FILIPINO

ABSTRAK
AKADEMIKO VS. DI-AKADEMIKO
ü Sining: Pagpapahayag ng mga ideya at
AKADEMIKO DI-AKADEMIKO emosyon sa pamamagitan ng mga elemento
LAYUNIN Magbigay ng Magbigay ng tulad ng mga kulay, linya at/o hugis ng hindi
ideya at sariling nagtatangkang makalikha ng isang
impormasyon opinyon makatotohanang larawan
ü Pagsulat: Galing sa latin na salitang abstractum
na ang ibig sabihin ay pinaikling anyo ng isang
PARAAN O Obserbasyon, Sariling mahabang tekstong pasulat.
BATAYAN pananaliksik at karansan,
NG DATOS pagbabasa pamilya at KOMPONENT NG ABSTRAK
komunidad
• Bakit? (Kahalagahan)
AUDIENCE Iskolar, Iba’t ibang
magaaral, guro publiko • Ano? (Suliranin)
(akademikong • Paano? (Kaparaanan)
komunidad) • Ano ang naging kasagutan? (resulta)
ORGANISAS • Planado ang • Hindi malinaw • Ano ang implikasyon? (Konklusyon)
YON NG ideya ang estruktura
IDEYA •May • Hindi MGA URI NG ABSTRAK
pagakakasunod kailangang
• Impormatibo
sunod ang magkakaugnay
- Ipinagbibigay-alam ang nilalaman ng ulat
estruktura ng ang mga ideya
mga pahayag - Isinasama ang layunin, metodo, saklaw,
PANANAW • Obhetibo • Subhetibo resulta, kongklusyon at rekomendasyon
• Hindi direktang • Sariling ng/sa pag-aaral
tumutukoy sa opinyon, - Binibigyang-tuon ang mahahalagang punto
tao at damdamin pamilya, - Maiikli – mula sa talata hanggang isa o
kundi sa mga komunidad ang dalawang pahina batay sa haba ng ulat
bagay, ideya, pagtukoy - Pinahihintulutan ang mambabasa na
facts • Tao at magpasya kung babasahin o hindi ang ulat
•Nasa damdamin ang
pangatlong tinutukoy • Deskriptibo
panauhan ang • Nasa una at
- Inilalahad ang nilalaman ng ulat
pagkakasulat pangalawang
- Isinasama ang layunin, metodo, saklaw
• Hindi direktang panauhan ang
tumutukoy sa pagkakasulat ngunit hindi kasama ang resulta,
tao at damdamin konklusyon at mga rekomendasyon
at hindi - Maikli lamang at karaniwang naglalaman ng
gumagamit ng 100 salita
pangalawang - Ipinakikilala ang paksa sa mambabasa na
panauhan nararapat na magbasa ng ulat upang
malaman ang resulta ng pag-aaral
KATANGIAN NG MAHUSAY NA ABSTRAK
• Gumagamit ng isa o higit pang
progresibong mga talata na may kaisahan,
pagkakaugnay-ugnay, malinaw at
nakatatayong mag-isa
• Gumagamit ng panimula-katawan-
kongklusyon na istruktura kung saan ang
mga bahagi ay tinatalakay sa ganitong
pagkakasunod-sunod: layunin, resulta,
kongklusyon at rekomendasyon
• Mahigpit na tinutugunan ang
pagkakasunod-sunod ng mga bahagi ng
ulat
• Nagbibigay ng lohikal na ugnayan sa mga
kasangkot na materyal
• Walang idinaragdag na bagong
impormasyon ngunit nagbubuod ng ulat
• Nauunawaan ng nakararami
PAGSULAT: ABSTRAK
1. Layunin
• Bakit ginawa ang pag-aaral/pananaliksik
na ito?
• Bakit mahalaga ang pananaliksik at mga
resulta nito?
• Bakit kailangang basahin ang isinagawang
pananaliksik?
• Ano ang makukuha ng mga babasa ng
pananaliksik?
2. Pagtukoy sa suliranin
• Anong suliranin/tanong ang nais
sagutin/lutasin ng iyong pananaliksik?
• Ano ang saklaw ng iyong pananaliksik –
malawak ba o tiyak?
• Ano ang iyong pangunahing itinalagang
pahayag(claim)?
3. Metodo/Kaparaanan
• Ano ang kaparaanang iyong ginamit sa
pagkuha ng mga datos upang maisagawa
ang iyong pananaliksik?
• Tukuyin ang mahahalagang
sanggunian/pinagbatayan ng iyong
pananaliksik.
4. Resulta (Impormatibo)
• Anong kasagutan ang natamo mula sa
pananaliksik?
• Nasuportahan ba ang mga ebidensya?
• Ano ang pangkalahatang natuklasan mula
sa pananaliksik?
5. Konklusyon(Impormatibo)
• Ano ang implikasyon o ipinahihiwatig ng
pananaliksik?
• May nakikita bang ugnayan sa mga pag-
aaral?
SA PAGSUSULAT NG EPEKTIBONG ABSTRAK,
SUNDIN ANG SUMUSUNOD:
1. Basahing muli ang ulat na nasasaisip ang
pagsusulat ng abstrak. Bigyang-pansin ang
sumusunod na bahagi: layunin, metodo,
saklaw, resulta, kongklusyon at
rekomendasyon.
2. Pagkaraang basahing muli ang ulat, sumulat
ng burador nang hindi binabalikan ang
nilalaman nito. Isaalang-alang ang mga
importanteng bahagi ng abstrak na nakatala sa
unang hakbang. Huwag lamang kopyahin ang
pinakasusing mga pangungusap ng ulat.
3. Rebisahin ang burador upang…
• Maitama ang mga kahinaan sa organisasyon
at kaisahan ng mga ideya,
• Iisantabi ang mga hindi mahahalagang
impormasyon,
• Idagdag ang mga mahahalagang
impormasyong maaaring naiisantabi,
• Iwasan ang hindi kinakailangang mga salita,
• Itama ang mga kamalian sa gramatika at
wastong pagsusulat (bantas, atbp)
4. Maingat na basahing muli ang huling kopya.
SINTESIS
• pagsasama-sama ng mga ideya ng isang
indibidwal at iyong mga ideya mula sa iba’t
ibang sanggunian
• Mula sa Griyego na ‘syntithenai’
• syn – kasama, magkasama
• tithenai – ilagay, sama-samang ilagay
Sariling
ideya
Sanggunian Sanggunian
Sintesis
MGA SUSING KATANGIAN NG SINTESIS
• Iulat ang mga impormasyon mula sa mga
sanggunian sa pamamagitan ng
pagbabago ng mga parirala at
pangungusap;
• Iorganisa upang makita ng mga
mambabasa ang mga magkakatulad na
impormasyon;
• Bigyang pagpapahalaga ang mga
sanggunian at tulungan ang mga
mambabasa na maunawaan itong mabuti.
PAGHAHANDA SA PAGSUSULAT NG SINTESIS
1. Basahin at pag-aralang mabuti ang mga
sanggunian.
- Ang sistematikong paunang paghahambing
ay makatutulong. Magsimula sa pagbubuod
ng mga punto, tema at katangian ng mga
teksto na magkakatulad. Itala rin ang mga
pagkakaiba.
- Hanapin ang mga karaniwang impormasyon
mula sa mga ito.
- Suriin kung paano ang mga sanggunian ay
sumasang-ayon sa isa’t isa at kung paano
ito nagkakasalungatan.
- Suriin kung alin sa mga sanggunian ang
higit na lohikal at may higit na kredibilidad.
2. Magpasya kung ano ang iyong posisyon o
sariling perspektibo.
- Bumuo ng sariling perspektibo at
interpretasyon ng mga sanggunian – ang
sariling suri—at isama ang iyong suri sa
papel.
- Tandaang kung anong pinagpasyahang
piliing posisyon, manatili dito hanggang huli.
- Gamitin ang mga sanggunian upang
suportahan ang iyong perspektibo.
3. Sumulat ng panukalang pahayag/tesis na
pangungusap (thesis statement).
- Ipahayag ang iyong piniling posisyon sa
pamamagitan ng tesis na pangungusap
Tesis na
Pangungusap
Pangungusap
Pangungusap
- Tesis na pangungusap- paggigiit ng isang
posisyon o paninindigan kaugnay ng isang
paksa
- Tandaang ang bahaging ito ang pinakritikal
sa lahat dahil kailangang mapagtibay ito
hanggang sa huling bahagi.
4. Gumawa ng balangkas.
- Sumubok ng ibang paraan sa pag-
oorganisa ng mga impormasyon batay sa
mga nasuri at nais na hindi sang-ayunan.
ü INTRODUKSYON/PANIMULA
ü KATAWAN
- Ang organisasyon ay idedetermina ng
pagtatakda o ng mga padron na nakikita sa
mga materyal na binubuo (tema, punto,
pagkakatulad, aspeto ng paksa). Ang
organisasyon ang pinakaimportanteng
bahagi ng sintesis, kaya piliin ang
pinakaepektibong format ng paksa.
- Siguraduhin na ang bawat talata ay:
- Nagsisimula sa pangungusap o parirala na
nagpapabatid sa mga mambabasa ng
PAKSA NG TALATA;
- Nagsasama ng mga impormasyon sa higit
sa isang sanggunian;
- Malinaw na isinasaad kung saan nagmula
ang materyal gamit ang mga transisyon at
paksang pangungusap, at mga pagkilala sa
loob ng teksto (in-text citations)
- Mag-ingat sa PLAGIARISM: Ang mga hindi
sinasadyang plagiarism ay karaniwang
nagaganap kapag nagsasama-sama ng
mga sanggunian at hindi pagsasaad kung
saan natatapos ang mga ideyang galing sa
mga sanggunian.
- Nagpapakita ng pagkakatulad o pagkakaiba
sa pagitan ng mga sanggunian sa
pamamaraang nagdudulot na maging mas
impormatibo ang papel;
- Kinakatawan nang maigi ang teksto. Ang
tagabuo ng sintesis ay inuulit ang nilalaman
ng mga sanggunian sa SARILING SALITA.
Hindi dapat mabago ang orihinal na
inilalahad ng teksto.
- Nagsasama ng sariling suri ng sanggunian
ü KONGKLUSYON
- Ipaaalala sa mga mambabasa ang mga
pinakaimportanteng pansuportang ideya na
matatagpuan upang mapag-ugnay-ugnay
ang kabuuang paksa.
5. Gamitin nang mahusay ang mga sanggunian.
- Ang mga napiling sanggunian ay hindi
lamang babanggitin o ibubuod. Dapat
bigyan ito ng pagtataya (evaluation) at
pagsusuri (analysis).
- Buuin ang mga talata na nakaayon sa
sariling posisyon/perspektibo at hindi sa
sanggunian. Ipakita ang kaugnayan ng mga
sanggunian sa isinusulat na papel.
- Kung hindi gagawin ang dalawang ito, iikot
lamang ang papel sa mga sanggunian at
kokontrolin nito ang nilalaman ng buong
papel .
 Talata
PAGTATANGHAL SA MGA TAO AT KANILANG
PAMUMUHAY

• Ano ang tawag sa mga taong naninirahan sa

Talata
Napiling Talata lugar?
posisyon
• Ano ang kanilang ikinabubuhay?
• Ano ang kanilang mga paniniwala at/o
tradisyon?
• Ano ang mga kilalang pagkain at/o putahe?
Talata
MGA PAALALA

6. Isulat ang sintesis. 1. Alamin bakit sila namumuhay sa ganoong

- Laging isaisip ang tesis na pangungusap
upang may tiyak at wastong direksiyon ang
pagsusulat.
paraan
2. Ilahad ang damdamin habang ika’y
naglalakbay upang maramdaman ng mga
mambabasa na naroroon at kasama sila

3. Layuning mang-akit sa mambabasa upang

LAKBAY SANAYSAY gumawa ng pagbabago sa kilos at sa gawa
• Travel essay/ Travelogue
• Lakbay
• Sanay
• Salaysay

LAYUNIN:

• Maidokumento ang kasaysayan, kultura at

heograpiya ng isang lugar sa malikhaing
pamamaraan
• Maitala ang sariling kasaysayan sa paglalakbay
tulad ng espiritwalidad, paghihilom o pagtuklas
sa sarili
• Maitaguyod ang isang lugar at kumita sa
pagsulat

MGA BAHAGI:

• Panimula

• Katawan

• Wakas

PAGPAPAKILALA SA LUGAR

• Magagandang Tanawin
- (Ano ang mga dinarayo ng mga turista at/o
iyong hindi pa nadidiskubre ng mga turista?)