ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΤΟΜΟΣ ΙΒ´
 ΔΙΟΔΩΡΟΥ ΣΙΚΕΛΙΩΤΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΤΟΜΟΣ ΙB´
(Βιβλίον ΙΕ´)

Τίτλος: Διοδώρου Σικελιώτου Ἱστορική Βιβλιοθήκη, τόμος ΙΒ´ ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Μετάφρασις-Σημειώσεις: Ἀπόστολος Παπανδρέου
Ἀπόστολος Παπανδρέου
Ἐπιμέλεια: Ἰωάννα Κούκου
Σελιδοποίησις: Ἀλέξιος Δ. Μάστορης
Ἐξώφυλλο: Δημήτριος Μπιλιλῆς
Ἐκδόσεις: ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ - «ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ»
Ὑπεύθυνος Ἐκδόσεως: Λεωνίδας Ἀθ. Γεωργιάδης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Copyright© ἐκδόσεις Λ. Γεωργιάδης 2012
Ἰωάννα Κούκου
ΙSΒΝ: 978-960-316-358-9
SET: 978-960-316-138-7

Κεντρική διάθεσις: 210 38 15000

Βιβλιοπωλεῖο:
Κηφισίας 263, Κηφισιά Τ.Κ. 145 62, Τηλ. 210 80 15 113
www.georgiadesbooks.com - e-mail: sales@georgiadesbooks.com

Ἀπαγορεύεται ἡ ἀναδημοσίευσις ὁλόκληρης ἢ μέρους τῆς παρούσης μελέτης, μὲ ὁποιοδήποτε μέ-

σον, χωρὶς τὴν γραπτὴ ἄδεια τοῦ ἐκδότου.
Ἐπιτρέπεται ἡ ἀναφορὰ στὸ παρὸν βιβλίο ἢ στὸ περιεχόμενό του μόνον σὲ περίπτωσι ποὺ παρου- ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
σιάζονται ρητῶς τὰ στοιχεῖα αὐτοῦ.
 ΒΙΒΛΟΣ ΠΕΝΤΕΚΑΙΔΕΚΑΤΗ ΒΙΒΛΙΟΝ ΔΕΚΑΤΟΝ ΠΕΜΠΤΟΝ
Τδε νεστιν ν τ πεντεκαιδεκτη τν Διοδρου Ββλων Περιεχμενα

• Ως Π"ρσαι Ε$αγ&ραν ν τ Κ(πρ)ω διεπολ"μησαν. • Π

ς ο Πρσες πολμησαν ναντον το Εαγρα στν Κ-
• Ως Λακεδαιμ&νιοι παρ+ τ+ς κοιν+ς ,μολογας Μαντινε/ς προ.
μετ)κισαν κ τ ς πατρδος. • Π
ς ο Λακεδαιμνιοι, παραβι"ζοντας τ$ς κοιν%ς συμφωνες,
• Περ0 τν Διονυσου το1 τυρννου ποιημτων. μετατπισαν το)ς Μαντινε+ς /π0 τν πατρδα τους.
• Περ0 τ ς Τιριβζου συλλ3ψεως κα0 τ ς 5πολ(σεως α$το1. • Γι2 τ2 ποι3ματα το Διονυσου το τυρ"ννου.
• Περ0 το1 Γλ θαντου κα0 τ ς 8Ορ&ντου καταγνσεως. • Γι2 τν σλληψι το Τιριβ"ζου κα$ τν /πλυσ του.
• Ως 8Αμ(ντας κα0 Λακεδαιμ&νιοι πρ;ς 8Ολυνθους πολ"μησαν. • Γι2 τ0ν θ"νατο το Γλ
κα$ τν καταδκη το 8Ορντη.
• Ως Λακεδαιμ&νιοι τ<ν Καδμεαν κατελβοντο. • Π
ς : 8Αμντας κα$ ο Λακεδαιμνιοι πολμησαν πρ0ς το)ς
• Ως τ+ς Ελληνδας π&λεις παρ+ τ+ς συνθ3κας κατεδουλσαν- 8Ολυνθους.
το. • Π
ς ο Λακεδαιμνιοι κατλαβαν τν Καδμεα.
• Κτσις Φρου ν3σου κατ+ τ;ν 8Ανδραν. • Π
ς <ποδολωσαν τ$ς =λληνικ%ς πλεις κατ2 παρ"βασι τ
ν
• Διονυσου στρατεα ε?ς τ<ν Τυρρηναν κα0 σ(λησις το1 @ερο1. σχετικ
ν συνθηκ
ν.
• Στρατεα Διονυσου π0 Καρχηδονους, κα0 νκη κα0 Dττα. • 8Εποικισμ0ς τ>ς ν3σου Φ"ρου στν 8Αδριατικ3.
• Ως Θηβα/οι τ<ν Καδμεαν 5νεκτ3σαντο. • 8Εκστρατεα το Διονυσου στν Τυρρηνα κα$ λεηλασα το
• Ως Καρχηδ&νιοι λοιμικ ν&σ)ω περιπεσ&ντες κινδ(νευσαν. ναο.
• Περ0 το1 Βοιωτικο1 πολ"μου κα0 τν πραχθ"ντων ν α$τ). • 8Εκστρατεα το Διονυσου ναντον τ
ν Καρχηδονων, κα$
• Τριβαλλν στρατεα π0 FΑβδηρα. νκη κα$ @ττα του.
• Στρατεα Περσν π8 ΑGγυπτον. • Π
ς ο Θηβα+οι /νκτησαν τν Καδμεα.
• Ως Θηβα/οι Λακεδαιμονους πιφανεσττη μχη νικ3σαντες • Π
ς ο Καρχηδνιοι κινδνευσαν, Bταν το)ς κτπησε λοιμικ3.
ν Λε(κτροις 5ντεποι3σαντο τ ς τν Ελλ3νων Iγεμονας. • Γι2 τ0ν Βοιωτικ0 πλεμο κα$ τ2 σχετικ2 γεγοντα.
• Τ+ πραχθ"ντα Θηβαοις κατ+ τ+ς ε?ς Πελοπ&ννησον ε?σβολς. • 8Εκστρατεα τ
ν Τριβαλλ
ν ναντον τ
ν 8Αβδ3ρων.
• Περ0 τ ς 8Ιφικρτους 5γωγ ς κα0 τν εKρημ"νων Kπ8 α$το1 • 8Εκστρατεα τ
ν Περσ
ν ναντον τ>ς ΑDγπτου.
κατ+ τ+ς στρατεας. • Π
ς ο Θηβα+οι νκησαν το)ς Λακεδαιμονους στν Eνομα-
στν μ"χη τ
ν Λεκτρων κα$ διεκδκησαν τν Fγεμονα τ
ν
GΕλλ3νων.
• GΗ δρIσις τ
ν Θηβαων κατ2 τ$ς εDσβολς τους στν Πελοπν-
νησο.
• Γι2 τ0 σστημα /γωγ>ς το 8Ιφικρ"τη κα$ γι2 τ$ς φευρσεις
του στν πολεμικ τχνη.
6 7
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

• Στρατεα Λακεδαιμονων π0 Κ&ρκυραν. • 8Εκστρατεα τ

ν Λακεδαιμονων ναντον τ>ς Κερκρας.
• Περ0 το1 γενομ"νου σεισμο1 κα0 κατακλυσμο1 περ0 τ<ν Πελο- • Γι2 τ0ν σεισμ0 κα$ τ0ν κατακλυσμ0 πο) συνβησαν στν Πε-
π&ννησον κα0 τ ς φανεσης ν ο$ραν) λαμπδος. λοπννησο κα$ γι2 τν λ"μψι πο) μφανσθηκε στ0ν οραν.
• Ως παρ+ το/ς 8Αργεοις γ"νετο πολLς φ&νος , κληθε0ς σκυτα- • Π
ς Mγινε μεταξ) τ
ν 8Αργεων μι2 μεγ"λη σφαγ3, πο) Eνο-
λισμ&ς. μ"σθηκε «σκυταλισμς».
• Περ0 8Ισονος το1 Φερν τυρννου κα0 τν διαδ&χων α$το1. • Γι2 τ0ν 8Ι"σονα, τ0ν τραννο τ
ν Φερ
ν, κα$ το)ς διαδχους
• Μεσσ3νης συνοικισμ;ς Kπ; Θηβαων. του.
• Στρατεα Βοιωτν ε?ς Θετταλαν. • 8Εποικισμ0ς τ>ς Μεσσ3νης /π0 το)ς Θηβαους.
• 8Εκστρατεα τ
ν Βοιωτ
ν στν Θεσσαλα.

8 9
 ΒΙΒΛΟΣ ΠΕΝΤΕΚΑΙΔΕΚΑΤΗ ΒΙΒΛΙΟΝ ΔΕΚΑΤΟΝ ΠEMΠTO

1. Κεφ"λαια 1-80
1. Παρ8 Mλην τ<ν πραγματεαν ε?ωθ&τες χρ
σθαι τ
συν3θει τ
ς
@στορας παρρησNα, κα0 το/ς μOν 5γαθο/ς 5νδρσιν π0 τν καλν 1.
ργων τ;ν δκαιον πιλ"γειν παινον, τοLς δO φα(λους, Mταν ξα- 1. Σ8 Bλη τν Mκτασι τ>ς ργασας μας συνηθζουμε ν8 /κολουθομε
μαρτνωσιν, 5ξιο1ν δικαας πιτιμ3σεως, δι+ το1 τοιο(του τρ&- τν τακτικ τ>ς παρρησας πο) ]ρμζει στν
στορα, κα$ ν8 /πον-
που νομζομεν τοLς μOν εQ πεφυκ&τας πρ;ς 5ρετ<ν τ) δι+ τ
ς δ&- μωμε τ0ν δκαιο Mπαινο στο)ς γενναους ^ντρες γι2 τ2 λαμπρ2
ξης 5θανατισμ) προτρ"ψεσθαι τα/ς καλλσταις γχειρε/ν πρξε- τους κατορθ_ματα, κα$ το)ς φαλους ν2 το)ς πιτιμIμε δκαια,
σι, τοLς δO τ<ν νανταν χοντας διθεσιν τα/ς Rρμοττο(σαις βλα- Bταν κ"νουν λ"θη. Νομζουμε Bτι Bλους ατο)ς πο) κ φσεως
σφημαις 5ποτρ"ψειν τ
ς π0 τ<ν κακαν ,ρμ
ς. τενουν πρ0ς τν /ρετ3,θ2 το)ς προτρψωμε μ% τν τακτικ ατν
2. δι; κα0 τ
γραφ
παρ&ντες π8 κενους τοLς χρ&νους, ν οSς Λα- ν2 πιχειρον τ2 πι0 λαμπρ2 Mργα γι2 ν2 μενη /θ"νατη F δξα
κεδαιμ&νιοι περ0 Λε1κτρα παραδ&ξως Iττηθ"ντες μεγλη περι"-
το)ς ^λλους πο) Mχουν /ντθετη προδι"θεσι, θ2 το)ς
πεσον συμφορNT, κα0 πλιν περ0 Μαντνειαν πτασαντες 5νελπ-
στως 5π"βαλον τ<ν τν Ελλ3νων Iγεμοναν, Iγο(μεθα δε/ν τ<ν
Kπ&στασιν τ
ς γραφ
ς διαφυλττειν κα0 τ<ν Rρμ&ττουσαν πιτ- ργασα μας φθ"σαμε στν χρονικ κενη περοδο, κατ2 τν
μησιν το/ς Λακεδαιμονοις ποι3σασθαι.
Λακεδαιμνιοι, μετ2 τν /προσδκητη @ττα τους στ2
3. Τς γ+ρ Uν ο$χ Iγ3σαιτο κατηγορας α$τοLς 5ξους Kπρχειν,
οVτινες παρ+ τν προγ&νων παραλαβ&ντες Iγεμοναν κλλιστα
τεθεμελιωμ"νην, κα0 τα(την δι+ τ<ν 5ρετ<ν τν προγ&νων δια-
στορικ /λ3-
φυλαχθε/σαν τη πλεω τν πεντακοσων, ο@ τ&τε Λακεδαιμ&νιοι
ν Λακεδαιμονων.
δι+ τ<ν Wαυτν 5βουλαν καταλυθε/σαν πε/δον; ο$κ 5λ&γωςY ο@
μOν γ+ρ πρ; α$τν βεβιωκ&τες πολλο/ς π&νοις κα0 μεγλοις κιν-
παρλαβαν /π0 το)ς προγνους τους μι2
δ(νοις τ<ν τηλικα(την κατεκτ3σαντο δ&ξαν, πιεικς κα0 φιλαν-
θρπως προσφερ&μενοι το/ς Kποτεταγμ"νοιςY ο@ δO μεταγεν"στε-
ν προγνων διατηρ3θηκε π"νω /π0 πεντακσια χρ-
ροι βιαως κα0 χαλεπς χρμενοι το/ς συμμχοις, τι δO πολ"μους
5δκους κα0 Kπερηφνους νιστμενοι πρ;ς τοLς ZΕλληνας, ο$κ
πργονο τους κατκτησαν
5λ&γως 5π"βαλον τ<ν 5ρχ<ν δι+ τ+ς ?δας 5βουλας.
μεταγενστεροι μ% τν βαιη κα$ τν /παρ"-
ν πολμων ναντον τ
ν GΕλλ3νων,
10
τους, ν
/ποτρψωμε /π0 τν ροπ3 τους πρ0ς τν κακα μ% τν ]ρμζουσα
κατ"κρισι κα$ καταδκη. 2. Γι8 ατ, τ_ρα πο) γρ"φοντας τν
:ποα ο
Λεκτρα, περιπεσαν σ% μεγ"λη συμφορ", κα$ π"λι μετ2 τν να
/πρβλεπτη @ττα στν Μαντνεια Mχασαν τν Fγεμονα τ>ς GΕλλ"-
δας,νομζομε Bτι πρπει,διαφυλ"σσοντας π"ντα τν
θεια, ν2 προβομε στν ]ρμζουσα πιτμησι τ
3. Γιατ$ ποι0ς θ2 διατπωνε τν γν_μη, Bτι δ%ν εaναι ^ξιοι κατη-
γορας ατο$ πο, ν
Fγεμονα θαυμ"σια θεμελιωμνη, μι2 Fγεμονα πο) χ"ρι στν
/νδρεα τ
νια, τν εaδαν τ_ρα ν2 καταλεται /π0 τν δικ3 τους /φροσνη;
Κα$ τ0 πρIγμα εaναι ενητο. Γιατ$ ο
ατν τν μεγ"λη δξα μ% πολλο)ς μχθους κα$ μεγ"λους κινδ-
νους, συμπεριφερμενοι πρ0ς το)ς <πηκους τους μ% πιεκεια κα$
φιλανθρωπα. 8Αλλ2 ο
δεκτη συμπεριφορ" τους πρ0ς το)ς συμμ"χους, /κμη μ% τν /ν"-
ληψι /δκων κα$ /λαζονικ
11
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

4. ν γ+ρ τα/ς συμφορα/ς α$τν τ; μ/σος τν 5δικουμ"νων λαβε εeλογα Mχασαν τν ξουσα /π0 τν /φροσνη τους. 4. Γιατ$ μσα
καιρ;ν 5μ(νασθαι τοLς προηδικηκ&τας, κα0 το/ς κ προγ&νων στ$ς συμφορς τους τ0 μ+σος τ
ν /δικουμνων βρ>κε τν εκαιρα
5νικ3τοις γεγον&σι τοσα(τη καταφρ&νησις πηκολο(θησεν ν2 ξεσπ"ση ναντον τ
ν /δικητ
ν, κα$ ατο$ πο) /π0 τ0ν καιρ0
Mσην ε?κ;ς στι γεν"σθαι κατ+ τν 5ναιρο(ντων τ+ς τν προγ&- τ
ν προγνων τους fταν /νκητοι, δοκμασαν τ_ρα τση περι-
νων 5ρετς. φρνησι, Bση fταν εeλογο ν2 δοκιμ"σουν ατο$ πο) σκτωσαν τ$ς
5. τοιγαρο1ν Θηβα/οι μOν ο@ πρ&τερον π0 πολλ+ς γενε+ς το/ς κρετ- /ρετ%ς τ
ν προγνων. 5. Γι8 ατ0 ο Θηβα+οι, πο) παλιτερα π$
τοσιν Kποτεταγμ"νοι, τ&τε το(τους 5νελπστως νικ3σαντες Iγε- πολλ%ς γενι%ς fταν <ποταγμνοι στο)ς Dσχυρος, ττε νκησαν
μ&νες κατ"στησαν τν Ελλ3νων, Λακεδαιμ&νιοι δO μετ+ τ<ν /προσδκητα το)ς Λακεδαιμονους κα$ /ναδεχθηκαν Fγεμνες
5φαρεσιν τ ς Iγεμονας ο$δ"ποτ8 δυν3θησαν 5ναλαβε/ν τ; τν τ
ν GΕλλ3νων. Κι ο Λακεδαιμνιοι, μετ2 τν /φαρεσι τ>ς Fγεμο-
προγ&νων 5ξωμα. νας, ποτ% δ%ν μπρεσαν ν2 /νακτ3σουν τν προγονικ αgγλη.
6. Ημε/ς δO το(τοις 5ρκο(ντων πιτετιμηκ&τες π0 τ; συνεχOς τ ς 6.Τ_ρα πο) πιτιμ3σαμε /ρκετ2 το)ς Λακεδαιμονους θ2 συνε-
@στορας μεταβησ&μεθα προδιορσαντες τοLς ο?κεους τ γραφ χσωμε τν στορα μας, /φο πρ
τα :ρσουμε τ2 χρονικ2 Bρια τ>ς
χρ&νους. I μOν οQν πρ; τα(της β(βλος, οQσα τ ς Mλης συντξεως hλης ατο το βιβλου.Τ0 προηγομενο βιβλο, πο) fταν τ0 δκα-
τεσσαρεσκαιδεκτη, τ; τ"λος σχε τν πρξεων ε?ς τ;ν Ρηγνων το τταρτο βιβλον το Bλου Mργου, Mκλεισε μ% τ2 γεγοντα πο)
5νδραποδισμ;ν Kπ; Διονυσου κα0 τ<ν ]λωσιν τ ς Ρμης Kπ; Mχουν σχσι μ% τ0ν ξανδραποδισμ0 τ
ν Ρηγνων /π0 τ0ν Διονσιο
Γαλατν, ^τις γ"νετο κατ+ τ;ν προηγο(μενον νιαυτ;ν τ ς κα$ τν jλωσι τ>ς Ρ_μης /π0 το)ς Γαλ"τες, πο) Mγινε τ0ν προηγο-
Περσν στρατεας ε?ς Κ(προν π8 Ε$αγ&ραν τ;ν βασιλ"αY ν μενο χρνο /π0 τν κστρατεα τ
ν Περσ
ν στν Κπρο, ναντον
τα(τη δO τ<ν 5ρχ<ν 5π; το(του το1 πολ"μου ποιησμενοι κατα- το βασιλιI Εαγρα. Στ0 παρ0ν βιβλο θ8 /ρχσωμε μ% ατ0ν τ0ν
λ3ξομεν π0 τ;ν προηγο(μενον νιαυτ;ν τ ς Φιλππου το1 8Αμ(ν- πλεμο κα$ θ2 τελει_σωμε στ0 Mτος πο) προηγ3θηκε /π0 τν /ν"-
του βασιλεας. ληψι τ>ς βασιλεας /π0 τ0ν Φλιππο, τ0ν γυι0 το 8Αμντα.1

2. 2.
1. 8Επ8 _ρχοντος γ+ρ 8Αθ3νησι Μυστιχδου Ρωμα/οι μOν 5ντ0 τν 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Μυστιχδης, ο Ρωμα+οι ξλε-
Kπτων χιλιρχους τρε/ς κατ"στησαν, Μρκον Φο(ριον, τι δO ξαν στν θσι τ
ν <π"των τρε+ς χιλι"ρχους,τ0ν Μ"ρκο Φοριο,τ0ν
Γιον κα0 Α?μλιον. π0 δO το(των 8Αρταξ"ρξης , τν Περσν βα- Γ"ϊο κα$ τ0ν ΑDμλιο. Ατν τν χρονι"2 : 8Αρταξρξης, : βασιλι2ς
σιλεLς στρτευσεν π8 Ε$αγ&ραν τ;ν Κ(πρου βασιλ"α. πολLν δO τ
ν Περσ
ν, ξεστρ"τευσε ναντον το Εαγρα, το βασιλιI τ>ς
χρ&νον 5σχοληθε0ς περ0 τ+ς ε?ς τ;ν π&λεμον παρασκευ+ς συνε- Κπρου. 8Αφο /σχολ3θηκε πολ)ν καιρ0 μ% τ$ς πολεμικ%ς προετοι-
στ3σατο δ(ναμιν ναυτικ3ν τε κα0 πεζ<ν μεγληνY τ; μOν πεζ;ν μασες, συγκρτησε μεγ"λη ναυτικ κα$ χερσαα στρατιωτικ δ-
στρτευμα μυριδων `ν τρικοντα σLν @ππε1σι, τρι3ρεις δO κατε- ναμι. Γιατ$ τ0 πεζικ0 στρ"τευμα μαζ$ μ% το)ς ππε+ς Mφθανε τ$ς τρια-
σκε(ασε πλεους τν τριακοσων. κσιες χιλι"δες, κι ο τρι3ρεις πο) κατασκεασε fταν π"νω /π0
1. Ατ0 τ0 βιβλο καλπτει τ2 γεγοντα μεταξ) τ
ν τ
ν 386-361 π.Χ.
2. Τ0 386 π.Χ.

12 13
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION I¢ã

2. στρατηγοLς δ8 5π"δειξε τ ς πεζ ς δυνμεως 8Ορ&ντην κηδεστ3ν, τριακσιες. 2. Στρατηγο)ς διρισε τ0ν γυναικ"δελφ του 8Ορντη
τ ς δO ναυτικ ς Τιρβαζον, _νδρα μεγλης 5ποδοχ ς τυγχνον- γι2 τ0 πεζικ, κα$ γι2 τ0 ναυτικ0 διρισε τ0ν Τιρβαζο, pναν ^ντρα
τα παρ+ το/ς Π"ρσαις. οaτοι δO παραλαβ&ντες τ+ς δυνμεις ν πο) εaχε μεγ"λο κρος μεταξ) τ
ν Περσ
ν. Ατο$ παρλαβαν τ$ς
ΦωκαNα κα0 Κ(μη κατ3ντησαν ε?ς Κιλικαν, κα0 περαιωθ"ντες ε?ς στρατιωτικ%ς δυν"μεις στν Φ_καια κα$ τν Κμη κα$ Mφθασαν
Κ(προν νεργς δι)κουν τ;ν π&λεμον. στν Κιλικα, /π0 Bπου διαπεραι_θηκαν στν Κπρο κα$ διηθυ-
3. , δ8 Ε$αγ&ρας πρ;ς μOν τ;ν FΑκοριν τ;ν Α?γυπτων βασιλ"α,πολ"- ναν δραστ3ρια τ0ν πλεμο. 3. GΟ Εαγρας συν>ψε συμμαχα μ%
μιον bντα Περσν, συμμαχαν ποι3σατο κα0 δ(ναμιν 5ξι&λογον τ0ν qΑκορι, τ0ν βασιλι2 τ
ν ΑDγυπτων, πο) fταν χθρ0ς τ
ν
παρ8 α$το1 προσελβετο, παρ8 Εκατ&μνου δO το1 Καρας δυν- Περσ
ν, κα$ Mλαβε /π0 ατ0ν μι2 /ξιλογη δναμι, κα$ /π0 τ0ν
στου, λθρNα συμπρττοντος α$τ), χρημτων λαβε πλ θος ε?ς GΕκ"τομνο, τ0ν ^ρχοντα τ>ς Καρας, πο) συνεργαζταν μαζ του
διατροφ<ν ξενικν δυνμεωνY ,μοως δO κα0 τοLς _λλους τοLς κρυφ", Mλαβε pνα μεγ"λο ποσ0 χρημ"των γι2 τν διατροφ τ
ν μι-
5λλοτρως χοντας πρ;ς Π"ρσας, τοLς μOν λαθραως, τοLς δO κα0 σθοφορικ
ν του δυν"μεων. 8Επσης κα$ το)ς ^λλους πο) Mτρεφαν
φανερς πεσπσατο κοινων3σοντας το1 Περσικο1 πολ"μου. Mχθρα πρ0ς το)ς Πρσες, το)ς κατ"φερε ν2 μετ"σχουν στ0ν πλε-
4. κυρευε δO κατ+ μOν τ<ν Κ(προν τν π&λεων σχεδ&ν τι πασν, μο ναντον τ
ν Περσ
ν, ^λλοι κρυφ2 κα$ ^λλοι φανερ". 4. qΕγινε
κατ+ δO τ<ν Φοινκην Τ(ρου κα τινων Wτ"ρων. εcχε δO τρι3ρεις μOν κριος Bλων σχεδ0ν τ
ν πλεων τ>ς Κπρου, κα$ στν Φοινκη κυ-
νεν3κοντα, κα0 το(των Kπ ρχον Τ(ριαι μOν εGκοσι, Κ(πριαι δ8 ρευσε τν Τρο κα$ μερικ%ς ^λλες πλεις. Εaχε νεν3ντα τρι3ρεις,
Wβδομ3κοντα, στρατιτας δ8 ?δους μOν Wξακισχιλους, παρ+ δO το(- /π0 τ$ς :πο+ες εgκοσι fταν Τριες, =βδομ3ντα Κπριες, στρατι
τες
τοις μισθοφ&ρους πολλοLς ξενολ&γει, χων χρημτων δαψλειαν. δ% δικος του εaχε pξι χιλι"δες κι /π0 το)ς συμμ"χους εaχε πολ) πε-
πεμψε δ8 α$τ) κα0 , τν 8Αρβων βασιλεLς στρατιτας ο$κ dλ- ρισστερους /π0 ατος. 8Επ$ πλον στρατολογοσε πολλο)ς ξ-
γους κα0 _λλοι τινOς ο@ ν Kποψαις bντες τ) τν Περσν βασιλε/. νους μισθοφρους, καθrς εaχε ^φθονα χρ3ματα. Το Mστειλε κι :
βασιλι2ς τ
ν 8Αρ"βων sχι κα$ λγους στρατι
τες, καθrς κα$ μερι-
3. κο$ ^λλοι πο) Mβλεπαν μ% <ποψα τ0ν βασιλι2 τ
ν Περσ
ν.
1. Oaτος μOν οQν τοσα(τας 5φορμ+ς χων τεθαρρηκ&τως συγκατ"-
βαινεν ε?ς τ;ν π&λεμον. κα0 πρτον μOν ληστρικ+ς χων να1ς ο$κ 3.
dλγας φ3δρευσε τα/ς κομιζομ"ναις τν πολεμων 5γορα/ς, κα0 1. Μ% τσα λοιπ0ν πλεονεκτ3ματα : Εαγρας Mμπαινε στ0ν π-
τ+ς μOν α$τν δι"φθειρεν ν θαλττη, τ+ς δO διεκλυσεν, νας δO λεμο μ% ατοπεποθησι. Κα$ κατ2 πρ
το, καθrς εaχε πολλ2 πει-
5φελατο. δι; κα0 τν μπ&ρων μ< τολμντων ε?ς τ<ν Κ(προν ρατικ2 πλο+α, Mστησε νδρα στ2 πλο+α πο) μετφεραν τ2 φ-
παρακομζειν σ/τον, μεγλων δO δυνμεων fθροισμ"νων ε?ς τ<ν δια το χθρο, κα$ ^λλα τ2 βθισαν στν θ"λασσα, ^λλα τ2
ν σον, ταχL σιτοδεα κατ"σχε τ; τν Περσν στρατ&πεδον. μπδισαν ν2 περ"σουν κι ^λλα τ2 αDχμαλ_τισαν. Γι8 ατ0 κα$
2. τ ς δ8 5πορας γενομ"νης ε?ς στσιν, ο@ μισθοφ&ροι τν Περσν πειδ ο Mμποροι δ%ν τολμοσαν ν2 μεταφρουν σ+το στν Κ-
προ, Bπου fταν συγκεντρωμνες μεγ"λες δυν"μεις, γρ3γορα κα-
τλαβε σιτοδεα τ0 στρατπεδο τ
ν Περσ
ν. 2. GΗ Mλλειψις ατ
:δ3γησε σ% στ"σι κι ο μισθοφροι τ
ν Περσ
ν Bρμησαν ναν-
14 15
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

π0 τοLς Iγεμ&νας ,ρμ3σαντες κα τινας 5νελ&ντες ταραχ ς κα0 τον τ

ν /ξιωματικ
ν, σκτωσαν μερικο)ς κα$ jπλωσαν σ8 Bλο
στσεως ν"πλησαν τ; στρατ&πεδον. μ&γις δ8 ο@ στρατηγο0 τν τ0 στρατπεδο τν ταραχ κα$ τν ξγερσι. Μ% δυσκολα ο

Περσν κα0 , τ
ς ναυτικ
ς δυνμεως Iγο(μενος, dνομαζ&μενος στρατηγο$ τ
ν Περσ
ν κα$ : /ρχηγ0ς τ>ς ναυτικ>ς δυν"μεως,
δO Γλς, κατ"παυσαν τ<ν στσιν. Eνομαζμενος Γλ
ς, κατπαυσαν τν στ"σι. 3. Κατπλευσαν τ-
3. πλε(σαντες δO τ) παντ0 στ&λ)ω κα0 στου πλ
θος κ τ
ς Κιλικας τε μ% Bλον τ0ν στλο κα, /φο Mφεραν /π0 τν Κιλικα πλ>θος
παρακομσαντες, πολλ<ν παρε/χον τ
ς τροφ
ς δαψλειαν. τ) δ8 στου, ξασφ"λισαν /φθονα τροφ>ς. 8Απ0 τ0 ^λλο μρος : βασι-
Ε$αγ&ρNα στου πλ
θος @καν;ν , βασιλεLς FΑκορις κ τ
ς Α?γ(- λι2ς qΑκορις μετφερε /π0 τν Αgγυπτο γι2 τ0ν Εαγρα μεγ"-
πτου παρεκ&μισε κα0 χρ3ματα κα0 τ<ν _λλην παρασκευ<ν @καν<ν λες ποστητες στου κα$ χρ3ματα κα$ το προμ3θευσε ^φθονα
ξ"πεμψεν. τρφιμα. 4. GΟ Εαγρας, βλποντας Bτι <στεροσε στν ναυτικ
4. , δ8 Ε$αγ&ρας ,ρν Wαυτ;ν πολL λειπ&μενον τ
ναυτικ
δυν- δναμι, ξπλισε ^λλα =ξ3ντα πλο+α κα$ Mστειλε κα$ ζ3τησε /π0
μει, Wξ3κοντα μOν να1ς _λλας προσεπλ3ρωσε, πεντ3κοντα δO
παρ+ 8Ακ&ριδος ξ Α?γ(πτου μετεπ"μψατο, gστε τ+ς πσας χειν
τρι3ρεις διακοσας. τα(τας δO κοσμ3σας πρ;ς ναυμαχαν κατα-
πληκτικς, κα0 συνεχε/ς διαπερας κα0 γυμνασας ποιο(μενος,
Iτοιμζετο πρ;ς ναυμαχαν. δι; κα0 το1 βασιλικο1 στ&λου παρα-
πλ"οντος ε?ς Κτιον, 5προσδοκ3τως πιπλε(σας τα/ς ναυσ0 πολ-
ν
λ+ τν Περσν πλεον"κτει.
ν. 5. Γιατ$ πετθηκε μ% συντεταγμνα πλο+α ναντον
5. π"βαλε γ+ρ συντεταγμ"ναις ναυσ0ν π0 5συντκτους, κα0 προ-
βεβουλευμ"νοις 5νδρσι πρ;ς 5προσδοκ3τους 5γωνιζ&μενος
ν /ντοιμων πο) αDφνι-
τ0ν qΑκορι ^λλα πεν3ντα /π0 τν Αgγυπτο, tστε εaχε συνολικ2
διακσιες τρι3ρεις. Τ2 πλο+α ατ2 τ2 ξπλισε γι2 ναυμαχα κα$
τ2 διασκεασε κατ2 ττοιον τρπο πο) ν2 προκαλον τ0ν τρμο
στ0ν χθρ0 κα$ μ% συνεχ> ναυτικ2 γυμν"σια τ2 =τομαζε γι2 τν
ναυμαχα. qΕτσι, Bταν : βασιλικ0ς στλος παρπλεε τ0 Κτιο,
φρμησε ξαφνικ2 μ% τ2 πλο+α του κα$ πλεονεκτοσε Mναντι τ
Περσ
/συντ"κτων κα$ καθrς /γωνιζταν μ% ^νδρες πο) εaχαν κατα-
στρ_σει τ2 σχδι" τους ναντον /νδρ
ε$θLς ν τ
πρτη συστσει τ<ν νκην προκατεσκε(ασενY 5θρ&- δι"σθηκαν, /μσως /π0 τν πρ_τη σγκρουσι ξασφ"λισε τν
αις γ+ρ τα/ς τρι3ρεσιν πιπλε(σας π0 διεσπαρμ"νας κα0 τετα- νκη. Γιατ, καθrς φρμησε μ% Bλες μαζ$ τ$ς τρι3ρεις ναντον
ραγμ"νας, hς μOν δι"φθειρεν, hς δ8 χειρο1το. τ
ν χθρικ
ν πλοων πο) fταν διεσπαρμνα κα$ /ναστατωμνα,
6. Mμως δO το1 τε ναυρχου τν Περσν Γλ κα0 τν _λλων Iγεμ&- ^λλα κατστρεψε κα$ ^λλα αDχμαλ_τισε. 6. kΟμως : νααρχος
νων γενναως Kποστντων, γ"νετο ναυμαχα καρτερ, καθ8 iν , τ
ν Περσ
ν Γλ
ς κα$ ο
^λλοι /ξιωματικο$ /ντιστ"θηκαν γεν-
Ε$αγ&ρας τ; μOν πρτον Kπερε/χεν, jστερον δO το1 Γλ μετ+ το1 να+α κα$ συν3φθη σκληρ ναυμαχα, κατ2 τν :ποα : Εαγ-
βρους πενεχθ"ντος κα0 γενναως 5γωνισαμ"νου συν"βη φυγε/ν ρας στν /ρχ <περε+χε, Mπειτα Bμως, Bταν Mπεσε Bλο τ0 β"ρος
τοLς περ0 τ;ν Ε$αγ&ραν κα0 πολλ+ς τν τρι3ρων 5ποβαλε/ν. το Γλ
, : :πο+ος /γωνσθηκε γεννα+α, : Εαγρας τρ"πη εDς
φυγ3ν, κι Mχασε πολλ%ς τρι3ρεις.
4.
1. O@ δO Π"ρσαι τ
ναυμαχNα νικ3σαντες ε?ς Κτιον π&λιν 5μφοτ"- 4.
ρας τ+ς δυνμεις kθροισαν. κ τα(της δ8 ,ρμμενοι πολιορκαν 1. Ο
Πρσες, μετ2 τν νκη τους στν ναυμαχα, συγκντρωσαν
κα$ τ0 ναυτικ0 κα$ τ0 πεζικ τους στ0 Κτιο. Κα$ μ% :ρμητ3ριο
16 17
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

συνεστ3σαντο πρ;ς τ Σαλαμ/νι κα0 τ<ν π&λιν π&ρθουν κατ+ τν πλι ατν Eργ"νωσαν πολιορκα τ>ς Σαλαμνας, τν :ποα
γ ν ]μα κα0 κατ+ θλατταν. /πκλεισαν κι /π0 τν στερι2 κι /π0 τν θ"λασσα. 2. Κι : Τιρβα-
2. κα0 Τιρβαζος μOν μετ+ τ<ν ναυμαχαν διαβ+ς ε?ς Κιλικαν, ζος, μετ2 τν ναυμαχα, πρασε στν Κιλικα κι /π0 κε+ β"δισε
κ5κε/θεν πορευθε0ς πρ;ς τ;ν βασιλ"α, τ3ν τε νκην 5π3γγειλε κα0 πρ0ς τ0ν βασιλι", το /ν3γγειλε τν νκη κα$ το Mφερε δυ0 χι-
δισχλια τλαντα πρ;ς τ;ν π&λεμον 5πεκ&μισενY Ε$αγ&ρας δO λι"δες τ"λαντα γι2 τν συνχισι το πολμου. Πρ$ν /π0 τν ναυ-
πρ; μOν τ ς ναυμαχας παρ+ θλατταν πεζ συμβαλlν μ"ρει τ ς μαχα, : Εαγρας, πο) εaχε συγκρουσθ> κοντ2 στν θ"λασσα
πεζ ς δυνμεως προετ"ρησε κα0 πρ;ς τ; μ"λλον ε$θαρσ<ς καθει- μ% pνα μρος τ>ς χερσαας δυν"μεως κα$ νκησε, /πκτησε ατο-
στ3κει, τ δO ναυμαχNα πτασας κα0 συγκλεισθε0ς ε?ς πολιορκαν πεποθησι γι2 τ0 μλλον, μετ2 Bμως /π0 τν @ττα του στν ναυ-
5θ(μως εcχεν. μαχα, Mχασε τ0 θ"ρρος του. 3. GΩστσο, /ποφασισμνος ν2 συνε-
3. Mμως δO κρνας χεσθαι το1 πολ"μου, Πνυταγ&ραν μOν τ;ν υ@;ν χση τ0ν πλεμο, ^φησε πσω τ0ν γυι0 του Πνυταγρα uς /ν_τα-
5π"λιπεν Iγεμ&να τν Mλων ποι3σας ν τ Κ(πρ)ω, α$τ;ς δ8 5να- το /ρχηγ0 στν Κπρο, κι : gδιος π>ρε δκα τρι3ρεις κα, χωρ$ς
λαβlν δ"κα τρι3ρεις νυκτ;ς λαθε τοLς πολεμους κπλε(σας κ ν2 γνη /ντιληπτ0ς /π0 το)ς χθρος, Mπλευσε μακρι2 /π0 τν
τ ς Σαλαμ/νος. κομισθε0ς δ8 ε?ς τ<ν ΑGγυπτον κα0 συντυχlν τ) Σαλαμνα. Φθ"νοντας στν Αgγυπτο συν"ντησε τ0ν βασιλι2 κα$
βασιλε/, παρεκλεσεν α$τ;ν ρρωμ"νως 5ντ"χεσθαι το1 πολ"μου τ0ν παρεκ"λεσε ν2 συνεχση τ0ν πλεμο δραστ3ρια κα$ ν2 θε-
κα0 κοιν;ν Iγε/σθαι τ;ν πρ;ς τοLς Π"ρσας π&λεμον. ωρ> τ0ν πλεμο ναντον τ
ν Περσ
ν κοιν3 τους <πθεσι.

5. 5.
1. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις Λακεδαιμ&νιοι μOν γνωσαν στρα- 1. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, ο Λακεδαιμνιοι /ποφ"-
τε(ειν π0 τ<ν Μαντνειαν, ο$δOν φροντσαντες τν γεγενημ"νων σισαν ν2 κστρατεσουν ναντον τ>ς Μαντινεας, χωρ$ς ν2 λο-
σπονδν, δι+ τοια(τας α?τας. προϋπαρχο(σης το/ς ZΕλλησι γαρι"σουν τ$ς συνθ>κες πο) εaχαν συναφθ>,3 κα$ τοτο γι2 το)ς
κοιν ς ε?ρ3νης τ ς π0 8Ανταλκδου, καθ8 iν α@ π&λεις ]πασαι τ+ς =ξ>ς λγους. Ο kΕλληνες εaχαν ττε γενικ εDρ3νη, τν γνωστν
μOν φρουρ+ς 5πετρψαντο, τ<ν δ8 α$τονομαν καθ8 ,μολογαν πα- 8Ανταλκδειο εDρ3νη, σμφωνα μ% τν :ποα Bλες ο πλεις εaχαν
ρ"λαβον, Λακεδαιμ&νιοι φ(σει φιλαρχο1ντες κα0 πολεμικο0 τα/ς /παλλαγ> /π0 τ$ς φρουρ%ς κα$ /νκτησαν μ% συνθ3κη τν ατο-
α@ρ"σεσιν bντες, τ<ν ε?ρ3νην gσπερ βαρL φορτον ο$χ Kπ"μενον, νομα τους. 8Αλλ2 ο Λακεδαιμνιοι, κ φσεως φλαρχοι κα$ μ%
τ<ν δO προγεγενημ"νην τ ς Ελλδος δυναστεαν πιποθο1ντες διαθσεις φιλοπλεμες, δ%ν μποροσαν ν2 <πομενουν τν εDρ3-
μετ"ωροι τα/ς ,ρμα/ς Kπ ρχον πρ;ς καινοτομαν. νη, πο) τν αDσθ"νονταν σ2ν pνα βαρ) φορτο, κα$ καθrς πο-
2. ε$θLς οQν τ+ς μOν π&λεις συνετραττον κα0 δι+ τν ?δων φλων θοσαν σφδρα τν παλι" τους Fγεμονα σ8 Bλη τν GΕλλ"δα,
fταν π"ντα πρθυμοι ν8 /ρχσουν μι2 να δραστηριτητα. 2.
8Αμσως ^ρχισαν ν8 /ναστατ_νουν τ$ς πλεις κα$ ν2 Eργαν_νουν

3. 8Εννοε+ τν 8Ανταλκδειο εDρ3νη γι2 τν :ποα μλησε στ0 14 βιβλ. 110, 3.

18 19
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

στσεις γκατεσκε(αζον ν α$τα/ς, nν νιαι πιθαν+ς 5φορμ+ς μ% το)ς φλους τους στ"σεις μσα σ8 ατς, μερικ%ς /π0 τ$ς :πο+ες
α$το/ς παρ"σχοντο τ
ς ταραχ
ς. 5πολαβο1σαι γ+ρ τ+ς α$τονο- Mδωσαν ο
gδιες πρσφορες /φορμ%ς γι2 τν ταραχ3. Γιατ, Bταν
μας λ&γον 5π3τουν παρ+ τν πεστατηκ&των π0 τ
ς Λακεδαι- ο
πλεις /νκτησαν τν ατονομα τους, ζητοσαν εθνες /π0
μονων IγεμοναςY πικρν δO τν λ"γχων γινομ"νων δι+ τ; μνη- κενους πο) /σκοσαν τν /ρχ π$ τ>ς Fγεμονας τ
ν Λακε-
σικακε/ν τοLς δ3μους, κα0 πολλν φυγαδευομ"νων, 5π"δειξαν δαιμονων. GΗ κριτικ fταν Eξτατη, γιατ$ : λα0ς μνησικακοσε
WαυτοLς βοηθοLς το/ς καταστασιαζομ"νοις. κα$ Mστειλε πολλο)ς στν ξορα, πρIγμα πο) /ντικειμενικ2
3. Kποδεχ&μενοι δO το(τους κα0 μετ+ δυνμεως κπ"μποντες π0 τ+ς βοηθοσε ατο)ς πο) vθελαν ν2 στασι"σουν. 3. Γιατ$ <ποδχον-
καθ&δους, κατεδουλο1ντο τ; μOν πρτον τ+ς 5σθενεστ"ρας π&- ταν το)ς ξορστους κα$ το)ς πανφεραν στν πατρδα μ% μεγ"-
λεις, μετ+ δO τα1τα κα0 τ+ς 5ξιολογωτ"ρας καταπολεμο1ντες Kπη- λη δναμι κα$ <ποδολωναν Mτσι στν /ρχ τ$ς πι0 /δνατες π-
κ&ους ποουν, ο$δO δ(ο τη φυλξαντες τ+ς κοιν+ς σπονδς. λεις, Mπειτα <πτασσαν μ% πλεμο κα$ τ$ς πι0 /ξιλογες, κι Mτσι
Πλησι&χωρον δ8 ,ρντες οQσαν τ<ν τν Μαντιν"ων π&λιν κα0 δ%ν τ3ρησαν τ$ς κοιν%ς συνθ>κες οeτε δυ0 χρνια.
πλ3θουσαν 5νδρν 5λκμων, Kππτευσαν α$τ
ς τ<ν αoξησιν Βλποντας, Bτι F πλις τ
ν Μαντινων fταν κοντ2 στ2 σνο-
τ<ν γινομ"νην κ τ
ς ε?ρ3νης, κα0 τ+ φρον3ματα τν 5νδρν ρ" τους κα$ fταν γεμ"τη /π0 δυνατο)ς ^νδρες, /νησυχοσαν
σπευδον ταπεινσαι. γι2 τν αeξησι τ>ς δυν"με_ς της χ"ρη στν εDρ3νη, κα$ Mσπευδαν
4. δι; κα0 τ; μOν πρτον πρ"σβεις 5ποστελαντες πρ;ς τ<ν Μαντ- ν2 ταπειν_σουν τ0 <ψηλ0 φρνημα τ
ν /νδρ
ν της. 4. Γι8 ατ0
νειαν προσ"ταττον τ+ μOν τεχη καθελε/ν, α$τοLς δO μετοικ
σαι κα$ στν /ρχ Mστειλαν πρσβεις πρ0ς τν Μαντνεια κα$ διτα-
πντας ε?ς τ+ς 5ρχαας π"ντε κμας, ξ nν ε?ς τ<ν Mαντνειαν τ; ξαν ν2 γκρεμσουν τ2 τεχη κι Bλοι ατο$ ν2 μετοικ3σουν στ$ς
παλαι;ν συν)κησανY ο$δεν;ς δO α$το/ς προσ"χοντος, δ(ναμιν πντε /ρχα+ες κ
μες, /π0 τ$ς :πο+ες εaχαν =νωθ> παλι2 κα$ σχη-
κπ"μψαντες πολι&ρκουν τ<ν π&λιν. μ"τισαν τν Μαντνεια. Κα$ καθrς δ%ν Mδωσε καννας προσοχ3,
5. ο@ δO Μαντινε/ς ε?ς τ+ς 8Αθ3νας πρ"σβεις 5ποστελαντες fξουν Mστειλαν στρατ0 κα$ πολιορκοσαν τν πλι. 5. Ο
Μαντινε+ς
Wαυτο/ς βοηθ
σαι. ο$ προαιρουμ"νων δO τν 8Αθηναων παραβα- Mστειλαν πρσβεις στν 8Αθ3να κα$ ζητοσαν ν2 το)ς βοηθ3-
νειν τ+ς κοιν+ς συνθ3κας, Mμως καθ8 αKτοLς Kποστντες τ<ν πο- σουν. Κι πειδ ο
8Αθηνα+οι δ%ν εaχαν καμμι2 δι"θεσι ν2 παρα-
λιορκαν ε$ρστως fμ(νοντο τοLς πολεμους. κα0 τ+ μOν κατ+ τ<ν βι"σουν τ$ς κοιν%ς συνθ>κες, /ντιμετ_πισαν μνοι τους τν πο-
Ελλδα το1τον τ;ν τρ&πον καινν πολ"μων 5ρχ<ν λμβανεν. λιορκα κα$ /πκρουσαν γεννα+α το)ς χθρος. Μ8 ατ0ν τ0ν
τρπο ττε ^ρχιζαν καινοργιοι πλεμοι στν GΕλλ"δα.
6.
1. Kατ+ δO τ<ν Σικελαν Διον(σιος , τν Συρακοσων τ(ραννος 6.
5πολελυμ"νος τν πρ;ς Καρχηδονους πολ"μων πολλ<ν ε?ρ3νην 1. Στν Σικελα : Διονσιος, : τραννος τ
ν Συρακοσων, /παλ-
κα0 σχολ<ν εcχεν. δι; κα0 ποι3ματα γρφειν Kπεστ3σατο μετ+ λαγμνος /π0 το)ς πολμους μ% το)ς Καρχηδονους, εaχε εDρ3νη
πολλ
ς σπουδ
ς, κα0 τοLς ν το(τοις δ&ξαν χοντας μετεπ"μπετο κα$ Fσυχα. Γι8 ατ0 κα$ /φοσι_θηκε μ% ζ>λο ν2 γρ"φη ποι3ματα
κα$ καλοσε το)ς κορυφαους στ2 ζητ3ματα τ>ς ποι3σεως, το)ς
/πνειμε διακριτικ%ς τιμς, περνοσε μαζ τους τ0ν καιρ0 κα$
20 21
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
κα0 προτιμν α$τοLς συνδι"τριβε κα0 τν ποιημτων πισττας
ν ποιημ"των του.
κα0 διορθωτ+ς εcχεν. Kπ; δO το(των δι+ τ+ς ε$εργεσας το/ς πρ;ς
χριν λ&γοις μετεωριζ&μενος καυχTτο πολL μTλλον π0 το/ς
^νθρωποι ατο$ πλ3ρωναν τ$ς εεργεσες του, καυχιταν πε-
ποι3μασιν r το/ς ν πολ"μ)ω κατωρθωμ"νοις.
2. τν δO συν&ντων α$τ) ποιητν Φιλ&ξενος , διθυραμβοποι&ς,
ν ποιητ
ν πο) τ0ν συναναστρφονταν, :
μ"γιστον χων 5ξωμα κατ+ τ<ν κατασκευ<ν το1 ?δου ποι3μα-
τος, κατ+ τ; συμπ&σιον 5ναγνωσθ"ντων τν το1 τυρννου ποιη-
μτων μοχθηρν bντων πηρωτ3θη περ0 τν ποιημτων τνα
κρσιν χοι. 5ποκριναμ"νου δ8 α$το1 παρρησιωδ"στερον, , μOν
τ(ραννος προσκ&ψας το/ς sηθε/σι, κα0 καταμεμψμενος Mτι δι+
φθ&νον βλασφ3μησε, προσ"ταξε το/ς Kπηρ"ταις παραχρ
μα του κα, /φο τ0ν κατκρινε, Bτι /π0 φθνο κιν3θηκε κα$ τ2 εaπε
5πγειν ε?ς τ+ς λατομας.
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
το)ς εaχε uς συμβολους κα$ διορθωτ%ς τ
8Επαιρμενος γι2 το)ς κολακευτικο)ς λγους, μ% το)ς :ποους
ο
ρισστερο γι2 τ2 ποι3ματ" του παρ2 γι2 τ2 πολεμικ" του κατορ-
θ_ματα. 2. Μεταξ) τ
Φιλξενος4 : διθυραμβοποι0ς, : :πο+ος εaχε μεγ"λο κρος γι2 τ0
προσωπικ του hφος στν ποησ του, Bταν κατ2 τ0 συμπσιο
διαβ"στηκαν τ2 ποι3ματα το τυρ"ννου, πο) fταν φρικτ", ρω-
τ3θηκε τ$ γν_μη Mχει γι2 τ2 ποι3ματα. Κι Bταν το /π"ντησε μ%
μεγ"λη παρρησα, : τραννος προσβλ3θηκε /π0 το)ς λγους
ατ", διταξε το)ς <πηρτες του /μσως ν2 τ0ν :δηγ3σουν στ2
3. τ
δ8 KστεραNα τν φλων παρακαλο(ντων συγγνμην δο1ναι τ) λατομε+α. 3. Τν =πομνη ο
φλοι τ0ν παρακαλοσαν ν2 συγχω-
Φιλοξ"ν)ω, διαλλαγε0ς α$τ) πλιν τοLς α$τοLς παρ"λαβεν π0 τ; ρ3ση τ0ν Φιλξενο κα$, /φο συμφιλι_θηκε μαζ του, παρλαβε
συμπ&σιον. προβανοντος δO το1 π&του, κα0 πλιν το1 Διονυσου π"λι το)ς gδιους /νθρ_πους στ0 συμπσιο. Κι Bπως vπιαν /ρκε-
καυχωμ"νου περ0 τν ?δων ποιημτων, κα τινας στχους τν δο- τ", : Διονσιος ^ρχισε π"λι ν2 καυχIται γι2 τ2 ποι3ματ" του
κο(ντων πιτετε1χθαι προενεγκαμ"νου, κα0 περωτντος Πο/ κα, /φο πρφερε μερικο)ς στχους πο) το)ς θεωροσε πιτυ-
τιν σοι φανεται τ+ ποι3ματα Kπρχειν; _λλο μOν ο$δOν εcπε, χε+ς, τ0ν ρ_τησε π"λι ν2 το π> π
ς το φανονται τ2 ποι3ματα.
τοLς δ8 Kπηρ"τας το1 Διονυσου προσκαλεσμενος κ"λευσεν GΟ Φιλξενος δ%ν εaπε τποτε, /λλ2 κ"λεσε το)ς <πηρτες το
αKτ;ν 5παγαγε/ν ε?ς τ+ς λατομας. Διονυσου κα$ το)ς πρσταξε ν2 τ0ν :δηγ3σουν στ2 λατομε+α. 4.
4. τ&τε μOν οQν δι+ τ<ν ε$τραπελαν τν λ&γων μειδισας , Διον(- Ττε Bμως : Διονσιος γλασε μ% τν =τοιμτητα το Φιλοξνου
σιος kνεγκε τ<ν παρρησαν, το1 γ"λωτος τ<ν μ"μψιν 5μβλ(νον- κα$ <πμεινε τν παρρησα, καθrς τ0 γλιο μετρασε τν πιτ-
τοςY μετ8 dλγον δO τν γνωρμων ]μα κα0 το1 Διονυσου παραι- μησι. 8Αλλ2 Bταν λγο /ργτερα ο
φλοι του κα$ : gδιος : Διον-
τουμ"νων τ<ν _καιρον παρρησαν, , Φιλ&ξενος πηγγελατο πα- σιος το συνιστοσαν ν2 γκαταλεψη τν ^καιρη παρρησα, :
ρδοξ&ν τινα παγγελαν. φη γ+ρ δι+ τ
ς 5ποκρσεως τηρ3σειν Φιλξενος το)ς <ποσχθηκε κ"τι παρ"δοξο. Το)ς εaπε δηλ. Bτι
]μα κα0 τ<ν 5λ3θειαν κα0 τ<ν ε$δ&κησιν το1 Διονυσου, κα0 ο$ μ% τν /π"ντησ του θ2 τηρ3ση κα$ τν /λ3θεια, /λλ2 κα$ τν
διεψε(σθη. εeνοια το Διονυσου. 5. Κα$ πρ"γματι, δ%ν διαψεσθηκε. Γιατ,
5. το1 γ+ρ τυρννου προενεγκαμ"νου τιν+ς στχους χοντας λε- Bταν : τραννος πρφερε μερικο)ς στχους, πο) περιγραφαν
ειν+ πθη, κα0 ρωτ3σαντος Πο/ τινα φανεται τ+ ποι3ματα; τραγικ2 γεγοντα, κα$ ρ_τησε π
ς το φανονται τ2 ποι3ματα, :
εcπεν Ο?κτρ, δι+ τ
ς 5μφιβολας 5μφ&τερα τηρ3σας. , μOν γ+ρ Φιλξενος /π"ντησε: ΟDκτρ". Κα$ μ% τν /μφβολη ατν /π"ν-

4. Γνωστ0ς ποιητς /π0 τ2 Κθηρα.

22 23
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

Διον(σιος δ"ξατο τ+ ο?κτρ+ εcναι λεειν+ κα0 συμπαθεας πλ3- τησι τ3ρησε κα$ τ2 δυ. GΟ Διονσιος δηλ. Mκρινε Bτι τ0 «οDκτρ2»
ρη, τ+ δO τοια1τα εcναι ποιητν 5γαθν πιτε(γματα, Mθεν tς σημανει τραγικ2 κα$ γεμIτα συγκνησι κα$ Bτι ατ2 τ2 συναι-
πηνεκ&τα α$τ;ν 5πεδ"χετοY ο@ δ8 _λλοι τ<ν 5ληθιν<ν δινοιαν σθ3ματα τ2 πιτυγχ"νουν ο καλο$ ποιητς. Γι8 ατ0 δχθηκε τν
κδεξμενοι πTν τ; ο?κτρ;ν 5ποτε(γματος φ(σιν ε?ρ σθαι διε- /π"ντησ του uς Mπαινο. Ο ^λλοι π"λι πο) συνλαβαν τ0 /λη-
λμβανον. θιν0 νημα τ>ς λξεως, δχθηκαν Bτι τ0 «οDκτρ0ν» εaναι τ0 /ξιο-
θρ3νητον πο) φρει τν σφραγδα τ>ς /ποτυχας.
7.
1. Παραπλ3σιον δO συν"βη κα0 περ0 Πλτωνα τ;ν φιλ&σοφον γεν"- 7.
σθαι. μεταπεμψμενος γ+ρ τ;ν _νδρα το1τον τ; μOν πρτον 1. Κ"τι παρμοιο συνβη κα$ μ% τ0ν Πλ"τωνα τ0ν φιλσοφο. GΟ
5ποδοχ ς fξου τ ς μεγστης, ,ρν α$τ;ν παρρησαν χοντα Διονσιος δηλ. κ"λεσε τ0ν ^νθρωπον ατ0ν στν αλ3 του κα$
5ξαν τ ς φιλοσοφαςY jστερον δ8 κ τινων λ&γων προσκ&ψας στν /ρχ το Mδειξε μεγ"λη εeνοια, καθrς τ0ν Mβλεπε ν2 Mχη με-
α$τ) παντελς 5πηλλοτριθη, κα0 προαγαγlν ε?ς τ; πρατ3ριον γ"λη παρρησα, /ντ"ξια τ>ς φιλοσοφας. 8Αργτερα Bμως, δυσα-
tς 5νδρποδον 5π"δοτο μνν εGκοσι. 5λλ+ το1τον μOν ο@ φιλ&- ρεστημνος /π0 μερικο)ς λγους του, /ποξεν_θηκε τελεως /π0
σοφοι συνελθ&ντες ξηγ&ρασαν κα0 ξαπ"στειλαν ε?ς τ<ν Ελλ- ατν, τ0ν :δ3γησε στν /γορ2 κα$ τ0ν πολησε εgκοσι μνIς.
δα, φιλικ<ν νουθεσαν πιφθεγξμενοι, δι&τι δε/ τ;ν σοφ;ν το/ς 8Αλλ2 ο φιλσοφοι συνεννο3θηκαν κα$ τ0ν ξαγρασαν κα$ τ0ν
τυρννοις r tς kκιστα r tς ^διστα ,μιλε/ν. Mστειλαν π"λι στν GΕλλ"δα, κα$ το Mκαναν τν φιλικ σστασι,
2. , δO Διον(σιος τ ς ε?ς τ+ ποι3ματα σπουδ ς ο$κ 5φιστμενος Bτι : σοφ0ς πρπει x λ"χιστα x εχ"ριστα ν2 συναναστρφεται
ε?ς μOν τ<ν 8Ολυμπιακ<ν παν3γυριν ξαπ"στειλε τοLς ε$φωνοτ- μ% το)ς τυρ"ννους.
τους τν Kποκριτν διαθησομ"νους ν το/ς bχλοις μετ8 )uδ ς τ+ 2. GΟ Διονσιος δ%ν γκατλειπε τ0ν ζ>λο του γι2 τ2 ποι3ματα
ποι3ματα. οaτοι δO τ; μOν πρτον δι+ τ<ν ε$φωναν ξ"πληττον κα$ Mστειλε στο)ς 8Ολυμπιακο)ς /γ
νες5 yθοποιο)ς μ% τν καλτε-
τοLς 5κο(οντας, μετ+ δO τα1τα 5ναθεωρ3σεως γενομ"νης κατε- ρη φων γι2 ν2 παρουσι"σουν μ% μουσικ πνδυσι τ2 ποι3ματ"
φρον3θησαν κα0 πολLν 5πην"γκαντο γ"λωτα. του μπροστ2 στ2 συγκεντρωμνα πλ3θη.8Εκε+νοι στν /ρχ μ% τν
3. , δO Διον(σιος 5κο(σας τ<ν τν ποιημτων καταφρ&νησιν ν"- καλλιφωνα τους γο3τευσαν το)ς /κροατς, hστερα Bμως, Bταν :
πεσεν ε?ς Kπερβολ<ν λ(πηςY α?ε0 δO μTλλον το1 πθους πτασιν κσμος τ2 πρσεξε καλτερα, περιφρον3θηκαν κα$ /ποδοκιμ"-
λαμβνοντος, μανιδης διθεσις κατ"σχε τ<ν ψυχ<ν α$το1, κα0 σθηκαν μ% δυνατ2 γλια. 3. GΟ Διονσιος, Bταν Mμαθε τν /ποδοκι-
φθονε/ν α$τ) φσκων ]παντας τοLς φλους Kππτευεν tς πι- μασα τ
ν ποιημ"των του, Mπεσε σ% μεγ"λη μελαγχολα. Κι Bπως F
βουλε(οντας. κα0 π"ρας π0 τοσο1το προ λθε λ(ττης κα0 παρα- κατ"στασς του πιδεινωνταν :λονα κα$ περισστερο, κατλαβε
τν ψυχ3 του pνα εaδος μανας κα, μ% τ0ν Dσχυρισμ0 Bτι τ0ν φθο-
νοσαν, <ποπτευταν Bλους το)ς φλους του, Bτι τ"χα συνωμο-
τοσαν ναντον του.Τλος F παρ"κρουσις κα$ F λσσα του Mφθα-

5. Πρβλ. βιβλ. 14, 109.

24 25
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

κοπ ς, gστε τν φλων πολλοLς μOν π0 ψευδ"σιν α?ταις 5νελε/ν, σε σ% ττοιο σημε+ο, πο) σκτωσε πολλο)ς /π0 το)ς φλους του μ%
ο$κ dλγους δO κα0 φυγδευσενY ν οSς `ν Φλιστος κα0 Λεπτνης ψετικες κατηγορες, κα$ ξρισε sχι κα$ λγους. Μεταξ) ατ
ν
, 5δελφ&ς, _νδρες διαφ"ροντες 5νδρεNα κα0 πολλ+ς κα0 μεγλας fταν κα$ : Φλιστος κα$ : /δελφς του Λεπτνης, ^νδρες πο) δια-
χρεας ν το/ς πολ"μοις α$τ) παρεσχημ"νοι. κρνονταν γι2 τν παλληκαρι" τους κα$ πο) το εaχαν προσφρει
4. οaτοι μOν οQν φυγ&ντες ε?ς Θουρους τ ς 8Ιταλας, κα0 παρ+ το/ς πολλ%ς κα$ μεγ"λες <πηρεσες στο)ς πολμους. 4. Ατο$ λοιπ0ν
8Ιταλιταις μεγλης 5ποδοχ ς τυγχνοντες, jστερον δεηθ"ντος ξορσθηκαν στο)ς Θουρους τ>ς 8Ιταλας, Bπου Mγιναν γκ"ρδια
το1 Διονυσου διηλλγησαν, κα0 κατελθ&ντες ε?ς τ+ς Συρακο(- δεκτο$ /π0 το)ς kΕλληνες τ>ς 8Ιταλας, κα$ /ργτερα, μ% παρ"κλη-
σας ε?ς τ<ν προϋπρξασαν εoνοιαν 5ποκατεστθησανY , δO Λε- σι το Διονυσου, συμφιλι_θηκαν κα, Bταν παν>λθαν στ$ς Συρα-
πτνης γημε τ<ν Διονυσου θυγατ"ρα. κοσες, /ποκαταστ"θηκαν στν παλαι" τους εeνοια. GΟ Λεπτνης
Tα1τα μOν οQν πρχθη κατ+ το1τον τ;ν νιαυτ&ν. μ"λιστα παντρετηκε τν θυγατρα το Διονυσου.
Ατ2 fταν τ2 γεγοντα το Mτους ατο.
8.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Δεξιθ"ου Ρωμα/οι κατ"στησαν Kπ- 8.
τους Λε(κιον Λουκρ3τιον κα0 Σερο(ιον Σουλπκιον. π0 δO το(- 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Δεξθεος, ο Ρωμα+οι ξλεξαν
των Ε$αγ&ρας μOν , τν Σαλαμινων βασιλεLς Dκεν ε?ς Κ(προν <π"τους τ0ν Λεκιο Λουκρ3τιο κα$ τ0ν Σρβιο Σουλπκιο. Ατν
ξ Α?γ(τπου, κομζων χρ3ματα παρ+ 8Ακ&ριδος το1 βασιλ"ως τν χρονι"6 : Εαγρας, : βασιλι2ς τ
ν Σαλαμινων, Mφθασε στν
Α?γ(πτου λττονα τν προσδοκηθ"ντων. καταλαβlν δO τ<ν Κπρο /π0 τν Αgγυπτο κι Mφερε μαζ του χρ3ματα /π0 τ0ν qΑκο-
Σαλαμ/να πολιορκουμ"νην νεργς κα0 Kπ; τν συμμχων κα- ρι, τ0ν βασιλι2 τ>ς ΑDγπτου, /λλ2 λιγτερα /πz Bσα περμεναν.
ταλειπ&μενος, fναγκσθη πρεσβε1σαι περ0 συλλ(σεως. Καθrς βρ>κε τν Σαλαμνα ν2 πολιορκ>ται στεν2 κα$ το)ς συμμ"-
2. , δO Τιρβαζος τν Mλων χων τ<ν Iγεμοναν φησε συγχωρ σαι χους ν2 τ0ν γκαταλεπουν,/ναγκ"σθηκε ν2 συζητ3ση το)ς Bρους
τ<ν σ(λλυσιν, +ν Ε$αγ&ρας κχωρ3ση πασν τν κατ+ τ<ν Κ(- μιIς διευθετ3σεως. 2. GΟ Τιρβαζος, πο) εaχε τν γενικ /ρχηγα,
προν π&λεων, α$τ ς δO μ&νης τ ς Σαλαμ/νος βασιλε(ων τελ τ) εaπε Bτι συμφωνε+ γι2 τν διευθτησι, {ν : Εαγρας /ποσυρθ>
Περσν βασιλε/ κατ8 νιαυτ;ν φ&ρον tρισμ"νον κα0 ποι τ; προσ- /π0 Bλες τ$ς πλεις τ>ς Κπρου κα$ μενη uς βασιλι2ς μνον τ>ς
ταττ&μενον tς δο1λος δεσπ&τη. Σαλαμνας κα$ ν2 πληρ_νη στ0ν βασιλι2 τ
ν Περσ
ν κ"θε χρνο
3. , δ8 Ε$αγ&ρας, καπερ βαρεας οoσης τ ς α@ρ"σεως, τ+ μOν pναν :ρισμνο φρο κα$ ν2 κτελ> τ$ς διαταγς του, σ2ν δολος
_λλα πντα συνεχρει, τ; δ8 tς δο1λον δεσπ&τη ποιε/ν τ; προσ- /πναντι στ0ν κρι του. 3. GΟ Εαγρας, {ν κα$ ο Bροι fταν βα-
ταττ&μενον 5ντ"λεγεν, φη δO αKτ;ν tς βασιλ"α βασιλε/ δε/ν ρε+ς, συμφ_νησε σ% Bλα, /λλ2 εaχε /ντρρησι ν2 <πακοη στ$ς δια-
Kποτετχθαι. ο$ συγχωρο1ντος δO το1 Τιριβζου, 8Ορ&ντης , ταγ%ς το βασιλιI σ2ν δολος πρ0ς κριο κα$ πρτεινε ν2 <πακοη
wτερος στρατηγ&ς, φθονν τ δ&ξη το1 Τιριβζου, γρμματα σ2ν βασιλι2ς πρ0ς βασιλι". GΟ Τιρβαζος δ%ν συμφωνοσε κι :
8Ορντης, : ^λλος στρατηγς, πο) φθονοσε τν δξα το Τιριβ"-

6. Τ0 385 π.Χ.

26 27
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

λθρN α πρ;ς τ;ν 8Α ρταξ"ρξην πεμψε κατ+ το1 Τιριβζου. ζου, Mστειλε γρ"μματα πρ0ς τ0ν 8Αρταξρξη, κρυφ", ναντον το
4. κατηγ&ρει δ8 α$το1 πρτον μOν Mτι δυνμενος Wλε/ν τ<ν Σα- Τιριβ"ζου. 4. Κα$ τ0ν κατηγοροσε κατ2 πρ
τον, Bτι, ν
μπορε+
λαμ/να το1το μOν ο$ συντελε/, πρεσβεας δO προσδ"χεται παρ8 ν2 κυριεση τν Σαλαμνα, δ%ν τ0 κ"νει, /λλ2 δχεται πρεσβε+ες
α$το1 κα0 συλλαλε/ περ0 κοινοπραγας, ,μοως δO κα0 πρ;ς Λα- /π0 τ0ν Εαγρα κα$ συζητε+ περ$ συνεργασας μαζ του, τ0 gδιο
κεδαιμονους συντθεται συμμαχαν ?δNα, φλος xν α$τνY tς κα0 κα$ μ% το)ς Λακεδαιμονους συν"πτει μι2 Dδιωτικ συμμαχα, γιατ$
Πυθδε τιν+ς πεμψεν ρησομ"νους τ;ν θε;ν περ0 τ
ς πανα- εaναι φλος τους. 8Ακμη Bτι Mστειλε κα$ στ0 μαντε+ο τ
ν Δελφ
ν
στσεως, τ; δO μ"γιστον, Mτι τοLς Iγεμ&νας τν δυνμεων ?δους /νθρ_πους γι2 ν2 ρωτ3σουν τ0ν θε0 σχετικ2 μ% τ2 σχδι" του ν2
ε$νοαις κατασκευζει, τιμα/ς κα0 δωρεα/ς, τι δ8 παγγελαις παναστατ3ση. Κα$ τ0 σπουδαιτερο, προσεταιρζεται το)ς /ξιω-
προσαγ&μενος. ματικο)ς τ
ν στρατιωτικ
ν του δυν"μεων μ% κδηλ_σεις ενοας,
5. , δO βασιλεLς 5ναγνοLς τ<ν πιστολ<ν κα0 πιστε(σας τα/ς διαβο- μ% τιμ%ς κα$ δ
ρα, /κμα κα$ μ% <ποσχσεις. 5. GΟ βασιλι2ς τ
ν
λα/ς, γραψε τ)  8Ορ&ντ η συλλαβε/ν τ;ν Τιρβαζον κα0 πρ;ς
ν, μλις δι"βασε τν πιστολ κα$ πστεψε τ$ς κατηγορες,
Wαυτ;ν 5ποστε/λαι. οa πρξαντος τ; προσταχθ"ν, , μOν Τιρβα-
ζος 5ναχθε0ς tς τ;ν βασιλ"α κα0 κρσεως τυχε/ν 5ξισας κατ+
μOν τ; παρ;ν παρεδ&θη ε?ς φυλακ3ν, μετ+ δO τα1τα το1 βασιλ"ως
χοντος π&λεμον πρ;ς Καδουσους κα0 τ<ν κρσιν 5ναβαλλομ"-
νου, διελκετο τ+ περ0 το1 δικαστηρου.
9.
Περσ
Mγραψε στ0ν 8Ορντη ν2 συλλ"βη τ0ν Τιρβαζο κα$ ν2 τ0ν /ποστε-
λη σ8 ατν. Κι Bταν : 8Ορντης ξετλεσε τν διαταγ3, : Τιρβαζος
φθ"νοντας στ0ν βασιλι", ζ3τησε ν2 δικασθ>, πρ0ς τ0 παρ0ν Bμως
φυλακσθηκε. Κι Mπειτα, καθrς : βασιλι2ς εaχε πλεμο μ% το)ς Κα-
δουσους κα$ /νβαλλε τν δκη, F <πθεσις Mμενε κκρεμ3ς.
9.
1. O δ8 8Ορ&ντης διαδεξμενος τ<ν Iγεμοναν τν ν τ
Κ(πρ)ω δυν- 1. GΟ 8Ορντης διαδχθηκε τ0ν Τιρβαζο στν /ρχηγα τ
ν δυν"-
μεων, κα0 τ;ν Ε$αγ&ραν πλιν τεθαρρηκ&τως ,ρν Kπομ"νοντα μεων τ>ς Κπρου κα$ βλποντας Bτι : Εαγρας <πμενε μ% θ"ρ-
τ<ν πολιορκαν, πρ;ς δO το(τοις τν στρατιωτν χαλεπς Kπομε- ρος τν πολιορκα, κι /κμη Bτι ο
στρατι
τες fταν δυσαρεστη-
ν&ντων τ<ν σ(λληψιν το1 Τιριβζου, κα0 δι+ το1το 5πειθο(ντων μνοι μ% τν σλληψι το Τιριβ"ζου, κα$ γι2 τ0 λγο ατ0 δ%ν πει-
κα0 τ<ν πολιορκαν γκαταλειπ&ντων,δεσας 8Ορ&ντης τ; τ
ς περι- θαρχοσαν κα$ γκατλειπαν τν πολιορκα, φοβ3θηκε μ3πως
στσεως παρλογον, ξ"πεμψε πρ;ς τ;ν Ε$αγ&ραν τοLς διαλεξο- συμβ> καμμι2 /πτομη /λλαγ στν κατ"στασι. Γι8 ατ0 Mστειλε
μ"νους περ0 τ
ς συλλ(σεως κα0 κελε(σοντας συντθεσθαι τ<ν ε?ρ3- πρ0ς τ0ν Εαγρα /νθρ_πους γι2 ν2 συζητ3σουν μαζ του γι2
νην, φ8 οSς κε/νος fξου συντθεσθαι πρ;ς Τιρβαζον. τν σναψι μιIς συμφωνας μ% το)ς gδιους Bρους πο) ζητοσε :
2. , μOν οQν Ε$αγ&ρας παραδ&ξως ξωσιο1το τ<ν ]λωσιν, κα0 συ- Εαγρας /π0 τ0ν Τιρβαζο. 2. GΟ Εαγρας λοιπ0ν /προσδκη-
ν"θετο τ<ν ε?ρ3νην, gστε βασιλε(ειν τ
ς Σαλαμ/νος κα0 τ;ν τα /παλλ"χτηκε /π0 τν /πειλ τ>ς ]λ_σεως κα$ συν>ψε τν
tρισμ"νον διδ&ναι φ&ρον κατ8 νιαυτ;ν κα0 Kπακο(ειν tς βα- εDρ3νη, <π0 τ0ν Bρο ν2 εaναι βασιλι2ς τ>ς Σαλαμνας κα$ ν2 πλη-
σιλεLς βασιλε/ προστττοντι. , μOν οQν Κυπριακ;ς π&λεμος δε- ρ_νη τ0ν :ρισμνο φρο κ"θε χρνο κα$ ν2 <πακοη στ$ς δια-
καετ<ς σχεδ;ν γεγενημ"νος κα0 τ; πλ"ον το1 χρ&νου περ0 πα- ταγ%ς το βασιλιI τ
ν Περσ
ν, uς βασιλι"ς. qΕτσι : κυπριακ0ς
πλεμος, πο) κρ"τησε σχεδ0ν δκα χρνια, {ν κα$ τ0 μεγαλτερο

28 29
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ρασκευ+ς 5σχοληθες, διετ χρ&νον τ;ν π0 πTσι συνεχς πο- μρος ατο το χρνου καταναλ_θηκε στ$ς προετοιμασες κα$
λεμηθε0ς το1τον τ;ν τρ&πον κατελ(θη. δο μνον συνεχ> χρνια κ"λυψαν ο πολεμικ%ς πιχειρ3σεις,
3. , δO το1 στ&λου τ<ν ναυαρχαν χων Γλς, γεγαμηκlς το1 Τιρι- τερματσθηκε κατ8 ατ0ν τ0ν τρπο.7
βζου τ<ν θυγατ"ρα, περφοβος xν μ3ποτε συνεργε/ν δ&ξας τ) 3. GΟ Γλ
ς, πο) εaχε τν διοκησι το στλου κα$ εaχε παντρευτ>
Τιριβζ)ω περ0 τ ς Kποθ"σεως τ(χη τιμωρας Kπ; το1 βασιλ"ως, τν θυγατρα το Τιριβ"ζου, φοβομενος μ3πως θεωρηθ> συνερ-
γνω καιν πραγμτων πιβολ τ+ καθ8 Wαυτ;ν 5σφαλζεσθαι. γ"της το Τιριβ"ζου στν <πθεσι κα$ τιμωρηθ> /π0 τ0ν βασιλι2,
ε$πορν δO χρημτων κα0 στρατιωτν, τι δO τοLς τριηρρχους /ποφ"σισε ν8 /σφαλση τν θσι του μ8 pνα νο σχδιο δρ"σεως.
τα/ς ε$νοαις ?δους πεποιημ"νος, δι"γνω το1 βασιλ"ως 5φστα- Καθrς εaχε χρ3ματα κα$ στρατι
τες, κι /κμα εaχε προσεταιρισθ>
σθαι. το)ς τριηρ"ρχους μ% τν τακτικ τ
ν ενοι
ν, /ποφ"σισε ν2 /πο-
4. ε$θLς οQν πρ;ς μOν FΑκοριν τ;ν βασιλ"α τν Α?γυπτων διαπρε- στατ3ση /π0 τ0ν βασιλι". 4. 8Αμσως λοιπ0ν Mστειλε πρσβεις πρ0ς
σβευσμενος συμμαχαν συν"θετο κατ+ το1 βασιλ"ως, πρ;ς δO τ0ν qΑκορι, τ0ν βασιλιI τ
ν ADγυπτων κα$ συν>ψε συμμαχα ναν-
τοLς Λακεδαιμονους γρφων π ρε κατ+ το1 βασιλ"ως, κα0 τον το βασιλιI τ
ν Περσ
ν, πρ0ς δ% το)ς Λακεδαιμονους Mγρα-
χρημτων πλ θος πηγγ"λλετο δσειν κα0 τ+ς _λλας παγγε- φε κα$ το)ς παρτρυνε ν2 κινηθον ναντον το βασιλιI κα$ <πο-
λας μεγλας ποιε/το, Kπισχνο(μενος συμπρξειν α$το/ς τ+ σχταν ν2 το)ς δ_ση πολλ2 χρ3ματα μαζ$ μ% ^λλες πλουσιοπ"ρο-
κατ+ τ<ν Ελλδα κα0 τ<ν Iγεμοναν α$το/ς τ<ν πτριον συγκα- χες <ποσχσεις, Bπως π.χ. Bτι θ2 συνεργασθον μαζ τους γι2 τ2
τασκευσειν. πρ"γματα τ>ς GΕλλ"δος κα$ θ2 το)ς βοηθ3σουν ν2 /ποκαταστ3-
5. ο@ δO ΣπαρτιTται κα0 πλαι μOν διεγνκεισαν 5νακτTσθαι τ<ν σουν τν Fγεμονα τ
ν πατρων τους. 5. Ο Σπαρτι"τες κα$ /π0
Iγεμοναν, τ&τε δO συνετραττον kδη τ+ς π&λεις κα0 πTσιν παλι2 εaχαν στ$ς πιδι_ξεις τους τν /ν"κτησι τ>ς Fγεμονας, /λλ2
Kπ ρχον φανερο0 τ+ς π&λεις καταδουλο(μενοι, πρ;ς δO το(τοις ττε fταν vδη pτοιμοι ν2 /ναστατ_σουν τ$ς πλεις κα$ fταν σ8
5δοξο1ντες π0 τ) δοκε/ν ν τ πρ;ς τ;ν βασιλ"α συνθ"σει τοLς Bλους φανερ0 Bτι vθελαν ν2 τ$ς <ποδουλ_σουν. 8Επ$ πλον fταν
κατ+ τ<ν 8Ασαν ZΕλληνας κδ&τους πεποιηκ"ναι μετεμ"λοντο πεσμνο τ0 κρος τους γιατ$ πιστευταν γενικ", Bτι κατ2 τν συμ-
το/ς πεπραγμ"νοις κα0 πρ&φασιν εoλογον ζ3τουν το1 πρ;ς τ;ν φωνα8 μ% τ0ν βασιλι2 τ
ν Περσ
ν, πρδωσαν το)ς kΕλληνες τ>ς
8Αρταξ"ρξην πολ"μου. δι&περ _σμενοι συν"θεντο πρ;ς τ;ν Γλ 8Ασας κα$ μετ"νιωναν γι8 ατ0 πο) Mκαναν κα$ ζητοσαν μι2 εeλο-
τ<ν συμμαχαν. γη δικαιολογα γι2 pναν πλεμο ναντον το 8Αρταξρξη. Γι8 ατ0
συν>ψαν μ% χαρ2 τν συμμαχα μ% τ0ν Γλ
.
10.
1. 8Αρταξ"ρξης δO καταλ(σας τ;ν πρ;ς Καδουσους π&λεμον προ"- 10.
θηκε κρσιν Τιριβζ)ω, κα0 δικαστ+ς τρε/ς 5π"δωκε τν μλιστα 1. GΟ 8Αρταξρξης, /φο τερμ"τισε τ0ν πλεμο πρ0ς το)ς Καδου-
σους, Bρισε τν δκη το Τιριβ"ζου, κα$ Bρισε γι2 τ0ν σκοπ0 ατ0
τρε+ς δικαστ%ς /π0 κενους πο) εaχαν τν μεγαλτερη κτμησι
7. GΟ πλεμος τελεωσε στ2 380 π.Χ.
8. 8Εννοε+ τν 8Ανταλκδειο εDρ3νη (πρβλ. βιβλ. 14, 110, 3).

30 31
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ε$δοκιμο(ντων παρ+ το/ς Π"ρσαις. κατ+ το(τους δO τοLς χρ&- μεταξ) τ

ν Περσ
ν. 8Εκενη τν ποχ ^λλοι δικαστ%ς πο) κρθη-
νους wτεροι δικαστα0 δ&ξαντες κακς κρνειν ζντες ξεδρη- κε Bτι δκασαν κακ
ς, γδ"ρθηκαν ζωντανο$ κα$ τ2 δρματ" τους
σαν, κα0 KπOρ τν δικαστικν δφρων περιταθ"ντων τν δερμ- τεντωμνα εaχαν φαρμοσθ> π"νω στο)ς δικαστικο)ς δφρους
των π0 το(των δκαζον ο@ δικαστα, παρ8 dφθαλμοLς χοντες κα$ ο δικαστ%ς Mπαιρναν τ$ς /ποφ"σεις τους καθισμνοι π"νω
παρδειγμα τ ς ν τ) κακς κρνειν τιμωρας. στ2 δρματα ατ", Mχοντας μπροστ2 στ2 μ"τια τους pνα παρ"-
2. ο@ μOν οQν κατηγορο1ντες τ<ν πιστολ<ν 5ναγν&ντες τ<ν πεμ- δειγμα τιμωρας γι2 τν ^δικη κρσι. 2. Τ_ρα ο κατ3γοροι δι"βα-
φθε/σαν Kπ; το1 8Ορ&ντου, τα(την @κανς φασαν χειν πρ;ς σαν τν πιστολ πο) εaχε σταλ> /π0 τ0ν 8Ορντη κα$ εaπαν Bτι τ0
κατηγορανY , δO Τιρβαζος πρ;ς μOν τ<ν κατ+ τ;ν Ε$αγ&ραν περιεχμεν της /ποτελε+ παρκ> κατηγορα. GΟ Τιρβαζος /παν-
διαβολ<ν τ<ν Kπ8 8Ορ&ντου γεγενημ"νην συνθ3κην τ;ν Ε$αγ&- τ_ντας στν κατηγορα σχετικ2 μ% τ0ν Εαγρα, πρβαλε τν
ραν Kπακο(σειν tς βασιλ"α βασιλε/ προ3νεγκενY Wαυτ;ν δO τ<ν συνθ3κη πο) συν>ψε : 8Ορντης μ% τ0ν Εαγρα, κατ2 τν :ποα
ε?ρ3νην συντεθε/σθαι, gστε Kπακο(ειν Ε$αγ&ραν τ) βασιλε/ tς : Εαγρας θ2 <π3κουε στ0ν βασιλι2 τ
ν Περσ
ν uς βασιλι"ς,
δο1λον δεσπ&τηY περ0 δO τν χρησμν φησε μ< χρηματζειν τ;ν ν
ατ0ς εaχε συν"ψει εDρ3νη μ% τ0ν Bρο ν2 <πακοη : Εαγ-
θε;ν καθ&λου περ0 θαντου, κα0 το(του μρτυρας παρεχετο ρας σ2ν δολος πρ0ς κριο. Σχετικ2 μ% τ0ν χρησμ0 εaπε Bτι τ0 μαν-
πντας τοLς παρ&ντας ZΕλληνας. περ0 δO τ ς φιλας τ ς πρ;ς Λα- τε+ο δ%ν δνει γενικ2 καθλου χρησμο)ς γι2 τ0ν θ"νατο κα$ πικα-
κεδαιμονους 5πελογε/το, λ"γων ο$κ π0 τ) ?δ)ω συμφ"ροντι, λσθηκε γι8 ατ0 τν μαρτυρα Bλων τ
ν GΕλλ3νων πο) fταν πα-
5λλ8 π0 τ) το1 βασιλ"ως λυσιτελε/ πεποι σθαι τ<ν φιλανY κα0 δι+ ρντες. kΟσο γι2 τν φιλα μ% το)ς Λακεδαιμονους, /πολογομε-
τα(της παρεδεκνυε τν μOν Λακεδαιμονων παρηρ σθαι τοLς νος εaπε Bτι συν>ψε τν φιλα ατν sχι γι2 τ0 προσωπικ του
κατ+ τ<ν 8Ασαν ZΕλληνας, τ) δO βασιλε/ παραδεδ&σθαι κδ&- συμφρον, /λλ2 γι2 τ0 συμφρον το βασιλιI. Κα$ παρατηροσε
τους. π0 τελευτ ς δO τ ς 5πολογας Kπ"μνησε τοLς δικαστ+ς nν Bτι μ% τν φιλα ατν ο kΕλληνες τ>ς 8Ασας /ποκπτονταν /π0
τ;ν βασιλ"α πρ&τερον `ν ε$εργετηκς. το)ς Λακεδαιμονους κα$ παραδδονταν αDχμ"λωτοι στ0ν βασι-
3. Λ"γεται δO πολλ+ς μOν κα0 _λλας χρεας νδεδε/χθαι τ) βασιλε/, λι". Στ0 τλος τ>ς /πολογας του <πενθμισε στο)ς δικαστ%ς τ$ς
μαν δO μεγστην, ξ Dς α$τ;ν θαυμασθ ναι συν"βη κα0 μ"γιστον καλ%ς <πηρεσες πο) εaχε προσφρει προηγομενα στ0ν βασιλι".
γεν"σθαι φλονY κατ+ γρ τινα κυνηγαν φ8 ]ρματος dχουμ"νου 3. 8Αναφρεται Bτι : Τιρβαζος πικαλσθηκε πολλ%ς ^λλες
το1 βασιλ"ως δ(ο λ"οντας π8 α$τ;ν ,ρμ σαι, κα0 τν μOν Vππων <πηρεσες πο) πρσφερε πρ0ς τ0ν βασιλι", μα δ% fταν F πι0 με-
τν ν τ) τεθρππ)ω δ(ο διασπσαι, τ<ν δ8 ,ρμ<ν π8 α$τ;ν ποι- γ"λη, γιατ συνβη ξ αDτας της ν2 θαυμασθ> κα$ ν2 γνη μγιστος
ε/σθαι τ;ν βασιλ"αY καθ8 yν δ< καιρ;ν πιφαν"ντα τ;ν Τιρβαζον φλος του. Σ% κ"ποιο δηλ. κυν3γι, κε+ πο) : βασιλι2ς περνοσε
τοLς μOν λ"οντας 5ποκτε/ναι, τ;ν δO βασιλ"α κ τν κινδ(νων ξε- π"νω στ0 jρμα του, Bρμησαν ναντον του δυ0 λιοντ"ρια, /π-
λ"σθαι. κοψαν τ2 δο ^λογα /π0 τ2 τσσερα πο) εaχε τ0 jρμα κα$ Bρμη-
4. ν τε το/ς πολ"μοις 5νδρεNα διενεγκε/ν φασ0ν α$τ;ν κα0 κατ+ τ+ς σαν κατ8 π"νω στ0ν gδιον τ0ν βασιλι". 8Εκενη τν στιγμ παρου-
σι"σθηκε : Τιρβαζος κα$ σκτωσε τ2 λιοντ"ρια κα$ Mβγαλε τ0ν
βασιλι2 /π0 τ0ν κνδυνο. 4. Λνε /κμη Bτι διακρθηκε στο)ς πο-
λμους γι2 τν παλληκαρι" του κα$ στ0 συμβολιο ο γν
μες του

32 33
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

συμβουλ+ς οjτως ε$στοχε/ν, gστε τ;ν βασιλ"α χρμενον τα/ς fταν τσο εeστοχες, tστε : βασιλι2ς /κολουθ_ντας τις δ%ν /π-
κενου παραγγελαις μηδ"ποτε διαμαρτε/ν. τοια(τη δ8 5πολογNα τυχε ποτ. Μ% μι2 ττοια /πολογα : Τιρβαζος /παλλ"χθηκε /π0
χρησμενος , Τιρβαζος 5πελ(θη τν γκλημτων tμολογημ"- τ$ς κατηγορες μ% :μφωνη γν_μη Bλων τ
ν δικαστ
ν.
νως Kπ; πντων τν δικαστν.
11.
11. 1. GΟ βασιλι2ς κ"λεσε το)ς δικαστ%ς pναν πρ0ς pνα κα$ το)ς ρ_-
1. O δO βασιλεLς καθ8 wνα τν δικαστν προσκαλο(μενος πηρ- τησε πο στηρχθηκε καθνας κα$ /θ_ωσε τ0ν κατηγορομενο.
τησε, τσι δικαοις προσχlν wκαστος 5π"λυσε τ;ν κατηγορο(με- GΟ πρ
τος εaπε, διτι θε_ρησε τ$ς κατηγορες /μφβολες, ν
ο

νον. , μOν οQν πρτος φησε, θεωρν τ+ μOν γκλ3ματα 5μφι- εεργεσες fταν /διαμφισβ3τητες. GΟ δετερος εaπε Bτι /κμα
σβητο(μενα, τ+ς δ8 ε$εργεσας ,μολογουμ"νας οoσαςY , δO δε(τε- κα$ {ν δεχθομε Bτι ο
κατηγορες fταν /ληθινς, Bμως ο
εεργε-
ρος φησε, κα0 τιθεμ"νων 5ληθινν τν γκλημτων, Mμως τ+ς σες fταν μεγαλτερες /π0 τ0 ]μ"ρτημα. Κι : τρτος εaπε, Bτι
ε$εργεσας μεζους εcναι τ
ς RμαρταςY , δO τρτος εcπεν Mτι τ+ς ατ0ς δ%ν λαμβ"νει <π8 sψιν τ$ς εεργεσες, γιατ$ : Τιρβαζος δ-
μOν ε$εργεσας ο$ τθεται πρ;ς λ&γος δι+ τ; τ+ς περ0 α$τν χρι- χθηκε /π0 τ0ν βασιλι2 Mναντι ατ
ν πολλαπλ"σιες χ"ρες κα$ τι-
τας κα0 τιμ+ς πολλαπλασας 5πειληφ"ναι παρ+ το1 βασιλ"ως τ;ν μς, /λλ2 ξετ"ζοντας τ$ς κατηγορες καθ8 =αυτ%ς δ%ν βρσκει
Τιρβαζον, α$τν δO τν γκλημτων κατ8 ?δαν θεωρουμ"νων μ< πrς εaναι Mνοχος : κατηγορομενος. 2. Κι : βασιλι2ς πανεσε
φανεσθαι το(τοις νοχον εcναι τ;ν κατηγορο(μενον. το)ς δικαστ%ς, διτι Mκριναν δκαια, κα$ στ0ν Τιρβαζο /πδωσε
2. , δO βασιλεLς τοLς μOν δικαστ+ς π3νεσεν, tς δικαως κεκρικ&τας,
τ;ν δO Τιρβαζον τα/ς νομιζομ"ναις μεγσταις τιμα/ς κ&σμησεν.
το1 δO 8Ορ&ντου καταγνοLς tς ψευδ
κατηγοραν πεπλακ&τος κ λους του κα$ περιπεσε στν Mσχατη περιφρνησι.
τε τν φλων ξ"κρινε κα0 τα/ς σχταις 5τιμαις περι"βαλεν.
Kα0 τ+ μOν κατ+ τ<ν 8Ασαν ν το(τοις `ν.
12.
Λακεδαιμνιοι συνχιζαν τν πολιορκα τ>ς
1. Kατ+ δO τ<ν Ελλδα Λακεδαιμονων πορθο(ντων Μαντνειαν, τ;
Μαντινε+ς πρβαλλαν γενναα
μOν θ"ρος διετ"λεσαν ο@ Μαντινε/ς γενναως 5γωνιζ&μενοι πρ;ς
τοLς πολεμουςY δ&κουν γ+ρ 5νδρεNα διαφ"ρειν τν Α8 ρκδων, κα0
ν 8Αρκ"δων στν /νδρεα, κα$ γι8 ατ0 παλιτερα ο
δι+ το1θ8 ο@ Λακεδαιμ&νιοι πρ&τερον ε?θεισαν ν τα/ς μχαις το(-
τους παρασττας χειν κα0 πιστοττους τν συμμχωνY το1 δO
χειμνος νστντος κα0 το1 παρ+ τ<ν Μαντνειαν ποταμο1 μεγλην
αoξησιν κ τν bμβρων λαβ&ντος, ο@ Λακεδαιμονιοι τ; sε1μα το1
Λακεδαιμνιοι Mστρεψαν τ0 ρεμα
ποταμο1 διαλαβ&ντες μεγλοις χμασιν 5π"στρεψαν τ;ν ποταμ;ν
ε?ς τ<ν π&λιν κα0 πντα τ;ν σ(νεγγυς τ&πον ποησαν λιμνζειν.
34
τ$ς τιμ%ς πο) συνηθζεται. Τ0ν 8Ορντη τ0ν καταδκασε, γιατ$
σκευ_ρησε μι2 ψετικη κατηγορα, τ0ν διγραψε /π0 το)ς φ-
Ατ fταν F κατ"στασις στν 8Ασα.
12.
1. Στν GΕλλ"δα ο
Μαντινεας κα$ Bλο τ0 θρος ο
/ντστασι στο)ς χθρος. 8Επικρατοσε γενικ2 F /ντληψι, Bτι
<περε+χαν τ
Λακεδαιμνιοι συν3θιζαν ν2 το)ς Mχουν παραστ"τες στ$ς μ"χες
κα$ το)ς θεωροσαν uς το)ς πι0 πιστο)ς συμμ"χους. kOταν Bμως
Mφθασε : χειμ_νας κα$ τ2 νερ2 το ποταμο, πο) ρει κοντ2 στν
Μαντνεια, φοσκωσαν, ο
το ποταμο μ% μεγ"λα /ναχ_ματα πρ0ς τν πλι κα$ μετβαλαν
σ% λμνη Bλη τν γρω περιοχ3. 2. Γι8 ατ, καθrς ^ρχιζαν ν2 σω-
35
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

2. δι; κα0 τν ο?κιν πιπτουσν καταπλαγ"ντες ο@ Μαντινε/ς fνα- ρι"ζωνται τ2 σπτια, ο Μαντινε+ς τρμαξαν κα$ παρδωσαν τν
γκσθησαν τ<ν π&λιν παραδο1ναι το/ς Λακεδαιμονοις. ο@ δO πλι στο)ς Λακεδαιμονους. Κι κε+νοι, /φο τν παρλαβαν,
παραλαβ&ντες _λλο μOν ο$θOν κακ;ν ε?ργσαντο τοLς Μαντι- δ%ν Mκαναν καννα ^λλο κακ0 στο)ς Μαντινε+ς, μνο πο) το)ς
νε/ς, προσ"ταξαν δO ε?ς τ+ς 5ρχαας κμας μετοικισθ ναι. δι&- διταξαν ν2 πιστρψουν κα$ ν2 γκατασταθον στ2 παλαι2 χω-
περ fναγκσθησαν τ<ν μOν ?δαν πατρδα κατασκπτειν, ε?ς δO ρι" τους. Γι8 ατ0 /ναγκ"σθηκαν /φ8 =ν0ς ν2 κατασκ"ψουν τν
τ+ς κμας μετοικ σαι. πατρδα τους, /φ8 =τρου ν2 πιστρψουν στ2 παλαι2 χωρι".

13. 13.
1. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις κατ+ τ<ν Σικελαν Διον(σιος , τν 1. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, στν Σικελα : Διονσιος, :
Συρακοσων τ(ραννος γνω κατ+ τ;ν 8Αδραν π&λεις ο?κζειν. τραννος τ
ν Συρακοσων, /ποφ"σισε ν2 κτση πλεις στ$ς /κτ%ς
το1το δO πραττε διανοο(μενος τ;ν 8Ι&νιον καλο(μενον π&ρον τ>ς 8Αδριατικ>ς. Ατ0 τ0 Mκανε μ% τν Dδα ν2 /ποκτ3ση τ0ν Mλεγ-
?διοποιε/σθαι, Vνα τ;ν π0 τ<ν FΗπειρον πλο1ν 5σφαλ κατασκευ- χο το 8Ιονου πελ"γους, tστε ν2 Mχη /σφαλ> τ0ν πλο πρ0ς τν
ση κα0 π&λεις χη ?δας ε?ς τ; δ(νασθαι ναυσ0 καθορμισθ ναι. qΗπειρο κα$ ν2 Mχη δικ%ς του πλεις γι2 τ0ν λλιμενισμ0 το στ-
σπευδε γ+ρ _φνω μεγλαις δυνμεσιν πιπλε1σαι το/ς κατ+ τ<ν λου. Γιατ$ σκπευε ν/ /ποβιβασθ> αDφνιδως μ% μεγ"λες δυν"μεις
FΗπειρον τ&ποις κα0 συλ σαι τ; ν Δελφο/ς τ"μενος, γ"μον πολλν στν περιοχ τ>ς 8Ηπερου κα$ ν2 συλ3ση τ0ν να0 τ
ν Δελφ
ν,
χρημτων. πο) εaχε πολλ2 χρ3ματα. 2. Γι8 ατ0 κα$ συν>ψε συμμαχα μ% το)ς
2. δι; κα0 πρ;ς 8ΙλλυριοLς ποι3σατο συμμαχαν δι8 8Αλκ"του το1 Μο- 8Ιλλυριο)ς μ% τν βο3θεια το 8Αλκτα το Μολοσσο, πο) fταν
λοττο1, yς τ(γχανε φυγ+ς xν κα0 διατρβων ν τα/ς Συρακο(σαις. ξριστος κα$ διμενε στ$ς Συρακοσες. Κα$ καθrς ο 8Ιλλυριο$
τν δ8 8Ιλλυριν χ&ντων π&λεμον, ξαπ"στειλεν α$το/ς συμμχους διεξ>γαν ττε pναν πλεμο, το)ς Mστειλε μι2 συμμαχικ δναμι
στρατιτας δισχιλους κα0 πανοπλας Ελληνικ+ς πεντακοσας.ο@ δ8 /π0 δυ0 χιλι"δες ^ντρες κα$ πεντακσιες =λληνικ%ς πανοπλες. Ο
8Ιλλυριο0 τ+ς μOν πανοπλας 5ν"δωκαν το/ς 5ρστοις τν στρα- 8Ιλλυριο$ μορασαν τ$ς πανοπλες στο)ς πι0 γενναους πολεμιστ%ς
τιωτν, τοLς δO στρατιτας κατ"μιξαν το/ς ?δοις στρατιταις. κα$ το)ς στρατι
τες το)ς /νμιξαν μαζ$ μ% το)ς δικο)ς τους στρα-
3. πολλ<ν δO δ(ναμιν 5θροσαντες ν"βαλον ε?ς τ<ν FΗπειρον κα0 τι
τες. 3. 8Αφο λοιπ0ν συγκντρωσαν μεγ"λη δναμι εDσβαλαν
κατ γον τ;ν 8Αλκ"ταν π0 τ<ν τν Μολοττν βασιλεαν. ο$δεν;ς δ8 στν qΗπειρο κα$ πανφεραν τ0ν 8Αλκτα στν βασιλεα τ
ν Μο-
α$το/ς προσ"χοντος, τ; μOν πρτον π&ρθησαν τ<ν χραν, μετ+ λοσσ
ν. Καθrς δ%ν το)ς π>ρε κανε$ς εgδησι, στν /ρχ λεηλα-
δO τα1τα τν Μολοττν 5ντιταττομ"νων γ"νετο μχη καρτερ, τοσαν τν χ_ρα, Mπειτα Bμως πο) ο Μολοσσο$ προβαλαν Eργα-
καθ8 iν νικ3σαντες ο@ 8Ιλλυριο0 κατ"κοψαν τν Μολοττν πλεους νωμνη /ντστασι, Mγινε σκληρ μ"χη, στν :ποα νκησαν ο 8Ιλλυ-
τν μυρων πεντακισχιλων. τοια(τη δO συμφορNT τν 8Ηπειρωτν ριο$ κα$ κατσφαξαν π"νω /π0 δεκαπντε χιλι"δες Μολοσσος.
περιπεσ&ντων,Λακεδαιμ&νιοι πυθ&μενοι τ+ συμβεβηκ&τα συμμα- Μετ2 τν συμφορ2 ατν πο) Mπαθαν ο 8Ηπειρ
τες, ο Λακεδαι-
χαν ξ"πεμψαν το/ς Μολοττο/ς, δι8 Dς το1 πολλο1 θρσους παυ- μνιοι, μλις Mμαθαν τ2 συμβ"ντα, Mστειλαν στο)ς Μολοσσο)ς
σαν τοLς βαρβρους. συμμαχικ δναμι κα$ μ8 ατν Mκοψαν τ0ν /ρα τ
ν βαρβ"ρων.
4. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις Πριοι κατ τινα χρησμ;ν 5ποι- 4. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, ο Π"ριοι, σμφωνα μ%

36 37
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

καν κπ"μψαντες ε?ς τ;ν 8Αδραν κτισαν ν α$τ) ν
σον τ<ν dνο- κ"ποιον χρησμ, Mστειλαν /ποκους στν 8Αδριατικ κα$ Mκτισαν
μαζομ"νην Φρον, συμπρξαντος α$το/ς Διονυσου το1 τυρν- /ποικα στν ν>σο Φ"ρο, καθrς λγεται, μ% τν συνεργασα το
νου. οaτος γ+ρ 5ποικαν 5πεσταλκlς ε?ς τ;ν 8Αδραν ο$ πολλο/ς Διονυσου, το τυρ"ννου. GΟ Διονσιος εaχε στελει vδη, sχι πολ-
πρ&τερον τεσιν κτικlς `ν τ<ν π&λιν τ<ν dνομαζομ"νην Λσσον. λ2 χρνια νωρτερα, /ποικα στν 8Αδριατικ κα$ εaχε κτσει τν
5. κ τα(της οQν ,ρμμενος Διον(σιος...σχολ<ν _γων κατεσκε(ασε πλι Λσσο. 5. Κα$ μ% :ρμητ3ριο τν πλι ατ : Διονσιος...9 Κα$
νερια διακοσαις τρι3ρεσι, κα0 τε/χος περι"βαλε τ
π&λει τηλι- καθrς εaχε τν εχρεια, κατασκεασε νασταθμο γι2 διακσιες
κο1το τ; μ"γεθος, gστε τ
π&λει γεν"σθαι τ;ν περβολον μ"γι- τρι3ρεις κα$ περιβαλε τν πλι μ8 pνα τε+χος τσο μεγ"λο, πο) :
στον τν Ελληνδων π&λεων. κατεσκε(ασε δO κα0 γυμνσια με- περβολς του fταν : μεγαλτερος πο) εaχε ποτ% =λληνικ πλι.
γλα παρ+ τ;ν FΑναπον ποταμ&ν, θεν τε ναοLς κατεσκε(ασε qΕκτισε πσης κα$ μεγ"λα γυμναστ3ρια κοντ2 στ0ν qΑναπο πο-
κα0 τ_λλα τ+ συντενοντα πρ;ς αoξησιν π&λεως κα0 δ&ξαν. ταμ, δρυσε ναο)ς τ
ν θε
ν κα$ B,τι ^λλο συμβ"λλει στν δνα-
μι κα$ τν δξα τ>ς πλεως.
14.
1. Tο1 δ8 νιαυσου χρ&νου διεληλυθ&τος 8Αθ3νησι μOν `ρχε Διοτρ"- 14.
φης, ν Ρμη δ8 jπατοι κατεστθησαν Λε(κιος Ο$αλ"ριος κα0
ΑQλος Μλλιος, παρ+ δ8 8Ηλεοις 8Ολυμπι+ς kχθη νενηκοστ<
ντη, καθ8 iν νκα στδιον Δκων Συρακ&σιος. π0 δO το(των
8Ηλε+οι Eργ"νωσαν τν νενηκοστν Mνατη 8Ολυ-
Πριοι μOν τ<ν Φρον ο?κσαντες το(ς τε προενοικο1ντας βαρ-
να =ν0ς σταδου : Δκων :
βρους ν τινι χωρ)ω καθ8 Kπερβολ<ν dχυρ) bντι εGασαν κατοι-
Π"ριοι, πο) εaχαν /ποικ3σει
κε/ν 5σινε/ς, α$το0 δO παρ+ θλατταν κτσαντες π&λιν τεχισαν.
1. Τ0 =πμενο Mτος10 στν 8Αθ3να Mγινε ^ρχων : Διοτρφης, στν
Ρ_μη /ναδεχθηκαν hπατοι : Λεκιος Βαλριος κα$ : Α€λος
Μ"λλιος κα$ ο
μπι"δα, στν :ποα νκησε στ0ν /γ
Συρακσιος. Ατν τν χρονι2 ο
τν Φ"ρο, πτρεψαν στο)ς βαρβ"ρους, πο) τν κατοικοσαν
2. μετ+ δO τα1τα τν προοικο(ντων ν τ
ν3σ)ω βαρβρων δυσχε- πρν, ν8 /ποσυρθον κα$ ν2 κατοικ3σουν /σφαλε+ς σ% μι2 πολ)
ραιν&ντων π0 τ
παρουσNα τν Ελλ3νων, κα0 μεταπεμπομ"νων Eχυρ θσι, ν
ο
gδιοι Mκτισαν μι2 πλι κοντ2 στν θ"λασσα κα$
τοLς π"ραν κατοικο1ντας 8Ιλλυριο(ς, μικρο/ς πλοοις πολλο/ς τν περιτεχισαν. 2. 8Αλλ2 /ργτερα, ο
β"ρβαροι παλιο$ κ"τοικοι
δι"βησαν ε?ς τ<ν Φρον, bντες KπOρ τοLς μυρους, κα0 τοLς τ>ς ν3σου, ^ρχισαν ν2 δυσανασχετον μ% τν παρουσα τ
ν
ZΕλληνας πορθο1ντες πολλοLς 5ν3ρουν. , δ8 ν τ
Λσσ)ω καθε- GΕλλ3νων κα$ κ"λεσαν το)ς 8Ιλλυριος, πο) κατοικοσαν στν
σταμ"νος παρχος Kπ; Διονυσου τρι3ρεις πλεους χων π"- /πναντι στερι", ο
:πο+οι μ% πολλ2 μικρ2 πλο+α πρασαν στν
πλευσε το/ς τν 8Ιλλυριν πλοιαροις, κα0 τ+ μOν βυθσας, τ+ δO Φ"ρο, Bπου λεηλατοσαν το)ς kΕλληνες κα$ σκτωσαν πολλος.
8Αλλ2 : Mπαρχος τ>ς Λσσου, πο) fταν διορισμνος /π0 τ0ν Διο-
νσιο, Mπλευσε μ% πολλ%ς τρι3ρεις ναντον τ
ν πλοιαρων τ
ν
8Ιλλυρι
ν, ^λλα βθισε, ^λλα αDχμαλ_τισε, σκτωσε π"νω /π0
9. Χ"σμα το κειμνου. Πρπει ν2 εaναι μεγ"λο τ0 κεν, γιατ$ τ2 =πμενα δ%ν /ναφ-
ρονται στν Λσσο, /λλ2 στ$ς Συρακοσες.
10. Τ0 384 π.Χ.

38 39
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

χειρωσμενος, 5π"κτεινε τν βαρβρων πλεους τν πεντακισ- πντε χιλι"δες βαρβ"ρους κα$ π>ρε κ"που δυ0 χιλι"δες αDχμα-
χιλων, ζγρησε δO περ0 δισχιλους. λ_τους.
3. Διον(σιος δO χρημτων 5πορο(μενος στρτευσεν π0 Τυρρη- 3. GΟ Διονσιος, καθrς /ντιμετ_πιζε οDκονομικ%ς δυσκολες,
ναν, χων τρι3ρεις Wξ3κοντα, πρ&φασιν μOν φ"ρων τ<ν τν λη- ξεστρ"τευσε ναντον τ>ς Τυρρηνας μ% =ξ3ντα τρι3ρεις. Πρ-
στν κατλυσιν, τ δ8 5ληθεNα συλ3σων @ερ;ν ]γιον, γ"μον μOν φασι γι2 τν κστρατεα ατν προβαλε τν συντριβ τ
ν πει-
5ναθημτων πολλν, καθιδρυμ"νον δ8 ν πινε)ω π&λεως 8Αγ(λ- ρατ
ν, στν πραγματικτητα Bμως στχος του fτο F ληστεα
λης ΤυρρηνδοςY τ; δ8 πνειον uνομζετο Π(ργοι. =ν0ς ερο,11 πο) fταν γεμIτο /π0 πολλ2 /φιερ_ματα κα$ fταν
4. καταπλε(σας δO νυκτ;ς κα0 τ<ν δ(ναμιν κβιβσας, ]μ8 Iμ"ρNα κτισμνο στ0 πνειο τ>ς τυρρηνικ>ς πλεως 8Αγλλης.Τ0 πνειο
προσπεσlν κρτησε τ ς πιβολ ςY dλγων γ+ρ bντων ν τ) χω- Eνομαζταν Πργοι. 4. Κατπλευσε λοιπ0ν δι2 νυκτ0ς κα$ /πεβ-
ρ)ω φυλκων βιασμενος α$τοLς σ(λησε τ; @ερ;ν κα0 συν3θροι- βασε τν δναμ του. Κα$ κατ2 τ2 ξημερ_ματα πιτθηκε κα$ π-
σεν ο$κ λαττον ταλντων χιλων. τν δO 8Αγυλλαων κβοηθη- τυχε τ0 σχδι του. Γιατ$ ξουδετρωσε τν Eλιγ"ριθμη φρουρ2
σντων, μχη τε κρτησεν α$τν κα0 πολλοLς α?χμαλτους πο) fταν στ0 μρος ατ0 κα$ λ3στεψε τ0 ερ0 κα$ συγκντρωσε
λαβlν κα0 τ<ν χραν πορθ3σας παν λθεν ε?ς τ+ς Συρακο(σας. π"νω /π0 χλια τ"λαντα. kΟταν ο 8Αγυλλα+οι, Mσπευσαν ν2 βοη-
5ποδ&μενος δO τ+ λφυρα συν3γαγεν ο$κ λττω ταλντων πε- θ3σουν, το)ς νκησε στν μ"χη κα, /φο Mλαβε πολλο)ς αDχμα-
ντακοσων. ε$πορ3σας δO χρημτων μισθο1το στρατιωτν παν- λ_τους κα$ λεηλ"τησε τν χ_ρα, παν>λθε στ$ς Συρακοσες.
τοδαπν πλ θος, κα0 δ(ναμιν 5ξι&λογον συστησμενος φανερ;ς 8Απ0 τν π_λησι τ
ν λαφρων συγκντρωσε pνα ποσ, πο) δ%ν
`ν πολεμ3σων Καρχηδονοις. fταν κ"τω /π0 πεντακσια τ"λαντα. Τ_ρα πο) ξοικονμησε
Τα1τα μOν οQν πρχθη κατ+ το1τον τ;ν νιαυτ&ν. χρ3ματα, μσθωσε pνα πλ>θος στρατιωτ
ν /π0 κ"θε τπο κα$
/φο συγκρτησε /ξιλογη δναμι, fταν φανερ0 Bτι προετοιμα-
15. ζταν γι2 ν2 πολεμ3ση ναντον τ
ν Καρχηδονων.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Φανοστρτου Ρωμα/οι κατ"στησαν Ατ2 fταν τ2 γεγοντα ατ>ς τ>ς χρονιIς.
5ντ0 τν Kπτων χιλιρχους τ"τταρας, Λε(κιον Λοκρ3τιον, Σ"ν-
τιον Σολπκιον, Λε(κιον Α?μλιον, Λε(κιον Φο(ριον. π0 δO το(- 15.
των Διον(σιος , τν Συρακοσων τ(ραννος παρασκευασμενος 1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : Φανστρατος, ο Ρωμα+οι
πολεμε/ν Καρχηδονοις, ζ3τει λαβε/ν πρ&φασιν εoλογον το1 πο- /νδειξαν, /ντ$ τ
ν <π"των, τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Λεκιο
Λουκρ3τιο, τ0ν Σντιο Σουλπκιο, τ0ν Λεκιο ΑDμλιο κα$ τ0ν
Λεκιο Φοριο. Ατν τν χρονι"12 : Διονσιος, : τραννος τ
ν
Συρακοσων, /φο εaχε =τοιμασθ> ν2 πολεμ3ση ναντον τ
ν
Καρχηδονων, ζητοσε ν2 βρ> μι2 εeλογη πρφασι γι2 ν2 κηρ-

11. Τ0 ερ0 fταν πρ0ς τιμ τ>ς ΕDλειθυας, θεIς το τοκετο (πρβλ. Στρ"β., 5, 2, 8).
12. Τ0 383 π.Χ.

40 41
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
λ"μου. ,ρν οQν τ+ς Kπ; Καρχηδονους τεταγμ"νας π&λεις ο?κε-
πλεις πο) fταν <πο-
ως χο(σας πρ;ς 5π&στασιν, προσεδ"χετο τ+ς βουλομ"νας 5φ-
στασθαι, κα0 συμμαχαν πρ;ς α$τ+ς συντιθ"μενος πιεικς προ-
σεφ"ρετο τα(ταις.
2. ο@ δO Καρχηδ&νιοι τ; μOν πρτον πρ"σβεις 5ποστ"λλοντες πρ;ς
Καρχηδνιοι στν /ρχ Mστελναν πρσβεις πρ0ς
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
ξη τ0ν πλεμο. Βλποντας λοιπ0ν Bτι ο
ταγμνες στο)ς Καρχηδονους fταν πρθυμες ν2 παναστατ3-
σουν, Mπαιρνε μ% τ0 μρος του ατ%ς πο) vθελαν ν2 παναστα-
τ3σουν, συν>πτε συμμαχα μαζ$ τους κα$ το)ς φερταν μ% προ-
σ3νεια. 2. Ο
τ;ν δυνστην 5π3τουν τ+ς π&λεις, μ< προσ"χοντος δO α$το1 συν- τ0ν τραννο κα$ το ζητοσαν τ$ς πλεις τους, κι πειδ3 δ%ν
"βη τα(την 5ρχ<ν γεν"σθαι το1 πολ"μου. το)ς Mδινε καμμι2 σημασα, τ0 γεγον0ς ατ0 /ποτλεσε τν
Καρχηδ&νιοι μOν οQν πρ;ς τοLς 8Ιταλιτας συμμαχαν ποιη- /ρχ το πολμου.
σμενοι κοιν
τ;ν π&λεμον πανελαντο πρ;ς τ;ν τ(ραννονY Τ_ρα ο
Καρχηδνιοι συν>ψαν συμμαχα μ% το)ς kΕλληνες
προορμενοι δ8 μφρ&νως τ; μ"γεθος το1 πολ"μου, τν τε πο- τ>ς 8Ιταλας κα$ /νλαβαν /π0 κοινο τ0ν πλεμο ναντον το
λιτν τοLς ε$θ"τους κατ"λεγον στρατιτας κα0 χρημτων προ- τυρ"ννου. Κα$ καθrς προβλεπαν Eρθ
ς Bτι : πλεμος θ2 fταν
χειρισμενοι πλ
θος ξενικ+ς δυνμεις μεγλας μισθο1ντο. κα- μεγ"λος, στρατολογοσαν Bλους το)ς
κανο)ς στρατεσιμους
ταστ3σαντες δO στρατηγ;ν Μγωνα τ;ν βασιλ"α, πολλ+ς μυρι- πολτες κα$ διαθτοντας pνα μεγ"λο ποσ0 χρημ"των, μσθωσαν
δας στρατιωτν περαωσαν ε?ς τ<ν Σικελαν κα0 τ<ν 8Ιταλαν, μεγ"λες δυν"μεις μισθοφορικο στρατο. Διρισαν στρατηγ0
διαπολεμε/ν ξ 5μφοτ"ρας βουλ&μενοι. τ0ν βασιλι" Μ"γωνα13 κα$ διαπεραωσαν στν Σικελα κα$ τν
3. , δO Διον(σιος κα0 α$τ;ς τ+ς δυνμεις διελ&μενος, τ) μOν Wν0 μ"- 8Ιταλα πολλ%ς μυρι"δες στρατιωτ
ν, διτι vθελαν ν2 /ναπτ-
ρει πρ;ς τοLς 8Ιταλιτας διηγωνζετο, τ) δO Wτ"ρ)ω πρ;ς τοLς ξουν τ0ν πλεμο κα$ στ2 δυ0 μτωπα. 3. GΟ Διονσιος πσης χ_-
Φονικας. πολλα0 μOν οQν κατ+ μ"ρος γνοντο μχαι το/ς στρα- ρισε κι ατ0ς τ$ς δυν"μεις του, κα$ μ% τ0 pνα μρος πολεμοσε
τοπ"δοις κα0 συμπλοκα0 μικρα0 κα0 συνεχε/ς, ν αSς ο$δOν 5ξι&λο- πρ0ς το)ς kΕλληνες τ>ς 8Ιταλας κα$ μ% τ0 ^λλο πρ0ς το)ς Φονι-
γον ργον συνετελ"σθη, δ(ο δO παρατξεις γ"νοντο μεγλαι κα0 κες. Συν"πτονταν πολλ%ς π$ μρους μ"χες μεταξ) τ
ν /ντιπ"-
περιβ&νητοι. κα0 τ
μOν πρτη Διον(σιος θαυμαστς 5γωνισ- λων κα$ πολλ%ς κα$ συνεχε+ς μικρ%ς συμπλοκς, πο) δ%ν παρου-
μενος περ0 τ+ καλο(μενα Κβαλα προετ"ρησε, κα0 πλεους μOν σαζαν καννα /ξιλογο /ποτλεσμα. Μνο δο μεγ"λες κα$ πε-
τν μυρων 5νε/λε τν βαρβρων, ο$κ λττους δO τν πεντακισ- ριβητες μ"χες Mγιναν. Στν πρ_τη, πο) συν3φθη κοντ2 στ2 λε-
χιλων ζγρησεY τ; δ8 _λλο πλ
θος fνγκασε καταφυγε/ν π τι- γμενα Κ"βαλα, : Διονσιος /γωνσθηκε /ξιοθαμαστα κα$ ν-
να λ&φον ρυμν;ν κα0 _νυδρον παντελς. πεσε δO κα0 Μγων , κησε. Σκτωσε π"νω /π0 δκα χιλι"δες βαρβ"ρους κα$ αDχμαλ_-
βασιλεLς α$τν 5γωνισμενος λαμπρς. τισε sχι λιγτερους /π0 πντε χιλι"δες. Τ0 <πλοιπο στρ"τευμα
4. ο@ δO Φονικες καταπλαγ"ντες τ; μ"γεθος τ
ς συμφορTς ε$θLς τ0 /ν"γκασε ν2 καταφγη σ8 pναν λφο Eχυρ, /λλ2 ντελ
ς
^νυδρο. Στν μ"χη Mπεσε κα$ : Μ"γων : βασιλι"ς, /φο πολμη-
σε γεννα+α. 4. Ο
Φονικες τρομαγμνοι /π0 τ0 μγεθος τ>ς συμ-

13. Προφαν
ς θ2 πρκειται γι2 pναν /π0 το)ς δο νιασιους <π"τους πο) ξλεγαν
ο Καρχηδνιοι, γιατ$ δ%ν εaχαν βασιλι".

42 43
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

διεπρεσβε(σαντο περ0 διαλ(σεων. , δO Διον(σιος 5πεφ3νατο φορIς τους, /μσως Mστειλαν πρσβεις γι2 ν2 συζητ3σουν τν
μαν α$το/ς εcναι σ(λλυσιν, +ν κχωρ3σωσι τν κατ+ τ<ν Σικε- σναψι εDρ3νης. 8Αλλ2 : Διονσιος το)ς δ3λωσε Bτι εDρ3νη μπο-
λαν π&λεων κα0 τ+ δαπανηθ"ντα χρ3ματα κατ+ τ;ν π&λεμον ρε+ ν2 γνη μνο μ% τ0ν Bρο ν8 /ποχωρ3σουν /π0 τ$ς πλεις τ>ς Σι-
κτσωσιν. κελας κα$ ν2 καταβ"λουν τ2 χρ3ματα πο) δαπαν3θηκαν γι2 τ0ν
πλεμο ατ.
16.
1. Βαρεας δO κα0 Kπερηφνου τ
ς 5ποκρσεως δοκο(σης Kπρ- 16.
χειν, ο@ Καρχηδ&νιοι τ
συν3θει πανουργNα κατεστρατ3γησαν 1. Ατ F /π"ντησις θεωρ3θηκε σκληρ κα$ <περ3φανη /π0
τ;ν Διον(σιον. προσποιηθ"ντες οQν ε$δοκε/σθαι τα/ς ,μολογ- το)ς Καρχηδονους, ο
:πο+οι κατεστρατ3γησαν τ0ν Διονσιο μ%
αις, φησαν α$τοLς μOν μ< Kπρχειν κυρους τ
ς τν π&λεων πα- τν συνηθισμνη τους πανουργα. Προσποι3θηκαν δηλ. Bτι κατ8
ραδ&σεως, Vνα δO το/ς _ρχουσι διαλεχθσι περ0 το(των, fξωσαν /ρχν /ποδχονται το)ς Bρους, εaπαν Bμως Bτι δ%ν Mχουν ατο$
τ;ν Διον(σιον dλγας Iμ"ρας 5νοχ+ς ποι3σασθαι. τν ξουσα ν8 /ποφασσουν γι2 τν παρ"δοσι τ
ν πλεων κα$
2. συγχωρ3σαντος δO το1 δυνστου κα0 τν 5νοχν γενομ"νων, , γι2 ν2 συνεννοηθον μ% το)ς ^ρχοντες γι2 τ0 θμα, ζ3τησαν /π0
μOν Διον(σιος περιχαρ<ς `ν, tς α$τκα μλα τ<ν Σικελαν πTσαν τ0ν Διονσιο ν2 το)ς δ_ση λγες Fμρες προθεσμα. 2. kΟταν :
παραληψ&μενος, ο@ δO Καρχηδ&νιοι Μγωνα μOν τ;ν βασιλ"α τραννος συμφ_νησε κα$ δθηκε F προθεσμα, : Διονσιος fταν
μεγαλοπρεπς θαψαν, 5ντ0 δ8 κενου στρατηγ;ν κατ"στησαν περιχαρς μ% τν Dδα Bτι σ% λγο θ2 γνη κριος :λκληρης τ>ς
τ;ν υ@;ν α$το1, ν"ον μOν παντελς bντα, φρον3ματος δO γ"μοντα Σικελας, κι ο
Καρχηδνιοι Mθαψαν μεγαλοπρεπ
ς τ0ν Μ"γωνα
κα0 διφορον 5νδρεNα. οaτος δO πντα τ;ν τν 5νοχν χρ&νον τ0ν βασιλι" τους κα$ στν θσι του διρισαν στρατηγ0 τ0ν γυι
διετ"λεσε διατσσων κα0 γυμνζων τ<ν δ(ναμιν, δι+ δO τ
ς τν του, πο) fταν πολ) νος, fταν πολ) φιλδοξος κα$ διακρινταν
ργων 5θλ3σεως κα0 τ
ς τν λ&γων παρακλ3σεως κα0 γυμνα- γι2 τν παλληκαρι" του. Ατ0ς λοιπ0ν διθεσε Bλον τ0ν χρνο
σας ν το/ς Mπλοις ε$πειθ
κα0 δυνατ<ν ποησε τ<ν στρατιν. τ>ς /νακωχ>ς στν Eργ"νωσι κα$ τν κγμνασι τ
ν στρατιω-
3. tς δ8 , τ
ς ,μολογας δι
λθε χρ&νος, 5μφ&τεροι τ+ς δυνμεις τικ
ν του δυν"μεων, ν
μ% τ$ς ππονες /σκ3σεις κα$ το)ς πα-
κτξαντες συγκατ"βησαν προθ(μως π0 τ<ν μχην. γενομ"νης ραινετικο)ς λγους κα$ τ2 πολεμικ2 γυμν"σια κατστησε τ0ν
δO παρατξεως ?σχυρTς περ0 τ; καλο(μενον Κρ&νιον, τ; δαιμ&- στρατ του πειθαρχικ0ν κα$ /ξιμαχο. 3. Κα$ Bταν πρασε : συμ-
νιον ναλλξ τ
νκη τ<ν Dτταν τν Καρχηδονων διωρθσατοY φωνημνος χρνος τ>ς /νακωχ>ς, κα$ ο
δο πλευρ%ς παρταξαν
ο@ μOν γ+ρ προνενικηκ&τες δι+ τ<ν προγεγενημ"νην ε$ημεραν
μεγαλαυχο1ντες παραδ&ξως σφλησαν, ο@ δO δι+ τ<ν Dτταν πε-
πτωκ&τες τα/ς λπσιν 5προσδ&κητον κα0 μεγλην ε$ημεραν
ν Καρχηδονων μ% μι2 νκη στν θσι
5πην"γκαντο.
ατο$ πο) ξ αDτας τ>ς ττας τους fταν κατη-
44
τ$ς δυν"μεις τους κα$ κατβηκαν στν μ"χη μ% μνος. 8Επακολο-
θησε σφοδρ μ"χη στ0 λεγμενο Κρνιο, κατ2 τν :ποα : θε0ς
διρθωσε τ2 πρ"γματα τ
τ>ς προηγουμνης ττας. Ατο$ πο) fταν προηγομενα νικητς,
γεμIτοι Mπαρσι γι2 τ$ς στρατιωτικς τους πιτυχες, νικ3θηκαν
/προσδκητα, ν
φε+ς, κρδισαν μι2 /προσδκητη μεγ"λη νκη.
45
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

17. 17.
1. Λεπτνης μOν γ+ρ π0 θατ"ρου κ"ρως τεταγμ"νος κα0 διαφ"ρων 1. GΟ Λεπτνης, πο) fταν τοποθετημνος στν μα πτρυγα κα$
5νδρεNα, μαχ&μενος Iρωϊκς κα0 πολλοLς 5νελlν τν Καρχηδο- διακρινταν γι2 τν /νδρεα του, σκοτ_θηκε πολεμ_ντας Fρωϊ-
νων πιφανς κατ"στρεψε τ;ν βονY το(του δO πεσ&ντος ο@ Φο- κ", /φο σκτωσε πολλο)ς Καρχηδονους. Μ% τ0ν θ"νατ του ο
νικες θαρρ3σαντες κα0 βιασμενοι τοLς 5ντιτεταγμ"νους τρ"- Φονικες π>ραν θ"ρρος, πεσαν σκληρ2 το)ς /ντιπ"λους κα$
ψαντο. το)ς Mτρεψαν εDς φυγ3ν. 2. GΟ Διονσιος στν /ρχ μαχμενος μ%
2. Διον(σιος δO τ; μOν πρτον χων πιλ"κτους τοLς συντεταγμ"- πλεκτα τμ3ματα νικοσε το)ς /ντιπ"λους του. kΟταν Bμως :
νους προετ"ρει τν 5ντιτεταγμ"νωνY tς δ8 , το1 Λεπτνου θνα- θ"νατος το Λεπτνη Mγινε γνωστ0ς κα$ εaχε συντριβ> F μα πτ-
τος γνσθη κα0 τ; wτερον κ"ρας συνεττριπτο, κατεπλγησαν ο@ ρυγα, ο στρατι
τες το Διονυσου φοβ3θηκαν κα$ Bρμησαν ν2
το1 Διονυσου κα0 πρ;ς φυγ<ν gρμησαν. φγουν. 3. Κι Bταν γενικεθηκε F φυγ3, ο Καρχηδνιοι το)ς κα-
3. τροπ ς δO παντελο1ς γενομ"νης, ο@ μOν Καρχηδ&νιοι φιλοτιμ&τε- τεδωξαν μ% μεγαλτερο μνος κα$ παρ3γγειλλαν : pνας στ0ν
ρον καταδιξαντες παρ3γγελλον 5λλ3λοις μηδ"να ζωγρε/νY δι; ^λλον ν2 μν πι"νουν αDχμαλ_τους. Γι8 ατ, καθrς το)ς σκτω-
κα0 πντων τν περικαταλαμβανομ"νων 5ναιρουμ"νων πTς , σαν Bλους Bσους πρφθαναν, Bλος : γρω τπος γμισε /π0 νε-
πλησον τ&πος νεκρν πληρθη. κρος. 4. Κι Mγινε ττοιος χαλασμς, καθrς μνησικακοσαν ο
4. τοσο1τος δ8 γ"νετο φ&νος, μνησικακο(ντων τν Φοινκων, gστε Καρχηδνιοι, πο) ο νεκρο$ τ
ν Σικελ
ν fταν π"νω /π0 δεκα-
τοLς 5ναιρεθ"ντας εKρεθ ναι τν Σικελιωτν πλεους τν μυ- τσσερις χιλι"δες. kΟσοι πζησαν κατφυγαν στ0 στρατπεδο
ρων κα0 τετρακισχιλων. ο@ δO περιλειφθ"ντες καταφυγ&ντες ε?ς κα$ σ_θηκαν, καθrς Mπεσε F νχτα. Ο Καρχηδνιοι μετ2 τν με-
τ<ν παρεμβολ3ν τ ς νυκτ;ς πιγενομ"νης διεσθησαν. ο@ δO γ"λη τους νκη σ% μι2 μ"χη κ παρατ"ξεως, /ναχ_ρησαν γι2 τν
Καρχηδ&νιοι μεγλη παρατξει νικ3σαντες 5νεχρησαν ε?ς Πν- Π"νορμο.
ορμον. 5. Ο Καρχηδνιοι /ντιμετ_πισαν τν νκη τους /νθρ_πινα κι
5. 8Ανθρωπνως δO τ<ν ε$ημεραν νεγκ&ντες 5π"στειλαν πρεσβευ- Mστειλαν πρεσβευτ%ς στ0ν Διονσιο κα$ το πρτειναν ν2 τερματ-
τς, δ&ντες ξουσαν τ) Διονυσ)ω καταλ(σασθαι τ;ν π&λεμον. σουν τ0ν πλεμο. Κι Bταν : τραννος δχθηκε εχαρστως τ$ς
5σμ"νως δO το1 τυρννου προσδεξαμ"νου τοLς λ&γους γ"νοντο προτ"σεις, συν3φθη εDρ3νη μ% τ0ν Bρο ν2 κατχη καθνας τ$ς πε-
διαλ(σεις, gστ8 χειν 5μφοτ"ρους nν πρ&τερον Kπ ρχον κ(ριοιY ριοχ%ς πο) ξουσαζε παλιτερα. Κατ8 ξαρεσιν ο Καρχηδνιοι
ξαρετον δ8 λαβον ο@ Καρχηδ&νιοι τ<ν τν Σελινουντων π&λιν τε κρατοσαν τν πλι κα$ τν hπαιθρο τ
ν Σελινουντων κα$ τν
κα0 χραν κα0 τ ς 8Ακραγαντνης μ"χρι το1 Αλ(κου καλουμ"νου περιοχ το 8Ακρ"γαντα μχρι τ0ν λεγμενο ποταμ0 kΑλυκο. 8Επ-
ποταμο1. τισε δO Διον(σιος το/ς Καρχηδονους τλαντα χλια. σης : Διονσιος πλ3ρωσε στο)ς Καρχηδονους χλια τ"λαντα.
Kα0 τ+ μOν κατ+ Σικελαν ν το(τοις `ν. Ατ fταν F κατ"στασις στν Σικελα.

18. 18.
1. Kατ+ δO τ<ν 8Ασαν Γλς , ναυαρχ3σας τν Περσν ν τ) Κυ- 1. Στν 8Ασα : Γλ
ς, : νααρχος τ
ν Περσ
ν στ0ν Κυπριακ0
πριακ) πολ"μ)ω, 5ποσττης xν το1 βασιλ"ως κα0 το(ς τε Λακε- πλεμο, πο) εaχε /ποστατ3σει /π0 τ0ν βασιλι2 τ
ν Περσ
ν κα$

46 47
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

δαιμονους κα0 τ;ν Α?γυπτων βασιλ"α παρακεκληκlς ε?ς τ;ν εaχε καλσει το)ς Λακεδαιμονους, καθrς κα$ τ0ν βασιλι2 τ
ν
πρ;ς Π"ρσας π&λεμον, δολοφονηθε0ς Kπ& τινων ο$ συνετ"λεσε ΑDγυπτων, σ% πλεμο ναντον τ
ν Περσ
ν, δολοφον3θηκε /π0
τ<ν προαρεσιν. μετ+ δO τ<ν το(του τελευτ<ν Ταχlς διαδεξμε- κ"ποιους κα$ Mτσι δ%ν πραγματοποησε τ0 σχδι του. Μετ2 τ0ν
νος τ+ς το(του πρξεις συνεστ3σατο περ0 αKτ;ν δ(ναμιν, κα0 π&- θ"νατ του τ0ν διαδχθηκε : Ταχrς στν διεξαγωγ τ
ν πιχει-
λιν κτισε πλησον τ ς θαλσσης π τινος κρημνο1 τ<ν dνομαζο- ρ3σεων.Ατ0ς συγκντρωσε γρω του μι2 δναμι κα$ Mκτισε κον-
μ"νην Λε(κην, χουσαν @ερ;ν ]γιον 8Απ&λλωνος. τ2 στν θ"λασσα, π"νω σ8 pνα γκρεμ, μι2 πλι, Eνομαζμενη
2. μετ8 dλγον δO χρ&νον α$το1 τελευτ3σαντος fμφισβ3τησαν τ ς Λεκη, F :ποα εaχε κα$ pναν ερ0 τμενος το 8Απλλωνος. 2.
π&λεως τα(της Κλαζομ"νιοι κα0 Κυμα/οι. τ; μOν οQν πρτον πε- kΥστερα /π0 λγον καιρ0 μετ2 τ0ν θ"νατ του, διεκδικοσαν τν
χερησαν α@ π&λεις πολ"μ)ω διακρνεσθαι, μετ+ δO τα1τα ε?π&ντος πλι ατν ο Κλαζομνιοι κα$ ο Κυμα+οι. Στν /ρχ ο πλεις
τιν;ς ρωτ σαι τ;ν θε&ν, ποτ"ραν τν π&λεων κρνει κυραν εcναι πεχερησαν ν2 λσουν τν διαφορ" τους μ% πλεμο, Mπειτα
δε/ν τ ς Λε(κης, κρινεν I Πυθα τα(την Kπρχειν, ^τις Uν πρτη Bμως, Bταν κ"ποιος πρτεινε ν2 ρωτ3σουν τ0 μαντε+ο, ποι2 /π0
θ(ση ν τ Λε(κηY ,ρμηθ ναι δO κ τ ς ?δας π&λεως ]μ8 Iλ)ω τ$ς δυ0 πλεις Mπρεπε ν2 ξουσι"ζη τν Λεκη, F Πυθα Mκρινε
5νι&ντι κατ+ τ<ν Iμ"ραν, iν 5μφ&τεροι συμφνως Kποστ3σον- Bτι θ2 εaναι F πλις πο) θ2 θυσι"ση πρ_τη στν Λεκη. Θ2 ξεκιν3-
ται. ση δ% κ"θε πλευρ2 /π0 τν Dδικ3 της πλι μ% τν /νατολ το Fλ-
3. ταχθεσης δO τ ς Iμ"ρας, ο@ μOν Κυμα/οι Kπελμβανον WαυτοLς ου κατ2 τν Fμρα πο) θ2 συμφων3σουν κα$ ο δο. 3. kΟταν :ρ-
πλεονεκτε/ν δι+ τ; τ<ν αKτν π&λιν γγυτ"ρω κε/σθαι, ο@ δO Κλα- σθηκε F μρα, ο Κυμα+οι πστευαν Bτι πλεονεκτον,πειδ F πλις
ζομ"νιοι, διστημα πλ"ον 5π"χοντες, τεχνζοντα τι τοιο1το τους βρισκταν πλησιστερα, ν
ο Κλαζομνιοι, πο) /πε+χαν
πρ;ς τ<ν νκηνY κληρσαντες ξ Wαυτν 5ποκους κτισαν πλη- περισστερο, σοφζονται τ0 =ξ>ς τχνασμα γι2 ν2 νικ3σουν. 8Εξ-
σον τ ς Λε(κης π&λιν, ξ Dς ,ρμηθ"ντες ]μ8 Iλ)ω 5νατ"λλοντι λεξαν μ% κλ>ρο /ποκους μεταξ) τ
ν συμπολιτ
ν τους κα$ Mκτι-
φθασαν τοLς Κυμαους τ<ν θυσαν πιτελ"σαντες. σαν μι2 πλι κοντ2 στν Λεκη, /π0 τν :ποα ξεκνησαν μ% τν
4. το(τ)ω δO τ) φιλοτεχν3ματι γεν&μενοι κ(ριοι τ ς Λε(κης, πνυ- /νατολ το Fλου κα$ πρλαβαν κα$ πρσφεραν τν θυσα πρ$ν
μον Wορτ<ν _γειν κατ8 νιαυτ;ν νεστ3σαντο, τ<ν παν3γυριν dνο- /π0 το)ς Κυμαους. 4. 8Αφο λοιπ0ν μ% τ0 τχνασμα ατ0 Mγιναν
μσαντες προφθσειαν. το(των δO πραχθ"ντων α@ μOν κατ+ τ<ν κριοι τ>ς Λεκης, /ποφ"σισαν ν2 τελον κ"θε χρνο γιορτ
8Ασαν παναστσεις α$τομτως κατελ(θησαν. π_νυμη, πο) τν Eνμασαν «Προφθ"σεια». Μετ2 /π0 ατ2 τ2
γεγοντα, ο παναστ"σεις στν 8Ασα σταμ"τησαν ατματα.
19.
1. Λακεδαιμ&νιοι δO μετ+ τ;ν το1 Γλ κα0 το1 Ταχ θνατον τ+ς 19.
μOν κατ+ τ<ν 8Ασαν πρξεις 5π"γνωσαν, τ+ δO κατ+ τ<ν Ελλδα 1. Ο Λακεδαιμνιοι, μετ2 τ0ν θ"νατο το Γλ
κα$ το Ταχ
, πα-
συσκευαζ&μενοι, κα0 τν π&λεων hς μOν πειθο/ προσαγ&μενοι, hς ραιτ3θηκαν /π0 τν δρ"σι τους στν 8Ασα, ^ρχισαν Bμως ν2
Eργαν_νουν τ2 πρ"γματα τ>ς GΕλλ"δος πρ0ς τ0 συμφρον τους,
κα$ /π0 τ$ς πλεις ^λλες τ$ς Mπαιρναν μ% τ0 μρος τους μ% τν πει-
θ_, ^λλες τ$ς <πτασσαν μ% τν βα /ναλαμβ"νοντας τν πανα-

48 49
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

δO δι+ τ ς τν φυγδων καθ&δου βNα χειρο(μενοι, φανερς kδη φορ2 τ

ν ξορστων, κα$ φανερ2 πλον ^ρχισαν ν2 παρνουν
τ<ν Iγεμοναν τ ς Ελλδος ε?ς WαυτοLς μεθστασαν παρ+ τ+ς στ2 χρια τους τν Fγεμονα τ>ς GΕλλ"δας, κατ8 /ντθεσιν πρ0ς
κοιν+ς συνθ3κας τ+ς π8 8Ανταλκδου γενομ"νας συνεπιλαβομ"- τ$ς κοιν%ς συμφωνες, πο) υ οθτησαν τ0ν καιρ0 το 8Ανταλκδα
νου το1 Περσν βασιλ"ως. μ% τν παρμβασι το βασιλιI τ
ν Περσ
ν. 2. Στν Μακεδονα :
2. κατ+ δO τ<ν Μακεδοναν 8Αμ(ντου το1 βασιλ"ως Iττηθ"ντος Kπ; βασιλι2ς 8Αμντας Fττ3θηκε /π0 το)ς 8Ιλλυριο)ς κα$ Mχασε τ0
8Ιλλυριν κα0 τ+ κατ+ τ<ν 5ρχ<ν 5πογν&ντος, πρ;ς δO το(τοις τ) κρος του. 8Επσης : gδιος εaχε δωρσει στ0ν λα0 τ
ν 8Ολυνθων
δ3μ)ω τν 8Ολυνθων δωρησαμ"νου πολλ<ν τ ς ,μ&ρου χρας μι2 μεγ"λη Mκτασι /π0 τν γειτονικ περιοχ3, Bταν F βασιλεα
δι+ τ<ν 5π&γνωσιν τ ς Wαυτο1 δυναστεας, τ; μOν πρτον , βρισκταν σ% πτ
σι. Στν /ρχ : λα0ς τ
ν 8Ολυνθων Mπαιρνε τ$ς
δ μος , τν 8Ολυνθων τ+ς προσ&δους λμβανε τ+ς κ τ ς δο- προσδους /π0 τν Mκτασι ατ3, /ργτερα Bμως, Bταν /προσδ-
θεσης χρας, μετ+ δO τα1τ8 5νελπστως το1 βασιλ"ως 5ναλαβ&ν- κητα : βασιλι2ς /νκτησε τν δναμ του κα$ /ποκατστησε Bλη
τος Wαυτ;ν κα0 τ<ν Mλην 5ρχ<ν 5νακτησαμ"νου ο@ μOν 8Ολ(νθιοι τν ξουσα του, ο 8Ολνθιοι δ%ν δχθησαν ν8 /ποδ_σουν τν πε-
τ<ν χραν 5παιτηθ"ντες ο$χ οSοι `σαν 5ποδιδ&ναι. ριοχ ατ3, Bταν το)ς τν ζ3τησε. 3. Γι8 ατ0 : 8Αμντας συγκρ-
3. δι&περ 8Αμ(ντας ?δαν τε δ(ναμιν συνεστ3σατο κα0 τοLς Λακε- τησε pναν δικ του στρατ0 κα$ συν"πτοντας συμμαχα μ% το)ς Λα-
δαιμονους ποιησμενος συμμχους πεισεν ξαποστε/λαι στρα- κεδαιμονους, το)ς Mπεισε ν2 στελουν pνα στρατηγ0 π$ κεφαλ>ς
τηγ;ν κα0 δ(ναμιν 5ξι&λογον π0 τοLς 8Ολυνθους. ο@ δO Λακεδαι- /ξιλογης στρατιωτικ>ς δυν"μεως ναντον τ
ν 8Ολυνθων. Ο
μ&νιοι κρναντες 5ντ"χεσθαι τν π0 Θρκης τ&πων, κατ"λεξαν Λακεδαιμνιοι, /ποφασισμνοι ν2 κτενουν τ0ν Mλεγχ τους στ2
στρατιτας κ τε τν πολιτν κα0 παρ+ τν συμμχων τοLς ]παν- μρη τ>ς Θρ"κης, συγκντρωσαν στρατ0 κα$ /π0 Σπαρτι"τες πο-
τας KπOρ μυρουςY παραδ&ντες δO τ<ν δ(ναμιν ΦοιβδNα τ) Σπαρ- λτες /λλ2 κα$ /π0 συμμ"χους, συνολικ2 π"νω /π0 δκα χιλι"δες.
τιτη προσ"ταξαν συμμαχε/ν τ) 8Αμ(ντNα κα0 μετ8 κενου πο- Παρδωσαν ατν τν δναμι στ0ν Φοιβδα τ0ν Σπαρτι"τη κα$
λεμ σαι τοLς 8Ολυνθους. Wτ"ραν δO δ(ναμιν π0 Φλιουντους τ0ν διταξαν ν2 =νωθ> μ% τ0ν στρατ0 το 8Α μντα κα$ μαζ$ μ8
κπ"μψαντες κα0 μχη νικ3σαντες fνγκασαν Kποταγ ναι τοLς κε+νον ν2 πολεμ3σουν το)ς 8Ολυνθους. qΑλλη δναμι Mστειλαν
Φλιουντους το/ς Λακεδαιμονοις. ναντον τ
ν Φλιουντων, το)ς :ποους νκησαν στν μ"χη κα$
4. Kατ+ δO το1τον τ;ν χρ&νον ο@ βασιλε/ς τν Λακεδαιμονων διε- το)ς /ν"γκασαν ν2 <ποταχθον στο)ς Λακεδαιμονους.
φ"ροντο πρ;ς 5λλ3λους τα/ς α@ρ"σεσινY 8Α γησπολις μOν γ+ρ, 4. 8Εκε+νον τ0ν καιρ0 ο βασιλε+ς τ
ν Λακεδαιμονων διαφω-
ε?ρηνικ;ς xν κα0 δκαιος, τι δO κα0 συν"σει διαφ"ρων, φη δε/ν νοσαν μεταξ τους στν πολιτικ πο) Mπρεπε ν2 /κολουθηθ>.
μμ"νειν το/ς Mρκοις κα0 παρ+ τ+ς κοιν+ς συνθ3κας μ< καταδου- GΟ 8Αγησπολις δηλαδ3, πο) fταν pνας ^νθρωπος φιλειρηνικ0ς
λο1σθαι τοLς ZΕλληναςY 5δοξε/ν γ+ρ 5πεφ3νατο τ<ν Σπρτην κα$ δκαιος κα$ διακρινταν γι2 τν σνεσι, <ποστ3ριζε Bτι πρ-
το/ς μOν Π"ρσαις κδ&τους πεποιημ"νην τοLς κατ+ τ<ν Ελλδα πει ν2 μενουν πιστο$ στο)ς Bρκους κα$ ν2 μν <ποδουλ_σουν
π&λεις, ν τα/ς κοινα/ς συνθ3καις dμ&σασαν τηρ3σειν α$τον&- το)ς kΕλληνες κατ2 παρ"βασι τ
ν κοιν
ν συνθηκ
ν. Ατ0ς
<πογρ"μμισε, Bτι F Σπ"ρτη δ%ν εaχε κρος, γιατ$ εaχε προδ_σει
στο)ς Πρσες το)ς kΕλληνες τ>ς 8Ασας κα$ γιατ$ Eργ"νωνε τ$ς
=λληνικ%ς πλεις πρ0ς τ0 δικ της συμφρον, {ν κα$ εaχε :ρκισθ>

50 51
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μους. , δ8 8Αγησλαος, xν φ(σει δραστικ&ς, φιλοπ&λεμος `ν κα0 στ$ς κοιν%ς συνθ>κες Bτι θ2 διατηρ3σουν τν ατονομα τους.
τ ς τν Ελλ3νων δυναστεας 5ντεχετο. 8Αλλ2 : 8Αγησλαος πο) fταν /π0 χαρακτ>ρος ^νθρωπος τ>ς
δρ"σεως, fταν <π%ρ το πολμου κα$ <ποστ3ριζε μ% θρμη τν
20. Fγεμονα τ>ς Σπ"ρτης στο)ς kΕλληνες.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησιν Ε$νδρου Ρωμα/οι κατ"στησαν 5ντ0
τν Kπτων χιλιρχους wξ, Κ&ιντον Σολπκιον, Γιον Φβιον, 20.
Κ&ιντον Σερουλιον, Π&πλιον Κορν3λιον. π0 δO το(των Λακε- 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Εeανδρος, ο Ρωμα+οι /νδει-
δαιμ&νιοι κατελβοντο τ<ν Καδμεαν ν τα/ς Θ3βαις δι τινας ξαν, /ντ$ τ
ν <π"των, pξι χιλι"ρχους, τ0ν Κϊντο Σουλπκιο, τ0ν
τοια(τας α?τας. ,ρντες τ<ν Βοιωταν χουσαν π&λεν τε Γ"ϊο Φ"βιο, τ0ν Κϊντο Σερβλιο, τ0ν Ππλιο Κορν3λιο. Ατν
πλ θος κα0 τοLς κατοικο1ντας α$τ<ν _νδρας Kπρχοντας τν χρονι214 ο Λακεδαιμνιοι κατλαβαν τν Καδμεα στν Θ3-
5νδρεNα διαφ&ρους, τι δO τ+ς Θ3βας χο(σας παλαι;ν 5ξωμα βα γι2 το)ς =ξ>ς λγους. Βλποντας Bτι F Βοιωτα εaχε pνα μεγ"-
κα0 τ; σ(νολον gσπερ 5κρ&πολν τινα τ ς Βοιωτας οQσαν, ε$λα- λο /ριθμ0 πλεων κι Bτι ο κ"τοικο της fταν ^νθρωποι πο) δια-
βο1ντο μ3ποτε καιρο1 παραφαν"ντος ο?κεου τ ς Iγεμονας κρνονταν γι2 τν /νδρεα τους, κι /κμη Bτι F Θ3βα διατηροσε
5ντιποι3σηταιY τν παλι2 αgγλη κι fταν, τρπον τιν", F /κρπολις τ>ς Βοιωτας,
2. δι&περ το/ς Iγεμ&σιν ο@ ΣπαρτιTται παρ3γγελλον ν 5πορρ3- εaχαν τ0ν φβο μ3πως F Θ3βα, σ% μι2 δεδομνη εκαιρα, διεκδι-
τοις, Vν8 ν ποτε καιρ;ν λβωσι καταλβωνται τ<ν Καδμεαν. κ3ση τν Fγεμονα τ>ς GΕλλ"δος. 2. Γι8 ατ0 ο ΣπαρτιIτες Mδω-
τοια(της δO γενομ"νης παραγγελας, Φοιβδας , Σπαρτιτης, τε- σαν μυστικ%ς :δηγες στο)ς διοικητ%ς τ
ν μεγ"λων μον"δων ν2
ταγμ"νος π τινος Iγεμονας κα0 δ(ναμιν _γων π0 8Ολυνθους, καταλ"βουν τν Καδμεα, {ν το)ς δοθ> εκαιρα. Στ0 πνεμα
κατελβετο τ<ν Καδμεαν. 5γανακτο(ντων δO τν Θηβαων κα0 ατ
ν τ
ν :δηγι
ν : Φοιβδας : Σπαρτι"της, πο) μετε+χε σ% κ"-
μεθ8 Mπλων συνδραμ&ντων, συνψας μχην α$το/ς κα0 νικ3σας ποια διοκησι κα$ :δηγοσε pνα κστρατευτικ0 σ
μα ναντον
τριακοσους μOν τοLς πιφανεσττους τν Θηβαων φυγδευ- τ
ν 8Ολυνθων, κατλαβε τν Καδμεα. Ο Θηβα+οι ξοργσθη-
σε, τοLς δO λοιποLς καταπληξμενος κα0 φρουρ+ν ?σχυρ+ν γκα- καν /π0 τ0 γεγον0ς κα$ κατφυγον στ2 Bπλα, /λλ2 στν μ"χη
ταστησμενος, π0 τ+ς ?δας πρξεις 5πηλλγη. ο@ δO Λακεδαιμ&- πο) συν3φθη νικ3θηκαν. GΟ Φοιβδας ξρισε τριακσιους, το)ς
νιοι δι+ τ<ν πρTξιν τα(την 5δοξο1ντες παρ+ το/ς ZΕλλησι, τ;ν πι0 πιφανε+ς, Θηβαους κα, /φο τρομοκρ"τησε το)ς <πολο-
μOν Φοιβδαν ζημωσαν χρ3μασι, τ<ν δO φρουρ+ν ο$κ ξ γον κ πους κα$ γκατστησε Dσχυρ φρουρ", Mφυγε γι2 τ0ν προορισμ
τν ΘηβνY του. Ο Λακεδαιμνιοι γι8 ατν τν πρIξι, πειδ Mχασαν τν
μπιστοσνη κα$ τν κτμησι τ
ν GΕλλ3νων,15 τιμ_ρησαν τ0ν
Φοιβδα μ8 pνα χρηματικ0 πρστιμο, /λλ2 δ%ν /πσυραν τν

14. Τ0 382 π.Χ.

15. Γι2 τ$ς /ντιδρ"σεις το =λληνικο κσμου κα$ τν τιμωρα το Φοιβδα πρβλ. κ. 8Ισο-
κρ. Πανηγυρ. 126, Ξενοφ. GΕλλ. 5, 4, 1, Πλουτ"ρχ. Πελοπδας 6 κα$ Πολυβου 4, 27, 4.

52 53
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

3. ο@ μOν οQν Θηβα/οι το1τον τ;ν τρ&πον τ<ν α$τονομαν 5ποβαλ&ν- φρουρ2 /π0 τν Θ3βα. 3. M% τ0ν τρπο ατ, ο
Θηβα+οι Mχασαν
τες fναγκσθησαν Kποταγ
ναι το/ς ΛακεδαιμονοιςY τν δ8 τν ατονομα τους κι /ναγκ"σθηκαν ν2 <ποταχθον στο)ς Λα-
8Ολυνθων διαπολεμο(ντων πρ;ς 8Αμ(νταν τ;ν τν Μακεδ&νων κεδαιμονους. Καθrς ο
8Ολνθιοι συνχιζαν τ0ν πλεμο ναν-
βασιλ"α, Λακεδαιμ&νιοι τ;ν μOν Φοιβδαν 5π"στησαν τ
ς Iγεμο- τον το 8Αμντα,16 το βασιλιI τ
ν Μακεδνων, ο
Λακεδαιμ-
νας, Ε$δαμδαν δO τ;ν 5δελφ;ν το1 Φοιβδα κατ"στησαν στρα- νιοι /πεμ"κρυναν τ0ν Φοιβδα /π0 τν διοκησι, κα$ διρισαν
τηγ&ν. δ&ντες δ8 α$τ) τρισχιλους ,πλτας ξαπ"στειλαν διαπολε- στρατηγ0 τ0ν Εδαμδα, /δελφ0 το Φοιβδα. Το Mδωσαν τρε+ς
μ3σοντα τ;ν πρ;ς 8Ολυνθους π&λεμον. χιλι"δες :πλτες κα$ τ0ν ξαπστειλαν ν2 συνεχση τ0ν πλεμον
ναντον τ
ν 8Ολυνθων.
21.
1. οaτος δ8 μβαλlν ε?ς τ<ν χραν τν 8Ολυνθων κοιν
μετ8 8Αμ(ν- 21.
του διεπολ"μει πρ;ς 8Ολυνθους. ε?θ8 ο@ μOν 8Ολ(νθιοι δ(ναμιν 1. GΟ Εδαμδας εDσβαλε στ0 Mδαφος τ
ν 8Ολυνθων κα$ μαζ$ μ%
5ξι&λογον fθροικ&τες πλεον"κτουν ν τα/ς μχαις, στρατιτας τ0ν 8Αμντα διεξ>γε τ0ν πλεμο πρ0ς το)ς 8Ολυνθους. Στ0 με-
πλεους χοντες τν πολεμωνY ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι δ(ναμιν ταξ) ο
8Ολνθιοι εaχαν συγκεντρ_σει /ξιλογη δναμι κα$ <πε-
5ξι&λογον προχειρισμενοι κατ"στησαν στρατηγ;ν π8 α$τ
ς Τε- ρε+χαν στ$ς μ"χες, γιατ$ εaχαν περισστερους στρατι
τες /π0
λευταν. οaτος δ8 `ν 5δελφ;ς μOν 8Αγησιλου το1 βασιλ"ως, θαυ- κενους τ
ν χθρ
ν. 8Αλλ2 ο
Λακεδαιμνιοι =τομασαν /ξιλο-
μαζ&μενος δ8 π8 5ρετ
παρ+ το/ς πολταις. γη δναμι κα$ διρισαν στρατηγ της τ0ν Τελευτα. Ατ0ς : Τε-
2. 5ναζε(ξας οQν μετ+ δυνμεως κ τ
ς Πελοπονν3σου κα0 κατα- λευτας fταν /δελφ0ς το βασιλιI 8Αγησιλ"ου, κα$ εaχε /ποσπ"-
ντ3σας πλησον τ
ς 8Ολυνθων παρ"λαβε τοLς μετ+ Ε$δαμδου σει τ0ν θαυμασμ0 τ
ν πολιτ
ν γι2 τν παλληκαρι" του. 2. Ξεκ-
στρατιτας. γεν&μενος δO 5ξι&μαχος τ; μOν πρτον τ<ν τν νησε λοιπ0ν μ% τν δναμι /π0 τν Πελοπννησο κα$ φθ"νοντας
8Ολυνθων χραν δ3ωσε, κα0 συναγαγlν πλ
θος λεας μ"ρισε κοντ2 στ0 Mδαφος τ
ν 8Ολυνθων παρλαβε το)ς στρατι
τες πο)
το/ς στρατιταιςY τν δO 8Ολυνθων μετ+ τν συμμχων πανδη- διοικοσε : Εδαμδας. qΕτσι, καθrς Mγινε τ_ρα /ξιμαχος, ^ρχι-
με0 παραταξαμ"νων συν
ψε μχην. κα0 τ; μOν πρτον ?σορρ&- σε ν2 λεηλατ> τν hπαιθρο τ
ν 8Ολυνθων κα$ /φο συγκντρωσε
που το1 κινδ(νου γενομ"νου διεχωρσθησανY μετ+ δO τα1τα γε- πολλ λεα, τν μορασε μεταξ) τ
ν στρατιωτ
ν. kΟταν Bμως ο

νομ"νης μχης ?σχυρTς, α$τ&ς τε , Τελευτας πεσε λαμπρς 8Ολνθιοι κα$ ο
σμμαχο τους μ% Bλη τν δναμι παρατ"χθη-
5γωνισμενος, κα0 τν Λακεδαιμονων 5νηρ"θησαν πλεους τν
χιλων κα0 διακοσων.
3. τηλικα(της δ8 ε$ημερας γενομ"νης το/ς 8Ολυνθοις, ο@ μOν Λακε-
δαιμ&νιοι, βουλομενοι διορθσασθαι τ; γεγον;ς λττωμα, δυν-
ν 8Ολυνθων, ο
Λακεδαιμνιοι θλοντας
καν, συν>ψε μ"χη. Στν /ρχ : /γ_νας fταν Dσπαλος κα$ ο
/ντπαλοι /ποσρθηκαν. kΟταν Bμως Mπειτα συν3φθη σκληρ
μ"χη, : gδιος : Τελευτας Mπεσε κα$ /π0 το)ς Λακεδαιμονους
σκοτ_θηκαν π"νω /π0 χλιους διακσιους. 3. kΥστερα /π0 μα
τσο μεγ"λη πιτυχα τ
ν2 πανορθ_σουν τν @ττα τους, =τοιμ"ζονταν ν2 ξαποστε-

16. Πρκειται γι2 τ0ν 8Αμντα τ0ν Γ z, βασιλ. τ

ν Μακεδ. 393-369.

54 55
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
μεις Rδροτ"ρας κπ"μπειν παρεσκευζοντο, ο@ δO 8Ολ(νθιοι, νομ-
8Ολνθιοι, κρνοντας, Bτι ο
ζοντες μεζοσι δυνμεσιν ^ξειν τοLς Σπαρτιτας κα0 τ;ν π&λεμον
σεσθαι πολυχρ&νιον,στου τε παρασκευ+ς 5ξιολ&γους ποιο1ντο
κα0 παρ+ τν συμμχων στρατιτας προσελαμβνοντο.
22.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Δημοφλου Ρωμα/οι 5ντ0 τν Kπτων
Ρωμα+οι, /ντ$
χιλιρχους κατ"στησαν Π&πλιον Κορν3λιον, Λε(κιον Ο$εργ-
ν <π"των /νδειξαν χιλι"ρχους τ0ν Ππλιο Κορν3λιο, τ0ν
νιον, Λε(κιον Παπριον, Μρκον Φο(ριον, Ο$αλ"ριον, ΑQλον
Μλλιον, Λε(κιον κα0 Ποστο(μιον.
2. π0 δO το(των Λακεδαιμ&νιοι μOν στρατηγ;ν προχειρισμενοι
Λακεδαιμνιοι διρισαν στρατηγ0 τ0ν βασιλι2
8Αγησπολιν τ;ν Βασιλ"α, κα0 δ(ναμιν @καν<ν παραδ&ντες, ψη-
φσαντο πρ;ς 8Ολυνθους πολεμε/ν. οaτος δO καταντ3σας ε?ς τ<ν
ν 8Ολυνθων. Φθ"νοντας ατ0ς
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
λουν Dσχυρτερες δυν"μεις κι ο
ΣπαρτιIτες θ2 Mλθουν μ% μεγαλτερες δυν"μεις κι Bτι : πλεμος
θ2 εaναι μακροχρνιος, =τομαζαν μεγ"λες προμ3θειες στου κα$
δχονταν πρσθετη συμμαχικ νσχυσι.
22.
1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Δημφιλος, ο
τ
Λεκιο Βεργνιο, τ0ν Λεκιο Παπριο, τ0ν Μ"ρκο Φοριο, τ0ν
Βαλριο, τ0ν Α€λο Μ"λλιο κα$ τ0ν Λεκιο Ποστομιο. 2. Ατν
τν χρονι217 ο
8Αγησπολι, το παρδωσαν /ρκετν στρατιωτικ δναμι κα$
/πεφ"σισαν πλεμο ναντον τ
τν 8Ολυνθων χραν κα0 παραλαβlν τοLς προϋπρχοντας ν τ
στ0 Mδαφος τ
ν 8Ολυνθων παρλαβε το)ς στρατι
τες πο) προϋ-
παρεμβολ
στρατιτας διεπολ"μει πρ;ς τοLς γχωρους. ο@ δ8 π>ρχαν κε+ στ0 στρατπεδο κα$ συνχιζε τ0ν πλεμο μ% το)ς
8Ολ(νθιοι μεγλην μOν μχην ο$δεμαν κατ+ το1τον τ;ν νιαυτ;ν ντοπους. Ο
8Ολνθιοι ατ0 τ0 Mτος δ%ν συν>ψαν καμμι2 μεγ"-
συνεστ3σαντο, 5κροβολισμοLς δO κα0 βραχεας συμπλοκ+ς ποι- λη μ"χη, μνο ]ψιμαχες κα$ μικροσυμπλοκ%ς Mκαναν, γιατ$ fταν
ο(μενοι διετ"λεσαν, καταπεπληγμ"νοι τ<ν μετ+ το1 βασιλ"ως δ(- φοβισμνοι /π0 τν στρατιωτικ δναμι το βασιλιI.
ναμιν.
23.
23. 1. kΟταν πρασε ατ0ς : χρνος, στν 8Αθ3να Mγινε ^ρχων : Πυ-
1. Tο1 δ8 νιαυσου χρ&νου διεληλυθ&τος 8Αθ3νησι μOν `ν _ρχων θας κα$ στν Ρ_μη, /ντ$ τ
ν <π"των, /ναδεχθηκαν pξι χιλαρ-
Πυθ"ας, ν Ρμη δ8 5ντ0 τν Kπτων χιλαρχοι wξ κατεστθησαν,
Ττος Κο{νκτιος, Λε(κιος Σερουλιος, Λε(κιος 8Ιο(λιος, 8Ακ(λ-
λιος, Λε(κιος Λοκρ3τιος, Σερο(ιος Σουλπκιος, παρ+ δO 8Ηλεοις
8Ηλε+οι Eργ"νωσαν τν =κατοστν 8Ολυμπι"δα, στν :ποα ν-
dλυμπι+ς kχθη Wκατοστ3, καθ8 iν νκα στδιον Διονυσ&δωρος
Ταραντ/νος.
ν Λακε-
2. π0 δO το(των 8Αγησπολις , τν Λακεδαιμονων βασιλεLς τε-
λε(τησε ν&σ)ω, βασιλε(σας τη δεκατ"σσαραY τ<ν δO 5ρχ<ν διαδε-
ξμενος Κλε&μβροτος , 5δελφ;ς βασλευσεν τη νν"α. Λακε-
56
χοι, : Ττος Κο†νκτιος, : Λεκιος Σερβλιος, : Λεκιος 8Ιολιος, :
8Ακλλιος, : Λεκιος Λουκρ3τιος κι : Σεροιος Σουλπκιος, ν
ο
κησε στ0ν /γ_να δρμου =ν0ς σταδου : Διονυσδωρος : Ταραν-
τνος. 2. Ατν τν χρονι218 : 8Αγησπολις, : βασιλι2ς τ
δαιμονων, /ρρ_στησε κα$ πθανε, /φο βασλεψε δεκατσσερα
χρνια. Τ0ν διαδχθηκε : /δελφς του Κλεμβροτος, πο) βασ-
17. Τ0 381 π.Χ.
18. Τ0 380 π.Χ.
57
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

δαιμ&νιοι δO Πολυβιδαν στρατηγ;ν καταστ3σαντες ξαπ"στει- λεψε ννι2 χρνια. Κι ο Λακεδαιμνιοι διρισαν στρατηγ0 τ0ν
λαν ε?ς τ;ν πρ;ς 8Ολυνθους π&λεμον. Πολυβι"δα κα$ τ0ν Mστειλαν στ0ν πλεμο ναντον τ
ν 8Ολυν-
3. οaτος δO παραλαβlν τ+ς δυνμεις, κα0 τ;ν π&λεμον νεργς ]μα θων. 3. Ατ0ς παρλαβε τ$ς δυν"μεις κα$ καθrς διεξ>γε τ0ν π-
κα0 στρατηγικς διοικν, ποει πολλ+ προτερ3ματα. α?ε0 δO λεμο δραστ3ρια κα$ μ% στρατηγικ καντητα εaχε πολλ%ς πιτυ-
μTλλον ε$ημερν κα0 πλεοσι μχαις νικ3σας συν"κλεισε τοLς χες. Κα$ προχωρ_ντας /π0 πιτυχα σ% πιτυχα, κρδισε πολλ%ς
8Ολυνθους ε?ς πολιορκανY τ"λος δO καταπληξμενος τοLς πολε- μ"χες κα$ τλος πολιρκησε το)ς 8Ολυνθους, το)ς νπνευσε τ0ν
μους προσ"ταξεν Kποταγ ναι Λακεδαιμονοις. γγραφ"ντων δO τρμο κα$ το)ς /ν"γκασε ν2 <ποταχθον στο)ς Λακεδαιμον-
τν 8Ολυνθων ε?ς τ<ν τν Σπαρτιατν συμμαχαν, πολλα0 κα0 ους. Μ% τν <παγωγ τ
ν 8Ολυνθων στν Σπαρτιατικ συμμα-
τν _λλων π&λεων σπευσαν ε?ς τ<ν τν Λακεδαιμονων Iγεμο- χα, Mσπευσαν κα$ πολλ%ς ^λλες πλεις ν2 περιληφθον στν Fγε-
ναν καταλεχθ ναι. δι; κα0 κατ+ το(τους τοLς καιροLς πλε/στον μονα τ
ν Λακεδαιμονων. Γι8 ατ0 ατν τν ποχ ο Λακεδαι-
Gσχυσαν Λακεδαιμ&νιοι, κα0 τ ς Ελλδος σχον τ<ν Iγεμοναν μνιοι Mφθασαν σ% μεγ"λη Dσχ) κα$ /νλαβαν τν Fγεμονα τ>ς
κατ+ γ ν ]μα κα0 κατ+ θλατταν. GΕλλ"δος κα$ στν στερι2 κα$ στν θ"λασσα. 4. Ο Θηβα+οι εaχαν
4. Θηβα/οι μOν γ+ρ Kπ ρχον μφρουροι, Κορνθιοι δO κα0 8Αργε/οι Σπαρτιατικ φρουρ", ο Κορνθιοι κα$ ο 8Αργε+οι εaχαν ταπει-
δι+ τοLς προγεγον&τας πολ"μους Kπ ρχον τεταπεινωμ"νοι, νωθ> /π0 το)ς προηγομενους πολμους, ο 8Αθηνα+οι π"λι
8Αθηνα/οι δO δι+ τ+ς τν καταπολεμουμ"νων κληρουχας fδ&- εaχαν κακ0 sνομα μεταξ) τ
ν GΕλλ3νων ξ αDτας τ>ς κατακτη-
ξουν ν το/ς ZΕλλησινY ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι τ ς τε πολυανθρω- τικ>ς τους πολιτικ>ς πο) φ"ρμοζαν μ% τν μθοδο τ
ν /ποκων
πας κα0 τ ς ν το/ς Mπλοις μελ"της πολλ<ν πρ&νοιαν πεποηντο, στ$ς κατεχμενες χ
ρες.19 Ο Λακεδαιμνιοι Bμως εaχαν δ_σει με-
κα0 φοβερο0 πTσιν Kπ ρχον δι+ τ<ν δ(ναμιν τ ς Iγεμονας. γ"λη προσοχ στν αeξησι το πληθυσμο τους κα$ στν στρα-
5. δι&περ ο@ μ"γιστοι τν τ&τε δυναστν, λ"γω δO τ;ν Περσν βασι- τιωτικ κγμνασι κα$ εaχαν καταστ> φοβερο$ σ8 Bλους μ% τν δ-
λ"α κα0 τ;ν Σικελας δυνστην Διον(σιον, θερπευον τ<ν ναμι τ>ς Fγεμονας. 5. Γι8 ατ0 ο μεγαλτεροι δυν"στες τ>ς
Σπαρτιατν Iγεμοναν κα0 συμμαχαν σπευδον συντθεσθαι ποχ>ς κενης, : βασιλι2ς τ
ν Περσ
ν κι : Διονσιος, : τραν-
πρ;ς α$το(ς. νος τ>ς Σικελας, κολ"κευαν τν Fγεμονα τ
ν Σπαρτιατ
ν κα$
Mσπευδαν ν2 συν"ψουν συμμαχα μαζ τους.
24.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Νκωνος Ρωμα/οι χιλιρχους wξ 5ντ0 24.
τν Kπτων κατ"στησαν, Λε(κιον Παπριον, Γιον Σερουλιον, 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Νκων, ο Ρωμα+οι διρισαν,
/ντ$ τ
ν <π"των, pξι χιλι"ρχους, τ0ν Λεκιο Παπριο, τ0ν Γ"ιο

19. Πρκειται γι2 τ$ς λεγμενες «κληρουχες», τν διανομ δηλ. τ>ς γ>ς τ
ν <ποτελ
ν
τους σ% 8Αθηναους /ποκους, πο) /ποτελοσαν κα$ τν 8Αθηναϊκ φρουρ2 τ>ς πλε-
ως. Ο «κληρουχες» fταν F μεγαλτερη αDτα προστριβ
ν κα$ γενικ>ς δυσαρσκειας
/π0 τν 8Αθ3να το 5ου αD., π.Χ.

58 59
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

Λε(κιον Κο{νκτιον, Λε(κιον Κορν3λιον, Λε(κιον Ο$αλ"ριον, Σερβλιο, τ0ν Λεκιο Κο†νκτιο, τ0ν Λεκιο Κορν3λιο, τ0ν Λεκιο
ΑQλον Μλλιον. π0 δO το(των Καρχηδ&νιοι στρατε(σαντες ε?ς Βαλριο κα$ τ0ν Α‡λο Μ"λλιο.Ατν τν χρονι220 ο Καρχηδνιοι
τ<ν 8Ιταλαν το/ς μOν Ιππωνιταις κπεπτωκ&σιν κ τ ς πατρδος ξεστρ"τευσαν στν 8Ιταλα κα$ /πδωσαν στο)ς GΙππωνι"τες21
5ποκατ"στησαν τ<ν π&λιν, κα0 πντας τοLς πεφευγ&τας συναγα- τν πλι τους /π0 τν :ποαν εaχαν κτοπισθ> κα,/φο εaχαν συγ-
γ&ντες πολλ<ν πιμ"λειαν α$τν ποι3σαντο. κεντρ_σει μαζ$ Bλους το)ς ξορστους, πδειξαν Dδιατερη φρον-
2. μετ+ δO τα1τα λοιμικ ς ν&σου το/ς κατοικο1σι τ<ν Καρχηδ&να τδα γι8 ατος. 2. qΕπειτα /π0 ατ", μι2 πιδημα χτπησε το)ς
γενομ"νης, κα0 τ ς ν&σου πολλ<ν πτασιν χο(σης, πολλο0 τν κατοκους τ>ς Καρχηδνας κα, καθrς F νσος σημεωσε μεγ"λη
Καρχηδονων διεφθρησαν, κα0 τ<ν Iγεμοναν κινδ(νευσαν Mξαρσι, πολλο$ /π0 το)ς Καρχηδονους χ"θηκαν κα$ κινδνευ-
5ποβαλε/νY οV τε γ+ρ Λβυες καταφρον3σαντες α$τν 5π"στη- σαν ν2 χ"σουν τν Fγετικ3 τους θσι. Γιατ$ κα$ ο Λβυες το)ς κα-
σαν, οV τε τ<ν Σαρδ&να κατοικο1ντες, νομσαντες χειν καιρ;ν ταφρνησαν κα$ /ποστ"τησαν, κα$ ο κ"τοικοι τ>ς Σαρδηνας, μ%
κατ+ τν Καρχηδονων, 5π"στησαν 5π8 α$τν κα0 συμφρον3σαν- τν σκψη Bτι F στιγμ fταν κατ"λληλη, /ποστ"τησαν /π0 το)ς
τες π"θεντο το/ς Καρχηδονοις. Καρχηδονους κα$ συνεννο3θηκαν κα$ πιτθηκαν ναντον τ
ν
3. γ"νετο δO περ0 τ;ν α$τ;ν καιρ;ν θε&πεμπτ&ς τις 5τυχα κατ+ τ<ν Καρχηδονων. 3. Τν gδια περπου ποχ Mπεσε στν Καρχηδνα
Καρχηδ&ναY ταραχα0 γ+ρ κα0 φ&βοι κα0 πανικο0 θ&ρυβοι συνεχε/ς μα θεπεμπτη συμφορ". Γιατ$ ταραχ%ς κα$ φβοι κα$ πανικο$
γνοντο κατ+ τ<ν π&λιν παρδοξοι, κα0 πολλο0 μOν μετ+ τν κατ2 τρπο παρ"δοξο πεκρ"τησαν στν πλι κα$ πολλο$ πη-
Mπλων ξεπ3δων κ τν ο?κιν, tς πολεμων ε?σπεπτωκ&των ε?ς δοσαν μ% τ2 Bπλα τους Mξω /π0 τ2 σπτια μ% τν ντπωσι Bτι
τ<ν π&λιν, κα0 πρ;ς 5λλ3λους tς πολεμους διαπολεμο1ντες, ο}ς εDσβαλαν στν πλι χθρο, ^λλοι σκοτ_νονταν κι ^λλοι τραυμα-
μOν 5ν3ρουν, ο}ς δO κατετραυμτιζον. τ"λος δO θυσαις τ; θε/ον τζονταν. Τλος, ξιλωσαν τ0ν θε0 μ% θυσες κα$ μ% δυσκολα
ξιλασμενοι κα0 μ&γις τν κακν 5παλλαγ"ντες, ταχL κα0 τοLς /παλλ"χθηκαν /π0 τ$ς συμφορς τους. 8Επσης <πταξαν σντο-
Λβυας κατεπολ"μησαν κα0 τ<ν ν σον 5νεκτ3σαντο. μα κα$ το)ς Λβυες κα$ /νκτησαν τν Σαρδηνα.

25. 25.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Ναυσινκου Ρωμα/οι χιλιρχους τ"σσε- 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Ναυσνικος, ο Ρωμα+οι /ν-
ρας 5ντ0 τν Kπτων κατ"στησαν, Μρκον Κορν3λιον κα0 Κ&ιν- δειξαν /ντ$ τ
ν <π"των, τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Μ"ρκο Κορν3-
τον Σερουλιον, Μρκον Φο(ριον κα0 Λε(κιον Κο{νκτιον. π0 δO λιο, τ0ν Κιντο Σερβλιο, τ0ν Μ"ρκο Φοριο κα$ τ0ν Λεκιο
το(των , κληθε0ς Βοιωτικ;ς π&λεμος ν"στη Λακεδαιμονοις Κο†νκτιο. Ατ0ν τ0ν χρνο22 ξσπασε : λεγμενος Βοιωτικ0ς π-
λεμος μεταξ) τ
ν Λακεδαιμονων κα$ τ
ν Βοιωτ
ν. Κα$ ξσπασε

20. Τ0 379 π.Χ.

21. Τ0 GΙππ_νιον, πλη τ>ς κ"τω 8Ιταλας, κατελ3φθη /π0 τ0ν Διονσιο, ο πολτες της
μεταφρθηκαν στ$ς Συρακοσες. Ο Καρχηδνιοι προφαν
ς προσπαθοσαν ν2 προ-
σεταιρισθον το)ς ξορστους ναντον το Διονυσου.
22. Τ0 378 π.Χ.

60 61
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
πρ;ς ΒοιωτοLς δι+ τοια(τας α?τας. τ<ν Καδμεαν φρουρο(ντων
Λακεδαιμνιοι γκατστησαν /δ-
Λακεδαιμονων 5δκως κα0 πολλοLς τν 5ξιολ&γων 5νδρν πε-
φυγαδευκ&των, συνεστρφησαν ο@ φυγδες, κα0 συνεπιλαβομ"-
ξριστοι συγκεντρ_θηκαν Bλοι μαζ$ κα$ μ% τν
νων 8Αθηναων κατ
λθον ε?ς τ<ν πατρδα νυκτ&ς. βο3θεια τ
ν 8Α θηναων πστρεψαν μι2 νχτα στν πατρδα
2. κα0 πρτον μOν τοLς τ+ Λακεδαιμονων φρονο1ντας ν τα/ς ?δ-
τα Mσφαξαν μσα στ2 σπτια τους ατο)ς πο) συμ-
αις ο?καις φ&νευσαν, τι κοιμωμ"νους καταλαβ&ντεςY πειτα
τοLς πολτας π0 τ<ν λευθεραν παρακαλ"σαντες συνεργοLς
σχον ]παντας τοLς Θηβαους. ταχL δO το1 πλ3θους συνδραμ&ν-
ν Θηβαων. Κι Bταν
τος μετ+ τν Mπλων, ]μ8 Iμ"ρNα τ<ν Καδμεαν πολιορκε/ν πεχε-
ρησαν.
Λακεδαι-
3. ο@ δO φρουρο1ντες τ<ν _κραν Λακεδαιμ&νιοι, μετ+ τν συμμ-
χων bντες ο$κ λττους τν χιλων κα0 πεντακοσων, ε?ς μOν τ<ν
Σπρτην ξ"πεμψαν τοLς δηλσοντας τ<ν τν Θηβαων παν-
στασιν κα0 βοηθε/ν τ<ν ταχστην παρακαλ"σοντας, α$το0 δ8 κ τ&-
ν Θηβαων κα$ ν2 ζητ3σουν τ0 ταχτερο
πων Kπερδεξων 5μυν&μενοι τοLς πολιορκο1ντας πολλοLς μOν
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
γι2 το)ς =ξ>ς λγους. kΟταν ο
κως φρουρ2 στν Καδμεα κα$ εaχαν ξορσει πολλο)ς /ξιλο-
γους πολτες, ο
τους. 2. Κα$ πρ
παθοσαν το)ς Λακεδαιμονους, καθrς το)ς βρ>καν π"νω στ0ν
hπνο. qΕπειτα κ"λεσαν το)ς πολτες ν8 /γωνισθον γι2 τν λευ-
θερα κα$ πτυχαν τν συνεργασα Bλων τ
Bλος : πληθυσμ0ς Mσπευσε ν2 συγκεντρωθ> Mνοπλος, τ2 ξημερ_-
ματα πεχερησαν ν2 πολιορκ3σουν τν Καδμεα. 3. Ο
μνιοι πο) /ποτελοσαν τν φρουρ2 τ>ς /κροπλεως κα$ πο)
μαζ$ μ% το)ς συμμ"χους τους fταν sχι λιγτεροι /π0 χλιους πε-
ντακσιους, Mστειλαν στν Σπ"ρτη /νθρ_πους γι2 ν8 /ναγγε-
λουν τν παν"στασι τ
βο3θεια, κι ατο, καθrς μ"χονταν /π0 <ψηλτερα μρη, /π-
5ν3ρουν ο$κ dλγους δO κατετραυμτιζον. κρουαν το)ς πολιορκητ%ς κα$ σκτωναν πολλος, ν
^λλους,
4. ο@ δO Θηβα/οι μεγλην δ(ναμιν προσδοκντες ^ξειν κ τ
ς sχι κα$ λγους, το)ς κατατραυμ"τιζαν. 4. Ο
Θηβα+οι, πο) περμε-
Ελλδος Λακεδαιμονοις, ξ"πεμψαν πρεσβευτ+ς ε?ς τ+ς 8Αθ3- ναν Bτι θ2 φθ"ση μεγ"λη δναμι /π0 τν GΕλλ"δα πρ0ς βο3θεια
νας Kπομιμν3σκοντες μOν Mτι κα0 α$το0 συγκατ3γαγον τ;ν δ
μον τ
ν Λακεδαιμονων, Mστειλαν πρεσβευτ%ς στν 8Αθ3να κα$ το)ς
τν 8Αθηναων καθ8 yν καιρ;ν Kπ; τν τρικοντα τυρννων κα- <πενθμιζαν Bτι κα$ ατο$ βο3θησαν στν /ποκατ"στασι τ>ς Δη-
τεδουλθησαν, 5ξιο1ντες δO πανδημε0 βοηθ
σαι κα0 πρ; τ
ς τν μοκρατας τ
ν 8Αθηναων, ττε πο) εaχαν <ποδουλωθ> /π0 το)ς
Λακεδαιμονων παρουσας συνεκπολεμ
σαι τ<ν Καδμεαν. τρι"κοντα τυρ"ννους. Γι8 ατ0 ζητοσαν ν2 το)ς βοηθ3σουν μ8
Bλη τους τν δναμι στν κπρθησι τ>ς Καδμεας, πρ$ν /π0 τν
26. ^φιξι τ
ν Λακεδαιμονων.
1. O δO δ
μος τν 8Αθηναων διακο(σας τν πρ"σβεων ψηφσατο
παραχρ
μα δ(ναμιν tς πλεστην 5ποστε/λαι τ<ν λευθερσου- 26.
σαν τ+ς Θ3βας, ]μα μOν τ
ς ε$εργεσας 5ποδιδοLς τ+ς χριτας 1. GΟ /θηναϊκ0ς λα0ς ^κουσε το)ς πρσβεις κα$ /πεφ"σισε ν8
]μα δO βουλ&μενος τοLς ΒοιωτοLς ξιδισασθαι κα0 συναγωνι- /ποστελη /μσως μι2 μεγ"λη δναμι γι2 ν8 /πελευθερ_ση τν
στ+ς ?σχυροLς χειν κατ+ τ
ς Λακεδαιμονων Kπεροχ
ςY τ; γ+ρ Θ3βα, κα$ γι2 ν8 /νταποδ_ση τν χ"ρι γι2 τν παλιτερη εεργε-
σα τους, /λλ2 κα$ γιατ$ vθελε ν2 προσεταιρισθ> το)ς Βοιωτο)ς
κα$ ν2 το)ς Mχη Dσχυρο)ς συμμ"χους στ0ν /γ_να ναντον τ>ς
Σπαρτιατικ>ς Fγεμονας. Γιατ$ ο
Βοιωτο, κατ2 γενικ /ντληψι,

62 63
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

θνος το1το κα0 πλ3θει τν 5νδρν κα0 5νδρεNα κατ+ π&λεμον δ%ν <πολεπονταν /π0 καννα =λληνικ0 Mθνος κα$ στ0 πλ>θος
ο$δεν;ς τν Ελληνικν δ&κει λεπεσθαι. τ
ν /νδρ
ν κα$ στν /νδρεα τους. 2. Τλος : Δημοφ
ν, πο) διο-
2. τ"λος δO Δημοφν κατασταθε0ς στρατηγ&ς, κα0 παραχρ μα πεν- ρσθηκε στρατηγ0ς κα$ /μσως συγκντρωσε πντε χιλι"δες
τακισχιλους ,πλτας κα0 πεντακοσους @ππε/ς καταλ"ξας, τ :πλτες κα$ πεντακσιους ππε+ς, τν =πομνη Fμρα κατ2 τ2 ξη-
KστεραNα τ<ν δ(ναμιν ]μ8 Iμ"ρNα προ3γαγεν κ τ ς π&λεως, κα0 μερ_ματα, /νεχ_ρησε /π0 τν πλι δρομαως, γιατ$ βιαζταν ν2
δρομα/ος fπεγετο, φθσαι σπε(δων τοLς ΛακεδαιμονουςY προλ"βη το)ς Λακεδαιμονους. 8Επσης ο 8Αθηνα+οι Mκαναν Bλες
ο$δOν δ8 Dττον , δ μος παρεσκευζετο πανδημε0 στρατε(ειν ε?ς τ$ς προετοιμασες γι2 μι2 κστρατεα στν Βοιωτα, {ν παραστ>
τ<ν Βοιωταν, +ν ` χρεα. /ν"γκη. 3. GΟ Δημοφ
ν, /κολουθ_ντας pνα σντομο μονοπ"τι,
3. , δO Δημοφν συντ&μοις τα/ς ,δο/ς χρησμενος παραδ&ξως πε- μφανσθηκε /προσδκητα στο)ς Θηβαους. 8Επσης κι /π0 τ$ς
φνη το/ς Θηβαοις. ,μοως δO κα0 κ τν _λλων π&λεων τν ^λλες βοιωτικ%ς πλεις Mσπευσαν πολλο$ στρατι
τες κα$ σντο-
κατ+ τ<ν Βοιωταν πολλν στρατιωτν συνδραμ&ντων, ταχL με- μα /παρτσθηκε μι2 μεγ"λη στρατιωτικ δναμι πρ0ς <περ"σπι-
γλη δ(ναμις fθροσθη το/ς Θηβαοις. σι τ
ν Θηβαων. 4. Συγκεντρ_θηκαν δηλ. :πλτες sχι λιγτεροι
4. ,πλ/ται μOν γ+ρ συν λθον ο$κ λττους τν μυρων κα0 δισχι- /π0 δ_δεκα χιλι"δες κα$ π"νω /π0 δυ0 χιλι"δες ππε+ς. Κα,
λων, @ππε/ς δO πλεους τν δισχιλων. πντων δO προθ(μως π0 καθrς Bρμησαν Bλοι ν2 περισφξουν τ0ν κλοι0 τ>ς πολιορκας,
τ<ν πολιορκαν ,ρμησντων διελ&μενοι τ+ πλ3θη τ+ς προσβολ+ς χωρσθηκαν σ% τμ3ματα κα$ πετθεντο διαδοχικ2 κα$ συνεχ
ς,
κ διαδοχ ς ποιο1ντο, προσκαρτερο1ντες το/ς κινδ(νοις συ- Fμρα κα$ νχτα.
νεχς κα0 καθ8 Iμ"ραν κα0 νυκτ&ς.
27.
27. 1. GΗ φρουρ2 τ>ς Καδμεας, μ% τν παρτρυνσι τ
ν /ξιωματικ
ν
1. O@ δ8 ν τ ΚαδμεNα φρουρο1ντες παρακληθ"ντες Kπ; τν Iγεμ&- της, /πκρουε γεννα+α τ$ς πιθσεις τ
ν χθρ
ν μ% τν λπδα,
νων ε$ρστως fμ(νοντο τοLς πολεμους, λπζοντες συντ&μως Bτι σντομα θ2 φθ"σουν ο Λακεδαιμνιοι μ% μεγ"λη δναμι. Κα$
^ξειν τοLς Λακεδαιμονους μετ+ μεγλης δυνμεως. wως μOν οQν Bσο εaχαν /ρκετ2 τρφιμα <πμεναν τ2 δειν2 τ
ν πιθσεων κα$
εcχαν τροφ+ς @κανς, νεκαρτ"ρουν το/ς δεινο/ς, κα0 πολλοLς τν σκτωναν κα$ τραυμ"τιζαν πολλο)ς /π0 το)ς πιτιθεμνους πο-
πολιορκο(ντων 5π"κτεινον κα0 κατετραυμτιζον, συνεργ;ν χον- λιορκητς, καθrς το)ς ενοοσε κα$ F Eχυρ θσις τ>ς /κροπ-
τες τ<ν τ ς 5κροπ&λεως dχυρ&τηταY tς δ8 I μOν τν 5ναγκαων λεως. kΟταν Bμως F Mλλειψις τ
ν τροφ
ν μεγ"λωσε κα$ ο Λακε-
σπνις π"τεινεν, ο@ Λακεδαιμ&νιοι δO περ0 τ+ς παρασκευ+ς δαιμνιοι, /πασχολημνοι /κμα μ% τ$ς προετοιμασες,
bντες χρ&νιζον, στασαζον πρ;ς 5λλ3λους. /ργοσαν, ^ρχισαν ν2 στασι"ζουν μεταξ τους. 2. Ο Λακεδαι-
2. ο@ μOν γ+ρ Λακεδαιμ&νιοι μ"χρι θαντου καρτερε/ν )~οντο δε/ν, μνιοι εaχαν τν ^ποψι, Bτι Mπρεπε ν2 /γωνισθον μχρι θαν"-
ο@ δO 5π; τν συμμαχδων π&λεων συστρατε(σαντες, bντες πολ- του, ν
ο ^νδρες πο) προρχονταν /π0 τ$ς συμμαχικ%ς πλεις,
λαπλσιοι, παραδιδ&ναι τ<ν Καδμεαν 5πεφ3ναντοY συνηναγ- πο) fταν κα$ ο περισστεροι, <ποστ3ριζαν τν ^ποψι ν2 παρα-
κσθησαν δO κα0 ο@ ξ α$τ ς τ ς Σπρτης, bντες dλγοι, παρα- δ_σουν τν Καδμεα. Κ"τω /π0 ατν τν πεσι, /ναγκ"σθηκαν
κα$ ο gδιοι ο Σπαρτι"τες, πο) fταν Eλιγ"ριθμοι, ν2 παραδ_σουν

64 65
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

χωρ σαι τ ς 5κροπ&λεως. δι&περ οaτοι μOν Kπ&σπονδοι καθ8 τν /κρπολι. Γι8 ατ0 κα$ παραδθηκαν μ% συνθ3κη, σμφωνα
,μολογαν 5φεθ"ντες ε?ς τ<ν Πελοπ&ννησον 5πηλλγησαν, μ% τν :ποα /φθησαν ν2 πιστρψουν στν Πελοπννησο, 3.
3. ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι δυνμεσιν 5ξιολ&γοις προσι&ντες π0 τ+ς ν
ο Λακεδαιμνιοι μ% /ξιλογη δναμι Mφθασαν στν Θ3βα,
Θ3βας, κα0 βραχL τν καιρν Kστερ3σαντες, _πρακτον σχον /λλ2 μ% μικρ καθυστρησι, κα$ Mτσι /πτυχε τ0 σχδι τους. Πα-
τ<ν πιβολ3ν. τοLς δO Iγεμ&νας τ ς φρουρTς τρε/ς bντας μετ"- ρπεμψαν σ% δκη το)ς τρε+ς διοικητ%ς τ>ς φρουρIς κα$ το)ς δο
στησαν ε?ς κρσιν, κα0 τοLς μOν δ(ο κατεδκασαν θαντ)ω, τ;ν μ"- το)ς καταδκασαν εDς θ"νατο, ν
τ0ν τρτο τ0ν καταδκασαν σ%
ντοι τρτον τοσο(τ) ω πλ3θει χρημτων gστε μ< δ(νασθαι τ<ν τσο μεγ"λο χρηματικ0 πρστιμο πο) κα$ μ8 Bλη του τν περιου-
ο$σαν α$το1 τοσα1τα χρ3ματα κτ/σαι. σα δ%ν μποροσε ν2 τ0 πληρ_ση. 4. 8Ακολοθως ο 8Αθηνα+οι
4. μετ+ δO τα1τ8 8Αθηνα/οι μOν παν λθον ε?ς τ<ν πατρδα, Θηβα/οι πστρεψαν στν πατρδα τους κι ο Θηβα+οι πολιρκησαν τ$ς
δO Θεσπι+ς πολιορκ3σαντες _πρακτον σχον τ<ν πιβολ3ν. Θεσπις, /λλ2 χωρ$ς πιτυχα.
ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις Ρωμα/οι μOν π0 5τελεNα πεντα- 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα στν GΕλλ"δα, ο Ρωμα+οι
κοσους 5ποκους ε?ς Σαρδοναν 5π"στειλαν. Mστειλαν πεντακσιους /ποκους, μ% φοροαπαλλαγ3, στν Σαρ-
δηνα.
28.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Καλλ"ου Ρωμα/οι χιλιρχους 5ντ0 τν 28.
Kπτων κατ"στησαν τ"τταρας, Λε(κιον Παπριον, Μρκον Π&- 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Καλλας, ο Ρωμα+οι /νδει-
πλιον, Ττον Κορν3λιον, Κ&ιντον Λε(κιον. π0 δO το(των, Λακε- ξαν, /ντ$ τ
ν <π"των, τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Λεκιο Παπριο,
δαιμονων πταικ&των περ0 τ+ς Θ3βας, ο@ μOν Βοιωτο0 θαρρ3σαν- τ0ν Μ"ρκο Ππλιο, τ0ν Ττο Κορν3λιο κα$ τ0ν Κιντο Λεκιο.
τες συνεστρφησαν, κα0 κοιν<ν συμμαχαν ποιησμενοι, δ(ναμιν Ατν τν χρονι",23 μετ2 τν /ποτυχα τ
ν Λακεδαιμονων στν
5ξι&λογον συνεστ3σαντο, προσδοκντες ^ξειν τοLς Λακεδαιμο- Θ3βα, ο Βοιωτο$ π>ραν θ"ρρος κα$ συσπειρ_θηκαν κα$ σχημ"-
νους μεγλαις δυνμεσιν ε?ς τ<ν Βοιωταν. τισαν μι2 συμμαχα κα$ συγκρτησαν μι2 /ξιλογη στρατιωτικ
2. 8Aθηνα/οι δO πρ"σβεις τοLς 5ξιολογωττους τν παρ8 α$το/ς ξ"- δναμι, περιμνοντας πrς θ2 Mρθουν ο Λακεδαιμνιοι στν Βοι-
πεμψαν π0 τ+ς Kπ; τοLς Λακεδαιμονους τεταγμ"νας π&λεις, ωτα μ% μεγ"λη δναμι. 2. Ο 8Αθηνα+οι Mστειλαν το)ς πι0 σημαν-
παρακαλο1ντες 5ντ"χεσθαι τ ς κοιν ς λευθερας. ο@ γ+ρ Λακε- τικος τους πολτες uς πρεσβευτ%ς στ$ς πλεις πο) fταν <ποταγ-
δαιμ&νιοι δι+ τ; μ"γεθος τ ς περ0 α$τοLς δυνμεως Kπεροπτικς μνες στο)ς Λακεδαιμονους κα$ τ$ς παρτρυναν ν2 /γωνισθον
κα0 βαρ"ως `ρχον τν Kποτεταγμ"νωνY δι&περ πολλο0 τν Kπ8 γι2 τν κοιν <πθεσι τ>ς λευθερας. Γιατ$ ο Λακεδαιμνιοι, ξ
α$τοLς τεταγμ"νων 5π"κλινον πρ;ς τοLς 8Αθηναους. αDτας τ>ς μεγ"λης δυν"μεως πο) διθεταν, κυβερνοσαν το)ς
<ποταγμνους λαο)ς μ% <περοψα κα$ αστηρτητα. Γι8 ατ0
πολλο$ /π0 ατο)ς πο) /ν>καν στν σφα+ρα πιρρο>ς τ
ν Σπαρ-
τιατ
ν /πκλιναν πρ0ς το)ς 8Αθηναους. 3. Πρ
τοι πο) /νταπο-

23. Τ0 377 π.Χ.

66 67
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

3. πρτοι δO πρ;ς τ<ν 5π&στασιν Kπ3κουσαν Χ/οι κα0 Βυζντιοι, κρθηκαν στν προτροπ τ>ς /ποστασας fταν ο Χι
τες κα$ ο
κα0 μετ+ το(τους Ρ&διοι κα0 Μυτιληνα/οι κα0 τν _λλων τινOς νη- Βυζ"ντιοι, κα$ κατπιν ο Ρδιοι κα$ ο Μυτιληνα+οι κα$ μερικο$
σιωτνY α?ε0 δO μTλλον α$ξομ"νης τ ς τν Ελλ3νων ,ρμ ς πολ- /π0 το)ς ^λλους νησι
τες. Κι Bπως τ0 κνημα ατ0 :λονα
λα0 π&λεις προσ"θεντο το/ς 8Αθηναοις. , δO δ μος μετεωρισθε0ς Mπαιρνε μεγαλτερες διαστ"σεις μεταξ) τ
ν GΕλλ3νων, πολλ%ς
π0 τ τν π&λεων ε$νοNα κοιν;ν συν"δριον Rπντων τν συμμ- πλεις συντ"χθηκαν μ% το)ς 8Αθηναους.24 Τ0 δημοκρατικ0 στρα-
χων συνεστ3σαντο κα0 συν"δρους 5π"δειξαν Wκστης π&λεως. τπεδο, φτερωμνο /π0 τν εeνοια τ
ν πλεων, Eργ"νωσε pνα
4. τχθη δ8 5π; τ ς κοιν ς γνμης τ; μOν συν"δριον ν τα/ς 8Αθ3- κοιν0 συνδριο Bλων τ
ν συμμ"χων κα$ διρισαν /ντιπροσ_-
ναις συνεδρε(ειν, π&λιν δO π8 Gσης κα0 μεγλην κα0 μικρ+ν μιTς πους /π0 κ"θε πλι. 4. Μ% κοιν /πφασι pδρα το συνεδρου
ψ3φου κυραν εcναι, πσας δ8 Kπρχειν α$τον&μους, Iγεμ&σι :ρστηκε F 8Αθ3να, /ποφασστηκε κ"θε πλις, μικρ x μεγ"λη, ν2
χρωμ"νας 8Αθηναοις. ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι τ<ν ,ρμ<ν τν π&λεων Mχη Dστιμη κπροσ_πησι μ% μι2 ψ>φο, ν2 εaναι Bλες ατνομες
,ρντες 5κατσχετον οQσαν πρ;ς τ<ν 5π&στασιν, Mμως πρε- μ% /ποδοχ το Fγετικο ρλου τ
ν 8Αθηναων. Ο Λακεδαιμνι-
σβεαις κα0 λ&γοις φιλανθρποις, τι δ8 παγγελαις ε$εργετικα/ς οι, {ν κα$ Mβλεπαν Bτι F :ρμ τ
ν πλεων πρ0ς /ποστασα fταν
φιλοτιμο1ντο διορθο1σθαι τ+ς 5λλοτρι&τητας τν 5νθρπων. /κατ"σχετη, ν τοτοις προσπαθοσαν μ% διπλωματικ%ς /πο-
5. ,μοως δO κα0 τ ς ε?ς τ;ν π&λεμον παρασκευ ς ποιο1ντο πολ- στολ%ς κα$ φιλικο)ς λγους κα$ μ% <ποσχσεις εεργεσι
ν ν2 ξα-
λ<ν φροντδα, προσδοκντες μ"γαν κα0 πολυχρ&νιον αKτο/ς σε- νακερδσουν το)ς λαος, πο) /πομακρνθηκαν /π0 ατος. 5.
σθαι τ;ν Βοιωτικ;ν π&λεμον, συμμαχο(ντων το/ς Θηβαοις τν 8Επσης φρντιζαν πολ) κα$ γι2 τν πολεμικ προετοιμασα μ%
8Αθηναων κα0 τν _λλων Ελλ3νων τν κοινωνο(ντων το1 συνε- τν Dδα, Bτι : βοιωτικ0ς πλεμος θ2 fταν γι8 ατο)ς μι2 <πθεσι
δρου. δσκολη κα$ μακροχρνια, /φο fταν σμμαχοι τ
ν Θηβαων ο
8Αθηνα+οι κα$ ο ^λλοι kΕλληνες πο) μετε+χαν στ0 συνδριο.
29.
1. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις FΑκορις , τν Α?γυπτων βασι- 29.
λε(ς, 5λλοτρως διακεμενος πρ;ς τ;ν Περσν βασιλ"α, δυν- 1. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, : qΑκορις, : βασιλι2ς τ
ν
μεις ξενικ+ς 5ξιολ&γους kθροισεY μεγλους γ+ρ μισθοLς το/ς ΑDγυπτων, πο) εaχε σχσεις χθρικ%ς μ% τ0ν βασιλι2 τ
ν
Kπακο(ουσι προτιθες, συχνοLς δ8 ε$εργετν, ταχL πολλοLς σχε Περσ
ν, συγκντρωσε /ξιλογη μισθοφορικ δναμι. Προσφ-
τν Ελλ3νων Kπακο(οντας πρ;ς τ<ν στρατεαν. ροντας <ψηλο)ς μισθο)ς στο)ς ^νδρες πο) στρατολγησε, κα$
2. ο$κ χων δO στρατηγ;ν 5ξι&χρεων, μετεπ"μψατο Χαβραν τ;ν εεργετ_ντας πολλο)ς /π0 ατος, σντομα κατρθωσε ν2 Mχη
8Αθηνα/ον, _νδρα κα0 φρον3σει κα0 συν"σει στρατηγικ διφο- πολλο)ς kΕλληνες πρθυμους ν2 <πηρετ3σουν μαζ του στν
κστρατεα. 2. 8Αλλ2, πειδ δ%ν εaχε καν0 στρατηγ, Mστειλε κα$
κ"λεσε τ0ν Χαβρα τ0ν 8Αθηνα+ο, pναν ^νδρα πο) διακρινταν

24. Εaναι F δετερη 8Αθηναϊκ ναυτικ συμμαχα, πο) διεκδκησε τν Fγεμονα /π
τν Σπ"ρτη.

68 69
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ρον κα0 δ&ξαν π8 5ρετ μεγλην περιπεποιημ"νον. οaτος μOν οQν γι2 τν σνεσ του κα$ τν στρατηγικ3 του καντητα κα$ εaχε με-
_νευ τ ς το1 δ3μου γνμης προσδεξμενος τ<ν στρατηγαν 5- γ"λο κρος γι2 τν προσωπικ3 του παλληκαρι". GΟ Χαβρας λοι-
φηγε/το τν κατ8 ΑGγυπτον δυνμεων, κα0 μετ+ πολλ ς σπουδ ς πν, χωρ$ς ν2 ξασφαλση τν Mγκρισι το λαο, δχτηκε κα$ /ν-
παρεσκευζετο πολεμε/ν πρ;ς τοLς Π"ρσας. λαβε τν στρατηγα κα$ τθηκε π$ κεφαλ>ς τ
ν δυν"μεων στν
3. Φαρνβαζος δ8 Kπ; το1 βασιλ"ως 5ναδεδειγμ"νος στρατηγ;ς π0 Αgγυπτο κα$ προετοιμαζταν μ% μεγ"λο ζ>λο γι2 ν2 πολεμ3ση
τ ς Περσικ ς δυνμεως παρασκευ+ς μεγλας ποι3σατο τν ναντον τ
ν Περσ
ν. 3. 8Αλλ2 : Φαρν"βαζος, πο) εaχε διορισθ>
πρ;ς τ;ν π&λεμον χρησμωνY ξ"πεμψε δO κα0 πρ;ς 8Αθηναους /π0 τ0ν βασιλι2 στρατηγ0ς το περσικο στρατο, Mκανε μεγ"λη
πρ"σβεις, κατηγορν μOν Χαβρου, Mτι τν Α?γυπτων Iγο(με- προετοιμασα πολεμικ
ν φοδων. qΕστειλε κα$ πρ0ς το)ς 8Αθη-
νος 5παλλοτριο/ τ<ν το1 βασιλ"ως εoνοιαν 5π; το1 δ3μου, παρα- ναους πρσβεις κα$ κατηγοροσε τ0ν Χαβρα, Bτι μ% τ0 ν2 γνη
καλν δO στρατηγ;ν 8Ιφικρτην αKτ) δο1ναι. στρατηγ0ς τ
ν ΑDγυπτων /ποξνωσε τ0ν /θηναϊκ0 λα0 /π0 τν
4. ο@ δ8 8Αθηνα/οι, σπε(δοντες τ;ν βασιλ"α τν Περσν ε?ς εoνοιαν εeνοια το βασιλιI τ
ν Περσ
ν. 8Επσης ζητοσε ν2 το δ_σουν
προσαγαγ"σθαι κα0 τ;ν Φαρνβαζον ?διοποι3σασθαι, ταχ"ως στρατηγ0 τ0ν 8Ιφικρ"τη. 4. Ο 8Αθηνα+οι πο) πιθυμοσαν ν2
τ&ν τε Χαβραν ξ Α?γ(πτου μετεπ"μψαντο κα0 τ;ν 8Ιφικρτην κερδσουν τν εeνοια το βασιλιI τ
ν Περσ
ν κα$ ν2 προσεται-
στρατηγ;ν ξαπ"στειλαν συμμαχ3σοντα το/ς Π"ρσαις. ρισθον τ0ν Φαρν"βαζο, μετακ"λεσαν γρ3γορα τ0ν Χαβρα /π0
5. Το/ς δO Λακεδαιμονοις κα0 το/ς 8Αθηναοις σπονδ+ς πεποιημ"- τν Αgγυπτο κα$ Mστειλαν τ0ν 8Ιφικρ"τη uς στρατηγ0 ν2 /γωνι-
νοις ν το/ς πνω χρ&νοις συν"βαινε μ"νειν τ<ν ε?ρ3νην μ"χρι σθ> μαζ$ μ% το)ς Πρσες.
τνδε τν καιρν. μετ+ δO τα1τα Σφοδριδου το1 Σπαρτιτου 5. GΗ συνθ3κη εDρ3νης, πο) εaχαν συν"ψει ο Λακεδαιμνιοι
τεταγμ"νου μOν φ8 Iγεμονας, φ(σει δ8 bντος μετερου κα0 προ- κα$ ο 8Αθηνα+οι τν προηγομενη περοδο, παρμενε σ% Dσχ) μ-
πετο1ς, πεισεν α$τ;ν Κλε&μβροτος , βασιλεLς τν Λακεδαιμο- χρι τν ποχ ατ3. kOταν Bμως /νλαβε τν διοκησι : Σφοδρι"-
νων _νευ τ ς γνμης τν φ&ρων καταλαβ"σθαι τ;ν ΠειραιT. δης : Σπαρτι"της, ^νθρωπος κ φσεως :ρμητικ0ς κα$ προπετ3ς,
6. , δO Σφοδριδης χων στρατιτας πλεους τν μυρων πεβλε- πεσθηκε /π0 τ0ν Κλεμβροτο, τ0ν βασιλι2 τ
ν Λακεδαιμονων,
το μOν τ ς νυκτ;ς καταλαβ"σθαι τ;ν ΠειραιTY καταφαν<ς δO γε- ν2 καταλ"βη τ0ν ΠειραιI χωρ$ς τν Mγκρισι τ
ν φρων. 6. GΟ
ν&μενος 8Α θηναοις κα0 διαμαρτlν τ ς πιβολ ς _πρακτος Σφοδρι"δης πο) εaχε π"νω /π0 δκα χιλι"δες στρατι
τες, πε-
παν λθεν. κατηγορηθε0ς δ8 ν τ) συνεδρ)ω τν Σπαρτιατν, κα0 χερησε δι2 νυκτ0ς ν2 καταλ"βη τ0ν ΠειραιI, /λλ2 Mγινε /ντιλη-
συναγωνιστ+ς χων τοLς βασιλε/ς, 5δκως 5πελ(θη. πτ0ς κι Mτσι /πτυχε στ0 σχδι του κι παν>λθε ^πρακτος. Κα-
7. δι&περ ο@ 8Αθηνα/οι χαλεπς φ"ροντες π0 το/ς γεγον&σιν, ψηφ- τηγορ3θηκε ττε μπροστ2 στ0 συνδριο τ
ν Σπαρτιατ
ν, /λλ2
σαντο λελ(σθαι τ+ς σπονδ+ς Kπ; Λακεδαιμονων. κρναντες δO πειδ εaχε τν <ποστ3ριξι τ
ν βασιλων, /πηλλ"γη. 7. Γι8 ατ0 ο
πολεμε/ν α$το/ς στρατηγοLς τρε/ς εVλαντο τοLς πιφανεσττους 8Αθηνα+οι, Eργισμνοι γι2 τ2 γεγοντα, ψ3φισαν Bτι F συνθ3κη
τν πολιτν, Τιμ&θεον κα0 Χαβραν κα0 Καλλστρατον. ψηφ- εaχε παραβιασθ> /π0 το)ς Λακεδαιμονους. 8Α πεφ"σισαν ν2
σαντο δO στρατιτας μOν ,πλτας καταλ"ξαι δισμυρους @ππε/ς το)ς κηρξουν τ0ν πλεμο κα$ ξλεξαν στρατηγο)ς τρε+ς /π0
το)ς πι0 πιφανε+ς πολτες, τ0ν Τιμθεο, τ0ν Χαβρα κα$ τ0ν Καλ-
λστρατο. 8Απεφ"σισαν ν2 στρατολογ3σουν εgκοσι χιλι"δες :πλ-

70 71
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

δO πεντακοσους, να1ς δO πληρσαι διακοσας. προσελβοντο δO τες κα$ πεντακσιους ππε+ς, καθrς πσης ν2 ξοπλσουν διακ-
κα0 τοLς Θηβαους π0 τ; κοιν;ν συν"δριον π0 το/ς Gσοις πTσιν. σια πλο+α. Προσλαβαν δ% κα$ το)ς Θηβαους στ0 κοιν0 συν-
8. ψηφσαντο δO κα0 τ+ς γενομ"νας κληρουχας 5ποκαταστ σαι δριο μ% πλ3ρη Dσοτιμα. 8. 8Εψ3φισαν πσης ν8 /ποδ_σουν τν
το/ς πρ&τερον κυροις γεγον&σι, κα0 ν&μον θεντο μηδ"να τν γ>, πο) εaχε μοιραστ> σ% κληροχους, στο)ς παλαιοτρους κατ-
8Αθηναων γεωργε/ν κτ;ς τ ς 8Αττικ ς. δι+ δO τα(της τ ς φιλαν- χους της κα$ ψ3φισαν νμο κανε$ς 8Αθηνα+ος ν2 μν καλλιεργ>
θρωπας 5νακτησμενοι τ<ν παρ+ το/ς ZΕλλησιν εoνοιαν, ?σχυ- χωρ"φια Mξω /π0 τν 8Αττικ3. Μ8 ατν τν γενναα τους πρIξι
ροτ"ραν ποι3σαντο τ<ν ?δαν Iγεμοναν. /νκτησαν τν εeνοια τ
ν GΕλλ3νων κα$ κατστησαν Dσχυρτερη
τν Fγεμονα τους.
30.
1. Πολλα0 μOν οQν κα0 τν _λλων π&λεων δι+ τ<ν ε?ρημ"νην α?ταν 30.
προεκλ3θησαν πρ;ς τοLς 8Αθηναους 5ποκλ/ναι, πρται δO κα0 1. Τ_ρα πολλ%ς κι /π0 τ$ς ^λλες πλεις, γι2 το)ς λγους πο) /να-
προθυμ&τατα συνεμχησαν α@ κατ+ τ<ν Εoβοιαν ο?κο1σαι χωρ0ς φραμε, προθυμοποι3θηκαν ν2 κλνουν πρ0ς το)ς 8Αθηναους,
ΕστιααςY αjτη γ+ρ ε$ηργετημ"νη μOν Kπ; Λακεδαιμονων με- κα$ πρ
τες κα$ καλτερες συμμ"χησαν ο πλεις τ>ς Εβοας
γλα πεπολεμημ"νη δO δεινς Kπ; 8Αθηναων, ε$λ&γως πρ;ς μOν κτ0ς /π0 τν GΙστιαα. Γιατ$ F GΙστιαα εaχε εεργετηθ> σοβαρ2
8Αθηναους 5διλυτον φ(λαττε τ<ν χθραν πρ;ς δO τοLς Σπαρ- /π0 το)ς Λακεδαιμονους, ν
εaχε <ποφρει τ2 π"νδεινα /π0
τιτας βεβααν τ<ν πστιν διεφ(λαττεν. τ0ν πλεμο μ% το)ς 8Αθηναους, κα$ γι8 ατ0 διατηροσε εeλογα
2. ο$ μ<ν 5λλ+ το/ς 8Αθηναοις ε?ς συμμαχαν συν"βησαν Wβδομ3κον- /κατ"παυτη τν Mχθρα πρ0ς το)ς 8Αθηναους κα$ σταθερ τν
τα π&λεις κα0 μετ"σχον π8 Gσης το1 κοινο1 συνεδρουY δι; κα0 το/ς πστι πρ0ς το)ς Σπαρτι"τες. 2. GΕβδομ3ντα πλεις συμμ"χησαν
8Αθηναοις α?ε0 μTλλον τ ς δυνμεως α$ξομ"νης το/ς δO Λακε- μ% το)ς 8Αθηναους κα$ Mγιναν Dστιμα μλη το κοινο συνεδρ-
δαιμονοις ταπεινουμ"νης, φμιλλον τ<ν ?σχLν τν π&λεων συ- ου. Γι8 ατ0 κα$ καθrς :λονα κα$ περισστερο μεγ"λωνε F δνα-
ν"βαινε γνεσθαι. ο@ δ8 8Αθηνα/οι, τν πραγμτων α$το/ς κατ+ μις τ
ν 8Αθηναων, ν
F δναμις τ
ν Λακεδαιμονων λιγστευε,
νο1ν προχωρο(ντων, δ(ναμιν ξ"πεμψαν ε?ς τ<ν Εoβοιαν τ<ν συνβαινε F Dσχ)ς τ
ν πλεων ν2 γνεται φ"μιλλη. Ο 8Αθηνα+οι
παραφυλξουσαν μOν τοLς συμμχους, καταπολεμ3σουσαν δO βλποντας Bτι ο <ποθσεις τους β"διζαν κατ8 εχ3ν, Mστειλαν δ-
τοLς ναντους. ναμι στν Εeβοια γι2 ν2 προστατεση το)ς συμμ"χους κα$ ν2
3. κατ+ δO τ<ν Εoβοιαν βραχL μOν πρ; το(των τν χρ&νων Νεογ"- <ποτ"ξη το)ς Mχθρος. 3. Στν Εeβοια, λγο πρ$ν /π0 ατ0ν τ0ν
νης τις bνομα μετ8 8Ισονος το1 Φεραου συλλ"ξας στρατιτας καιρ, pνας κ"ποιος Νεογνης μ% τν βο3θεια το 8Ι"σονα το
κατελβετο τ3ν τε 5κρ&πολιν τν Εστιαι"ων, κα0 τ(ραννον Φεραου συγκντρωσε στρατι
τες κα$ κατλαβε τν /κρπολι
Wαυτ;ν 5π"δειξε τα(της τ ς χρας κα0 τ ς τν 8Ωρειτν π&λεως. τ>ς GΙστιαας κα$ /νακηρχθηκε τραννος τ>ς περιοχ>ς ατ>ς κα$
_ρχοντος δ8 α$το1 βιαως κα0 Kπερηφνως Λακεδαιμ&νιοι Θηρι- τ>ς πλεως τ
ν 8Ωρειτ
ν. Κι πειδ κυβερνοσε μ8 pναν τρπο β-
πδην 5π"στειλαν π8 α$τ&ν. αιο κα$ /λαζονικ, ο Λακεδαιμνιοι Mστειλαν ναντον του τ0ν
4. , δO τ; μOν πρτον πεχερει λ&γοις πε/σαι τ;ν τ(ραννον κχω- Θηριπδη. 4. GΟ Θηριπδης στν /ρχ πιχειροσε ν2 πεση μ% λ-
ρε/ν κ τ ς 5κροπ&λεωςY tς δ ο$ προσε/χε, παρακαλ"σας τοLς για τ0ν τραννο ν8 /ποσυρθ> /π0 τν /κρπολι. 8Επειδ Bμως

72 73
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
γχωρους πρ;ς τ<ν λευθεραν ξεπολι&ρκησε τ; χωρον κα0
το/ς 8Ωρεταις τ<ν λευθεραν 5ποκατ"στησεν, δι8 iν α?ταν ο@ τ<ν
Εστιαι"ων καλουμ"νην χραν ο?κο1ντες ο?κεως διετ"θησαν
ν 8Ωρε
ν. Γι8 ατ0ν τ0ν
πρ;ς τοLς Σπαρτιτας, κα0 βεβαως τ3ρουν τ<ν φιλαν.
κ"τοικοι τ>ς περιοχ>ς τ>ς GΙστιαας διατθηκαν φιλικ2
5. τ
ς δ8 Kπ; τν 8Αθηναων κπεμφθεσης δυνμεως Iγο(μενος
Χαβρας π&ρθησε τ<ν Εστιαιτιν χραν, κα0 τ<ν καλουμ"νην
μOν Μητρ&πολιν, κειμ"νην δ8 π τινος ρυμνο1 λ&φου, τειχσας,
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
δ%ν το Mδινε σημασα, κ"λεσε τ0ν λα0 τ>ς περιοχ>ς σ% ξγερσι
γι2 τν λευθερα κα$ κατλαβε μ% Mφοδο τ0 Eχυρ0 κα$ /ποκατ-
στησε τν λευθερα στο)ς κατοκους τ
λγο ο
πρ0ς το)ς Σπαρτι"τας κα$ κρατοσαν σταθερ τν φιλα. 5. GΟ
Χαβρας, πικεφαλ>ς τ>ς δυν"μεως πο) εaχε σταλ> /π0 το)ς
8Αθηναους, λεηλ"τησε τν περιοχ τ>ς GΙστιαας κα$ Eχυρ_νον-
5π"λιπεν ν α$τ
φρουρν, α$τ;ς δO τα/ς Κυκλσι ν3σοις πιπλ"- τας τν λεγμενη Μητρπολι, πο) βρισκταν π"νω σ8 pναν
ων προσηγγετο Πεπρηθον κα0 Σκαθον κα τινας _λλας τε- Eχυρ0 λφο, ^φησε κε+ φρουρ", ν
: gδιος Mπλευσε στ$ς Κυ-
ταγμ"νας Kπ; Λακεδαιμονοις. κλ"δες ν3σους κα$ π>ρε μ% τ0 μρος του τν Πεπ"ρηθο κα$ τν
Σκαθο κα$ μερικ2 ^λλα νησι", πο) fταν στν ξουσα τ
ν Λα-
31. κεδαιμονων.
1. O@ δO ,ρντες τ<ν τν συμμχων ,ρμ<ν πρ;ς τ<ν 5π&στασιν
5κατσχετον οQσαν, πα(σαντο τ
ς προϋπαρχο(σης βαρ(τητος 31.
κα0 τα/ς π&λεσι φιλανθρπως προσεφ"ροντο. τοια(ταις δ8 ,μιλ- 1. Ο
Σπαρτι"τες βλποντας Bτι F τ"σις τ
ν συμμ"χων τους πρ0ς
αις κα0 ε$εργεσαις χρησμενοι ε$νουστ"ρους ]παντας τοLς /ποστασα fταν /κατ"σχετη, Mθεσαν τρμα στν προηγομενη
συμμχους κατεσκε(ασαν. ,ρντες δO τ;ν π&λεμον α$ξ&μενον καταπιεστικ τακτικ3 τους κα$ φρονταν στ$ς πλεις μ% /νθρω-
κα0 πολλ
ς πιμελεας πιδε&μενον, τς τε _λλας παρασκευ+ς πι". Μ% ατο το εgδους το)ς χειρισμο)ς κα$ τ$ς εεργεσες /πο-
ποιο1ντο φιλοτμως κα0 τ<ν διταξιν κα0 τ<ν διαρεσιν τν κατστησαν τν εeνοια τ
ν συμμ"χων. Κι Bπως Mβλεπαν Bτι : π-
στρατιωτν κα0 λειτουργιν περιττ&τερον ξειργσαντο. λεμος ^ρχιζε ν2 γνεται σοβαρτερος κα$ χρειαζταν μεγαλτερη
2. τς τε γ+ρ π&λεις κα0 τοLς καταλεγομ"νους στρατιτας ε?ς τ;ν προσοχ κα$ φροντδα, ργ"ζονταν μ% ζ>λο γι2 Bλες τ$ς σχετικ%ς
π&λεμον διε/λαν ε?ς δ"κα μ"ρηY το(των δO πρτην πε/χον μερδα προετοιμασες κα$ Dδιατερα τελειοποησαν τν Eργ"νωσι κα$ τν
Λακεδαιμ&νιοι, δευτ"ραν δO κα0 τρτην 8Αρκδες, τετρτην δ8 κατανομ τ
ν στρατιωτ
ν τους κα$ τ
ν <πηρεσι
ν. 2. Πρ"γματι,
8Ηλε/οι, π"μπτην δ8 8ΑχαιοY κα0 τ<ν μOν wκτην πλ3ρουν Κορνθιοι διαρεσαν τ$ς πλεις κα$ το)ς στρατι
τες πο) εaχαν στρατολο-
κα0 Μεγαρε/ς, τ<ν δ8 Wβδ&μην Σικυνιοι κα0 Φλισιοι κα0 ο@ τ<ν γηθ> γι2 τ0ν πλεμο, σ% δκα μρη. Τ0 πρ
το μρος περιελ"μβα-
8Ακτ<ν καλουμ"νην ο?κο1ντες, τ<ν δ8 dγδ&ην 8ΑκαρνTνες, ντην νε το)ς Λακεδαιμονους, τ0 δετερο κα$ τ0 τρτο το)ς 8Αρκ"δες,
δO Φωκε/ς κα0 Λοκρο, τ<ν δ8 π0 πTσιν 8Ολ(νθιοι κα0 ο@ π0 τ0 τταρτο το)ς 8Ηλεους, τ0 πμπτο το)ς 8Αχαιος. Τ0 pκτο τ0
ΘρNκης κατοικο1ντες σ(μμαχοι. `ν δ8 α$το/ς , μOν ,πλτης πρ;ς /ποτελοσαν ο
Κορνθιοι κα$ ο
Μεγαρε+ς, τ0 pβδομο ο
Σικυ_νι-
οι κα$ ο
Φλι"σοι κα$ ο
κ"τοικοι τ>ς λεγομνης 8Ακτ>ς, τ0 sγδοο
ο
8Ακαρν"νες, τ0 Mνατο ο
Φωκε+ς κα$ ο
Λοκρο$ κα$ τ0 τελευτα+ο
/π0 Bλα τ0 /ποτελοσαν ο
8Ολνθιοι κα$ ο
σμμαχοι πο) κατοι-
κοσαν στν Θρ"κη. Σ% κ"θε :πλτη /ναλογοσαν δο λαφρ2

74 75
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

δ(ο ψιλοLς τεταγμ"νος, , δ8 @ππεLς πρ;ς τ"τταρας ,πλτας ?σαζ&- :πλισμνοι κα$ κ"θε ππε)ς Dσοδυναμοσε πρ0ς τσσερις :πλ-
μενος. τες. 3. Ατ fταν F Eργ"νωσις το στρατο, το :ποου εaχε τεθ>
3. τοια(της δO τ ς συντξεως οoσης, Iγε/το τ ς στρατιTς 8Αγησλα- π$ κεφαλ>ς : βασιλι2ς 8Αγησλαος, πο) fταν Eνομαστ0ς γι2 τν
ος , βασιλε(ςY περιβ&ητος δ8 `ν π8 5νδρεNα κα0 στρατηγικ συν"- /νδρεα του κα$ τν στρατηγικ3 του καντητα κα$ δ%ν εaχε
σει κα0 σχεδ;ν 5νκητος γεγονlς ν το/ς πνω χρ&νοις. ν τε γ+ρ σχεδ0ν ποτ% νικηθ> στ2 προηγομενα χρνια. Βεβαως θαυμ"-
το/ς λοιπο/ς πολ"μοις θαυμσθη, κα0 καθ8 yν καιρ;ν Λακεδαιμ&- σθηκε κα$ στο)ς <πλοιπους πολμους κα$ τν ποχ πο) ο Λα-
νιοι πολ"μουν το/ς Π"ρσαις, παραταξμενος κα0 πολλαπλασο- κεδαιμνιοι πολεμοσαν ναντον τ
ν Περσ
ν Mδωσε μ"χη κα$
να δ(ναμιν νικ3σας, πολλ<ν τ ς 8Ασας π λθε κρατν τν Kπα- νκησε πολλαπλ"σιες δυν"μεις το χθρο. Ττε διτρεξε pνα με-
θρων, κα0 π"ρας, ε? μ< μετεπ"μψαντο α$τ;ν ο@ ΣπαρτιTται δι τι- γ"λο μρος τ>ς 8Ασας κυριεοντας τν hπαιθρο κα$ τλος, {ν δ%ν
νας πολιτικ+ς χρεας, σχεδ;ν Uν κα0 τ<ν Mλην τν Περσν βασι- τ0ν καλοσαν ο Σπαρτι"τες γι2 μερικ2 σοβαρ2 θματα πολι-
λεαν ε?ς τοLς σχτους κινδ(νους κατ"στησεν. τικ>ς, πιθαν0ν θ2 Mφερε Bλη τν περσικ ατοκρατορα μπροστ2
4. `ν γ+ρ , 5ν3ρ οaτος δραστικ;ς κα0 μετ+ συν"σεως πολλ<ς θρα- στ0ν Mσχατο κνδυνο. 4. Γιατ$ : ^νθρωπος ατ0ς fταν δραστ3ριος
σLς κα0 παραβ&λοις πρξεσι χρμενος. δι; κα0 τ&τε θεωρο1ντες κα$ τολμηρ0ς μ% μεγ"λη σνεσι, /ποδυμενος σ% παρακινδυνευ-
ο@ ΣπαρτιTται τ; μ"γεθος το1 πολ"μου προσδε&μενον Iγεμ&νος μνες νργειες. Γι8 ατ0 κα$ ττε ο Σπαρτι"τες, κτιμ_ντας Bτι τ0
5ξιολ&γου, το1τον το1 πολ"μου παντ;ς Iγεμ&να κατ"στησαν. μγεθος το πολμου /παιτοσε /ξιλογο /ρχηγ, τ0ν διρισαν
γενικ0 /ρχιστρ"τηγο στ0ν πλεμο.
32.
1. O δ8 8Αγησλαος προαγαγlν τ<ν δ(ναμιν, Dκεν ε?ς τ<ν Βοιωταν, 32.
χων τοLς σ(μπαντας στρατιτας πλεους τν μυρων dκτακι- 1. GΟ 8Αγησλαος :δ3γησε τ0ν στρατ του κι Mφθασε στν Βοιωτα
σχιλων, nν `σαν α@ Λακεδαιμονων π"ντε μ&ραιY τ<ν δO μ&ραν μ% συνολικ δναμι π"νω /π0 δεκαοκτr χιλι"δες, /π0 τ$ς :πο+ες
5ναπληρο1σιν _νδρες πεντακ&σιοι. , δO Σκιρτης καλο(μενος ο πντε μο+ρες /ποτελονταν /π0 Λακεδαιμονους. Κ"θε μο+ρα
λ&χος παρ+ το/ς Σπαρτιταις ο$ συντττεται μετ+ τν _λλων, περιελ"μβανε πεντακσιους ^νδρες. GΟ λεγμενος λχος Σκιρ-
5λλ8 ?δαν χων σ(στασιν μετ+ το1 βασιλ"ως Vσταται, κα0 παρα- της 25 μεταξ) τ
ν Σπαρτιατ
ν, δ%ν συντ"σσεται μαζ$ μ% το)ς
βοηθε/ το/ς α?ε0 θλιβομ"νοις μ"ρεσιY συνεστlς δ8 ξ πιλ"κτων ^λλους, /λλ2 Mχει ξεχωριστ Eργ"νωσι κα$ παρατ"σσεται μαζ$ μ%
5νθρπων μεγλας ποιε/ται sοπ+ς ν τα/ς παρατξεσι κα0 κατ+ τ0ν βασιλι2 κα$ σπεδει ν2 βοηθ3ση τ2 τμ3ματα πο) κ"θε φορ2
τ; πλε/στον αGτιος γνεται τ ς νκης. @ππε/ς δ8 εcχεν , 8Αγησλαος δχονται τν μεγαλτερη πεσι. Κι Bπως εaναι συγκροτημνος /π0
χιλους κα0 πεντακοσους. πλεκτους ^νδρες /ποτελε+ /ποφασιστικ0 παρ"γοντα στν
Mκβασι τ>ς μ"χης κα$ uς π$ τ0 πλε+στον γνεται αgτιος τ>ς νκης.
GΟ 8Αγησλαος εaχε κα$ χλιους πεντακσιους ππε+ς. 2. Φθ"νοντας

25. Σκιρ+ται. Πιθαν

ς λα0ς τ>ς Λακωνας πο) κατοικοσε στν Eρειν περιοχ τ
ν
βορεων συνρων κα$ Mδινε το)ς πι0 γενναους πολεμιστς.

76 77
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

2. οaτος μOν οQν παραγεν&μενος ε?ς π&λιν Θεσπις, φρουρουμ"νην λοιπ0ν στν πλι τ
ν Θεσπι
ν, πο) τν φρουροσαν ο Λακεδαι-
Kπ; Λακεδαιμονων, πλησον τα(της κατεστρατοπ"δευσε κα0 μνιοι, στρατοπδευσε πλησον της κα$ γι2 μερικ%ς Fμρες ^φησε
τοLς στρατιτας φ8 Iμ"ρας τιν+ς 5νελμβανεν κ τ ς κακοπα- το)ς στρατι
τες ν8 /ναπαυθον κα$ ν8 /ναλ"βουν /π0 τν κακου-
θεας. 8Αθηνα/οι δO πυθ&μενοι τ<ν τν Λακεδαιμονων παρου- χα τ>ς πορεας. Ο 8Αθηνα+οι, Bταν Mμαθαν τν ^φιξι τ
ν Λακε-
σαν ε?ς τ<ν Βοιωταν, ε$θLς βο3θουν ε?ς τ+ς Θ3βας, χοντες πε- δαιμονων στν Βοιωτα, /μσως Mσπευσαν πρ0ς βο3θεια τ
ν
ζοLς μOν πεντακισχιλους, @ππε/ς δO διακοσους. Θηβ
ν μ% πντε χιλι"δες πεζο)ς κα$ διακσιους ππε+ς. 3. kΟταν ο
3. το(των δO τν δυνμεων 5θροισθεισν ε?ς wνα τ&πον, ο@ μOν Θη- δυν"μεις ατ%ς συγκεντρ_θηκαν σ8 pναν τπο, ο Θηβα+οι κατ-
βα/οι λ&φον τιν+ κατελβοντο παραμ3κη, σταδους 5π"χοντα λαβαν κ"ποιο λφο πιμ3κη, πο) /πε+χε /π0 τν πλι εgκοσι στ"-
τ ς π&λεως εGκοσι, κα0 πρ&βλημα ποιησμενοι τ+ς δυσχωρας δια κα$ μ% προπτασμα τ2 φυσικ2 μπδια, περμεναν τν Mφοδο
5ν"μενον τ<ν τν πολεμων φοδονY τ<ν γ+ρ 8Αγησιλου δ&ξαν τ
ν χθρ
ν. Γιατ$ τρομοκρατημνοι /π0 τν φ3μη το 8Αγησιλ"-
καταπεπληγμ"νοι τ;ν ν το/ς πεδοις ξ Gσου κνδυνον Kπομ"νειν ου, δ%ν τολμοσαν ν2 τ0ν /ντιμετωπσουν μ% gσους Bρους στ0
ε$λαβο1ντο. /νοικτ0 πεδο. 4. kΟσο γι2 τ0ν 8Αγησλαο, ατ0ς :δηγοσε τ0ν
4. , δ8 8Αγησλαος συντεταγμ"νη τ δυνμει προγων π0 τοLς Βοι- στρατ του συντεταγμνον γι2 μ"χη ναντον τ
ν Βοιωτ
ν κα,
ωτο(ς, tς kγγισε το/ς πολεμοις, τ; μOν πρτον τοLς ψιλοLς Bταν πλησασε τ0ν χθρ, στν /ρχ ξαπλυσε το)ς ψιλο)ς ναν-
παφ κε το/ς ναντοις, πειρμενος πς χουσι πρ;ς τ<ν μχην. τον του γι2 ν2 δοκιμ"ση Mτσι τν μαχητικτητ" τους. kΟταν Bμως
5ποκρουσαμ"νων δO α$τοLς τν Θηβαων sN α δως κ τ&πων ο Θηβα+οι το)ς /πκρουσαν μ% εκολα μαχμενοι /π0 <ψηλτε-
Kπερδεξων, π3γαγε πTσαν π8 α$τοLς τ<ν δ(ναμιν συντεταγμ"- ρη θσι, ττε Mριξε ναντον τους Bλη τν δναμι σ% μι2 παρ"ταξι
νην καταπληκτικς. τρομακτικ3. 5. GΟ Χαβρας : 8Αθηνα+ος, πο) fταν π$ κεφαλ>ς τ
ν
5. Χαβρας δ8 , 8Αθηνα/ος τν μισθοφ&ρων 5φηγο(μενος παρηγγει- μισθοφορικ
ν δυν"μεων, παρ3γγειλε στο)ς στρατι
τες ν8 /ντιμε-
λε το/ς στρατιταις δ"χεσθαι τοLς πολεμους καταπεφρονηκ&τως τωπζουν τ0ν χθρ0 μ8 pνα αgσθημα περιφρον3σεως κα$ ν2 διατη-
]μα κα0 τεταγμ"νως, κα0 τ+ς 5σπδας πρ;ς τ; γ&νυ κλναντας ρον σταθερ2 τ$ς γραμμς τους κα$ /κουμπ_ντας τ$ς /σπδες στ0
dρθ) τ) δ&ρατι μ"νειν. γνατο ν2 μνουν μ% τ0 δρυ sρθιο. 6. Καθrς κτλεσαν τν δια-
6. nν ποιησντων τ; προσταχθOν gσπερ 5φ8 Wν;ς παρακελε(σμα- ταγ ατν Bλοι μαζ$ μ8 pνα παρ"γγελμα, : 8Αγησλαος θαμασε
τος, , 8Αγησλαος θαυμσας τ3ν τε ε$ταξαν τν πολεμων κα0 τν τ"ξι το χθρο κα$ τν καταφρνησι, Mκρινε /πρσφορο ν2
τ<ν καταφρ&νησιν, τ; μOν βιζεσθαι πρ;ς Kπερδεξους τ&πους παραβι"ση <ψηλτερα δ"φη κα$ ν2 /ναγκ"ση τ0ν /ντπαλ του
κα0 συναναγκζειν τοLς ναντους _νδρας 5γαθοLς γνεσθαι ν2 φαν> γεννα+ος σ% μι2 συμπλοκ κ το συστ"δην, /λλ2 /φο
πρ;ς τ;ν κ χειρ;ς κνδυνον ο$κ κρινε, πε/ραν δO λαβlν Mτι τολ- Mλαβε μι2 γεσι Bτι θ2 τολμ3σουν, {ν /ναγκασθον, ν2 διεκδικ3-
μ3σουσιν 5ναγκαζ&μενοι διαγωνζεσθαι περ0 τ ς νκης, ν τ) πε- σουν τν νκη, το)ς προκαλοσε στν πεδι"δα. 8Επειδ Bμως ο
δ)ω προεκαλε/το. ο$ συγκαταβαιν&ντων δO τlν Θηβαων, τ<ν Θηβα+οι δ%ν κατβαιναν ν2 τ0ν συναντ3σουν, /πσυρε τν φ"-
μOν φλαγγα τν πεζν 5π3γαγε, τοLς δ8 @ππε/ς κα0 τ+ ψιλικ+ λαγγα τ
ν πεζ
ν, ν
το)ς ππε+ς κα$ τ2 τμ3ματα τ
ν λαφρ
ς
τν ταγμτων ξαποστελας π&ρθησε τ<ν χραν 5δες κα0 :πλισμνων το)ς ξαπστειλε γι2 ν2 λεηλατ3σουν τν hπαιθρο
πολλν λαφ(ρων γκρατ<ς γ"νετο. /φβως κα$ κυρευσε πολλ2 λ"φυρα.

78 79
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
33.
1. O@ δO συν&ντες τ) 8Αγησιλ)ω ΣπαρτιTται σ(μβουλοι κα0 ο@ τ+ς
Σπαρτι"τες σμβουλοι πο) συνδευαν τ0ν 8Αγησλαο κα$ ο
Iγεμονας χοντες θα(μαζον πς δραστικ;ς εcναι δοκν 8Αγη-
σλαος κα0 μεζονα κα0 δυναμικωτ"ραν χων τ<ν δ(ναμιν ο$ διη-
γωνσατο πρ;ς τοLς πολεμους. πρ;ς ο}ς , 8Αγησλαος 5πεκρθη,
ν1ν μOν 5κινδ(νως τοLς Λακεδαιμονους νενικηκ"ναιY πορθου-
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
33.
1. Ο
/ξιωματικο του παραξενεονταν πο) : 8Αγησλαος, : :πο+ος
κατ2 γενικ /ντληψι fταν ^νθρωπος δραστ3ριος κα$ εaχε κα$ με-
γαλτερη κα$ Dσχυρτερη δναμι, παρ8 Bλ8 ατ2 /πφυγε μι2 /πο-
φασιστικ σγκρουσι μ% τ0ν χθρ. Πρ0ς ατο)ς : 8Αγησλαος
μ"νη γ+ρ τ
χρNα μ< τετολμηκ"ναι τοLς ΒοιωτοLς βοηθ
σαιY ε? δ8 /π3ντησε Bτι ο
Λακεδαιμνιοι κρδισαν τ_ρα τν νκη χωρ$ς ν2
α$τν τν πολεμων παρακεχωρηκ&των τ
ς νκης βισατο τοLς διακινδυνεσουν. Γιατ$ Bταν λεηλατοσαν τν χ_ρα τους, ο
Βοι-
πολεμους Kπομ"νειν τ; δειν&ν, Gσως Uν δι+ τ; παρλογον τ
ς τ(- ωτο$ δ%ν τλμησαν ν2 σπεσουν ν2 τν <περασπισθον. 8Ε2ν
χης δ(ναιντο κα0 πτα/σαι κατ+ τ;ν κνδυνον ο@ Λακεδαιμ&νιοι. Bμως, Bταν : gδιος : χθρ0ς παραχ_ρησε τν νκη, ατ0ς τ0ν /ν"γ-
2. τ&τε μOν οQν δι+ τ
ς 5ποκρσεως τα(της δοξε μετρως κατεστο- καζε ν2 <πομενη τ0ν κνδυνον τ>ς μ"χης, gσως /π0 τν /βεβαι-
χσθαι τ; δυνμενον 5ποβ
ναι, jστερον δO δι+ τν 5ποτελεσμ- τητα τ>ς τχης fταν δυνατ0 ν2 δοκιμ"σουν κα$ καμμι2 @ττα ο

των δοξεν ο$κ 5νθρωπνην 5π&φασιν, 5λλ+ θε/&ν τινα χρησμ;ν Λακεδαιμνιοι. 2. Ττε λοιπ0ν μ% τν /π"ντησι ατν θεωρ3θηκε
ε?ρηκ"ναι. ο@ γ+ρ Λακεδαιμ&νιοι μετ+ πολλ
ς δυνμεως στρα- Bτι Mκρινε εeστοχα τ0 νδεχμενο ν2 συμβ>, /λλ2 /ργτερα, πο)
τε(σαντες π0 Θηβαους κα0 συναναγκσαντες α$τοLς KπOρ τ
ς fρθαν τ2 gδια τ2 γεγοντα, φ"νηκε Bτι δ%ν εaπε ]πλ
ς μι2 /ν-
λευθερας 5γωνσασθαι, μεγλη συμφορNT περι"πεσον. θρ_πινη σκψι, /λλ2 pναν χρησμ0 θεας μπνεσεως. Γιατ$ ο
Λα-
3. τ; μOν γ+ρ πρτον ν Λε(κτροις Iττηθ"ντες πολλοLς 5πλεσαν κεδαιμνιοι, πο) ξεστρ"τευσαν μ% μεγ"λη δναμι ναντον τ
ν
τν πολιτν, ν οSς κα0 , βασιλεLς α$τν Κλε&μβροτος πεσεY Θηβαων κα$ το)ς /ν"γκασαν ν2 /γωνισθον γι2 τyν λευθερα,
μετ+ δO τα1τα περ0 Μαντνειαν πολεμ3σαντες το/ς Mλοις σφλη- περιπεσαν σ% μεγ"λη συμφορ". 3. Πρ
τα-πρ
τα νικ3θηκαν στ2
σαν κα0 τ<ν Iγεμοναν 5νελπστως 5π"βαλον. 5γαθ< γ+ρ I τ(χη Λεκτρα26 κι Mχασαν πολλο)ς ^νδρας δικος τους, μεταξ) τ
ν
τοLς μ"γα φρονο1ντας παραδ&ξως σφ
λαι κα0 διδξαι μηδOν :ποων Mπεσε κα$ : βασιλι"ς τους : Κλεμβροτος. 8Αργτερα,
_γαν κατελπζειν. , γο1ν 8Αγησλαος χεφρ&νως 5ρκεσθε0ς τ) Bταν Mδωσαν μ"χη στν Μαντνεια κατατροπ_θηκαν κα$ Mχασαν
πρτ)ω προτερ3ματι, τ<ν δ(ναμιν 5σιν
διεφ(λαξεν. /νλπιστα τν Fγεμονα τους. Γιατ$ F τχη Mχει pνα καλ, Bταν
4. Mετ+ δO τα1τα , μOν 8Αγησλαος μετ+ τ
ς δυνμεως παν
λθεν ε?ς δηλ. ο
^νθρωποι /λαζονεονται, το)ς ταπειν_νει /προσδκητα
τ<ν Πελοπ&ννησον, ο@ δO Θηβα/οι δι+ τ<ν Χαβρου στρατηγαν σω- κα$ το)ς διδ"σκει Mτσι ν2 μ Mχουν παρ"λογες λπδες. GΟ 8Αγησ-
θ"ντες θα(μασαν τ5νδρ;ς τ<ν ν τ) στρατηγ3ματι 5γχνοιαν. , δO λαος λοιπν, πο) μ% σνεσι /ρκσθηκε στν πρ_τη του πιτυχα,
διαφλαξε τ0ν στρατ του ^θικτον.
4. kΥστερ8 /π0 ατ2 : 8Αγησλαος παν>λθε μ% τ0ν στρατ του
στν Πελοπννησο, ν
ο
Θηβα+οι πο) σ_θηκαν μ% τν στρατη-
γα το Χαβρα, θαμασαν τν στρατηγικ3 του
καντητα κα$

26. GΗ μ"χη τ
ν Λεκτρων Mγινε τ0 371 π.Χ.

80 81
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

Χαβρας, πολλν κα0 καλν α$τ) πεπραγμ"νων κατ+ π&λεμον, τχνη. GΟ Χαβρας, {ν κα$ εaχε κατορθ_σει πολλ2 ^λλα /ξιοθα-
π0 το(τ)ω μλιστα σεμν(νετο τ) στρατηγ3ματι, κα0 τ+ς ε?κ&νας μαστα πολεμικ2 Mργα, κυρως καμ"ρωνε μ% ατ0 τ0 στρατ3γη-
τ+ς Kπ; το1 δ3μου δοθεσας α$τ) καθστανεν χο(σας το1το τ; μα κα$ τ2 /γ"λματα πο) /ποφ"σισε : λα0ς ν2 στηθον πρ0ς τι-
σχ μα. μ3ν του, vθελε ν2 κφρ"ζουν ατν τν στ"σι. 5. Ο Θηβα+οι,
5. ο@ δO Θηβα/οι μετ+ τ<ν 5παλλαγ<ν τ<ν 8Αγησιλου στρατε(σαν- μετ2 τν /πομ"κρυνσι το 8Αγησιλ"ου, ξεστρ"τευσαν ναντον
τες π0 Θεσπι+ς τ<ν μOν προφυλακ3ν, οQσαν 5νδρν διακοσων, τ
ν Θεσπι
ν, κα$ τν προφυλακ το χθρο, /ποτελουμνη
5νε/λον, τ δO π&λει προσβολ+ς συνεχε/ς ποιο(μενοι, κα0 μηδOν /π0 διακσιους ^νδρας, τν ξντωσαν, ν
ν3ργησαν συνεχε+ς
5ξι&λογον πρξαντες, 5π γον τ<ν δ(ναμιν ε?ς τ+ς Θ3βας. πιθσεις ναντον τ>ς πλεως, /λλ2 δ%ν πτυχαν καννα /ξι-
6. Φοιβδας δO , Λακεδαιμ&νιος, χων 5ξι&λογον φρουρ+ν ν τα/ς λογο /ποτλεσμα κα$ /ποσρθηκαν π"λι στν Θ3βα. 6. GΟ Φοιβ-
Θεσπια/ς, κχυθε0ς κ τ ς π&λεως κα0 προπετς το/ς 5ποχω- δας : Λακεδαιμνιος, πο) εaχε μι2 /ξιλογη φρουρ2 στ$ς Θε-
ρο1σι Θηβαοις πιθ"μενος, τν μOν στρατιωτν 5π"βαλε πλε- σπις, ξεχθηκε Mξω /π0 τν πλι, πετθηκε μ% :ρμ ναντον
ους τν πεντακοσων, α$τ;ς δO λαμπρς 5γωνισμενος κα0 πολ- τ
ν Θηβαων πο) /ποχωροσαν κα$ /π0 το)ς στρατι
τες του
λο/ς ναντοις τρα(μασι περιπεσlν Iρωϊκς κατ"στρεψε τ;ν Mχασε π"νω /π0 πεντακσιους ^νδρες, ν
: gδιος, hστερα /π0
βον. pναν λαμπρ0ν /γ
να, στ0ν :πο+ον δχθηκε πολλ2 τραματα
κατ2 μτωπο, βρ>κε Fρωϊκ0ν θ"νατο.
34.
1. Ο$ πολλ) δ8 jστερον χρ&ν)ω πλιν τν Λακεδαιμονων τ α$τ 34.
δυνμει στρατευσντων π0 τ+ς Θ3βας, ο@ μOν Θηβα/οι δυσχω- 1. kΥστερα /π0 λγον καιρ, Bταν ο Λακεδαιμνιοι ξεστρ"τευ-
ρας τιν+ς Wτ"ρας καταλαμβαν&μενοι διεκλυον μOν τοLς πολε- σαν π"λι ναντον τ
ν Θηβ
ν, ο Θηβα+οι κατλαβαν ^λλα μρη
μους λεηλατε/ν τ<ν χραν, κατ+ στ&μα δO πρ;ς ]πασαν τ<ν δ(- μ% φυσικ2 μπδια, κα$ Mτσι δ%ν πτρεπαν στ0ν χθρ0 ν2 λεη-
ναμιν ν το/ς πεδοις ο$κ τ&λμων παρατξασθαι. λατ> τν hπαιθρο, δ%ν τολμοσαν Bμως ν2 δ_σουν μ"χη κ πα-
2. το1 δ8 8Αγησιλου προσμαχομ"νου συγκατ"βησαν κ το1 κατ8 dλ- ρατ"ξεως στν πεδι"δα κα$ ν8 /ντιμετωπσουν Bλη τν δναμι
γον πρ;ς τ;ν 5γνα. γενομ"νης δO μχης π0 πολLν χρ&νον το χθρο. 2. Κι Bπως : 8Αγησλαος το)ς παρενοχλοσε μ% συνε-
?σχυρTς, τ; μOν πρτον ο@ περ0 τ;ν 8Αγησλαον προετ"ρουν, μετ+ χε+ς πιθσεις, σιγ2 - σιγ2 κατβηκαν ν2 τ0ν /ντιμετωπσουν. Συν-
δO τα1τα τν κ τ ς π&λεως Θηβαων κχυθ"ντων πανδημε, θε- 3φθη Dσχυρ μ"χη μεγ"λης διαρκεας, κατ2 τν :ποα στν /ρχ
ωρν τ; πλ θος τν πιρρε&ντων , 8Αγησλαος 5νεκαλ"σατο τ <περτεροσε : 8Αγησλαος, Mπειτα Bμως Bταν ο Θηβα+οι ξεχθη-
σλπιγγι τοLς στρατιτας 5π; τ ς μχης. ο@ δO Θηβα/οι, δ&ξα- καν /π0 τν πλι μ% Bλη τους τν δναμι, βλποντας : 8Αγησλαος
ντες τ&τε πρτως μ< καταδεεστ"ρους WαυτοLς εcναι Λακεδαιμο- τ0 πλ>θος τ
ν πιτιθεμνων, /νακ"λεσε το)ς στρατι
τες του
νων, τρ&παι&ν τε στησαν κα0 τ; λοιπ;ν κατεθρρησαν τ ς τν /π0 τν μ"χη μ% τν σ"λπιγγα. Ο Θηβα+οι, πο) ττε γι2 πρ_τη
Σπαρτιατν δυνμεως. φορ2 πστεψαν, Bτι δ%ν εaναι κατ_τεροι /π0 το)ς Λακεδαιμον-
ους, Mστησαν τρπαιο κα$ στ0 =ξ>ς, /ντιμετ_πισαν μ% θ"ρρος κα$
ατοπεποθησι τ0ν στρατ0 τ
ν Σπαρτιατ
ν.

82 83
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
3. Τ+ μOν οQν περ0 τ+ς πεζ+ς δυνμεις τοιο1τον σχε τ; τ"λοςY τν
ν δυν"μεων τ>ς
δO ναυτικν κατ+ τοLς α$τοLς καιροLς γ"νετο μεγλη ναυμα-
χα μεταξL Νξου κα0 Πρου δι+ τοια(τας α?τας. Π&λλις , τν
Λακεδαιμονων να(αρχος, πυθ&μενος στου πλ
θος ν ,λκσι λις, : νααρχος τ
ν Λακεδαιμονων, μαθανοντας, Bτι μεγ"λη
παρακομζεσθαι το/ς 8Αθηναοις, φ3δρευε κα0 παρετ3ρει τ;ν κα-
τπλουν τ
ς κομιζομ"νης 5γορTς, διανοο(μενος πιθ"σθαι τα/ς δες»,27 Mστησε νδρα κα$ παρακολουθοσε τν σιτοπομπ πο)
,λκσιν. h δ< πυθ&μενος , δ
μος τν 8Αθηναων ξ"πεμψε στ&- κατευθυνταν γι2 τ0 λιμ"νι, μ% σκοπ0 ν2 πιτεθ> ναντον τ
ν
λον παραφυλξοντα τ<ν σιτοπομπαν yς κα0 δι"πεμψεν ε?ς τ;ν
Πειραι"α τ<ν κομιζομ"νην 5γορν.
4. μετ+ δO τα1τα Χαβρας μOν , τν 8Αθηναων να(αρχος μετ+ το1
ν 8Αθη-
στ&λου παντ;ς πλε(σας π0 τ<ν Νξον συνεστ3σατο πολιορκαν.
προσαγαγlν δO το/ς τεχεσι μηχαν+ς κα0 δι+ το(των σαλε(σας
τ+ τεχη, σπουδ<ν ε?σεφ"ρετο βNα κρατ
σαι τ
ς π&λεως. ]μα δO :πο+ες τρ"νταξε τ2 τεχη κα$ προσπαθοσε ν2 καταλ"βη τν π-
το(τοις πραττομ"νοις Π&λλις , τν Λακεδαιμονων να(αρχος
δ% συνβαιναν ατ", : Πλλις, : νααρχος τ
ν
κατ"πλευσε βοηθ3σων το/ς Ναξοις. γενομ"νης δO φιλοτιμας
5μφ&τεροι συγκατ"βησαν ε?ς ναυμαχαν κα0 τ+ς να1ς διατξαν-
δο στλοι παρατ"χθη-
τες π"πλεον 5λλ3λοις.
5. εcχε δO τρι3ρεις , μOν Π&λλις Wξ3κοντα κα0 π"ντε , δO Χαβρας
dγδο3κοντα κα0 τρε/ς. πιπλεουσν δO τν νεν 5λλ3λαις, Π&λ-
λις μOν Iγο(μενος το1 δεξιο1 κ"ρως πρτος ν"βαλε τα/ς 5ντιτε-
ταγμ"ναις τρι3ρεσιν π0 το1 λαιο1 κ"ρατος, nν Iγε/το Κ3δων ,
8Αθηνα/οςY 5γωνισμενος δO λαμπρς α$τ&ν τε τ;ν Κ3δωνα δι"-
φθειρε κα0 τ<ν να1ν κατεβ(θισενY ,μοως δO κα0 τα/ς _λλαις συμ-
βαλlν κα0 το/ς μβ&λοις 5ναρρ3ττων, hς μOν δι"φθειρεν, hς δO
φυγε/ν fνγκασεν.
6. h δ< κατιδlν , Χαβρας, κα0 μ"ρος τν περ0 α$τ;ν νεν κπ"μ-
ψας, βο3θησε το/ς πιεζομ"νοις κα0 τ<ν Dτταν τν ?δων διωρθ-
σατο, α$τ;ς δ8 χων τ; κρτιστον το1 στ&λου κα0 γενναως 5γω-
νισμενος πολλ+ς μOν τρι3ρεις δι"φθειρεν, ο$κ dλγας δ8 α?χμα-
λτους λαβεν.
84
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
3. Ατν fταν F Mκβασις το /γ_να μεταξ) τ
ξηρIς.Τ0ν gδιο καιρ0 στν θ"λασσα συν3φθη μι2 μεγ"λη ναυμα-
χα μεταξ) τ>ς Ν"ξου κα$ τ>ς Π"ρου γι2 τν =ξ>ς αDτα. GΟ Πλ-
ποστητα στου βρισκταν καθ8 :δ0ν πρ0ς τν 8Αθ3να μ% «:λκ"-
:λκ"δων. kΟλ8 ατ2 τ2 Mμαθε : 8Αθηναϊκ0ς λα0ς κι Mστειλε στλο
ν2 προστατεση τν σιτοπομπ3, : :πο+ος κα$ τν συνδευσε σ_α
tς τ0ν ΠειραιI. 4. 8Αργτερα : Χαβρας, : νααρχος τ
ναων, Mπλευσε μ% Bλον τ0ν στλο στν Ν"ξο κα$ ^ρχισε ν2 τν
πολιορκ>. qΕστησε κοντ2 στ2 τεχη πολιορκητικ%ς μηχαν%ς, μ% τ$ς
λι ξ φδου. 8Εν
Λακεδαιμονων, κατπλευσε ν2 βοηθ3ση το)ς Ναξους. Κα$ σ%
μι2 Mξαψι το πολεμικο μνους κα$ ο
καν κα$ :ρμοσαν γι2 ν2 ναυμαχ3σουν. 5. GΟ Πλλις εaχε =ξ3ντα
πντε τρι3ρεις κι : Χαβρας Eγδντα τρε+ς. Κι Bπως Bρμησαν ο
στλοι : pνας ναντον το ^λλου, : Πλλις πο) κατηθυνε τν
δεξι2 πτρυγα πιτθηκε στ$ς /ντπαλες τρι3ρεις τ>ς /ριστερ>ς
πτρυγος, πο) τ$ς διοικοσε : Κ3δων : 8Αθηνα+ος. Σ8 pναν λαμ-
πρ0ν /γ_να : Πλλις σκτωσε τ0ν gδιον τ0ν Κ3δωνα κα$ βθισε
τ0 πλο+ο του. Κατ2 τ0ν gδιον τρπον συνεπλ"κη κα$ μ% τ2 ^λλα
πλο+α κα$ χτυπ_ντας μ% τ2 Mμβολα, ^λλα κατστρεψε κι ^λλα τ2
/ν"γκασε ν2 φγουν. 6. kΟταν : Χαβρας παρατ3ρησε τ$ εaχε
συμβ>, Mστειλε πρ0ς τ2 κε+ pνα μρος /π0 τ2 πλο+α πο) διοι-
κοσε κα$ βο3θησε τ0 σημε+ο κε+νο πο) δχθηκε τν μεγαλτερη
πεσι κα$ διρθωσε τν @ττα τ>ς παρατ"ξε_ς του. GΟ gδιος δ% μ%
τ0 καλτερο μρος το στλου /γωνσθηκε γεννα+α κα$ κατ-
στρεψε πολλ%ς τρι3ρεις κα$ αDχμαλ_τισε sχι κα$ λγες.
27. Φορτηγ2 πλο+α (κο+λα).
85
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

35. 35.
1. Γεν&μενος δ8 π0 το1 προτερ3ματος, κα0 πσας τ+ς τν πολεμων 1. GΟ Χαβρας, {ν κα$ fταν νικητς κα$ /ν"γκασε Bλα τ2 πλο+α
να1ς φυγε/ν 5ναγκσας, 5π"σχετο παντελς το1 διωγμο1Y 5να- το χθρο ν2 φγουν, /πφυγε τελεως τν καταδωξι. Γιατ$ θυ-
μνησθε0ς γ+ρ τ ς ν 8Αργινο(σαις ναυμαχας, ν D τοLς νικ3σα- μ3θηκε τν ναυμαχα στ$ς 8Αργινοσες, κατ2 τν :ποα : λα0ς,
ντας στρατηγοLς , δ μος 5ντ0 μεγλης ε$εργεσας θαντ)ω πε- /ντ$ τ>ς μεγ"λης εεργεσας κατεδκασε εDς θ"νατον το)ς νι-
ρι"βαλεν, α?τιασμενος Mτι τοLς τετελευτηκ&τας κατ+ τ<ν ναυ- κητ%ς στρατηγος, μ% τν κατηγορα Bτι δ%ν Mθαψαν το)ς νε-
μαχαν ο$κ θαψαν, ε$λαβ3θη μ3ποτε τ ς περιστσεως ,μοας κρο)ς τ>ς ναυμαχας, κα$ φοβ3θηκε, καθrς ο περιστ"σεις fταν
γενομ"νης κινδυνε(ση παθε/ν παραπλ3σια. δι&περ 5ποστ+ς το1 κι δ
παρμοιες, μ3πως διατρξει τ0ν κνδυνο ν2 π"θη κι ατ0ς
δικειν 5νελ"γετο τν πολιτν τοLς διανηχομ"νους, κα0 τοLς μOν τ2 gδια. Γι8 ατ, /φ3νοντας κατ2 μρος τν καταδωξι, περιμ"ζε-
τι ζντας δι"σωσε, τοLς δO τετελευτηκ&τας θαψεν. ε? δO μ< περ0 ψε το)ς πολτες πο) ππλεαν, κι ατο)ς πο) fταν /κμα ζωντα-
τα(την γ"νετο τ<ν πιμ"λειαν sNαδως Uν ]παντα τ;ν τν πολε- νο$ το)ς Mσωσε, ν
το)ς νεκρο)ς το)ς Mθαψε. ˆΑν δ%ν καταγιν-
μων στ&λον δι"φθειρε. ταν μ% ατ0 τ0 καθ>κον, θ2 εaχε καταστρψει εeκολα Bλον τ0ν
2. κατ+ δO τ<ν ναυμαχαν τν μOν 8Αθηναων διεφθρησαν τρι3ρεις χθρικ0 στλο. 2. Κατ2 τν ναυμαχα καταστρ"φηκαν δεκαοκτr
dκτωκαδεκα, τν δO Λακεδαιμονων διεφθρησαν μOν εGκοσι τρι3ρεις τ
ν 8Αθηναων, ν
τ
ν Λακεδαιμονων καταστρ"φη-
κα0 τ"τταρες, αoτανδροι δ8 λ3φθησαν dκτ. Χαβρας μOν οQν καν εgκοσι τσσερις τρι3ρεις κα$ αDχμαλωτσθηκαν Eκτr μ% τ2
πιφαν ναυμαχαν νικ3σας κατ"πλευσε μετ+ πολλν λαφ(ρων πληρ_ματ" τους. GΟ Χαβρας, νικητς σ% μι2 σημαντικ ναυμα-
ε?ς τ;ν Πειραι"α, κα0 μεγλης 5ποδοχ ς τυχε παρ+ το/ς πολ- χα, κατπλευσε στ0ν ΠειραιI μ% πολλ2 λ"φυρα κι Mγινε νθου-
ταις, μετ+ γ+ρ τ;ν Πελοποννησιακ;ν π&λεμον 8Αθηνα/οι τα(την σιωδ
ς δεκτ0ς /π0 το)ς πολτες. Γιατ$ ατ fταν F πρ_τη ναυμα-
πρτην ναυμαχαν νκησανY τ<ν γ+ρ περ0 Κνδον ο$κ ?δNα διη- χα πο) κρδιζαν ο 8Αθηνα+οι μετ2 τ0ν Πελοποννησιακ0 πλεμο.
γωνσαντο, τ) δO βασιλικ) στ&λ)ω χρησμενοι προετ"ρησαν. Γιατ$ στν ναυμαχα τ>ς Κνδου δ%ν /γωνσθηκαν μ% δικ0 τους
3. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις κατ+ τ<ν 8Ιταλαν ν τ Ρμη Μρ- στλο, /λλ2 χρησιμοποησαν τ0ν στλο το βασιλι2 τ
ν Περσ
ν
κος Μνλιος πιβαλ&μενος τυραννδι κα0 κρατηθε0ς 5νηρ"θη. κα$ νκησαν.
3. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, στν 8Ιταλα : Μ"ρκος
36. Μ"νλιος, πο) σχεδαζε ν2 πιβ"λη τυραννα στν Ρ_μη, νικ3θη-
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Χαρισνδρου Ρωμα/οι μOν 5ντ0 τν κε κα$ θανατ_θηκε.
Kπτων χιλιρχους κατ"στησαν τ"τταρας, Σερο(ιον Σουλπκιον,
Λε(κιον Παπριον,Ττον Κο{νκτιον, 8Ηλε/οι δ8 kγαγον dλυμπιδα 36.
πρτην πρ;ς τα/ς Wκατ&ν, καθ8 iν νκα στδιον Δμων Θο(ριος. 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Χαρσανδρος, ο Ρωμα+οι
/ντ$ τ
ν <π"των, /νδειξαν τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Σρβιο
Σουλπκιο, τ0ν Λεκιο Παπριο, τ0ν Ττο Κο†νκτιο, κα$ ο 8Ηλε+οι
Eργ"νωσαν τν =κατοστν πρ_τη 8Ολυμπι"δα, στν :ποα νκη-
σε στ0ν /γ_να δρμου =ν0ς σταδου : Δ"μων : Θοριος. Ατν

86 87
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

π0 δO το(των ν τ Θρκη Τριβαλλο0 σιτοδεNα πιεζ&μενοι πανδη- τν χρονι228 στν Θρ"κη ο Τριβαλλο, πο) <πφεραν /π0 τν
με0 στρατεαν ποι3σαντο πρ;ς τ<ν Kπερ&ριον χραν, κα0 τ+ς πε+να, ξεστρ"τευσαν μ% Bλη τους τν δναμι στν χ_ρα πρα
τροφ+ς κ τ ς 5λλοτρας γ ς πορζοντο. /π0 τ2 σνορ" τους κα$ ξοικονομοσαν τν τροφ3 τους /π0 ξ-
2. bντες δO πλεους τν τρισμυρων π λθον τ3ν τε Mμορον ΘρNκην νη γ>. 2. Π"νω /π0 τρι"ντα χιλι"δες εDσβαλαν στν περιοχ τ>ς
κα0 τ<ν τν 8Αβδηριτν χραν π&ρθησαν 5δεςY πολλ ς δO uφε- Θρ"κης δπλα στ2 σνορ" τους κα$ στν χ_ρα τ
ν 8Αβδηριτ
ν
λεας κυριε(σαντες καταπεφρονηκ&τως κα0 5τκτως τ<ν πνο- κα$ τν λεηλ"τησαν ^φοβα. Κα$ /φο κυρευσαν μεγ"λη λεα,
δον ποιο1ντο. ο@ δ8 8Α βδηρ/ται πανδημε0 στρατε(σαντες π8 πστρεφαν στν πατρδα τους ^τακτα κα$ χωρ$ς καμμι2 προφ-
α$τοLς σπορδην κα0 5τκτως τ<ν πνοδον ποιουμ"νους πλε- λαξι, :πτε ο 8Αβδηρτες ξεστρ"τευσαν ναντον τους μ% Bλη
ους τν δισχιλων 5νε/λον. τν δναμι κα, Bπως το)ς συν"ντησαν /τ"κτους κα$ διασκορπι-
3. ο@ δO βρβαροι παροξυνθ"ντες π0 το/ς συμβεβηκ&σι, κα0 βουλ&- σμνους, κατσφαξαν π"νω /π0 δο χιλι"δες. 3. Ο β"ρβαροι τ-
μενοι τοLς 8Αβδηρτας τιμωρ3σασθαι, πλιν ν"βαλον α$τν ε?ς τε, ξοργισμνοι /π0 τ0 γεγον0ς ατ, vθελαν ν2 κδικηθον
τ<ν χραν. ο@ δO προνενικηκ&τες παρθ"ντες τ) προτερ3ματι, κα0 το)ς 8Αβδηρτες κα$ εDσβαλαν π"λι στν χ_ρα τους. Ο νικητ%ς
τν πλησιοχρων ΘρNακν συμμαχαν 5ποστειλντων α$το/ς, τ>ς προηγουμνης συγκροσεως, ξιπασμνοι /π0 τν πιτυχα
παρετξαντο το/ς βαρβροις γενομ"νης δO μχης ?σχυρTς, τους κα$ μ% τν βο3θεια τ
ν Θρακ
ν τ>ς γειτονικ>ς περιοχ>ς,
4. κα0 τν ΘρNακν μεταβαλομ"νων _φνω, μονωθ"ντες ο@ 8Αβδη- πο) το)ς Mστειλαν νσχυσι, παρατ"χθηκαν γι2 ν8 /ντιμετωπ-
ρ/ται κα0 κυκλωθ"ντες Kπ; το1 πλ3θους τν βαρβρων σχεδ;ν σουν το)ς βαρβ"ρους. 4. Συν3φθη μι2 σκληρ μ"χη κα, καθrς ο
]παντες ο@ τ ς μχης μετεσχηκ&τες κατεκ&πησαν. τηλικα(τη δO ΘρIκες ξαφνικ2 ^λλαξαν παρ"ταξι, ο 8Αβδηρτες /πομον_θη-
συμφορNT τν 8Αβδηριτν περιπεπτωκ&των κα0 μελλ&ντων πο- καν, περικυκλ_θηκαν /π0 τ0 πλ>θος τ
ν βαρβ"ρων κα$ κατα-
λιορκε/σθαι, Χαβρας , 8Αθηνα/ος πιφανε0ς μετ+ δυνμεως ξε- κπηκαν σχεδ0ν Bλοι Bσοι π>ραν μρος στν μ"χη. Μετ2 /π0
λατο τν κινδ(νων τοLς 8Αβδηρτας, κα0 τοLς μOν βαρβρους ξ3- ατν τν μεγ"λη συμφορ2 τ
ν 8Αβδηριτ
ν κα$ ν
πρκειτο
λασεν κ τ ς χρας, ν δO τ π&λει φρουρ+ν 5ξι&λογον κατα- ν2 πολιορκηθον, παρουσι"ζεται : Χαβρας : 8Αθηνα+ος μ% δ-
λιπlν α$τ;ς Kπ& τινων δολοφον3θη. ναμι κα$ /π3λλαξε το)ς 8Αβδηρτες /π0 τ0ν κνδυνο. Το)ς βαρ-
5. Τιμ&θεος δO παραλαβlν τ<ν ναυαρχαν κα0 πλε(σας ε?ς τ<ν Κε- β"ρους το)ς Mδιωξε μακρι2 /π0 τν χ_ρα, κα$ /φο ^φησε μι2
φαλληναν, τ+ς τ8 ν α$τ π&λεις προσηγγετο κα0 τ+ς κατ+ τ<ν /ξιλογη φρουρ2 στν πλι, δολοφον3θηκε /π0 κ"ποιους. 5.
8Ακαρναναν ,μοως πεισεν 5ποκλ/ναι πρ;ς 8Αθηναους. 8Αλκ"- Τ0ν διαδχθηκε : Τιμθεος, : :πο+ος Mπλευσε /μσως στν Κε-
ταν τε τ;ν Μολοττν βασιλ"α φλον κατασκευσας, κα0 καθ&λου φαλληνα, Bπου π>ρε τ$ς πλεις μ% τ0 μρος του κα$ Mπεισε τ$ς π-
τ+ς χρας τ+ς τν περ0 τοLς τ&πους κενους π&λεων ξιδιοποιη- λεις τ>ς 8Ακαρνανας ν2 προσχωρ3σουν στο)ς 8Αθηναους. 8Αφο
σμενος, νκησε ναυμαχNα τοLς Λακεδαιμονους περ0 Λευκδα. κατστησε φλο του τ0ν 8Αλκτα, τ0ν βασιλι2 τ
ν Μολοσσ
ν, κα$
/φο σφετερσθηκε τ2 δ"φη πο) /ν>καν στ$ς πλεις ατ
ν τ
ν
περιοχ
ν, νκησε το)ς Λακεδαιμονους σ% ναυμαχα κοντ2 στν

28. Τ0 376 π.Χ.

88 89
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

6. τα1τα δO πντα ταχ"ως κα0 sNαδως πετ"λεσε, πεθων μOν δι+ τ ς Λευκ"δα. 6. kΟλα ατ2 τ2 πτυχε γρ3γορα κα$ εeκολα, κα$ μ% τν
το1 λ&γου δυνμεως, νικν δO δι8 5νδρεαν κα0 στρατηγαν. δι&- πειστικ δναμι το λγου, /λλ2 κα$ μ% τν παλληκαρι" του κα$
περ ο$ μ&νον παρ+ το/ς πολταις, 5λλ+ κα0 παρ+ το/ς _λλοις ZΕλ- τν στρατηγικ3 του καντητα. Γι8 ατ0 εaχε μεγ"λο κρος sχι μ-
λησι μεγλης τ(γχανεν 5ποδοχ ς. κα0 τ+ μOν περ0 Τιμ&θεον ν νο μεταξ) τ
ν συμπολιτ
ν του, /λλ2 κα$ μεταξ) τ
ν ^λλων
το(τοις `ν. GΕλλ3νων. Ατ2 σχετικ2 μ% τ0ν Τιμθεο.

37. 37.
1. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις Θηβα/οι μOν στρτευσαν π8 1. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, ο Θηβα+οι ξεστρ"τευσαν
8Ορχομεν;ν πιλ"κτοις 5νδρσι πεντακοσοις κα0 συνετ"λεσαν ναντον το 8Ορχομενο μ% πεντακσιους πιλκτους ^νδρες
πρTξιν 5ξαν μν3μηςY φρουρο(ντων γ+ρ τ;ν 8Ορχομεν;ν Λακε- κα$ πτυχαν pνα /ξιομνημνευτο κατρθωμα. Καθrς δηλ. ο Λα-
δαιμονων πολλο/ς στρατιταις, κα0 το/ς Θηβαοις 5ντιταξαμ"- κεδαιμνιοι φρουροσαν τ0ν 8Ορχομεν0 μ% πολ) στρατ0 κα$
νων, γεν3θη μχη καρτερ, καθ8 iν ο@ Θηβα/οι πρ;ς διπλασους /ντιπαρατ"χθηκαν στο)ς Θηβαους, συν3φθη σκληρ μ"χη,
συμβαλ&ντες νκησαν τοLς Λακεδαιμονους. ο$δ"ποτε γ+ρ στν :ποα ο Θηβα+οι /ντιμετ_πισαν διπλ"σια δναμι κα$ νκη-
το1το συν"βη γεν"σθαι κατ+ τοLς πνω χρ&νους, 5λλ8 5γαπητ;ν σαν το)ς Λακεδαιμονους. kΕνα ττοιο πρIγμα δ%ν εaχε συμβ>
Kπρχειν δ&κει τ; πολλοLς dλγους νικ σαι. ποτ% στ2 προηγομενα χρνια, /λλ2 φαινταν κανοποιητικ0 ν2
2. δι; κα0 φρον3ματος πμπλαντο Θηβα/οι, κα0 τ<ν 5νδρεαν εcχαν νικ3σουν ο πολλο$ το)ς Eλγους. 2. Γι8 ατ0 κα$ fταν <περ3φανοι
μTλλον περιβ&ητον, κα0 φανερο0 καθειστ3κεισαν 5μφισβητ3σον- ο Θηβα+οι, Mγιναν περιβητοι γι2 τν /νδρεα τους κα$ γινταν
τες τ ς τν Ελλ3νων Iγεμονας. φανερ, Bτι θ2 διεκδικ3σουν τν Fγεμονα τ>ς GΕλλ"δας.
3. Tν δO συγγραφ"ων Ερμεας , Μεθυμνα/ος τ<ν τν Σικελικν 3. 8Απ0 το)ς στορικο)ς συγγραφε+ς, : GΕρμεας : Μεθυμνα+ος
σ(νταξιν ε?ς το1τον τ;ν νιαυτ;ν κατ"στρεφε, γρψας β(βλους τελει_νει ατ0ν /κριβ
ς τ0ν χρνο τν στορα τ>ς Σικελας, πο)
δ"κα, tς δ" τινες διαιρο1σι, δδεκα. /ποτελε+ται /π0 δκα βιβλα x, κατ2 τν διαρεσι ^λλων, /π0 δ_-
δεκα.
38.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησιν Ιπποδμου Ρωμα/οι χιλιρχους 5ντ0 38.
τν Kπτων κατ"στησαν τ"τταρας, Λε(κιον Ο$αλ"ριον, Λε(κιον 1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : GΙππδαμας, ο Ρωμα+οι, /ντ$
Μλλιον, Σερο(ιον Σουλπκιον, Λοκρ3τιον. π0 δO το(των 8Αρτα- τ
ν <π"των, /νδειξαν τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Λεκιο Βαλριο,
ξ"ρξης , τν Περσν βασιλεLς μ"λλων πολεμε/ν πρ;ς Α?γυπτ- τ0ν Λεκιο Μ"λλιο, τ0ν Σρβιο Σουλπκιο κα$ τ0ν Λουκρ3τιο.
ους κα0 σπε(δων ξενικ<ν δ(ναμιν 5ξι&λογον συστ3σασθαι, δι"- Ατν τν χρονι2 29 : 8Α ρταξρξης, : βασιλι2ς τ
ν Περσ
ν, :
:πο+ος πρκειτο ν2 πολεμ3ση πρ0ς το)ς ΑDγυπτους κα$ Mσπευδε
ν2 συγκροτ3ση μεγ"λη μισθοφορικ στρατιωτικ δναμι, /πεφ"-

29. Τ0 375 π.Χ.

90 91
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

γνω συλλ(σασθαι τοLς κατ+ τ<ν Ελλδα πολ"μουςY οjτως γ+ρ σισε ν2 θση pνα τρμα στο)ς πολμους πο) διεξ"γονταν στν
μλιστ8 kλπιζε τοLς ZΕλληνας 5πολελυμ"νους τν ο?κεων πολ"- GΕλλ"δα. Γιατ$ Mτσι κυρως vλπιζε Bτι ο kΕλληνες, /παλλαγμνοι
μων Wτοιμοτ"ρους σεσθαι πρ;ς τ+ς ξενολογας. δι&περ πρ"σβεις /π0 το)ς δικος τους πολμους, θ2 εaναι προθυμτεροι ν2 στρα-
ξ"πεμψεν ε?ς τ<ν Ελλδα τοLς παρακαλ"σοντας τ+ς π&λεις κοι- τολογηθον uς μισθοφροι. Γι8 ατ0 Mστειλε πρσβεις στν GΕλλ"-
ν<ν ε?ρ3νην συνθ"σθαι. δα γι2 ν2 παροτρνουν τ$ς πλεις ν2 συν"ψουν κοιν εDρ3νη. 2. Ο
2. τν δ8 Ελλ3νων 5σμ"νως προσδεξαμ"νων τοLς λ&γους δι+ τ; κ- kΕλληνες δχθηκαν εχαρστως τ$ς προτ"σεις, γιατ$ εaχαν κουρα-
μνειν τ<ν ε?ρ3νην, gστε πσας τ+ς π&λεις α$τον&μους κα0 5φρου- σθ> /π0 το)ς συνεχε+ς πολμους, κα$ συμφ_νησαν Bλοι στν σν-
ρ3τους εcναι. κα0 κατ"στησαν ο@ ZΕλληνες ξαγωγε/ς, ο κατ+ π&- αψι εDρ3νης, μ% τ0ν Bρο Bλες ο πλεις ν2 εaναι ατνομες κα$
λιν Wκστην πελθ&ντες ξ3γαγον Rπσας τ+ς φρουρς. /φρορητες. Κα$ διρισαν ο kΕλληνες παρ"γοντες, ο :πο+οι με-
3. μ&νων δO Θηβαων ο$ προσδεξαμ"νων κατ+ π&λιν γνεσθαι τ+ς ταβανοντας /π0 πλι σ% πλι εaχαν /ποστολ ν2 /πομακρνουν
σπονδς, 5λλ+ τ<ν Βοιωταν ]πασαν Kπ; τ<ν τν Θηβαων συ- Bλες τ$ς φρουρς. 3. 8Αλλ2 ο Θηβα+οι μνο δ%ν δχθηκαν ν2 γνη
ντ"λειαν ταττ&ντων, κα0 8Αθηναων μOν 5ντειπ&ντων φιλοτιμ&τα- πλι πρ0ς πλι F πικρωσις τ>ς συνθ3κης, /λλ2 πμεναν ν2
τα, Καλλιστρτου το1 δημαγωγο1 τ;ν λ&γον διαθεμ"νου, KπOρ <παγ"γουν Bλη τν Βοιωτα στν συμμαχα τ
ν Θηβαων. Ο
δO τν Θηβαων 8Επαμειννδου διαθεμ"νου λ&γον θαυμαστς 8Αθηνα+οι πρβαλαν ντοντατες /ντιρρ3σεις μ% τ0 στμα το δη-
ν τ) κοιν) συνεδρ)ω, το/ς μOν _λλοις ZΕλλησιν πTσι συμφνως μαγωγο Καλλιστρ"του, ν
τν ^ποψι τ
ν Θηβαων <ποστ3ρι-
α@ σπονδα0 συνετελ"σθησαν, μ&νοι δO Θηβα/οι κριθ"ντες κσπον- ξε μ% τρπο /ξιοθαμαστο στν κοιν συνλευσι : 8Επαμειν_ν-
δοι, κα0 το1 8Επαμειννδου δι+ τ ς ?δας 5ρετ ς μποιο1ντος δας. Τ0 /ποτλεσμα fταν Bλοι ο ^λλοι kΕλληνες ν2 συμφων3-
φρ&νημα το/ς πολταις, θρρησαν το/ς Rπντων δ&γμασιν 5ντι- σουν στν πικρωσι τ
ν συνθηκ
ν κα$ μνο ο Θηβα+οι /ρν3θη-
βανειν. καν ν2 μετ"σχουν σ8 ατς κα, καθrς : 8Επαμειν_νδας μ% τν
4. Λακεδαιμ&νιοι μOν γ+ρ κα0 8Αθηνα/οι, δι+ πντων περ0 τ ς Iγε- προσωπικ3 του /ρετ νπνεε στο)ς συμπολτες του τ0 πατριω-
μονας διαφιλοτιμο(μενοι, παρεχρουν 5λλ3λοις, ο@ μOν τ ς τικ0 φρνημα, π>ραν τ0 θ"ρρος ν2 /ντισταθον στν γενικ /π-
κατ+ γ ν, ο@ δO τ ς κατ+ θλατταν 5ρχ ς _ξιοι κριν&μενοι . δι&- φασι. 4. Γιατ$ ο Λακεδαιμνιοι κα$ ο 8Αθηνα+οι, πο) παρμεναν
περ τ<ν κ τρτου προσπου 5ναφερομ"νην Iγεμοναν χαλεπς σταθερο$ /ντπαλοι στν διεκδκησι τ>ς Fγεμονας, Mκαναν παρα-
φερον, κα0 τ+ς κατ+ Βοιωταν π&λεις 5π"σπων τ ς τν Θηβα- χωρ3σεις : pνας στ0ν ^λλο, καθrς κρνονταν ^ξιοι ο πρ
τοι γι2
ων συντελεας. τν Fγεμονα στν στερι2 κι ο δετεροι γι2 τν Fγεμονα στν θ"-
λασσα. Γι8 ατ0 δ%ν /νχονταν τν μφ"νισι =ν0ς τρτου στν διεκ-
39. δκησι τ>ς Fγεμονας κα$ προσπαθοσαν ν8 /ποσπ"σουν τ$ς π-
1. O@ δO Θηβα/οι, τ τε sμη τν σωμτων κα0 τα/ς 5λκα/ς διαφ"- λεις τ>ς Βοιωτας /π0 τν συμμαχα τ
ν Θηβαων.
ροντες κα0 πολλα/ς μχαις προνενικηκ&τες τοLς Λακεδαιμον-
39.
1. Ο Θηβα+οι πο) <περε+χαν στν σωματικ ρ_μη κα$ τ0 φρνη-
μα κα$ εaχαν vδη νικ3σει σ% πολλ%ς μ"χες το)ς Λακεδαιμονους,

92 93
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ους, μετ"ωροι το/ς φρον3μασι Kπ ρχον κα0 τ ς κατ+ γ ν Iγεμο- διαπνονταν /π0 pνα <ψηλ0 αgσθημα <περηφ"νειας κα$ διεκδι-
νας fμφισβ3τουν. ο$ διεψε(σθησαν δO τ ς λπδος δι+ τ+ς ε?ρη- κοσαν τν Fγεμονα στν στερι". Κα$ δ%ν διαψεσθηκαν στ$ς
μ"νας α?τας κα0 δι+ τ; πλεονας χειν 5γαθοLς Iγεμ&νας κα0 λπδες τους, κα$ γι2 το)ς λγους πο) /ναφραμε κα$ γιατ$ ατν
στρατηγοLς κατ+ τοLς Kποκειμ"νους χρ&νους. τν ποχ εaχαν κανο)ς Fγτες κα$ στρατηγος. 2. Ο πι0 Eνομα-
2. πιφαν"στατοι δ8 `σαν Πελοπδας κα0 Γοργδας κα0 8Επαμεινν- στο$ fταν : Πελοπδας κα$ : Γοργδας κα$ : 8Επαμειν_νδας. GΟ
δαςY οaτος γ+ρ ο$ μ&νον τν ,μοεθνο(ντων 5λλ+ κα0 πντων 8Επαμειν_νδας πρ"γματι <περε+χε κατ2 πολ, sχι μνο τ
ν συμ-
Ελλ3νων πολL προ"σχεν 5νδρεNα τε κα0 στρατηγικ συν"σει. με- πατριωτ
ν του, /λλ2 Bλων τ
ν GΕλλ3νων, κα$ στν παλληκαρι2
τ"σχε γ+ρ π0 πολL πσης παιδεας, κα0 μλιστα τ ς Πυθαγο- κα$ στν στρατηγικ καντητα. Γιατ$ εaχε λ"βει γενικ μρφωσι
ρικ ς φιλοσοφαςY πρ;ς δO το(τοις φυσικο/ς προτερ3μασι κεχο- κα$ Dδιατερα μελτησε τν Πυθαγρειο φιλοσοφα.30 8Εκτ0ς το-
ρηγημ"νος, ε?κ&τως κα0 πρξεις πιφανεσττας συνετ"λεσεν. δι; του, προικισμνος καθrς fταν κα$ μ% φυσικ2 προσντα, εeλογα
κα0 συναναγκασθε0ς dλγοις πολιτικο/ς στρατιταις πρ;ς πσας πετλεσε λαμπρ2 κατορθ_ματα. Γι8 ατ0 κα$ Bταν <ποχρε_θηκε
τ+ς τν Λακεδαιμονων κα0 τν συμμχων δυνμεις 5γωνσα- ν2 /γωνισθ> μαζ$ μ% λγους συμπολτες στρατι
τες ναντον
σθαι, τοσο1τον Kπερ"σχε τν 5νικ3των στρατιωτν, gστε τ;ν Bλης τ>ς στρατιωτικ>ς δυν"μεως τ
ν Λακεδαιμονων κα$ τ
ν
βασιλ"α τν Σπαρτιατν Κλε&μβροτον 5νελε/ν τ; δO πλ θος συμμ"χων τους, δεχθηκε τσο /ν_τερος /π0 ατο)ς το)ς /νκη-
τν 5ντιταχθ"ντων _ρδην σχεδ;ν κατακ&ψαι. τους στρατι
τες, tστε σκτωσε κα$ τ0ν βασιλι2 τ
ν Σπαρτιατ
ν
3. κα0 τ+ τηλικα1τα παραδ&ξως διεπρξατο δι+ τ<ν 5γχνοιαν κα0 Κλεμβροτο κα$ τ0 μγιστο σχεδ0ν μρος τ
ν /ντιπ"λων τ0
τ<ν κ παιδεας α$τ) περιγεγενημ"νην 5ρετ<ν. κμηδνισε. 3. Κι Bλ8 ατ2 τ2 /ξιλογα Mργα τ2 κατρθωσε κατ2
8Α λλ+ περ0 μOν το(των μικρ;ν jστερον ν το/ς κατ+ μ"ρος τρπον κπληκτικ0 χ"ρη στν /γχνοι" του κα$ τν /ρετ3, πο)
κτεθε/σι σαφ"στερον δηλσομεν, ν1ν δ8 π0 τ; συνεχOς τ ς @στο- εaχε /ποκτ3σει μ% τν παιδεα του.
ρας τρεψ&μεθα. 8Αλλ2 γι8 ατ2 θ2 μιλ3σωμε /ναλυτικτερα λγο παρακ"τω σ%
εDδικ0 κεφ"λαιο. Πρ0ς τ0 παρ0ν θ2 προχωρ3σωμε στν συνχεια
40. τ>ς διηγ3σε_ς μας.
1. Mετ+ γ+ρ τ<ν συγχωρηθε/σαν το/ς δ3μοις α$τονομαν α@ π&λεις
ν"πιπτον ε?ς ταραχ+ς μεγλας κα0 στσεις, μλιστα δO α@ κατ+ 40.
τ<ν Πελοπ&ννησον. dλιγαρχικο/ς γ+ρ πολιτε(μασι κεχρημ"ναι 1. Μετ2 τν ατονομα πο) /πκτησαν ο λαο, ο πλεις Mπεσαν
κα0 τα/ς τ ς δημοκρατας ξουσαις 5πειραγθως χρμεναι, σ% μεγ"λες ταραχ%ς κα$ μφλιες διαμ"χες, πρ0 παντ0ς ο πλεις
πολλοLς τν 5γαθν 5νδρν φυγδευον κα0 κρσεις πιβλ- τ>ς Πελοπονν3σου. Γιατ$ συνηθισμνες Bπως fταν στ0 Eλιγαρ-
χικ0 πολτευμα, τ_ρα Mκαναν κακ χρ>σι τ
ν δικαιωμ"των πο)
το)ς Mδινε F δημοκρατα κα$ ξριζαν πολλο)ς /π0 το)ς συντη-

30. Σ8 ατν τ φιλοσοφικ παιδεα τ0ν εDσ3γαγε : Πυθαγρειος φιλσοφος Λσις :

Ταραντ+νος (βλ. κα$ Νπωτος 8Επαμειν_νδας 2, 2).

94 95
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

λουσαι συκοφαντδεις κατεδκαζον. δι&περ ε?ς στσεις μπ- ρητικο)ς πολτες κα$ το)ς παρπεμπαν σ% δκη μ% συκοφαντικ%ς
πτουσαι φυγ+ς κα0 δημε(σεις ο$σιν ποιο1ντο, μλιστα δO κατηγορες κα$ το)ς καταδκαζαν. qΕτσι Mπεφταν σ% σωτερικ%ς
πρ;ς τοLς π0 τ ς Λακεδαιμονων Iγεμονας προεστηκ&τας τν διαμ"χες κα$ ξριζαν πολτες κα$ δ3μευαν τν περιουσα τους,
πατρδων. πρ0 παντ0ς κενους πο) κυβερνοσαν τ$ς πλεις π$ τ>ς Fγεμο-
2. ν γ+ρ το/ς τ&τε χρ&νοις πιτακτικς κενων το/ς πολταις προσ- νας τ
ν Λακεδαιμονων. 2. Γιατ$ τ2 χρνια κε+να ο ^νθρωποι
ενηνεγμ"νων, jστερον , δημοτικ;ς bχλος 5πολαβlν τ<ν λευθε- ατο$ φρονταν αταρχικ2 στο)ς πολτες, κι /ργτερα πο) ο μ"-
ραν μνησικκει . πρτον δO τν Φιαλ"ων ο@ φυγδες συστρα- ζες /πκτησαν λευθερα μνησικακοσαν. Κα$ πρ
τα ο ξρι-
φ"ντες κατελβοντο τ<ν καλουμ"νην Ηρααν, χωρον dχυρ&ν. κ στοι /π0 τν Φι"λεια συσπειρ_θηκαν κα$ κατλαβαν τν λεγμε-
τα(της δ8 ,ρμηθ"ντες παρεισ"πεσον ε?ς τ<ν Φιλειαν, κα0 Διονυ- νη GΗραα, 31 pνα Eχυρ0 μρος. Μ% β"σι ξορμ3σεως τν GΗραα
σων κατ+ τ(χην bντων πιπεσ&ντες 5προσδοκ3τως το/ς ν τ) εDσβαλαν στν Φι"λεια32 κι Bπως Mτυχε ν2 γιορτ"ζουν τ2 Διον-
θετρ)ω καθημ"νοις, κα0 πολλοLς 5ποσφξαντες, ο$κ dλγους δO σια κι ατο$ ππεσαν /προσδκητα στο)ς καθημνους στ0 θα-
κα0 συναπονο3σασθαι πεσαντες, 5νεχρησαν ε?ς τ<ν Σπρτην. τρο, Mσφαξαν πολλος, sχι κα$ λγους Mπεισαν ν2 μετ"σχουν στν
3. ο@ δO τ ς Κορνθου φυγδες, συχνο0 διατρβοντες παρ+ το/ς πιχερησ τους κα$ /ναχ_ρησαν γι2 τν Σπ"ρτη. 3. qΕπειτα ο
8Αργεοις, πεχερησαν κατι"ναιY παραδεχθ"ντες δ8 π0 τ<ν π&λιν φυγ"δες /π0 τν Κρινθο, /ρκετο$ στ0ν /ριθμ, πο) ζοσαν με-
Kπ& τινων ο?κεων κα0 φλων, διαβληθ"ντες γ"νοντο περικατ- ταξ) τ
ν 8Αργεων, πεχερησαν ν2 πιστρψουν στν πατρδα,
ληπτοιY μ"λλοντες δO συναρπζεσθαι, κα0 φοβο(μενοι τ<ν κ τ ς /λλ2 {ν κα$ Mγιναν δεκτο$ στν πλι /π0 μερικο)ς συγγενε+ς κα$
Rλσεως α?καν, 5λλ3λους 5π"κτειναν. ο@ δO Κορνθιοι πολλοLς φλους, καταγγλθηκαν Bμως /π0 ^λλους κα$ Mγιναν /ντιληπτο.
τν πολιτν α?τιασμενοι μετεσχηκ"ναι το/ς φυγσι τ ς πιθ"σε- Κι Bταν πρκειτο ν2 συλληφθον φοβομενοι τ2 βασανιστ3ρια
ως, ο}ς μOν 5π"κτειναν, ο}ς δ8 φυγδευσαν. τ>ς αDχμαλωσας, σκοτ_θηκαν μεταξ τους. Ο Κορνθιοι κατη-
4. ν δO τ π&λει τν Μεγαρ"ων πιχειρ3σαντ"ς τινες μεταστ σαι γρησαν πολλο)ς /π0 το)ς πολτες, Bτι Mλαβαν μρος στν πθε-
τ<ν πολιτεαν, κα0 κρατηθ"ντες Kπ; το1 δ3μου, πολλο0 μOν 5νη- σι τ
ν φυγ"δων, κα$ ^λλους θαν"τωσαν, ν
^λλους το)ς ξρι-
ρ"θησαν, ο$κ dλγοι δ8 ξ"πεσον. ,μοως δO κα0 παρ+ το/ς Σικυω- σαν. 4. Στν πλι π"λι τ
ν Μεγαρων, μερικο$ πο) πεχερησαν
νοις τινOς νεωτερζειν πιβαλ&μενοι κα0 σφαλ"ντες 5νηρ"θησαν. ν2 /νατρψουν τν κυβρνησι, νικ3θηκαν /π0 το)ς δημοκρατι-
5. παρ+ δO το/ς Φλιασοις πολλν φυγαδευομ"νων κα0 καταλαβομ"- κο)ς κι ^λλοι θανατ_θηκαν, ν
^λλοι ξορσθηκαν. 8Επσης κα$
νων π0 τ ς χρας φρο(ριον dχυρ;ν κα0 πλ θος μισθοφ&ρων μεταξ) τ
ν Σικυωνων μερικο$ πεχερησαν ν2 στασι"σουν, /λλ2
5θροισντων, γ"νετο μχη πρ;ς τοLς κ τ ς π&λεως, κα0 νικησν- /πτυχαν κα$ ξοντ_θηκαν. 5. 8Επσης μεταξ) τ
ν Φλιασων
πολλο$ πο) εaχαν ξορισθ> κατλαβαν στν hπαιθρο pνα Eχυρ0
φροριο κα$ συγκντρωσαν πλ>θος μισθοφρων. Συν3φθη μ"χη
πρ0ς τν παρ"ταξι τ>ς πλεως κα$ νκησαν ο ξριστοι, σκοτ_-

31. 8Αρκαδικ πλις, κοντ2 στ2 σνορα μ% τν 8Ηλεα.

32. Πλις στ0 Ν.Δ. ^κρο τ>ς 8Αρκαδας. Τ0 παλιτερο sνομ" της fταν Φιγ"λεια.

96 97
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

των τν φυγδων 5νηρ"θησαν τν Φλιασων KπOρ τοLς τριακοσ- θηκαν μ"λιστα π"νω /π0 τριακσιοι Φλι"σιοι. 8Αργτερα Bμως
ους. jστερον δO προδ&ντων τν φυλκων τοLς φυγδας, κρατ3- πο) ο φρουρο$ πρδωσαν το)ς ξορστους, Mγιναν κριοι τ>ς
σαντες ο@ Φλισιοι τν φυγδων 5νε/λον πλεους τν Wξακοσων, καταστ"σεως ο Φλι"σιοι κα$ σκτωσαν π"νω /π0 =ξακσιους
τοLς δO λοιποLς κβαλ&ντες κ τ ς χρας fνγκασαν φυγε/ν ε?ς ξορστους, το)ς <πλοιπους το)ς Mδιωξαν /π0 τν χ_ρα κα$
FΑργος. α@ μOν οQν κατ+ Πελοπ&ννησον π&λεις ν τοια(ταις συμφο- το)ς /ν"γκασαν ν2 καταφγουν στ0 qΑργος. Ατ%ς ο συμφορ%ς
ρα/ς `σαν. Mπλητταν τ$ς πλεις τ>ς Πελοπονν3σου.

41. 41.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Σωκρατδου Ρωμα/οι 5ντ0 τν Kπτων 1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : Σωκρατδης, ο Ρωμα+οι, /ντ$
χιλιρχους κατ"στησαν τ"τταρας, Κ&ιντον Σερουλιον, Σερο(ιον τ
ν <π"των, /νδειξαν τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Κιντο Σερβ-
Κορν3λιον, τι δO Σπ&ριον Παπριον. π0 δO το(των 8Αρταξ"ρξης λιο, τ0ν Σρβιο Κορν3λιο κα$ τ0ν Σπριο Παπριο. Ατν τν
, βασιλεLς στρτευσεν π8 Α?γυπτους 5φεστηκ&τας 5π; Περ- χρονι2 33 : βασιλι2ς 8Α ρταξρξης ξεστρ"τευσε ναντον τ
ν
σν. Iγο1ντο δO τν δυνμεων Φαρνβαζος μOν τν βαρβα- ΑDγυπτων, πο) εaχαν /ποστατ3σει /π0 το)ς Πρσες. 8Αρχηγο$
ρικν, 8Ιφικρτης δ8 , 8Αθηνα/ος τν μισθοφ&ρων, bντων δισμυ- το στρατο fταν : Φαρν"βαζος, π$ κεφαλ>ς τ
ν βαρβαρικ
ν
ρων. , δ8 5ν<ρ οaτος μετπεμπτος π0 τ<ν στρατηγαν Kπ; το1 τμημ"των, κα$ : 8Ιφικρ"της : 8Αθηνα+ος, π$ κεφαλ>ς τ
ν μισθο-
βασιλ"ως τχθη δι+ τ<ν ν τ) στρατηγε/ν 5ρετ3ν. φρων, πο) Mφθαναν τ$ς εgκοσι χιλι"δες. GΟ 8Ιφικρ"της εaχε μετα-
2. τη δO πλεω το1 Φαρναβζου κατανηλωκ&τος περ0 τ+ς παρα- κληθ> /π0 τ0ν βασιλι2 τ
ν Περσ
ν κα$ διορσθηκε διοικητ3ς,
σκευς, , μOν 8Ιφικρτης ,ρν α$τ;ν ν μOν τ) λ"γειν bντα δει- γι2 τ$ς στρατηγικς του καντητες. 2. Καθrς : Φαρν"βαζος κα-
ν&ν, ν δO το/ς πραττομ"νοις νωχελ , παρρησNα πρ;ς α$τ;ν χρ3- ταν"λωσε πολλ2 χρνια γι2 τ$ς προετοιμασες, : 8Ιφικρ"της βλ-
σατο, φ3σας θαυμζειν πς ν μOν το/ς λ&γοις στ0ν dξ(ς, ν δO ποντ"ς τον ν2 εaναι δειν0ς στ2 λγια, /λλ2 νωθρ0ς στν δρIσι,
το/ς ργοις βραδ(ς. , δO Φαρνβαζος 5πεκρθη, δι&τι τν μOν λ&- το μλησε μ% παρρησα κα$ το εaπε Bτι παραξενεεται π
ς στ2
γων α$τ;ς κ(ρι&ς στι, τν δ8 ργων , βασιλε(ς. λγια εaναι ταχς, ν
στν δρIσι εaναι βραδς. Κι : Φαρν"βα-
3. τ ς δO τν Περσν δυνμεως 5θροισθεσης ε?ς π&λιν FΑκην, ζος /ποκρθηκε Bτι ατ0 συμβανει, γιατ$ στ2 λγια του fταν κ-
fριθμ3θησαν τν μOν βαρβρων εGκοσι μυριδες, nν `ρχε Φαρ- ριος ατς, ν
γι2 τν δρIσι /ποφ"σιζε : βασιλι"ς. 3. kΟταν συγ-
νβαζοςY τν δO μισθοφ&ρων Ελλ3νων 8Ιφικρτης Iγε/το δισμυ- κεντρ_θηκε F δναμι τ
ν Περσ
ν στν πλι qΑκη, μετρ3θηκαν
ρων. κα0 να1ς fριθμ3θησαν τρι3ρεις μOν τριακ&σιαι, τριακ&ντο- διακσιες χιλι"δες β"ρβαροι, πο) τ$ς διοικοσε : Φαρν"βαζος.
ροι δO διακ&σιαι τν δO τ<ν 5γορ+ν κα0 τ<ν _λλην παρασκευ<ν 8Επ$ κεφαλ>ς τ
ν GΕλλ3νων μισθοφρων, πο) Mφθαναν τ$ς εgκο-
κομιζουσν πολLς `ν 5ριθμ&ς. σι χιλι"δες, fταν : 8Ιφικρ"της. Μετρ3θηκαν πσης κα$ τ2 πλο+α,
τριακσιες τρι3ρεις κα$ διακσιες τριακοκντοροι καθrς
κι pνας μεγ"λος /ριθμ0ς /π0 μεταγωγικ2 φορτηγ2 πλο+α.

33. Τ0 374 π.Χ.

98 99
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

4. 5ρχομ"νου δO το1 θ"ρους 5ν"ζευξαν ο@ το1 βασιλ"ως στρατηγο0 με- 4. Στ$ς /ρχ%ς το καλοκαιριο ξεκνησαν ο στρατηγο$ το βασιλιI
τ+ πσης τ ς δυνμεως,κα0 το1 στ&λου συμπαραπλ"οντος προ γον μ% :λκληρον τ0ν στρατ0 κα$ συνοδευμενοι /π0 τ0ν στλο πο)
π0 τ<ν ΑGγυπτον. tς δ8 Dκον πλησον το1 Νελου, κατ"λαβον τοLς παρπλεε τρ"βηξαν γι2 τν Αgγυπτο. kΟταν Mφθασαν κοντ2 στ0
Α?γυπτους φανερς παρεσκευασμ"νους τ+ πρ;ς τ;ν π&λεμον. Νε+λο βρ>καν το)ς ΑDγυπτους ν2 Mχουν σαφ
ς συμπληρ_σει τ$ς
5. , γ+ρ Φαρνβαζος βραδε/αν τ<ν στρατεαν ποιε/το, κα0 πολLν προετοιμασες τους γι2 τ0ν πλεμο. 5. Γιατ$ : Φαρν"βαζος βρ"-
χρ&νον δεδκει το/ς πολεμοις ε?ς τ<ν παρασκευ3ν. tς ππαν δυνε πολ) τν κστρατεα κα$ Mδωσε πολ)ν χρνο στ0ν χθρ0 ν2
γ+ρ ο@ τν Περσν στρατηγο, τν Mλων ο$κ bντες α$τοκρτο- προετοιμασθ>. Πρ"γματι, ο στρατηγο$ τ
ν Περσ
ν δ%ν εaχαν
ρες, περ0 πντων 5ναφ"ρουσι τ) βασιλε/, κα0 προσαναμ"νουσι πλ3ρη ξουσα στν διεθυνσι κα$ τν διεξαγωγ το πολμου,
τ+ς περ0 Wκστων 5ποκρσεις. /λλ2 γι2 Bλα εaναι <ποχρεωμνοι ν2 /ναφρουν στ0ν βασιλι2 κα$
ν2 περιμνουν τ$ς /παντ3σεις του γι2 κ"θε λεπτομρεια.
42.
1. O δO τν Α?γυπτων βασιλεLς Νεκτνεβις πυνθνετο μOν τ; μ"- 42.
γεθος τν Περσικν δυνμεων, θρρει δO μλιστα ν τ τ ς χ- 1. GΟ βασιλι2ς τ
ν ΑDγυπτων Νεκτ"νεβις Mμαθε τ0 μγεθος τ
ν
ρας dχυρ&τητι, δυσπροστου παντελς οoσης τ ς Α?γ(πτου, δυν"μεων το χθρο, εaχε Bμως τ2 θ"ρρη του στν Eχυρτητα
πειτα κα0 τ) πεφρχθαι καλς πσας ε?σβολ+ς τς τε 5π; γ ς τ>ς χ_ρας του, γιατ$ fταν τελεως δυσπρσιτος F Αgγυπτος κα$ ξ
κα0 τ+ς 5π; θαλττης. ^λλου Bλα τ2 σημε+α εDσβολ>ς στν χ_ρα κα$ /π0 τν στερι2 κα$
2. Wπτ+ στ&μασι γ+ρ το1 Νελου τ+ς ε?ς τ; Α?γ(πτιον π"λαγος /π0 τν θ"λασσα fταν γερ2 φραγμνα. 2. Γιατ$ : Νε+λος κβ"λλει
κβολ+ς ποιουμ"νου, καθ8 wκαστον τν στομτων π&λις κατε- στ0 ΑDγυπτιακ0 πλαγος μ% =πτ2 στματα34 κα$ σ% κ"θε στμα
σκε(αστο π(ργους μεγλους χουσα καθ8 Wκτερον το1 sεθρου fταν κτισμνη μι2 πλι μ% μεγ"λους πργους στν κ"θε sχθη κα$
κα0 ξυλνην γ"φυραν το1 εGσπλου κυριε(ουσαν. μλιστα δO τ; μι2 ξλινη γφυρα πο) vλεγχε τν εgσοδο το στματος. 8Οχρωσε
Πηλουσιακ;ν στ&μα κατεσκε(ασε δι+ τ; κε/σθαι μOν α$τ; κυρως τ0 Πηλουσιακ0 στμα, γιατ$ εaναι τ0 πρ
το πο) συναντI
πρτον πρ;ς τοLς 5π; Συρας πορευομ"νους κα0 δοκε/ν δι+ το(- κανε$ς ρχμενος /π0 τν Συρα, κα$ πστευε, Bτι κε+ κυρως θ2
του μλιστ8 Uν ποιε/σθαι τ<ν φοδον τοLς πολεμους. κδηλωθ> F Mφοδος τ
ν χθρ
ν. 3. qΕσκαψε τ"φρους κα$ Eχρω-
3. το1το γ+ρ 5πετφρευσε, κα0 διετεχισε τοLς εGσπλους κατ+ τοLς σε τ$ς εDσδους /π0 τν θ"λασσα στ2 πι0 κατ"λληλα σημε+α, κα$
ε$καιροττους τ&πους, κα0 τν προσ&δων τ+ς μOν κατ+ γ ν πο- τ2 περ"σματα τ>ς στεριIς τ2 Mκαμε ν2 λιμν"ζουν, ν
τ2 ^λλα
ρευτ+ς ποησε λιμνζειν, τ+ς δO πλωτ+ς χμασιν ν"φραττεν. δι2 τ>ς θαλ"σσης τ2 Mφραξε μ% /ναχ_ματα. Γι8 ατ0 δ%ν fταν
δι&περ ο$κ `ν sN α δως οoτε τα/ς ναυσ0ν ε?σπλ"ειν οoτε το/ς εeκολο οeτε στ2 πλο+α ν2 εDσπλεσουν,οeτε στο)ς ππε+ς ν2 προσ-
@ππε1σι προσπελσαι οoτε το/ς πεζο/ς προσελθε/ν. πελ"σουν, οeτε στο)ς πεζο)ς ν2 πλησι"σουν. 4. Ο στρατηγο$ το
4. ο@ δO περ0 τ;ν Φαρνβαζον στρατηγο, καταλαβ&ντες τ; Πηλου- Φαρναβ"ζου, πο) βρ>καν τ0 Πηλουσιακ0 στμα τσο θαυμαστ2
σιακ;ν στ&μα θαυμαστς uχυρωμ"νον κα0 στρατιωτν πλ3θει Eχυρωμνο κα$ φρουρομενο /π0 πλ>θος στρατιωτ
ν, /πρρι-

34. Bλ. βιβλ. 1, 33, 5.

100 101
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

φυλαττ&μενον, τ; μOν δι+ το(του βιζεσθαι παντελς 5πεδοκ- ψαν ντελ

ς τν Dδα ν2 πιχειρ3σουν ν8 /νοξουν δρμο /π0
μασαν δι8 Wτ"ρου δO στ&ματος γνωσαν ποιε/σθαι τ;ν εGσπλουν. ατ, κα$ /ποφ"σισαν ν2 διεισδσουν /π0 ^λλο στμα. Γι8 ατ0
δι; πλε(σαντες πελγιοι πρ;ς τ; μ< καθορTσθαι τ+ς να1ς Kπ; Mπλευσαν στ8 /νοιχτ", tστε ν2 μ διακρνονται τ2 πλο+α /π0 τ0ν
τν πολεμων, κατ"πλευσαν πρ;ς τ; στ&μα τ; καλο(μενον Μεν- χθρ, κα$ Mπειτα κατπλευσαν πρ0ς τ0 λεγμενο Μενδ3σιο στ-
δ3σιον, χον fι&να παρ3κουσαν φ8 @καν;ν τ&πον. ε?ς τα(την μα, πο) εaχε μι2ν /κτ πο) ]πλωνταν σ% μεγ"λη Mκτασι. 8Αφο
5ποβντες μετ+ στρατιωτν τρισχιλων M τε Φαρνβαζος κα0 , /ποβιβ"σθηκαν σ8 ατ0 μ% τρε+ς χιλι"δες στρατι
τες : Φαρν"βα-
8Ιφικρτης προ γον π0 τ; τετειχισμ"νον π0 το1 στ&ματος πολι- ζος κα$ : 8Ιφικρ"της, προχωροσαν πρ0ς τ0 περιτειχισμνο Eχυρ0
σμτιον. ατο το στματος. 5. Ο ΑDγπτιοι Bρμησαν ν2 το)ς /ποκρο-
5. κβοηθησντων δO τν Α?γυπτων @ππε1σ τε κα0 πεζο/ς τρισχιλ- σουν μ% τρε+ς χιλι"δες ππε+ς κα$ πεζος, κα$ συν3φθη σκληρ μ"-
οις, γενομ"νης τε μχης ?σχυρTς κα0 το/ς Π"ρσαις πολλν κ τν χη, κι Bπως ο Πρσες νισχθηκαν μ% δυν"μεις πο) Mφθασαν /π0
νεν προσγεγενημ"νων, κυκλωθ"ντες ο@ Α?γ(πτιοι, πολλο0 μOν τ2 πλο+α, ο ΑDγπτιοι κυκλ_θηκαν κα$ πολλο$ σκοτ_θηκαν κα$
5π"θανον, ο$κ dλγοι δ8 ζωγρ3θησανY ο@ δO περιλειφθ"ντες ε?ς sχι κα$ λγοι αDχμαλωτσθηκαν. kΟσοι πζησαν κατφυγαν κυνη-
τ<ν π&λιν συνεδιχθησαν. ο@ δO περ0 τ;ν 8Ιφικρτην συνεισπεσ&ν- γημνοι στν πλι. Ο ^νδρες το 8Ιφικρ"τη πετθηκαν ναντον
τες το/ς φρουρο1σιν ντ;ς τν τειχν, κα0 κρατ3σαντες το1 τ
ν φρουρ
ν μσα στ2 τεχη κα, /φο κυρευσαν τ0 φροριο, τ0
φρουρου, το1το μOν κατ"σκαψαν, τοLς δ8 νοικο1ντας ξηνδρα- κατσκαψαν κα$ π>ραν δολους το)ς κατοκους του.
ποδσαντο.
43.
43. 1. Μετ2 /π0 ατ2 τ2 γεγοντα κδηλ_θηκε διαφωνα μεταξ) τ
ν
1. Mετ+ δO τα1τα το/ς στρατηγο/ς ν"πεσε στσις, δι8 iν τ ς πιβολ ς στρατηγ
ν, ξ αDτας τ>ς :ποας /πτυχε F πιχερησις. Γιατ$ : 8Ιφι-
σφλησαν. , μOν γ+ρ 8Ιφικρτης παρ+ τν α?χμαλτων πυθ&με- κρ"της, πο) Mμαθε /π0 το)ς αDχμαλ_τους Bτι F Μμφις, πο) fταν
νος ρημον εcναι τ<ν Μ"μφιν, πικαιροττην οQσαν π&λιν τν κατ8 κτισμνη στ0 πι0 στρατηγικ0 σημε+ο τ>ς ΑDγπτου, fταν /νυπερ"-
ΑGγυπτον, συνεβο(λευεν ξαυτ ς 5ναπλε/ν π0 τ<ν Μ"μφιν πρ; σπιστη, εDσηγ3θηκε ν2 πλεσουν /μσως πρ0ς τν Μμφι πρ$ν ν2
το1 παραγεν"σθαι τ+ς τν Α?γυπτων δυνμειςY ο@ δO περ0 τ;ν φθ"σουν ο δυν"μεις τ
ν ΑDγυπτων. 8Αλλ2 : Φαρν"βαζος εaχε
Φαρνβαζον ‚ ) ντο δε/ν 5ναμ"νειν τ<ν Mλην δ(ναμιν τν ΠερσνY τν γν_μη, Bτι Mπρεπε ν2 /ναμενουν Bλη τν δναμι τ
ν Περσ
ν.
5σφαλεστ"ραν γ+ρ σεσθαι τ<ν στρατεαν π0 τ<ν Μ"μφιν. Γιατ$ Mτσι θ2 εaναι /σφαλστερη F κστρατεα στν Μμφι. 2. Κι
2. το1 δ8 8Ιφικρτους 5ξιο1ντος αKτ) δοθ ναι τοLς παρ&ντας μισθο- Bταν : 8Ιφικρ"της /ξωσε ν2 το δοθον ο παρντες μισθοφροι
φ&ρους, κα0 μετ8 κενων παγγελλομ"νου κρατ3σειν τ ς π&λεως, κα$ <ποσχταν μ8 ατο)ς ν2 κυριεση τν πλι, : Φαρν"βαζος
τ& τε θρσος α$το1 κα0 τ<ν 5ρετ<ν Kππτευσε, μ< κατ8 ?δαν κατ- <ποπτεθηκε τ0 θ"ρρος κα$ τν /νδρεα του, κα$ φοβ3θηκε μ3πως
σχη τ<ν ΑGγυπτον. δι&περ ο$ συγχωρο1ντος το1 Φαρναβζου, , καταλ"βη τν Αgγυπτο γι2 τ0ν =αυτ του. Γι8 ατ, πειδ δ%ν συγ-
8Ιφικρτης διεμαρτ(ρατο, λ"γων tς +ν παρσι τ<ν dξ(τητα τν κατνευε : Φαρν"βαζος, : 8Ιφικρ"της διεμαρτυρ3θη δηλ_νοντας
καιρν, _πρακτον ποι3σουσι τ<ν Mλην στρατιν. στρατηγο0 μOν Bτι, 2ν /φ3σουν ν2 χαθ> F πι0 κατ"λληλη στιγμ3, θ2 :δηγ3σουν
Bλην τν κστρατεα σ% /ποτυχα. Πρ"γματι, μερικο$ στρατηγο$

102 103
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

οQν τινες φθ&νουν α$τ)  κα0 διαβολ+ς 5δκους προσ πτον. τ0ν φθονοσαν κα$ το προσ>πταν ^δικες κατηγορες. 3. Ο ΑDγ-
3. ο@ δ8 Α?γ(πτιοι πολλ<ν 5ναστροφ<ν λαβ&ντες, ε?ς μOν τ<ν Μ"μφιν πτιοι στ0 μεταξ) εaχαν Bλον τ0ν καιρ0 ν2 /ναλ"βουν κα$ Mστειλαν
ξ"πεμψαν τ<ν @καν<ν φυλακ3ν, π0 δO τ; πεπορθημ"νον πολι- στν Μμφι Dσχυρ φρουρ", κατφθασαν μ% Bλες τ$ς δυν"μεις τους
σμτιον πσαις τα/ς δυνμεσι παραγεν&μενοι, κα0 πολλ+ πλεο- στ0 λεηλατημνο Eχυρ0 στ0 Μενδ3σιο στμα το Νελου κα,
νεκτο1ντες δι+ τ<ν τν τ&πων dχυρ&τητα, συμπλοκ+ς ποιο1ντο καθrς βρσκονταν σ% πλεονεκτικ θσι χ"ρη στ2 Eχυρ2 μρη, συγ-
το/ς πολεμοις συνεχε/ς. α?ε0 δO μTλλον πισχ(οντες πολλοLς 5ν3- κροονταν συνεχ
ς μ% τ0ν χθρ. Μ% :λονα αξανμενη δναμι
ρουν τν Περσν κα0 κατεθρρουν τν πολεμων. /ντιμετ_πιζαν το)ς Πρσες κα$ σκτωναν πολλο)ς κα$ γενικ2
4. χρονιζο(σης δO τ ς περ0 τ; πολισμτιον το1το στρατεας, κα0 τν Mπαιρναν τ0ν /ρα το χθρο. 4. Καθrς παρατεινταν πολ) F
τησων kδη γενομ"νων, , Νε/λος πληρο(μενος κα0 πντα τ&πον πιχερησις γρω /π0 ατ0 τ0 Eχυρ0 κα$ στ0 μεταξ) ^ρχισαν τ2
π"χων τ) πλ3θει το1 sε(ματος α?ε0 μTλλον uχ(ρου τ<ν ΑGγυπτον. μελτμια, : Νε+λος πλημμυρζοντας τ_ρα σ8 Bλη τν χ_ρα Eχρωνε
ο@ δO τν Περσν Iγεμ&νες, 5ντιπραττο(σης α$το/ς α?ε0 τ ς περι- Bλο κα$ περισστερο τν Αgγυπτο. Ο Fγεμνες τ
ν Περσ
ν,
στσεως, γνωσαν κ τ ς Α?γ(πτου τ<ν 5παλλαγ<ν ποι3σασθαι. καθrς ο περιστ"σεις γνονταν Bλο κα$ περισστερο /ντξοες,
5. δι&περ πανι&ντων α$τν ε?ς τ<ν 8Α σαν, κα0 γενομ"νης δια- /ποφ"σισαν ν8 /ποσυρθον /π0 τν Αgγυπτο. 5. Γι8 ατ, Bταν
φορTς τ) Φαρναβζ)ω πρ;ς τ;ν 8Ιφικρτην, Kποπτε(σας , 8Ιφι- παν>λθαν στν 8Ασα κα$ ξσπασε F διαφωνα μεταξ) το Φαρ-
κρτης μ< συλληφθ κα0 τιμωρας τ(χη, καθπερ Κ&νων παθεν ν"βαζου κα$ το 8Ιφικρ"τη, : 8Ιφικρ"της /π0 τ0ν φβο μ συλλη-
, 8Αθηνα/ος, κρινε λθρNα φε(γειν κ το1 στρατοπ"δουY δι; κα0 φθ> κα$ τιμωρηθ>, Bπως Mπαθε : Κνων : 8Αθηνα+ος, /ποφ"σισε
παρασκευασμενος πλο/ον λαθε νυκτ;ς 5παλλαγε0ς κα0 κατα- ν2 φγη κρυφ2 /π0 τ0 στρατπεδο, Γι8 ατ0 κα$ =τομασε κρυφ2
πλε(σας ε?ς τ+ς 8Αθ3νας. pνα πλο+ο κα$ δι2 νυκτ0ς /ναχ_ρησε κα$ κατπλευσε στν 8Αθ3να.
6. , δO Φαρνβαζος πρ"σβεις κπ"μψας κατηγ&ρησε το1 8Ιφικρ- 6. GΟ Φαρν"βαζος Mστειλε πρσβεις κα$ κατηγρησε τ0ν 8Ιφικρ"τη,
τους tς α?του γεγον&τος το1 μ< ληφθ ναι τ<ν ΑGγυπτον. ο@ δO Bτι ατ0ς fταν F αDτα πο) δ%ν κατελ3φθη F Αgγυπτος. Ο 8Αθη-
8Αθηνα/οι το/ς μOν Π"ρσαις 5π&κρισιν δωκαν Mτι +ν εjρωσιν να+οι /π"ντησαν στο)ς Πρσες, Bτι {ν διαπιστ_σουν τν νοχ3
α$τ;ν fδικηκ&τα, κολσουσι κατ+ τ<ν 5ξαν, α$το0 δO μετ8 dλγον του, θ2 τ0ν τιμωρ3σουν, Bπως το /ξζει. Λγο /ργτερα Bμως δι-
χρ&νον στρατηγ;ν κατ"στησαν τ;ν 8Ιφικρτην π0 τ; ναυτικ&ν. ρισαν τ0ν 8Ιφικρ"τη στρατηγ-διοικητ το στλου.

44. 44.
1. Ο$κ 5νοκειον δ8 στ0 τ+ περ0 τ ς 8Ιφικρτους 5ρετ ς @στορο(με- 1. Δ%ν εaναι δ% Mξω /π0 τ0 θμα ν2 παραθσωμε ατ2 πο) μIς πα-
να παραθε/ναι. οaτος γ+ρ παραδ"δοται στρατηγικ3ν τε 5γχνοι- ραδθηκαν /π0 τν στορα σχετικ2 μ% τν /ρετν το 8Ιφικρ"τη.
αν σχηκ"ναι κα0 πρ;ς πTσαν πνοιαν 5γαθ<ν φ(σει κεχρ σθαι 8Αναφρεται δηλ. Bτι εaχε στρατηγικ0 τ"λαντο κα$ εaχε pνα ξα-
διαφ&ρ)ω. προσλαβ&μενον οQν α$τ;ν τ<ν ν τ) Περσικ) πολ"μ)ω ρετο φυσικ0 πνεμα γι2 κ"θε χρ3σιμη πινησι. 8Αφο δηλ. κατ-
πολυχρ&νιον μπειραν τν στρατιωτικν ργων, πινο3σασθαι κτησε κα$ /φομοωσε τν πολυχρνια πε+ρα /π0 τ$ς στρατιω-
πολλ+ τν ε?ς τ;ν π&λεμον χρησμων, κα0 μλιστα περ0 τ;ν καθο- τικ%ς πιχειρ3σεις στ0ν Περσικ0 πλεμο, σκφθηκε πολλ%ς χρ3σι-
πλισμ;ν φιλοτιμηθ ναι. μες καινοτομες στ0ν πολεμικ0 τομα, Dδιατερα στ0 ζ3τημα το

104 105
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

2. τν γ+ρ Ελλ3νων μεγλαις 5σπσι χρωμ"νων κα0 δι+ το1το δυσ- :πλισμο. 2. 8Επ$ παραδεγματι, ο kΕλληνες χρησιμοποιοσαν
κιν3των bντων, συνε/λε τ+ς 5σπδας κα0 κατεσκε(ασε π"λτας μεγ"λες /σπδες, πο) fταν γι8 ατ0ν τ0ν λγο δσχρηστες. Ατ%ς
συμμ"τρους, 5μφοτ"ρων εQ στοχασμενος, το1 τε σκ"πειν @κανς λοιπ0ν τ$ς /σπδες τ$ς κατ3ργησε κα$ κατασκεασε ^λλες μικρ%ς
τ+ σματα κα0 το1 δ(νασθαι τοLς χρωμ"νους τα/ς π"λταις δι+ ‰οειδε+ς, τ$ς λεγμενες «πλτες», μ% τ$ς :πο+ες πτυχε κα$ το)ς
τ<ν κουφ&τητα παντελς ε$κιν3τους Kπρχειν. δυ0 στχους, δηλ. ν2 καλπτη παρκ
ς τ2 σ_ματα κα$ ν2 μπο-
3. δι+ δO τ ς περας τ ς ε$χρηστας 5ποδοχ ς τυγχανο(σης, ο@ μOν ρον ο :πλτες πο) τ$ς χρησιμοποιον, ν2 εaναι τελεως λεθε-
πρ&τερον 5π; τν 5σπδων ,πλ/ται καλο(μενοι τ&τε δO 5π; τ ς ροι στ$ς κιν3σεις τους, χ"ρη στ0 μικρ0 β"ρος ατ
ν τ
ν /σπδων.
π"λτης πελταστα0 μετωνομσθησαν. π0 δO το1 δ&ρατος κα0 το1 3. kΥστερα /π0 δοκιμ%ς υ οθετ3θηκαν γι2 τν εχρηστα τους κα$
ξφους ε?ς το$ναντον τ<ν μετθεσιν ποι3σατοY ηoξησε γ+ρ τ+ ο στρατι
τες πο) πρ
τα Eνομ"ζονταν «:πλ+ται» /π0 τ$ς βα-
μOν δ&ρατα Iμιολ)ω μεγ"θει, τ+ δO ξφη σχεδ;ν διπλσια κατε- ρει%ς /σπδες πο) εaχαν, τ_ρα μετονομ"σθηκαν «πελταστα».
σκε(ασεν. τ<ν δO δοκιμασαν I χρεα διαβεβαιο1σα τ<ν πνοιαν 8Επ$σης πφερε /ντθετες μεταβολ%ς στ0 δρυ κα$ τ0 ξφος.
το1 στρατηγο1 τ) τ ς περας πιτε(γματι δ&ξης fξωσεν. Αeξησε δηλ. κατ2 τ0 μισυ τ0 μ>κος τ
ν δορ"των κα$ διπλασα-
4. τ+ς τε Kποδ"σεις το/ς στρατιταις ε$λ(τους κα0 κο(φας ποησε, σε σχεδ0ν τ0 μ>κος το ξφους. GΗ χρ>σις τ
ν Bπλων ατ
ν πι-
τ+ς μ"χρι το1 ν1ν ?φικρατδας 5π8 κενου καλουμ"νας. πολλ+ δO βεβαωσε τν Eρθτητα τ
ν τροποποι3σεων κα$ /π0 τν πιτυ-
κα0 _λλα τν χρησμων ε?ς τ+ς στρατεας κατ"δειξε, περ0 nν μα- χα τ>ς δοκιμ>ς ατ>ς : στρατηγ0ς /πκτησε μεγ"λη φ3μη γι2 τ0
κρ;ν Uν εGη γρφειν. I μOν οQν π8 ΑGγυπτον στρατεNα τν Περ- φευρετικ0 του πνεμα. 4. 8Επσης κατασκεασε στρατιωτικ2
σν, μεγλης τυχο1σα παρασκευ ς, παρ8 λπδας _πρακτον σχε <ποδ3ματα εeκολα στ0 δσιμο κα$ λαφρ", πο) μχρι σ3μερα
τ; τ"λος. Eνομ"ζονται «Dφικρατδες» /π0 τ0 sνομα κενου. 8Επ$σης εDσ3-
γαγε κα$ πολλ%ς ^λλες βελτι_σεις στ2 πολεμικ2 πρ"γματα, γι2 τ$ς
45. :πο+ες {ν θλαμε ν2 μιλ3σωμε θ2 μακρηγοροσαμε. GΗ κστρα-
1. Kατ+ δO τ<ν Ελλδα ταραττομ"νων τν π&λεων δι+ τ<ν 5συν3θη τεα λοιπ0ν τ
ν Περσ
ν ναντον τ>ς ΑDγπτου, παρ2 τν μεγ"-
πολιτεαν, κα0 πολλν πανισταμ"νων δι+ τ<ν κοιν<ν 5ναρχαν, λη της προπαρασκευ3, εaχε /προσδκητα /τυχ%ς τλος.
το/ς μOν τ+ς dλιγαρχας κατασκευζουσιν βο3θουν ο@ Λακεδαι-
μ&νιοι, το/ς δO τ ς δημοκρατας 5ντεχομ"νοις συνεμχουν ο@ 45.
8Αθηνα/οι. 1. Τ_ρα πο) ο πλεις στν GΕλλ"δα fταν /ναστατωμνες γι2 τ0ν
2. 5μφ&τεραι γ+ρ α@ π&λεις αaται χρ&νον dλγον διετ3ρησαν τ+ς /συν3θιστο τρπο διακυβερν3σεως κα$ συνβαιναν πολλ%ς πα-
σπονδς, μετ+ δO τα1τα συμπρττουσαι τα/ς ο?κεαις π&λεσιν ναστ"σεις μσα στν γενικ /ναρχα, ο Λακεδαιμνιοι βοη-
πολ"μουν, ο$δOν τι φροντζοντες τ ς κοιν ς συντεθεσης ε?ρ3- θοσαν ατο)ς πο) πεδωκαν τν γκαθδρυσι Eλιγαρχας,ν
ο
8Αθηνα+οι <ποστ3ριζαν τ$ς :μ"δες πο) /γωνζονταν γι2 τν δημο-
κρατα. 2. Γιατ$ κα$ ο δυ0 ατ%ς πλεις τ3ρησαν τ$ς συνθ>κες γι2
λγο μνον καιρ0 κι Mπειτα,συνεργαζμενες μ% τ$ς συμμαχικς τους
πλεις, πολεμοσαν, χωρ$ς ν2 σβωνται πλον τν γενικ εDρ3νη,

106 107
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

νης. δι&περ ν Ζακ(νθ)ω το/ς π0 τ ς Λακεδαιμονων πιστασας γι2 τν :ποα εaχαν μενει σμφωνοι. Γι8 ατ0 στν Ζ"κυνθο F δη-
κυροις γεγον&σι το1 πολιτε(ματος , δ μος χαλεπς χων κα0 μοκρατικ παρ"ταξις fταν Eργισμνη κα$ μνησικακοσε ναντον
μνησικακν φυγδευσε πντας.... οaτοι δO πρ;ς Τιμ&θεον τ;ν κενων πο) διετλεσαν ^ρχοντες π$ τ>ς Fγεμονας τ
ν Λακεδαι-
8Αθηναων Iγο(μενον το1 ναυτικο1 καταφυγ&ντες συν"πλεον μονων, κα$ το)ς ξρισε Bλους...35. Ατο$ ο Ζακνθιοι κατφυγαν
α$τ) κα0 συνεμχουν. πρ0ς τ0ν Τιμθεο, τ0ν /ρχηγ0 το ναυτικο τ
ν 8Αθηναων, =ν_-
3. το1τον οQν παραστησμενοι συνεργ&ν, κα0 διαβιβασθ"ντες ε?ς θηκαν μ% τν δναμ του κα$ μ"χονταν Bλοι μαζ. 3. Μ% τν συνερ-
τ<ν ν σον Kπ8 α$το1, κατελβοντο χωρον dχυρ;ν παρ+ θλατ- γασα του λοιπ0ν κα$ τν βο3θει" του διαπεραι_θηκαν στν ν>σο
ταν y προσηγ&ρευον 8Α ρκαδαν. κ το(του δ8 ,ρμμενοι κα0 κα$ κατλαβαν pνα Eχυρ0 μρος κοντ2 στν θ"λασσα, πο) τ0 Eν-
βοηθ;ν χοντες τ;ν Τιμ&θεον, κακοποουν τοLς ν τ π&λει. μαζαν 8Αρκαδα. Μ% β"σι ξορμ3σεως τ0 μρος ατ0 κα$ μ% τν
4. τν δO Ζακυνθων τοLς Λακεδαιμονους 5ξιο(ντων βοηθ σαι, βο3θεια το Τιμοθου, προξενοσαν ζημι%ς στν πλι. 4. Κι Bταν ο
τ; μOν πρτον ε?ς τ+ς 8Αθ3νας 5ποστελαντες πρ"σβεις κατηγ&- Ζακνθιοι ζητοσαν /π0 το)ς Λακεδαιμονους ν2 το)ς βοηθ3-
ρουν το1 Τιμοθ"ουY tς δ8 θερουν τ;ν δ μον 5ποκλνοντα πρ;ς σουν, πρ
τα-πρ
τα Mστειλαν πρσβεις στν 8Αθ3να κα$ κατηγο-
τοLς φυγδας, συνεστ3σαντο ναυτικ&ν, κα0 πληρσαντες τρι3- ροσαν τ0ν Τιμθεο.kΟταν Bμως εaδαν Bτι : 8Αθηναϊκ0ς λα0ς /πκ-
ρεις εGκοσι κα0 π"ντε ξ"πεμψαν το/ς Ζακυνθοις συμμαχαν, δ&ν- λινε πρ0ς το)ς ξορστους, συγκρτησαν ναυτικ δναμι κι /φο
τες τ<ν Iγεμοναν 8Αριστοκρτει. ξπλισαν εgκοσι πντε τρι3ρεις, τ$ς Mστειλαν ν2 βοηθ3σουν το)ς
Λακεδαιμονους, τοποθετ_ντας π$ κεφαλ>ς τ0ν 8Αριστοκρ"τη.
46.
1. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις τν κ Κορκ(ρας τινOς φλοι Λα- 46.
κεδαιμονων παναστντες τ) δ3μ)ω, παρεκλεσαν τοLς Σπαρ- 1. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, μερικο$ φλοι τ
ν Λακε-
τιτας 5ποστε/λαι ναυτικ<ν δ(ναμιν, Kπισχνο(μενοι παραδ- δαιμονων στν Κρκυρα παναστ"τησαν ναντον τ>ς δημο-
σειν α$το/ς τ<ν Κ&ρκυραν. ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι, τ<ν Κ&ρκυραν κρατικ>ς παρατ"ξεως κα$ καλοσαν το)ς Σπαρτι"τες ν2 στε-
ε?δ&τες μεγλην sοπ<ν χουσαν το/ς 5ντεχομ"νοις τ ς θαλττης, λουν ναυτικ δναμι, <ποσχμενοι ν2 το)ς παραδ_σουν τν
σπευσαν κ(ριοι γεν"σθαι τα(της τ ς π&λεως. Κρκυρα. Ο Λακεδαιμνιοι, πο) γν_ριζαν Bτι F Κρκυρα εaχε
2. ε$θLς οQν πεμψαν ε?ς τ<ν Κ&ρκυραν τρι3ρεις εGκοσι κα0 δ(ο, τ<ν μεγ"λη σημασα γι2 Bσους διεκδικον τν Fγεμονα τ
ν θα-
Iγεμοναν 8Αλκδα παραδ&ντες. το1τον δO τ;ν στ&λον προσεποι- λασσ
ν, Mσπευσαν ν2 κυριεσουν ατν τν πλι. 2. qΕστειλαν
3θησαν ε?ς Σικελαν 5ποστε/λαι, Vνα tς φλοι προσδεχθ"ντες Kπ; λοιπ0ν /μσως στν Κρκυρα εgκοσι δο τρι3ρεις μ% διοικητν
τν Κορκυραων κατσχωσι τ<ν π&λιν μετ+ τν φυγδων. τ0ν 8Αλκδα. Προσποι3θηκαν Bτι Mστελναν ατ0ν τ0ν στλο στν
Σικελα, γι2 ν2 γνουν δεκτο$ /π0 το)ς Κερκυραους uς φλοι
κα$ ν2 καταλ"βουν τν πλι μ% τν βο3θεια τ
ν φυγ"δων.

35. Χ"σμα το κειμνου. Τ0 «ατο$» πο) /κολουθε+ δ%ν /ναφρεται σ% κενους πο)
συμπαθοσαν το)ς Λακεδαιμονους.

108 109
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

3. ο@ δO Κορκυρα/οι γν&ντες τν Σπαρτιατν τ<ν πνοιαν, τ<ν μOν 3. Ο Κερκυρα+οι κατ"λαβαν τ0 τχνασμα τ
ν Σπαρτιατ
ν κα$
π&λιν πιμελς φ(λαττον, ε?ς δO τ+ς 8Αθ3νας πρ"σβεις ξ"πεμ- φλαγαν μ% προσοχ τν πλι, ν
Mστειλαν πρσβεις στν 8Αθ3-
ψαν περ0 βοηθεας. ο@ δ8 8Α θηνα/οι ψηφισμενοι βοηθε/ν το/ς να γι2 ν2 ζητ3σουν βο3θεια. Ο 8Αθηνα+οι ψ3φισαν βο3θεια γι2
Κορκυραοις κα0 Ζακυνθων το/ς φυγσιν, ε?ς μOν τ<ν Ζκυνθον το)ς Κερκυραους κα$ γι2 το)ς ξορστους Ζακυνθους κα$ στν
ξ"πεμψαν Κτησικλ"α στρατηγ&ν, Iγο(μενον τν φυγδων, ε?ς Ζ"κυνθο Mστειλαν στρατηγ0 τ0ν Κτησικλ>, π$ κεφαλ>ς τ
ν ξο-
δO τ<ν Κ&ρκυραν παρεσκευζοντο ναυτικ<ν δ(ναμιν κπ"μπειν. ρστων, ν
στν Κρκυρα =τοιμ"ζονταν ν2 στελουν ναυτικ
4. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις κατ+ τ<ν Βοιωταν Πλαταιε/ς δναμι.
5ντεχ&μενοι τ ς 8Αθηναων συμμαχας μετεπ"μποντο στρατι- 4. 8Εν
συνβαιναν Bλ8 ατ", ο Πλαταιε+ς στν Βοιωτα, προσ-
τας, κεκρικ&τες το/ς 8Αθηναοις παραδο1ναι τ<ν π&λιν. π0 δO το(- ηλωμνοι στν συμμαχα μ% το)ς 8Αθηναους, Mστειλαν κα$ ζη-
τοις ο@ βοιωτρχαι χαλεπς διατεθ"ντες πρ;ς τοLς Πλαταιε/ς, τοσαν στρατι
τες, /ποφασισμνοι ν2 παραδ_σουν στο)ς 8Αθη-
κα0 σπε(δοντες φθσαι τ<ν παρ+ τν 8Α θηναων συμμαχαν, ναους τν πλι. Ο βοιωτ"ρχες36 διατθηκαν χθρικ2 πρ0ς το)ς
ε$θLς π8 α$τοLς δ(ναμιν 5ξι&λογον `γον. Πλαταιε+ς γι2 τ0ν λγο ατ0 κα, καθrς βι"ζονταν ν2 προλ"βουν
5. παραγεν&μενοι δO πλησον τ ς τν Πλαται"ων π&λεως, 5προσ- τν ^φιξι συμμαχικ>ς δυν"μεως /π0 τν 8Αθ3να, :δ3γησαν /ξι-
δοκ3του τ ς πιθ"σεως γενομ"νης, ο@ πλε/στοι μOν τν Πλαται"- λογη στρατιωτικ δναμι ναντον τους. 5. qΕφθασαν κοντ2 στν
ων π0 τ ς χρας καταληφθ"ντες Kπ; τν @ππ"ων συνηρπγη- πλι τ
ν Πλαταιων κι Bπως fταν /προσδκητη F πθεσις, ο πε-
σαν, ο@ δO λοιπο0 καταφυγ&ντες ε?ς τ<ν π&λιν, κα0 συμμχων ρισστεροι Πλαταιε+ς πι"στηκαν στ2 χωρ"φια κα$ μεταφρθηκαν
bντες ρημοι, συνηναγκσθησαν ,μολογας συνθ"σθαι το/ς πο- /π0 τ0 ππικ,ν
ο <πλοιποι πο) κατφυγαν στν πλι κα$ fταν
λεμοις ε$αρ"στουςY δει γ+ρ α$τοLς τ+ πιπλα λαβ&ντας 5πελ- χωρ$ς συμμ"χους,/ναγκ"σθηκαν ν2 συν"ψουν συνθ3κη,/ρεστν
θε/ν κ τ ς π&λεως κα0 μηκ"τι τ ς Βοιωτας πιβανειν. στο)ς χθρος τους. Γιατ$ Mπρεπε ν2 λ"βουν Bλη τν κινητ3 τους
6. μετ+ δO τα1τα ο@ μOν Θηβα/οι τ+ς Πλαται+ς κατασκψαντες κα0 περιουσα κα$ ν2 φγουν /π0 τν πλι κα$ ν2 μν πατ3σουν πι2 τ0
Θεσπι+ς 5λλοτρως πρ;ς α$τοLς διακειμ"νας ξεπ&ρθησαν, ο@ δO πδι τους στν Βοιωτα. 6. kΥστερα /π0 ατ2 ο Θηβα+οι κατσκα-
Πλαταιε/ς ε?ς 8Αθ3νας μετ+ τ"κνων κα0 γυναικν φυγ&ντες τ ς ψαν τ$ς Πλαται%ς κα$ λεηλ"τησαν τ$ς Θεσπις, πρ0ς τ$ς :πο+ες
?σοπολιτεας τυχον δι+ τ<ν χρηστ&τητα το1 δ3μου. εaχαν χθρικ%ς διαθσεις. Ο Πλαταιε+ς μ% τ$ς γυνα+κες τους κα$ τ2
Κα0 τ+ μOν κατ+ Βοιωταν ν το(τοις `ν. παιδι" τους κατφυγαν στν 8Αθ3να κα$ το)ς παραχωρ3θηκαν gσα
πολιτικ2 δικαι_ματα uς σημε+ο ενοας /π0 τ0ν 8Αθηναϊκ0 λα.
47. Ατ fταν F κατ"στασις στν Βοιωτα.
1. Λακεδαιμ&νιοι δO στρατηγ;ν καταστ3σαντες Μνσιππον ξαπ"-
στειλαν π0 τ<ν Κ&ρκυραν, χοντα τρι3ρεις μOν Wξ3κοντα κα0 π"ν- 47.
1. Ο Λακεδαιμνιοι διρισαν στρατηγ0 τ0ν Μν"σιππο κα$ τ0ν
Mστειλαν γι2 τν Κρκυρα μ% =ξ3ντα πντε τρι3ρεις κα$ χλιους

36. 8Ενιασιοι ^ρχοντες, pντεκα τ0ν /ριθμ, τ>ς Βοιωτικ>ς συμμαχας.

110 111
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

τε, στρατιτας δO χιλους κα0 πεντακοσους. οaτος δO καταπλε(- πεντακσιους στρατι

τες. GΟ Μν"σιππος κατπλευσε στν ν>σο
σας ε?ς τ<ν ν σον κα0 προσλαβ&μενος τοLς φυγδας ε?σ"πλευσεν κα, /φο περιμ"ζεψε το)ς ξορστους, μετ2 Mπλευσε στ0ν λιμνα,
ε?ς τ;ν λιμ"να κα0 τεττρων μOν νεν κυρευσε, τν δO Kπολο- Bπου κυρευσε τσσερα πλο+α, ν
^λλα τρα πο) fταν /κμη
πων τριν νεν φυγουσν πρ;ς τ<ν γ ν, αaται μOν νεπρ3σθη- Mπιασαν στερι", Bπου κα$ πυρπολ3θηκαν /π0 το)ς Κερκυραους,
σαν Kπ; τν Κορκυραων, Vνα μ< το/ς πολεμοις Kποχεριοι γ"νων- γι2 ν2 μν πσουν στ2 χρια τ
ν χθρ
ν. 8Ενκησε κα$ στν στερι2
ται. νκησε δO κα0 πεζ τοLς π0 τ γ λ&φον τιν+ κατειλημμ"- pνα χθρικ0 τμ>μα, πο) εaχε καταλ"βει pναν λφο, κα$ γενικ2 ν-
νους, κα0 καθ&λου πολLν φ&βον το/ς Κορκυραοις π"στησεν. πνευσε δυνατ0ν φβο στο)ς Κερκυραους. 2. Ο 8Αθηνα+οι εaχαν
2. 8Αθηνα/οι δO κα0 πλαι μOν 5πεστλκεισαν Τιμ&θεον τ;ν Κ&νω- στελει νωρτερα τ0ν Τιμθεο, γυι0 το Κνωνος, μ% =ξ3ντα
νος π0 βο3θειαν το/ς Κορκυραοις μετ+ νεν Wξ3κονταY οaτος δO πλο+α γι2 ν2 βοηθ3ση το)ς Κερκυραους. GΟ Τιμθεος, πρ$ν /π0
πρ; τ ς συμμαχας τα(της πλε(σας π0 ΘρNκης, κα0 πολλ+ς π&- ατν τν πμβασι <π%ρ τ
ν Κερκυραων, εaχε πλεσει στν πε-
λεις π0 συμμαχαν προσκαλεσμενος, προσ"θηκε τρικοντα ριοχ τ>ς Θρ"κης, Bπου κ"λεσε πολλ%ς πλεις ν2 συμμαχ3σουν
τρι3ρειςY κα$ πρσθεσε στ0ν στλο του τρι"ντα τρι3ρεις. 3. Ττε, πειδ
3. τ&τε δO καθυστερν τ ς τν Κορκυραων συμμαχας τ; μOν βρ"δυνε ν2 βοηθ3ση το)ς Κερκυραους, στν /ρχ το /φαιρ-
πρτον 5π"βαλε τ<ν στρατηγαν, το1 δ3μου χαλεπς πρ;ς θηκε F στρατηγα, γιατ$ : λα0ς εaχε Eργισθ> ναντον του. 8Αλλ",
α$τ;ν διατεθ"ντοςY tς δO παρ"πλευσεν ε?ς τ+ς 8Αθ3νας, _γων Bταν /ργτερα παρπλευσε τν 8Αττικ ρχμενος στν 8Αθ3να,
πρ"σβεων πλ θος τν τ<ν συμμαχαν συντιθεμ"νων κα0 τρικον- φρνοντας μαζ του pνα πλ>θος /ντιπροσωπει
ν τ
ν πλεων
τα τρι3ρεις προστεθεικς, πντα δO τ;ν στ&λον εQ κατεσκευα- κενων πο) fταν πρθυμες ν2 συν"ψουν συμμαχα μ% το)ς 8Αθη-
κlς πρ;ς τ;ν π&λεμον, μετεν&ησεν , δ μος κα0 πλιν α$τ) τ<ν ναους, κι Mχοντας προσθσει στν δναμ του ^λλα τρι"ντα
στρατηγαν 5ποκατ"στησεν. πλο+α, ν
εaχε ξοπλσει γερ2 Bλον τ0ν στλο tστε ν2 εaναι =τοι-
4. προσκατεσκε(αζον δO κα0 _λλας τρι3ρεις τετταρκοντα, gστε μοπλεμος, : λα0ς μετ"νοιωσε κα$ τ0ν /ποκατστησε στν στρα-
τ+ς πσας γνεσθαι Wκατ;ν κα0 τρικονταY ποιο1ντο δO κα0 σ- τηγα. 4. 8Εξπλισαν /κμα ^λλες σαρ"ντα τρι3ρεις, tστε : συνο-
του κα0 βελν κα0 τν _λλων τν ε?ς π&λεμον χρησμων 5ξιολ&- λικς τους /ριθμ0ς Mφθανε τ$ς =κατ0ν τρι"ντα. qΕκαναν πσης
γους παρασκευς. κατ+ δO τ; παρ;ν στρατηγ;ν Wλ&μενοι Κτησι- κα$ γεννα+ες προμ3θειες τροφμων κα$ βελ
ν κα$ πολεμικ
ν φο-
κλ"α μετ+ στρατιωτν πεντακοσων ξ"πεμψαν βοηθ3σοντα δων γενικ". Γι2 τν /ντιμετ_πισι τ
ν /μσων /ναγκ
ν ξλεξαν
το/ς Κορκυραοις. στρατηγ0 τ0ν Κτησικλα κα$ τ0ν Mστειλαν μ% πεντακσιους στρα-
5. οaτος δO λθρNα νυκτ;ς λαθε τοLς πολιορκο1ντας ε?σπλε(σας τι
τες γι2 ν2 βοηθ3ση το)ς Κερκυραους. 5. Κι ατ0ς Mφθασε κε+
ε?ς Κ&ρκυρανY κα0 καταλαβlν τοLς ν τ π&λει πρ;ς μOν 5λλ3- κρυφ2 δι2 νυκτ0ς κα$ εDσ>λθε στν Κρκυρα, χωρ$ς ν2 γνη /ντι-
λους στασιζοντας, τ+ δO κατ+ τ;ν π&λεμον κακς διοικο1ντας, ληπτ0ς /π0 το)ς πολιορκητς. Κι Bπως βρ>κε το)ς κατοκους τ>ς
τ+ς μOν στσεις δι"λυσε, τ ς δO π&λεως πολλ<ν πιμ"λειαν ποιη- πλεως ν2 σπαρ"σσωνται /π0 μφλιες διαμ"χες κα$ ν2 διαχειρ-
σμενος ε$θαρσε/ς ποησε τοLς πολιορκουμ"νους. ζωνται πολ) ^σχημα τ$ς στρατιωτικ%ς <ποθσεις, διλυσε τ$ς δια-
φωνες κα$ μ% τν Dδιατερη φροντδα πο) πδειξε γι2 τ$ς <ποθ-
σεις τ>ς πλεως, Mδωσε θ"ρρος στο)ς πολιορκουμνους. 6. Στν

112 113
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
6. κα0 τ; μOν πρτον 5προσδοκ3τως το/ς πολιορκο1σιν πιθ"μενος
ν πολιορκητ
ν,
5νε/λεν α$τν περ0 διακοσους, jστερον δO μεγλης μχης γενο-
μ"νης τ&ν τε Μνσιππον 5νε/λε κα0 τν _λλων ο$κ dλγουςY τ"-
λος δO τοLς πολιορκο1ντας ε?ς πολιορκαν συγκλεσας μεγλων
πανων τυχεν.
τελεωνε σχεδ0ν : πλεμος
7. το1 δO περ0 τ<ν Κ&ρκυραν πολ"μου σχεδ;ν kδη τ"λος χοντος
κατ"πλευσεν , στ&λος τν 8Αθηναων, ε?ς τ<ν Κ&ρκυραν, χων
ν 8Αθηναων μ% στρατηγο)ς τ0ν Τιμθεο κα$ τ0ν 8Ιφικρ"τη.
στρατηγοLς Τιμ&θεον κα0 8Ιφικρτην. οaτοι δO τν καιρν Kστε-
ρηκ&τες _λλο μOν ο$δOν πραξαν μν3μης _ξιον, τρι3ρεσι δO Σικε-
λικα/ς περιτυχ&ντες, hς Διον(σιος `ν 5πεσταλκς Λακεδαιμον-
οις π0 συμμαχαν, nν Iγο1ντο Κισσδης κα0 Κρνιππος, α$τν-
δρους εSλον, οoσας νν"αY τοLς δ8 Rλ&ντας λαφυροπωλ3σαντες,
κα0 πλεω τν Wξ3κοντα ταλντων 5θροσαντες, μισθοδ&τησαν
τ<ν δ(ναμιν.
ν στρατιωτ
ν.
8. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις κατ+ μOν τ<ν Κ(προν Νικοκλ
ς , 8. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, στν Κπρο : Νικο-
ε$νο1χος δολοφ&νησεν Ε$αγ&ραν τ;ν βασιλ"α κα0 τ
ς τν Σα- κλ>ς37 : ενοχος δολοφνησε τ0ν βασιλι2 Εαγρα κα$ κατ-
λαμινων βασιλεας κυρευσε, κατ+ δO τ<ν 8Ιταλαν Ρωμα/οι
πρ;ς Πραινεστνους παραταξμενοι κα0 νικ3σαντες τοLς πλε-
στους τν 5ντιταξαμ"νων κατ"κοψαν.
48.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησιν 8Αστεου Ρωμα/οι κατ"στησαν 5ντ0
Ρωμα+οι /νδειξαν,
τν Kπτων χιλιρχους wξ, Μρκον Φο(ριον κα0 Λε(κιον Φο(-
ν <π"των, pξι χιλι"ρχους, τ0ν Μ"ρκο Φοριο, τ0ν Λεκιο
ριον, τι δO ΑQλον Ποστ&μιον κα0 Λε(κιον Λοκρ3τιον κα0 Μρ-
κον Φβιον κα0 Λε(κιον Ποστ&μιον. π0 δO το(των κατ+ τ<ν Πε-
λοπ&ννησον γ"νοντο σεισμο0 μεγλοι κα0 κατακλυσμο0 χρας
κα0 π&λεων _πιστοιY ο$δ"ποτε γ+ρ ν το/ς πνω χρ&νοις γ"νον-
το πθη τοια1τα περ0 π&λεις Ελληνδας, οoτε τν π&λεων α$-
114
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
/ρχ3, μ% μι2 αDφνιδιαστικ πθεσι ναντον τ
σκτωσε κ"που διακσιους, κα$ μετ", Bταν συν3φθη μεγ"λη μ"-
χη, σκτωσε κα$ τ0ν Μν"σιππο κα$ πολλο)ς ^λλους. Τλος περι-
κκλωσε κα$ πολιρκησε το)ς πολιορκητς, πρIγμα γι2 τ0 :πο+ο
δχθηκε πολλο)ς πανους. 7. Κι ν
γι2 τν κατοχ τ>ς Κρκυρας, κατπλευσε στν Κρκυρα : στ-
λος τ
qΕφθασαν Bμως πολ) /ργ2 κα$ δ%ν Mπραξαν τποτε /ξιλογο
παρ2 μνο αDχμαλ_τισαν μαζ$ μ% τ2 πληρ_ματα ννι2 σικελικ%ς
τρι3ρεις πο) συν"ντησαν, τ$ς :πο+ες εaχε στελει : Διονσιος γι2
ν2 βοηθ3ση το)ς συμμ"χους του Λακεδαιμονους, μ% /ρχηγο)ς
τ0ν Κισσδη κα$ τ0ν Κρνιππο. Πολησαν το)ς αDχμαλ_τους uς
λεα πολμου κα$ συγκντρωσαν π"νω /π0 =ξ3ντα τ"λαντα, μ% τ2
:πο+α πλ3ρωσαν το)ς μισθο)ς τ
λαβε τν βασιλικ ξουσα τ>ς Σαλαμνας. Στν 8Ιταλα π"λι ο
Ρωμα+οι, σ% μι2 μ"χη μ% το)ς Πραινεστνους, το)ς νκησαν κα$
ξντωσαν το)ς πι0 πολλος.
48.
1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : 8Αστε+ος, ο
/ντ$ τ
Φοριο, τ0ν Α€λο Ποστομιο, τ0ν Λεκιο Λουκρ3τιο, τ0ν Μ"ρκο
Φ"βιο κα$ τ0ν Λεκιο Ποστομιο. Ατν τν χρονι238 στν Πελο-
πννησο Mγιναν μεγ"λοι σεισμο$ κα$ κατακλυσμο$ τ>ς <παθρου
κα$ πλεων κατ2 τρπο /πστευτο. Γιατ$ ποτ% στ2 παλιτερα χρ-
νια δ%ν Mγιναν ττοιες συμφορ%ς σ% =λληνικ%ς πλεις, οeτε ξαφ"νι-
37. Κατ2 τ0ν Θεπομπο, : Εαγρας κα$ : γυις του Πνυταγρας δολοφον3θηκαν
/π0 pναν ενοχο Θρασυδα+ο.
38. Τ0 373 π.Χ.
115
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

τνδρων 5φανισμ&ς, θεας τιν;ς νεργεας τ<ν 5πλειαν κα0 σι πλεων μαζ$ μ% τ0ν πληθυσμ τους uς /ποτλεσμα τ>ς πενρ-
φθορ+ν τν 5νθρπων μηχανησαμ"νης. γειας κ"ποιας θεας δυν"μεως, πο) θλησε ν2 καταστρψη κα$ ν8
2. π"τεινε δO τ; μ"γεθος τ ς συμφορTς , καιρ&ςY ο$ γ+ρ Iμ"ρας συ- /φανση το)ς /νθρ_πους.2. GΗ Mκτασις τ>ς συμφορIς μεγ"λωσε ξ
ν"βη γεν"σθαι τ;ν σεισμ;ν ν D δυνατ;ν `ν τοLς κινδυνε(οντας αDτας το χρνου πο) συνβη. Γιατ$ : σεισμ0ς δ%ν Mτυχε ν2 γνη
βοηθε/ν Wαυτο/ς, 5λλ+ νυκτ;ς το1 πθους συμβντος α@ μOν ο?κ- Fμρα, :πτε μποροσαν στ0ν κνδυνο ν2 βοηθηθον μεταξ) τους
αι δι+ τ; μ"γεθος το1 σεισμο1 καταρριπτο(μεναι συνεχ"οντο, ο@ ο ^νθρωποι, /λλ2 F συμφορ2 Mγινε νχτα, κι fταν τσο Dσχυρ0ς :
δO _νθρωποι δι τε τ; σκ&τος κα0 τ; τ ς περιστσεως 5προσδ&- σεισμς, πο) τ2 σπτια Mσκαζαν κα$ σωρι"ζονταν κι ο ^νθρωποι.
κητον κα0 παρδοξον 5δυντως εcχον 5ντιλαμβνεσθαι τ ς σω- Kαθrς F συμφορ2 fρθε /προσδκητα μσα στ0 σκοτ"δι τ>ς ν-
τηρας. χτας, βρσκονταν σ% /δυναμα ν2 κ"νουν κ"τι γι2 ν2 σωθον. 3. Ο
3. ο@ μOν οQν πλεους ναποληφθ"ντες το/ς πτμασι τν ο?κιν περισστεροι καταπλακ_θηκαν /π0 τ2 σπτια πο) σωρι"ζονταν
fφανσθησανY πιλαβο(σης δ8 Iμ"ρας τινOς ξεπ3δων κ τν κα$ ξοντ_θηκαν.Κι Bταν /ντειλε F μρα,μερικο$ πο) εaχαν πιζ3-
ο?κιν, κα0 δ&ξαντες κπεφευγ"ναι τ;ν κνδυνον μεζονι κα0 πα- σει, πηδοσαν μσα /π0 τ2 ρεπια τ
ν σπιτι
ν κα$ κε+ πο) νμι-
ραδοξοτ"ρNα συμφορNT περι"πεσονY τ ς γ+ρ θαλσσης μετεωρι- ζαν Bτι διφυγαν τ0ν κνδυνο, περιπιπταν σ% μεγαλτερη κα$ πι0
σθεσης π0 πολL κα0 κ(ματος Kψηλο1 ξαιρομ"νου κατεκλ(σθη- παρ"δοξη συμφορ". Γιατ$ F θ"λασσα φοσκωσε σ% μεγ"λο hψος
σαν ]παντες σLν τα/ς πατρσιν 5φανισθ"ντες. γ"νετο δO το1το τ; κα$ τναξε πρ0ς τ2 π"νω μγα κμα,μ% /ποτλεσμα ν8 /φανισθον
πθος τ ς 8Αχα{ας περ0 δ(ο π&λεις, Ελκην τε κα0 Βο1ραν, nν τ<ν Bλοι ο κ"τοικοι μαζ$ μ% τ$ς πατρδες τους.Ατ F συμφορ2 Mπληξε
Ελκην συν"βαινε μ"γιστον τν κατ+ τ<ν 8Αχα{αν π&λεων χειν δυ0 πλεις τ>ς 8Αχα†ας, τν GΕλκη κα$ τν Βορα. GΗ GΕλκη μ"λι-
5ξωμα πρ; το1 σεισμο1. στα συνβαινε ν2 κατχη τν πρ_τη θσι μεταξ) τ
ν πλεων τ>ς
4. περ0 δO τν συμπτωμτων μεγλης οoσης ζητ3σεως, ο@ μOν φυσι- 8Αχα†ας, πρ$ν ν2 γνη : σεισμς. 4. qΕγινε μεγ"λη συζ3τησι γι2 τ$ς
κο0 πειρνται τ+ς α?τας τν τοιο(των παθν ο$κ ε?ς τ; θε/ον αDτες πο) πφεραν ατ%ς τ$ς συμφορς. Ο φυσικο$ πιστ3μονες
5ναφ"ρειν, 5λλ8 ε?ς φυσικς τινας κα0 κατηναγκασμ"νας περιστ- πιχειρον ν8 /ποδ_σουν τ0 γεγον0ς sχι σ% πενργεια θεας δυν"-
σεις, ο@ δ8 ε$σεβς διακεμενοι πρ;ς τ; θε/ον πιθανς τινας α?τας μεως, /λλ2 σ% φυσικ2 νομοτελειακ2 αgτια, ν
ο εσεβε+ς κα$ θεο-
5ποδιδο1σι το1 συμβντος, tς δι+ θεν μ νιν γεγενημ"νης τ ς φοβομενοι uς πιθαν0 αgτιο το συμβ"ντος θε_ρησαν τν Eργ
συμφορTς το/ς ε?ς τ; θε/ον 5σεβ3σασιY περ0 nν κα0 Iμε/ς 5κριβς τ
ν θε
ν ναντον τ
ν /σεβ
ν. Τ0 θμα ατ0 θ2 τ0 /ναπτξωμε
5ναγρψαι πειρασ&μεθα τ κατ+ μ"ρος @στορNα. λεπτομερ
ς σ8 pνα εDδικ0 κεφ"λαιο τ>ς στορας μας.39

49. 49.
1. Kατ+ τ<ν 8Ιωναν νν"α π&λεις ε?θεισαν κοιν<ν ποιε/σθαι σ(νο- 1. Στν 8Ιωνα, ννι2 πλεις40 συν3θιζαν ν2 πραγματοποιον μι2
δον τ<ν τν Πανιωνων, κα0 θυσας συνθ(ειν 5ρχαας κα0 μεγ- κοιν σναξι Bλων τ
ν 8Ιωνων κα$ ν2 προσφρουν παν"ρχαιες
39. 8Ιδ. βιβλ. 16, 61-64.
40. GΟ GΗρδοτος /ναφρει δ_δεκα πλεις κα$ κ"νει τ0ν συσχετισμ0 μεταξ) 8Αχα†ας
κα$ 8Ιωνας.

116 117
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

λας Ποσειδνι περ0 τ<ν dνομαζομ"νην Μυκλην ν ρ3μ)ω τ&π)ω. κα$ μεγαλοπρεπε+ς θυσες πρ0ς τιμν το Ποσειδ
νος σ% μι2 ρη-
jστερον δO πολ"μων γενομ"νων περ0 το(τους τοLς τ&πους ο$ δυ- μικ περιοχ κοντ2 στν λεγμενη Μυκ"λη.41 qΕπειτα πο) ξ-
νμενοι ποιε/ν τ+ Πανινια, μετ"θεσαν τ<ν παν3γυριν ε?ς σπασαν πλεμοι σ8 ατ2 τ2 μρη, πειδ δ%ν μποροσαν ν2 τε-
5σφαλ τ&πον, yς `ν πλησον τ ς 8Εφ"σου. π"μψαντες δO θεω- λον τ2 Πανι_νια κε+, μετθεσαν τν παν3γυρι σ8 pνα /σφαλ%ς
ροLς Πυθδε, χρησμοLς λαβον 5φιδρ(ματα λαβε/ν 5π; τν μρος, κοντ2 στν qΕφεσο. qΕστειλαν στο)ς Δελφο)ς μι2 πρε-
5ρχαων κα0 προγονικν α$το/ς βωμν ξ Ελκης τ ς ν τ) τ&τε σβεα κα$ π>ραν pναν χρησμ0 πο) το)ς συμβολευε ν2 λ"βουν
μOν 8Ιωνας, ν1ν δO 8Αχα{ας καλουμ"νης. /νττυπα τ
ν /ρχαων κα$ προγονικ
ν τους βωμ
ν /π0 τν GΕλ-
2. ο@ μOν οQν FΙωνες κατ+ τ;ν χρησμ;ν πεμψαν ε?ς 8Αχα{αν τοLς λη- κη τ>ς Eνομαζμενης ττε 8Ιωνας κα$ σ3μερα 8Αχα†ας. 2. Ο qΙω-
ψομ"νους τ+ 5φιδρ(ματαY οaτοι δO πρ;ς τ; κοιν;ν τν 8Αχαιν νες, <πακοοντας στ0ν χρησμ, Mστειλαν στν 8Αχα†α /νθρ_πους
διαλεχθ"ντες πεισαν διδ&ναι τ+ 5ξιο(μενα. ο@ δO τ<ν Ελκην γι2 ν2 παραλ"βουν τ2 /νττυπα, ο :πο+οι μλησαν μπροστ2 στ0
ο?κο1ντες, χοντες παλαι;ν λ&γιον Mτι τ&τε κινδυνε(σουσιν Mταν συμβολιο τ
ν 8Αχαι
ν κα$ το)ς Mπεισαν ν2 το)ς δ_σουν τ2 ζη-
FΙωνες π0 το1 βωμο1 το1 Ποσειδνος θ(σωσιν, 5ναλογιζ&μενοι τομενα. 8Αλλ2 ο κ"τοικοι τ>ς GΕλκης εaχαν pναν παλι0 χρησμ,
τ;ν χρησμ;ν 5ντ"λεγον το/ς FΙωσι περ0 τν 5φιδρυμτων, λ"γον- Bτι ττε θ2 κινδυνεσουν, Bταν ο qΙωνες θυσι"σουν στ0ν βωμ0
τες μ< κοιν;ν τν 8Αχαιν, 5λλ8 Gδιον αKτν εcναι τ; τ"μενοςY συν- το Ποσειδ
νος, κι Bσο τ0ν /ναλογζονταν, εaχαν /ντρρησι ν2
"πραττον δO το(τοις κα0 ο@ τ<ν Βο1ραν ο?κο1ντες. δ_σουν στο)ς qΙωνες τ2 /νττυπα, Dσχυριζμενοι Bτι τ0 τμενος
3. τν δO 8Αχαιν κοιν) δ&γματι συγχωρησντων, ο@ μOν FΙωνες δ%ν fταν κοιν0 Bλων τ
ν 8Αχαι
ν, /λλ2 /ν>κε /ποκλειστικ2 σ8
θυσαν π0 το1 βωμο1 το1 Ποσειδνος κατ+ τ;ν χρησμ&ν, ο@ δ8 ατος. qΕπαιρναν τ0 μρος τους κα$ ο κ"τοικοι τ>ς Βορας. 3.
Ελικε/ς τ+ χρ3ματα διαρρψαντες τν 8Ινων το(ς τε θεωροLς kΟταν Bμως ο 8Αχαιο$ μ% κοιν /πφασι τ0 πτρεψαν κα$ ο qΙω-
συν3ρπασαν, fσ"βησν τε ε?ς τ; θε/ον. 5νθ8 nν φασι μηνσαντα νες θυσασαν στ0ν βωμ0 το Ποσειδ
νος σμφωνα μ% τ0ν χρη-
τ;ν Ποσειδνα δι+ το1 σεισμο1 κα0 το1 κατακλυσμο1 τ+ς 5σε- σμ, ο GΕλικε+ς σκρπισαν τ2 πρ"γματα τ
ν 8Ι_νων (πο) εaχαν
βο(σας π&λεις λυμ3νασθαι. σχση μ% τν θυσα), συνλαβαν τν /ντιπροσωπεα τους κα$ δι-
4. το1 δ8 κ Ποσειδνος γεγον"ναι τ<ν μ νιν τα/ς π&λεσ φασιν πραξαν Mτσι /σβεια πρ0ς τ0ν θε. Γι2 Bλα ατ2 Eργσθηκε, λνε,
μφανε/ς 5ποδεξεις Kπρχειν δι+ τ; τν σεισμν κα0 τν κα- : Ποσειδ
ν κα$ μ% τ0ν σεισμ0 κα$ τ0ν κατακλυσμ0 κατστρεψε
τακλυσμν το1τον τ;ν θε;ν χειν διειλ φθαι τ<ν ξουσαν, κα0 τ$ς πλεις πο) /σβησαν. 4. kΟτι πρ"γματι fταν F Eργ το Πο-
δι+ τ; δοκε/ν τ; παλαι&ν τ<ν Πελοπ&ννησον ο?κητ3ριον γεγο- σειδ
νος πο) Mπεσε σ8 ατ%ς τ$ς πλεις, προσ"γουν uς φανερ%ς
ν"ναι Ποσειδνος, κα0 τ<ν χραν τα(την gσπερ @ερ+ν το1 /ποδεξεις τ0 γεγονς, Bτι F ξουσα γι2 το)ς σεισμο)ς κα$ το)ς
Ποσειδνος νομζεσθαι, κα0 τ; σ(νολον πσας τ+ς ν Πελο- κατακλυσμο)ς /ν3κει /ποκλειστικ2 σ8 ατ0ν τ0ν θε, κα$ δετε-
ρον, τ0 γεγον0ς Bτι τ2 παλαι2 χρνια πστευαν, Bτι F Πελοπννη-
σος fταν κατοικα το Ποσειδ
νος κα$ τν θεωροσαν uς ερ
χ_ρα το Ποσειδ
νος, κα$ γενικ2 Bλες ο πλεις τ>ς Πελοπονν3-

41. Γι2 τ$ς γιορτ%ς τ>ς Μυκ"λης βλ. κα$ Στρ"β. 14, 1, 20.

118 119
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

πονν3σ)ω π&λεις μλιστα τν 5θαντων τ;ν θε;ν τιμTν το1τον. σου /π0 το)ς /θαν"τους τιμοσαν κυρως ατ0ν τ0ν θε. 5. 8Επ$
5. πρ;ς δO το(τοις τ<ν Πελοπ&ννησον κατ+ βθους χειν μεγλα πλον F Πελοπννησος Mχει στν πιφ"νει" της μεγ"λες κοιλ"δες
κοιλματα κα0 συστσεις Kδτων ναματιαων μεγλας. εcναι πο) συγκεντρ_νουν <πογεως μεγ"λες ποστητες νερο. Πρ"-
γ+ρ ν α$τ δ(ο ποταμοLς φανεροLς s"οντας Kπ; γ νY M τε γ+ρ γματι, <π"ρχουν δο ποταμο$ στν Πελοπννησο πο) τρχουν
περ0 Φ"νεον ποταμ;ς ε?ς τ<ν γ ν καταδυ&μενος ν το/ς προτ"- <πογεως. GΟ pνας42 /π0 ατο)ς βυθζεται στν γ>, κοντ2 στν
ροις χρ&νις fφανζετο, τν κατ+ γ ς _ντρων α$τ;ν Kποδεχομ"- Φνεο, κα$ τ2 παλι2 χρνια /φανιζταν τελεως μσα στ2 <π-
νων, M τε περ0 Στ(μφηλονY εGς τι χσμα καταδυ&μενος π0 διακο- γεια ^ντρα. GΟ ^λλος κατρχεται κα$ ατ0ς σ8 pνα χ"σμα τ>ς γ>ς,
σους σταδους φ"ρεται κεκρυμμ"νος κατ+ γ ς κα0 παρ+ τ<ν τν κοντ2 στν Στμφηλο, κα$ διανει <πογεως μι2 /πστασι διακο-
8Αργεων π&λιν ξησιν. σων σταδων, κα$ ξρχεται π"λι στν πιφ"νεια κοντ2 στν π-
6. πρ;ς δO το/ς ε?ρημ"νοις λ"γουσιν, Mτι πλ<ν τν 5σεβησντων λι τ
ν 8Αργεων. 6. 8Επσης λνε /κμα Bτι κτ0ς /π0 τ$ς δυ0 π-
ο$δε0ς _λλος περι"πεσε τ συμφορNT. κα0 περ0 μOν τν γενομ"νων λεις πο) /σβησαν, κανε$ς ^λλος δ%ν καταστρ"φηκε. Σχετικ2
σεισμν κα0 κατακλυσμν 5ρκεσθησ&μεθα το/ς sηθε/σιν. λοιπ0ν μ% το)ς σεισμο)ς κα$ το)ς κατακλυσμος, θ2 /ρκεσθομε
σ8 ατ2 πο) εgπαμε.
50.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησιν 8Αλκισθ"νους Ρωμα/οι μOν 5ντ0 τν 50.
Kπτων χιλιρχους κατ"στησαν dκτ, Λε(κιον Ο$αλ"ριον κα0 1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : 8Ακλισθνης, ο Ρωμα+οι, /ντ$
Π&πλιον, τι δO Γιον Τερ"ντιον κα0 Λε(κιον Μεν3νιον, πρ;ς δO τ
ν <π"των, /νδειξαν Eκτr χιλι"ρχους, τ0ν Λεκιο Βαλριο κα$
το(τοις Γιον Σολπκιον κα0 Ττον Παπριον κα0 Λε(κιον Α?μ- τ0ν Ππλιο, τ0ν Γ"ιο Τερντιο κα$ Λεκιο Μεν3νιο, πσης τ0ν
λιον, παρ+ δO 8Ηλεοις dλυμπι+ς kχθη δευτ"ρα πρ;ς τα/ς Wκατ&ν, Γ"ιο Σουλπκιο κα$ τ0ν Ττο Παπριο κα$ τ0ν Λεκιο ΑDμλιο, ν

καθ8 iν νκα στδιον Δμων Θο(ριος. ο 8Ηλε+οι Eργ"νωσαν τν =κατοστν δευτρα 8Ολυμπι"δα, στν
2. π0 δO το(των, Λακεδαιμονων τη σχεδ;ν πεντακ&σια τ ς Ελλ- :ποα νκησε : Δ"μων : Θοριος στ0ν /γ_να δρμου =ν0ς σταδ-
δος χ&ντων τ<ν Iγεμοναν, τ; θε/ον προεσ3μαινεν α$το/ς τ ς ου. 2. Ατν τν χρονι",43 /φο ο Λακεδαιμνιοι κρ"τησαν π$
5ρχ ς τ<ν 5ποβολ3νY ~φθη μOν γ+ρ κατ+ τ;ν ο$ραν;ν π0 πολ- πεντακσια σχεδ0ν χρνια τν Fγεμονα τ>ς GΕλλ"δος, pνα θε+ο
λ+ς ν(κτας λαμπ+ς μεγλη καομ"νη, 5π; το1 σχ3ματος dνομα- σημ"δι προμ3νυσε σ8 ατο)ς τν /π_λεια τ>ς Fγεμονας. Φ"νηκε
σθε/σα πυρνη δοκςY μικρ;ν δ8 Kστερον Iττηθ"ντες ο@ ΣπαρτιTται δηλαδ στ0ν οραν0 π$ πολλ%ς νχτες μα φλεγμενη λαμπ"δα
παραδ&ξως μεγλη μχη τ<ν Iγεμοναν 5π"βαλον 5νελπστως. πο) /π0 τ0 σχ>μα της Eνομ"σθηκε «πυρνη δοκς». Λγο /ργτε-
3. νιοι δO τν φυσικν τ<ν γ"νεσιν τ ς λαμπδος ε?ς φυσικ+ς ρα, πρ0ς γενικ κατ"πληξι, ο ΣπαρτιIτες νικ3θηκαν σ% μι2 μεγ"-
λη μ"χη κι Mχασαν τν Fγεμονα /νλπιστα. 3. Μερικο$ /π0 το)ς
φυσικο)ς /πδωσαν τν μφ"νισι τ>ς λαμπ"δας σ% φυσικ2 αgτια,
42. Ατ0ς εaναι : Λ"δων, pνας παραπταμος το 8Αλφειο, κι : ^λλος εaναι : Στμ-
φαλος.
43. Τ0 372 π.Χ.

120 121
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
α?τας 5ν"φερον, 5ποφαιν&μενοι τ+ τοια1τα φαντσματα κατη-
ναγκασμ"νως γνεσθαι χρ&νοις tρισμ"νοις, κα0 περ0 τν τοιο(-
Χαλδα+οι
των το(ς τε ν Βαβυλνι Χαλδαους κα0 τοLς _λλους 5στρολ&-
γους ποιουμ"νους προρρ3σεις ναργε/ς πιτυγχνεινY το(ς δO μ<
θαυμζειν Mταν γ"νητα τι τοιο1τον, 5λλ8 +ν μ< γ"νηται, κατ+
τ+ς ?δας Wκστων περι&δους α?ωνοις κιν3σεσι κα0 φορα/ς tρι-
σμ"ναις συντελουμ"νων. τ<ν δ8 οQν λαμπδα τοσα(την σχηκ"ναι
λαμπρ&τητα κα0 δ(ναμιν το1 φωτ&ς, gστ8 π0 τ
ς γ
ς σκι+ς ποιε/ν τροχι". Κα$ F λαμπ"δα ατν Mχει ττοια λ"μψι κα$ ττοια δναμι
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
κα$ διετπωσαν τν ^ποψι Bτι ττοια φαινμενα παρουσι"ζονται
:ρισμνη περοδο /π0 κ"ποιαν /ναγκαιτητα κα$ ο
στν Βαβυλ_να, Bταν προφητεουν γι8 ατ2 τ2 φαινμενα, πι-
τυγχ"νουν μ% /κρβεια. Κι ατο$ δ%ν θαυμ"ζουν Bταν γνεται κ"-
τι ττοιο, /λλ2 /πεναντας θαυμ"ζουν {ν δ%ν γνη, καθrς κ"θε
/στερισμ0ς Mχει τ0ν δικ του κκλο, κα$ συμπληρ_νουν ατο)ς
το)ς κκλους hστερα /π0 μακροχρνια κνησι σ% καθορισμνη
παραπλησας τ
σελ3νη. φωτς, tστε ν2 ρχνη π"νω στν γ> σκις, παραπλ3σιες μ8 ατ%ς
4. Kατ+ δO το(τους τοLς χρ&νους 8Αρταξ"ρξης , βασιλεLς ,ρν πο) δημιουργε+ τ0 φ
ς τ>ς σελ3νης.
πλιν ταραττομ"νην τ<ν Ελλδα πρ"σβεις 5π"στειλε, παρα- 4. Ατ0ν τ0ν καιρ0 : 8Αρταξρξης, : βασιλι2ς τ
ν Περσ
ν,
καλν συλλ(σασθαι τοLς μφυλους πολ"μους κα0 συνθ"σθαι βλποντας τν GΕλλ"δα ν2 συνταρ"σσεται π"λι Mστειλε πρσβεις,
κοιν<ν ε?ρ3νην κατ+ τ+ς ,μολογας, hς πρ&τερον `σαν πεποιημ"- γι2 ν2 το)ς συστ3ση ν2 καταπασουν το)ς μφυλους πολμους
νοι. τν δO Ελλ3νων πντων 5σμ"νως προσδεξαμ"νων τοLς λ&- κα$ ν2 συν"ψουν κοιν εDρ3νη μ% β"σι τ$ς παλιτερες συμφωνες
γους, συν"θεντο κοιν<ν ε?ρ3νην α@ π&λεις πTσαι πλ<ν ΘηβαωνY πο) εaχαν κ"μει. kΟλοι ο
kΕλληνες δχθηκαν εχαρστως τ$ς προ-
Θηβα/οι γ+ρ μ&νοι, τ<ν Βοιωταν Kπ; μαν _γοντες συντ"λειαν, τ"σεις του κα$ Bλες ο
πλεις συμφ_νησαν γι2 μι2 γενικ εDρ3νη,
ο$ προσεδ"χθησαν Kπ; τν Ελλ3νων δι+ τ; πTσιν 5ρ"σκειν κτ0ς μνο /π0 το)ς Θηβαους. Γιατ$ μνο ο
Θηβα+οι, πο) τ"-
κατ+ π&λιν γνεσθαι τοLς Mρκους κα0 τ+ς σπονδς. δι&περ χθηκαν <π%ρ μιIς =νιαας :μοσπονδας Bλων τ
ν Βοιωτ
ν, δ%ν
κσπονδοι γενηθ"ντες gσπερ κα0 πρ&τερον, συνε/χον τ<ν Βοιω- Mγιναν δεκτο$ /π0 το)ς kΕλληνες, γιατ$ fταν γενικ F /ποδοχ ο

ταν ν τ
καθ8 αKτοLς μιNT συντελεNα. Bρκοι κα$ ο
σπονδ%ς ν2 κυρωθον /π0 κ"θε πλι χωριστ". qΕτσι
5. π0 δO το(τοις ο@ Λακεδαιμ&νιοι παροξυνθ"ντες γνωσαν μεγλη λοιπ0ν ο
Θηβα+οι Mμειναν Mξω /π0 τ$ς σπονδς, Bπως κα$ προη-
δυνμει στρατε(ειν π8 α$το(ς, tς κοινοLς πολεμουςY σφ&δρα γουμνως κα$ ξακολουθοσαν ν2 κρατον τν Βοιωτα σ% μι2
γ+ρ Kφεωρντο τ<ν αoξησιν α$τν, μ3ποτε τ
ς Mλης Βοιωτας μοναδικ :μοσπονδα <ποταγμνη σ8 ατος. 5. Ο
Λακεδαιμνι-
Iγο(μενοι τ<ν Iγεμοναν τ
ς Σπρτης καταλ(σωσιν, πιλαβ&με- οι Eργσθηκαν μ% Bλην ατν τν κατ"στασι κα$ /ποφ"σισαν ν2
νοι καιρο1. ν τε γ+ρ το/ς γυμνασοις συνεχς διατρβοντες κστρατεσουν ναντον τους μ% μεγ"λη στρατιωτικ δναμι κα$
εoρωστοι το/ς σμασιν Kπ
ρχον, κα0 φ(σει φιλοπ&λεμοι καθε- ν2 το)ς /ντιμετωπσουν uς κοινο)ς χθρος. Γιατ$ Mβλεπαν μ% με-
σττες ο$δεν;ς θνους Ελληνικο1 τα/ς 5νδρεαις λεποντο. γ"λη <ποψα τν δναμ τους, φοβομενοι μ3πως μ% τν Fγεμο-
να Bλης τ>ς Βοιωτας μπορσουν ν2 καταλσουν τν Fγεμονα
τ>ς Σπ"ρτης, σ% μι2 δεδομνη εκαιρα. Γιατ$ μ% τν συνεχ> σω-
ματικ ^σκησι στ2 γυμναστ3ρια εaχαν διαπλ"σει ρωμαλα σ_μα-
τα κα$ καθrς fταν /π0 χαρακτ>ρος φιλοπλεμοι, δ%ν <στε-
ροσαν στν /νδρεα /π0 καννα =λληνικ0 Mθνος. 6. 8Επ$ πλον

122 123
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

6. εcχον δO κα0 Iγεμ&νας πιφανε/ς τα/ς 5ρετα/ς πολλοLς μOν κα0
_λλους, μεγστους δO τρε/ς, 8Επαμειννδαν κα0 Γοργδαν, τι δO
κα0 ΠελοπδανY ^ τε π&λις τν Θηβαων δι+ τ
ς τν προγ&νων Γοργδας κα$ : Πελοπδας. Κα$ F πλις τ
ν Θηβαων fταν γεμ"-
πιφανεας ν το/ς Iρωικο/ς χρ&νοις φρον3ματος `ν πλ3ρης κα0
μεγλων uρ"γετο πραγμτων. κατ+ μOν οQν το1τον τ;ν νι-
αυτ;ν ο@ Λακεδαιμ&νιοι παρεσκευζοντο πρ;ς τ;ν π&λεμον κα0
Λακεδαιμνιοι =τοιμ"ζονταν γι2 τ0ν πλεμο κα$ συγκντρω-
δυνμεις κατ"λεγον τ+ς μOν πολιτικς, τ+ς δO παρ+ τν συμμ-
χων.
εaχαν κα$ /ρχηγο)ς πιφανε+ς γι2 τ$ς /ρετς τους, κα$ πολλο)ς
^λλους, /λλ2 σημαντικτεροι fταν τρε+ς, : 8Επαμειν_νδας, :
τη <περηφ"νεια γι2 τν προγονικ δξα τ>ς Fρωϊκ>ς ποχ>ς κα$
πιθυμοσε ν2 πιτχη μεγ"λα κατορθ_ματα. Ατν τν χρονι2
ο
ναν δυν"μεις, ^λλες /π0 το)ς πολτες τους κα$ ^λλες /π0 το)ς
συμμ"χους.

51. 51.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Φρασικλεδου Ρωμα/οι κατ"στησαν 1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : Φρασικλεδης, ο Ρωμα+οι
5ντ0 τν Kπτων χιλιρχους dκτ, Π&πλιον Μνιον κα0 Γιον /νδειξαν, /ντ$ τ
ν <π"των, Eκτr χιλι"ρχους, τ0ν Ππλιο Μ"νιο
8Ερενο(κιον κα0 Γιον Σ"ξστον κα0 Τιβ"ριον 8Ιο(λιον, τι δO Λε(- κα$ τ0ν Γ"ιο 8Ερενοκιο κα$ τ0ν Γ"ιο Σξτο κα$ τ0ν Τιβριο 8Ιο-
κιον Λαβνιον κα0 Π&πλιον Τριβνιον κα0 Γιον Μλλιον, πρ;ς λιο, πσης τ0ν Λεκιο Λαβνιο κα$ τ0ν Ππλιο Τριβ_νιο κα$ τ0ν
δO το(τοις Λε(κιον 8Α νθ"στιον. π0 δO το(των ο@ μOν Θηβα/οι Γ"ιο Μ"λλιο, πσης τ0ν Λεκιο 8Ανθστιο. Ατν τν χρονι244 ο
κσπονδοι γεγον&τες fναγκσθησαν 5ναδ"ξασθαι μ&νοι τ;ν Θηβα+οι, πο) δ%ν μετε+χαν στ$ς συνθ>κες, /ναγκ"σθηκαν ν2 /να-
πρ;ς Λακεδαιμονους π&λεμονY ο$δεμιNT γ+ρ ξ ν π&λει συμ- λ"βουν μνοι τ0ν πλεμο πρ0ς το)ς Λακεδαιμονους. Γιατ$ δ%ν
μαχ σαι δι+ τ; πσας συντεθε/σθαι τ<ν κοιν<ν ε?ρ3νην. μποροσαν ν2 συμμαχ3σουν μ% καμμι2 πλι, γιατ$ Bλες <πγρα-
2. ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι, μονωθ"ντων τν Θηβαων, κριναν πολε- ψαν τν γενικ εDρ3νη. 2. Κι ο Λακεδαιμνιοι, καθrς /πομον_-
με/ν α$το/ς κα0 τ+ς Θ3βας ξανδραποδσασθαι. φανερTς δO θηκαν ο Θηβα+οι, /ποφ"σισαν ν2 πολεμ3σουν ναντον τους κα$
οoσης τ ς τν Λακεδαιμονων παρασκευ ς, κα0 τν Θηβαων ν2 ξανδραποδσουν τν Θ3βα. Καθrς ο Λακεδαιμνιοι Mκα-
ρ3μων bντων συμμχων, ]παντες Kπελμβανον α$τοLς sNαδως ναν τ$ς προετοιμασες τους φανερ", κα$ ο Θηβα+οι δ%ν εaχαν συμ-
Kπ; τν Σπαρτιατν καταπολεμηθ3σεσθαι. μ"χους, Bλοι πστευαν Bτι εeκολα θ2 νικηθον /π0 το)ς Σπαρ-
3. δι&περ ο@ μOν ε$νοϊκς χοντες τν Ελλ3νων πρ;ς τοLς Θηβα- τι"τες. 3. Γι8 ατ0 ο kΕλληνες πο) συμπαθοσαν το)ς Θηβαους
ους συν3λγουν α$το/ς π0 τα/ς προσδοκωμ"ναις συμφορα/ς, ο@ δ8 /γωνιοσαν μαζ τους γι2 τ$ς /ναμενμενες συμφορς, ν

5λλοτρως χοντες περιχαρε/ς `σαν, tς α$τκα μλα τν Θηβα- κε+νοι πο) το)ς χθρεονταν fταν χαρομενοι μ% τν Dδα Bτι σ%
ων ξανδραποδισθησομ"νων. τ"λος δ8 ο@ Λακεδαιμ&νιοι πολλ<ν λγο /μσως πρκειτο ν2 ξανδραποδισθον ο Θηβα+οι. Τλος
δ(ναμιν παρασκευασμενοι παρ"δωκαν α$τ<ν Κλεομβρ&τ)ω τ) ο Λακεδαιμνιοι, /φο =τομασαν μεγ"λη δναμι, τν παρδω-
βασιλε/, κα0 πρτον μOν προαπ"στειλαν πρ"σβεις ε?ς Θ3βας, σαν στ0ν βασιλι2 Κλεμβροτο, κα$ Mστειλαν πρ
τα πρσβεις
προστττοντες Rπσας τ+ς ν τ ΒοιωτNα π&λεις Tν α$τον&- στν Θ3βα κα$ το)ς πρσταξαν ν8 /φ3σουν ατνομες Bλες τ$ς

44. Τ0 371 π.Χ.

124 125
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μους, Πλαται+ς δO κα0 Θεσπι+ς ο?κζειν κα0 τ<ν χραν το/ς πρ&- πλεις στν Βοιωτα, ν2 γκαταστ3σουν π"λι τ0ν πληθυσμ045
τερον γεγον&σι κυροις 5ποκαταστ σαι. στ$ς Πλαται%ς κα$ τ$ς Θεσπι%ς κα$ ν8 /ποδ_σουν τν καλλιεργ3σι-
4. 5ποκριναμ"νων δO τν Θηβαων, tς οoτ8 α$το0 πολυπραγμο- μη γ> στο)ς παλαιο)ς κατχους. 4. GΟπτε ο Θηβα+οι το)ς /π"ν-
νο1σιν ο$δOν τν κατ+ τ<ν Λακωνικ<ν οoτ8 κενοις ]πτεσθαι τησαν Bτι οeτε ατο$ πεμβανουν στ2 ζητ3ματα τ>ς Λακωνας,
προσ3κει τν τ ς ΒοιωταςY γενομ"νων δO τοιο(των τν 5ποκρ- οeτε κε+νοι πρπει ν8 /σχολονται μ% τ2 προβλ3ματα τ>ς Βοιω-
σεων ο@ Λακεδαιμ&νιοι τ;ν Κλε&μβροτον ε$θLς ξ"πεμψαν μετ+ τας. kΥστερα /π0 μι2 ττοια /π"ντησι, ο Λακεδαιμνιοι Mστει-
τ ς δυνμεως π0 τ+ς Θ3βαςY ο@ δO τν Λακεδαιμονων σ(μμαχοι λαν /μσως τ0ν Κλεμβροτο μ% τν στρατιωτικ δναμι ναντον
προθ(μως εcχον ε?ς τ;ν π&λεμον, λπζοντες μ3τ8 5γνα μ3τε μ- τ
ν Θηβ
ν. Κι ο σμμαχοι τ
ν Λακεδαιμονων fταν πρθυμοι
χην σεσθαι, 5λλ8 5κονιτ0 τν Βοιωτν κρατ3σειν. γι2 τ0ν πλεμο μ% τν πεποθησι, Bτι δ%ν θ2 διεξαχθ> οeτε /γ_-
νας οeτε μ"χη, /λλ2 Bτι θ2 γνουν κριοι τ
ν Βοιωτ
ν χωρ$ς
52. /γ_να.
1. Οaτοι μOν οQν προγοντες tς Dκον ε?ς Κορνειαν, κατεστρατο-
π"δευσαν κα0 τοLς καθυστερο1ντας τν συμμχων 5ν"μενον. ο@ 52.
δO Θηβα/οι δι+ τ<ν παρουσαν τν πολεμων ψηφσαντο τ"κνα 1. Ο ΣπαρτιIτες λοιπν, προχ_ρησαν μχρι πο) Mφτασαν στν
μOν κα0 γυνα/κας ε?ς 8Αθ3νας Kπεκθ"σθαι, α$το0 δ8 8Επαμεινν- Κορ_νεια, Bταν στρατοπδευσαν κα$ περμεναν το)ς συμμ"χους
δαν στρατηγ;ν Wλ&μενοι το(τ)ω τ+ κατ+ τ;ν π&λεμον π"τρεψαν, πο) καθυστεροσαν. Ο Θηβα+οι, ν sψει τ>ς μφανσεως το
συμπαρ&ντων α$τ) βοιωταρχν wξ. χθρο, /πεφ"σισαν ν2 /σφαλσουν στν 8Αθ3να τ$ς γυνα+κες
2. , δ8 8Επαμειννδας πανδημε0 τοLς Θηβαους τοLς ν IλικN α κα$ τ2 παιδι" τους, κι ατο$ ξλεξαν στρατηγ0 τ0ν 8Επαμειν_ν-
στρατιTς bντας καταλ"ξας ε?ς τ<ν μχην κα0 τν _λλων Βοιωτν δα κα$ /νθεσαν σ8 ατ0ν τν διεθυνσι το πολμου μ% συμβο-
τοLς ε$θ"τους, προ γε τ<ν δ(ναμιν κ τν Θηβν, χων τοLς σ(μ- λους pξι βοιωτ"ρχες. 2. GΟ 8Επαμειν_νδας, /φο στρατολγησε
παντας ο$ πλεους τν Wξακισχιλων. γι2 τν μ"χη Bλους το)ς Θηβαους πο) εaχαν στρατεσιμη Fλικα
3. κατ+ δO τ<ν τ ς π&λεως ξοδον τν στρατιωτν πολλο/ς δοξε κα$ /π0 το)ς ^λλους Βοιωτο)ς Bσους vθελαν κα$ fταν κατ"λλη-
δυσχερ σημε/α φαν ναι τ) στρατοπ"δ)ω. περ0 γ+ρ τ+ς π(λας λοι ν2 μετ"σχουν, :δ3γησε Mξω /π0 τν Θ3βα τν στρατιωτικ
5π3ντησε το/ς περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν κ ρυξ τυφλ&ς, yς 5νδρ- δναμι, πο) συνολικ2 δ%ν fταν π"νω /π0 pξι χιλι"δες. 3. Κατ2
ποδ8 5ποδεδρακ&τα 5νακομζων, κα0 καθπερ `ν ε?θισμ"νον τν πορεα τ
ν στρατιωτ
ν Mξω /π0 τν πλι φ"νηκε σ% πολ-
λος, Bτι ο οDωνο$ δ%ν fταν καλο$ γι2 τ0 στρ"τευμα. Γιατ$ κοντ2
στ$ς πλες το στρατοπδου συν"ντησε τ0ν 8Επαμειν_νδα pνας
τυφλ0ς κ>ρυξ, πο) /ναζητοσε δολους πο) εaχαν δραπετεσει
κα, Bπως συν3θιζαν ο κ3ρυκες, φ_ναζε κι ατ0ς τ0 μ3νυμα κι
Mλεγε ν2 μν το)ς μεταφρουν Mξω /π0 τν Θ3βα οeτε ν2 το)ς

45. Βλ. κα$ κεφ. 46, 6.

126 127
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

5νηγ&ρευε κηρ(ττων μ3τ8 ξγειν Θ3βηθεν μ3τ8 5φανζειν, 5λλ8
5πγοντα πλιν 5νασζειν.
μεγαλτεροι στ2 χρνια πο) ^κουγαν τ0ν κ3ρυκα, θε-
4. ο@ μOν οQν πρεσβ(τεροι τν 5κου&ντων το1 κ3ρυκος ο?ων;ν
ο
ποιο1ντο το1 μ"λλοντος, ο@ δO νετεροι Iσυχαν εcχον, Vνα μ< δ&-
ξωσι δι+ δειλαν 5ποτρ"πειν τ;ν 8Επαμειννδαν τ
ς στρατεας. , παν τ0ν 8Επαμειν_νδα /π0 τν κστρατεα. GΟ 8Επαμειν_νδας
δ8 8Επαμειννδας πρ;ς τοLς λ"γοντας προσ"χειν δε/ν το/ς ο?ω-
νο/ς εcπεν εSς ο?ων;ς _ριστος 5μ(νεσθαι περ0 πτρης.
ξαφανσουν, /λλ2 ν2 το)ς :δηγ3σουν στν πατρδα γι2 ν2 σω-
θον. 4. Ο
ωροσαν τ0 κ3ρυγμ" του σ2ν κακ0ν οDων0 γι2 τ0 μλλον, ν
νετεροι Mμεναν συχοι, γι2 ν2 μ φανον Bτι /π0 δειλα /πτρε-
/π"ντησε πρ0ς κενους, πο) Mλεγαν Bτι πρπει ν2 προσξουν
το)ς οDωνος:
5. τα(τη δO τ
παρρησNα καταπληξαμ"νου το1 8Επαμειννδου τοLς «Ε‹ς οDων0ς ^ριστος /μνεσθαι περ$ π"τρης».46
ε$λαβς χοντας, wτερος ο?ων;ς φνη δυσχερ"στερος το1 προ- 5. ˆΑν κα$ : 8Επαμειν_νδας κατπληξε το)ς προληπτικο)ς μ%
τ"ρου. , γ+ρ γραμματεLς προ
γεν χων δ&ρυ κα0 ταιναν π8 α$- ατ0 τ0 θ"ρρος κα$ τν παρρησα, φ"νηκε pνας ^λλος οDων0ς χει-
τ), κα0 προεσ3μαινε τ; παραγγελλ&μενον Kπ; τν Iγεμ&νωνY ρτερος /π0 τ0ν πρ
τον. GΟ γραμματε)ς δηλαδ προχωροσε
πνε(ματος δO γενομ"νου συν"βη τ<ν ταιναν 5ποσπασθε/σαν πε- κρατ_ντας pνα δρυ μ% μι2 ταινα δεμνη π"νω σ8 ατ, Bπου ση-
ριαμπσχεσθαι περ τινα στ3λην φεστσαν τφ)ωY `σαν δO ν τ) μει_νονταν ο
διαταγ%ς τ
ν /ξιωματικ
ν. 8Εφσηξε Bμως ^νε-
τ&π)ω το(τ)ω τεθαμμ"νοι τινOς Λακεδαιμ&νιοι κα0 Πελοπονν3σιοι, μος κι F ταινα /ποσπ"σθηκε /π0 τ0 δρυ κα$ τυλχθηκε γρω
ο μετ8 8Αγησιλου στρατε(σαντες τελε(τησαν. /π0 μι2 πιτ"φια στ3λη. Σ8 ατ0 τ0 μρος fταν θαμμνοι μερικο$
6. τν δO πρεσβυτ"ρων τινOς πλιν ντυχ&ντες διεμαρτ(ραντο μ< Λακεδαιμνιοι κα$ Πελοπονν3σιοι, ο
:πο+οι εaχαν κστρατεσει
προγειν τ<ν δ(ναμιν, φανερς τν θεν κωλυ&ντων, , δ8 ο$δOν μαζ$ μ% τ0ν 8Αγησλαο κα$ εaχαν σκοτωθ>. 6. Π"λι μερικο$ Fλικιω-
α$το/ς 5ποκριθε0ς προ
γε τ; στρατ&πεδον, Iγο(μενος τ;ν KπOρ μνοι πο) Mτυχε ν2 εaναι κε+ διαμαρτηρ3θηκαν ντνως κα$ ζη-
τν καλν λογισμ;ν κα0 τ<ν Kπ"ρ τν δικαων μν3μην α@ρετωτ"- τοσαν ν2 μν :δηγ3ση Mξω τ0ν στρατ, γιατ$ fταν φανερ F
ραν εcναι τν παρ&ντων σημεων. /ντθεσις τ
ν θε
ν. 8Αλλ2 : 8Επαμειν_νδας χωρ$ς ν2 το)ς /παν-
7. , μOν οQν 8Επαμειννδας πεφιλοσοφηκlς κα0 το/ς ν παιδεNα λο- τ3ση τποτε :δηγοσε τ0ν στρατ0 μ% τν πεποθησι Bτι ο
σκψεις
γισμο/ς μφρ&νως χρησμενος παραυτκα μOν Kπ; πολλν μ"μ- γι2 τν /ρετν κι : σεβασμ0ς στν δικαιοσνη εaναι προτιμτερα
ψεα τυχεν, jστερον δO δι+ τν κατορθωμτων δ&ξας στρατη- κνητρα /π0 το)ς οDωνο)ς τ>ς στιγμ>ς. 7. GΟ 8Επαμειν_νδας
γικ
συν"σει διαφ"ρειν μεγστων 5γαθν αGτιος γ"νετο τ
πα- λοιπ0ν πο) εaχε φιλοσοφικ μρφωσι κα$ φ3ρμοσε εeστοχα τ$ς
τρδι. ε$θLς γ+ρ προαγαγlν τ<ν δ(ναμιν, κα0 προκαταλαβ&με- /ρχ%ς πο) /πκτησε μ% τν μρφωσ του, πρ0ς στιγμ πικρθηκε
νος τ+ περ0 τ<ν Κορνειαν στεν, κατεστρατοπ"δευσεν. /π0 πολλος, Mπειτα Bμως μ% τ2 κατορθ_ματ" του φ"νηκε Bτι
<περε+χε στν στρατηγικ
καντητα, μ% τν :ποα /ναδεχθηκε
πρξενος τ
ν μεγστων /γαθ
ν γι2 τν πατρδα. Γιατ$ /μσως
:δ3γησε Mξω τ0ν στρατ, κατλαβε πρ
τος τ2 στεν2 τ>ς Κορ_-
νειας κα$ στρατοπδευσε κε+.

46. GΟμ. 8Ιλι"δ. Μ, στ. 243.

128 129
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

53. 53.
1. Ο δO Κλε&μβροτος πυθ&μενος τοLς πολεμους προκατειληφ"ναι 1. GΟ Κλεμβροτος, Bταν Mμαθε Bτι ο χθρο$ κατλαβαν πρ
τοι τ0
τ+ς παρ&δους, τ; μOν τα(τη ποιε/σθαι τ<ν δι"ξοδον 5π"γνω, πο- στεν0 πρασμα, δ%ν Mκρινε σκπιμο ν2 παραβι"ση τ2 στεν2 κα$ ν8
ρευθε0ς δO δι+ τ ς Φωκδος, κα0 διεξελθlν τ<ν παραθαλατταν /νοξη δοδο, /λλ2 προχ_ρησε δι2 μσου τ>ς Φωκδος κα$ /φο
,δ;ν χαλεπ<ν οQσαν, ν"βαλεν ε?ς τ<ν Βοιωταν 5κινδ(νωςY ν δισχισε τ0ν παραθαλ"σσιο δρμο πο) fταν τραχς, εDσβαλε
παρ&δ)ω δ" τινα τν πολισματων χειρωσμενος δ"κα τρι3ρων στν Βοιωτα /κινδνως. Στ0 πρασμ" του κατλαβε μερικ2
γκρατ<ς γ"νετο. φρορια κα$ κυρευσε δκα τρι3ρεις. 2. qΕπειτα Mφθασε στ2 λεγ-
2. μετ+ δO τα1τα καταντ3σας ε?ς τ+ καλο(μενα Λε1κτρα κατεστρα- μενα Λεκτρα, Bπου κα$ στρατοπδευσε κα$ ^φησε το)ς στρα-
τοπ"δευσε κα0 τοLς στρατιτας κ τ ς ,δοιπορας 5νελμβανεν. τι
τες ν2 ξεκουρασθον /π0 τν :δοιπορα. Ο Βοιωτο, καθrς
ο@ δO Βοιωτο0 προγοντες π0 τοLς πολεμους, tς kγγισαν α$το/ς προχ_ρησαν ναντον το χθρο, μλις τ0ν πλησασαν κα$ μ%
κα0 λ&φους τιν+ς Kπερβαλ&ντες _φνω κατεν&ησαν τοLς Λακε- τν δι"βασι μερικ
ν λφων εaδαν Bτι ο Λακεδαιμνιοι κ"λυπταν
δαιμονους π"χοντας ]παν τ; Λευκτρικ;ν πεδον, κατεπλγη- Bλη τν πεδι"δα τ
ν Λεκτρων, τρμαξαν μπροστ2 στ0 μγεθος
σαν ?δ&ντες τ; μ"γεθος τ ς δυνμεως. τ>ς δυν"μεως. 3. kΟταν ο βοιωτ"ρχες συνεδρασαν κα$ συσκ-
3. συνεδρευσντων δO τν βοιωταρχν κα0 βουλευομ"νων, π&τε- φθηκαν, ποι0 εaναι καλτερο, ν2 μενουν κε+ κα$ ν2 /γωνισθον
ρον χρ< μ"νειν κα0 πρ;ς πολλαπλασονα δ(ναμιν διαγωνζεσθαι μ% πολλαπλ"σια δναμι x ν2 /ναχωρ3σουν κα$ ν2 δ_σουν τν
r τ<ν 5ναχρησιν ποιησμενοι ν τ&ποις Kπερδεξοις συστ3σον- μ"χη /π0 ενοϊκτερη θσι, ο γν
μες τ
ν Fγετ
ν Mτυχε ν2 διχα-
ται τ<ν μχην, τυχον α@ γνμαι τν Iγεμ&νων Gσαι γεν&μεναι. wξ σθον στν μση. 8Απ0 το)ς pξι δηλ. βοιωτ"ρχες πο) fταν, ο τρε+ς
γ+ρ bντων βοιωταρχν τρε/ς μOν )~οντο δε/ν 5πγειν τ<ν δ(να- <ποστ3ριξαν Bτι πρπει ν8 /ποσρουν τν δναμι, κι ο ^λλοι
μιν, τρε/ς δO μ"νειν κα0 διαγωνζεσθαι, ν οSς `ν κα0 , 8Επαμεινν- τρε+ς, Bτι πρπει ν2 μενουν κα$ ν2 /γωνισθον. Μεταξ) ατ
ν
δας συνεξαριθμο(μενος. 5πορας δ8 οoσης μεγλης κα0 δυσκρ- τ
ν τρι
ν fταν κι : 8Επαμειν_νδας. Κι κε+ πο) βρσκονταν σ% με-
του τν βοιωταρχν , wβδομος Dκεν, yν πεσας 8Επαμειννδας γ"λη /μηχανα /π0 τν :ποα fταν δσκολο ν2 βγον, fρθε ν2
,μ&ψηφον Wαυτ) γεν"σθαι προετ"ρησε τ ς γνμης. , μOν οQν ψηφση : pβδομος βοιωτ"ρχης, πο) τ0ν Mπεισε : 8Επαμειν_νδας
KπOρ τν Mλων 5γlν το1τον τ;ν τρ&πον κυρθη. ν2 ψηφση σμφωνα μ% τν δικ3 του γν_μη κα$ Mτσι κατρθωσε ν2
4. , δ8 8Επαμειννδας ,ρν το1ς στρατιτας δεισιδαιμονο1ντας π0 πικρατ3ση F ^ποψς του. Μ8 ατ0ν λοιπ0ν τ0ν τρπο /ποφασ-
το/ς γεγον&σι σημεοις, φιλοτιμε/το δι+ τ ς ?δας πινοας κα0 σθηκε ν2 διεξαχθ> : /γ_νας <π%ρ τ
ν Bλων. 4. GΟ 8Επαμειν_νδας
στρατηγας μεταθε/ναι τ+ς το1 πλ3θους ε$λαβεας. δι&περ τινν πο) Mβλεπε Bτι ο στρατι
τες fταν δεισιδαμονες κι /νησυχοσαν
προσφτως παραγεγον&των κ Θηβν πεισεν ε?πε/ν Mτι τ+ κατ+ μ% το)ς οDωνο)ς πο) φ"νηκαν, πιθυμοσε μ% τν δικ3 του στρα-
τ;ν νεlν το1 Ηρακλ"ους Mπλα παραδ&ξως 5φαν γ"γονε κα0 λ&- τηγικ πινοητικτητα ν2 /ντιστρψη το)ς φβους κα$ τ$ς /νησυ-
γος ν τα/ς Θ3βαις διαδ"δοται tς τν Iρων τν 5ρχαων 5νει- χες το πλ3θους. Γι8 ατ, καθrς Mφθασαν μερικο$ ρχμενοι /π0
ληφ&των α$τ+ κα0 βοηθε/ν το/ς Βοιωτο/ς 5πεληλυθ&των. _λλον τν Θ3βα, το)ς Mπεισε ν2 πονε, Bτι τ2 Bπλα στ0 να0 το GΗρακλ>
ξαφανσθηκαν κατ2 τρπο παρ"δοξο κα$ διαδθηκε στν Θ3-
βα, Bτι τ2 π>ραν ο /ρχα+οι ρωες κα$ τρ"βηξαν γι2 ν2 βοηθ3σουν

130 131
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

δO κατ"στησεν tς 5π; Τροφωνου προσφτως 5ναβεβηκ&τα κα0 το)ς Βοιωτος. qΕβαλε κ"ποιον ^λλον ν2 π> Bτι πρσφατα εaχε
λ"γοντα δι&τι προστ"ταχεν , θε;ς α$το/ς, Mταν ν Λε(κτροις νι- /νεβ> /π0 τ0 Τροφ_νιο ^ντρο,47 κι Bτι : θε0ς το)ς μ3νυσε, Bταν νι-
κ3σωσιν, 5γνα τιθ"ναι Δι0 βασιλε/ στεφαντηνY 5φ8 οa δ< Βοιω- κ3σουν στ2 Λεκτρα, ν2 τελον /γ
νες πρ0ς τιμν το Δι0ς μ%
το0 τα(την ποιο1σι τ<ν παν3γυριν ν ΛεβαδεNα. στεφ"νους γι2 Mπαθλα. Κα$ πρ"γματι, /π0 ττε ο
Βοιωτο$ γιορ-
τ"ζουν ατν τν παν3γυρι στν Λειβαδι".
54.
1. Συν3ργησε δO πρ;ς τα(την τ<ν πνοιαν Λεανδρας , Σπαρτι- 54.
της, πεφευγlς μOν κ Λακεδαμονος, τ&τε δO συστρατε(ων Θη- 1. Σ8 ατν τν στρατηγικ τ
ν πινο3σεων βο3θησε κι : Λεαν-
βαοις. οaτος γ+ρ ν κκλησNα προαχθες 5πεφ(νατο παλαι;ν δρας48 : Σπαρτι"της, πο) fταν φυγ2ς /π0 τν Λακεδαμονα κα$
εcναι λ&γιον το/ς Σπαρτιταις, Mτι τ&τε τ<ν Iγεμοναν 5ποβα- ξεστρ"τευσε ττε μαζ$ μ% το)ς Θηβαους. GΟδηγ3θηκε λοιπ0ν
λο1σιν, Mταν ν Λε(κτροις Kπ; Θηβαων Iττηθσιν. στν συνλευσι κα$ δ3λωσε Bτι <π>ρχε pνας παλι0ς λγος μεταξ)
2. προσ
λθον δO τ) 8ΕπαμειννδNα κα0 χρησμολ&γοι τινOς γχριοι, τ
ν Σπαρτιατ
ν, Bτι ττε θ2 χ"σουν τν Fγεμονα, Bταν νικηθον
λ"γοντες Mτι περ0 τ;ν τφον τν Λε(κτρου κα0 Σκεδσου θυγα- στ2 Λεκτρα /π0 το)ς Θηβαους. 2. 8Επσης κα$ μερικο$ ντπιοι
τ"ρων μεγλη συμφορNT δε/ περιπεσε/ν Λακεδαιμονους δι+ τοι-
α(τας α?τας.
Λακεδαιμνιοι ν2 π"θουν μεγ"λη συμφορ2 κον-
3. Λε1κτρος `ν, 5φ8οa τ; πεδον το1το σχε τ<ν προσηγοραν. το(-
ν θυγατρων το Λεκτρου κα$ το Σκεδ"σου,
του θυγατ"ρας κα0 Σκεδσου τιν;ς ,μοως κ&ρας πρ"σβεις Λα-
κεδαιμονων βισαντοY α@ δO Kβρισθε/σαι τ<ν συμφορ+ν ο$κ
χρησμολγοι πλησασαν τ0ν 8Επαμειν_νδα κα$ το Mλεγαν, Bτι
fταν γραμμνο ο
τ2 στ0ν τ"φο τ
κα$ τοτο γι2 τν =ξ>ς αDτα. 3. GΟ Λεκτρος fταν ατς, /π0 τ0ν
:πο+ον π>ρε τν Eνομασα F πεδι"δα. Τ$ς θυγατρες ατο,
ν"γκασαι, τ
πατρδι τ
πεμψση τοLς Kβριστ+ς καταρασμε- καθrς κα$ =ν0ς Σκεδ"σου, πο) fταν παρθνες, τ$ς βασαν πρ-
ναι τ;ν βον α$τοχειρNα κατ"στρεψαν. σβεις τ
ν Λακεδαιμονων. Κι κε+νες δ%ν μπρεσαν ν2 <ποφ-
4. πολλν δO κα0 _λλων τοιο(των λεγομ"νων, κα0 το1 8Επαμεινν- ρουν τν προσβολ κα, /φο καταρ"σθηκαν τν χ_ρα πο) Mστει-
δου συναγαγ&ντος κκλησαν κα0 τοLς στρατιτας το/ς ο?κεοις λε το)ς πρεσβευτς, ατοκτνησαν. 4. Λγονταν κα$ πολλ2 ^λλα
λ&γοις προτρεψαμ"νου πρ;ς τ;ν 5γνα, πντες μετ"θεντο τ+ς παρμοια κα, Bταν : 8Επαμειν_νδας κ"λεσε γενικ συνλευσι κα$
γνμας, κα0 τ
ς μOν δεισιδαιμονας 5πελ(θησαν, πρ;ς δO τ<ν μ- παρτρυνε το)ς στρατι
τες στ0ν /γ_να μ% το)ς δικος του λ-
χην ε$θαρσε/ς τα/ς ψυχα/ς κατ"στησαν. γους κα$ τ2 συνθ3ματα, Bλοι ^λλαξαν γν_μη κα$ λυτρ_θηκαν
5. `λθε δO κα0 συμμαχα κατ+ το1τον τ;ν καιρ;ν το/ς Θηβαοις /π0 τν δεισιδαιμονα κι fταν pτοιμοι ν2 :ρμ3σουν μ% καρδι2 κα$
παρ+ Θετταλν, πεζο0 μOν χλιοι κα0 πεντακ&σιοι, @ππε/ς δO πεν- μ% θ"ρρος στν μ"χη. 5. 8Εκε+νον τ0ν καιρ0 Mφθασε κα$ βο3θεια
στο)ς Θηβαους /π0 το)ς Θεσσαλος, χλιοι πεντακσιοι πεζο$

47. 8Αρχα+ο μαντε+ο κοντ2 στν Λειβαδι".

48. Τ0 sνομα ^γνωστο, δ%ν πιβεβαι_νεται /π0 /λλο. ΜIλλον πρκειται περ$ συγχ-
σεως μ% τ0ν Κλεανδρδαν.

132 133
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

τακ&σιοι, nν Iγε/το 8Ισων. οaτος δ8 πεισε το(ς τε ΒοιωτοLς κα0 κα$ πεντακσιοι ππε+ς, μ% τ0ν 8Ι"σονα π$ κεφαλ>ς. GΟ 8Ι"σων
τοLς Λακεδαιμονους 5νοχ+ς ποι3σασθαι κα0 τ+ παρλογα τ ς Mπεισε κα$ το)ς Βοιωτο)ς κα$ το)ς Λακεδαιμονους ν2 συν"ψουν
τ(χης ε$λαβηθ ναι. /νακωχ κα$ ν2 φυλαχθον /π0 τ$ς Dδιοτροπες τ>ς τχης. 6.
6. γενομ"νων δO τν σπονδν Κλε&μβροτος 5ν"ζευξε μετ+ τ ς δυ- kΟταν Mγιναν ο σπονδς, : Κλεμβροτος /ναχ_ρησε μαζ$ μ% τ0ν
νμεως κ τ ς Βοιωτας, κα0 5π3ντησεν α$τ) _λλη δ(ναμις μεγ- στρατ0 /π0 τν Βοιωτα κα$ καθ8 :δ0ν τ0ν συν"ντησε ^λλη μεγ"-
λη Λακεδαιμονων κα0 τν συμμχων, Iγουμ"νου 8Αρχιδμου λη δναμι τ
ν Λακεδαιμονων κα$ τ
ν συμμ"χων μ% /ρχηγ0 τ0ν
το1 8Αγησιλου. ο@ γ+ρ ΣπαρτιTται θεωρο1ντες τ<ν Wτοιμ&τητα 8Αρχδαμο, τ0ν γυι0 το 8Αγησιλ"ου. Ο ΣπαρτιIτες δηλ., βλπον-
τν Βοιωτν, κα0 τ; θρσος κα0 τ<ν 5π&νοιαν ε$λαβο(μενοι, τ<ν τας τν =τοιμτητα τ
ν Βοιωτ
ν, κα$ παρνοντας μτρα γι2 ν8
δευτ"ραν 5πεστλκεισαν δ(ναμιν, Vνα τ) πλ3θει τν 5γωνιζομ"- /ντιμετωπσουν τ0 θ"ρρος κα$ τν παρατολμα τους, Mστειλαν
νων περιγ"νωνται τ ς τν πολεμων τ&λμης. ατν τν δετερη δναμι, γι2 ν2 <περνικ3σουν μ% τ0 πλ>θος τ
ν
7. συνελθουσν δ8 ε?ς τα$τ; τν δυνμεων α?σχρ;ν εcναι Kπ"λαβον μαχητ
ν τν τλμη τ
ν /ντιπ"λων. 7. kΟταν συναντ3θηκαν κα$
ο@ Λακεδαιμ&νιοι δεδι"ναι τ+ς τν Βοιωτν 5ρετς. δι&περ τ+ς συνεν_θηκαν ατ%ς ο δυν"μεις, ο Λακεδαιμνιοι θε_ρησαν Bτι
σπονδ+ς παρ8 ο$δOν Iγησμενοι μετ+ πολλ ς προθυμας 5ν"- fταν ντροπ γι8 ατο)ς ν2 φοβηθον τν /ρετν τ
ν Βοιωτ
ν. Γι8
καμψαν ε?ς Λε1κτρα. Wτομων δ8 bντων κα0 τν Βοιωτν πρ;ς τ<ν ατ0 παραβασαν τν /νακωχ κα$ μ% μεγ"λη προθυμα πστρε-
μχην, ξ"ταττον 5μφ&τεροι τ+ς δυνμεις. ψαν στ2 Λεκτρα. Κι Bπως κα$ ο Βοιωτο$ fταν pτοιμοι γι2 τν μ"-
χη, παρτασσαν κα$ ο δυ0 πλευρ%ς τ$ς δυν"μεις τους.
55.
1. Kα0 παρ+ μOν το/ς Λακεδαιμονοις ο@ 5φ8 Ηρακλ"ους γεγον&τες 55.
Iγεμ&νες τχθησαν π0 τν κερτων, Κλε&μβροτ&ς τε , βασι- 1. Στν παρ"ταξι τ
ν Λακεδαιμονων ο καταγμενοι /π0 τν γε-
λεLς κα0 8Αρχδαμος , 8Αγησιλου το1 βασιλ"ως υ@&ς, παρ+ δO το/ς νι2 το GΗρακλ> τοποθετ3θηκαν uς διοικητ%ς τ
ν πτεργων, :
Βοιωτο/ς 8Επαμειννδας ?δNα τιν0 κα0 περιττ τξει χρησμενος Κλεμβροτος : βασιλι2ς δηλ. κι : 8Αρχδαμος, : γυι0ς το βασιλιI
δι+ τ ς ?δας στρατηγας περιεποι3σατο τ<ν περιβ&ητον νκην. 8Αγησιλ"ου. Στν παρ"ταξι τ
ν Βοιωτ
ν : 8Επαμειν_νδας χρη-
2. κλεξμενος γ+ρ ξ Rπσης τ ς δυνμεως τοLς 5ρστους π0 τ; σιμοποι_ντας μι2 δικ3 του /συν3θιστη δι"ταξι τ
ν δυν"με_ν
wτερον μ"ρος στησε, μεθ8 nν κα0 α$τ;ς μελλε διαγωνζεσθαιY του, κατρθωσε ν2 πετχη τν περιβητη νκη μ% τν δικ3 του
τοLς δ8 5σθενεσττους π0 τ; wτερον κ"ρας τξας παρ3γγειλεν στρατηγικ Dδιοφυ†α. 2. 8Επλεξε δηλ. /π0 Bλο τ0 στρ"τευμα το)ς
α$το/ς φυγομαχε/ν κα0 κατ+ τ<ν φοδον τν πολεμων κ το1 πι0 γενναους στρατι
τες κα$ το)ς τοποθτησε στν μι2 πτρυγα,
κατ8 dλγον Kποχωρε/ν. δι& κα0 λοξ<ν ποι3σας τ<ν φλαγγα, τ) Bπου πρκειτο κα$ : gδιος ν8 /γωνισθ> μχρι τλους. Το)ς πι0
τοLς πιλ"κτους χοντι κ"ρατι γνω κρνειν τ<ν μχην. /δνατους το)ς τοποθτησε στν ^λλη πτρυγα κα$ το)ς παρ3γ-
γειλε ν2 /ποφγουν τν μ"χη κα$ ν2 <ποχωρον σιγ2 - σιγ2
μπροστ2 στν πθεσι το χθρο. Γι8 ατ0 κα$ διαμορφ_νοντας
τν φ"λαγγ" του λοξ3, /πεφ"σισε ν2 κρνη τν Mκβασι τ>ς μ"χης
μ% τν πτρυγα τ
ν πιλκτων. 3. kΟταν ο σ"λπιγγες σ3μαιναν

134 135
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

3. tς δ8 αV τε σλπιγγες σ3μαινον παρ8 5μφοτ"ροις τ; πολεμικ;ν τ0 πολεμικ0 σ"λπισμα κα$ στ$ς δο παρατ"ξεις, κα$ /λ"λαζαν ο
κα0 κατ+ τ<ν πρτην ,ρμ<ν συνηλλαξαν α@ δυνμεις, ο@ μOν Λα- στρατο$ στν πρ_τη τους ξρμησι, ο Λακεδαιμνιοι /νπτυσ-
κεδαιμ&νιοι το/ς κ"ρασιν 5μφοτ"ροις π γον μηνοειδOς τ; σχ μα σαν τν πθεσ τους μ% τ$ς δο πτρυγες κι Mδιναν στν φ"λαγγ"
τ ς φλαγγος πεποιηκ&τες, ο@ δO Βοιωτο0 τ) μOν Wτ"ρ)ω κ"ρατι τους τ0 σχ>μα το μισοφγγαρου, ν
ο Βοιωτο$ μ% τ0 pνα κρας
Kπεχρουν, τ) δO Wτ"ρ)ω δρ&μ)ω συν πτον το/ς πολεμοις. <ποχωροσαν κα$ μ% τ0 ^λλο :ρμοσαν δρομαως. 4. kΟταν ^ρχι-
4. tς δO συν ψαν 5λλ3λοις ε?ς χε/ρας, τ; μOν πρτον κθ(μως σε F κ το συστ"δην μ"χη, στν /ρχ πο) κα$ ο δυ0 πλευρ%ς πο-
5μφοτ"ρων 5γωνιζομ"νων ?σ&ρροπος `ν I μχη, μετ+ δO τα1τα λεμοσαν μ% μνος F μ"χη fταν Dσρροπη. 8Αργτερα Bμως, πο)
τν περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν δι τε τ<ν 5ρετ<ν κα0 τ<ν πυκν&τητα ο ^νδρες το 8Επαμειν_νδα ^ρχισαν ν2 πλεονεκτον κα$ χ"ρι
τ ς τξεως πλεονεκτο(ντων πολλο0 τν Πελοποννησων 5νη- στν παλληκαρι" τους κα$ τν πυκντητα τ
ν γραμμ
ν τους,
ρο1ντο. ο$ γ+ρ Kπ"μενον Kπεν"γκαι τ; βρος τ ς τν πιλ"κτων ^ρχισαν ν2 πφτουν πολλο$ Πελοπονν3σιοι. Γιατ$ δ%ν μπο-
5νδραγαθας, 5λλ+ τν 5ντιστντων ο@ μOν πιπτον, ο@ δO κατε- ροσαν ν2 <πομενουν τ0 β"ρος τ>ς /νδραγαθας τ
ν πιλ-
τραυματζοντο, πσας τ+ς πληγ+ς ναντας λαμβνοντες. κτων, κι ατο$ πο) πρβαλλαν /ντστασι, ^λλοι σκοτ_νονταν κι
5. wως μOν οQν , βασιλεLς τν Λακεδαιμονων Κλε&μβροτος ζη, ^λλοι τραυματζονταν, καθrς δχονταν Bλα τ2 πλ3γματα κατ2
πολλοLς χων τοLς συνασπζοντας κα0 προθ(μως πρ; α$το1 μτωπο. 5. Κα$ Bσο ζοσε : βασιλι2ς τ
ν Λακεδαιμονων Κλεμ-
5ποθν3σκοντας, _δηλος `ν I sοπ< τ ς νκηςY πε0 δ8 οaτος πντα βροτος, πο) εaχε πολλο)ς μαχητ%ς γρω του pτοιμους ν2 πεθ"-
κνδυνον Kπομ"νων ο$κ fδ(νατο βισασθαι τοLς 5νθεστηκ&τας, νουν γι2 ν2 τ0ν <περασπιστον, fταν /ββαιη F Mκβασις τ>ς μ"-
Iρωικς δO μαχ&μενος κα0 πολλο/ς τρα(μασι περιπεσlν τελε(- χης. kΟταν Bμως, κα$ χωρ$ς ν2 λογαρι"ζη το)ς κινδνους, δ%ν
τησε, τ&τε συνδρομ ς γενομ"νης περ0 το1 πτματος νεκρν μπρεσε ν2 κ"μψη τν /ντστασι το χθρο, κα$ μαχμενος
πλ θος σωρε(θη. Fρωϊκ2 κα$ μ% πολλ2 τραματα Mπεσε, ττε, καθrς pνα μεγ"λο
πλ>θος στρατιωτ
ν Mσπευσε κα$ μαχταν γι2 τ0 πτ
μα του, σχη-
56. ματσθηκε pνας σωρ0ς /π0 νεκρος.
1. 8Αναρχας δO γενομ"νης περ0 τ; κ"ρας, ο@ μOν περ0 τ;ν 8Επαμει-
ννδαν βαρε/ς γκεμενοι το/ς Λακεδαιμονοις τ; μOν πρτον τ 56.
βNα βραχL προ"ωσαν κ τ ς τξεως τοLς πολεμους, ο@ δO Λακε- 1. Καθrς F πτρυγα ατ Mμεινε /κυβρνητη, ο ^νδρες το 8Επα-
δαιμ&νιοι περ0 το1 βασιλ"ως 5γωνισμενοι λαμπρς το1 μOν σ- μειν_νδα πεζαν σκληρ2 το)ς Λακεδαιμονους κα$ στν /ρχ
ματος γκρατε/ς γ"νοντο, τ ς δO νκης ο$κ Gσχυσαν φικ"σθαι. /ν"γκασαν μ% τν βα τν φ"λαγγα το χθρο ν2 Eπισθοχωρ3-
2. τν γ+ρ πιλ"κτων Kπερβαλλομ"νων τα/ς 5νδραγαθαις, κα0 τ ς ση, ν
ο Λακεδαιμνιοι πο) /γωνσθηκαν γεννα+α γι2 τ0ν βασι-
5ρετ ς κα0 παρακλ3σεως 8Επαμειννδου πολλ+ συμβαλλομ"νης, λι", κυρευσαν ββαια τ0 σ
μα του, /λλ2 δ%ν μπρεσαν ν2 πετ-
μ&γις βισθησαν ο@ Λακεδαιμ&νιοιY τ; μOν πρτον 5ναχω- χουν τν νκη. 2. Καθrς ο πλεκτο τους <περβαλλαν στ$ς /ν-
δραγαθες κα$ F /νδρεα κι ο προτροπ%ς το 8Επαμειν_νδα συν-
βαλλαν πολ) σ8 ατ, μ% μεγ"λη δυσκολα ο Λακεδαιμνιοι
/ναγκ"σθηκαν ν2 <ποχωρ3σουν. Στν /ρχ3, καθrς <ποχω-

136 137
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ρο1ντες τ<ν τξιν ο$ δι"λυον, τ; δO τελευτα/ον πολλν 5ναιρου- ροσαν, δ%ν Mσπαζαν τ$ς γραμμς τους, στ0 τλος Bμως, Bπως σκο-
μ"νων, το1 δO παραγγ"λλοντος Iγεμ&νος τετελευτηκ&τος, γ"νε- τ_νονταν πολλο$ κι : διοικητς πο) το)ς Mδινε διαταγ%ς Mπεσε κι
το παντελ<ς τροπ< το1 στρατοπ"δου. ατς, : στρατ0ς στρ"φηκε σ% μι2 γενικ φυγ3. 3. Τ0 σ
μα το
3. ο@ δO περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν πικεμενοι το/ς φε(γουσι κα0 πολ- 8Επαμειν_νδα κατεδωκε τ0ν χθρ0 πο) Mφευγε κα, /φο κατ-
λοLς τν ναντων κατακ&ψαντες 5πην"γκαντο νκην πιφανε- κοψε πολλο)ς ^νδρες του, κατ3γαγε τν πι0 Mνδοξη νκη. Γιατ,
σττην. συμβαλ&ντες γ+ρ το/ς 5ρστοις τν Ελλ3νων, κα0 το/ς καθrς /ναμετρ3θηκαν μ% το)ς πι0 γενναους /π0 το)ς kΕλληνες,
dλγοις τν πολλαπλασων παραδ&ξως περιγεν&μενοι, μεγλην κα$ μ% μι2 μικρ δναμι νκησαν κατ2 τρπο θαυμαστ0 μι2 δνα-
δ&ξαν π8 5νδρεNα κατεκτ3σαντο. μεγστων δ8 πανων , στρα- μι πολλαπλ"σια /π0 τν δικ3 τους, κατκτησαν μεγ"λη δξα γι2
τηγ;ς 8Επαμειννδας fξιθη, δι+ τ ς ?δας 5νδρεας μλιστα κα0 τν παλληκαρι" τους. GΟ στρατηγ0ς 8Επαμειν_νδας /ξι_θηκε
στρατηγικ ς συν"σεως τοLς 5νικ3τους Iγεμ&νας τ ς Ελλδος το)ς πι0 μεγ"λους πανους, γιατ$ μ% τν προσωπικ3 του παλλη-
κατηγωνισμ"νος. καρι2 κα$ τ0 στρατηγικ του τ"λαντο νκησε στν μ"χη το)ς /ν-
4. πεσον δ8 ν τ μχη τν Λακεδαιμονων ο$κ λττους τν τε- κητους Fγτες τ>ς GΕλλ"δος. 4. Στν μ"χη Mπεσαν sχι κα$ λιγτεροι
τρακισχιλων, τν δO Βοιωτν περ0 τριακοσους. μετ+ δO τα1τα /π0 τσσερις χιλι"δες Λακεδαιμνιοι, ν
/π0 το)ς Βοιωτο)ς
περ τε τ ς τν νεκρν 5ναιρ"σεως κα0 τ ς ε?ς Πελοπ&ννησον περ$ το)ς τριακσιους μνο. Μετ2 /π0 ατ2 συν>ψαν /νακωχ
5παλλαγ ς τν Λακεδαιμονων σπονδ+ς ποι3σαντο. γι2 τν περισυλλογ κα$ τν ταφ τ
ν νεκρ
ν κα$ τν /ναχ_ρησι
Κα0 τ+ μOν περ0 τ<ν ν Λε(κτροις μχην συμβντα τοιο1τον τ
ν Λακεδαιμονων γι2 τν Πελοπννησο.
σχε τ"λος. Ατν fταν F Mκβασις τ
ν γεγοντων σχετικ2 μ% τν μ"χη τ
ν
Λεκτρων.
57.
1. Tο1 δ8 νιαυσου χρ&νου διεληλυθ&τος 8Αθ3νησι μOν `ρχε Δυσν- 57.
κητος, ν Ρμη δO 5ντ0 τν Kπτων χιλαρχοι κατεστθησαν 1. Τ0ν =πμενο χρνο ^ρχων στν 8Αθ3να fταν : Δυσνκητος κα$
49

τ"τταρες, Κ&ιντος Σερουλιος κα0 Λε(κιος Φο(ριος, τι δO Γιος στν Ρ_μη, /ντ$ τ
ν <π"των, /ναδεχθηκαν τσσερις χιλαρχοι, :
Λικνιος κα0 Π&πλιος Κολιος. π0 δO το(των Θηβα/οι μεγλη
δυνμει στρατε(σαντες π8 8Ορχομεν;ν πεβλοντο μOν ξαν-
Θηβα+οι ξεστρ"τευ-
δραποδσασθαι τ<ν π&λιν, 8Επαμειννδου δO συμβουλε(σαντος
Mτι τ+ δι+ τ
Κιντος Σερβλιος κα$ : Λεκιος Φοριος, πσης : Γ"ιος Λικνιος
κα$ : Ππλιος Κολιος. Ατν τν χρονι2 ο
σαν μ% μεγ"λη δναμι ναντον το 8Ορχομενο κα$ σχεδαζαν ν2
ς 5νδρεας κατεργασθ"ντα τ
φιλανθρωπNα δε/ δια- ξανδραποδσουν τν πλι,/λλ",Bταν : 8Επαμειν_νδας το)ς συμ-
φυλττειν τοLς τ
ς τν Ελλ3νων Iγεμονας dρεγομ"νους, μετ"- βολευσε Bτι Bποιος διεκδικε+ τν Fγεμονα τ
ν GΕλλ3νων Eφελει
γνωσαν. δι&περ τοLς μOν 8Ορχομενους ε?ς τ<ν τν συμμχων ν2 διαφυλ"σση μ% τν φιλανθρωπα ατ2 πο) /πκτησε μ% τν
/νδρεα, ^λλαξαν γν_μη. qΕτσι κατταξαν το)ς 8Ορχομενους με-
ταξ) τ
ν συμμ"χων τους κι /ργτερα, /φο Mκαμαν φλους το)ς

49. Τ0 370 π.Χ.

138 139
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

χραν κατ"ταξαν, μετ+ δO τα1τα Φωκε/ς κα0 Α?τωλοLς κα0 Λο- Φωκε+ς, το)ς ΑDτωλο)ς κα$ το)ς Λοκρος, πστρεψαν π"λι στν
κροLς φλους ποιησμενοι τ<ν ε?ς Βοιωταν πνοδον ποι3σαν- Βοιωτα. 2. GΟ 8Ι"σων, : τραννος τ
ν Φερ
ν, πο) F δναμ3 του
το. μεγ"λωνε σταθερ",ξεστρ"τευσε στν Λοκρδα κα$ στν /ρχ κα-
2. 8Ισων δO , Φερν τ(ραννος 5ε0 μTλλον α$ξ&μενος στρτευσεν τλαβε μ% προδοσα τν GΗρ"κλεια στν Τραχνια, τν λεηλ"τησε
ε?ς τ<ν Λοκρδα, κα0 τ<ν μOν Ηρκλειαν τ<ν ν ΤραχινNα δι+ προ- κα$ τν ρ3μωσε κα$ δ_ρισε τν χ_ρα στο)ς ΟDταους κα$ το)ς
δοσας Wλlν 5νστατον ποησε, κα0 τ<ν χραν Ο?ταοις κα0 Μη- Μαλιε+ς. 8Αργτερα, /ναχ_ρησε κα$ εDσβαλε στν Περραιβα
λιε1σιν δωρ3σατοY μετ+ δO τα1τα π0 τ<ν Περραιβαν 5ναζε(- Bπου ^λλες πλεις τ$ς π>ρε μ% τ0 μρος του μ% γεννα+ες <ποσχσεις,
ξας τν π&λεων τ+ς μOν λ&γοις φιλανθρποις προσηγγετο, τ+ς κι ^λλες τ$ς <πταξε μ% τν βα. Κι Bπως σταθεροποιοσε γρ3γορα
δO δι+ τ ς βας χειρσατο. ταχL δO τ ς δυναστεας α$το1 στερε- τν θσι του κα$ τν πιρρο3 του, ο Θεσσαλο$ Mβλεπαν μ% <ποψα
ουμ"νης, ο@ τ<ν Θετταλαν ο?κο1ντες Kφεωρντο τ<ν αoξησιν τν αeξησι τ>ς δυν"με_ς του κα$ τν πλεονεξα του.
α$το1 κα0 τ<ν πλεονεξαν. 3. Κι ν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, στν πλι τ
ν 8Αργε-
3. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις ν τ π&λει τν 8Αργεων γ"νετο ων ξσπασε μφλιος σπαραγμ0ς συνοδευμενος /π0 ττοια
στσις κα0 φ&νος τοσο1τος Mσος παρ8 Wτ"ροις τν Ελλ3νων ο$δ"- σφαγ3, πο) δ%ν μνημονεεται ν2 Mγινε παρμοια σ8 ^λλη =λλη-
ποτε γεγον"ναι μνημονε(εται. κλ3θη δO , νεωτερισμ;ς οaτος νικ πλι. Ατ0 τ0 παναστατικ0 κνημα Eνομ"σθηκε «σκυταλι-
παρ+ το/ς ZΕλλησι σκυταλισμ&ς, δι+ τ;ν τρ&πον το1 θαντου σμ0ς» κα$ π>ρε τ0 sνομα /π0 τ0ν τρπο τ>ς κτελσεως τ
ν /ντι-
τα(της τυχlν τ ς προσηγορας. π"λων.

58. 58.
1. Η δ8 οQν στσις γ"νετο δι+ τοια(τας α?τας. τ ς π&λεως τν 1. GΗ διαμ"χη ξσπασε γι2 τ0ν =ξ>ς λγο. GΗ πλις τ
ν 8Αργεων
8Αργεων δημοκρατουμ"νης κα τινων δημαγωγν παροξυν&ν- εaχε δημοκρατικ0 πολτευμα κα$ μερικο$ δημαγωγο$ παρξυναν
των τ; πλ θος κατ+ τν τα/ς ξουσαις κα0 δ&ξαις Kπερεχ&ντων, τ0 πλ>θος ναντον τ
ν πολιτ
ν πο) διακρνονταν γι2 τν περι-
ο@ διαβαλλ&μενοι συστντες γνωσαν καταλ1σαι τ;ν δ μον. ουσα κα$ τ0 κρος. Τ2 θματα ατ>ς τ>ς διαβολ>ς συσπειρ_θη-
2. βασανισθ"ντων δ" τινων κ τν συνεργε/ν δοκο(ντων, ο@ μOν καν κα$ /ποφ"σισαν ν2 καταλσουν τν δημοκρατα. 2. kΟταν
_λλοι φοβηθ"ντες τ<ν κ τν βασνων τιμωραν WαυτοLς κ το1 μερικο$ πο) θεωρ3θηκαν Mνοχοι βασανσθηκαν, ο ^λλοι φοβ3-
ζ ν μετ"στησαν, Wν;ς δ8 ν τα/ς βασνοις ,μολογ3σαντος κα0 π- θηκαν τ2 βασανιστ3ρια κα$ ατοκτνησαν, /λλ2 pνας στν δι"ρ-
στιν λαβ&ντος, , μOν μηνυτ<ς τρικοντα τν πιφανεσττων κα- κεια τ
ν βασανιστηρων :μολγησε κα$ Mλαβε γγυ3σεις Bτι δ%ν
τηγ&ρησεν, , δO δ μος ο$κ λ"γξας 5κριβς ]παντας τοLς δια- θ2 π"θη τποτε. Ατ0ς λοιπ0ν κατ3γγειλε τρι"ντα /π0 το)ς πι0
βληθ"ντας 5π"κτεινε κα0 τ+ς ο$σας α$τν δ3μευσεν. πιφανε+ς, /λλ2 : λας, χωρ$ς ν2 λγξη μ% /κρβεια, θαν"τωσε
3. πολλν δO κα0 _λλων ν Kποψαις bντων, κα0 τν δημαγωγν Bλους Bσους κατηγορ3θηκαν κα$ δ3μευσε τ$ς περιουσες τους. 3.
ψευδ"σι διαβολα/ς συνηγορο(ντων, π0 τοσο1τον ξηγριθη τ; 8Αλλ2 κρθηκαν hποπτοι κα$ πολλο$ ^λλοι κα$ ο δημαγωγο$ συν-
πλ θος gστε πντων τν κατηγορουμ"νων, bντων πολλν κα0 ηγοροσαν στ$ς ψετικες κατηγορες, μ% /ποτλεσμα ν2 ξα-
γριωθ> σ% ττοιο βαθμ0 τ0 πλ>θος, tστε ν2 καταδικ"ση εDς θ"να-

140 141
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μεγαλοπλο(των, καταγνναι θνατον. 5ναιρεθ"ντων δO τν δυ- τον Bλους το)ς κατηγορουμνους, πο) fταν πολλο$ κα$ π"μ-
νατν 5νδρν πλει&νων r χιλων κα0 διακοσων, κα0 τν δημα- πλουτοι. kΟταν Bμως ξοντ_θηκαν π"νω /π0 χλιοι διακσιοι
γωγν α$τν , δ μος ο$κ φεσατο. ^ντρες μ% πιρρο3, τελικ2 δ%ν γλτωσαν κα$ ο δημαγωγο$ /π0 τ0
4. δι+ γ+ρ τ; μ"γεθος τ ς συμφορTς ο@ μOν δημαγωγο0 φοβηθ"ντες πλ>θος. 4. Γιατ$ ο δημαγωγο, μπροστ2 στ0 μγεθος τ>ς συμ-
μ3 τι παρλογον α$το/ς 5παντ3ση, τ ς κατηγορας 5π"στησαν, φορIς, φοβ3θηκαν μ3πως συμβ> καμμι2 /πρβλεπτη τροπ τ>ς
ο@ δ8 bχλοι δ&ξαντες $π8 α$τν γκαταλελε/φθαι κα0 δι+ το1το πα- τχης κα$ σταμ"τησαν τ$ς κατηγορες, /λλ2 τ2 πλ3θη, μ% τν Dδα
ροξυνθ"ντες, ]παντας τοLς δημαγωγοLς 5π"κτειναν. οaτοι μOν Bτι γκαταλεφθηκαν /π0 ατος, ξοργσθηκαν κα$ θαν"τωσαν
οQν, tσπερε τινος νεμεσ3σαντος δαιμονου, τ ς Rρμοζο(σης τι- Bλους το)ς δημαγωγος. qΕτσι ο ^νθρωποι ατο, σ2 ν2 το)ς
μωρας τυχον, , δO δ μος παυσμενος τ ς λ(ττης ε?ς τ<ν προϋ- κδικ3θηκε κ"ποια θεα δναμι, βρ>καν τν τιμωρα πο) το)ς
πρχουσαν ννοιαν 5ποκατ"στη. ^ξιζε, κι : λας, /φο κατπαυσε τν λσσα του, /ποκατστησε
τ0 προηγομενο νηφ"λιο φρνημα.
59.
1. Περ0 δO τοLς α$τοLς χρ&νους Λυκομ3δης , Τεγετης πεισε τοLς 59.
8Αρκδας ε?ς μαν συντ"λειαν ταχθ ναι κα0 κοιν<ν χειν σ(νοδον 1. Τν gδια ποχ : Λυκομ3δης50 : Τεγε"της Mπεισε το)ς 8Αρκ"δες
συνεστσαν ξ 5νδρν μυρων, κα0 το(τους ξουσαν χειν περ0 ν2 /ποτελσουν μι2 μοναδικ :μοσπονδα κα$ ν2 Mχουν μι2
πολ"μου κα0 ε?ρ3νης βουλε(εσθαι. κοιν βουλ3, /ποτελομενη /π0 δκα χιλι"δες ^ντρες, μ% ξου-
2. γενομ"νης δO στσεως μεγλης παρ+ το/ς 8Αρκσι, κα0 δι+ τν σα ν8 /ποφασζουν γι2 πλεμο κα$ εDρ3νη. 2. 8Αλλ2 ξσπασε με-
Mπλων διακριθ"ντων τν διαφερομ"νων, πολλο0 μOν 5νηρ"θησαν γ"λος μφλιος πλεμος μεταξ) τ
ν 8Αρκ"δων κα$ ο /ντπαλοι
πλεους δO τν χιλων κα0 τετρακοσων φυγον, ο@ μOν ε?ς τ<ν κατφυγαν στν Mνοπλη /ναμτρησι μ8 /ποτλεσμα ν2 σκοτω-
Σπρτην, ο@ δ8 ε?ς τ; Παλλντιον. θον πολλο, ν
π"νω /π0 χλιοι τετρακσιοι Mφυγαν, ^λλοι
3. οaτοι μOν οQν κδοθ"ντες Kπ; τν Παλλαντων Kπ; τν νενικη- στν Σπ"ρτη κα$ ^λλοι στ0 Παλλ"ντιο.51 3. Ατο$ ο τελευτα+οι
κ&των σφαγισθησανY ο@ δ8 ε?ς τ<ν Σπρτην φυγ&ντες πεισαν κδθηκαν /π0 το)ς Παλλαντους κα$ σφαγι"σθηκαν /π0 τν
τοLς Λακεδαιμονους ε?ς τ<ν 8Αρκαδαν στρατε1σαι. παρ"ταξι πο) νκησε. Ο ^λλοι πο) Mφυγαν στν Σπ"ρτη, Mπεισαν
4. δι&περ 8Αγησλαος , βασιλεLς μετ+ δυνμεως κα0 τν φυγδων το)ς Λακεδαιμονους ν2 κστρατεσουν στν 8Αρκαδα. 4. qΕτσι
ν"βαλεν ε?ς τ<ν τν Τεγεατν χραν δι+ τ; δοκε/ν το(τους τ ς λοιπ0ν : βασιλι2ς 8Α γησλαος μ% δναμι κα$ μ% το)ς φυγ"δες
στσεως κα0 τ ς φυγ ς α?τους γεγον"ναι. πορθ3σας δO τ<ν χ- εDσβαλε στν χ_ρα τ
ν Τεγεατ
ν, πο) το)ς θε_ρησαν κριους
ραν κα0 τ π&λει προσβολ+ς ποιησμενος κατεπλ3ξατο τν <πεθυνους γι2 τν στ"σι κα$ το)ς διωγμος. Μ% τν λεηλασα
8Αρκδων τοLς ναντιοπραγο1ντας. τ>ς <παθρου κα$ πιθσεις ναντον τ>ς πλεως κατετρμαξε
το)ς 8Αρκ"δες τ>ς /ντθετης πολιτικ>ς παρατ"ξεως.

50. Κατ2 τ0ν Ξενοφ

ντα : Λυκομ3δης fταν /π0 τν Μαντνεια (Ξενοφ. GΕλλην. 7, 1, 23).
51. Πλις τ>ς 8Αρκαδας, δυτικ2 τ>ς Τεγας.

142 143
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

60. 60.
1. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις 8Ισων , Φερν τ(ραννος, συν"σει 1. 8Εν
συνβαιναν Bλα ατ", : 8Ι"σων, : τραννος τ
ν Φερ
ν,
τε στρατηγικ
διαφ"ρων κα0 πολλοLς τν περιοκων ε?ς συμμα- πο) διακρινταν γι2 τν στρατηγικ3 του Dδιοφυ†α κα$ κατρθω-
χαν προηγμ"νος, πεισε τοLς ΘετταλοLς 5ντιποιε/σθαι τ
ς τν σε ν2 προσελκση σ% μι2 συμμαχα πολλο)ς /π0 το)ς γειτονι-
Ελλ3νων IγεμοναςY τα(την γ+ρ gσπερ παθλον 5ρετ
ς προ- κος του πληθυσμος, Mπεισε το)ς Θεσσαλο)ς ν2 διεκδικ3σουν
κε/σθαι το/ς δυναμ"νοις α$τ
ς 5μφισβητ
σαι. τν Fγεμονα τ>ς GΕλλ"δος. Γιατ$ ατ F Fγεμονα fταν pνα εaδος
2. Λακεδαιμονους γ+ρ συν"βαινε περ0 Λε1κτρα μεγλη συμφορNT βραβεου γι2 τν /νδρεα κενου πο) αDσθανταν /ρκετ2 δυ-
περιπεπτωκ"ναι, 8Αθηναους δO μ&νον τ
ς κατ+ θλατταν 5ρχ
ς νατ0ς γι2 ν2 τν διεκδικ3ση. 2. Γιατ$ συνβαινε κε+νον τ0ν καιρ0
5ντ"χεσθαι, Θηβαους δO τν πρωτεων 5ξους μ< εcναι, 8Αργε- ο
Λακεδαιμνιοι ν2 Mχουν περιπσει σ% μεγ"λη συμφορ2 στ2
ους δO δι+ στσεις κα0 φ&νους μφυλους τεταπεινσθαι. δι&περ Λεκτρα, ο
8Αθηνα+οι διεκδικοσαν κα$ νδιαφρονταν μνο γι2
ο@ Θετταλο0 προστησμενοι τν Mλων Iγεμ&να 8Ισονα το(τ)ω τ+ τν Fγεμονα στν θ"λασσα, ο
Θηβα+οι π"λι δ%ν fταν ^ξιοι ν2
κατ+ τ;ν π&λεμον π"τρεψαν. , δO 8Ισων παραλαβlν τ<ν Iγεμο- κατχουν τ2 πρωτε+α, ν
ο
8Αργε+οι εaχαν ταπεινωθ> ξ αDτας
ναν τν τε πλησον θνν τινα προσηγγετο κα0 πρ;ς 8Αμ(νταν το μφυλου πολμου κα$ τ
ν σφαγ
ν. Γι8 ατ0 ο
Θεσσαλο$ /ν-
τ;ν τν Μακεδ&νων βασιλ"α συμμαχαν ποι3σατο. δειξαν τ0ν 8Ι"σονα γενικ0 /ρχηγ052 κα$ το /νθεσαν τν διε-
3. FΙδιον δ" τι συν"βη κατ+ το1τον τ;ν νιαυτ&νY τν γ+ρ ν δυνα- θυνσι το πολμου. GΟ 8Ι"σων, Bταν παρλαβε τν /ρχηγα, π>ρε
στεαις bντων τρε/ς τελε(τησαν περ0 τ;ν α$τ;ν καιρ&ν. 8Αμ(ντας μ% τ0 μρος του μερικ%ς γειτονικ%ς φυλ%ς κα$ συμμ"χησε μ% τ0ν
μOν , 8Αρριδαου βασιλε(ων τ
ς Μακεδονας τελε(τησεν _ρξας 8Αμντα, τ0ν βασιλι2 τ
ν Μακεδνων.
τη εGκοσι κα0 τ"τταρα, υ@οLς 5πολιπlν τρε/ς, 8Αλ"ξανδρον κα0 3. Ατν τν χρονι2 συνβη κ"τι τ0 Dδιατερο. Τ0ν gδιο σχεδ0ν
Περδκκαν κα0 ΦλιππονY διεδ"ξατο δO τ<ν βασιλεαν , υ@;ς 8Αλ"- καιρ0 πθαναν τρε+ς /π0 ατο)ς πο) εaχαν βασιλικ ξουσα. GΟ
ξανδρος κα0 `ρξεν νιαυτ&ν. 8Αμντας, : γυι0ς το 8Αρριδαου, : βασιλι2ς τ>ς Μακεδονας, π-
4. ,μοως δO κα0 8Αγησπολις , τν Λακεδαιμονων βασιλεLς μετ3λ- θανε /φο βασλεψε εgκοσι τσσερα χρνια Κι ^φησε τρε+ς γυιος,
λαξεν _ρξας νιαυτ&ν, τ<ν δO 5ρχ<ν διαδεξμενος Κλεομ"νης , τ0ν 8Αλξανδρο κα$ τ0ν Περδκκα κα$ τ0ν Φλιππο. Στν βασιλεα
5δελφ;ς βασλευσεν τη τρικοντα κα0 τ"τταρα. τ0ν διαδχθηκε : γυις του 8Αλξανδρος, πο) βασλεψε pναν χρ-
5. τρτος δO 8Ισων , Φερα/ος Iγεμlν Iρημ"νος τ
ς Θετταλας κα0 νο. 4. 8Επσης /πθανε κα$ : 8Αγησπολις, : βασιλι2ς τ
ν Λακεδαι-
δοκν πιεικς _ρχειν τν Kποτεταγμ"νων, δολοφον3θη, tς μOν
FΕφορος γ"γραφεν, Kπ& τινων Wπτ+ νεανσκων συνομοσαμ"νων
στορικ0 qΕφορο, πο) συν_-
μονων, /φο βασλεψε pνα χρνο. Τ0ν διαδχθηκε : /δελφ0ς του
Κλεομνης, πο) βασλεψε τρι"ντα τσσερα χρνια. 5. Τρτος : 8Ι"-
σων : Φερα+ος, πο) εaχε κλεγ> Fγεμνας τ>ς Θεσσαλας κα$ εaχε
τν φ3μη Bτι κυβερνοσε το)ς <πηκους του μ% πιεκεια, δολοφο-
ν3θηκε /π0 =πτ2 νεαρος, κατ2 τ0ν
μοσαν ναντον του γι2 ν2 δοξασθον. Κατ2 τν ^ποψι Bμως με-

52. GΟ 8Ι"σων /ναδεχθηκε «ταγ0ς» τ

ν Θεσσαλ
ν (βλ. Ξενοφ. GΕλλην. 6, 1, 18).

144 145
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
δ&ξης wνεκα, tς δ8 νιοι γρφουσιν, Kπ; Πολυδρου τ5δελφο1.
ν
στορικ
ν, δολοφον3θηκε /π0 τ0ν /δελφ0 του Πολδωρο.
οaτος δO κα0 α$τ;ς διαδεξμενος τ<ν δυναστεαν `ρξεν νιαυτ&ν.
6. Δο1ρις δ8 , Σμιος , @στοριογρφος τ
ς τν Ελληνικν @στορας σε pνα χρνο.6. GΟ δ%
στορικ0ς Δορις : Σ"μιος /ρχζει τν =λληνι-
ντε1θεν ποι3σατο τ<ν +ρχ3ν.
στορα /π0 ατ0 τ0 σημε+ο.
Τα1τα μOν οQν πρχθη κατ+ το1τον τ;ν νιαυτ&ν.
61.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Λυσιστρτου παρ+ Ρωμαοις γ"νετο
ν
στσις, τν μOν ο?ομ"νων δε/ν Kπτους, τν δO χιλιρχους
α@ρε/σθαι. π0 μOν οQν τινα χρ&νον 5ναρχα τ<ν στσιν Kπ"λαβε,
μετ+ δO τα1τα δοξε χιλιρχους α@ρε/σθαι wξY κα0 κατεστθησαν
Λε(κιος Α?μλιος κα0 Γιος Ο$εργνιος κα0 Σερο(ιος Σουλπκιος,
πρ;ς δO το(τοις Λε(κιος Κο{ντιος κα0 Γιος Κορν3λιος, τι δO
Γιος Ο$αλ"ριος.
2. π0 δO το(των Πολ(δωρος , Φερα/ος , τν Θετταλν _ρξας Kπ;
ν Θεσ-
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
ρικ
Ατ0ς : Πολδωρος, πο) τ0ν διαδχθηκε στν βασιλεα, κυβρνη-
κ3 του
Ατ2 fταν τ2 γεγοντα ατο το Mτους.
61.
1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : Λυσστρατος, μεταξ) τ
Ρωμαων ξσπασε μφλια διαμ"χη, καθrς ^λλοι <ποστ3ριζαν
Bτι πρπει ν2 κλγωνται hπατοι κι ^λλοι ν2 κλγωνται χιλαρ-
χοι. Γι2 λγον καιρ0 πακολοθησε /ναρχα, Mπειτα Bμως /πεφ"-
σισαν ν2 κλγουν pξι χιλι"ρχους. Κα$ /ναδεχθηκαν : Λεκιος
ΑDμλιος κα$ : Γ"ιος Βεργνιος κα$ : Σρβιος Σουλπκιος, πσης :
Λεκιος Κο†ντιος, : Γ"ιος Κορν3λιος κα$ : Γ"ιος Βαλριος. 2.
Ατν τν χρονι253 : Πολδωρος : Φερα+ος, : ^ρχων τ
8Αλεξνδρου το1 5δελφιδο1 5νηρ"θη φαρμκ)ω προκληθε0ς ε?ς σαλ
ν, δηλητηρι"σθηκε /π0 τ0ν 8Αλξανδρο τ0ν /νεψι του,54
μ"θηνY τ<ν δO δυναστεαν διαδεξμενος 8Αλ"ξανδρος , 5δελφι- πο) τ0ν διαδχθηκε στν /ρχν κα$ κυβρνησε π$ pντεκα χρ-
δο1ς `ρξεν τη wνδεκα. οaτος δO παραν&μως κα0 βιαως κτησμε- νια. Καθrς κατκτησε τν ξουσα παρ"νομα κα$ βαια, τν gδια
νος τ<ν δυναστεαν, 5κολο(θως τα(τη τ
προαιρ"σει δι)κει τ+ τακτικ /κολοθησε κα$ στν ^σκησι τ>ς ξουσας. Κα$ ν
ο
κατ+ τ<ν 5ρχ3ν. τν γ+ρ πρ; α$το1 δυναστν πιεικς προσφε-
ρομ"νων το/ς πλ3θεσι κα0 δι+ το1τ8 5γαπωμ"νων, οaτος βιαως
κα0 χαλεπς _ρχων μισε/το.
3. δι; κα0 τ<ν παρανομαν φοβηθ"ντες τν Λαρισσαων τιν"ς, ο@ δι8
ε$γ"νειαν 8Αλευδαι προσαγορευ&μενοι, συν"θεντο πρ;ς 5λλ3-
λους καταλ1σαι τ<ν δυναστεαν. 5πελθ&ντες δ8 κ Λαρσσης ε?ς
Μακεδοναν πεισαν 8Αλ"ξανδρον τ;ν βασιλ"α συγκαταλ1σαι
τ;ν τ(ραννον.
4. το(των δO περ0 τα1τα διατριβ&ντων, , Φερα/ος 8Αλ"ξανδρος πυ-
ατο$ fταν /πασχολημνοι μ% τ0 θμα ατ, : 8Αλξαν-
θ&μενος τ<ν καθ8 Wαυτο1 παρασκευ3ν, κατ"λεγε τοLς ε?ς τ<ν
ντα : Πολδωρος κι : Πολφρων, /δελφο$ το 8Ι"σονα, τ0ν δια-
146
^ρχοντες πρ$ν /π0 ατ0ν /κολουθοσαν μι2 πολιτικ πιεικεας
πρ0ς το)ς <πηκους κα$ γι8 ατ0 fταν /γαπητο, ατς, καθrς
κυβερνοσε μ% τν βα κα$ τν βαναυστητα, fταν μισητς. 3. Γι8
ατ0 /π0 τ0ν φβο τ>ς παρανομας μερικο$ Λαρισσα+οι, πο) Eνο-
μ"ζονταν 8Αλευ"δες γι2 τν εγεν> τους καταγωγ3, συμφ_νη-
σαν μεταξ τους ν2 /νατρψουν τν τυραννα. qΕφυγαν λοιπ0ν
/π0 τν Λ"ρισσα κα$ π>γαν στν Μακεδονα, Bπου Mπεισαν τ0ν
βασιλι2 8Αλξανδρο ν2 το)ς βοηθ3ση ν8 /νατρψουν τ0ν τραν-
νο. 4. 8Εν
53. Τ0 369 π.Χ.
54. Κατ2 τ0ν Ξενοφ
δχθηκαν. GΟ Πολφρων σκτωσε τ0ν Πολδωρο κι : gδιος σκοτ_θηκε /π0 τ0ν 8Αλ-
ξανδρο, γυι0 το Πολυδ_ρου.
147
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

στρατεαν ε$θ"τους, διανοο(μενος ν τ ΜακεδονNα συστ3σα- δρος : Φερα+ος, μαθανοντας γι2 τ$ς προετοιμασες πο) γνονταν
σθαι τ<ν μχην. , δO Μακεδ&νων βασιλε(ς, χων μεθ8 Wαυτο1 τοLς ναντον του, συγκντρωνε Bλους το)ς κανο)ς κα$ κατ"λληλους
κ Λαρσσης φυγδας, φθσας τοLς πολεμους Dκε μετ+ τ ς δυ- γι2 τν κστρατεα, γιατ$ λογ"ριαζε ν2 δ_ση τν μ"χη στν Μα-
νμεως ε?ς τ<ν ΛρισσανY παρεισαχθε0ς δ8 Kπ; τν Λαρισσαων κεδονα. GΟ βασιλι2ς τ
ν Μακεδνων, συνοδευμενος /π0 το)ς
ντ;ς το1 τεχους κρτησε τ ς π&λεως πλ3ν τ ς _κρας. Λαρισσαους φυγ"δες, πρλαβε τ0ν χθρ του κι Mφθασε μ% τ0
5. μετ+ δO τα1τα τ3ν τε _κραν ξεπολι&ρκησε κα0 Κρανννα π&λιν στρατ του πρ
τος ατ0ς στν Λ"ρισσα. GΟδηγ3θηκε κρυφ2
προσαγαγ&μενος tμολ&γησε μOν το/ς Θετταλο/ς 5ποδσειν τ+ς /π0 το)ς Λαρισσαους μσα στ0 κ"στρο κα$ κατλαβε τν πλι
π&λεις. καταφρον3σας δO τ ς δ&ξης, κα0 φρουρ+ς 5ξιολ&γους κτ0ς /π0 τν /κρπολι. 5. 8Αργτερα κυρευσε κα$ τν /κρπολι
ε?σαγαγν, α$τ;ς κατε/χε τ+ς π&λεις. , δO Φερα/ος 8Αλ"ξανδρος κα$ παρνοντας μ% τ0 μρος του τν πλι Κρανν
να, κατ8 /ρχν
καταδιωχθε0ς ]μα κα0 καταπλαγε0ς παν λθεν ε?ς τ+ς Φερς. συμφ_νησε ν8 /ποδ_ση τ$ς πλεις στο)ς Θεσσαλος, /λλ2 μετ2
Kα0 τ+ μOν κατ+ τ<ν Θετταλαν ν το(τοις `ν. κατεφρνησε τν κοιν γν_μη κα$ εDσ3γαγε στ$ς πλεις /ξιλογη
φρουρ2 κα$ τ$ς κατεκρ"τησε. GΟ 8Αλξανδρος : Φερα+ος κατα-
62. δι_χθηκε κα$ τρομαγμνος πστρεψε στ$ς Φερς.
1. Kατ+ δO τ<ν Πελοπ&ννησον Λακεδαιμ&νιοι μOν Πολ(τροπον Ατ fταν F κατ"στασις στν Θεσσαλα.
στρατηγ;ν ξ"πεμψαν ε?ς τ<ν 8Αρκαδαν, χοντα πολιτικοLς μOν
,πλτας χιλους, φυγδας δ8 8Αργεων κα0 Βοιωτν πεντακοσ- 62.
ους. οaτος δO παρελθlν ε?ς 8Ορχομεν;ν τ;ν 8Αρκαδικ;ν παρεφ(- 1. Στν Πελοπννησο ο Λακεδαιμνιοι Mστειλαν τ0ν Πολτροπο
λαττε τ<ν π&λιν τα(την, ο?κεως διακειμ"νην πρ;ς τοLς Σπαρτι- uς στρατηγ0 στν 8Αρκαδα μ% χλιους :πλτες πολτες55 κα$ πεν-
τας. τακσιους φυγ"δες 8Αργεους κα$ Βοιωτος. Ατ0ς : Πολτρο-
2. Λυκομ3δης δ8 , Μαντινε(ς, στρατηγ;ς xν τν 8Αρκδων, παρα- πος Mφθασε στ0ν 8Αρκαδικ0 8Ορχομεν0 κα$ πιτηροσε αστηρ2
λαβlν τοLς καλουμ"νους πιλ"κτους, bντας πεντακισχιλους, τν πλι ατ3, πο) δικειτο φιλικ2 πρ0ς το)ς ΣπαρτιIτες. 2. GΟ
Dκεν π0 τ;ν 8Ορχομεν&ν. προαγαγ&ντων δO τ<ν δ(ναμιν Λακε- Λυκομ3δης : Μαντινες, πο) fταν στρατηγ0ς τ
ν 8Αρκ"δων,
δαιμονων κ τ ς π&λεως γ"νετο μχη καρτερ, καθ8 iν M τε παρλαβε το)ς λεγομνους πιλκτους, πο) /νρχονταν σ% πντε
στρατηγ;ς τν Λακεδαιμονων 5νηρ"θη κα0 τν _λλων ε?ς δια- χιλι"δες, κα$ fρθε στ0ν 8Ορχομεν. Ο Λακεδαιμνιοι :δ3γησαν
κοσους, ο@ δO λοιπο0 συνεδιχθησαν ε?ς τ<ν π&λιν. Mξω /π0 τν πλι τ0ν στρατ τους κα$ συν3φθη σκληρ μ"χη,
3. ο@ δO 8Αρκδες, καπερ νενικηκ&τες, Mμως ε$λαβο1ντο τ; βρος στν :ποα σκοτ_θηκε κα$ : στρατηγ0ς τ
ν Λακεδαιμονων κα$
τ ς Σπρτης, κα0 καθ8 αKτοLς ο$χ Kπ"λαβον δυν3σεσθαι το/ς Λα- κ"που διακσιοι /π0 το)ς ^λλους κι ο <πλοιποι /πωθ3θησαν
κεδαιμονοις διαπολεμε/ν. δι; κα0 παραλαβ&ντες 8Αργεους τε κα0 στν πλι. 3. Ο 8Αρκ"δες, {ν κα$ νκησαν, Bμως φοβονταν τ0 β"-
ρος τ>ς Σπ"ρτης κα$ πστευαν Bτι δ%ν μποροσαν μνοι τους ν2
συνεχσουν τ0ν πλεμο ναντον τ
ν Λακεδαιμονων. Γι8 ατ0

55. Δηλ. ΣπαρτιIτες μ% πολιτικ2 δικαι_ματα.

148 149
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

8Ηλεους, τ; μOν πρτον πρ"σβεις 5π"στειλαν ε?ς τ+ς 8Αθ3νας, /φο συμμ"χησαν μ% το)ς 8Αργεους κα$ το)ς 8Ηλεους, πρ
τα
5ξιο1ντες συμμαχαν ποι3σασθαι κατ+ τν Σπαρτιατν, tς δ8 Mστειλαν πρσβεις στν 8Αθ3να κα$ το)ς ζητοσαν ν2 συμμαχ3-
ο$δε0ς α$το/ς προσε/χε, διαπρεσβευσμενοι πρ;ς τοLς Θηβαους σουν ναντον τ
ν Σπαρτιατ
ν, /λλ2 καθrς δ%ν το)ς Mδινε κα-
πεισαν α$τοLς συμμαχαν συνθ"σθαι κατ+ τν Λακεδαιμονων. νε$ς σημασα, Mστειλαν πρσβεις πρ0ς το)ς Θηβαους κα$ το)ς
4. ε$θLς οQν ο@ Βοιωτο0 τ<ν δ(ναμιν ξ γον, προσλαβ&μενοι συμ- Mπεισαν ν2 συν"ψουν συμμαχα ναντον τ
ν Λακεδαιμονων. 4.
μχους Λοκρο(ς τε κα0 Φωκε/ς. οaτοι μOν οQν προ γον π0 τ<ν 8Αμσως ο Βοιωτο$ :δ3γησαν Mξω τ0ν στρατ τους παρνοντας
Πελοπ&ννησον, βοιωταρχο(ντων 8Επαμειννδου κα0 Πελοπ- συμμ"χους μερικο)ς Λοκρο)ς κα$ Φωκε+ς. kΟλη ατ F δναμις
δουY το(τοις γ+ρ ο@ _λλοι βοιωτρχαι παρεκεχωρ3κεισαν Wκου- β"διζε τ_ρα ναντον τ>ς Πελοπονν3σου μ% βοιωτ"ρχες τ0ν
σως τ ς στρατηγας δι τε τ<ν σ(νεσιν κα0 τ<ν 5νδρεαν τν 8Επαμειν_νδα κα$ τ0ν Πελοπδα. Σ8 ατο)ς το)ς δυ0 ο ^λλοι βοι-
5νδρν. ωτ"ρχες παραχ_ρησαν οDκειοθελ
ς Bλη τν ξουσα γι2 τν
5. tς δO κατ3ντησαν π0 τ<ν 8Αρκαδαν, Dκον πρ;ς α$τοLς πανδημε0 εφυ†α τους στ2 πολεμικ2 κα$ γι2 τν /νδρεα τους. 5. kΟταν
οV τε 8Αρκδες κα0 8Ηλε/οι κα0 8Αργε/οι κα0 ο@ _λλοι σ(μμαχοι π- Mφθασαν στν 8Αρκαδα, fρθαν κα$ =ν_θηκαν μαζ τους μ8 Bλη
ντες. 5θροισθ"ντων δO πλει&νων r πεντακισμυρων, ο@ μOν Iγεμ&- τους τν δναμι ο 8Αρκ"δες κα$ ο 8Ηλε+οι κα$ ο 8Αργε+οι κα$ Bλοι
νες α$τν συνεδρε(σαντες γνωσαν π8 α$τ<ν βαδζειν τ<ν Σπρ- ο ^λλοι σμμαχοι. Κι Bταν συναθροσθηκε μι2 δναμι π"νω /π0
την κα0 πTσαν τ<ν Λακωνικ<ν πορθ σαι. πεν3ντα χιλι"δες, ο /ρχηγο τους συσκφθηκαν κι /ποφ"σισαν
ν2 βαδσουν ναντον τ>ς Σπ"ρτης κα$ ν2 λεηλατ3σουν Bλη τν
63. Λακωνα.
1. O@ δO Λακεδαιμ&νιοι, πολλοLς μOν 5ποβεβληκ&τες τν ν"ων ν
τ περ0 Λε1κτρα συμφορNT, ο$κ dλγους δ8 ν τα/ς _λλαις ^τταις 63.
5πολωλεκ&τες, κα0 τ; σ(νολον ε?ς dλγους πολιτικοLς στρατι- 1. Ο Λακεδαιμνιοι εaχαν χ"σει πολλο)ς νους στν @ττα τους
τας Kπ; τ ς τ(χης συγκεκλεισμ"νοι, πρ;ς δO το(τοις τν συμμ- στ2 Λεκτρα, Mχασαν πσης sχι κα$ λγους κα$ στ$ς ^λλες @ττες,
χων τν μOν 5φεστηκ&των, τν δO δι+ τ+ς ,μοας α?τας dλιγαν- κα$ τελικ2 F τχη το)ς περιρισε σ% λγους στρατι
τες μ% πολι-
δρο(ντων, ε?ς πολλ<ν 5μηχαναν πιπτον. δι&περ fναγκζοντο τικ2 δικαι_ματα. 8Επσης /π0 το)ς συμμ"χους ^λλοι /ποστ"τη-
καταφε(γειν π0 τ<ν τν 8Αθηναων βο3θειαν, οSς τρικοντα μOν σαν, ^λλοι γι2 το)ς gδιους λγους διθεταν λγους ^νδρες. Γι2
τυρννους ν το/ς μπροσθεν χρ&νοις π"στησαν, τ+ δO τεχη τ ς Bλους ατο)ς το)ς λγους ο Λακεδαιμνιοι βρσκονταν σ% μεγ"-
π&λεως κλυσαν 5νοικοδομε/ν, πεβλοντο δO κα0 τ<ν π&λιν λη /μηχανα. Κι /ναγκ"ζονταν ν2 καταφγουν στν βο3θεια
_ρδην 5ναιρο1ντες τ<ν 8Αττικ<ν ποι σαι μηλ&βοτον. τ
ν 8Αθηναων, στο)ς :ποους παλιτερα πβαλαν το)ς τρι"κον-
2. 5λλ+ γ+ρ ο$δOν ?σχυρ&τερ&ν στιν 5νγκης κα0 τ(χης, δι8 nν τα τυρ"ννους κα$ /παγρευσαν ν8 /νοικοδομ3σουν τ2 τεχη κα$
βισθησαν ο@ Λακεδαιμ&νιοι τν πολεμιωττων δεηθ ναι. σχεδαζαν ν2 Dσοπεδ_σουν τν πλι κα$ ν2 μετατρψουν τν
Mμως δ8 ο$ διεσφλησαν τν λπδων. , γ+ρ τν 8Αθηναων δ - 8Αττικ σ8 pνα /πραντο λιβ"δι. 2. Πρ"γματι, τποτε δ%ν εaναι
Dσχυρτερο /π0 τν /ν"γκη κα$ τν τχη, πο) /ν"γκασε το)ς
Λακεδαιμονους ν2 ζητ3σουν τν βο3θεια τ
ν πι0 ^σπονδων

150 151
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μος, μεγαλ&ψυχος xν κα0 φιλνθρωπος, τ<ν μOν τν Θηβαων χθρ

ν τους. kΟμως δ%ν Mπεσαν Mξω. Γιατ$ : 8Αθηναϊκ0ς λας, με-
?σχLν ο$ κατεπλγησαν, το/ς δO Λακεδαιμονοις KπOρ 5νδραπο- γαλψυχος κα$ φιλ"νθρωπος, δ%ν φοβ3θηκε τν δναμι τ
ν Θη-
δισμο1 κινδυνε(ουσιν ψηφσαντο βοηθε/ν πανδημε. κα0 παρα- βαων κα$ /ποφ"σισαν ν2 βοηθ3σουν μ% Bλη τν δναμ τους
χρ
μα στρατηγ;ν καταστ3σαντες τ;ν 8Ιφικρτην ξ"πεμψαν κα0 το)ς Λακεδαιμονους πο) διτρεχαν τ0ν κνδυνο το ξανδρα-
τοLς ν"ους α$θημερ&ν, bντας μυρους κα0 δισχιλους. 8Ιφικρτης ποδισμο. Κα$ /μσως διρισαν στρατηγ0 τ0ν 8Ιφικρ"τη κα$ τ0ν
μOν οQν, προθ(μους χων τοLς στρατιτας, προ
γε μετ+ τ
ς δυ- Mστειλαν μ% δ_δεκα χιλι"δες νους. GΟ 8Ιφικρ"της λοιπν, πο) ο

νμεως κατ+ σπουδ3ν. ^νδρες του εaχαν <ψηλ0 φρνημα, προχ_ρησε μ% τ0ν στρατ του
3. ο@ δO Λακεδαιμ&νιοι, τν πολεμων π0 τοLς Mρους τ
ς Λακω- πειγντως. 3. Ο
Λακεδαιμνιοι στ0 μεταξ, καθrς ο
χθρο$
νικ
ς καταστρατοπεδευ&ντων, κα0 α$το0 πανδημε0 τ<ν κ τ
ς στρατοπδευαν στ2 σνορα τ>ς Λακωνας, ξ>λθαν κα$ ατο$ μ%
Σπρτης ξοδον ποιησμενοι προ
γον π0 τοLς ναντους, τα/ς Bλες τους τ$ς δυν"μεις /π0 τν Σπ"ρτη κα$ β"δισαν γι2 ν2 το)ς
μOν τν στρατιωτν δυνμεσι τεταπεινωμ"νοι, τα/ς δO τ
ς ψυχ
ς συναντ3σουν, /δνατοι σ% /ριθμητικ δναμι, /λλ2 μ% θ"ρρος
5ρετα/ς τεθαρρηκ&τες. στν καρδι". 4. Τ_ρα : 8Επαμειν_νδας κα$ ο
^λλοι, βλποντας
4. ο@ μOν οQν περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν ,ρντες τ<ν τν Λακεδαιμο- Bτι F χ_ρα τ
ν Λακεδαιμονων δ%ν προσφερταν γι2 εDσβολ3,
νων χραν δυσεσβολον οQσαν, τ; μOν 5θρ&Nα τηλικα(τη δυν-
μει ποιε/σθαι τ<ν μβολ<ν ο$χ Iγο1ντο συμφ"ρειν, ε?ς τ"τταρα δO
μ"ρη διελ&μενοι σφTς α$τοLς κατ+ πλεονας τ&πους κριναν ποι-
ε/σθαι τ<ν φοδον.
64.
το τμ>μα, πο) τ0 /ποτελοσαν Βοιωτο, /κολοθησε
1. Η μOν οQν πρτη μερ0ς I τν Βοιωτν μ"σην τ<ν πορεαν ποι3-
Mκριναν Bτι δ%ν το)ς συμφρει ν2 κ"μουν τν εDσβολ μ% Bλην
ατν τν δναμι, /λλ2 /φο χωρσθηκαν σ% τσσερα μρη, /πο-
φ"σισαν ν2 εDσβ"λουν /π0 περισστερα σημε+α.
64.
1. Τ0 πρ
τ0ν μεσα+ο δρμο πρ0ς τν πλι Σελλασα κα$ :δ3γησε το)ς κα-
σατο π0 τ<ν Σελλασαν καλουμ"νην π&λιν, κα0 τοLς τ
δε κατοι- τοκους τ>ς περιοχ>ς σ% /ποστασα /π0 το)ς Λακεδαιμονους. 2.
κο1ντας 5π"στησε τν Λακεδαιμονων. Ο
8Αργε+οι εDσβαλαν /π0 τ2 σνορα τ>ς Τεγε"τιδος κα$ συν>-
2. 8Αργε/οι δO κατ+ τοLς Mρους τ
ς Τεγετιδος χρας μβαλ&ντες ψαν μ"χη μ% τν φρουρ2 τ
ν διαβ"σεων, κα$ σκτωσαν τ0ν /ρ-
συν
ψαν μχην το/ς φρουρο1σι τ+ς παρ&δους, κα0 τ&ν τε Iγεμ&- χηγ0 τ>ς φρουρIς 8Αλξανδρο τ0ν Σπαρτι"τη κα$ ξντωσαν κ"-
να τ
ς φρουρTς 8Αλ"ξανδρον τ;ν Σπαρτιτην 5νε/λον κα0 τν που διακσιους /π0 το)ς ^λλους, μεταξ) τ
ν :ποων fταν κι ο

_λλων ε?ς διακοσους 5π"κτειναν, ν οSς Kπ
ρχον κα0 ο@ τν Βοι- φυγ"δες τ
ν Βοιωτ
ν. 3. Τ0 τρτο τμ>μα, πο) τ0 /ποτελοσαν
ωτν φυγδες. 8Αρκ"δες κι fταν τ0 μεγαλτερο /ριθμητικ", εDσβαλε στν λεγο-
3. I δO τρτη μερς, κ τν 8Αρκδων συνεστηκυ/α κα0 στρατιτας μνη «Σκιρ+τιν χ_ραν»,56 πο) τν φρουροσε : 8Ισχλας, pνας
χουσα πλεστους, ε?σ"βαλεν ε?ς τ<ν Σκιρ/τιν καλουμ"νην χραν, ^νδρας ξαρετος γι2 τν /νδρεα κα$ τν εφυ†α του, μαζ$ μ%
iν παρεφ(λαττεν 8Ισχ&λας, 5ν3ρ 5νδρεNα κα0 συν"σει διαφ"ρων,
56. 8Ορειν περιοχ στ2 βρεια τ>ς Λακωνας στ0ν δρμο /π0 τν Σπ"ρτη πρ0ς τν
Τεγα.

152 153
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μετ+ πολλν στρατιωτν. οaτος δO τν πιφανεσττων στρα- πολλο)ς στρατι

τες. GΟ gδιος, pνας /π0 το)ς πι0 διακεκριμνους
τιωτν πετελ"σατο πρTξιν Iρωικ<ν κα0 μν3μης 5ξαν. στρατι
τες, πετλεσε μι2 Fρωϊκ κα$ /ξιομνημνευτη πρIξι. 4.
4. ,ρν γ+ρ Mτι δι+ τ; πλ θος τν πολεμων πντες ο@ συνψαντες Βλποντας δηλ. Bτι ξ αDτας τ>ς μεγ"λης /ριθμητικ>ς <περοχ>ς
μχην 5ναιρεθ3σονται, τ; μOν λιπε/ν τ<ν ν τα/ς παρ&δοις τξιν το χθρο, ατο$ πο) θ2 πολεμ3σουν, θ2 σκοτωθον Bλοι, Mκρι-
5νξιον τ ς Σπρτης κρινε, τ; δO διασσαι τοLς στρατιτας νε βεβαως Bτι fτο /ν"ξιο τ>ς Σπ"ρτης ν2 γκαταλεψη τν θσι
χρ3σιμον σεσθαι τ πατρδιY δι; παραδ&ξως 5μφοτ"ρων προε- του στ2 στεν2 περ"σματα, /π0 τ0 ^λλο μρος Bμως σκφθηκε, Bτι
νο3θη, κα0 τ<ν γενομ"νην ποτO περ0 Θερμοπ(λας 5νδρεαν το1 θ2 εaναι χρ3σιμο γι2 τν πατρδα ν2 διασ_ση το)ς στρατι
τες. Γι8
βασιλ"ως Λεωνδου φιλοτμως μιμ3σατο. ατ0 κατ2 τρπο /ξιοθαμαστο προνησε κα$ γι2 τ2 δο, κα$ μι-
5. διαλ"ξας γ+ρ τοLς ν"ους, το(τους μOν 5π"στειλεν ε?ς τ<ν Σπρ- μ3θηκε μ% ζ>λο τν /νδρεα το βασιλιI Λεωνδα, τν :ποα
την χρησμους σομ"νους τ κινδυνευο(ση περ0 τν MλωνY α$τ;ς Mδειξε κ"ποτε στ$ς Θερμοπλες. 5. Δι"λεξε δηλ. το)ς νους κα$
δO μετ+ τν πρεσβυτ"ρων φυλττων τ<ν τξιν κα0 πολλοLς το)ς Mστειλε στν Σπ"ρτη, γι2 ν2 τν βοηθ3σουν τ_ρα πο) δι-
5νελlν τν πολεμων, κυκλωθε0ς Kπ; τν 8Αρκδων μετ+ πν- τρεχε θαν"σιμο κνδυνο. GΟ gδιος μ% το)ς πι0 μεγ"λους, κρατ_ν-
των 5νηρ"θη. τας τν θσι του σκτωσε πολλο)ς /π0 το)ς ^νδρες το χθρο,
6. 8Ηλε/οι δO τ<ν τετρτην μο/ραν χοντες, κα0 κατ8 _λλους τ&πους /λλ2 τελικ2 κυκλ_θηκε /π0 το)ς 8Αρκ"δες κα$ σκοτ_θηκε μαζ$
πεπταμ"νους διελθ&ντες, ε?ς τ<ν Σελλασαν παρεγ"νοντοY ε?ς μ% Bλους το)ς συμπολεμιστς του. 6. Ο 8Ηλε+οι πο) /ποτελοσαν
το1τον γ+ρ τ;ν τ&πον πTσι καταντTν παρ3γγελτο. 5θροισθεσης τ0 τταρτο τμ>μα, βαδζοντας /π0 ^λλα μρη /φρορητα, Mφθα-
δO Rπσης τ ς δυνμεως ε?ς τ<ν Σελλασαν, προ γον π8 α$τ<ν σαν στν Σελλασα. Γιατ$ εaχαν ντολ Bλοι ν2 συναντηθον σ8
τ<ν Σπρτην πορθο1ντες ]μα κα0 πυρπολο1ντες τ<ν χραν. ατ0 τ0 σημε+ο. kΟταν Bλος : στρατ0ς συγκεντρ_θηκε στν Σελ-
λασα, προχωροσε κατ8 εθε+αν γι2 τν Σπ"ρτη κα$ στ0ν δρμο
65. λεηλατοσε κα$ πυρπολοσε τν χ_ρα.
1. O@ δO Λακεδαιμ&νιοι, πεντακ&σια τη τ<ν Λακωνικ<ν τετηρηκ&-
τες 5π&ρθητον, τ&τε θεωρο1ντες δηουμ"νην Kπ; τν πολεμων 65.
ο$κ καρτ"ρουν, 5λλ+ το/ς θυμο/ς προππτοντες ξεπ3δων κ 1. Τ_ρα ο Λακεδαιμνιοι, πο) φλαξαν π$ πεντακσια χρνια
τ ς π&λεωςY κωλυ&μενοι δ8 Kπ; τν πρεσβυτ"ρων προϊ"ναι μα- /π"τητη τν Λακωνα, δ%ν μποροσαν ν2 <πομενουν βλπον-
κρ&τερον 5π; τ ς πατρδος, μ3 τις πθηται, πεσθησαν τ<ν Iσυ- τ"ς την ν2 λεηλατ>ται /π0 το)ς χθρος, /λλ2 ξαγρι_θηκαν κα$
χαν _γειν κα0 τ π&λει παρ"χεσθαι τ<ν 5σφλειαν. fταν pτοιμοι ν2 :ρμ3σουν Mξω /π0 τν πλι. 8Αλλ2 καθrς μποδ-
2. τν δO περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν δι+ το1 Ταϋγ"του καταβαιν&ν- ζονταν /π0 το)ς μεγαλυτρους ν2 /πομακρυνθον /π0 τν πα-
των π0 τ;ν Ε$ρταν, κα0 διαβαιν&ντων τ;ν ποταμ;ν σφοδρ;ν τρδα, μ3πως κδηλωθ> καμμι2 πθεσι, πεσθησαν ν2 μνουν
bντα τ) sε(ματι κατ+ τ<ν χειμεριν<ν gραν, ,ρντες ο@ Λακεδαι- συχοι κα$ ν2 περιφρουρον τν πλι. 2. GΟ 8Επαμειν_νδας κατ-
βαινε π"νω /π0 τ0ν ΤαŒγετο στν κοιλ"δα το Ερ_τα, κα$
καθrς περνοσαν τ0 ποτ"μι, πο) τ0 ρεμα του fταν :ρμητικ0
λγω το χειμ
να, το)ς εaδαν ο Λακεδαιμνιοι κα$ παρατ3ρη-

154 155
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μ&νιοι τεταραγμ"νην τ<ν δ(ναμιν τν ναντων δι+ τ<ν χαλεπ&- σαν, Bτι : χθρικ0ς στρατ0ς βρισκταν σ% μεγ"λη ταραχ3, γιατ$ F
τητα τ ς διαβσεως, καιρ;ν λαβον εoθετον πρ;ς τ<ν πθεσιν, δι"βασις fταν δσκολη. Θε_ρησαν λοιπ0ν κατ"λληλη τν στι-
κα0 τ+ς μOν γυνα/κας κα0 πα/δας, τι δO κα0 τοLς γεγηρακ&τας, γμ γι2 τν πθεσι, κα$ ^φησαν στν πλι, γι2 ν2 φυλ"ξουν τν
5π"λιπον ν τ π&λει φυλττοντας τ<ν Σπρτην, α$το0 δO πανδη- Σπ"ρτη, τ2 γυναικπαιδα κα$ το)ς γρους, κα$ ατο$ μ% Bλην τν
με0 συντξαντες τοLς ν"ους ξεχ(θησαν π0 τοLς πολεμους, κα0 δναμι τ
ν στρατευσμων ξεχθηκαν ναντον τ
ν χθρ
ν, κα$
προσπεσ&ντες _φνω το/ς διαβανουσι πολLν ποιο1ντο φ&νον. καθrς πετθηκαν αDφνιδιαστικ2 στ2 τμ3ματα πο) περνοσαν
3. 5μυνομ"νων δO τν Βοιωτν κα0 τν 8Αρκδων, κα0 τ) πλ3θει τ0 ποτ"μι, σκτωσαν πολλος. 3. 8Αλλ2 καθrς /ντεπιτθηκαν ο
κυκλο(ντων τοLς ναντους, ο@ ΣπαρτιTται πολλοLς 5νηρηκ&τες Βοιωτο$ κα$ ο 8Αρκ"δες κα$ μ% τ0ν sγκο τους περικκλωναν τ0ν
παν λθον ε?ς τ<ν π&λιν, φανερς νδεδειγμ"νοι τ+ς ?δας χθρ, ο Σπαρτι"τες, /φο εaχαν σκοτ_σει πολλος, πστρεψαν
5νδραγαθας. στν πλι, μ% τν αgσθησι Bτι Mδειξαν κατ2 τρπο /διαμφισβ3τητο
4. μετ+ δO τα1τα τν περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν πση τ δυνμει κα- τν παλληκαρι" τους. 4. qΕπειτα Bμως, πο) : 8Επαμειν_νδας μ%
ταπληκτικς προσβαλλ&ντων τ π&λει, ο@ μOν ΣπαρτιTται συνερ- Bλη του τν δναμι ν3ργησε μι2 :ρμητικ Mφοδο στν πλι, ο
γ;ν χοντες τ<ν τν τ&πων dχυρ&τητα, πολλοLς μOν 5π"κτειναν Σπαρτι"τες βοηθομενοι /π0 τν φυσικ Eχρωσι τ
ν μερ
ν
τν προπετς βιαζομ"νων, τ"λος δ8 ο@ πολιορκο1ντες πTσαν σκτωσαν πολλο)ς /π0 ατο)ς πο) Mσπευδαν μπροστ2 /π0 τ$ς
ε?σενεγκμενοι σπουδ<ν τ; μOν πρτον 5πεκαζον βNα χειρσα- γραμμς, /λλ2 τελικ2 ο πολιορκητ%ς ν3ργησαν μ% μεγ"λη σπου-
σθαι τ<ν ΣπρτηνY πε0 δO τν βιαζομ"νων ο@ μOν 5π"θνησκον, ο@ δ <πολογζοντας /π0 ατο)ς ν2 <ποτ"ξουν μ% τν βα τν Σπ"ρ-
δ8 τραυματζοντο, 5νεκαλ"σαντο τ σλπιγγι τοLς στρατιτας τη. 8Επειδ Bμως πο) Mσπευδαν ν8 /νοξουν δρμο ^λλοι σκοτ_-
ο@ περ0 τ;ν 8Επαμειννδαν, α$το0 δO προσελθ&ντες τ π&λει προε- νονταν κι ^λλοι κατατραυματζονταν, : 8Επαμειν_νδας /νακ"-
καλο1ντο τοLς Σπαρτιτας ε?ς παρταξιν, r ξυνομολογε/σθαι λεσε το)ς στρατι
τες μ% τν σ"λπιγγα, ν
ο δικο του ^νδρες
προσ"ταττον ^ττους εcναι τν πολεμων. πλησασαν στν πλι κα$ προκαλοσαν το)ς Σπαρτι"τες σ% μ"χη
5. 5ποκριναμ"νων δO τν Σπαρτιατν, Mτι καιρ;ν λαβ&ντες εoθε- x /λλοι
ς το)ς πρσταζαν ν2 :μολογ3σουν Bτι εaναι κατ_τεροι
τον διαγωνιο1νται περ0 τν Mλων, 5πηλλγησαν 5π; τ ς π&λε- /π0 τ0ν χθρ. 5. Κι Bταν ο Σπαρτι"τες το)ς /π"ντησαν Bτι Bταν
ως. πTσαν δO τ<ν Λακωνικ<ν δησαντες, κα0 λαφ(ρων 5ναρ- ατο$ κρνουν κατ"λληλη τν στιγμ3, ττε θ2 δ_σουν τν /πο-
θμητων πλ θος 5θροσαντες, 5πεχρησαν ε?ς τ<ν 8Αρκαδαν. φασιστικ μ"χη, /πομακρνθηκαν /π0 τν πλι. Κι /φο λεηλ"-
6. Mετ+ δO τα1τ8 8Αθηνα/οι μ"ν, Kστερηκ&τες τν καιρν, παν λ- τησαν Bλη τν Λακωνα κα$ συγκντρωσαν /ναρθμητο πλ>θος
θον ε?ς τ<ν 8Αττικ<ν ο$δOν πρξαντες μν3μης _ξιον, το/ς δO Λακε- λαφρων, /νεχ_ρησαν γι2 τν 8Αρκαδα.
δαιμονοις παρ+ τν συμμχων Dκον βοηθ3σοντες στρατιται 6. Μετ2 /π0 ατ2 ο 8Αθηνα+οι, πο) Mφθασαν πολ) /ργ",
τετρακισχλιοι. πρ;ς δO το(τοις προσθ"ντες τοLς ΕVλωτας fλευ- παν>λθαν στν 8Αττικ χωρ$ς ν2 πρ"ξουν τποτε /ξιομνημνευ-
θερωμ"νους προσφτως χιλους κα0 τν Βοιωτν φυγδων δια- το, ν
^λλοι σμμαχοι τ
ν Λακεδαιμονων, κ"που τσσερις χι-
λι"δες, Mφθασαν γι2 ν2 βοηθ3σουν το)ς Λακεδαιμονους. 8Εκτ0ς
/π0 ατος, προσθεσαν στν δναμ τους κα$ χλιους Ελωτες,
πο) το)ς εaχαν /πελευθερ_σει πρσφατα, κα$ διακσιους Βοιω-

156 157
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

κοσους, τι δ8 κ τν σ(νεγγυς π&λεων ο$κ dλγους μεταπεμψ- το)ς φυγ"δες, κα$ προσκαλ_ντας κι /π0 τ$ς γειτονικ%ς πλεις
μενοι, κατεσκε(αζον δ(ναμιν 5ντπαλον το/ς πολεμοις. τα(την δ8 πολλος, συγκροτοσαν μι2 στρατιωτικ δναμι γι2 ν2 τν /ντι-
5θρ&αν συν"χοντες κα0 γυμνζοντες α?ε0 μTλλον θρρουν κα0 παρατ"ξουν στ0ν χθρ. Ατν τν δναμι τν διατηροσαν
παρεσκευζοντο πρ;ς τ;ν KπOρ τν Mλων 5γνα. σσσωμη, τν γμναζαν συνεχ
ς, /ποκτοσαν :λονα κα$ περισ-
στερο θ"ρρος κα$ το)ς =τομαζαν γι2 τν /ποφασιστικ μ"χη.
66.
1. 8Επαμειννδας δO φ(σει μεγαλεπβολος xν κα0 δ&ξης dρεγ&με- 66.
νος α?ωνου, συνεβο(λευε το/ς τε 8Αρκσι κα0 το/ς _λλοις συμμ- 1. GΟ 8Επαμειν_νδας πο) /π0 χαρακτ>ρος πεδωκε τ2 μεγ"λα
χοις ο?κσαι τ<ν Μεσσ3νην, πολλ+ μOν τη γεγενημ"νην 5νστα- κα$ πιθυμοσε τν αD_νια δξα, συνεβολευσε το)ς 8Αρκ"δες
τον Kπ; Λακεδαιμονων, τ&πον δ8 εoθετον χουσαν κατ+ τ ς κα$ το)ς ^λλους συμμ"χους ν2 πανιδρσουν τν Μεσσ3νη, πο)
Σπρτης. συγκατατιθεμ"νων δO πντων 5νεζ3τησε τοLς 5πολε- π$ πολλ2 χρνια ο Λακεδαιμνιοι τν διατηροσαν Mρημη κα-
λειμμ"νους τν Μεσσηνων, κα0 τν _λλων τοLς βουλομ"νους τοκων, κα$ εaχε στρατηγικ θσι γι2 τ$ς πιχειρ3σεις ναντον τ>ς
καταλ"ξας ε?ς τ<ν πολιτεαν 5ν"κτισε τ<ν Μεσσ3νην, πολλοLς Σπ"ρτης. kΟταν Bλοι συγκατατθηκαν /ναζ3τησε το)ς ναπο-
ποι3σας α$τ ς ο?κ3τορας. το(τοις δO κατακληρουχ3σας τ<ν χ- μεναντες Μεσσηνους κα$ κατγραφε στ0ν κατ"λογο τ
ν πο-
ραν κα0 5νοικοδομ3σας 5ν"σωσε π&λιν πσημον Ελληνδα κα0 λιτ
ν κ"θε ^λλον πο) vθελε ν2 γκατασταθ> κε+, /νκτησε τν
μεγλης 5ποδοχ ς τυχε παρ+ πTσιν 5νθρποις. Μεσσ3νη κα$ τ>ς ξασφ"λισε πολλο)ς κατοκους. Μορασε σ8
2. Ο$κ 5νοκειον δ8 εcναι νομζω, πολλκις τ ς Μεσσ3νης Rλο(σης ατο)ς τν χ_ρα κα, /φο τν /νοικοδμησε, /ποκατστησε
κα0 κατασκαφεσης, τ+ περ0 α$τ<ν 5π8 5ρχ ς tς ν κεφαλαοις μι2 σημαντικ =λληνικ πλι κα$ κρδισε τν πιδοκιμασα κα$
παραδραμε/ν. τ; μOν οQν παλαι;ν ο@ 5π; Νηλ"ως κα0 Ν"στορος τ0ν Mπαινο Bλων τ
ν /νθρ_πων.
κατ"σχον α$τ<ν μ"χρι τν Τρωικν χρ&νων, μετ+ δO τα1θ8 , 8Αγα- 2. Στ0 σημε+ο ατ0 νομζω, Bτι δ%ν εaναι ^καιρο, /φο F Μεσ-
μ"μνονος 8Ορ"στης κα0 ο@ 5π; το(του μ"χρι τ ς καθ&δου τν σ3νη κυριεθηκε κα$ Dσοπεδ_θηκε πολλ%ς φορς, ν2 /νακεφα-
Ηρακλειδν, 5π; δO τα(της Κρεσφ&ντης λαχε τ<ν Μεσσηναν λαι_σουμε τν στορα της /π0 τν /ρχ3. Τ2 /ρχα+α χρνια τν
μερδα, κα0 ο@ 5π; το(του μ"χρι τιν;ς βασλευσαν α$τ ςY κατε+χαν ο /πγονοι το Νηλως κα$ το Νστορος μχρι τ2
3. μετ+ δO τα1τα Τηλ"κλου το1 βασιλ"ως τν Λακεδαιμονων 5πο- Τρωϊκ2 χρνια. qΕπειτα τν κατε+χε : 8Ορστης, : γυι0ς το 8Αγα-
θαν&ντος ν 5γνι κατεπολεμ3θησαν Kπ; Λακεδαιμονων ο@ μμνονα, κα$ ο /πγονο του uς τν κ"θοδο τ
ν GΗρακλειδ
ν,
Μεσσ3νιοι. το(των δO τ;ν π&λεμον ε?κοσαετ φασι γεν"σθαι, κα- μετ2 τν :ποα Mλαβε τν Μεσσηνα στ0 μερδι του : Κρεσφν-
τομοσαμ"νων τν Λακεδαιμονων μ< 5νακμψειν ε?ς τ<ν Σπρ- της κα$ βασλεψαν σ8 ατν ο /πγονο του. kΟταν ο /πγονοι
το Κρεσφντη Mχασαν τν βασιλεα, Mγιναν κριοι ατ>ς ο Λα-
κεδαιμνιοι. 3. qΕπειτα πο) πθανε : Τ3λεκλος, : βασιλι2ς τ
ν
Λακεδαιμονων, ο Μεσσ3νιοι νικ3θηκαν σ8 pναν πλεμο /π0
το)ς Λακεδαιμονους. Λνε, Bτι : πλεμος ατ0ς κρ"τησε εgκοσι
χρνια, γιατ$ ο Λακεδαιμνιοι εaχαν :ρκισθ> ν2 μν πιστρ-

158 159
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

την, +ν μ< Μεσσ3νην wλωσιν. τ&τε δO συν"βη τοLς παρθενας ψουν στν Σπ"ρτη, {ν δ%ν κυριεσουν τν Μεσσ3νη. Ττε γενν3-
dνομασθ"ντας γεννηθ ναι κα0 κτσαι τ<ν τν Ταραντνων π&λιν. θηκαν ο λεγμενοι «παρθεναι»,57 Bπως Eνομ"σθηκαν, κα$ κτ-
jστερον δO δουλευ&ντων Μεσσηνων το/ς Λακεδαιμονοις, 8Αρι- σθηκε F πλι τ
ν Ταραντνων. 8Αργτερα, ν
ο Μεσσ3νιοι fταν
στομ"νης πεισε τοLς Μεσσηνους 5ποστ ναι τν Σπαρτιατν, <πδουλοι στο)ς Λακεδαιμονους, : 8Αριστομνης58 Mπεισε το)ς
κα0 πολλ+ κακ+ διειργσατο τοLς Σπαρτιτας Mτε κα0 Τυρτα/ος Μεσσηνους ν2 παναστατ3σουν ναντον τ
ν Σπαρτιατ
ν κα$
, ποιητ<ς Kπ; 8Αθηναων Iγεμlν δ&θη το/ς Σπαρτιταις. προξνησε πολλ2 κακ2 στο)ς Σπαρτι"τες, ττε πο) δθηκε /π0
4. νιοι δO τ;ν 8Αριστομ"νη γεγον"ναι φασ0 κατ+ τ;ν ε?κοσαετ π&- το)ς 8Αθηναους uς /ρχηγ0ς τ
ν Σπαρτιατ
ν : ποιητς Τυρ-
λεμον. , δ8 jστατος γ"νετο π&λεμος α$το/ς σεισμο1 μεγλου γε- τα+ος. 4. Μερικο$ λνε Bτι : 8Αριστομνης Mζησε τν ποχ το
νομ"νουY κα0 τ ς μOν Σπρτης Mλης σχεδ;ν συγχυθεσης 5νδρν εDκοσαετος πολμου. GΟ τελευτα+ος πλεμος59 μεταξ τους Mγινε
δ8 ρ3μου γενομ"νης, ο@ Μεσσηνων περιλειφθ"ντες )~κισαν τ<ν μ% τν εκαιρα =ν0ς μεγ"λου σεισμο. Ττε καταστρ"φηκε
8Ιθμην μετ+ τν συναποστντων Ε@λτων, 5νασττου γεγενη- σχεδ0ν Bλη F Σπ"ρτη κα$ ρημ_θηκε κι Bσοι /πμειναν /π0 το)ς
μ"νης τ ς Μεσσ3νης πολλοLς χρ&νους. Μεσσηνους γκαταστ"θηκαν στν 8Ιθ_μη μαζ$ μ% το)ς Ελωτες
5. 5τυχ3σαντες δ8 ν πTσι το/ς πολ"μοις, τ; τελευτα/ον 5νστατοι πο) το)ς εaχαν /κολουθ3σει στν π"ναστασι, κι F Μεσσ3νη Mμει-
γεν&μενοι κατ)κησαν ν Ναυπκτ)ω, δ&ντων α$το/ς 8Αθηναων νε Mρημη π$ πολλ2 χρνια. 5. 8Αλλ2 μετ2 τν /τυχ> Mκβασι Bλων
ο?κητ3ριον τ3νδε τ<ν π&λιν. κα0 τινOς μOν α$τν ε?ς Κεφαλληναν τ
ν πολμων τους, στ0 τλος, Bταν ξεσπιτ_θηκαν, γκαταστ"θη-
ξ"πεσον, τινOς δ8 ν ΣικελNα Μεσσ3νην τ<ν 5π8 κενων dνομα- καν στν Ναπακτο, τν :ποα το)ς τν παραχ_ρησαν ο 8Αθη-
σθε/σαν κατ)κησαν. να+οι γι2 ν2 κατοικ3σουν. Μερικο$ /π0 ατο)ς ξορσθηκαν στν
6. τ; δO τελευτα/ον κατ+ τοLς Kποκειμ"νους καιροLς Θηβα/οι, πε- Κεφαλληνα κι ^λλοι γκαταστ"θηκαν στν Σικελα, στν πλι
σαντος α$τοLς 8Επαμειννδου κα0 πανταχ&θεν συναγαγ&ντος πο) Eνομ"σθηκε /π0 ατο)ς Μεσσ3νη. 6. Τλος στ2 χρνια, γι2
τοLς Μεσσηνους, )~κισαν τ<ν Μεσσ3νην κα0 τ<ν 5ρχααν α$το/ς τ2 :πο+α μιλομε, ο Θηβα+οι μ% εDσ3γησι το 8Επαμειν_νδα, πο)
χραν 5ποκατ"στησαν. συγκντρωσε το)ς Μεσσηνους /π0 παντο, το)ς γκατστησαν
Περ0 μOν οQν τ<ν Μεσσ3νην τοσα(τας κα0 τηλικα(τας συν"βη στν Μεσσ3νη κα$ το)ς παραχ_ρησαν Bλη τν παλι2 περιοχ3 της.
γεν"σθαι μεταβολς. Ατ%ς <π>ρξαν ο περιπτειες τ>ς Μεσσ3νης.

67. 67.
1. O@ δO Θηβα/οι πντα τ+ προειρημ"να συντελ"σαντες ν Iμ"ραις 1. Ο Θηβα+οι, /φο πετλεσαν Bλ8 ατ2 σ% Eγδντα πντε Fμ-
dγδο3κοντα κα0 π"ντε, κα0 καταλιπ&ντες φυλακ<ν 5ξι&λογον τ ς ρες κα$ ^φησαν πσω /ξιλογη φρουρ2 στν Μεσσ3νη, πστρε-

57. Παιδι2 πο) γενν3θηκαν /π0 Σπαρτι"τισσες παρθνες μ% ^ντρες πο) εaχαν μενει
πσω στν Σπ"ρτη, Bταν ο ΣπαρτιIτες πολεμοσαν στν Μεσσ3νη, κατ2 το)ς Μεσ-
σηνιακο)ς πολμους.
58. kΗρωας το δευτρου Μεσσηνιακο πολμου (685-668 π.Χ.)
59. 464-255 π.Χ. Βλ. βιβλ. 11, 63.

160 161
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

Μεσσ3νης, παν λθον ε?ς τ<ν ο?κεαν. Λακεδαιμ&νιοι δO παραδ&- ψαν στν πατρδα τους. Ο Λακεδαιμνιοι πο) /παλλ"χθηκαν
ξως 5ποτετριμμ"νοι τοLς πολεμους, 5π"στειλαν πρεσβευτ+ς ε?ς /προσδκητα /π0 το)ς χθρος, Mστειλαν πρεσβευτ%ς στν 8Αθ3-
τ+ς 8Αθ3νας τοLς πιφανεσττους τν Σπαρτιατν, κα0 τ+ς μOν να το)ς πι0 πιφανε+ς Σπαρτι"τες κα$ fρθαν σ% μι2 συμφωνα γι2
,μολογας ποι3σαντο περ0 τ ς Iγεμονας, gστε τ ς μOν θαλττης τν Fγεμονα, ο 8Αθηνα+οι δηλ. ν2 Mχουν τν Fγεμονα στν θ"-
_ρχειν 8Αθηναους, τ ς δO γ ς τοLς Λακεδαιμονους, μετ+ δO τα1τα λασσα κι ο Λακεδαιμνιοι στν στερι". 8Αργτερα Bμως κα$ ο
ν 5μφοτ"ραις τα/ς π&λεσιν ποι3σαντο κοιν+ς τ+ς Iγεμονας. δυ0 πλεις συννωσαν τ$ς Fγεμονες κα$ τ$ς εaχαν κοινς. 2. Ο
2. 8Αρκδες δO Λυκομ3δην στρατηγ;ν προχειρισμενοι κα0 παρα- 8Αρκ"δες τ_ρα διρισαν στρατηγ0 τ0ν Λυκομ3δη κα, /φο το
δ&ντες α$τ) τοLς πιλ"κτους dνομαζομ"νους, bντας πεντακισχι- παρδωσαν το)ς λεγομνους πιλκτους, πο) /ριθμοσαν τ$ς πν-
λους, στρτευσαν π0 Πελλ3νην τ ς Λακωνικ ς, κα0 τ<ν μOν π&- τε χιλι"δες, ξεστρ"τευσαν ναντον τ>ς Πελλ3νης τ>ς Λακω-
λιν βNα χειρωσμενοι τοLς γκαταλειφθ"ντας φρουροLς τν Λα- νικ>ς. Κατλαβαν τν πλι βιαως κα$ ξντωσαν τν φρουρ2
κεδαιμονων 5π"κτειναν, bντας πλεους τν τριακοσων, τ<ν δO πο) εaχαν /φ3σει πσω ο Λακεδαιμνιοι, μι2 δναμι π"νω /π0
π&λιν ξανδραποδισμενοι κα0 τ<ν χραν δ η σαντες πα- τριακσιους ^νδρες, ν
ξανδραπδισαν τν πλι κα$ λεηλ"τη-
ν λθον ε?ς τ<ν ο?κεαν, φθσαντες τ<ν παρ+ τν Λακεδαιμονων σαν τν hπαιθρο. qΕπειτα πστρεψαν στν πατρδα τους, πρ$ν
βο3θειαν. φθ"ση F βο3θεια /π0 το)ς Λακεδαιμονους. 3. Ο Βοιωτο$ κλ3-
3. Βοιωτο0 δ", μεταπεμπομ"νων α$τοLς Θετταλν π8 λευθερσει θηκαν /π0 το)ς Θεσσαλο)ς γι2 ν8 /πελευθερ_σουν τ$ς πλεις
μOν τν π&λεων καταλ(σει δO τ ς 8Αλεξνδρου το1 Φεραου τυ- τους κα$ ν2 καταλσουν τν τυραννα το 8Αλεξ"νδρου το Φε-
ραννδος, ξαπ"στειλαν Πελοπδαν μετ+ δυνμεως ε?ς Θεττα- ραου, Mστειλαν στν Θεσσαλα τ0ν Πελοπδα μ% στρατιωτικ δ-
λαν, δ&ντες ντολ+ς α$τ)  ε?ς τ; συμφ"ρον τν Βοιωτν δι- ναμι κα$ :δηγες ν2 διευθετ3ση τ2 πρ"γματα στν Θεσσαλα
οικ σαι τ+ κατ+ τ<ν Θετταλαν. πρ0ς τ0 συμφρον τ
ν Βοιωτ
ν. 4. Φθ"νοντας στν Λ"ρισσα
4. οaτος δO καταντ3σας ε?ς Λρισσαν, κα0 καταλαβlν τ<ν 5κρ&πο- βρ>κε τν /κρπολι ν2 φρουρ>ται /π0 τ0ν 8Αλξανδρο τ0ν Μα-
λιν φρουρουμ"νην Kπ; 8Αλεξνδρου το1 Μακεδ&νος, τα(την μOν κεδνα κα$ τν κατλαβε, προχ_ρησε Mπειτα στν Μακεδονα
παρ"λαβεν, ε?ς δO τ<ν Μακεδοναν παρελθlν κα0 συμμαχαν ποι- κα$ συν>ψε συμμαχα μ% τ0ν 8Αλξανδρο, τ0ν βασιλι2 τ
ν Μακε-
ησμενος πρ;ς 8Αλ"ξανδρον τ;ν τν Μακεδ&νων βασιλ"α, Mμη- δνων, κα$ Mλαβε uς Bμηρο τ0ν /δελφ του Φλιππο, τ0ν :πο+ον
ρον λαβε παρ8 α$το1 τ;ν 5δελφ;ν Φλιππον, yν ξ"πεμψεν ε?ς Mστειλε στν Θ3βα. Κα$ /φο διευθτησε τ2 πρ"γματα τ
ν Θεσ-
τ+ς Θ3βας. τ+ δO κατ+ τ<ν Θετταλαν διοικησμενος gς ποτ8 δο- σαλ
ν κατ2 τρπον πο) νμιζε Bτι συνφερε στο)ς Βοιωτος,
ξεν α$τ) συμφ"ρειν το/ς Βοιωτο/ς, παν λθεν ε?ς τ<ν ο?κεαν. παν>λθε στν πατρδα.

68. 68.
1. Το(των δO πραχθ"ντων 8Αρκδες κα0 8Αργε/οι κα0 8Ηλε/οι συμ- 1. Μετ2 /π0 ατ2 τ2 γεγοντα, ο 8Αρκ"δες κα$ ο 8Αργε+οι κα$ ο
φρον3σαντες γνωσαν στρατε(ειν π0 τοLς Λακεδαιμονους, κα0 8Ηλε+οι, hστερ8 /π0 κοιν συνεννησι, /ποφ"σισαν ν2 κστρα-
πρεσβε(σαντες πρ;ς ΒοιωτοLς πεισαν α$τοLς κοινωνε/ν το1 τεσουν ναντον τ
ν Λακεδαιμονων, Mστειλαν πρσβεις στο)ς
Βοιωτο)ς κα$ το)ς Mπεισαν ν2 μετ"σχουν κι ατο$ στ0ν πλεμο.

162 163
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

πολ"μουY ο@ δ8 8Επαμειννδαν καταστ3σαντες Iγεμ&να μετ8 Ο Βοιωτο$ διρισαν διοικητν τ0ν 8Επαμειν_νδα μαζ$ μ% ^λλους
_λλων βοιωταρχν, ξ"πεμψαν στρατιτας πεζοLς μOν Wπτακισ- βοιωτ"ρχες κα$ τ0ν Mστειλαν μ% =πτ2 χιλι"δες πεζο)ς κα$ =ξακ-
χιλους, @ππε/ς δ8 Wξακοσους. 8Αθηνα/οι δO πυθ&μενοι τ<ν Βοι- σιους ππε+ς. Ο 8Αθηνα+οι, Bταν Mμαθαν, Bτι F στρατι2 τ
ν Βοι-
ωτν στρατι+ν παριο1σαν ε?ς τ<ν Πελοπ&ννησον, ξ"πεμψαν ωτ
ν περνοσε γι2 τν Πελοπννησο, Mστειλαν μι2 δναμι μ%
δ(ναμιν κα0 στρατηγ;ν π8 α$τοLς Χαβραν. στρατηγ0 τ0ν Χαβρα. 2. GΟ Χαβρας, Bταν Mφθασε στν Κρινθο
2. οaτος δO παρελθlν ε?ς Κ&ρινθον, κα0 προσλαβ&μενος κα0 παρ+ νισχυμνος κα$ /π0 το)ς Μεγαρε+ς κα$ το)ς Πελληνε+ς, /κμα κι
Μεγαρ"ων κα0 Πελλην"ων, τι δO Κορινθων στρατιτας, στρα- /π0 Κορινθους στρατι
τες, συγκρτησε pνα στρ"τευμα /π0 δ-
τ&πεδον συνεστ3σατο 5νδρν μυρωνY μετ+ δO τα1τα Λακεδαι- κα χιλι"δες ^νδρες. 8Α ργτερα, Bταν ο Λακεδαιμνιοι κα$ ο
μονων κα0 τν _λλων συμμχων παραγενομ"νων ε?ς Κ&ρινθον ^λλοι σμμαχοι Mφθασαν στν Κρινθο, συγκεντρ_θηκε μι2 συ-
συν3χθησαν ο@ σ(μπαντες ο$κ λττους δισμυρων. νολικ δναμι sχι κ"τω /π0 εgκοσι χιλι"δες. 3. 8Α πεφ"σισαν
3. δοξεν οQν α$το/ς dχυρσασθαι τ+ς παρ&δους κα0 διακωλ(ειν λοιπ0ν ν2 Eχυρ_σουν τ$ς παρδους κα$ ν2 μποδζουν το)ς Βοι-
τοLς ΒοιωτοLς τ ς ε?ς Πελοπ&ννησον ε?σβολ ς. 5ρξμενοι δ8 5π; ωτο)ς ν2 εDσβ"λουν στν Πελοπννησο. 8Απ0 τ$ς Κεγχρες
Κεγχρεν μ"χρι Λεχαου σταυρμασι κα0 βαθεαις τφροις διε- λοιπ0ν μχρι τ0 Λχαιο 60 αλ"κωσαν τ0ν τπο μ% βαθει%ς τ"-
λμβανον τ;ν τ&πονY ταχL δO τν ργων συντελουμ"νων δι τε φρους κα$ μ% χαρακ_ματα, κα$ καθrς τ0 Mργο συντελσθηκε
τ<ν πολυχειραν κα0 τ+ς προθυμας τν 5νδρν, φθασαν τοLς πολ) σντομα, χ"ρι στ0ν μεγ"λο /ριθμ0 τ
ν /νθρ_πων πο)
ΒοιωτοLς πντα τ&πον dχυρσαντες. ργ"σθηκαν κα$ τ0ν νθουσιασμ τους, πρλαβαν κα$ Eχρωσαν
4. , δ8 8Επαμειννδας ^κων μετ+ τ ς δυνμεως πεσκ"ψατο, κα0 κα- Bλον τ0ν τπο πρ$ν φθ"σουν ο Βοιωτο. 4. GΟ 8Επαμειν_νδας,
τανο3σας ε$εφοδτατον εcναι τ&πον καθ8 yν ο@ Λακεδαιμ&νιοι Bταν Mφθασε μ% τ0ν στρατ του, ξτασε τν Eχρωσι κα$ Bταν
παρεφ(λαττον, τ; μOν πρτον προεκαλε/το τοLς πολεμους ε?ς /ντελ3φθη, Bτι <π>ρχε pνα σημε+ο, /π0 τ0 :πο+ο F δι"βασις fταν
παρταξιν, σχεδ;ν τριπλασους bντας το/ς πλ3θεσιν, ο(δεν;ς δO πολ) εeκολη, κε+ πο) φλαγαν ο Λακεδαιμνιοι, στν /ρχ
τολμντος κτ;ς το1 τειχσματος προελθε/ν, 5λλ8 5π; το1 χαρα- προκαλοσε τ0ν χθρ0 σ% μ"χη, {ν κα$ fταν σχεδ0ν τριπλ"σιος
κματος 5μυνομ"νων Rπντων, προσ γε τ<ν βαν το/ς πολεμοις. στ0ν /ριθμ, πειδ Bμως κανε$ς δ%ν τολμοσε ν2 προβ"λη μπρο-
5. κατ+ πντα μOν οQν τ;ν τ&πον γνοντο προσβολα0 καρτερα, μ- στ2 /π0 τν γραμμ Eχυρ_σεως, /λλ2 Bλοι παρμεναν στ2 χαρα-
λιστα δO κατ+ Λακεδαιμονους, ε$εφ&δων bντων κα0 δυσφυλ- κ_ματα γι2 ν8 /μυνθον, ν3ργησε μι2 βαιη πθεσι ναντον τ
ν
κτων τν τ&πων. μεγλης δO φιλοτιμας γενομ"νης παρ8 5μφοτ"- χθρ
ν. 5. Σ8 Bλη λοιπ0ν τν Mκτασι το μετ_που γνονταν σφο-
ροις, 8Επαμειννδας χων μεθ8 Wαυτο1 τοLς 5ρστους τν Θηβα- δρ%ς πιθσεις, πρ0 παντ0ς Bμως πρ0ς τ0 μρος τ
ν Λακεδαιμο-
νων, Bπου F περιοχ fταν επρσβλητη κα$ F φρορησς της πα-
ρουσαζε μεγ"λες δυσκολες. Σ% μι2 Mξαρσι το πολεμικο μ-
νους κι /π0 τ$ς δυ0 παρατ"ξεις, : 8Επαμειν_νδας πο) εaχε μαζ

60. Ο Κεγχρε%ς (στ0ν Σαρωνικ0 κλπο) κα$ τ0 Λχαιο (στ0ν Κορινθιακ0) εaναι ο δυ0
^κρες το λαιμο πο) pνωναν τν Στερε2 μ% τν Πελοπννησο.

164 165
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ων μ&γις βισατο τοLς ΛακεδαιμονουςY διακ&ψας δO τ<ν φυ- του το)ς πι0 γενναους Θηβαους μ% δυσκολα παρεβασε τ$ς
λακ<ν α$τν κα0 τ<ν δ(ναμιν διαγαγlν παρ λθεν ε?ς τ<ν Πελο- γραμμ%ς τ
ν Λακεδαιμονων, δισπασε τν ^μυν" τους κα$ πρα-
π&ννησον, διαπραξμενος ργον ο$δOν τν προκατειργασμ"- σε τ0ν στρατ του στν Πελοπννησο πραγματοποι_ντας pνα
νων καταδε"στερον. Žθλο, πο) δ%ν fταν κατ_τερος /π0 το)ς προηγουμνους.

69. 69.
1. Ε$θL δO π0 Τροιζ
να κα0 8Επδαυρον πορευθε0ς τ<ν μOν χραν 1. Προ3λασε κατ8 εθε+αν στν Τροιζ3να κα$ τν 8Επδαυρο κα$
δ3ωσε, τν δO π&λεων ο$κ δυν3θη κρατ
σαι δι+ τ; φρουρ+ς λεηλ"τησε τν χ_ρα, δ%ν μπρεσε Bμως ν2 κυριεση τ$ς πλεις,
χειν 5ξιολ&γους, Σικυνα δO κα0 Φλιο1ντα κα τινας _λλας π&- γιατ$ εaχαν /ξιλογες φρουρς, φβισε Bμως τν Σικυ_να κα$
λεις καταπληξμενος προσηγγετο. στρατε(σας δ8 π0 Κ&ρινθον, τν Φλιοντα κα$ μερικ%ς ^λλες πλεις κα$ τ$ς π>ρε μ% τ0 μρος
κα0 τν Κορινθων πεξελθ&ντων νικ3σας μχη, το(τους μOν του. kΟταν ξεστρ"τευσε ναντον τ>ς Κορνθου κι ο
Κορνθιοι
ντ;ς τν τειχν συνεδωξε, τν δO Βοιωτν δι+ τ<ν ε$ημεραν Bρμησαν ν2 τ0ν /ντιμετωπσουν, το)ς νκησε στν μ"χη κα$ το)ς
μετεωρισθ"ντων, κα τινων προχερως τολμησντων δι+ τ
ς π(- /π_θησε μσα στ2 τεχη, /λλ2 Bταν ο
Βοιωτο$ π>ραν /ρα /π0
λης ε?ς τ<ν π&λιν ε?σβιζεσθαι, ο@ μOν Κορνθιοι δεσαντες τρ- τν πιτυχα τους κα$ μερικο$ Bρμησαν κα$ παρεβασαν τ$ς πλες
πησαν ε?ς τ+ς ο?κας, Χαβρας δ8 , τν 8Α θηναων στρατηγ;ς τ>ς πλεως, ο
Κορνθιοι φοβ3θηκαν κα$ κατφυγαν στ2 σπτια
μφρ&νως ]μα κα0 τεθαρρηκ&τως Kποστ+ς τοLς μOν ξ"βαλεν κ τους, /λλ2 : Χαβρας, : στρατηγ0ς τ
ν 8Αθηναων, το)ς /ντιμε-
τ
ς π&λεως, πολλοLς δO τν Βοιωτν κατ"βαλεν. τ_πισε μ% σνεσι, /λλ2 κα$ μ% θ"ρρος, κα$ ^λλους το)ς ξεδωξε
2. γενομ"νης δO φιλοτιμας, ο@ μOν Βοιωτο0 πTσαν τ<ν δ(ναμιν συντ- /π0 τν πλι, ν
πολλο)ς το)ς ξντωσε. 2. Σ% μι2 Mξαψι το πο-
ξαντες π
γον π0 τ<ν Κ&ρινθον καταπληκτικς, , δO Χαβρας λεμικο /νταγωνισμο, ο
Βοιωτο$ παρταξαν Bλον τν στρατ
5ναλαβlν τοLς 8Αθηναους προ
γεν κ τ
ς π&λεως,κα0 καταλαβ&- τους γι2 μ"χη κα$ ν3ργησαν μι2 σφοδρ πθεσι στν Κρινθο,
μενος τοLς Kπερδεξους τ&πους Kπ"στη τ<ν τν πολεμων φοδον. ν
: Χαβρας μ% το)ς 8Αθηναους προχ_ρησε Mξω /π0 τν πλι,
3. ο@ μOν οQν Βοιωτο, πεποιθ&τες τα/ς τν σωμτων sμαις κα0 κατλαβε θσι σ% <ψηλτερα μρη κι /π0 κε+ /ντιμετ_πιζε τν
τα/ς ν το/ς συνεχ"σι πολ"μοις μπειραις, τ
βNα τοLς 8Αθηναους πθεσι τ
ν χθρ
ν. 3. Ο
Βοιωτο$ λοιπν, Mχοντας μπιστοσνη
kλπιζον χειρσασθαι, ο@ δO περ0 τ;ν Χαβραν κ τ&πων Kπερδε- στν σωματικ3 τους ρ_μη κα$ στν πε+ρα πο) /πκτησαν μ% το)ς
ξων 5γωνιζ&μενοι, κα0 πολλν κ τ
ς π&λεως χορηγουμ"νων, συνεχε+ς πολμους, vλπιζαν ν2 <ποτ"ξουν το)ς 8Αθηναους μ%
ο}ς μOν 5ν3ρουν τν βιαζομ"νων, τοLς δO κατεττρωσκον.
μα το Χαβρα πο) /γωνιζταν /π0 <ψηλο)ς
4. ο@ δO Βοιωτο, πολλ+ μOν κακοπαθ3σαντες, ο$δOν δO πρTξαι δυ-
νμενοι, τ<ν 5ναχρησιν ποι3σαντο. Χαβρας μOν οQν π0
Βοιω-
τν βα, /λλ2 τ0 σ
τπους κα$ εaχε ^φθονα φδια /π0 τν πλι, σκτωνε πολλο)ς
/π0 το)ς πιτιθεμνους κι ^λλους το)ς τραυμ"τιζε. 4. Κι ο
5νδρεNα κα0 στρατηγικ
συν"σει θαυμασθε0ς το1τον τ;ν τρ&πον
5πετρψατο τοLς πολεμους.
καν-
166
το$ πο) εaχαν μεγ"λες /π_λειες, χωρ$ς ν2 μπορσουν ν2 καταφ-
ρουν τποτε, <ποχ_ρησαν. GΟ Χαβρας λοιπ0ν πο) προκ"λεσε
τ0ν θαυμασμ0 γι2 τν /νδρεα του κα$ τν στρατηγικ3 του
τητα, μ8 ατ0ν τ0ν τρπο /παλλ"χθηκε /π0 το)ς χθρος.
167
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

70. 70.
1. 8Εκ δO τ ς Σικελας Κελτο0 κα0 FΙβηρες δισχλιοι κατ"πλευσαν ε?ς 1. 8Απ0 τν Σικελα κατπλευσαν στν Κρινθο Κελτο$ κα$ qΙβη-
Κ&ρινθον, κπεμφθ"ντες Kπ; Διονυσου το1 τυρννου συμ- ρες κ"που δυ0 χιλι"δες, πο) το)ς Mστειλε : Διονσιος : τραννος
μαχ σαι Λακεδαιμονοις, ε?ς μ νας π"ντε τοLς μισθοLς ε?ληφ&- γι2 ν2 συμμαχ3σουν μ% το)ς Λακεδαιμονους κα$ το)ς εaχε πλη-
τες. ο@ δ8 ZΕλληνες πε/ραν α$τν βουλ&μενοι λαβε/ν προ γον ρ_σει κα$ το)ς μισθο)ς γι2 πντε μ>νες. Ο kΕλληνες, θλοντας ν2
α$το(ς, κα0 κατ+ τ+ς συμπλοκ+ς κα0 μχας 5νδραγαθο(ντων το)ς δοκιμ"σουν, το)ς :δ3γησαν ν2 λ"βουν μρος στ0ν πλεμο
α$τν πολλο τε τν Βοιωτν κα0 τν συμμχων Kπ8 α$τν 5νη- κα, καθrς πδειξαν /νδραγαθα στ$ς συμπλοκ%ς κα$ τ$ς μ"χες,
ρο1ντο. δι&περ δ&ξαντες ε$χειρNα κα0 5νδρεNα διαφ"ρειν κα0 πολλο$ /π0 το)ς Βοιωτο)ς κα$ το)ς συμμ"χους τους σκοτ_θη-
πολλ+ς χρεας παρασχ&μενοι, κα0 τιμηθ"ντες Kπ; τν Λακεδαι- καν. qΕτσι, /φο διακρθηκαν στν πιδεξιτητα κα$ τν /νδρεα
μονων το1 θ"ρους λ3γοντος ξαπεστλησαν ε?ς τ<ν Σικελαν. κα$ προσφεραν πολλ%ς ^λλες <πηρεσες, τιμ3θηκαν /π0 το)ς
2. μετ+ δO τα1τα Φιλσκος μOν Kπ8 8Αρταξ"ρξου το1 βασιλ"ως 5πο- Λακεδαιμονους κα$ κατ2 τ2 τλη το καλοκαιριο στ"λθηκαν
σταλε0ς κατ"πλευσεν π0 τ<ν Ελλδα, παρακαλν τοLς ZΕλληνας πσω στν Σικελα. 2. Μετ2 /π0 ατ", : Φιλσκος, σταλμνος /π0
διαλ(σασθαι μOν τοLς πολ"μους, ε?ρ3νην δO κοιν<ν συνθ"σθαι. ο@ τ0 βασιλι2 8Αρταξρξη, κατπλευσε στν GΕλλ"δα γι2 ν2 παρο-
μOν οQν _λλοι πντες 5σμ"νως Kπ3κουσαν, Θηβα/οι δO κατ+ τ<ν τρνη το)ς kΕλληνες ν2 θσουν τρμα στο)ς πολμους τους κα$
?δαν Kπ&στασιν Mλην τ<ν Βοιωταν Kπ; μαν 5γαγ&ντες συντ"λει- ν2 συν"ψουν γενικ εDρ3νη. kΟλοι ο ^λλοι δχθηκαν εχαρ-
αν ο$ προσεδ"χθησαν. 5πογνωσθεσης δO τ ς κοιν ς ε?ρ3νης, , στως, /λλ2 ο Θηβα+οι, πο) εaχαν <παγ"γει Bλη τν Βοιωτα σ%
μOν Φιλσκος καταλιπlν το/ς Λακεδαιμονοις δισχιλους πιλ"- μι2 συμμαχα <π0 τ0ν Mλεγχ τους, δ%ν δχθηκαν. Κι /φο δ%ν
κτους μισθοφ&ρους χοντας τοLς μισθο(ς, 5π λθεν ε?ς τ<ν 8Ασαν. <π>ρχε πλον λπδα ν2 πιτευχθ> γενικ εDρ3νη, : Φιλσκος
3. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις Εoφρων , Σικυνιος, διαφ"ρων ^φησε στο)ς Λακεδαιμονους δυ0 χιλι"δες μισθοφρους, μ% πλη-
θρσει κα0 5πονοNα, συνεργοLς λαβlν 8Αργεους π"θετο τυραν- ρωμνους το)ς μισθος τους, κι /ναχ_ρησε γι2 τν 8Ασα.
νδι. κρατ3σας δO τ ς πιβολ ς τετταρκοντα τοLς ε$πορωτ- 3. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, : Εeφρων : Σικυ_νιος,
τους τν Σικυωνων φυγδευσε, δημε(σας α$τν τ+ς ο$σας, ^νθρωπος :ρμητικ0ς κα$ /λαζνας, μ% συνενχους /π0 τ0 qΑρ-
κα0 πολλν χρημτων κυριε(σας μισθοφ&ρους kθροισε κα0 τ ς γος, πβαλε τυραννικ0 καθεστ_ς. 8Αφο πτυχε στ0 σχδι του,
π&λεως δυνστευσεν. ξρισε σαρ"ντα Σικυωνους, το)ς πι0 πλουσους, δ3μευσε τν
περιουσα τους, κι Bταν ξασφ"λισε πολλ2 χρ3ματα, συγκντρω-
71. σε μισθοφορικ δναμι κι Mγινε ^ρχων τ>ς πλεως.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Ναυσιγ"νους ν Ρμη χιλαρχοι κατε-
στθησαν 5ντ0 τν Kπτων τ"τταρες, Λε(κιος Παπριος, Λε(- 71.
κιος Μεν3νιος, Σερο(ιος Κορν3λιος, Σερο(ιος Σολπκιος, παρ+ 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Ναυσιγνης, στν Ρ_μη, /ντ$
δO 8Ηλεοις dλυμπι+ς kχθη τρτη πρ;ς τα/ς Wκατ&ν, καθ8 iν νκα τ
ν <π"των, /ναδεχθηκαν τσσερις χιλαρχοι, : Λεκιος Παπ-
ριος, : Λεκιος Μεν3νιος, : Σρβιος Κορν3λιος, : Σρβιος Σουλ-
πκιος, κα$ ο 8Ηλε+οι Eργ"νωσαν τν =κατοστν τρτη 8Ολυμπι"-

168 169
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

στδιον Πυθ&στρατος 8Αθηνα/ος. π0 δO το(των Πτολεμα/ος , δα, στν :ποα νκησε στ0ν /γ_να δρμου =ν0ς σταδου : Πυθ-
8Αλωρτης , 8Αμ(ντου υ@;ς δολοφ&νησεν 8Αλ"ξανδρον τ;ν 5δελ- στρατος : 8Αθηνα+ος. Ατν τν χρονι261 : Πτολεμα+ος : 8Aλωρ-
φ&ν, κα0 βασλευσε τ ς Μακεδονας τη τρα. της, : γυι0ς το 8Αμντα, δολοφνησε τ0ν /δελφ του 8Αλξαν-
2. κατ+ δO τ<ν Βοιωταν Πελοπδας φμιλλος xν τ) 8ΕπαμειννδNα δρο κα$ βασλεψε στν Μακεδονα τρα χρνια. 2. Στν Βοιωτα :
τ κατ+ π&λεμον δ&ξη, κα0 θεωρν κε/νον τ+ περ0 τ<ν Πελοπ&ν- Πελοπδας, πο) fταν φ"μιλλος μ% τ0ν 8Επαμειν_νδα στν πολε-
νησον συμφερ&ντως κατεσκευακ&τα το/ς Βοιωτο/ς σπευδε τ+ μικ δξα, βλποντας Bτι κε+νος διευθτησε τ2 πρ"γματα στν
κτ;ς Πελοπονν3σου δι8 αKτο1 προσγεσθαι το/ς Θηβαοις. πα- Πελοπννησο πρ0ς τ0 συμφρον τ
ν Βοιωτ
ν, ατ0ς πιθυ-
ραλαβlν δO 8Ισμηναν, _νδρα φλον μOν Wαυτο1 θαυμαζ&μενον δ8 μοσε μ% τ$ς νργεις του ν2 κερδση μ% τ0 μρος τ
ν Θηβαων
π8 5ρετ , παρ λθεν ε?ς Θετταλαν. καταντ3σας δO πρ;ς 8Αλ"ξαν- τ$ς =λληνικ%ς πλεις Mξω /π0 τν Πελοπννησο. Παρλαβε
δρον τ;ν Φερν τ(ραννον, 5λ&γως συνελ3φθη μετ+ 8Ισμηνου λοιπ0ν τ0ν 8Ισμηνα uς σμμαχ του, pναν φλο του πο) θαυμαζ-
κα0 ε?ς φυλακ<ν παρεδ&θη. ταν γι2 τν /ρετ3 του, κα$ εDσ>λθε στν Θεσσαλα. 8Εκε+ συναντ3-
3. Θηβαων δ8 π0 το/ς πραχθε/σι παροξυνθ"ντων, κα0 ταχ"ως ε?ς τ<ν θηκε μ% τ0ν 8Αλξανδρο, τ0ν τραννο τ
ν Φερ
ν, /λλ2 συνελ3-
Θετταλαν κπεμψντων ,πλτας μOν dκτακισχιλους @ππε/ς δ8 φθη αDφνιδως μαζ$ μ% τ0ν 8Ισμηνα κα$ ρχθηκε στν φυλακ3. 3.
Wξακοσους, φοβηθε0ς 8Αλ"ξανδρος ξ"πεμψε πρεσβευτ+ς ε?ς τ+ς Ο Θηβα+οι, ξοργισμνοι /π0 τ0 γεγονς, Mστειλαν /μσως στν
8Αθ3νας περ0 συμμαχας. )n παραχρ μα , δ μος ξ"πεμψε να1ς Θεσσαλα Eκτr χιλι"δες :πλτες κι =ξακοσους ππε+ς. GΟ 8Αλ-
μOν τρικοντα στρατιτας δO χιλους, nν `ν στρατηγ;ς Α$τοκλ ς. ξανδρος φοβ3θηκε κι Mστειλε πρεσβευτ%ς στν 8Αθ3να γι2 βο3-
4. ν Mσ)ω δ8 οaτος περι"πλει τ<ν Εoβοιαν Θηβα/οι κατ3ντησαν ε?ς θεια. Ο 8Αθηνα+οι Mστειλαν /μσως τρι"ντα πλο+α κα$ χλιους
Θετταλαν. το1 δ8 8Αλεξνδρου πεζ<ν δ(ναμιν fθροικ&τος κα0 στρατι
τες μ% στρατηγ0 τ0ν Ατοκλ>. 4. Κι ν
: Ατοκλ>ς Mκα-
@ππε/ς πολλαπλασους χοντος τν Βοιωτν, τ; μOν πρτον ο@ νε τ0ν περπλου τ>ς Εβοας, ο Θηβα+οι Mφθασαν στν Θεσσα-
Βοιωτο0 δι+ μχης κρινον λ1σαι τ;ν π&λεμον, συνεργοLς χον- λα. ˆΑν κα$ : 8Αλξανδρος εaχε συν"ξει τ0 πεζικ του κα$ διθετε
τες τοLς Θετταλο(ςY tς δ8 οaτοι μOν α$τοLς γκατ"λιπον, 8Αθη- πολλαπλ"σιους ππε+ς /π0 το)ς Βοιωτος, στν /ρχ ο Βοιωτο$
να/οι δO κα τινες _λλοι σ(μμαχοι παρεγ"νοντο τ) 8Αλεξνδρ)ω, /πεφ"σισαν ν2 λσουν τν διαφορ" τους μ% μ"χη, γιατ$ το)ς
τ+ δO σ/τα κα0 ποτ+ κα0 τ_λλα πντα π"λειπε το/ς Βοιωτο/ς, <ποστ3ριζαν ο Θεσσαλο. kΟταν Bμως ατο$ το)ς γκατλειψαν,
γνωσαν ο@ βοιωτρχαι τ<ν ε?ς οcκον πνοδον ποιε/σθαι. ν
ο 8Αθηνα+οι κα$ μερικο$ ^λλοι σμμαχοι Mφθασαν ν2 βοηθ3-
5. 5ναζευξντων δ8 α$τν, κα0 τ ς πορεας οoσης δι+ χρας πεδι- σουν τ0ν 8Αλξανδρο, κα$ στ0 μεταξ) τ2 τρφιμα κα$ τ2 ποτ2 κα$
δος, 8Αλ"ξανδρος πηκολο(θει πολλο/ς @ππε1σι κα0 το/ς π0 τ ς γενικ2 Bλα τ8 ^λλα φδια τ
ν Βοιωτ
ν τλειωσαν, ο Βοιωτ"ρ-
ο$ραγας π"θετο. τν δO Βοιωτν ο@ μOν κατακοντιζ&μενοι συ- χες /πεφ"σισαν ν2 πιστρψουν στν πατρδα. 5. kΟταν λοιπ0ν
ξεκνησαν κα$ προχωροσαν μσα /π0 τν πεδι"δα, : 8Αλξαν-
δρος το)ς /κολουθοσε μ% πολλο)ς ππε+ς κα$ νεργοσε πιθ-
σεις στν ορ2 τ>ς φ"λαγγας. Ο Βοιωτο, καθrς δχονταν το)ς

61. Τ0 368 π.Χ.

170 171
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

νεχς 5π"θνησκον ο@ δO τρα(μασι περι"πιπτον, τ"λος δ8 οoτε μ"- /κοντισμο)ς συνεχ

ς, ^λλοι σκοτ_νονταν κι ^λλοι τραυματζο-
νειν οoτε προγειν μενοι ε?ς πολλ<ν 5μηχαναν ν"πιπτον, ]τε νταν, κα$ τλος μ μπορ_ντας οeτε ν2 μενουν οeτε ν2 προχωρ3-
δ< κα0 τν πιτηδεων σπανιζ&ντων. σουν, βρθηκαν σ% μεγ"λη /μηχανα, Bταν μ"λιστα το)ς Mλειπαν
6. kδη δ8 α$τν τ<ν σωτηραν 5πογινωσκ&ντων, 8Επαμειννδας κα$ τ2 φδια. 6. Κι κε+ πο) fταν /πελπισμνοι, : 8Επαμειν_νδας,
?διωτε(ων κατ8 κε/νον τ;ν χρ&νον Kπ; τν στρατιωτν κατεστ- πο) κε+νον τ0ν καιρ0 Dδι_τευε, /ναδεχθηκε στρατηγ0ς /π0 το)ς
θη στρατηγ&ς. ε$θLς δO διαλ"ξας το(ς τε ψιλοLς κα0 τοLς @ππε/ς, στρατι
τες. Κι /μσως ξεχ_ρισε το)ς ψιλο)ς κα$ το)ς ππε+ς κι
το(τους μOν α$τ;ς 5ν"λαβε, κα0 ταχθε0ς π0 τ ς ο$ραγας δι+ το(- ατο)ς το)ς /νλαβε : gδιος, κα$ παρνοντας θσι στν ορ2 τ>ς
των 5ν"στελλε τοLς πακολουθο1ντας πολεμους κα0 πολλ<ν φ"λαγγας μ% τ$ς δυν"μεις ατ%ς /ντιμετ_πιζε το)ς χθρος, πο)
5σφλειαν παρεχετο το/ς προηγουμ"νοις ,πλταις, ποιο(μενος το)ς /κολουθοσαν πιτιθμενοι, κα$ παρε+χε μεγ"λη /σφ"λεια
δO μχας ξ Kποστροφ ς κα0 τξει φιλοτ"χν)ω χρμενος δι"σωσε στο)ς :πλτες πο) προηγονταν. 8Ακμα πστρεφε κι Mδινε μ"χες
τ; στρατ&πεδον. κα$ γενικ2 /κολουθ_ντας μι2 μαστορικ τακτικ κατρθωσε ν2
7. α?ε0 δO μTλλον δι+ τν κατορθωμτων αoξων τ<ν ?δαν ε$δοξαν σ_ση τ0ν στρατ του. 7. Μ% τ$ς /λλεπ"λληλες πιτυχες του μεγ"-
μεγλης 5ποδοχ ς τ(γχανε παρ τε το/ς πολταις κα0 το/ς συμ- λωνε F φ3μη του κα$ τ0 κρος του μεταξ) τ
ν πολιτ
ν κα$ τ
ν
μχοις. ο@ δO Θηβα/οι τοLς τ&τε βοιωταρχ3σαντας καταδικσαν- συμμ"χων. O Θηβα+οι καταδκασαν ττε το)ς προηγομενους
τες, πολλο/ς χρ3μασιν ζημωσαν. βοιωτ"ρχες κα$ το)ς πβαλαν βαρ) χρηματικ0 πρστιμο.

72. 72.
1. 8Επιζητουμ"νης δO τ ς α?τας πς , τοιο1τος 5ν3ρ ?διτης xν 1. Τ_ρα π
ς pνας ττοιος ^νθρωπος fταν Dδι_της κα$ ξεστρ"-
στρατε(ετο μετ+ τν ε?ς Θετταλαν 5ποσταλ"ντων, 5ποδοτ"ον τευσε μαζ$ μ% τν δναμι πο) στ"λθηκε στν Θεσσαλα; Στ0 ρ_-
τ;ν ο?κε/ον λ&γον τ ς 5πολογας. τ μχη τ περ0 Κ&ρινθον 8Επα- τημα ατ0 πρπει ν2 δ_σουμε μι2ν /π"ντησι κα$ μι2ν ξ3γησι.
μειννδας διακ&ψας τ<ν π0 το1 προτειχσματος φυλακ<ν τν Στν μ"χη τ>ς Κορνθου : 8Επαμειν_νδας, πο) δισπασε τν
Λακεδαιμονων, κα0 δυνμενος πολλοLς 5νελε/ν τν πολεμων, φρουρ2 τ
ν Λακεδαιμονων στ0 προτεχισμα, ν
μποροσε ν2
fρκ"σθη τ) προτερ3ματι κα0 τ ς π0 πλε/ον μχης 5π"στη. σκοτ_ση πολλο)ς /π0 το)ς χθρος, /ρκσθηκε σ8 ατν τν πι-
2. γενομ"νης δO περ0 α$τ;ν @καν ς Kποψας tς πεφεισμ"νου τν τυχα κα$ σταμ"τησε pως κε+ τν μ"χη. 2. Δημιουργ3θηκε ττε
Λακεδαιμονων ?δας wνεκα χριτος, ο@ φθονο1ντες α$το1 τ σοβαρ <ποψα εDς β"ρος του, Bτι δηλαδ χαρσθηκε στο)ς Λα-
δ&ξη καιρ;ν λαβον ε$λ&γου διαβολ ς. πενεγκντων οQν α$τ) κεδαιμονους γι2 προσωπικο)ς λγους κι Bσοι τ0ν φθονοσαν
προδοσας γκλημα, τ; πλ θος παροξυνθOν 5π"στησεν α$τ;ν γι2 τν δξα του, βρ>καν τν εκαιρα γι2 ν2 τ0ν διαβ"λουν.Τ0ν
τ ς βοιωταρχας, κα0 ?διτην ποι σαν ξαπ"στειλε μετ+ τν κατηγρησαν λοιπ0ν γι2 προδοσα κα$ τ0 πλ>θος ρεθισμνο τ0ν
_λλων. tς δO 5π; τν 5ποτελεσμτων ξ3λειψε τ+ς καθ8 Wαυτο1 /πομ"κρυνε /π0 τν Βοιωτα, τ0ν Mκανε ]πλ0 στρατι_τη κα$ τ0ν
διαβολς, τ&τε , δ μος 5ποκατ"στησεν α$τ;ν ε?ς τ<ν προγεγενη- Mστειλε στν κστρατεα μαζ$ μ% το)ς ^λλους. kΟταν Bμως μ% τ2
μ"νην ε$δοξαν. Mργα του ξ"λειψε τ$ς ναντον του διαβολς, : λα0ς τ0ν /ποκα-
τστησε στν προηγομενη αgγλη. 3. kΥστερα /π0 λγον καιρ0 συν-

172 173
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

3. μετ8 dλγον δO χρ&νον Λακεδαιμονοις πρ;ς 8Αρκδας γ"νετο με- 3φθη μ"χη μεταξ) τ
ν Λακεδαιμονων κα$ τ
ν 8Αρκ"δων, στν
γλη μχη, ν D νκησαν Λακεδαιμ&νιοι πιφανς. μετ+ γ+ρ τ<ν :ποα νκησαν Mνδοξα ο Λακεδαιμνιοι. Μετ2 τν @ττα τους στ2
ν Λε(κτροις Dτταν το1το πρτον α$το/ς παρδοξον ε$τ(χημα Λεκτρα, ατ fταν F πρ_τη τους /νλπιστη πιτυχα. Στν μ"χη
γ"νετοY πεσον γ+ρ 8Αρκδων μOν KπOρ τοLς μυρους, Λακεδαι- σκοτ_θηκαν π"νω /π0 δκα χιλι"δες 8Αρκ"δες κα$ κανε$ς Λακε-
μονων δ8 ο$δες. προε/πον δ8 α$το/ς α@ Δωδωνδες @"ρειαι δι&τι δαιμνιος.62 Ο ερε+ς τ>ς Δωδ_νης63 εaχαν προεπει, Bτι ατ0ς :
π&λεμος οaτος Λακεδαιμονοις _δακρυς σται. πλεμος θ2 fταν χωρ$ς δ"κρυα γι2 το)ς Λακεδαιμονους. 4.
4. μετ+ δO τ<ν μχην ο@ 8Αρκδες, φοβηθ"ντες τ+ς τν Λακεδαιμο- Μετ2 τν μ"χη ο 8Αρκ"δες, /π0 τ0ν φβο τους μ3πως εDσβ"λουν
νων ε?σβολς, κτισαν π τινος πικαρου τ&που τ<ν dνομαζο- ο Λακεδαιμνιοι, Mκτισαν π"νω σ% μι2 στρατηγικ τοποθεσα
μ"νην Μεγλην π&λιν, συρρψαντες ε?ς α$τ<ν κμας εGκοσι τν τν λεγμενη Μεγαλπολι, συγκεντρ_νοντας στ0 σημε+ο ατ0
dνομαζομ"νων Μαιναλων κα0 Παρρασων 8Αρκδων. τ0ν πληθυσμ0 /π0 εgκοσι χωρι2 τ
ν 8Αρκ"δων, τ
ν γνωστ
ν uς
Kα0 τ+ μOν κατ+ τοLς ZΕλληνας ν το(τοις `ν. Μαιναλων κα$ Παρρασων.
Ατ2 fταν τ2 γεγοντα στν GΕλλ"δα ατ0ν τ0ν καιρ.
73.
1. Kατ+ δO τ<ν Σικελαν Διον(σιος , τ(ραννος χων δυνμεις 5ξιο- 73.
λ&γους, κα0 τοLς Καρχηδονους ,ρν ο$κ εQ διακειμ"νους πρ;ς 1. Στν Σικελα : Διονσιος : τραννος, πο) διθετε μεγ"λη
τ;ν π&λεμον δι τε τ<ν γεγενημ"νην παρ8 α$το/ς λοιμικ<ν ν&σον στρατιωτικ δναμι, βλποντας Bτι ο Καρχηδνιοι δ%ν fταν σ%
κα0 τ<ν 5π&στασιν τν Λιβ(ων, γνω στρατε(ειν π8 α$το(ς. ο$κ κατ"στασι ν2 πολεμ3σουν κα$ ξ αDτας τ>ς λοιμικ>ς πο) το)ς
χων δO πρ&φασιν 5ξι&λογον τ ς διαφορTς, προσεποι3θη τοLς χτπησε κα$ ξ αDτας τ>ς παναστ"σεως τ
ν Λιβων, /πεφ"σισε
κατ+ τ<ν πικρτειαν Φονικας πιβεβηκ"ναι τ ς Kπ8 α$τ;ν χ- ν2 κστρατεση ναντον τους. Κα$ πειδ δ%ν εaχε μι2 σοβαρ
ρας. πρφασι χθρτητας, προφασσθηκε Bτι ο Φονικες τ>ς πικρ"-
2. παρασκευασμενος οQν πεζοLς μOν τρισμυρους, @ππε/ς δO τρι- τειας τ>ς Καρχηδνας παραβασαν τ0 Mδαφος τ>ς χ_ρας του. 2.
σχιλους, τρι3ρεις δO τριακοσας κα0 τ<ν Rρμ&ζουσαν τ δυνμει GΕτομασε λοιπ0ν τρι"ντα χιλι"δες πεζος, τρε+ς χιλι"δες ππε+ς,
τα(τη παρασκευ3ν, ν"βαλεν ε?ς τ<ν Kπ; Καρχηδονους χραν. τριακσιες τρι3ρεις κα$ /ν"λογα φδια κα$ εDσβαλε στν πι-
κα0 Σελινο1ντα μOν κα0 FΕντελλαν ε$θLς προσηγγετο, κα0 τ<ν κρ"τεια τ
ν Καρχηδονων στν Σικελα. Κα$ /μσως π>ρε μ% τ0
χραν πTσαν πορθ3σας κα0 τ ς π&λεως τν 8Ερυκνων γκρατ<ς μρος του τ0ν Σελινοντα κα$ τν qΕντελλα κα, /φο λεηλ"τησε
γεν&μενος πολι&ρκησε Λιλ(βαιονY πολλν δ8 bντων ν α$τ) Bλην τν hπαιθρο κα$ κυρευσε τν πλι τ
ν 8Ερυκνων, πολιρ-
στρατιωτν τ<ν πολιορκαν λυσεν. κησε τ0 Λιλβαιο, /λλ2 πειδ <π>ρχε μσα πολ)ς στρατς, /ναγ-
3. 5κο(σας δO τ+ νερια τν Καρχηδονων μπεπρ σθαι, κα0 δ&- κ"σθηκε ν2 λση τν πολιορκα. 3. Μαθανοντας, Bτι πυρπολ3-
ξας πντα τ;ν στ&λον α$τν διεφθρθαι κατεφρ&νησε, κα0 τν θηκαν ο νασταθμοι, νμισε Bτι κατεστρ"φηκε Bλος : στλος

62. Γι2 τν μ"χη ατ βλ. κα$ Ξενοφ. GΕλλην. 7, 1, 28-32 κα$ Πλουτ. 8Αγησλαος 33, 3.
63. 8Αρχα+ο μαντε+ο το Δι0ς στν qΗπειρο.

174 175
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

?δων τρι3ρων Wκατ;ν μOν κα0 τρικοντα τ+ς 5ρστας 5π"στειλεν
ν 8Ερυκ-
ε?ς τ;ν τν 8Ερυκνων λιμ"να, τ+ς δ8 _λλας Rπσας ξ"πεμψεν ε?ς
τ+ς Συρακο(σας.
Καρχηδνιοι ξ_-
4. ο@ δO Καρχηδ&νιοι παραδ&ξως διακοσας να1ς πληρσαντες
π"πλευσαν τα/ς ,ρμο(σαις ν τ) λιμ"νι τν 8ΕρυκνωνY 5νελπ-
ν 8Ερυκ-
στου δO τ
ς πιθ"σεως γενομ"νης 5π3γαγον τν τρι3ρων τ+ς νων. Καθrς F πθεσις fταν αDφνιδιαστικ3, /π3γαγαν τ$ς περισ-
πλεστας. μετ+ δO τα1τα το1 χειμνος νστντος 5νοχ+ς ποιησ-
μενοι διεχωρσθησαν ε?ς τ+ς ο?κεας Wκτεροι π&λεις.
5. μετ8 dλγον δO χρ&νον Διον(σιος ε?ς 5ρρωσταν μπεσlν τελε(-
τησε, δυναστε(σας τη τρικοντα κα0 dκτY τ<ν δO 5ρχ<ν διαδε-
ξμενος , υ@;ς Διον(σιος τυρννευσεν τη δδεκα.
τους κα$ το)ς καταφρνησε. qΕτσι Mστειλε στ0 λιμ"νι τ
νων =κατ0ν τρι"ντα /π0 τ$ς τρι3ρεις του, τ$ς καλτερες, κα$ τ$ς
^λλες τ$ς Mστειλε στ$ς Συρακοσες. 4. 8Αλλ2 ο
πλισαν /προσδκητα διακσια πλο+α κι πιτθηκαν στ$ς τρι3ρεις
το Διονυσου, πο) fταν προσορμισμνες στ0 λιμ"νι τ
στερες. 8Αργτερα πο) fρθε : χειμ_νας συν>ψαν /νακωχ κι
/ποσρθηκαν, καθνας στ$ς δικς του πλεις. 5. Λγο /ργτερα :
Διονσιος /ρρ_στησε κα$ πθανε, /φο βασλεψε τρι"ντα Eκτr
χρνια. Τ0ν διαδχθηκε στν ξουσα : γυι0ς του Διονσιος, κα$
βασλεψε κι ατ0ς uς τραννος δ_δεκα χρνια.

74. 74.
1. Ο$κ 5νοκειον δ8 στ0 τ
ς Kποκειμ"νης @στορας διελθε/ν τς τε 1. Δ%ν εaναι ξνο πρ0ς τ0 θμα μας ν2 διηγηθομε τν αDτα το
α?τας τ
ς τελευτ
ς κα0 τ+ συμβντα το(τ)ω τ) δυνστη περ0 τ<ν θαν"του κα$ τ2 περιστατικ2 πο) σχετζονται μ% τ0ν θ"νατο
το1 βου καταστροφ3ν. Διονυσου τονυν δεδιδαχ&τος 8Αθ3νησι ατο το τυρ"ννου. GΟ Διονσιος λοιπ0ν παρουσασε στ2 Λ3-
Ληναοις τραγ)ωδαν κα0 νικ3σαντος, τν ν τ) χορ) τις N5δ&ντων ναια64 στν 8Αθ3να μι2 τραγωδα κα$ νκησε. kΕνας /π0 ατο)ς
Kπολαβlν τιμηθ3σεσθαι λαμπρς +ν πρτος 5παγγελη τ<ν ν-
κην, δι"πλευσεν ε?ς τ<ν Κ&ρινθον. καταλαβlν δ8 κε/ να1ν κπλ"-
τος /ναγγελη τν νκη, πρασε δι2 θαλ"σσης στν
ουσαν ε?ς Σικελαν κα0 μετεμβ+ς ε?ς τα(την, ο$ροις χρ3σατο
πνε(μασι, κα0 καταπλε(σας ε?ς Συρακο(σας συντ&μως 5π3γγει-
λε τ) τυρνν)ω τ<ν νκην.
2. , δO Διον(σιος το1τον μOν τμησεν, α$τ;ς δO περιχαρ<ς γ"νετο
κα0 το/ς θεο/ς ε$αγγ"λια θ(σας π&τους κα0 μεγλας ε$ωχας πε-
τ"λεσεν. Wστιν δO λαμπρς τοLς φλους, κα0 κατ+ τοLς π&τους
πο) τραγουδοσαν στ0ν χορ, μ% τν σκψι Bτι θ2 τιμηθ> λαμ-
πρ", {ν πρ
Κρινθο. 8Εκε+ βρ>κε pνα πλο+ο πο) σαλπ"ριζε γι2 τν Σικελα,
πιβιβ"σθηκε σ8 ατ0 κα$ μ% οeριον ^νεμο κατπλευσε σντομα
στ$ς Συρακοσες κα$ /ν3γγειλε στ0ν τραννο τν νκη. 2. GΟ Διο-
νσιος τ0ν τμησε, κι : gδιος γεμIτος χαρ2 θυσασε στο)ς θεο)ς
γι2 τν καλ εgδησι κα$ Eργ"νωσε εωχα μ% ^φθονο φαγοπτι.
Κι κε+ πο) παρθετε πολυτελ%ς γεμα στο)ς φλους του, κα$ πα-
φιλοτιμ&τερον τ
μ"θη δοLς Wαυτ&ν, ε?ς 5ρρωσταν σφοδροτ"ραν ραδθηκε /λγιστα στ0ν πτο κα$ τν μθη, Mπεσε σ% μι2 σφοδρ
ν"πεσε δι+ τ; πλ
θος τν μφορηθ"ντων Kγρν. κρσι /π0 τ2 πολλ2 <γρ2 πο) καταν"λωσε. 3. Εaχε pναν χρησμ0
3. χων δO παρ+ θεν λ&γιον τ&τε τελευτ3σειν Mταν τν κρειττ&νων /π0 το)ς θεος, Bτι ττε θ2 πεθ"νη, Bταν νικ3ση το)ς /νωτρους
περιγ"νηται, τ;ν χρησμ;ν 5ν"φερεν π0 τοLς Καρχηδονους, του, /λλ2 συσχτιζε τ0ν χρησμ0 μ% το)ς Καρχηδονους, γιατ$ π-

64. Γιορτ πρ0ς τιμν το Διονσου στν 8Αθ3να. Μρος το προγρ"μματος fταν πα-
ρ"στασις κωμωδι
ν κα$ τραγωδι
ν.

176 177
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

Kπολαμβνων το(τους κρεττους Wαυτο1 εcναι. δι; κα0 πρ;ς στευε, Bτι ατο$ fταν Dσχυρτεροι /π0 ατν. Γι8 ατ0 κα$ στο)ς
α$τοLς πλεονκις πεπολεμηκlς ε?θει κατ+ τ+ς νκας Kποφε(- πολμους πο) πολλ%ς φορ%ς διεξ3γαγε ναντον τους, συν3θιζε ν8
γειν κα0 Wκουσως IττTσθαι, Vνα μ< δ&ξη τν ?σχυροτ"ρων γεγο- /ποσρεται τν στιγμ τ>ς νκης κα$ δεχταν ν2 Fττηθ> =κου-
ν"ναι κρεττων. σως, γι2 ν2 μ φαν> Bτι /πεδεχθη /ν_τερος /π0 το)ς Dσχυροτ-
4. ο$ μ<ν fδυν3θη γε τ
πανουργNα κατασοφσασθαι τ<ν κ τ
ς πε- ρους του. 4. kΟμως δ%ν μπρεσε μ% τν πανουργα ν2 καταστρα-
πρωμ"νης 5νγκην, 5λλ+ ποιητ<ς xν κακ;ς κα0 διακριθε0ς ν
fταν pνας κακ0ς ποιητ3ς,
8Αθ3ναις νκησε τοLς κρεττονας ποιητς. ε$λ&γως οQν κατ+ τ;ν
χρησμ;ν δι+ τ; περιγεν"σθαι τν κρειττ&νων πακολουθο1σαν
σχε τ<ν το1 βου τελευτ3ν.
5. O δO Διον(σιος , νετερος διαδεξμενος τ<ν τυραννδα πρ-
τον τ+ πλ3θη συναγαγlν ε?ς κκλησαν παρεκλεσε το/ς ο?κεοις
τα κ"λεσε τ0ν λα0 σ% γενικ συνλευσι κα$ το)ς παρτρυνε
λ&γοις τηρε/ν τ<ν πατροπαρδοτον πρ;ς α$τ;ν εoνοιαν, πειτα
τ;ν πατ"ρα μεγαλοπρεπς θψας κατ+ τ<ν 5κρ&πολιν πρ;ς τα/ς
ς τ0ν πατρα του
βασιλσι καλουμ"ναις π(λαις, fσφαλσατο τ+ κατ+ τ<ν 5ρχ3ν.
75.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Πολυζ3λου κατ+ μOν τ<ν Ρμην 5ναρ-
χα δι τινας πολιτικ+ς στσεις γ"νετο, κατ+ δO τ<ν Ελλδα
τηγ3ση τ>ς μορας τ0 γραφτ, /λλ2 ν
διακρθηκε στν 8Α θ3να κα$ νκησε καλτερους ποιητ%ς /π0
ατν. Εeλογα λοιπ0ν πακολοθησε τ0 τλος τ>ς ζω>ς του,
/φο σμφωνα μ% τ0ν χρησμ0 νκησε το)ς καλυτρους του.
5. GΟ Διονσιος : νετερος πο) τ0ν διαδχθηκε στν ξουσα,
πρ
μ% τ0ν δικ του τρπο ν2 τηρ3σουν /πναντ του τν πατροπα-
ρ"δοτη /γ"πη, Mπειτα Mθαψε μεγαλοπρεπ
στν /κρπολι, κοντ2 στ$ς λεγμενες βασιλικ%ς πλες, κα$ Mλαβε
τ2 /ναγκα+α μτρα γι2 τν διασφ"λισι τ>ς ξουσας.
75.
1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Πολζηλος,65 στν Ρ_μη πε-
8Αλ"ξανδρος , Φερν τ(ραννος ν τ
ΘετταλNα περ τινων γκα- κρ"τησε /ναρχα ξ αDτας τ
ν σωτερικ
ν ταραχ
ν, κα$ στν
λ"σας τ
π&λει τν Σκοτουσσαων, κλεσεν α$τοLς ε?ς κκλη- GΕλλ"δα : 8Αλξανδρος, : τραννος τ
ν Φερ
ν στν Θεσσαλα,
σαν κα0 περιστ3σας τοLς μισθοφ&ρους ]παντας 5π"σφαξε, τ+ δO
ν Σκο-
σματα τν τετελευτηκ&των sψας ε?ς τ<ν πρ; τν τειχν τ-
φρον τ<ν π&λιν δι3ρπασεν.
2. 8Επαμειννδας δ8 , Θηβα/ος μετ+ δυνμεως μβαλlν ε?ς Πελο-
π&ννησον τοLς 8ΑχαιοLς κα τινας _λλας π&λεις προσηγγετο,
Δ(μην δO κα0 Να(πακτον κα0 Καλυδνα φρουρουμ"νην Kπ8
8Αχαιν fλευθ"ρωσεν. στρτευσαν δO κα0 ε?ς Θετταλαν Βοιω-
Βοιωτο$ εDσβαλαν κα$ στν Θεσσαλα κα$ /πελευθ-
ν Φερ
ν κα$ τ>ς Φαρσ"λου.
178
/πηθυνε κατηγορες γι2 μερικ2 ζητ3ματα στν πλι τ
τουσσαων,66 κ"λεσε το)ς πολτες της σ% συνλευσι κα$ /φο
το)ς περικκλωσε μ% το)ς μισθοφρους του, το)ς Mσφαξε Bλους,
Mριξε τ2 πτ_ματ" τους στν τ"φρο μπροστ2 /π0 τ2 τεχη κα$
δι3ρπασε τν πλι. 2. GΟ 8Επαμειν_νδας : Θηβα+ος εDσβαλε στν
Πελοπννησο μ% στρατ, προσελκυσε μ% τ0 μρος του το)ς
8Αχαιο)ς κα$ μερικ%ς ^λλες πλεις κα$ /πελευθρωσε τν Δμη
κα$ τν Ναπακτο κα$ τν Καλυδ_νια πο) τν φρουροσαν
8Αχαιο. Ο
65. Τ0 367 π.Χ.
66. Κ"τοικοι πλεως μεταξ) τ
179
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

το, κα0 Πελοπδαν κομσαντο παρ8 8Αλεξνδρου το1 Φερν τυ- ρωσαν τ0ν Πελοπδα /π0 τ0ν 8Αλξανδρο, τ0ν τραννο τ
ν
ρννου. Φερ
ν. 3. Το)ς Φλιασους, πο) το)ς πολεμοσαν ο 8Αργε+οι, το)ς
3. Φλιασοις δO πολεμουμ"νοις Kπ8 8Αργεων Χρης Kπ8 8Αθηναων βο3θησε : Χ"ρης, πο) στ"λθηκε μ% στρατ0 /π0 το)ς 8Αθηνα-
πεμφθε0ς στρατηγ;ς μετ+ δυνμεως βο3θησεY νικ3σας δO τοLς ους uς στρατηγς. Νκησε το)ς 8Αργεους σ% δυ0 μ"χες κα, /φο
8Αργεους δυσ0 μχαις κα0 τ<ν 5σφλειαν περιποι3σας το/ς Φλια- /σφ"λισε τν θσι τ
ν Φλιασων, παν>λθε στν 8Αθ3να.
σοις παν λθεν ε?ς τ+ς 8Αθ3νας.
76.
76. 1. kΟταν πρασε ατ0ς : χρνος, στν 8Αθ3να Mγινε ^ρχων : Κη-
1. Tο1 δ8 νιαυσου χρ&νου διεληλυθ&τος 8Αθ3νησι μOν `ρχε Κηφι- φισδωρος κα$ στν Ρ_μη, /ντ$ τ
ν <π"των, : λα0ς /νδειξε
σ&δωρος, ν Ρμη δ8 5ντ0 τν Kπτων χιλιρχους , δ μος τ"σσα- τσσερις χιλι"ρχους, τ0ν Λεκιο Φοριο, τ0ν Παλο Μ"λλιο, τ0ν
ρας κατ"στησε, Λε(κιον Φο(ριον, Πα1λον Μλλιον, Σερο(ιον Σρβιο Σουλπκιο κα$ τ0ν Σρβιο Κορν3λιο.Ατν τν χρονι"67 :
Σουλπκιον, Σερο(ιον Κορν3λιον. π0 δO το(των Θεμσων , 8Ερε- Θεμσων, : τραννος τ>ς 8Ερετρας, κατλαβε τ0ν 8Ωρωπ.
τρας τ(ραννος 8Ωρωπ;ν κατελβετο. τα(την δO τ<ν π&λιν οQσαν Ατν τν πλι, πο) /ν>κε στο)ς 8Αθηναους, τν Mχασε ντελ
ς
8Αθηναων παραλ&γως 5π"βαλενY τν γ+ρ 8Αθηναων στρατευ- /προσδκητα. Γιατ, Bταν ο 8Αθηνα+οι ξεστρ"τευσαν ναντον
σντων π8 α$τ;ν κα0 πολL τα/ς δυνμεσιν Kπερεχ&ντων, ο@ Θη- του μ% πραγματικ2 <πρτερες δυν"μεις, ο Θηβα+οι πο) εaχαν
βα/οι βοηθ3σαντες α$τ) κα0 παραλαβ&ντες ν παρακαταθ3κη Mλθει πρ0ς βο3θει" του κα$ παρλαβαν /π0 ατ0ν τν πλι γι2
τ<ν π&λιν ο$κ 5π"δωκαν. ν2 τν Mχουν /σφαλ>, δ%ν το τν Mδωσαν πσω.
2. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις Κ)οι μετ)κησαν ε?ς τ<ν ν1ν ο?- 2. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, ο Κ
οι μετοκησαν
κουμ"νην π&λιν κα0 κατεσκε(ασαν α$τ<ν 5ξι&λογονY πλ θ&ς τε στν πλι, πο) κατοικε+ται σ3μερα, κα$ τν κατστησαν /ξιλο-
γ+ρ 5νδρν ε?ς τα(την fθροσθη κα0 τεχη πολυτελ κατεσκευ- γη. Γιατ$ σ8 ατν τν πλι συγκεντρ_θηκε pνας μεγ"λος πληθυ-
σθη κα0 λιμ<ν 5ξι&λογος. 5π; δO το(των τν χρ&νων α?ε0 μTλλον σμ0ς κα$ κτσθηκαν πολυδ"πανα τεχη κα$ /ξιλογος λιμ3ν.
η$ξ3θη προσ&δοις τε δημοσαις κα0 το/ς τν ?διωτν πλο(τοις, 8Απ0 τν ποχ ατν αξ"νονταν σταθερ2 τ2 δημσια Mσοδα
κα0 τ; σ(νολον νμιλλος γ"νετο τα/ς πρωτευο(σαις π&λεσιν. κα$ : Dδιωτικ0ς πλοτος, κα$ γενικ2 F πλις ατ Mγινε φ"μιλλη
3. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις , τν Περσν βασιλεLς 5ποστε- μ% τ$ς πρωτεουσες πλεις τ>ς GΕλλ"δας.
λας πρ"σβεις πεισε τοLς ZΕλληνας τοLς μOν πολ"μους καταλ(σα- 3. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, : βασιλι2ς τ
ν Περσ
ν
σθαι κα0 κοιν<ν ε?ρ3νην συνθ"σθαι πρ;ς 5λλ3λους. δι&περ M τε Mστειλε πρσβεις κα$ πτυχε ν2 πεση το)ς kΕλληνες ν2 τερματ-
Λακωνικ;ς κα0 Βοιωτικ;ς κληθε0ς π&λεμος κατελ(θη, πλεω με- σουν το)ς πολμους κα$ ν2 συν"ψουν μεταξ τους γενικ εDρ3νη.
νας τν π"ντε, τ<ν 5ρχ<ν λαβlν 5π; τν Λευκτρικν. Γι8 ατ0 κα$ : Λακωνικ0ς κα$ : λεγμενος Βοιωτικ0ς πλεμος
τερματσθηκε, /φο κρ"τησε π"νω /π0 πντε χρνια. Εaχε /ρχ-
σει μ% τ2 γεγοντα τ
ν Λεκτρων.

67. Τ0 366 π.Χ.

180 181
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

4. ZΥπ ρξαν δO κατ+ το(τους τοLς χρ&νους _νδρες κατ+ παιδεαν 4. Ατν τν περοδο Mζησαν /ξιλογοι ^νδρες γι2 τν μρ-
_ξιοι μν3μης 8Ισοκρτης τε , s3τωρ κα0 ο@ το(του γεν&μενοι μα- φωσ τους, Bπως : 8Ισοκρ"της : ρ3τωρ κα$ ο μαθητα του, Bπως :
θητα0 κα0 8Αριστοτ"λης , φιλ&σοφος, τι δO 8Αναξιμ"νης , Λαμψα- φιλσοφος 8Αριστοτλης, : 8Αναξιμνης : Λαμψακην0ς68 κα$ :
κην;ς κα0 Πλτων , 8Αθηνα/ος, τι δO τν Πυθαγορικν φιλοσ&- Πλ"των : 8Αθηνα+ος, πσης ο τελευτα+οι69 /π0 το)ς Πυθαγορε-
φων ο@ τελευτα/οι, Ξενοφν τε , τ+ς @στορας συγγραψμενος ους φιλοσφους, καθrς κα$ : Ξενοφ
ν, πο) Mγραψε τ$ς στορες
σχατογ3ρως xνY μ"μνηται γ+ρ τ ς 8Επαμειννδου τελευτ ς μετ8 του σ% βαθ) γ>ρας. Γιατ$ μνημονεει τ0ν θ"νατον το 8Επαμει-
dλγον χρ&νον γεγενημ"νηςY 8Αρστιππ&ς τε κα0 8Αντισθ"νης, πρ;ς ν_νδα πο) συνβη λγο χρνο /ργτερα. Ττε Mζησαν πσης :
δO το(τοις Α?σχνης , Σφ3ττιος , Σωκρατικ&ς. 8Αρστιππος κα$ : 8Αντισθνης, καθrς κα$ : ΑDσχνης : Σφ3ττιος :
Σωκρατικς.
77.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Χωνος ν Ρμη 5ντ0 τν Kπτων χι- 77.
λαρχοι κατεστθησαν Κ&ιντος Σερουλιος κα0 Γιος Ο$ετ&ριος 1. kΟταν στν 8Αθ3να fταν ^ρχων : Χων, στν Ρ_μη, /ντ$ τ
ν
κα0 ΑQλος Κορν3λιος, πρ;ς δO το(τοις Μρκος Κορν3λιος κα0 <π"των, /ναδεχθηκαν χιλαρχοι, : Κιντος Σερβλιος, : Γ"ιος
Μρκος Φβιος. π0 δO το(των ε?ρ3νης οoσης κατ+ πTσαν τ<ν Βετριος κα$ : Α€λος Κορν3λιος, πσης : Μ"ρκος Κορν3λιος κι
Ελλδα, πλιν 5ρχα0 πολ"μων συν"στησν τισι τν π&λεων κα0 : Μ"ρκος Φ"βιος.Ατν τν χρονι",70 {ν κα$ πικρατοσε εDρ3νη
νεωτ"ρων πραγμτων καινοτομα παρλογος. ο@ γ+ρ τν 8Αρκ- σ8 Bλη τν GΕλλ"δα, π"λι ^ρχισαν ν8 /ναφανωνται νφη το πολ-
δων φυγδες ,ρμηθ"ντες ξ FΗλιδος κατελβοντο τ ς dνομαζο- μου σ% μερικ%ς πλεις κα$ pνα παρ"δοξο ξσπασμα παναστ"σε-
μ"νης Τριφυλας χωρον dχυρ&ν, y προσηγ&ρευται Λασων. ων. 8Επ$ παραδεγματι, ο φυγ"δες τ
ν 8Αρκ"δων, μ% :ρμητ3ριο
2. κ πολλν δO χρ&νων περ0 τ ς Τριφυλας fμφισβ3τουν 8Αρκδες τν qΗλιδα, κατλαβαν pνα Eχυρ0 στν περιοχ τ>ς λεγομνης
κα0 8Ηλε/οι, κα0 κατ+ τ+ς Wκατ"ρων ν τα/ς μεταβολα/ς Kπεροχ+ς Τριφυλας, γνωστ0 μ% τ0 sνομα Λασων. 2. 8Απ0 πολλ2 χρνια
ναλλξ κυρευον τ ς χραςY κατ+ δO τοLς Kποκειμ"νους και- <π>ρχε μι2 /μφισβ3τησις μεταξ) τ
ν 8Αρκ"δων κα$ τ
ν 8Ηλεων
ροLς τν 8Αρκδων κρατο(ντων τ<ν Τριφυλαν, προφσει τν γι2 τν Τριφυλα, κα$ κατε+χαν τν χ_ρα ατν ναλλ"ξ, κατ2 τ$ς
φυγδων 5φηρο1ντο τα(την τν 8Αρκδων ο@ 8Ηλε/οι. περιστ"σεις κα$ τν Dσχ) κ"θε πλεως, πτε F μα κα$ πτε F ^λλη.
3. δι; κα0 παροξυνθ"ντες ο@ 8Αρκδες τ; μOν πρτον πρ"σβεις ξα- 8Αλλ2 ατν τν περοδο, ν
τν Τριφυλα τν εaχαν ο 8Αρκ"δες,
ποστελαντες 5π3τουν τ; χωρονY tς δ8 ο$δε0ς α$το/ς προσε/χε, ο 8Ηλε+οι μ% πρσχημα το)ς ξορστους, τν π>ραν /π0 το)ς
8Αρκ"δες. 3. Γι8 ατ0 Eργσθηκαν ο 8Αρκ"δες κα$ στν /ρχ Mστει-
λαν πρσβεις κα$ ζητοσαν ν2 το)ς πιστρψουν τν περιοχ3. Κα$

68. Εaναι κπληκτικ0 π

ς /ναφρει τ0ν ρ3τορα 8Αναξιμνη τ0ν Λαμψακην0 κα$ πα-
ραλεπει τ0ν Δημοσθνη!
69. Ατο$ fταν : 8Αρχτας, Τμαιος, Ξενφιλος, 8Εχεκρ"της, Διοκλ>ς κα$ Πολμνα-
στος (βλ. Διογ. Λαερτ. 8, 46, 79).
70. Τ0 365 π.Χ.

182 183
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

μετεπ"μψαντο παρ8 8Αθηναων συμμαχαν κα0 μετ+ τα(της στρ- καθrς δ%ν το)ς Mδινε κανε$ς σημασα, κ"λεσαν συμμαχικ βο3-
τευσαν π0 τ;ν Λασωνα. τν δO 8Ηλεων βοηθησντων το/ς φυ- θεια /π0 το)ς 8Αθηναους κα$ μ8 ατν ξεστρ"τευσαν ναντον
γσιν γ"νετο μχη πλησον το1 Λασωνος, κα0 τν 8Αρκδων το Λασωνος. Ο 8Ηλε+οι Mσπευσαν ν2 βοηθ3σουν το)ς φυγ"δες
πολλαπλασων bντων Iττ3θησαν 8Ηλε/οι κα0 πλεους τν διακο- κα$ συν3φθη μ"χη κοντ2 στ0ν Λασωνα, στν :ποα ο 8Ηλε+οι
σων στρατιωτν 5π"βαλον. Fττ3θησαν /π0 το)ς 8Αρκ"δες, πο) fταν πολλαπλ"σιοι, κα$ Mχα-
4. τα(της δO 5ρχ ς το1 πολ"μου γενομ"νης συν"βη τ<ν διαφορ+ν σαν π"νω /π0 διακσιους στρατι
τες. 4. qΕτσι ^ρχισε : πλεμος
π0 πλ"ον προβ ναι το/ς 8Αρκσι κα0 το/ς 8ΗλεοιςY ε$θLς γ+ρ ο@ κα$ κορυφ_θηκε F Mχθρα μεταξ) τ
ν 8Αρκ"δων κα$ τ
ν 8Ηλεων.
μOν 8Αρκδες μετεωρισθ"ντες τ) προτερ3ματι στρτευσαν π0 Γιατ$ ο 8Αρκ"δες π>ραν /ρα /π0 τν πρ_τη τους πιτυχα κα$
τ<ν 8Ηλεαν, κα0 εSλον π&λεις Μργανα κα0 Κρ&νιον, τι δO Κυπα- ξεστρ"τευσαν ναντον τ>ς 8Ηλεας κα$ κυρευσαν τ$ς πλεις
ρισσαν κα0 Κορυφσιον. Μ"ργανα κα$ Κρνιο, πσης τν Κυπαρισσα κα$ τ0 Κορυφ"σιο.
5. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις κατ+ τ<ν Μακεδοναν Πτολε- 5. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, στν Μακεδονα, :
μα/ος μOν , 8Αλωρτης δολοφον3θη Kπ; τ5δελφο1 Περδκκα, Πτολεμα+ος : 8Α λωρτης δολοφον3θηκε /π0 τ0ν /δελφ του
βασιλε(σας τη τραY τ<ν δO 5ρχ<ν διαδεξμενος , Περδκκας Περδκκα, /φο βασλεψε τρα χρνια. GΟ Περδκκας, πο) τ0ν
βασλευσε τ ς Μακεδονας τη π"ντε. διαδχθηκε, βασλεψε στν Μακεδονα πντε χρνια.

78. 78.
1. 8Επ8 _ρχοντος δ8 8Αθ3νησι Τιμοκρτους ν Ρμη μOν 5ντ0 τν Kπ- 1. kΟταν fταν ^ρχων στν 8Αθ3να : Τιμοκρ"της, στν Ρ_μη, /ντ$
των χιλαρχοι τρε/ς κατεστθησαν, Ττος Κο{νκτιος κα0 Σερο(ιος τ
ν <π"των, /ναδεχθηκαν τρε+ς χιλαρχοι, : Ττος Κο†νκτιος κα$ :
Κορν3λιος κα0 Σερο(ιος Σουλπκιος, dλυμπι+ς δO Kπ; Πισατν Σρβιος Κορν3λιος κα$ : Σρβιος Σουλπκιος,κα$ Eργαν_θηκε /π0
κα0 8Αρκδων kχθη τετρτη πρ;ς τα/ς Wκατ&ν, καθ8 iν νκα στ- το)ς Πισ"τες κα$ το)ς 8Αρκ"δες F =κατοστ τετ"ρτη 8Ολυμπι"δα,
διον Φωκδης 8Αθηνα/ος. στν :ποα νκησε στ0ν /γ_να δρμου =ν0ς σταδου : Φωκδης :
2. π0 δO το(των ΠισTται μOν 5νανεωσμενοι τ; παλαι;ν 5ξωμα 8Αθηνα+ος. 2. Ατν τν χρονι271 ο Πισ"τες, /νανε_νοντας τ0 πα-
τ ς πατρδος κα τισι μυθικα/ς κα0 παλαια/ς 5ποδεξεσι χρμενοι, λι0 γητρο τ>ς χ_ρας τους, γι2 τ0 :πο+ο χρησιμοποησαν κα$ πα-
τ<ν θ"σιν τ ς 8Ολυμπικ ς πανηγ(ρεως αKτο/ς προσ3κειν 5πεφα- λι%ς μυθολογικ%ς /ποδεξεις, πμειναν Bτι F τιμ τ>ς Eργαν_σεως
νοντο. κρνοντες δO τ;ν παρ&ντα καιρ;ν εoθετον χειν 5μφι- τ
ν 8Ολυμπιακ
ν /γ_νων /ν3κει σ8 ατος. qΕκριναν λοιπ0ν Bτι F
σβητ σαι το1 5γνος, συμμαχαν ποι3σαντο πρ;ς 8Αρκδας παροσα στιγμ fταν κατ"λληλη γι2 ν2 διεκδικ3σουν τν Eργ"νω-
bντας πολεμους 8ΗλεωνY συναγωνιστ+ς δO λαβ&ντες το(τους σι τ
ν /γ_νων κα$ συν>ψαν συμμαχα μ% το)ς 8Αρκ"δες, πο) fταν
στρτευσαν π0 τοLς 8Ηλεους _ρτι τιθ"ντας τ;ν 5γνα. χθρο$ τ
ν 8Ηλεων. Μ% τν βο3θεια λοιπ0ν ατ
ν ξεστρ"τευσαν
3. 5ντιστντων δO τν 8Ηλεων πανδημε0 συν"στη μχη καρτερ, θε- ναντον τ
ν 8Ηλεων, πο) μλις εaχαν /ναλ"βει τν Eργ"νωσι τ
ν
/γ_νων. 3. Ο 8Ηλε+οι /ντιστ"θηκαν μ% Bλη τους τν δναμι κα$

71. Τ0 364 π.Χ.

184 185
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ωμ"νων τ<ν μχην τν παρ&ντων π0 τ<ν παν3γυριν Ελλ3νων συν3φθη σκληρ μ"χη, στν :ποα παρσταντο θεατ%ς ο kΕλληνες
στεφανωμ"νων κα0 μεθ8 Iσυχας 5κινδ(νως πισημαινομ"νων πο) παρευρσκονταν στο)ς /γ
νες στεφανωμνοι, κα$ συχα κα$
τ+ς Wκατ"ρωθεν 5νδραγαθας. τ"λος ΠισTται νικ3σαντες θηκαν χωρ$ς κνδυνο χειροκροτοσαν τ$ς /νδραγαθες τ>ς μιIς x τ>ς
τ;ν 5γνα, κα0 τ<ν dλυμπιδα τα(την jστερον ο$κ 5ν"γραψαν ^λλης πλευρIς. Τλος νκησαν ο Πισ"τες κα$ Eργ"νωσαν το)ς
8Ηλε/οι δι+ τ; δοκε/ν βNα κα0 5δκως διατεθ ναι. /γ
νες, /λλ2 ατν τν 8Ολυμπι"δα /ργτερα δ%ν τν /νγραψαν
4. ZΑμα δO το(τοις πραττομ"νοις 8Επαμειννδας , Θηβα/ος, μ"γι- ο 8Ηλε+οι,72 γιατ$ θεωρ3θη, Bτι Eργαν_θηκε δι2 τ>ς βας κα$ /ντ-
στον χων τν πολιτν 5ξωμα, συναχθεσης κκλησας διελ"χθη θετα στ0 πνεμα τ>ς δικαιοσνης.
το/ς πολταις, προτρεπ&μενος α$τοLς 5ντ"χεσθαι τ ς κατ+ θ- 4. 8Εν
συνβαιναν ατ2 τ2 γεγοντα, : 8Επαμειν_νδας : Θη-
λατταν Iγεμονας. διελθlν δO λ&γον κ χρ&νου πεφροντισμ"νον βα+ος, πο) εaχε τ0 μεγαλτερο κρος μεταξ) τ
ν πολιτ
ν, μλησε
δεκνυε τ<ν πιβολ<ν τα(την συμφ"ρουσν τε κα0 δυνατ3ν, τ τε στο)ς πολτες σ% μι2 συνλευσι το λαο κα$ το)ς παρτρυνε ν2
_λλα προφερ&μενος κα0 δι&τι το/ς πεζ κρατο1σι sNTδι&ν στι πε- /γωνισθον γι2 τν Fγεμονα στν θ"λασσα. 8Εξεφ_νησε λγο
ριποι3σασθαι τ<ν τ ς θαλττης 5ρχ3νY κα0 γ+ρ 8Αθηναους ν τ) πο) τ0ν εaχε πεξεργασθ> π$ πολ)ν καιρ0 κα$ /πεδεκνυε Bτι F
πρ;ς Ξ"ρξην πολ"μ)ω διακοσας να1ς ?δNα πληρο1ντας Λακεδαι- πιδωξι ατ fταν κα$ συμφρουσα κα$ δυνατ3, παρθετε κα$
μονοις δ"κα να1ς παρεχομ"νοις Kποτετχθαι. πολλ+ δO κα0 _λλα ^λλα πιχειρ3ματα, Dδιατερα Bμως Bτι σ8 ατο)ς πο) εaχαν τν
πρ;ς τα(την τ<ν Kπ&θεσιν ο?κεως διαλεχθε0ς πεισε τοLς Θηβα- Fγεμονα στν στερι", εaναι εeκολο ν2 ξασφαλσουν κα$ τν Fγε-
ους 5ντ"χεσθαι τ ς κατ+ θλατταν 5ρχ ς. μονα στν θ"λασσα. Ο 8Αθηνα+οι π$ παραδεγματι, στ0ν πλεμο
μ% τ0ν Ξρξη, ν
εaχαν διακσια πλο+α ξοπλισμνα, τθηκαν κ"-
79. τω /π0 τ$ς διαταγ%ς τ
ν Λακεδαιμονων πο) παρε+χαν μνο δκα
1. Ε$θLς οQν , δ μος ψηφσατο τρι3ρεις μOν Wκατ;ν ναυπηγε/- πλο+α. Μ% ατ0 κα$ μ% πολλ2 ^λλα πιχειρ3ματα γι2 τ0 θμα ατ,
σθαι, νερια δO τα(ταις Gσα τ;ν 5ριθμ&ν, Ροδους δO κα0 Χους Mπεισε τελικ2 το)ς Θηβαους ν2 διεκδικ3σουν τν Fγεμονα στν
κα0 Βυζαντους προτρ"πεσθαι βοηθ σαι τα/ς πιβολα/ς. Α$τ;ς θ"λασσα.

79.
1. 8Αμσως λοιπ0ν : λα0ς ψ3φισε ν2 ναυπηγηθον =κατ0 τρι3ρεις
κα$ ν2 κατασκευασθον νασταθμοι /ν"λογοι73 μ% τ0ν /ριθμ0
ατ, κα$ ν2 παροτρνουν το)ς Ροδους, το)ς Χους κα$ το)ς Βυ-
ζαντους ν2 βοηθ3σουν τ2 σχδι" του. GΟ 8Επαμειν_νδας, πο) εaχε

72. GΟ Παυσανας /ναφρει τν παρ"λειψι τ>ς 104ης 8Ολυμπι"δας /π0 τ0 /ρχε+ο τ
ν
8Ηλεων. Χρησιμοποιε+ται μ"λιστα γι2 τν τετραετα ατ : Bρος «/νολυμπι"ς».
73. GΟ Δημοσθνης λει Bτι pνα «νε_ριον» φιλοξενοσε τρι"ντα πλο+α. GΟ Διδωρος
μιλ"ει γι2 «gσα τ0ν /ριθμ0ν» μ% τ2 πλο+α. Ττε Bμως μ% τ2 «νε_ρια» θ2 ννοε+ το)ς
«νεωσοκους».

186 187
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN
δO μετ+ δυνμεως κπεμφθε0ς π0 τ+ς ε?ρημ"νας π&λεις Λχητα
μOν τ;ν 8Αθηναων στρατηγ&ν, χοντα στ&λον 5ξι&λογον κα0 δια-
κωλ(ειν τοLς Θηβαους 5πεσταλμ"νον, καταπληξμενος κα0
5ποπλε1σαι συναναγκσας, ?δας τ+ς π&λεις το/ς Θηβαοις πο-
ησεν.
ν Θηβαων. 2. 8Ε2ν λοιπ0ν : ^νθρωπος ατ0ς ζοσε περισ-
2. ε? μOν οQν , 5ν3ρ οaτος πλεω χρ&νον π"ζησεν, tμολογημ"νως
Θηβα+οι, μαζ$ μ% τν Fγεμονα
¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã
σταλ> μ% στατιωτικ δναμι στ$ς πλεις πο) /ναφραμε παραπ"-
νω, τσο πολ) κατετρμαξε τ0ν Λ"χητα, pναν 8Αθηνα+ο στρατηγ0
πο) εaχε σταλ> μ% /ξιλογο στλο κε+ γι2 ν2 μποδση το)ς Θηβα-
ους, πο) τ0ν /ν"γκασε ν2 /ποπλεση κα$ π>ρε τ$ς πλεις μ% τ0 μ-
ρος τ
στερον καιρ, :μολογουμνως ο
Uν ο@ Θηβα/οι τ
κατ+ γ
ν IγεμονNα κα0 τ<ν τ
ς θαλττης 5ρχ<ν στν στερι", θ2 εaχαν κατακτ3σει κα$ τν Fγεμονα στν θ"λασσα.
προσεκτ3σαντοY πε0 δO μετ8 dλγον χρ&νον ν τ
περ0 τ<ν Μαντ- kΟταν λγο /ργτερα στν μ"χη τ>ς Μαντινεας πθανε Fρωϊκ",
νειαν μχη λαμπροττην τ<ν νκην τ
πατρδι περιποι3σας Iρω- /φο χ"ρισε μι2 λαμπρτατη νκη στν πατρδα του, /μσως, π-
ικς τελε(τησεν, ε$θ"ως κα0 τ+ τν Θηβαων πργματα τ
το(- θανε μαζ του κα$ F Dσχ)ς τ
ν Θηβαων. 8Αλλ2 τ0 θμα ατ0 θ2 τ0
του τελευτ
συνεπ"θανεν. 5λλ+ περ0 μOν το(των τ+ κατ+ μ"ρος /ναπτξωμε λεπτομερ
ς λγο παρακ"τω. 3. Ττε ο
Θηβα+οι /πο-
μικρ;ν jστερον 5κριβς δι"ξιμεν. φ"σισαν ν2 κστρατεσουν ναντον το 8Ορχομενο γι2 τ$ς /κ-
3. τ&τε δO το/ς Θηβαοις δοξε στρατε(ειν π0 τ;ν 8Ορχομεν;ν δι+ λουθες αDτες. Μερικο$ φυγ"δες πο) vθελαν ν8 /λλ"ξουν τ0 πολ-
τοια(τας τιν+ς α?τας. τν φυγδων τινOς βουλ&μενοι τ<ν ν Θ3- τευμα τ
ν Θηβ
ν κα$ ν2 τ0 κ"μουν /ριστοκρατικ, Mπεισαν το)ς
βαις πολιτεαν ε?ς 5ριστοκρατικ<ν κατστασιν μεταστ
σαι, συν"-
ππε+ς τ
ν 8Ορχομενων, πο) fταν κ"που τριακσιοι, ν2 το)ς βοη-
πεισαν τοLς τν 8Ορχομενων @ππε/ς, bντας τριακοσους, συνεπι- θ3σουν ν2 πιβ"λουν τ2 σχδι" τους. 4. Ατο$ ο

ππε+ς συν3θιζαν
λαβ"σθαι τ
ς πιβολ
ς. μι2 :ρισμνη Fμρα ν2 συναντ
νται μ% το)ς Θηβαους γι2 μι2 Mνο-
4. οaτοι δO ε?ωθ&τες μετ+ Θηβαων 5παντTν Iμ"ρNα τεταγμ"νη πρ;ς πλη πιθε_ρησι. Συμφ_νησαν λοιπ0ν ν2 νεργ3σουν τν πθεσι
τ<ν ξοπλισαν, ε?ς τα(την συν"θεντο ποι3σασθαι τ<ν πθεσινY ατν /κριβ
ς τν Fμρα. 8Επσης στν κνησι εaχαν μυηθ> κα$
πολλν δO κα0 _λλων κοινωνο(ντων τ
ς προθ"σεως κα0 προσορ- ^λλοι πολλο, πο) Bρμησαν κα$ ατο$ κα$ συναντ3θηκαν Bλοι μαζ
μησντων, 5π3ντησαν πρ;ς τ;ν καιρ&ν. στ0ν καθορισμνο χρνο.5. Ο
μπνευστ%ς κα$ Eργανωτ%ς το κιν3-
5. ο@ μOν οQν συστησμενοι τ<ν πρTξιν μετανο3σαντες δ3λωσαν ματος ατο Bμως μετ"νιωσαν κα$ /ποκ"λυψαν στο)ς βοιωτ"ρ-
το/ς βοιωτρχαις τ<ν πθεσιν, προδ&ντες τοLς συνομ&σαντας, χες τ0 σχδιο πιθσεως, πρδωσαν το)ς συντρφους τους κα$ μ%
κα0 δι+ τ
ς ε$εργεσας τα(της Wαυτο/ς πορσαντο τ<ν σωτηραν. τν πρIξι τους ατν πτυχαν τν σωτηρα τους.Ο
^ρχοντες συν-
τν δ8 5ρχ&ντων συλλαβ&ντων τοLς τν 8Ορχομενων @ππε/ς κα0 λαβαν το)ς
ππε+ς τ
ν 8Ορχομενων κα$ το)ς :δ3γησαν μπροστ2
παραγαγ&ντων ε?ς τ<ν κκλησαν, , δ
μος ψηφσατο το(τους στν λαϊκ συνλευσι, Bπου : λα0ς ψ3φισε ν2 το)ς κτελσουν, ν2
μOν 5ποσφξαι, τοLς δ8 8Ορχομενους ξανδραποδσασθαι κα0 ξανδραποδσουν το)ς 8Ορχομενους κα$ ν2 κατασκ"ψουν τν π-
τ<ν π&λιν κατασκψαι. κ παλαιν γ+ρ χρ&νων ο@ Θηβα/οι πρ;ς λι. Γιατ$ /π0 τ2 παλι2 χρνια ο
Θηβα+οι δικειντο χθρικ2 πρ0ς
το(τους 5λλοτρως δι"κειντο, δασμοφορο1ντες μOν το/ς Μιν(αις ατος, /π0 ττε πο) πλ3ρωναν φρους στο)ς Μινες,74 στν Fρω-

74. Λα0ς τ>ς προϊστορικ>ς GΕλλ"δας, πο) /π0 τ0ν 8Ορχομεν0 vλεγχε pνα μεγ"λο μ-
ρος τ>ς κεντρικ>ς GΕλλ"δας.

188 189
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

ν το/ς Iρωικο/ς χρ&νοις, jστερον δ8 Kφ8 Ηρακλ"ους λευθερωθ"ν- ϊκ ποχ3, κα$ λευθερ_θηκαν /ργτερα /π0 τ0ν GΗρακλ>. 6. qΕτσι
τες. ο Θηβα+οι μ% τν Dδα Bτι βρ>καν μι2 πρ_της τ"ξεως εκαιρα κα$
6. ο@ δ8 οQν Θηβα/οι καιρ;ν χειν νομσαντες κα0 προφσεις ε$λ&- μι2 εeλογη πρφασι γι2 ν2 το)ς τιμωρ3σουν, ξεστρ"τευσαν ναν-
γους τ ς τιμωρας λαβ&ντες, στρτευσαν π0 τ;ν 8Ορχομεν&νY τον το 8Ορχομενο, κυρευσαν τν πλι, σκτωσαν το)ς ^νδρες
κατασχ&ντες δO τ<ν π&λιν τοLς μOν _νδρας 5π"κτειναν, τ"κνα δO κα$ ξανδραπδισαν τ2 γυναικπαιδα.
κα0 γυνα/κας ξηνδραποδσαντο.
80.
80. 1. Τν gδια ποχ ο Θεσσαλο, πο) συνχιζαν τ0ν πλεμο πρ0ς
1. Περ0 δO τοLς α$τοLς καιροLς Θετταλο0 πρ;ς 8Αλ"ξανδρον τ;ν τ0ν 8Αλξανδρο, τ0ν τραννο τ
ν Φερ
ν, κα$ Mχαναν τ$ς περισσ-
Φερν τ(ραννον διαπολεμο1ντες κα0 πλεοσι μχαις Iττμενοι, τερες μ"χες μ% μεγ"λες /π_λειες, Mστειλαν πρσβεις πρ0ς το)ς
πολλοLς δO τν στρατιωτν 5πολωλεκ&τες, πρ"σβεις 5π"στειλαν Θηβαους κα$ το)ς ζητοσαν ν2 το)ς βοηθ3σουν κα$ ν2 το)ς
πρ;ς Θηβαους, 5ξιο1ντες α$το/ς βοηθ σαι κα0 στρατηγ;ν στελουν στρατηγ0 τ0ν Πελοπδα. Γιατ$ vξεραν Bτι : ^νθρωπος
α$το/ς ξαποστε/λαι Πελοπδαν. kδεισαν γ+ρ το1τον τ;ν _νδρα ατ0ς Mτρεφε πολ) χθρικ2 αDσθ3ματα πρ0ς τ0ν τραννο ξ
δι+ τ<ν Kπ8 8Αλεξνδρου σ(λληψιν 5λλοτριτατα διακεμενον αDτας τ>ς συλλ3ψε_ς του /π0 τ0ν 8Αλξανδρο, κα$ ταυτχρονα
πρ;ς τ;ν δυνστην, ]μα δO κα0 5νδρεNα διφορον κα0 π0 στρατη- Bτι fταν pνας ^νθρωπος μ% ξαιρετικ /νδρεα κα$ ερτατα
γικ συν"σει διαβεβοημ"νον. γνωστ0ς γι2 τν στρατηγικ3 του καντητα. 2. kΟταν συν>λθε τ0
2. συναχθεσης δO τ ς κοιν ς συν&δου τν Βοιωτν κα0 τν πρ"- κοιν0 συνδριο τ
ν Βοιωτ
ν κα$ ο πρσβεις ξθεσαν τ2 θματα
σβεων διαλεχθ"ντων περ0 nν εcχον ντολς, ο@ μOν Βοιωτο0 πντα γι2 τ2 :πο+α fταν ντεταλμνοι, ο Βοιωτο$ συμφ_νησαν καθ8
συνεχρησαν το/ς Θετταλο/ς, κα0 δ&ντες ε?ς Wπτακισχιλους Bλα ν2 βοηθ3σουν το)ς Θεσσαλο)ς κα, /φο Mδωσαν στ0ν Πε-
στρατιτας τ) ΠελοπδNα συντ&μως κ"λευον βοηθε/ν α$τ;ν το/ς λοπδα =πτ2 χιλι"δες στρατι
τες, τ0ν διταξαν ν2 σπεση /μ-
δεομ"νοιςY το1 δO Πελοπδου ταχ"ως μετ+ τ ς δυνμεως ξι&ντος σως κα$ ν2 βοηθ3ση. 8Αλλ2 καθrς ξ>λθε γρ3γορα μ% τ0ν στρατ0
συν"βη τ;ν ^λιον κλιπε/ν. : Πελοπδας, συνβη Mκλειψις Fλου.75 3. Πολλο$ εaδαν μ% δος τ0
3. πολλν δO τ; γεγον;ς Kποπτευσαμ"νων, τν μντεν τινες 5πε- γεγον0ς ατ0 κα$ μερικο$ /π0 το)ς μ"ντεις δ3λωσαν Bτι F Mκλει-
φ3ναντο δι+ τ<ν γενομ"νην ξοδον τν στρατιωτν κλιπε/ν τ;ν ψις Fλου σημει_θηκε ξ αDτας τ>ς ξδου τ
ν στρατιωτ
ν. Κα$
τ ς π&λεως ^λιον. κα0 δι+ το(των τν λ&γων προλεγ&ντων τ;ν μολοντι μ% τ$ς μαντε+ες τους προλεγαν τ0ν θ"νατο το Πελοπ-
το1 Πελοπδου θνατον, ο$δOν Dττον , Πελοπδας 5ν"ζευξεν π0 δα, ν τοτοις : Πελοπδας δ%ν /νστειλε τν κστρατεα, /λλ2
τ<ν στρατεαν, Kπ; το1 χρεlν 5γ&μενος. /ναχ_ρησε κινομενος /π0 τν μο+ρα. 4. kΟταν Mφθασε στν
4. tς δO κατ3ντησεν ε?ς τ<ν Θετταλαν, κα0 τ;ν 8Αλ"ξανδρον κατ"- Θεσσαλα κα$ βρ>κε τ0ν 8Αλξανδρο ν2 Mχη καταλ"βει κ τ
ν
λαβε προκατειλημμ"νον τοLς Kπερδεξους τ&πους κα0 στρατι- προτρων τ$ς στρατηγικ%ς θσεις μ% μι2 δναμι π"νω /π0 εgκοσι
τας χοντα πλεους τν δισχυρων, 5ντεστρατοπ"δευσε μOν το/ς χιλι"δες, στρατοπδευσε /πναντι /π0 τ0ν χθρ0 κα$ νισχον-

75. Στ$ς 13 8Ιουλου το 364 π.Χ.

190 191
 BIBΛIOΘHKH TΩN EΛΛHNΩN ¢IO¢øPOY ™IKE§IøTOY I™TOPIKH BIB§IO£HKH – BIB§ION IEã

πολεμοις, προσλαβ&μενος δO συμμχους παρ+ τν Θετταλν τας τ$ς δυν"μεις του μ% συμμαχικ2 τμ3ματα τ
ν Θεσσαλ
ν,
συν
ψε μχην το/ς ναντοις. συν>ψε μ"χη μ% τ0ν χθρ. 5. ˆΑν κα$ : 8Αλξανδρος βρισκταν σ%
5. το1 δO 8Αλεξνδρου δι+ τ+ς Kπεροχ+ς τν τ&πων πλεονεκτο1ν- πλεονεκτικ θσι λγω τ
ν <ψηλ
ν τπων πο) κατε+χε, : Πελο-
τος, , Πελοπδας σπε(δων δι+ τ
ς ?δας 5νδρεας κρ/ναι τ<ν μ- πδας στν σφοδρ3 του πιθυμα ν2 κρνη τν μ"χη μ% τν προ-
χην π8 α$τ;ν gρμησε τ;ν 8Αλ"ξανδρον. το1 δO δυνστου μετ+ σωπικ3 του παλληκαρι", Bρμησε ναντον το 8Αλεξ"νδρου. GΟ
τν πιλ"κτων Kποστντος, γ"νετο μχη καρτερ, καθ8 iν , Πε- τραννος μ% το)ς πιλκτους του /ντιστ"θηκε κα$ συν3φθη
λοπδας 5ριστε(ων πντα τ;ν περ0 α$τ;ν τ&πον νεκρν κατ"- σκληρ μ"χη, στν :ποα : Πελοπδας, μαχμενος π"ντα γεν-
στρωσε, τ"λος δ8 πιθε0ς τ) κινδ(ν)ω κα0 τοLς πολεμους τρεψμε- να+α, Mστρωσε μ% νεκρο)ς Bλον τ0ν τπο γρω του κα$ μολοντι
νος τ<ν μOν νκην περιεποι3σατο, τ;ν δO αKτο1 βον 5π"βαλε, :δ3γησε τ0ν /γ_να σ8 pνα τλος κα$ Mτρεψε το)ς χθρο)ς εDς φυ-
πολλο/ς περιπεσlν τρα(μασι κα0 τ; ζ
ν Iρωικς προ"μενος. γ3, κρδισε τν νκη, Mχασε Bμως τν ζω3 του /π0 τ2 πολλ2
6. , δ8 8Αλ"ξανδρος δευτ"ρNα μχη λειφθε0ς κα0 το/ς Mλοις συντριβε0ς,
fναγκσθη καθ8 ,μολογαν το/ς μOν Θετταλο/ς τ+ς καταπεπολε-
μημ"νας π&λεις 5ποδο1ναι, Μγνητας δO κα0 τοLς Φθιτας
8Α χαιοLς παραδο1ναι Βοιωτο/ς, κα0 τ; λοιπ;ν Φερν μ&νων
_ρχοντα σ(μμαχον εcναι Βοιωτο/ς.
ν Φερ
ν, σμμαχος μ% το)ς Βοι-
192
τραματα πο) δχθηκε κα$ θυσι"σθηκε Fρωϊκ". 6. GΟ 8Αλξαν-
δρος, /φο νικ3θηκε κα$ σ% μι2 δετερη μ"χη κα$ <πστη καθο-
λικ συντριβ3, /ναγκ"σθηκε ν2 /ποδ_ση στο)ς Θεσσαλο)ς μ%
συνθ3κη τ$ς πλεις πο) εaχε <ποτ"ξει κα$ ν2 παραδ_ση στο)ς
Βοιωτο)ς το)ς Μ"γνητες κα$ το)ς 8Αχαιο)ς τ>ς Φθι_τιδος κα$
στ0 =ξ>ς ν2 εaναι μνο ^ρχων τ
ωτος.
193