Professional Documents
Culture Documents
ΣΥΝΟΛΑ ΑΡΙΘΜΩΝ
α
Φυσικοί: IN 0,1,2, 3... , Ακέραιοι: Z ... 3, 2, 1,0,1, 2,3... , Ρητοί: Q / α Ζ, β Ζ * , Άρρητοι Q
β
Πραγματικοί R Q Q , ενώ R R ,
Ισχύει: Ν Ζ Q R , Ενώ με Ν*, Ζ*, Q*, R * συμβολίζουμε τα αντίστοιχα σύνολα χωρίς το μηδέν.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ
α β 2 α 2 2αβ β 2
α ν β ν α β α ν 1 α ν 2β α ν 3β 2 ... β ν 1
3 3 2 2 3
α β α 3α β 3αβ β α ν β ν α β α ν 1 α ν 2β α ν 3β 2 ... αβ ν 2 β ν 1 με ν περιττο.
2 2 2 2
α β γ α β γ 2αβ 2βγ 2αγ α 2 β 2 γ 2 αβ βγ αγ
1 2 2
α β 2 β γ γ α
2
α 2 β 2 α β α β
α 3 β 3 γ 3 3αβγ α β γ 0 ή α=β=γ Euler
α 3 β 3 α β α 2 αβ β 2
2 2 2
α 2 β 2 γ 2 δ2 αγ βδ2 αδ βγ 2 Lagrange
α β α β 2αβ
ΑΝΙΣΩΣΕΙΣ
1. Επιτρέπεται να προσθέσω ή να αφαιρέσω από τα δύο μέλη μιας ανισότητας τον ίδιο αριθμό
2. Επιτρέπεται να πολλαπλασιάσω, να διαιρέσω και τα δύο μέλη μιας ανισότητας με τον ίδιο θετικό αριθμό, ενώ
πρέπει να αλλάξω την φορά της ανισότητας αν αυτός είναι αρνητικός.
3. Επιτρέπεται να υψώσω μια ανισότητα σε δύναμη με περιττό εκθέτη, ενώ πρέπει να έχει θετικούς όρους αν την
υψώσω σε δύναμη με άρτιο εκθέτη (αν έχει αρνητικούς όρους και την υψώνω σε άρτιο εκθέτη πρέπει να της αλλάξω τη φορά)
4. Επιτρέπεται να προσθέσω δύο ανισότητες της ίδιας φοράς κατά μέλη
5. Επιτρέπεται να πολλαπλασιάσω δύο ανισότητες της ίδιας φοράς κατά μέλη εφ΄ όσον όλοι οι όροι είναι θετικοί.
1 1
6. Αν α,β θετικοί και οι δύο ή αρνητικοί αριθμοί και οι δύο τότε ισχύει η ισοδυναμία α β
α β
7. Ισχύει η μεταβατική ιδιότητα: Αν α β και β γ τότε α γ . Η ιδιότητα αυτή μου επιτρέπει να «ενισχύω» μια
ανισότητα με κάτι μεγαλύτερο από το μεγάλο ή κάτι μικρότερο από το μικρό μέλος της.
2 1 1 2
8. ΙΣΧΥΟΥΝ: α β 0 , α 2 β 2 2αβ , x 2 αν x 0 , x 2 αν x 0 2 α 2 β 2 α β
x x
9. ΠΡΟΣΟΧΗ! ΔΕΝ ΑΦΑΙΡΟΥΜΕ, ΔΕΝ ΔΙΑΙΡΟΥΜΕ ΑΝΙΣΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΜΕΛΗ
ΑΠΟΛΥΤΑ
1. Απόλυτη τιμή ενός αριθμού είναι η απόσταση της εικόνας του αριθμού από την αρχή O του άξονα.
2. Η απόλυτη τιμή ενός θετικού αριθμού x είναι ο ίδιος ο αριθμός.
x αν x>0
Η απόλυτη τιμή ενός αρνητικού αριθμού x είναι ο αντίθετος αριθμός. x 0 αν x=0
x αν x 0
2
3. x 0 για κάθε x R , 0 0, x x x2 x x2
4. x x και x x για κάθε x R ή x x x για κάθε x R και f(x) f(x) f(x)
5. x θ x θ ή x θ , αν θ 0 x α x α ή x α
6. x θ θ x θ , αν θ 0 x θ x θ ή x -θ , αν θ 0
α α
7. α β α β , με β 0 α β α β α β για κάθε α,β R .
β β
8. Η απόσταση δύο αριθμών στον άξονα ισούται με την απόλυτη τιμή της διαφοράς τους: d(α,β) α β
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν x y 0 τότε x 0 και y 0 και Αν α 2 β 2 0 τότε α 0 και β 0 ενώ αν x y 0 τότε x 0 ή y 0
ΡΙΖΕΣ
Ορισμός: ν
α x x ν α με ν θετικός ακέραιος, α 0 , x 0
μ
ν ν
Ιδιότητες: 2ν
x 2ν x για κάθε x R , xν ν x x αν x 0 ,. x ν ν x μ , x θετικός, μ ακέραιος, ν θετικός ακέραιος και
μ 2μ μ
0 ν 0 αν ν, μ θετικοί ακέραιοι ενώ είναι
ν
x 2μ x ν ν
x2 , x R και ν, μ θετικοί ακέραιοι
ν
ν α α ν ρ
Για κάθε α,β 0 και ν, μ,ρ Ζ ισχύουν: αν α , ν
α ν β ν α β , ν , β 0 , α ν β ν αν β , α μρ ν α μ
ν β β
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
α 1x β1 y γ 1
Για τη λύση του γραμμικού 2x2 συστήματος Σ με τη μέθοδο των οριζουσών βρίσκουμε τις ορίζουσες
α 2 x β 2 y γ 2
α1 β 1 γ 1 β1 α1 γ1
D α 1 β 2 α 2 β1 , Dx γ1β2 γ2 β1 , Dy α 1 γ 2 α 2 γ 1 και ισχύει ότι
α 2 β2 γ2 β2 α2 γ 2
Αν D 0 έχει μοναδική λύση την x D x D και y D y D , Αν D 0 και D x 0 ή D y 0 είναι αδύνατο, ενώ αν
D Dx D y 0 τότε είναι αδύνατο ή αόριστο ή έχει άπειρες λύσεις.
Βασικές Γνώσεις Μαθηματικών μέχρι και τη Β Λυκείου
ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ:
Ανοικτό: α,β x R /α x β , Κλειστό α,β x R /α x β ,
α,β x R /α x β , α,β x R /α x β , α, x R /x α , ,α x R /x α , κ.λ.π
ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ
Η απόσταση των σημείων Α(x 1 , y 1 ) και Β(x2 , y 2 ) είναι ίση με (ΑΒ) (x 2 x 1 )2 (y 2 y 1 )2 .
α<0
a>0 a<0 a=0 O x
3
Η πολυωνυμική συνάρτηση f(x) =αx , α 0 . y y
y y
O
O x x
α>0 α<0
O x O x
y = |x | y =-|x|
O x O x
Βασικές Γνώσεις Μαθηματικών μέχρι και τη Β Λυκείου
ΠΟΛΥΩΝΥΜΑ
Πολυώνυμο είναι κάθε παράσταση που μπορεί να πάρει τη μορφή: P x α ν x ν α ν 1x ν 1 ... α 1x α 0 . με
α ν , α ν 1 , ...α 1 , α 0 σταθεροί πραγματικοί αριθμοί και x R
Το πολυώνυμο P x 0 έχει ρίζα το ρ αν και μόνο αν P ρ 0 δηλ αν και μόνο αν P x (x ρ)π(x) .
Αν P x , Q x δύο πολυώνυμα με Q x 0 τότε υπάρχουν δύο πολυώνυμα π(x) και υ(x) ώστε : P x Q(x)π(x) υ(x) . Τα
πολυώνυμα π(x) και υ(x) βρίσκονται κάνοντας τη διαίρεση P x : Q(x)
Το πολυώνυμο P x α ν x ν α ν 1x ν 1 ... α 1x α 0 είναι το μηδενικό αν και μόνο αν α ν =α ν 1 =... α 1 =α 0 0 ενώ
δύο πολυώνυμα είναι ίσα αν και μόνο αν οι συντελεστές των ομοβάθμιων όρων τους είναι ίσοι.
ΤΡΙΩΝΥΜΟ
Τριώνυμο είναι κάθε παράσταση που μπορεί να πάρει τη μορφή αx 2 βx γ με α 0 .
ΡΙΖΕΣ ΜΟΡΦΗ
β Δ β Δ
Δ 0 Έχει δύο ρίζες άνισες τις: x1 , x2 f(x) α x x1 x x 2
2α 2α
β β
2
Έχει μια διπλή ρίζα την x1,2 f(x) αx2 βx γ α x
Δ 0 2α
2α
2
β i Δ β i Δ β Δ
Δ0 Έχει δύο μιγαδικές ρίζες τις x1 , x2 f(x) α x 2
2α 2α 2α 4α
TΟ ΠΡΟΣΗΜΟ ΤΟΥ αx β , α 0
Τιμές του x - x1 +
Πρόσημο του αx β , α 0 ετερόσημο του α 0 ομόσημο του α
2
Πρόσημο του τριωνύμου αx βx γ , α 0
Τιμές του x - x1 x2 +
Δ 0 2 0
Πρόσημο του αx βx γ ομόσημο του α 0 ετερόσημο του α ομόσημο του α
Τιμές του x - β
xο +
Δ 0 2α
Πρόσημο του αx 2 βx γ ομόσημο του α 0 ομόσημο του α
Τιμές του x - +
Δ0 2
Πρόσημο του αx βx γ ομόσημο του α
Προσοχή!!
1. Αν για κάθε x R είναι αx 2 βx γ 0 τότε είναι Δ 0 . Στην περίπτωση αυτή το τριώνυμο αx 2 βx γ είναι
ομόσημο του α δηλαδή: α αx 2 βx γ 0 για κάθε x R
2
2. Ισχύει αx βx γ 0 για κάθε πραγματικό αριθμό x αν και μόνο αν ισχύει: Δ 0 και α 0
3. Ισχύει αx 2 βx γ 0 για κάθε πραγματικό αριθμό x αν και μόνο αν ισχύει: Δ 0 και α 0 , κ.λ.π.
4. Το τριώνυμο αx 2 βx γ διατηρεί σταθερό πρόσημο για κάθε πραγματικό x αν και μόνο αν ισχύει Δ 0
β β Δ
Η συνάρτηση f x αx2 βx γ , α 0 είναι παραβολή με κορυφή το σημείο ,f
2α 2α 4α
β γ
Σχέσεις ριζών συντελεστών: (τύποι Vietta) S ρ1 ρ2 , Ρ ρ1 ρ2
α α
Ενώ μια εξίσωση που έχει δοσμένες ρίζες ρ1 , ρ2 είναι η x 2 Sx P 0
ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΑ
Πίνακας τριγωνομετρικών αριθμών:
π π π π 3π
Γωνία ω 30 o , 45o , 60 o , 90 o , 270,
0 6 4 3 2 180, π 2
0 1 2 3 1 0 1
ημω
2 2 2
1 3 2 1 0 1 0
συνω
2 2 2
0 3 3 0
εφω 1
3
3 0 0
σφω 3 1
3
Βασικές Γνώσεις Μαθηματικών μέχρι και τη Β Λυκείου
Βασικοί τριγωνομετρικοί τύποι και αριθμοί:
1. ημ 2 x συν 2 x 1 ή ημ 2 x 1 συν 2 x ή συν 2 x 1 ημ2 x , x R ,
εφx σφx 1 , x R κ
π
2
, κZ
2. εφx
ημx
συνx
π
για x R κπ ,κ : ακέραιος
2 σφx
συνx
ημx
για x R κπ,κ : ακέραιος
ΛΟΓΑΡΙΘΜΙΚΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ
Η συνάρτηση f(x) log α x , 0 α 1 ορίζεται στο 0, , έχει τιμές στο IR και είναι η αντίστροφη της f x αx
Αν 0 α 1 είναι γνησίως φθίνουσα, ενώ αν α 1 είναι γνησίως αύξουσα
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: --- στις επόμενες ιδιότητες – όπου δεν γράφεται – τα περιεχόμενα των λογαρίθμων είναι θετικά ενώ οι
βάσεις θετικές και όχι ένα.
ln 1 0 ln e 1 ln e x x e ln x x με x 0 ln eP(x) P(x) eln P(x) P(x) με P x 0
x
log α (x y) log α x log α y log α xκ κ log α x log α logα x log α y με x 0 , y 0
y
ln x log α x
ΑΛΛΑΓΗ ΒΑΣΗΣ σε λογάριθμο: log α x , γενικότερα ισχύει: log β x , 0 α,β 1 , x 0
ln α log α β
εκθέτης
ΑΛΛΑΓΗ ΒΑΣΗΣ σε εκθετική συνάρτηση : βαση eεκθέτηln(βάσης ) ή α x e x ln α
ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΚΘΕΤΙΚΗΣ ΛΟΓΑΡΙΘΜΙΚΗΣ
y y
Οι συναρτήσεις f(x) α x και f(x) log α x με 0 α 1 y=a x
ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ
ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΑ
x x 2 y1 y 2
Αν Α(x 1 , y 1 ) και Β(x2 , y 2 ) τότε AB x2 x1 , y 2 y 1 ενώ το μέσο M του AB είναι το M 1 ,
2 2
y
Αν α (x, y) , τότε α x i y j , |α| x 2 y 2 , λ εφω , x 0
x
x1 y 1
Έστω τα διανύσματα α (x 1, y1 ) και β (x 2 ,y 2 ) . Tότε: Ορίζουμε: det(α,β) = x1 y 2 y 1x 2
x2 y 2
α β
α β α β συν(α,β) x1x 2 y 1 y 2 , συν α,β , α ν α προβα ν
|α||β|
Ισχύουν α (x 1, y1 ) β (x 2 ,y 2 ) α β 0 x1x 2 y 1y 2 0
α (x 1, y1 ) // β (x 2 ,y 2 ) det(α,β) 0 x1 y 2 y 1x 2 0
ΠΑΡΑΒΟΛΗ είναι το σύνολο των σημείων του επιπέδου Οxy τα οποία ισαπέχουν από μια ευθεία δ , P
M(x,y)
p>0
Το πάνω τμήμα είναι η γραφική παράσταση της συνάρτησης y 2px , ενώ το κάτω της y 2px
p
δ: x
2
p p x2 =2py y
, Ε 0, τότε: d M,δ ME x 2 2py .
Αν Μ(x, y) αυτά τα σημεία και δ : y p>0
2 2 p
E 0,
1 2 2
Αυτή η παραβολή είναι η γραφική παράσταση της συνάρτησης: y x
2p x
O
ΈΛΛΕΙΨΗ είναι το σύνολο των σημείων Μ(x, y) του επιπέδου Οxy τα οποία έχουν σταθερό p
δ:y
2
άθροισμα αποστάσεων, 2α , από δύο σταθερά σημεία Ε, Ε (εστίες), ( EE 2γ 2α . y
B M ( x, y )
x2 y 2
Αν είναι E(γ,0) , E( γ,0) τότε: ΜΕ ΜΕ 2Α 2 2 1 , β 2 α2 γ 2 .
α β
A΄ Α
x 2 y2 E (γ,0 ) O E (γ,0 ) x
Αν είναι E(0, γ) , E(0, γ) τότε: ΜΕ ΜΕ 2Α 2 2 1 , β 2 α2 γ 2 .
β α
B΄
x2 y 2
Το πάνω τμήμα της έλλειψης 2 2 1 είναι η γραφική παράσταση της συνάρτησης:
α β
β β x2 y 2
y α 2 x 2 , ενώ το κάτω της y α 2 x 2 , x α,α . Αντίστοιχα ισχύουν για την 2 2 1
α α β α
γ γ
Εκκεντρότητα της έλλειψης ονομάζεται ο αριθμός ε 1 . Όταν ε 1 τότε η έλλειψη γίνεται ποιο πεπλατυσμένη, ενώ
α α
γ
όταν ε 0 η έλλειψη τείνει να γίνει κύκλος
α
ΥΠΕΡΒΟΛΗ είναι το σύνολο των σημείων του επιπέδου τα οποία έχουν σταθερή απόλυτη διαφορά
y
αποστάσεων , 2α , από δύο σταθερά σημεία Ε, Ε (εστίες), ( EE 2γ 2α ). y
a
x y x
a
x 2 y2
Αν Μ(x, y) αυτά τα σημεία και E( γ,0) , E(γ,0) τότε: ΜΕ ΜΕ΄ 2α 1 , β2 γ2 α 2 . Ν Κ
α 2 β2
y 2 x2
Αν Μ(x, y) αυτά τα σημεία και E(0, γ) , E(0, γ) τότε ΜΕ ΜΕ΄ 2α 1 , β2 γ2 α 2 Α΄ Α
α 2 β2 Ο x
2 2
x y
Το πάνω τμήμα της υπερβολής 2
2 1 είναι η γραφική παράσταση της συνάρτησης: Μ Λ
α β
β 2 β 2
y x α 2 , ενώ το κάτω της y x α 2 , x , α α, , Εκκεντρότητα της
α α
γ y 2 x2
υπερβολής ονομάζεται ο αριθμός ε 1 .- Αντίστοιχα ισχύουν για την 2 2 1
α α β
ΑΣΥΜΠΤΩΤΕΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΟΛΗΣ
x 2 y2 β β y 2 x2 α α
2
2 1 είναι οι y x και y x ενώ της 2 2 1 είναι οι y x και y x .
α β α α α β β β
Ισοσκελής υπερβολή λέγεται η υπερβολή: x 2 y2 α 2 .
ΕΦΑΠΤΟΜΕΝΕΣ: των παραπάνω καμπυλών στο σημείο τους Α x o , yo
ΚΩΝΙΚΗ x 2 y 2 ρ2 y 2 2px x2 2py x2 y 2 x 2 y2
1 1
α 2 β2 α 2 β2
ΕΦΑΠΤΟΜΕΝΗ xxo yyo ρ2 yy o p(x x o ) xxo p(y y o ) xxο yyο xxο yy ο
2 1 2 1
α2 β α2 β