þ¼÷ªî¦ô¢Ù 21 áì÷J 2019 -  email: help@eenadupratibha.
net
ÎÙÞœx Në]u í£±û¦ë]ªõšíj â°BóŸªî¦ë]Ù!
ÎÙ¸ÞxóŸ³õ ÷õú£ ð§õì ví£òÅ°÷Ù, î¦ô¢ª
Íìªú£JÙ#ì ÎJ–ÚÛ, þ§ÙíƇªÚÛ, ÷ªêŸ
Nëůû¦õª, ví£î¶øŒšíæ¨dì ÎÙÞœx Në]u
òÅ°ô¢BóŸ³ö˺x â°BóŸªê¦ òÅ°î¦Eo
šíÙð»ÙCÙà¦ô³. ÏN þ§yêŸÙvêÁë]u÷ªÙ
ìè…í‡ ›úyà¦aÄ î¦óŸ³÷±õª íˆõaè¯EÚ¨
Ú¥ô¢é÷ªóŸ«uô³. Ð Ñë]u÷ª Nú£hô¢é
NëůìÙ, Ú¥ô¢é°õìª NNëÅ] ð¼æ© í£K¤Ûõ
ÍòÅ¡uô¢ª–õª Í÷ޥì à¶ú£ªÚÁî¦L.
òÅ°ô¢êŸ â°Bóμ«ë]u÷ªÙ
ÎNô¦(Ä÷Ù n Nú£hô¢é
ú£ªÞœÙëÅ] vë]î¦uõ î¦uð§ô¢Ù ÚÁú£Ù ÷#aì ÕôÁð§î¦ô¢ª
vÚÛ÷ªÙÞ¥ òÅ°ô¢êŸë¶øŒ ô¦áÚ©óŸ«ö˺x â˺ÚÛuÙ à¶ú£ªÚÛªE ÷õú£,
î¦é¨áu, þ§v÷«áuî¦ë]ÙêÁ ÷u÷JÙà¦ô¢ª. Ð
vÚÛ÷ªÙö˺ ÎÙ¸ÞxóŸ³õª NªÞœê¦ ÕôÁð§ ë¶ø‹õìª
ÍCÅÞœNªÙ# òÅ°ô¢êŸë¶ø‹Eo ÎvÚÛNªÙàŸªÚÛªE êŸ÷ª ví£ëůì
÷õú£ ô¦áuÙÞ¥ ÷«ô¢ªaÚÛªû¦oô¢ª. 1757 û¦æ¨ ð§xúˆ
óŸ³ë]ÌÄÙ ë¯yô¦ ô¦áÚ©óŸª ÍCÅÚ¥ô¦EÚ¨ í£±û¦C î¶ú£ªÚÛªE,
1764 û¦æ¨ ñÚ¥qô óŸ³ë¯ÌÄìÙêŸô¢Ù ÎJ–ÚÛ í£±û¦CE
Ôô¦påª à¶ú£ªÚÛªû¦oô¢ª. 1773 û¦æ¨ ·ôÞœªuö˶æ¨ÙÞ àŸådÙ
ë¯yô¦ ð§õû¦ ú£Ùú£\ô¢éõìª vð§ô¢ÙGÅÙ#ì ÎÙ¸ÞxóŸ³õª
êŸ÷ª ë¶øŒ ð§õû¦ Nëůû¦õìª òÅ°ô¢êŸë¶øŒÙö˺
ví£î¶øŒšíæ°dôª¢ . ÎJ–ÚÛ ëÁí‡è† Nëůû¦õ ë¯yô¦ òÅ°ô¢êŸë¶øŒ
÷u÷þ§óŸª, î¦é¨áu, ð§Jvø‹NªÚÛ ô¢ÙÞ¥õìª û¦øŒìÙ
à¶ø‹ô¢ª. ÎÙ¸ÞxóŸ³õª Íìªú£JÙ#ì ñõ÷ÙêŸ ÷ªêŸ
÷«Jpè…, â°êŸuÙÚ¥ô¢ Nëůû¦õª, î¦ô¢ª ví£î¶øŒšíæd̈ì
þ§ÙíƇªÚÛ ú£Ùú£\ô¢éõª ÚÛ«è¯ òÅ°ô¢BóŸ³õÚÛª ÎÙ¸ÞxóŸ³õ
í£åx ÷uA¸ôÚÛ òÅ°î¦õª ô¦÷è¯EÚ¨ Ú¥ô¢é÷ªóŸ«uô³. î¦ô¢ª
ví£î¶øŒšíæd̈ì ÎÙÞœx Në¶u î¦JE òÅ°ô¢êŸë¶øŒÙ ìªÙ#
í£Ùí‡Ù#î¶óŸªè¯EÚ¨ ò°å î¶ú‡ÙC.
ô¢àŸô³êŸ
ò˹êŸq û¦Þœô¦V
Íú‡šúdÙæÀ vð»šíÆú£ôÂ
ô¦áÚ©óŸª ÕÚÛuêŸ
ÎÙ¸ÞxóŸ³õª ô¦ÚÛ÷³Ùë]ª òÅ°ô¢êŸë¶øŒÙ îμ³Þœõª àŸvÚÛ÷ô¢ªhõ
ð§õìö˺ ÑÙè˶C. î¦J ñõìêŸõ ÷õx ë¶øŒÙ Íû¶ÚÛ
ú£yêŸÙvêŸ ô¦â°uõªÞ¥ Nè…ð¼ô³ÙC. Ú¥F ÎÙ¸ÞxóŸ³õª
óŸ³ë¯ÌÄõª, ô¦áu ú£ÙvÚÛ÷ªé ú‡ë¯ÌÄÙêŸÙ, šújìu ú£ï£°Ú¥ô¢
í£ë]ÌÄA ö°Ùæ¨ Nëůû¦õª, Gô¢ªë]ªõª, òÅ¡ô¢é°õìª ô¢ë]ªÌ
ÎJ–ÚÛ ëÁí‡è† Nëů-û¦õª
ÎÙ¸Þx-óŸ³õª òÅ°ô¢-êŸ-ë¶-ø‹Eo ÎvÚÛ-NªÙ#, ÷õú£
ô¦âuÙÞ¥ ÷«ô¢ªa-ÚÛªE ë¶øŒ ú£Ùí£-ë]ìª ëÁí‡-è†- à¶ø‹ô¢ª.
òÅ°ô¢-êŸ-ë¶øŒ ÎJ–ÚÛ ïˆ°ì-ú‡–-AÚ¨ vGæ©-ùÃ-ð§-õû¶ ví£ëů-ì-
Ú¥ô¢éÙ Íû¶ î¦ú£h÷Ù òÅ°ô¢-êŸ- â°-B-óμ«-ë]u-÷«-EÚ¨
í£±û¦C- î¶-ú‡ÙC.- ÎÙ¸Þx-óŸ³õª òÅ°ô¢êŸ ÷u÷-þ§-óŸª-
ô¢ÙÞœÙö˺ ví£î¶-øŒ-ší-æ¨dì ÷u÷-þ§óŸª î¦é¨-@u-ÚÛ-ô¢é Nëů-
û¦õª, BûÂ-ÚÛ-CÇóŸ« í£ë]ÌÄ-꟪õª, òÅ¡«Nª-Pú£ªh Nëů-û¦õª
òÅ°ô¢êŸ ·ôjê¦Ù-Þ¥Eo ëÁí‡è† à¶óŸª-è¯-EÚ¨ Ú¥ô¢-é-
÷ªóŸ«uô³.- ví£òÅ¡ªêŸyÙ êŸ÷ªÚÛª ú£ï£„-óŸª-í£-è[-ÚÛªÙè¯ ÷膓-
î¦u-ð§-ô¢ª-õÚÛª, ÷ô¢h-ÚÛª-õÚÛª ú£ï£„-óŸª-í£-è[ª-꟪-Ù-ë]û¶ î¦ú£h-
î¦Eo vޜÙ-#ì ·ôj꟪õª ÎÙÞœx- ÷u-A-¸ôÚÛ òÅ°î¦-õìª
šíÙàŸª-ÚÛª-û¦oô¢ª.- ÎÙ¸Þx-óŸ³õª Íìª-ú£-JÙ-#ì î¦é¨-áu-,
÷õ-ú£-î¦ë] Nëů-û¦õª òÅ°ô¢êŸ î¦é¨-áu- ô¢Ù-Þ¥Eo ëμñ(-
Bø‹ô³.- ð§J-vø‹-NªÚÛ Ní£x÷Ù Ú¥ô¢-éÙÞ¥ ÷ªì ë¶øŒÙö˺
1857 ú‡ð§ô³õ Aô¢ªÞœªò°åª
à¶óŸªè[Ù, ë]ªù£pJð§õì ûμí£ÙêÁ ô¦â°uõìª
ÎvÚÛNªÙàŸè[Ù ë¯yô¦ îμ³êŸhÙ òÅ°ô¢êŸë¶ø‹Eo Ö¸Ú ð§õì
Ú¨Ùë]ÚÛª êμà¦aô¢ª. ÏC òÅ°ô¢BóŸ³ö˺x ô¦áÚ©óŸª ÕÚÛuêŸÚÛª
Ú¥ô¢éîμªiÙC. ê¦÷ªÙê¦ ÖÚÛç˶ Íû¶ òÅ°÷ì êŸöËμAh
â°Bóμ«ë]u÷ªÙ ÎNô¢(ÄNÙàŸè¯EÚ¨ ëÁë]í£è…ÙC.
vGæ¨ùÃî¦ô¢ª ô¦ÚÛ ÷³Ùë¶ òÅ°ô¢êŸë¶øŒÙö˺ â°BóŸªê¦î¦ë]Ù
î¶üŒŠxìªÚÛªE Ñìoí£pæ¨Ú©, î¦J Ú¥õÙö˺û¶ ÍC í£²Jh
þ§–ô³ö˺ ÍGÅ÷”CÌÄ àμÙCÙC. Ð â°BóŸªê¦ òÅ°÷
òÅ°ô¢êŸ þ§yêŸÙvêŸu ð¼ô¦æ°EÚ¨ ë¯JBú‡ÙC.
ÎÙ¸Þx-óŸ³õª îμ³ë]å 1740n-1763 ÷ªëÅ]u áJ-Tì
ÚÛô¦gåÚÛ óŸ³ë¯ÌÄõ ë¯yô¦ všíÆÙ#-î¦-JE ×è…Ù#, ÚÛô¦gåÚÛ,
šïj°ë]-ô¦-ò°ë]ª ô¦â°u-õšíj ÎCÅ-í£êŸuÙ þ§CÅÙ-à¦ô¢ª.- ð§xúˆ-
óŸ³ë]ÌÄÙ s1757z, ñÚ¥qô óŸ³ë]ÌÄÙ s1764z êŸô¦yêŸ
òËμÙÞ¥öËÀšíj í£åªd- þ§-CÅÙ-à¦ô¢ª.- îμªiú£«ô óŸ³ë¯ÌÄõ ë¯yô¦
æ¨í£±pú£ªö°hû ô¦â°uEo, ÷ªô¦ôȦ óŸ³ë¯ÌÄ-õ- ë¯yô¦ ÷ªï£„-
ô¦-ù£Zªõ ú£yô¦-â°uEo, ú‡ÚÛª\- óŸ³-ë¯ÌÄõ ë¯yô¦ ú‡ÚÛª\-
ô¦â°uEo áô³Ù# ë¶øŒÙö˺ ô¦á-Ú©óŸª ÕÚÛu-êŸ- êμ-à¦aô¢ª.-
îμõxúˆx šújìu ú£ï£°-Ú¥ô¢ í£ë]ÌÄA, è[ö®|úˆ ô¦áu ú£ÙvÚÛ-÷ªé
ú‡ë¯ÌÄÙ-êŸÙ -ë¯yô¦ NªT-Lì ô¦â°u-õìª áô³Ù# îμ³êŸhÙ
ë¶ø‹Eo ÔÚÛ-ð§-õì Ú¨Ùë]ÚÛª êμà¦aô¢ª.- Ð ÕÚÛuê¶ â°B-óμ«-
ë]u÷ª òÅ°î¦õª ô¦÷-è¯-EÚ¨ ëÁ-ë]-í£-è…ÙC.-
ÎëÅ]ª-EÚÛ ô¢î¦é° þ¿ÚÛ-ô¦uõ ÚÛõpì
ÎÙ¸Þx-óŸ³õª êŸ÷ª ví£óμ«-á-ìÙ- ÚÁ-ú£î¶ª òÅ°ô¢-êŸ-ë¶øŒÙö˺
ÎëÅ]ª-EÚÛ ô¢î¦é° þ¿ÚÛ-ô¦u-õìª ÚÛLpÙ-à¦ô¢ª.- 1853ö˺
è[ö®|úˆ Ú¥õÙö˺ òÅ°ô¢-êŸ-ë¶-øŒÙö˺ ê•L ·ôjö˶y-öËμjû î¶ø‹ô¢ª.
êŸÙA êŸð§ö° ÷u÷-ú£–-õìª ví£î¶-øŒ-ší-æ°dô¢ª. ë¶øŒÙ-ö˺E
÷«ô¢ª-÷´õ vð§Ùê¦-õ- ìªÙ# ÷³è…- ú£-ô¢ª-ÚÛª-õìª ví£ëůì
à¶û¶êŸ, ÚÛªæ©ô¢, #ìo êŸô¢ï£„ í£J-vøŒ-÷ªõª
û¦øŒì÷ªóŸ«uô³ íÆ£L-êŸÙÞ¥ ë¶øŒÙ-ö˺- Ñìo Ú¥Jt-ÚÛªõª,
÷”Ah í£E-î¦ô¢ª êŸ÷ª ëÅμjìu- ú‡–-AÚ¨ Ú¥ô¢-ÚÛªõª ÎÙ¸Þx-
óŸ³õE vޜÙ# â°B-óŸª-ê¦- òÅ°î¦Eo šíÙàŸª-ÚÛª-û¦oô¢ª.-
÷³ÜuÙÞ¥ ÎëÅ]ª-EÚÛ Nâ°‘-û¦Eo ð»ÙCì òÅ°ô¢-BóŸª
Në¯u-÷Ù-꟪õª ÎÙ¸Þx-óŸ³õ ÎJ–ÚÛ, ëÁí‡è† Nëů-û¦-õìª
ví£á-õÚÛª N÷-JÙ# î¦JE â°B-óμ«-ë]u÷ªÙ îμjí£± ìè…-
ð§ô¢ª.- ë¯ë¯-òÅ°óÀª û½ôÁ@ êŸì wèËμjû ú‡ë¯ÌÄÙêŸÙ
sú£Ùí£ë] êŸô¢-LÙí£± ú‡ë¯ÌÄÙêŸÙz ë¯yô¦ òÅ°ô¢-êŸ-ë¶øŒ ú£Ùí£ë]
˺Ùà¦-Kbõ ô¢«í£Ùö˺ Ô NëÅ]ÙÞ¥ ÏÙÞœxÙ-èÂÚÛª êŸô¢-L-ð¼-
꟪-ÙëÁ N÷-JÙ-à¦ô¢ª.- ô¢î¶ªùÃàŸÙvë] ë]ê ÎÙ¸Þx-óŸ³õª
Íìª-ú£-JÙ-#ì -î¦é¨áu ví£ëůì, ›úyà¦aÄ î¦é¨áu ë]øŒ,
šíåªd-ñè…ë¯K þ§v÷«-áu-î¦ë] ö°Ùæ¨ ÷õ-ú£-î¦ë] ë]øŒ-
õìª ÞœªJÙ# ví£à¦ô¢Ù à¶ø‹è[ª. íÆ£L-êŸÙÞ¥ òÅ°ô¢-B-
óŸ³õª êŸ÷ª ›íë]-J-Ú¥-EÚ¨, Eô¢ª-ëÁu-Þ¥-EÚ¨ ÎÙ¸Þx-óŸ³-ö˶-
Ú¥ô¢-ÚÛªõE vޜÙ# î¦Jšíj ð¼ô¦-æ°-EÚ¨ ú‡ë]ÌÄ-í£-诓ô¢ª.-
ÔíˆíˆÓúˆq
áìô¢öËÀ ú£dè†úÃ
ÎëÅ]ªEÚÛ òÅ°ô¢êŸë¶øŒ àŸJvêŸ
í£åd-é°-õÚÛª, êŸô¦yêŸ ×è[-¸ô-÷±-õÚÛª ÍÚÛ\-è…- ìªÙ# ÏÙÞœxÙ-
èÂÚÛª êŸô¢-LÙ-àŸª-ÚÛª -ð¼-÷-è¯-EÚ¨ ·ôjõª, ôÁè[ª“, áõ ô¢î¦é°
÷«ô¦_-õìª ví£î¶-øŒ-ší-æ°dô¢ª.- Ð ÎëÅ]ª-EÚÛ ô¢î¦é° þ¿ÚÛ-
ô¦uõª, ú£÷«-à¦ô¢ ÷u÷-ú£–ö˶ ÷ªìö˺ â°B-óŸª-ê¦ -òÅ°-î¦õª
šíô¢-Þœ-è¯-EÚ¨ ëÁ-ë]-í£-诓ô³. ë¶øŒÙ-ö˺E NNëÅ] vð§Ùê¦õ
÷ªëÅ]u ô¦ÚÛ-ð¼-ÚÛõª ÷”CÌÄàμÙë]è[Ù, ÎóŸ«-vð§Ù-ê¦õ ví£áõ
÷ªûÁ-òÅ°-î¦-õìª êμõª-ú£ª-ÚÁ-÷è[Ù, ú£ªë]«ô¢ vð§Ùê¦õ
ví£áõ ÷ªëÅ]u ú£ÙñÙëÅ] ò°ÙëÅ]-î¦uõª Ôô¢pè[åÙ â°B-óŸª-
ê¦-òÅ°÷Ù šíô¢-Þœ-è¯-EÚ¨ ëÁ-ë]-í£-è…ÙC.- êŸÙA, êŸð§ö°
÷u÷-ú£–õª ví£áõª ÖÚÛJ ú£÷«-à¦-ô¦Eo ÷ªô•-ÚÛô¢ª êμõª-ú£ª-
ÚÛªE ÖÚÛ\-æ¨Þ¥ Ñë]u÷ªÙ à¶óŸª-è¯-EÚ¨ ëÁ-ë]-í£-诓ô³.
ÎÙÞœx- Në]u
îμªÚ¥ö˶ ÚÛNªæ© ú‡ðƧ-ô¢ú£ªõ ô¢ÚÛª 1835ö˺ NL-
óŸªÙ òËμÙæ¨ÙÚ òÅ°ô¢-êŸ-ë¶-øŒÙö˺ ÎÙÞœx- Në]uìª ví£î¶-øŒ-ší-
æ°dè[ª.- íÆ£L-êŸÙÞ¥ Íû¶-ÚÛ-÷ªÙC òÅ°ô¢-B-óŸ³õª ÎÙÞœx-
Në]uìª û¶ô¢ªa-ÚÛªE ›ï°êŸª-î¦ë]Ù, ö®Ú¨-ÚÛ-î¦ë]Ù, ví£â°-
þ§y÷ªuÙ, â°B-óŸª-ê¦-î¦ë]Ù Íû¶ ÎëÅ]ª-EÚÛ ð§ø‹a-êŸu-
òÅ°î¦-õìª êμõª-ú£ª-ÚÁ-Þœ-L-Þ¥ô¢ª.- ÎÙÞœx-, Íîμª-JÚ¥, všíÆÙ#
Ní£xî¦-õìª ÞœªJÙ-#ì þ§ï‡°êŸuÙ ÓÚÛª\-÷Þ¥ ÎÙÞœx-òÅ°-ù£-
ö˺û¶ ÑÙC.- ÏÙÞœxÙèÂ, Íîμª-JÚ¥, vðƧûÂq ö°Ùæ¨ ë¶ø‹ö˺x
Ní£x-î¦õª ÓÙë]ªÚÛª ÷à¦aóμ« òÅ°ô¢-BóŸª Në¯u-÷Ù-
꟪õª vޜÙ-à¦ô¢ª.- Ð òÅ°ô¢-BóŸª Në¯u-÷Ù-꟪õª
›úyàŸaÄ, ú£÷«-ìêŸyÙ ö°Ùæ¨ òÅ°î¦õ vð§ëů-û¦uEo
î¦æ¨E ð»Ùë]-è¯-EÚ¨ ÷ªìÙ à¶óŸ«-Lqì ð¼ô¦åÙ
ÞœªJÙ# þ§÷«-ìªu-õÚÛª N÷-JÙ-à¦ô¢ª.- íÆ£L-êŸÙÞ¥ òÅ°ô¢-
êŸ-ë¶-øŒÙö˺ ÎÙÞœx- Në]u- Ú¥-ô¢-éÙÞ¥ â°B-óŸªê¦ òÅ°î¦õª
šíJT þ§yêŸÙ-vêÁë]u÷ªÙ þ§ëÅ]u-í£-è…ÙC.- -c-cð§ø‹aêŸu
Në]u sÎÙÞœx-Në]uz ë¯yô¦ òÅ°ô¢-B-óŸ³õª ú£yí£-J-ð§-õû¦
÷u÷-ú£–õ Nõª-÷ìª vޜÙ-àŸ-Þœ-õô¢ª.- íÆ£L-êŸÙÞ¥ î¦ô¢ª
÷ªìLo òÅ°ô¢-êŸ-ë¶øŒÙ ìªÙ# îμüŒxÞ•-åd-÷àŸªae-e- ÍE
õóμ«-ì-öËÀ- ú‡tê ڥ÷ªûÂq ú£òÅ¡ šúõÚÂd ÚÛNª-æ©ö˺ àμí‡pì
ÍvGÅ-ð§óŸªÙ Eá-îμªiÙC.- ÷³ÜuÙÞ¥ ÎëÅ]ª-EÚÛ Në¯u- N-
ëů-ìÙö˺ ë¶øŒ-÷ªÙ-êŸæ° Ö¸Ú-N-ëÅ]-îμªiì ÚÁô¢ªq-õìª ví£î¶-øŒ-
ší-æd-è[ÙêÁ Ö¸Ú ô¦á-Ú©óŸª, ÎJ–ÚÛ ë]”ÚÛp-ëǯEo
ÚÛLTÙà¦ô³. Në¯u-÷Ù-꟪-õÙ-ë]-Jö˺ Ö¸Ú- ô¢-ÚÛ-îμªiì
òÅ°î¦õª, Íìª-òÅ¡«-꟪õª, ÎøŒõª, Îë]-ô¦)õª Ñë]-ô³Ù#
â°B-óμ«-ë]u÷ª òÅ°î¦õª ÍGÅ-÷”-CÌÄ- àμÙ-ë¯ô³.-
þ§ÙíƇªÚÛ, ÷ªêŸ ú£Ùú£\-ô¢é
Ñë]u-÷«õ ví£òÅ°÷Ù
òÅ°ô¢-êŸ-ë¶-øŒÙö˺ 19÷ øŒê¦-ñÌÙö˺ ÷#aì þ§ÙíƇªÚÛ,
÷ªêŸ ú£Ùú£\-ô¢-éËÁ-ë]u÷ª ú£Ùú£–-öËμjì vñt, Îô¢u-
ú£÷«â°õª, ô¦÷ª-ÚÛ”ù£g Nªù£ûÂ, C÷u-â°‘ì ú£÷«áÙ
ú£Ùú£\-ô¢h-öËμjì ô¦â°- ô¦-îμ«tûÂ-ô¦óÀª, ë]óŸ«-ìÙë]
ú£ô¢-ú£yA, ô¦÷ª-ÚÛ”ù£g í£ô¢-÷ª-Ùú£, þ§yNª Nî¶-Ú¥-ìÙë]
ö°Ùæ¨ î¦J ò˺ëÅ]-ìõª òÅ°ô¢-B-óŸ³-ö˺x â°B-óŸªê¦
òÅ°î¦õ ÍGÅ-÷”CÌÄÚ¨ ëÁ-ë]-í£-诓ô³.- íÆ£L-êŸÙÞ¥ òÅ°ô¢-
B-óŸ³-ö˺x ë¶øŒ-òÅ¡Ú¨h, ÎêŸt Nø‹yú£Ù, ö°Ùæ¨N ÍGÅ-÷”CÌÄ-
àμÙ-ë¯ô³.- þ§yNª ë]óŸ«-û¦Ùë] ú£ô¢-ú£yA -c-còÅ°ô¢-êŸ-
ë¶øŒÙ òÅ°ô¢-B-óŸ³-õ¸Úe-e- Íû¶ ë¶øŒ-òÅ¡Ú¨hE, Ùë]«-÷ªêŸÙ
í£åx ÍGÅ-÷«-û¦Eo šíÙ# -c-cÎëÅ]ª-EÚÛ â°B-óŸªê¦ í‡ê¦-
÷ª--è[ªeeÞ¥ ›íô•Ù-ë¯è[ª.- C÷u â°‘ì ú£÷«-áÙ-
ë¯yô¦ ÍE-G-šúÙåª ô¦á-Ú©óŸª àμjêŸ-û¦uEo
šíÙð»ÙCÙí£-â˶ø‹ô¢ª. þ§ÙíƇªÚÛ, ÷ªêŸ ú£Ùú£\-ô¢é
Ñë]u-÷«õª ÍEo ÷ªê¦õª ÖÚÛ\ç˶ ÍE àμí£pè[Ù
ë¯yô¦ ÷ªêŸ ú£îμªi-ÚÛu-êŸìª šíÙ# êŸë¯yô¦ â°B-óμ«-
ë]u-÷ªÙö˺ ÍÙë]ô¢« ð§ö˹_-û¶ö° à¶ø‹ô³.-
1857 ú‡ð§-ô³õ Aô¢ª-Þœª-ò°åª ví£òÅ°÷Ù
1857 û¦æ¨ ú‡ð§-ô³õ Aô¢ª-Þœª-ò°åª òÅ°ô¢-êŸ- â°-B-óμ«-
ë]u÷ª ÎN-ô¦(Ä-î¦-E-Ú¨- ÷ªôÁ ÷³ÝËu- Ú¥-ô¢-é-îμªiÙC.- ÎÙÞœx
šújìuÙö˺ í£E-ඛú òÅ°ô¢-BóŸª ú‡ð§-ô³õª êŸ÷ªšíj ÎÙ¸Þx-
óŸ³õª àŸ«í£±-꟪ìo N÷¤ÛÚÛª ÷uA-¸ô-ÚÛÙÞ¥ 1857,  10ì
Oªô¢-æÀö˺ Aô¢ª-Þœª-ò°åª vð§ô¢Ù-GÅÙ-à¦ô¢ª.- ë¶øŒÙ-ö˺E Íû¶ÚÛ
vð§Ùê¦-ö˺x Ð Aô¢ª-Þœª-ò°åª áJ-T-ì-í£p-æ¨Ú© ÎÙÞœx
ví£òÅ¡ªêŸyÙ ÍA êŸyô¢-Þ¥û¶ Íé-#-î¶-ú‡ÙC.- Ð Aô¢ª-Þœª-ò°åª
îμjíÆ£-õu òÅ°ô¢-B-óŸ³-ö˺x â°B-óŸª-ê¦ -òÅ°-î¦õª šíô¢-Þœ-è¯-EÚ¨
ëÁ-ë]-í£-è…ÙC.- ÎÙÞœx ví£òÅ¡ªêŸyÙ Ð Aô¢ª-Þœª-ò°åª Ú¥ô¢-
éÙÞ¥ 1858 òÅ°ô¢êŸ ví£òÅ¡ªêŸy àŸæ°dEo ví£î¶-øŒ-ší-æ¨dÙC.-
ÍEo ÷ô¦_õ ví£áõª ÕÚÛu-÷ª-êŸuÙÞ¥ ö˶ÚÛ-ð¼-÷è[Ù ÷ö˶x
Aô¢ª-Þœª-ò°åª NíÆ£-õ-îμªiÙC.- Ú¥ñæ¨d òÅ¡N-ù£u-꟪hö˺ ë¶øŒÙ-
ö˺E ÍEo ÷ô¦_õ ví£áõª ÔÚÛîμªi Ñë]u-Nª›úh þ§yêŸÙvêŸuÙ
÷ú£ªhÙ-ë]û¶ Nù£-óŸ«Eo òÅ°ô¢-B-óŸ³õª vÞœ-Ù-à¦ô¢ª.- Ú¥ñç˶d
N.è…. þ§÷-ô¢\ô 1857 ú‡ð§-ô³õ Aô¢ª-Þœª-ò°-åªìª -c-
cví£ëÇ]÷ª òÅ°ô¢êŸ þ§yêŸÙvêŸu ú£÷ªô¢Ùe-e- ÍE ›íô•\-û¦oè[ª.-
÷«CJ ví£øŒoõª
1. Ïõ(ôÂd Gõªx Nî¦ë]Ù Ô îμjvþ§óÀª Ú¥õÙö˺
áJTÙC?
1)- Lådû 2)- Jí£pûÂ
3)- ÚÛô¢bûÂ 4)- è[ö®|úˆ
2. ë¶øŒ òÅ°ÿ§ í£vA-ÚÛõ àŸæ°dEo ví£î¶-øŒ-ší-æ¨dì
îμjvþ§óÀª?
1)- Lådû 2)- Jí£pû 3)- ÚÛô¢bû 4)- è[ö®|úˆ
3. ccú‡ð§-ô³õ Aô¢ª-Þœª-ò°-åªìª ví£ëÇ]÷ª òÅ°ô¢êŸ
þ§yêŸÙ-vêŸu- ú£-÷ªô¢Ùee ÍE ›íô•\-ÙC.-
1)- þ§÷-ô¢\ô 2)- òÅ¡Þœ-êÂ-ú‡ÙÞÂ
3)- Ñë¯Ì-îª-ú‡ÙÞ 4)- ûμv
4.- òÅ°ô¢-êŸ-ë¶-øŒÙö˺ ê•L í£vAÚÛ?
1)- òËμÙÞ¥öËÀ Ú•J-óŸªô 2) ÷ªvë¯úà ڕJ-óŸªôÂ
3)- òËμÙÞ¥öËÀ ·Þ>æÀ 4)- Í÷ª”-êŸ-ñ-â°ôÂ
5.- -c-còÅ°ô¢-êŸ-ë¶øŒÙ òÅ°ô¢-B-óŸ³-õ¸Úe-e- Íû¶ Eû¦-ë¯Eo
Ï#a-ì-î¦-ô¢ª?
1)- þ§yNª Nî¶-Ú¥-ìÙë] 2)- þ§yNª ë]óŸ«-ìÙë]
3) ô¦÷ª-ÚÛ”ù£g í£ô¢-÷ª-Ùú£ 4)- ÍE-G-šúÙåª
6.- ccÎÙÞœx- Në]u íÆ£L-êŸÙÞ¥ òÅ°ô¢-B-óŸ³õª ÷ªì-õìª
òÅ°ô¢-êŸ-ë¶øŒÙ ìªÙ# îμüŒxÞ•-åd-÷àŸªae-e- ÍìoC?
1)- Lådû 2)- â˶îªq vÞ¥ÙæÀ
3)- vçËμN-L-óŸªû 4)- õóμ«ìöËÀ ú‡têÂ
áî¦ñªõª
1- 2 2- 1 3- 1 4- 3
5- 2 6-4
Ð ÍÙø‹EÚ¨ ú£ÙñÙCÅÙ#ì ÷ªJÙêŸ ú£÷«à¦ô¢Ù ÚÁú£Ù
https://goo.gl/h5MYXZ LÙÚ ö˶ë¯
www.eenadupratibha.net àŸ«è•àŸªa