WIKANG FILIPINOSA PAMBANSANG KALAYAAN AT PAGKAKAISAni Pat V.

Villafuerte

Bawat buhay, masaya’t malungkot, magulo’t

makulayay nakalimbag sa pahina ng kasaysayan;mula sa pagkakasilang patungo sa
kamusmusanmaging sa paglaki hanggang sa kamatayan.Isa-isahin ang buhay ng mga dakilang tao
sadaigdig:ng mga paham, syentipiko, mananaliksik,
o ng mga guro, doktor, abogado, mangingisda’t
magbubukidbawat isa, may mithiin, may pangarap na naismakamit:ang mailuklok ang pangalan na
kasintayog ng langitat isama sa mga bituing di-masungkit-sungkit.Iisa ang diwang kanilang
pinapanday
iisa ang mithiing sa puso nila’y bumubukal
iisa rin ang himig na kanilang hinihiyaw:
kami’y palayain o bayan kong minamahal.
A, oo nga palabilanggo sila ng sariling bayan, may piring ang matamay busal ang bibig, may gapos-
tanikala
Sila’y mga buhay ngunit di
-humihingasila ang larawan ng masang hinahamak, lumuluha,nagdurusa.Sa bawat panahon, sa
bawat kasaysayan, sa bawathenerasyonmay palawakan ng isip, may palitan ng paniniwalamay
tagisan ng matuwid,
maging ito’y magbunga ng tuwa, ng lungkot, ng galit.
Sila-
sila’y nagtatagpo, kayu
-
kayo’y nagpapangkat
tayu-
tayo’y nag
-iisip, nagsusuri, bumabalangkas.Isang diwa ang nagpasya, isang wika ang ginamitwikang Filipino!
Wikang maka-Diyos, makabayan,makatao.wikang naglalagos sa isipang makabansawikang
nanunuot sa damdaming makalupa. At,paisa-isang dila, parami-raming labi, sama-
samangtinigbumubulong, sumasatsat, humihiyaw, nagngangalithinihiling ay kalayaan! katarungan!
katarungan!kalayaan! Ah,hanggang kailan susukatin?hanggang kailan bubuhayin?hanggang kailan
maaangkin?Layang mangusap, layang sumulatlayang mamuhay, layang manaliglayang
humalakhak, layang maghimagsikmaghimagsik! maghimagsik! maghimagsik!
Kasaysayan pala’y mababago isang saglit
sa dakong silangan . . . doon sa silanganang sikat ng araw . . . sumilip, sumikat, uminitnaantig ang
diwang inaliping higittumibok ang pusong dating di-humihibiknagising ang ugat ng hapong mga bisig.
bawat isa’
y nagkaisang mailantad sa daigdigang mga pang-aaping sugat niyaring dibdib.sari-saring mukha,
magkakabalat, magkakadugo,magkakapatidsama-samang gumising, magkakapit-bisig, nag-
alsa’t tumindig.
lakas ng tao! lakas ng bayan! lakas ng daigdig!laban sa tirano, sa gahaman, sa mapanupil,
samapanlupig.Pangkat-pangkat, sama-sama. kapit-bisig bawat isa
kilala’t di
-kilala, kaaway at di-
kaaway, mayama’t
mahirap,
 matalino’t mangmang, aktibista’t militar.
nagkaisang ganap sa isang mithiing kapanga-pangarap.propesyonal at di-propesyonal,
manggagawa,kawani, guro,mangangalakal, estudyante, iskolar, istambay,sundalo,
pulis, drayber, pari, madre, mangingisda’t
magbubukid.nagkaisa,nagkasama, nagkasama, na