目录

简介 ………………………………………… 1

善说树王论根本颂 …………………………… 1

善说树王论复习 ……………………………… 7

一 礼赞及誓言………………………………… 7
二 字母 ……………………………………… 7

三 不自由虚词 …………………………… 9

（一）句终词 ……………………………… 9

补充语法本体格 …………………………… 9

（二）位格助词 …………………………… 11

（二-1）业格……………………………… 11

（二-2）为格……………………………… 12

（二-3）于格 ……………………………… 13

（二-4）同体格…………………………… 14

（二-5）时间 ……………………………… 15

（三）属格 ………………………………… 15

（四）施事格作格 ………………………… 17

（五）饰集词……………………………… 18

（六）待述词………………………………… 19
（七）离合词………………………………… 21
（八）补足字 ……………………………… 22

  1
 （九）从格………………………………… 23

（十）呼唤词 ……………………………… 24

四 自由虚词………………………………… 26

（一）ནི་声…………………………………… 24

（二）དང་声………………………………… 26

（三）དེ་声指示代词………………………… 28

（四）总声词（疑问代词） ……………… 29

（五）指人名词后缀 ……………………… 30

（六）遮止词………………………………… 32
（七）虚词ཞིག等 …………………………… 33

五、符号解释 ……………………………… 35

六、规劝 ………………………………… 36

七、出著者名 ……………………………… 36
 

  2
简介
传统的藏文文法分两部分，一个叫文法根本三十颂。主要讲的是藏
文拼写结构和以静词为中心的格助词及各类虚词的用法。全书用七言偈
颂体写成，一偈四行，共 33 偈少一行，除去前言性质的三偈，正文恰
好 30 颂，故名 30 颂。另一个叫字性组织法，也是用七言偈颂体写成的，
共 33 偈半，主要讲的是字性音韵和以动词为中心的形态变化、时态、
施受关系、和能所关系、单句之部类和复句的句式等，有关动词的一系
列语法范畴和功能。这两部纲领性的文法著作相传都是在 1300 多年前
的公元 7 世纪由吐蕃王朝文臣图弥桑布扎所写。本《善说树王论》是 20
世纪初，欧曲.央金珠白多杰鉴于图弥文法 30 颂纲要深奥难懂，在保持
其文法体系的前提下改写的。
善说树王论共讲了七部分内容，一.礼赞及誓言；二.字母；三.不自
由虚词；四.自由虚词；五.一般常识；六.规劝；七.出著者名。

根本颂
ན་མོ་གུ་ ་མ ་གུ་ ་གྷོ ྰ་ཡ།
南无古汝曼珠廓喀雅
་མ་མཆོག་དང་ད རེ ་མེད་པའི།།འཇམ་པའི་ད ངས་ལ་གུས་བ ད་ནས།
殊胜上师无别体 妙吉祥尊虔顶礼
། ན་མིའི་ལེགས་བཤད་ མ་ ་པའི།། ིང་པོ་མདོར་བ ས་བཤད་པར་ །
图弥根本三十颂 于其心要略宣说
།༈ད ངས་ཀྱི་ ་བ་གསལ་པོ་ །། ེད་པ་ཨི་ ་ཨེ་ཨོ་བཞི།།གསལ་ དེ ་ཀ་སོགས་ མ་ ་ཡིན།
元音能作显明者 四及辅音ཀ三十
།ག་ང་ད་ན་བ་མ་འ།།ར་ལ་ས་ མས་ ེས་འ ག་བ །

北塔藏文班
-1-
ག་ང་ད་ན་བ་མ་འ་ ར་ལ་ས་十后加字
།ད་དང་ས་གཉིས་ཡང་འ ག་ ེ།
ད与ས乃再后加
།ད་ནི་ན་ར་ལ་ག མ་དང་།།ས་ནི་ག་ང་བ་མ་འཐོབ།།
彼ན་ར་ལ后填ད ག་ང་བ་མ则加ས
༈ག་ད་བ་མ་འ་ ོན་འ ག།
ག་ད་བ་མ་འ前加
༈གོ་ངོ་དོ་ནོ་བོ་མོ་འོ་།།རོ་ལོ་སོ་ཏོ་ ར་བ ་ །ེ །
གོ་ངོ་དོ་ནོ་བོ་མོ་འོ རོ་ལོ་སོ་ཏོ句终词
ོགས་ཚིག་ ་ ད་ཅེས་ཀྱང་ །།
亦称 ོགས་ཚིག及 ་ ད
ག་ཡོད་ཏོ་དང་མཐའ་མེད་འོ།།གཞན་ མས་མིང་མཐའི་ ེས་མ ན་ ར།།
ད་ ག加ཏོ无加འོ 余则相顺而填加
༈ ་ར་ ་ ་ན་ལ་ །།ལ་དོན་ མ་པ་བ ན་ཡིན་ཏེ།
ལ་དོན助词之七字 ་ར་ ་ ་ན་ལ་
མ་ད ེ་གཉིས་བཞི་བ ན་པ་དང།དེ་ཉིད་ཚ་ བས་ མས་ལ་འ ག།
二格以及第四格 同体时间及七格
ས་ ་ག་བ་ ག་མཐར་ །
ག་བ再后ད加 后加ས字填加
ང་ད་ན་མ་ར་ལ་ །
后加字之ང་ད་ན 及མ་ར་ལ填加
འ་དང་མཐའ་མེད་ར་དང་ །
无后加字以及འ 彼后填加ར和

北塔藏文班
-2-
གི་ཀྱི་གྱི་འི་ཡི་ ་པོ།། མ་ད ་ེ ག་པ་འ ེལ་ ་དང་།།
第六属格之助词 གི་ཀྱི་གྱི་འི་ཡི有五
དེ་ མས་ས་མཐའ་ཅན་ ་ནི།། མ་ད ེ་ག མ་པ་ ེད་ ་ །ེ །
于彼之后填加ས 施事第三格已成
ོར་ ལ་ན་མ་ར་ལ་གྱི།།
ན་མ་ར་ལ填加གྱི
ད་བ་ས་ཀྱི་ག་ང་གི།
ད་བ་ས字填加ཀྱི ག་ང་后面填加གི
འ་དང་མཐའ་མེད་འི་དང་ཡི།།
无后加字以及འ 彼后填加འི和ཡི
༈ཀྱང་ཡང་འང་ག མ་ ན་ ད་དེ།།
ཀྱང་ཡང་འང三饰集词
ག་ད་བ་ས་ ག་མཐར་ཀྱང་།།
ག་ད་བ་ ས四后加 再后ད字填加ཀྱང
ང་ན་མ་ར་ལ་མཐར་ཡང་།།འ་དང་མཐའ་མེད་འང་དང་ཡང་།།
ང་ན་མ་ར་ལ加ཡང འ及无加འང和ཡང
ཏེ་དེ་ ེ་ག མ་ ག་བཅས་ཏེ།།
ཏེ་དེ་ ེ三待述词
ན་ར་ལ་ས་ ག་མཐའ་ཏེ།།
ན་ར་ལ་ས四后加 再后ད字填加ཏེ
ད་དེ་ག་ང་བ་མ་འ།།མཐའ་མེད་ མས་ལ་ས་ ེ་འཐོབ།།
ད唯加དེ་ག་ང་བ མ་འ无加后填 ེ
གང་ངམ་དམ་ནམ་བམ་མམ་འམ།།རམ་ལམ་སམ་ཏམ་འ དེ ་ ད་དེ།།

北塔藏文班
-3-
གང་ངམ་དམ་ནམ་བམ་མམ་འམ ་རམ་ལམ་སམ་ཏམ་离合词
ོར་ ལ་ ར་བ འི་ བས་དང་མ ངས།།
填法同于句终词
༈ར་ ་འི་ཡི་འང་ཡང་ མས།། ང་པ་མི་ ོང་ ོང་བའི་ཁྱད།།
此ར་ ་འི་ཡི་འང་ཡང 字足与否之差别
འོ་ ་འམ་གྱི་གོང་ ་ཚག།།མེད་དང་ཡོད་པའང་དེ་བཞིན་ཡིན།།
འོ་ ་འམ之音节点 加否于彼皆相同
༈ནས་ལས་འ ང་ཁུངས་དགར་ ད་དེ།།འ ང་ཁུངས་དངོས་ལ་གང་ ར་འ ས།།
ནས་ལས来源与离合 来源ནས་ལས་随一者
རིགས་མ ན་དགར་ནས་མི་མ ན་ལས།། ད་ལ་ནས་ ་ཁོ་ན་འ ག།
同类ནས及异类ལས 集合加法唯用ནས
༈ཀྱེ་དང་ཀྭ་ཡེ་འབོད་ ་ ེ།།ཕལ་ཆེར་མིང་གི་ཐོག་མར་ རོ །།
ཀྱེ及ཀྭ་ཡེ呼唤词 大都加于名言前
༈ནི་ནི་དགར་དང་བ ན་པའི་ །།
ནི声比较与强调
༈དང་ནི་ ད་འ དེ ་ ་ཚམན་དང་།།ཚ་ བས་གདམས་ངག་ ་ལ་འ ག།
དང声合分与原因 时间以及教授五
༈མིང་གི་ཐོག་མའི་དེ་ ་ནི།།ཐ་ ད་འདས་མ་ཐག་པ་དང་།
用于句首之དེ声 指代无间前词素
མ་གྲངས་གཞན་ཅན་གཉིས་ལ་འ ག།
其他名言二者加
༈ཅི་ཇི་ ་གང་ ི་ ་ ེ།།ཞིག་ ེ་ ད་འ ་ ིར་ལ་ཅི།།
ཅི་ཇི་ ་གང་乃总声 ཅི后ཞིག་ ེ་ ད་འ ་ ིར

北塔藏文班
-4-
 དེ ་ ིད་ ར་བཞིན་ ད་ལ་ཇི།། ་ནི་གང་ཟག་གང་ཀུན་ལའོ།།
ཇི后 ེད་ དི ་ ར་བཞིན་ ད 唯于人གང一切
༈ན་རོ་ཡོད་མེད་པ་བ་མ།།བདག་པོའི་ ་ ེ་ག་ད་ན།།
ན་རོ有无པ་བ་མ 六者皆呼主人词
བ་མ་ས་དང་ ག་འཐར་པ།།
བ་མ་ས及ག་ད་ན 再后ད者皆加པ
ང་འ་ར་ལ་མཐའ་མེད་ལ།།བདག་ ་ཡར་ ར་བ་དང་ནི།།ཆ་ལ་པ་ཉིད་ ོར་བ་ལེགས།།
ང་འ་ར་ལ无后加 单བ双པ善填加
མིང་མཐའི་པ་བའང་ཕལ་ཆེར་འ །།མ་ནི་ངེས་མེད་ བས་དང་ ར།།
名词པ་བ似相同 མ不确定依时加
༈མ་མི་མིན་མེད་དགག་ ་ ེ།།མ་མི་ཐོག་མ་མིན་མེད་མ ག།
མ་མི་མིན་མེད遮止词 མ་མི་于前མིན་མེད后
མ་ནི་བར་གྱི་གསལ་ དེ ་ལའང་།།
མ嵌中间要分清
༈ཚིག་ ད་ཞིག་སོགས་ང་ན་མ་།།
虚词ཞིག等之规则
འ་དང་ར་ལ་མཐའ་མེད་མཐར།།ཞིང་ཞེས་ཞེ་འོ་ཞེ་ན་ཞིག།
无加ང་ན་མ་འ་ར ལ后ཞིང་ཞེས་ཞེ་འོ་ཞེ་ན་ཞིག
ག་ད་བ་དང་ད་ ག་མཐར།།ཅིང་ཅེས་ཅེ་འོ་ཅེ་ན་ཅིག
再后ད和ག་ད་བ 其后ཅིང་ཅེས་ཅེ་འོ་ཅེ་ན་ཅིག
ས་མཐར་དམིགས་བསལ་ཞེས་མ་གཏོགས།།ཤིང་ཤིག་ཤེ་འོ་ཤེ་ན་འཐོབ།།
ས后除填ཞེས字外 ཤིང་ཤིག་ཤེ་འོ་ཤེ་ན正常加
འོན་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ ག་ཅིག་སོགས།།མིང་གི་ཆ་དང་མ་ནོར་གཅེས།།

北塔藏文班
-5-
但是ཁ་ཅིག་ ག་ཅིག་等 彼为名言莫混淆
༈ ང་པ་འ ལ་ལ་འ་མཐའ་དགོས།།གུག་ དེ ་བ ེགས་འདོགས་ཅན་ལ་ ང་།།
无有元音上下加 单语基后需加འ
༈ ག་པའི་དོན་མང་མིང་མཚམས་དང་།།དོན་འ ིང་འ དེ ་དང་དོན་ ང་ ོགས།།
散文诸多含义中 分类及少完成者
ཚིགས་བཅད་ག་མཐར་ཆིག་ཤད་ །
偈颂ག后书单垂
། ོགས་ཚིག་མཐའ་ཅན་ ག་པ་དང་།། ཚིགས་བཅད་ ང་མཐར་ཉིས་ཤད་འཐོབ།།
散文后具句终词 每句偈颂双垂书
དོན་ཚན་ཆེན་མོ་ ོགས་པ་དང་།།ལེ ་མཚམས་ ་བཞི་ཤད་དགོས།།
大段篇章已告终 品品之间书四垂
ང་ཡིག་མ་གཏོགས་ཡིག་ཤད་དབར།།ཚག་མེད་དེ་སོགས་ཞིབ་ ་འབད།།
垂词ང外无音点 彼等精进作分析
༈ཚིག་གི་ལོ་མས་མ་བ བི ས་ཤིང་།།དོན་གྱི་འ ས་ ་ག ར་ཟ་བའི།།
如叶雅词莫遮覆 信达文义之硕果
ལེགས་བཤད་ ྫོན་པའི་དབང་པོ་འདི།།ད ངས་ཅན་ བ་པའི་ ོ་ སེ ་ ེལ།།
此之善说树王论 妙音成就金刚著

་བྷཾ吉祥

复习
一、礼赞及誓言

北塔藏文班
-6-
本 颂 ：ན་མོ་གུ་ ་མ ་གྷོ ་ྰ ཡ། ་མ་མཆོག་དང་ད ེར་མེད་པའི།།འཇམ་པའི་ད ངས་ལ་གུས་
བ ད་ནས།། ན་མིའི་ལེགས་བཤད་ མ་ ་པའི།། ངི ་པོ་མདོར་བ ས་བཤད་པར་ །
译文: 南无古汝曼珠廓喀雅 ， 恭敬顶礼与上师无别的文殊菩萨，图弥
根本 30 颂，于其心要略宣说。

二、字母
本 颂 ：ད ངས་ཀྱི་ ་བ་གསལ་པོ་ །། ེད་པ་ཨི་ ་ཨེ་ཨོ་བཞི།།གསལ་ དེ ་ཀ་སོགས་ མ་ ་
ཡིན།།ག་ང་ད་ན་བ་མ་འ།།ར་ལ་ས་ མས་ ེས་འ ག་བ །།ད་དང་ས་གཉིས་ཡང་འ ག་ ེ།།ད་ནི་ན་
ར་ལ་ག མ་དང་།།ས་ནི་ག་ང་བ་མ་འཐོབ།།༈ག་ད་བ་མ་འ་ ོན་འ ག
译文：元音作用显明者，ཨི་ ་ཨེ་ཨོ共有四，辅音ཀ等有 30 个，ག་ང་ད་ན་བ་
མ་འ་ར་ལ་ས为 10 个后加字，ད和ས为 2 个再后加字，再后加字ད可以加在
ན་ར་ལ三个后加字的后面，ས加在ག་ང་བ་མ四个后加字后面。ག་ད་བ་མ་འ为 5
个前加字。
（二-1）元音
4 个元音不能单独使用，只能加在辅音字母上。

（二-2）辅音
辅音字母有 30 个，这 30 个字母是有字性的，字性根据语音要素中音势
的强弱，气流的多寡，带音不音，以及发音器官肌肉的松紧等来划分。
一般分 3 类。阳性字，属强音势，指不送气清音；阴性字属弱势，指不
送气浊音；中性字属强弱中和音，指送气清音。三类字性还可以根据不
同情况再分小类。ཀ་ཅ་ཏ་པ་ཙ属于阳性；ཁ་ཆ་ཐ་ཕ་ཚ 属于中性；ག་ཇ་ད་བ་ཛ་
ཝ་ཞ་ཟ་འ་ཡ་ཤ་ས属于准阴性;ང་ཉ་ན་མ属于极阳性;ར་ལ་ཧā属于纯阳性。

（二-3）后加字
拼写时用于基字后面，在语音、词汇、语法上都起重要作用。与元音一
起构成拼音的韵母。后加字也有性，分阳性、阴性、中性。到《字性组

北塔藏文班
-7-
合法》详说。10 个后加字可以加在任何基字后面，除 10 个后加字外，
其他 20 个为纯基字。再后加字ད可以加在ན་ར་ལ三个后加字的后面，再
后加字ས加在ག་ང་བ་མ四个后加字后面。
例句：གང、ཆོས，ང和 ས是后加字，都加在基字后面。ཤིནད་ ，ད再后加
字，加在后加字后面。

（二-4）前加字
传统文法认为，前加字在论述动词词形的时态变化和能所关系上起决定
性作用。前加字ག་ད་བ་མ་འ，拼写时用于基字的前面，与基字构成复合声
母。这 5 个字母原本都属于弱势音，作前加字后，与所结合的基字拼合
时，发生音变，从而字性也随之改变。བ变成阳性，ག་ད变成中性，འ变
成阴性，མ变成极阳性。 བདག、 དམར་ཁྲིད， བ和 ད是前加字，加在基字
1 2 1 2

前面。
拼合规则:
1、阳性前加字བ，除པ和མ外，只能加在阳性基字ཀ་ཅ་ཏ་ཙ和阴性基字ག་
ང་ཇ་ཉ་ད་ན་ཛ་ཞ་ཟ་ར་ཤ་ས前。
2、阴性前加字འ，能加在阴性基字ག་ཇ་ད་བ་ཛ和中性基字ཁ་ཆ་ཐ་ཕ་ཚ前面，
不能加在其他基字前。
3、中性前加字ག，能加在阳性基字ཅ་ཏ་ཙ和阴性基字ཉ་ད་ན་ཞ་ཟ་ཡ་ཤ་ས前面，
不能加在其他基字前。
4、中性前加字ད，能加在阳性基字ཀ་པ和阴性基字ག་ང་བ་མ前面，不能加
在其他字母前。
5、极阴前加字མ，能加在中性基字ཁ་ཆ་ཐ་ཚ和阴性基字ག་ཇ་ད་ཛ་ང་ཉ་ན前面，
不能加在其他字母前。

三、不自由虚词

北塔藏文班
-8-
（一）句终词
（1）本颂：གོ་ངོ་དོ་ནོ་བོ་མོ་འོ།།རོ་ལོ་སོ་ཏོ་ ར་བ ་ ེ།། གོ ས་ཚིག་ ་ ད་ཅེས་ཀྱང་ །།
ག་ཡོད་ཏོ་དང་མཐའ་མེད་འོ།།གཞན་ མས་མིང་མཐའི་ ེས་མ ན་ ར།།
（2）译文: གོ་ངོ་དོ་ནོ་བོ་མོ་འོ་རོ་ལོ་སོ་ཏོ是句终词，也叫། ག ོ ས་ཚིག和 ་ ད，添加
法与离合词相同。有再后加字ད时加ཏོ，无后加字时加འོ，按照同音规则，
ག的后面加གོ ，ང的后面加ངོ，依此类推。
用法:在较古的书里用于句末，表示所要表达的意思完结，告一段落，句
型独立，不再与后面的语句发生任何形式的结构关系，相当于现代藏语
的语尾助词ཡིན་རེད་ཡོད་ ང་འ ག་སོང་བཞག。
（3）语法释义
ཡོད་དོă 有了。
གངས་ཅན་བོད་པ་ནོ། 是雪域藏人。
དོ, ནོ是句终词，表示意思完结，下面说的事情和。
（5）例句词汇
ཡོད有 གངས雪 ཅན具有 བོད་པ藏人
补充语法
本体格原形格ངོ་བོ་ ོན་པ 本体格为一个词的本体词，没有格形态，以名
词为主体的原形词，在藏文范畴内称为通格。本体格的用法：
（1）做主语
以不及物动词不带涉事宾语的动词做谓语时，主语要用本体格。
表心里活动的，特殊的不自主及物动词因无能所关系做谓语时，主语仍
用原形。若动词变为自主的，则要求主语加作格助词。
（2）作判断句的主语和表语
（3）作涉事宾语:藏语有 2 种宾语，涉事宾语和对象宾语。表示动作所
涉及的事物叫涉事宾语，涉事宾语要用不带格助词的本体词。表动作对
象的宾语叫对象宾语，对象宾语要加位

北塔藏文班
-9-
格助词。
（4）语法释义
例句 1：བདག་་ས་ནས་ཡོང་བ་ཡིན།我从拉萨来ནས从于格助词，表出处
因为ཡོང་བ是不及物动词，所以主语用原形 བདག ཡིན表判断的动词语尾
“是”
，用于第一人称
例句 2： ་གུ་ མས་ ག་ལ་ ག 孩子们怕老虎。
因为 ག是不自主及物动词，表心里活动，所以主语 ་གུ用原形。ལ业格，
与 ག合起来作对象宾语，表示受动者 མས表复数后缀
例句 3：ནོར་བཟང་འཁྲབ་མཁན་ ོ་བཟང་རེདă扮诺桑的是洛桑。
ནོར་བཟང་འཁྲབ་མཁན།扮诺桑的，作判断句的表语。རེད判断动词，用于第三
人称
例句 4：ང་
་སར་ ིན་པ་ཡིན།我去过拉萨了。
ང作判断句的主语。 ་སར ，ར是业格助词，表动作进行的处所ཡིན判断动
词用于第一人称和第二人称的疑问句
例句 5： ོ་བཟང་གིས་ ག་པར་ ོབ་གྲོགས་ མས་ལ་རོགས་རམ་ ེད་གྱི་ཡོད་པ་རེད།洛桑经
常地帮助同学。
ོབ་གྲོགས་ མས是他帮助的对象，作对象宾语，所以要在 ོབ་གྲོགས་ མས后面
加ལ。 མས复数后缀 ལ业格表对象宾语， ེད་གྱི་ཡོད་པ་རེད加在主要动词后
面，和主要动词一起构成复合谓语
例句 6：ང་ཚས་བོད་ཡིག་ ོབ་ ོང་ ེད་དགོས།我们要学习藏文。
ང我 ཚ复数后缀 ས作格助词，作主语
（5）例句词汇
བདག我 ་ས 拉萨 ཡོང་བ来 ་གུ孩子 ག老虎 ག害怕 ནོར་བཟང诺
桑 ོ་བཟང洛桑 ང我 ་ས拉萨 ིན་པ去，འགྲོ的过去时 བོད་ཡིག་藏文
ོབ་ ོང་ ེད学习 ོབ་གྲོགས同学 རོགས་རམ帮助

北塔藏文班
- 10 -
（二）位格助词
（1）、本颂： ་ར་ ་ ་ན་ལ་ །ལ་དོན་ མ་པ་བ ན་ཡིན་ཏེ། མ་ད ་ེ གཉིས་བཞི་བ ན་པ་
དང།དེ་ཉིད་ཚ་ བས་ མས་ལ་འ ག།ས་ ་ག་བ་ ག་མཐར་ །ང་ད་ན་མ་ར་ལ་ །འ་དང་མཐའ་
མེད་ར་དང་ །
（2）译文：位格助词有七种，即 ་ར་ ་ ་ན་ལ་ 。用于二格、四格、七格、
同体格、时间状语。后加字为ས的加 ，后加字为ག་བ和有再后加字ད的后
面加 ，后加字为ང་ད་ན་མ་ར་ལ的后面加 ，后加字为འ和没有后加字的用
ར和 。

（二-1）业格：传统语法将表示施动者所进行的动作及于某一对象或表
示动作进行的方位地点的助词结构。用法:作对象宾语 谓语所涉及的对
象。 作地点状语 谓语动词不论及物与否，用在名词或名词性短语后面
的位格助词只表示进行动作或行为发生的地点，在句中作修饰谓语的地
点状语，在句中位置灵活，常和方位词 ི་ནང内外、གོང་འགོ上下、མ ན་ བ
前后、གཡས་གཡོན左右、མགོ་མ ག头尾等组成方位结构，共同修饰谓语。
（1）语法释义
例句 1：ན་ནིང་ང་ ་གར་ ་ ིན་པ་ཡིནă 去年我去印度了
例句 2：ང་བོད་ལ་འགྲོ་ སོ ་ཡོད།我打算去西藏
例句 3： དེབ་ ་ཡི་གེ་ ིསă在本上写字
例句 4：ནང་ ་ཡི་གེ་བཏང་ă往家里寄信
例句 5：ཁྱེད་རང་ བ
ོ ་ ར་འགྲོ་ན་འགྲིག་གི་རེདă你去学校可以吗
例句 6：ཤར་ ོགས་ ་འགྲོ།向东走
例句 7：ག གས་ལ་ ă观色
例 例 8： ོ་བཟང་གིས་ ག་པར་ ོབ་གྲོགས་ མས་ལ་རོགས་རམ་ ེད་གྱི་ཡོད་པ་རེད།洛 桑
经常地帮助同学

北塔藏文班
- 11 -
 ་གར་ ་ བོད་ལ、དེབ་ ་ནང་ 、 ོབ་ ར、ཤར་ ོགས་ས用在名词或名词性短
语后面的位格助词只表示进行动作或行为发生的地点，在句中作修饰谓
语的地点状语。ག གས་ལ ོབ་གྲོགས་ མས་ལ都表示谓语所涉及的对象
（2）例句词汇
ན་ནིང去年 ་གར印度 ིན་པ去 ཡིན判断谓语动词 འགྲོ去 ོས打算 ཡོད
存在动词 དེབ本 表地点 ཡི་གེ字 ིསă写 ནང家里表动作进行的地点
作状语 ཡི་གེ信 ŌŅĻă寄 ǷŪŇāŘĻ你 ʃŬŌāʋŘāŖǾŬ去学校 ʼn表假设的连
词 འགྲིག་གི་རེད།可以吗 ཤར་ ོགས་ 向东 འགྲོ走 ག གས色 观,看

（二-2）、为格：动作行为所要达到的目的，作修饰后面谓语动词的目
的状语。表达方式有二。 一在名词、动词、动名词后面直接加位格助
词。二以含有目的意义的半虚化词素结合成目的状语，一般前面的名词
还要加属格助词。
（1）语法释义：
例句 1：དགེ་ ་འཕེལ་ཐབས་ ་བ ོ་བ་ ེད།为了增长善根而作回向
ཐབས་ 是第一种用法直接加在名词后
例句 2：
བོད་ལ་འགྲོ་བའི་ཆེད་ ་གྲ་ ིག་ ེད།为去西藏作准备
ོབ་ ོང་ དེ ་པའི་དོན་ ་ ོབ་ ར་འགྲོ།为了学习去学校 Ř是业格助词，表动作进
行的处所
ན་གྲགས་ཀྱི་ཆེད་ ་ཆོས་བཤད།为了美名而讲法
བོད་ཡིག་ ང་བའི་ རི ་ ་བོད་ལ་ ིན།为了学藏文去西藏了
འཁོར་བ་ལས་ཐར་ཐབས་ ་ལམ་ ོམ། 为解脱轮回而修道
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ ་ ང་ བ་སེམས་བ དེ །为了一切有情而发菩提心
སངས་ ས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ ིར་ ་ནང་ཆོས་ བ།为了得到佛陀果位而修佛法

北塔藏文班
- 12 -
འི་ཆེད་ འི་དོན་ ཀྱི་ཆེད་ འི་ རི ་ ཀྱི་དོན་ འི་ ིར་ 都是为了的意
思，是第二种用法，和含有目的意义的半虚化词素结合成目的状语，一
般前面的名词还要加属格助词
（2）例句词汇: དགེ་ ་善根 འཕེལ་ བ ོ་བ་回向 ེད་པ作 གྲ་ ིག་
增长
ེད作准备 ོབ་ ོང་ ེད་པ 学习 ོབ་ 学校 སེམས་ཅན有情 ཐམས་ཅད一切
ང་ བ་སེམས་བ དེ 发菩提心 སངས་ ས་ཀྱི་གོ་འཕང 佛陀果位 ཐོབ་པ得到
ནང་ཆོས佛法 ȍŌ修习

（二-3）于格 ：表示某物依于某地的位格助词。用法有表领有关系和
表存在处所的状语
（1）语法释义：
例句 1：མཁས་པར་ཡོན་ཏན་ཡོདă智者有知识
ར于格助词表领有ར直接写在པ后
མཁས་པ་ ་ཡོན་ཏན་ཡོད།智者有知识 分开写加点
例句 2：ལོ་གཅིག་ལ་ ་བ་བ ་གཉིས་ཡོད།一年有 12 个月 ལོ་གཅིག་ལ表领有
例例3：མི་རེ་རེ་ལ ་མིག་གཉིས་ཡོད།每个人有 2 个眼睛 表领有
例句 4：ནམ་མཁའ་ ་ ིན་པ་འ ག天空有云 表存在
ཁོང་ལ་ད ལ་མི་འ ག他没有钱ཁོང་ལ表领有
例句 5： ་མཚའི་ནང་ ་ ་ ན ི ་མང་།海里有很多鲸鱼
་མཚའིནང་ 表存在处所
例句 6：སངས་ ས་ཀྱི་ས་ལ་ཉོན་མོངས་མེད།佛地没有烦恼
སངས་ ས་ཀྱི་ས་ལ表存在处所
例句 7：སེམས་ཅན་གྱི་ ད་ལ ་ལས་ ིབ་ཡོད།有情相续有业障
སེམས་ཅན་གྱི་ ད་ལ表领有
例句 8：སེམས་བཟང་ཅན་ལ་དགེ་བ་མང།贤善者有很多善根

北塔藏文班
- 13 -
 སེམས་བཟང་ཅན་ལ表领有，具于格的句子一般句尾有(有)(在)等存在
动词作为标志
（2）例句词汇:མཁས་པ智者 ཡོན་ཏན 知识 ཡོད存在动词
ནམ་མཁའ天空 ིན་པ云 འ ག有 表存在 ཁོང他 ད ལ钱 མི་འ ག没
有 ་མཚའི་ནང海里 ་ ིན鲸鱼 མང很多 སངས་ȄŜāཀྱི་ས佛 地 ཉོན་
མོངས烦恼 མེད没有སེམས་ཅན་གྱི་ ད有情相续 ལས་ ིབ业障 སེམས་བཟང་
ཅན贤善者

（二-4）、同体格

在句中作补语，是动词的一种连带成分，表示动作行为变化的结果，
对动词起补充说明的作用。他 表示某一事物改变成另一事物，使两
者的变化具有同一性。
（1）用法：补语所表示的变化结果发生在涉事宾语身上为宾补同体，
变化的结果发生在主语身上为主补同体。
（2）语法释义：
例句 1：འོད་ ་འབར།发光 宾补，动作和宾语是同时发生的
例句 2：རང་ཉིད་ ་ལ་གསལ།自现本尊ལ主补，强调主语变化成另一事物
例句 3：འ ས་ ་འཆོག་ ་ ར།变成殊胜果 宾补，强调宾语
例句 4：བོད་ཡིག་གི་ནང་ཆོས་ཚང་མ་ ་ཡིག་ ་བ ར་ཏོ།
把所有的藏文经典翻译成汉语。
宾补，ཏོ是 句终词强调动作的结果是把经典变成汉语
例句 5： ་བ་ངན་པ་ ་བ་ཡོག་པོར་འ ར་ བ་བམă坏事能变成好事吗？
ར主补
例句 6: ེ ་མི་ ་ ར།猴子变成了人 主补，强调人怎么样了。

北塔藏文班
- 14 -
（3）例句词汇： འོད光 འབར发རང་ཉིད自己 本尊 天གསལ显现、明显 ་

འ ས་ 果 འཆོག殊胜 ར变成ཚང་མ所有 ་ཡིག汉语 ངན་པ་ ་བ坏

事 ཡོག་པོ好 བ能 བམ离合词用在句尾，表疑问。 ེ 猴子
ā

（二-5）时间
用在表时间的名词或动名词性的短语之后，组成特定的结构，表示
动作行为发生的时间，在句中作修饰谓语的时间状语
（1）语法释义：
例句 1：ནམ་ལངས་པའི་ ས་ ་དགེ་ རོ ་ ེད། 天亮的时候学善
前的 ནམ་ལངས་པའི་ ས为表时间 的动名词，表示动作行为发生的
时间 是天亮的时候作状语
例句 2：འཆི་ཁ་ ་ ་མ་ ན། 死的时候念想上师
用在འཆི་ཁ死之后表示动作行为发生的时间 。作状语。
例句 3： ་ཚད་གཉིས་པར་ ོབ་ ་འཚག 两点去学校上课
ར和 ་ཚད་གཉིས་པ点，构成时间状语 表示动作行为发生的时间。
例句 4：བདེ་བར་ ད ོ ་ལ་མཁས་མ་ ིད།贪图安乐时没有智慧
་
ལ和བདེ་བར དོ 贪图安乐构成时间状语。བདེ་བར་ དོ 贪图安乐ར业格
助词表示 ོད的对象。表示动作行为发生的时间
（2）例句词汇：ནམ་ལངས་པ天亮 འཆི་ཁ死 ་མ上师 ན 念想 Șā
ŐǑŇāགཉིས་པ两点 ོབ་ 学校 འཚག 上课 聚集 开会 མ་ ིད没有

（三）、属格

（1）本颂：གི་ཀྱི་གྱི་འི་ཡི་ ་པོ།། མ་ད ་ེ ག་པ་འ ེལ་ ་དང་།།དེ་ མས་ས་མཐའ་ཅན་ ་

ནི།། མ་ད ་ེ ག མ་པ་ ེད་ ་ །ེ ། ོར་ ལ་ན་མ་ར་ལ་གྱི།།ད་བ་ས་ཀྱི་ག་ང་གི།འ་དང་མཐའ་མེད་
འི་དང་ཡི།།
北塔藏文班
- 15 -
（2）译文：གི་ཀྱི་གྱི་འི་ཡི5 个是属格助词，在他们 5 个后面分别加上ས，就
变成 3 格作格助词。在ན་མ་ར་ལ的后面加ǼŢ，ŇāŌāŜ的后面加ཀྱི，ག་ང་的后
面加གི，འ和没有后加字的后面加འི和ཡི
是修饰名词的一种成分，用在名词、代词、名词性短语之后，组成
属格助词结构，放在另一名词前作定语。
（3）用法：在句中作前置定语，表示与中心词之间的修饰、领属和复
指关系及用在谓语动词后面，作肯定前者否定后者的对比复句的
连词。相当于的，属格修饰时放在中心词之前，形容词、数词、
形容词性短语修饰名词时，放在中心词后面，作后置定语
（4）语法释义：
例句 1：སངས་ ས་ཀྱི་གོ་འཕང佛陀果位སངས་ ས放在中心词之前修饰གོ་
འཕང表领属关系
例句 2： ོད་ཁང་གི་ ོ།房门
例句 3：བོད་ཀྱི་ ད་ཡིག 藏语文
例句 4：ནང་ཆོས་ཀྱི་ ིང་པོă佛法精要
例句 5：ཤར་གྱི་ཉི་མ།东方的太阳
例句 5：ཁང་པའི་ཀ་བ།房柱子 以上皆与 1 用法相同。
例句 7：ཡི་གེ་འ ི་སའི་ཤོག་ །用来写字的纸
用来写字的本来就是纸，又说出了纸。所以是复指关系
例句 8： ་ནས་ཡོད་ཀྱི་གསར་པ་ ་བཟོང་པ་མ་ཡིན།原来就有并非新创
ཡོད是动词，ཀྱི用在谓语动词后面，作肯定前者否定后者的对比复
句的连词
（5）例句词汇：སངས་ ས་ཀྱི་གོ་འཕང་།佛陀果位 ོད་ཁང房子 门
ོ ད་ཡིག 语
文 ིང་པོ精要 心要 ཉི་མ太阳ཁང་པ房子ཀ་བ།柱子 བདེ་ ིད幸福
འཚ་བ།生活

北塔藏文班
- 16 -
（四）、施事格作格
作格是直接与动词的施受关系相联系的一种格助词。
（1）作用
（1-1）作主语 作格助词用在名词、代词、名词性短语之后构成作格
助词结构，作能带涉事宾语的及物动词谓语句的主语。主语必须加作格。
（1-2）作施事状语
用在名词、代词、名词性短语之后构成作格助词结构，在句中还
可以作修饰谓语动词的各种状语，及物动词作谓语时，多表示动作
行为所使用的工具、原料和方式，相当于汉语介词的用，和结构助
词地。不及物动词作谓语时，多表示行为的状态、方式和促成结果
的原因或条件。相当于汉语的….地，由于….
（1-3）表原因 表因果关系。表达形式有单一的，也有复合的。一般
用在名词后面就构成修饰单句谓语的原因状语，用在动词后面则变成关
联因果复句的连词
（2）语法释义：
例句 1： བོ ་གྲོགས་ཚས་ ོབ་ ོང་ ེད་ཀྱིན་འ ག同学们正在学习
ོབ་གྲོགས་ཚ的后加ས，作主语，表动作的施动者 ཚ为复数后缀，ཀྱིན
表现在进行时的时态助词
例句 2： ག་གིས་ ་ཚང་མ་བཟས་ཚར་འ ག羊把草全部吃光了
ག 加གིས作主语，表动作的施动者
例句 3：སའི་གོ་ལས་ཉི་མ་བ ར
ོ ་བ་དང་ ་བས་སའི་གོ་ལ་བ རོ ་གྱི་ཡོད་རེད།
地球绕着太阳转，月亮绕着地球转
སའི་གོ་ལ和་ ་བ的后面加ས作主语，表动作的施动者
例句 4：ཤིང་མཁན་གྱིས་ ་རེས་ཤིང་གཅོད 工人用斧子砍树
ā
ཤིང་མཁན后面加གྱིས作主语，表动作的施动者 ་རེ后面加ས作施事状语，
表示动作行为所使用的工具

北塔藏文班
- 17 -
例句 5：ཤེས་རབ་མེད་པའི་ ་མཚན་གྱིས། ན་པོས་ཡོན་ཏན་མི་ ོབབོ།
ā愚人人以无天才为理由，作为不学知识的借口
ཤེས་རབ་མེད་པའི་ ་མཚན后面加གྱིས构成原因状语。མི否定副词，བོ句终
词。
（3）例句词汇： ོབ་གྲོགས་ཚ同学们 ོབ་ ོང་ ེད学习 ཀྱིན正在 ག羊 ་བ
草 ཚང་མ 完成 བཟས吃 ཚར完成 སའི་གོ་ལ地球 བ ོར་བ绕着
ā ā

་བ月亮ཤིང་མཁན木工 ་རེ斧子 ཤིང树 གཅོད 砍断 ཤེས་རབ智慧

་མཚན理由、原因 ན་པོ愚人 ཡོན་ཏན知识

（五）、饰集词
（1）本颂：༈ཀྱང་ཡང་འང་ག མ་ ན་ ད་དེ།།ག་ད་བ་ས་ ག་མཐར་ཀྱང་།།ང་ན་མ་ར་ལ་
མཐར་ཡང་།།འ་དང་མཐའ་མེད་འང་དང་ཡང་།།
（2）译文：ཀྱང་ཡང་འང三个是饰集词，ག་ད་བ་ས和再后加字ད的后面加ཀྱང，
ངāན་མ་ར་ལ的后面加ཡང，འ和没有后加字的后面加འང和ཡང
饰集词一般用在名词后起副词作用，用在动词后起连词作用
（3）用法：
（3-1）相顺修饰前后意思相顺，也可以把两个完全相同的形容词或
动词连用，作谓语时往往在中间嵌上饰集词 ，以表示加强谓语的
语势和修饰色彩
（3-2）不相顺修饰 用在前一分句谓语中心词后，表示后一分句不是
顺着前一分句的意思说下来，而是转向相反或不相容的方面
有 2 种表达方式
（3-2-1）启后式 其关联词直接加在前一分句谓语中心词后面，以启
后方式接引后一分句
（3-2-2）承前式转折关系 其关联词置于后一分句的句首，以承前的
方式关联句型完整的前一分句

北塔藏文班
- 18 -
 （3-3）修饰谓语 放在主语、宾语补语、状语等后面修饰谓语，把与
该事物相对应的一层暗含意思概括进来，相当于也
（4）语法释义
例句 1：མེ་ཏོག་མེཛས་ཀྱང་མེཛས། 花艳又美 ཀྱང嵌在 形容词མེཛས中间，

前后意思相顺，以表示加强修饰色彩
例句 2：ཉི་མ་གསལ་ཡང་གསལ།太阳明又亮 ཡང嵌在 形容词གསལ中间，前

后意思相顺，以表示加强修饰色彩
例句 3：སངས་ ས་ཆོས་ གས་བཟང་ཡང་བཟང་།佛法贤又好 ཡང嵌在 形容词
བཟང中间，以表示加强修饰色彩
例句 4： ོ་ ན་དེ་ནི་མཁས་ཀྱང་ང་ ལ་མེད། 智者有智慧但没有我慢。ཀྱང置于后
一分句的句首承前式转折关系
例句 5：ཉན་ཡང་མི་གོ།听了但没懂 ཡང 直接加在前一分句谓语中心词后
面 启后式
例句 6：བ ས་ཀྱང་མ་མཐོང་། 看来但没看见 ཀྱང直接加在前一分句谓语中心
词后面 启后式
例句 7：ཤེས་ཡོན་ཡོད་ཀྱང་ ོད་པ་ངན།有知识但行为不好 ཀྱང直接加在前一分
句谓语中心词后面 启后式
例句 8：རང་གིས་ཀྱང་བས། 自己也看 暗含意思包括别人也看 修饰谓语
例句 9：པ ྨའང་ཡིན་ལ་དཀར་པོ་ཡང་ཡིན།是莲花也是白色的修饰谓语
例句 10： ་ ་ལས་ཀྱང་མཛས།比孔雀还美 暗含意思，孔雀也美修饰谓语
（5）例句词汇：མེ་ཏོག花ā སངས་ ས་ཆོས་ གས佛法 ོ་ ན智者 ང་ ལ我慢
ཉན听 མི་གོ没懂 མཐོང看见 ོད་པ行为 Ļན不好坏的པ ྨའང莲花
དཀར་པོ白色 ་ 孔雀

（六）、待述词

北塔藏文班
- 19 -
（ 1 ） 本 颂 ：༈ཏེ་དེ་ ་ེ ག མ་ ག་བཅས་ཏེ།།ན་ར་ལ་ས་ ག་མཐའ་ཏེ།།ད་དེ་ག་ང་བ་མ་
འ།།མཐའ་མེད་ མས་ལ་ས་ ེ་འཐོབ།།
（2）译文：ཏེ་དེ་ ེ是待述词，ན་ར་ལ་ས和再后加字ད的后面加ཏེ，ད的后面
加དེ，Ĺāང་བ་མ་འ和没有后加字的后面加 ེ
（3）用法：
（3-1）表示连贯：
（3-2）复指： 表示两个词语之间在意义上有解释证明补充关系，在
结构上作同一成分，相当于汉语“即”
，“也”“就是”和破折号。
（3-3）并列关系： 用于前一分句末，接引后一分句使两者呈现松散
的并列关系
（3-4）表转折关系： 表前后语意相反或不相容的转折关系
（4）语法释义
例句 1：བ ད་དེ་ ས།坐着哭 表动作连贯第一种
例句 2：འཁོར་ལོ་བ ར་དེ་འཁོར།转轮子转 同上
例句 3：འ མ་ ེ་བཤད།笑着说 同上
例句 4：མཁས་པའི་ ་བ་ནི་ག མ་ ེ།འཆད་པ་དང་། ོད་པ་དང་། ོམ་པའོ།
智者三种事业讲、辩、著
ེ 后面对前面在意义上有解释证明补充关系
复指， 的
例句 5： ་མ་ ེ་གོང་མའོ།上师是最上的 复指
例句 6： ་ཆོས་ཅན།མི་ ག་ ེ་ ས་པའི་ ར ི །声音有法是无常的因所作故 复指
例句 7：ང་ནི་གྲ་པ་ ེ།ཁྱོད་ནི་ཁྱིམ་པའོ།我是僧人你是在家众。
并列关系 用于前一分句末，接引后一分句使两者呈现松散的并
列关系
例句 8： ིད་ཟེར་བ་དཔོད་པོའི་ལག་ལ་ཡོད།ངས་ཉོ་བསམ་ཡོད་དེ་ཉོ་ཐབས་མེད།
快乐掌握在主人手中，我想买也无法买到
转折关系 དེ前后语意相反

北塔藏文班
- 20 -
（5）例句词汇：བ ད་པ坐着 ་པོ哭 འཁོར་ལོā轮子 འ མ་པ笑 བཤད་པ
说
མཁས་པ智者 ་བ事业 འཆད་པ讲 ོད་པ辩 ོམ་པ著 གོང་མ最上
声音 མི་ ག་པ无常 གྲ་པ僧人 ཁྱོད你 ཁྱིམ་པ在家人 ིད་པོ快 乐 ཟེར་བ
所谓 ལག་པ手 ཉོ་བ买བསམ་པ想 ཐབས་པ办法
ā

（七）.离合词
（1）本颂：གང་ངམ་དམ་ནམ་བམ་མམ་འམ།།རམ་ལམ་སམ་ཏམ་འ ེད་ ད་དེ།། རོ ་ ལ་ ར་
བ འི་ བས་དང་མ ངས།།
（2）译文：གང་ངམ་དམ་ནམ་བམ་མམ་འམ་རམ་ལམ་སམ་ཏམ11 个是离合词，添接
方法与句终词相同
离合词在句中即当连词又当助词用
（3）用法
（3-1）表示并列 和དང的用法相同，用在多项名词性词语后，表并列关
系。相当于和、同、与。有分离、和合 2 种形式
（3-2）表示疑问 用于句末表疑问语气，相当与པས་གས་ངས等疑问语气
助词，或汉语的吗
（3-3）表示选择，用在前一语句后，表示两种情况不能并存，必须任
选其一
（4）语法释义
例句 1：ཡི་གི་ནི།ད
ངས་སམ།གསལ་ དེ ་དོ།字母 有元音和辅音 。
ནི提示主题，因为ད ངས的后加字是ས，所以离合词用སམ，用在多项
名词性词语后，由总到分，表分离的并列关系
例句 2：ལམ་གཙ་ མ་ག མ་ནི།ངསེ་འ ང་ངམ། ང་ བ་ཀྱི་སེམས་སམ།ཡང་དག་པའི་ ་བའོ།
三主要道是出离心、菩提心、正见
ནི提示主题，ཀྱི、འི属格助词，འོ句终词。ངམ、སམ用在多项名词性

北塔藏文班
- 21 -
 词语后，表由总到分的分离并列关系
例句 3：ད ངས་སམ།གསལ་ དེ ་ནི་ཡི་གིའོ།元音、辅音是字母
先分后总，表由分到总的和合并列关系
例句 4：ངེས་འ ང་ངམ། ང་ བ་ཀྱི་སེམས་སམ།ཡང་དག་པ་ ་བ་ནི་འམ་གྱི་གཙ་བོ་ མ་ག མ་
མོ།
出离心菩提心正见是三主要道
先分后总，表示由分到总的和合并列关系
例句 5：ཤར་རམ། ་ོ འམ་ བ་བམ། ང་བཞི་ནི་ ོགས་བཞིའོ། 东、南、西、北是四方
先分后总，表示由分到总的和合并列关系
例句 6：ཁོང་བོད་པ་ཡིན་ནམ་།他是藏族人吗？ནམ用于句末表疑问
例句 7：ཁྱེད་རང་ལ་ནང་མི་ཡོད་དམ་མེད། 你有没有家里人？表示选择
例句 8：ཁྱེད་རང་གྲོགས་པོ་ཡོད་དམ།你有朋友吗？用在句尾表疑问
例句 10： ང་ བ་ཀྱི་སེམས་ ོམ་མམ།ཡང་དག་པའི་ ་བ་ ོམ།修菩提心或正见。
མམ表选择关系
（5）例句词汇：ལམ་གཙ་ མ་ག མ三主要道ངསེ་འ ང出离心 ང་ བ་ཀྱི་སེམས菩
提心ཡང་དག་པའི་ ་བ正见ཤར东 南
ོ བ西 ང北
ོགས་བཞི四方 ོམ修习
（八）、补足字
（1）本颂：༈ར་ ་འི་ཡི་འང་ཡང་ མས།། ང་པ་མི་ ོང་ ངོ ་བའི་ཁྱད།།འོ་ ་འམ་གྱི་གོང་ ་
ཚག།།མེད་དང་ཡོད་པའང་དེ་བཞིན་ཡིན།།
（2）译文：偈颂字足否，依差别调整，多字时合写用ར་འི་འང，少字分
写用 ་ཡི་ཡང。འོ་ ་འམ即可以分写，也可以单独写
补足字是在偈颂字不全时补足字的作用
（3）语法释义：
例句 1：ཁང་པར 多字时合写，ཁང་པ་ 少字分写。

北塔藏文班
- 22 -
 例句 2：ཁྱེ ཁྱེ་ 小孩 ི ི་ 小鸟，འོ་ ་འམ可以分写，也可
以单独写

（九）、从格
（1）本颂：༈ནས་ལས་འ ང་ཁུངས་དགར་ ད་དེ།།འ ང་ཁུངས་དངོས་ལ་གང་ ར་འ ས།།
རིགས་མ ན་དགར་ནས་མི་མ ན་ལས།། ད་ལ་ནས་ ་ཁོ་ན་འ ག།
（2）译文：ནས་ལས表示来源、比较、起止，表来源ནས་ལས都可以用，同
类比较用ནས，异类比较用ལས，表起止关系只能用ནས
从格分合词也叫出处格，属自由虚词，用在名词、名词性短语之后，
组成从格结构，表示事物产生的源由、出处和来自的方向
（3）用法：
（3-1）来源出处
（3-2）比较关系（同类比较、异类比较）
（3-3）起止关系
（4）语法释义
例句 1：གནམ་ནས་ཆར་པ་འབབ།从天降雨 表来源出处 雨的来源是天
例句 2：བ་ལས་འོ་མ་འ ང་། 从母牛出奶 表来源出处 奶的来源是母牛
例句 3：མཁས་པ་ལས་རིག་པ་ ང།智慧来源于智者 表来源出处
例句 4：ཤར་ ོགས་ནས་ཉི་མ་ཤར།太阳从东方升起 表来源出处
例句 5： ་བ་ལས་མེར་ཤེས།由烟知火 表来源出处 是从烟那里知道有火的
例句 6：གངས་རིའི་ནང་ནས་ཇོ་མོ་གླང་མ་མཐོ་ཤོས་རེད།雪山里珠穆朗玛峰最高
同类比较，珠穆朗玛峰也是山
例句 7： ་བ་ཀུན་ཀྱི་ནང་ནས་གཞན་དོན་གཅོ།所有事业中以利他为主 同类比较，
利他也是事业
例句 8：རང་དོན་ལས་གཞན་དོན་གལ་ཆེ། 利他比利己重要
异类比较，利他和利己不是同类 是相反的

北塔藏文班
- 23 -
例句 9： ་ས་ནས་ ་གར་བར།拉萨到印度之间，表示起止关系 从哪里到哪
里
例句 10：ས་དང་པོ་ནས་ས་བ
་བར།一地到十地 表示起止关系 从哪里到哪里
（5）例句词汇：ཆར་པ雨 འབབ་པ降落 བ奶牛 འོ་མ奶རིག་པ智慧 心识 རིག་
མ明妃 ་བ烟 གངས་རི雪山 ཇོ་མོ་གླང་མ珠穆朗玛峰 མཐོ་ཤོས最高 གཞན་དོན利
他 རང་དོན利己 གལ་ཆེ重 要、关键 ་གར印度 བར…..之间 ས་དང་པོ一地
ས་བ 十地
（十）、呼唤词
（1）本颂：༈ཀྱེ་དང་ཀྭ་ཡེ་འབོད་ ་ ེ།།ཕལ་ཆེར་མིང་གི་ཐོག་མར་ ོར།།
（2）译文：对别人打招呼的一种独立成分，通常用在句首。
呼词是对别人打招呼的一种独立成分，通常用在句首，也可用在句
尾，作语气词。ཀྱེ为尊称，是下对上或卑对尊，ཀྭ་ཡེ是平辈
（3）语法释义
例句 1：ཀྱེ་་ེ བ ན་མ། 嗟，佛母！用在句首，打招呼。
例句 2：ཀྭ་ཡེ་གྲོགས་པོ།喂，朋友！用在句首，打招呼。
例句 3：ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་ཀྱེ།好好听啊！用在句尾作语气词。
（4）例句词汇： ེ་བ ན་མ佛母 ལེགས་པ美好，善良

四.自由虚词
（一）.ནི声

（1）本颂：༈ནི་ནི་དགར་དང་བ ན་པའི་ །།
（2）译文：ནི表分离与强调
ནི声是语气助词，是个没有实在意义，较为特殊的虚词。他附在词
语后面，只表示说话的某种语气，不表示句子或分句之间的结构关

北塔藏文班
- 24 -
 系
（3）用法：
（3-1）提示说明主题
接在句子开头的名词或名词性词组后面起提示说明主题，起区
分层次避免误解的隔离作用，这类句子多半是判断句和以不及
物动词作谓语的叙述句。所提示的主题就是句中主语
（3-2）强调或突出作用
附在词语后面，从语气上表示强调，或突出该词语。
表达方式有 2 种
（3-2-1）多项并列句中连用加重语气；
（3-2-2）用于句中标志句子成分的格助词或其他虚词后面表强调。
（3-3）填补诗歌缺字
民歌和节律诗，每行字数相等，若某一行缺一个字可以用ནི填补。
（4）语法释义
例句 1： མ་བ ་པ་ནི་བོད་ཀྱི་བ ་ དོ ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ ་བ་ཡིན།
三十颂是一切藏语语法的根本 ནི提示说明主题
例句 2：ཁྱེད་རང་ལ་རིག་པ་ནི་ཡོད།ག གས་པོར་ན་ཚ་ནི་མེད། ོབ་ ོང་ཡག་པོ་ ེད་རོགས།
你有智慧，身体又没病，要好好学习啊！
ནི多项并列句中连用加重语气
例句 3：ཨ་ཞང་གིས་ནི་ ཨ ་ ཁུ་ལ་ ་མང་པོ་ཡོད་པས་ ོལ་མ་ ས།由于叔父儿子多，舅
父不敢去作对
ནི用于句中标志句子成分的格助词或其他虚词后面表强调
例句 4： ་ནི་ ་ གས་གཅིག་པ།སོ་སོར་འགྲོ་དགོས་ ང་ན།མཐའ་མར་ ་མཚར་འགྲོ་
ས། ག་པའི་ ོན་ལམ་འདེབས་རོགས།
水源相同的河水，若要分支流去，最后同归大海时，祝愿再次
相逢
填补诗歌缺字第一个偈颂缺一

北塔藏文班
- 25 -
个字，用ནི填补
（5）例句词汇： མ་བ ་པ三十颂 བ ་ ོད་པ语法、语文著作 ་བ根本 ག གས་
པོ身体 ན་ཚ病痛 ཡག་པོ好 མང་པོ很多 ོལ་བ辩难、斗争 གས་ 根源
མཐའ་མ最后 ག་པ相逢遇到 ོན་ལམ་འདེབས祝愿、发愿
（二）.དང声
（1）本颂：༈དང་ནི་ ད་འ ེད་ ་ཚམན་དང་།།ཚ་ བས་གདམས་ངག་ ་ལ་འ ག།
（2）译文：དང用于和合、分离、原因时间、教授 5 个里
有多种用法，主要用作连词和助词
（3）用法：
（3-1）作连词表并列关系
并联名词和动词性的词语，表示其为并列关系，相当于汉语的和，
与同、以及等，一般名词性的并列关系多半是不成句子的词组，
如果被关联的是三个以上成分，在古书里除最后一个成分外，其
他各个成分都加དང
在现代和近代书里，其他成分用停顿或直线表示，动词性的并列
关系多半是复句，只加在第一分句或词组后。若并列的是同一动
词的不同时态，可直接加在前一动词时态后面
（3-2）作助词
（3-2-1）表随同关系
用在名词或名词性短语后面，起媒介作用，表示某一事物通过动
作行为与另一事物发生相互义的随同关系，这种结构关系，不论
其后接引的动词是及物或不及物的，在句中都作状语
（3-2-2）作助词表命令语气
用在祈使句谓语动词后面，表示请求、催促、命令、劝阻等，与
带变体的命令语气助词ཞིག་ཅིག་ཤིག的用法相同。祈使要用命令式，
劝阻要用现在时

北塔藏文班
- 26 -
（4）语法释义：
例句 1：འདས་པ་དང་།མ་འོངས་པ་དང་།ད་ ་བ་ མས་ཚང་མ་ ས་སོ།
过去时、将来时、现在时都是时态
作连词，表并列关系。即 ད་པ和合关系
例句 2：ཚགས་གཉིས་ནི།ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚགས་དང་།བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚགས་སོ།
二资粮是智慧资粮和福德资粮。
ནི提示主题，སོ句终词，表并列的འ དེ ་བ分离关系
例句 3： ་བ་མཐོང་བ་དང་མེར་ཤེས།看见烟方知有火
表示原因 ་ཚམན
例句 4:སངས་ ས་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེད།佛遍知一切
作助词表随同关系
例句 5:འདིར་ཕེབས་དང་།到这来
作助词表命令语气 འདིར的ར业格，表动作的方位。在句中作状语
例句 6:ཉི་མ་ ིད་པ་དང་ཆོས་ ན
ོ ་ ངས། 半天后讲法
作助词时间状语ཚ་ བས
例句 7:ཡིད་ལ་ཟངས་དང།记住啊！此为所诠
作助词表示教授གདམས་ངག
例句 8:ལེགས་པར་ཉོན་དང་།好好听 作助词表示命令
例句 9:བ གས་དང་།坐吧 作助词表示命令
例句 10:ང་ལ་ག ངས་དང་།对我说吧 作助词表示请求
例句 11:མ་ ་དང་།别看 作助词表示劝阻
例句 12:ཁོང་གིས་བཏོན་པའི་བསམ་འཆར་དེ་གནས་ ལ་དངོས་དང་མ ན་གྱི་འ ག
他提出的意见符合实际情况
作助词表示随同关系 གིས作格助词作主语，དེ指代前面的事， དངོས
具名词形容词双重性，此处用作形容词修饰གནས་ ལ所以放在被修饰

北塔藏文班
- 27 -
 词的后面，གྱི་འ ག固定语尾
（5）例句词汇：འདས་པ过去时 མ་འོངས་པ将来时ད་ ་བ现在时ཚགས་གཉིས二
资粮 ཡེ་ཤིས་ཀྱི་ཚགས智慧资粮བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚགས福德资粮ཕེབས་པ去 ིད་
པ一半 དངས་པ 是འ ནེ ་པ 的过去时，开导 བ གས་པ坐 住 བཏོན་པ
འདོན་པ的过去时，提出བསམ་འཆར意见གནས་ ལ状况 现象情况དངོས་པོ
实际、真实 མ ན་པ符合

（三）.དེ声指示代词
（1）本颂：༈མིང་གི་ཐོག་མའི་དེ་ ་ནི།།ཐ་ ད་འདས་མ་ཐག་པ་དང་།། མ་གྲངས་གཞན་ཅན་
གཉིས་ལ་འ ག།
（2）译文：句首的དེ指代刚刚过去的词素和其他名言
指示代词： 替代人或事物 有 2 个འདི 和དེ
（3）用法
（3-1）提示主语
用在名词或名词性短语后面提示该词语是述说的主题
（3-2）指代远近
指代远处的事物或疏远的人用དེ，指代近处事物或亲近的人用འདི
（3-3）指代前后文
行文时，指代前面已经说过的词语用དེ，指代后面要说的词语用
འདི
（3-4）指别时
若指过去和未来时间用远指的དེ，指现在时间用འདི
（4）语法释义
例句 1:པ ་ྨ དཀར་པོ་དེ་མཛས་སོ།彼白莲花很美 提示主语
例句 2:ཕ་གེ་ ་མོ་དེ་ ོལ་མ་རེད།那边的女孩是卓玛
指代远近，指代远处的事物或疏远的人用དེ

北塔藏文班
- 28 -
例句 3: ་གུ་འདི་ངའི་ ་རེད།这个孩子是我儿子。指代远近，指代近处事物或
亲近的人用འདི
例句 4:ད་ལོའི་ལོ་འདི། 今年这一年。指别时，指现在时间用འདི
例句 5:ན་ནིང་གི་ལོ་དེ།去年那一年。指别时，指过去和未来时间用远指的དེ
（5）例句词汇：པ ྨ་དཀར་པོ白莲花ཕ་གེ那边 ་མོ女孩 ོལ་མ卓玛 ་གུ孩子
ད་ལོ今年 ན་ནིང去年

（四）.总声词（疑问代词）
（1）本颂：༈ཅི་ཇི་ ་གང་ ི་ ་ ེ།།ཞིག་ ེ་ ད་འ ་ ིར་ལ་ཅི།། ེད་ ིད་ ར་བཞིན་ ད་ལ་
ཇི།། ་ནི་གང་ཟག་གང་ཀུན་ལའོ།།
（2）译文：ཅི་ཇི་ ་གང为疑问代词，ཅི可与ཞིག་ ེ་ ད་འ ་ ར ི 结合，ཇི可与 དེ ་
ིད་ ར་བཞིན་ ད结合。ཅི一般指物，ཇི怎样，指方式。ནམ何时，时间疑问
代词。 指代补特伽罗，一般用于指人。གང可指一切事物和人，泛指。
疑问代词，以疑问的形式指代未知的人或事物，有 5 种单一形式ཅི་ཇི་ ་
གང་ནམ，其中有的还可与别的词素组成复合形式的疑问代词，和有一定
格式的词组，单一形式重叠后表示复数
（3）语法释义
例句 1:ཁྱེད་རང་ལ་ཅི་ཞིག་དགོས་སམ། 你需要什么呀？ཅི与ཞིག结合表是什么
例句 2:ཁྱེད་ཀྱི་མིང་ལ་ཇི་ ད་ཟེར།你的名字叫什么？ཇི与 ད结合表示叫什么
例句 3: ་ཡིན་པ།你是谁？指人
ཅི组
ཅི་ཞིག 是什么 ཅི་ 如
ེ 若，倘若….就一定会…. ཅི་ ད为何 ཅི་འ 像
什么 ཅི་ ིར何故
ཇི组
ཇི་ ེད尽所有 ཇི་ ིད直至，凡存在的 ཇི་ ར 如是，假如这样 དེ་ ར་

北塔藏文班
- 29 -
 དེā ར 一次又一次 ཇི་བཞིན一样 ཇི་ ད 用在说话上，无论怎么说，如
是我闻，如所说
一般只用于人
གང可以加在任何处，表谁，所有，但也并非所有的都能加，要依习惯而
结合， ེ ་ ིད་བཞིན་ ད这几个基本不可以结合

（五）.指人名词后缀
（1）本颂：༈ན་རོ་ཡོད་མེད་པ་བ་མ།།བདག་པོའི་ ་ ེ་ག་ད་ན།།བ་མ་ས་དང་ ག་འཐར་པ།།ང་
འ་ར་ལ་མཐའ་མེད་ལ།།བདག་ ་ཡར་ ར་བ་དང་ནི།།ཆ་ལ་པ་ཉིད་ ོར་བ་ལེགས།།མིང་མཐའི་པ་
བའང་ཕལ་ཆེར་འ །།མ་ནི་ངེས་མེད་ བས་དང་ ར།།
（2）译文：不带ན་རོ的པ་བ་མ和带ན་རོ的པོ་ བོ་མོ，是主人词。་填加方法ག་
ད་ན་བ་མ་ས和再后加字ད后面加པ，ང་འ་ར་ལ和无后加字的，单数加བ，双数
加པ，名词后面加བ和པ大体相同。མ填加不固定，要看时机填加
主人词专指书面语中，用以构成指人的名词后缀，一共有 9 个པ་བ་མ་
པོ་ བོ་མོ་མཁན་ཅན་ ན，这些名词后缀附加在原来名词或现在时动词后，
构成新的名词，表示与该事物或动作有关的人，这些后缀同时又是
名词或形容词的构形成分
（3）用法
（3-1）单纯的构词后缀
པ་བ་མ་和པོ་ བོ་མོ是传统文法所提及的指人后缀，他们只表示词上的语
法意义，没有实际的词汇意义，其中པོ产生的作用最大，早期的文法
书里只提及这个形式

ཆོས་པ 佛教徒 འཇིག་ ེན་ པ世间人 ིན་པ་པོ 施者 ལེན་པ་པོ 取者 ་གར་བ

印度人 ་ས་བ拉萨人 དཔའ་བོ 英雄 ཇ་མ 打茶者 རིག་མ 明妃 ལོ ་
མ 度母 དཔའ་མོ女英雄

北塔藏文班
- 30 -
（3-2）虚化的构词后缀
传统文法没有提到的མཁན་ཅན་ ན三个半虚化后缀，原来都有一定的
词汇意义。མཁན即མཁན་པོ含有作者、技师之义。ཅན和 ན有具备、领
有的意思
ཤིང་མཁན 木工 ན་ངག་མཁན 诗人 མོ ་མཁན作者 རིག་པ་ཅན 聪明人
ིང་ ོབས་ཅན 勇士 གོ་བ་ཅན 智者 ོ་ ན智者 མ ་ ན 强者
（3-3）后缀的性别
在一部分两两相对的指人名词中，后缀པ་པོ་མ་མོ在语意上具有区分男
女性别的作用，而在另一些名词中则仅指人，故不分性别。པ་པོ指男
性མ་མོ指女性
分性别
གར་པ 舞蹈者 གར་མ 舞女 བ ན་པ 出家人 བ ན་མ 女出家人
不分性别
་མ 上师 ེ་གཉིས་མ离间者
（3-4）后缀差异
后缀པ和མཁན在构成上虽同样具有指人的作用，但在一部分词的意
义上有深度的差异，པ接在名词后面，表示职业者、专家，而མཁན
接在动词后面，仅表示动作者，两者指人的意义不能等同。པ接在
名词后面，མཁན接在动词后面
རི་མོ་བ 画家 རི་བོ་མཁན 画画的人 ས་ ལ་པ 运动员 ས་ ལ་མཁན运
动者
（3-5）构词与构形的后缀
以上 9 个指人的构词后缀同时又是名词和形容词的构形后缀，
需要根据不同情况加以区分
（3-5-1）指人名词后缀是附在名词、形容词或现在时动词后面，构成
另一个新词，一般指随立名词，新名词的构成是有理据可以论

北塔藏文班
- 31 -
 证的。
而一般的名词和形容词的后缀只是附在有决定意义的词根后面充
当构形成分，别无其他意义，最初对事物命名时，不凭借理由，随
心所欲安立的，这种立名无理可据，无从分析，不能论证
指人：ཞིང་པ 农民 ཀློག་པ་པོ 读者 ཆབ་འདོ་བ 昌都人 བཟོ་བོ裁缝 ་མ
上师 བཟོ་མ女工， 可论证，加后缀构成新词。
名词： ང་པ脚 དངོས་པོ 物 质 གློ་བ 肺 རི་བོ 山 ི་མ气 味
ར་མོ爪
形容：གསར་པ新的 རིང་པོ 长的 བ་བ较小 དམའ་བོ 低的 གཙང་མ
干净 མངར་མོ甜的，名词和形容词构形后缀是直接命名的，
不可论证
（3-5-2）在辞藻学的构词法中，虚化的མཁན་ཅན་ ན既可以指人，也可
以指动物和一般事物，需要根据文学语言的修辞特点加以分
析，确定所指。相当与汉语的拟人修辞法
（3-6）现代书面语用后缀ཅན构成的新词有很多，其中有的是纯名词，
如དེང་རབས་ཅན现代化，有的又具有名词和形容词双重词性，所
以修饰名词作定语时其位置可前可后，如进步的青年，可以说
成 གཞོན་ ་ཡར་ཐོན་ཅན 也可以换成 ཡར་ཐོན་ཅན་གྱི་གཞོན་ 而不影
响意义，也就是说，作形容词时其位置放在中心语之后，作名
词时放在中心语之前，并且还要用属格助词关联

（六）.遮止词

（1）本颂：༈མ་མི་མིན་མེད་དགག་ ་ ེ།།མ་མི་ཐོག་མ་མིན་མེད་མ ག།མ་ནི་བར་གྱི་གསལ་

ེད་ལའང་།།
（2）译文：མ་མི་མིན་མེད为遮止词，མ་མི用在所遮词的前面，མིན་མེད加在所

北塔藏文班
- 32 -
遮词的后面，མ可以用在词中间，双重遮止。མ་མི是表示遮止的副词，置
于被遮止的动词或形容词前面，མིན་མེད是表示遮止的动词，置于被遮止
词语的后面，遮止副词མ在特定条件下，还可以作中嵌成分
（3）用法：
（3-1）前置遮止词
前置遮止词与现在时动词结合，表示劝阻语气；与过去时动词结合仅
表示对过去的遮止；遮止带语尾的谓语时，མ只与རེད་ ང་སོང་结合，མི只
能与འ ག结合
མ་མཐོང别看 མ་བཤད 不说 མི་ 不
ེ 生 མི་མཐོང 别看 མི་འགྲོ不走
（3-2）后置遮止词
མིན་མེད置于名词或名词性词组后面，是否定动词，作判断句和存在句
的谓语；置于动词后面的མིན་མེད，作否定形式的语尾助词，与主要动词
一起构成分析形式的否定谓语
ཡོད་མིན 没有 ཡོད་པ་མེད 没有

（3-3）中嵌遮止词
遮止词མ还可以加在两个意义相对的名词中间，构成特殊的词组，
表似是而非或不伦不类的意思
ར་མ་ ག非山羊非绵羊 གངས་མ་ཆར非雪非雨

（七）.虚词ཞིག等
（1）本颂：༈ཚིག་ ད་ཞིག་སོགས་ང་ན་མ་།།འ་དང་ར་ལ་མཐའ་མེད་མཐར།།ཞིང་ཞེས་ཞེ་འོ་ཞེ་
ན་ཞིག།ག་ད་བ་དང་ད་ ག་མཐར།།ཅིང་ཅེས་ཅེ་འོ་ཅེ་ན་ཅིག།ས་མཐར་དམིགས་བསལ་ཞེས་མ་
གཏོགས།།ཤིང་ཤིག་ཤེ་འོ་ཤེ་ན་འཐོབ།།འོན་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ ག་ཅིག་སོགས།།མིང་གི་ཆ་དང་མ་ནོར་
གཅེས།།
（2）译文: 虚词ཞིང等，ང་ན་མ་འ་ར་ལ和没有后加字，加ཞིང་ཞེས་ཞེ་འོ་ཞེ་ན་

北塔藏文班
- 33 -
ཞིག ；ག་ད་བ和再后加字ད加ཅིང་ཅེས་ཅེ་འོ་ཅེ་ན་ཅིག；ས后除加ཞེས外，其他加
ཤིང་ཤིག་ཤེ་འོ་ཤེ་ན，但是ཁ་ཅིག་和 ག་ཅིག是单词，不要弄错
（3）用法:
（3-1）ཞིང་ཅིང་ཤིང的用法
是一组表示并列关系的连词，一般用在缺尾形容词和动词后面
（3-1-1）关联单句短语，表示并列关系的前后两词意义相同或相顺，
在单句中可以作修饰名词的定语，也可以作复合谓语，相当于又….又，
而
例句 1:ཟབ་ཅིང་ ་ཆེ་དམ་བའི་ཆོས深广之正法 又深又广的意思
例句 2:ཡངས་ཤིང་ ་ཆེ་བ广大 广而大
例句 3:དགའ་ཞིང་ ོ 高兴又欢喜
（3-1-2）关联复句中的分句
用在前一个分句谓语后面，表示与后一分句之间的关系是一般松散的
平列关系，语义不一定相关或相顺
例句 4： ོན་ མས་འབད་པས་འཛིན་ ེད་ཅིང་།།ཡོན་ཏན་ ་བ་ནས་མི་ཆགས་པ།།
极力抓住过错不放，根本不积攒功德。前后比较松散
（3-1-3）表示动作进行的方式和状态，用ཞིང་ཅིང་ཤིང关联两动词，有的表
示前一动作是后一动作进行的方式，有的又表示后一动作是前一动作的
趋向或状态
例句 5： ་ཞིང་ལོག་ ིན哭着回去了
（3-2）ཞིག་ཅིག་ཤིག 的用法
（3-2-1）表示单数或整体概念 用在除指示代词以外的名词性短语后
面，表示不甚严格的单数或整体概念
例句 6:དགེ་ ན་གསར་པ་ཞིག一位新老师
例句 7:ཆོས་པ་བཟང་པོ་གྱིས་ཤིག་ཀྱེ 要作个好学佛人啊！
（3-2-2）表祈使语气: 用在动词后面作表示祈使语气的助词，一般用

北塔藏文班
- 34 -
在命令式自主动词后面表示命令；用在带否定副词མ的现在时自主动词
后面表示禁止；用在带助词 ར的不自主动词后面表示祝愿
例句 8: སོ ་ཤིག看吧 表命令
例句 9:ཤོད་ཅིག་ 说吧 表命令
例句 10:མ་ གས་ཤིག 别参加
例句 11: མ་བཞེས་ཤིག 别吃 表禁止
例句 12:འ བ་པར་ ར་ཅིག 祝愿成功 表祝愿
（3-3）ཞེས་ཅེས་ཤེས 的用法
用在词、句子、短语的后面，表示该语句是引语，相当于汉语的所谓、
云云、起引号的作用
例句 13:ཞེས་ག ངས་པ་ ར 如此所说一样
（3-4）ཞེ་ན ཅེ་ན ཤེ་ན的用法 用在疑问句末，表示自问自答的一组特殊
的疑问语气助词，相当于口语的ཟེར་ན.
例句 14:ཁྱེད་ཀྱི་མི་རིགས་ཅི་ཞེ་ན།གངས་ཅན་བོད་པ་ཡིན་ཞེ་འོ།
有人问你民族的话呢，雪域藏族就这么说
（3-5）ཞེའོ་ཅེའོ་ཤེའོ 的用法 是与句终词合成的 ，用于句末，起完整谓
语的作用，表示句子到此结束，与ཞེས་ འོ དེ་ ར་ཟེར་རོ用法相当，可译为
叫做、云云、这么说的
例句 15:ཁྱེད་ཀྱི་མི་རིགས་ཅི་ཞེ་ན།གངས་ཅན་བོད་པ་ཡིན་ཞེ་འོ།
有人问你民族的话呢，雪域藏族就这么说
（4）例句词汇： ཟབ་མོ深广དམ་བའི་ཆོས正法ཡངས་པོ宽广 ་ཆེ་བ大དགའ་པོ高
兴 ོ ་པ欢喜 ོན错误འབད་པ用功 འཛིན་པ执持 ཡོན་ཏན功德 ་བ根本 ཆགས་
པ爱慕、贪恋 དགེ་ ན老师 འ བ་པར་ ར་ཅིག 祝愿成功མི་རིགས民族
五、符号解释
（1）本颂：༈ ང་པ་འ ལ་ལ་འ་མཐའ་དགོས།།གུག་ ེད་བ ེགས་འདོགས་ཅན་ལ་ ང་།།༈ ག་
北塔藏文班
- 35 -
པའི་དོན་མང་མིང་མཚམས་དང་།།དོན་འ ིང་འ ེད་དང་དོན་ ང་ གོ ས།།ཚིགས་བཅད་ག་མཐར་
ཆིག་ཤད་ །། གོ ས་ཚིག་མཐའ་ཅན་ ག་པ་དང་།།ཚིགས་བཅད་ ང་མཐར་ཉིས་ཤད་འཐོབ།།དོན་
ཚན་ཆེན་མོ་ ོགས་པ་དང་།།ལེ ་མཚམས་ ་བཞི་ཤད་དགོས།།ང་ཡིག་མ་གཏོགས་ཡིག་ཤད་དབར།།
（2）译文: 单语基只有前加字，无上下加字和元音要加后加字འ，一
句长行没完，作分类用单垂符；长行句尾带句终词或偈颂每句结尾，没
有ག用双垂符；大段文章结束或者品与品之间用四垂符；垂符与字之间
除了ང不加音节点

六、规劝
（1）本颂：ཚག་མེད་དེ་སོགས་ཞིབ་ ་འབད།།༈ཚིག་གི་ལོ་མས་མ་བ ིབས་ཤིང་།།དོན་གྱི་འ ས་
་ག ར་ཟ་བའི།།
（2）译文: 彼细微之处善加分析，词之叶子不要遮挡义的果实

七、出著者名
（1）本颂：ལེགས་བཤད་ ནྫོ ་པའི་དབང་པོ་འདི།།ད ངས་ཅན་ བ་པའི་ ོ་ ེས་ ལེ །། ་བྷཾ
（2）译文:此之善说树王论，央金珠白多杰著 吉祥

北塔藏文班·般若月
二 0 一 0 年三月二十六日

北塔藏文班
- 36 -