ επόκελε ζειίδα.

Πξνζνρή!
΢ηηο δηέζεηο (κέηξα 2, 6, 9, 11 θαη 19)
΢ηηο δηθσλίεο (κέηξα 4 θαη 8)
΢ηηο παξεζηηγκέλεο λόηεο θαη ζην ρξόλν (κέηξα 12 θαη 16)

Θα βξεηο δύν midi, έλα κε κεηξνλόκν 80 θαη έλα κε 60.

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
37
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
38
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δπίινγνο

Φηάζακε ινηπόλ ζην ηέινο θαη ηνπ Γεύηεξνπ Σεηξαδίνπ!

΢ε απηό ην Σεηξάδην κάζακε ηηο λόηεο όισλ ησλ ρνξδώλ θαη είδακε αξθεηά ζηνηρεία από
ηελ ζεσξία ηεο κνπζηθήο. Σν ζεκαληηθόηεξν είλαη πσο όιε ηε ζεσξία ηελ εθαξκόζακε άκεζα
θαη ζηελ πξάμε. Πξαγκαηηθά, λνκίδσ πσο δελ ζα κπνξνύζα πνηέ λα ζαο εμεγήζσ π.ρ. ηηο
πθέζεηο ζηελ θηζάξα αλ δελ ζαο έιεγα πξώηα ηη είλαη ε Σαπηνθσλία.
Βέβαηα, κέρξη ηώξα, πήξακε κόλν κηα πξώηε γεύζε από ηελ κνπζηθή θαη ηελ ζεσξία ηεο.
΢ην επόκελν Σεηξάδην ζα δνύκε αξθεηά λέα ζεσξεηηθά ζηνηρεία θαη πάξα πνιιά θαη όκνξθα
θνκκάηηα!

Ελπίζω να το διασκεδάζετε όσο κι εγώ!

Καλή συνέχεια!

Ευγένιος Αστέρις

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
39
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

ΤΛΗ ΔΕΤΣΕΡΟΤ ΣΕΣΡΑΔΙΟΤ

Ελόηεηα Θεσξία Πξαθηηθή

Δλόηεηα 16ε Σέηαξηε ρνξδή 1018, ζειίδεο 22-24:

– Νόηεο Ρε, Μη Scale no. 7
θαη Φα Scale no. 8
Scale no. 9
Study no. 20
Δλόηεηα 17ε Δελ έρεη λέα 1018, ζειίδεο 24-25:
ζεκεία ζεσξίαο Scale no. 21
Scale no. 22

Δλόηεηα 18ε Πέκπηε ρνξδή 1018, ζειίδεο 27, 28 θαη 30:

– Νόηεο Λα, ΢η Scale no. 10
θαη Νην Scale no. 11
Scale no. 12
Δλόηεηα 19ε Έθηε ρνξδή – Guitar Moment I, ζειίδα 3:
Νόηεο Μη, Φα TWO STRINGS
θαη ΢νι TAKIN' OFF
VALS

Ελζσκαησκέλo ζηελ ελόηεηα:

All notes
Εxtra ελόηεηα : πιηθό από ην Delcamp.net
Δλόηεηα 20ε Δελ έρεη λέα Ελζσκαησκέλo ζηελ ελόηεηα:
ζεκεία ζεσξίαο Jingle Bells

Άζθεζε γηα ηα δάρηπια (ππνρξεσηηθή γηα όινπο!)

Δλόηεηα 21ε Δελ έρεη λέα Gilbert DeBenedetti, First Pieces:
ζεκεία ζεσξίαο Au Clair de la Lune

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
40
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα 22ε Δελ έρεη λέα ζεκεία melodien, ζειίδα 6:

ζεσξίαο Flüssig/Flowing

Δλόηεηα 23ε Σόλνη θαη Ελζσκαησκέλα ζηελ ελόηεηα:

εκηηόληα Do maggiore
Κιίκαθα Do maggiore in all strings
Η θιίκαθα Νην
Μείδνλα
Η ζεηξά
ΣΣΗΣΣΣΗ
Δλόηεηα 24ε ΢εκεία Δελ έρεη θάπνην θνκκάηη γηα
αιινίσζεο (ά πξαθηηθή
κέξνο)
Χξήζε
Ιζρύο
Δλόηεηα 25ε ΢εκεία Δελ έρεη θάπνην θνκκάηη γηα
αιινίσζεο (΄β πξαθηηθή
κέξνο)
Η ζθάια ησλ
αιινηώζεσλ
Σαπηνθσλία
Σξηεκηηόληα
Αλαγλώξηζε
απόζηαζεο:
Σόλνο,
Ηκηηόλην,
Σαπηνθσλία ή
Σξηεκηηόλην;

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
41
Σεηξάδηα θηζάξαο Σεηξάδην Γεύηεξν

Δλόηεηα 26ε ΢εκεία 1018, ζειίδα 38:

αιινίσζεο (΄γ Scale no. 16 - Chromatic
κέξνο) scale
Οη αιινηώζεηο
ζηελ θηζάξα Ελζσκαησκέλo ζηελ ελόηεηα:
Accidentals
Δλόηεηα 27ε Δελ έρεη λέα melodien, ζειίδα 15:
ζεκεία ζεσξίαο Üblich/Usual
2001, ζειίδα 15:
EL MARQUES DE
MOCHALES
Δλόηεηα 28ε Δελ έρεη λέα Ελζσκαησκέλo ζηελ ελόηεηα:
ζεκεία ζεσξίαο Linda Amiga

http://clubs.pathfinder.gr/tetradiakitharas
42