ΤΕΥΧΟΣ 100 | AΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

ΕπΕτΕιακO αφιEρωμα / T.100 / 69 χρόνια

 ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ
ΤΕΥΧΟΣ 100
ΤΕΥΧΟΣ 95
ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ
ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2016
2015

Κωδικός εντύπου 011271

Διµηνιαία Έκδοση
της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
Θεµιστοκλέους 4, 106 78 Αθήνα
τηλ: 210 3814735, 210 3838759
e-mail: secretary@pesede.gr
Νοµοσχέδιο για τις Δηµόσιες Συµβάσεις Έργων, www.pesede.gr
Προµηθειών και Υπηρεσιών:
Ένα βήµα µπρος και δύο βήµατα πίσω . . . . . . . . . . . 8

Το νέο ΤΜΕΔΕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ
Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε
Διευκόλυνση Μελών ΠΕΣΕΔΕ για συµµετοχή
στους ηλεκτρονικούς διαγωνισµούς
των έργων του δηµοσίου . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Επετειακό Αφιέρωµα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14-49 Γιώργος Γάγαλης
πρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ
72 ο Τακτικό Συνέδριο ΠΕΣΕΔΕ:
Διαρκής αγώνας για αξιοπρεπή ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ
εκπροσώπηση των Εργοληπτών. . . . . . . . . . . . 50-53 Τάσος Γακίδης, Noµικός Σύµβουλος ΠΕΣΕΔΕ
SynTaxis, λογιστική εταιρία
Στοιχεία Συνδέσµων. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ -
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Πελαγία Ν. Κατσούλη

ΕΚΔΟΤΗΣ
ΠΡΟΤΑΣΙΣ ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ
www.pesede.gr e-mail: info@protasis.org
www.protasis.org

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ
Νέα, δραστηριότητες, νομικά Κωνσταντίνος Σιδέρης
και φορολογικά θέματα άμεσα
και έγκυρα, από το χώρο εργασίας,
ότι ώρα επιθυμείτε. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ
Βίκυ Χιώτογλου
atelier@protasis.org
 6 Εργοληπτικόν βήμα

«Απλή άδολη αναλογική στην ανάθεση

των Δημόσιων Συμβάσεων»
Γράφει ο Γιώργος Γάγαλης (Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ)

Στον Πολιτικό διάλογο των ηµερών, κυριάρχησε η συζήτηση για την απλή ανόθευτη αναλογική. Καθένας θα µπορούσε να συµφωνήσει σε µια
τέτοια δηµοκρατική επιλογή. Οι επαγγελµατίες του χώρου της κατασκευής Δηµόσιων έργων όµως, χαµογελούν συγκαταβατικά στο άκουσµα τέ-
τοιων ευγενών φιλοδοξιών. Γιατί κάθε Εργολήπτης Δηµοσίων Έργων, είτε αυτοαπασχολούµενος, είτε µικροµεσαία επιχείρηση, δεν µπορεί να
µην παρασυρθεί σε αυτόµατους συνειρµούς µε την εκτός Βουλής, επαγγελµατική σκληρή, αµείλικτη, πολλάκις εξευτελιστική, καθηµερινή πραγ-
µατικότητα.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το 81% του κύκλου εργασιών των Δηµόσιων έργων, πήγαινε και πηγαίνει σε τρεις κατασκευαστικούς οµίλους.
Και µάλιστα το µεγαλύτερο µέρος αφορά µακροχρόνιες συµβάσεις – υποχρεώσεις της Πολιτείας, είτε «παραχώρησης», είτε «ΣΔΙΤ (Συµπράξεων
Δηµοσίου & Ιδιωτικού Τοµέα)». Αν συνυπολογίσει κανείς και το µεγάλο ποσοστό του κύκλου εργασιών των έργων που κατευθύνεται στις άλλες
µεγάλες «µαύρες τρύπες», «ΜελετοΚατασκευές», απ’ ευθείας αναθέσεις, «προσκλήσεις» κλπ, αντιλαµβάνεται τελικά ότι, από τα πολλά δις ευρώ
που «έπεσαν» στην κατασκευαστική αγορά, η συντριπτική πλειοψηφία ανατέθηκε και συνεχίζει να ανατίθεται µε «υπερενισχυμένη αναλογική». Γε-
γονός, που πριµοδοτεί µε Bonus, τους ελάχιστους εις βάρος των πολλών επαγγελµατιών της κατασκευής, αλλά και εις βάρος του Κοινωνικού
συνόλου.
Στον αντίποδα, χιλιάδες µικροµεσαίες επιχειρήσεις που εξαιρούνται της «απλής αναλογικής κατανοµής» παλεύουν για το όριο του 3% προκειµένου
να «µπουν στη Βουλή» …στην περίπτωσή µας να επιβιώσουν.
Είναι αυτοί που επιβίωσαν από τον 2940/2001 του κου Λαλιώτη που δηµιούργησε το κλειστό Club των προνοµιούχων, ώστε να αποκλείονται από
τον ανταγωνισµό οι «παρείσακτοι».
Είναι αυτοί, που επιβίωσαν και από την φοβερή εφεύρεση του 3263/2004 κου Σουφλιά για τις αυξηµένες εγγυητικές επιστολές, ώστε να απο-
κλείονται οι µη έχοντες πρόσβαση στην τραπεζική εγγυοδοσία.
Είναι αυτοί που επιβιώνουν ακόµη και σήµερα µε µηδενικό Πρόγραµµα Δηµοσίων Επενδύσεων και εκπτώσεις στους διαγωνισµούς 70% και πλέον.
Ναι, η μικρομεσαία κατασκευαστική επιχείρηση δεν παραδίδει το πνεύμα. Και δεν το κάνει γιατί είναι αυτή που προσφέρει στο κοινωνικό
σύνολο υλοποιώντας τα έργα της καθημερινότητας του Πολίτη. Είναι ο Μηχανικός της γειτονιάς που ξενυχτάει στο γραφείο για να απολαµβά-
νουµε όλοι αυτό το Κοινωνικό αγαθό που ονοµάζουµε «Δηµόσιες Υποδοµές».
Και εδώ έγκειται η µεγάλη ευθύνη της Πολιτείας να φροντίσει ώστε τα χρήµατα του υπερφορολογούµενου Έλληνα και των φορολογούµενων
Ευρωπαίων Συµπολιτών µας, να φθάσουν στα έργα της καθηµερινότητας και στις επιχειρήσεις που τα κατασκευάζουν. Και ο πιο δύσπιστος αντι-
λαµβάνεται ότι οι «µεγάλοι» της κατασκευαστικής πιάτσας δεν είναι παρά «γίγαντες» µε πήλινα πόδια και αν οι τράπεζες αναγκασθούν να τους
τραβήξουν το χαλί, θα «κοντύνουν» απότοµα.
Κύριοι, ήρθε η ώρα να κάνουµε µια νέα αρχή διαφάνειας, ισονοµίας και ισοπολιτείας στις Δηµόσιες Συµβάσεις. Ας μην ψάχνουμε σε περίεργες
ατραπούς πολύπλοκων συστημάτων ανάθεσης «πολλαπλών» κριτηρίων, «συμφερότερων» προσφορών και ύποπτων μεθόδων «αλγο-
ρίθμων» - «αιτιολόγησης» - χειραγώγησης. Ας εφαρμόσουμε την «απλή αναλογική» στην αληθινή ζωή.
Οι µικροµεσαίες Εργοληπτικές Επιχειρήσεις της Ελλάδας και θέλουµε και µπορούµε. Η Κυβέρνηση;

Μέλη του Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε ςΥΜΒοΥΛοΙ Τσάντας Παναγιώτης (ΣΕΔΕ Καβάλας)
Αψώκαρδου Βασιλική Τσιακίρης Απόστολος (Πρόεδρος ΣΕΔΕ Έβρου)
ΠρOεδρος (Πρόεδρος του ΣΠΕΔΕ Λέσβου)
εΚΤεΛεΚΤΙΚΗ εΠΙΤροΠΗ
Γιώργος Γάγαλης, Βάρκας Ιωάννης (ΣΠΕΔΕ Δυτικής Μακεδονίας)
Γρυλλάκης Αναστάσιος (ΣΠΕΔΕ Ηρακλείου) Γάγαλης Γιώργος
(τ. Πρόεδρος του ΣΠΕΔΕ Θεσ/νίκης & ΚΜ.) Μυλωνάς Αριστοτέλης
Δερµεντζόγλου Ιωάννης (ΣΠΕΔΕ Καβάλας)
Α’ ΑΝΤΙΠροεδρος Ζωντανός Ηλίας (ΣΠΕΔΕ Μεσσηνίας) ΤσιοµπάνουΜαρία
ΑΙΧΜΗΡΑ

Μυλωνάς Αριστοτέλης, Καλογρίδης Εµµανουήλ (Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Χανίων) Γαλάνης Ευάγγελος

(τ. Πρόεδρος του ΣΕΔΕ Καρδίτσας)
Β’ ΑΝΤΙΠροεδρος
Μαρία Τσιοµπάνου,
(Πρόεδρος του ΣΠΕΔΕ Δυτικής Μακεδονίας)
ΓεΝΙΚος ΓρΑΜΜΑΤεΑς
Ευάγγελος Γαλάνης
(τ. Πρόεδρος του ΣΠΕΔΕ Πατρών)
ΑΝΑΠΛΗρΩΤΗς ΓεΝΙΚος ΓρΑΜΜΑΤεΑς
Στέργιος Γαλάνης, (ΣΕΔΕ Σερρών)
ΤΑΜΙΑς
Εµµανουήλ Σινωπίδης,
(Πρόεδρος του ΣΕΔΕ Πιερίας)
Καλτσάς Νικόλαος (ΣΠΕΔΕ Φθιώτιδας) Γαλάνης Στέργιος
Καντζούκης Ιωάννης (ΣΕΔΕ Ηλείας) Ρουπακιάς Γιώργος
Κατσιδονιωτάκης Κωνσταντίνος ΤσιακίρηςΑπόστολος
(Πρόεδρος ΣΕΔΕ Λασιθίου) εΞεΛεΓΚΤΙΚΗ εΠΙΤροΠΗ
Κατσικάρη Γεωργία (Πρόεδρος ΣΕΔΕ Θράκης) Ρούλιος Αντώνιος (Ρέθυµνο)
Κοτορένης Χρήστος (Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Καστοριάς) Ορφανίδης Δηµήτριος (Καβάλα)
Κυρίτσης Βάϊος (ΣΕΔΕ Λάρισας) Πολιτίδης Θεοδώρος (Πτολεµαΐδα)
Λύρος Κωνσταντίνος
(ΣΕΔΕ Μεσολογγίου – Ναυπάκτου) ΑΝΑΠΛΗρΩΜΑΤΙΚο ΜεΛος
Γελαδάρης Ιωάννης (Πιερία)
Μήτρου Ηρώ (ΣΠΕΔΕ Θεσσαλονίκης
& Κεντρ. Μακεδονίας) ΠεΙΘΑρΧΙΚο ςΥΜΒοΥΛΙο
Παπαβασιλείου Αναστασία (Πρόεδρος ΣΕΔΕ Άρτας) Κουβουκλιώτης Φώτης (Θεσσαλονίκης & Κ.Μ)
Παπαευαγγέλου Δηµήτρης Κουτράκης Δηµήτρης (Ρέθυµνο)
(Πρόεδρος ΣΕΔΕ Καρδίτσας) Μαντάς Πέτρος (Πάτρα)
Ρουπακιάς Γεώργιος (ΣΕΔΕ Λάρισας)
8 Εργοληπτικόν βήμα
Νομοσχέδιο για τις Δημόσιες
Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών
και Υπηρεσιών: Ένα βήμα μπρος
και δύο βήματα πίσω
Στον εκσυγχρονισµό του πλαισίου για τις δηµόσιες
συµβάσεις και την ενσωµάτωση των κοινοτικών
οδηγιών 2014/24/ΕΕ, και 2014/25/ΕΕ, επιχείρησε
να προχωρήσει η κυβέρνηση µε το νοµοσχέδιο του
υπουργείου Οικονοµίας για τις «Δηµόσιες Συµβά-
σεις Έργων, Προµηθειών και Υπηρεσιών». Eίναι
όµως έτσι;
Σύµφωνα µε τους συναρµόδιους υπουργούς κ.κ. Γ.
Σταθάκη και Χ. Σπίρτζη βασικός στόχος του σχεδίου
νόµου είναι η διευκόλυνση της πρόσβασης των µι-
κροµεσαίων, η διασφάλιση της ακεραιότητας των
διαδικασιών, η µείωση της γραφειοκρατίας και η
πλήρης ηλεκτρονικοποίηση του συστήµατος µέχρι
την άνοιξη του 2017.
Ας ρίξουµε µια µατιά όµως, σε κάποια σηµεία τα
οποία, όχι µόνο δεν επιτυγχάνουν το γενικότερο
στόχο του εκσυγχρονισµού, αλλά αποκλίνουν από τις
κοινοτικές οδηγίες και ουδόλως λειτουργούν προς
διευκόλυνση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων.
• Οι ελεύθερες συνεργασίες µεταξύ επιχειρήσεων
προκειµένου να διεκδικήσουν µεγαλύτερες συµβά-
σεις, κατ’ ουσίαν απαγορεύονται, αφού περιορίζονται
αυστηρά στις γνωστές κοινοπραξίες «αναβάθµισης»
και αποκλείουν αυτόµατα τις κατώτερες τάξεις,
χωρίς να τους επιτρέπεται να αποδείξουν, ότι διαθέ-
τουν την απαιτούµενη τεχνική και οικονοµική ικανό-
τητα µέσω της σύµπραξης τους µε επιχειρήσεις ίδιας,
κατώτερης ή ανώτερης τάξης. Αυτό, έρχεται σε
πλήρη αντίθεση προς την κοινοτική επιταγή για ενί-
σχυση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων.
• Η εξαίρεση των συµβάσεων κάτω του Κοινοτικού
ορίου (τα µικρότερα έργα) από την «Ηλεκτρονική διά-
θεση των εγγράφων της σύµβασης», εάν δεν είναι σε
βάρος του εκσυγχρονισµού του Κράτους και αντίθετη
µε τις κοινοτικές οδηγίες, τότε τι ακριβώς είναι;
• Στην ίδια κατεύθυνση είναι και παλαιές ρυθµίσεις
που δίνουν δυσανάλογη δικαιοδοσία στην Διευθύ-
ΘΕΜΑ
νουσα Υπηρεσία και καθιστούν τον αντισυµβαλλό-
µενο (Εργοληπτική Επιχείρηση), έρµαιο των
διαθέσεων της Επίβλεψης και ευάλωτο σε πιέσεις.
Για παράδειγµα µε τα άρθρα 151 «Επιµετρήσεις» και
152 «Λογαριασµοί-Πιστοποιήσεις», προκειµένου να
εγκριθεί ένας λογαριασµός, απαιτούνται στην καλύ-
τερη περίπτωση πέντε µήνες, και στην χειρότερη πε-
ρίπτωση πάνω από οκτώ µήνες, διαδικασίες απα-
ράδεκτες που µόνο σε «οµηρία» του αναδόχου από
κακόπιστες Υπηρεσίες, µπορούν να οδηγούν, πολύ
δε περισσότερο όταν τα χρονοδιαγράµµατα των πε-
ρισσότερων «µικρών» έργων είναι της τάξης των
ολίγων µηνών.
Ευτυχώς ο Υπουργός ΥΠΟΜΕΔΙ εδώ «έτεινε ευή-
κοον ούς» στις παρατηρήσεις της ΠΕΣΕΔΕ και σύν-
τµησε την προθεσµία ελέγχου των επιµετρήσεων
από 3 µήνες σε 45 ηµέρες.
• Η επέκταση του συστήµατος της Μελετο-Κατα-
σκευής σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες έργων
(άρθρο 50), φέρνει τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις σε
δυσµενή θέση, εκτινάσσοντας το κόστος συµµετο-
χής σε απαγορευτικά ύψη.
Η εναρμόνιση με τις Κοινοτικές
οδηγίες πρέπει να είναι ουσιαστική
και όχι προσχηματική. ςε κάθε πε-
ρίπτωση το παρόν σχέδιο Νόμου
όφειλε να αντιμετωπίσει παθογέ-
νειες του παρελθόντος και όχι να
διατηρήσει επιλεκτικά παλαιότερες
διατάξεις.
Αναγνωρίζουµε θετικά σηµεία στο ν/σ όπως η επί-
λυση του θέµατος των αναθεωρήσεων και οι απ’ευ-
θείας αναθέσεις διά κληρώσεως, καθώς και το
θετικό γεγονός της υιοθέτησης επί µέρους προτά-
σεων της ΠΕΣΕΔΕ, όπως: η µείωση του χρόνου ελέγ-
χου-έγκρισης των επιµετρήσεων που έγινε από 3
µήνες 45 ηµέρες, ο περιορισµός της Δηµοπράτησης
χωρίς προµετρήσεις -άρθρο 53- πλέον σε διαγωνι-
σµούς έως 60.000 ευρώ και στο άρθρο 95 σε προ-
σφορές µε κατ’ αποκοπήν τίµηµα επισυνάπτεται στην
σύµβαση η ανάλυση του κατ’ αποκοπήν τιµήµατος.
Δυστυχώς όµως, δεν µπορούµε να παραβλέψουµε
ότι και µε αυτό το Νοµοσχέδιο κάνουµε
ένα βήμα εμπρός και δύο βήματα πίσω.
10
Το νέο ΤΜΕΔΕ
Πρόεδρος της Δ.Ε. Τομέα Μηχανικών & Εργοληπτών Δημοσίων Έργων
του ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ) και Αντιπρόεδρος της Τράπεζας Αττικής
Συναδέλφισσες, Συνάδελφοι,
Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι ως χώρα και ως κοι-
νωνία βρισκόµαστε σε µια από τις κρισιµότερες πε-
ριόδους της ιστορίας µας και ότι ο µόνος τρόπος να
µετατρέψουµε την κρίση σε ευκαιρία, είναι η συ-
στράτευση και η αλληλεγγύη. Στο πλαίσιο αυτό κα-
λούµαστε να κερδίσουµε ένα µεγάλο στοίχηµα και
να συνδράµουµε στην επιτυχή αντιµετώπιση του
ασφαλιστικού ζητήµατος, που πρέπει επιτέλους να
εξορθολογιστεί και να διασφαλίσει τη βιωσιµότητά
του. Η αλήθεια είναι ότι η υπερφορολόγηση, η γρα-
φειοκρατία, η διαφθορά, η αδυναµία προσέλκυσης
επενδύσεων, η απουσία πόρων, αλλά και η φοβικό-
τητα που χαρακτηρίζει µέρος της εγχώριας επιχει-
ρηµατικής τάξης διαµορφώνουν ένα δυσµενές
περιβάλλον. Μέσα σε αυτή τη δύσκολη και απαιτη-
τική συγκυρία, στόχος της διοίκησης του ΤΣΜΕΔΕ
είναι η βελτίωση του δείκτη βιωσιµότητάς του,
καθώς και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των
ίδιων των µελών, των ασφαλισµένων µας. Δεδο-
µένης της δηµιουργίας του νέου φορέα, του νέου
Νοµικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, που θα ονο-
µάζεται Ταµείο Μηχανικών Εργοληπτών Δηµοσίων
Έργων (ΤΜΕΔΕ) και το οποίο θα λειτουργήσει από
την 1/1/2017, επικεντρώνουµε όλες µας τις δυνά-
µεις στην διασφάλιση της απρόσκοπτης συνέχειας
της εγγυοδοσίας, προκειµένου να µην καταρρεύσει
ο τεχνικός κόσµος της χώρας. Παράλληλα, µέχρι το
τέλος του χρόνου κύριο µέληµά µας είναι να συν-
δράµουµε µε οµάδες εργασίας σε όλους τους τοµείς
προκειµένου να ολοκληρωθούν οι οικονοµικές µε-
λέτες και να πραγµατοποιηθεί ο διαχωρισµός της
περιουσίας των κλάδων του Ταµείου. Μόνο κατά
αυτό τον τρόπο θα µπορέσει να µεταφερθεί το αντί-
στοιχο τµήµα της περιουσίας στον νέο φορέα προ-
ΘΕΜΑ
κειµένου αυτός να είναι βιώσιµος.
Με δεδοµένα τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια βρι-
σκόµαστε ήδη σε µια δυναµική διαδικασία διαλόγου
και διεκδίκησης, ενώ υπολογίζουµε πως περίπου
στα τέλη του Σεπτεµβρίου θα είµαστε σε θέση να πα-
ρουσιάσουµε τον τρόπο λειτουργίας της εγγυοδο-
σίας στον υπό σύσταση φορέα. Παράλληλα θα
Εργοληπτικόν βήμα
Ντίνος Μακέδος,
αξιοποιήσουµε το διάλογο
µε τα συναρµόδια υπουρ-
γεία και τις δηλώσεις του κ.
Κατρούγκαλου περί επαγ-
γελµατικών ταµείων, ώστε
το ΤΜΕΔΕ να επεκτείνει τις
δραστηριότητές του και µε
πρόσθετες ασφαλιστικές
παροχές, αλλά και να αντι-
µετωπίσει οριστικά πολλά
από τα θέµατα που δηµιουρ-
γούνται από τις ασάφειες ή από τα προβλήµατα του
νόµου 4387 µε την κατάθεση του νέου νοµοσχε-
δίου «σκούπα», που έχει προαναγγελθεί ότι θα κα-
τατεθεί το φθινόπωρο.
Ταυτόχρονα, µε την ιδιότητα του Α΄Αντιπροέδρου
στην Τράπεζα Αττικής θα ήθελα να διαβεβαιώσω
ότι σε συνεργασία µε τα νέα µέλη του Δ.Σ. και αντα-
ποκρινόµενοι στον θεσµικό και ελεγκτικό µας ρόλο
εργαζόµαστε µεθοδικά και µε συνέπεια προκειµένου
η Τράπεζα, αφοµοιώνοντας όλες τις διεθνείς τρα-
πεζικές πρακτικές, να γίνει περισσότερο ευέλικτη
και ανταγωνιστική, διασφαλίζοντας την αναπτυξιακή
της προοπτική και τα συµφέροντα των ασφαλισµέ-
νων µας. Με βάση το ρευστό και απαιτητικό περι-
βάλλον, αλλά και τις µεγάλες παθογένειες του
παρελθόντος οφείλουµε όλοι να λειτουργήσουµε µε
σοβαρότητα, υπευθυνότητα και πνεύµα δηµιουργι-
κής συνεργασίας.
12 Εργοληπτικόν βήμα

Διευκόλυνση μελών ΠΕΣΕΔΕ

για συμμετοχή στους ηλεκτρονικούς
διαγωνισμούς των έργων του δημοσίου

Με το βλέμμα μπροστά και ανταπο-

κρινόμενη στις απαιτήσεις της σύγ-
χρονης πραγματικότητας για τις
δημόσιες συμβάσεις, η Πεςεδε προ-
χωρά σε μια σειρά διευκολύνσεων
των Μελών της προκειμένου να μπο-
ρούν να συμμετέχουν στους ηλε-
κτρονικούς διαγωνισμούς έργων του
δημοσίου.

πως αναφέρεται στο νέο νόµο για τις δηµόσιες

Ό συµβάσεις έργων, µελετών και υπηρεσιών του
Υπουργείου Οικονοµίας, Ανάπτυξης και Τουρισµού,
το Εθνικό Σύστηµα Ηλεκτρονικών Δηµοσίων Συµβά-
σεων (ΕΣΗΔΗΣ), που σήµερα λειτουργεί για τους δια- Υπεύθυνος Πανελλαδικής εξυπηρέτησης:
γωνισµούς των δηµοσίων συµβάσεων προµηθειών Μπιτλής Σταµούλης,
και υπηρεσιών, προβλέπεται ότι ως ενιαία ηλεκτρο- Ηλεκτρονικός Μηχανικός,
νική πλατφόρµα θα υποστηρίζει το σύνολο των δη- Ειδικός συνεργάτης της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
µοσίων συµβάσεων άνω των 60.000 ευρώ, δηλαδή κιν.: 697 3576681 email: info@meiodotis.gr
και των έργων και των µελετών, µε την σταδιακή
υποχρεωτική χρήση του µέχρι την Άνοιξη του 2017. Υπεύθυνος Νοτίου ελλάδος:
Ποντικέας Κυριάκος,
Ηλεκτρονικός, τµ. µηχανογράφησης ΠΕΣΕΔΕ
ςυγκεκριμένα, η ομοσπονδία μας,
τηλ.: 210 3838759 & 694 4255832
προσφέρει στα Μέλη της, υπηρεσίες email: support@pesede.gr
σε ιδιαίτερα προνομιακές τιμές:
- Προμήθεια Usb Token (Α.δ.δ.Υ)
- εγκατάσταση ψηφιακής υπογραφής
Για τα νέα Μέλη:
σε Usb Token Η Πεςεδε καλωσορίζει τα νέα μέλη
- Προετοιμασία Υπολογιστή για ψηφιακή της και τα εξοπλίζει δωρεάν με ένα
Υπογραφή
νέο εφόδιο για την επαγγελματική
ΘΕΜΑ

- εξοικείωση και online support

για ηλεκτρονικές δημοπρασίες τους δραστηριότητα, ένα Usb Token
Όσα Μέλη επιθυµούν µπορούν να επικοινωνούν µε
(Α.δ.δ.Υ.) oberthur, απαραίτητο για
τους ειδικούς συνεργάτες µας: την ψηφιακή σας υπογραφή.
 14
«Εργοληπτικόν βήμα»:
Επτά δεκαετίες διαδρομής
κι όμως …δεν πέρασε μια μέρα
Κρατώντας στα χέρια μου τους βι-
βλιοδετημένους επιβλητικούς τό-
μους με τις εκδόσεις του
«εργοληπτικού βήματος», μεγέ-
θους κάτι παραπάνω από Α3 και με
το κασέ των εφημερίδων της επο-
χής αισθάνθηκα σαν να πρόκειται
να πραγματοποιήσω «βουτιά» στην
ελληνική Μεταπολεμική Ιστορία.
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Προχωρώντας στην ανάγνωση των
πρώτων φύλλων του περιοδικού,
αρχής γενομένης την 1η Ιουλίου
του 1947 μέχρι και τον Φεβρουά-
ριο του 1953, σοκ και δέος εναλ-
λάσσονταν διαδοχικά.
έος, γιατί είναι σαν να κρατάς στα χέρια σου,
Δ µέσα από τις καλογραµµένες σε άπταιστη καθα-
ρεύουσα γραµµές, την ζωντανή αρχή της µεταπολε-
µικής Ελλάδος. Σελίδες κίτρινες από το χρόνο
γραµµένες όµως από επαγγελµατίες, που µετά από
έναν Παγκόσµιο και έναν εµφύλιο πόλεµο, χωρίς
µέσα και χωρίς χρήµατα αλλά µε όραµα και πίστη
σήκωσαν το βάρος της ευθύνης και τα µανίκια για
να ‘‘χτίσουν’’ την σύγχρονη Ελλάδα.
Ξεφυλλίζοντας µια-µια τις σελίδες του «Εργοληπτι-
κού Βήµατος», περνάει µπροστά από τα µάτια σου
καρέ – καρέ, η ιστορία της χώρας, η προσπάθεια
ανασυγκρότησης, ο ορισµός κυριολεκτικά της ανά-
πτυξης σε επίπεδο υποδοµών, η πολιτική κατάσταση
και οι έριδες της εποχής, οι πρώτες προσπάθειες
ουσιαστικής οργάνωσης του τεχνικού κόσµου της
χώρας. Και τότε ακριβώς συναισθάνεσαι µε υπερη-
φάνεια, το πόσο, πραγµατικά πόσο ιστορική Οµο-
σπονδία είναι η ΠΕΣΕΔΕ και πόσο τεράστια είναι η
Εργοληπτικόν βήμα
Γιώργος Γάγαλης
Πρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ
συνεισφορά των Μελών
της στην δηµιουργία του
σύγχρονου κράτους. Την
ίδια στιγµή όµως διαπιστώ-
νεις και κάτι ακόµη: ο αγώ-
νας επιβίωσης αυτού του
κλάδου ακολουθεί τη δική
του επίπονη και διχαστική
ιστορία.
Έτος Α’, Αριθ. 1,
Τρίτη 1 Ιουλίου 1947:
«Μετά μίαν θύελλαν, εκ της οποίας οι εξ ημών
επιζήσαντες εξήλθομεν ράκη, κατά το πλείστον,
ανθρώπινα και οικονομικώς κατεστραμμένοι, το
Κράτος του οποίου από της συστάσεώς του υπήρ-
ξαμεν χρηματοδόται και συνεργάται εις έργα
προόδου και πολιτισμού, όχι μόνον μας ηγνόησεν
κατά τον πλέον άστοργον τρόπον, αλλ’ επιμένει
δυστυχώς και σήμερον ακόμη να μας αγνοεί και
να μας θεωρεί παρίας της μεταπολεμικής κοινω-
νίας.» και παρακάτω,
«οι τεχνικοί, εργολήπται και μηχανικοί, είνε μία
τάξις ανθρώπων μοχθούντων όσον ολίγοι ίσως
δια την προαγωγήν του πολιτισμού της χώρας.
Τα συμφέροντά των εισίν αναποσπάστως συνδε-
δεμένα μ’ εκείνα του κοινωνικού συνόλου αι δε
τύχαι των, η τύχη αυτής ταύτης της ελλάδος.».
«ο προς τα εθνικά ιδεώδη και τας κειμένας δια-
τάξεις σεβασμός της εργοληπτικής τάξεως, είναι
πιστεύω γνωστός και λαμπρά του σεβασμού του
τούτου απόδειξιν αποτελεί η Κατοχική περίοδος
καθ’ ήν, καίτοι υπέστη η τάξις μας το μεγαλύτερον
από κάθε άλλην τάξιν πλήγμα και απεξενώθη του
τεχνικού εξοπλησμού της και του μόχθου της ολο-
κλήρων ετών, εν τούτοις διετήρησεν αλώβητον
κατά την μεγάλην αυτής πλειοψηφίαν το εθνικόν
αίσθημα και ουδέποτε εστεναχώρησε αύτη το
Κράτος ή απεμπώλυνε τα εθνικά αυτής ιδεώδη.».
Η δεκαπενθήµερη τότε έκδοση του «Εργοληπτικού
Βήµατος» δεν άφηνε κανένα περιθώριο αµφισβή-
Εργοληπτικόν βήμα 15

τησης του λόγου για τον οποίο δηµιουργήθηκε. Δια-

βάζουµε χαρακτηριστικά στο πρώτο άρθρο του τότε
Διευθυντή του περιοδικού και Προέδρου της ΠΕΣΕ
Β. Σ. Μιχαλάκου: «ςκοπός της παρούσης εκδό-
σεώς μας, είναι η εντός του πλαισίου του Κοι-
νωνικού συνόλου, προάσπισις και προαγωγή
των επαγγελματικών συμφερόντων της τάξεώς
μας και γενικώτερον των ελλήνων τεχνικών,
μετά των οποίων έχομεν κοινά τα συμφέροντα
και την μοίραν.».
Συνεχίζοντας την ανάγνωση το αρχικό δέος αντικα-
θίσταται από το σοκ. Σοκ, γιατί εστιάζοντας στα κεί-
µενα που αφορούν στα εργοληπτικά προβλήµατα
της εποχής, αντιλαµβάνεται κανείς εύκολα ότι 69
χρόνια αργότερα, παραπάνω από µισό αιώνα δηλαδή
λίγο έως πολύ, ο εργοληπτικός κόσµος έχει να αν-
τιπαλέψει σχεδόν τα ίδια προβλήµατα.
Το 1947, στην «στήλη του Ναϊτη» και στο άρθρο µε
τίτλο «ΕΩΣ ΠΟΤΕ;» επισηµαίνεται χαρακτηριστικά:
«Μόνον εις την δύσμοιρον αυτήν χώραν των εκ-
πλήξεων, των θαυμάτων και της νομοθετικής
αναρχίας είναι δυνατόν να πειραματίζεται πας
βουλόμενος ατιμωρητί κατά το δη λεγόμενον εις
… «του κασίδι το κεφάλι!». ούτω οι δήμοι και
Κοινότητες αι οποίαι αποτελούν το πρωτόπλασμα
και εν ταυτώ τον καθρέπτην του ελληνικού Κρα-
τικού Παραδείσου ενώ εις τας οικείας συγγρα-
φάς υποχρεώσεων ανεγράφουν ότι δια τα υπ’
αυτών εκτελούμενα έργα θα ισχύσουν διατάξεις
της περί δημ. Έργων νομοθεσίας και αι εκάστοτε
σχετικαί προς ταύτας οδηγίαι του Υπουργείου
δημ. Έργων, εν τούτοις αι αρμόδιαι αυτών υπη-
ρεσίαι, αίτινες ασχολούνται περισσότερον με τα
σταυρόλεξα και ολιγότερον με τα έργα, ενεργούν
επί του σημείου τούτου όπως εκάστοτε βούλον-
ται ή όπως τα σταυρόλεξα τους φωτίσουν.».
Ταυτόχρονα, στα αιτήµατα της εποχής διακρίνεται
έντονη η ανάγκη διορθώσεων στο επικρατών σύ- διαπιστώνει κανείς την ζοφερή πραγµατικότητα που
στηµα δηµοπράτησης: «1) εζητήθη η διά Νόμου επικρατεί στον κατασκευαστικό κλάδο. Μπορεί να
καθιέρωσις ενιαίου συστήματος δημοπρατήσεως πέρασαν 69 συναπτά έτη ανάπτυξης και προόδου,
των έργων και η δι’ ενιαίας αναλύσεως των µπορεί να περάσαµε χρυσά χρόνια ανάπτυξης και
τιμών εκτέλεσις τούτων. 2) ομοίως εζητήθη η ακµής, να κολυµπήσαµε σε πακτωλούς χρηµάτων
ελευθέρα συμμετοχή κατά τας δημοπρασίας των µέσα από προγράµµατα Delor, ΚΠΣ, ΕΣΠΑ κλπ, δυ-
εργοληπτών δημ. Έργων αναλόγως της τάξεως στυχώς όµως αυτό το Κράτος (όλοι εµείς δηλαδή)
και κατηγορίας του πτυχίου των άνευ καταθέ- παρέµεινε δέσµιο αγκυλώσεων και ιδεοληψιών και
σεως εγγυήσεως και προσαγωγής πιστοποιητι- δεν κατάφερε να λύσει, ούτε το θέµα της τιµολόγη-
κών προσθέτων προσόντων. 3) Η χορήγησις σης των έργων, ούτε τον τρόπο δηµοπράτησης, ούτε
προκαταβολής εις τον ανάδοχον των έργων καν να θεσπίσει σοβαρή, απλή και διαφανή νοµοθε-
βάσει εγγυητικής επιστολής αναγνωρισμένης σία… και ακόµη συζητάµε τα ίδια και τα ίδια, αυτά που
Τραπέζης ή του Ταμείου ςυντάξεως Μηχανικών συζητούσαν και οι επαγγελµατικοί και συνδικαλιστι-
και εργοληπτών μέχρι του 30% του προϋπολογι- κοί ηµών πρόγονοι. Σοκ και απογοήτευση, τι άλλο
σμού του έργου παρακρατουμένης εκ των μετέ- µπορεί να αισθανθεί κανείς; Πολύ περισσότερο όταν
πειτα πιστόσεων. 4) περιορισμός των συνειδητοποιεί ότι εκτός από την επίσηµη Πολιτεία,
κρατήσεων. 5) Η αναθεώρησις των τιμών …». Επιµελητήριο και «συνδικαλιστές», κάτι παραπάνω
Αναπόφευκτα, συγκρίνοντας το τότε µε το σήµερα, από µισό αιώνα, παραµένουν το ίδιο «χρήσιµοι»…
 16
Παραθέτουµε ένα ακόµη άρθρο για το ΤΕΕ της επο-
χής και αφήνουµε τις συγκρίσεις στον αναγνώστη:
«Το Τεχνικόν επιμελητήριον, από τας κατά και-
ρούς διοικήσεις του οποίου απέλειπεν όπως
φαίνεται η δέουσα πνοή, φέρει καθ’ ημάς τουλά-
χιστον ακεραίαν την ευθύνην της τοιαύτης των
ελλήνων τεχνικών συμφοράς διότι αντί ως εκ
της αποστολής του να συνενώση τους Έλληνας
τεχνικούς και να τους κατευθύνη δια της αρμο-
νικής αυτών συμβιώσεως προς περαιτέρω προ-
γραμματισμένη δράσι τουναντίον τους διήρεσε
εις καπετανάτα και τους έκανε κατά το δει λεγό-
μενον από χίλια χωριά. ςύλλογος εδώ, Ένωσις
εκεί, Πανελλήνιος ομοσπονδία παρακάτου και
ςοφίας Ναός εν τω μέσω όπου άσοφοι και σοφοί
καταβάλουν ανελιπώς τας εκ του νόμου εισφο-
ράς των προς συντήρησιν λεγεώνος υπαλλήλων
αποστολή της οποίας είνε η εξυπηρέτηση όχι
πλέον εκείνων οι οποίοι διά του μόχθου των
τους συντηρούν, αλλ’ η πλαισίωσις απλώς διά
της λεγεώνος ταύτης εκείνων οι οποίοι κατά και-
ρούς επιλαμβάνονται τάχα της θεραπείας των
αναγκών μας.».
Το θέµα της διάσπασης του τεχνικού κόσµου εντο-
πίζεται εντόνως σε πλήθος γραπτών κειµένων µη-
χανικών της εποχής. Η ενότητα του κλάδου
παραµένει ως φαίνεται διαχρονικό ζητούµενο: «Ως
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
να μη ήρκη η διαμάχη, ήτις υφίσταται μεταξύ ερ-
γοληπτών μελών του Τεχνικού επιμελητηρίου
Εργοληπτικόν βήμα
και των συναδέλφων των μη μελών του οργανι-
σμού τούτου, εκ των οποίων οι τελευταίοι απο-
τελούν ουσιαστικώς τα 4/5 του συνόλου του
εργοληπτικού της Πατρίδος κόσμου, προσετέθη
τώρα εις την πυράν και η διαμάχη μεταξύ Αρχι-
τεκτόνων και Πολ. Μηχ. δια να συνεχισθή αύριον
ασφαλώς η τροφοδότησις της μεταξύ μας διχο-
νοίας, από την αντίθεσιν συμφερόντων μεταξύ
ίσως Μεταλλειολόγων και Χημικών ή μεταξύ Το-
πογράφων και ευαρίθμων τινών συναδέλφων
των, ασκούντων το επάγγελμα, δυνάμει διατά-
ξεως νόμου, ισχύοντος ήδη από του έτους 1931.
Και αυτά όλα διότι «των οικιών ημών εμπιμ-
πραγμένων» ημείς όχι μόνον άδομεν, αλλά επι-
μένοντες να φέρωμεν παροπίδας, ερίζομεν περί
όνου σκιάς μεταξύ μας και σκιαμαχούμεν ως να
μην υπήρχεν δι’ όλους ημάς θέσις υπό τον
ήλιον.».
Οι επαγγελµατικές έριδες λίγο διαφέρουν από το
πρόσφατο παρελθόν: «είναι αληθές ότι το επάγ-
γελμα του εργολάβου δ.ε. έχει υπερκορεσθή και
ότι απέκτησαν πτυχία εργοληπτών πολλοί, οι
οποίοι έτυχε να περιπατήσουν επί οδού την
οποίαν άλλος, πραγματικός εργολήπτης, εξετέλει
ή να ίδουν ακόμη, απλώς ένα «γιαπί». Άλλοι
πάλιν, συνταξιοδοτηθέντες, είτε από μίαν οιαν-
δήποτε δημοσίαν υπηρεσίαν, είτε από τον στρα-
τόν (οι αξιωματικοί) εφωδιάσθησαν και ούτοι με
πτυχία εργοληπτών και σήμερον βλέπομεν εις
Εργοληπτικόν βήμα
τας δι’ ορίου δημοπρασίας, να συνωστίζωνται οι
εργολήπται κατά εκατοντάδας δια να αναδειχθή
μεταξύ τούτων ο διά του κλήρου εκλεγησόμενος
ανάδοχος ενός έργου. Κατ’ αυτόν τον τρόπον
εδημιουργήθη η τάξις των «παρασίτων» του
επαγγέλματος, των κοινώς λεγόμενων «αεριτζή-
δων», οι οποίοι, λόγω του σημαντικού αριθμού
των στερούν τους πραγματικούς αλλά πτωχούς
εργολήπτας και του μόνου πόρου ζωής, τον
οποίον πρέπει να δημιουργήσουν ούτοι διά της
εργασίας των, διότι οι εκ των κατασκευαστών –
εργοληπτών οικονομικώς ισχυροί, σχηματίζον-
τες δι’ αυτών ομάδας μεγάλας, αποκτούν τας με-
γαλυτέρας πιθανότητας του κλήρου και την
αποκλειστικήν σχεδόν ανάληψιν των δημοπρατ-
τουμένων έργων.».
Ακόµη και οι «συνδικαλιστές» ίδιοι και απαράλλα-
χτοι µε τους σηµερινούς. Μικροπρέπειες, κουτοπο-
νηριές, µικροσυµφέροντα ή και µεγαλοσυµφέροντα
που οδηγούν στη γνωστή τουλάχιστον αφελή θέση
«να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα»: «Άστοχος
υπήρξεν, κατά την γνώμην μας, η παρ’ ενίων κ.κ.
ςυνέδρων υποβληθείσα κατά του κύρους του ςυ-
νεδρίου ένστασις, διότι εκτός του ότι απωλέσθη
πολύτιμος μέχρι τούδε χρόνος προς εκδίκασιν
της εν λόγω ενστάσεως κατά την διάρκειαν του
οποίου παρέμεινεν ακέφαλον το νεοσύστατον
Ταμείον Προνοίας, προς μεγίστην υλικήν τούτου
ζημίαν, αλλά και εις σημαντικάς υπεβλήθημεν
δαπάνας προς εκδίκασιν της υποβληθείσης εν-
στάσεως και σοβαρώς προσέτι εξετέθημεν εις τα
όμματα των τρίτων, οίτινες γνωρίζουν να εκμε-
ταλλεύωνται επιτυχώς εις βάρος της τάξεως τας
εκάστοτε αναφυομένας μεταξύ μας διαφωνίας.».
Ωστόσο, η πλειονότητα των συναδέλφων της επο-
χής αντιλαµβανόταν ότι : «Θέσι κατ’ ακολουθίαν
και ουσία θα έπρεπε ο κόσμος αυτός των δικών
μας να είχαν την πρωτεύουσαν θέσιν εις πάσαν
κοινωνικήν εκδήλωσιν και παράλληλα προς την
πρόοδον της μηχανικής και την εντεύθεν ανέλη-
ξιν της κοινωνίας θα έπρεπε να είχον οι τεχνι-
κοί την βαρύνουσαν πλησίον της κοινωνίας
γνώμην. Αι μεταξύ των όμως διαμάχαι και αι
ανόητοι πολλάκις μεταξύ των διαφοραί όχι
μόνον τους διαιρούν, αλλά και τους καθιστούν
δυστυχώς ουραγούς του διψώντος αναδημιουρ-
γίαν μεταπολεμικού κόσμου. διατί τούτο; διότι
ως γράφομεν οι άνθρωποι δεν ερευνούν τ’ απα-
σχολούντα αυτούς ζητήματα και ως επιβάλεται
υπό την ευρυτέραν αυτών μορφήν, αλλά τα βλέ-
πουν με τον φακόν της μυωπίας, εις την περί-
πτωσίν μας δε φαίνεται ότι ημείς οι τεχνικοί τα
βλέπωμεν επί πλέον και με τον φακόν του δαλ-
τωνισμού συνεπεία του οποίου παρουσιάζεται
εις τα μάτια μας το άσπρο πράσινο και το πρά-
17
σινο θαλασσί δι’ ό και εις θάλασσαν ατυχώς τα
πάντα μεταβάλωμεν.».
Σα να µην πέρασε µια µέρα λοιπόν… Διανύσαµε 69
ολόκληρα χρόνια πορείας από τις επάλξεις του «Ερ-
γοληπτικού Βήµατος» και 84 χρόνια στις επάλξεις
της ΠΕΣΕΔΕ κι όµως βρισκόµαστε περίπου απέναντι
στα ίδια αδιέξοδα. Αισθανόµαστε όλοι ότι βρισκόµα-
στε µπροστά σε ένα «τέλος εποχής», για την Χώρα
και για τον κλάδο µας. Είµαστε όµως από αυτούς
που πιστεύουν ότι κάθε τέλος δίνει τη σκυτάλη σε
µια «νέα αρχή». Και ακόµη περισσότερο, είµαστε
εδώ για να συµβάλλουµε σε αυτή τη νέα αρχή αντι-
λαµβανόµενοι τις ευθύνες µας και τον ρόλο που
οφείλουµε να επιτελέσουµε απέναντι στις προκλή-
σεις του σύγχρονου κόσµου.
Η χώρα ολόκληρη, οι πολίτες, ο κλάδος µας, όλοι
περιµένουµε και αγωνιούµε για αυτή τη νέα αρχή για
την Ελλάδα. Ευχή και φόβος µας είναι 69 χρόνια αρ-
γότερα, οι επαγγελµατικοί µας επίγονοι να µην αι-
σθανθούν αντίστοιχα «σοκ και δέος» διαβάζοντας τα
σηµερινά τεύχη του «Εργοληπτικού Βήµατος» σκε-
πτόµενοι οµοίως, ότι «όλα τριγύρω αλλάζουν αλλά
όλα τα ίδια µένουν».
Ευχόµαστε και στοχεύουµε τις δυνάµεις µας ώστε
αυτοί τουλάχιστον να είναι σε θέση να απολαµβά-
νουν τη χαρά και την αξιοπρέπεια της εργασίας στη
νέα Ελλάδα που πολλοί ευαγγελίζονται. Το «Εργο-
ληπτικόν Βήµα», δηµοσιογραφικό όργανο της «τά-
ξεως» (όπως το εξέφραζαν οι παλαιότεροι) και όχι
µόνο της ΠΕΣΕΔΕ, θα συνεχίσει µε κάθε κόστος να
προβάλλει το σωστό, το δίκαιο και το δηµιουργικό
σε πείσµα των καιρών και προκειµένου να γίνει
κτήµα όλων ότι «οι τεχνικοί, εργολήπται και μη-
χανικοί, είνε μία τάξις ανθρώπων μοχθούντων
όσον ολίγοι ίσως δια την προαγωγήν του πολι-
τισμού της χώρας. Τα συμφέροντά των εισίν ανα-
ποσπάστως συνδεδεμένα μ’ εκείνα του
κοινωνικού συνόλου αι δε τύχαι των, η τύχη
αυτής ταύτης της ελλάδος.»
Ας σταθούμε αντάξιοι των ευθυνών μας και
ας το φροντίσουμε.
 18 Εργοληπτικόν βήμα

Γιώργος Σταθάκης
Υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού

Αξιότιµε κε Πρόεδρε και Μέλη της ΠΕΣΕΔΕ, Ίδρυµα Έρευνας και Καινο-
Αγαπητοί αναγνώστες, τοµίας), είµαστε βέβαιοι ότι
το αµέσως επόµενο χρο-
Η έκδοση του 1ΟΟου Τεύχους του «Εργοληπτικού νικό διάστηµα θα σηµατο-
Βήµατος» βρίσκει τον κλάδο των κατασκευών, ιδιω- δοτήσουν την δυναµική
τικών και δηµόσιων, αντιµέτωπο µε τα αποτελέ- επανεκκίνηση της ελληνι-
σµατα µιάς υπερεξαετούς φάσης πρωτοφανούς κής οικονοµίας, σ' ένα
συρρίκνωσης, τόσο ως προς το ποσοστό συµβολής µακρο-οικονοµικό και δη-
του στο ΑΕΠ της χώρας, όσο και ως προς την συµ- µοσιονοµικό περιβάλλον
βολή του στην απασχόληση. Το τελευταίο συνοδεύε- που ήδη βγαίνει οριστικά
ται από µια πρωτόγνωρη για τα δεδοµένα της από τον υφεσιακό κύκλο της τελευταίας επταετίας.
µεταπολιτευτικής Ελλάδας διαρροή τεχνικού δυνα-
µικού στο εξωτερικό. Με αυτές τις σκέψεις, εύχοµαι ((χρόνια πολλά» στο
((Εργοληπτικό Βήµα», µε την βεβαιότητα ότι το ελ-
Η Κυβέρνησή µας έχει βάλει το µεγάλο στοίχηµα ληνικό εργοληπτικό δυναµικό θα σταθεί αρωγός στην
ανάσχεσης και αναστροφής αυτής της αρνητικής δυ- προσπάθεια του ελληνικού λαού για παραγωγική
ναµικής. Η πολιτική µας σε αυτόν τον τοµέα εδρά- ανόρθωση χωρίς τις στρεβλώσεις και παθογένειες
ζεται σε δύο βασικούς πυλώνες: του παρελθόντος.

Στην διαµόρφωση ενός συνεκτικού θεσµικού πλαι-

σίου που θα αναπροσανατολίσει το επενδυτικό δυνα-
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

µικό στους τοµείς των µικρών και µεσαίων έργων, Με εκτίµηση,

µε υψηλή προστιθέµενη αξία, ενσωµάτωση καινο-
τοµίας και ήπιο περιβαλλοντικό αποτύπωµα, στην
αναβάθµιση υφισταµένων υποδοµών (λ.χ. ενεργει-
ακή αναβάθµιση δηµοσίων κτιρίων) κ.ο.κ.
Σε αυτήν την κατεύθυνση εντάσσονται ο πρόσφατα
ψηφισθείς νέος Αναπτυξιακός Νόµος, οι νέοι Νόµοι
για τις Δηµόσιες Συµβάσεις (Έργων, Μελετών, Προ-
µηθειών & Υπηρεσιών) και τις Συµβάσεις Παραχώ-
ρησης, η αναθεώρηση του Νόµου για τις ΣΔΙΤ που θα
ακολουθήσει κ.α.

Σε αυτό το ριζικά µεταρρυθµισµένο θεσµικό υπό-

στρωµα, θα βελτιστοποιηθεί η αξιοποίηση των χρη-
µατοδοτικών εργαλείων, υφιστάµενων και νέων. Η
επιλεκτική χρηµατοδότηση µέσω του ΕΣΠΑ 2014-
2020 στους άξονες που προανέφερα, οι πρωτοβου-
λίες για την µέγιστη δυνατή αξιοποίηση των
επενδυτικών δυνατοτήτων του ((Σχεδίου Juncken>,
η αναβάθµιση του ΕΤΕΑΝ σε Αναπτυξιακό Ταµείο, η
δανειοδότηση επενδυτικών και ερευνητικών σχε-
δίων από µεγάλες θεσµικές Τράπεζες όπως η ΕΤΕπ
και η EBRD (πρόσφατο παράδειγµα η συµφωνία χρη-
µατοδότησης της έρευνας µε 180 εκ.€ από την Ευ-
ρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προς το Ελληνικό
 20
Στρατηγική επιλογή της Κυβέρνησης και του Υπουρ-
γείου Υποδοµών Μεταφορών και Δικτύων είναι η
υλοποίηση ενός µεγάλου προγράµµατος δηµοσίων
υποδοµών.
Με πολύ σκληρή δουλειά και οργανωµένο σχέδιο,
αντιµετωπίζοντας χρόνια και δισεπίλυτα προβλή-
µατα του παρελθόντος και παρά τις εξαιρετικά δύ-
σκολες δηµοσιονοµικές συνθήκες που
αντιµετωπίζει η χώρα, πετύχαµε ήδη να θεµελιώ-
σουµε και αρχίζουµε να οικοδοµούµε το νέο µεγάλο
πρόγραµµα αναπτυξιακών επενδύσεων δηµοσίου
συµφέροντος για την επόµενη δεκαετία.
Ένα πρόγραµµα εθνικής σηµασίας, που θα αντιµετω-
πίσει άµεσα την ανεργία και την οικονοµική ύφεση, το
οποίο υλοποιούµε µε τη συµµετοχή όλων των υγειών
παραγωγικών δυνάµεων του τόπου, µε πρωτοβουλία
και ευθύνη της κυβέρνησης της Αριστεράς.
Σε αυτή την κατεύθυνση, πετύχαµε την επανεκκίνηση
όλων των µεγάλων έργων που ήταν βαλτωµένα, τα
οποία βρίσκονται πλέον σε πλήρη ανάπτυξη και ολο-
κληρώνονται µε δεσµευτικά χρονοδιαγράµµατα, µε
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
µεγάλο οικονοµικό και αναπτυξιακό όφελος για το δη-
µόσιο, τους πολίτες και την οικονοµία. Επιτεύχθηκε
πλήρης απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ της χρο-
νικής περιόδου που έκλεισε για έργα υποδοµής, πα-
ρότι κληρονοµήσαµε πελώρια προβλήµατα
καθυστερήσεων, εµπλοκών και µεγάλων προβληµά-
των σε σταµατηµένα και εν εξελίξει έργα.
Ο προγραµµατισµός για ένα µακρόπνοο πρόγραµµα
δηµόσιων υποδοµών, µπαίνει πια σε τροχιά υλοποί-
ησης. Ενισχύουµε µε ιεραρχηµένους στόχους και
κριτήρια την αύξηση του Προγράµµατος Δηµοσίων
Επενδύσεων, µετά από πολλά χρόνια διαρκούς µεί-
ωσης του. Πετύχαµε από φέτος, το 2016, να υπάρξει
ισχυρότερη χρηµατοδότηση από την ΕΤΕπ για τα
έργα στη χώρα µας. Ήδη έχουν δροµολογηθεί συ-
νεργασίες µε ευρωπαϊκά και διεθνή χρηµατοπιστω-
τικά ιδρύµατα για την εξασφάλιση των αναγκαίων
χρηµατοδοτήσεων, ενώ αναπτύσσονται διακρατικές
συνεργασίες για τη δηµιουργία έργων υποδοµών,
µε τις κυβερνήσεις χωρών της ευρύτερης περιοχής,
που θα ενισχύσουν την εξωστρέφεια της χώρας µας
στους τοµείς των υποδοµών.
Οι αναπτυξιακές υποδοµές µε δηµόσιες αλλά και υγιείς
ιδιωτικές επενδύσεις είναι η δική µας απάντηση για το
ξεπέρασµα της οικονοµικής κρίσης. Βάζουµε οριστικά
τέλος στις πολιτικές οικονοµικής ασφυξίας, συρρίκνω-
σης και διάλυσης του παραγωγικού ιστού, που εφάρ-
µοσαν οι προηγούµενες κυβερνήσεις, µε µεγάλες και
δραµατικές οικονοµικές, κοινωνικές και ανθρωπιστι-
κές συνέπειες, στο σύνολο των κλάδων της οικονοµίας,
Εργοληπτικόν βήμα
Χρήστος Σπίρτζης
Υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
ιδίως στον πολύπαθο κατα-
σκευαστικό κλάδο.
Προτεραιότητα της πολιτι-
κής, του αγώνα και αγωνία
µας, είναι να βγάλουµε από
το τέλµα και να πετύχουµε
την αξιοποίηση του τεχνι-
κού, επιστηµονικού κόσµου,
των δυνάµεων της παρα-
γωγής, της γνώσης και της
εργασίας. Αντιµετωπίζουµε
τον τεχνικό κόσµο και τον κατασκευαστικό κλάδο στο
σύνολο του, µε έµφαση στην υγιή και ανταγωνιστική
µικροµεσαία επιχειρηµατικότητα, ως εθνικό κεφάλαιο
και ως καταλυτικό παράγοντα για την ανάκαµψη και την
ανάπτυξη της οικονοµίας και της χώρας.
Σε αυτή την κατεύθυνση, µε αιχµή το νέο νοµοσχέδιο
για τις δηµόσιες συµβάσεις έργων και µελετών και
άλλες νοµοθετικές πρωτοβουλίες που ακολουθούν
υλοποιούµε θεσµικές αλλαγές και καθιερώνουµε
πρακτικές σε όλο το φάσµα της διοίκησης και της πα-
ραγωγής των έργων και µελετών, που διασφαλίζουν
τη διαφάνεια, την αξιοκρατία και την κοινωνική δικαιο-
σύνη. Αντιµετωπίζουµε ριζικά τις διαχρονικές παθο-
γένειες αναποτελεσµατικής, κακής διοίκησης και
διαχείρισης του τοµέα παραγωγής έργων και µελε-
τών. Ανατρέπουµε τις πολιτικές της διαφθοράς, της
διαπλοκής και της υπερσυγκέντρωσης των έργων,
µε νέους κανόνες διαφάνειας προστασίας του δηµο-
σίου συµφέροντος και υγιούς ανταγωνισµού χωρίς
αποκλεισµούς.
Ολοκληρώνουµε τις βασικές υποδοµές της χώρας, µε
νέα, σηµαντικά και πολυδιάστατα έργα συνδυασµένων
υποδοµών και µεταφορών. Ταυτοχρόνως προ-
ωθούµε πολλά µικρά και µεσαία έργα, ιδίως στην πε-
ριφέρεια. Δηµιουργούµε το αναγκαίο πλέγµα
υποδοµών περιφερειακής και εθνικής ανάπτυξης.
Σχεδιάζουµε και υλοποιούµε έργα για τις ανάγκες του
τόπου και της κοινωνίας και όχι των κάθε λογής συµ-
φερόντων.
Θέτουµε στο επίκεντρο του αναπτυξιακού σχεδιασµού
και της πολιτικής µας, την προάσπιση του δηµόσιου
συµφέροντος, την εξυπηρέτηση των συµφερόντων
των πολιτών και τις ανάγκες της χώρας, στη νέα ευ-
ρωπαϊκή και διεθνή πραγµατικότητα.
Με την ευκαιρία της επετειακής έκδοσης του «ΕΡΓΟ-
ΛΗΠΤΙΚΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ» της ΠΕΣΕΔΕ, στο πλαίσιο της
σταθερής και γόνιµης συνεργασίας µας µε το σύνολο
του εργοληπτικού κόσµου, απευθύνω θερµές ευχές
και κάθε επιτυχία στο έργο σας.
 22 Εργοληπτικόν βήμα

Ντίνος Μακέδος,
Πρόεδρος της Δ.Ε. Τομέα Μηχανικών & Εργοληπτών Δημοσίων Έργων
του ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ) και Αντιπρόεδρος της Τράπεζας Αττικής

Εκατό τεύχη «Εργοληπτικόν Βήµα». Η πολύ ενδιαφέ- της εγγυοδοσίας του

ρουσα και συνεχής έκδοση της ΠΕΣΕΔΕ αποτελεί έναν ΤΣΜΕΔΕ µετά την
από τους ακρογωνιαίους λίθους στην ενηµέρωση των 31/12/2016, µέσω του
µελών της και όχι µόνο. υπό ίδρυση νέου ταµείου
Άλλωστε η Πανελλήνια Ένωση Συνδέσµων Εργολη- ΤΜΕΔΕ, το οποίο προβλέ-
πτών Δηµοσίων Έργων, όλες αυτές τις δεκαετίες λει- πεται στον πρόσφατο νόµο
τουργίας της, ως η παλαιότερη ένωση εργοληπτών της (Ν.4387/2016) για το
χώρας και ιδρυτική του ταµείου µας, έχει να επιδείξει ασφαλιστικό.
πολύ σηµαντικό έργο. Είµαστε σε συνεχή και πολύ
Με συνεχείς και εύστοχες παρεµβάσεις σε όλα τα µήκη καλή συνεργασία µε τα συ-
και πλάτη, καθώς διαθέτει συνδέσµους εργοληπτών ναρµόδια Υπουργεία Εργα-
σε όλη τη χώρα, διαφυλάττει τα δικαιώµατα των σίας και ΠΟΜΕΔΙ, γιατί τυχόν έλλειψη της εγγυοδοσίας
µελών της και στέκεται αρωγός στην τήρηση της νο- του ΤΣΜΕΔΕ από 1/1/2017, θα σηµάνει κατάρρευση
µοθεσίας που αφορά την κατασκευή των δηµοσίων του κλάδου των κατασκευών.
έργων. Από τη διοίκηση του ΤΣΜΕΔΕ καταβάλλεται κάθε προ-
Αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του τα- σπάθεια, ώστε το νέο Ταµείο ΤΜΕΔΕ να µπορέσει να
µείου µας, που έχω την τιµή να είµαι πρόεδρος το λειτουργήσει οµαλά από 1/1/2017 και να συνεχισθεί η
τελευταίο χρονικό διάστηµα και στόχος µας είναι, σε παρεχόµενη εγγυοδοσία στις κατασκευαστικές και µε-
συνεργασία µε την διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ, η συνέχιση λετητικές επιχειρήσεις.
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Γιώργος Στασινός
Πρόεδρος του ΤΕΕ

Αγαπητοί φίλοι και φίλες, προβλήµατα που αντιµετω-

Θέλω να συγχαρώ την ΠΕΣΕΔΕ για την επετειακή έκ-
δοση του Εργοληπτικού Βήµατος, µε την ευκαιρία της
έκδοσης του 100ου τεύχους, όπως επίσης και την
οµάδα που συνεχίζει, επιµένει και καταφέρνει να φέρ-
νει στα σπίτια και στα γραφεία µας το περιοδικό αυτό.
Δεν το κάνω µόνο γιατί σε αυτήν την εποχή και συγ-
κυρία είναι αξιοθαύµαστη η κυκλοφορία µιας τεχνικής
έντυπης έκδοσης, κάτι που από µόνο του αποτελεί επί-
τευγµα. Ως Πρόεδρος του ΤΕΕ σας συγχαίρω, κυρίως,
γιατί αποδεικνύετε µε το περιοδικό αλλά και τη δράση
της ΠΕΣΕΔΕ όλα αυτά τα χρόνια και σήµερα ότι οι ερ-
γολήπτες είναι εδώ, ενεργοί, ζουν και δουλεύουν, σε
πείσµα των καιρών, των επιλογών και των περιστά-
σεων.
Άλλωστε και εγώ προσωπικά- επιχειρηµατικά, πα-
λεύω όλα αυτά τα χρόνια µε τις παθογένειες του συ-
στήµατος παραγωγής δηµοσίων έργων στη χώρα, µε
την αβελτηρία και την αναποτελεσµατικότητα της δη-
µόσιας διοίκησης στα έργα που προγραµµατίζει, µε τη
νοοτροπία των δηµοσίων υπηρεσιών στη σχεδίαση,
στην υλοποίηση, στην χρηµατοδότηση και στην απο-
πληρωµή κάθε έργου σε κάθε γωνιά της χώρας.
Δουλειά µας είναι να επιλυθούν, να βελτιωθούν, να
αλλάξουν οι θεσµικές αδυναµίες της χώρας και τα
πίζουµε στην καθηµερινό-
τητα. Και η επιδίωξη αυτή
είναι επίκαιρη, µε τις συνε-
χείς αλλαγές στο πλαίσιο
των δηµοσίων έργων και
συµβάσεων. Οφείλουµε όλοι
µαζί, για παράδειγµα, να αν-
τιµετωπίσουµε το ζήτηµα
των µεγάλων εκπτώσεων
στα έργα, το οποίο δηµιουργεί πρόβληµα τόσο στους
χρόνους υλοποίησης, όσο και στην ποιότητα των
έργων. Και αυτό το πληρώνουµε όλοι πολλαπλάσια:
εµείς οι επιχειρήσεις, οι δήµοι και οι φορείς ως ανα-
θέτουσες αρχές, οι πολίτες µε τη φορολογία, ολό-
κληρη η κοινωνία µε έργα τα οποία δεν γίνονται ούτε
στην ώρα που πρέπει, ούτε όπως πρέπει.
Το Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας στο πλαίσιο του
θεσµικού του ρόλου, ως επιστηµονικού και τεχνικού
συµβούλου της πολιτείας, σκοπεύει να υποστηρίξει τις
κρατικές υπηρεσίες και την κυβέρνηση στην υλοποί-
ηση ευρύτατου διαλόγου για τις αναγκαίες αλλαγές
αλλά και να καταθέτει προτάσεις που δίνουν λύσεις.
Σας καλώ να συνεχίσουµε µαζί σε αυτόν τον εποικο-
δοµητικό δρόµο. Με τη βοήθεια και αυτής της έκδοσης
τα πολλά επόµενα χρόνια…
 24 Εργοληπτικόν βήμα

δημήτρης δημόπουλος
Προέδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Μ.

Η ΠΕΣΕΔΕ ιστορικά αποτέλεσε την πρώτη ενιαία έκ- πτικού βήµατος», µε εξει-
φραση των εργοληπτών δηµοσίων Έργων και, στη δικευµένα τεχνικά θέµατα,
συνέχεια, την μοναδική µικτή εργοληπτική οργά- που απασχολούν τους ερ-
νωση µηχανικών πτυχιούχων και διπλωµατούχων, γολήπτες µηχανικούς και
στηρίζοντας κυρίως τους µικρούς και µεσαίους ερ- η επίκαιρη ύλη είναι καθο-
γολήπτες. ριστική και, για τούτο αξιέ-
Η σωστή ενηµέρωση και η εγρήγορση των συνα- παινο είναι το έργο των
δέλφων Εργοληπτών Δηµοσίων Έργων είναι ζω- συντελεστών της έκδοσης
τικής σηµασίας για την αποτελεσµατική υπεράσπιση του.
των θεµάτων που τους απασχολούν και την επίλυση Εύχοµαι να χιλιάσει τα
των καθηµερινών προβληµάτων που αντιµετωπί- τεύχη του.
ζουν, ειδικά σε ένα δυσµενές οικονοµικό περιβάλ-
λον, όπως αυτό που ζει η χώρα µας.
Σ’αυτήν την προσπάθεια, η συµβολή του «εργολη-

Ιωάννης Κυριακόπουλος
Πρόεδρος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ

Σχεδόν 70 χρόνια κλείνει το περιοδικό της ΠΕΣΕΔΕ µας συλλογικότητες. Να

και στα χρόνια αυτής της εκδοτικής πορείας το «Ερ- αποφύγουµε πάση θυσία
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

γοληπτικόν βήµα» υπηρετεί µε συνέπεια τον κλάδο τις ενδοκλαδικές διαµά-

των κατασκευών και αποτελεί το µοναδικό τεχνικό
περιοδικό που συνεχίζει σε έντυπη µορφή. Με την
ευκαιρία της επετειακής έκδοσης, ως µηχανικός
αλλά και από την θέση του Προέδρου της Αντιπρο-
σωπείας του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας εύ-
χοµαι ολόψυχα την απρόσκοπτη συνέχειά της και
ελπίζω σε χρόνια λιγότερο οδυνηρά τόσο για τον
κλάδο όσο και για την χώρα.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα τα 6
τελευταία, οι µηχανικοί και γενικότερα ο κλάδος της
κατασκευής έχουν υποστεί σηµαντικά πλήγµατα, τα
οποία όσο περνάει ο χρόνος φαντάζουν δυσεπίλυτα.
Η έλλειψη έργων, το ασφαλιστικό τερατούργηµα, η
εξοντωτική φορολογία, και η δυσεύρετη πλέον Εγ-
γυοδοσία για όσα έργα έχουν αποµείνει, καθώς και
οι συνεχείς και χωρίς στόχευση αλλαγές του θεσµι-
κού και κανονιστικού πεδίου στον χώρο των µελε-
τών και των κατασκευών είναι οι δικοί µας
«Κύκλωπες και Λαιστρυγόνες».
Ωστόσο, µέσα σε αυτή την λαίλαπα δεν πρέπει να
µας διαφεύγει ότι ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΩΡΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ
δεν γίνεται. Σήµερα, περισσότερο από ποτέ καλού-
µαστε µε την γνώση, την εµπειρία, την υποµονή και
την επιµονή που χαρακτηρίζουν τον κλάδο µας να
σταθούµε όρθιοι. Να συσπειρωθούµε και να πλαι-
σιώσουµε τις επιστηµονικές και συνδικαλιστικές
χες που ενσπείρονται για
να µας κρατούν κατακερ-
µατισµένους µέσα σε µία
από χρόνια κατακερµατι-
σµένη κοινωνία.
Συνάδελφοι, µόνο ενωµέ-
νοι θα µείνουµε όρθιοι.
Μόνο µε ενιαία φωνή και κοινό αγώνα θα καταφέ-
ρουµε να ανταποκριθούµε στον ιστορικό µας ρόλο
που είναι απόλυτα συνδεδεµένος µε την απαιτού-
µενη για τη χώρα ανάπτυξη και την εθνική οικονοµία.
Ο κλάδος µας, ως ζωτικό κύτταρο του παραγωγικού
ιστού οφείλει, ιδιαίτερα σε αυτήν τη δύσκολη οικο-
νοµική συγκυρία να λειτουργήσει για ακόµη µια
φορά ως µοχλός ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, το
«Εργοληπτικόν βήµα» έχει το δικό του ουσιαστικό
ρόλο ενηµέρωσης και προσφοράς στον τεχνικό
κόσµο αποτελώντας ένα ακόµα βήµα ανταλλαγής
και συγκερασµού απόψεων.
Με αυτές τις σκέψεις θέλω να συγχαρώ την Διοί-
κηση της ΠΕΣΕΔΕ, την συντακτική οµάδα και όλους
τους συντελεστές του «Εργοληπτικού βήµατος» για
την επιτυχηµένη έκδοση και να ευχηθώ πολλές εκα-
τοντάδες τεύχη µε ανάλογη ποιότητα.
 26 Εργοληπτικόν βήμα

Πάρις Μπίλλιας
Πρόεδρος της ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΚΜ

Με αφορµή την επετειακή έκδοση του Εργοληπτικού τους πληροφορούν ορθά.

Βήµατος, το οποίο συµπληρώνει τα 100 τεύχη, θα Ιδιαίτερα δε στον χώρο της
ήθελα να συγχαρώ το ΔΣ της ΠΕΣΕΔΕ αλλά και την τεχνικής ενηµέρωσης ελά-
συντακτική οµάδα για την άρτια και έγκυρη ενηµέ- χιστα είναι πλέον τα περιο-
ρωση που παρέχει στα µέλη της. Σε µια πολύ δύσκολη δικά που συνεχίζουν να
περίοδο για τους εργολήπτες και όχι µόνο, το περιο- εκδίδονται και να ενηµε-
δικό συνεχίζει να τους ενηµερώνει για θέµατα της τρέ- ρώνουν τους µηχανικούς
χουσας επικαιρότητας, αλλά και σε θέµατα σε θέµατα που αφορούν
επιστηµονικά, νοµικά και συνδικαλιστικά. Σε µια την εξέλιξη της τεχνολο-
εποχή που η ποιότητα της ενηµέρωσης υποβαθµίζεται γίας και των υλικών.
διαρκώς είναι πολύ σηµαντικό να συνεχίζουν να εκ- Εύχοµαι το Εργοληπτικό Βήµα να συνεχίζει να εκ-
δίδονται περιοδικά που σέβονται τους αναγνώστες και δίδεται και να στηρίζει τον εργοληπτικό κλάδο.

Μανώλης διογένη ςιγανός

Β’ Αντιπρόεδρος EETEM ,
υπεύθυνος για θέματα εργοληπτών

Πρώτα από όλα θα ήθελα να σας συγχαρώ για την δέλφους, εργολήπτες
θετική και ταυτόχρονα σηµαντική προσπάθεια σας, πτυχιούχους Μηχανικούς
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

για την έντυπη και ηλεκτρονική έκδοση του περιο- στο να ενηµερωθούν γρή-
δικού σας, σε µία ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για γορα, έγκυρα και αποτελε-
τον εργοληπτικό κόσµο και γενικότερα για την χώρα σµατικά για τα θέµατα που
µας. Αποτελεί ένα αποτελεσµατικό εργαλείο της τους απασχολούν.
Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. για την ενηµέρωση του εργοληπτικού Εύχοµαι η προσπάθεια
κόσµου. σας, να συνεχίσει να συµ-
Το περιοδικό «Εργοληπτικό Βήµα», εκφράζει βάλλει σηµαντικά στην
την φωνή των εργοληπτών δηµοσίων έργων. ενηµέρωση των συναδέλ-
Η προσπάθεια σας, βοηθά σηµαντικά τους συνα- φων µας.
 28
ΚΑΤΑςΚεΥΑςΤΙΚος ΚΛΑδος
ΑΠοΨεΙς ΚΑΙ ΘεςεΙς
Με αφορµή την επετειακή έκδοση του «Εργοληπτικού
Βήµατος», που µετρά σχεδόν 70 χρόνια ζωής και παρα-
µένει το µοναδικό τεχνικό περιοδικό σε έντυπη µορφή,
παραθέτω απόψεις και θέσεις για την κατάσταση στο
χώρο των κατασκευών και τις διεξόδους που υπάρχουν,
ευελπιστώντας ότι θα συνεισφέρουν στα πλαίσια του δια-
λόγου για το ξεπέρασµα της κρίσης και µε την ευχή ότι το
«Εργοληπτικό Βήµα» θα συνεχίσει την εξαιρετική του
δραστηριότητα και παρουσία.
Το µειωµένο Π.Δ.Ε., το πάγωµα των ιδιωτικών επενδύ-
σεων, η ανυπαρξία χρηµατοδότησης και πιστώσεων από
τον τραπεζικό τοµέα και η συνακόλουθη έλλειψη ρευ-
στότητας, η καταβαράθρωση της αγοράς κατοικίας, βα-
ρύνουν αποφασιστικά στην πολύ αρνητική πορεία του
κατασκευαστικού κλάδου τα τελευταία χρόνια.
Η υπέρβαση αυτής της κατάστασης, µπορεί να γίνει µόνο
µέσα από ένα αναπτυξιακό σοκ, µε επανακινητοποίηση της
παραγωγικής βάσης της χώρας, στην υλοποίηση του οποίου
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ο κλάδος των κατασκευών παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο,
Προκειµένου να ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια, επισηµαί-
νουµε βασικά ζητήµατα που πρέπει να αντιµετωπιστούν:
• Άµεση ενίσχυση του Προγράµµατος Δηµοσίων Επενδύ-
σεων, για την εκτέλεση έργων και υποδοµών κάθε µορφής
µε στόχο την ισόρροπη και βιώσιµη ανάπτυξη και την περι-
φερειακή σύγκλιση στα πλαίσια ορθολογικού σχεδιασµού.
• Ουσιαστική αξιοποίηση του πακέτου Γιούνκερ και έγκαιρη
και επαρκή προετοιµασία για την ένταξη έργων στο πρό-
γραµµα από τους φορείς του Δηµοσίου.
• Αξιοποίηση στον µεγαλύτερο βαθµό των πόρων της
Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και παράλληλα εκ-
µετάλλευση επενδυτικών κεφαλαίων.
• Εξάντληση όλων των περιθωρίων για την διάθεση των
αναγκαίων πόρων για την έγκαιρη αποπληρωµή υποχρε-
ώσεων του Δηµοσίου προς κατασκευαστικές επιχειρή-
σεις και την οµαλή χρηµατοδότηση των έργων.
• Υιοθέτηση των θέσεων του εργοληπτικού κόσµου για
το νέο θεσµικό πλαίσιο ανάθεσης και εκτέλεσης των Δη-
µοσίων Έργων και το νέο νόµο για τις Συµβάσεις Παρα-
χώρησης.
• Οριστική λύση στα χρονίζοντα προβλήµατα, µε την σύ-
σταση και λειτουργία «Εθνικού Συστήµατος Τεχνικών Προ-
διαγραφών και Τιµολόγησης Τεχνικών Έργων» σύµφωνα
µε τις συγκεκριµένες και ολοκληρωµένες προτάσεις και κα-
θιέρωση του «Παρατηρητηρίου Τιµών και Προδιαγραφών».
• Αντιµετώπιση των προβληµάτων φορολογικής νοµοθε-
σίας που θίγουν τις κατασκευαστικές εταιρείες και ισότιµη
συµπεριφορά από την Πολιτεία απέναντί τους.
• Επεξεργασία και υλοποίηση Στρατηγικού Σχεδιασµού
Εργοληπτικόν βήμα
Γιώργος ςυριανός
Πρόεδρος του ΣΤΕΑΤ
για την προώθηση της εξω-
στρέφειας του ελληνικού κα-
τασκευαστικού και τεχνικού
δυναµικού µε κατάλληλα και
ουσιαστικά µέτρα υποστήριξης
του κλάδου στην Ελλάδα και το
εξωτερικό.
Η επεξεργασία και υλοποίηση
ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχε-
διασµού, προσαρµοσµένου στις
πραγµατικές ανάγκες και δυνατότητες της χώρας αποτελεί
αδήριτη αναγκαιότητα. Στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητη,
επιτέλους, η προώθηση των έργων που έχει ανάγκη ο τόπος
και όχι η ευκαιριακή και αντιπαραγωγική επίκληση απλά της
ωριµότητάς κάποιων που επιλέγονται µε άλλα κριτήρια.
Συγχρόνως όσον αφορά την εξωστρέφεια του κλάδου,
πρέπει να επισηµανθεί ότι το 2014, χρονιά κρίσης, το ει-
σαχθέν συνάλλαγµα στην χώρα από κατασκευαστικές
υπηρεσίες έφτασε τα 845 εκ. ευρώ, σχεδόν τετραπλάσιο
από το συνάλλαγµα που ήρθε την ίδια χρονιά από εξαγω-
γές λαδιού (231 εκ. ευρώ) και διπλάσιο από εξαγωγές
γαλακτοκοµικών προϊόντων (435 εκ. ευρώ).
Η ανάδειξη του κατασκευαστικού τοµέα σε πρωταγωνι-
στικό εξαγωγικό κλάδο τα τελευταία χρόνια ήταν πραγ-
µατικός άθλος αν ληφθεί υπόψη ότι πραγµατοποιήθηκε :
Σε συνθήκες βαθύτατης οικονοµικής κρίσης και ύφεσης.
Με συσσωρευµένες ζηµίες άνω του 1 δισ. ευρώ.
Με τις ελληνικές τράπεζες σε αδυναµία να παρέχουν
υποστήριξη.
Απέναντι σε ξένους ανταγωνιστές πολλαπλάσιου µεγέθους.
Χωρίς την αναγκαία και εύλογη υποστήριξη που οι τελευ-
ταίοι απολαµβάνουν από τις κυβερνήσεις των χωρών τους.
Και παρότι το Δηµόσιο καθυστερεί πληρωµές και επιστρο-
φές προς τον κλάδο που του στερούν την δυναµική του.
Σε αυτές τις αρνητικές συνθήκες είναι αυτονόητο ότι η
στήριξή του κλάδου από την Πολιτεία πρέπει να γίνει
πολύ πιο αποτελεσµατική και ουσιαστική, ώστε να µπο-
ρέσει να συνεχίσει και να επεκτείνει την δραστηριότητά
του, σε όφελος της χώρας.
Ο κατασκευαστικός κλάδος ήταν διαχρονικά στην εµπρο-
σθοφυλακή κάθε προσπάθειας που έγινε από την χώρα για
να ικανοποιήσει τις αναπτυξιακές της ανάγκες. Αυτόν τον
«ιστορικό» του ρόλο καλείται και σήµερα να υπηρετήσει ο
κλάδος, στηρίζοντας αποφασιστικά την επιτάχυνση της ανά-
καµψης και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
Τις δεκαετίες που πέρασαν συσσωρεύτηκε στην χώρα ένα
πολύ µεγάλο δυναµικό τεχνογνωσίας σε συνδυασµό µε τον
αντίστοιχο ειδικό εξοπλισµό. Το σύνολο αυτού του δυναµι-
κού αποτελεί εθνικό πλούτο και η αξιοποίηση του αποτελεί
υποχρέωση όλων και κύρια της Πολιτείας που πρέπει να
πάρει όλα τα απαραίτητα µέτρα στήριξης του κλάδου.
 30 Εργοληπτικόν βήμα

Γεώργιος Αλεξ. ρωμοσιός

Πρόεδρος Π.Ε.Δ.Μ.Ε.Δ.Ε.

Αγαπητέ Πρόεδρε, Είναι µονόδροµος η ενιαία

Αγαπητοί συνάδελφοι, έκφραση του κατασκευα-
στικού κλάδου για την επι-
Επ΄ ευκαιρία της επετειακής έκδοσης του Περιοδι- βίωση και την ανάπτυξή
κού «ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ» θα ήθελα κατ’ αρχάς του, που αντιµετωπίζει
να συγχαρώ τον Πρόεδρο και την Διοίκηση της ΠΕ- τεράστια προβλήµατα από
ΣΕΔΕ για την αξιέπαινη προσπάθεια να συνεχίσουν τις υπερβολικά υψηλές
την έκδοσή του σε πείσµα των καιρών, µε στροφή εκπτώσεις και την έλ-
όλο και περισσότερο στην ηλεκτρονική ενηµέρωση. λειψη αντικειµένου εργα-
Είναι σηµαντική η ύπαρξη κλαδικών εντύπων που σίας, ενώ απαιτούνται
προσφέρουν εξειδικευµένη πληροφόρηση στους δυναµικές τοµές, όπως αλλαγή συστήµατος ανάθε-
εργολήπτες δηµοσίων έργων, ιδιαίτερα στην πα- σης, ιδιωτική επίβλεψη από πιστοποιηµένους µηχα-
ρούσα χρονική συγκυρία. νικούς κ.α.
Η οικονοµική κρίση βρίσκει τον κλάδο κατακερµα- Εκφράζω συνεπώς την ευχή να ευοδωθούν οι προ-
τισµένο, χωρίς ενιαία φωνή, αδύναµο να υπερασπι- σπάθειες ίδρυσης µίας Εθνικής Συνοµοσπονδίας, µε
στεί τα δίκαια αιτήµατά του. Περισσότερο από κάθε στόχο να αποτελέσει το βασικό συνοµιλητή της Πο-
άλλη φορά λοιπόν, διαφαίνεται επιτακτική η ανάγκη λιτείας στα θέµατα του κατασκευαστικού κλάδου
συνένωσης όλων των φορέων του κλάδου για την προς όφελος όλων των συντελεστών παραγωγής
υλοποίηση των αναγκαίων ριζικών µεταρρυθµί- των έργων και γενικότερα της εθνικής µας οικονο-
σεων στο θεσµικό πλαίσιο της ανάθεσης και εκτέ- µίας.
λεσης δηµοσίων έργων.
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Αναστάσιος Κουτεντάκης
Πρόεδρος Π.Ε.Δ.Μ.Η.Ε.Δ.Ε.

Αγαπητοί Συνάδελφοι, επιχειρήσεων, ακόµη και

Συνηθίζεται στις εκάστοτε επετείους, να ξεκινάµε
τον λόγο προσφώνησης µε θετικούς χαρακτηρι-
σµούς και επαίνους. Αντ’ αυτού αποφάσισα να ξεκι-
νήσω αναφερόµενος στην δύσκολη κατάσταση που
βιώνει αυτή τη στιγµή ο κατασκευαστικός κλάδος
και να τονίσω
πρωτίστως, ότι η περίοδος που διανύουµε είναι η
δυσκολότερη που πέρασε ποτέ ο εργοληπτικός κό-
σµος. Τα αίτια είναι πολλά, είναι διαχρονικά, αλλά
τα τελευταία χρόνια έχουν ενταθεί και οξυνθεί λόγω
της γενικότερης οικονοµικής κρίσης.
Το σηµαντικότερο όλων, είναι η δραµατική µείωση
του αντικειµένου του κλάδου, γεγονός που οφείλε-
ται κυρίως στην ανυπαρξία των δηµοσίων επενδύ-
σεων, αλλά και στην ανικανότητα της δηµόσιας
διοίκησης, να εντάξει στο ΕΣΠΑ έργα µικρά και µε-
σαία για να µπορέσουν να χρηµατοδοτηθούν. Όπως
είναι εύκολα κατανοητό η µείωση, σχεδόν µηδενι-
σµός, του αντικειµένου της δουλειάς µας έχει τις
χειρότερες παρενέργειες, όπως η όξυνση του αντα-
γωνισµού µε κατάθεση εξωπραγµατικών εκπτώ-
σεων, το κλείσιµο µικροµεσαίων και µεγάλων
τη στροφή πολλών συνα-
δέλφων σε άλλο επάγ-
γελµα.
Παρόλα αυτά, τυγχάνει να
είµαι αισιόδοξος από τη
φύση µου, αλλά και από
την στήριξη που υπήρχε
από τις επαγγελµατικές
συναντήσεις της ΠΕΣΕΔΕ
µε την ΠΕΔΜΗΕΔΕ, οι οποίες είχαν πάντα ως κύριο
µοχλό την κοινή επίτευξη της ενιαίας και ανοδικής
πορείας των µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Οι στόχοι
είναι δύσκολοι, όχι όµως και ακατόρθωτοι.
Με αφορµή την επετειακή έκδοση του τεχνικού πε-
ριοδικού της ΠΕΣΕΔΕ που εξακολουθεί να εκδίδεται
σε πείσµα της δύσκολης εποχής, εύχοµαι ΚΑΛΗ ΣΥ-
ΝΕΧΕΙΑ και καλώ όλο τον κατασκευαστικό εργολη-
πτικό κλάδο, να συνεχίσει τον αγώνα για την
προάσπιση των δίκαιων συµφερόντων µας. Είθε το
«Εργοληπτικόν Βήµα» να συνεχίσει απρόσκοπτα και
για εκατοντάδες χρόνια ακόµη να αποτελεί βήµα
διαλόγου για όλες τις απόψεις του τεχνικού κόσµου
και προβολής των αιτηµάτων του κατασκευαστικού
κόσµου της χώρας.
 32 Εργοληπτικόν βήμα

Ζαχαρίας Αθουσάκης
Πρόεδρος ΣΑΤΕ

Συνάδελφοι, Χώρα, βιώνει τα τελευταία

χρόνια εξαιρετικά δυσµε-
Το γεγονός ότι το «Εργοληπτικό Βήµα» κατάφερε να νείς συνθήκες. Συνθήκες
φθάσει 100 τεύχη αναδεικνύει την µακρά ιστορία που, πλέον, οδηγούν, µε
της Ένωσής σας στη στήριξη, ταυτόχρονα και τις ευ- µαθηµατική ακρίβεια, στον
θύνες, απέναντι στο µέγα πλήθος των ατοµικών ερ- αφανισµό πολλών επιχει-
γοληπτικών επιχειρήσεων ανά τη Χώρα. ρήσεων - ιδίως ατοµικών,
Σίγουρα λοιπόν οι εργολήπτες, ειδικά της Περιφέ- αλλά και µικρών και µε-
ρειας, πρέπει να χαίρονται για την συνεχή έκδοση σαίων εταιρειών - άρα
του Εργοληπτικού Βήµατος. συρρίκνωση της παραγω-
Η θέση του ΣΑΤΕ, ότι στις πρωτόγνωρες συνθήκες γικής βάσης στην οποία, κάποια στιγµή, θα χρειαστεί
που βιώνει η Χώρα και ο Κλάδος, ο Τεχνικός κόσµος να στηριχθεί η ανάπτυξη.
της Χώρας και ειδικά ο εργοληπτικός κόσµος µπορεί Τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουµε είναι πολλά
να συµβάλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση, την και σύνθετα, δεν χρειάζεται να αναφερθώ σ’ αυτά,
απασχόληση και την βιώσιµη ανάπτυξη, είναι µία καθώς όλοι τα γνωρίζετε.
θέση που θεωρώ ότι ενστερνίζονται και όλες οι Εκείνο που οφείλω να επισηµάνω είναι ότι τα προ-
υπόλοιπες εργοληπτικές οργανώσεις της Χώρας και βλήµατα αφορούν όλους - και αυτό το όλους το το-
κατά την άποψή µας θα πρέπει να είµαστε αλληλέγ- νίζω - κατά συνέπεια όλοι µαζί θα πρέπει να
γυοι σε αυτήν την προσπάθεια, συνθήκη που αναµέ- σταθούµε αντίκρυ τους και να τα αντιµετωπίσουµε.
νεται να επιβεβαιωθεί στην πράξη, µε συνέχεια των Με αυτές τις σκέψεις, εύχοµαι στο περιοδικό «Εργο-
προσπαθειών µας για ενιαία έκφραση του Εργολη- ληπτικό Βήµα» πολλά ακόµη τεύχη, χρήσιµα στην προ-
πτικού Κόσµου. ώθηση και διάδοση των θέσεων του κλάδου και των
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ο Εργοληπτικός Κόσµος στη Χώρα µας, ένα δυνα- προσπαθειών που πρέπει να αναληφθούν από όλους
µικό κοµµάτι του παραγωγικού ιστού, που πρόσφερε µας, ώστε να αναστραφεί η καθοδική πορεία του.
επί σειρά ετών υψηλούς ρυθµούς ανάπτυξης στη

δρ Ανδρέας ςτοϊμενίδης
Πρόεδρος ΟΣΕΤΕΕ

Η επετειακή έκδοση του «Εργοληπτικού Βήµατος», και τους Διπλωµατού-

το οποίο συµπληρώνει τα 100 τεύχη, µας δίνει την χους- Πτυχιούχους Μηχα-
ευκαιρία να αναγνωρίσουµε και να επιβραβεύσουµε νικούς στη Βιοµηχανία
εκείνες τις επίµονες, ποιοτικές προσπάθειες της (ΣΕΒ), Βιοτεχνία (ΓΣΕΒΕΕ)
συλλογικής δράσης σε µία εποχή κρίσης, οικονοµι- και το Εµπόριο (ΕΣΕΕ).
κής, και κοινωνικής και αµφισβήτησης της ανάγκης Θεωρούµε ότι µε κοινή
για συλλογικότητα. προσπάθεια και αµοιβαία
Η Οµοσπονδία Συλλόγων Εργαζοµένων Τεχνικών αίσθηση της ευθύνης, οι
Επιχειρήσεων Ελλάδος, εκπροσωπεί τους εργαζό- κοινωνικοί εταίροι στον
µενους στον τεχνικό κλάδο σε δευτεροβάθµιο επί- κλάδο µας, είναι απαραί-
πεδο. Περιλαµβάνει όλες τις ειδικότητες τεχνικών τητο να προχωρήσουµε
όπως είναι οι Διπλωµατούχοι Μηχανικοί, Γεωλόγοι, στην αντιµετώπιση των µεγάλων ζητηµάτων που
Γεωπόνοι, Δασολόγοι, Τεχνικοί Πληροφορικής Π.Ε, µας απασχολούν.
Πτυχιούχοι Μηχανικοί Τ.Ε.Ι. όλων των ειδικοτήτων, Η ύφεση, η έλλειψη αναπτυξιακού σχεδιασµού, οι
Εργοδηγοί, Σχεδιαστές και λοιποί Τεχνικοί Μ.Ε., Λο- Συλλογικές Συµβάσεις Εργασίας και το εργασιακό
γιστές, Διοικητικό Προσωπικό κ.α. περιβάλλον στον τεχνικό κλάδο είναι πεδία για τα
Η Οµοσπονδία µας συνάπτει Εθνικές Κλαδικές ΣΣΕ οποία µπορούµε να συνεργαστούµε και να βρούµε
µε όλους τους εργοδότες του τεχνικού κλάδου, κα- λύσεις.
λύπτοντας έτσι συνδικαλιστικά και εκπροσωπώντας H O.Σ.Ε.Τ.Ε.Ε και η Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε, µε το µέγεθος, τις
πανελλαδικά όλους τους εργαζόµενους στον τε- στρατηγικές τους προτεραιότητες, τη δράση και την
χνικό κλάδο. Επίσης υπογράφει Εθνικές Οµοιοεπαγ- επιρροή τους µπορούν και πρέπει να συµβάλουν
γελµατικές ΣΣΕ για τους Εργοδηγούς – Σχεδιαστές προς αυτή την κατεύθυνση.
 34 Εργοληπτικόν βήμα

Κωνσταντίνος Καλέργης
Πρόεδρος ΣΕΓΜ

Στην περίοδο της µεγάλης και ανάκαµψη και την ανά-

παρατεταµένης κρίσης που
διανύουµε, η επετειακή αυτή
έκδοση του «Εργοληπτικού
Βήµατος» έχει έναν ιδιαίτερο
συµβολισµό και αξία, καθόσον
καταδεικνύει ότι η εκπροσώ-
πηση του τεχνικού κλάδου,
µέσω των παραδοσιακών
επιχειρηµατικών συνδέσµων,
έχει ενεργή παρουσία και συ-
νεχίζει τις προσπάθειες για
τη βελτίωση του επιχειρηµα-
τικού περιβάλλοντος, την
πτυξη της κατασκευαστι-
κής βιοµηχανίας της
χώρας µας.
Εκ µέρους των µελετητι-
κών και συµβουλευτικών
επιχειρήσεων της χώρας,
εκφράζω τα συγχαρητήρια
µου σε όλα τα διατελέ-
σαντα και στα νυν µέλη
του Δ.Σ. της ΠΕΣΕΔΕ, καθώς και στα απλά µέλη της
που τη στήριξαν και συνεχίζουν να τη στηρίζουν επί
80 και πλέον έτη.

Μαρία Γρηγοριάδου
Πολιτικός Μηχανικός-Συγκοινωνιολόγος
Πρόεδρος ΔΣ ΣΜΕΔΕΚΕΜ
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Δυσµενής οικονοµική κατάσταση. Οικονοµική κρίση. Η αλλαγή θα πρέπει να

Συρρίκνωση χρηµατοδοτήσεων. προκύψει ταυτόχρονα σε
Σε λίγο καιρό συµπληρώνεται 10ετία από τότε που συλλογικό και ατοµικό
άρχισαν να µπαίνουν στη ζωή µας αυτές οι λέξεις. επίπεδο. Θα πρέπει ο κα-
Και ήρθαν σε µία εποχή που ο τεχνικός κόσµος της θένας να αναλογιστεί τα
χώρας είχε οργανωθεί µε ικανά στελέχη και σύγ- λάθη του και να αναλάβει
χρονο εξοπλισµό, µε παρακολούθηση και ενηµέ- τις ευθύνες του.
ρωση πάνω στις επιστηµονικές και τεχνικές Οι συλλογικοί φορείς των
εξελίξεις, µε βελτίωση της οργανωτικής δοµής στο µηχανικών και τεχνικών
πλαίσιο µιας αποδοτικότερης εσωτερικής λειτουρ- πρέπει να καταβάλουν
γίας. προσπάθεια για βελτίωση
Αν και κινδυνεύω να «κατηγορηθώ» ως αιθεροβά- των συνθηκών δουλειάς, και να απαιτήσουν από την
µων, θεωρώ ότι στο πλαίσιο µιας επετειακής έκδο- πολιτεία θεσµικά, οικονοµικά, διοικητικά και οργα-
σης µόνο αισιόδοξα πρέπει να είναι τα µηνύµατα. νωτικά µέτρα στην κατεύθυνση αυτή.
Ήρθε ο καιρός να αντιδράσουµε. Να ψάξουµε για ευ- Κλείνοντας, εύχοµαι στην ΠΕΣΕΔΕ να συνεχίσει την
καιρίες. Να βρούµε λύσεις. Να µπουν η προσδοκία, καλή δουλειά και την προσφορά στα µέλη της.
η ελπίδα και η αναζήτηση ξανά στη ζωή µας.
Η ALCHIMICATM  είναι µια δυναµική εταιρεία η οποία εξειδικεύεται στην έρευνα, Η ALCHIMICATM θέλοντας να καλύψει όλες τις απαιτήσεις της αγοράς
ανάπτυξη και παρασκευή χηµικών για τον κατασκευαστικό και βιοµηχανικό έχει προσθέσει στη σειρά των προϊόντων και στεγανοποιητικά υλικά
κλάδο. Η αξιοπιστία που εµπνέει το όνοµα ALCHIMICATM είναι αποτέλεσµα άλλων τεχνολογιών όπως τσιµεντοειδή στεγανοποιητικά κονιάµατα,
πολυετούς προσπάθειας καθώς, για πάνω από 25 χρόνια, η εταιρία αλειφόµενα βάσεως νερού καθώς και σφραγιστικά και συγκολλητικά
αναπτύσσει προϊόντα που υπερκαλύπτουν τις προδιαγραφές στεγανοποίησης υλικά βασισµένα στην νέα τεχνολογία MS (τροποποιηµένου
και αδιαβροχοποίησης ακόµα και των πιο απαιτητικών έργων. Σιλυλεθέρα). Τα τελευταία χρόνια έχουµε επίσης εµπλουτίσει και την
σειρά προϊόντων για τον βιοµηχανικό κλάδο µε έµφαση σε συγκολλητικά
υλικά για την κατασκευή πάνελ αλουµινίου. Τα υλικά µας είναι υψηλών
Το τµήµα έρευνας & ανάπτυξης και οι προηγµένης τεχνολογίας µέθοδοι
προδιαγραφών µε ευκολία εφαρµογής και σύµφωνα µε τις τελευταίες
παραγωγής εξασφαλίζουν απαράµιλλη ποιότητα και απόδοση στους
περιβαλλοντολογικές απαιτήσεις.
χρήστες. Τα στεγανοποιητικά πολυουρεθανικής βάσεως ενός ή 2
συστατικών, χρησιµοποιούνται εδώ και χρόνια διεθνώς µε µεγάλη επιτυχία
σε διάφορα έργα. Τα προϊόντα επίστρωσης βιοµηχανικών δαπέδων της
ALCHIMICATM είναι γνωστά ως τα πιο προηγµένα στο χώρο της βιοµηχανικής
αδιαβροχοποίησης και µόνωσης ακόµα και στις πιο ακραίες περιπτώσεις
όπως συντήρηση δεξαµενών ποσίµου νερού και αναπαλαίωση διατηρητέων
κτιρίων.

Ε∆ΡΑ - ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ 1: Ορυζοµύλων 13, Αιγάλεω 122 44 Αθήνα

Τηλ: 210 5691 336/7 - 210 5441 646 - 210 5443 971
Φαξ: 210 5619 287
ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ 2: 69o χλµ. Ε.Ο. Αθηνών-Λαµίας,
Θέση Βρύσες, Ριτσώνα - Βαθύ Αυλίδoς 341 00
Τηλ: 2262 0 71050 | Φαξ: 2262 0 71421
E-mail: alchimica@alchimica.com | www.alchimica.com/gr
 36 Εργοληπτικόν βήμα

Γρηγόρης Γρηγορόπουλος
Α/Τ Μηχανικός Ε.Δ.Ε.
Επίτιμος Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ

Την 1 Ιουλίου 1947 η ΠΕΣΕΔΕ κυκλοφόρησε το φωτογραφίες, γραµµατο-

πρώτο τεύχος του Εργοληπτικού Βήµατος. Σε µια
εποχή που η Ελλάδα κατεστραµµένη µετρούσε τις
πληγές της, η Οικονοµική Ανασυγκρότηση της
χώρας ξεκινούσε µε την κατασκευή των Υποδοµών
της.
Η έκδοση του Εργοληπτικού Βήµατος είχε σαν στόχο
την ενηµέρωση των µελών της για τα προβλήµατα
του κλάδου και παράλληλα κάλυπτε τον συνυπολο-
γισµό του παραγόµενου κατασκευαστικού έργου
αναδεικνύοντας δυσκολίες και προβλήµατα.
Σχεδόν 70 χρόνια µετά η κατασκευή έργων και απί-
στευτου αριθµού κατοικιών, η «Ατµοµηχανή της Οι-
κονοµίας» εκτροχιάστηκε τρέχοντας ιλιγγιωδώς σε
ράγες κατασκευασµένες του 50.
Ο ειδικός τύπος γύρω από την Κατασκευή είχε ανα-
πτυχθεί και γιγαντωθεί. Το Εργοληπτικό Βήµα είχε
αλλάξει όψη, κυκλοφορούσε µε καλύτερο χαρτί,
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
σειρές αλλά και µε τεκµη-
ριωµένες αναλύσεις και
προτάσεις.
Όµως όλη αυτή η εξέλιξη
έφερε µαζί της και την ηλε-
κτρονική ενηµέρωση. Ο
γραπτός τύπος υποχωρεί
συνεχώς. Το τοπίο της
ενηµέρωσης άλλαξε ρι-
ζικά, τα sites ενηµερώνουν καθηµερινά και συνεχώς.
Το Εργοληπτικό Βήµα όρθιο συνεχίζει να καταγρά-
φει δραστηριότητες και προβλήµατα, των Εργολη-
πτών Δηµοσίων Έργων σκιαγραφώντας και την
ιστορική διαδροµή της ΠΕΣΕΔΕ.
Συνάδελφοι συνεχίστε µε όλες τις δυσκολίες την
έκδοση του Εργοληπτικού Βήµατος γιατί ότι αντέχει
στον χρόνο αποδεικνύει την αξία του.

Γεώργιος Καρατζάς
Επίτιμος Πρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ

Είµαι ευτυχής γιατί αξιώθηκα, ως εκπρόσωπος του Παρά ταύτα εύχοµαι, µε

Σ.Ε.Δ.Ε. Πατρών, να γίνω πρόεδρος της Ένωσης την ευκαιρία της επετει-
µας, της πρώτης και πιο σηµαντικής Εργοληπτικής ακής 100ης έκδοσης του
Οργάνωσης της Χώρας, κατά την περίοδο 1998- Εργοληπτικού Βήµατος,
1999, στην Διοίκηση της οποίας µετείχα συνεχώς να συνεχιστούν οι προ-
ως µέλος στην αρχή και ως αντιπρόεδρος µετέπειτα, σπάθειες και οι αγώνες
από το έτος 1979. µας για την ενιαία έκ-
Είµαι όµως ταυτόχρονα και πολύ απογοητευµέ- φραση των Εργοληπτι-
νος, γιατί από το έτος αυτό (1979), αλλά και από κών Οργανώσεων,
πιο παλαιότερα από την ίδρυση ακόµη της ΠΕ- µήπως έτσι, στο προσε-
ΣΕΔΕ το έτος 1933, αλλά και από την έκδοση του χές µέλλον αλλάξει κάτι προς το καλύτερο, µε κά-
1ου τεύχους του Εργοληπτικού Βήµατος την 01- ποια µικρή έστω ελάφρυνση των πολλών και
07-1947, µέχρι και σήµερα µε την επετειακή έκ- µεγάλων προβληµάτων µας.
δοση του 100ου τεύχους του Εργοληπτικού
Βήµατος, τα προβλήµατα του Εργοληπτικού Κό- Με συναδελφικούς χαιρετισµούς
σµου παραµένουν πεισµατικά τα ίδια και µεγαλύ- Γ.Κ.
τερα, όπως διαπιστώνονται κάθε φορά και στα
συµπεράσµατα των Συνεδρίων της ΠΕΣΕΔΕ, από
το 1ο Συνέδριο στην Αθήνα µέχρι και το πρόσφατο
72ο Συνέδριο στην Πάτρα (Ιούνιος 2016), παρά τις
µεγάλες και συνεχείς προσπάθειες των Εργολη-
πτικών Οργανώσεων.
Εργοληπτικόν βήμα 37

Γιώργος Β. Μπαρμπούτης
τ. Γενικός Γραμματέα ΠΕΣΕΔΕ

Εκατό τεύχη ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ. ναµίες του δηµοσίου, στο-

Πολύ σηµαντικό, αν σκεφτεί κάποιος ότι υπάρχει
µια συνεχής παρουσία του στον εργοληπτικό κόσµο
από το 1947. Ορθά κατά τη γνώµη µου η ΠΕΣΕΔΕ
επέλεξε να µην διακόψει την κυκλοφορία του (όπως
έκανε π.χ. το ΤΕΕ για το ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ), παρά
τις οικονοµικές και όχι µόνον απαιτήσεις για την έκ-
δοση ενός περιοδικού, αφού εκτός των άλλων (ενη-
µέρωση, πληροφόρηση, προβολή θέσεων της
ΠΕΣΕΔΕ αλλά και προσωπικών απόψεων κλπ) µέσα
από αυτό καταγράφεται η εξέλιξη του κλάδου στο
πέρασµα των χρόνων, η τεκµηρίωση γεγονότων, η
ιστορία της κατασκευής, η ιστορία της ΠΕΣΕΔΕ.
Σήµερα πιστεύω ότι βιώνουµε τα χειρότερα χρόνια
στον χώρο των δηµοσίων έργων από τότε που πρω-
τοκυκλοφόρησε το ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟ ΒΗΜΑ . Λιγοστά
δηµοπρατούµενα έργα, τεράστια ανεργία, ελλιπής
και µε µεγάλη καθυστέρηση χρηµατοδότηση, αδυνα-
µία δανεισµού, υπερφορολόγηση, λεηλασία του
υγιέστατου µέχρι σήµερα ασφαλιστικού µας φορέα,
νέα νοµοθεσία που προσπαθεί να καλύψει τις αδυ-
χεύει κυρίως στην οικο-
νοµία της κατασκευής,
χωρίς να ενδιαφέρεται για
την τεχνική αρτιότητα των
έργων και την κατασκευα-
στική ικανότητα των ερ-
γοληπτών. Αποτελέσµατα
της οικονοµικής κρίσης
που µαστίζει την χώρα
(έχει και ο κλάδος µας ευθύνες γι’ αυτό), αλλά και
αποτέλεσµα της οικονοµικής δουλοπαροικίας που
επέβαλαν οι δανειστές στην χώρα µας.
Ας ελπίσουµε και ευχηθούµε οι νέες γενιές, οι
νέοι µηχανικοί , οι νέοι εργολήπτες να καταφέρουν
να αλλάξουν νοοτροπίες, τακτικές, πρακτικές έτσι
ώστε η πολυαναµενόµενη ανάπτυξη να ‘ρθει επιτέ-
λους, τα δηµόσια και όχι µόνον έργα να αποκτήσουν
την δυναµική και χρησιµότητα που είχαν κάποια χρό-
νια πριν και το ΕΡΓΟΛΗΠΙΙΚΟ ΒΗΜΑ να τα καταγρά-
ψει όλα αυτά στα επόµενα εκατό τεύχη του.
 38
Ανατρέχοντας κανείς στην πρώτη έκδοση του «Εργο-
ληπτικού βήµατος», την 1η Ιουλίου του 1947, θα απο-
κόµιζε την εντύπωση πώς στην 69χρονη εκδοτική
πορεία του περιοδικού µας, τα προβλήµατα και οι αγω-
νίες του τεχνικού κόσµου, τηρουµένων των αναλογιών,
παραµένουν σχεδόν ίδιες. Κάτι παραπάνω από µισό
αιώνα, ο κλάδος µας εξακολουθεί να βρίσκεται αντιµέ-
τωπος µε σωρεία προβληµάτων, τα οποία έχουν ενταθεί
και λόγω της οικονοµικής κρίσης που ταλανίζει την
χώρα τα τελευταία χρόνια. Σήµερα, περισσότερο από
ποτέ η ύπαρξη µίας δυνατής φωνής του κλάδου, είναι
κάτι περισσότερο από αναγκαία.
Στο πλαίσιο αυτό, η Διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ, της µοναδι-
κής Οµοσπονδίας που εκπροσωπεί τον τεχνικό κόσµο
στο σύνολο της ελληνικής περιφέρειας, µέσω των πα-
ρεµβάσεων, των διεκδικήσεων αλλά και κυρίως των
προτάσεων της προς την Πολιτεία καταβάλλει κάθε
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Με την έκδοση του επετειακού 100ου τεύχους του Ερ-
γοληπτικού Βήµατος δεν γιορτάζουµε µόνο την σηµαν-
τική και έγκυρη πληροφόρηση που µας έχει παρέχει επί
σειρά ετών αλλά και την ιστορική πορεία της ΠΕΣΕΔΕ,
η οποία υποστήριζε και υποστηρίζει το «σωστό και ωφέ-
λιµο» πέρα από συντεχνιακές λογικές. Το «Εργοληπτι-
κόν βήµα» δεν µπορεί παρά να είναι η έντυπη «φωνή»
της παλαιότερης και µεγαλύτερης επαγγελµατικής ορ-
γάνωσης του κλάδου µας, την οποία έχω την τιµή να
υπηρετώ και ως µέλος του Διοικητικού Συµβουλίου.
Η έκδοσή του συνέβαλλε και συµβάλλει στην αποτύ-
πωση τρεχουσών επαγγελµατικών θεµάτων, στην πα-
ρουσίαση νέων τεχνικών µεθόδων, υλικών και
προµηθευτών και τέλος ήταν και είναι το έντυπο «βήµα»
για την κατάθεση των απόψεων µας. Στα 69 συναπτά έτη
της έντυπης διαδροµής του κατόρθωσε να ανταποκριθεί
µε επιτυχία στις ανάγκες πληροφόρησης του εργοληπτι-
κού κόσµου. Είναι αλήθεια ότι στη σηµερινή εποχή η δυ-
νατότητα άµεσης πληροφόρησης από το διαδίκτυο είναι
τεράστια. Παρ’ όλα αυτά , η ύπαρξη του περιοδικού απο-
τελεί το ιδανικό «φίλτρο» στον τεράστιο όγκο πληροφο-
ριών που παρέχει το διαδίκτυο και που καλούµαστε κάθε
φορά να διαχειριστούµε. Η πολύχρονη ύπαρξη του πε-
ριοδικού συµπληρώνει τη δράση της οργάνωσή µας.
Η ΠΕΣΕΔΕ όλα τα χρόνια έχει συνεργαστεί αρµονικά
αλλά ταυτόχρονα και δυναµικά µε όλους τους φορείς
της πολιτικής, οικονοµικής και κοινωνικής ζωής του
τόπου. Ανταποκρίθηκε θετικά στις εξελίξεις των καιρών
και συνέβαλλε µε τις παρεµβάσεις της στα επαγγελµα-
τικά ζητούµενα του κλάδου. Η λειτουργία της βαθιά δη-
µοκρατική, η αντιµετώπιση των προβληµάτων των
Εργοληπτικόν βήμα
Αριστοτέλης Μυλωνάς
Α΄ Αντιπρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ
προσπάθεια στην κατεύθυνση της επίλυσης των προ-
βληµάτων του κλάδου µας και στην προάσπιση των
επαγγελµατικών µας συµφερόντων. Ο αγώνας επιβίω-
σης που δίνουµε είναι αγώνας στήριξης της πραγµατι-
κής οικονοµίας καθώς οι µικρές και µεσαίες
εργοληπτικές επιχειρήσεις είναι συνδεδεµένες µε το
βοιωτικό επίπεδο των τοπικών κοινωνιών στις οποίες
δραστηριοποιούνται. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της
χώρας είναι άµεσα συνδεδεµένη µε το ρόλο που επιτε-
λεί ο κλάδος, ο οποίος ανέκαθεν αποτελούσε µέρος
του παραγωγικού πλούτου της Ελλάδας.
Χαιρετίζοντας την απρόσκοπτη εκδοτική συνέχεια του
«Εργοληπτικού βήµατος», εύχοµαι να συνεχίσει να βρί-
σκεται για πολλά χρόνια ακόµη στην πρώτη γραµµή,
προβάλλοντας τις θέσεις του κλάδου και ενηµερώνον-
τας για όλες τις εξελίξεις που αφορούν τον εργοληπτικό
κόσµο.
Μαρία Τσιομπάνου
Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Δυτικής Μακεδονίας
Β΄ Αντιπρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ
«µικρών» και των «µεγάλων»
εργοληπτικών επιχειρήσεων,
των «κεντρικών» και των
«ακριτικών» περιοχών µε την
ίδια διάθεση, προσοχή και κα-
τανόηση, είναι που µε παρα-
κίνησαν να συµβάλλω κατά το
δυνατό στη λειτουργία και
δράση της. Με το ίδιο ακρι-
βώς πνεύµα, στην δύσκολη
και ιδιαίτερα κρίσιµη περίοδο που διανύουµε, συνεχί-
ζουν τόσο η ΠΕΣΕΔΕ όσο και το «Εργοληπτικόν βήµα»
τη δράση τους, καταβάλλοντας την κάθε δυνατή προ-
σπάθεια για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις και απαι-
τήσεις των καιρών µας. Η προβολή και η διεκδίκηση των
δίκαιων αιτηµάτων του κλάδου µας, αποτελεί µονό-
δροµο προκειµένου να ενισχυθεί ουσιαστικά η ίδια η οι-
κονοµία. Ταυτόχρονα όµως, ο εργοληπτικός κόσµος,
οφείλει ως κοµµάτι του παραγωγικού ιστού της χώρας,
να βρεθεί στο ίδιο «στρατόπεδο» µε όλους τους παρα-
γωγικούς κλάδους και σε συνεργασία µε τον πολιτικό
κόσµο να συµβάλλει στην ανόρθωση της εθνικής οικο-
νοµίας. Εξάλλου, ο κατασκευαστικός κλάδος είναι αυτός
που µέσω της δηµιουργίας χιλιάδων θέσεων εργασίας
αλλά και την προάσπιση του πολιτισµού µέσω της κατα-
σκευής έργων που αφορούν στην καθηµερινότητα του
πολίτη, στήριζε και εξακολουθεί να στηρίζει τη χώρα.
Με την ευκαιρία αυτής της επετειακής έκδοσης, θέλω
να εκφράσω τα συγχαρητήριά µου για την ύπαρξη και το
έργο του περιοδικού «µας» και την ευχή για τη συνέχισή
του για ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
 40
Συνάδελφοι,
Είναι αντιληπτό τις πάση ότι η χώρα βιώνει µια πρωτό-
γνωρη κρίση οικονοµική και όχι µόνο, η οποία έχει οδηγή-
σει και τον εργοληπτικό κόσµο σε διαρκή συρρίκνωση και
κατ’ επέκταση στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Στο πλαίσιο
αυτού του δυσχερούς οικονοµικού περιβάλλοντος η ΠΕ-
ΣΕΔΕ δεν µπορεί παρά να ανταποκριθεί στον ιστορικό της
ρόλο και να σταθεί απέναντι στις προκλήσεις της σύγχρο-
νης πραγµατικότητας µε προτάσεις, λύσεις και διαρκή
αγώνα για την επίλυση των σοβαρών προβληµάτων που
αντιµετωπίζει ο κλάδος. Η µείωση των Δηµοσίων Επεν-
δύσεων, οι µεγάλες εκπτώσεις που αποβαίνουν σε βάρος
της ποιότητας των έργων και εντέλει του κοινωνικού συ-
νόλου, οι απευθείας αναθέσεις, οι καθυστερήσεις στη χρη-
µατοδότηση των έργων και µια σειρά ακόµη θεµάτων που
αφορούν στον τρόπο δηµοπράτησης και ανάθεσης δηµι-
ουργούν ένα ασφυκτικό κλοιό κυρίως για τις µικρές και
µεσαίες επιχειρήσεις σε ολόκληρη τη χώρα, τις οποίες εκ-
προσωπεί η Οµοσπονδία µας.
Η νέα Διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ, πάντα σε συνεργασία µε τους
Τοπικούς Συνδέσµους ,είναι αποφασισµένη να παλέψει για
να προασπίσει τα δίκαια αιτήµατα των συναδέλφων για τη
βιωσιµότητα των επιχειρήσεών µας, οι οποίες αποτελούν
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
βασικό κύτταρο του παραγωγικού και του οικονοµικού
ιστού της χώρας, δηµιουργώντας θέσεις εργασίας κυρίως
στις περιφερειακές τοπικές κοινωνίες. Στο πλαίσιο της
διαφάνειας και της ποιότητας των έργων που αφορούν την
καθηµερινότητα των πολιτών, ο εργοληπτικός κόσµος
µπορεί και πρέπει να αποτελέσει εκ νέου το µοχλό της πο-
λυπόθητης ανάπτυξης. Ακριβώς όπως συνέβη σχεδόν 70
χρόνια πριν, όταν το «Εργοληπτικό βήµα», το τεχνικό πε-
ριοδικό της οργάνωσής µας, στο 3ο φύλλο της έκδοσής
του την 1η Αυγούστου του 1947 έβαζε θέµα ανασυγκρό-
τησης της µεταπολεµικής Ελλάδας: «….δια να εκτελεσθή
το θαύµα της αποκαταστάσεως µέχρι του προσεχούς Ιου-
λίου ολόκληρου του παλαιού οδικού της Χώρας δικτύου
και των εν γένει του τόπου συγκοινωνιών τούτο θα πρέπει
να γίνη, αλλά χωρίς να τεθώσι χάρης εις το αµφίβολον
Το «Εργοληπτικόν Βήµα», το µοναδικό τεχνικό περιο-
δικό σε έντυπη µορφή, από το πρώτο κιόλας φύλλο, τον
Ιούλιο του 1947, σκοπό είχε και έχει την προάσπιση και
προαγωγή των επαγγελµατικών συµφερόντων του τε-
χνικού κόσµου της χώρας. Στα 69 χρόνια της έντυπης
διαδροµής του αποτέλεσε βήµα για τις απόψεις του
κλάδου αλλά και µέσο διαλόγου του τεχνικού κόσµου
στοχεύοντας πάντα στην στήριξη τόσο του εργοληπτικού
Εργοληπτικόν βήμα
ευάγγελος Γαλάνης
Γενικός Γραμματέας ΠΕΣΕΔΕ
τούτο θαύµα και εξ’ ελλείψεως
προκαθορισµένου εκ µέρους
της Πολιτείας προγράµµατος
εκποδών αι ήδη εκ του πολέ-
µου καταστραφείσαι, αλλά και
τόσον πεπειραµέναι εις την κα-
τασκευή σοβαρών τεχνικών
έργων Ελληνικαί Τεχνικαί
Εταιρείαι .... και οι έλληνες ερ-
γολήπται οίτινες µετ’ εµπιστο-
σύνης απέβλεψαν πάντοτε προς το µεταπελευθερωτικόν
Κράτος του οποίου αποδεδειγµένος υπήρξαν µέχρι πρότι-
νος χρηµατοδόται και συνεργάται εις έργα προόδου και πο-
λιτισµού». Είναι πραγµατικά αξιοσηµείωτο το γεγονός ότι
69 χρόνια µετά από την πρώτη έκδοση του «Εργοληπτικού
βήµατος», ο κλάδος µας αντιµετωπίζει παρόµοια προβλή-
µατα, τόσο εργασιακά όσο και συνδικαλιστικά. Η επί σχεδόν
7 δεκαετίες εκδοτική διαδροµή του «Εργοληπτικού βήµα-
τος» θα λέγαµε ότι αποτελεί τη ζωντανή ιστορία του τεχνι-
κού κόσµου της Ελλάδας. Ανατρέχοντας δε στην πρώτη
έκδοση, 1 Ιουλίου 1947, ο αναγνώστης δεν είναι µόνο σε
θέση να ενηµερωθεί για τα σηµαντικά σοβαρά προβλήµατα
και τις αγωνίες του τότε εργοληπτικού κόσµου αλλά απο-
κτά παράλληλα και την εικόνα της µεταπολεµικής Ελλάδας
σε µια περίοδο αρχόµενης και ουσιαστικής ανάπτυξης.
Αντιστεκόµενο στο βοµβαρδισµό της ηλεκτρονικής ενη-
µέρωσης το «Εργοληπτικόν βήµα» γιορτάζει την επετειακή
του έκδοση και συνεχίζει την ίδια ορµή την έγκυρη ενηµέ-
ρωση του τεχνικού κόσµου της χώρας. Ευχή µου είναι να
συνεχίσει την έντυπη διαδροµή του για πολλές δεκαετίες
ακόµα, εµπλουτισµένο µε ειδήσεις που αφορούν στο χώρο
της κατασκευής και να αποτελεί χώρο ανταλλαγής και κα-
τάθεσης απόψεων, προτάσεων και λύσεων.
Τέλος, εύχοµαι η ενότητα του κλάδου (η οποία αποτελεί
διαχρονικό ζητούµενο, όπως διαπιστώνω διαβάζοντας αν-
τίστοιχα θέµατα στους πρώτους τόµους του περιοδικού)
και την οποία πολλοί επικαλούνται αλλά ενδεχοµένως δεν
πιστεύουν, να γίνει επιτέλους πραγµατικότητα.
ςτέργιος Γαλάνης
Μέλος Εκτελεστικής Επιτροπής ΠΕΣΕΔΕ
κόσµου, όσο και του κοινωνικού συνόλου.
Με αφορµή την επετειακή έκδοση, εύχοµαι την απρό-
σκοπτη συνέχεια του περιοδικού µε θέµατα ενδιαφέ-
ροντος για τον κλάδο, ο οποίος δίνει αγώνα επιβίωσης
µέσα σε ένα δυσµενές οικονοµικό περιβάλλον. Στην
επιτυχή έκβαση αυτού του αγώνα που δίνουν οι συνά-
δελφοι σε όλη την επικράτεια είναι στοχευµένες όλες
οι προσπάθειες της Διοίκησης της ΠΕΣΕΔΕ.
 42
100 Τεύχη "εργοληπτικό βήµα"
Στόχος µας η συνέχιση του αγώνα και η συµπόρευση
µε όλον τον εργοληπτικό κόσµο. Είναι θέµα επιβίωσης
Έχουν περάσει 87 χρόνια από την ίδρυση της ΠΕ-
ΣΕΔΕ. Δεκαετίες προσφοράς µέσα σε µια Ελλάδα που
διαρκώς µεταβαλλόταν και από µια αγροτικο-κτηνο-
τροφική οικονοµία περνούσε σταδιακά στο αύριο. Βα-
σικός µοχλός ανάπτυξης στην προσπάθεια αυτή ήταν
ο κατασκευαστικός κλάδος, ο οποίος µε αρωγό την
Ένωση µας και τον συντονισµό των διεκδικήσεων
του στάθηκε στο πλευρό χιλιάδων Εργοληπτών.
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Έχοντας περάσει µέσα από καταστάσεις πρωτόγνω-
ρες για τον ανθρωπινό πολιτισµό, ενός Παγκοσµίου
Πολέµου και του Εµφυλίου Πολέµου, καταστάσεις
οι δυσκολίες των οποίων κάνουν τις σηµερινές δυ-
σκολίες που απορρέουν από τον οικονοµικό πόλεµο
που συντελείται σε παγκόσµιο επίπεδο, να µοιάζουν
σαν παιδική ασθένεια. Παρόλα ταύτα η ΠΕΣΕΔΕ επι-
βίωσε, αντιµετωπίζοντας τις αντιφατικές και αίολες
απόψεις στο πλαίσιο του Επιχειρείν, που ορισµένοι
επέβαλαν κατά καιρούς.
Στην πολυετή πορεία της η Οµοσπονδία µας αντιµε-
τώπισε πολλάκις προσπάθειες για τον περιορισµό
του ανεξάρτητου Συνδικαλισµού και του έργου που
επιτελεί κρίνοντας αλλά και συµβουλεύοντας την
Πολιτεία και τα αρµόδια Υπουργεία. Χαρακτηριστικά
παραδείγµατα, οι πρωτοτυπίες Λαλιώτη µε εργολά-
βους δύο ταχυτήτων, ο «ανόητος» Νόµος Σουφλιά
µε τις υπέρογκες εγγυήσεις καλής εκτέλεσης, η
απαλοιφή του ΦΠΑ από έργα Ο.Κ.Ω. του Χρυσοχοίδη.
Απέναντι σε αυτές τις αποφάσεις µόνο η ΠΕΣΕΔΕ στά-
θηκε αταλάντευτα, κορύφωση όλων ο αγώνας µη απο-
δοχής της πληρωµής µε οµολόγα έναντι των χρεών
ανεξόφλητων λογαριασµών του κράτους προς τους Ερ-
γολάβους, µε τον γράφοντα να συµµετέχει στην πρώτη
γραµµή. Οµόλογα, που ένα χρόνο µετά ΚΟΥΡΕΥΤΗΚΑΝ
από το Εγκληµατικό PSI του κ. Βενιζέλου! Οµόλογα που
αν δεν υπήρχε η ΠΕΣΕΔΕ θα είχαν καταστρέψει τον Ερ-
γοληπτικό Κόσµο εντελώς από το 2011…
Σε µια περίοδο οικονοµικής και πολιτικής ρευστό-
τητας και γενικότερης κρίσης θεσµών όπως είναι η
Εργοληπτικόν βήμα
εμμανουήλ ςινωπίδης
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Πιερίας, Ταμίας ΠΕΣΕΔΕ
80 χρόνια ΠΕΣΕΔΕ
80 χρόνια αγώνες
Γεώργιος ρουπακιάς
Μέλος Εκτελεστικής Επιτροπής ΠΕΣΕΔΕ
σηµερινή, ο εργοληπτικός
κόσµος θα κληθεί για
πολλοστή φορά να αποτε-
λέσει την ατµοµηχανή της
Ανάπτυξης, όποτε αυτή
επιτραπεί από τους δανει-
στές και όταν οι πολιτικοί
µας αποφασίσουν να προ-
κρίνουν έναντι της πολιτι-
κής τους καριέρας το
συµφέρον των πολιτών και της χώρας.
Η ΠΕΣΕΔΕ, η οργάνωση που υπερασπίζεται τις µικρές
και µεσαίες κατασκευαστικές εταιρίες δεν πτοείται
ούτε από τους αντιεργολαβικούς µύδρους που εξα-
πολύει µερίδα του Τύπου ενάντια στον µικρό και µε-
σαίο εργολάβο. Κατευθυνόµενους µύδρους
προκειµένου να θολώσουν τα νερά από το πάρτι που
έγινε µε την διαπλοκή των Μεγαλοεργολάβων µε τα
ΜΜΕ και το κράτος. Στην πραγµατικότητα ο µικρός και
µεσαίος Εργολάβος είναι εκείνος που µε φτηνό κο-
στολόγιο κατασκεύαζε και κατασκευάζει τα έργα που
όλοι χρησιµοποιούµε καθηµερινά, πολλές φορές
χρηµατοδοτώντας τα για χρόνια από το υστέρηµα του.
Τα αιτήµατα αυτού το κόσµου, του κόσµου των ερ-
γοληπτών Δηµοσίων Έργων προβάλλει µε σθένος
τα τελευταία 69 χρόνια το «Εργοληπτικόν βήµα». Εί-
µαστε εδώ λοιπόν για το Ιωβηλαίο τεύχος του πε-
ριοδικού και θα είµαστε όρθιοι και για το 200ο
τεύχος σε πείσµα όλων όσων δεν βλέπουν µέλλον.
Το µέλλον ανήκει σε όποιον το προετοιµάζει και ο
Εργοληπτικός κόσµος έχει µάθει να οργανώνει και
να εκτελεί άρτια έργα, µέσα από δυσκολίες µε σφι-
χτά χρονοδιαγράµµατα και έχοντας πάντα ένα σχέ-
διο. Το ίδιο και η ΠΕΣΕΔΕ που έχει ως νέο στόχο την
διαµόρφωση της σε χρηστικό εργαλείο του Μικρού
και Μεσαίου Εργολάβου.
Αυτό είναι ένα ακόµη στοίχηµα της νέας διοίκησης
και θα το κερδίσουµε.
Εργοληπτικόν βήμα
Τα τελευταία χρόνια, γεγονός είναι ότι ο κλάδος µας
δέχεται µια ανελέητη επίθεση. Έρµαιο των αντιανα-
πτυξιακών νόµων που εφαρµόζονται, των εκάστοτε
φορολογικών µέτρων, των διαρκώς αυξανοµένων
απαιτήσεων στον ασφαλιστικό τοµέα...
Γινόµαστε καθηµερινά κοινωνοί των προβληµάτων
που δέχεται ο κατασκευαστικός κόσµος διαπιστώ-
νοντας δυστυχώς ότι το εισόδηµα πολλών συναδέλ-
φων συρρικνώνεται, τα χρέη τους αυξάνονται και
οι οικογένειες τους ταλαιπωρούνται.
Εν µέσω του δυσχερούς αυτού οικονοµικού περι-
βάλλοντος, ο ρόλος των τοπικών συνδέσµων αλλά
και της οµοσπονδίας µας είναι να µάχονται και να
διεκδικούν τις προκλήσεις.
Σε καθηµερινή βάση, ο αγώνας για δίκαιη αντιµετώ-
πιση του κλάδου που παραδοσιακά στήριζε και στη-
ρίζει την Εθνική οικονοµία, µέσα από τη δηµιουργία
χιλιάδων θέσεων εργασίας, είναι υπόθεση ύψιστης
Πραγµατικά είναι ιδιαίτερο το γεγονός της έκδοσης
του 100ου τεύχους του ιστορικού περιοδικού «ΕΡ-
ΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ». Κι αυτό επειδή µέσα σε όλα
αυτά τα χρόνια που εκδίδεται έχουν συντελεστεί
πολλές αλλαγές στον κλάδο της κατασκευής , γενι-
κότερα.
Κάνοντας µια σύντοµη αναδροµή στο παρελθόν, από
την µακρινή εκείνη εποχή που ο εργολήπτης κα-
λούνταν «εργολάβος’ και δεν υπήρχαν πτυχία ή άλλα
έγγραφα που να του αναγνωρίζουν το επάγγελµα,
παρά µόνο η ίδια του η δουλειά , έχει κυλήσει πολύ
νερό στο αυλάκι. Ιδρύθηκαν Υπουργεία Δηµοσίων
Έργων , συστήθηκαν επιτροπές ελέγχου, δόθηκαν
έγγραφα αναγνώρισης των εκτελεσθέντων έργων,
αναγνωρίστηκε επίσηµα το επάγγελµα.
Πέρασαν εποχές που η εργολαβία και όλοι όσοι
ασχολούνταν µ αυτή, αποτελούσαν βασικό κορµό
της οικονοµίας. Πολλές δηµοπρατήσεις έργων, ευ-
κολία στην πληρωµή λογαριασµών, µικρότερη γρα-
φειοκρατία , δουλειά για όλους, όλο το χρόνο.
Πέρασαν όµως και ήρθαν δύσκολοι καιροί όπου
επαγγελµατικά αλλά και συνδικαλιστικά , το επάγ-
γελµα φθίνει. Έργα δεν δηµοπρατούνται, κι όσα δη-
µοπρατούνται συνήθως είναι αµφίβολης
χρηµατοδότησης και το κυριότερο δεν είναι αρκετά
για όλους. Ο συνδικαλιστικός κόσµος, διασπασµέ-
43
Απόστολος δ. Τσιακίρης Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Έβρου
Μέλος Εκτελεστικής Επιτροπής ΠΕΣΕΔΕ
σηµασίας για τα µέλη των
κατά τόπους ενώσεων
αλλά και του Πανελλήνιου
οργάνου.
Το περιοδικό που κρατάτε
στα χέρια σας και που
κλείνει τα 100 τεύχη, είναι
ένας τρόπος επικοινωνίας
µε όλους εσάς. Για να σας
πούµε ότι είµαστε ΕΔΩ!
Ότι µαχόµαστε καθηµερινά για τα δικαιώµατα µας,
για την επιβίωση του κλάδου µας αλλά και των οι-
κογενειών µας. Είµαστε ΕΔΩ! Πιο αποφασισµένοι
από ποτέ να διασφαλίσουµε τα πραγµατικά συµφέ-
ροντα του τόπου, διασφαλίζοντας τα συµφέροντα
του εργολαβικού κόσµου, της ίδιας της Εθνικής οι-
κονοµίας. Κοντά στις προκλήσεις, κοντά στον συνά-
δελφο που καθηµερινά µάχεται......
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Βασιλική Αψωκάρδου
Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Ν. Λέσβου, Μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ
νος, παρακολουθεί µου-
διασµένος, απλός θεατής,
χωρίς την παραµικρή δύ-
ναµη να επηρεάσει στο
παραµικρό τις αποφάσεις
που παίρνονται γι αυτόν ,
χωρίς αυτόν.......
Το «ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ
ΒΗΜΑ», πολλά χρόνια
τώρα αντικατοπτρίζει την
επικρατούσα κατάσταση και καταγράφει προβλή-
µατα συναδέλφων και ενέργειες που γίνονται από
την εκάστοτε διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ προς την κατεύ-
θυνση πάντα της βελτίωσης των συνθηκών µέσα
στις οποίες καλούµαστε να εξασκήσουµε το επάγ-
γελµά µας. Ένα βήµα παρακάτω, θα ήταν ίσως ο πε-
ριορισµός του διαφηµιστικού κοµµατιού του
περιοδικού και η δηµοσίευση - ανάλυση περισσότε-
ρων προβληµάτων και απόψεων των συναδέλφων
από όλους τους Συνδέσµους.
Εύχοµαι λοιπόν , τα χρόνια που θα έρθουν, µε την
συντονισµένη προσπάθεια όλων, ο κλάδος των µι-
κροµεσαίων εργοληπτών, που τόσο έχει υποφέρει,
να αντέξει και να αποκτήσει την αναγνώριση και την
επαγγελµατική και συνδικαλιστική ανάταση που του
αρµόζει....
 44 Εργοληπτικόν βήμα

Ιωάννης Καντζούκης
Μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ
Το «Εργοληπτικόν βήµα» συµπληρώνει τα 100 νώσεων, καθότι δεν υπάρ-
τεύχη και τα 69 έτη κυκλοφορίας του. Με αφορµή χει κάτι άλλο αντίστοιχο,
την επετειακή έκδοση του περιοδικού και σαν νέο ώστε όλος ο εργοληπτικός
µέλος του Κ.Δ.Σ. θα ήθελα να ευχηθώ την απρόσκο- κόσµος να ενηµερώνεται
πτη συνέχεια του µοναδικού έντυπου τεχνικού πε- µέσα από αυτό.
ριοδικού στη χώρα. Η δύσκολη οικονοµική
Το Ε.Β. υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια ο χώρος δηµοσί- συγκυρία, την οποία όλοι
ευσης –επικοινωνίας και ενηµέρωσης των συναδέλ- βιώνουµε απαιτεί συνέ-
φων , των περιφερειακών τµηµάτων και του Κ.Δ.Σ. νωση δυνάµεων και ενιαία
Αποτέλεσε µέσο διαλόγου και έκφρασης των αιτηµά- αντιµετώπιση των σηµερι-
των του κλάδου µας. Άλλοτε ήταν αναβαθµισµένο και νών προκλήσεων. Τα παιχνίδια «ψευδοεµφυλιων»
άλλοτε όχι. Προσπάθεια και επιδίωξή µας είναι η ανα- µεταξύ των διοικήσεων των οργανώσεων θα πρέπει
βάθµιση του περιοδικού ώστε να κεντρίζει το ενδια- να σταµατήσουν, ώστε να αναχαιτίσουµε από κοινού
φέρον κάθε συναδέλφου που θα το διαβάζει ώστε να την οικονοµική κατάρρευση του κλάδου µας.
µπορεί να σχολιάσει και να στείλει τις απόψεις του Με αυτά τα λίγα λόγια χαιρετίζω την επετειακή 100η
στην νέα διοίκηση και να πάρει τεκµηριωµένη απάν- έκδοση του «Εργοληπτικού Βήµατος» και εύχοµαι
τηση. Το Ε.Β. θα πρέπει να αποτελέσει το συνδετήριο στα επόµενα 1-100 ο κλάδος να είναι ένας µε µια
κρίκο της συνένωσης όλων των εργοληπτικών οργα- φωνή και ένα περιοδικό.

Γεωργία Π. Κατσικάρη
Πρόεδρος Σ.Ε.Δ.Ε. ΘΡΑΚΗΣ, Μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ
Με αφορµή την επετειακή έκδοση του «Εργοληπτικού της παρατεταµένης ύφεσης
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Βήµατος», το οποίο συµπληρώνει τα 100 τεύχη, θα και µέσα σε ένα θολό επαγ-
ήθελα ως πρόεδρος του Σ.Ε.Δ.Ε. Θράκης, και µέλος του γελµατικό και εργασιακό
Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε., να ευχηθώ, την συνέχιση της πο- τοπίο, το βάρος που επωµί-
ρείας της έκδοσης µε ακόµη περισσότερη δυναµικότητα ζεται το Δ.Σ. της Ένωσης,
και αξιοπιστία, ώστε να αποτελεί το πιο φιλόξενο βήµα είναι τεράστιο.
όλων των συναδέλφων αλλά και το άµεσο µέσο ενη- Ως νέο µέλος του Δ.Σ. της
µέρωσης, για την παροχή τεχνικών, νοµικών και άλλων Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε., εύχοµαι από το
συµβουλών, µε έµφαση στην δύσκολη καθηµερινότητα, συγκεκριµένο «µετερίζι»,
που καθιστούν την επιβίωση του κλάδου µας οριακή. να ενώσουµε, µε τα λοιπά
Έτσι, όπως έπραξε και όλα τα προηγούµενα χρόνια, και µέλη του Δ.Σ. της Ένωσης, αλλά και το σύνολο των
παρά τις αντικειµενικές δυσκολίες της εποχής και σε µελών του Συνδέσµου µας, τις δυνάµεις µας ώστε να
πείσµα των καιρών που ωθούν σε συρρίκνωση και εκ- µειώσουµε τις κοινές αγωνίες µας και να συµβάλουµε
πτώσεις ιδεών και αξιών, εύχοµαι διπλά, να παραµείνει όλοι µαζί στον αγώνα που θα µας οδηγήσει στην επί-
«πλούσιο» σε ποιότητα και ιδέες, χρήσιµο, ανοικτό και τευξη των κοινών µας στόχων, ήτοι της περιφρούρησης
πολυεπίπεδο, για πολλά τεύχη ακόµα. και προάσπισης της ηθικής και επαγγελµατικής αξιο-
Κάτω από την σκιά της βαθιάς οικονοµικής κρίσης και πρέπειας των εργοληπτών δηµοσίων έργων.

Χρήστος Κοτορένης
Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Καστοριάς, Μέλος ΔΣ ΠΕΣΕΔΕ
Η συνεχιζόµενη απαξίωση του τεχνικού κόσµου και ει- είχε νόηµα στις δεκαετίες
δικότερα των µικρών και πολύ µικρών εργοληπτικών του 1980 και 1990. Η ενη-
επιχειρήσεων του κατασκευαστικού δυναµικού της µέρωση πρέπει να προσαρ-
χώρας, αντανακλάται και στην αναγνωσιµότητα, αλλά µοσθεί στις νέες
και στην ποσότητα και την ποιότητα των θεµάτων που τεχνολογίες , να επικεντρώ-
προβάλλει και διαπραγµατεύεται το εργοληπτικό βήµα. σει στα σύγχρονα προβλή-
Η ενηµέρωση των εργοληπτών από ένα περιοδικό που µατα του εργοληπτικού
εκδίδεται µερικές φορές το χρόνο, πρέπει να ξεφύγει κόσµου, να τα αναλύσει να
από την απλή παροχή της πληροφορίας και την περι- τα συζητήσει και να προτεί-
γραφή των δραστηριοτήτων της διοίκησης, κάτι που νει λύσεις.
Εργοληπτικόν βήμα
Με αφορµή την επετειακή έκδοση των 100 τευχών
του «ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ» θα ‘θελα να ανα-
φερθώ στη δράση του συγκεκριµένου περιοδικού, το
οποίο µετρά αισίως 69, σχεδόν 70 έτη ζωής, αρχής
γενοµένης από τον Ιούλιο του 1947. Στην µακρόχρονη
διαδροµή του αποτέλεσε σηµαντικό εργαλείο για την
Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. καθώς µέσα από τις σελίδες του προ-
έβαλλε και προβάλλει θέµατα που απασχολούν τον
εργοληπτικό κόσµο. Θέµατα όπως το ασφαλιστικό, το
φορολογικό, διάφορα επιχειρηµατικά νέα, αλλά και τα
προβλήµατα που αντιµετωπίζει ο κλάδος. Στις µέρες
µας, λόγω και των δυσµενών οικονοµικών συνθηκών
τα προβλήµατα αυτά έχουν επιφέρει σοβαρό πλήγµα
στον κατασκευαστικό κλάδο και περισσότερο στις µι-
κρές εργοληπτικές επιχειρήσεις που εκπροσωπεί η
Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. και οι οποίες κινδυνεύουν µε αφανισµό.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του «ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΥ
ΒΗΜΑΤΟΣ», το οποίο είναι το µοναδικό τεχνικό πε-
ριοδικό που εκδίδεται ακόµη σε έντυπη µορφή, είναι
ιδιαίτερα σηµαντικός. Και αυτό διότι αφενός προβάλ-
λοντας καινοτόµα δοµικά υλικά και τις µεθόδους δό-
µησης τους, δίνει λύσεις ενηµερώνοντας και
βοηθώντας τους µηχανικούς και αφετέρου προβάλλει
µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα προβλήµατα και τα
Γ.Γ. ΣΠΕΔΕ Θεσσαλονίκης& Κ. Μακεδονίας, Μελος Δ.Σ. Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε
Πριν από µερικά χρόνια θα µου ήταν αδύνατον να φαν-
ταστώ πως ο εργολάβος µηχανικός δυσανασχετεί και
δυσκολεύεται να πληρώσει το ταµείο του ή τον σύνδε-
σµό του!!!! Δυστυχώς η βαθιά οικονοµική κρίση από το
2009 έως σήµερα, που µαστίζει τη χώρα εξαθλιώνον-
τας τους πολίτες, δεν άφησε ανεπηρέαστο τον κλάδο
µας. Αυτή η πραγµατικότητα µε ώθησε να κάνω ένα
βήµα παραπάνω και να προσφέρω µε όλες τις δυνά-
µεις µου στην ΠΕΣΕΔΕ, την πανελλήνια οργάνωση των
εργοληπτών, µικρών και µικροµεσαίων επιχειρήσεων
που αποτελούν και την πλειονότητα στον κλάδο, προ-
κειµένου να διεκδικήσουµε τα επαγγελµατικά µας συµ-
φέροντα. Συµφέροντα που στην ουσία αφορούν το
σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, καθώς ο εργοληπτι-
κός κόσµος αποτελεί ζωτικό κύτταρο της ελληνικής
οικονοµίας και κυρίως των τοπικών κοινωνιών της
ελληνικής περιφέρειας.
Η συµµετοχή µου από το 2010 στο Δ.Σ. του συνδέσµου
Θεσσαλονίκης & Κ.Μ., η παρουσία µου στα διοικητικά
συµβούλια και σε επιτροπές και κυρίως η θέση µου
στην Δ.Ε. του ΤΣΜΕΔΕ Θεσσαλονίκης, µε έκανε να αν-
τιληφθώ την άρνηση των νέων συναδέλφων να ακο-
λουθήσουν την δραστηριότητα του Ε.Δ.Ε., λόγω των
υψηλών εισφορών στα διάφορα ταµεία και την δυσκο-
λία των παλαιότερων που φτάνει ως την σύνταξή τους!
Σήµερα, περισσότερο από ποτέ, η ανάγκη για ενιαίους
45
Κώστας Λύρος
Μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ
αιτήµατα του κλάδου µας.
Ταυτόχρονα αποτελεί ένα
µέσο διαλόγου µε την πο-
λιτεία και τους φορείς.
Συνάδελφοι, όπως όλοι
γνωρίζουµε είναι πάρα
πολλά τα θέµατα που απα-
σχολούν το κλάδο µας, όχι
µόνο συνδικαλιστικά αλλά
και κοινωνικά. Ως νεοε-
κλεχθέν µέλος του Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. θέλω να ανα-
φερθώ επιγραµµατικά σε ένα θέµα που πάντα ως
σύνεδρος, σε αρκετά συνέδρια που συµµετείχα στο
παρελθόν, έχω θίξει. Και αυτό είναι το ΜΗ.Κ.Ι.Ε. (Μη-
τρώο Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων) και η πι-
στοποίηση των επαγγελµάτων. Πρέπει η Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.
σε συνεργασία µε το Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδος
και τις υπόλοιπες εργοληπτικές οργανώσεις να ζη-
τήσουν ή και να απαιτήσουν από την πολιτεία τα πα-
ραπάνω που είναι τα αυτονόητα σε µια ευρωπαϊκή
χώρα όπως είναι η Ελλάδα.
Τέλος, εύχοµαι το «ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ» να συ-
νεχίσει την σωστή και απρόσκοπτη ενηµέρωση µε
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ακόµα περισσότερα χρόνια έκδοσης.
Ηρώ Μήτρου
αγώνες ολόκληρου του τε-
χνικού κόσµου της χώρας
είναι επιβεβληµένη. Η
οµαλή λειτουργία του Δ.Σ.
της ΠΕΣΕΔΕ και η ενδυνά-
µωσή της από όλα τα µέλη
των συνδέσµων θα ενδυ-
ναµώσουν ταυτόχρονα το
κύρος και την οικονοµική
της δύναµη προκειµένου να συνεχίσει τον αγώνα υπε-
ράσπισης της αξιοπρέπειας και της επαγγελµατικής
µας επιβίωσης. Θεωρώντας την τωρινή ΠΕΣΕΔΕ βελ-
τιωµένη, σύγχρονη και δηµοκρατική θα προσπαθήσω
µαζί της, από οποιαδήποτε θέση, για την “κοινή” έκ-
φραση και προστασία των επιχειρήσεών µας!!!
Αρωγός στον αγώνα αυτό είναι και το «Εργοληπτικόν
βήµα», το τεχνικό περιοδικό της ΠΕΣΕΔΕ που µετρά εκ-
δοτική πορεία σχεδόν 7 δεκαετιών. Με αφορµή την
επετειακή έντυπη -σε πείσµα της ηλεκτρονικής ενηµέ-
ρωσης-έκδοση του 100ου φύλλου, εύχοµαι το περιο-
δικό µας να παραµείνει ανοιχτό βήµα διαλόγου για την
κατάθεση θέσεων και απόψεων όλων των συναδέλ-
φων και να συνεχίσει την προβολή των θεµάτων που
απασχολούν τον χώρο της κατασκευής, εµπλουτίζον-
τας την ύλη του µε λύσεις και προτάσεις για τα προ-
βλήµατα του εργοληπτικού κόσµου.
 46 Εργοληπτικόν βήμα

Αναστασία Παπαβασιλείου
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Άρτας, Μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ

Με αφορµή την επετειακή έκδοση του «Εργολη- Ως µέλος του Δ.Σ. της
πτικού Βήµατος», το οποίο συµπληρώνει τα 100 ΠΕΣΕΔΕ, θα ήθελα να
τεύχη, θα ήθελα να ευχηθώ την απρόσκοπτη συ- επισηµάνω το σηµαντικό
νέχεια του περιοδικού προκειµένου να συνεχίσει ρόλο που έχει επιτελέσει
να αποτελεί βήµα διαλόγου για όλους τους συνα- και συνεχίζει να επιτελεί
δέλφους. Ταυτόχρονα εύχοµαι η έκδοση, η οποία η Οµοσπονδία µας ως
µετρά 69 χρόνια ζωής να εξακολουθεί να παρέχει αρωγός των συναδέλ-
τεχνικές συµβουλές, προβάλλοντας παράλληλα φων του κλάδου. Η ΠΕ-
τα προβλήµατα του κλάδου µας. Προβλήµατα, τα ΣΕΔΕ, έδωσε και δίνει
οποία δεδοµένων και των δύσκολων οικονοµι- διαρκώς µάχες για την
κών συνθηκών που βιώνει η χώρα, έχουν οδηγή- προάσπιση της αξιοπρέπειας και των επαγγελµα-
σει τον κλάδο στα πρόθυρα της καταστροφής. Σε τικών µας συµφερόντων, πολλώ µάλλον σε ένα
µια εποχή που η ηλεκτρονική πληροφόρηση βρί- τόσο δύσκολο, όσο το σηµερινό οικονοµικό περι-
σκεται στο φόρτε της, η έντυπη έκδοση του «Ερ- βάλλον. Λαµβάνοντας υπόψη τα ανοιχτά µέτωπα
γοληπτικού βήµατος» µπορεί να επιτελέσει που έχουµε να αντιµετωπίσουµε, ευελπιστώ ότι
καθοριστικό ρόλο στην «καθοδήγηση» µέσω της όλοι µαζί θα ενώσουµε δυνάµεις προκειµένου να
ενηµέρωσης όχι µόνο του εργοληπτικού κλάδου ξεπεράσουµε, κατά τον καλύτερο τρόπο, τον κίν-
αλλά του συνόλου του τεχνικού κόσµου. δυνο κατάρρευσης του κλάδου µας.
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

δημήτρης Παπαευαγγέλου
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Καρδίτσας, Μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ

Ως πρόεδρος του Συνδέσµου Καρδίτσας και πορεία του κλάδου µας.

µέλος του Δ.Σ. της ΠΕΣΕΔΕ χαιρετίζω την επε-
τειακή έκδοση του «Εργοληπτικού Βήµατος» το Με συναδερφικούς χαι-
οποίο συµπληρώνει τα 100 τεύχη και εύχοµαι ρετισµούς
και ελπίζω ότι τα επόµενα τεύχη του περιοδικού
µας θα περιέχουν αισιόδοξες ειδήσεις για την

Αναστάσιος Τοπτσίδης
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Δράμας

Ο Σύνδεσµος Εργοληπτών Δ.Ε. Νοµού Δράµας εύ- άρση του αδιεξόδου που
χεται στην ΠΕΣΕΔΕ τα θερµά του συγχαρητήρια για µαστίζει τον κλάδο των
το 100ο τεύχος του «Εργοληπτικού βήµατος». µηχανικών στη χώρα µας.
Ευχή µας είναι µέσα από το βήµα αυτό να συνεχι-
στούν οι πολύτιµες παρεµβάσεις και ενέργειες της
ΠΕΣΕΔΕ προς τους κρατούντες την εξουσία, για την
Εργοληπτικόν βήμα 47

Θεόδωρος Κ. Βαξεβάνος
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Ευρυτανίας.

Κυρίες και κύριοι συνάδερφοι Δεν είµαστε εχθροί µε-

Το ότι η ένωσή µας η ΠΕΣΕΔΕ υφίσταται από το ταξύ µας όπως πολύ καλά
1933 και το περιοδικό µας συµπληρώνει αισίως τα µας κατάφεραν να βλέ-
100 τεύχη, αυτό για µας τους εργολήπτες πρέπει να πουµε ο ένας τον άλλο, ο
σηµαίνει πολλά. κοινός εχθρός µας είναι
Ο κλάδος µας επιβίωσε και µάλιστα µεγαλούρ- άλλος και τον ξέρουµε
γησε σε πολύ δύσκολες εποχές αν το δούµε ιστο- πολύ καλά. Ας ενωθούµε
ρικά, µε πολέµους, πολιτικές αστάθειες και και ας ανασυντάξουµε τις
αναταραχές, που θεωρώ ότι ήταν πολύ πιο δύσκο- δυνάµεις µας και όλοι µαζί
λες από τη σηµερινή εποχή. Αυτό και µόνο θα πρέπει να λάβουµε µέσα στο πα-
να µας ενδυναµώνει και να µας ενώσει για να επι- ραγωγικό «γίγνεσθαι» τη
βιώσουµε και στις δυσκολίες της σηµερινής εποχής, χώρας µας αλλά και της παγκόσµιας αγοράς τη θέση
όπου υπάρχει εκτός από το οικονοµικό πρόβληµα, που µας αξίζει γιατί όλοι µαζί αξίζουµε πολλά!!
ηθικό πρόβληµα και κυρίως κρίση αξιών. Εύχοµαι σε όλους υγεία και καλές δουλειές!

Ιωάννης Ν. Κωστούλας
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Ιωαννίνων - Θεσπρωτίας

Με την επετειακή έκδοση του Εργοληπτικού Βήµα-
τος της Πανελλήνιας Ένωσης Συνδέσµων Εργολη-
πτών Δηµοσίων Έργων και µετά από πρόσκληση του
Προέδρου της ΠΕΣΕΔΕ, κάνω αυτή τη δήλωση, και
πιστεύω να την δηµοσιεύσετε στο περιοδικό µας.
Ασκώ το επάγγελµα του Εργολήπτη πάνω από
τριάντα πέντε έτη, εκ των οποίων τα είκοσι πέντε
συµµετέχω στην Διοίκηση του Συνδέσµου, καθώς
και µε δεκαετή συµµετοχή στη Διοίκηση της ΠΕ-
ΣΕΔΕ. Είµαι πλέον στο τέλος της επαγγελµατικής
µου σταδιοδροµίας. Το επαγγελµά µας, κυρίως αυτό
που αφορά την µικροµεσαία ατοµική επιχείρηση βρί-
σκεται σήµερα στο σηµείο µηδέν, χωρίς καν να
υπάρχει σηµείο ανάκαµψης η τουλάχιστον µια µικρή
χαραµάδα φωτός στην άκρη του τούνελ. Οι συνα-
δελφοί µας και κυρίως οι νέοι γεµάτοι θλίψη ,οργή,
αγανάκτηση και απελπισία βρίσκονται στο κρεβάτι
του Προκρούστη και η Πολιτεία τους τεντώνει, ανά-
λογα ποιός την ελέγχει και τους κόβει σε φέτες.
Αποτέλεσµα οι Σύνδεσµοι να συρρικνώνονται και να
κλείνουν µε αποτέλεσµα και η ΠΕΣΕΔΕ αυτή η µε-
γαλύτερη Εργοληπτική Ένωση των µικροµεσαίων
και ατοµικών επί το πλείστον Εργοληπτικών επιχει-
ρήσεων να συρρικνώνετε συνεχώς. Σίγουρα δεν
είναι όλες οι ευθύνες στην Πολιτεία και σε αυτούς
που κυβέρνησαν και οδήγησαν την Πατρίδα µας στην
χρεοκοπία . Τεράστιες και οι δικές µας ευθύνες και
κυρίως σε µας που περάσαµε από τις Διοικήσεις της
ΠΕΣΕΔΕ. Τι εξυπηρετεί πλέον σήµερα η ύπαρξη της
ΠΕΣΕΔΕ. Τι προσφέρει στον συνάδελφο από τα
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Γιάννενα η από την Ηγου-
µενίτσα ή σε άλλο µέρος
της χώρας. Έγινε κλαµπ
µικροσυµφερόντων εί-
κοσι ανθρώπων και τί-
ποτα περισσότερο. Γιατί
να πληρώνει αυτό το τί-
µηµα που πληρώνει ο
κάθε συνάδελφος, όταν τα
πληρώνει χωρίς κανένα
αντίκρισµα, όταν άλλες εργοληπτικές οργανώσεις
έχουν αντιληφτεί τι συµβαίνει στον κλάδο µας ,
(πράγµα που η Διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ δεν έχει αντι-
ληφθεί , η απλώς σφυρίζει αδιάφορα), και έχουν
µειώσει την ετήσια εισφορά τους πολύ κάτω από το
µισό της δική µας εισφοράς. Θα µου πείτε αυτό
φταίει. Για κάθε τίµηµα θα πρέπει να υπάρχει αντί-
κρισµα και η ΠΕΣΕΔΕ δεν προσφέρει σήµερα τίποτα
στον κλάδο και στα µέλη µας.
Τέλος θα ήθελα να απευθυνθώ στους νέους συ-
ναδέλφους Μηχανικούς, που σηκώνουν το µεγαλύ-
τερο βάρος αυτής της κρίσης που πλήττει την
πατρίδα µας. Είµαι πατέρας τριών παιδιών εκ των
οποίων τα δύο είναι Μηχανικοί. Οι Έλληνες Μηχα-
νικοί γίνονται ανάρπαστοι από τις µεγαλύτερες εται-
ρείες του κόσµου γιατί αξίζουν περισσότερο από
κάθε άλλο Μηχανικό άλλης χώρας. Μην διστάζετε
να ανοίξετε τα φτερά σας και να πετάξετε, άλλωστε
ο σηµερινός κόσµος είναι τόσο µικρός.
 48 Εργοληπτικόν βήμα

Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Με χαρά ο Σύνδεσµος Πιστοποι-
ηµένων Εργοληπτών Δηµοσίων
Έργων και Τεχνικών Επιχειρή-
σεων Θεσσαλονίκης και Κεντρι-
κής Μακεδονίας (ΣΠΕΔΕΘ &
ΚΜ) φιλοξενείται στο εορτα-
στικό εκατοστό τεύχος του Ερ-
γοληπτικού Βήµατος της
ΠΕΣΕΔΕ, µέσω του οποίου,
όλος ο εργοληπτικός κόσµος
µπορεί να εκφραστεί ελεύθερα
και να ενηµερωθεί για θέµατα
του κλάδου άµεσα και αµερό-
ληπτα.
Ο ΣΠΕΔΕΘ & ΚΜ, εορτάζον-
τας από ιδρύσεώς του 100
χρόνια ενεργούς παρουσίας
στη Βόρειο Ελλάδα και απο-
τελώντας έναν από τους κύ-
ριους στυλοβάτες-µέλη της
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Φώτης Κουβουκλιώτης
Πρόεδρος του ΣΠΕΔΕΘ & ΚΜ
Οµοσπονδίας, βρίσκεται
συνεχώς σε αγαστή και
δυναµική συνεργασία µε
την ΠΕΣΕΔΕ, συµβάλλον-
τας καθοριστικά στο έργο
της για την προάσπιση των
συµφερόντων των συνα-
δέλφων, την ανάπτυξη
υγειών επαγγελµατικών
σχέσεων, τη δηµιουργική
συµµετοχή στους τοµείς ενδιαφέροντος του κλάδου
και την ανεξάρτητη και αυτοτελή έκφραση των Συν-
δέσµων σε ολόκληρη την επικράτεια.
Σε κόντρα των δύσκολων οικονοµικών και επαγ-
γελµατικών καταστάσεων που βιώνει ο κλάδος,
στην ΠΕΣΕΔΕ ανήκουν τα εύσχηµα για την επίτευξη
των στόχων της και την αναγνώρισή της ως το µε-
γαλύτερο σε αριθµό µελών και το πιο αντιπροσω-
πευτικό Επαγγελµατικό Σωµατείο του Κλάδου στην
Ελλάδα.

Κώστας Παπασταμόπουλος
Πρόεδρος Σ.Ε.Δ.Ε. Κορινθίας

Ο Σύνδεσµος Εργοληπτών Δηµοσίων Έργων νοµού σµενή για τον κλάδο πε-
Κορινθίας χαιρετίζει την επετειακή έκδοση του Ερ- ρίοδο, ευχόµαστε να ση-
γοληπτικού Βήµατος, ως ένδειξη της σταθερής πο- µατοδοτήσει το ξεκίνηµα
ρείας της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. στο πλευρό των µικρών και µιας νέας, καλύτερης,
µεσαίων εργοληπτικών επιχειρήσεων της χώρας. Η εποχής.
έκδοση αυτή, παρότι έρχεται σε µια ιδιαίτερα δυ-

Χρήστος Τριανταφυλλόπουλος
Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Μαγνησίας
Η έκδοση του 100ου τεύχους του Εργοληπτικού στολή είχαν και έχουν οι
βήµατος , έχει εξ ορισµού την πρέπουσα αξία στην συνάδελφοι που ηγούνται
Ιστορική διαδροµή του µικρόκοσµου της κατα- και µας εκφράζουν
σκευής των Έργων . Είναι η ανάγκη προβολής του µ΄αυτή τη µικρή φωνή
προσφερόµενου Κοινωνικού έργου από τον δοκι- που διαθέτουµε.
µαζόµενο «ανώνυµο» Εργολήπτη που δίνει αυτή Η ευχή όλου του Εργολη-
την ιδιαίτερη αξία σ΄ αυτή την Επετειακή έκδοση. πτικού κόσµου , που συ-
Η προβολή, ενός παρεξηγηµένου και συκοφαντη- νοδεύει το 100ο τεύχος
µένου πολλές φορές έργου , που γίνεται κάτω από του Εργοληπτικού βήµα-
δύσκολες και αντίξοες συνθήκες , πολλές φορές τος είναι το επόµενο Ορό-
χωρίς καµιά βοήθεια από την επίσηµη Πολιτεία . σηµο-Σταθµός στην Ιστορική διαδροµή της
Κατά παράδοση αυτός ο µικρός και «ανώνυµος » ΠΕΣΕΔΕ, να αποτυπώνει µια δυναµική και δηµι-
Δηµιουργός-Εργολήπτης εκφραζόταν και εκφράζε- ουργική διαδροµή.
ται από το στήριγµα του, την ΠΕΣΕΔΕ. Αυτή την απο-
Εργοληπτικόν βήμα 49

Γιώργος Γεωργουλόπουλος
Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Μεσσηνίας.

Με αφορµή την επετειακή έκδοση των 100 τευχών δυνατή συνδικαλιστικά και
του «Εργοληπτικού Βήµατος», εύχοµαι να συνεχίσει για γίνει αυτό πρέπει να
για πολλά- πολλά ακόµη χρόνια να εκδίδεται είτε γίνει πιο χρήσιµη και πιο
ηλεκτρονικά είτε σε έντυπη µορφή γιατί αποτελεί ελκυστική προς τα µέλη
την φωνή και την εξωτερική εικόνα της ΠΕΣΕΔΕ και της. Θα πρέπει να προσ-
των Συνδέσµων της όχι µόνο προς τα µέλη-συνα- διορίσει την φυσιογνω-
δέλφους αλλά και προς τους πολίτες και την πολι- µία της όσον αφορά το τι
τεία. Το εργοληπτικό βήµα θα πρέπει πάντα να εκπροσωπεί και θα εστιά-
εκδίδεται για να κάνει γνωστό σε όλους τις από- σει επιτέλους στα προ-
ψεις της αρχαιότερης εργοληπτικής οργάνωσης της βλήµατα των
χώρας. Η αποστολή του δεν τελειώνει µε την προ- µικρών εργοληπτικών επιχειρήσεων που αποτε-
βολή της εκάστοτε διοίκησης και την λούν άλλωστε την συντριπτική πλειοψηφία των
δηµοσίευση γενικόλογων και σε τελική ανάλυση µελών της. Να έχει ξεκάθαρες θέσεις για όλα τα µε-
αδιάφορων για τους πολλούς άρθρων αλλά πρέ- γάλα προβλήµατα που απασχολούν τον κλάδο, να
πει να διατυπώνει ξεκάθαρες συνδικαλιστικές από- παράγει συνδικαλισµό και γίνει αγωνιστική διεκδι-
ψεις και στοχεύσεις ώστε να είναι επίκαιρο και να κώντας από την πολιτεία τα µικρά και τα µεγάλα.
ακουµπά τα προβλήµατα και τις αγωνίες των συνα- Εύχοµαι στο περιοδικό πολλές νέες και µαχητικές
δέλφων-µελών της ΠΕΣΕΔΕ. Για να συνεχίσει όµως εκδόσεις.
να εκδίδεται το περιοδικό πρέπει η ΠΕΣΕΔΕ να είναι

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Ηλίας Κατσιμπόκης
Πρόεδρος ΣΠΕΔΕ Πρέβεζας - Λευκάδος

«Όλα αυτά τα χρόνια παρά τις οικονοµικές δυσκο- κού βήµατος µε τον ίδιο ζήλο και συνέπεια και τα
λίες προβάλλατε και υπερασπιστήκατε τα επαγγελ- επόµενα χρόνια.»
µατικά δικαιώµατα του κλάδου µας, τηρώντας
άψογη στάση.
Εύχοµαι να συνεχίσετε την έκδοση του εργοληπτι-

Το περιοδικό «Εργοληπτικό Βήµα» µετά από πολλά
χρόνια παρουσίας και παρέµβασης στο κατασκευα-
στικό γίγνεσθαι της Ελλάδας συνεχίζει να ενηµερώ-
νει και να στηρίζει τον εργοληπτικό κόσµο ως
ακούραστος συνοδοιπόρος.
Είναι σπουδαίο στις µέρες µας τέτοια εγχειρήµατα
να διαρκούν, να εξελίσσονται και να επεκτείνουν συ-
νεχώς τις υπηρεσίες τους.
Ιωάννης ε. Μπαλουκτσής
Πρόεδρος ΣΕΔΕ Σερρών
Ως Σ.Ε.Δ.Ε. Ν. Σερρών ευχόµαστε η αντοχή που επέ-
δειξε το περιοδικό στο πέρασµα του χρόνου και στις
κατά καιρούς αντίξοες συνθήκες, που αντιµετώπισε,
να γίνει παράδειγµα προς µίµηση για τους συνεχι-
στές του περιοδικού.
Με συναδελφικούς χαιρετισµούς
Ι.Μ.
50 Εργοληπτικόν βήμα

72ο Τακτικό Συνέδριο ΠΕΣΕΔΕ:

Διαρκής αγώνας για αξιοπρεπή
εκπροσώπηση των Εργοληπτών

Η ανάγκη αναδιάρθρωσης του δη-
μόσιου Τομέα προκειμένου να μην
καθυστερεί η δημοπράτηση έργων
και μελετών, η επιτάχυνση της δια-
δικασίας αξιοποίησης διαθέσιμων
ευρωπαϊκών πόρων, η άμεση μετα-
φορά της περιουσίας στο υπό σύ-
σταση ΤΜεδε προκειμένου να
διασφαλιστεί η εγγυοδοσία, καθώς
και η ανάγκη διαφάνειας και ισονο-
μίας στους διαγωνισμούς δημο-
σίων έργων με ταυτόχρονη μέριμνα
για την προστασία των μικρών και
μεσαίων εργοληπτικών επιχειρή-
σεων, αποτέλεσαν μεταξύ πολλών
άλλων κλαδικών αιτημάτων, τα βα-
σικά συμπεράσματα του 72ου Τα-
κτικού ςυνεδρίου της Πεςεδε, που
πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις
2-4/06/2016 στην Πάτρα.
στην αβεβαιότητα και την αστάθεια που πλήττει τις
µικροµεσαίες επιχειρήσεις και πρόσθεσε: «Η Διοί-
κηση της Οµοσπονδίας µας, προσπάθησε, να είναι
παρούσα, να παρέχει προς τα µέλη ουσιαστικές υπη-
ρεσίες, να τα στηρίζει απέναντι στην Κρατική αυθαι-
ρεσία, καθώς και να παρεµβαίνει συνδικαλιστικά,
προς την Κυβέρνηση και τους λοιπούς φορείς». Κα-
ταγγέλλοντας την µηδαµινή ανταπόκριση της Πολι-
τείας στις αναλυτικές και τεκµηριωµένες
θέσεις-προτάσεις της ΠΕΣΕΔΕ, αναφέρθηκε στις
παρεµβάσεις της Οµοσπονδίας, οι οποίες είχαν ως
άξονα και προτεραιότητα: «τον αγώνα για ισονοµία
και ισοπολιτεία, διεκδικώντας πέρα από επί µέρους
σοβαρές βελτιώσεις της υφιστάµενης νοµοθεσίας,
ένα «Σκέλος Εθνικής νοµοθεσίας κατασκευής Δη-
µόσιων έργων» για τα έργα κάτω του κοινοτικού
ορίου των περ. 5.000.000€, µε βάση την υφιστάµενη
κωδικοποίηση του ν3669/2008. Περαιτέρω γνώµο-
νας των παρεµβάσεών µας, αποτέλεσε η προσπά-
θεια να πετύχουµε αλλαγές και βελτιώσεις της
νοµοθεσίας κυρίως για την ανατροπή ετεροβαρών
δικαιωµάτων της Υπηρεσίας έναντι του αναδόχου
και προπάντων για αυτό που θεωρούµε ως βάση της
χρηστής διοίκησης, δηλαδή την διαφάνεια».

ε συγκεκριµένες αναφορές στα ουσιαστικά

Μ προβλήµατα που αντιµετωπίζει ο εργοληπτικός
κόσµος, οι Σύνεδροι επεσήµαναν τον κίνδυνο κα-
τάρρευσης του κλάδου, που βρίσκεται προ των
πυλών λόγω της συνεχιζόµενης µείωσης των δη-
µοσίων έργων, των αλόγιστων εκπτώσεων, αλλά
και µιας σειράς προβληµάτων που αφορούν στην
ΘΕΜΑ

διαφάνεια και στον τρόπο ανάθεσης και δηµοπράτη-

σης των έργων.
Υπογραµµίζοντας το γενικότερο περιβάλλον της οι-
κονοµικής ύφεσης, ο πρόεδρος της ομοσπονδίας,
Γιώργος Γάγαλης, στην ομιλία του τόνισε την ανε-
πάρκεια του πολιτικού αλλά και του συνδικαλιστι-
κού προσωπικού της χώρας να δώσουν λύσεις Γιώργος Γάγαλης πρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ
Εργοληπτικόν βήμα
Γενική άποψη της αίθουσας κατά τη διάρκεια των εργασιών του 72ου Συνεδρίου της ΠΕΣΕΔΕ.
Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ αναφέρθηκε
στο έργο της απερχόµενης Διοίκησης τονίζοντας ότι
παραδίδει µια οργανωτικά – λειτουργικά - οικονο-
µικά διαφορετική ΠΕΣΕΔΕ από αυτή που παρέλαβε:
«Παραδίδουµε µια ΠΕΣΕΔΕ µε µέση συνδροµή Μέ-
λους περίπου 55€, µε πλήρως µηχανογραφηµένο
Λογιστήριο και Ηλεκτρονικό Μητρώο, χωρίς την
παραµικρή περικοπή στην παραγωγή συνδικαλιστι-
κού έργου όλων των Οργάνων (ΔΣ, Προεδρείο,
Εκτελεστική, Συνέδρια, Συνδιασκέψεις) και µε βελ-
τιωµένη λειτουργία (Γραµµατειακή υποστήριξη, Νο-
µική συµβουλή, Φοροτεχνική συµβουλή,
Οικονοµοτεχνική υποστήριξη, Υποστήριξη Ηλε-
κτρονικών Διαγωνισµών, Ιστοσελίδα, Δηµοσιογρα-
φική υποστήριξη κλπ) µε παράλληλη προσαρµογή
των δαπανών στα έσοδα».
Αναφερόµενος στο καταστατικό της Οµοσπονδίας, ο
κ. Γάγαλης χαιρέτισε το γεγονός, ότι µετά από πολυε-
τείς προσπάθειες επιτεύχθηκε και µάλιστα µε συγκι-
νητική αποδοχή από τους συνέδρους των τελευταίων
δύο Συνεδρίων, η θεσµοθέτηση της απλής αναλογι-
κής γεωγραφικής κατανοµής των εδρών του Διοικη-
τικού Συµβουλίου και η πρόβλεψη ενσωµάτωσης
στην ΠΕΣΕΔΕ, µελών νέων µητρώων πιστοποιηµέ-
νων τεχνικών υπηρεσιών. «Θεωρούµε ότι το νέο κα-
ταστατικό µας, είναι επίτευγµα της παρούσας
Διοίκησης προσωπικό στοίχηµα του υπογράφοντος»,
είπε χαρακτηριστικά και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι
οι αλλαγές θα αποδειχθούν ευεργετικές στην προ-
σπάθεια της ΠΕΣΕΔΕ να συνεχίσει το έργο της στην
δύσκολη πραγµατικότητα που ανατέλλει για τις Δη-
µόσιες Συµβάσεις. Τέλος υπογράµµισε ότι η προσπά-
θεια βελτίωσης του καταστατικού θα πρέπει να είναι
συνεχής προκειµένου να παραµένει σύγχρονο, δηµο-
κρατικό, λειτουργικό και να εξελίσσεται διαρκώς.
51
Στην παρουσίαση της δύσκολης οικονοµικής συγ-
κυρίας και της επιχειρηµατικότητας στον τοµέα των
δηµοσίων έργων επικεντρώθηκε και ο τέως γενι-
κός γραμματέας της Πεςεδε κ. Νικόλαος διά-
κος. Στην εισήγησή του ο κ. Διάκος περιέγραψε µε
µελανά χρώµατα την κατάσταση που επικρατεί στην
χώρα λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «το επιχειρηµα-
τικό περιβάλλον στα δηµόσια έργα τα τελευταία
χρόνια των µνηµονίων των δανειστών και της
κηδεµονίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης συρρικνώ-
θηκε µονοσήµαντα αφού αντί για αναστροφή και
ανάπτυξη είχαµε ως αποτέλεσµα µόνο µιζέρια ,
φόρους και φτώχια. Η διακήρυξης της Λισσαβό-
νας “…ότι η µικροµεσαία επιχείρηση είναι η ρα-
χοκοκαλιά των ευρωπαϊκών οικονοµιών …”
έσβησε µαζί µε την ελπίδα του λαού µας για κα-
λύτερες ηµέρες».
Απευθυνόµενος στους Συνέδρους εκτίµησε ότι το
«µόνο που µας µένει ως οντότητες µε ιστορία και
αξιοπρέπεια , είναι να στηριχθούµε σ’ όσα από
εκείνα τα νοµοθετήµατα παραµένουν “απείραχτα”,
ώστε να καταφέρουµε να επιβιώσουµε, κυρίως
κόντρα στις “επιχειρήσεις του κράτους”, που προ-
σπαθούν διαρκώς να λεηλατήσουν τον ιδρώτα, τις
κατακτήσεις και την προσωπική µας αξιοπρέπεια».
Αφήνοντας ξεκάθαρες αιχµές για τον τρόπο διαβού-
λευσης της κυβέρνησης µε τους κοινωνικούς εταί-
ρους, ο κ. Διάκος έκανε λόγο, µεταξύ άλλων, για
ΘΕΜΑ
καταπάτηση του συντάγµατος, για παραγκωνισµό
των ανεξάρτητων αρχών και ψήφιση µε την διαδι-
κασία του κατεπείγοντος χιλιάδων σελίδων
νόµων µε σκανδαλώδεις διατάξεις, όπως το αξιό-
ποινο των καρτέλ κ.α. Μιλώντας για απολυταρχικό
τρόπο διακυβέρνησης υπογράµµισε ότι «ο αρχηγός
στην τακτική του εκφοβισµού και της καταπίεσης
52 Εργοληπτικόν βήμα

είναι το Ι.Κ.Α και συνέχισε την οµιλία του αναφερό-

µενος αναλυτικά στην Εκκαθάριση του Λογαριασµού
Εισφορών, στην Δηµοσίευση των Διακηρύξεων
Διαγωνισµών, στο Μεταφορικό Έργο, στην ανάληψη
Πίστωσης πριν από την εκτέλεση των έργων, στις
Νέες τιµές και στην Εργοταξιακή Σήµανση.
Τα σωρευµένα προβλήµατα µε τα οποία βρίσκονται
αντιµέτωπες οι µικρές και µεσαίες εργοληπτικές
επιχειρήσεις υπογράµµισε στην εισήγησή της και
το µέλος του Δ.Σ. της ΠΕΣΕΔΕ κα. Βασιλική Αψώ-
καρδου. Επισηµαίνοντας ότι ίσως για πρώτη φορά
οι εργολήπτες βρίσκονται αντιµέτωποι µε τόσα
πολλά και µεγάλα ανοιχτά µέτωπα, ασφαλιστικό,
φορολογικό, οικονοµικό, η κ. Αψώκαρδου ως πρό-
εδρος του ΣΠΕΔΕ Νοµού Λέσβου αναφέρθηκε στο
Προσφυγικό πρόβληµα και τις δηµόσιες συµβάσεις
για τους χώρους στέγασης προσφύγων και µετα-
ναστών. Περιγράφοντας, µε την κατάθεση στοι-
χείων, την κατάσταση που έχει διαµορφωθεί από
το περασµένο καλοκαίρι στην Μυτιλήνη, «580.000
αλλοδαποί (λαθρο και µη) εισήλθαν στη Λέσβο δια Γιώργος Γεωργουλόπουλος πρ. ΣΕΔΕ Μεσσηνίας,
θαλάσσης» είπε χαρακτηριστικά η κ. Αψώκαρδου Βασιλική Αψώκαρδου μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ
άσκησε έντονη κριτική στον τρόπο µε τον οποίο
χειρίστηκε η Πολιτεία το θέµα στέγασής τους. Με- σταν µάρτυρες πληθώρας εκδηλώσεων εγκαινίων
ταξύ άλλων σηµείωσε: «Δηµοσιεύτηκαν διακηρύ- µε την παρουσία µάλιστα πολιτικών και άλλων ση-
ξεις (άραγε πού; Άραγε πότε;) αρχικά από το µαντικών προσώπων…Η συνέχεια; Αναµενόµενη…
Υπουργείο Δικαιοσύνης και στη συνέχεια από το Στις 20 Φεβρουαρίου 2016 και στα πλαίσια ενός
Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, οι οποίες κα- νοµοσχεδίου για την διευκόλυνση των διαδικα-
λούσαν περιορισµένο αριθµό εργοληπτικών εται- σιών που αφορούν το προσφυγικό ζήτηµα, κατατί-
ριών, πάντα από το κέντρο και ποτέ από την ίδια θεται από το Υπουργείο Εθνικής Άµυνας
πληγείσα περιοχή, για την κατασκευή των πρώτων τροπολογία η οποία δίνει τη δυνατότητα στο ΥΕΘΑ
Κέντρων Πρώτης Υποδοχής (ΚΕΠΥ). Φυσικά µε λο- να συνάπτει µε τρίτους συµβάσεις εκτέλεσης
γικές εκπτώσεις, φυσικά οι παροικούντες βλέπαµε έργων, παροχής υπηρεσιών, προµήθειας αγαθών
να «ξεφυτρώνουν» κτίρια χωρίς να γνωρίζουµε ή µισθώσεων σχετικά µε την ίδρυση, κατασκευή
ούτε ποιος ούτε πότε τα κατασκεύασε και γινόµα- και συντήρηση των Κέντρων Πρώτης Υποδοχής

Aπό αριστερά, Αναστάσιος Γρυλλάκης μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ, Ανδρούλα Σουρουλλά πρ. ΣΠΕΔΕ Ηρακλείου, Βασίλης
Ξηρός γγ ΣΕΔΕ Μεσσολογγίου-Ναυπάκτου
ΘΕΜΑ
Εργοληπτικόν βήμα 53

(ΚΕΠΥ), Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης

(ΚΥΤ) καθώς και των ανοικτών δοµών Προσωρι-
νής Υποδοχής και Φιλοξενίας προσφύγων και µε-
ταναστών, και τη λειτουργία των κέντρων και των
δοµών αυτών. Στην ίδια τροπολογία αναφέρεται
ότι «η διαδικασία σύναψης των εν λόγω συµβά-
σεων µπορεί να γίνεται, για λόγους κατεπείγουσας
και απρόβλεπτης ανάγκης, λαµβανοµένων υπόψη
και λόγων εθνικής ασφάλειας ή δηµόσιας τάξης,
να διενεργείται κατόπιν διαπραγµάτευσης χωρίς
δηµοσίευση προκήρυξης διαγωνισµού, κατά πα-
ρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης της εθνικής νοµο-
θεσίας, µε την επιφύλαξη όµως εφαρµογής της
νοµοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δηµό-
σιες συµβάσεις». Από αριστερά, Ιωάννης Βάρκας μέλος Δ.Σ.ΠΕΣΕΔΕ, Δημήτρης
Μπουζιάκας τ. μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ, Εμμανουήλ Σιγανός αντιπρόεδρος
ΕΕΤΕΜ

ςυγκρότηση σε σώμα του νέου

διοικητικού ςυμβουλίου:
εντυπωσιακή ανανέωση των μελών
Ένα από τα εντυπωσιακά αποτελέσµατα του 72ου
Συνεδρίου της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. είναι η σηµαντική ανανέ-
ωση του Διοικητικού Συµβουλίου, ως αποτέλεσµα
των αρχαιρεσιών που έλαβαν χώρα στις 3 Ιουνίου.
Σχεδόν τα µισά, 12 από τα 25 µέλη εκλέχθηκαν για
πρώτη φορά στο Δ.Σ. της Οµοσπονδίας. Η συγκρό-
τηση σε σώµα του νέου Διοικητικού οργάνου έχει
ως εξής:
Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. αναδείχθηκε για δεύτερη
φορά ο Γιώργος Γάγαλης (Θεσσαλονίκη), Α’ Αντι-
πρόεδρος ο Αριστοτέλης Μυλωνάς (Καρδίτσα), Β’
Αντιπρόεδρος η Μαρία Τσιοµπάνου (Κοζάνη), Γραµ-
µατέας ο Ευάγγελος Γαλάνης (Πάτρα) και Ταµίας ο
Εµµανουήλ Σινωπίδης (Κατερίνη).
Στο Δ.Σ. συµµετέχουν επίσης οι Βασιλική Αψώκαρ- Ηρώ Μήτρου μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ και Ηλίας Ζωντανός
δου (Λέσβος), Ιωάννης Βάρκας (Κοζάνη), Στέργιος μέλος Δ.Σ. ΠΕΣΕΔΕ
Γαλάνης (Σέρρες), Αναστάσιος Γρυλλάκης (Ηρά-
Ζωντανός (Μεσσηνία), Εµµανουήλ Καλογρίδης
κλειο), Ιωάννης Δερµεντζόγλου (Καβάλα), Ηλίας
(Χανιά), Νικόλαος Καλτσάς (Φθιώτιδα), Ιωάννης
Καντζούκης (Ηλεία), Κωνσταντίνος Κατσιδονιωτά-
κης (Λασίθι), Γεωργία Κατσικάρη (Κοµοτηνή), Χρή-
στος Κοτορένης (Καστοριά), Βάϊος Κυρίτσης
(Λάρισα), Κωνσταντίνος Λύρος (Μεσολόγγι), Ηρώ
Μήτρου (Θεσ/νίκη), Αναστασία Παπαβασιλείου
(Άρτα), Δηµήτριος Παπαευαγγέλου (Καρδίτσα),
Γιώργος Ρουπακιάς (Λάρισα), Παναγιώτης Τσάντας
(Καβάλα) και Απόστολος Τσιακίρης (Αλεξανδρού-
πολη).
ΘΕΜΑ

Ο Πρόεδρος κ. Γιώργος Γάγαλης κατά την ψηφοφορία

"Ευχαριστούμε τον κ. Η. Ζωντανό, μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΣΕΔΕ για το φωτογραφικό υλικό. "
 54 Εργοληπτικόν βήμα

1. ΑΓΡΙΝΙΟΥ T : 26410-29075 F:47960 Πλ. Ειρήνης & Δημητρακάκη 2,301 00 ΑΓΡΙΝΙΟ info@sedeag.gr
2. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ T: 27510-69120 & F:24515 Β. Γεωργίου 8, 212 00 ΑΡΓΟΣ
3. ΑΡΚΑΔΙΑΣ T & F: 2710-239133 Πλ. Αγ. Δημητρίου 15 , 221 00 ΤΡΙΠΟΛΗ
4. AΡΤΑΣ T: 26810-21027, F: 26605 Γώγου Μπάκολα & Καραολή, 471 00 ΑΡΤΑ eliasanast@yahoo.gr
5. ΒΟΙΩΤΙΑΣ T: 22610-22382, F: 27685 Δημ. Ανδρεαδάκη 46, 321 00 ΛΕΙΒΑΔΙΑ
6. ΓΡΕΒΕΝΩΝ T: 24620-87644, F: 87643 Εργατικής Πρωτομαγιάς , 511 00 ΓΡΕΒΕΝΑ
7. ΔΡΑΜΑΣ T: 25210-21780, F: 25506 Επίκουρου 2, 661 00 ΔΡΑΜΑ ergolip@gmail.com
8. Δ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ T & F: 24610-39568 Μπουσίου & Εστίας 3, 501 00 ΚΟΖΑΝΗ synd-ergdm@ath.forthnet.gr
9. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ T: 22410-26363, F: 36117 Εθν. Μακαρίου 45, 851 00 ΡΟΔΟΣ galkonstantina@yahoo.gr
10. ΕΒΡΟΥ T: 25510-25141, F: 32298 Δικαστηρίων 36 & Kανάρη, 681 00 ΑΛΕΞ/ΛΗ sedeevrou@gmail.com
11. ΕΥΒΟΙΑΣ T: 22210-21578, F: 60374 Αντωνίου Δούνα 1, 341 00 ΧΑΛΚΙΔΑ
12. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ T: 22370-22440, F: 80294 Καραϊσκάκη 4, 361 00 ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ
13. ΖΑΚΥΝΘΟΥ T: 26950-48163, F: 41463 Φιλιτά 30, 291 00 ΖΑΚΥΝΘΟΣ
14. ΗΛΕΙΑΣ T & F: 26210-28853 Μανωλοπούλου 2, 271 00 ΠΥΡΓΟΣ info@enerdomi.gr
15. ΗΜΑΘΙΑΣ T: 23310-21060, F: 21950 Ιεραρχών 1, 591 00 ΒΕΡΟΙΑ
16. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ T: 2810-222460, F: 281101 Ρούσσου Χούρδου 4 (3ος όροφος), 712 01 ΗΡΑΚΛΕΙΟ spedeh@otenet.gr
17. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ T: 2310-277231, 277656 Αριστοτέλους 14, 546 23 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ info@spedeth.gr
& Κ. ΜΑΚ/ΝΙΑΣ F: 230914
18. ΘΡΑΚΗΣ T: 25310-26942, F:29165 Αγχιάλου 1-3-5, 691 00 ΚΟΜΟΤΗΝΗ sedethrakis@gmail.com
19.ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ T: 26510-21482, F: 23678 Ν. Ζέρβα 4-6, 453 32 ΙΩΑΝΝΙΝΑ
20.ΚΑΒΑΛΑΣ T & F: 2510-222827 Κασσάνδρου 1, 654 03 ΚΑΒΑΛΑ synergk@otenet.gr
21.ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ T & F: 24410-76947 Καζαμπάκα 4, 431 00 ΚΑΡΔΙΤΣΑ tee_karditsa@tee.gr
22.ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ T & F: 24670-29858 Αθ. Διάκου 7, 521 00 ΚΑΣΤΟΡΙΑ info@spedekas.gr
23.ΚΕΡΚΥΡΑΣ T: 26610-40986, F: 25180 Θεοτόκη 25, 491 00 ΚΕΡΚΥΡΑ
24.ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ T & F: 26710-28747 Λ. Βεργωτή 14, 281 00 ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ
25.ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ T: 27410-26491, F: 73577 Κροκιδά 73, 201 00 ΚΟΡΙΝΘΟΣ sedekorin@gmail.com
26.ΚΥΚΛΑΔΩΝ T: 22810-83615, F: 86562 Ακτή Πέτρου Ράλλη & Άνδρου 1, 841 00 ΣΥΡΟΣ
27.ΛΑΚΩΝΙΑΣ T: 27310-23606, F: 29776 Ευαγγελιστρίας 45, 231 00 ΣΠΑΡΤΗ dpapadako@tee.gr
ΣΤΟΙΧeIΑ συνδέσμων

28.ΛΑΡΙΣΑΣ T: 2410-535566, F:535158 Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα, 412 22 ΛΑΡΙΣΑ sedelar@tee.gr

29.ΛΑΣΙΘΙΟΥ T & F: 28410-82855 Λασιθίου 35, 721 00 ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ lioud@agn.forthnet.gr
30.ΛΕΣΒΟΥ T: 22510-25159, F: 20136 Ολυμπίου Γυμν. 1, 811 00 ΜΥΤΙΛΗΝΗ bapsokard@gmail.com
31.ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ T & F: 24280-76803 Κοραή 65, 382 21 ΒΟΛΟΣ
32.ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ T: 26310-55400 Ναυπάκτου 4, 302 00 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ sede.mesologiounafpaktou@gmail.com
F: 26310-55404
33.ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ T: 27210-28145 & F: 86973 K. Γεωργούλη 12, 241 00 ΚΑΛΑΜΑΤΑ
34.ΞΑΝΘΗΣ T & F: 25410-62789 Βενιζέλου 84, 671 00 ΞΑΝΘΗ stavros@zouridis.com
35.ΠΑΤΡΩΝ T: 2610-276813, F: 620080 Κανακάρη 101, 262 21 ΠΑΤΡΑ esyllo@tee.gr
36.ΠΕΛΛΑΣ T: 23810-26681, F: 26681 Φιλίππου 26, 582 00 ΕΔΕΣΣΑ npella@tee.gr
37. ΠΙΕΡΙΑΣ T: 23510-23833,F: 23813 Αγ. Λαύρας 26, 601 00 ΚΑΤΕΡΙΝΗ spedepierias@gmail.com
38.ΠΡΕΒΕΖΑΣ -
ΛΕΥΚΑΔΑΣ T: 26820-22767, F:26927 4ο χλμ. Ε.Ο. Πρέβεζας - Ιωαννίνων, 481 00 ΠΡΕΒΕΖΑ
39.ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ T: 210-3821731, F:3823402 Εμμ. Μπενάκη 18, 106 78 ΑΘΗΝΑ spedep@tee.gr
40.ΡΕΘΥΜΝΗΣ T & F: 28310-52355 Κουντουριώτου 140, 741 00 ΡΕΘΥΜΝΟ sedenret@otenet.gr
41.ΣΕΡΡΩΝ T: 23210-66661, T & F: 22172 Υψηλάντη 1, 621 23 ΣΕΡΡΕΣ sedeserron@gmail.com
42.ΤΡΙΚΑΛΩΝ T: 24310 70855 Καπαδοστρίου 26, 421 00 ΤΡΙΚΑΛΑ
F: 24310-79330
43.ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ T & F: 22310-24656 Σωκράτους 8, 351 00 ΛΑΜΙΑ sedelamia@gmail.com
44.ΦΛΩΡΙΝΑΣ T: 23850-45261, F: 23850-44060 33ου Συντάγματος Πεζικού 12, 531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ evage@tee.gr
45.ΦΩΚΙΔΑΣ T: 22650-22162, F: 22644 Ι. Γιδογιάννου 18, Άμφισσα, 331 00 ΦΩΚΙΔA
46.ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ T: 23710-24456, F: 23800-21162 Κων/πόλεως 5, 631 00 ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ vlahosgiorgos@gmail.com
47.ΧΑΝΙΩΝ T & F: 28210-27667 Ηρώων Πολυτεχνείου 4Α, 731 34 ΧΑΝΙΑ sedechan@yahoo.gr
48.ΧΙΟΥ T: 22710-41724 Δημογεροντίας 18, 821 00 ΧΙΟΣ
F: 41411 - 20003