CHẤT DẺO

I Thành phần, tính chất và phân loại.

1 Thành phần chính của chất dẻo là polime và chất độn.
Trong chất dẻo cấu tử chủ yếu nhất là chất liên kết. Đa số các chất dẻo đều được làm từ nhựa tổng
hợp,...nhiều chất dẻo chủ yếu là các chất nhiệt dẻo chỉ gồm có một chất như polietylen, thủy tinh hữu
cơ,..
Cấu tử quan trọng thứ hai là chất độn ( dạng bột, dạng sợi, dạng tấm, vô cơ hoặc hữu cơ). Chất độn làm
tăng độ bền, giảm độ co khi ép và cho chất liệu có một số tính chất đặc biệt.
Ngoài ra tùy vào yêu cầu về các sản phảm mà người ta còn cho thêm vào chất dẻo các chất như: chất
làm dẻo, chất đông cứng,.. nhằm để thực hiện một số mục đích mà người ta mong muốn.
2 Tính chất của chất dẻo:
Có tính dẫn nhiệt thấp, có hệ số giản nở vì nhiệt thấp, cách nhiệt tốt, trong suốt về quang học, có tính
công nghệ tốt(ép, dán ,hàn,..)
Nhược điểm chủ yếu của chất dẻo chủ yếu là tính ổn định không cao, modun đàn hồi thấp, độ dai và va
đập thấp hơn kim loại,...
3 Phân loại:
 Tùy thuộc vào đặc tính của chất liên kết mà ta chia làm 2 loại:chất dẻo nhiệt dẻo và chất dẻo
nhiệt rắn.
 Tùy thuộc vào chất độn chia ra: chất dẻo độn bột ( mùn cưa, bột giấy), chất dẻo độn sợi( sợi
bông, sợi đay) độn tấm( tờ giấy, tấm gỗ), độn dẻo, độn khí( bọt khong khí hay bọt khí trung
tính).
 Theo công dụng mà chia ra: chất dẻo chịu lực và chất dẻo không chịu lực.
 Phân loại thoe cấu tạo từ các polime hữu cơ có cấu tạo phân tử khác nhau.

II. Các chất dẻo nhiệt dẻo

Các chất dẻo nhiệt dẻo là các chất dẻo trên cơ sở các polime thẳng hoặc mạch nhánh. Sản phẩm được
làm từ chất dẻo nhiệt dẻo thường không cần thêm chất dẻo vì nó đã rất dẻo (trừ polime thuộc nhóm
vinyl vì nó tương đối cứng). Chất dẻo nhiệt dẻo thường không chịu lực, ở nhiệt độ 60-70 độ chất dẻ
giảm mạnh về cơ lý mặc dù nhiều chất dẻo chịu nhiệt gấp đôi. Nó chủ yếu được chế tạo từ các hạt nhựa
bằng nhiều phueong pháp khác nhau.
1. Các phương pháp gia công nhiệt dẻo:

 Phân loại theo nhiệm vụ:

- Phương pháp tạo hình
- Phương pháp lắp ghép
 - Phương pháp biến tính
 Phân loại theo sự thay đổi của vật liệu theo nhiệt độ gia công.
 Phương pháp đùn liên tục
 Phương pháp ép trực tiếp
 Phương pháp phun ép
 Gia công sản phẩm bằng phương pháp tạo hình thiệt
 Bằng phương pháp hàn
1. Các chất dẻo không phân cực
Thuộc nhóm các chất dẻo này gồm có: polietylen, polipropylen, poliizobutylen,....
2. Các chất dẻo phân cực
Gồm các chất như polivinylclorua, Politriflorcloetylen, thủy tinh hữu cơ,các chất dẻo polieste và
poliete, các chất dẻo nhiệt dẻo chịu nhiệt,...

III. Các chất dẻo nhiệt rắn

Trong thành phần của các chất dẻo nhiệt rắn, ngoài chất chủ yếu là chất liên kết, người ta thường
cho thêm chất làm dẻo, chất đông cứng, chất độn, chất làm nhanh hoặc làm chậm, dung môi.
1. Chất liên kết.

Chất liên kết phải có những tính chất cơ bản như tính kết dính cao, chịu nhiệt cao, ổn định hóa học và
cách điện tốt, dễ gia công có độ co nhỏ và không độc hại. Nó không những liên kết các chất độn riêng
lẻ mà còn cả sợ chất độn với nhau, đồng thời sau khi đông cứng bản thân chất độn cũng chịu lực chung
với chất độn do đó chất liên kết có độ bền kéo đứt cao. Chất liên kết và chất độn cần phải có hệ số giản
nở vì nhiệt tương đối giống nhau.
Và chất liên kết có một số loại như: epoxi, fenol formaldehyl, ure-formaldehy, silic hữu cơ.
2. Chất dẻo nhiệt rắn đột bột.
Để làm chất độn bột, người ta thường dùng chất hữu cơ như bột gỗ, bột xenlulo, các bột chất khác như
bột thạch anh, bột tan, ximăng,...
- Chất dẻo trên cơ sỡ nhựa fenol-formaldehyd
- Chất dẻo độn bột aminoplast
- Ximang epoxi
Là hỗn hợp gồm epoxi lỏng và các chất độn ở dạng bột như than, graphit, bột thạch anh,.. và
nó thường dùng để trát lên các lỗ rỗ trên các kim loại vật đúc. Để làm kín các chổ nối thiết
bị điện, bảo vệ dụng cụ bán dẫn, người ta dùng hỗn hợp epoxi có chất độn là bột thạch anh
rót vào để đông cứng lại.
 3 . chất dẻo nhiệt rắn độn sợi.
Chất dẻo độn sợi có ưu điểm hơn chất dỏe nhiệt rắn độn bột là có độ bền kéo và chịu va đập
tốt hơn, nhưng không nên chế tạo các chi tiết mỏng và có chỉ tiết nhỏ.
Gồm có các loại như sợi amiăng, sợi xơ, sợi thủy tinh,....
4. Các chất dẻo lớp( chất dẻo độn tấm).
Chất dẻo lớp là chất dẻo có chất độn ở dạng tấm xếp thành nhiều lớp xen kẻ nhau không
cùng hướng, lệch những góc tương đối khác nhau.
Chất dẻo độn tấm là các chất dẻo chịu lực có độ bền khá cao, chịu được các môi trường hóa
học, chịu nhiệt tốt , thường dùng các loại như: hetinac, tetolit vải, tetolit amiang, tetolic thủy
tinh, chất dẻo độn tấm gỗ,...
5.Các chất dẻo độn khí
Chất dẻo độn khí là một hệ thống dị pha phân tán, gồm pha rán và pha khí. Pha rán được
chế tạo bằng các chất dẻo đàn hồi, có thể là nhiệt dẻo hoặc nhiệt rắn. Pha khí bên trong làm
chất độn. Cấu tạo như vậy làm cho chất dẻo có khối lượng riêng nhỏ , có tính chất cách
nhiệt, cách âm rất tốt, phụ thuộc vào tính chất vật lý chất dỏe độn được chia làm hai nhóm:
- Chất dẻo bọt: bên trong có chứa bọt khí, cách ly lẫn nhau và cách môi trường bên ngoài
bằng các lớp chất liên kết polime.
- Chất dẻo xốp: đây là vật liệu có các bọt rỗng hở liên kết với nhau và liên kết với môi
trường bên ngoài và nó được sữ dụng rộng rãi nhất.

IV. Ứng dụng:

Chất dẻo được ứng dụng nhiều trong cuộc sống hiện tại, nhất là được sử dụng nhiều trong việc làm các
sản phẩm nổi thất như bàn ghế nhựa, tủ quần áo, vách ngăn…để trang trí nội thất nhà mặt phố, nhà biệt
thự hay nhà chung cư,…

Bên cạnh đó, chất dẻo là nguyên liệu chủ yếu dung trong xây dựng như chế tạo nhựa,…
Trong ngành quảng cáo, chất dẻo được dung làm nguyên liệu để làm các ấn phẩm truyền thông như
pano, poster, bang rôn, …
Chất dẻo cũng là nguyên liệu “thân thiện” trong y tế như làm kim tiêm, mắt kính, cũng như sử dụng
làm bao bì, các vỏ nhựa bọc….
Thông dụng nhất, chất dẻo có mặt trong các vật dụng đời sống hàng ngày, các vật dụng trong cuộc sống
hàng ngày, đồ gia dụng,…
Chất dẻo có vai trò quan trọng trong cuộc sống hiện đại, là nguyên liệu làm cuộc sống thêm phong phú
và đầy đủ hơn.