NOL

IMET
ANGE
RE

(
EDI
TEDVI
DEO;
PAGP
APAK
ITANGMGAL
UMANGI
MAH
EKUNGS
AANS
INAK
OPNGMGAK
AST
ILAANGP
IL
IP
INAS
)

NARRATOR:T
AONG1521
NGS I
NAKOPNGMGAK ASTI
LAANGB ANSANGPIL
IPI
NAS,MADAMISAMGAK AP
WANAT I
NG
PI
LI
PI
NOANGNAWAL ANNGK ALAYAAN.ANGBANSANGPIL
IP
INASAYH I
NDINAPAGMAMAY -ARI
NGMGAP I
LI
PI
NOKUNG
HI
NDINAPUNTAI
TOSAKAMAYNGMGAB ANY
AGANGK ASTI
LA.SIRI
ZALAYNAGS ULATATISASAMGALUMABANSA
MGADAY UHANGKAS
TIL
AP ARAMAK AMI
TANGK ALAYAANNGB AWATPILI
PI
NO.ATDAH I
LSAMGAKALUPI
TANNA
NATI
KMANNGMGAP IL
IPI
NOMUL ASAMGAK ASTI
LADOONNAI S I
LANGANGK ANYANGNOB EL
ANGNOLIME
TANGERE.

(
MGAP
ANGAL
ANNGMGAGUMANAP
)

K
ABANAT
A1:
ANGP
IGI
NG

NARRATOR:
Bag
oma t
aposa
ngb
uwanngok
tub
reayna
gpah
aya
gs i
DonSan
ti
agonamaymag
agan
apn
amaran
gya
ng
han
daansak
anyan
gbaha
ysamayAn
loa
gue
.Mar
ami
ngtaoa
ngdumal
o,
nag
-say
aatnag
siy
awans
amaga
rbo
nghan
daa
n
niK
apit
anTi
ago.

[
NAK
ATAY
OSI
TI
YAI
SAB
ELATT
ATANGAP
INANGMGAS
ULAT
-IMB
ITAS
YONS
AMGAT
AO]

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAT
AONGNAGS
ISI
SAY
A]

NAR
RATOR
:Ka
bil
an
gnasamgab
isi
tas
in
a;
PADR
EDAMAS
O,P
ADR
ESI
BYL
AATI
SANGP
ROP
ESORNAMUL
ASA
KOL
EHI
YONGSANJUANDEL
ETRAN.

(
MAGK
UKUNWAR
INGK
AUS
APNI
PADR
EDAMAS
OANGB
INAT
AATI
LANP
ANGK
ASAMAH
AN)

NARR
ATOR:
Hab
angnags
is
iy
aangmg
ata
oayn
agu
sap
-us
aps
in
aPa
dreDa
mas
o,a
ngb
ina
tan
aba
gon
gda
ti
ngs
aPi
l
ip
ina
s
ati
l
anpa
ngmgakag
ino
ohan.

(
KAK
AUS
API
NNI
PADR
EDAMAS
OANGMGAK
AGI
NOOH
AN)

P
ADR
EDAMAS
O:Ma
lak
ian
gpa
gka
kai
ban
gpa
mama
hal
angP
il
i
pi
ni
sku
mpa
ras
aMa
dri
d.

(
PAT
ULOYNAMAK
IKI
NI
GANGMGAK
AGI
NOOH
ANS
APADR
E)

PADREDAMAS O:
Sal
oobngda
lawa
mpu
ngta
onnapa
nin
ir
ahand
it
o,hal
oska
k i
l
al
akonal
aha
tngmgat
aodi
tosaSa
n
Die
go ,
nati
nur
i
ngkobi
l
angak
ingmg
aan
ak,
su
bal
i
tnaakoaymapal
i
tani
i
lanl
amangh
erma
noter
sos
roatma
tat
and
ang
babaeangnag
hat
ids
aaki
n.

B
INATA:
Mayk
ato
toh
ana
nbaa
ngp
ani
ni
wal
an
gan
gmg
aPi
l
ip
inoa
yma
ngma
ngd
ahi
ls
asa
nhi
ngma
bag
ala
npa
g-u
nl
adn
g
b
a y
an?

P
ADR
EDAMAS
O:T
anu
ngi
nni
ny
osi
Gin
oon
gLa
ruj
aku
ngma
yhi
hi
gi
tpas
amg
aka
man
gma
nga
nngmg
aIn
dio
.

B
INAT
A:Mg
agi
nooa
lal
ah
ani
nni
ny
onan
asab
aha
yta
yon
gis
angI
nd
io.

(
BI
GLANGMAK
IKI
SAWS
AWS
IPADR
ESI
BYL
A)
P
ADR
ESI
BYL
A:H
ind
ipob
aka
yon
asi
si
yah
ans
ada
lawa
mpu
ngt
aonn
apa
nin
ir
aha
nsaS
anDi
ego
?

P
ADR
EDAMAS
O:H
ind
i!
(P
ASI
GAW)

P
ADRESI
BYL
A:P
aano
ngh
in
di?
Akonama
yii
l
angbuwann
ana
mal
agi
saCa
mil
i
nga
yna
lul
un
gko
tsaa
kin
gpa
g-a
li
sng
uni
t
i
ni
i
si
pkonal
amangn
apa
rasaak
in
gkab
uti
hann
alan
giy
on.

(
SUS
UNT
OKS
AME
SA)

P
ADREDAMASO:
Mayre
li
hi
yonb
aowa l
a?
Ma ykal
ay
aanbaan
gmgapari
?Na
pas
amanaan
gbaya
natk
ayama
rami
ng
k
apa
hamaka
ngna
ngy
ayar
iayda
hil
sap
angun
g u
nsi
nti
ngmgaopi
sy
aln
aereh
enaka
lab
anngDi
yos
.

(
BI
GLANGS
ASAB
ATS
ITI
NYE
NTEGUE
VAR
RA)

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Anoa
ngi
bi
gni
yon
gsa
bih
in
?!
(P
AGAL
ITNAS
ASAB
IHI
N)

P
ADREDAMASO:S
inas
abi
kon
gma l
i
nawan
gibi
gkon
gs a
bih
inn
akapa
gnag
pahuk
ayngi
san
gku
ran
gba
ngk
ayn
gis
ang
e
reh
esali
bi
nga
nparai
pat
apo
n,h
in
disy
adap
atpak
ial
amanopar
usa
hanma
gin
ghari
.

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Tumi
gi
lk
ayo
!Bu
kasn
abu
kasr
i
nayma
kak
ara
ti
nga
ngi
ny
ongmg
asi
ns
asa
bis
ahe
ner
al
!

(
TAT
AHI
MI
KANGL
AHAT
)

NAR
RAT
OR:
I
la
npa
ngs
and
ali
ayd
uma
ti
ngn
aan
gma
g-a
sawa
ngs
in
aDo
nyaVi
ct
ori
naa
tDo
nTi
bur
ci
oDeE
spa
dañ
a

(
TUT
ULOYNAANGP
AGB
ABAS
BAS
)

K
ABANAT
A2:
ANGB
INAT
ANGS
ICR
ISOS
TOMOI
BAR
RA

(
MAYH AWAKNAP
ANGBASB
ASNGNATI
GI
LANSIP
ADREDAMASONGMAKIT
AS I
KAPI
TANTI
AGOATANG
B
INAT
A,LAL
API
TSI
KAPI
TANTI
AGOH
AHALI
KANANGKAMAYNGDALAWANGPADREATSAB
AYNASASAB
IHI
NG)

KAP
ITANTI
AGO:
Mag
and
angar
awposai
ny
oP a
dreDamasoatP
adreS
iby
la
,i
pi
nak
iki
l
al
akopos
ainy
osiDON
CRI
SOSTOMOIB
ARR
Aanakn
gaki
ngn
amata
ynakaib
iga
n.Ka
rar
ati
ngl
an
gpon i
yasaEu
rop
akungs
aansi
yaa
yna
g-a
ral
.

(
MAB
IB
IGL
AANGDAL
WANGP
ARI
,
TAT
ANGGAL
INANGS
ALAMI
NNI
PADR
EDAMAS
OATS
ISI
SAY
ATI
NSI
IB
ARR
A)

I
BAR
RA:
I
ki
nag
aga
lakk
ongma
kil
al
aan
gku
ran
gami
ngb
aya
nata
ngma
tal
i
knak
aib
iga
nnga
kin
gama
.

(
MAK
IKI
PAGK
AMAYS
II
BAR
RANGUNI
TTANGGI
SIP
ADR
EDAMAS
O,H
INDI
AGADI
BAB
ABAAMGK
AMAY
)

I
BAR
RA:
I
pag
pat
wadn
in
yoa
nga
kin
gpa
gka
kama
li
.

P
ADR
EDAMAS
O:H
ind
ikan
agk
aka
mal
ib
ina
ta,
ngu
ni
thi
nd
iak
oka
il
an
mann
agi
ngma
tal
i
knak
aib
iga
nngi
yon
gama
.

(
I
BAB
ABAANGK
AMAY
)

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Tun
ayn
gab
angi
kawa
nga
nakn
iDo
nRa
fae
lI
bar
ra?

(
MAS
AMANGT
ITI
NGI
NSI
PADR
EDAMAS
OKAYT
INY
ENT
EGUE
VAR
RA,
ATY
UYUK
OSI
IB
ARR
ABI
LANGP
AGGAL
ANGAT
P
AG-
SANGAY
ON)

[
I
PAP
AKI
TAS
ITI
NYE
NTEGUE
VAR
RA]

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA;
Mal
i
gay
angp
agb
aba
li
kGi
noos
ana
’yh
igi
tka
yon
gma
gin
gma
pal
ads
ain
yon
gama
.

(
MAGP
APAK
ITANGK
ALUNGK
UTANANGT
INY
ENT
E)

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Nak
aus
apk
oatn
aki
l
al
aan
giy
onga
maa
tma
sas
abi
kon
gma
ran
gal
atn
apa
kab
uti
ni
yan
gta
o.

I
BAR
RA:
Marami
ngs
al
amatsai
ny
ongpa
pur
isaa
kin
gama
,da
hil
sai
ny
ongs
in
abi
nawa
laa
ngmg
aal
i
nl
an
gana
tal
al
ah
ani
n
s
amgabag
aynana
ngy
aris
akany
a.

(
TATALI
KODANGT
INE
NTEATAAL
ISATMAGP
APAK
ILAL
ASI
IB
ARR
ASAMGAB
INI
BI
NI
,L
ALAP
ITS
II
BAR
RAS
AMGA
B
INI
BI
NI
)

I
BAR
RA:I
pag
pata
wadni
ny
oangak
ingk
apan
gaha
sansu
bali
tdi
komat
ii
snah
in
dima
gpa
kil
al
asama
gag
and
angd
il
agb
ung
a
n
gaki
ngkal
ung
kuta
nsapi
ton
gtaonk
ongpama
mala
gisai
bangb
ans
a.

(
WAL
ANGK
IKI
BOS
AMGADI
LAG,
LI
LI
PATS
II
BAR
RAS
AMGAK
ALAL
AKI
HAN)

I
BARRA:
I
pagp
ata
wadpon
in
yonagami
ti
nkoa
ngk
aug
ali
sab
ans
angAl
ema
nyan
aip
aki
l
al
aan
gka
nya
ngs
ari
l
iku
ngwa
la
s
iya
ngkaki
l
al
asai
san
gpa
gti
ti
pon
.

(
NGI
NGI
TI
ANGMGAK
ALAL
AKI
HANATK
UNWAR
IYMAGUUS
AP-
USAP
)

NAR
RAT
OR:
Nag
pak
il
al
ai
sa-
is
aan
gmg
aka
lal
ak
ih
ank
ayI
bar
raa
tbi
ni
gaya
ngk
ani
-k
ani
l
angp
ang
ala
n.

K
API
TANTI
NONG:
Nai
skon
gip
aki
la
laan
gaki
ngs
ari
l
ikosain
yo.
Akosi
Kapi
ta
nTino
ng,
ta
ga-
Bi
non
do,
kai
bi
gan
cngi
ny
ong
a
ma.
Kungi
ny
ongmama
rap
ati
naynai
skok
ayon
gimbi
ta
hinsap
anan
ghal
i
anbuk
as.

I
BARRA:
I
ki
naga
gal
akkoka
yon
gmaki
l
al
aGi
noo
.Ma
rami
ngsal
ama
tati
pag
pat
awa
dni
ny
oku
ngh
in
dia
koma
kak
ada
los
a
i
nyo
ngimbi
ta
syonsa
pag
katu
uwi
akoba
yann
gSanDi
ego
.

K
API
TANT
INONG:
Si
gur
ona
manp
ohi
nd
ini
ny
oak
obi
bi
gui
nsai
ban
gpa
gka
kat
aon
.

(
BI
GLANGL
ALAP
ITANGT
AGAP
AGL
UTOK
AYI
BAR
RAATS
ASAB
IHI
NG)

T
AGAP
AGL
UTO:
Han
dan
apoa
ngmg
apa
gka
inmg
agi
noo
.

K
ABANAT
A3:
ANGH
APUNAN

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAP
ANAUH
IN]

(
UUPONAANGMGAPANAUHI
NKABI
LANGNAS I
IBARR
AATP ADR
EDAMASO,MAGPAPAKI
TANGMASAMANGMUK
HAS
I
P
ADREDAMASOATSI
SI
KUHI
NSITI
NYENT
E,MAGTATAGPOSINAP
ADRESI
BYL
AATP ADREDAMASOATTI
TI
NGI
NSA
I
SA’
TIS
APARAMAKUH
AANGP OSI
SYONSADULONGME S
A,HAH
AWAKANANGS I
LYA)

P
ADRESI
BYLA:
Kay
onapoangumu
p oP
adr
eDamas
osapa
gkatka
y op
oangP
adr
eko
mpe
sorn
gpa
mil
ya
ngi
toa
thi
gi
tna
n
aka
tat
andaatmasn
aka
lal
aka
sangka
tun
gku
la
natka
pangy
ari
hanni
ny
o.
P
ADR
EDAMASO:
Hi
ndi
pok
ata
nda
an,
Pad
reS
iby
lan
gun
itk
ayop
oan
gku
ras
alu
garn
ait
oka
yak
ara
pat
-da
ptn
aka
yo’
y
u
mup
ori
to.

(
BI
BI
TAWANANGS
ILY
A)

P
ADR
ESI
BYL
A:S
inu
sun
dkol
an
gpoa
ngi
ny
ongp
ina
g-u
uto
s

P
ADR
EDAMAS
O;H
ind
ikoi
toi
pi
nag
-uu
tosP
adr
eSi
byl
a.

(
DAR
ATI
NGS
ITI
NYE
NTEATMAGT
ATAMAANGK
ANI
LANGMAT
A)

P
ADR
ESI
BYL
A:T
iny
ent
eGu
eva
rran
aismob
angma
upo?

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Mar
ami
ngs
al
ama
tpop
eroa
koa
yta
tan
gi.

(
DARAT
INGS
IKAP
ITANT
IAGOATT
ITI
NGNANNGDAL
AWANGP
ARI
PAT
ULOYP
ARI
NANGP
AG-
UUS
APNGDAL
AWANG
K
URA)

I
BAR
RA;
DonS
ant
agos
al
uh
anp
oni
ny
oka
mi.

(
NGI
NGI
TI
SIK
API
TANT
IAGOATT
ITI
GNANAGMGAP
ANAUH
INATS
ASAB
IHI
N)

K
API
TANT
IAGO:
Huwa
gni
ny
oak
onga
lal
ah
ani
n.
Angp
ags
asa
lon
gtoa
ypa
sas
al
amts
aBi
r
hens
ain
yon
gpa
gda
lo

(
PAGP
APASA-
PASAHANANGTI
NOLAATI
TIT
IRAANGLEE
GATMATI
GASNAPAKPAKK
AYPADR
EDAMAS
OAT
MAGP
APAK
ITASI
PADREDAMASONGPAAGKADI
SMAY
AIBAB
AGS
AKNGMAINGAYSAMES
AANGMANGKOK
)

L
ARUJ
A:I
bar
rai
l
angt
aonk
ang
apal
an
gna
wal
asaP
il
i
pi
nas
.

I
BAR
RA:
Hal
osp
it
ongt
aonp
o.

L
ARUJ
A:K
ungg
ayo
nayma
rah
il
nah
al
osma
kal
i
mut
ann
iy
onaa
ngP
il
i
pi
nas
.

I
BAR
RA:
Hi
ndi
po,
hi
ndi
ng-
hi
ndi
koma
kal
i
l
imu
tana
nga
kin
gba
yan
,s
ama
nta
lan
gla
gik
onga
laa
laa
nga
kin
glu
pan
gsi
ni
l
ang
an.

B
INAT
A:An
opoa
ngi
ny
ongi
bi
gsa
bih
in
?

I
BAR
RA:
I
san
gta
ond
ina
kon
gnh
in
din
aka
bal
i
tas
aPi
l
ip
ina
s,Ni
’d
ikon
aba
ti
dku
nga
noa
ngn
ang
yar
isaa
kin
gama
.

NARRATOR;
Nag
patu
loyangp
aguus
apni
naI
bar
raa
tLa
ruj
atu
ngk
ols
amg
aka
ran
asa
nni
Ib
arr
asamg
aba
nsa
ng
nap
unta
hanatmgawika
ngkany
angna
tut
uha
n.

L
ARUJ
A:Ata
non
gba
nsan
ama
nan
giy
ongn
aib
iga
n?

I
BB
ARAK:
Kapu
ri
-pu
rian
gmg aban
sanga
kin
gnap
unta
hanng
uni
ti
isal
aman
gangk
ani
l
angmg
aka
say
say
an.
Ngu
nitp
aras
a
a
kina
ngka
gin
hawaanatk
ahir
apana
ykaugn
ayan
gkani
l
angka
lay
aanatk
agi
pi
ta
n.

(
TI
TI
NGI
NSI
PADR
EDAMAS
OKAYI
BAR
RA)

P
ADR
EDAMAS
O:I
ya
nla
ngb
aan
gmg
aba
gayn
ana
tut
uha
nmo
?Na
gsa
yan
gkal
ama
ngp
alan
gku
war
tas
aiy
ong
p
agl
al
akb
ay,
kah
itb
ata
ngp
asl
i
taya
lama
ngs
in
asa
bimo
.

(
MAGP
APAK
ITANGP
AGK
AINI
SATT
ATAH
IMI
KANGMGAB
ISI
TA)

I
BARR
A:I
pag
pauma
nhi
nni
nyo
ngl
ah
atnai
naa
kal
ani
Pad
reDa
mas
onaa
ko’
ymu
smo
spar
i
nka
tul
adn
gda
ti
ngma
dal
as
s
il
an
gmagsal
ongaki
nga
masamar
al
it
angh
apa
g.

(
TAT
AHI
MI
KATWAL
ANGK
IKI
BOS
AMGAB
ISI
TA)

I
BAR
RA:
Mar
ami
ngs
al
ama
tDo
nSa
nti
agos
asa
lo-
sal
ongi
to.
Paa
lam….
.

(
TAT
AYOATAAL
ISS
AHAR
APNGH
APAGK
AINAN)

K
API
TANT
IAGO:
I
bar
rama
ya’
t-
may
ari
nayd
ara
ti
ngn
asi
Mar
i
aCl
ar
a.

(
TAT
AYOS
IKAP
ITANT
IAGOATP
IP
IGI
LANS
II
BAR
RAS
APAG-
ALI
S)

I
BAR
RA:
Mar
ami
ngs
al
ama
tnal
an
gpo
.

[
I
PAP
AKI
TAS
IPADR
EDAMAS
O]

(
MAGP
APAK
ITANGMAS
AMNGMUK
HA)

P
ADREDAMASO;
Kun
gak
oan
gma
sus
uno
dda
patn
aip
agb
awa
lan
gis
angi
ndi
onap
umu
ntas
aEu
rop
ada
hil
sama
sama
ng
e
pek
tonit
o.

(
NAI
I
NI
SNAP
AGS
ASAL
ITA)

K
ABANAT4
:ER
EHEATP
IL
IB
UST
ERO

(
NAGL
ALAK
AD-
LAK
ADS
II
BAR
RAS
ADAANATT
TIGI
LPAGMAMAS
DANANGL
UGAR
)

I
BAR
RA:
Ti
lai
san
gpa
nag
ini
pan
gpa
nin
ir
aha
nngp
it
ongt
aons
aEu
rop
a.Wa
lap
ari
ngi
pi
nag
bag
oan
glu
garn
ait
o.

(
I
PAP
ATONGNI
TI
NYE
NTEANGK
AMAYS
ABAL
IKATNI
I
BAR
RAATNGI
NGI
TI
)

T
INY
ENTEGUEVARR
A:S
ana
’yh
in
dimos
api
ti
nan
gna
ngy
ari
sai
yon
gama
.Ma
g-i
nga
tkaa
tma
gsi
l
bi
nga
ral
sai
yoa
ng
k
anya
ngsi
nap
it.

I
BAR
RA:
Sap
ala
gayk
oayn
agi
ngma
lap
itk
ayos
aak
in
gama
.Ma
aar
ipob
ani
ny
ongi
kuwe
ntoa
ngn
ang
yar
isak
any
a.

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Bat
idn
gla
hata
ngp
agk
aat
ayn
giy
onga
mas
alo
obn
gbi
l
ang
gua
n.

I
bar
ra:
Nama
tays
abi
l
ang
gua
nan
gak
in
gama
..

(
NAGUL
AT\DI
MAK
APANI
WAL
ANGR
EAK
SIY
ON)

I
BAR
RA:
Ki
la
lap
oban
in
yoa
nga
kin
gama
?

T
INY
ENTEGUE
VAR
RA:
Nas
is
is
gur
okon
aki
l
al
akoa
ngi
yon
gama
.Na
kap
agt
ata
kan
gdi
mob
ati
dan
gsi
nap
itn
iy
asa
b
il
an
ggu
an.
I
BAR
RA:
Mas
asa
bin
iy
oba
saa
kik
ungb
aki
tsi
yan
abi
l
ang
go?

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
I
kwe
kwe
ntok
osai
yos
uba
li
tak
o’ys
aba
yanmos
apa
gla
lak
adp
atu
ngos
akwa
rte
l.

(
MAGL
ALAK
ADS
ILANGP
ARE
HOATK
UNWAR
IYMAGK
WEK
WENT
UHAN)

TI
NYE
NTEGUE VARRA:
Mabai
tnata
oa n
giy
ongama
,su
bal
i
tmara
miri
nan
gnag
agal
i
tatna
ii
nggi
tsaka
nya.
Kar
ami
hans
a
mgai
toayangmgak a
sti
l
angmaymasa
saman
guga
lis
amant
al
anga
ngmgamab
ubut
in
gtaonmanayhi
ndi
nag
tat
agal
at
na
gkak
aroo
nd inn
gmg aka
awaytul
adngi
yon
gama.

(
TI
TI
GI
LSAP
AGS
ASAL
AYS
AYATS
APAGL
ALAK
ADATMAK
IKI
NI
GSI
IB
ARR
AKAYT
INY
ENT
E))

TI
NYENTEGUEVARRA:
I
lan
gbuwanpal
amangn
a n
gik
a’yumal
i
snagka
sir
a-s
ir
anaangrel
as
yonn
giyo
ngamaatnip
adr
e
da
mas o
,pi
nag
bib
int
anga
nniy
aangi
yon
ga manahi
nd
inangu
ngumpi
sal
kahi
tnah
in
dini
yai
togi
nag
awano
o n
gsil
a’
y
magk
a a
yospa,
madal
asnasi
ya’
ypa
sar
ing
anngpadr
etuwin
gsiyaa
ynanen
ermon
.

I
bi
ni
l
anggonamanangamamod ahi
l
,ma
yisan
gart
ily
eronanawal
asaser
bis
yodahi
lsakaman
gmanganatkasa
maanng
u
gal
i.
Pumaso
ks i
yabi
la
ngkol
ektorngbu
wis,
ngu
niti
sangara
wn a
gbaba
sangpapel
esangkol
ekto
ratnapan
si
nanggr
upo
n
gmgab at
a.
T i
nuk
sosiy
angmg ai
toatpi
nukol
ngko l
ekt
orangba
taatpi
nags
is
ipa.
ngdumati
ngangi
yongamati
ni
gi
la
n
n
iy
aitobumuwalsaka
lye
,hi
ndi
sin
asad
yangmabagokangul
odahi
ls
abatoatdah
il
do o
na yn
apagbi
nt
angansi
yaer
ehe
a
tpil
i
bust
ero.

Gi
nawakoangl
aha
t.
Lumap
itak
osaKap
it
an-
Hen
era
lats
amg
aPi
l
ip
inoa
tka
sti
l
anga
bog
adon
gun
ith
ul
in
angs
iy
a’y
mag
k s
aki
tatna
matays
aloobn
gbi
la
nggu
an.

(
MAL
ULUNGK
OTATT
ATAH
IMI
K.
TI
TI
NGNANNI
GUE
VAR
RAANGMUK
HANI
IB
ARR
AATT
ATAH
IMI
K)

T
INY
ENT
EGUE
VAR
RA:
Mal
al
ama
nmop
aan
gib
angn
ang
yar
isai
yon
gamak
ayK
api
ta
nTi
ago

I
BAR
RA:
Mar
ami
ngS
ala
mat
..

(
MAGK
AKAMAYANGDAL
AWA)

K
ABANAT
A5:
ANGT
ALAS
AKAR
IML
AN

NARRATOR:Du
ma t
in
gsiCri
sost
omosakanya
ngti
nu
tul
uyansaFon
deDeLal
anapa
g-aari
ngi
san
gme s
ti
songI
ndi
o.
Aga
d
si
yangpumaso
kas i
l
idupan
gmamint
ana.
Bak
assamukh
an i
Ib
arr
aangpago
datkal
un
g k
utann
akany
ang
nar
aramdaman.
Kun
gh i
ndi
sanal
abi
sangk
anyan
gpago
da tka
lun
gkut
anaymapa
pan
sinni
yaan
gkasi
yah
ansaik
abi
l
ang
i
bayongil
og.

(I
PAP
AKI
TAMULASABI
NTANASIMAR
IACLARA,
TATALI
KODSI
I
BARR
AATMAGKAK
AROONNGI
MAH
INAS
YONNA
GASGAS
INATNAK
AHI
GANAL AL
AKIKUNDI
ANGKANYANGAMASAMADI
LI
MNASI
LI
D)

DONR
AFAE
L:Cr
i
sos
tomo
!Cr
i
sos
tomo
!An
ak!

(MAL
ULUNGK
OTATMAGL
ALAK
ADP
APUNT
ASAK
AMA,
TI
TI
NGNANMUNAANGB
INT
ANAATS
ABAYH
IHI
GAATI
PI
PKI
T
ANGMGAMAT A)
K
ABANAT
A6:
SIK
API
TANT
IAGO

(
MAGL
ALAK
AD-
LAK
AD,
ATT
ITI
GI
LKAK
AUS
API
NSI
NAP
ADR
ESI
BYL
AATP
ADR
EDAMAS
O)

NAR
RATOR:
Angkat
angi
ann
ikap
it
anti
agoayhul
ogngl
angi
t.
Si
yaaymayamanatmai
tut
uri
ngn
amagan
dan
g
l
al
aki
,
mal
api
tsi
yasasi
mbah
anatpa
mahal
aanatmahus
aysi
yan
gma k
isa
mas amgata
o;may
amanma
no
mah
ir
ap,
edu
kadomanomangma
ngaypa
n t
ay-
panta
ylan
gangkan
yangpagt
uri
ng.

[
I
PAP
AKI
TAS
IMAR
IACL
ARANANAK
IKI
PAGUS
AP)

NARRAT
OR:
Si
yari
nan
gtumay
o n
ga maatna
g-ar
ugakas
amasi
tiy
aIs
abel
kaymar
i
acl
ar
a.
Atna
pagk
asu
ndu
ann
g
dal
awan
gmat
al
ikn
akai
bi
gannasiDonR
a f
ael
angpag
papak
asa
lni
l
anicr
i
sosto
mosat
akda
ngpa
nah
on.

K
ABANAT
A7:
SUY
UANS
AAS
OTE
A:

(NASAS
IMBAHANS
INAMAR
IAATT
IYAI
SAB
EL,
NAG-
MIMI
SA,
ATMAGK
UKUNAWAR
INGNAGDADAS
ALS
IMAR
IACL
ARA
UUPOATSASABI
HI
NG)

MAR
IACL
ARA:
Ti
ya,
maa
ari
nap
obat
ayo
ngma
kau
wi?

T
IYAI
SAB
EL;
Aba
y,n
agma
mad
ali
kaa
ta?

MAR
IACL
ARA:
Hi
ndi
nma
npoT
iya
….

(
TI
TI
NGNANS
IMAR
IA)

T
IYAI
SAB
EL:
Mab
uti
….
.

(
LUL
UHODI
ATB
UBUL
ONG,
MAGK
UKUNWAR
INGNAGDADAS
AL0

MAR
IACL
ARA:
Pat
awa
ri
nak
ongDi
yosn
ahi
gi
tnan
aka
kau
nawan
gak
ingk
alo
oba
nbi
l
angb
aba
e.

(
TI
TI
NGNANNI
TI
YAI
SAB
ELS
IMAR
IACL
ARA,
TAT
AYO)

T
IYAI
SAB
EL:
Mar
i
a,h
al
in
a….

MAR
IACL
ARA:
OpoT
iya
…..

(
SUS
UNODS
IMAR
IAK
AYT
IYAI
SAB
EL)

NAR
RATOR:
Hi
ni
nt
ayni
Mari
aangpa
gda
ti
ngni
Ib
arraata
ngpag
dal
awni
tos
akni
l
angb
ahay
.Al
ump
ihi
tsi
yas
atu
win
gma
y
mag
dar
aann
asasa
kya
nsata
patn
gkan
il
an
gbahaysapa
g-a
asamnaa
ngka
nya
nghi
ni
hi
nt
ay.

(
NAKAUP
OSIMARI
ACLAR
AH AB
ANGNAGL
IL
INI
SSI
TI
YAIS
ABE
LATNAGBABAS
ANAMANNGP
APE
LESS
IKAP
ITAN
T
IAGO,
ATTI
TI
NGI
NSIK
API
TANTI
AGOKAYMARI
ACLAR
AATLALAP
ITS
AK ANY
A)

KAPI
TANTI
AGO:Masmakak
abut
ing
asig
uroku
ngmagba
kasy
onkaparamak
lan
gha
pngs a
ri
wanghan
gin
,s
aanmo
gus
ti
ngmagba
kasy
o nMar
ia
?SaMal
abonbaosaSa
nDieg
o?Angmabut
ipas
igu
roaybumal
ikn
ala
ngkayongTi
yaI
sa
bel
mosaBea
tery
oatkuni
nnal
aha
tngiy
ongdami
t.
Hi
nd
ikanari
nbab
ali
kdoonk
ayamagp
aalamkana
ngtul
uya
nsamga
k
aib
iga
nmo
.

T
IYAI
SAB
EL:
SaS
anDi
egon
ala
man
gda
hil
masma
lak
ian
gba
hayd
oona
tis
apa
,ma
lap
itn
ari
nan
gpi
st
a.

[
MAGF
OFOCUSANGCAME
RAK
AYI
BAR
RA]

K
API
TANT
IAGO:
I
kawp
alaDo
nCr
i
sos
tomo
!

(MAGUGULATSAP AGDATI
NGNIIBARRAATP UPUNTASIMAR I
ACL ARAS ASI
LI
D,NGI
NGI
TISI
NAT I
YAISABELAT
KAPI
TANTI
AGO,SISI
LI
PI
NNIMAR I
AS I
IBARRAATS IKAP
ITANTIAGOS AS USI
ANPAAKYATSAH AGDANANMUL ASA
KNYANGKWAR TOATH AH
AR ANGS I
TI
Y AI
SAB ELATBUBUKSANANGP INTO,P
APASOKSITI
YAISABELATS USUK
LAYI
N
ATAAYUSANS I
MAR I
AATP AGKATAPOSAYK AKATOKNAS I
NAK API
TANT I
AGOATP AAPSOK,I
I
WANNI L
AT I
YAISAB
EL
ATKAPI
TANTIAGOANGDAL AWAATP UPUNTAANGMAGK AS I
NTAHANS AASOT E
AOB AL
K ONAHE,
UNAAYMAGI GI
NG
TAHI
MIKANGDAL AWANAMAGK ATAPATAN)

NARRATOR:
Nagbal
i
ksakni
l
angis
ipatdamdami
nangin
iwan
gkamusmusanb
agopasi
l
anagk
ahi
wal
ay,
angmas
aya
ng
al
aal
aatpin
agsa
mahanno
ongk a
nil
angkab
ataa
n,,
angmasu
yongpag
lal
ambi
nga
n,p
agl
al
ar
oatpa
gla
lan
goysab
ati
sata
ng
kan
il
angaway-
bati
annas
uyuannanada
ramahang
gangsakas
alu
kuya
n.

(
NAH
IHI
YANG

MAR
IACL
ARA;
Naa
ala
lamob
aan
gli
hamn
aip
ina
dal
amos
aak
inb
agok
ama
gtu
ngos
aEu
rop
a?

I
BAR
RA:
Aba
yoon
ama
n.Ata
ngt
uyo
ngd
aho
nngs
amb
ongn
ain
il
aga
ymos
aak
ings
omb
rer
o?

MAR
IACL
ARA:
(NGNGI
TI
)OO……

(
PAR
EHASNAT
ATAWA,
ATB
ABAS
AHI
NNI
MAR
IAANGL
IHAMNI
I
BAR
RA)

MARI
ACLAR
A;L
agi
mobaak
ongnaa
ala
la?
Osa
dya
ngn
agi
ngma
kak
ali
mut
in
kan
ada
hil
samg
ama
gag
and
angd
il
agn
a
na
kik
it
amosai
yon
gpa
gal
akb
ay?

(
HAH
AWAK
ANANGK
AMAY
NIMAR
IACL
ARA)

I
BARRA;
Pa
anoki
tamal
i
l
imut
anga
yo’
yan
gtin
igmo’
yna
ri
ri
ni
gkomagi
ngsagu
batn
gAl
ema
nya
?I
nu
usa
l-
usa
lkoa
ngi
yon
g
p
a n
gal
ankah
its
aan
gdakoak
omapa
dpad
.Wal
al
ngl
uga
rnahi
nd
iki
takap
il
i
ng.

(
TAT
AWAS
IMAR
IACL
ARA,
ATH
AAH
WAK
ANANGP
ISNGI
NGB
INAT
A)

MARI
ACL
ARA:
I
la
ngp
aru
san
aan
gak
in
gna
tan
gga
psaa
kin
gko
mpe
sorn
ana
gsa
sab
ingk
ali
mut
ann
aki
ta
,ng
uni
thi
ndi
ko
par
i
nmaga
wa.

(
MAGAAL
INL
ANGANANGMUK
HANI
I
BAR
RAATB
IB
ITAWANANGK
AMAYNI
MAR
IACL
ARA)

I
BAR
RA:
Nak
ali
mota
kos
aak
ingt
ung
kul
i
n.

(
AALI
SSII
BAR
R AATMAGP
APAALAM,MAGP
APAKI
TANGP
AGKAL
UNGKOTSI
MARI
A,ATPUPUNTASI
MARIACL
ARAS
A
S
ILI
DDAL
ANGINANHAB
ANGLUMULUH
AATH I
NAH
AWAKANANGROS
ARYO,
ATLAL
AP I
TSIK
AP I
TANT
IAGO)

NAR
RAT
OR:
Si
nab
ini
Cri
sos
tomos
aka
si
nt
aha
nnak
ail
an
gann
iy
angma
gba
li
ksaS
anDi
egou
pan
gga
mpa
nana
ng
t
ung
kul
insaamabi
la
ngpag
-al
al
asaa
rawngpa
tay
.Na
lu
lu
ngkotmansiMar
iangu
nith
in
din
iyapi
ni
gi
l
ana
ngb
ina
ta.
Mul
i
ng
n
agba
li
ksasi
l
idda
lan
gin
ansi
Mari
aCl
ar
aatdo
onsi
yadi
nat
nanniK
a p
it
a nT
iag
osiMari
alu
mu l
uh
a.

K
ABANAT
A8:
MGAGUNI
TA

NARRATOR:Nap
ali
san
glun
gkotnanadar
amani
Cri
sost
omohaba
ngtumata
kboangsa
sakya
nsakanyan
g
pagl
al
akbay
.Hab
angbi
naba
gtasni
yaangi
sangp
ooksaMayn
il
a.
I
sa-i
san
gnagba
li
ksakan
yangal
aal
aangmgama
sasa
ya
atmal
ulu
ngkotnagun
it
a.
Baku
- b
akopari
nangmgakal
sa
daathi
ndi
aspa
lda
tokay
a’tl
ubh
angmal
ubakatna
mat
aanni
ya
pasiPa
dreDamasonapor
malsala
basngSi
mbaha
n.

K
ABANAT
A9:
MGAS
ULI
RANI
NSAB
AYAN

(NASALABASNGBAHAYNANIKAPI
TANTI
AGOSI
IB
ARRAATMATAT
ANAWNI
YAMULADI
TOSI
PADR
E
DAMASO,NAGMAMADALINAMANGPUMASOKS
AL OOBS
IPADR
EDAMAS
OSABAHAYATMAK
AKASAL
UBONGNI
TO
SINAMARI
CAATTIYAIS
ABEL)

P
ADR
EDAMAS
O:S
aank
ayoma
gtu
tun
go,
Mar
i
a?

MAR
IACL
ARA:
Sak
umb
ent
opo
,ku
kun
inn
apon
ami
ngn
iTi
yaI
sa
bel
anga
kin
gmg
aga
mit
.

P
ADR
EDAMAS
O:(
I
BUB
ULONG)
Ti
ngn
ann
ati
nku
ngs
in
oan
gma
sma
kap
ang
yar
i
hann
gay
on.

(
MAPAP
ANSI
NNITI
YAI
SABE
LANGPAGBUL
ONGNGK
URA,
PAAPSOKSALOOBSI
PADREDAMASO,
NGI
NGI
TI
ANNI
K
API
TANTI
AGOANGKURAATMAGMAMANOPE
ROHI
NDI
IB
IB
IGAYNGKURAANGKANYANGKAMAY
)

P
ADR
EDAMAS
O:Ma
yma
hal
agat
ayo
ngp
ag-
uus
apa
ntu
ngk
ols
aiy
ongt
ang
gap
anS
ant
ia
go.

[
I
PAP
AKI
TAANGK
URANGMAYS
AKI
TNANAS
AKUMB
ENT
O]

(
PAP
ASOKS
AKWAR
TOS
IPADR
ESI
BYL
A,ATL
ALAP
ITANANGK
URANGMAYS
AKI
T)

(
PAOSATMAT
AML
AYNAS
ASAB
IHI
N)

P
ARI
:
Saaki
ngpan
ini
wal
apar
usai
ton
gDi
yosd
ahi
ls
apa g
mamal
abi
skoa
tpagma
malu
pitsaa
kin
g
k
apa
ngy
ari
han
.Hi
hi
nt
ayi
nkonala
man
gan
gkamat
ayan
.Anon
apal
aangn
ang
yaya
ris
aatin
gbayan
?

(
MAGP
APAK
ITANGP
AGK
AAWAS
IPADR
ESI
BYL
AHAB
ANGH
INAH
AWAK
ANANGK
AMAY
)

P
ADRESI
BYL
A:Na
gkar
oonpop
alan
gpi
gin
gsabaha
ynik
api
ta
nti
ago,
ata
ngpagda
longbi
nat
anamu
lasaEu
ropan
a
n
agn
gan
gal
angCRI
SOSTOMOI
BARRA.
Saaki
ngp
ala
gaya
ymabai
tnat
aosiI
bar
raatmal
ia
ngmgahi
nal
asaka
nyan
gmg
a
t
ao.

P
ARI
:Maykap
an g
yar
iha
ntayodah
il
pin
ani
ni
wala
antayo,
kapa
gma ykumal
abansaat
in,
pi
nap
ara
nga
lanngp
ama
hal
aann
a
e
reh
eangkal
abannati
n.
Atdah
il
tutu
tols
iy
asakala
yaanngbay
an,n
agig
ingd
a h
il
anpai
topar
adiu
ma l
i
ssa
p
uwest
o .
Ngu
nitpaa
nokungan
gkaawaynati
nangpak
ing
ganni
la
?
P
ADR
ESI
BYL
A:H
ind
ima
ngy
aya
ria
ngg
ayo
n.

P
ARI
:
Kai
l
ang
angma
yku
mal
aba
nsaa
ti
npa
rama
mul
att
ayo
.Da
hil
pos
ibl
en
gma
ngy
ari
saa
ti
ni
yon
.

P
ADR
ESI
BYL
A:H
ind
ima
aar
i
ngma
wal
asaa
ti
nan
glu
pai
natmg
apa
upa
hin
gba
haya
tlu
pa!

P
ARI
:Na
tut
onangl
uma
bana
ngmg
aINDI
O.
Nag
is
in
gnas
il
asak
ail
an
gka
lag
aya
n.Ma
wawa
las
aat
ina
ngl
ah
atn
giy
ang
aya
n
gsaEur
opa.

P
ADR
ESI
BYL
A:S
abi
hi
nni
yop
osaa
kint
uto
lpob
aka
yon
gma
gba
yadn
gbu
wis
?

(
WAL
ANGS
ASAB
IHI
NANGP
ARI
)

NARR
ATOR;
Sama
nta
la,
nak
ara
ti
ngsak
api
tanhe
ner
ala
ngmgan
agi
ngpar
ung
git
niP
adr
eDa
mas
otu
ngk
ols
aka
nyas
a
pama
magi
ta
nngi
san
gla
thal
asapa
hay
aga
nn as
iLa
ruj
aan
gnag
sal
ays
ay.

K
API
TAN-
HENE
RAL:
Kun
gh i
ndi
la
mangt
otoonaha
nga
lan
gbaya
nnai
to,
i
tut
uwidk
oangpa
gkaka
mali
ngpa
ri
ngi
yan
.Ko
nti
n
ala
ngan
gpan
aho
nkoa tmahi
ra
pmaki
pag-
usa
psamgapa
ri
ngay
awsumun
odsaak
ingi
pi
nag
-uut
os.

(
KONY
ARI
NGNAG-
UUS
APANGP
ADR
EATK
API
TAN)

NARRAT OR;
Nasab
inaniP
adreDamas
oangl
ahatnggus
tongsab
ihi
natman
gyar
ikaykap
it
anti
ago.
Pi
nag
takah
anni
kap
it
a ntiag
oanginas
aln
ag a
yonni
padr
eDamaso.P
aanomasmakapan
gya
ri
hanpaangkag
ust
uhanngi
san
ginaa
masa
tu
nayn aama?Ngun
itwal
angtut
oln
asumun
odn al
amangsiK
api
tanTi
ago.
Tut
ols
aP a
dreDamas
os a
pak
iki
pa gmabu
ti
hannimar
iacl
ar
akayI
bar
ra.

K
ABANAT
A10
:ANGB
AYANNGS
ANDI
EGO

[
I
PAP
AKI
TAANGP
ALAY
AN/
BUK
ID,
SI
MBAH
AN]

Nar
rat
or:
I
sangmag
and
angt
ana
wina
ngma
kik
it
asaS
anDi
ego
.Pi
nal
i
l
igi
r
ani
ton
gmg
ama
tat
ari
knamg
apu
no,
ats
aga
na
ri
ni
tosamgapan
ani
m.

[
I
PAP
AKI
TAANGMAL
APUNONGK
APAL
IGI
RAN0

NARRATOR:
Maygub
atsaSanDi
egoku
ngs
aanbi
ni
l
ingi
san
gma t
and
angl
al
aki
,
kapa
li
ti
tonga
lah
asats
al
api
.Ay
ons
a
mganakak
aal
al
ahi
ndi
nadawnaki
taa
ngmat
and
angl
ala
kis
imu
lanoo
n,n
agk
aroo
nngbul
un
g-b
ulu
nga
ntung
kols
a
mata
n d
anais
arawsi
yan
gengka
nto.

[
I
PAP
AKI
TAANGT
AUH
ANNAS
IDONS
ATUR
NINONAMAYK
INAK
AUS
APNADI
LAG]

NARRATOR:
Atma
yna
gpa
kil
al
an
gbi
nat
anan
ags
abi
ngs
iy
aan
gan
akn
gma
tan
dan
gla
lak
i,
angp
ang
ala
nni
yaa
yDo
n
Sat
urni
no.
[
PAP
AKI
TAANGMAGP
AMI
LYAANGI
NA,
SAT
URNI
NOATR
AFAE
L]

NARRATOR:
Nag
ingmat
agu
mpayangka
buh
ayann
iyaatnan
glu
mao
nayn
aka
pag
asa
was
iSa
tur
ni
no,
angk
any
angn
agi
ng
ana
ka yan
gsup
li
ngnan
agng
anga
lan
gDonRaf
ael
Ib
a r
ra.

[
I
PAP
AKI
TAS
IRAF
AELS
APAL
AYAN]

NAR
RATOR:
Li
kasan
gta
gla
ynit
ongdu
nongka
yana
pagy
amana
ngl
upa
ingmi
nan
a.P
in
ati
l
ini
DonR
afa
elI
bar
raa
ngy
ama
ng
i
ni
wangn
gmganin
unoa
tti
namasan
iCri
sos
tomoan
gyama
ngi
yon
.

K
ABANAT
A11
:ANGMGAMAK
APANGY
ARI
HAN

[
I
PAPAK
ITASI
DONR AF
AELI
BAR
RANAKUNWAR
INGNAK
AIKI
PAG-US
AP,
ATI
PAP
AKI
TAR
INANGK
ANY
ANGP
ALAY
ANAT
B
AHAY,
I
PAPAK
ITAANGPAGT
ULONGNI
YASAMGAMAHI
HIR
AP ]

NARRAT
OR :
I
sasi
DONRAFAELIB
ARRAsamgapin
akamay
aman
gmamamaya
nsaSanDie
go.
Saka
nyah
umi
hi
n g
iangmg
a
tao
ngmahi
hi
rapngt
ul
ongpi
nansy
al
.Si
yaaymabai
tatk
ahi
tka
il
an
manayhi
ndi
ni
yaip
ina
gka
il
aan
gpag
tul
ongsamga
nan
gang
ail
an
gan.
Wal
ari
nsi
yangi
nte
ressapul
i
ti
kaatpa
ghawa
kngka
pang
yari
han
.

[I
PAPAK
ITANAPADAT
INGSI
KAP
ITANTIAGOATSAS
ALUBUNGINNGMGATAO,
MAGKUK
UNWAR
INGNAG-
UUSAP.
I
PAPAKI
TANAMANANGPAG-UUSAPNGMGAPRAYLEATNIK
API
TANTI
AGO.
]

S
amanta
lan
gsiKapi
ta
nT i
agonamana
yisari
nsamgapi
nak
amaya
man.
Nguni
thi
ndi
gaan
o n
gma t
aaasan
gti
ngi
nngmga
t
aosakany
adahi
lsi
yala
mangaynags
isi
l
bi
ngpaut
anga
nsamgamahi
hi
ra
p.Angt
awagdi
nsak a
nyangmgata
oay
S
akr
i
s t
anTia
go,
hi
ndisi
yagaan
ongmakapan
gyar
ih
andit
ul
adni
l
aPadr
eSal
v i
atP
adreDamasodah
il
isal
an
gl
amangsi
ya
s
amgama l
al
api
tnataosagoby
e r
noatmgapr
ayl
e.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
ESE
RMONNGP
ARI
SAMGAT
AO]

AngSanDi
egon
amana
yma i
hah
al
in
tul
adsaban
san
gRo
map a
gdati
ngsapa
ghawa
kngkap
ang
yar
i
han.
AngP
apas
aIt
al
ya
ayan
gk u
rasaS
anDi
ego,
nai
sasamgati
nut
uri
ngn
amaka
pangy
ari
hanays
iPADR
EBER
NARDOSALVI
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
IYAKNGB
ABAEATMAGMUMUL
LTA]

Ngu
niti
baa
ngpa
mamar
aann
gpa
g-p
apa
rus
ani
Pad
reS
alv
i,
angp
agmu
mul
taa
yna
gsi
si
l
bi
ngp
aru
sas
amg
aka
sal
an
ann
a
na
gawangmgat
ao.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGP
ALONGT
UNK
ODS
ALAL
AKI
]

Ng
uni
tka
yPa
dreDa
mas
ona
mana
yan
gpa
gbi
bi
l
angn
gpa
lon
gtu
nko
dats
unt
okb
il
an
gar
als
ana
gawa
ngk
asa
lan
an.

[
I
PAP
AKI
TAS
IAL
PER
ES]

S
iAl
per
esa
yisar
i
nsamgap
ina
kamaka
pan
gya
ri
hans
aSa
nDi
egon
gun
itt
in
utu
ri
ngn
ama
lass
iy
asak
any
angp
ag-
a
asa
wananan
ggal
i
ngs
akan
yangbi
bi
g.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
ATAL
ONGMAG-
ASAWA]
Da
hil
sama
dal
asn
apa
gta
tal
ongk
any
anga
sawa
ngs
iDo
nyaCo
nso
lac
ionn
ati
nut
uri
ngn
iy
angma
la-
imp
yer
no.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGUUSAPNGI
ALPE
RESSAI
BANGT
AOHABANGNAK
ATI
NGI
NSI
PADR
ESAL
VIATI
PAP
AKI
TAANG
P
ANE
NER
MONNGK UR
ASAMGAT AOKAS
AMANASIAL
PER
ES]

Mada
lasn
a man
gsi
ni
si
ra
anngal
per
esangk
ura
ngs
iPADR
ESAL
VI,
dah
il
sag
ali
thi
nah
aba
ann
ipa
dres
al
vi
angk
any
ang
se
rmontuwin
gduma
dati
nga
ngal
pere
s.

K
ABANAT
A12
:TODOSL
OSS
ANT
OS

[
I
PAP
AKI
TAANGS
EME
NTE
RYOATS
EPUL
TER
EROATMGAT
AONADUMADAL
AWS
AMGAY
UMAO]

NARRATOR:
Ip
inagd
ir
iwa
ngangARAWNGMGAP ATAYOTODOSLOSSANTOSsau
nan
gar
awngNob
yembr
ebil
an
gpa
g
-al
al
aatpagd
alongmgata
os amgayuma
ongmah
alsab
uha
y.H
abangn
agh
uhu
kayn
amana
ngd
ala
wangs
epul
te
rer
oay
nap
ag-usa
pannil
aangt
ung
kolsapag
kaka
li
bi
ngn
iDonRa
fae
lI
barr
a.

T
AGA-
BANT
AY:
Kak
ali
bi
ngp
ala
ngn
it
ongh
in
uhu
kayn
ati
n.

S
EPUL
TERE
ROA:Ka
yanma
npal
aangbah
ogamoy.
Ti
lamaydugop
aangmgabut
oka
yan
apa
ksa
ngs
ang
.Ma
ybu
hokp
a
a
ngta
o.Ma
sus
ukaan
gsaamo
y.H
ind
ikomat
aga
lan
.(
NANDIDI
RI
NGSAS
ABIH
IN)

S
EP UL
TERER
OB :
Noonng
ama yban
gka
ynai
pi
nah
uka
ysaa
kinh
al
osd
ala
wamp
unga
rawp
ala
man
gna
li
l
ib
ing
.An
gla
kasn
g
u
lanatna
mataypaa
n gd
alak
o n
gil
awan
.

S
EPUL
TER
EROA:
Nak
aka
kil
abo
tnma
nan
gsi
nas
abi
mo.

S
EPULTE
REROB:
Nat
angga
lpan
gaa
ngp
akon
gat
aul
,
l
uma
basa
ngk
ala
hat
ingk
ata
wan
,s
aks
aka
nngb
aho
,atd
ina
lak
opa
i
yons
agit
nangmal
aka
snaul
an
.

S
EPUL
TER
EROA:
Bak
itmon
ama
nga
agwi
ni
yon
,ats
in
oban
ama
nan
gma
g-u
uto
ssai
yop
aral
an
gga
wini
yon
?

S
EPUL
TER
EROB
:Si
nop
abak
ungh
in
dia
ngk
ura
ngma
lak
i.

S
EPUL
TER
EROA:
Ano
ngg
aag
winmos
aba
ngk
ay.

S
EPUL
TERER
OB :
I
yonan
gutoss
aaki
nngkur
angmal
aki
nah
uka
yink
oangban
gkayati
l
ibi
ngk
osal
ibi
nga
nn gmga
i
nt
si
k,
per
ohin
dik
orinn
aga
wadahi
lmal
ay
oatmala
kaspaa
ngul
an,
ati
sap
a,p
unonari
nangl
i
bi
nga
nngmg ain
tsi
k.

(
MAGP
APAK
ITANGP
AGT
ATAK
A,T
ITI
NGNANANGS
EPUL
TER
ERONGMAS
AMA)

T
AGAB
ANT
AY:
Muk
han
gru
mar
ami
naa
ngmg
adu
mad
al
obi
l
is
ann
in
yo.

(
HAB
ANGNAK
ATAY
ONGS
INAS
ABI
)

K
ABANAT
A13
:ANGB
ADY
ANGUNOS

[
I
PAP
AKI
TANADAR
ATI
NGS
ICR
ISOS
TOMOI
BAR
RAK
ASAMAANGUT
USAN]

UTUSAN:
Pas
ensyan
apoDonCri
sos
tomongu
ni
thi
nd
ikopoma
sya
dongnad
adal
awangl
i
bi
nganngi
ny
ongamadah
il
ako
poaynag
kasak
it
.I
pi
nag
-ut
osponiK
api
tanT
iag
onal
agya
nkon
gMala
kin
gKrusup
angmags
il
bi
ngpa
lat
and
aan
.(
IT
UTURO
ANGL
IB
INGAN)
Nar
oonp
osad
ako
ngi
yon
.

S
EPUL
TER
ERO:
I
san
gkr
usp
obaa
ngp
ala
tan
daa
nnama
yin
uki
tnad
ibu
hoa
tta
li
ngy
ant
okn
ana
pal
i
l
igi
r
ann
gmg
abu
lak
lak
?

UT
USAN:
Opo
,mg
aad
elf
a,
samp
agaa
tpe
nsa
miy
ent
oan
gmg
ati
nan
imn
abu
lak
lak
.

S
EPUL
TER
ERO:
Angk
rusp
o’ys
in
uno
gkon
a.

(
MAGUGUL
ATS
ICR
ISOS
TOMO)

CR
ISOS
TOMOATUT
USAN:
SI
NUNOG!

S
EPUL
TER
ERO:
Uto
spon
gku
ran
gma
lak
iatk
ura
ngn
ama
mal
o,
si
PADR
EGAR
OTEp
o…

I
BAR
RA:
Nas
aann
aan
gpu
nto
dnga
kin
gama
,ba
gama
’twa
lan
ait
ongk
rusp
eron
asi
si
gur
okon
aal
amn
iy
oku
ngs
aani
to?
!

(
PAB
IGL
AATMAL
AKASNAS
ASAB
IHI
N)

S
EPUL
TER
ERO:
Wal
anar
i
npoa
ngb
ang
kay
.

(
MAP
APANGANGAATMAT
UTUL
ALA)

UT
USAN:
Wal
apa
ngi
san
gta
onmu
lan
angma
li
bi
ngd
iy
ana
ngh
in
aha
napn
ami
n,
bak
itn
iy
ona
manh
uhu
kay
in
?

S
EPULTE
RERO:
Mayi
sangb
abaenar
i
npoangnai
l
ib
ingd
iy
an,
hal
osi
san
gli
ngg
opala
mangan
gna
kal
i
pas
,i
pi
nah
uka
ysa
a
kinn
gkura
ngmal
aki
angba
ngka
ynahi
nah
ana
pniyopa
rai
li
pats
ali
bi
nga
nngmgai
nts
ik
.

(
GAL
ITNAH
AHAWAK
ANNI
IB
ARR
AANGDAMI
TATY
UYUGY
UGI
N,
MAMUMUL
AANGMAT
ANI
IB
ARR
A)

I
BAR
RA:
Saa
nni
ny
odi
nal
aan
gba
ngk
ayn
aamak
o?!

S
EPULTER
ERO:H
ind
ikon
amanp
oin
il
i
bi
nga
ngi
ny
onga
mas
ali
bi
nga
nngmg
ain
tsi
k,
masma
kak
abu
tin
ala
ngp
onaa
gus
in
i
to,
kay
ait
ina
ponkosai
l
og.

(
BI
BI
TAWANNI
IB
ARRAANGSEP
ULTE
RER
OATMAGLALAK
ADP AL
ABAS,
SUS
UNDANIT
ONGUTUS
ANATMAGL
ALAK
AD
P
APUNTAS
ABAHAYNALUMA,
ATMAKI
KI
TAS
IPADR
ESALVI
,
TATAKBOATLAL
API
TANIT
O)

(
HAH
AWAK
ANANGB
ALI
KATNI
PADR
ESAL
VI)

I
BAR
RA:
Anoa
ngg
ina
wamos
aba
ngk
ayn
gak
in
gama
?!(
GAL
ITNAS
ASAB
IHI
N)

PADR
ESALVI
:
Nagk
akamal
ik
ayowal
aakon
ggi
nawa
ngma
samas
ain
yon
g!(
PAT
AKOTNAS
ASAB
IHI
N)
Bak
aan
gti
nut
uko
y
moayan
gpar
ingp
ina
li
ta
nkosiP
ADREDAMAS
O.

(
BI
BI
TAWANS
IPADR
ESAL
VI)

K
ABANAT
A14
:SI
PI
LOS
OPOT
ASY
O

[
I
PAP
AKI
TANANAGB
ABAS
ASI
PI
LOS
OPOT
ASY
O]

NAR
RAT
OR:
SiDo
nAn
ast
aci
ooma
ski
l
al
an
gPi
l
oso
poT
asy
oayt
in
utu
ri
ngn
api
nak
ama
tal
i
nos
abu
ongS
an
Di
ego
.Ma
yama
nan
gkany
angi
nak
ayanak
aabo
tsi
yan
gko
leh
iy
o,n
gun
itp
ina
pil
is
iy
angi
nan
ama
g-p
ari
,
ngu
nitt
uma
ngg
i
si
Tas
yoatma
spi
ni
l
in
ghumi
nt
osapag
-aar
al
.

(
<ga
bi>
NAKATAY
OSI
PI
LOS
OPOT
ASY
OATMAK
AKAS
ALUB
ONGANGL
ALAK
INAMAYH
AWAKNAK
ANDI
LAS
A
S
IMBAHAN)

L
ALAK
I:
Muk
han
gMa
say
aat
aka
yon
gay
on?

P
IL
OSOP
OTAS
YO:
Dah
il
mayn
ata
nawa
kon
gpa
g-a
sa.

L
ALAK
I:
Anon
ama
npo
ngp
ag-
asai
yonma
aar
ikob
angma
lama
n.

P
IL
OSOP
OTAS
YO:
I
san
gma
lak
in
gun
os.

L
ALAK
I:
Nai
sni
ny
oma
rah
il
nama
li
go?

P
IL
OSOSP
OTASYO:
Hi
ndi
masa
mangmak
ati
sodn
gba
sur
ang
uni
tna
ghi
hi
nt
aya
kon
gma
but
in
gba
gay
.I
ya
ngmg
akd
latn
a
p
apat
ayn
gta
oatsu
sun
ogsamgaba
hay
.

L
ALAK
I:
Ti
lan
aisn
iy
ongma
gun
awa
ngmu
ndooma
gka
roo
nngd
elu
byo
,Pi
l
oso
poT
asy
o.

P
IL
OSOPOTASYO:Ma
smabut
ikun
ggany
anangmang
yay
ari
dahi
li
yanan
gka
rap
at-
dap
at.
Mata
gal
kongs
in
asabi
sa
K
api
ta
n-He
ner
alnabu
mil
in
gki
dla
tpan
ghul
in
gk u
logs
uba
li
tmgakwi
tisa
tpa
put
okl
amanga
ngkan
yan
gbi
ni
bi
li
.

(
PAP
ASOKNAS
IPI
LOS
OPOT
ASY
OSAL
OOBNGS
IMB
AHANATMAK
IKI
TAS
IBAS
ILI
OATCR
ISP
IN)

P
IL
OSOP
OT ASYO:
Hi
ndi
pabak
ayou
uwi
?Na
ghi
hi
nt
aya
ngi
ny
ongi
nas
apa
gda
ti
ng,
atn
agh
and
ari
nsi
yan
gpa
gka
int
ul
ad
n
gmgai
ni
haha
ndan
gkura.

B
ASI
LI
O:
Hi
ndi
pak
ami
maa
ari
ngu
muwi
han
gga
’twa
lap
anga
laso
tsog
abi
yan
,an
gut
oss
aami
nngS
akr
i
sta
nMa
yor
.

P
IL
OSOP
OTAS
YO:
Aak
yatk
ayon
gka
mpa
nar
yo?
Mag
-i
nga
tka
yoa
thu
wagk
ayo
ngl
al
api
tsak
amp
anak
apa
gku
muk
ul
og.

(
PUP
UNT
ASAK
AMP
ANAR
YOS
INAB
ASI
LI
O,
ATT
ITI
NGNANS
ILANI
PI
LOS
OPOT
ASY
OATI
BUB
ULONG)

CR
ISP
IN:
Hi
gi
tko
ngd
ara
mda
mink
ongn
gay
onk
iki
dl
at
.

(
LAL
ABASNAS
IPI
LOS
OPOT
ASY
OATMAK
AKAS
ALUB
ONGS
IDONF
IL
IP
O,P
AUUNAH
INNI
DONF
IL
IP
OSI
PI
LOS
OPO
T
ASYO)

DONF
IL
IP
O:Du
maa
npomu
nka
yo.

P
IL
OSOP
OTAS
YO:
Mag
and
angg
abi
,
Tin
yen
teMa
yor
.An
opo
pal
aan
gin
yon
gbi
nab
asa
?

DONF
IL
IP
O;An
gmg
aHi
r
apn
aTi
ni
i
sngmg
aKa
lu
lu
was
aPu
rga
tor
yo.

(
HAH
AWAK
ANANGL
IB
ROATB
UBUK
SAN)

P
IL
OSOP
OTAS
YO:
Li
kasn
ama
tal
i
noa
ngma
yak
dan
it
o.
(
SAS
ALUB
UNGI
NNI
PI
LOS
OPOT
ASY
OSI
DONY
ATE
ODOR
A)

DONY
AT E
ODORA:
Nag
kit
abaka
yoni
DonI
bar
ras
ali
bi
nga
n?H
ina
han
apn
iy
aan
gpu
nto
dngk
nya
nga
ma.
Kay
sak
laps
a
or
asnamal
ama
nni
yaan
gkat
otoh
ana
n.

P
IL
OSOPOT ASYO:
Kabi
l
anga
kosaani
mnanak
ipa
gli
bi
ngka
yDo nRaf
ael
atakoan
ghumar
apbi
l
angsa
ksi
saKap
it
an-
H
ener
ald
a h
il
la
hatsi
l
aaymgata
kotmags
abi
ngkatot
ohan
an.
Na g
sawal
angki
boa
ngmgamaymaka
pang
yar
i
hansa
s
in
api
tniDonRaf
ael
la
onasagi
nawa
ngkal
apa
stan
gansakan
yangbang
kay.

NAR
RAT
OR:
Atb
igl
an
gna
pas
oks
apu
rga
toy
oan
gus
apa
n.

DONF
IL
IP
O:H
ind
ina
nin
iwa
las
iPi
l
oso
poT
asy
osap
urg
ato
ryo
.

PI
LOSOP
OT ASYO:
Mabu
tia
tban
alan
gpani
ni
wal
an
gma ypu
rga
tor
ysapa
gka
tangmgatao’
ynat
atak
o t
mapa
rus
aha
n .
Angh
in
dik
opin
ani
ni
wal
aana
yangpag
gamitn
gsi
mbaha
nsapu
rga
torybi
l
angpan
akotatpan
la
man
g.

K
ABANAT
A15
:ANGMGAS
AKR
IST
AN

(
NAK
AHAWAKANGMAGK
APAT
IDS
ALUB
IDATP
IL
ITNAP
INAP
ATUGT
OG)

NARRAT
OR:Nagp
atul
oyangmal
aka
snapag-
ula
n.Sak
abi
lan
gpag-
ki
dla
tatpag
kul
ogaypat
ul
oypar
i
nangtu
nogng
bat
in
gaw.
Ma g
katab
iangmagka
pat
idsai
kal
awangpa
lap
agngt
oreatpi
l
itn
ani
lal
aka
sana
nglo
obni
Bas
il
i
osapag
hawa
k
ngl
ubi
dpar
ama pa
tugt
oga n
gkampan
a.

(
MAT
ATAK
OTNAMUK
HANI
CRI
SPI
N)

B
ASI
LI
O:
Bat
aki
nmoa
ngl
ubi
dCr
i
spi
n.

CRI
SPI
N:
Kuyan
atat
akotako,
ti
yakn
ahi
ndi
papay
asi
nan
aynapi
nap
aloa
ko,
Kun
gsa
kal
ia
ko’
yma
gka
kas
aki
taa
lag
aan
ak
oninan
ayathi
ndi
-h
ind
inani
yakopa
babal
i
ki
nsak
umben
to.

B
ASI
LI
O:
Hi
ndi
tay
oma
aar
i
ngma
gka
sak
itCr
i
spi
nma
mama
tayt
ayos
agu
tom.

CR
ISP
IN:
Saa
ti
naywa
lan
gma
gpa
par
ata
ngn
ais
aak
ongma
gna
nak
aw.

(
WAL
ANGMAR
IRI
NI
GSI
BAS
ILI
OSAS
INAB
INI
CRI
SPI
N)

CR
ISP
IN:
Mag
kan
oan
gib
aba
yadn
il
asaa
ti
nKu
ya?

B
ASI
LI
O:
Dal
awa
ngp
iso
,da
hil
mal
ak
ian
gna
bawa
snamu
lt
a.

CR
ISP
IN:
Kuy
aba
yar
anmon
ala
nga
ngs
in
abi
ni
la
ngn
in
aka
wkop
arah
in
din
ata
yop
agb
int
ang
anp
a.

B
ASI
LI
O:
Hal
aga
ngt
atl
ump
u;
t-
dal
awa
ngp
isoi
yon,
hi
nd
ima
gka
kas
ya.

CRI
SPI
N:
Sanap
ala
’ya
kon
ala
ngt
al
agaa
ngk
umu
han
gpe
ran
giy
on,
si
nab
ingk
uran
apa
pat
ayi
nni
yaa
kop
agh
in
dik
o
na
bayar
an.

B
ASI
LI
O:
Angk
ina
tat
aku
tank
o’yb
akama
lama
nngn
anay
angn
ang
yar
i
.
(
MAT
ATAK
OTS
ICR
ISP
INATT
ITI
NGNANANGK
UYA)

CR
ISP
IN:
Huwa
gna
pal
ata
you
muwi
kuy
ati
yakn
ama
pap
aga
li
ta
nta
yon
ina
nay
.

(
I
IYAKS
ICR
ISP
IN)

B
ASI
LI
O:
Tah
ann
aCr
i
spi
n,
uuwi
tay
osa
pag
kats
in
abi
niMANGT
ASY
Onan
agh
and
asi
nan
ayn
gma
sas
arpn
apa
gka
in.

(
DAR
ATI
NGNAGAL
ITANGS
AKR
IST
ANMAY
OR)

S
AKR
IST
ANMAY OR:
Mag
mumul
tau
li
tka
yon
ghal
aga
ngbe
nte
-si
ngk
o,B
asi
l
iob
il
an
gka
bay
ara
nsama
li
ngp
agt
ugt
ogn
g
K
amp
ana.
(GAL
ITNAGAL
ITNAS
ASABI
HI
NNGMAYOR)

B
ASI
LI
O:
Mayp
ermi
son
apok
ami
ngu
muwi
.

S
AKR
IST
ANMAY
OR;
Al
asDi
yesn
gga
bip
aka
yoma
aar
i
ngma
kau
wi.

B
ASI
LI
O:
Ngun
itha
ngga
ngAl
asNu
web
ela
ngp
ongg
abi
la
man
gpoma
aar
i
ngma
gla
kads
aka
ls
ada
,att
iy
akn
ahu
hul
i
hi
n
k
ami
ngmgaguwar
di
yasi
bi
l
.

S
AKR
IST
ANMAY
OR:
Ati
kaw,
hi
ndi
kama
aar
i
ngu
muwi
han
gga
’th
in
dimon
il
al
basa
ngi
yon
gni
nak
awn
aon
sa.

(
KUK
UNI
NNGS
AKR
IST
ANMAY
ORS
ICR
ISP
INATAAL
IS)

CR
ISP
IN:
Tul
ongk
uya!
Pap
ata
yinn
il
aak
o!

(
HI
NDI
MAK
AKAS
USUNODS
IBAS
ILI
OATB
ABAB
APAR
AHUMI
NGI
NGT
ULONG)

K
ABANAT
A16
:SI
SI
SA

[
I
PAP
AKI
TAS
ISI
SANANAGH
UHUGASNGP
INGGAN]

NARRAT
OR:I
sangmaga
ndaatmapag
mahal
nabab
aesiSi
sasub
ali
tna
kapa
g-asa
wasi
yangi
san
g
i
res
pnsa
ble
,su
garol
,
pal
aboyatwal
an
gpaki
al
amsabuha
ynalal
ak
i,
Min
sannal
amangu
muuwi
angka
nya
nga
sawaa
t
si
nas
akt
anpasiSi
sa.
SiSi
saangg
umaga
wan gp
araa
nsalah
atparas
akanya
ngpami
l
ya.

(DAR
ATI
NGSAB
AHAYSI
PEDR
O,P
ADAB
OGNAB
UBUK
SANANGP
INT
O,UUP
OSAME
SANAMAYT
UYO,
KAMAT
IS,
KANI
N
ATMANOK,
ATSAS
ABI
HI
NG)

P
EDR
O:Gu
tomn
agu
toma
ko.
(T
ITI
NGNANANGP
AGK
AIN)
Aba
’yn
apa
kas
ara
ppa
lan
gpa
gka
in.

(
HI
NDI
PAP
ANS
INI
NNI
SI
SAANGAS
AWA,
UUP
OSI
PEDR
OATK
AKAI
N)

P
EDRO:
Hi
ndi
mohi
ni
hi
nt
aya
ngmg
aan
akmo
?Sa
bin
iPi
l
oso
poT
asy
onan
aka
pag
bab
asan
asi
Cri
pi
n,
atn
gay
onn
ama
nan
g
s
aho
dngBas
il
i
o?

(
HI
NDI
PAP
ANS
INI
NANGAS
AWAATMAGP
APAK
ITANGP
AGK
ATAK
OTATP
AGK
ADI
SMAY
A)

P
EDR
O:K
ungg
ayo
nayp
agt
abi
ni
yon
ala
nga
kon
gpi
so.
(
HI
NDIP
ARI
NMAKI
KI
AKI
BATSI
S I
SA,
AAL
ISSI
PEDROATI
TI
TI
RALAMANGANGKONT
INGPAGK
AIN,
PAGK
ALAB
ASNI
P
EDROMAY
A’T
-MAYAAYDARATI
NGATKAKATOKSI
BASI
LI
O,
TI
TI
NANLAMANGNI
S I
SA)

B
ASI
LI
O:
Nan
ay!
Nan
ay!
Buk
sann
in
yoa
ngp
int
o.

(
LAL
API
TANAGAD-
AGADANGP
INT
O)

K
ABANAT
A17
:SI
BAS
ILI
O

(B
UBUKSANANGP
INT
OATBI
GLANGYAYAK
APINNIB
ASIL
IOANGNANAY,
MABI
BI
GLAS
ISI
SAS
ANAK
ITA,
HAB
ANG
DUGUANANGNOOATMAGP
APAKI
TANGTAKOT-NATAKOTATNANGI
NGI
NI
G)

S
ISA:
Ana
kko
..
Bak
itd
ugu
ana
ngn
oomo
?(NAG-
AAL
ALANGS
ASAB
IHI
NHAB
ANGNI
YAY
AKAPS
IBAS
ILI
O)

B
ASI
LI
O:
Wagn
in
yoa
koa
lal
ah
ani
ni
nay
….

S
ISA:
Angk
apa
ti
dmo
…….
SiCr
i
spi
n….
nas
aann
asi
ya?

B
ASI
LI
O:
Nai
wanp
osak
umb
ent
o.

S
ISA:
Bak
ita
non
gna
ngy
ari
sak
apa
ti
dmo
?

B
ASI
LIO:
Ki
nuh
aposi
yan
gSakr
is
tanMay
or…Aya
wngapoakon
gpauwi
i
npe
rosat
ako
tkonamahul
in
gmg aGu
wa r
di
ya
S
ibi
lt
umkasa
kosa
sKumbe
nto
,nah
ul
ip
arinp
oako,
pi
nap
utu
kanka
yamayd
apl
i
spoakos
anoo.
(UMI
IYAKNASASABI
HI
N)

S
ISA:
OhDi
yosk
o.I
l
i
gta
sni
yop
oan
gan
akk
o….
(MAI
YAK
-IY
AKNAS
ASAB
IHI
N)

B
ASI
LI
O:
Huwa
gka
yon
gma
g-a
lal
ana
y,h
in
din
il
ama
sas
akt
ans
iCR
ISP
IN…

(
GAGAMUT
INNI
SI
SAANGS
UGATNI
BAS
ILI
O)

S
ISA:
Kuma
ink
amu
naa
nakk
o.P
eroi
ton
ala
nga
ngi
ti
ni
ran
gamamo
….(
HAH
AWAK
ANANGP
ISNGI
NIB
ASI
LI
O)

B
ASI
LIO:
Umuwis
ita
tay?
..
.
..
.
Per
ouma
li
sdi
nka
aga
d…Ma
but
inal
an
gnat
ayon
ala
ngt
atl
oan
gma
gka
samaa
twa
lan
asi
t
ata
y…(GAL
ITNASASABI
HI
N)

S
ISA:
Huwa
gkan
gma
gal
i
tsai
yon
gama
…..

(
HI
NDI
GAGAL
AWI
NNIB
ASI
LI
OANGP
AGK
AIN,
TI
TI
NGNANNI
SI
SAANGANAKNAMAYMUK
HANGP
AG-
AAL
ALA)

[
I
PAP
AKI
TANAGAB
INA.
.
]

(NAKAHI
GANASAK
AMAS
IBAS
ILI
OMAK
AKAT
ABI
ANGNANAY
,MAGDADAS
ALMUNANGMAGDADAS
ALS
ISI
SANG
NAKALUHOD)

S
ISA:
OhDiy
oskopo.
Huwagpon
in
yongpab
aya
anangak
in
ganakn
asi
Cri
spi
ni
li
gt
asni
yop
osi
yas
aka
mayn
g
S
akri
st
angMay
or…(
UMII
YAKNASASABI
HI
NHABANGHAWAK-
HAWAKANGROSARYO)

(
HI
HI
GAS
ISI
SA,
HAB
ANGUMI
I
YAK
)
[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
ULOGNI
BAS
ILI
O]

(
SAP
ANAGI
NI
P)

CRI
SPI
N:T
ulo
ng!
Tul
ong
!Ku
yaTul
ong
!(
UMI
I
YAKHABANGPI
NAP
ALONGSAK
RIS
TANMAY
ORATT
INAT
ADY
AKAN
HANGGANGSANAKAHI
LATANAANGKAAWANG-AWANGKAP
ATI
D)

S
AKR
IST
ANMAY
OR:
Nas
aann
aan
gmg
ani
nak
awmo
ngo
nsa
…….
.
Is
aka
ngma
gna
nak
aw…ma
gna
nak
aw…

(
UUNGOL
,GI
GI
SI
NGI
NSI
BAS
ILI
ONGNANAY,
I
I
YAKS
IBAS
ILI
OPAT
ISI
SI
SI
A)

S
ISA:
Anoy
una
nak
?..
.
..
.
(UMI
I
YAKNAS
ASAB
IHI
N)

B
ASI
LI
O:
Nan
agi
ni
pak
oin
ayn
ana
sab
uki
dta
yon
il
aCr
i
spi
n,
nag
-aa
nin
gpa
lay
..

(
TI
TI
NGNANNI
SI
SAANGANAK
)

B
ASI
LI
O:Ayo
konap
on gma
gin
gsac
ri
st
ani
nay
….ma
kiu
sapn
ala
ngp
ota
yok
ayDo
nCr
i
sos
tomop
arama
gin
gta
gap
ast
ol
n
gka
lab
a wodi
kay
a’yngb
aka…

S
ISA:
Bak
ita
nak
?

B
ASIL
IO:
Bas
tati
nay,
kun
inni
ny
on ap
osiCri
spi
nbuk
assak
umben
to,
kun
inn
iy
onari
npoa
ngs
aho
dko
,sa
bih
inn
iy
opon
a
h
in
di-
hin
din
akamimagi
gngsac
ri
sta
npa
,namagi
gi
ngta
gap
ast
oln
ala
ngpokami
….

S
ISA:
Ooa
nak
…..
(I
I
YAKNAS
ASAGOT
)

K
ABANAT
A18
:MGAK
ALUL
UWANGNAGDUR
USA

NAR
RAT
OR:
Sah
ul
in
gmi
san
iPa
dreS
alv
iha
lat
ang
-ha
lat
aan
gpa
nan
aml
ayn
ana
dar
aman
gpa
ri
…

(
DIR
E-DI
RETSOANGPAGLAL
AKADNGP
ADREPAP
UNTAS
AK UMB
ENTONAH I
NDI
MANPI
NANS
INANGMGATAO,
AT
MAGBUB
UL UNG-
BUL
UNGANANGMGAMANANGSAP
AGDAANNGPADR
E,NAKATAY
OSATABI
NGDAANANPAP
UNT
A
SAKUMBENTO)

MANANG:
Sap
ama
mag
it
ann
gin
dul
gen
ciap
len
ari
aayma
hah
ang
osap
urg
ato
ryoa
ngmg
aka
lul
uwa
ngn
agd
uru
sa.
.

MANONG:
Kay
ang
ata
lag
angk
ail
an
gangmag
par
ami
ni
tod
ahi
li
sa
ngi
ndu
lge
nci
al
ama
nga
ngma
kami
tayl
i
bon
gta
onn
a
an
gmabab
awasn
amaka
kami
tsapur
gat
ory
o.

MANONG:
Nat
amok
onaa
ngt
atl
ongp
len
aryp
aras
aak
in
gyu
mao
ngk
abi
yak
…

MANAGR
UFA:
Sap
atn
aan
gis
ala
man
g,P
ag-
aak
say
asai
nd
ul
he
nsi
yaa
ngg
ina
wamo
.

(
BI
GLANGDAR
ATI
NGSI
SI
SANAMAYDALANGBAY
ONGNGGULAY,
PRUT
ASATI
SDANAMAYMAS
AYANGMUK
HAAT
T
ATANGOSAMGATAOSAP
AGDAANPAPUNT
ASAKUMB
ENTO,
PUPUNT
ASIS
ISAS
AKUSI
NA)

S
ISA:
Mag
and
angUma
ga…

(
PAGT
ITI
NGNANL
ANGS
IYANGMGAT
AGAP
AGL
UTOATAL
IL
A,ATI
LAL
AGAYNI
YAANGB
AYONGS
AME
SA,
AAY
USI
N
NI
YAANGMGADAL
ANGP
AGK
AIN,
ATT
ITI
NGNANANGT
AGAP
AGL
UTO)

S
ISA:
Maa
ari
kob
angma
kau
sapa
ngk
ura
?

T
AGAP
AGL
UTO:
Hi
ndi
si
yama
aar
i
gab
ala
hinn
gay
ond
ahi
lma
ysa
kits
iy
a.

S
ISA:
Kun
gag
ayo
nayma
aar
ikob
angma
kit
aan
gan
akk
ongs
iCr
si
pi
n?

AL
IL
A:S
iCr
i
spi
n?
Hin
dib
a’tu
muwi
nas
iy
asai
ny
o?

S
ISA:
SiB
asi
l
iol
amangan
gna
ror
oon
..
Nai
wand
it
tos
iCr
i
spi
nka
yan
asi
kon
asi
yan
gma
kau
sapa
tip
agp
aal
ams
aku
ran
a
s
usun
dui
nkonasi
ya.

ALI
LA:
Nai
wanngadi
tosiCr
i
spinp
eromat
aposmaka
pagnak
awaytuma
kass
iCr
i
spi
n.
Nai
su
plo
ngn
asi
yas
amg
a
gu
wa r
di
yasi
bi
lk
a y
a’ta
numangor
asaymaa
arin
angda
kip
inangi
ny
ongan
ak.
.

K
ABANAT
A19
:MGAS
ULI
RANI
NNGGUR
O

(
TI
TI
NGNANNI
IB
ARR
AANGL
AWAATT
INI
TI
NGNANNAMANNGGUR
OSI
IB
ARR
A)

GUR
O;S
ala
wan
giy
ani
ti
nap
ona
ngb
ang
kayn
gin
yon
gama
…

(
MAL
UNGK
OTNAT
ATANGGAP
INNI
CROS
OST
OMOANGDI
NANASNGB
ANGK
AYNGAMA)

I
BAR
RA:
Mar
ami
ngs
al
ama
tpog
ino
o…….

GURO:
Walak
ayongda
pati
pag
pas
al
ama
t,
Akoa
ngh
igi
tnama
yut
angl
oobs
ain
yon
gama
,pe
roa
ngn
aga
wak
ola
man
gay
angma
kip
agl
i
bin
g..

I
BAR
RA:
Si
nab
ini
ny
ongt
umu
tul
onga
nga
kin
gamas
apa
g-p
apa
ara
lsamg
amh
ih
ir
apn
aba
ta?

GURO:
Opo,
gi
noo
ngCri
sos
tomo,
nap
aka
bai
tnata
onginy
o n
ga ma
.No
ongdu
ma t
in
gakosab
ayi
ngi
towal
aak
ongda
lan
g
re
komen
das
yonoka
hits
al
api
,s
iy
aangt
umul
ongsaa
kin
,atsi
yaan
ggumawangpar
aans
apagp
apa
tayon
gpaar
al
an
.

I
BARRA:
Kungga
nonayn
aisk
ongip
agp
atu
loya
ngg
ina
wan
gpa
gtu
lon
gnga
kin
gamas
aha
li
pnah
aha
nap
ink
oan
g
k
a t
arun
gansaka
nya
ngsi
napi
t.

(
MAT
UTUWAANGGUR
OSAT
INUR
ANNI
I
BAR
RA)

GUR
O;Na
wala
ngn
gin
ter
e sa
ngmgaba
tasapag
-aar
ald
ahi
lkul
an
gsi
l
asap
agh
ih
ika
yatmu
lasa
kan
il
an
gmg
a
mag
ul
ang.
Kun
gmayi
nt
ersmanaya
ngi
gi
ngsa
gabal
angkah
ir
apan
…

I
BAR
RA:
Kun
gga
yona
yba
kith
in
din
iy
opan
al
ut
asa
ngs
ul
ir
ani
ngi
yann
oonp
a?

GUR
O;P
in
il
i
tko
po,
sub
ali
tda
lan
gma
rami
ngk
aku
la
nga
nhi
nd
ina
res
olb
aan
gsu
li
ra
nin
giy
on…

I
BAR
RA:
Anob
aan
ghi
gi
tnama
kat
utu
lon
gsak
ani
l
a?
GURO:Makak
atul
o n
gkungangmg aba
tangmag s
is
ipa
g -
aral
ayma g
karo
onngsari
l
ini
l
anggusa
li
,madal
aspon
ggin
agana
p
angkani
l
angkl
asesatapatngkumbent
ok ay
an a
ii
stor
boangk u
raatmadal
asn
aa k
o’ynab
ubul
yawan.I
sapa
’ys
in
ubukan
kosi
lan
gturu
ann gwik
angka s
ti
lang
uni
ta k
oa yi
pin
atawagniPadr
eDamasoatako’
ykanyan
gh i
namak.
Kay
anag-a
ral
akongmabuti
paramaipa
k i
takosakanyanamaykarapat
anakoatmaykakay
ahanakosapagtu
turongwi
kang
kast
il
a.
Walaaki
ngma g
igi
ngl
a b
ansakuradahi
lsi
yaangpi
nakamakap
angyr
i
hansabayan
…

(
NAK
ATI
NGI
NSI
IB
ARR
ASAGUR
OHAB
ANGMAT
AMANGNAK
IKI
NI
G)

GURO:
Nag
kasa
kita
kosasa
mangl
oobl
al
onas
asi
nab
inga
kin
ges
tud
ant
enama
gsa
sak
ri
st
ann
ala
man
gsi
yad
ahi
l
nak
aka
pagp
ababan
glo
o ba
ngp
ag-
aral
.

I
BAR
RA;
Ngu
nits
ala
hata
yna
sis
iy
aha
nka
yon
gma
ymg
ana
tur
uank
ayo
ngmg
ama
g-a
ara
L?

GURO:
Opol
al
onan
gmai
li
pats
iPadr
eDamaso
,ka
yan
aka
pag
tur
oak
ongkasa
ysa
yanatp
agt
ata
nimn
agi
ngMal
ayaak
o
at
gumawaa
kongp
agb
abago,
ngu
ni
tpin
ata
wagri
nak
ongku
ran
gpu
mal
ita
tkate
ksi
mola
mangan
ggus
toni
yan
gipa
tur
o.

I
BARR
A:Huwagk
ayo
ngma
wal
ann
gpa
g-a
sa.
Akoa
yin
ii
mbi
tas
atr
i
bun
alma
rah
il
it
onaa
ngp
ag-
asap
arai
hai
nan
gin
yon
g
mgasu
li
ra
nin
.

K
ABANAT
A20
:PUL
ONGS
ATR
IBUNAL

[
I
PAP
AKI
TAANGP
ULONG]

NAR
RATOR:
Dumal
osaTr
ib
unal
siCr
i
sosto
mokasamaangbi
nat
angg
uro
.An
gPar
ti
doCon
ser
vad
oayb
inu
buon
gmg
a
mat
ata
nda
ngl
ide
rsama
ntal
an
gangPar
ti
doLi
ber
alayb
inub
uongmgaka
bat
aan
gli
der
.

DONFIL
IPO:
Ti
lan
aka
pag
dud
udaa
ngk
il
osng
ati
ngk
api
ta
n,h
in
dima
aar
i
ngi
pag
pal
i
bana
ngu
sap
ingi
toa
tba
kat
ayo
’y
gah
ul
inngor
as….

MI
YEMB
ROA(
BAT
A):
Angk
api
ta
nayn
agp
aiwa
nsak
umb
ent
opa
rak
aus
api
nan
gku
ra.
.

DONF
IL
IP
O:K
ayan
gan
ais
ipk
onaa
koa
ngma
gha
raps
aka
hil
i
nga
nngmg
ama
tat
and
a.

(
TI
TI
NGNANNGMGAMI
YEMB
ROS
IDONF
IL
IP
O)

DONF
IL
IP
O:T
oto
ongma
hir
apt
al
un
ina
ngmg
ama
tat
and
ang
uni
tak
oan
gba
hal
an
gma
gha
rapn
gat
in
gpl
an
o.

MI
YEMB
ROB
(BAT
A):
Paa
non
iy
onma
npog
aga
wini
yon
?

DONFI
LI
PO:
Nakaus
apkosi
Pil
oso
poTas
yoats
iy
aangn
agb
iga
ysaaki
nngmg
ada
patg
awi
nup
angma
pag
tag
ump
aya
n
ang
ati
ngpi
nap
ala
noathi
ndi
manai
gan
gkag
utu
hann
gmgamatat
and
a.
(
DAR
ATI
NGS
II
BAR
RAATANGB
INAT
ANGGUR
OATDAR
ATI
NGANGMGAMAT
ATANDA)

K
API
TANBASI
LI
O:
Bag
ama
’ta
koa
ngu
nan
gma
gsa
sal
i
ta,
hi
nd
ina
mani
bi
gnawa
lan
gkwe
ntaa
ngp
aha
yagn
ghu
li
ng
t
aga
pags
al
it
a.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
UKUNWAR
INGP
AGS
ASAL
ITANI
KAP
ITANB
ASI
LI
O]

NARRAT
OR:I
nu
bosni
Kapi
ta
nBasi
l
ioangora
ssapag
sas
al
it
anap
unon
gmat
ata
li
ngh
aga
ngpah
aya
gnawa
lan
ama
ng
ki
nal
amans
adapa
tpag-
usap
an,
paul
i
t-ul
i
thang
gan
gsai
nant
okl
ah
ata
ngmg
ataga
paki
ni
g.

[
I
PAP
AKI
TANAI
NAANT
OKANGMGAT
AGAP
AKI
NI
G]

(
PAP
ALAK
PAKANGMGAT
AOATT
ATAY
ONAS
IDONF
IL
IP
O)

DONFI
LI
PO:
San
a’yma
kin
gmu
nak
ayos
aki
ngmu
ngk
ahi
bag
oka
yot
umu
tol
.
Dah
il
ti
yakn
ain
yon
gma
ii
bi
gana
ngmu
ngk
ahi
ngmg
akaba
taan
.

(
MAK
IKI
NI
GANGL
AHAT
)

DONFI
LI
PO:
Tat
lo
n gl
i
bo’
tli
mangd
aanpi
soa
nga
ti
ngs
al
api
par
asap
ist
a.
Sah
al
aga
ngi
toa
yma
hih
igi
ta
nna
ti
nan
g
anu
man
glal
awi
ganatka
rat
ig-
bay
an.

MI
YEMBR
O1(MAT
ANDA)
:Hi
ndi
kami
nan
in
iwa
la,
angi
ban
gla
lawi
gana
yma
yli
man
gli
boa
tan
gka
rat
igb
aya
nna
mana
y
ap
atnal
i
bo.

MI
YEMB
ROA(
BAT
A);
I
min
umu
ngk
ahi
koa
ngp
agp
apa
tay
onge
nta
bla
dos
aha
lag
angi
san
gda
ana
tli
mamp
u.

[
I
PAP
AKI
TAANGK
UNWAR
INGP
AGS
ASAL
ITANI
DONF
ELI
POH
ABANGMAYS
UMAS
ALUNGATNAMAT
ATANDA]

NARRAT
OR;L
ahatn
gmung
kah
iniDONFI
LI
POaysi
nas
al
un
gatn
gmg ama
tata
ndan
gcons
erva
dorh
ang
gan
gsai
ur
ongn
a
niDo
nFi
li
poangmgap
anu
kal
aathi
nay
aannaa
ngmgacon
ser
vad
orsaanu
mangmun
gkahi
ni
to.

MI
YEMBROC(B
ATA):
Huwa
gn at
ayongmag-
aksa
yangper
asamgap
aput
ok,
anon
gma p
apa
lan
ati
nsamg
akomedy
ang
ti
ny
entema
yor
?Masmabu
ti
’tmagl
abast
ayongdul
apa
tun
gkol
samgak
auga
li
anupa
ngmai
wast
oangka
pin
tas
anat
bi
syo
.

MIY
EMBROD(
BAT
A):
Sang
-ayo
nakosai
yongmu
ngk
ahi
.Da
lak
op odi
toa
ngdal
awan
gkome
dya
nte
.[
IP
APAK
ITAANG
DALAWANGK
OMEDYANTE
].
AngDul
an
g”An
gPag
hal
als
aKapi
ta
na ta
ngMar
i
aMa k
il
i
ng”

(
MAGI
I
NGAYATMAGK
UKUNWAR
INGNAG-
UUS
APANGMGAMI
YEMB
RO)

MI
YEMBR
O2(MATANDA)
:Ng
uni
tan
gku
raa
yma
ypl
an
ongi
ba,
hi
nd
ina
ti
nsi
yama
aar
i
ngs
al
un
gat
ins
apa
gka
tma
aar
ini
ya
ta
yon
gip
abi
l
ang
go.

MI
YEMB
RO3
(MAT
ANDA)
:B
aki
thi
nd
ini
ny
oag
ads
in
abi
,
anop
aan
gka
bul
uh
ann
gpu
lon
gnai
to.

MI
YEMB
RO4
(MAT
ANDA)
:B
aba
wii
nnal
an
gna
min
gng
ami
ngi
bi
ni
gayn
ado
nas
yon
.

DONFI
LI
PO:
Nag
sas
akri
pi
sy
okamip
arasamab
uti
saman
tal
an
gk a
yo’
yna
mana
yna
gsa
sak
ir
ip
isy
opa
ras
a
mas
ama.
Nawal
ank
ayongka
ran
gal
ansapa
gta
tag
uyodngmas
ama.
(
MAGK
UKUNWAR
INGNAG-
UUS
APS
INACR
ISOS
TOMOATANGGUR
O)

I
BAR
RA:
Mayg
ust
opob
aka
yon
gip
agb
il
i
n?P
pup
unt
aak
ongk
api
tol
yo.

K
ABANAT
A21
:ANGK
ASAY
SAY
ANNGI
SANGI
NA

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGDAT
INGNI
SI
SAS
ABAH
AYNANAGMAMADAL
IATNAG-
AAL
ALA]

(
MAKI
KI
TANISI
SASAMAL
AYUANANGDAL
AWANGGUWAR
DIY
ANGS
IBI
LPAL
ABASNAMAYH
AWAKNAB
ARI
LAT
P
AGMAAMSDANNAMAYKAT
AGALAN)

S
ISA:
Sal
ama
tpo
,Di
yosk
oatk
ayb
ubu
tin
il
a.
(SAS
ABI
HI
NNANAT
UTUWA)

(
LAL
API
TANGMGAGUWAR
DIY
ASI
BI
LSAK
ANY
AATS
ISI
TAH
IN)

GUWARDI
YASI
BI
LA:
Hoy
!I
kaw!
Nas
aana
ngi
yon
gmg
aan
ak?
!I
ka
wbaa
ngi
nan
gmg
ama
gna
nak
aw?
(PAS
IGAWNA
SASAB
IHI
N)

(
MAT
ATAK
OTS
ISI
SAATI
I
YAK
)

S
ISA:
Ha?
(HAB
ANGUMI
I
YAK)

(
TUT
UTUK
ANNGB
ARI
LOK
UTS
ILY
OATMAP
APAL
UHODS
ISI
SAS
ATAK
OTATH
AHAWAK
ANS
ABAT
OK)

SI
SA:
Hi
ndi
kopoal
amkun
gna
saans
il
ama
tag
alk
onap
ongh
in
din
aki
ki
taa
ngb
uns
oko
ngs
iCr
i
spi
n…(
NANGNGI
NI
GAT
NAI
I
YAKNASASAB
IHI
NNI
CRI
SPI
N)

GUWAR
DIY
ASI
BI
L2:
I
bi
gaymos
aami
nan
gsa
lap
ingg
ali
ngs
aiy
onga
nak
,ku
nga
yawmo
ngi
kawa
nga
min
gda
mpu
ti
n.
.

S
ISA:
(PAI
YAKATNANGINGI
NI
GNAS AS
ABIH
IN)
Mgagi
noo,
hi
nd
ipomag
nan
akawanga
kin
gmgaa
nak
,an
ganakkon
gsi
B
asil
i
owalan
gbin
iga
ysaaki
nni
is
angkus
ang,
mahi
r
apl
angpokami
atk
ahi
tka
lka
li
nni
yopaa
ngb
uon
gb a
hayna
mingwa
la
k
ayongmahah
anap.

GUWAR
DIY
ASI
BI
LA:
Kun
gga
yona
yik
awn
aal
nga
ngd
ada
mpu
ti
nna
min
gatd
ada
lh
ins
akwa
rte
l.

(
MAGMAMAK
AAWAH
ABANGNAK
ALUH
OD)

S
ISA:
Par
anga
wan
iy
onap
o!Ma
niwa
lap
oka
yos
aak
in……

(
GUWAR
DIY
ASI
BI
LDADAMP
UTI
NSI
SI
SA)

NARR
ATOR
:Ip
inak
ius
apnis
is
anama
u u
nasi
yasapag
lal
ak
addah
il
nap
aka
lak
ingka
hihi
yannamah
ul
in
gmg ag
uwar
di
ya
si
bi
l
.(
MAGKUKUNWARINGMAG-
UUSAP)
Nguni
thi
nd
isuman
g-a
yonan
gmgaito….
(NGUNITTAT
ANGGIANGMGAI
TO)

(
PAGT
ITI
NGANS
ISI
SANGMGAT
AO)

[
I
PAP
AKI
TANGMAR
AMI
NGT
AOANGDUMADAANH
ABANGP
INAGT
ITI
NGNANS
ISI
SA]

NARRAT
OR:
(MAGMAMADALI
NGMAGLAK
AD)Nagma
dal
is
iy
angn
agl
aka
dup
angh
in
dima
sak
si
hann
gmg
ata
ongb
aya
nna
di
nampu
tsi
yan
gmgaguwar
di
yas
ibi
ls
uba
li
thul
in
a.
[
I
PAP
AKI
TAANGMGAP
AGL
ABASNGT
AOS
ASI
MBAH
AN]

(P
AGTIT
INGNANNGMGAT
AOSIS
ISAHAB
ANGTI
NUTUL
AK-
TUL
AKSI
YANGMGAGUWAR
DIY
ASI
BI
L,
ATP
AGK
ATAP
OS
AYIK
UKULONGSIY
ASAMAYK
WARTELATDOONSI
YAAYI
I
YAK)

AL
PER
ES:An
gku
raangmayk
aga
agwann
iy
ank
ungna
isni
yan
gma
iba
li
kan
gni
nak
awn
asa
lap
i,
hi
ngi
i
nni
yak
ayS
an
An
ton
io.
Pak
awa
lann
iyon
asi
ya.
(P
ASI
GAWNASASABI
HI
N)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGL
ALAK
ADNI
SI
SAP
ALAB
ASNGS
IMB
AHANH
ABANGP
INAGT
ITI
NGNANNGMGAT
AOP
AUWI
]

NAR
RAT
OR:
Hi
yan
g-h
iy
asi
Sis
asap
agl
al
aak
dsak
al
yes
apa
gka
tpi
nag
ti
ti
ngn
ans
iy
angmg
ata
o.

[
I
PAP
AKI
TAS
ISI
SAS
ALOOBNGB
AHAY
]

NAR
RAT
OR:
Nak
auwi
nas
iy
angb
aha
ysu
bal
i
twa
lap
ari
nan
gka
nya
ngmg
aan
ak.

(MAKAKAKI
TAS
IYANGP
UNI
TNAT
ELAS
ALAP
AG/
DINGDI
NGATK
UKUNI
NNI
YA,
MAGP
APAK
ITANGMUK
HANGP
AG-
AALALA)

NAR
RAT
OR:
Anoa
ngn
ang
yar
isak
any
angmg
aan
ak?

(
TAT
AKB
OPAL
ABASH
ABANGUMI
I
YAK
,ATP
AGT
ITI
NGNANNGMGAT
AO)

NAR
RAT
OR:
Pat
akb
ongn
agb
ali
ksi
Sis
asak
al
ye
,umi
i
yakh
aba
ngs
in
samb
ita
ngp
ang
ala
nngmg
aan
ak.

SI
SA:
Mgaanakk
o,n
asa
a nnaka
yo?
Bas
il
i
o!Cr
i
spi
n!
Mgaa
nakk
o!.
.
..
.
..
.
(HAB
ANGP
INAGT
ITI
NGNANNGMGAT
AONG
DUMADAANATBUMUBULONG)

K
ABANAT
A22
:LI
WANAGATDI
LI
M

[
I
PAP
AKI
TAANGB
AHAYNI
KAP
ITANT
IAGO]

NARRATOR:
Tatl
ongara
wa ngnagi
ngpag
hah
a n
dangmg
ama ma
mayanngSanDi
egopa
ras
adara
ti
ngna
kap
ist
ahan
.[
IPAP
AK I
TAANGP AG-UUS
AP-USAPNGMGAKADALAGAHAN]
.
Isasamgan
agi
ngu
sap-u
sap
ana
yan
g
pag
dati
ngniMar
iaClar
a.[
I
PAP AK
ITAANGPAGDATI
NGNIMARI
ACLARA]

[
I
PAP
AKI
TAANGP
ANE
NER
MONNGK
URAATMGAT
AGAP
AKI
NI
GNI
TO,
HAB
ANGB
UMUB
ULONGS
AKAT
ABI
]

NAR
R AT
OR ;
Sama
nat
ala
ngi
sanama
nsata
mp o
knausa
p-usa
pann
gmg ama
nanga
ysiPa
dreSa
lvi
.
Sap
uln
gdu
mat
in
gsi
Mar
iaCl
araaymal
aki
angp
ina
gbag
oniP
adreSal
vi
.
Madal
asr
awnagk
akamal
ia
ngkur
atuwi
ngmi
sa.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGL
ALAK
ADNI
I
BAR
RAP
APUNT
ASAP
INT
O]

(
DAR
ATI
NGS
II
BAR
RAS
ABAH
AYNI
MANGT
IAGO,
MAGT
ATAMAANGMAT
ANGDAL
AWAS
ABI
NTANAS
ATAAS
)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGP
ASOKS
ALOOBNI
I
BAR
RAATMAGK
AKAS
ALUB
ONGS
ILANI
MAR
IACL
ARA]

I
BAR
RA:
I
pap
aha
ndak
oan
gla
hatn
gka
il
an
ganb
agoma
gbu
kan
gli
way
way
.

MAR
IACL
ARA:
Ayo
kon
gma
kas
amaa
ngk
ura
.(
SI
SI
BANGOTNAS
ASAB
IHI
N.
I
BAR
RA:
(MAGT
ATAK
A)B
aki
t?

MARI
ACL ARA:
(LAL
APITKAYIB
ARRA)
Paki
war
iko
’ybi
naban
tay
anniy
alah
atngki
l
osko.
Nata
tako
takosakan
yan
gmga
ti
ngi
n.
It
in
ata
nongniy
as aak
inkun
ghi
ndi
korawbanapa
pani
gi
ni
panangs
ula
tatanga
kin
gin
a.Magi
ngs
iSI
NANGat
ANDENGnakab
abal
i
tanghi
ndid
awmasyad
ongi
naal
aga
anangsa
ri
li
.

I
BAR
RA:
Ngu
nith
in
din
ati
nsi
yama
aar
i
ngk
umb
ida
hin
.Ma
yka
uga
li
ant
ayod
it
to,
ati
sap
a’yn
ari
ton
asi
ya.

(
LAL
API
TSI
PADR
ESAL
VIATNGI
NGI
TI
SAK
ANI
LA)

PADR
ESALVI
:Ma
lami
gan
gha
ngi
ndi
tos
ala
basb
akak
ayo
’yma
gka
sak
it
:Hi
ndi
bak
ayo
’yn
ata
tak
otma
gka
sak
ito
magk
asi
pon
?

I
BAR
RA:
Mag
and
aan
gar
awP
adr
e.
Nap
aka
sar
apl
uma
ngh
apn
gsa
ri
wan
gha
ngi
n.

NAR
RAT
OR:
Si
nas
ama
nta
lan
ani
Cri
sos
tomon
aimb
it
ahi
nan
gpa
ri
.

I
BAR
RA:
I
san
gka
siy
aha
nsab
uki
dnai
ni
han
dan
gak
in
gmg
aka
ibi
gan
.Ma
aar
ipob
aka
yon
gdu
mal
o?

P
ADR
ESAL
VI:
Saa
nma
gag
ana
pan
gka
si
yah
an?

I
BAR
RA:S
amayba
ti
spos
aguba
tid
arao
s,i
yonp
oa n
gnapi
l
in
glug
arngmg
adal
aga
.Pa
rap
atu
nay
ann
aak
o’ywa
lan
gsa
ma
n
gloobs
ain
yod
ahi
ls
ana
ngy
ari
,
malu
godkongt
ina
tang
gapangi
nyo
ngpa
any
aya
.

(
SAL
ABASAYMAGS
ISI
MUL
ANGMAGL
AKADS
ICR
ISOS
TOMOATMAYMAK
AKAS
ALUB
ONGS
IYANGL
ALAK
I)

T
ULI
SAN:
Hi
ndin
iy
opoa
kok
il
al
aDo
nCr
i
sos
tomo
,su
bal
i
tma
tag
alk
ona
ngh
in
ih
in
taya
ngi
ny
ongp
agd
ati
ngd
it
tos
aba
yan
n
gSanDi
ego
..

I
BAR
RA:
Mayk
ail
an
ganp
obak
ayos
aak
in?

T
ULI
SAN:
Nai
skop
ongh
umi
ngi
ngt
ul
ongs
ain
yo.
.

I
BAR
RA:
Suma
bayk
ayos
aak
ins
apa
gla
lak
ada
tsa
kan
iy
osa
bih
ina
ngi
ny
ongp
aka
y….

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
UKUNWAR
INGP
AG-
UUS
APNGDAL
AWA.

K
ABANATA23;
ANGPANGINGI
SDA
[
I
PAPAAK
ITANANAGLALAKADANGMGAK
ADAL
AGAH
ANP
APUNT
ASAL
AWAH
ABANGNAGB
IB
IRUANATNAG-
II
NGAY
)

NARRATOR
:Al
aSai
spal
aama
nga
yna
gla
lak
adn
aan
gmg
ama
gka
kai
bi
gan
.Ma
say
aan
gmg
aka
dal
aga
han
gka
samaa
ng
kan
il
angmgai
naa
tti
yah
in
.

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAK
ATUL
ONGB
ABAE
]

NAR
RTAOR
:Ma
ymg
aka
samas
il
an
gka
tul
ongn
aba
baen
aamyb
aon
gmg
apa
gka
ina
tmg
aka
gami
ta
nsak
ani
l
angp
ikn
ik.

T
IYAI
SAB
EL:
Pss
h!
Bak
anaka
bubu
lab
o gk
ayosamg
anatut
ul
ogp
a.H
uwa
gka
yon
gma
ing
ay.
Hi
ndi
gan
yana
ngmg
ada
lag
ang
P
il
i
pin
ano
ongkap
ana
hun
annami
ng.
(GALI
TNASASAB
IHI
N)
[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGDAT
INGNGMGAL
ALAK
INAK
UNWAR
INGNAG-
UUS
AP)

(
MAGK
AKAS
ALUB
ONGANGMGADAL
AGAATMGAB
INAT
A)

S
INANG:
(MAGB
IB
IRO)
Ti
lama
yib
igp
angma
li
mos
….(
PAT
AWANGS
ASAB
IHI
N)

(
TAT
AWAS
INAAMAR
IAATMGAK
AIB
IGANNI
TO)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGDAT
INGNI
IB
ARR
AATMAK
IKI
PAGH
ALUB
IL
O]

NAR
RAT
OR:
Duma
ti
ngn
ari
nsi
cri
sos
tomoa
tna
kip
agh
al
ubi
l
osamg
ana
ror
ooo
n.

[
I
PAP
AKI
TANANAK
ASAK
AYNAAGAD}

NARR
ATOR;
Mays
in
akya
nsil
an
gda
lawa
ngB
ang
kai
sap
aras
amg
aba
bea
tis
ana
manp
aras
amg
ala
lak
i.
Nag
bil
i
nna
mans
i
Ti
yaI
sab
eln
amag
sip
agda
sal
….

[
I
PAP
AKI
TAANGK
UNWAR
INGP
AGB
IL
INNI
TI
YAI
SAB
ELSAMGANAR
OROON]

(
NAK
ASAK
AYNAS
ABANGK
AATK
UNWAR
INGMAGS
ASAGWAN)

NARRAT
OR:
Lumi
pata
gada
ngmg
aka
lal
ak
ih
ans
aBa
ngk
angmg
aka
bab
aih
ann
gma
lama
nnama
ybu
tasa
ngk
ani
l
ang
Ban
gka.

[I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
AKAYNGMGAK
ALAL
AKI
HANS
ABANGK
A,T
ATAB
ISI
IB
ARR
AKAYMAR
IAAT
,AL
BI
NOK
AY
VI
CTORI
A]

NAR
RAT
OR:
Hab
angn
ama
man
gkak
apu
na-
pun
aan
gmg
ait
oan
gpa
gig
ingt
ahi
mi
katwa
lan
gki
boa
ngb
ang
ker
o.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGB
ABANGK
A,AT
SAK
AIL
IL
IP
ATK
AYT
IYAI
SAB
EL]

T
IYAI
SAB
EL:
I
han
dan
aan
gpa
asi
msas
aba
w.K
ail
an
gan
gma
hul
ogn
aan
gma
huh
ul
in
gis
das
aku
muk
ul
ongs
aba
w..

(
SUSUNODS
AUTOSSI
ANDENGATLAL
AGYANNGKAMYASATK
AMAT
ISANGS
ABAW,
ATMAY
A’TMAY
AAY
T
UTOGTOGNANGGUI
TAR
AANGISASAMGALALAKI
)

I
DAY
:Vi
ct
ori
a?Ay
awmob
anga
wit
ina
ngK
UNDI
MANNGP
INAG-
II
SANGDI
BDI
B?

VI
CTOR
IA:
Ahh
….H
uwa
gna
…Si
Mar
i
anal
an
gId
ay….
.

I
DAY
:MAR
IA?

MAR
IACL
ARA;
Mal
un
gko
tan
gak
in
gmg
aawi
t.
.

I
DAY
,VI
CTOR
IA,
ATI
BANGMGAK
AGI
NOON:
Si
gen
aMa
ri
a….
Si
gen
a……(
PAK
ULI
TNAS
ASAB
IHI
N)

(
TI
TI
NGI
NLAH
ATK
AYMAR
IAATMAK
IKI
NI
G,
ATMAT
UTUL
ALA)

MAR
IACL
ARA:
(<
nas
aba
ngk
a>K
AKANT
AHI
N)

K
AYT
AMI
SNGOR
ASS
ASAR
ILI
NGB
AYAN
K
AIB
IGANL
AHATANGAB
OTNGAAR
W

ATS
AMP
UNGS
IMOYS
APAR
ANGNGB
UHAY

AL
IWNGP
ANI
MDI
MPAT
IKAMAT
AYAN

MAAL
ABNAH
ALI
KANGNAGS
ALI
W-S
ALI
W

S
ALAB
INGI
NANGMAH
AL,
PAGK
AGI
SI
NG

ANGP
ITANGB
ISI
GAYS
IYA’
YYAP
USI
N

P
ATI
MGAMAT
AAYNGUMI
NGI
TI
MANDI
N.

K
UNGDAH
ILSAB
AYAN,
KAYT
AMI
SMAMAT
AY,

(
MAGK
AKAMAL
IANGP
AGT
UGT
OGNGGUI
TAR
A,MAGT
ITI
NGI
NANANGL
AHATATS
ABAYS
ABAYT
ATAWA)

(
<na
sal
upa
>MAR
IRI
NI
GNI
ANDE
NGANGP
AGK
ULONGS
ABAWATL
ALAP
ITB
UBUK
SANATH
AHAL
UIN)

(
HAH
AWAK
ANATH
UHUGUT
INANGP
ANGS
ALOK
)

NAR
RAT
OR;
I
san
gma
ngi
ngi
sd
ana
mana
ngma
g-a
asi
kas
ongp
ags
al
okn
gis
das
aba
kla
d.

(
MAGUGUL
ATANGL
ALAK
I)

NAR
RAT
OR:
Lak
in
ggu
latd
ahi
lma
ski
is
angi
sd
aaywa
lan
gna
hul
i
,k
ahi
tnap
aul
i
t-u
li
tan
gpa
gsa
sal
okn
it
o.

MANGI
NGI
SDA:
Nak
aka
pag
tak
a,b
agop
ama
g-u
nda
sayh
ul
in
gpi
nan
dawi
to.

(
LAL
API
TSI
LEOS
AMANGI
NGI
SDADAR
ATI
NGNAS
INAI
BAR
RAATMAR
IACL
ARA,
ALB
INOATVI
CTOR
IA)

L
EO;
Anop
oba
ngn
ang
yar
i
?

MANGI
NGI
SDA:
Wal
an
gna
hul
i
ngi
sd
ani
is
a.

(
SAS
ALOKS
ILE
OATP
AGK
ATAP
OSAYMAK
IKI
TANI
YAANGB
UWAY
A)

L
EO:
(MATAT
ARANT
AATMAT
ATAK
OT,
BAB
AGS
AKS
ALUP
AATGAGAP
ANGP
ABAL
IKAT
ISI
SI
GAW)
Buh
aya
!Ma
ybu
hay
a
s
aba
kla
dnai
to!

(
TATAKB
OANGMANGI
NGI
SDANAS
IEL
IASATK
UKUNI
NANGL
UBI
D,
TAT
ALONSAT
UBI
GATI
BAB
ALOTANGT
ALI
SA
B
UNGANGA)

ANDE
NG:
Si
noa
ngb
ina
tan
giy
an?

I
DAY
:An
gta
wagn
ami
ngs
aka
nya
’yp
il
ot
o.

(
HAB
ANGH
INAH
AWAK
ANNI
ELI
ASANGB
UWAY
ALUMAP
ITS
II
BAR
RAATT
INUL
UNGANS
IEL
IAS
,)

MAR
IACL
ARA:
Cri
sos
tomo
!Hu
wag
!(
PAS
IGAWNAS
ASAB
IHI
N)
(L
ALAPI
TANGI
BANGKALAL
AKI
HANATT
UTUL
UNGANS
INAI
BAR
RA,
ATS
ANDAL
IPAAYNAMAT
AYNAANGB
UWAY
A,AT
AAKYATNASI
LASAL
UPA)

E
LIAS
:Ut
angk
osai
ny
oan
gak
ingb
uha
y.9
MAGK
AKAMAY
ANS
II
BAR
RAATS
IEL
IAS
)

MARI
ACLAR
A:Hi
ndi
kay
odap
atna
gin
gmapus
ok,
hi
ndi
dapatb
ir
ui
nnag
ano
onn
ala
man
gan
gka
mat
aya
n.P
aan
oku
ngi
kaw
ayn
apah
amak
?(H
ABANGHAWAKHAWAKANGPI
SNGINI
I
BARRA)

I
BARR
A:H
AH AWAKANANGK
AMAYNANASAPI
SNGI
)K
ugn
apa
hama
kak
oats
in
und
an………(
TI
TI
GI
LATMAL
ULUNGK
OT
ANGMUKHA)na
sapi
l
in
gnaa
kon
gngak
in
gpami
lya
.

(
MAGS
ASAL
OKMUL
IATMAK
AKAK
UHANGMAR
AMI
NGI
SDAS
IEL
IASATMAT
UTUWA)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
ASAL
OKNI
ELI
AS]

(P
AGKAT
APOSAYI
HAHANDANANITI
YAI
SABE
LATNGMGAKATUL
ONGANGMGAP
UTAH
EIL
ALAGAYS
AIS
ANGME
SA
ATSALI
LI
MAYMASAS
AL U-
SALOANGBUONGMAGK
AKAI
BI
GAN)

K
ABANAT
A24
:SAGUB
AT

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
ATAP
ONGMI
SANI
PADR
ESAL
VI]

NAR
RAT
OR:
Mat
aml
ayp
ari
nsi
PADR
ESAL
VIh
ang
gan
gsama
tap
osa
ngmi
sa.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGB
ABAS
ANGS
ULATH
ABANGNAGL
ALAK
ADP
APUNT
ASAK
USI
NA]

NAR
RAT
OR:
Nag
bas
asi
yan
gmg
ana
tan
gga
pnas
ul
ats
aku
mbe
ntot
il
al
al
opas
iy
angn
ana
mla
y.

[
I
PAP
AKI
TANAUUP
OSI
MPADR
ESAL
VIATH
INDI
GAGAL
AWI
NANGP
AGK
AINMAS
KIANGI
NUMI
NNAT
SOK
OLAT
E]

NAR
RAT
OR:
Hi
ndi
ri
nni
yan
gma
gawa
ngi
nu
mina
ngk
any
angt
sok
ola
te.

[
SAL
ABASAYB
ABAS
AHI
NNI
YAANGI
SANGS
ULAT
]

NAR
RAT
OR;
Hi
ndi
si
yama
pak
ali
atn
agp
aha
ngi
nsab
ulwa
ganh
aba
ngh
awa
kan
gis
angs
ul
at
.

(PAGK
ABASANGSUL
ATAYLALAMUTAKI
NIT
OATT UT
UNGOSAGUBAT
,PAGKARATI
NGSAGUBATAYMAGTATAGO
ANGKURASAPUNOATMARI
RI
NIGANGMATI
TINI
SNAH
AGI
KHI
KANNGMGAB ABAE.
HABANGP
INAGMAMASDAN
PAPAL
AKADANGMGAKADALAGAHAN)

K
ADAL
AGAH
ANA;
Gus
tomob
angg
aya
hina
ngg
ina
wan
gpa
gma
mat
yagn
gku
ras
aank
ama
nda
kop
umu
nta
?

K
ADAL
AGAH
ANB
;Ma
g-i
i
nga
tkad
ahi
la
ngp
ani
bug
hoa
yna
kap
ang
aya
yata
tna
kap
anl
al
al
i
mngma
ta.

(P
AGKATAY
ONGPAR
IAYMASUSUGAT
ANS
IYAS
AIS
ANGS
ANGAS
ANOOATMAK
AKAS
ALUB
ONGNGK
URAS
I
ALPE
RSATI
BAP
ANGKAGI
NOOHAN)

AL
PER
ES:
Ti
lan
asu
gat
ank
ayo
,na
hul
ogb
aka
yo?

P
ADR
ESAL
VI;
Hi
ndi
.
.Na
li
gawa
koa
tna
kap
aso
kak
oku
ngs
aan
-sa
an.
.
AL
PER
ES;
Kun
gga
yonp
oayt
umu
loyn
aka
yo………

(
DARATI
NGS I
MARI
ACLAR
ANAHALATANABAGONGPALI
GO,
MAKI
KI
TASI
YANI
PADRES
ALVI
ATTI
TI
NGNANNG
MASAMA,
PAGKAT
APOSAYMAK
IKI
TANIMAR
IAANGKURAATTAT
APUNANNGT
INGI
NSI
CRI
SOST
OMONAMUK HANG
PAG-
AALALA)

[
I
PAP
AKT
AANGMGAT
AUH
ANNANAS
AHAP
AGK
AINANAATNAGK
UKUNWAR
INGNAGK
WEK
WENT
UHAN]

NARRAT
OR:Du
ma t
in
gnaangorasngp
ana
nghal
i
anatnang
unasi
naP
ADRES
ALI
VI
,CR
ISOSTOMO,
GOBER
NADORSI
LYOAT
ANGALPER
ESa tn
apag-
usap
ann i
l
aangs
in
api
tniPADREDAMASOkun
gsa
ani
to’
yni
l
a p
asta
nga
natb
inu
bug
bogsa
kal
ye
,mar
amia
nghind
ina
kapan
iwal
angmari
ni
gni
laangba
li
ta
.

P
ADR
ESAL
VI:
Han
gga
ngn
agy
ona
yna
kar
ata
ypar
i
nsi
PADR
EDAMAS
O.K
il
al
ani
yon
abaa
ngt
aon
gnag
uma
wan
iy
on?

AL
PER
S:S
inon
gab
a?

P
ADR
ESAL
VI:
Hi
ndi
ba’
tan
gsa
lar
i
naya
ngt
aon
gna
gta
pons
ain
yos
ala
bak
?

(
MAPAP
ATAH
IMI
KANGLAHATATSI
AL P
ERE
SSAHI
YA,ATB
IGL
ANGDARATI
NGSI
SI
SANAMADUMI
ANGKAS
UOT
ANAT
MAS
AYANGKI
NAK
AUSAPANGSAR
ILINANAWAWALANASAPAG-
II
SI
P,
TI
TI
NGI
NANGLAH
ATSAKANY
A)

I
BAR
RA:
(TAT
AYOATI
UUT
OSS
AUT
USAN)
Pap
unt
ahi
nni
yod
it
o’tp
aka
ini
nsi
ya.

(
NANGMAK
ITANI
SI
SAANGAL
PER
ESAYNAGS
ITAK
BOI
TO)

AL
PER
ES:
(TAT
AYOATI
UUT
OSS
AKAT
ULONG/
UTUS
ANNI
I
BAR
RA)H
abu
li
nni
yos
iy
a!

(
HAH
ABUL
INNAMANNGK
ATUL
ONG)

ALP
ERES:
Nawawal
aan
gdal
awangaan
knis
is
aPADRESAL
VI.
Hin
diba
’ts
acr
ist
ann
iy
osi
la?
Ngn
a wal
anngp
eraa
y
i
pi
nagi
si
ngni
yoak
osaaki
ngsa
rhen
tongwal
angb
ahal
a.
Ngun
ithi
nd
ipakay
onaaba
lan
anawa
lanaangi
ny
ongmga
sa
kri
st
an….
.

P
ADR
ESAL
VI;
Dah
il
akoa
ngma
nan
ago
tsa
per
angs
imb
aha
n..

AL
PER
ES:
Tun
ayn
gap
oka
yon
gis
angt
aon
gba
nal
!
(PAS
IGAWNAS
ASAB
IHI
N)

I
BAR
RA:
Nai
skop
ongi
pag
amo
tan
gba
bai
ngb
ali
wats
atu
lon
gni
yo’
yma
han
apa
ngk
any
angmg
aan
ak….
.

(
TAT
AHI
MI
KANGL
AHAT
)

[
I
P AP
AKI
TAANGPAGLALAR
ONGB ARAHA,
PAGKAT
APOSNAMANNGLAROAYI
HAH
AGINI
LAANGB ARAH
AS AMESA
S
E NY
ASNGPAGTATAPOSATIB
IB
IGAYNIK
API
TANBASI
LI
OANGTEL
EGRAMAKAYI
BAR
RA,
HINDI
IT
OB ABSAH
INNI
I
BARRAATAGADNAIB
UBULSA)

NAR
RATOR
:Na
ngna
tap
onaangp
anang
hal
i
ana yn
ags
ipa
gla
rongb
ara
hasi
Kap
it
anBas
il
i
oatsiCr
i
sos
tomo
.Na
ng
mat
apo
sangl
ar
oaysi
l
aayn
agta
blaa
tibi
ni
gayni
kap
ita
nBasi
l
iok
ayI
bar
raan
gisa
ngtel
egr
am.
.
[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGL
ALAR
ONGGUL
ONGNGK
APAL
ARAN]

NAR
RAT
OR:
Angmg
aib
angk
ada
lag
aha
nna
mana
yna
gla
ron
ggu
lon
gngk
apa
lar
an.

[I
PAP
AKI
TAANGP AGAL
ARONII
DAYATAL
BI
NOATNAKAPAB
ILOGANGMGAI
BA,
SII
DAYANGMAYH
AWAKNGAK
LAT
NGKATANUNGANATSI
ALB
INOAYANGAKLATNGK
ASAGUTAN]

NARRATOR:
Hawak
-hawa
kniI
dayangl
ib
rongkap
a l
ar
anku
ngnas
aanan
gmgatan
ongsaman
tal
an
gangalb
inoa
yma y
hawakngl
i
brongka
sagu
tan
…..
Ma y
a’t
-mayaa
ylumapi
tsi
Ib
arr
aatna
kis
al
is
ala
rongg
ulon
gngkapa
lar
an.
Nags
is
is
aya
angmgaka
dala
gah
anatmgaka
b i
nat
aan.

(
HAWAK
-HAWAKANGL
IB
ROATMAGK
UKUNWAR
INGNAGL
ALAR
O)

NARR
ATOR:
Maya’
t-
may
aayl
uma
pits
iI
bar
raa
tna
kis
al
is
ala
ron
ggu
lon
gngk
apa
lar
an.
Nag
sis
is
ayaa
ngmg
aka
dal
aga
han
atmgak
abi
nat
aan
.

(
MAY
A’TMAY
AAYL
ALAP
ITS
II
BAR
RA,
UUP
OSI
IB
ARR
AATMAGK
UKUNWAR
INGNAGS
ASAL
ITAATT
UMAT
AWA)

NARRAT
OR:
Nan
gna
kit
ani
Pad
res
al
vi
angp
agl
al
ar
ongn
gmg
aka
dal
aga
hana
tka
bin
ata
ana
ypi
nag
pup
uni
tni
yaa
ngmg
a
akl
at
.

(MAYA’
T-MAYAAYLAL
API
TSI
PADRESAL
VIATMAGKUKUNWARI
NAMAGSAS
ALI
TAATP
UPUNI
TI
NANG
AKLAT,
TATAL
IKODL
ANGANGKURAATMAGLAL
AKAD,MAGTI
TI
NGI
NANL
ANGANGMGAMANGLAL
ARO)

NAR
RAT
OR:
Walangn
aga
waangmgak
abi
nat
aana
tan
gmg
aka
dal
aga
hann
gpi
nun
itn
gku
raa
nga
kla
tatma
ya’
t-
may
a
paa
ydu
mat
in
ga n
gmgaGUWARDI
YASI
BI
L.

(
DAR
ATI
NGANGMGAGUWAR
DIY
ASI
BI
LATMAK
IKI
TANI
I
BAR
RAT
ATAY
OSI
IB
ARR
AATS
ASAB
IHI
N)

I
BAR
RA:
Anoa
ngi
ny
ongk
ail
an
gan
?(P
ASI
GAWNAS
ASAB
IHI
N)

GUWARDI
YASI
BI
L:
Angi
ny
ongpi
l
oton
asi
El
ia
s,a
ngb
ang
ker
o,
kai
l
ang
ann
ami
ngs
iy
angd
akp
ins
apa
gka
tsi
yaa
ng
bumu
gbogk
ayPADR
EDAMASO!

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
AAL
ALANI
MAR
IA]

(
MAGT
ITI
NGI
NANANGL
AHATATH
AHANAP
INS
IEL
IAS
)

I
BARR
A:H
ind
ikoi
bi
gmak
ial
amsai
nyo
ngtu
ngk
ul
inn
gun
itk
aal
i
sla
man
gnga
lpe
res
.Ku
ngk
ayol
ama
nga
yna
paa
agaa
y
mak
akas
amapakay
osa
panan
gha
li
an.
.

GUWAR
DIY
AIS
ABE
L:H
ind
ika
mip
apa
yah
aha
nap
inn
ami
ngs
iy
a….
Si
yas
ati
nan
glu
gar
.

(
UTOSNGGUWAR
DIY
ASI
BI
L,
ATS
AKAS
ILAMAG-
II
KOTI
KOTP
ARAH
ANAP
INS
IEL
IAS
)

NARRAT
OR:Pi
nat
una
yanni
Leo
nkayI
barr
anasi
El
ia
sngaangn
agh
ul
ogsala
baksaal
per
ess
apag
katn
asag
asaa
nng
al
per
essiE
li
assamak
it
idn
adaan
.Na
pil
i
tans
iEl
i
asnap
alu
inan
gkab
ayonasan
hiup
angmah
ul
ogsal
aba
kangAl
per
es.
.
K
ABANAT
A25
:SAT
AHANANNGP
ANT
AS

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGDAT
INGNI
IB
ARR
ASAB
AHAYNI
MANGT
AYS
O]

I
BAR
RA:
Mag
and
angu
mag
apog
ino
o…

(
MAYH
AWAKNAP
APE
LANGP
IL
OSOP
)

MANGT
ASY
O;An
diy
anp
alak
ayog
ino
o….

I
BAR
RA:
Hi
ndi
kopob
aka
yon
aii
st
orb
o

MANGT
ASY
O:Ay
y,
hi
ndi
po,
Mayi
pag
li
l
in
gko
dpob
aak
osai
ny
o?

I
BAR
RA:
Mayn
asi
la
man
gpoa
koi
sa
ngg
uni
sai
ny
o…

(
TI
TI
NGI
NSI
IB
ARR
ASAS
INUS
ULATNI
MANGT
ASY
O)

I
BAR
RA;
Ba
kitp
oka
yon
ags
usu
la
tngh
ero
gli
pi
ko?

MANGTAS
YO;Dah
il
hin
diak
os u
musul
ats
aaki
ngpan
ahonk
undi
nag
sus
ul
ata
kos
ahi
nah
ara
p.S
igu
rad
oak
ong
pa
hah
al
aga
hanit
os asu
sunodsas
al
in
lah
i’
yhi
gi
tnamat
ata
li
no.

I
BAR
RA:
Ano
ngwi
kaa
ngp
oka
yos
umu
sul
at
?

MANGT
ASY
O:S
asa
ri
li
ngwi
kan
ati
nsaT
aga
log
.

I
BAR
RA:
Maa
ari
pob
angg
ami
ti
nngh
ero
gli
pi
koa
ngwi
kan
gTa
gal
og?

MANGT
ASY
O:Ma
aar
i
.Hi
gi
tnama
but
ian
gal
pab
eto
ngT
aga
logs
awi
kan
gLa
ti
n.

NARRATOR:
Napa
g-u
sap
anngd
ala
waangn
angy
ari
ngka
siy
ahansagub
atata
ngpa
gpat
ayn
iIb
arr
aatn
iEl
i
assab
uwaya
nanal
amanni
MANGTASYOmul
asaa
sawangal
per
esnaan
gb i
nta
ngni
towal
ai
baku
nghi
ndi
angt
aon
gnagh
ul
ogsa
kan
yangasa
wa.

MANGTAS
YO:
Si
nad
yan
iy
angg
amb
ala
ina
ngi
ny
ongk
asi
yah
and
ahi
lh
in
dis
iy
aimb
it
adoa
tdu
mat
in
gpa
ngl
as
in
gan
g
ka
nya
ngas
awa
.

(
MAP
APANGI
TI
NAL
AMANGS
II
BAR
RAS
ATI
NUR
ANNGP
IL
OSOP
O)

I
BARRA:
Nai
skoponahu
ming
ingpay
omulas
ainy
ogayan
ggina
gawan
gak
inga
man
oon
gsi
ya’
yna
bub
uha
ypa
,pa
ras
a
i
tat
ayon
gpaara
lana
tbi
l
angpag-
aal
al
anari
nsaak
in
gkas
int
ahan
.

(
MAT
UTUWAS
IMANGT
ASY
OSAT
INUR
ANNI
I
BAR
RA)

MANGTAS
YO:
Mat
agal
konari
ngn
ina
nai
snama
gta
yongp
aar
ala
n,n
apa
nga
rapn
gis
angb
ali
w,a
tii
si
pi
ndi
nngmg
ata
o
nab
ali
wka
yod
ahi
lh
umi
hi
ngik
ayongpay
osai
sa
ngbal
i
wnatu
la
dk o
.

(
MAT
AMANGNAK
IKI
NI
GSI
IB
ARR
A)
MANGTASYO;
Ba
kith
in
din
alangk
ayohumi
ngi
ngpay
osakur
aodi
kay
a’ysak
api
tan
?Samgat
aon
gmala
lak
asa
ng
ka
pang
yar
i
han.
Mangy
ayar
inamak
iki
ni
gkay
ongun
itga
gawi
nni
yop
ari
nangsi
yan
gnar
ara
patn
agawi
n.

I
BAR
RA:
Nan
in
iwa
laa
kon
ama
ngy
aya
ria
nga
kin
gpl
an
ongwa
lan
gsa
gab
al.
.

MANGTASY
O:Mang
yayar
ian
gpl
anon
in
yok
ungmak
iki
pag
tul
un
gank
ayos
amg
ana
ban
ggi
tko
.Ku
ngp
agk
aka
it
ank
ayon
g
tu
lon
gngmgama
yma k
apang
yar
i
hana
ymabi
bi
gok
ayo.

I
BAR
RA:
Tot
oon
gma
lak
asa
ngk
uran
gun
ith
in
dia
kon
ani
ni
wal
asamg
ata
ongma
pan
g-a
bus
ongl
aka
sngk
apa
ngy
ari
han
.

MANGTASYO;An
gbaya
naywal
angi
ban
gpin
aki
ki
ngg
ankun
ghi
nd
iangk
ura.
Nan
ini
wal
ait
onadah
il
mata
tagang
pa
maha
laa
na ydah
il
nak
asa
nda
li
tosakan
il
a.
Angp
amaha
laa
nayhi
nd
ida
patnak
iki
ni
gsasi
mba
hanku
nghi
ndi
sabay
an.

I
BAR
RA:
Par
angp
agma
mal
abi
san
gin
nyo
ngp
aha
yag
,Sak
atu
nay
ana
ywa
lap
apo
ngb
aya
nnad
uma
rai
ng.

MANGTASY
O:Pi
pia
ngba
yank
ayahi
nd
idumar
a i
ng,
dar
ati
ngd
ina
ngpana
hon
giy
onatma
lal
ama
nni
yol
ah
atn
g
pa
gti
ti
i
s.
Mabi
gomanka
yo,
nak
atu
tuwan
gg i
nawani
nyoangd
apatn
in
yongg
awi
n.

I
BARRA:
Nan
in
iwa
lan
aak
osai
ny
ongs
in
asa
bi.
Nga
yond
ina
ypu
pun
tah
ank
oan
gku
raa
tsa
na’
yhi
ndi
si
yak
atu
ladn
iPADR
E
DAMASO.

K
ABANAT
A26
:ANGB
ISP
ERASNGP
IST
A

[
I
PAP
AKI
TAANGH
ANDAA,
PAGK
AINATMGAB
AHAYS
ASANDI
EGOS
APAGS
API
TNGB
ISP
ERAS
)

NAR
RAT
OR:
I
ka-
10n
gNo
bye
mbr
eatb
isp
era
sngk
api
st
aha
nsaS
anDi
ego
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
AAY
OSNGMGAT
AOS
AKANI
LANGT
AHANAN]

NAR
RAT
OR:
Lah
ata
yab
alas
apa
gli
l
in
isa
tpa
gaa
yosn
gka
nil
an
gmg
ata
han
anp
aras
amg
ada
rat
in
gnamg
ama
mimi
yes
ta.

[
I
PAP
AKI
TAANGME
SANAP
UNONG-
PUNONGMGAMAS
ARAPNAP
AGK
AIN]

NARRATOR:Na
gsi
pag
handaa
ngl
ahats
amagag
anapn
aka
siy
ahanl
aha
tngmesaaypun
ong-
pun
ongn
gmgama
sas
ara
p
napa
g k
ainnagal
l
i
ngpasaMayn
il
aatmgai
mpor
tedn
aal
ak.
Aba
lan
gabal
ang
at a
lag
aangmgat
aotu
win
gmag
aga
nap
ang‘
‘
B I
SPER
ASNGP I
STA”
.

[I
PAPAK
ITASII
BARR
ANAKAUS
APS I
NOLJ
UANSAP
AGS
ASAAYOSNGPAGT
ATAYONGP
AARAL
AN,NAK
ATAYOSI
LANG
DALAWAS ADULONGME
S AHAB
ANGMAYPAP
ELS
AGI
TNA,
KUNWARI
NGMAGTUT
UROSI
NOLJUANSAPAP
EL)

NAR
R AT
OR;S
amant
al
an
gsaka
bil
angpa
g-a
aba
lan
glah
atsapag
haha
ndapar
asabi
spe
ras,
buk
odt
angi
ngsi
CRI
SOSTOMOla
mangan
ghi
ndi
nagh
aha
nda
,ma
rah
il
aypi
nag-
ii
si
pann
gbin
ataan
gpagpa
patay
oggus
al
ingpaa
ral
an
.

SE
NYORNOLJUAN:I
toayis
angmal
aki
ngpa
aral
annana
haha
tisadal
awangbahagi
,
angisa’
ypar
asamgalal
aki
atang
i
sa’
ypa
rasamgababae
.Sapi
naka
git
nanggu
sal
iaymagk
akar
oo nngda
luy
anngtubi
g.Magkak
aroondi
nnghal
amanan
an
gmgamag-aar
aln
apagtat
ani
manngmgahal
amangk
apaki
-paki
nab
angan
.Angmala
kingbak
urannamapa
gla
lar
uanng
mgamag
-aar
al
.Maysar
i
li
nghal
amana
ndinp
arasamgamag-
aaraln
ababae.
(HABANGK UNWARI
NGT I
NUTUROSAPAPEL)

NAR
RAT
OR;
Mar
ami
ngh
uma
ngaa
tpu
mur
ika
yCr
i
sos
tomot
ung
kol
san
agi
ngp
lan
osap
agp
apa
tay
ongp
aar
al
an
.Ng
uni
t
s
aka
bil
angl
ah
ata
yma
yli
hi
mpar
i
nnat
umu
tul
i
gsas
aka
nya
.

K
ABANAT
A27
:SAP
AG-
TAK
IPS
ILI
M

[
I
PAP
AKI
TAANGB
AHAY
,HAP
AGK
AINAN]

NARRATOR:Mala
kin
gH an
daanangnaganapsabaha
ynika p
ita
ntiagoathi
gi
tnama r
angyakaysasamgab ah
ayngiban
g
mayaya
ma nsaBayanngSanDi
ego.Dumatin
gnari
nangmg aiba’
t-
ibangpag
kainnagal
l
in
gp asaiban
gb a
nsa:
mgaa l
akna
gal
i
ngpasaE uro
pa.
S a
ma n
tal
angis
a ngre
li
kary
onggi
nton amanangpasa
lub
ongngamak aymariacl
araatmeroni
tong
pal
amuti
ngbri
lya
nteatEsmera
lda.
Ats abaha
ynaiyo
na ynagsal
u-sal
oangpamil
yaatmgaini
mb i
ta
ngb i
si
taniK
a p
it
an
Ti
ago(DARATINGSIIB
ARRAATS AS ALUBUNGI
NNIKAPI
T ANTIAGO)

CR
ISOS
TOMO:
Mag
and
angh
apo
npoK
API
TAN….
.

K
API
TANT
IAGO:
Bi
nab
atik
it
aIb
arr
ada
hil
sap
agp
uri
sai
yon
gis
angt
any
agn
adi
yar
yo.

CR
ISOS
TOMO:
Ahh
h,
opoma
rami
nan
gap
ongmg
ama
mama
yana
ngn
aka
bas
atu
ngk
olr
i
yan
…..

K
API
TANTI
AGO:
Hi
nah
ang
aank
it
aIb
arr
a,
mal
ak
in
gba
gayi
to,
angma
par
ang
ala
n,l
al
onas
ais
angn
apa
kat
any
agn
ady
ary
o
s
aMayn
il
a.

CR
ISOS
TOMO:
Mar
ami
ngS
ala
matp
o..
.
.

K
API
TANT
IAGO:
Kamu
stan
apa
laa
ngi
yon
gna
pag
bab
ala
kan
git
ata
yon
gpa
ara
lan
?

CR
ISOS
TOMO:
Pi
nag
ii
si
pank
opan
gap
o…

(
MAGP
APAK
ITANGMAI
I
NGGI
TI
NGMUK
HA)

K
API
TANTI
AGO:P
aras
aak
inma
gig
ingb
ana
latn
apa
kag
and
aku
nga
ngp
aar
al
ann
aip
apa
tay
omoa
yta
tawa
gin
gpa
ara
lan
n
iSa
nFra
nci
sco
.

(
BI
GLANGDAR
ATI
NGANGMGAK
ADAL
AGAH
AN:
MAR
IACL
ARA,
I
DAY
,VI
CTOR
IA,
ANDE
NGATT
ITI
NGI
NANGMGAT
AOS
A
K
ANI
LA)

I
DAY
:Ma
gan
dan
gha
ponp
oka
pit
ant
ia
go.

K
API
TANT
IAGO:
Mag
and
angh
api
ndi
nI
da
y.

I
DAY
:Ma
aar
ipob
ana
min
gip
asy
alS
iMa
ri
a,
Kap
it
an?

K
API
TANT
IAGO:
Man
gya
ril
ama
ngn
auu
wik
ayoa
gads
apa
gka
tda
rat
in
gsi
pad
reDa
mas
oatd
it
osi
yama
gha
hap
una
n.

(
MAGP
APAK
ITANGP
AGK
ADI
SMAY
ASAMUK
HAS
IMAR
IACL
ARAS
AHAR
APNI
KAP
ITANT
IAGO)

ANDE
NG:
Osi
gep
oKa
pit
an,
mar
ami
ngs
al
ama
tpos
is
ig
ura
duh
inp
ona
mini
yan
….

(
MAGP
APAK
ITANGP
AGS
ANG-
AYON)

K
API
TANT
IAGO:
Ati
kawn
ama
ncr
i
sos
tomoa
yma
lu
godk
ongi
naa
nya
yah
an.
CR
ISOS
TOMO:
Mar
ami
ngs
al
ama
tka
pit
ans
uba
li
tak
opoa
yma
ymg
apa
una
hin
gda
rat
in
g.

K
API
TANT
IAGO:
Kun
gga
yona
yda
lh
inmod
it
oan
gmg
abi
si
ta
,ma
rami
ako
ngh
in
and
angp
agk
ain
.

CRI
SOSTOMO:
Mayp
ana
honp
opa
rad
iy
ank
api
ta
nng
uni
tsai
ban
gpa
gka
kat
aonn
ala
ngp
o,ma
rami
ngs
al
ama
tnal
an
gpo
ka
pit
an.

(
SAS
AMAHANNI
CRI
SOS
TOMOANGMGAKADALAGAHANUP
ANGMAMAS
YAL
,ATH
IHI
NTOS
ATAP
ATNGB
AHAYNI
K
API
TANB
ASI
LI
O,
MAKI
KI
TASI
LANI
SI
NANGATSASALUB
UNGI
NSI
LA)

S
INANG:
Nap
aka
tag
aln
iy
ongd
uma
ti
ngk
ani
nap
aak
ongn
agh
ih
in
tay
.

I
DAY
:Pa
sen
syan
aSi
nan
g….
.

S
INANG:
Wal
an
gprob
lema….
.h
al
in
a’tma
gus
ap-
u s
apt
ayos
aloob
(AAK
YATSI
LASABAH
AYATMAGHAH
ANDANG
T
S OKOL
ATESI
SI
NANG,MAYDADAANNAKASAMAH
ANNISI
NANGATPUP
URI
I
NSIMARI
ACL
ARA)

K
ASAMAH
AN:
Aba
y!Na
kak
abi
gha
nin
ama
nan
giy
ongk
abr
hen
gbi
r
hen
gmu
kha
.

MAR
IACL
ARA:
(NGI
NGI
TI
)H
mmmm…Ma
rami
ngs
al
ama
t.

K
ASAMAH
AN:
(NGI
NGI
TI
ATAAL
IS)

NARRATOR:H
a ban
gnagl
il
i
bangangmgakada
lag
ahana
ynagu
sap-u
sapsi
nacr
is
ostomoatkapi
ta
nbasi
li
otu
ngkol
sa
paa
rala
nnaba l
aki
tayoniI
barr
a.
Nagi
ngmagkai
bi
gans
il
amul
angsi
la’
yna
gsa
mas i
pikn
ik.
Nag
ustu
hannic
ri
soso
tomoan
g
nag
ingmungk
a hnika
pit
anbasi
li
onagug
ul
inl
amangni
yasas
ahodngmgagu
rosakanya
ngip
ina
patay
ongpaa
ral
an
sal
api
ngil
al
aanparasausa
pinngama
.

S
INANG:
I
tay
,ka
mip
oayma
mas
yal
na.

K
API
TANB
ASI
LI
O:
Ahhs
ige
,ka
yo’
yma
g-i
nga
t.

CR
ISOS
TOMO:
Paa
lamK
api
ta
nBa
si
li
oha
ngg
angs
amu
li
ngp
agk
iki
ta
.

[
SAL
ABASI
PAP
AKI
TANAK
UMAK
AWAY
-KAWAYS
II
BAR
RA]

(
ATMAGPAP
AALAMSI
LAK
AKAWAY-KAWAY,
HABANGNAGL
ALAK
ADANGMGADAL
AGAMAYNAK
ITAS
ILANG
K
ETONGI
NNAUMAAWI
TNANAGB
IGAYPANS
INKAYMARI
A)

(
MAYDADAANATB
IB
IGAY
ANNGMAMON/
BI
SKWI
TANGK
ETONGI
N,
TI
TI
NGNANNI
MAR
IACL
ARAANGK
ETONGI
NAT
L
ALAP
IT)

MAR
IACL
ARA:
Et
ota
ngg
api
nmoa
nga
kin
gmu
nti
ngr
ega
lo.
.

(
I
BIB
GAYANGK
WINT
AS)

K
ETONGI
N;
Ahh
…..
Mar
ami
ngS
ala
mat
.(
NGI
NGI
TI
)

(
DAR
ATI
NGS
ISI
SAL
ALAP
ITS
AKE
TONGI
NATH
AHAWAK
ANANGK
AMAY
)
S
ISA:
Tar
aatt
ayo
’yma
gda
sal
sap
agk
ata
rawn
gmg
apa
tay
….

NAR
RAT
OR:
ATI
KI
NUWE
NTONI
SI
SAS
INAB
ASI
LI
OATCR
ISP
INANGK
ANY
ANGDAL
AWANGANAKNAS
AKR
IST
AN.

SI
SA;
Maysa
kitan
gkurak
aya’
thi
nd
ikon
adi
nal
aws
in
aba
si
li
oatc
ri
spi
n,
mar
ami
ngo
nsaa
tgi
nt
oan
gku
raa
tma
aar
i
ng
mawal
aan
gmg aons
angi
yon
…..

(
BI
BI
TAWANANGK
AMAYATT
ATAK
BONGP
ARANGB
ALI
W)

(
NAAAWANGMUK
HA)

MAR
IACL
ARA:
Hi
ndi
ba’
tma
ygi
nag
awak
apa
rama
tul
un
gana
ngb
aba
engi
yan
?

CR
ISOS
TOMO:
San
gay
onwa
lap
aak
ongn
aga
gawa
,ng
uni
tna
kau
sapk
onaa
ngk
uraa
tna
nga
kon
gsi
yaa
ytu
tul
ong
.

(GUWARDI
YASI
BI
LHAHAWAKANSIS
ISAATMAGL
ALAK
AD,
ATMAGWAWAL
ASI
SI
SA,
SI
NAMAR
IAATCR
ISOS
TOMO
AYLALAPI
TATMAGTATANONG)

CR
ISOS
TOMO:
Mawa
lan
gga
lan
gnap
ope
roa
noa
ngk
asa
lan
ann
iy
apa
rah
ul
ih
inn
iy
osi
yan
gga
nit
o?

GUWAR
DIY
ASI
BI
L:
Si
yaa
ngn
ang
gug
ul
osab
aya
ngi
tok
ayak
ara
pat
-da
ptl
an
gsi
yan
ahu
li
hi
n.

(
TAT
AKB
OANGK
ETONGI
NATUUNGOLNGMAK
ITAANGGUWAR
DIY
ASI
BI
L)
..
.

K
ABANAT
A28
:ANGL
IHAM

NARRATOR :
Magar
boangkapi
sta
ha nsaal
inma ngbay
anngu
n i
thi
gitn
as aSanDie
go.
[I
PAPAKI
TAANGIMAHENGMGA
GUMAGANAPNAGS I
SI
SAYAHAN]
.Napalat
halasais
angdi
yar
yosama yn
il
aangk ar
ang
yaanngpag
did
iwa
ngngpi
st
as a
SanDi
e g
o( SAENTABL
ADOMAGT ATANGH ALANGDAL AWANGAR T
ISTA,
ATMAYMGAMANONOODAT
PAPALAKPAKPAK,
PAGKAT
APOSAYMAGK AK AROONNGP RUSI
S Y
ONATDI DI
RETSOS ABAHAYNIK
API
TANTI
AGO,AT
MAGPAPAK I
TANAMAGAR BOANGS ALU-SALO,ATMAGSAS AYAWAN.ANGP I
NAKATAMPOKAYS I
MARI
A)

[
I
PAP
AKI
TANAL
ALAP
ITS
II
BAR
RAS
AAL
KAL
DE]

CRI
SOST
OMO:Alk
ald
e,n
aisk
asa
nan
ami
nga
nya
yah
anu
pan
gma
gin
gpa
nau
hin
gpa
nda
nga
latu
pan
gma
gla
gaya
ngu
nan
g
ba
tosapaa
ral
an
..

(
MAGK
UKUNWAR
INGNAG-
UUS
AP)

NAR
RAT
OR:
Ngn
al
ama
nnga
lka
lden
ama
yka
ramd
ama
nsi
cri
sos
tomon
ala
bisn
it
ongi
pi
nag
-al
al
a.

AL
KAL
DE:
Kun
gga
yona
yma
gpa
gal
i
ngk
acr
i
sos
tomo
.

(
NGI
NGI
TI
SICR
ISOS
TOMO)

[
I
PAP
AKI
TAS
IKAP
ITANMAR
TIN]

(
MAYIB
IB
IGAYNAI
MBIT
ASY
ONS I
KAPI
TANMARTI
NSAKAI
BI
GANGSILUI
ZCH
IQUI
TOATT
ATANGGAPI
N,
SI
SI
RAI
NANG
B
ALOTATMAGKUKUNWAR
INGNAG-
BABASAATTI
TI
NGI
NKAYKAP
ITANMARTI
NKAP
AGNAGSAL
ITANA]
(
ti
ti
ngi
nsi
lu
izk
ayk
api
ta
nma
rti
natn
gin
git
i)

L
UIZ
:Ak
oba
’yi
ni
i
mbi
tamo
?

K
API
TANMAR
TIN:
OoL
uiz
,n
aiss
anak
it
angi
pak
il
al
asamg
aka
ibi
gank
ongb
ati
kan
gta
hurs
amo
nte
,I
kawb
a’ys
ang
-ay
on?

L
UIZCH
IQUI
TO:
OoK
api
ta
n,n
aisk
ongma
kil
al
aan
gmg
aiy
ongk
aib
iga
ngb
ati
kan
gta
hurs
amo
nte
.

(
MAGK
WEK
WENT
UHANK
ONY
ARI
)

[
I
PAP
AKI
TAS
ICR
ISOS
TOMO]

(
MAYMAGAAB
OTNGS
ULATK
AYCR
ISOS
TOMONAGAL
INGK
AYMAR
IACL
ARAATB
ABAS
AHI
NNI
CRI
SOS
TOMO)

NAG-
AAB
OTNGL
IHAM;
DonCr
i
sos
tomo
,i
top
oan
gsu
la
tnai
pi
naa
abo
tni
Mar
i
aCl
ar
a.

CR
ISOS
TOMO:
Mar
ami
ngS
ala
mat
…….

(
SI
SI
RAI
NANGB
ALOTATB
ABAS
AHI
NANGL
IHAMNI
MAR
IACL
ARA,
NAR
RAT
ED)

NARRATED:Magh
apontay
onghi
nd
inagk
it
a.Naba
li
ta
ankongmaysak
itka.
I
p i
nagt
ul
oski
tangkan
dil
abaga
ma’tsa
bing
tat
aynahindi
kanamandawmal
ubha
.Hi
nd
inil
aakoti
ni
gi
l
ankagab
ihangg
a’thi
ndiak
otumut
ugtogngpi
yan
oa y
nag
sasay
a w.T
unaynanap
akar
ami
ngnaka
aabal
angtaoa
tk u
nghi
ndi
a man
gk ayPad
reDamas
onap i
l
ita
kongni
li
l
ib
ang
marah
il
ayn at
ul
ognalaman
gako.

I
su
la
tmosaaki
nangi
yongk
ara
mdamanatmak
iki
us
apakokatta
taynad
ala
wink
a.P
in
apu
ntak
osi
And
engu
pan
g
i
pag
lut
okan
gtsaa
,masmah
usays
iy
angmagl
ut
okaysai
ban
gk a
tul
ong
.

Na
- g
mama
hal

MAR
IACL
ARA

K
ABANAT
A29
:ANGUMAGA

NAR
RAT
OR:
I
kat
loa
thu
li
nga
rawn
gka
pis
tah
ans
aSa
nDi
ego
.Ab
alaa
ngl
ah
atp
aras
ama
gag
ana
pnap
ags
asa
lu
-sa
lo.

(
SAT
APATNGS
IMB
AHAN)

DONF
IL
IP
O;H
igi
t‘
at
aka
yon
gma
lun
gko
tka
ysas
amg
ana
gda
anga
raw?

MANGTASYO:
Anobaangd
ahi
l
anp
arama
glu
sta
yngg
ani
ton
gka
lak
ingh
al
agan
gsa
lap
i?Na
pak
ara
min
gma
hir
apn
a
maaa
rin
il
an
gtul
un
gan…

DONF
IL
IP
O:Wa
lat
ayo
ngma
gag
awas
aka
gut
uha
nngk
uraa
tka
pit
an.

MANGT
ASY
O:K
ungg
ayo
nayma
gbi
ta
wkas
aiy
ongt
ung
kul
i
n.
.

(MAGL
ALAKADP
ALAYO)
DONFI
LI
PO;
Magb
it
iw!
Kun
gtu
tuu
si
nhi
nd
ika
ran
gal
ana
ngt
ung
kul
i
ngi
tok
ungh
in
dii
san
gpa
san
in
.(
PAS
IGAWNAS
ASAB
IHI
N)
[
I
PAP
AKI
TAANGP
ANE
NER
MONNI
PADR
EDAMAS
O]

NARRATOR :
SiP
ADREDAMASOna
manangna
it
akda
ngman
ermo
nsamis
asa
pagka
tsi
yaan
gna
kab
aba
tidn
gka
saysay
an
ngba
y anngSanDi
ego
.Atb
il
an
gpagh
aha
ndaayhi
nd
iku
mai
nngaga
hans
aha
li
pnaumi
noml
ama
ngnga
lakn
ahi
nal
uanng
bi
nat
ingit
log.

[
I
PAP
AKI
TANAMANANGP
RUS
ISY
ONK
UNGNAS
AANS
AHAR
APS
IPADR
ESAL
VI0

NARRAT
OR:Na
ngung
unasaPr
usi
sy
onangb
aya
nn gS
anDi
ego
,si
nun
dan
ngS
anF
ran
cis
coa
tan
gpi
nak
ana
hul
ia
yan
g
Bi
rh
enDeLaPaz.
Si
nasa
li
wanngk
antaa
tda
sal
angpr
usi
sy
on.

[
I
PAP
AKI
TAANGB
AHAYNI
KAP
ITANT
IAGOATNAK
ATI
NGI
NSAB
INT
ANAS
INAMAR
IA,
TI
AGO,
ALAK
ALDE
,I
BAR
RA]

NARRATOR;
Humi
ntoa
ngka
raongsi
nu
sun
dann
iPa
dreS
alv
isah
ara
pann
gba
hays
apa
gka
tna
kad
ung
aws
abi
nt
anaa
ng
al
kal
de,
siI
bar
ra,
si
kap
it
ant
iag
oa ts
imar
ia
.

[
I
PAP
AKI
TANAS
INUS
ULY
APANNI
PADR
ESAL
VIS
IMAR
IA]

NAR
RAT
OR;
Li
hi
mnat
in
ata
nawn
iPADR
ESAL
VIa
ngb
int
anak
ungs
aann
aro
roo
nsi
Mar
i
aCl
ar
a.

K
ABANAT
A30
;SAS
IMB
AHAN

[
I
PAP
AKI
TAANGMI
SA]

NARRAT
OR;
Nag
hin
tayan
gmgat
aos
asi
mba
hanp
arama
ri
ni
gan
gse
rmo
nngk
uran
asi
PADR
EDAMAS
O,n
ama
yha
lag
ang
dal
awan
gda
anatl
imampu
.

MANGTAS
YO:
Par
alaman
gpak
ing
ganan
gsi
nas
abingi
san
gtao?
Angha
lag
angi
toayi
kat
lo
ngbah
agil
ama
ngn
gka
buu
ang
ba
yads
akome
dyanana
gsi
si
pag
tang
hal
sae
ntabl
ad
o .
Aba
’yt
unayn
anapa
kaya
manngmgata
odit
to.

MI
YEMBRONGKAPI
TANNISANFR
ANCI
SO;wa
langk
in
al
aamna
ngk
ome
dyas
ase
rmo
n.An
gse
rmo
nayt
aga
pag
hat
idn
g
ka
lul
uwas
ala
ngi
t.
Kahi
ti
san
gli
boayt
ata
ngga
pinna
ming
.

MANGT
ASY
O;K
ungs
aba
gaya
yta
mak
ayod
iy
an,
ti
l
ana
kak
al
ib
angn
gan
ama
nan
gse
rmo
nsai
san
gdu
la.

[
I
PAP
AKIT
AANGMGALUGARNGMGATAUH
AN,S
IKAP
ITANT
IAGOAYNAS
AHAR
AP,
ATS
IMAR
IAAYNAS
AKAB
IL
ANG
R
ESE
RBADONGUP
UAN,
SII
BAR
RAAYNASAI
SANGSUL
OKNAMAN]

(
DAR
ATI
NGANGAL
KAL
DEATS
ISI
MUL
ANANGMI
SA)

L
ALAK
I:
I
yana
ngP
ri
ns
ipes
aen
tab
lad
onan
apa
noo
dna
ti
nka
gab
i.

(
MAGL
ALAK
ADANGDAL
AWANGS
AKR
IST
ANK
ASUNODNI
PADR
EDAMAS
O,P
APUNT
ASAP
ULP
ITO)

NAR
RAT
OR:
Nag
lak
ada
ngd
ala
wan
gsa
cri
st
ank
asu
nodn
iPADR
EDAMAS
O.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGDAT
INGNGP
ARI
SAP
ULP
ITO]

NAR
RAT
OR:
Nar
ati
ngn
iy
aan
gpu
lpi
ton
aba
kasa
ngp
agma
mal
ak
isamu
kha
.
(
TI
TI
NGNANNGK
URAANGMGAT
AONGNAK
IKI
NI
G0

NAR
RAT
OR;
Ats
akan
ana
gsi
mul
aan
gse
rmo
nngK
ura
ngs
iPa
dreDa
mas
o.

K
ABANAT
A31
;
ANGS
ERMON

NAR
RAT
OR:
Angp
amb
ung
adn
ase
rmo
nayh
al
aws
aAk
la
tII
,
Kab
ana
taI
X,
Sal
ay
say2
0,a
tna
kas
aada
ngwi
ni
kan
gDi
yos
.

P
ADREDAMASO:
Ati
gi
nawadmosak
ani
laan
gmab
uti
ngk
al
ooba
nupa
ngpal
aga
nap
ina
ngp
ang
ara
l.
Hi
ndi
mob
ina
wia
ng
s
al
it
asakan
il
an
gbi
bi
gatsahal
i
payb
ini
gay
anmos
il
angt
ubi
gup
angh
ind
imau
haw.

[
I
PAP
AKI
TAANGMAH
ABANGP
AGK
UKUNWAR
INGP
ANE
NER
MON)

NARRATOR;
It
oa ngpani
mul
angs a
li
tanik
uran
gsiPa
dreDamaso.
Maydal
awangbaha
gia
ngsermonngpari
,a
nguna
ng
bah
agiaywik
a n
gK ast
il
aatangpangal
awaaywik
angTagal
og.
Atdit
opin
atunay
anngpadr
en akay
aniyan
gmanermon
sadal
awangwika.
Ti
lanapal
un
o knala
ngangmgakapwakur
adahi
lsagal
l
in
gn iP
adr
eDamaso.Na
gpatu
loyangs
ermonng
pad
re.
Bin
atin
iyaangmgak a
sama h
angpari
,
al
akal
de,
al
per
es,a
tmg akap
ati
dn aKr
is
ti
yan
o.P
in
a pu
ri
hanngKuraa
ng
Pat
ronnasiSANDIEGODEAL EALA.

P
ADR
EDAMAS
O:T
ula
rann
in
yoa
ngwa
lan
ggu
la
tnaGi
deo
n,a
tan
gma
git
in
gnas
iDa
vida
tan
gma
tag
ump
ayn
asi
Rol
dan
.

[
I
PAP
AKI
TAANGAL
PER
ES]

NARR
ATOR;
Al
ump
ihi
tan
gal
per
es.
Hi
nd
ima
int
in
di
hank
ungl
al
aba
ssi
yan
gsi
mba
hanoh
in
dis
apa
g-a
aka
lan
gpi
nar
i
ri
ngg
an
si
yan
gkur
a.

P
ADREDAMASO;
Tot
oongGi
noo
ngAl
per
es,
nag
apin
ani
laa
ngka
mponniLu
is
pers
apa
mamagi
tann
gis
angk
rusn
akahoy
b
il
an
gsand
ata
.Na
tal
oni
l
aangka
mponn
gkadi
li
manata
nghi
mal
an
gli
kha
ngit
otul
adn
gpag
li
khaka
yDi
egoDeAl
eal
a.

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAT
AGAP
AKI
NI
G<CL
OSEUP
>IP
APAK
ITAANGMUK
HANGAL
PER
ES]

NAR
RAT
OR;
I
naaka
langmar
aminapi
nap
agal
i
tann
gk u
raa
nga
lpe
ress
ahi
ndi
ni
top
agk
aka
hul
is
amg
atu
li
san
.Ha
lat
asa
muk
han
gal
per
esangpag
kapa
hiy
aatpagk
ain
sul
to
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
ANE
NER
MON]

NAR
RATOR ;
Nag
patul
o ysi
Padr
eDama
sosap
ane
ner
mon.
Naba
nggi
tdi
nngk
uraa
ngt
ungk
ols
apat
ent
e.H
ang
gan
gsah
in
di
nma
nal
ayanngkur
an anawawal
anas
iy
asap
aks
asase
rmonsap
agka
tpur
opan
umba
t,
sump
aatpag
tut
ung
aya
wang
l
umal
aba
ss aka
nyangb i
bi
g.

NARRATOR;
Nag
pakul
i
l
ingnasi
Padr
eSa
lvi
bil
an
ghu
dyatn
atap
usi
nnaa
ngser
monn
iPa
dreDa
mas
ong
uni
ttu
mag
alp
ari
n
angs
e r
monngkur
a.
Tumig
iln
alama
ngi
tonan
gmapag
otnas
apags
asa
li
ta
.

[
I
P AP
AKI
TAANGPAGT
ATAP
OSNGMI
SA,
TUMAY
ONAANGMGAT
AOATL
UMAB
ASATB
IGL
ANGNAK
ASAL
UBONGNI
I
BARRAS
IELI
AS]

(
LAL
API
TSI
ELI
ASK
AYI
BAR
RA)

E
LIAS
:Ma
g-i
i
nga
tka
,ka
ibi
gan
,s
aiy
pngi
pi
nap
ata
yon
gpa
ara
lan
.Hu
wagk
angl
al
api
tsai
ti
nat
ayo
ngp
agh
ugo
satk
ung
ma
aar
i
’yh
uwa
gka
ngl
al
ay
osak
ura
.

(
AAL
ISS
IEL
IASATT
ITI
NGNANNI
I
BAR
RAH
ANGGANGMAGL
AKADP
ALAY
O)

I
BAR
RA:
El
i
as….
(I
BUB
ULONG)

[
I
PAP
AKI
TAANGGI
NAGAWANGP
AAR
ALAN]

K
ABANAT
A32
:ANGP
AGH
UGOS

NAR
RAT
OR:
I
san
ghi
ndi
pan
gka
ran
iwa
ngp
ang
hug
osa
ngi
ti
nat
ayos
apa
ara
lan
.

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAT
AONANAGK
UKUNWAR
INGANG-
UUS
AP]

NARRAT
OR:
Nasapal
i
gi
da n
gmgataotul
adngkur
a,
al
kalde
,ka
pit
an,a
til
anpan
gp a
nau
hin
.Nas
agil
i
ddi
nangmg a
kar
pi
nte
roa
tma s
onnagumaga
wan gpaa
ral
angnoo
na yi
skel
et
onp al
amang.
Humah
angaangmgat
aod a
hil
sa
pag
kaka
mat
iba
ynapaggawan
ggusal
i.
Atna
ma n
ghaangmgamadlasakag
ali
nga
nngpagga
mitngmak
inangtaon
g
madi
l
awnahi
ndi
ni
labat
idnas
iEl
i
asa n
gla
lak
in
giyon
.

[
I
PAP
AKI
TANAMANANGP
AGS
ASAL
U-S
ALONGMGAGUR
O]

NAR
RAT
OR:
Mal
aki
ngp
agh
aha
ndaa
tma
sag
ana
ngk
ain
ana
ngi
dad
aoss
apa
gba
bao
nngp
anu
lu
kan
g-b
ato
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGH
AHANDANGGUR
OPAR
ASAS
ALU-
SAL
O]

NAR
RAT
OR;
Tul
ong
-tu
lon
gna
gsi
si
pag
han
daa
ngmg
agu
ros
ame
san
gpu
no-
pun
ongmg
apa
gka
in.

(
DAR
ATI
NGANGMGAK
URAATAL
KAL
DENAK
AUS
APNAMANNI
IB
ARR
A)

I
BAR
RA:
Mar
ami
ngs
al
ama
tpo
…

AL
KAL
DE:
Nai
spob
ani
ny
ongma
gla
gaya
kon
gtu
bos
apu
nda
syo
n?

I
BAR
RA:
Hay
aann
ala
mAn
gpon
ati
nan
ges
kri
ban
osak
any
angt
ung
kul
i
n.

NAR
RAT
OR;
Nag
simu
lan
gpa
nga
ral
ana
ngp
agd
ir
iwa
ngs
apa
gpa
pat
ayon
gpa
ara
lans
aSa
nDi
ego
.

(
NAK
ATAY
OSAH
ARAPANGT
AGAP
AGS
ALI
TA)

T
AGAPAGSALI
TA:Mgamamamaya
nngSanDi
ego!
I
sangmal
aki
ngkar
anga
lana
ngpan
gunah
anangpa
gdi
r
iwan
gna
i
to,
I
san
gpaara
lanan
gita
tayoata
ngpa
aral
an
git
oangma g
igi
ngp
undas
yonngl
ip
una
n.P
uri
hi
nangmgap
ari
,
ang
p
amahal
aan
gEspany
a!Mabu
hayan
gEsp
anya!
Mbuha
ya n
ghari
!
Mabuh
ayangrel
i
hi
yon
gKatol
ik
o!

MADL
A:Ma
buh
ay!

[
I
PAP
AKI
TAL
AMANGDI
TOANGP
AGS
IGAWNI
MAR
IA]

NARRATOR;
Nap
awiangu
sokats
iCr
i
sos
tomoI
bar
raa
yli
gt
ass
ama
nta
lan
gis
angb
ang
kaya
ngn
ata
bun
an,
wal
an
gib
a
kun
gh i
nd
iangl
al
aki
ngma
dil
aw.
MAR
IA:
Cri
sos
tomo
!Cr
i
sos
tomo
!

I
BAR
RA;
Tul
un
gann
in
yoa
kon
gia
hona
ngb
ang
kayn
asa
win
gpa
ladn
ala
lak
i.
(H
ABANGH
AWAK
-HAWAKANGB
ANGK
AY)

NAR
RAT
OR:
Nah
ima
taya
ngd
ala
gan
gma
ri
ni
gan
gbo
sesn
gka
nya
ngk
asi
nt
aha
n..

(
BI
GLANGMAH
IHI
MAT
AYS
IMAR
IA)

AL
KAL
DE:
Hul
i
hi
nni
ny
osi
Nol
Jua
n,S
iyaa
ngt
aga
pan
gsi
wan
it
o,s
iy
aan
gma
yka
sal
an
an!
(P
ASI
GAWNAS
ASAB
IHI
N)

I
BARR
A:Hi
ndi
pona
ti
nma
tit
iy
akku
ngsi
noan
gmaykas
al
an
an.H
ind
inan
ati
nma
iba
bal
i
kan
gbu
hayn
gna
sawi
.
(KUK
UNI
NNA
NI
LAANGBANGK
AYATTATAYOSI
IB
ARRAPAL
API
TSAALKALDE)

I
BAR
RA:
Pan
ana
gut
ank
opoa
ngp
ans
ama
nta
lan
gka
lay
aann
iNo
lJu
an,
kah
itma
nsal
oobn
gil
an
gar
aw.
.

[
I
PAP
AKI
TANANAS
AKS
IHANNI
MANGT
ASY
OANGS
AKUNA]

K
ABANAT
A33
:MAL
AYANGK
AIS
IPAN

(
HI
NDI
MATUT
ULOYANGP
AGP
APAL
ITNGMADUMI
NGDAMI
TNI
I
BAR
RA,
MAYP
APAS
OKNAUT
USANS
AKANY
ANG
K
WARTOATSAS
ABI
HI
NG)

UT
USAN:
DonCr
i
sos
tomok
ayop
oayma
ypa
nau
hi
n.

[
TI
TI
GI
LANGCAME
RAS
AMUK
HANI
I
BAR
RA,
ATI
PAP
AKI
TANADOONAYS
IEL
IAS
]

E
LIAS
;Ma
gan
dan
guma
gaDo
nCr
i
sos
tomo
,na
gpa
pas
al
ama
tak
oatn
il
i
gta
sni
yoa
nga
kin
gbu
hay
..

CR
ISOS
TOMO:
Wal
aka
yon
gda
patn
aip
agp
asa
lama
tda
hil
kay
ori
nan
gna
gli
gt
asn
gbu
hayk
o..

E
LIAS
;Ma
yna
isl
ama
nga
kon
gip
aki
us
apa
tih
in
gin
gut
angn
alo
ob.

I
BAR
RA:
Sab
ihi
nni
yok
unga
no.
.

E
LIAS
:Ku
ngs
ana
’yi
pag
li
hi
mni
ny
oan
gak
in
gsi
nab
isal
oobn
gsi
mba
han
.

I
BAR
RA:
Wal
aka
yon
gda
pati
pag
-al
al
a.
Al
amk
ongk
ayo
’yp
ina
g-u
usi
gpe
rowa
laa
kon
gpl
an
ongma
gsu
plo
ng.

E
LIAS
:Hi
ndi
pop
aras
aak
ingk
apa
kan
anl
ama
ng,
i
naa
lal
akor
i
npoa
ngi
ny
ongk
ala
gay
an.

(
MAT
ITI
GI
LANS
APAG-
SAS
ALI
TA)

I
BAR
RA:
Anop
oan
gib
ign
iy
ongs
abi
hi
n?

EL
IAS:
Gaga
winkop
ongmal
i
nawan
gaki
ngpa
hay
ag.
Kai
l
ang
angh
in
dima
lama
nngi
ny
ongk
aawa
ynak
ayo
’yh
and
a.Ma
s
mabu
tinan
aki
ki
tan
il
anak
ayo’
ydi
nag
-i
in
gat
.

I
BAR
RA:
(P
AGT
ATAK
A)Ma
yro
onb
aak
ongk
aawa
y?

E
LIAS
:La
hatp
oayma
yka
awa
yGi
noo
.I
toa
ngb
ata
sngb
uha
y..
I
BAR
RA;
Maa
rin
iy
opob
angs
abi
hi
nsaa
kink
ungs
in
oan
gak
in
gka
awa
y..

E
LIAS;
I
sala
ngpoa
ngaki
ngmasa
sab
i,
angl
al
aki
ngn
amata
yayn
ari
ni
gko
ngn
agb
aba
ntak
aga
bi.
.
Sin
abi
ni
yas
amg
ata
ona
h
in
d i
kayomak
aka
inn
gmg ai
sd
agayan
giny
ongama.

(
PAT
ULOYNAMAGS
ASAL
ITAS
IEL
IAS
)

E
LIAS
;Napas
inkon
gil
angar
awn as
iy
angnaki
ki
pag
-usapkayNo
lJuan
upapa
ngasi
wai
nangg
awai
nguko
lsa
p
anghugo
s.I
pi
naki
tan
iyaan
gkanya
ngpagi
gi
ngbi
hasasub
ali
thi
ndi
si
yahumi
ngi
ngmata
asnasa
hod.
Nag
hin
al
aak
osa
k
anyangi
ki
niki
l
oskay
a’tb
ibi
gya
nkokayongbaba
la.

I
BAR
RA;
Kun
ghi
ndi
si
yan
ama
tay
,s
ana
’yma
tut
ukl
as
ank
omu
las
aka
nyaa
ngi
l
angma
hal
aga
ngi
mpo
rma
syo
n.

E
LIAS
:Ku
ngn
aka
li
gt
ass
iy
a’yh
in
dis
iy
ama
uus
ig.
Kus
anas
iy
angh
in
atu
lann
gDi
yos
.

I
BAR
RA:
Si
nop
obak
ayot
al
aga
?

E
LIAS
;Na
wal
ana
kon
gti
wal
asat
aok
ayal
ubu
sann
aan
gak
in
gpa
nan
al
igs
aDi
yos
.Wa
lan
gka
tar
ung
ank
unga
ngt
aok
ung
h
umatol
.

(
ATS
AKAAAL
ISS
IEL
IAS
,TI
TI
NGNANL
AMANGS
IYANI
I
BAR
RAP
ALAB
ASH
ABANGNAGT
ATAK
A)

K
ABANAT
A34
:PANANGH
ALI
AN

[
I
PAP
AKI
TANAK
UMAK
AINS
INAI
BAR
RA,
MAR
IA,
ALP
ERE
S,AL
KAL
DE,
KUR
AATS
IKAP
ITANT
IAGO]

NARR
ATOR;
Nasai
sangme
saatna
nan
angh
al
ia
nka
samas
in
aCr
i
sos
tomoI
bar
ra,
Mar
i
aCl
ar
a,
Kap
it
an
Ti
ago
,Al
kal
de,
Al
per
es,
ati
bap
angmgaku
ra.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGB
ABAS
ANGS
ULATNI
DONS
ANT
IAGO]

NARRATO:
Naka
tang
gapnama
nngtele
gramsiK
api
tanTi
agomul
asaKap
it
an-
Hene
ral
,
si
nab
idi
tonaP
UPUNT
ASI
Kap
it
an
-He
nera
lsaka
nil
an
gtaha
nan,
sub
ali
thi
ndi
dit
onaba
nggi
tkungi
l
angar
awmanan
ati
l
ian
gKapi
ta
n-H
ene
ral
.

{
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
UKUNWAR
INGP
AG-
UUS
APGMGAK
URA]

NARRATOR;
Napa
g-us
apandinn
gmganana
nang
hal
i
ansah
ara
pnghap
agkai
nana
ngh
ind
ipa
g-i
mi
kngsi
Padr
engS
alv
i,
ang
kawal
anngka
ala
manngmg amagb
ubu
kidsak
ubye
rto
satku
ngan
ongku
rson
gangi
pap
aku
hani
las
aka
nil
an
gmgaanak
kapa
gnaki
pags
ipa
g-ar
alna
.

(
DAR
ATI
NGS
IPADR
EDAMAS
OATP
UPUT
ULI
NANGP
AG-
UUS
APATT
ATAH
IMI
KANGL
AHAT
)

P
ADR
EDAMAS
O;B
aki
thi
nd
ini
ny
oip
agp
atu
loya
ngp
ag-
uus
apn
in
yo?

AL
KAL
DE;
Nab
ang
gitl
ama
ngn
iCr
i
sos
tomoa
ngp
agt
ul
ongs
aka
nyan
gar
ki
te
ktoa
tngr
eve
ren
cia
.

(
UUP
OSI
PADR
EDAMAS
OHAB
ANGNAGS
ASAL
ITA)

P
ADREDAMASO;B
ale
wal
asaaki
nangmgaa
rki
te
kto
.Nak
aka
tawaangmgata
ongku
mukuh
angserb
isy
ongser
bi
sy
ong
i
san
gar
kit
ekt
o.Na
gpapa
kit
ala
mangngk
amang
mangana
ngi
sangI
nd
ionana
gdud
unu
ng-
dunun
gan
!Akol
aman
gang
g
umu
hitn
gpl
an
ongs
imb
aha
ngi
yan
.

(
MAGP
APAK
ITANGP
AGL
AINS
ULT
OSI
IB
ARR
A)

AL
KAL
DE:
Sub
ali
tan
ggu
sal
i
ngi
pi
nap
ata
yon
iI
bar
raa
yna
nga
nga
il
an
gann
ii
san
gek
spe
rto
.

P
ADREDAMAS
O;E
ksp
ert
o?!
Sama
nta
lan
gan
gis
angg
usa
li
ngi
pi
nap
ata
yon
iI
bar
raa
ybi
nub
uol
ama
ngn
gap
atn
apa
dera
t
b
ubo
ng.

(
TI
TI
NGNANNGMGAT
AOS
II
BAR
RA,
MAGP
APAK
ITANGI
NI
SANGB
INAT
A)

P
ADREDAMASO;
I
si
pi
nni
ny
oangpi
nak
aha
maksaami
ngP
rans
is
kan
oaynak
apag
pat
ayon
gis
angp
aga
mut
an.
Nag
bay
ad
l
ama
ngsi
yangwa
lon
gku
walt
asamgamang
gag
awan
gtagai
bapa
ngba
nsa.

AL
KAL
DE;
Wal
ongk
uwa
lt
a?!
(P
ASI
GAWNAS
ASAB
IHI
NNGAL
KAL
DE)

P
ARI
NGDAMASO:
Iy
anangk
ato
toha
nanats
iyaa
ngdap
atn
atul
ar
an.
Hi
ndi
kat
ul
adn
gis
angI
nd
ion
ana
gka
roo
nla
man
gng
k
aun
ti
ngka
ala
manatn
akap
unt
asaEur
opaayna
gpa
lag
ayn
ais
angdo
ktor
.

(
MANGGI
GI
GI
LSI
IB
ARR
A)

AL
KAL
DE;
San
dal
il
ama
ngP
adr
eDa
mas
o.

P
ADREDAMAS
O;Ma
gbab
aya
dangl
aha
t!
Nga
yonp
ala
man
gayp
ina
rur
usa
hann
aan
gaman
gul
upo
ng,
nan
ama
tays
a
b
il
an
ggua
natn
iwal
an
gmahi
gaa
ng…….

(
MAGAGALI
TNGSOBRAS
II
BAR
RAATTAT
AYO,S
ABAYNAH
AHAWAK
ANANGL
EEG,
ATK
UKUH
ANGK
UTI
LSY
OAT
I
AAMB
AS APAR
I,
TAT
AYOANGMGATAOSAGALI
T)

I
BARRA:
Akona
manangp
aki
ngg
anni
ny
osaa
kin
gsa
sab
ihi
n.
Pi
nak
aiwa
s-i
was
ank
oan
gta
ongi
tos
uba
li
tdi
nal
asi
yas
a
a
k i
nngDi
yosp
araa
koangh
umato
l.

(
MANGI
NGI
NI
GANGK
ATAWANNI
I
BAR
RAS
ASOB
RANGGAL
ITATS
APANGGI
GI
L)

I
BARRA:
Mabut
in
ga maanga
kin
gama,Si
ya’
ynagl
i
ngkodngtap
a tsabay
an.
Nagti
i
sngkal
ung
kuta
nparasamgaan
ak.
At
angp
a r
i
ngi
toayip
inau
si
gangaki
ngamaatip
ina
b i
l
angg
o.Hi
ndipaiy
ongnag
ingsa
patsaka
nya.
Pat
iangl
ib
ing
ann
gaki
ng
amaaykan
yan
gh i
namak
.Ng
ayonaypat
ul
oyparinangkan
yangpangha
hamakatpan
g-aa
li
pus
ta.
Kayakay
ong
maka
p a
ngy
ari
hanaykar
apa
t-da
patmamatay
!

(
NANGGI
GI
LNAS
ASAB
IHI
N,
ATI
TAT
AASANGB
RAS
OPAR
ASAK
SAK
INANGP
ARI
)

MAR
IACL
ARA:
Cri
sos
tomoh
uwa
g(UMI
I
YAK
)

(
MANGI
NGI
NI
G,
ATSAK
AIB
ABAB
AANGK
UTS
ILY
O,ATB
IB
ITAWANANGP
ARI
,
MAY
A’YMAY
AAYT
ATAK
BOS
IYAP
AAL
ISS
A
K
ADAMI
HANNGTAO)

K
ABANAT
A35
:HAK
A-H
AKA

NARRAT
OR ;
Mad
ali
ngku
malata
ngkagu
luh
angnan
gyar
inanama
git
anki
naCr
iso
stomoI
bar
raa
tPadreDama
so.
Maymg
a
hi
ndi
nani
wal
asub
ali
tpar
angapoyn
alumaga
napangb
ali
ta
.Atna
gbi
gayngk
anyan
g-k
any
angopi
ni
onangmgat
ao.
L
ALAK
I:
Nab
aba
yadl
ama
ngn
gsi
yan
gut
ang
.

B
ABAE;
Kan
in
ang
alanguma
gaayn
ags
ermo
nsiPad
reDama
s o
,i
sa
ngmest
is
ongl
ala
kian
glu
maba
ssas
imb
aha
natn
aki
ta
i
ton
gkura
ngmal
aki
.
Bin
unt
aln
gpa
ria
ngmest
is
oatlu
mabani
tohan
gga
ngnags
untu
kansi
l
a.

L
ALAK
I;
Hi
ndi
pi
ni
pi
l
ita
ngr
el
ih
iy
onk
ani
nu
mann
aka
kap
agt
akaa
ngg
ina
wan
gpa
ri
.

NAR
RAT
OR:
Sais
angd
amp
ana
mana
yhi
ni
hi
nt
ayn
gKa
pit
ana
ngp
agd
ati
ngn
gKa
pit
an-
Hen
era
l,
nag
big
ays
il
angi
ba’
t-
i
ban
gpa
hay
ag.

K
API
TANB
ASI
LI
O:
Kun
gna
gin
gma
ti
mpi
la
man
gsi
Cri
sos
tomo
,ayh
in
diu
mab
ots
aga
noo
nan
gpa
ngy
aya
ri
.

DONFI
LI
PO:
Angsab
ihi
nni
yoa
yk u
ngsiP
adr
eDamas
osanaa
ynag
kar
oon
kah
itk
ala
hat
ima
nla
man
gngp
agt
it
imp
ini
I
bar
ra.
Angn
angy
ari
’
ysiy
apaangnag
-as
alb
atas
akani
l
angd
al
awa.

K
APITANMARTI
N;
Wal
angna
gla
kasl
oobp
araa
wat
ina
ngb
ina
ta.
Wal
an
gma
kap
igi
lk
ayI
bar
ras
apa
gka
twa
lai
ton
g
k
ina
tatak
uta
ngawt
ori
dad
.

K
API
TANB
ASI
LI
O:
Iy
anb
aan
gpi
nan
in
iwa
laa
nmo
?

DONF
IL
IP
O;Na
nin
iwa
laa
kon
ghi
ndi
pab
aba
yaa
nngb
aya
nsi
Cri
sos
tomo
.

K
API
TANMART
IN;
Anon
gmagag
awangt
aon
gba
yan
?La
gin
gma
yka
tuwi
r
ana
ngmg
apr
ayl
e.
Nag
kak
ais
asi
l
asa
man
tal
an
g
a
ngmgama
mamayanaywa
tak
-wat
ak.

DONF
IL
IP
O:P
al
agi
nama
ngs
il
an
gma
yka
tuwi
r
ans
apa
gka
tna
gpa
pau
bay
ata
yo.

(
I
BANAMANGL
UGARK
UNGS
AANMAYNAG-
UUS
APNAK
ABAB
AIH
ANH
ABANGNAGL
IL
INI
S)

B
ABAE;
I
banat
al
agaa
ngk
aba
taa
nng
ayo
n.K
ungn
abu
buh
ayp
aan
gka
nya
ngb
uti
hi
ngi
na,
anon
ala
man
gan
gka
nya
ng
s
asa
bih
in
?

(
I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
ASAL
ITANI
KAP
ITANMAR
IA)

NARRATOR
;Bu
kodtan
gin
gsi
Kap
it
anaMa
ri
aan
gna
gsa
bin
gka
ran
gal
ann
ama
gka
roo
nnga
nakn
aip
agt
ata
ngg
ola
ng
yuma
o n
gmagul
ang
.

B
ABAE;
Anona
manka
yaangmar
ara
mdamanmokun
gsa
kal
i
ngn
ari
ni
gmo
ngh
in
aha
maka
ngn
ama
tayn
in
yon
gas
awa
n
guni
twal
an
ggin
waanga
n a
kni
nyon
gsiAn
ton
io?

H
ERMANAR
UFF
A:H
ind
ikos
iy
abe
ben
di
sy
una
n!

K
API
TANTI
NAY:
Hi
ndik
oip
agk
aka
ita
nga
kin
gbe
ndi
sy
ons
aak
in
gan
ak,
ngu
nitk
unga
koa
ngt
ata
nun
gin
,h
in
dik
opaa
lam
a
nga
k i
ngg
aga
win.

(
I
PAP
AKI
TAANGMAL
UNGK
OTNAMUK
HANGMAGS
ASAK
A,ATY
AYAK
API
NANGDAL
AWANGANAK
)

NARRAT
OR :
Mati
ndi
ngpa
gkaba
h a
lan
amana
ngna
ramdama
nngmgama
gsa
sak
asali
was
annaba
k ahi
ndi
matu
loya
ng
pag
papat
ayongpaar
al
an.
Bawati
sasak
ani
l
aaynagh
ahan
gadn
amaka
pgt
aposa
ngkan
il
an
ganaksapag-
aar
al
.
K
ABANAT
A36
:SUL
IRANI
N

(
NAKASUB
SOBANGMUKHANI
MARI
ACL
ARAS AUNANH
ABANGUMI
I
YAKATH
ABANGI
NAAL
ONI
TI
YAI
SAB
ELANG
L
IKODNGDAL
AGAKASAMAANGMGAK
AIB
IGAN)

NARRAT
OR :
Sal
oobngsi
l
id
,na
kasu
bsobsiMa
ri
asaunanh
aban
gumi
iya
kga
ban
gina
alon
gTiy
aIsa
bel
.
Pi
nagb
awal
ann
a
si
yangamangs
iKa
pit
anTi
agonahuwagmak
iki
pag
kit
akayCr
is
ost
omoha
ngg
a’td
ipai
naa
li
sngmgapr
ayl
ean
g
exc
omunic
adosab
ina
ta.

T
IYAI
SAB
EL:
Tah
annaMar
i
a.Ma
dal
i
ngmapa
pawa
tads
iCr
i
sot
omos
apa
gka
tna
wal
anl
ama
ngn
gma
laya
ngk
uraa
tni
h
in
din
asu
gat
an.
(HAB
ANGMAYMALUNGK
OTNAMUKHA)

I
DAY:
Huwa
gka
ngma
g-a
lal
aMa
ri
,a
koa
ngg
aga
wan
gpa
raa
npa
rama
gki
tak
ayon
iCr
i
sos
tomo
.(H
ABANGI
NAAL
OANG
DAL
AGA)

(
DAR
ATI
NGS
IKAP
ITANT
IAGO,
PAP
ASOKS
ASI
LI
D)

K
API
TANT
IAGO;
Muk
han
gma
lun
gko
tkaa
ta,
I
sab
el?

(
HI
NDI
SAS
AGOTS
ITI
YAI
SAB
EL)

K
AP I
TANTI
AGO;Mayi
nut
ossaakinsi
Padr
eDa mas
o,n
akunghi
nd
iak
osusu
nodayhi
ndil
aman
gmapapar
usa
hanak
odi
to
s
alupa,
pat
iri
ndawsakabi
l
angbuha
y.Mag
ingsiP
adr
eS i
byl
aayn
ags
abi
nahuwagkon
gtatan
gga
pinsi
Cri
sost
omosa
a
ti
n gta
han
anatangpag
kakaut
angkongl
i
ma mpun
gli
boayhi
ndi
konab
abaya
ran.
Pi
nap
il
ini
l
aako
,angl
i
mampungl
i
bon
g
p
isooangaki
ngkal
ul
uwa.

(
MASL
ALONGL
ALAK
ASANANGI
YAKNI
MAR
IACL
ARA)

K
APITANT
IAGO;
Huwagkan
gu mi
yaka
nak
…….da
hil
mayi
papa
kil
al
asai
yos
iPa
dreDa
mas
onak
any
angk
ama
g-a
nakn
a
g
all
i
ngsaEur
opa
,i
yonda
wa ngmasna
rar
apa
tmongkat
ip
an.

T
IYAI
SAB
EL:
(MAGAGAL
ITH
ABANGT
INI
TI
GNANS
IDONS
ANT
IAGONGMAS
AMA)

T
IYAI
SAB
EL;
Anob
aan
gna
ngy
aya
ris
aiy
o,S
ant
ia
go?
Anob
aan
gak
alamo
?Pa
ral
an
gba
ngp
agp
apa
li
tngb
aroa
ngi
yon
g
n
obyo
?

K
APIT
ANT I
AGO:
Per
oan
oanggag
awi
nko
?(P
ASI
GAWNAS
ASAB
IHI
N)
Ako
’yb
ina
laa
nnama
gin
gex
comu
nic
adod
inn
a
s
in
usuno
gdit
opal
angs
alu
pa.

T
IYAI
SAB
EL:
Huwa
gmo
ngp
ahi
r
apa
nan
gka
loo
bann
giy
onga
nak
.Ba
kith
in
dimos
ul
at
ana
nga
rso
bis
po?

K
API
TANTI
AGO:
Angar
sobi
spoayp
rayl
edi
nnawal
angpak
iki
ngg
ankun
dia
ngmgaka
pwapra
yl
e.
Kay
aan
akt
umi
gi
lk
ana
s
aiy
ongp
agl
uha
.Da
rat
in
gnaangKa
pit
an-H
ener
ala
tkin
akai
l
angann
apaki
har
apa
nmosi
ya.

(TUTUGTOGNAANGBANDASENY
ASNGPAGDATINGNGK AP
ITAN-
HENER
AL,ATMAPUPUNONANGMGATAOANG
BAHAYNIKAPI
TANT
IAGO<
IP
APAKI
TAANGLAHATNGITO>HAB
ANGT ATAK
BOS IMARI
ACLARASASI
LI
DAT
NANALANGIN,
MAGK
UKUNWARI
NGMANANALANGI
NH ABANGHAWAKANGR OSARYO,
HABANGUMI
I
YAK)

MAR
IACL
ARA:
OhDi
yosk
opo
….
(
HI
NDI
MAT
UTUL
OYANGP
ANAL
ANGI
NSAH
ALI
PAYI
I
YAK
,DAR
ATI
NGNAS
ALOOBS
ITI
YAI
SAB
EL)

T
IYAI
SAB
EL:
Mar
i
a,a
ndi
yann
aan
gKa
pit
an-
Hen
era
l…

(
MAH
INH
INNAS
ASAB
IHI
NAT
SAK
ALAL
API
TI
TOATAAL
UHI
NANGDAL
AGA)

MAR
IACL
ARA;
Mas
aki
tan
gul
okoT
iya
ng….

T
IYAI
SAB
EL;
Gus
tomob
angma
pah
iy
aan
giy
onga
ma?

(
TAT
AYOS
IMAR
IACL
ARAATT
IYAI
SAB
ELATS
ASAB
IHI
NG)

MAR
IACL
ARA;
Kun
gme
ronl
ama
nga
ko….

(
LUL
UNOKATT
ITI
GI
LUMI
YAK
,PUP
UNAS
ANANGMGAL
UHA,
SAS
ILI
DAYMAGAAY
OSNAS
IYANGK
ANY
ANGS
ARI
LI
)

[
I
PAP
AKI
TANANAK
A-UP
OANGDAL
AGAH
ABANGNAK
ATI
NGI
NSAS
ALAMI
NSAS
ARI
LI
]

K
ABANAT
A37
;KAP
ITAN-
HENE
RAL

/
SAI
SANGS
ILI
DAYK
ASAMANGK
API
TAN-
HENE
RALANGI
LANGK
AGAWAD/

K
API
TANH
ENE
RAL
:Na
saa
nan
gbi
nat
angn
agn
gan
gal
ann
aCr
i
sos
tomoI
bar
ra?
Nai
skos
iy
angp
aki
har
apa
n…

I
SANGGUWAR
DIY
ANGS
IBI
L:
Kap
it
an.
.
Mayn
aisp
ongma
kip
ag-
usa
psai
ny
o..

K
API
TAN-
HENE
RAL
:Pa
pas
uki
n….
.

(
PAP
ASOKANGME
STI
SO)

[I
PAPAK
ITANANAT
ATAK
OT,
ATNANGI
NGI
NI
GIT
O,P
AGK
ATAP
OSNGP
AGK
AUS
APAYL
ALAB
ASNAI
TOS
ASI
LI
DNG
NAKANGI
TI]

(
PAGKATAP
OSNIT
OAYI
PAP
ATAWAGNGK
AGAWADMUL
ASAI
BANGS
ISL
IDANGMGAK
URA,
MAUUNANGP
UMAS
OK
S
IPADRESI
BYL
A)

K
API
TAN-
HENE
RAL
;Na
saa
nan
gku
ran
gna
gng
ang
ala
ngP
adr
eDa
mas
o?

P
ADR
ESI
BYL
A;H
ind
ipos
iy
ana
kas
ama
…He
ner
al
..

P
ADR
ESAL
VI:
Mays
aktp
obas
iy
a?

(
PAP
ASOKS
IMAR
IACL
ARAATK
API
TANT
IAGOATT
ITI
NGNANS
ILANGL
AHAT
)

K
API
TAN-
HENE
RAL
:An
akn
iy
opob
ait
o?

K
API
TANT
IAGO:
Ana
kdi
npon
gka
nya
ngk
ama
hal
an
..

K
APITAN-
HENERAL
:Ma
pal
ada
nginy
ongmagu
la
ng.Mar
amin
aakon
gnar
ir
in
ign
amg
apa
pur
isai
ny
osu
bal
i
thi
gi
tko
ng
p
ina
sasal
amat
anangi
ny
ongg
ina
was an
ang
yari
kani
nan
gpa
nan
ghal
i
an.
MAR
IACL
ARA;
Ngu
nit
….

(
BI
GLANGMAGS
ASAL
ITAANGK
API
TAN-
HENE
RAL
)

K
API
TAN-
HENE
RAL
;Ha
yaa
nni
ny
ongp
atu
nay
ank
onah
in
dil
ama
ngp
aru
saa
ngk
atu
mba
sngk
ata
run
gank
und
iga
nti
mpa
la
r
i
n…

(
LAL
API
TANGI
SANGK
AGAWADATS
ASAB
IHI
NG)

K
AAGAWAD:
And
iya
nnap
osi
DonCr
i
sos
tomo
..

K
API
TAN-
HENE
RAL
:Ka
ran
gal
ank
ongmu
li
kay
ongma
kah
ara
pba
gok
otu
lu
yan
gli
san
ina
ngb
ayi
ngi
to.
.

P
ADR
ESAL
VI:
Ngu
nit
….K
api
ta
n-H
ene
ral
siCr
i
sos
tomoa
yex
comu
nic
ado
….

KAP
ITAN-H
ENERAL
:Han
gadk
oan
gma
bil
i
snap
agg
alj
ngn
iPa
dreDa
mas
o,s
aak
ingp
ala
gaya
yna
rar
apa
tnas
iy
ang
mag
ba l
i
kngEs
panya
..

(
PALABASNAANGHENE
RALNGMAK
ASAL
UBONGS
II
BAR
RA,
MAGT
ITI
NGI
NANL
AMANGS
ILAS
AMAT
ANGI
SA’
T-I
SAAT
H
INDIMAGPAP
ANSI
NAN)

K
API
TAN-
HENE
RAL
:Na
gag
ala
kak
ongma
kit
aka
yo…

(
HINDIMAK
APANIWAL
AANGMUK
HAS
APAGT
ANGGAPNGK
API
TAN-
HENE
RAL
,MAY
A’T
-MAY
AAYP
UPUNT
ANAS
I
MARIASAKANYANGSI
LI
D)

I
BAR
RA;
Ahh
hh….
.

K
APITAN-HE
NER
AL:
Huwa
gni
ny
ongp
ag-
aal
i
nl
an
gana
ngp
agb
ibi
gayk
ongk
ata
run
gan
.I
pan
ata
gni
ny
oan
gin
yon
g
k
alo
ob an
….

I
BAR
RA:
Kar
ang
ala
npo
ngma
lak
ian
gga
nit
ongp
agt
ang
gapmu
las
aka
mah
al
an
..

K
API
TAN-
HENE
RAL
;Na
isk
ongi
mun
gka
his
aHa
rin
gEs
pan
yan
aka
yo’
ypa
ran
gal
ans
ain
yon
gmi
th
ii
ngma
kap
agt
ayon
g
p
aar
al
an.

I
BAR
RA:
Nap
aka
li
i
tpon
gak
ingg
ina
wap
arap
ag-
aba
lah
ann
gpa
nah
on.
.

K
API
TAN-H
E NE
RAL:
Tun
gkol
namansan
ang
yar
isai
ny
oniP
adreDama
so.
Wal
akay
ongd
apati
paka
bah
al
a.Ka
kaus
api
nko
a
nga
rsobi
spoatpi
ki
ki
al
amankoan
gin
yon
gexcomu
ni
cad
o.H
inah
ang
aank
oangpa
gmama
h a
lni
ny
osain
yongmagu
lan
g
a
tda
hil
roonayka
yo’
yip
agt
a t
ang
golk
o.

(
MAGK
UKUNWAR
INGMAG-
UUS
AP)

NARRATOR:
Sakan
il
an
gpag-
uusa
payna
lama
nngKapi
ta
n-H
ene
ralnan
aki
l
al
anani
Cri
sos
tomoan
gpami
l
yani
tosa
Madr
idnoo
ngnagt
ungos
aEuro
paan
gbi
nata
.Na
gka
sund
oangda
lawa.
Atmay
a-ma
yapaayna
gpa
ala
mnaan
gb i
nat
asa
Kap
it
a n
-He
nera
l.

(T
UT UNGOSII
BAR
RAATPAPASOKNAS
ABAH
AYNI
KAP
ITANT
IAGO,
ATS
USUNODNAMAK
AKAH
ARAPNAMANNG
ALKALDEANGKAPI
TAN-
HENER
AL)
K
API
TAN-HE
NERAL
;Hi
ndi
nadap
atmang
yari
pan
gmul
ian
gnang
yar
isapa
nan
gha
li
an.
Bi
gay
ans
iCr
i
sos
tomon
gka
luwa
gan
s
aka
niya
ngpro
yek
toatlay
uni
n.
I
paa
botsaal
per
esa
ngbag
aynai
to.

AL
KAL
DE:
OpoK
api
ta
n-H
ene
ral
.
.

K
API
TANS
ANT
IAGO;
Anop
oiy
onK
api
ta
n-H
ene
ral
?

KAP
ITAN-H
ENE
RAL;
Kan
in
a’ypi
nup
uri
koangi
ny
ongmama
nugan
gin
,t
al
agang
angb
aga
ysi
l
angi
ny
onga
nakn
asi
Mar
i
a
Cl
ar
a.Kun
gsak
al
in
gkuku
lang
inn
gpadr
in
osakas
ala
ynag
pip
ri
si
ntaako
..

K
API
TANT
IAGO:
……………………………

(
PAGP
APAWI
SANATH
INDI
MAK
AKAS
AGOT
)

(
HAH
ANAP
INNI
IB
ARR
ASI
MAR
IA,

I
BAR
RA:
Mar
i
a!Ma
ri
a!

(
PUP
UNT
ANAMANS
API
NTONGS
ISL
IDS
II
BAR
RA)

I
BAR
RA:
Mar
i
a!?
Mar
i
a!?

(
KAK
ATOKS
II
BAR
RAS
API
NTO,
BUB
UKS
ANNI
SI
NANGNGK
AUNT
IANGP
INT
OATS
ASAB
IHI
NG)

S
INANG;
Pu
pun
tak
ami
sad
ul
ang
ayo
ngg
abi
.
.k
ungma
yna
isk
angs
abi
hi
nayi
su
latmon
ala
man
g..

(
TUT
UNGO,
NAMAYK
AGUL
UHANS
AMUK
HA)

K
ABANAT
A38
:ANGP
RUS
ISY
ON

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGL
ALK
ADNGMGAT
AOH
AWAK
-HAWAKANGR
OSAR
YO,
SANT
OATK
RUS
,]

NARRAT
OR:Ga
binaangil
aba
sangprus
is
yonnap
ina
ngung
umahann
gK ap
it
an-H
ener
al,
al
kal
dea
tanga
lpe
res
,att
ana
wsa
hi
ndi
kal
ayu
anangsi
mbahannanap
akamal
i
wanag.
Marami
ngtaoan
gn a
sapru
si
syon
.Nags
al
imb
aya
nangpag
tunogn
g
bat
in
gaw,
kuwi
ti
satmg apapu
tokbi
la
nghudy
atnanag
sis
imu
lanaangpr
usi
syon
.

[
ATI
PAP
AKI
TAANGMGAP
APUT
OKS
ALANGI
T]

K
ABANAT
A39
:DONY
ACONS
OLACI
ON

[
I
PAP
AKI
TAANGB
AHAYNGAL
PER
ESNANAK
ASAR
A]

NAR
RAT
OR:
Nak
asa
raa
ngb
uon
gba
hayn
gal
per
es,
hab
angma
ypr
usi
sy
on.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
RUS
ISY
ONS
ABI
NTANA,
HAB
ANGNAK
ASI
LI
PANGDONY
A]

NAR
RATOR:Ata
ngda
hil
ann
it
oaya
ngp
agk
ahi
yan
gal
per
ess
aka
nya
nga
sawan
asi
DONY
ACONS
OLACI
ONn
a
mak
iha
lu
bil
osamgat
ao.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
AAY
OSNGDONY
ASAK
ANY
ANGS
ARI
LI
,
DADAANANGDONY
ASAMGAUT
USANS
ABAH
AYAT
P
AGT
ATAWANANS
IYANI
TO]

NARRATOR:
SiDONYACONSOL ACI
ONa yi
san
gPil
i
pi
nang
uni
tan
gayo
sngpa
nan
amitayK
asti
l
a.
Hin
din
aba
bgaysaDon
ya
angkan
yan
gpa n
ana
mitkay
a’tnagi
ngkata
wa-t
await
osamgata
osaSa
nDi
ego.
Kahi
tan
onggawi
nngba
baeaybak
as
pari
nsaka
nyaangpagi
gi
ngl
a b
a n
dera
.

DONYACONSOL
ACION:
(PAI
IKOT
-IK
OTH AB
NAGNAG-P
APAYPAY)
Nakak
aasa
r!An
ga l
per
esnai
yan
,h
in
dimanako
pi
nsa
masapr
usi
sy
on!B
aki
tkaya!
Dahi
li
ki
nah
ih
iy
ani
yaak
o!H
uh!
Samant
al
anghamaknamasmagan
daakosaMari
aCl
ar
a
naba
baen
giy
an!
Nak
akabu
s i
t!
Atna
grer
ekl
amopas
iyas
aaki
ngamoy!
Aba!
I
yontal
agaangamoyn
gisa
ngKast
il
a!

(
I
SAS
ARAANGP
INT
OATMGAB
INT
ANA,
ATDADAANANGP
RUS
ISY
ONS
AHAR
APNGK
ANI
LANGB
AHAY
)

DONYACONSOL
ACION:
(PAI
IKOT
-IK
OTH AB
NAGNAG-P
APAYPAY)
Nakak
aasa
r!An
ga l
per
esnai
yan
,h
in
dimanako
pi
nsa
masapr
usi
sy
on!B
aki
tkaya!
Dahi
li
ki
nah
ih
iy
ani
yaak
o!H
uh!
Samant
al
anghamaknamasmagan
daakosaMari
aCl
ar
a
naba
baen
giy
an!
Nak
akabu
s i
t!
Atna
grer
ekl
amopas
iyas
aaki
ngamoy!
Aba!
I
yontal
agaangamoyn
gisa
ngKast
il
a!

(
MAR
IRI
NI
GNGDONY
AANGP
AGH
UHUNI
NIS
ISA)

[
I
PAP
AKI
TAS
ISI
SA]

DONY
ACONS
OLACI
ON:
SIS
isa
,an
gba
bae
ngb
ali
w,(
I
TUT
UROANGS
IBI
L)
Sol
dad
o!S
old
ado
!Mu
yLe
nto
!

S
IBI
L:
Porq
uel
ase
nyo
ra?

DONY
ACONS
OLACI
ON:
ust
edt
rael
ocaS
isae
sde
cir
.

S
IBI
L:
Sis
eño
r….
(K
UKUNI
NSI
SI
SA)

(
UTUUT
USANNI
DONY
ACONS
OLACI
ONANGT
AUH
ANNI
TONAP
APUNT
AHI
NSI
SI
SAUP
ANGP
AKANT
AHI
N)

(
KUKUNI
NSI
SI
SA–MAT
ATKOTI
TO-NGTAUHANATI
BAB
AGSAKSALAP
AG,
MAP
APAL
UHODS
ISI
SA,
TI
TI
NGNANNG
MAS
AMAANGDONYAHAB
ANGHI
NAHAWAKANSI
YANGTAUHAN)

(
KUK
UNI
NNAMANNGDONY
AANGL
ATI
GOATL
ALAP
ITK
AYS
ISA,
ATT
ATAWA)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
”Va
mosma
gca
nta
ric
au”
.

(
TUT
UNGANGAL
AMANGS
ISI
SADAH
ILH
INDI
MAUNAWAANANGWI
KANGK
AST
ILA,
TUT
UNGOANGDONY
ASA
T
AUHAN)

T
AUH
AN:
Kuma
ntak
ara
w!!

(
MAT
ATAK
OTS
ISI
SAATL
OLOK
OHI
NNGDONY
ANAP
APAL
UINNGL
ATI
GO,
MAT
ATK
OT)

S
ISA:
Huwa
g!

(
TAT
AWAANGDONY
A)

(
ATDOONAYK
AKANT
ASI
SI
SANGK
UNDI
MANNGGAB
I)
S
ISA:
(HAB
ANGUMI
I
YAK
)

S
ANA’
YDI
MAGMAL
IWANGDAT
IKONGAR
AW

NANGMUNT
IPANGB
ATAS
API
LI
NGNGNANAY

NAS
IKONGMAUL
ITANGAWI
TNGI
NANGMAH
AL

AWI
TNGP
AG-
IB
IGH
ABANGAK
O’YNAS
ADUY
AN

S
AAK
INGP
AGT
ULOGNAL
ABI
ANGH
IMB
ING

S
API
LI
NGNI
NANAY
,LANGI
TAYB
UHAY

P
USOK
O,YMAYDUS
ASAB
IKS
AUGOYNGDUY
AN

S
ISA:
(SI
SI
GAWH
ABANGUMI
I
YAK
)WAH
HHH
HH!

DONY
ACONS
OLACI
ON:
Taman
a!T
uma
himi
kkan
asi
sa!
Tumi
gi
lk
anas
apa
gka
nta
!

(
MAL
ULUH
AKAUNT
I,
ATMAGP
UPUNASNGL
UHA)

T
AUH
AN:
(TI
TI
NGI
NKAYDONY
ACONS
OLACI
ON)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
Al
is
!Al
i
s!
Uma
li
ska
!(
GAL
ITNAGAL
ITAGDONY
A)

(
AAL
ISANGT
AUH
AN)

(
LAL
API
TANGDONY
ANAMAYH
AWAKNAL
ATI
GO)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
BAI
LA!
BAI
LA!
BAI
LA!
(P
ASI
GAW)

(
HI
NDI
SUS
UNODS
ISI
SAATP
APAL
UINI
TONGDONY
A)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
BAI
LA!
BAI
LA!
(H
ABANGP
INAP
ALO)

(
I
IYAKS
ISI
SAS
ASAK
IT,
ATMAGK
AKAR
OONNGDUGOATMAP
UPUNI
TANGDAMI
T)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
(TAT
AWANGT
ATAWA)

(
BI
GLANGDARAT
INGANGAL
PER
ES,
MAMUMUT
LAANGDONY
AHAB
ANGT
ITI
GNANANGAL
PER
ESDAH
ILS
A
P
AGKAGULATNI
TO)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
A…….
.
A…….
Al
…….
.
Al

ALP
E RE
S:(
MAYUUTUSANNATAUHAN)
Ano
’thi
nd
ikamanb
uma
tingmaga
nda
nggabi
?Pa
kai
nina
tbih
is
anangbab
ain
git
o
ath
u wagnah
uwagni
nyos
iy
angha
haya
annamal
apa
sta
nga
nda
hil
buka
saydada
lh
ins
iy
ak a
yGinoo
ngIb
arr
a.(
HABANG
NAKATI
NGINSADONY
A)

T
AUH
AN:
Opo
,Gi
noo
K
ABANAT
A40
:KAR
APAT
ANATL
AKAS

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAP
APUT
OK}

NARRTAOR:
Mag-
ii
kas
ampunangg
abin
gsi
ndi
hana
ngmgakuwi
ti
satma
ymaga
gan
apn
asaen
tab
lad
op a
gda
raus
anng
dul
a,
angl
aha
taynag
sis
is
aya
,sa
mant
al
angk
ausa
pnamanni
DONFIL
IPOa
ngP
IL
OSOPOTAS
YOtun
gkols
apagb
ibi
ta
wng
tu
ngkul
in
.

(
MAGK
UKUNWAR
INGNAG-
UUS
APANGDAL
AWA)

(
DAR
ATI
NGANGMGADAL
AGAATK
ASUNODANGMGAK
AST
ILA,
KUR
A)

(
HABANGNAKAUPONAANGLAHATAYMAGKUK
UNWARINGNAGUUSAPANGMGAAKTORATAKTRES
,AT
S
INUSUL
YAPANNAMANNGKURASIMARI
A,
ATDARAT
INGSII
BARRA,
MAGBUBUL
UNG-
BULUNGANANGMGATAO)

5
IBAR
RA:
Mag
and
angg
abi
,
Mar
i
aCl
ar
a,
pas
ens
yan
a’ta
ko’
yna
hul
i
.

(
TI
TI
NGNANNGP
ADR
EANGB
INAT
ANGMAS
AMAAT
SAK
ALAL
API
TSI
PADR
ESAL
VIK
AYDONF
IL
IP
O)

P
ADR
ESAL
VI:
DonF
il
i
po,
hi
ndi
ba’
tna
pag
-us
apa
nnan
ati
nnah
uwa
gan
yay
ahi
nsi
Ib
arr
asak
asi
yah
angi
to?

DONFI
LI
PO;
Pase
nsy
anap
oPADR
ESAL
VIn
gun
itma
yka
rap
ata
nsi
Ib
arr
anad
uma
lo,
bag
ama
’ts
iy
aayn
ag-
abu
loyn
g
mal
aki
ngha
lag
a.

DONF
IL
IO;
Hi
ndi
ba’
ti
san
gka
sal
an
ann
asa
kta
nan
gis
angk
ura
?Pa
nan
agu
tann
in
yoi
tos
aha
rapn
gDi
yos
.

DONFI
LI
PO:
Panan
agut
a nk
opoangmgaba
gaynamaysar
i
lia
kok
apas
yah
an.
Hin
din
ama
npon
ami
mi
li
tnama
kip
ag-
usa
p
si
Gin
oongI
bar
rakay
a’tmaaa
ris
iy
angl
ay
uanngmgata
ongmaya
yawsakan
ya.

P
ADR
ESAL
VI;
Si
ya’
yi
san
gta
ongma
pan
gan
ib.

DONF
IL
IP
O:S
aak
ingk
aal
ama
nays
iy
a’yk
aus
apn
gKa
pit
an-
Hen
era
lata
lka
ldek
aya
’twa
lan
gdp
atn
aip
ang
amb
a.

P
ADR
ESAL
VI:
Kun
gga
yona
yka
min
ala
mana
nga
ali
s.

(
AAL
ISANGMGAK
URA,
ATB
UBUNGGUI
NSI
IB
ARR
ANGK
URAH
ABANGNAK
ATI
NGI
NSI
MAR
IAS
AKANY
A)

(
MAGT
ITI
NGI
NANANGMGAT
AOK
AYI
BAR
RA)

B
ABAW:
Huwa
gni
ny
onal
ama
ngp
ans
in
ina
ngp
ag-
al
isn
gmg
aku
ra.

I
BAR
RA;
(
TUT
UNGO)
Sal
ama
t.

(
LAL
API
TSI
IB
ARR
AKAYMAR
IA)

I
BAR
RA:
Mar
i
a……ma
wawa
lamu
naa
kos
agl
i
t,
mayn
aka
li
mut
anl
ama
nga
kon
gus
apa
n.

MAR
IACL
ARA:
…(T
UTUNGO)

(
AAL
ISS
II
BAR
RAATH
AHAB
ULI
NNI
SI
NANG)
S
INANG:
Sas
aya
wsi
Yey
engn
gLaCa
ln
dri
a,
kay
ahu
wagk
angu
mal
i
s.

(
HAB
ANGH
AWAK
-HAWAKANGB
RAS
O)

I
BAR
RA:
Huwa
gka
ngma
g-a
lal
aba
bal
i
kri
nak
oag
ad.

(
AAL
ISS
II
BAR
RAATT
ITI
NDI
ANGB
ULUNGAN)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
ADI
SMAY
ANI
SI
NANG]

(
LAL
API
TNAMANK
AYDONF
IL
IP
OANGDAL
AWANGGUWAR
DIY
ASI
BI
L)

GUWAR
DIY
ASI
BI
L;
Gi
noo
ngF
il
i
po,
i
pi
nat
it
ig
il
nga
lpe
resa
ngp
ala
basma
rah
il
ayn
akb
ubu
lab
ogr
awi
tos
amg
ama
yba
hay
.

DONF
IL
IP
O:P
aki
sab
isaa
lpe
resn
ama
ypa
hin
tul
oti
tomu
las
aal
ka
ldek
ayawa
lan
gma
kap
ipi
gi
l
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
AKAGUL
O]

P
RINS
IPEVI
LLARDO;
(
LAL
ABASSAENTAB
LADO)S
ino
!Si
no!
Si
noa
ngn
agp
aku
lon
gsaa
kin
gama
!(
MAGK
UKUNWAR
INGNAG
-
AACTINGKASAMAPAANGI
BANGTAUHAN)

(
PAGB
ABATUHI
NNGMUSIK
EROANGARTI
STANGMGAINS
TRUME
NTO,
AAK
YATS
ATAASANGMGAMUS
IKE
ROAT
S
ASAKTANANGART
IST
A,TAT
AKBOANGMGAARTI
STA)

(
SI
SI
GAWANGB
ABAEATMAGT
ATAK
BUH
ANNAANGMGAT
AO)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
IGAWNGB
ABAE
]

(
HAH
ABUL
INNGK
UWADR
ILY
EROANGMGAMUS
IKE
ROATGUWAR
DIY
ASI
BI
L)

(
DAR
ATI
NGS
II
BAR
RAATMANL
ALAK
IANGMAT
ASANANGY
AYAR
I)

I
BAR
RA;
Mar
i
a!Ma
ri
a!
Mar
i
a!As
aank
a!(
HAB
ANGT
UMAT
AKB
ONANAGH
AHANAPH
ABANGNAGK
AKAGUL
OANGMGAT
AO)

(
NANGMAH
ULI
NIL
AANGMGAMUS
IKE
ROATGUWAR
DIY
ASI
BI
LAYP
INAGB
ABAT
OIT
ONGMGAT
AO)

MGAK
ALAL
AKI
HAN:
Nar
arp
atl
an
gsai
ny
oiy
an!
!
(HAB
ANGB
INB
ATONGP
APE
L,T
SINE
LASAT
BP.
)

DONF
IL
IP
O:H
uwa
gni
ny
ongp
ala
lai
npaa
ngn
ang
yay
ari
!
It
ig
il
nai
yan
!

(
TUL
O-T
ULOYP
ARI
NANGMGAT
AOS
APAGB
ABAT
O)

(
LAL
API
TSI
DONF
IL
IP
OKAYCR
ISOS
TOMO)

E
LIAS
:Ti
gi
l
ann
iy
onas
il
a!

MGAK
ALAL
AKI
HAN(
TAR
SIL
OATB
RUNO)
:Na
rar
apa
tla
man
gnas
il
aayb
atu
hin
!(
SAS
AGOT
)Oon
ga.

E
LIAS
:Tu
mig
il
nak
ayo
’yma
pap
aha
makr
i
n!

MGAK
ALAL
AKI
HAN:
Wal
aka
min
gpa
kia
lam.
Nar
ara
patl
an
gsi
l
a’
ypa
rus
aha
n.
E
LIAS
:Tu
mig
il
nak
ayo
!Ta
man
a!

MGAK
ALAL
AKI
HAN:
(AAL
ISNA,
MAG-
BUB
ULUNG-
BUL
UNGAN)

K
ABANAT
A41
;
ANGDAL
AWANGP
ANAUH
IN

(
NAGB
ABAS
ASI
IB
ARR
AATL
ALAP
ITANGUT
USAN)

UT
USAN:
DonCr
i
sos
tomo
,ka
yop
o’yma
ypa
nau
hi
n.

I
BAR
RA:
Pap
asu
kinmo
(I
SAS
ARAANGL
IB
ROATI
LAL
AGAYS
AME
SA)

E
LIAS
:I
pag
pau
man
hi
nni
ny
ogi
noon
aab
ala
hink
oka
yo.

[
I
PAP
AKI
TAS
ALAB
ASNANAG-
UUS
APANGDAL
AWA]

E
LIAS
:Gi
noo,
akopo’
yma g
tut
ungos
ala
alwi
gan
gBat
ang
as,
kun
gme
ronl
ama
ngp
oka
yon
gip
agb
ibi
l
in
?Atn
il
al
agn
atp
o
p
alas
iMari
aClar
angu
nithi
ndi
nama
nkal
ubh
aan.

I
BARRA:
Mar
amin
gsal
amatk
aib
iga
nsai
nyon
gpagb
abal
i
ta.
Ats
ana’
yma
g-i
nga
tkayosai
nyo
ngpa
gla
lak
bay……Kun
g
i
nyo
ngmamara
pati
n………….
maaari
ni
ny
ongsag
uti
nku
ngib
ign
iy
o…….p
aan
on i
ny
on a
pat
ig
il
angk
agul
uhansal
i
wasan
?

E
LIAS:
Angmgait
oaymagka
pati
dnaan
gka
nil
an
gamaayna
mat
ays
apalongmgag
uwa
rdi
yas
ibi
l
.Mi
ns
ank
ongn
ail
i
gta
s
a
nk n
ial
ngb
uhaykay
a’tt
uman
awsil
aas
aak
inngut
angn
alo
obs
agabi
ngiy
on.

I
BAR
RA:
Anon
ama
nan
gna
ngy
ari
atb
aki
tmon
ama
nsi
l
ana
il
i
gta
s?

E
LIAS
:Pa
pat
ayi
nsi
l
angg
uwa
rdi
yas
ibi
ln
apu
mas
la
ngs
aka
nil
an
gama
.

(
TI
TI
GI
LNAANGP
AGS
ASAL
ITA)

{
I
PAP
AKI
ATS
ICR
ISOS
TOMOS
AKANY
ANGB
AHAY
)

(
HAB
ANGNAGB
ABAS
AAYMAYNAI
SI
PANGB
INAT
ATUMI
GI
LSI
YASAP
AGB
ABAS
AATH
INDI
TUMI
NGI
NSAL
IB
RO)

NAR
RAT
ED:
Akoa
ngd
ahi
l
ank
ungb
aki
tsi
yan
agk
asa
kit
,s
iMa
ri
aCl
ar
a,
nar
ara
patk
ola
ngs
iy
angp
unt
aha
n.

(
MAGP
APAL
ITNAS
II
BAR
RANGDAMI
T)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGL
ALK
ADNI
YAS
AKAL
YE]

(
MAKAK
SALUBONGNGB
INAT
ASI
LUCAS
,MAP
APAB
AGALANGL
AKADNI
TONGMAK
ITAANGL
ALAK
ILAL
API
TSI
L
UCASKAYIB
ARRA)

L
UCAS:
Gino
ongI
bar
ra,
nai
skoposa
nak
ayon
gmak
aus
ap,
nawa
’ys
ana’
ypa
kin
gga
nni
ny
oan
gak
ing
s
asa
bih
in
…………….akoposiL
ucasa
ngk
apa
ti
dngn
amat
aynal
aal
ki
kah
apon
.

I
BAR
RA:
Nak
iki
r
ama
ypoa
ko……Do
nCr
i
sos
tomoI
bar
ra(
MAGK
AKAMAY
)

L
UCAS
:(MAK
IKI
PAGK
AMAY
AATT
UTUNGO)
Nai
sko
pos
aan
gma
laa
mnk
ungma
gka
noa
ngi
bab
aya
dni
ny
osaa
kins
a
p
agk
ama
tayn
gak
ingk
apa
tai
d.

I
BAR
RA:
I
bab
aya
d?(
MAB
IB
IGL
A)Na
gma
mad
al
ia
ko.
Maa
rib
angb
ali
kann
in
yon
ala
man
gak
opa
rap
ag-
usa
pani
to?

L
UCAS
:Sa
bih
inn
iy
onal
ama
nga
ngh
al
agan
gib
aba
yadn
in
yo….

I
BARRA:
Wal
abakay
ongn
ain
ti
ndi
hansaaki
ngsi
nab
i?Ak
o’yn
agma
mad
ali
mar
ahi
la
ko’
yda
dal
aws
ama
ysa
kit
,k
aya
’t
b
u ma
li
knal
aman
gkayop
arapa
g-usa
p a
nit
o .

LUCAS:
Mayo
rasp
oka
yos
ama
ysa
kitn
gun
its
ais
angp
ata
ywa
la?
Gan
it
opob
ata
lag
aan
gti
ngi
nni
ny
osaa
min
g
mahi
hi
ra
p.

(
AAL
ISNAL
AMANGS
II
BAR
RA)

NARRATE
D(LUCAS
);
Apokang
atal
agangl
al
aki
ngnag
pab
il
adsai
ni
tsaa
kin
gama
……………p
are
hoa
ngp
ara
ann
gin
yon
g
pak
iki
tu
ngo….I
i
saa
ngdug
ongnan
ana
lay
tays
ainyo
ngmgauga
t.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
NGI
TI
NGL
ALAK
I]

L
UCAS
:Su
bal
i
tku
ngma
hus
ayk
angma
gba
yad
,ma
gig
ingma
but
ita
yon
gma
g-k
aib
iga
n.

K
ABANAT
A42
:ANGMAG-
ASAWANGDEE
SPANDAÑA

[
I
PAP
AKI
TAANGMGANAK
ASAR
ADONGB
INT
ANAATT
AHI
MI
KNAT
AHANAN]

NARRATOR;
Namama
yani
angka
lung
kuta
nsatah
ananni
kap
ita
nti
agos
apagk
atmay
sak
itsi
Mar
i
aClar
a.
Nagh
aha
rid
in
angkat
ahi
mik
ansabu
ongpamamaha
y.H
aban
gpin
ag-u
usap
ananma
nniTi
yaI
sab
ela
tKapi
ta
nTi
agok
ungal
i
nsa
dal
awangk
rusnamap
aghi
mal
asil
amagbi
bi
gayd
onasy
on.

[
I
PAP
AKI
TANANAK
UPOS
IKAP
ITANT
IAGOATNAK
ATAY
OSI
TI
YAI
SAB
EL]

T
IYAI
SAB
EL:Al
i
nkayas
adala
wangkr
usan
ghi
gi
tnamap
agh
ima
la…….
oma
sma
but
isi
gur
onama
gbi
gayt
ayos
ada
lawa
u
pangwa
lan
gma p
aghi
nan
aki
tatup
angg
umal
i
ngaga
dsiMa
ri
a.

(
DAR
ATI
NGNAANGMAGAS
AWANGDEE
SPADAÑA,
AKAK
TOKI
TOS
API
NTOATB
UBUK
SANNAMANNI
KAP
ITANT
IAGO)

K
API
TANT
IAGO:
Mag
and
angu
mag
a,DONY
AVI
CTOR
INA.
.

DONY
AVI
CTOR
INA:
Mag
and
angu
mag
ari
n…….

T
IYAI
SAB
EL;
Mag
and
angu
mag
a……a
tma
lu
godn
ami
ngk
ayo
ngt
in
ata
ngg
ap

(
TUT
UNGOS
IDONY
AVI
CTOR
INA)

DONYAVI
CTORI
NA:
I
pi
naki
ki
l
a l
akon
gapal
aan
gak
ingp
ins
ann
asi
DonAl
f
ons
oDeL
ina
res
,s
iy
a’yk
ama
g-a
nakd
inn
iPa
dre
Dama
soatta
ngi
ngk
ala
himngmgaka
gawads
aEs
apañ
a.

(
YUY
UKOS
ILI
NAR
ESATY
UYUK
ODI
NSI
KAP
ITANT
IAGOB
IL
AMGP
AGB
ATI
)

(
DAR
ATI
NGS
IPADR
ESAL
VIH
ABANGNAGMI
MI
RYE
NDA,
TAT
AYOANGL
AHATATMAGP
APAK
ILAL
ASI
LI
NAR
ES)
DONY
AVI
CTOR
INA;
Mag
and
angu
mag
aPa
dreS
alv
i……

(
MAK
IKI
PAGK
AMAY
)

DONT
IBUR
CIO;
(
MAK
IKI
PAGK
AMAY
)

DONYAVI
CTORI
NA:
Ma g
anda
ngumag
apoa
tik
in
aga
gal
akk
ongma
kik
il
al
aka
yo….
.
..
nai
skop
opa
lan
gip
aki
l
al
asai
ny
osi
DonAl
fo
nsoDeLi
nar
es.
(MAKI
KI
PAGK
AMAY
)

P
ADR
ESAL
VI;
(
MAK
IKI
PAGK
AMAY
)Ah
hh….
angk
ama
g-a
nakn
iPa
dreDa
mas
o.

L
INAR
ES:
Opo
,ak
ong
apoi
yon
.I
ki
nag
aga
lakk
ong
apop
ala
ngma
kik
il
al
aka
yo…

DONYAVICTOR
INA:
Mukha
nghi
ndi
mapag
kaka
ti
walaa
nangmgata
odi
tosala
lawi
gan
,ath
igi
tsal
aha
taymgaIn
dioa
ng
kar
ami
hansakani
l
a.
Pas
al
amatn
alama
ngkamiatk
aib
iga
nnami
nanga
lka
ldea
ta n
gmgamakakap
angy
ari
han
.

K
API
TANT
IAGO:
Sat
utu
usi
nng
a’yk
aga
gal
i
ngp
ala
ngn
gKa
pit
an-
Hen
era
ldi
tos
ata
han
ann
ami
n.

(
MAMAMANGAH
A)

K
API
TANT
IAGO:
Di
yanp
ang
apos
iy
ana
ka-
upos
ain
uup
uann
in
yon
gay
on.

DONYAVI
CTORI
NA;
Nar
in
igmoiy
onAl
fon
so?
AngKap
it
an-
Hene
ral
ayn
agp
unt
adi
to.
Si
nab
ikon
ama
nsai
yon
aan
gba
hay
naak
ingp
upu
nta
hana
yhind
il
amangb
ast
abaha
yngi
san
gIn
di
o.

(
HAB
ANGNAGP
APAY
-PAY
)

DONY
AVI
CTORI
NA:
Ku n
gsab
aga
yKap
it
a nT
iag
o,a
ngaki
ngp
insa
naymad
ala
sdi
ngma
kas
al
amu
han
gma
tat
aasn
amg
a
ta
osama
dri
d.
Mada
lassi
yas
abah
ayn
inaCONDEDELCAMPANARI
O.

DONT
IBUR
CIO;
Angi
bi
gmo
ysa
bih
in
gDUQUEDE
LTOR
RE.

L
INAR
ES:
Pad
reS
alv
i,
saa
nko
pob
angma
aar
i
ngma
kit
asi
Pad
reDa
mas
o?Ma
yih
aha
ti
dl
aama
nga
kos
aka
nya
ngl
i
ham.

P
ADR
ESAL
VI;
Mas
wer
tek
ayo
,Gi
noo
ngL
in
are
sda
hil
nar
i
ton
gay
ons
aSa
nDi
egos
iPa
dreDa
mas
o.

K
API
TANT
IAGO:
Mab
uti
pas
igu
ro’
yti
ngn
ann
ana
ti
nsi
Cla
ri
ta
.

DONYAVI
CTOR
INA;
Mas
wert
ekayo
,DonS
ant
ia
go,
hi
nd
iba
stama
ysa
kita
ngt
in
it
in
gna
nnga
sawak
o,Na
mimi
l
isi
yan
g
gi
nag
amotn
aKasti
l
aka
ya’
tmag
pasal
ama
tka
yo.

(PUPUNTAHANNANILASIMARI
ACL AR
A,H
ABANGMAYNAKALAGAYNAB
ASANGPUT
INGTE
LASANOONGDAL
GAAT
NAKAK UMOTITOKATABIANGDALWANGKAI
BI
GANATS I
ANDENGNAMAYHAWAKNAPUMPONNG
BULAKLAK0,P
UPUL
S UHANNITI
BUR
CIOANGDALGA)

DONTI
BUR
CIO;
Siy
angaayma
ysaki
t,
huwagka
yongma
g-al
al
ada
hil
mapap
aga
li
ngna
mani
to.
I
toa
ngmg
ada
patn
amo
ng
i
numi
n,
Saumag
aayli
que
natgat
as,
Jar
abedeal
te
aatda
lawa
ngpi
l
dora
sngCi
nagl
osa
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
INGI
NNI
LI
NAR
ESK
AYMAR
IA]
(
HAB
ANGNAGS
USUL
ATS
APAP
EL)

(
PAP
ASOKS
IPADR
ESAL
VI)

P
ADR
ESAL
VI:
Gi
noo
ngL
ina
res
,d
uma
ti
ngn
asi
Pad
reDa
mas
o.

(
PAP
ASOKSIDAMAS
OSAK
WAR
TOH
ALAT
ANGH
ALAT
ANAMAYS
AKI
TANGP
ARI
DAH
ILSAK
APUT
LAANAT
K
ATAMLAY
AN)

K
ABANAT
A43
:MGAB
ALAK

(
LAL
API
TANNI
DAMAS
OSI
MAR
IAS
AKAMA)

P
ADR
EDAMAS
O:Ma
ri
a,
anga
nakk
o,h
in
dik
ama
mama
tay
,ka
yan
inmoi
to….
.
ana
k(H
ABANGH
AWAKANGK
AMAY
)

(
TI
TI
NGI
NSI
LASAP
ARI
DAH
ILS
AKAT
ANGI
ANNI
TO,
HI
NDI
MAK
APANI
WAL
AANGL
AHAT
,MAY
A’TMAY
APAAYNAMUL
AT
S
IMARI
ACL
ARA)

(
PUPUNT
AANGP AR
ISABAL
KONAH
EATDOONAYHAH
AGULHOL,
PUP
UNT
AHANS
IYANI
DONY
AVI
CTOR
INAAT
P
APATAHANI
N,
PAGKAT
APOSNI
TOAYI
PAP
AKI
LAL
ANAS I
LI
NARE
S)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
ALUNGK
OTNGMGAK
ADAL
AGAH
AN]

K
API
TANT
IAGO:
Mab
uti
nap
oan
gin
yon
gpa
kir
amd
am?

P
ADR
EDAMAS
O:Oo
……………S
ant
ia
go.

(
TAT
ANGO,
AAL
ISS
ISANT
IAGO)

DONY
AVI
CTOR
INA:
I
pi
nak
iki
l
al
akos
ain
yos
iDo
nAl
f
ons
oDeL
in
are
s……An
giy
ongk
ama
g-a
nak

L
INAR
ES;
Akon
gap
opa
laa
ngi
naa
nakn
gin
yon
gba
yawn
asi
Car
l
ico
s.

P
ADR
EDAMAS
O:Ah
hh…………I
kawn
gap
alaa
ngb
ina
ban
ggi
tni
yas
ali
ham.

(
IB
IB
IGAYSAPAR
IANGLI
HAMTUNGKOLS
APANGANGAI
LANGANNGT
RAB
AHOATAS
AWA,
PAGK
ATAP
OSAY
MAGKUKUNWAR
INABAS
AHI
NITO)

L
INAR
ES:
Nat
ang
gapp
oak
onga
bog
ados
aUn
ibe
rsa
dCe
ntr
al
.

P
ADREDAMASO:
Kungga
yona
ymagi
gi
ngmad
al
il
an
gangp
agp
aso
ksai
yon
gtr
aba
ho…….
ngu
nit
a
sawa……….
.mah
ih
ir
apa
nakon
gih
ana
pkangas
awa.

L
INAR
ES:
Huwa
gpok
ayo
ngma
g-a
lal
a,
hi
nd
inma
npoa
kon
agma
mad
ali
.

P
ADR
EDAMAS
O:As
awa
………

L
INAR
ES:
Angma
but
ipap
o’yk
aus
api
nnal
an
gna
ti
nsi
San
ti
ago
.

(
AAL
ISNAS
IPADR
EDAMAS
OSAS
ILI
DATS
ILI
NAR
ES)
(
TI
TNGNANNI
PADR
ESAL
VIS
IMAR
IACL
ARANAMAYMAL
UNGK
OTNAMUK
HA)

UT
USAN;
(
KAK
ATOK
)Ma
yna
gha
han
app
osai
ny
o,P
adr
eSa
lvi
.

(
BUB
UKS
ANANGP
INT
OATMAK
IKI
TAS
ILUCAS
)

P
ADR
ESAL
VI:
Si
nok
a?

L
UCAS
:Ak
opoa
ngk
apa
ti
dngl
aal
ki
ngn
ama
tay
.

P
ADR
ESAL
VI:
(MAGAGL
ITANGMUK
HA)
Ano
ngk
ail
an
ganmos
aak
in?

(
MAGMAMAK
AAWAS
ILUCASATI
I
YAK
)

L
UCAS;
Nang
gal
ingn
apoak
okayGino
ongIbar
ra,
upan
ghumin
gin
gk ara
mpata
ngbayadsap
agkamat
ayngaki
ngka
pat
id
s
uba
li
tak
op o’
ykan
yan
gsi
nak
tanatsi
nab
inghi
ndi
siy
amagbabaya
d,Nagp
aba
li
k-b
ali
kpoakon
ga tn
agb
iga
ysiyan
g
l
i
mang
daan
gpisoka
sab
ayan
gbil
i
nghuwagnaakongbab
ali
k.
Bat
idkopongmatu
tul
unga
nni
nyoako.

P
ADR
ESAL
VI;
Hi
ndi
kat
aga
ri
to,
l
al
aki
.

L
UCAS
:Ki
l
al
apok
ayos
abu
ongl
al
awi
gan
.

P
ADR
ESAL
VI:
Pas
al
ama
tka
’yh
in
dik
aip
ina
bil
an
ggon
iGi
noo
ngI
bar
ra!

L
UCAS
:(MAGDI
DI
LI
MANGP
ANI
NGI
N)
Anga
kal
akob
a’yi
sak
angp
ari
!
?

P
ADR
ESAL
VI:
Luma
yask
anad
it
o,n
agy
ond
in!

(
AAL
ISS
ILUCASH
ABANGMAS
AMAANGT
INGI
NKAYP
ADR
ESAL
VI)

L
UCAS
:(NAR
RAT
ED)
Kun
gsi
noa
ngn
agb
aba
yadn
gma
lak
iays
iy
angp
ina
gli
l
in
gku
ran
.

K
ABANAT
A45
:ANGP
AG-
UUS
IGNGB
UDH
I

NARRATOR :
[I
PAPAKI
TANAMALALAANGKONDI
SYONNI
MARI
ACL ARA]
Nabi
natsi
Mari
aCl
arap
agka
taposn
gkan
yan
g
pan
gungumpis
a l
.
Lumubh
aangka
nyan
gkal
aga
yana
tsapa
gka
hib
angaytan
gin
ginaan
gkany
angs
in
asamb
ibaga
ma’
thi
ndi
manl
a mangni
yaiton
aki
lal
a.

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAK
AIB
IGANGDAL
AGANANAK
AUP
OSAT
ABI
NIMAR
IACL
ARA]

NAR
RAT
OR:
Bi
nab
ant
aya
nna
mans
iy
angmg
aka
ibi
gann
iy
angd
al
aga
.

[
I
APP
AKI
TAS
IDONT
IBUR
CIONANAGI
I
SI
P]

NARR
ATOR
:Ha
ban
gta
kin
g-t
akan
ama
nsi
DonT
ibu
rci
oda
hil
hi
nd
itu
mal
aba
ngk
any
angg
amo
tnai
ni
re
set
asad
ala
gan
a
l
iq
uen.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGAH
AHAP
UANAN]

K
API
TANT
IAGO:
Bal
i
tak
o’yl
i
l
ipa
tnad
awn
gib
angp
aro
kyas
iPa
dreDa
mas
o.
L
INAR
ES:
Saa
nna
manp
osi
yai
l
il
i
pat
?

P
ADR
ESAL
VI:
Sal
al
awi
gann
gTa
yab
as.

K
API
TANT
IAGO:
Ti
yakn
ala
bisn
ama
gda
ramd
ams
iMa
ri
aCl
ar
asap
ag-
al
isn
gku
ras
apa
gka
tpa
ran
gtu
nayn
iy
anai
ton
g
a
ma.

K
API
TANT
IAGO:
Si
gur
o’
yan
gsa
nhi
ngs
aki
tni
Mar
i
aayb
ung
angp
ang
yay
ari
ngp
ist
a.

PADR
ES AL
VI:
Mabut
iath
ind
imob
ini
gya
nngp
ahi
nt
ul
otn
ama
kau
sapn
iMa
ri
asi
Ib
arr
a,
kun
ghi
ndi
ayt
iy
akn
ama
s
mal
ubhaan
gsaki
tni
yang
yon.

DONYAVI
CTORI
NA:
Mah
usa
yangak
in
gasawak
unghi
nd
idah
il
saka
nyaayn
asal
angi
tnanga
yons
iCl
ari
ta
,Pa
sal
ama
t
kay
onawal
angs
iya
ngp
asy
ent
enahi
gi
tnamar
ang
als
ainy
okungh
in
di’
ymap
ipi
l
it
ankayo
ngmagp
ata
wagngiba
ng
dok
tor
.

P
ADRESALVI
:
Mal
aki
anga
kin
gpa
nin
iwa
lan
ama
yki
nal
aamna
ngp
ang
ung
ump
isa
lni
Mar
i
aCl
ar
asak
any
angd
agl
i
ang
p
agg
ali
ng.

DONY
AVICTORI
NA:
I
pag
patawa
dni
ny
oanga
kin
gsa
sab
ihi
n,
ngu
ni
tba
kith
in
din
in
yog
ami
ti
nan
gpa
ngu
ngu
mpi
sal
sa
as
awangal
per
espa
ras
iya
’ygu
mal
i
ng.

PADR
ESALVI
;
Gin
ang
,an
gsuga
taywal
an
gk a
ugn
aya
nsasuga
tngbud
hi.
Angkumpi
sala
ynaka
pag
li
l
ig
atsngi
san
g
maks
al
aanga
yanga
lpe
res
.Ku
ngna
ngu
ngumpi
sa
lsa
nasi
ya’
ynak
al
ig
atsnasi
yasapambub
ugb
ogngkna
yanga
saw.

DONY
AVI
CTOR
INA:
Mab
uti
ngas
apa
gka
twa
lan
ghi
yaa
ngb
aba
ingi
yon
!

P
ADR
ESAL
VI:
I
bi
gkos
ana
gma
ngu
mpi
sa
lul
is
iMa
ri
acl
ar
apa
rat
ul
uy
angs
iy
angg
uma
li
ng.

(
I
B I
BI
GAYANGPI
LDOR
ASKAYMARI
AAB
OTAB
OTNI
SI
NANGATI
I
NOMNGT
UBI
GSI
MAR
IA,
NAK
AUP
ONAS
IMAR
IAS
A
H
IGAANATIB
ANAANGSUOTNI
TO)

S
INANG:
I
ti
ti
gi
lk
ola
man
gda
wan
gpa
gbi
bi
gayn
gta
ble
tan
git
osa
kal
i
ngma
kar
amd
amk
angp
ami
mi
ngi
.

MAR
IACL
ARA:
Hi
ndi
pab
aak
osi
nul
at
angmu
li
niI
bar
ra?

S
INANG:
Mar
ahi
la
yab
alas
iy
aup
angma
big
aynn
gka
pat
awa
rans
aka
nya
nge
xco
mun
ion
.

(
PAP
ASOKS
ITI
YAI
SAB
EL)

[
I
PAP
APK
ITAANGP
AGP
ASOKNI
TI
YAS
ASI
LI
DATP
AGB
ABAS
ANGS
AMP
UNGUT
OSNGDI
YOS
]

NAR
RAT
OR:
Puma
sokn
ama
nsas
il
i
dsi
Tiy
aIs
abe
lup
angb
asa
hans
iMa
ri
aCl
ar
angs
amp
ungu
tosn
gDi
yos
.

[
I
PAP
AKI
TANAMANANGNAK
ASI
NDI
NGK
ANDI
LA]

NARRAT
OR:Atna
gtul
osn
amann
gmal
aki
ngkand
il
asaha
rapngal
ta
rngMa
hal
naB
ir
hena
tda
lawa
ngma
li
i
tnak
and
il
a
par
asaNue
s t
raSen
yord
elR
osa
ri
oatNu
e s
traSen
yord
elPi
l
ar.

K
ABANAT
A45
:ANGMGAP
INAG-
UUS
IG
(MAYNAGLALAK
ADSAGUBATHAWAKH
AWAKANGR
EBOL
BERNAL
ALAK
IATMAK
AKAK
ITANGI
SAP
ANGL
ALAK
ING
NAGAHAHANAPKAYK
API
TANPABL
O)

L
ALAK
I:
Si
nok
a?

E
LIAS
:Na
ri
yanp
obas
iKa
pit
anP
abl
o,
pak
is
abi
pos
aka
nyan
ahi
nah
ana
psi
yan
iEl
i
as.

L
ALAK
I:
I
kaws
iEl
i
as?
(I
BAB
ABAANGR
EBOL
BER
)I
ka
wsi
El
ia
ssu
mamak
asak
in.

[I
PAP
AKI
TAANGL
ABI
NLI
MANGR
EBE
LDENAMAYAR
MASNAI
TAKATT
ABAKATANGMAT
ANDANGDUGUANP
AANG
ULO]

E
LIAS
:Ba
kitp
oka
yon
agk
aga
nya
n?

MATANDA:
Ani
mnab u
wannaan
gnaka
li
l
ip
asna
ngk
it
aayka
awa
ana
tku
pku
pins
aak
ingt
aha
nan
.Ng
ayo
nna
ma’
yi
kaw
an
gnaaawasaa
kin
.Mukh
angn
agka
pal
i
ttayon
gka
pal
ar
an.

EL
IAS;
La
bin
li
man
garawn
angn
aba
li
ta
ank
onak
ayo
’yn
asa
wi,
hi
nan
apk
oka
yos
aib
a’t
-i
ban
gbu
ndo
kpa
ral
an
g
mata
gpua
nkokayo
.

MAT
ANDA:
Pi
ni
l
itk
ongt
uma
kask
ays
adu
man
aka
ngd
ugo
.Pi
nai
nann
il
aak
ongmg
ata
ongwa
lan
gka
sal
an
an.

EL
IAS:
Ako’
ynagp
unt
ari
toup
angsa
bih
ina
ngis
angb
aga
y.Wal
ari
ngna
ngy
aris
aaki
ngpag
ahah
ana
psaangk
ang
na
gpaha
ma ks
aaki
ngpa
mil
ya
,na
isk
okayon
gisa
masal
upai
nngmgadi
-bi
ny
agan
,up
angdoo
nmanat
il
in
g
mapa
yapa……Nai
sni
yopob
a?

MATANDA:
Eli
asmatandanaako.
Angaki
ngl
akasa
tk abat
aanaynaub
oskonasaakin
gpa mi
ly
a,na
gpakas
aki
takopar
a
l
amangmamuhayngmapayapa,
Maytatl
oako
nganakatangisaayba
bae.
Dahi
lsabuhon
gn al
u map
asta
ngansaak
ing
an
aknababae?Pi
nag-
usi
gsiyan
gd a
lawan
ganakkongla
lak
i.
Pi
nagbi
nt
ang
anni
yaa n
ga k
ingdal
awangkongana
kna
magn
anaka
w.Ata ngsal
ari
nayangkur
anamakap
angyari
han.
Nari
ni
gkoan
gkanyangmgad a
ingsub
ali
twal
aakong
maga
wad ah
il
akoa yi
sangduwag!
Duwag!
I
saakon
gd uwag…….(I
I
YAK)

(
PUP
UNAS
ANANGL
UHA)

MATANDA:Angk
uraangmaypak
u n
aatbi
l
angp
aru
saayi
pi
nal
i
patl
aamn
gsi
yan
gib
angl
uga
r,
nap
ala
yaa
nga
kin
gan
ak
su
bal
itba
ldad
onasiy
aa tb
ina
wianri
nag
adngb
uhay
.

E
LIAS
:An
ona
manp
oan
gna
ngy
ari
sai
san
iy
opa
nga
nak
?

MATANDA:
Nagt
ang
kasi
yanamag
hig
ant
isub
ali
tna
hul
is
iy
angmg
agu
war
di
yas
ibi
la
tpi
nar
usa
han
,da
hil
sak
ahi
r
apa
nsa
l
oobngbi
la
ngg
uanays
iy
a’yn
agp
ati
wakal
.

(
TAT
AYOANGMAT
ANDA)

MATANDA:
Dapa
takon
gsump
ainda
hil
akoangp
umat
aysakan
il
a,
kun
gsana
’yd
ikosi
l
ati
ni
gi
l
ann
apatayi
nang
ku
ra,
mal
amangayb
uhayp
asi
l
a.Ka
yanawal
anak
ongana
k,s
apamamagi
ta
nngapoya
tdu
go,
mag
hih
iga
ntia
kopar
asa
ka
nil
a.

E
LIAS
:I
gi
nag
ala
ngk
oan
giy
ongk
apa
sya
han
.Ak
opo
’yma
yna
tul
un
gann
ais
angb
ina
tan
gma
yama
natt
apa
tsab
aya
n.S
iya
a
ykaib
iga
nngK
api
ta
n-H
ene
ral
.
Saa
kin
gpa
lag
ay,
ayma
pag
kak
ati
wal
aann
ati
nsi
yaa
tma
gsi
si
l
bi
ngt
aga
pag
hat
idn
gat
in
g
h
ian
ain
g.

MAT
ANDA:
Pak
ing
gann
ama
nka
yaa
ngmg
aat
in
gda
ing
?

E
LIAS
:Na
nin
iwa
lapoak
ongma
ymg
ata
ongma
kat
uwi
r
an.
Atk
ungs
aka
li
ngma
gpa
tul
oys
il
an
gma
gin
gbi
ngi
,
ib
il
an
gni
ny
o
a
kosain
yongs
a ma
han
.

MAT
ANDA:
Bat
idk
ongma
run
ongk
angt
uma
pads
aiy
ongp
ang
ako
.Ku
ngg
ayo
nayma
gtu
lu
nga
nta
yo.

E
LIAS
:Pa
kai
was
ann
iy
omu
naa
ngl
umi
kh
angg
ul
o.

MAT
ANDA:
I
pah
aya
gmoa
ngh
in
ain
gngb
aya
n.I
ka
wan
gma
kaa
kba
ti
dni
yan
.

E
LIAS:
Magp
apun
takayongmgata
u h
ansaSanDi
ego
.Mal
al
ama
nniakun
ganoangt
ugonngb
ina
tangi
naa
saha
n
n
atin
.Ku
ngpa
pani
gsi
yasaati
n,
ti
yaknamak
akami
tnati
nan
gkat
arun
gan,
atku
nghi
ndi
akoan
gu n
angmamamata
y!

MATANDA:
Hin
dik
amaa
ari
ngma
mamat
ay,
sapa
gka
tik
awa
ngma
mumu
nos
aor
asn
ama
mama
tays
iKa
pit
anP
abl
ona
sa
wingna
sis
iy
aha
nsak
any
angp
agh
ih
iga
nti
.

K
ABANAT
A46
:ANGS
ABUNGAN

=
SOUNDE
FFE
CTS

[
I
PAP
AKI
TAL
AMANGANGMGAT
AUH
AN]

NARRAT
OR :
Kat
ula
dngib
angbay
ansaPi
l
ip
ian
s,
maysabun
gandi
nsaSanDi
ego.
Atnar
oroonnama
nsi
naK
API
TAN
PABL
O,KAPI
TANBASI
LI
O,a
tLUCAS.
Hab
anghi
ndi
magkamaya
ws apa
gpust
aangi
lan
gsabu
n g
erosag
agawi
ng
pag
susu
lta
da,
angdal
awan
gmagkap
ati
dnasi
naTar
si
li
oatBr
unoaynai
i
ngi
tsapumupu
sta
.

(
HAB
ANGT
UMI
TI
NGI
NKAYK
API
TANT
IAGo
)

K
API
TANB
ASI
LI
O:
Anob
angma
noka
ngd
al
ani
Kap
it
anT
iag
o?

K
API
TANP
ABL
O:K
ani
na’
ytu
man
gga
psi
yan
gda
lawa
ngs
asa
bun
gina
tan
gis
a’yl
as
ak.

(
LAL
API
TSI
KAP
ITANT
IAGOK
AYK
API
TANB
ASI
LI
O)

K
API
TAB
ASI
LI
O:
Kap
it
anT
iag
o……….
.
nab
ali
tan
asaa
kinn
isi
nan
gnan
asama
gan
dan
gka
lag
aya
nans
iMa
ri
aCl
ar
a.

K
API
TANT
IAGO:
Wal
anas
iy
angl
agn
atn
gun
itn
ang
hih
in
apa
.

(
TI
TI
NGNS
NNI
LUCASS
INAT
ARS
ILI
OATB
RUNO)

BRUNO:(
HAB
ANGLUMALAPI
T)
S i
ngk
we n
ta,
mana
lon
gben
tesaput
i!
(H
AB ANGNASAPI
SNGI
ANG
KAMAY)………………….(
LALAP
ITANSILUCAS)Wa
lan
aka
mingpe
rakaya
’thin
dik
amima
kapu
sta
,ki
l
al
amob
aka
mi?
Kun
g
maaari
manayp
ahi
ra
minmokamingkaunt
i.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
INGI
NNI
TAR
SIL
IOK
AYL
UCASATB
RUNO]
L
UCAS:
I
kawsiB
runoata
ngk
apa
ti
dmo
’ys
iTa
rsi
i
o,a
nga
man
iy
o’yn
ama
tays
apa
lon
ggu
war
di
yas
ibi
l
.B
ati
dko
ngwa
la
k
ayo
ngbal
akmag
higa
nti
.

(
BI
GLANGMAK
IKI
SAWS
AWS
ITAR
SIL
O)

T
ARSI
LI
O:H
ind
ini
ny
onad
apatp
angpak
ial
amanan
gbaga
ynai
yans
apa
gkatmaaa
ri
ngmagb
ung
angk
ama
tay
ana
ng
p
ang
hih
ima
sok.
Kun
gwal
asa
nakami
ngkapat
idn
abab
aeaymat
gal
nari
nkami
ngnab
it
ay.

L
UCAS
:Mg
adu
wagl
an
gan
gmg
ana
bib
it
ay.
I
yon
gmg
awa
lan
gla
kasa
tsa
lap
i.

B
RUNO:
Pau
tan
ginn
in
yon
aka
mi,
kah
itb
ent
ela
man
gayb
aba
yar
ann
ami
ngs
ado
ble
ngh
al
aga
.(
NANGH
IHI
NGI
)

L
UCAS:
Hin
dia
kinangs
al
api
ngi
to,
i
toaykayDonCr
is
ost
omoIb
arr
a.
Ip
ina
gkal
oobn
iy
ait
osamg
ata
ongn
agl
i
l
ing
kods
a
k
any
a.K
unghi
ndin
iy
okaya
ngmai
pagh
iga
ntian
gamani
ny
o,a
yhi
dni
koibi
bga
yit
o.

(
MAGT
ITI
NGI
NANANGMGAMAGK
APAT
ID)

B
RUNO:
Osi
ge,
wal
ana
min
gsi
gur
ongp
agk
aka
ibaa
ngma
mama
tayn
gna
kab
it
ays
ama
mama
taya
tba
ri
l.

T
ARS
ILI
O:
Hi
ndi
!
Bru
no!
Tamaa
ngs
in
abi
mok
ungs
ana
ngma
yka
pat
idt
ayo
ngb
aba
e.

(
MAGDADAB
OGS
IBR
UNO,
TI
TI
NGNANNGMAS
AMAANGK
APAT
ID,
ATS
AKAAAL
IS)

(MAKI
KI
TANI
BRUNOS
IPE
DRONAB
INI
BI
LANGANNGP
ERAS
ILUCAS
,PAGK
ATAP
OSAYNAGH
IWAL
AYDI
NAGADANG
DALAWA)

(
LAL
API
TSI
TAR
SIL
IOS
AKAP
ATI
D)

T
ARS
ILO:
Tal
agab
angg
ust
omo
ngp
umu
sta
?

(
HI
NDI
PAP
ANS
INI
NNI
BRUNOANGS
ISNAB
INGK
APAT
ID)

T
ARS
ILO:
Hi
ndi
kay
ama
gig
ingk
aawa
-awaa
ngk
apa
ti
dna
ti
ngb
aba
e?(
NAL
ULUNGK
OTNAMUK
HA)

B
RUNO:
KayDo
nCr
i
sos
tomoI
bar
raa
ngp
era
,si
yaa
yka
ibi
gann
gKa
pit
an-
Hen
era
lan
ona
mank
ayaa
ngi
kak
ata
kotmo
?

(
LAL
API
TSI
LAK
A’YL
UCAS
)

T
ARS
ILO:
Pap
aya
gnak
ami
sai
yon
gka
gus
tuh
an.

(
I
BIB
IGAYANGP
ERANAH
ALAGANGB
ENT
E)

LUCAS:
Kungmaka
kah
ana
pkay
ongi
bapangk
asa
mas ap
ags
ala
kayaybi
bi
gya
nkay
on gt
igt
atl
ump
ungpi
so,
atku
ng
magi
ngmatagu
mpayn
amana
ngpa
gsa
lak
ayaymaka
kata
ngg
apkayongg
anti
mpa
lan
gisa
ngdaa
ngpi
so,
ats
ainy
onama
n
aydob
le.

B
RUNO:
San
g-a
yona
ko!

(
LAL
AYOS
AMGAT
AO,
PUWE
PWE
STOSAMAL
IB
LI
BNAL
UGAR
)
LUCAS:
(PAB
ULONG)
Bukasa
yd a
rat
in
gangmagar
masni
DonCr
is
ost
omo
.Samma
kal
awa
,ga
napn
aik
awal
ongg
abi
ay
magtu
ngokayos
ali
bi
nga
nparamaka
tan
ggapngu
tos
.Mayp
ana
honp
akay
osapa
gha
han
apngmagk
asa
ma.

K
ABANAT
A47
:DAL
AWANGDOÑA

(
NAMAMAS
YALS
INADONT
IBUR
CIOATDONY
AVI
CTOR
INA)

DONYAVICTOR
INA:
Paa
nosi
l
anaka
kat
ir
adi
to?
Hmmm….
.
pal
i
aha
sa’
yng
ana
min
gmg
aIn
dio
.(H
ABANGNAK
ATI
TI
GSAMGA
BAHAY
-BAHAYATHABANGNAGP
APAYP
AY)

(
MAYMGADADAANNAMGATAOATP
AGT
ITI
NGNANL
AMANGNGMAS
AMAANGMAG-
ASAWA,
ATMAGB
UBUL
UNG-
B
ULUNGANANGMGAB
ABAE
)

DONYAVI
CTORI
NA:Da
patn
apa
lui
nmongso
mbrer
oangmg
awal
angk
agal
an
g-ga
lan
gnaP
il
i
pi
no,
kai
l
ang
ant
uru
ans
il
a
ngur
ban
ida
dtu
ladn
ggi
naga
wangmgak
uraatg
uward
iy
asi
bi
l
.Mg
amang
mang!

DONT
IBUR
CIO:
Hi
nd
iak
opa
pay
aVi
ct
ori
na…………….
.
Paa
no’
tnak
ungg
ant
ih
anp
aak
o?

(
TAT
ARAY
ANNI
VICT
ORI
NA)

(DADAANSI
LAS
ABAHAYNGALP
ERE
SATSALABASAYMAGTAT
AMAANGKANI
LANGPANI
NGI
N,
TI
TI
NGI
NSIDONYA
VICTORI
NAK
AYDONY
ACONS OL
ACI
ONMULASAULOHANGGA’
TPAAATS
ABAYNANGUMUSOATDUMUR
AL AL
API
T)

DONY
AVI
CTOR
INA:
Si
gur
o’
yna
ii
ngg
ita
ngb
ruh
angi
tos
aak
in?
!

DONY
ACONS
OLACI
ON:
Nai
i
ngg
ita
kos
aku
lotmo
ngb
uho
k!

DONTI
BURCI
O:
T a
manaVi
ct
ori
na,
umu
winata
yo,h
uwagmonal
amangs
iy
angp
ans
in
in
.(
AAWAT
IN,
ATH
AHAT
IANG
KAMAYSADALAWANGMAG-K
AAWAY ,
AAL
ISI
NNAMANNIVI
CTOR
INA)

(
MAGL
ALAP
ITANANGDAL
AWA)

DONY
AVICTOR
INA:
Haya
anmo n
gtur
uankon
gleks
yona
ngbaab
engit
o!H
ind
imobaak
okil
al
a?
!Akoa
yhi
ndi
taga
-
l
al
awi
gan
,ak
oaytaga
-Mayni
l
a!
Hin
din
akak
apaso
kangal
per
ess
aloobngaki
ngp
amamaha
ydahi
lh
ang
gan
gpin
tuan
l
aman
gsi
la
!(
HABANGPI
NAPAKI
TAANGPAG-KAI
NI
SNAGAMITANGPAMAY P
AY)

DONY
ACONS
OLACI
ON:
Si
yan
gab
a?Da
hil
angn
aka
kap
aso
kla
ngs
aba
haymoa
yis
angp
il
an
tod

DONY
AVI
CTOR
INA:
(MAGUGUL
AT)
Pal
i
bha
sa’
yi
sa
ngl
aba
nde
ral
ama
nga
nga
sawan
gal
per
esn
gla
lawi
gan
git
o.

DONYACONS
OLACI
ON:
(MAGUGUL
AT)
Pal
i
bha
san
ama
’yi
sa
ngp
il
aya
tpe
ken
gdo
kto
ran
gas
awan
gma
pag
kun
war
i
ng
kas
ti
la
.

(
KUNWAR
INGMAGS
ASAB
UNUT
AN)

(H
ABANGNAG-
AAWAYANGDALAWAAYDUMADAGDAGANGMGAMANONOOD,
ATDARAT
INGMUL
AS AB
AHAYNG
ALPE
RESANGKUR
AATANGASAWANIDONYACONSOLACI
ONATAAWATI
NANGDALAWANGKURA)

K
URA:
Tumi
gi
ln
aka
yon
gda
lawa
!Na
pak
ahi
hi
yaa
nge
ska
nda
lon
git
onag
ina
gawan
in
iy
o!
AL
PER
ES;
Huwa
gmok
ami
ngp
aki
al
ama
n!(
ATH
AHAR
API
NSI
DONT
IBUR
CIO)

AL
PER
ES:
Ati
kawn
ama
n,i
uwi
moa
nga
sawamoDo
nTi
bur
ci
o.
(I
TUT
UTOS
ADOK
TOR
)

(
TI
TI
GI
LANGAWAYATUUWI
NAANGMAG-
ASAWANGE
SPADAÑA)

DONYAVI
CTORI
NA:
(MANGI
GI
GI
LATMAGBUBUNT
ONG-H
INI
NGASAGALI
T)
Ngay
onpamanayl
ul
uwasn
ata
yos
a
Mayn
il
apa
rapu
ntah
anangK
api
ta
n-H
ene
ral
.
Sayan
gan
gsuotmon
gpant
al
on,
par
angh
in
dikal
al
aki
!

DONT
IBUR
CIO:
Nal
al
ama
nmon
ama
nnap
il
aya
koVi
ct
ori
na.

(
TI
NI
TI
NGNANNANI
DONY
AVI
CTOR
INAANGP
UST
ISONI
DONT
IBUR
CIO)

(
I
LAL
AGAYANGB
EWANGS
AKAMAY
)

DONY
AVI
CTOR
INA:
Dap
ata
yhi
namo
nmon
angr
ebo
lbe
r.

(
HAH
ABL
UTI
NANGP
UST
ISOATT
ATADY
AKANANGAS
AWA)

DONT
IBUR
CIO:
Vic
tor
i
na!
Vic
tor
i
na!
Vic
tor
i
na!
Taman
a!T
aman
a!

(
MAP
APAH
IGAS
ITI
BUR
CIOATMANGI
YAKS
ASAK
IT)

-
SAB
AAH
YNI
TI
AGO-

(
NAGDADAB
OGNAB
UBUK
SANANGP
INT
O)

(
TI
TI
NGI
NLAH
ATK
AYDONY
AVI
CTOR
INAP
ATI
ANGMGAK
AIB
IGANNI
MAR
IACL
ARAATS
IYA)

DONY
AVI
CTOR
INA:
Li
nar
es!
Hamu
ni
nmon
gdu
wel
oan
gAl
per
es!
Nga
yond
in!

L
INAR
ES:
Per
oba
kitn
ama
nDONY
AVI
CTOR
INA?

DONY
AVI
CTOR
INA:
Gawi
nmok
ungh
in
dia
yib
ubu
la
tl
atk
oku
ngs
in
oka
!(
IT
UTUL
AKANGL
INAR
ES)

(
TI
TI
NGI
NSAI
SA’
T-I
SAANGMGAK
ADAL
AGAH
AN)

(
DAR
ATI
NGS
ITI
AG0
,BUB
UKS
ANANGP
INT
O,MAK
IKI
TANANAG-
II
MPAK
ENAS
IDONY
AVI
CTOR
INA)

DONYAVI
CTOR
INA:
Kai
l
ang
anhamun
inn
iLi
nar
esngdu
we l
oanga
lpe
res
,ku
ngh
in
dia
yhu
wagn
in
yon
gip
apa
kas
als
iMa
ri
a
Cl
aras
akan
ya,
hi
ndi
si
yana
rar
apat
,d
ahi
ls
iy
aayis
angduwag.

(
HAB
ANGP
AIK
OT-
IKOTNAK
INUK
UHAANGDAMI
TATNI
LAL
AGAYS
AMAL
ETA)

[
I
PAPAKI
TAANGPAG-
ALI
SNGMAG-
ASAWANGDEE
SPADANY
ASAB
INT
AANAH
ABANGNAK
ASI
LI
PSI
TI
AGOAT
T
ITI
NGI
NKAYTI
YA)

K
ABANAT
A48
:ANGP
ALAI
SI
PAN

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
PUNT
ANI
IB
ARR
ASAB
AHAYNI
KAP
ITANT
IAGO]
(
KAK
ATOKS
API
NTUANS
II
BAR
RA)

T
IYAI
SABE
L:(
TATAYOSAUP
UANATB
UBUK
SANANGP
INT
O)S
and
ali
la
man
g!(
MAGUGUL
AT)
Ahh
!I
bar
ra………I
kaw
p
ala
!?K
amus
takanai
ho?

I
BARRA:
Magan
danggabi
ngapopa
la,
mab
uti
nama
npoa
ko,
nab
asan
angk
uraa
ngs
ul
ata
tti
nan
gga
lnaa
nga
kin
g
e
k s
komuny
on.
(HABANGNAKANGI
TI
)

T
IYAI
SAB
EL:
Aba
’yma
but
ii
ho!
(T
UWANG-
TUWA,
YAY
AKAP
INS
II
BAR
RA)

I
BAR
RA:
(NGI
NGI
TI
)Oon
gap
opa
la,
nas
aann
apos
iMa
ri
a?

-
CUT
-

[
I
PAP
AKI
TANAK
ASAMANI
MAR
IAS
ILI
NAR
ESATMAL
UNGK
OTI
TO,
NAK
AUP
OANGDAL
AWA]

(
MAGK
UKUNWAR
INGNAG-
UUS
APANGDAL
AWAH
ABANGNAK
ABUS
ANGOTNAMANS
IMAR
IA)

(
MAK
IKI
TANI
I
BAR
RAS
IMAR
IAS
ABAL
KONAH
ESAK
ANAY
ANGS
ILI
DSAT
AAS
)

I
BAR
RA:
Mar
i
a!K
ada
rat
in
gkol
ama
nga
tla
bisa
kon
gag
-aa
lal
asai
yon
gka
lag
aya
n………p
eroma
gal
i
ngk
anap
ala
.

(
TAT
AYOANGDAL
AWAS
AGUL
AT)

(
TAT
ANGOS
IMAR
IAS
ASI
NAB
INI
IB
ARR
A)

I
BARR
A:I
pag
pat
awadmoan
gpagd
ati
ngkon
gwa
lan
gpa
gsa
sab
i.
Maa
ari
koi
ton
gip
ali
wan
ags
aib
ang
a
raw…………………..
Samul
i
ngpa
gki
ki
ta.

(
MAL
ULUNGK
OTS
IMAR
IAATT
ITI
GNANANGMUK
HANI
I
BAR
RA,
NAP
ARAB
ANGNANGH
IHI
NGI
NGP
AUMANH
IN)

I
BAR
RA:
Maa
rib
aki
ta
ngma
kit
abu
kas
?Ma
ri
a?

MAR
IACL
ARA;
Angp
int
uanng
ami
ngt
aha
nana
ypa
lag
ingb
uka
ssai
yon
gpa
gda
lo>

(
TAT
ANGOANGB
INAT
A,AT
SAK
AMAGL
ALK
ADP
AAL
IS)

[
HAB
ANGNAGL
ALAK
AD,
NAR
RAT
ED]

NARRAT
OR:Uma
li
angbi
nat
an apar
aba
ngd
in
udu
roga
ngp
uso
,gu
lon
g-g
uloa
ngp
ag-
ii
si
pni
yt
oda
hil
sap
agk
aki
tan
iy
a
kayMar
ian
amaykaha
lu
bil
ongib
a.

[
PUP
UNT
ASAP
INAP
AGAWANGP
AAR
ALAN]

(
SAAL
UBB
UNGI
NINOLJ
UANS
II
BAR
RA)

NOLJ
UAN:
Mab
uti
’
tna
pad
alok
ayoGi
noo
ngI
bar
ra!

I
BAR
RA:
(TAT
ANGO)

NOLJ
UAN:
Mat
aga
lnar
i
nta
yon
ghi
nd
ina
gki
ta
……….
.
Nga
yonn
ama
nayp
agma
sda
nni
ny
oan
gpa
gka
kay
ari
ngp
ade
rna
wal
ongmet
roa
ngta
as,
mgai
la
ngar
awpaayma
gig
ingpa
ntayt
aonai
yan
.(
HABANGNAK
AHAR
APS
ASI
NSAB
INGP
ADE
R
ATNAKAT
AASANGKALI
WANGPALAD)
Nai
smobangma
kit
aanga
min
gnatap
os,
Gin
oo?

9
HINDI
PI
NAP
ANS
INNGMGAMANGAGAWAS
II
BAR
RA,
ATS
SAI
HI
NSAMGAMANGAGAWANA)

I
BARRA:
I
bigk
ongip
aba
ti
dsai
yon
a,d
inad
apa
tpa
ngma
nga
mbad
ahi
ln
aka
usa
pkon
aan
gar
sob
isp
oatn
aal
i
snaa
ng
a
k i
ngex
comuni
cad
o.

MANGGAGAWA:
Kami
la
hatd
ir
o,
ayp
awi
nge
xco
mun
ica
do,
Gi
noo
.

(
TAT
ANGOS
II
BAR
RA,
HAB
ANGANGK
AMAYAYNAS
ABUL
SA)

I
BAR
RA:
Oon
gap
alaNo
lJu
an,
nai
sko
ngma
kit
aan
gli
st
aha
nngmg
ama
ngg
aga
wa

NOLJ
UAN:
Opo
,Gi
noo
.(K
UKUNI
NANGL
IST
AHAN,
LAL
AYO)

(
MAYMAR
IRI
NI
GNAT
UNOGI
SI
BAR
RAATMAK
IKI
TANGI
TOS
IEL
IAS
,LAL
API
TSI
ELI
AS)

I
BAR
RA:
Aba
’yn
ari
r
itok
apa
la,
kai
bi
gan
!

E
LIAS
:Maga
nda
ngga
biGi
noon
gIb
arr
a,n
aisk
opos
ana
ngma
kau
sapk
ayo
,ma
mama
sya
lpon
agy
onk
ayos
ala
wa,
atma
y
i
mport
ant
eakon
gsa
sabi
hi
nsai
nyo.

-
CUT
-

K
ABANAT
A49
:TI
NI
GNGMGAP
INAG-
UUS
IG

-
nama
man
gkaa
gda
lawa
-

E
li
as:
I
pag
pau
man
hi
nni
ny
oan
gak
ingp
agg
amb
las
ain
yon
gus
apa
n.H
uwa
gka
yon
gma
g-a
lal
ada
hil
tay
o’yb
aba
li
kdi
nsa
i
san
gora
s.

I
BAR
RA:Hi
ndi
nakai
l
ang
anpa…………Nak
asal
ubon
gk ong
apal
aan
gal
per
esa
tsi
yays
uma
samas
aak
in.
Bat
idk
ong
n
aki
ki
la
lani
yaka
yo,
kaya
’ys
ina
bik
onapup
untaakongi
ban
gbay
an.

E
LIAS
:Sa
lama
tsai
ny
ongp
ag-
al
al
ang
uni
thi
nd
ini
yaa
koma
kik
il
al
a,
san
a’yi
si
naman
iy
onal
ama
ngs
iy
a.

(
KUNGS
AAN-
SAANT
ITI
NGI
N)

E
LIAS
:Gi
noo
ngI
bar
ra………….
ako
’ys
ugo
ngt
aga
pag
dal
angme
nsa
hen
gsa
wimp
ala
d.

I
BAR
RA:
Mgas
awi
mpa
lad
?(MAGT
ATAK
A)

(
MAT
AMANGMAK
IKI
NI
GSI
I
BAR
RA)

E
LIAS:
Nag
-us
apkami
niK
api
ta
nPabl
osagub
at,a
tsin
abi
niy
aangpag
kas
awi
ngkany
angmgaan
akn
ain
abo
tmu
las
a
k
ura……………….a
ngta
ngi
ngh
in
ihi
ngi
ni
yal
amangay……ka
taru
ngan
……………….
.atp
agbaba
go.

I
BAR
RA:
Angi
bi
gni
yo’
ypa
gba
bag
o?
E
LIAS:
Pagb
ab a
gosami
li
ta
ry,
kur
a,
pag
bib
iga
yngka
tar
ung
an,
pag
tan
gki
l
ikn
gpa
mah
al
aana
tpa
gba
abwa
sng
k
ap a
ngy
ari
hanni
la
ngn
agdud
ul
otngka
gul
uhan.

I
BARRA:
Bat
idk
onghi
ndi
kayomgaord
in
aryo
ngmamamay
an.
Angi
sip
anni
nyoa
ynai
i
bakump
aras
amg
ana
kas
al
imu
hak
o
n
a.Ng
u n
itn
ani
ni
wal
aakonaangpa
gbaba
goayhi
gi
tnamaka
kasa
mk ay
samak
abu
buti
.

E
LIAS
:Nan
ini
wal
aak
onakap
agan
gsa
kita
ymala
la,
ki
nak
ail
an
gannaga
mut i
nngmahap
din
gpanl
un
as.
Angs
aki
tngb
aya
n
a
yma l
ubh
anauu
kol
angd
it
oangk
apa
raan
angmar
ahas
,mara
hasmanng
nitkapa
ki-
paki
nab
ang
.

I
BAR
RA:
Mal
al
aga
ysaa
lan
gan
ink
apa
nat
aga
nan
gba
yans
aor
asn
aba
was
ana
ngk
apa
ngy
ari
han
gmi
l
it
ary
.

EL
IAS:
Kap
anat
aganngbay
an?
Ma l
i
put
anngi
sa
ngta
oangk
anyan
gsedul
aayag
adsi
yan
giga
gap
osatsi
ya’
ypahi
hi
ra
pan
ka
hitn
amaran
gal
s i
yan
gtao.
Hi
ndi
ba’
tmgagu
ward
iy
asi
bi
lan
gnanl
oobsaba
hays
aCalamb
akahi
tnaa
ngpin
unoni
toay
mayut
angsamay
-arin
gbaha
y.K
apan
ata
ganka
mo?

I
BAR
R A:
Tot
oongmaygi
nag
awangs
il
an
gkabu
ktu
tan
,n
gun
itn
agd
udu
lotr
i
nit
ongk
abu
ti
hans
amg
ata
o,n
agk
aka
roo
nng
t
akotngta
kotan
gmgasal
ar
ins
aawtor
id
ad.

E
LIAS
:Da
hil
sat
ako
tdu
mad
ami
angmg
ama
sas
ama
.

I
BARRA:
Angmgab a
gaynait
oaykai
l
anga
nngmasusi
ngp
ag-aar
alatku
ngmapapa
tunay
ankongmayb
ata
yana
ngmga
k
a r
ai
ngan
gs i
nas
abini
ny
o’ysus
ul
at
akoangaki
ngmgaka
ibi
gansaMadri
dsapa
gkatwal
atayo
ngki
nat
awan
d
o on
.Na
nin
iwal
aakongsady
angka
il
an
ganan
gisan
gpang
atnama yha
wa kn
gkapang
yar
iha
nparamap
atu
pada
tsun
din
.

E
LIAS
;Ka
il
an
ganp
il
l
ina
ngmagha
hawakn
gka
pan
gya
ri
hana
thi
nd
ida
pats
aka
mayn
gmg
abu
kto
t.Na
isk
osa
nan
gip
aal
am
s
ainy
oangkuwe
ntonga
kin
gangk
an

-
CUT
-

K
ABANAT
A50
:ANGANGK
ANNI
ELI
AS

E
LIAS
:Ma
yan
imn
apu
ngt
aonn
aan
gna
kal
i
pas
,an
gak
in
gni
nu
noa
yis
angt
ene
dord
eli
br
oss
ais
angb
aha
yngk
ast
il
a.

[
I
PAP
AKI
TAANGMAG-
PAMI
LYA]

E
LIAS
:Ka
samaa
ngk
an…….
.

NAR
RAT
ED:
Yan
gas
awaa
tis
anga
nakn
ala
lak
i,
nan
ir
aha
nsi
l
asaMa
yni
l
a.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
UNOGNGB
AHAY
,ATANGP
AGK
AGAP
OSNGNUNOS
ASAL
A]

NARR
ATOR:
I
san
ggab
iaynas
unogan
gkani
l
angbah
ayati
si
nak
dal
angk
any
angn
unos
asa
la.
Pal
i
bha
sa’
yma
hir
apl
an
gsi
l
a
atwal
an
gmai
bay
ads
aa b
ogado
,ka
yasi
ya’
ynah
atul
an
.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AMAMANGK
A/NAK
AUP
OSAL
UPA]

EL
IAS:
SI
ya’
ypi
nag
lak
adsal
ans
ang
anha
bangnak
aga
possaka
bayo.
Pi
nal
ay
asi
yap
agk
atapo
sayit
in
akwi
ls
iy
angl
ah
at
mal
ib
ansakan
yan
gasawa,
nag
dal
an
gtao,
dah
il
saka
hir
apa
nnanl
i
mosnal
aman
ganga
kin
gnuno
.

[
I
PAP
AKI
TAAANGL
IB
INGANNGS
ANGGOL
,ATUMI
I
YAKANGMAG-
ASAWA]
NAR
RAT
ED:
Nan
gan
aka
ngk
any
anga
sawan
gun
itn
agi
ngma
sak
it
ina
ngs
ang
gol
dah
il
ank
ayan
ama
tayi
to.

E
LIAS:
Dahi
ls
ama ti
ndi
ngkah
ir
apanngaki
ngnun
oa yna
gbi
gti
it
o,n
abul
oka
ngkatawanngkany
angasa
wadahi
lmays
aki
t
a
ngbabaeatdi
n a
pal
ibi
ng.
Dahi
ls
ahind
ipagb
ibi
gayngal
amsaawtor
i
dadayna
hatul
anit
o.I
pi
nag
li
banan
gpagp
ala
osa
k
anyadahi
ls
iy
a’ynag
dala
ngtao.
Tumakasan
gbabaeatnap
apadsal
al
awi
gandoo
nna muha
ykasamaangk
any
angan
ak
n
an a
gngan
gal
angBALAT.

(
MAT
AMANGMAK
IKI
NI
GSI
I
BAR
RA)

E
LIAS:
Nangi
san
garawayku
mu h
angkabu
teangi
naka
samaan
ganaknasiB
ala
t,
dinabumai
kpaatnaki
ta
ngpat
ayang
d
alawa,
tu
makasan
gisa
nganakatn
agi
ngmang
g a
gawa
.Umi
bi
gsi
yasai
sangmayamangbaba
e,n
abun
ti
sniy
ait
o,n
gun
it
s
iy
a ’
ynab
il
an
ggo,
nan
ganaka
nginan
gkambal
,
is
a n
gbab
aeati
san
gla
lak
i………….Angla
lak
ingi
yonayak
o.

I
BARR
A:Ma
yka
tuwi
r
angk
ayos
apa
gsa
asb
ingk
ail
an
gan
gbi
gya
ngg
ant
imp
alaa
ngmg
ata
ongma
but
iatp
aru
sah
ana
ng
mas
ama.

E
LIAS:
Anobaa
ngh
igi
tnama
kab
ulu
han
?An
gmg
agi
nag
awan
gmg
apa
ri
ngma
gbi
ny
aga
tma
gli
bi
ngoa
ngt
umu
lon
gsa
k
ap u
spa
lad
?

I
BAR
RA:
Hi
ndi
mad
ali
ngi
pag
kal
ooba
ngi
ny
onh
il
i
ng.
Kai
l
ang
ann
ati
ngma
ghi
nt
ayn
gpa
nah
on.

E
li
as:
Angp
agh
ih
in
taya
ypa
g-t
it
ii
s.
Atl
al
ong
-l
al
onaa
yhi
nd
ina
ti
nma
kaa
kmi
tan
gka
lay
aank
ungh
in
dit
ayoma
kik
iba
ka.

I
BAR
RA:
Hi
ndi
iy
ana
ngk
ala
yaa
ngh
in
aha
nga
dko
.

(
TAT
AYONAATMAGP
APAAL
AM)

E
LIAS:
Mara
min
gsal
aamatDonCr
iso
stomo.
Par
asain
yon
gkap
akan
an,
masmak
abubu
ti
ngka
li
mut
ann
iy
onaa
nga
numa
ng
k
au g
nay
ansaak
in,
wagn
inyonal
amangak
ongpan
si
ni
nsaa
nman
glu
gart
ayomagt
agpo.

(
MAGK
AKAMAY
)

(
TAT
ANGOS
II
BAR
RA)

-
CUT

K
ABANAT
A51
:ANGP
AGB
ABAGO

[
I
PAP
AKI
TANANAK
AHI
GAS
ILI
NAR
ESATNAGB
ABAS
ANGS
ULATMUL
AKAYDONY
AVI
CTOR
INA]

NARRATED:
Saloo
bn gta
tlon
ga r
awa yi
bigkon
gma l
amankungkayo’
ynag t
uosngalp
eres.
Sakal
i
ngnat
a p
osnaang
tan
in
gn ait
oathind
imop asi
yanaha
h a
rapayipa
pabati
dkon
ak ayKapi
tanTiag
on ai
kawa yhi
ndi
totoong
nak
akasal
amuhasamgakasi
yahanni
H e
nera
lAresen
ioMart
in
e zathi
ndimok a
il
anmmannagin
gkabi
ruansi
Canova
s.Mal
al
amannil
an
gh i
ndi
kanagin
gk a
li
hi
mn i
numan.
I
bubuny
agk okayClar
it
aa n
giyongl
ih
imathi
ndiri
nki
ta
bi
bi
gyanngsal
api
.
L a
hatngmagustu
hanmoa yi
bibi
gaykobas
tatkala
b a
ninmolamangangal
peres
.I
pag
k a
kal
oobkosa
i
yoanglaha
tngiy
o n
gkail
ang
ansaorasnasund
inmoa k
o.Wal
aa k
o n
gt a
tanggap
innadah
il
anopaghi
ngi
ma nngan
ong
pan
auhi
nmu l
asai
y o
.

-
Angp
ins
anmo
ngn
agma
mah
als
aiy
ongb
uon
gpu
so
VI
CTOR
INADE
LOSR
EYE
SDEE
SPADANA

(
MAGL
ALAK
ADSS
ALAAB
SSI
LI
NAR
ESATP
AGI
I
SI
PANANGMGAB
AGAY
-BAGAY
)

NARRATED:
Paan
ok u
ngmurah
inak
o’tk
agal
i
tann
galp
eres
?..
.
..
.
..
Paa
nokungmakas
al
ubo
ngk
oan
gka
nya
ng
asa
wa ?
..
.
...
Si
noangmag
igi
ngpad
ri
noko?.
.
..
.
Angkur
a?.
..
.
..
.
..
.
..
.
..
..
osiKa
pta
nT i
ago
.

(
DAR
ATI
NGS
IPADR
ESAL
VI,
ATMAB
IB
IGL
ASI
LI
NAR
ES)

P
ADR
ESAL
VI:
Aba
’tn
ag-
ii
sak
aat
a…….
nas
aann
gap
alas
iDo
nSa
nti
ago
?

L
INAR
ES:
An….
.

(
HI
NDI
MAK
AKAS
AGOTANGL
INAR
ES,
DAR
ATI
NGAGADS
IDONS
ANT
IAGO)

K
API
TANT
IAGO:
Mag
and
angu
mag
apoP
adr
eSa
lvi
.

(
HAH
ALI
KANANGK
AMAYATK
UKUNI
NANGB
ITB
ITNGK
URA)

K
API
TANT
IAGO:
Tul
oyp
o,P
adr
eSa
lvi
…..

(
PAP
ASOKS
ILAATS
USUNODS
ILI
NAR
ES)

(
HAB
ANGNAGL
ALAK
AD)

(
HAB
ANGNAGL
ALAK
AD)

P
ADRES
ALVI
:S
ady
angmal
ugosiCri
sos
tomosapa
gka
tna
kat
ang
gapa
kon
gsu
latmu
las
aar
sob
isp
osaMa
yni
l
ana
n
agp
apa
hay
agnas
iya
’pi
nap
ata
wa dngar
sobi
spo
,

(
NAK
AUP
OSI
MAR
IAH
ABANGNAGB
ABAS
AATMAR
IRI
NI
GNI
YANAGP
INAG-
UUS
APANNGT
ATL
O)

L
INAR
ES:
Ano
nma
npoa
ngs
abi
niP
adr
eDa
mas
o?

(
UUP
ONAS
ILAS
A)D

P
ADR
ESAL
VI:
SiP
adr
eDa
mas
oayn
agp
aha
yagp
ari
nngp
agt
uto
lsa
pag
katn
in
ongs
iy
ani
Mar
i
aCl
ar
a.

MAR
IACL
ARA:
Ama
,t
utu
ngol
ama
ngp
oka
min
iVi
ct
ori
asas
il
i
d…

(
KAP
ITANT
IAGOT
ATANGO)

(
AAL
ISNAS
INAMAR
IAATVI
CTOR
IA)

K
API
TAT
IAGO:
Paa
nok
ungh
in
dis
iy
ama
pat
awa
dni
Pad
reDa
mas
o?

P
ADRES
ALVI
:Ku
nggay
onayba
hal
anas
iMa
ri
aCl
ar
a.
SiP
ADR
EDAMAS
AO’
yi
san
gka
nya
ngk
ump
eso
ratn
ani
ni
wal
a
a
kon
gmagka
kauna
waans
il
a.

(
DAR
ATI
NGS
II
BAR
RA)
(
TAT
AYOANGMGAGI
NOO)

I
BAR
RA:
Mag
and
angu
mag
apoK
api
ta
nTi
ago
…..
(Y
AYAK
AP)

(SI
LI
NAR
ESNAMANAYY
UY UK
OPATI
SII
BAR
RAATS
IPADR
ESAL
VINAMANAYMAK
IKI
PAGK
AMAY
,MAGAT
ATK
A
NAMANANGBI
NAT
ASAGINAWANGKUR
A)

P
ADR
ESAL
VI:
Mag
and
angu
mag
a..

I
BAR
RA:
Mag
and
angu
mag
ari
npo
….(
HAB
ANGNAK
IKI
PAG-
KAMAY
A)

P
ADR
ESAL
VI:
Huwa
gka
yon
gma
g-a
lal
ang
ayo
npal
ama
nga
yma
ugo
dkon
aka
yon
gbi
nab
ati
.

I
BAR
RA:
Mar
ami
ngs
al
ama
tpoP
adr
eSa
lvi
.

(
UUPOANGMGAK
AGI
NOOH
AN,
MAGK
UKUNWAR
INGNAG-
UUS
APATP
UPUNT
ASI
IB
ARR
AKAYS
INANG,
TAT
AYOS
I
S
INANG)

(
PAB
ULONGNAMAG-
UUS
AP)

S
INANG:
Saa
nkag
all
i
ng,
I
bar
ra?

I
BAR
RA:
Nag
aga
li
tbas
aak
ins
iMa
ri
aCl
ar
a?

S
INANG:
Hin
dikoa
lam,
I
bar
ra.
Ngun
itmad
al
asni
yan
gsa
bih
insaa
kinn
amasn
aka
bub
uti
ngl
i
mut
inmon
ala
man
gsi
ya.
Gus
to
s
iya
ngip
akasa
lni
Padr
eDamasoatngk
any
angamas
abina
tan
giya
n.

(
I
TUT
UROS
ILI
NAR
ES)

(
MAL
ULUNGK
OTS
II
BAR
RA)

I
BAR
RA:
Gus
tok
osa
nan
gma
gka
usa
pka
min
gsa
ri
li
nan
.

SI
NANG:
Mahi
r
apmangy
ari
iy
o,pe
rosa
sabi
hi
nkosak
any
a,b
uka
sayp
umu
ntak
asaa
mind
ahi
lp
ala
gik
ongs
in
asa
mah
ans
i
Mari
aCl
ar
asapa
gka
tbawals
iy
angmagk
a-i
sa.

K
ABANAT
A52
:BAR
AHANGMGAP
ATAY

(
ANI
NO)

[
I
PAP
AKI
TAANGB
UWANNANAK
AKUB
LIS
AUL
APDOWNL
OADE
DSCE
NE]

NARR
ATOR:
Madi
l
imangg
abia
tnak
akub
li
angb
uwansau
la
p.Ma
lami
gan
gih
ipn
gha
ngi
nnana
gpa
pah
iwa
ti
gngp
agd
ati
ng
ngDi
sye
mbr
e.
Haban
gmayta
tl
ongan
in
onapaa
nasna
manangn
ag-u
usa
psase
men
ter
yo.

L
UCAS
:Na
kau
sapmon
abas
iEl
i
as?

L
ALAK
IB:
Hi
ndi
,
ngu
nits
igu
rad
ongk
asa
mas
iy
asa
pag
katmi
ns
ann
gin
il
i
gta
sni
Gin
oon
gCr
i
sos
tomoa
ngk
any
angb
uha
y.

P
EDR
O:I
ya
ndi
nan
gda
hil
ank
ungb
aki
tak
osu
mamas
aki
l
usa
n,i
pi
nad
alan
ama
nni
Gin
oon
gIb
arr
aan
gak
inga
sawas
a
Ma
yni
l
aup
angi
pag
amo
t.Ak
oan
gsa
sal
ak
aya
tma
ghi
hi
gan
tis
amg
awa
lan
ghi
yan
gku
ra!

L
UCAS
:Ku
ngg
ayo
nayk
ami
nama
nan
glu
lu
sobs
akwa
rte
l!

P
EDR
O:S
inoi
yon
?

(
MAG-
II
NGAYSAP
AGL
ALAK
AD,
TI
TI
NGI
NANGMGAANI
NONGNAGS
ISI
PAG-
USAP
,MAYDAR
ATI
NGNAANI
NO,
AT
S
ASAB
IHI
NG)

LAL
AKIC:Ma
ysumu
sno
dsaaki
n,
bakag
uwa
rdi
yas
ibi
l
.An
gmabut
ipa
’ymaghi
wa-
hi
wal
aynat
ayoa
tbuka
snani
ny
o
maku
kuhaan
gin
yon
gmgasa
ndat
a.Ats
aga
bin
gin
yongpag
sal
ak
ayis
is
iga
wn i
ny
oangVI
VADONCRI
SOSTOMOI
BAR
RA!

L
ALAK
IB:
Osi
ge….
paa
lama
tma
g-i
i
nga
tka
..

P
EDR
O:S
igek
aib
iga
n……

L
UCAS
:I
ka’
yma
g-i
nga
t

(
AALI
SANGMGATATLONGUNANGDUMAT
INGNAANI
NOATMAI
I
WANANGB
AGONGDAT
ING,
MAY
A’T
-MAY
APAAY
MAYDAR
ATI
NGNAIS
A)

(
HAB
ANGNAK
ATAL
IKODANGI
SANGANI
NOANGB
AGONGDUMAT
INGAYMAGS
ASAL
ITAATMAGUGUL
ATI
TO)

E
LIAS
:Na
hul
ia
taa
kon
gda
ti
ng….

L
ALAK
IC:
Ay!
Di
yosk
o!H
uh!
Nag
ula
tak
osai
yo!

E
LIAS
:Ay
!P
ase
nsy
anap
o!.
.
..
.
..
.
..

(
SAL
ABASS
ILANAGK
ITAK
ITA,
UMAMB
ONATS
UMUL
ONGS
ILAL
AKI
DKAY
ANAGK
ATAGP
OSI
LANI
LAL
ALAK
IA)

E
LIAS
:An
o’n
ggi
nag
awan
in
yod
it
o?

L
UCAS
:Hi
ni
hi
nt
ayk
oan
gik
awa
lon
gga
biu
pan
gma
kip
agl
ar
ongb
ara
has
amg
apa
tay
…

E
LIAS:
Gay
undi
npoa
ngp
akayk
o .
Saun
angtu
gtogngk
ampan
ama
gla
lat
aga
kon
gba
rah
a.An
gba
rah
angg
aga
lawa
y
s
iy
a n
gbar
ahangmg
apa
tay
.Maydal
apobakay
ongba
rah
a?

(
TAT
AHI
MI
K)

E
LIAS
:Ma
yda
lak
aba
ngs
and
ata
?

L
UCAS
:Wa
la….
.

E
LIAS
:Pa
anok
ama
kik
ipa
gla
bans
aka
nil
a?

L
UCAS
:Sap
ama
mag
it
ann
gsu
nto
k!An
gpa
taya
yhi
nd
itu
mat
ayas
ada
lawa
ngt
ao.
Dal
awat
ayon
gay
on!

E
LIAS
:Ku
ngg
ayo
nays
imu
lann
ana
ti
n!
Kun
gsi
noa
ngma
nan
al
osi
yan
gma
gpa
pai
wan
!
L
UCAS
:Os
ige

-
CUT
-

(P
UPUNTAS
ILAS ALOOBNGSEMENTE
RYOS ANI
TSOATDOO’YMAGSUS
UGALUUPONAANGMGAGI
NOO,AAL
ISI
N
NANI
LAANGK ANIL
ANGSOMBRER
O,ATSI
S I
NDI
HI
NANGBPOS
PORO,MAGTAT
ABAKOANGI
SA.
SALI
WANAGAY
MAKI
KIT
AANGMUK HANI
NAL
UCASATE L
IAS)

(
MAGK
UKUNWAR
INGMAGL
ALAR
O‘T
ONGI
TS’
,
SAAP
ATNAB
UNUT
ANAYNANAL
OSI
LUCAS
)

L
UCAS
:Pa
nal
oak
o!

(
I
LAL
ABASANGAP
ATNAAL
AS)

E
LIAS
:Hmmmm………….
.
(TAT
AWA)

L
UCAS
:Ma
aar
ini
ny
onaa
kon
giwa
nGi
noo
,ats
is
imu
la
nkon
aan
gak
ingt
rab
aho
.

E
LIAS
;Ku
ngg
ayo
nayma
g-i
i
nga
tka
……….
Paa
lamGi
noo
.

L
UCAS
:Pa
ala
m…

(
AALI
SNASIE
LIAS,L
IL
IGP
ITI
NNI
LUCASANGBAR
AHA,T
UTUGTOGNAANGKAMP
ANA,ATMAYA’
T-MAY
APAAY
L
ALABASNASI
L UCASMAYDARATI
NGNAGUWARDI
YASI
BI
LMAKAKS
ALUB
ONGNIY
AI T
O)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LA:
I
kaw!
Nak
it
amob
aan
gla
lak
in
gna
gng
ang
ala
ngE
li
as?
!

L
UCAS
:(MAT
ATAK
OT)
Nih
in
dik
opok
il
al
aan
gla
lak
in
ghi
nah
ana
pni
ny
o!

GUWARDIY
ASI
BILB :
Kungga
yonayu
mal
ikana
!(
ITUTULAKSILUCASATMAP APAUP
O,TAT
AYOANGL ALAKI
NGMAY
PEKL
ATSAMUKH A,ATS AP
AGTAKB
OAYMAK AK ASALUB
ONGATMAB UBUNGGONIYASIE
LIAS
,HI
HI
NTOSIEL
IASS
A
PAGLAL
AKAD,
TAT AK P
ANANGMUKHA,
ATMAGL ALAKADPABALI
K SAP
INANGGALI
NGAN,
HAHAWAKANITONG
DALAWANGGUWAR DI
YASAMAGKABI
LANGBRASOATS ASABI
HING)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LA:
Saa
nkap
upu
nta
!

E
LIAS:(
MAGPAP
ANGGAPNANAG-
AAL
ALAK
AYL
UCAS
)Hi
nah
ana
pkos
iEl
i
as!
Si
nun
tokn
iy
aan
gak
ingk
apa
ti
dnama
y
p
ek l
atsamu
kha
.

(
BI
BI
TAWANNGMGAGUWAR
DIY
ASI
BI
LSI
ELI
ASATH
AHAB
ULI
NSI
LUCAS
)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LB:
Hoy
!I
kaw!
Hoy
!Hu
min
tok
ang
ayo
ndi
n!

(
TAT
AKB
OPAL
AYOS
IEL
IAS
)

K
ABANAT
A53
:ANGMAB
UTI
NGAR
AW

(
DAR
AT I
NGS
IDONF
IL
IP
OSAB
AHAYNI
MANGT
ASY
O,NAK
AHI
GAANGP
IL
OSOP
O,ATMAYNAK
ALAGAYNAP
ANY
OSA
K
ANYANGUL
O)
DONF
IL
IP
O:K
amu
stak
aib
iga
n?

MANGT
ASY
O:E
to’
tma
ydi
nar
amd
am.

DONF
IL
IP
O:T
ina
ngg
apn
anga
lka
ld
ean
gak
in
gpa
gbi
bi
ti
w.

MANGTASYO:
Hin
dik
opoala
mkungn
ara
rap
atk
oka
yon
gba
ti
in
,s
agi
nawan
in
yon
gpa
gbi
bi
ta
wla
lo’
tnas
apa
nah
ona
n
ka
lab
annan
iny
oangmgag
uward
iy
asi
bi
l.

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
UKUNWAR
INGP
AG-
UUS
APNGDAL
AWA)

NARRATOR
:Nag-
usa
pangd
ala
watungk
olsal
ip
una
nngSanDi
egoatt
ung
kol
ri
nsat
apa
ngn
gBi
nat
angs
iI
bar
ran
ahi
ndi
nat
akotmabi
gya
nngek
sko
munyo
n,s
amant
ala
ngmaya
t-may
apaay:

DONF
IL
IP
O:K
ail
an
ganmob
angu
min
omn
gga
motMa
ngT
asy
o?

MANGTASYO;
MANGT ASYO;H
indinaka
il
ng
a nngi
san
gtaongmamamatayna.
(UUB
O,NANGANGALAMBOTNASI
NABI
NG
MATANDA)
Kayon
gma gmai
iwana n
ghig
itnamangan
gai
la
nganni
to.
Pak
is
a bi
kayGi
noongCri
sos
tomonadal
awi
nak
o
bu
kasatmaymaha
lag
angbagayakongsas
ab i
hi
nsakan
ya.
Il
an
garawnalamangan
gnala
lab
isaak
ingb
uhayn
gun
ita
ng
ba
yanayna
nana
ti
li
parins
ak a
d i
l
iman.

DONFI
LI
PO:T
utu
par
inkoan
giy
onghi
ni
hi
l
in
g……..
paa
lamMa
ngT
asy
o….
.
mag
-i
nga
tkak
aib
iga
n……….
.
ik
ina
gag
ala
kkon
a
nak
il
al
aki
ta
.(
MAGPAPAKI
TANGPAGKAL
UNGKOT)

(NGI
NGI
TI
SIMANGT
ASYO,
KAHI
TNAMALUNGKOTANGMATANDA,
NI
YAK
APNI
DONF
IL
IP
OSI
MANGT
ASY
O,ATAAL
IS
NA,B
UBUK
SANANGPI
NTO,
LAL
ABASATH
IHI
NTO,MAL
ULUNGKOT)

DONF
IL
IP
O:P
aal
amk
aib
iga
n

(
PAT
ULOYNAMAGL
ALAK
ADP
ALAY
O)

K
ABANAT
A54
:WAL
ANGL
IHI
MNAH
INDI
NAB
UBUNY
AG

-
GAB
I-

[
I
PAP
AKI
TAANGS
IMB
AHANATANGP
AGT
UNOGNGK
AMP
ANA]

(
SAB
INT
ANAAYMAK
IKI
TANGAL
PER
ESANGK
URA,
AGADI
TONGL
ALAB
ASK
ASAMAANGAS
AWA)

ALP
ERES;
Tal
aga
ngpu
pun
tah
ink
oka
yos
ain
yon
gmg
aka
mbi
ngn
asu
mir
asaa
kin
gba
kod
.Sas
usu
nodn
ama
gba
li
ksi
l
aay
pa
gbab
ari
li
nkonaa
ngmgai
yan
.

(
HI
NI
HI
NGALNAMAGS
ASAL
ITAANGK
URA)

P
ADR
ESAL
VI:
Man
gya
ril
ama
ngk
ungb
uha
ypak
ayob
uka
s?(
I
TUT
UROANGAL
PER
ES)

ALP
ERES:
Ano
?Saa
kal
ani
oba
naka
yaako
ngp
ata
yinn
gla
lak
in
giy
on?
!Sai
san
gsi
pal
an
gayk
aya
ng-
kay
akos
iy
ang
pa
tayi
n.
(P
AGMAMAYAB
ANGNGAL
PER
ES)

P
ADR
ESAL
VI:
(MAGT
ATAK
A)Ats
in
ona
mana
ngi
ny
ongt
in
utu
koy
?
AL
PER
ES:
Si
nop
abak
ungh
in
dia
ngl
al
ak
in
gna
gha
mons
aak
inn
gba
ri
la
n!

P
ADR
ESAL
VI:
Hi
ndi
iy
ona
ngs
ady
akos
ain
yo.

ALP
ERE
S:H
uwa
gnan
in
yon
gak
say
ahi
npaa
ngo
rask
o!B
akai
yana
ypa
reh
asl
ama
ngn
gka
son
gda
lawa
ngb
ata
ng
na
wawal
a.

P
ADR
ESAL
VI:
Angp
inu
ntak
odi
toa
ypa
ras
aka
li
gt
asa
nngn
aka
rar
ami
,
wal
abak
ayo
ngn
aba
bal
i
taa
n?

AL
PER
ES:
Angt
in
utu
koyn
iy
obaa
ysi
El
ia
s?

P
ADR
ESAL
VI:
I
san
gma
lak
ingp
ang
ani
ban
gib
igk
ongs
abi
hi
n.

P
ADR
ESAL
VI:
(MAI
I
RI
TANAMAT
ATAWAS
AKUR
A)P
ss…….
.
kun
gga
yona
ysa
bih
inn
ani
ny
o…

P
ADRESAL VI
:
(NAPR
E-PRE
SSURENASAS
ABI
HI
N)I
sa
ngba
baean
gnang
umpi
sal
ngayo
nggab
i,
gan
apngi
kawa
loay
s
asal
aka
yinangkwar
tel
,
papa
suki
nan
gkwar
tel
atpa
pat
ayi
nl
aha
tngmgaKa
sti
la
!Magk
aka
roonngi
san
gmal
aki
ngp
ag-
a
als
a!

(
KUK
UNI
NANGR
EBOL
BER
)

AL
PER
ES:
Si
no!
Si
noa
ngt
aon
ghu
hul
i
hi
nko
!

P
ADRESAL
VI:
Humi
nah
onka
yo!(
HANDGE
STURE
)Angd
apatni
yon
gagwinayp
agh
and
aanan
gmaga
gan
apn
a
p
ags
ala
kay
.Pa
dal
ha
nnin
yoakongap
atn
aguwar
di
yasi
bi
latp
asabi
handi
nan
gmgab
ant
aysad
aun
gan
.

AL
PER
ES:
Hi
ni
hi
ngi
akon
gtu
lon
gsai
ban
gpa
ngk
at.

P
ADR
ES ALVI
:
Kai
l
ang
annamagi
ngmai
nga
tkayoup
angs
il
a’
ymahul
i,
Tung
kul
inn
in
yoiy
ana
tsa
pag
kat
kay
oan
gta
tan
gga
p
n
gmeda
lyapa
gna
g-t
agu
mp a
y,wagn
in
yongk
al
il
imu
tann
abang
git
inangaki
ngg
ina
wa.

AL
PER
ES:
Kun
gga
yona
yna
gka
kai
nt
in
di
hant
ayo
.Ma
g-i
i
nga
tka
yos
apa
gka
tuu
lann
gbi
tu
ina
tkr
uss
aik
awa
lon
gga
bi.

-
CUT
-

(
TAT
AKB
OSI
ELI
APAT
UNGOS
ABAH
YNI
I
BAR
RAATDADAANANANGUT
USAN,
HI
HI
NTOS
IYAATK
AKAUS
API
NNI
YAI
TO)

UT
USAN:
(HAB
ANGNAGL
IL
INI
S)
Nas
ala
bor
ato
ryos
iGi
noo
ngI
bar
rak
ungs
aka
li
man
gsi
yaa
ngi
ny
ongh
in
aha
nap
.

E
LIAS
:Ma
rami
ngS
ala
mat
!(
TAT
AKB
O)

:
(HAB
ANGNAGB
ABAS
ANGL
IB
RO,
MAK
IKI
TAS
IEL
IAS
,TAT
AYO)

I
BAR
RA:
I
kawp
alaE
li
as
!Oon
gap
alan
aka
li
mut
ank
ongi
ta
non
gsai
yok
unga
noa
ngp
ang
…………

(
BI
GLANGMAGS
ASAL
ITAS
IEL
IAS
)

E
LIAS
:Gi
noo
,ma
yma
hal
agaa
kon
gpa
kays
aiy
o.

I
BAR
RA:
(I
PAP
AKI
TAANGE
KSP
ERI
MENT
O)T
ing
nanmoa
thi
nd
ina
sus
uno
gan
gka
way
angi
to.
(H
AHAWAK
ANANG
K
AWAY
AN)

E
LIAS
:Hi
ndi
poi
yanma
hal
aga
.Ka
il
an
gan
gil
i
gpi
tni
yon
aan
gla
hatn
gka
sul
at
ana
ttu
mak
asn
aka
yon
gay
ond
in!

(
MAB
IB
IGL
ASI
IB
ARR
A)

EL
IAS:
Magka
kar
oonngis
angmal
aki
nga
ls
aatka
yoangna
kat
akdan
gma
pah
ama
kda
hil
is
is
gawa
ngi
ny
ongp
ang
ala
nng
mgamagh
ih
imag
sik
.An
gsabi
’yk
ayopora
wangnab
ayads
akani
l
a.

I
BAR
RA:
Di
yosk
opo
!(P
ASI
GAWNAS
ASAB
IHI
N)

E
LIAS
:Hu
wagnak
ayo
ngma
g-a
li
nl
an
ganp
aka
il
an
gann
iy
ongu
mal
i
san
uma
ngo
rasa
yma
aar
isi
l
angd
uma
ti
ng!
Tuma
kasn
a
k
ayoGin
oo!

I
BAR
RA:
Saa
nna
mana
kop
upu
nta
!.
.
..
.
..
.
..
.
..
Mayn
agi
hi
nt
ays
aak
in!
(MAGP
APANI
C)

E
LIAS
:(P
AS I
GAW)Ka
hits
aangl
uga
rsaMa
yni
l
ao……………os
abu
hayn
gis
angma
kap
ngy
ari
hanu
pan
ghi
ndi
mas
abi
ng
k
ayo’
yma yki
nal
ama
nd i
to!

I
BAR
RA:
Paa
nok
unga
koa
ngma
gsu
plo
ngn
gpa
g-a
als
a?!

E
LIAS
:I
is
pinn
il
anak
ayo
’yt
aks
il
atp
ina
ins
il
apa
rama
hul
i
!

I
BAR
RA:
Ngu
nita
non
g…….
.
ano
ngg
aga
wink
o?!
(MAGP
APANI
C)

E
LIAS
:Su
…….
sun
ugi
nan
gmg
aka
sul
at
an,
tu
mak
ask
ayoa
tma
ghi
nt
ayk
unga
non
gma
ngy
ari
!

I
BARRA:
Nguni
tsiMARI
ACLARA………………………H i
nd
i………mabu
tip
angmamat
ayn
alama
ng.
Tul
ung
anni
nyoa
ko
Gin
oo.(
PUPUNTASAKARPE
TA/KABI
NET
)Di
yann
akata
goan
gsul
atnga
kin
gpami
l
ya.
I
buk
odnat
inangs
ul
atn
gaki
nga
ma
namagpap
a h
amaksaak
in
.

(
TUT UL
UNGANSI
IB
ARR
ASAPAGPUPUNI
TNGMGAKASUL
ATAN,
ANGI
BAAYI
TATAGOATANGI
BANAAMNAY
P
UP UNI
TI
N,
MAKI
KI
TANI
ELI
ASANGSOBRENGMAYP
ANGALANNADONP
EDROEI
BARR
AMENDI
A.
ATI
TATANONGNI
E
LIASKAYIB
ARR
A)

E
LIAS
:Na
kik
il
al
ani
yop
obas
iDONP
EDR
OEI
BAR
RAME
NDI
A.

I
BAR
RA:
Bak
itn
ama
nEl
i
as?
..
.
..
.
..
.
..
.
Siy
aan
glo
lok
osat
uho
d..

(
MANGL
ALAK
IANGMAT
ANI
ELI
ASS
AGAL
IT)

E
LIAS
:SI
yaa
ngd
ahi
l
angk
ungb
aki
tna
sawi
anga
kin
gan
gka
n!

(
MAGUGUL
ATS
II
BAR
RA,
HAH
AWAK
ANNI
ELI
ASS
II
BAR
RAS
AMAGK
ABI
LANGB
ALI
KATATY
UYUGY
UGI
N)

E
LIAS:
Ti
ngna
nni
ny
oangmuk
han
git
onapun
ong-
pun
ongpag
ti
ti
is
!Sa
man
tal
an
gkayo
’y
n
ab u
buh
ay…………umi
i
bi
g……………mayka
yaman
an…………k
in
iki
l
al
a………………atna
bubu
hay
!Sa
man
tal
an
gka
mi!

(
BI
BI
TAWANS
II
BAR
RAATMAP
APAUP
OLANGANGB
INAT
ASAT
AKOT
)
(
MAK
IKI
TANI
ELI
ASANGDAL
AWANGB
ALAR
AWATK
UKUNI
NNI
YAI
TO)

E
LIAS
:Ng
ayo
nti
ngn
ann
in
yoa
nga
kin
gga
gawi
n!

(
LAL
ABAS
)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
ATAK
OTNGB
INAT
A]

K
ABANAT
A55
:ANGK
AGUL
UHAN

(
NAGH
AHAP
UNANS
INAK
API
TANT
IAGO,
NAGDAH
ILANNAMANS
IMAR
IA)

(
SAH
APAGK
AINAN,
DADAANS
IMAR
IAUP
ANGK
AUS
API
NANGT
IYA,
HAAB
NGK
UMAK
AINS
INAT
IAGOATL
INAR
ES)

T
IYAI
SAB
EL:
Oh!
Mar
i
a……H
ali
na’
tku
mai
nnat
ayo
…..

MAR
IACL
ARA:
Wal
apoa
kon
gga
nat
iy
a……………a
aky
atn
aal
ngp
oka
mis
ata
asn
iSi
nan
g.

T
IYAI
SAB
EL:
Mag
-i
in
gtk
aMa
ri
a….
(H
ABANGK
UMAK
AIN)

(T
ATANGOSIMARI
AKAYSI
NANGATLAL
API
TSI
SI
NANGSAKANY
AATP
UPUNT
ASAP
IYANO,
HAB
ANGNAGP
IYAP
IYANO
AYMAKGLAL
AKAD-L
AKADSIP
ADRES
ALVIS
ABULWAGAN)

S
INANG:
Huwa
gma
g-a
lal
aaa
li
sdi
n,
angmu
lt
ongi
yan
!

(TUTUGTOGNAMANANGORASANSAIKAWALONGGABI
ATMAGS I
SI
PAG-DASALANGPAMI
LYA,
PAGK
ATAP
OSNA
DASAL,
AYPAPASOKS
IIB
ARRASABAHAYNIT
IAGONAK
APANGLUK
SA,ATBAKASANGKALUNGK
UTANSAMUKHANG
BI
NATA,H
IHI
NTOANGBI
NATASAPAGL
ALAKADNGMAYNARINI
GNAPUMUTOKNAB ARI
L,
NI
NENE
RBYOSI
TO)

(
LAL
ABASNAMANS
IKAP
ITANT
IAGOATS
ISI
GAWNG)

K
API
TANT
IAGO:
MgaT
uli
san
!

(SASAL
AAYMAGYAYAKAP
ANS I
NAMARIAATSI
NANGATMATATAKOTNGSOBRAHABANGS
ILAAYNASAP
IYANO
ATNAKAUP
OSASAHI
G,S
ITI
YAIS
ABELNAMANAYII
YAKATMAGDADASALNGMAGDADASALH
AB ANGH
AWAKANG
ROSARYOSAL
OOBNGSILI
DKASAMASIL
INAR
ES)

-
PAGP
UTOKNGB
ARI
LNAS
UNOD-
SUNODATMAY
A-MAY
A’YH
IHI
NTONAR
IN-

AL
PER
ES:
Pad
reK
ura
!Ma
nao
gka
yowa
lan
gngp
ang
ani
b!

[
I
PAP
AKI
TAL
AMANGANGMUK
HANGP
ARI
NAT
AKOTNAT
AKOTH
ABANGK
ASAMAANGI
BAS
ASAL
A]

L
INAR
ES:
Mayn
ang
yar
ika
yas
aal
per
es?

T
IYAI
SAB
EL:
Nap
ata
yat
aan
gal
per
es!
Mar
i
a,S
ina
ngp
umu
ntak
ayod
itn
gay
ond
in.

(
PUP
UNT
AANGDAL
AWAS
ASI
LI
D)

(
LAL
ABASANGP
ADR
E,L
ALAB
ASDI
NSI
I
BAR
RANGUNI
TPI
PI
GI
LANS
IYANI
TI
YAI
SAB
EL,
I
LAL
AGAYANGK
AMAYS
A
B
ALI
KATNGB
INAT
A)

T
IYAI
SAB
EL:
Wagk
ana
ngl
uma
bas
!De
li
kad
oih
o!

I
BAR
RA:
Pas
ens
yan
apoT
iya
,ng
uni
tak
o’yma
yha
har
api
npa
.

(
BI
BI
TAWANANGB
ALI
KATATAAL
ISS
II
BAR
RA)

(
MAGL
ALAK
ADS I
IB
ARRAS
ADILI
MATDADAANNI
YAANGH
ANAYNGMGAS
IBI
LNANAK
ABAR
ILP
A,R
INI
GNAR
INI
GANG
T
ONONGALPE
RESHAB
ANGDUMADAANSI
IB
ARRA)

AL
PERES
:I
pos
as,
angmg
aka
maya
thu
wagn
in
yon
gha
hay
aann
ama
kat
aka
s!
Mag
lag
ayk
ayon
gba
nta
yath
uwa
gka
yon
g
mat
utu
log
!

(TATAK
BOANGBI
NATAHANGGANGSAMAAB
OTANGBAHAYNIY
A.B
UBUKSANNI
YAANGP
INT
OATMAKIKI
TANA
NAKAUPOANGMGAUTUSANSASAL
ANANAG-UUS
AP,
TI
TI
NGINLAHATS
AK ANY
AANGMGAT AUH
AN)

I
BAR
RA:
(P
ASI
GAW)
I
han
dan
in
yoa
ngp
ina
kama
bil
in
aka
bay
oatp
agk
ata
posa
yma
tul
ogn
aka
yo!

(GAGAL AWANGMGAUT USANATMAG-II

MPAKE,
TUTULONGDINSII
BARRA,K
UKUNI
NANGMAGI LANG
KASULAT AN,
DAMIT
,DAL
AWANGR E
BOLBER,
I
SANGB AL
ARAWATANGL ARAWANNIMAR I
A,H
ABANGNAG-IMPAKEAY
NAKARINIGNGKATOKSAPI
NTOSII
BARRA,
HUMINTOSAP AGLAKADPATUNGOS AP
INT
UAN,NAKADAMAS I
YANGK AB
A,
-HEARTP OUNDI
NGSOUNDEFF
ECTS,
SI
YA’YNAGDALAWANGI SI
PKUNGBUBUKSANANGPINTO,
NAG-AAL
INLANGAN
ANGBINAT A,
HI
HI
NTOATAABANTEANGKANYANGK AMAYS API
NTO)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LA:
San
gal
ann
gHa
rin
gEs
pañ
abu
ksa
nni
ny
oan
gpi
nt
o!(
PAT
ULOYNAP
AGK
ATOK
)

(
BUB
UKS
ANANGP
INT
O)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LB:
Hi
nuh
ul
in
ami
ngk
ayos
ang
ala
nngh
ari
!

I
BAR
RA:
Per
oba
kit
?(NANGANGAMB
A)

GUWARDI
YASI
BI
LA:S
akwar
telk
a y
omagta
non
g.K
ungma
nga
koma
ngk
ayo
’yh
in
dit
ata
kasa
yhi
ndi
nami
ngk
ayo
i
gaga
pos.
I
to’
yka
luwa
gan
gib
ini
gaysai
ny
ongal
per
es.

I
BAR
RA:
Kun
gga
yona
yhi
ndi
akoma
gba
bal
akn
atu
mak
as.

(
KUK
UNI
NNI
IB
ARR
AANGS
OMB
RER
OATH
AHAWAK
ANS
IYANGDAL
AWAANGGUWAR
DIY
ANGS
IBI
LSAMAGK
ABI
LANG
B
RASO)

(GULONG-GULOANGISI
PNIEL
IASS ABAYB
AY I
N,
PI
NAGTAT
ADYANIY
AANGB UH
ANGINDAHI
LSAPAG-
II
SI
PNGSI
NAPI
T
NGK ANYANGANGKAN,H
AHAWAK ANNGDAL AWANGKAMAYANGUL ONAPAR
AB ANGNAB
ABALI
W,-
SOUNDEF
FECTS
-/DUWAG!DUWAG!I
SANGDUWAG/ WALAKANANGNAGAWAE LI
AS/DAHI
LI
SAKANGDUWAG!!
!
ATMAYA’T
-MAYAPA
AYUMUP OS I
ELI
ASKUMALMANAS I
YA……………)

E
LIAS
:Hu
h!S
iIb
arr
a!
Nap
anon
aka
yas
iy
a!

-
CUT
-
(
SAB
AHAYNI
IB
ARR
A,K
AKAT
OKS
API
NTOS
IEL
IASATB
UBUK
SANNGUT
USAN)

E
LIAS
:Na
ri
yanp
obas
iGi
noo
ngCr
i
sos
tomo
?

UT
USAN;
Wal
anap
odi
tos
iGi
noo
ngI
bar
ra.
Si
yap
o’yn
ahu
li
ngmg
agu
war
di
yas
ibi
l
.

E
LIAS
:Ah
hhh
…….
gan
unp
oba
?

UT
USAN:
Opo
……

E
LIAS
:Ku
ngg
ayo
nayma
rami
ngs
al
ama
tpo
…..
(I
SAS
ARADOANGP
INT
O)

(TATANGOANGUT US
AN,AALI
SNAS IELI
AS,
MAGPAPANGGAPL AMANG,I
I
KOTS I
YAATPUPUNTASAB I
NT ANAS ASI
LI
D
NGB I
NATA,AAKYATSI
Y ADOONATP AGKATAPOSAYTITNGNANANGMGAH I
NDIPANATAPOSNAIMPAK E,
KI
NUH A
NI
Y AANGMGAI TO,MGAK AS
UL AT
AN,MGAAL AH
AS,MGAAK LAT,
ATBARIL
.KUKUNI
NANGBAR I
LATI
LALAGAYANG
MGAK ASUL AT
ANS AS AK
OATMAR I
RI
NIGNIY
AANGMGAGUWAR DI
YAS I
BI
LKAYAMAGMAMADAL IITOI T
AT APON
NI
Y ASABINTANA,KUKUNI
NNIYAANGMGADAMI TLALAGYANNGP APELATS I
SI
LABANGAMITANGIL
AWAN, B AKO
UMAL I
SAYK UKUNI
NANGL ARAWANNI MARI
ACLARA.TUMAKASITOSAB I
NTANADAL AANGMGADOK UME NTOAT
SALAPI
)

(
WAL
ANGMAAB
UTANANGMAGGUWAR
DIY
ASI
BI
L)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LB;
Pa
pas
uki
nni
ny
onak
ami
!
Par
ama
kuh
aan
gmg
aka
sul
at
ann
iI
bar
ra!

UT
USAN:
Nak
o!H
ind
ipop
ede
!

(
SAL
ABASANGI
BANGMGAGUWAR
DIY
ANGS
IBI
LAYMAYMAAMOYNAUS
OK)

GUWAR
DIY
ASI
BI
LC:
Naa
moymob
aiy
on?

GUWAR
DIY
ASI
BI
LD:
Anga
li
n?

(
MAYL AL
ABASNAMGAUT
USANNAT
UMAT
AKB
OATS
UMI
SI
GAWNAS
UNOG,
ANGI
SAS
AMGAK
ANI
LAAY
MADADAPA)

UT
USAN:
SUNOG!
SUNOG!
TUL
ONG!

MGAUT
USAN:
SUNOG!

K
ABANAT
A56
:ANGP
ALA-
PAL
AGAY

(
MAT
AHI
MI
KANGB
AYANNGS
ANDI
EGOL
AHATAYNAK
ASAR
ADO)

NARRATOR:
Tah
imi
kan
gbay
anngSa
nDieg
op a
gkat
apo
sngin
si
d e
nte
ngna
ngy
ari
ki
naga
bih
an,
wal
ama
ngma
ski
is
angt
ao
angn
a s
ala
bas.
Lah
ata
yna
kasa
ramagi
ngan
gmg ab
aha
y.T
ahi
miknat
ahi
mi
kangpa
li
gi
d.

(
BUB
UKSANANGBI
NTANANGBI
NAT
AATS US
UNODSIHE
RMANARUFA,
ATPAGK
ATAP
OSAYBUB
UKSANNAR
INNGI
SA
S
IHE
RMANAPUTI
,
KUNGWALANGBI
NTANAAYMAUUP
ONAAL NGANGDAL
AWAATMAGTSI
TSI
SMI
SAN)

H
ERMANAP
UTI
:
Par
angma
ymi
sad
egr
asy
aiy
ongk
ast
il
yo!
H
ERMANAP
UTI
:
Mar
ami
ngp
uto
kngb
ari
l
!Mg
atu
li
sa
nayn
ags
is
is
al
ak
ay!

H
ERMANAR
UFA:
Mgat
ul
is
anb
a?An
gsa
bi’
ymg
aku
wad
ri
ly
ero
ngk
al
aba
nngmg
agu
war
di
yas
ibi
l
.H
inu
li
raws
iDo
nFi
l
ip
o!

H
ERMANAP
UTI
:
Lab
inga
patr
awa
ngp
ata
y!T
ssk
k…t
ssk
k…

(MAYA’
T-MAYA’
YMAYMAGB
UBUK
ASNANGKANI=
KANI
LANGB
INT
ANA,
LAL
ABASNAR
INANGI
BA,
MAGK
UKUNWAR
ING
NAGUUSAP-
USAPANGMGAP
ANGKATNGMGALALAK
I)

[
I
PAP
AKI
TAANGVI
EWS
AIT
AAS
,SAL
ANGI
T]

MANANGA:
Bal
i
tak
o’ys
in
ubu
kann
iCr
i
sos
tomon
ait
ana
nan
gka
si
nt
aha
ngs
iMa
ri
acl
ar
a.

(
HAB
ANGK
ASAMAANGI
BANGK
ATS
ISMI
SAN)

-
CUT
-

(
SAI
BANGL
UGAR
,HAB
ANGNGAP
APAY
PAYANGMANANG)

MANANGB
:Ba
li
tak
ona
mana
ysu
gat
and
aws
iKa
pit
anT
iag
oatt
atl
ump
uan
gna
mat
ay.

MGAK
ASAMAH
AN:
Ayh
h!

-
CUT
-

(
MAYDADAANNAB
ABAE
INANAGMUL
ASAT
RIB
UNALATL
ALAP
ITS
IHE
RMANAP
UTI
)

H
ERMANAP
UTI
:
Ayh
!(
HAH
ABUL
INATH
AHAWAK
ANS
ABR
ASO)
Anon
aan
gna
ngy
ari
?Ma
yna
bal
i
taa
nkab
a?

BABAEI
:
Oo!Nagta
patangl
alak
ingnagn
gangal
an
gBruno!
Angs
abir
awn i
to’
y(
MATAMANGMAKI
KI
NIGSALALAKIANG
MGAMANANG) nagt
angkangi
tananniI
bar
rasiMar
ia
,per
ohumad
la
ngsiKapi
ta
nTia
goka
ya’
tnagh
iga
ntis
iI
bar
rasa
pamamagi
tanngpagp
atayngk as
til
aatmgakura
,ka
yasumal
ak
aysi
lasasi
mbaha
natk
wart
el
.S
aa wangDi
yosaynas
a
bahays
in
aK ap
ita
nTiagoatangmg aKu
ra.

MANANGA:
Nak
u!Ma
but
inal
ama
ng(
HAAH
WAKS
ADI
BDI
B)

B
ABAE
:Ng
uni
tna
kit
ana
mana
ngl
al
ak
in
gna
kab
igt
inan
agn
gan
gal
an
gLu
cas
.

MANAGB
:Ay
h!

-
CUT
-

K
ABANAT
A57
:ANGMGAT
ALUNAN

(
SAK
WAR
TEL
)

(MAYMGANAK AGAPOSATNAKATAKI
PANGMUK
HANAROROROONSINAIB
ARRAATDONFI
LIP
OS A
BI
LANGGUAN,P
ALAKAD-L
AKADNAMANANGALPE
RESSABUL
WAGAN,NANAG-II
SI
PATNAGB
UBUNTONG-
HI
NINGA,
NAKAUPONAMANANGDIR
E K
TORSI
LYOS
AMESANGTANGGAP ANHAB
ANGNAGSUSULAT
,HAB
ANGS
IDONY
A
CONS OL
ACIONNAMANAYNAGPAPAYPAY)
(
DAR
ATI
NGANGK
URA-
PADR
ESAL
VIATMAK
IKI
TANI
ALP
ERE
S)

ALP
ERE
S:(
MAGUGUL
AT)
Mab
uti
’
tna
ri
ri
ton
aka
yo.
Angmg
abi
l
ang
goa
yia
ali
snar
i
ton
gay
ongh
apo
n.K
ail
an
gan
gna
ri
ri
to
ka
yo.

(
TAT
ANGOANGP
RAY
LE,
TAT
AYOL
ANGI
TOMAL
API
TSAAL
PER
ES)

AL
PER
ES:
Kag
abi
nama
nayn
aku
nann
ami
nngp
aha
yaga
ngi
sa
ngb
il
an
ggon
ana
gng
ang
ala
ngB
run
oba
gop
ait
ona
mat
ay.

(
TAH
IMI
KLANGANGP
ARI
)

AL
PER
ES;
I
l
aba
snaa
ngd
ala
wan
gbi
l
ang
go!

(
TI
TI
NGNANNI
DONYACONSOLACI
ON,
MANGH
AHABAANGLE
EG,
TAT
ANGGAL
INANGT
AKI
PSAUL
O,S
ITAR
SIL
OIT
OAT
P
UNI
T-P
UNI
TANGDAMI
T,MALUNGK
OTNAMALUNGKOTI
TO)

(L
ALAPI
TANNGALPE
RESSI
TARSI
LO,
MAGP
APAK
ITANGP
AGMAMAL
AITANGAL
PER
ESK
AYT
ARS
ILO,
HAB
ANGANG
DALAWANGKAMAYAYNASAL
IKOD)

AL
PER
ES:
Angi
san
git
oan
gma
tap
angn
ana
gpa
tak
ass
aka
nya
ngmg
aka
sama
han
….(
HAB
ANGNAK
ANGI
TI
)

(TAT
ANGGALI
NNAMANGANGTAK
IPNGI
SA,
I
SAI
TONGB
ATANAUMI
I
YAK
,BAS
AANGS
ALAWALNG
DUGO,NAT
AMAANI
TOSAPIGI
)

ALP
ERES:
Angi
sanami
ngi
toa
yna
gta
ngk
angt
uma
kasn
gun
itn
ata
maa
nsap
igi
…………….
Si
lal
an
gan
gna
ti
ras
a
pa
nana
lak
ayka
g a
bi.

[
I
PAP
AKI
TAANGMUK
HANGP
ARI
]

AL
PER
ES:
Anoa
ngp
ang
ala
nmo
?

T
ARS
ILO:
Tar
si
loAl
as
iga
npo
.(H
ABANGNAK
ATI
NGI
NSAAL
PER
ES)

AL
PER
ES:
Anon
ama
nan
gip
ina
nga
kos
ain
yon
iCr
i
sos
tomoI
bar
rap
aras
al
aka
yina
ngk
war
tel
kag
abi
?

T
ARS
ILO:
Wal
apos
iy
angn
al
al
ama
ndi
to……

ALP
ERES:
(P
ASI
GAWNAS
ASAB
IHI
NDAH
ILS
AGAL
IT)
Huwa
gka
ngma
gka
il
a….
.
si
yaa
ngd
ahi
l
ank
ungb
aki
tka
yos
uma
lak
ay
ka
gabi
!

T
ARS
ILO:P
ina
taysapal
oan
gakin
gamaatpag
hih
igan
tia
ngami
ngp
aka
y.I
ti
nap
onna
mina
ngi
ny
ongd
ala
wan
gka
sama
han
s
aba
nginatdoonsi
l
aaymabu
bul
ok….
.
Wa l
anakongmasa
sabi
pab
uko
droon….

ALP
ERES
:(MAYHAWAKNAYANT
OKANGAL
PER
ES)
Si
non
ama
nan
gin
yon
gka
sab
wat
?(NGI
NGI
TI
SIAL
PER
ESDAH
IL
PAP
ALUI
NNIYAS
I T
ARSI
LO)

(
NGI
NGI
TI
RI
NSI
TAR
SIL
ODAH
ILH
INDI
SI
YANAP
AAMI
NNI
TO)

P
ADR
ESAL
VI;
I
pak
it
aan
agmg
aba
ngk
ay!
(
I
PAP
AKI
TAANGL
IMANGB
ANGK
AYNADUGUAN,
NAK
ABAL
OTNGK
UMOT
,TAT
ANGGAL
INI
TONGGUWAR
DIY
ASI
BI
L)

AL
PER
ES:
Nak
iki
l
al
amob
asi
l
a?

T
ARS
ILO:
Hi
ndi
!

(
NGI
NGI
TI
ATP
APAL
UINS
ITAR
SIL
O)

T
ARS
ILO:
AHH
H!!

AL
PER
ES:
Ehn
gay
on?
!Na
kik
il
al
amon
abas
il
a!
?

T
ARS
ILO:
Hi
ndi
!

(
SUNOD-
SUNODNAP
APAL
UINS
ITAR
SIL
O,5B
ESE
S)

[
I
PAP
AKI
TAANGMUK
HANI
PADR
ESAL
VI,
NAH
INDI
PAGT
INGI
NKAYT
ARS
ILODAH
ILS
ATAK
OTATP
ANGAMB
A)

T
ARS
ILO:
ARAY
!AR
AY!
ARAY
!.
..
.
..
.
ARAY
!AR
AY!

(
BAB
AGS
AKANGK
ATAWANNGL
ALAK
ISAP
AGP
ALO,
MANGI
YAK
-NGI
YAKS
ASAK
IT)

(
SES
ENY
ASS
IAL
PER
ES,
TAT
ANGO,
MAGS
ASAL
ITAS
ITAR
SIL
OATT
ITI
NGI
NIT
OKAYT
ARS
ILO)

T
ARS
ILO:
(MANGI
YAK
-NGI
YAKS
ASAK
IT)
Pat
ayi
nnan
in
yoa
ko!
Kun
gtu
nayk
ayo
ngK
ri
st
iy
ano
!(
II
YAK
)

AL
PER
ES:
(L
ALAY
UANS
ITAR
SIL
O)Ati
kawa
noa
ngp
ang
ala
nmo
?!

(
TAT
ANUNGI
NSI
ANDONG)

ANDONG:
And
ongl
uk
o-l
uk
opo
!(MADI
SI
PL
INANGS
ASAGOT
,TUWI
DANGK
ATAWAN,
MAGP
APAK
ITANGR
ESP
ETOS
A
ALPE
RES)

(
TAT
AWAANGL
AHAT
,BUK
ODS
AAL
PER
ESATK
URA)

AL
PER
ES:
Bak
itk
ayon
ana
lak
ayk
aga
bi?
Sin
oan
gna
g0u
toss
ain
yo?
!

ANDONG:
Anop
ongn
ana
lak
ay?

AL
PER
ES:
Ano
ngg
ina
gawamos
apa
tyon
gkwa
rte
lka
gab
iku
ngh
in
dik
aka
samas
apa
gsa
lak
ay?

ANDONG:
Pi
nak
ainp
oakon
gak
ingb
iye
nann
gbu
loka
tti
r
a-t
ir
angp
agk
ain
,ka
yan
agl
okop
oan
gak
ingt
iy
ana
tna
gpu
nta
sakwar
tel
par
amagba
was
.

(
PAP
ALUI
NSI
ANDONG3B
ESE
S)

ANDONG;
Ar
ay!
Ara
yyy
y!
Ara
y!!
!

AL
PER
ES:
I
pas
oks
api
i
tan
.Ma
may
aayd
al
hi
nngk
api
tol
yo!

K
ABANAT
A58
:ANGI
SI
NUMP
A
(MAGMAMAKAAWAANGMGAPAMI
LYANGMGABIL
ANGGOS
AMGAGUWAR
DIY
ASI
BI
L,
ANGMGAGUWAR
DIY
ASI
BI
L
AYNAKATAY
OATNAGBABANT
AYSAMGABI
LANGGO))

[
LONGT
IMECAME
RAR
OLL
,MAGS
ISI
MUL
ASAL
ANGI
T]

NAR R
ATOR:Na
katakdan
gdalh
inangmgabi
l
anggosakapi
tol
yo.
Tul
iroatba
li
saangmgapa
mil
yangmg
abil
ang
go.
Paba
li
k-
bal
iksaku
mb e
nto,k
wa r
tel
attri
bunal
par
ahuming
ingawaangmg ait
o.Wal
asi
la
ngmapag
hin
gia
nngt
ul
ongna
makapan
gyari
hansakani
l
angbayan.
Maysa
kitna
ma na
ngkuraatayawmakipa
g-us
apkah
itkan
in
oman.
Angal
per
es
namanaynagp
ad a
gdagngbanta
yp a
rahi
nd
isiy
ama l
api
ta
nngmg ab a
baen
gnagsus
umamo.

GUWAR
DIY
ASI
BI
LA:
Uma
li
snak
ayon
gay
ond
inr
i
to!

B
ABAE
:Hi
ndi
!
Anga
nakk
o!An
gan
akk
o!(
HAB
ANGNAK
ALUH
OD,
MAYS
UOTI
TONGB
ALAB
AL)

(
MAGL
ALAK
ADNAMANH
ABANGUMI
I
YAKANGMAG-
INANI
DONF
IL
IP
O)

K
API
TANAT
INAY
:An
ton
io!
Ant
oni
o!
Nas
aank
anaa
nak
!An
akk
o!An
ton
io!
.
..
(NAG-
AAL
ALA)

(
SIKAPI
TANAMARI
ANAMANAYSUMI
SI
LI
PSAMGAR
EHASP
ARAT
INGNANANGK
AMB
AL,
LAH
ATAY
MAGKUKUNWARI
NG,
NAGB
UBUL
UNGAN)

K
API
TANAMAR
IA:
Mgaa
nakk
o!Mg
aan
kko
!Na
ndi
r
itoa
ngn
ana
yni
ny
o!

-
ANDOONR
INANGGUR
OATS
INOLJ
UAN-

[
I
PAP
AKI
TAANGGUR
OATS
INOLJ
UAN]

K
API
TANMAR
IA:
SiGi
noo
ngCr
i
sot
omoa
ngma
yka
gag
awa
nngl
ah
atn
git
o!

L
AHAT
:Oo
!

I
BA:
Tamak
a!

(MAYA-
MAYAP
A’YI
LALABASNAANGMGAB I
LANGGO,
KABI
LANGS I
IBARRA,
KAMBALNIALBANO,
DONF I
LI
POATANG
KANY
ANGANAK
,ANDONG,
ANTONIO,
NANAKAGAPONGPALI
NY ANAS UNOD-SUNOD,
HABANGNAS ADULONAMAN
ANGMGAGUWARDI
YASIB
IL,
UNANGLAL
ABASSIDONFI
LI
PO,
NAGL ALAKADANGMGAI TOPAPUNTANGKARIT
ON)

DOR Y
A:Fi
l
ipo
!(S
IYAAYNASAH ARP,
HAB
ANGNAKANGI
TI
ANGI S
A’T
-IS
A,LALAPI
TSIDORY
AAS AWANI
DONFI
LI
PO
YAYAKAPI
NITONGUNI
TH AH
AR ANGANNGGUWARDI
YASIB
IL
,ATMALULUNGKOTYUYUGYUGI
NANGBR
ASONG
GUWAR DI
YASI
BILSAKAGUSTUHANGMAYAKAPANGASAWA)

(ANGSUSUNODNAMANSIANTONI
O,DADAANSI
YAATI
IY
AKHABANGNAK
ATI
NGI
NSANANAY
,MAI
I
YAKDI
NANG
NANAY
,TATAKPANANGL
AB I
,
HI
NDIMAKALAPI
TDAHI
LSASI
KI
P)

K
API
TANAT
INAY
:An
gan
akk
o!(
I
IYAK
)

(
ANGS
USUNODAYS
IANDONGH
ABANGT
INI
TI
NGNANANGB
IYE
NAN,
)

ANDONG:
I
nay
!
(
MAP
APAI
YAKANGB
INAY
,HAB
ANGUMAAB
OTK
AYANDONGDAH
ILS
ASI
KI
PATDAMI
NGT
AO)

B
IYE
NAN:
And
ong
!

(
ANGS
USUNODAYS
IAL
BANONANAK
AGAP
OS)

KAP
ITANAMAR
IA:
Ana
k!Mg
aan
akk
o!(
I
IYAK
,HAH
ABUL
INANGMGAANAK
,PUP
UNT
ASAH
ARAPNGUNI
THAH
ARANGI
NNG
GUWARDIY
ASI
BI
L)

(H
ULI
NGLALAB
ASSII
BAR
RA,
LAL
AKASANGI
NGAY
,MAGS
ISI
PUNT
AHANS
AHAR
PANGMGAT
AONANAGR
ERE
KLAMO
ATGALI
TNAGALI
T)

B
ABAEA:
Bi
ta
yini
yan
!

L
ALAK
IA:
I
san
ger
ehe
!Da
patk
angma
mat
ay!

[I
PAP
AKI
TAS
ISI
NANGATK AP
ITANB
ASI
LI
O,
SIS
INANGATI
BAR
RAAYMAGT
ITI
NGI
NANL
AMANG,
NGUNI
TMAGP
APAK
IT
NGPAG-
AAL
ALASINANG]

DORY
A:(
LALAPI
TANSI
IB
ARR
A)An
obaa
ngk
asa
lan
ann
gak
in
gas
awaa
tan
ak,
bak
itn
in
yop
asi
l
angk
ail
an
gan
i
dama
y?!
(UMI
IY
AK )

B
ABAE
:Ba
kitk
ungs
in
opaa
ngma
yka
sal
an
ana
ngs
iy
angh
in
din
aka
gap
os?
!

(
TAT
ALI
ANNGGUWAR
DIY
ASI
BI
LSI
IB
ARR
ASAK
ANY
ANGK
AUT
USAN)

I
BAR
RA:
(I
TAT
AASANGDAL
AWANGK
AMAY
)Ak
o’yi
gap
osn
iy
onal
ama
ng.

(
I
TAT
ALI
)

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAT
AONGNAGB
ABAT
O]

(
PAGBAB
ATUHI
NNASI
IBAR
RANGMGAMAMAMAY
AN,
MAGL
ALAK
ASUL
IANGI
NGAY
,I
KROK
ROSNI
IB
ARR
AANG
K
ANYANGKAMAYPAR
AMAH AR
ANGAN)

[
I
PAP
AKI
TAANGMGAT
AONGNAGB
ABAT
O]

[H
ABANGNAGBABATOANGMGATAO-
SLO.MO.CAME
RAROLL
-HABANGNAKAT
AYOSI
IB
ARRA,
I
PAP
AKI
TANA
NAKATAL
IKODSI
IBAR
RA-H
ALFB
ODY-,
I
I
IKOTANGCAMERASAP
ALIGI
DNII
BAR
RA,
I
PAP
AKI
TAANGMGAFL
ASHB
ACK
]

(MUSI
CPLAY
ING,
PAGH
IHI
RAPNGKANYANGAMASABI
LANGGUAN,
NAMAYS
AKI
T,
MAT
AML
AYATNAGH
IHI
RAP
,SI
YA’
Y
NAKAUP
OATMADUNGI S
,ANGPAG-
UUSAPNI
LANI
ELI
ASSAB AYB
AYI
N)

K
ABANAT
A59
:ANGMAP
AGK
UNWAR
I

[
I
PAP
AKI
TAANGDI
YAR
YONAANGP
AHAY
AGAYUK
OLS
AKR
ISI
S)

NARRATOR:
Nak
ara
ti
ngsaMayn
il
aangbal
i
tatun
gkol
sakr
is
isnan
angy
ari
sab
aya
nngS
anDi
ego
.Na
pal
at
hal
asad
iya
ryo
angmgana
ngya
ri
ngka
gul
uha
nnatap
o sa
yusi
natda
gdag
anangba
li
ta
.
(
I
PAP
AKI
TAANGP
RAY
LENGT
EDE
UM)

NAR
RAT
OR:
Nag
-al
ayn
ama
nan
gis
angp
ray
len
gTeDe
umu
pan
gma
awaa
ngDi
yoss
apa
nah
onn
gkr
i
siss
aba
yan
.

PRAYL
E:Anonala
mangangmang
yar
isaK
api
ta
n-H
ene
ral
kun
gwa
laa
ngmg
ako
rpo
ras
yon
?(NAK
API
KI
TAT
NANANALANGIN,
NAAKL
UH OD)

(
MAGK
UKUNWAR
INGMAG-
UUS
AP,
MANANG)

NAR
RATOR:
Sai
ban
gkumb
ent
ona
mana
yna
pag
-us
apa
nnaa
ngmg
ana
g-a
ral
samg
aJe
swi
tas
aAt
ene
oayl
uma
lab
as
nan
agi
ngp
il
i
bus
ter
o.

-
CUT
-

(
I
BANGL
UGARNAMAN,
AYMAGK
UKUNWAR
INGMAG-
UUS
APANGMGAMANONG,
MANANG)

NAR
RAT
OR;
I
pi
nag
bun
yin
ama
nni
l
asi
Pad
reS
alv
isi
nab
ingi
toa
yka
rap
at-
dap
atn
abi
gya
nngmi
tr
a.

-
CUT
-

[
I
PAP
AKI
TAANGPAGLAL
AKAD-L
AKADNIKAP
ITANTI
NONGS
AS AL
A,NADI
MAPAKAL
I,
NAK
ATAY
OANGAS
AWAS
A
T
ABI
NGUPUAN,
ATANGDALAWANGANAKNADALAGANGB
ABAENAWALANGIMI
K]

K
API
TANAT
INCH
ANG:
I
yann
ang
abaa
ngs
in
asa
bik
o!Na
kup
oBi
r
hend
elaCa
rme
n!

K
APITANT
INONG:
I
kawangn
ags
abi
nama
kip
agma
but
ih
ana
kok
ayK
api
ta
nTi
agoa
tla
lo’
tnak
ayDo
nCr
i
sos
tomod
ahi
l
h
igi
tnamaya
mansi
ya.

K
API
TANAT
INCH
ANG:
Wal
aak
ons
in
asa
bin
gga
nya
n!

K
API
TANTI
NONG:
Hi
ndi
ba’
ti
kawa
ngn
agp
umi
l
itn
aan
yay
aha
nsi
yas
apa
nan
gha
li
an…Ab
a’ta
kop
aan
gna
gka
sal
an
an
n
gay
on?!

K
API
TANATI
NCHANG;
Oo,
per
oik
awi
ton
gwa
lan
ggi
nawak
und
ian
gpu
ri
hi
nsi
DonCr
i
sos
tomo
.Atn
aki
pag
-us
apk
apas
a
k
any
angha
puna
ngiyo
n….
.

K
API
TANT
INONG:
Hi
ndi
kon
ama
nal
amn
apu
pun
tas
iy
ado
on….

K
APIT
ANAT I
NCHANG:
Hayn
aku!
Kun
gakoa
yna
gin
gla
lak
il
ama
ng,
pup
unt
aak
osaK
api
ta
n-H
ene
ral
atma
gli
l
in
gko
dak
o
p
arakal
aba
nina
ngmganag
hih
ima
gsi
k.

K
API
TANT
INONG:
Aba
’ya
kon
ana
m……

(
DAR
ATI
NGS
IDONP
RIMI
TI
VO)

DONP
RIMI
TI
VO:
(MAYE
DADATMAH
ILI
GMAGS
ALI
TANGL
ATI
N)
Qui
dvi
deo
!(L
ALAP
ITS
AMAG-
ASAWA)

(
TI
TI
NGI
NANGMAG-
ASAWAS
AKANY
A)

K
API
TANAT
INONG:
DonP
ri
mi
ti
vo…………….
al
ammob
aan
gtu
ngk
ols
apa
g-a
als
a?
DONP
RIMI
TI
VO:
Mayu
tan
gbak
ayok
ayGi
noo
ngCr
i
sso
tomo
?

K
API
TANATI
NCH
ANG:
I
nan
yay
aha
nni
Tin
ongu
pan
gku
mai
ndi
ton
gpa
nan
gha
li
an.
Bi
nat
ini
yap
oit
oatma
rami
ngt
aoa
ng
n
aka
kit
a.

DONPRI
MIT
IVO;
Hi
ndi
tamaa
ngn
ang
yar
i
.Hi
nd
ida
patk
ayon
aki
pag
mab
uti
hans
aka
nya
…….
Angma
but
ipa
’yi
han
damon
a
angi
yon
ghul
in
ghab
il
i
n.

(
MAH
IHI
MAT
AYS
IKAP
ITANT
INONG)

(
LAL
API
TANGAS
AWA,
I
TAT
AASANGUL
ONGUNI
TI
IY
AK,
ATL
ALAP
ITDI
NSI
DONP
RIMI
TI
VO,
PAP
AYP
AYANNI
YAI
TO)

DONP
RIMI
TI
VO:
Tub
ig!
Kumu
hak
ayon
gtu
big
!

K
API
TANAT
INCH
ANG:
Ti
non
g!Gu
mis
in
gkaT
ino
ng!

(
BUB
UKS
ANNGP
AUNT
I-
UNT
IANGMAT
ANI
TI
NONG)

DONP
RIMI
TI
VO:
Taman
aan
gpa
g-i
yak

(
I
AAB
OTNGUT
USANANGT
UBI
G)

DONP
RIMI
TI
VO:
Tuma
wagk
ayon
gdo
kto
rng
ayo
ndi
n!

UT
USAN:
Osi
gep
o….
(T
ATANGO)

DONPRI
MITI
VO;Angmabu
tip
a’ymags
ady
akasaKa
pit
an-
Hen
era
latbi
gay
nit
ongr
egal
o.
I
sanggi
nt
ongtan
ika
lao
si
ngs
in
g.Atk
ina
k a
il
ang
annas
unug
inl
ah
atngd
okume
ntoatmg
akasul
at
angay
angg
ina
waniDonCri
sos
tomo.

K
API
TANAT
INCH
ANG:
Osi
gep
o….
.
(HAB
ANGUMI
I
YAK
)

(
I
SANGH
ANDAANS
AINT
RAMUR
OS)

L
ALAKI
NGKOMANG:
Nabal
i
taa
nkongg
ali
tna
gal
ita
ngKap
it
an-H
ene
ralk
ayDo
nCr
i
sos
tomos
apa
gka
tsi
ya’
y
n
agpa
kama
buti
sabi
nat
aatbi
ni
gya
nngmarami
ngk
aga
ndah
angl
oob.

GI
NANG:
Kah
itk
al
ia
nta
lag
aaywa
lan
gut
angn
alo
oba
ngmg
aIn
di
o!
Hi
ndi
dap
ats
il
ai
tu
ri
ngn
ata
o!

MI
LIT
AR:Naba
li
ta
akon
ama
nan
gpa
gpa
pat
ayon
gpa
ara
lana
ypa
gpa
pan
gga
pla
man
gatg
aga
win
gku
tak
apa
gsi
ya’
y
ti
nu
gisn
a .

B
ABAE:
Mayn
ari
ni
gna
manak
ongn
agb
iga
yngi
sa
ngs
in
gsi
ngs
iKa
pit
ant
in
ongn
ana
gka
kah
al
agan
gis
angl
i
bon
g
p
iso
….p
amas
kodawi
yon
.

GI
NANG:
Sas
usu
nodp
angb
uwa
nan
gpa
sko
,na
pak
aag
ana
mann
oon
……….
.
bak
aka
mo’
yna
tat
ako
tla
ngs
iy
a’yma
dama
y.

[
I
PAP
AKI
TANAGP
AGK
UKUNWAR
INGP
AG-
UUS
APNGMGAT
AOS
AME
SA]

NARR
ATOR:I
l
angora
spal
aman
gan
gna
kal
i
pas
,an
gil
an
gmgana
nin
ir
aha
nsaTo
ndoa
ytu
man
ggapn
gmgapa
any
ayang
pama
hal
aans
ap a
mamagi
ta
nngmg
aka
wal
.An
gimbi
ta
syo
naypaa
nyay
asamgama
yay
ama
natta
nya
gnat
aoupan
g
p
atu
lu
ginn
gma
yba
nta
ysaF
UER
ZADES
ANT
IAGOa
tka
bil
an
gsi
Kap
it
anT
ino
ngs
ana
imb
it
aha
n.

K
ABANAT
A60
:ANGK
ASALNI
MAR
IACL
ARA

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGK
UKUNWAR
INGP
AG-
DADAS
ALNI
KAP
ITANT
IAGOS
ABI
RHE
N]

KAP
ITANTI
AGO:Mar
ahi
layn
akat
ul
ongn
gMa h
aln
aBir
hena
ngaki
ngmama
nug
ang
inn
asi
Alf
ons
oLi
nar
es.
I
kawn
aan
g
mag
ingka
bir
uanngi
san
gAnton
ioCa
novas
.(
MASAYANGSASAB
IHI
N)

[
I
PAP
AKI
TAANGMAL
UNGK
OTNAMUK
HANI
KAP
ITANT
IAGONGMAL
AMANNI
YAANGS
INAP
ITNI
TI
NONG]

NAR
RAT
OR:
Nab
ati
dni
Kap
it
anT
iag
oan
gna
ngy
ari
kayk
api
ta
nTi
non
g.

[
I
PAP
AKI
TAS
ILAP
ITANT
INONGNANAK
AUP
OSAH
ARAPNGB
INT
ANA,
PUT
LAI
NATS
AKI
TI
N]

NAR
RAT
OR:
Nag
ingma
put
la
ina
tsa
kit
ini
to,
Hi
nd
inar
i
nsi
yab
uma
bab
ada
hil
sat
ako
tnat
awa
gins
iy
angi
san
gpi
l
ib
ust
ero
.

[I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
INGI
NNI
KAP
ITANT
INONGS
APAGDAT
INGNI
DONP
RIMI
TI
VO,
MAGF
OFOCUSANGCAME
RAK
AY
DONPRI
MI
TI
VO]

NAR
RAT
OR:
Hi
ndi
nar
i
nit
ona
g-b
ali
ktu
wak
ahi
tsaa
non
gpa
ngu
ngu
mbi
ns
engk
any
angp
ins
ann
asi
DonP
ri
mi
ti
vo.

(
DARATI
NGSIL
INAR
ESATANGMAG-ASAWANGDEESP
ADAÑA,
MAGP
APAY
PAYS
IDONY
AVI
CTOR
INAATK
AKAUS
API
N
S
IKAPI
TANT
IAGOKATAB
ISI
NALI
NAR
E SATANGKANY
ANGASAWA)

DONYAVICTORI
NA:
Mala
kit
al
agaan
gnagag
awangi
san
gma yk
amag-a
nakn
ana
n u
nun
gkul
ans
apa
mah
al
aan
.Da
hil
di
yan
nak
akap
ag l
aba
s-ma
soksal
oobngp
ala
syongK
api
ta
n-Hen
eral
.
(PAY
ABANGNASASAB
IHI
N)

K
API
TANT
IAGO;
Anop
opa
laa
ngs
in
abi
ngK
api
ta
n-H
ene
ral
tun
gko
lsak
ala
gay
ann
iCr
i
sos
tomoI
bar
ra?

DONY
AVI
CTOR
INA:
I
min
ung
kah
ingp
ins
ank
ongs
iLi
nar
esn
asi
ya’
ybi
ta
yin
.

(
HI
NDI
PAP
ATAP
USI
NGMAGS
ALI
TAS
ILI
NAR
ES)

L
INAR
ES:
Hi
ndi
…..

DONY
AVI
CTOR
INA:
Huwa
gmon
gip
agl
i
hi
msaa
minp
ins
ani
kawa
ngt
aga
pag
pay
ongH
ene
ral
at……

(
BI
GLANGMAK
IKI
TAS
IMAR
IACL
ARA)

DONY
AVI
CTOR
INA:
Cl
ar
it
a!
..
.
..
.
..
I
ha!
.
..
.
..
.
Ik
awt
al
agaa
ngd
in
al
awn
ami
ngma
but
ina
mana
tna
kit
aki
ta
.

(
MAGB
EBE
SO-
BES
O)

K
API
TAT
IAGO:
Anop
opa
laa
ngma
ngy
aya
ris
ais
angp
il
i
bus
ter
o?

DONY
AVI
CT OR
INA:
Ah!
Kun
gs i
Ib
arr
aa n
gtin
utu
koymo
,sap
ani
ni
wal
ako
’ys
iy
a’yn
ara
rap
atn
abi
ta
yink
atu
lads
agi
nawa
samg
asa
lr
inno
o n
gdat
in
ghimagsi
kan
.Ta
ong187
2.

T
INY
ENT
EA:
Angs
aak
ina
yda
pats
iy
angi
pat
apo
n….
.
Mas
yad
osi
yan
gna
nal
i
gsai
ni
har
apn
aka
sul
at
an.
Kun
gan
gmg
ata
ga
-
usi
gayhi
ndi
nagb
iga
yngp
aka
hul
uga
nsamg
aka
sul
at
ana
teb
ide
nsy
angi
ni
har
apn
iy
a…………………Na
nin
iwa
laa
kon
a
s
iy
a’yma
aar
ingmapa
wal
an
gsal
a.

T
INY
ENT
EB:
Anoa
ngi
yon
gna
isi
pak
ahu
lu
gan
?

T
INYENTEA:S
inab
ingmgamana
nangg
o l
naayonsasa
lay
sayngmgatul
i
sanaykai
l
nmanayhi
ndinak
ipa
g-un
awaansa
k
ani
lasiGi
noongCri
sost
omomanapa
’ykaa
wayn i
yaan
glal
ak
ingnag
ngan
gal
angLuca
s.I
sa
ngsul
a tl
amanga
ngnagi
ng
b
atayanngta
gausi
glab
anka
yIbar
ra.
Maymala
b o
ngpahay
agnaip
ina
gpapal
aga
ynait
o’yna
gla
lamanngmgapa
gbaban
ta
l
aba
ns apamahal
aan
.

(
MAK
IKI
TANI
TOS
IMAR
IANANAG-
II
SA)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGT
INGI
NNGT
INY
ENT
EKAYMAR
IA)

[
PAGK
ATAP
OSAYI
PAP
AKI
TAANGP
AGAT
YNI
MAR
IA]

(T
ATAYOS I
MARI
ASAKANY
ANGKI
NAUUPUAN,
SAP
AGK
ATAY
ONI
YAAYMAH
IHI
LOS
IYA,
HAH
AWAK
ANNI
YANGGI
LI
D
NGKANYANGNOO,
ATMAHI
HI
LOS
AP AGL
AL AK
AD)

UT
USAN:
Don
yaMa
ri
a…….
Ayo
sla
ngp
obak
ayo
?

MAR
IACL
ARA:
Kun
gma
aar
iayi
hat
idn
iy
onaa
kos
aka
ings
il
i
d.

(
HAHAWAK
ANNGDAL
AWANGUTUSANS
IMAR
IAS
AMAGK
ABI
LANGB
RAS
OATP
UPUNT
ASAS
ILI
D,
SAP
AGP
ASOKAY
I
SAS
ARAAGADNI
MARI
AANGP
INTO)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AGS
ARANGP
INT
O]

(
TUT
UNGOSIY
ASAHI
GAANATUUP
O,H
AHAWAK
ANMUL
IANGGI
LI
DNGNOO,
ATMAGP
APAK
ITANGP
AGK
AHI
LO,
MAY
A
-
MAYAPA’
YMAYKAK
ATOK)

K
AP I
TANT
IAGO:
(HAB
ANGK
UMAK
ATOK
)Ma
ri
a!
?Ma
ri
a!
?Na
ri
yank
abaa
nak
?..
.
..
.
(KAK
ATOKUL
I)
Mar
i
a?(
KAK
ATOKNG
P
ITONGBE
S E
S)

(
TI
TI
NGNANL
AMANGNI
MAR
IAANGP
INT
OPE
RODI
BUB
UKS
AN)

(
TAT
AHI
MI
KNA)

(
NANGT
UMAH
IMI
K,
TI
NI
NGNANNI
MAR
IAANGAS
OTE
A,T
UMAY
OANGDAL
AGAATNAGT
UNGOS
IYAR
ITO)

[
I
PAP
AKI
TAANGL
ABASK
UNGS
AANNAR
OROONS
II
BAR
RAATS
IYA’
YNAGL
ALAK
AD]

MAR
IACL
ARA:
(MANL
ALAK
IANGMAT
A)H
uh!
Cri
sos
tomo
!I
ka
wbai
yan
?!

(
MAGT
ITI
NGI
NANANGDAL
AWA)

I
BAR
RA:
(MAT
UTUWAANGMUK
HA)
Ooa
kon
gai
to,
Mar
i
a!

(P
UPUNTAS
IYAK
AYMAR
IACLARAATSAPAGL
ALAP
ITNGDAL
AWAMAGT
ITI
NGI
NANS
ILAS
AIS
A’T
-IS
A,H
AHAWAK
AN
NIMARI
AANGMAGK
ABI
LANGBALI
KATNI
I
BARR
A)
I
BAR
RA:
SiE
li
asa
ngn
ata
tan
gin
gta
ongn
agl
i
gta
ssaa
kins
api
l
in
gngmg
aka
pwak
ongb
il
an
ggor
i
n.

(
I
LAL
AGAYNAGK
AMAYS
API
SNGI
)

I
BARR
A:Sab
angk
ayn
gak
ingi
naaynan
gak
oa k
onapa
li
l
ig
aya
hink
it
aatnar
i
ri
toak
oparatup
a r
i
nangpan
gak
ong
i
yon
.Ba
gama’
ti
kawa
yhi
ndit
umu
p a
dsaati
ngsu
mpa
an………………….atd
ahi
lro
onayp
alal
ay
ainnak
ita
.

MARIACLARA:
Pi
nag
-aal
i
nl
anganmoan
gaki
ngkat
apat
an….
.H
ind
inaki
tamas
is
is
i.
Natu
kl
asankosag
itn
an ga
kin
g
ka
ramdamanan
gakin
gtunanapag
kat
ao.
Angk
in
iki
l
al
akongamaayhi
ndi
kotun
aynaama.K
aya’
thi
ndi
akomaaari
ng
magpaka
sal
sasap
agkati
b u
buny
agan
gli
hi
mnaiy
an.
Matut
ukl
asana
ngkat
aksi
l
anngaki
ngi
naatmasi
si
raan
gd a
ngal
ng
ak
ingit
in
uri
ngn
aama.

I
BAR
RA:
(DI
MAK
APANI
WAL
A)K
a…….
.
kai
l
ang
anmon
gka
ti
bay
an.

MARI
ACL ARA:T
otooangla
hatn
ga k
ingsi
nabi
.
Maysul
atnai
ni
wanangaki
ngi
na.
Ib
ini
gaysaak
iniy
onngtaong
na
kababa
tidngaki
ngl
ihi
mangsu
latnait
o,k
apal
i
tngsul
atmosaaki
n.
Tot
oo n
gpin
agtaks
il
anki
tangu
nita
lan
g-al
an
gsa
al
aal
angakin
gina,
nap
ali
ta
nakon
gipagpal
i
tangsul
atmonan
ghin
dikoal
amkungsaa
nn i
l
agagami
ti
n.

MAR
IACL
ARA:
Nga
yonk
ayaa
yma
gag
awamop
aak
ongl
i
ban
gin
?

I
BAR
RA:
Mar
i
a….
i
sak
anga
ngh
el
.

MAR
IACL
ARA:
Mal
i
gay
aak
ongma
ri
ni
gnap
ina
nin
iwa
laa
nmon
aak
o.

I
BAR
RA:
I
kak
asa
lkan
a…

MARI
ACLARA:
Oo,
iy
onangg
ust
ongman
gya
rin
git
in
uri
ngk
onga
man
ana
g-a
rug
asaa
kin
…….
nga
yonb
il
an
gka
pal
i
t……a
y
su
sun
dink
oangka
nyan
gkag
ust
uhan
.

I
BAR
RA:
Anoa
ngi
bi
gmo
ngs
abi
hi
n?

MAR
IACL
ARA:
Min
sanl
ama
nga
kou
mib
igI
bar
ra….
atwa
lan
gma
kak
apa
li
tka
hits
in
uma
n.

I
BAR
RA;
Mar
i
a…t
uma
kasl
an
gak
o….
hi
nd
ima
tat
aga
lana
tma
lal
ama
nri
nni
l
ait
o.

(
MAGT
ITI
NGI
NANS
AMAT
AATY
AYAK
API
NNI
MAR
IAS
II
BAR
RAATB
UBUL
ONGNG)

MAR
IACL
ARA;
Pa
ala
mIb
arr
a……….
nag
aga
laka
koa
tna
kil
al
aki
ta
….

[
I
PAP
AKI
TAANGUNT
I-UNT
INGP
AGB
ITI
WNGK
AMAYNGDAL
AWA)

(
KUS
ANGB
IB
ITAWS
IMAR
IA,
ATH
ABANGP
APAL
AKADS
II
BAR
RAAYUNT
I-UNT
INGMAGB
IB
ITAWANGK
ANI
LANGK
AMAY
)

I
BAR
RA;
Pa
ala
mMa
ri
a………………….
han
gga
ngs
amu
li
.
.

(
TATANGOSI
MARI
AATMAGP
APAK
ITAANGDAL
AWANGK
ASI
NTAH
ANNGP
AGK
ALUNGK
OTS
AMUK
HA,
MAI
I
YAK
K
AUNTISI
MARI
A)

[
I
PAP
AKI
TAANGP
AG-
ALI
SNI
MAR
IA]
K
ABANAT
A61
:ANGP
ANUNUGI
SSAL
AWA

(
MAB
IL
ISNAMAGS
ASAGWANS
IEL
IAS
)

(
NAP
RE-
PRE
SSUR
ENAS
ASAB
IHI
N)

E
LIAS:
Gi
noon
gCri
sos
tomo….
Dada
lh
ink
okayosabah
ayngi
san
gka
ibi
gank
osaMa
nda
luy
ong
.I
ha
hat
idk
odo
ona
ng
i
ny
o n
gsal
api
upa
ngi
nyongma
gami
tsapan
gin
gib
angba
nsa.

I
BAR
RA:
Pan
gin
gib
angb
ans
a?

E
LIAS:
Sai
ban
gbans
aayma
mumu
hayk
ayon
gta
himi
k.
Mar
ami
kay
ongk
aib
iga
nsaE
spa
nyak
ayar
oona
yma
aar
ika
yon
g
t
ul
u n
gana
tpata
wari
n.

(
MAYMAR
IRI
NI
GNAMAH
ABANGP
ASWI
T,
TI
TI
NGI
NSI
ELI
AS)

E
LIAS
:Nar
ara
patl
aman
gnatu
lu
ngank
it
adahi
ls
apa
gli
gt
asmos
aak
in,
ats
aka
bil
angk
asa
wia
nngi
yon
gan
gka
nsaa
kin
g
a
ngkan.
Magt
utu
lu
nga
ntay
obil
an
gmagkap
ati
d.

I
BAR
RA:
Hi
ndi
akoma
igi
ngMa
lay
asai
ban
glu
pai
ndi
tok
ona
isma
gti
i
satma
mat
ay….
per
oba
kitp
ina
ali
sni
ny
oak
o?

E
LIAS:
Sai
ban
gb a
yanayma
aar
ika
yon
gma
gta
gump
ay,
kun
gda
ran
asi
nni
ny
oan
ghi
r
apa
yba
kad
uma
ti
nga
nga
rawn
a
i
ta
k wi
ln
in
yoangbay
an.

I
BAR
RA:
Hi
ndi
tot
ooi
yan
!

E
LIAS:
Hi
ndi
ni
nyoakona
u u
nawaanangi
bi
gkongsab
ihi
n,
saun
a ’
ywal
apak
ayo
ngdin
aran
asnapag
hih
ir
apd
ahi
ln
asai
ny
o
a
ngkayaman
an,
kab
ataanatka
runu
ngan.
Suba
li
tis
angara
wn amar
ara
nas
anni
ny
oa n
gpagh
ihi
r
ap,
gutoma
tpag-
u
usig
…..
nan
in
iwal
aako
ngitat
akwil
ni
nyoangbay
annai
to.

(
MAG-
II
SI
P)

I
BARRA:
Maykat
uwi
ra
nkaEl
i
as,
aami
ni
nkoangak
in
gpagk
akamal
i.
Dah
il
ako’
yta
onguma
ayonsata
kbong
p
a n
ahon
.Mal
i
nawnas
aaki
nangl
aha
tnga
yonnaanga
ti
ngba
y a
naymayna
bubu
lokn
asak
itnaka
il
ang
anngp
anl
un
as.

(
MAK
IKI
TANI
LAANGNAGK
AKAGUL
ONGK
AWAL
)

E
LIAS
:Na
tuk
las
ann
ani
l
aan
giy
ongp
agt
aka
s!B
il
iGi
noo
…….
kay
o’yma
gta
go!

(
PAP
AHI
GAI
NNI
ELI
ASS
II
BAR
RAATT
ATAK
PANNGK
UMOT
/DAMO,
MAY
A’TMAY
APAAYT
ITI
GI
LSI
LAS
AMAYB
ANT
AY)

(
TI
TI
NGNANNGB
ANT
AYANGK
ARGONI
ELI
AS)

E
LIAS
:Ni
r
ara
syu
nank
opon
gda
moa
ngk
uraa
tan
ghu
koms
aMa
yni
l
a.

B
ANT
AY:
Sig
ema aa
rik
anangmag
pat
ul
oy.
Huwagk
ala
mangmag
sasa
kaynak
ahi
tsi
numa
nsa
pag
katma
yis
angb
il
an
ggo
a
ngn
aka
taka
s,K
ungsi
ya’
ymahu
hul
ia
yti
yaknama
gaga
wara
nkanggan
ti
mpal
a.

E
LIAS
:Pa
anok
ona
manp
osi
yama
kik
il
al
a?
B
ANT
AY:
Nak
ale
bit
aatma
hus
ayma
gsa
li
tan
gwi
kan
gKa
sti
l
a.
Kayh
uwa
gka
ngp
aka
kat
iwa
la.

(
MAGP
APAT
ULOYS
APAGS
AGWANATMAG-
II
BANGL
ANDA,
BUB
ULONGS
IEL
IAS
)

E
LIAS
:I
iwa
sta
yop
arama
pag
kama
lana
kon
gta
ga-
Peñ
afr
anc
ia.

(
PAGNAK
ALAY
ONAAYS
AKAS
ILAMAG-
UUS
AP,
ATUUP
ONI
SII
BAR
RA)

I
BAR
RA:
El
i
as,
nga
yona
yak
onami
smoa
ngma
gba
bal
akn
gpa
ghi
hi
gan
ti
.

EL
IAS:
Hi
nii
yonmaaar
iGi
noo
ngCr i
sos
to mo …….Maki
ni
gkayosaaki
ngsa
sabi
hi
n.
May
amanka
yoatmaaa
rik
ayon
g
maka
pagba
yadngin
yongmak
a k
asama.Ga y
an gsi
nab
ikosain
yonoonguna
…………kaun
ti
ngka
lay
aana
tkata
run
gan
l
amangan
ghini
hi
ngi
ngmgasawi
mp a
lada thin
dian
gpagta
takwil
saEspa
ña.

I
BARR:
El
ia
s…h
in
dikaop
apay
anamata
posak
ongmagi
ngmata
patsab
ayanatnag
hahan
gadn
gkaga
li
nga
nayi
toan
g
i
gagan
tis
aak
in.
Kai
l
ang
angmai
l
ant
adkosab
ayana
ngkaap
iha
ngit
okunghi
ndi
’
ywa l
an
gkabu
lu
hanan
gpagh
aha
nga
dng
k
a l
ay
aan.

(
MADI
DI
SMAY
A)

E
LIAS
:Ku
ngg
ayo
nayi
ny
ongi
sa
kat
upa
rana
ngi
ny
ongb
ina
bal
ak.

I
BAR
RA:
Maa
ari
mob
aak
ongi
hat
ids
abu
ndo
k?Ah
h…n
and
it
onap
alat
ayos
aSt
a.
Ana
.

E
LIAS
:(T
ITI
NGI
NS ALUGARATMALULUNGKOT)I
toan
glug
arkun
gsaangi
nug
ugol
koangmasa
sayan
gar
aw……noon
g
a
koma g
-aar
alpa……pumupu
ntaak
osakapat
idkon
gbabaeatb
ibi
gya
nni
yaakongk
anyan
ggina
wangb
urd
a,k
asa
ma
a
ngmagagand
angdal
aga.
Ngun
ith
in
din
aiyo
nma i
baba
li
kpa.

(
MAK
AKAR
ATI
NGNAS
ILAS
AMAL
APADS
ABAT
O,MADAL
INGAR
AW NAS
ILANGNAK
ARAT
INGS
ALAWA)

E
li
as:
Humi
gak
ayoa
tta
tak
pank
oka
yon
gba
yon
g.

(MAGPAPAT
ULOYSAPAMAMANGKAATMAR
IRI
NI
GNI
YAANGMAL
AKASNAS
IGAW,
MAK
IKI
TANI
YAANGMGAP
ALWA
ATHINAH
ABOLSI
LANGMGAITO)

E
LIAS
:Cr
i
sos
tomo
!Ma
huh
ul
in
ata
yo!

(
MAK
IKI
TANI
YAP
AANGI
SANGB
ANGK
ANAP
UNONGS
IBI
L,
MAB
IL
ISS
IYANGMAGS
ASAGWANNGMAK
ITAI
TO)

E
LIAS
:Cr
i
sos
tomo
!Ka
yon
aan
gma
man
gkas
apa
gka
tta
tal
ona
ko!

I
BAR
RA:
Bak
it
?

E
LIAS
:Lu
lu
nda
gak
osat
ubi
gpa
raa
koa
ngt
ugi
si
nni
l
a….
.
il
i
li
gawk
osi
l
a.

I
BAR
RA:
(HAH
AWAK
ANS
IEL
IASS
ABAL
IKAT
)Hu
wagk
angu
mal
i
s,
lu
mab
ann
ala
man
gta
yo…

E
LIAS
:Hi
ndi
tay
oma
gta
tag
ump
ayGi
noos
apa
gka
twa
lat
ayo
ngs
and
ata
!

(
MAGP
APAP
UTOKANGS
IBI
L,
ATI
I
WASS
IEL
IASATI
BAR
RA,
HAH
AWAK
ANANGK
ANI
LANGUL
O)]
E
LIAS
:Ma
gki
tan
ala
man
gta
yos
aNo
cheB
uen
aGi
noo
,sal
i
bi
nga
nngi
ny
ongn
uno
.

(
TATALONATMAGSASAGWANSI
IB
ARRANGMABI
LI
,
PAPUP
UTUK
ANS
IEL
IASNGS
UNOD-
SUNOD,
SES
ENY
ASANG
P
INUNONGPAGT
IGI
LATHIH
INT
OANGLAHAT
,SAB
AYALI
S)

K
ABANAT
A62
:ANGP
AG-
AMI
NNI
PADR
EDAMAS
O

[
I
PAPAKI
TAANGMAR AMINGR
EGALONANATANGGAPNGDALAGA,HABANGNAK
AUPONAMANATNAGB
ABAS
ANG
P
AHAYAGANNAKUNGS AADNAGSASAADNGPAGK
AMAT AYNII
BARRASALAWA,
PAGK
ABASANI
YADI
TOAYHI
NDI
S
IYAMAKAPANI
WALA,ATMAYA’
T-MAYAPAAYDARATI
NGSIPADREDAMASO)

P
ADR
EDAMAS
O:Cl
ar
it
a!
(MAS
AYANGP
AGB
ATI
)

(
MAGUGUL
ATS
ADI
INAAS
AHANGP
AGDAT
INGNI
MAR
IA)

P
ADR
EDAMAS
O:Na
tak
otk
aba
?!H
ind
imos
ig
uroi
naa
sah
ana
nga
kin
gpa
gda
ti
ng?
!

(
MAP
APANS
INNGP
RAY
LEANGK
APUT
LAANNGANAK
)

P
ADR
EDAMAS
O:Ma
ysa
kitk
anan
ama
nba
,an
ak?
Bak
itn
amu
mut
lak
a?(
HAH
APL
USI
NANGNOO)

(
TAT
AHI
MI
KLAMANGS
IMAR
IAATH
ALAT
ANG-
HAL
ATANAMAT
AML
AYI
TO)

P
ADR
EDAMAS
O:Wa
lak
anab
angt
iwa
las
aiy
ongi
naa
ma?
Mar
i
a……….
.
sab
ihi
nmol
an
gan
giy
ongn
ada
rama
…

MAR
IACL
ARA:
Tul
un
gann
in
yoa
kon
gsi
r
aina
ngk
asu
ndu
ann
gpa
kik
ipa
gis
angd
ibd
ib.

(
I
IYAKI
TO)

(
UUP
OSI
PADR
EDAMAS
O)

MARI
ACLAR
A:Na
ka-u
sapk
osi
Cri
sos
tomoma
kar
aan
gsi
yaa
ytu
mak
as,
si
nab
ikos
aka
nyaa
ngl
ah
atn
gak
inga
lam
tu
ngk
ols
aaki
ngpa
gkat
ao.

(
HAB
ANGUMI
I
YAK
)

Mari
acl
ara
:Wal
anasiCr
i
sos
tomo,
wal
angd
ahi
l
anup
anga
ko’yma
gti
is
…………….
Nga
yon
gwa
lan
asi
ya………,
wal
ana
ng
na
ti
ti
rasaaki
nmal
ib
ansapa
gpas
okngk
umben
toomama
taynad
in.

P
ADR
EDAMAS
O:Ga
nya
nmoi
ni
i
bi
gsi
Cri
sos
tomo
?

(
HI
NDI
TUT
UGONANGDAL
AGA)

P
ADREDAMAS O:
Pat
awari
nmoakosal
ahatngnai
dul
otkongka
sawia
n.H
inah
angadkoan
gla
hatngkab
uti
hanat
k
ali
gay
ahanmokay
aina
kal
akonghi
nd
ikadapati
kasa
lsataon
gma g
dudul
otsayongmar
ami
ngkasa
wian.
Min
amaha
lko
r
i
na n
giyongk
aba
batamagi
nga
ngkanya
ngamas u
bal
itnat
ukl
asa
nkongsi
laangmagi
gi
ngsa
nhin
giyon
gkasawi
an
k
aya’
tik
inamu
muhi
kosil
a.
I
kawangta
ngikon
gk a
li
gay
a h
an,
Mari
a.

MARI
ACLARA:
Kun
gtot
oola
hatangi
ny
ongsi
nab
,hi
nd
ini
ny
opa
pay
aga
ngma
gpa
tul
oya
nga
kin
gka
sawi
an.
Ngy
ongwa
la
ni
siCr
i
sost
omo.
Ib
igk
ongmagi
ngmong
ha.
PADREDAMASO:
Ma g
monga
ha!
?Hi
ndimoal
amangsi
nas
abimoana
k.Mar
ami
ngmis
ter
yosal
oobn
gkumben
to.
Hig
itn
a
main
amangmasa
wi k
ays
amakul
ongsamona
ster
yo!
Pani
wal
aanmoakoatmat
utut
okan
gmahal
i
nsi
Lin
are
s.(
TATAYO
ANGPRAYLES
AP AGSAB
INI
TO,
DAHILSAGULAT
)

MAR
IACL
ARA:
Angk
umb
ent
ooa
ngk
ama
tay
an!
?

PADR
EDAMASO:
Gawinmoa
ngi
bi
gmoma
gmo
ngh
aka
,hu
wagk
ala
man
gma
mat
ay!
(H
AHAWAK
ANANGDAL
AGAS
A
MAGKAB
IL
ANGBRASO)