ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ÁÓ ÊÏ
24 ΜΑΪΟΥ 2008
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ 1ο

ÇÍ ÔÉ
Α.1 Θεωρία (Σελ. 235 σχολ. βιβλίου).
Α.2 Θεωρία (Σελ. 191 σχολ. βιβλίου).

Å
Β

ÁÈ È
α. Σωστό
β. Σωστό
γ. Λάθος
δ. Λάθος
ε.
Ï
Σωστό
ÑÏ ÑÉ

ΘΕΜΑ 2ο

α. Η ισότητα (i + 2 2 ) z = 6 , γράφεται ισοδύναµα:

ÍÔ ÔÇ

i + 2 2 ⋅ z = 6 ⇔ 8 +1 ⋅ z = 6 ⇔ 3 z = 6 ⇔ z = 2.

Άρα ο γεωµετρικός τόπος των εικόνων των µιγαδικών αριθµών z είναι ο κύκλος µε
ÊÅ ÔÉÓ

κέντρο την αρχή των αξόνων Ο, ακτίνα ρ = 2 και εξίσωση (c): x 2 + y 2 = 2 2 .

β. Η δοσµένη σχέση για τους µιγαδικούς αριθµούς w περιγράφει τη µεσοκάθετο του

τµήµατος Γ∆, όπου Γ(1, -1) και ∆(3, -3). Πιο αναλυτικά αν w = x + yi οι µιγαδικοί
ÏÍ

αριθµοί που ικανοποιούν τη δοσµένη σχέση, έχουµε:

w − (1 − i ) = w − (3 − 3i ) ⇔ x + yi − 1 + i = x + yi − 3 + 3i ⇔
ÖÑ

2 2
( x − 1) + ( y + 1)i = ( x − 3) + ( y + 3)i ⇔ ( x − 1) 2 + ( y + 1) 2 = ( x − 3) 2 + ( y + 3) 2 ⇔

x 2 − 2x + 1 + y 2 + 2 y + 1 = x 2 − 6x + 9 + y 2 + 6 y + 9 ⇔
4 x − 4 y − 16 = 0 ⇔ x − y − 4 = 0 .

1
 Εποµένως ο γεωµετρικός τόπος των εικόνων Μ(w) είναι τα σηµεία της ευθείας (ε) µε
εξίσωση: x − y − 4 = 0 .

ÁÓ ÊÏ
γ. Η ελάχιστη τιµή του w είναι η απόσταση του σηµείου Ο από την ευθεία

(ε): x − y − 4 = 0 , δηλαδή:

−4 4 4 2

ÇÍ ÔÉ
d (O, ε ) = = = =2 2.
2 2 2

Å
δ. Σύµφωνα µε το παρακάτω σχήµα, όπου αναπαριστώνται γεωµετρικά οι γεωµετρικοί

ÁÈ È
τόποι των εικόνων (c), (ε) αντίστοιχα των µιγαδικών αριθµών z και w βρίσκουµε ότι, η
ελάχιστη τιµή του z − w είναι το µήκος του τµήµατος ΑΒ:

AB = OB − OA = 2 2 − ρ = 2( 2 − 1) .
Ï
y
ÑÏ ÑÉ

2
(c) (ε)
ÍÔ ÔÇ

0 2
-2 4 x
A

B
ÊÅ ÔÉÓ

-2

-4
ÏÍ

ΘΕΜΑ 3ο
−∞
ln x + ∞
α) lim f ( x) = lim ( x ⋅ ln x ) = lim
ÖÑ

1 De l' Hospital
=
x→0 + x→0 + x→0 +

2
 1
(ln x )΄
= lim+ = lim+ x = lim+ ( − x ) = 0 .

ÁÓ ÊÏ
΄ 1 x→0
1 − 2
x→0 x→0

  x
 x

Επίσης f (0) = 0. Συνεπώς f συνεχής στο 0.

ÇÍ ÔÉ
β) Η f είναι συνεχής στο (0, +∝) ως γινόµενο συνεχών και συνεχής στο 0 λόγω του α.

Å
Άρα η f είναι συνεχής στο [0, +∝).

ÁÈ È
1
Για x > 0: f ΄(x) = (x ln x)΄= (x)΄ ln x + x ⋅ (ln x)΄ = ln x + x = ln x + 1 .
x

1
f ΄ ( x) = 0 ⇔ ln x + 1 = 0 ⇔ ln x = −1 ⇔ x = .
Ï
e

Έχουµε τον παρακάτω πίνακα µεταβολών:

ÑÏ ÑÉ

1
x 0 e +
f΄ - +
ÍÔ ÔÇ

f
ÊÅ ÔÉÓ

 1
Στο 0,  η f είναι γνησίως φθίνουσα άρα:
 e
•

  1     1 
f  0,   =  lim f ( x ), f (0)  =  − , 0 .
  e    x → 1e   e 
ÏÍ

1 
Στο  , + ∞  η f είναι γνησίως αύξουσα άρα:
e 
•
ÖÑ

 1    1    1 
f   , + ∞   =  f  , lim f ( x)  = − , + ∞  .
 e    e  x → +∞
  e 

 1   1   1 
Εποµένως: f ([0, + ∞ )) =  − , 0 ∪ − , + ∞  = − , + ∞  .
 e   e   e 

3
γ.

ÁÓ ÊÏ
a a
Επειδή e > 0 , για κάθε x ≠ 0 , για την εξίσωση x = e
x x
προκύπτει ο περιορισµός
a

x ∈ (0,+∞) . Με τον περιορισµό αυτό η εξίσωση x = e x γράφεται ισοδύναµα:

ÇÍ ÔÉ
a
a
ln x = ln e ⇔ ln x =
x
⇔ x ln x = a ⇔ f ( x ) = a , x > 0 (1).
x
 1 
Επειδή το σύνολο των τιµών της f βρέθηκε  − ,+∞  προκύπτουν οι περιπτώσεις:

Å
 e 

ÁÈ È
1
i) Αν a ∈ ( −∞,− ) η (1) είναι αδύνατη.
e
1 1 1
ii) Αν a = − , η τιµή − είναι η ελάχιστη τιµή της f την οποία παίρνει µόνον για x = .
Ï
e e e
1
Έτσι η (1) έχει την ρίζα x = .
ÑÏ ÑÉ
e
1  1   1 
iii) Αν a ∈ ( − ,0) , επειδή  − ,0  = f   0,   και η f είναι γνησίως φθίνουσα στο
e  e   e 
ÍÔ ÔÇ

 1  1
 0,  προκύπτει ότι, η (1) έχει ακριβώς µία ρίζα στο  0,  που είναι θετική.
 e  e

 1   1  1 
Επίσης επειδή  − ,+∞  = f   ,+∞   και η f είναι γνησίως αύξουσα στο  ,+∞ 
ÊÅ ÔÉÓ

 e   e  e 

1 
προκύπτει ότι η (1) έχει ακριβώς άλλη µία ρίζα στο  ,+∞  που είναι επίσης θετική.
e 
iv) Αν a = 0 η (1) γίνεται x ln x = 0 ⇔ x = 0 (απορρίπτεται) ή ln x = 0 ⇔ x = 1 . (Μία
ÏÍ

ρίζα θετική).

 1   1 
v) Αν a ∈ (0,+∞ ) επειδή (0,+∞ ) ⊆  − , + ∞  = f   , + ∞   και η f γνησίως αύξουσα
 e   e 
ÖÑ

1  1 
στο  ,+∞  , προκύπτει ότι η (1) έχει ακριβώς µία ρίζα στο  e , + ∞  , που είναι θετική.
e 

4
 1
δ. Είναι f ΄΄ ( x ) = > 0 για κάθε x > 0.
x

ÁÓ ÊÏ
Άρα f ΄ γνησίως αύξουσα στο (0, +∝).

Η f ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του Θ.Μ.Τ. στο [x, x + 1], για κάθε x > 0.
f ( x + 1) − f ( x )
Άρα υπάρχει ξ ∈ (x, x + 1): = f ΄ (ξ ) ⇔ f ( x + 1) − f ( x) = f ΄ξ ) ( 2) .

ÇÍ ÔÉ
x +1− x
f ΄ γν.αύξουσα ( 2)
Όµως ξ < x + 1 ⇒ f ΄ (ξ ) < f ΄ ( x + 1) ⇒ f ( x + 1) − f ( x ) < f ΄ ( x + 1) .

Å
ΘΕΜΑ 4ο

ÁÈ È
∫ f (t )dt
2
α) Το είναι πραγµατικός αριθµός.
0

∫ f (t )dt = k ∈ R .
Ï
2
Έτσι µπορούµε να θέσουµε (1)
0
ÑÏ ÑÉ

Τότε f ( x) = (10 x 3 + 3 x) k − 45 και άρα :

∫ f (t )dt = ∫ [ (10t + 3t )k − 45 dt = k 10 t4 + 3 t2  − 45t  = 40k + 6k − 90 = 46k − 90 . (2)

]
2
2 2 4 2
3
ÍÔ ÔÇ

0 0    0
Από τις (1), (2) προκύπτει ότι: k = 46 k - 90 ⇔ k = 2
Οπότε τελικά: f ( x) = (10 x 3 + 3 x ) 2 − 45 = 20 x 3 + 6 x − 45 .
ÊÅ ÔÉÓ

β) Έστω x ∈ ℝ . Έχουµε:
g ' ( x ) − g ' ( x − h)  g ' ( x − h) − g ' ( x ) 
lim = lim  −  =
h→0 h h→0  h
ÏÍ

 g ' ( x + u ) − g ' ( x)  g ' ( x + u ) − g ' ( x)

− = lim
–h=u
h→0
lim
u→0 
 −u 
 u →0 u
= g ' ' ( x) ,
u→0
αφού ή g από υπόθεση είναι δύο φορές παραγωγίσιµη.
ÖÑ

γ) (i) Έχουµε:
0
g ( x + h) − 2 g ( x ) + g ( x − h) 0 = [g ( x + h) − 2 g ( x) + g ( x − h)] ' =
lim = lim
h→0 h2 D.L. H. h→0 (h 2 )'
g ' ( x + h) − g ' ( x − h) 1 g ' ( x + h) − g ' ( x − h)
= lim = ⋅ lim =
h→0 2h 2 h→ 0 h

5
 1  g ' ( x + h) − g ' ( x ) − g ' ( x − h) + g ' ( x ) 
= ⋅ lim   =
2 h→0  h

ÁÓ ÊÏ
1  g ' ( x + h) − g ' ( x ) g ' ( x ) − g ' ( x − h)  1
= ⋅ lim 
2 h→0  h
+
h  = 2 ⋅ [g ' ' ( x ) + g ' ' ( x) ] =
1
= ⋅ 2 ⋅ g ' ' ( x) = g ' ' ( x) .
2

ÇÍ ÔÉ
Οπότε g ′′( x) = f ( x ) + 45 = ( 20 x 3 + 6 x − 45) + 45 = 20 x 3 + 6 x .

H g ′′( x) = 20 x 3 + 6 x γράφεται:

Å
4
x2
(g ′( x) )′ = (20 x +6 ) ′ ⇒ g ′( x) = 5 x 4 + 3 x 2 + c1 .

ÁÈ È
4 2
Για x = 0 έχουµε: g ′(0) = c1 = 1 . Οπότε g΄ ( x) = 5 x 4 + 3 x 2 + 1 .

Η g΄ ( x) = 5 x 4 + 3 x 2 + 1 τώρα γράφεται:
Ï
 x5 x3 
g΄ ( x ) =  5 + 3 + x ΄ ⇒ g ( x ) = x 5 + x 3 + x + c2
 5 3 
ÑÏ ÑÉ

Για x = 0 έχουµε: g (0) = c2 = 1

Άρα g ( x) = x 5 + x 3 + x + 1 .
ÍÔ ÔÇ

(ii) H g(x) = x5 + x3 + x + 1 ως πολυωνυµική, είναι παραγωγίσιµη στο ℝ µε

g ΄(x) = 5x4 + 3x2 + 1.
Όµως g ΄(x) = 5x4 + 3x2 + 1 > 0 για κάθε x ∈ ℝ , οπότε η g είναι γνησίως
αύξουσα στο ℝ , άρα και '1–1'.
ÊÅ ÔÉÓ
ÏÍ
ÖÑ