Giới thiệu phần mềm ChemWindow6.

0
ChemWindow6.0(CW6.0) là phần mềm hỗ trợ việc xây dựng cấu trúc phân tử 2-D,
mô tả phản ứng và các quá trình hoá học cũng như vẽ các bộ dụng cụ thông thường trong
phòng thí nghiệm.
CW6.0 có thư viện hình vẽ khoảng 4500 chất hữu cơ, dược phẩm với tên thông
thường và tên thương mại, thư viện hình vẽ các dụng cụ thuỷ tinh, các ký hiệu trong kỹ
nghệ. Do đó CW6.0 là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các bạn muốn soạn thảo cấu trúc và các
quá trình hoá học.
Điểm nổi bật của CW6.0 là việc vẽ các phân tử rất dễ dàng, linh hoạt, gọn, đẹp. Các
hình vẽ có dung lượng không lớn nên bạn có thể cắt dán các hình ảnh này sang Word,
PowerPoint… mà không làm tăng dung lượng các file này lên đáng kể.

Cài đặt:
CW6.0 không đòi hỏi cấu hình máy cao (tối thiểu: CPU 486, 16 MBRAM, Win95,
Office97). Tuy nhiên chương trình này chỉ chạy khi máy bạn đã có cài driver máy in. Cách
cài driver máy in: Start/Settings/Printers/Add Printer, bạn có thể chọn bất cứ driver nào
cũng được (nếu máy bạn đã gắn với máy in thì không phải thực hiện bước này).
Bạn có thể tuỳ chọn ngôn ngữ sử dụng khi cài đặt chương trình, gồm bốn ngôn ngữ:
Anh (mặt định), Pháp, Đức, Nhật.

Sử dụng:
Để dễ làm việc bạn hãy vào View chọn các thanh công cụ thông dụng sau: Standard
Tools, Custom Palette, Bond Tools, Style Bar, Graphic Style Bar, Rulers và Status Bar.
Standard Tools là thanh công cụ thường dùng nhất, gồm các icon sau:
: mở cửa sổ mới; : chọn một, nhiều phân tử hoặc hình vẽ, : neo, chọn một phần
của cấu trúc; : dán nhãn (tên nguyên tố); : vẽ nối; : vẽ các vòng, :
thư viện các cấu trúc; : chèn các chú thích; : lưu các công cụ vừa mới sử
dụng.
Lưu ý: đối với các icon có dấu tam giác nhỏ màu đỏ, khi nhấn và giữ chuột sẽ xuất hiện
bảng các biểu tượng, bạn hãy rê chuột đến biểu tượng cần dùng. Bằng cách nhấp và giữ
chuột phải trong vùng làm việc bạn cũng sẽ thấy xuất hiện bảng này.
Vẽ phân tử azoxybenzen:
Bước 1: Chọn icon Benzene , nhấp và rê chuột để vẽ và xoay hình vẽ sao cho thích hợp.
Bước 2: Chọn Standard Bond , trỏ chuột đến vị trí cần vẽ nối đơn gắn trên vòng thơm
sao cho thấy xuất hiện hitbox(họp nhỏ màu đen), rê chuột để vẽ nối đơn. Chọn Label ,
click vào đầu còn lại, gõ nguyên tử N.

N N N N N
O
Böôù
c1 Böôù
c2 Böôù
c3 Böôù
c4 Azoxybenzen

Bước 3: Chọn Double Bond (Bond Tools), vẽ nối đôi. Chọn Label , gõ nguyên tử N
thứ hai, chọn Benzene , click vào nguyên tử N này để vẽ nhóm benzyl.
Bước 4: Vẽ nối N-O, chọn Positive Charge (Custom Palette), click vào nguyên tử N
sao cho xuất hiện hitbox và rê chuột đến vị trí muốn hiển thị điện tích dương. Tiến hành
tương tự để vẽ điện tích âm. Chọn Caption , gõ tên phân tử là Azoxybenzen.
Lưu ý:
- Khi vẽ các nối mới hay gán tên nguyên tử trên cấu trúc, bạn phải xuất phát từ các hitbox.
- Nếu bạn vẽ sai (nhầm) ở thao tác hiện tại, bạn hãy gõ Crt+Z hoặc dùng lệnh Edit/Undo
để trở lại bước trước đó, hoặc dùng icon Eraser để xoá chỗ sai.
- Bạn không được dùng icon Caption để gán tên nguyên tố hay nhóm thế mà phải dùng
icon Label.
- Sử dụng thư viện các hợp chất: từ lệnh File/Open mở các file thư viện StrucLib,
OtherLib trong thư mục cài đặt CW6.0 (ví dụ: C:\Program Files\Bio-Rad
Laboratories\ChemWin\ Libraries). Dùng lệnh Edit/File in library để tìm tên hợp chất (tên
thông thường hoặc tên thương mại)
Kiểm tra cấu trúc phân tử:
CW6.0 kiểm tra tính hợp lý của phân tử qua tên các nhãn và hoá trị bằng lệnh
Other/Check Chemistry hoặc phím tắt F10. Con trỏ sẽ nhấp nháy tại vị trí có lỗi, tên lỗi sẽ
hiển thị ở dòng trạng thái. Tuy nhiên đối với một số cấu trúc đặt biệt thì CW6.0 không đủ
“thông minh” để nhận biết chỗ sai hay chấp nhận chỗ đúng CW6.0 sẽ báo lỗi. Lúc đó ta có
thể chọn Ignore hoặc Learn.
Dùng icon Selection chọn phân tử vừa vẽ (không chọn phần caption
‘Azoxybenzen’), trên menu Analytical chọn các đơn lệnh Caculate Mass, Formula
Calculator để xem công thức phân tử, khối lượng phân tử, phần trăm khối lượng các
nguyên tố, các thông tin này cũng giúp ta kiểm tra xem cấu trúc vẽ được có đúng yêu cầu
mà ta muốn vẽ không.
Vẽ các dụng cụ thí nghiệm:
Từ lệnh File/Open mở file thư viện LabGlass trong thư mục cài đặt CW6.0. Chọn,
copy các hình này và dán vào vùng làm việc. Dùng icon Selection để di chuyển và kết nối
các hình theo ý muốn.
Cắt dán và trình bày qua Word, PowerPoint:
Nếu bạn trình bày nhiều hình vẽ (chuỗi phản ứng, sơ đồ thí nghiệm) thì công cụ
Crooshair (Custom Palette) giúp bạn cân và gióng vị trí rất hữu hiệu. Sau khi hoàn
thành “tác phẩm” bạn cũng đừng quên group các hình này, dùng lệnh Arrange/Group hoặc
dùng phím tắt Ctr+G.
Chọn, copy và dán các hình theo ý muốn vào vùng soạn thảo của Word, Powerpoint
hay các phần mềm soạn thảo văn bản khác.
Phần trình bày trên chỉ giới thiệu những thao tác cơ bản nhất của chương trình, các
bạn hãy tiếp tục khám phá những chức năng còn lại của CW6.0
Chúc các bạn thành công !

Nhóm chuyên đề Hoá Lý Thuyết và Hoá Tin

Website: http://www.compchem.hcmuns.edu.vn