You are on page 1of 33

1 ‫ا�� �ك‬

‫ا�� �ك‬
 ‫ا�دات‬
ٗ‫�را� ��ہ‬  ‫�ت �� � � �رى‬

 �‫�� و �و‬

 �� �‫��� � ا‬

 ��
‫�� را�ہ ا�� �ن ��ر‬

Courtesy www.pdfbooksfree.pk
‫‪2‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫� �ق � �� �ظ � ‬

‫ ا�� �ك‬ ‫ِ‬
‫�م �ب‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫ �� � � �رى � ‬ ‫ا�دات‪:‬‬

‫�� و �و�‪ � ��� :‬ا� �� ‬

‫ ا� �س ��‬ ‫�ز�‪:‬‬

‫ا ّول ‬ ‫ا�� �‪:‬‬

‫‪١٥٠٠‬‬ ‫�اد‪:‬‬

‫‪٣٢‬‬ ‫�ت‪:‬‬

‫‪١٤٣٧‬ھ )�‪(2016‬‬ ‫�ر� ا��‪� :‬ن ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪3‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫��‬
‫‪٤‬‬ ‫�ض �� ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪١‬‬
‫‪٦‬‬ ‫ا�� �ك ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٢‬‬
‫‪٦‬‬ ‫� ا�اض اور ا�  �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٣‬‬
‫‪٧‬‬ ‫�ت ا�� ��ؓ � �ت ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٤‬‬
‫‪٨‬‬ ‫دو�ا ا�اض اور ا� �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٥‬‬
‫‪١٠‬‬ ‫�ا ا�اض اور اس � �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٦‬‬
‫‪١٢‬‬ ‫�� ا�اض اور اس � �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٧‬‬
‫‪١٢‬‬ ‫��ؓ �ے � � �ا � ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٨‬‬
‫‪١٤‬‬ ‫�ہ ��ؓ �� ا�ؓ � را� � ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪٩‬‬
‫‪١٥‬‬ ‫�غ �ك �ت �ؓ � دور � ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪١٠‬‬
‫‪١٨‬‬ ‫�ت � ؓ‬
‫ �روق � ا�د ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪١١‬‬
‫‪١٩‬‬ ‫� �ت ا��ؓ � ور� � د�؟ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪١٢‬‬
‫‪١٩‬‬ ‫��اں ا�اض اور ا� �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔‬ ‫‪١٣‬‬
‫‪٢٠‬‬ ‫�ت ا��ؓ � ا� �ؓ � � � ا�ر ۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪١٤‬‬
‫‪٢١‬‬ ‫�را� � �ت �رى � ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪١٥‬‬
‫‪٢١‬‬ ‫� ا�اض اور ا� �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪١٦‬‬
‫ق‬
‫‪٢٣‬‬ ‫َ� َال � وا� �ن �؟ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪١٧‬‬
‫‪٢٤‬‬ ‫��اں ا�اض اور ا� �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪١٨‬‬
‫‪٢٦‬‬ ‫آ�اں ا�اض اور اس � �اب ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪١٩‬‬
‫‪٢٦‬‬ ‫�غ �ك � � � �؟ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪٢٠‬‬
‫‪٢٨‬‬ ‫�ہ ��ؓ � �ا� ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ‬ ‫‪٢١‬‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪4‬‬ ‫ا�� �ك‬
‫�‬

‫�ض ��‬

‫�� ارض و�ء� �� � �ا� � ا��ت � �ر � �۔ اُس � � � ‬
‫� � �ا � اور ا�ن �ب � �� ﷺ � ذات ا�س � �رت � ‬
‫��ت ر� و� � د� �ا۔ آ�ب ﷺ �  �ب ر�و �ا� ���� � ‬
‫� �� �  آ� وا� ا��ں � د�ى اور ا�وى �ح �  �� �۔ �م ‬
‫اد�ن اور �ا� � � �م اور �ن  د� ا�م � �� � وہ � اور � �� ‬
‫�۔ا�م  ا� �� � آ�ى اور �  د� � ۔ ا� �� � ا�م � �� � ‬
‫� �ح �ش � ۔� � و �ال � �رت � ��  ا�اض وا�ام �زى ‬
‫� �رت �۔ � ا�م � ��ب و��ان ر� �۔ا� ا�ا�ت � ‬
‫ �ام( � � �� ‬
‫� ا� ا�اض �غ �ك � �م � ا� ا�م )�� ؓ‬
‫�۔ا� ا�اض �  �اب � دور � ا� � � د� � ۔اس دور � ا� ا�م ‬
‫ �ام( � د�ع �� � �  ا� ادا � � � وہ � ��ہ ا�م ا�م ا� ‬
‫)�� ؓ‬
‫�ت �� � � �رى �ؒ۔�ت �رى �ؒ � درس �ر� � ‬
‫وا� �� �  ا� �� � �ب ا�� �۔ �ت  �رى �ؒ � درس ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪5‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫و�ر� � � ا� درس �� � �۔� �م ‘‘ا�� �ك’’ ر� �۔� ‬
‫اِن  �م دو� وا�ب � � دل � � �ار �ں  �ں � �ى � ا�ا� ‬
‫� ۔ان  �ں � �ص � � ار� � �ہ �� ��� � ا�ر �رى ‬
‫��  ��� �ءا� �رى  �� اور �ت � ا�ا� � �� �‪ ،‬‬
‫� ت‬
‫�ں �  �ىى آراء � دى اورا� ا� � � � � �ى  ا�ح � ‬
‫���۔ا� �� � د�ء � � اس � �ش � �ل ���ا� �� �� اور ‬
‫وا�م ‬ ‫راہ �اب � �ف ر�� ���)آ�(‬

‫ ا� � � ا���‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪6‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫ا�� �ك‬
‫�‪:‬‬
‫ﻟﺴﹽﹷ ﻡﹷﹹ ﻋ �ﹷٰ ي ﺳﹷﻴ ﹻﹽﺪﹻﺍﻟ ﹹْﻤﺮْ ﹷﺳﻠﹻ� ْ ﹷﻥ‬ ‫ْﻌﹷﺎﻟﹷﻤﹻ�ْﻥﹷ ﻭﹷﺍﻟْﻌﹷﺎﻗﹻﹷﺔ ﹹ ﻟﹻﻠْﻤﹹﺘﹽﹷﻘ �ﹻْ ﹷ‬
‫ﻥﹷ ﻭﺍﻟﺼﹽﹷﻠٰﻮةﹹ ﻭﹷﺍ ﻼ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﹹ ﹻﻪﻠﹻﻟ ﺭﹷﺏﹽﹻ ﺍ ﻟ‬
‫ﹷﺧﺎ ﹷﺗﻢﹻﺍﻟﻨﹽﹷ ﹻﺏﻴ ﹽﹻ�ْﻥﹷ ﻭﹷﻋ �ﹷٰ ي �ﻟﹻہٖﻭﹷﺍﹷﺻْﺤﹷﺎﺑﹻہٖﺍﹷﺟْﻤﹷﻌ ﹻ�ْﻥ۔ ﺍﹷﻣﹽﹷﺎ ﹷ� ْﻌ ﹹﺪ ۔۔۔۔ ﹷﻓ ﹷﺎﻋﹹ ْﻮﺫﹹ ﺑﹻﺎﷲﹻ ﹻﻣ ﹷﻦ‬
‫ﹷﻴْﻄٰﻦﹻ ﺍﻟﺮﹽﹷﺟﹻﻴْﻢﹻ۔۔ ۔ �ﹻﺴْﻢﹻ ﺍﷲﹻ ﺍﻟﺮﹽﹷﺣْﻤٰﻦﹻ ﺍﻟﺮﹽﹷﺣ ْﹻﻴﻢ۔۔۔ ﻪِﻟْﻮُﺳَر�‬
‫َوِﻦْﺑاِﻞْﻴِﺒَّﺴﻟا �‬ ‫ﻜٰﺴَﻤْﻟا‬
‫َﻴِﻨْﻏَﺎْﻟا� � )�رہ  ا�  آ�  ‪ (٧‬ﺍﻟﻠہﻢ ﺻ�ي ﻋ�يٰ‬
‫ﺳﻴﺪﻧﺎ ﻭﻣﻮﻟٰﻨﺎ ﻣﺤﻤ ٍﺪ ﻥ ﺍﻟﻨ�ي ﺍﻻ�ي ﻭ ﻋ�ٰي �ﻟہ ﻭﺻﺤﺒہ ﻭ ﺑﺎﺭک ﻭﺳﻠﻢ ﻋﺪﺩ ﺧﻠﻘک‬
‫ﺍﺑﺪﺍ۔۔۔۔‬ ‫ﻭﺭﺿﺎ �ﻔﺴک ﻭﻣﺪﺍﺩ �ﻠﻤٰﺘک ﻭﺯﻧﺔ �ﺷک ﺩﺍ‪Ò‬ﻤ ﹱﺎ ﹱ‬
‫ﺍﺑﺪﺍ ﹱ‬
‫ﹷﺻ ﹷﺪ ﹷﻕ ﺍﷲﹹ ﺍﻟ ﹷْﻌﻈ ْﹻﻴﻢ‬
‫آج درس � � �� روا� آر� � اس � � �� �‬
‫اور � ا�اض � �رى �� � � ���ت ا�� ��ؓ �‬
‫�ا �� � اس روا� � � آج �ن �� اوراس روا� � ��‬
‫�� �ن �� � وہ � � �‪:‬‬
‫ا�اض ‪١‬‬
‫ر�ل ا�م � ا� � و� � و�ت � � �ہ ��ؓ �‬
‫�ت ا�� �� ‪� � ‬اث � � �� اور�گ� � �را � �‬
‫� � د� ��۔ اور�ك � ز� � �� � ا�� �� ؓ �وہ‬
‫ز� � دى۔‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪7‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�اب ‬
‫�اس � �اب � � � �ت ا����‪� ��� � ‬‬
‫ر�ل �ك ﷺ � � � �د � �� آپ ﷺ � ��� �‬
‫�رے �� �اث � ورا� � � � �رے ا�ء � �ل �‬
‫�اث � �۔ � � � �اڑ� � وہ �� �� � �را �� �‬
‫ا�ل � � ��۔ ر�ل �ك ﷺ � �� � � ��۔ �ں ا�‬
‫� ا�ر � �� � � �� ﷺ �� � اوراب � �ں � �‬
‫�ح ر�ل �ك ﷺ �� �� � � � ا� �ح �� �و�۔‬
‫اس � � � � �� � �و�۔ ��ہ ��ؓ ��� ��‬
‫ا�‪�� � ‬ن ر�ل ﷺ �� اور � ؓہ � ��۔‬
‫�ت ا���� ‪� � ‬ت ‬
‫�ى � � � �ت � � اے د� ر�ل �ى ذا�‬ ‫ و�ں‬
‫� � � � اس � آپ � � ا�ر د� �ں � �ح ��‬
‫آپ اس � �ف �� � اس �ك ��� � �ر�ں �‬
‫� � ا�ل � � � ��رى � اس � �� �� آ� � �‬
‫��۔ اس � � � � �� � ��۔‬
‫� � �ح ر�ل �ك ﷺ � � �� � � � اُ�‬
‫ہ ت‬
‫ىب �‬‫�ح � �و� اور آپ ﷺ �ں �� � � ا� ا ل ہببب ؓ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪8‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�رے �ل � �� �ل � �� � � � وہ �ات ��ت اور ا�ر‬


‫� � �د� � � � � ا� �ح �و�۔ �اس �ح ��‬
‫ا� � � � اور �� ر�لﷺ � � �ہ ��ؓ � ��‬
‫اور � اس �ك � �� � دو�رہ � �م � �‪� � ،‬ت‬
‫ا�� ��‪ � ‬دور � ا� �ح � � �ح ر�ل �ك ﷺ‬
‫� دور � � ر� اور �ت � �روق‪ � ‬دور � � ا� �ح‬
‫� ر�۔ ‬
‫ا�اض‪٢‬‬
‫ب ى بى ��ؓ �ت ا��‪� � ‬راض �� اور � و�ت‬
‫� �ت � �۔ ]ﻓ ﹷﹷﻩ ﹷﺠ ﹷﺮ ْﺗ ﹹﻩﻓﹷﺎﻃ ﹷﹻﻤ ﹹﺔ‪ ،‬ﹷﻓﻠ ْﹷﻢﹹ�ﹷ ﹻﻠﹽ ْﻤ ﹹﻩﹷ� ﹽﹷ� ﹷﻣ ﹷﺎﺗ ْﺖ[‬
‫�اب ‬
‫� �ت ��ں ��ف اس � � � اور اس � زور د� �‬
‫� �ہ �راض �� �� � ا� �ت � �� � � � �ہ �راض‬
‫� اس �ا� � ر�ل �راض � � وہ � � �� � � � �‬
‫ر� � � �ہ �راض ��۔ � �ہ �راض �ں ��؟ � � �ك‬
‫ﷺ � �� � �� �ن �راض �� �؟ � �م �ن‬
‫�راض � ��۔ )��ہ �راض �ں ��؟ اور ا� � � �ت ��‬
‫� اس � � �زم آ� � �( �ذ �� �ہ � �ل � ا� �ق � � اس‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪9‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�ل � � � آ��� �� � � اس � � �راض ��؟ � � ا�‬


‫�ہ � � � �۔ �ت �� ا�‪،� � � �� � � ‬‬
‫�ں � ا� � �را� � � �ب�را� ر�ل �ك ﷺ � �‪�� ،‬‬
‫� � ر�ل �ك ﷺ � د� �ا �۔ � �� اس � � ��‬
‫ا�‪� �� � � ‬ں � �د �ہ � � �ڈا�۔ اور� �‬
‫� � �ہ � �راض �� � ا� �راض �� ا� � ر�ل ﷺ �راض‬
‫��۔ � � � � �ہ �� �راض �� � � ۔اور ا� ��ض �ن‬
‫� � �� � اس �ت � �ہ ��ؓ �راض �� �‪ � � ،‬اس �‬
‫�� ا�ؓ � ��� �ر � � �ں � �� �� ا�ؓ � ر�ل ا�‬
‫ﷺ � � � آ� �ور �۔ � ر�ل �ك ﷺ � � �‬
‫� �� � �� �راض �� � �اس � �� �۔ اس � ��‬
‫ا� � � �� �� � آ� اور ا�� � � �ت �ن � �� � �ہ‬
‫�راض �� � اس � � � � �ذ �� �ہ �� ؓ ر�ل �ك ﷺ‬
‫� � � �ل � ��۔ � � � ا�ام اور � � �د � ؓہ � �‬
‫� � � �� ا�ؓ �۔� � � � � �ہ ��ؓ �راض �� �‬
‫� �۔ )اور ا� ��ض �ن � � � �ت �� ا��اؓ اس‬
‫�رے � �ت �� ا�ؓ � ر�ہ � � � �راض � ��‪� ،‬‬
‫� اس � �ت �� ا�ؓ � �روار �� �� � ��۔ ��‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪10‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫� � � �ہ ��ؓ � � � � � � �ت ا��ؓ � �ر وار�‬


‫� �راض �� �ں۔ � � �ل � � � ا�ء و�� � � �‬
‫آ�� � ��� وہ �� �م �� � � �ت ��ؑ � �ت‬
‫�رون � � �� �آن �� � ��ر �۔ � � �ح �ت ��ؑ‬
‫ؑ‬
‫�رون دو�ں � دو�ں ��ر �ور اور � �ر � ا�‬
‫اور�ت ؑ‬
‫�ح اس �اث � �� � �ت ��ؓ اور �ت �� ا�ؓ‬
‫دو�ں ��ر اور دو�ں ��ر �۔( )�ت ا��صط ٰىىاا ﷺ ج ‪��� ١٥٨ � ٣‬ى (‬

‫ا�اض‪٣‬‬
‫� � � ب ى بى ��ؓ در�ر �� � آ� اور � �‬
‫ا�اراور�ے د�� اور ا�ج � �� �� �۔ � آ� � �‬
‫�� � اور �ى � � �ن �� � �آج � � د�� اُن � �‬
‫�� � وہ �رے و�ں �ن �� � � ب ى بى �� � � � د�‬
‫دى � � د� دى۔ ‬

‫�اب‬
‫)�ہ �� در�ر �� � �د � آ� � �ں � ( �ں‬
‫ا� روا� � � أﹷ ْﺭ ﹷﺳﻠ ْﹷﺖ ��د � � � � �م �‪ ،‬اب �‬
‫روا� � � ﺟﺎ‪Ò‬ﺖ �� � وہ �زً �� � � �� � � � اس �رٹ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪11‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫� آ� � اور اُس �رٹ � � � � اس � � � � ان �‬


‫ذ‬
‫�� � ان � �ت و�ں ى ذ‬
‫� � �� اس � � �ں � ا��ل � �‬
‫�ہ �� ر� ا� �� �ٹد�ر �� � آ� �۔ � اس � �‬
‫�ض � � �� � � أﹷ ْﺭ ﹷﺳﻠ ْﹷﺖ ��د � � � � � �م‬
‫��۔)�د( آ� � � �ال � � اور � �� � � ﺟﺎ‪Ò‬ﺖ �‬
‫اس � �زً � ��‪� ،‬ورى � � � وہ ﺟﺎ‪Ò‬ﺖ � ���� �ا ﺟﺎ‪Ò‬ﺖ‬
‫�زً ا� أﹷ ْﺭ ﹷﺳﻠ ْﹷﺖ � � � � ؓہ � � � �ت �� � )��‬
‫روا� � � ؓہ � �ال �� اور �� � ذ� � وہ �زى �ر � �‬
‫�� وا� ا� � � � � � � � � �� �‪ ،‬اس �م � اس‬
‫� ��ا� � �ف �ب �د� �� � � � �� � � �د�ہ‬
‫� � �� � � �ك �� �۔ � �د �د�ہ � � � �� � اور �‬
‫�ك �� � � �دور و�ى � �م �� � �د�ہ � � � و�‬
‫� وہ �م اس � �ف �ب �� �۔ اس � �ں � �ال ��‬
‫� آ� � � ذ� � ؓہ � � � وہ �ر �ز اور � د� اور آد�‬
‫�� �۔ ‬
‫ش‬
‫)ازا� ا�شك � � �ك از �� ��ىؒ (‬
‫ا�اض‪٤‬‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪12‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�ﻀ ﹷﻌ ٌﺔﹻ�ﹽﹻي‪،‬ﻓ ﹷﹷﻤ ْﻦ أﹷﻏ ﹷْﻀ ﹷﺒ ﹷﻩﺎأﹷﻏ ﹷْﻀ ﹷﺒ�ﹻي« ��ؓ �ے � � �ا‬
‫»ﻓﹷﺎﻃ ﹷﹻﻤ ﹹﺔ ْ‬
‫ا�� �‬
‫ؓ‬ ‫� � � ��ؓ � د�َ� اس � � د��۔ �� �ذ �ا�‬
‫��ؓ � د�� � ر�ل ا�ﷺ � د�َ�۔ر�ل �ك ﷺ � � د�‬
‫ئ‬
‫� م ��ئے اس � � � � � و� � وہ �ن �� � ا� �ح �ن‬
‫�� � �ا �� �۔‬
‫��ؓ �ے � � �ا �‬
‫�اب‬
‫�� �ے � � �ا � � �ے‬
‫� � �� �� � � ؓ‬
‫�ﻀ ﹷﻌ ٌﺔ ﹻ�ﹽﹻي ﻓ ﹷﹷﻤ ْﻦ أﹷﻏ ﹷْﻀ ﹷﺒ ﹷﻩﺎ أﹷﻏ ﹷْﻀ ﹷﺒ�ﹻي � �ك ﷺ � ���‬
‫���� ْ‬
‫� � � ��ؓ � �راض � اس � � �راض �۔ � �ال �� �‬
‫� � ار�د آپﷺ � � � � ��� �؟ اور اس �� � �اق‬
‫�ن �؟‬
‫� در� � �� � �� ﷺ � اس و� ار�د ���‬
‫� � � �ك ﷺ � �م �ا � �ت � ر� ا� � ا��‬
‫� � � �� �دى � ر� � � اس � �ہ ��ؓ � �راض ��‬
‫اور �ت �ؓ � �� ر�ل �ك ﷺ � �ش �ار �۔� � �ك‬
‫ﷺ � �ت �ؓ � �راض �� اور آپ ﷺ � � ار�د ���‬
‫�‪� ؓ��‘‘ ،‬ے� � �ا � � � اس � ا�اء �� اس � �‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪13‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫ا�اء �� اور ا� � �! ا� � د� � � اورا� � ر�ل � �‬


‫ا� � � � �� اور ا� �ؓ � ا�� � � � �دى �� �‬
‫ا� � �ق � � ��ؓ � �ق د�� � اس � �� � �� ��‬
‫� ا�� � � �ى � � �� � رہ �’’ )� �ب‬
‫�ءا�ن �ا� آ�ب �ا� � ‪ � � (٣٤٣‬ار�د ��� � � �‬
‫اس و� �ہ ��ؓ � � � � ��؟ � � � � ��� � �‬
‫أﹷﻏ ﹷْﻀ ﹷﺒ ﹷﻩﺎأﹷﻏ ﹷْﻀ ﹷﺒ�ﹻي۔ ا� �ت �ؓ � اس روا� � �� �ن � � �‬
‫نن‬ ‫�‬
‫�ت ا��ؓ � �ں پہہح�ےح�؟ ا� �پہہ� پ ااو� � � � �ت �ؓ � �‬
‫�۔‬
‫� �ت �ہ ��ؓ ��ت ا�� ��ؓ � �� �� �‬
‫اور آپ �گ � ر� � � �راض ��۔ � )�ل �( �ت‬
‫�ؓ � � )� � ��ؓ( و� � �راض ر� �۔ ا�ا� �اب � � �‬
‫��ں ��� � � � وا�ت ا� �� � � �ت � ‪‬‬
‫� ب ى بى ��ؓ �راض ر� � اور � �ك ﷺ �� آ� � �‬
‫د�و ��ؓ اس �ح � ��‪� � ،‬ك ﷺ � �ہ �� � ��‬
‫� )� �ب �ءا�ن � ‪ ١‬ص ‪(٢١٢‬‬
‫اور�ت ��ؓ � �ت � ر� ا� �� � � �را� �‬
‫وا�ت � � � � ��د � �۔ � � ا� �ت �ہ ��ؓ �‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪14‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�را� � و� � �� �� �� � � وہ � � � �ت �ؓ �‬
‫� �� � � � �اب و�ں �� و� �اب �ں � ��۔ اور��‬
‫ا�ؓ � � � ا� � � � � � ا�م ﷺ � � � اور � � اس‬
‫ى� ا� � � � ��ؓ � �‬
‫��اد � � �ر ورا� � � د� �ٰ‬
‫اس � � � � د� اور � � � �ؓ � �ؓ � � د� اور � ��‬
‫�اات � � �ر ورا� د�۔ ا� �ت �ہ ��ؓ � �ت‬
‫ؓ‬ ‫ازواج‬
‫ا�� ��ؓ � را� ��۔‬
‫ى‬ ‫ى‬ ‫ط‬ ‫ص‬ ‫��‬
‫ٰ‬
‫)�ت ا قﷺج ‪��� ١٤٩ � ٣‬ى(‬
‫�ہ ��ؓ �� ا�ؓ � را� � ‬
‫)اور � � � � �ہ �� �راض � �� � �ں �‬
‫� � ��ں � �� ا� دن( �ہ ��ؓ � �س �� �� ا�ؓ‬
‫�د �� �� � � �ہ � � � � � �ردارى � �‬
‫�� �� � و�ں �راور� � � �ر �ں � �ك ﷺ � �‬
‫� ور� � آپ � �ت �آ�وں � �ن � � اب � � � �‬
‫�ح آپ ﷺ � دور � � �� � اس � ا� �ح � � ��‬
‫�� � �ہ ��ؓ را� �� اور �� ا�� �� ‪� � ��� ‬‬
‫ﻭ ٰﺫﻟک ﺍﻥ ﻟک ﻣﺎﻻﺑﻴکآپ � و� �ت �اور ا�ام � � آپ � وا�‬
‫�� � � ا�ام �� � آپ � � � و� ا�ام � ﻓ�ﺎﻥ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪15‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫ﻭي ﻣﻞﻣﻨہ �ي ﺳﺏﻴﻞ ﺍﷲ‬


‫ﺭﺳﻮﻝ ﺍﷲﷺ ﺍيﺧﺬ ﻣﻦ ﻓﺪک ﻕﻭﺗﻜﻢﻭيﻗ�يﻡﺍﻟﺒﺎ�ي ﺡ‬
‫ر�ل ا� ﷺ آپ ��ں � اس � � �ت)��( �ل � �� �‬
‫� ا� �ات �� � ﻭﻟک ﻋ�ي ﺍﷲ ﺍﻥ ﺍﺻﻨﻊ ﺑﻬﺎ ﻛﻤﺎ �ﺎﻥ �ﺼﻨﻊ۔ �‬
‫� � � � �ں اورآپ � و�ہ �� �ں � � � اس �ح‬
‫�و� � �ح آپ ﷺ � �� � �ﺿﻴﺖ ﺑﺬﺍﻟک ﻭﺍﺧﺬﺕ ﺍﻟﻌﻬﺪ‬
‫ﻉﻟﻴہ ۔ � � �ہ را� � � � �را� وا� �ت � � ر�۔‬
‫)� ا�� � �ح ا� � ‪(٥� ١٥٩‬‬
‫ا� �ح � ا�ظ �ﺿﻴﺖ ﺑﺬﺍﻟک ﻭﺍﺧﺬﺕ ﺍﻟﻌﻬﺪ ﻉﻟﻴہ � ا�رۃ‬
‫ف‬
‫ج‬ ‫�‬
‫ا فن ىہ ‪� �� ٣٣٢‬ان �� � ﻭ�ﺎﻥ ﻳﺌﺨﺬ ﻏﻠﺘﻬﺎﻓﻴﺪﻓﻊ ﺍﻟﻴہﻡﻣﻨﻪﺍ ﻣﺎ‬ ‫�ى‬

‫ﻳﻜﻔﻴﻬﻢﺛﻢ ﻓﻌﻠﺖﺍﻟﺨﻼﻓﺎءﻣﻦ�ﻌﺪہ ﻛﺬﺍﻟکﺍ�يﻋﻦ ﻭ�يﻣﻌﺎﻭﻳﺔ ۔۔۔۔‬


‫�غ �ك �ت �ؓ � دور�‬
‫�ت ا�� �� ‪ � � ‬د� � �ك ﷺ �‬
‫اہ� � � ان � � �� � � ان � �ك � آ�� � ا� وہ‬
‫د� � �)�ل �� �( �� ��� �۔ اور ا� �ح �ت‬
‫ا�� ��ؓ � � � �ت �و�ؓ � دور�� � � ر�۔‬
‫اس � � � � �ت �ؓ � � ا� دور �� � � �۔‬
‫ا�� �ء � � �م � � � � �ت �ؓ � و� � �رى‬
‫�ں ر�؟ اور ا� �ح �ں � � �ح � �ء � �؟ ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪16‬‬ ‫ا�� �ك‬
‫ئٹئى� خ‬
‫اس � � � � � �)اور�ت �ؓ  ��( �ت � آ� �  ج وہ ‬
‫� �� �ت �� ا�ؓ � �۔‬
‫)دو�ا � � � � � � � � � �� ﷺ � �و�‬
‫�س � �� � ��‬
‫ز�ں � � � � �ت �ؓ اور �ت ؓ‬
‫� � � � اس �رى �� � روا� � �م �ر�� �(‬
‫ا� دن �ت � اور �ت �س ‪ ‬دو�ں �ت �‪� ‬‬
‫�س آ� � آپ ا� �� � � � د�� )�ت � �(� �‬
‫ا� � ور� � � � � آپ )�ات( � � �ح د�وں۔ �‬
‫���� ۔‬
‫��� ل‬
‫� �ت � ر� ا� �� � � �� � � �� ��‬
‫�� � � � � اس � � � � � � �ں �د�‬
‫� � اس و� � �� آپ � �د� � � آپ � و�ہ �� �‬
‫� �ح ر�ل �ك ﷺ � � � آپ ا� �ح � �� �‪،‬‬
‫� �ح �ت ا�� ��ؓ � � � آپ ا� �ح � ��‬
‫�‪� � ،‬ح آج � � � � � � آپ ا� �ح � ��‬
‫�‪ ،‬ا�ں � � و�ہ � اور �ت � ‪� � ‬غ اُن )�ت �ؓ‬
‫و�س(� �ا� �د�۔ )�� �� � � � دو�ں �ت �ؓ‬ ‫ؓ‬
‫� �س آ�( ﹷﺴﹷﻠﹽﹷ ﹹﻤﻮﺍ ﹷﻭ ﹷﺟﻠ ﹹﹷﺴﻮﺍ‪،‬ﹹﻢﹽﹷ ﹷﺟﻠ ﹷﹷﺲ ﹷﻳ ْﺮﻓﹷﺎ ��‪� ،‬ت �ؓ � �م �‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪17‬‬ ‫ا�� �ك‬
‫ن‬
‫�س آ� �� � � ا� ہن  ا�زت‬
‫�‬ ‫�م � � اس � � � �ؓ اور ؓ‬
‫�؟ ﻗﹷﺎ ﹷﻝ‪ :‬ﹷ� ﹷﻌ ْﻢ‪� ،‬ت �ؓ � ا�زت دى ﻓ ﹷﹷﺪ ﹷﺧﻼﹷ‪ ،‬ﹷﺴﹷﻠﹽﹷ ﹷﻤﺎ ﻓ ﹷﹷﺠﻠ ﹷﹷﺴﺎ‪ ،‬ﹷﻓ ﹷﻘﺎ ﹷﻝ‬
‫�س � � � اے‬ ‫ﹷﺒﹽﹷﺎﺱ ﹷﻳﺎ أﹷ ﹻﻣ� ﹷ� ﹹ‬
‫ﺍﻟﻤ ْﺆ ﹻﻣﻨ ﹻ� ﹷﻥ‪،‬ﺍﻗ ﹻْﺾ ﺑﹷ ْﻴ�ﹻي ﹷﻭﺑﹷ� ْ ﹷﻥ ﹷﻩ ﹷﺬﺍ‪� ،‬ت ؓ‬ ‫ٌ‬
‫ا�ا�� �ے اور �ؓ � در�ن فىىص�ا ��۔ اِن � آ� �‬
‫ا�ف �� �۔)� � � ا� ��اد � دو � �ں � ا�ف‬
‫را� � و� � �اع � � آ� � �۔ ا� �ح �ت �ؓ اور‬
‫�س � ا�م ��اد � ا�ف اور�اع �ا �ا۔ � �‬
‫�ت ؓ‬
‫�س � � �ے‬
‫��روق � �س �( � �ت ؓ‬‫ؓ‬ ‫� دو�ں �ت‬
‫� �ت ر�ل �كﷺ � اور �ت �ؓ �� � اور �ت‬
‫�ؓ � � � �ى � � آ� �ر ﺍﻗ ﹻْﺾ ﺑﹷ ْﻴ�ﹻي ﹷﻭﺑﹷ� ْ ﹷﻥ ﻟﻈﹽﹷﺎﻟ ﹻﹻﻢ � � � �‬
‫�ن اور دو�ے ��ؓ �‬ ‫ا� � � � اور �را فىىص�ا �و �ت ؓ‬
‫و�ں � �� � ا�ں � � �رش � � اے ا�ا��ؓ�آپ‬
‫اِن � در�ن � فىىص�ا �� اِن � ا� دو�ے � آزاد �د� �‬
‫اور آد� �ؓ �د�� وہ ��۔‬
‫�س �د�� وہ ����‬
‫آد� ؓ‬
‫ؓ‬
‫��روق � ا� د‬ ‫�ت‬
‫�ت � ‪ � ‬ا� ا� د � �� � اب ا� اِن �‬
‫�� �د� �� ا�� اِن � � � �� � � �رى � � �‬
‫� � � �ت آ� � � � اس � � � � � � ﻋ�يٰ ﺳﺏﻴﻞ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪18‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫ﺗﻤﻠﻴک �� � اِ� �� �� � � اور ر�ل �ك ﷺ � ور� �‬


‫�ا � �� � � ا� �ح � � ر� � � ا� �ف � �‬
‫اورا� �ف � � � �ں � � �ل ��� �رى � � ��‬
‫اس � ﺍﻟﻨﺼﻒ ﺍﻝﻟﻮﺍﺣﺪ اور� � آد� �ل � �� � � �� وہ‬
‫شۃ‬
‫�)�پ � �ف � ر�ادارى( � �ت �س � �س �‬
‫�� � �� � � �� � � آر� � � اِن � آد� آد�‬
‫�� د�� �� � � � � � �� � � �� �ت �ؓ � �‬
‫� �ل � ��� � �ں د� � �گ � � �� � �‬
‫�ؐ � ور� � �ا ۔ � �ت ‪ � ��� � ‬ا� آپ �ل �‬
‫� � دو�ں ����۔� ���ل� � آپ �رڑ� � �د �‬
‫��� � )�( ��ر �د � �ل � �۔ اور آپ ا� �ل‬
‫ل‬
‫� � �آپ ا� �� � ر� اورا� �ل � � � آپ‬
‫�رے �ا� �د� � � اور � د��چ� وہ ��ش � �۔ �‬
‫�ن � دور � � ا� �ح � ر� اور �ت �ؓ � ا�‬
‫�ت ؓ‬
‫دور آ� اُس �� � دور � � ا�ں � اس � � � �‬
‫�� � �۔ اور اُس � � �� اُس � � � �۔‬
‫� �ت ا��ؓ �ور� � د�؟‬
‫ا�اض‪٥‬‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪19‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫� � � ا�� ��ؓ � )� � ��ؓ �( � �ك ﷺ � ور� �‬


‫د�؟‬
‫�اب‬
‫�ت ا�� ��‪ � ‬ور� � د� � � � � � د� ؟ ا� �‬
‫� د� ؟ � � � � آ�؟‬
‫� ا� �رى �� � اور � �� ﷺ � �� �� اور �ے‬
‫ا�ق � ا� ذا� �ل � � ���۔ ا�� �ں � �اك د� �� �‬
‫وہ � � � ا� �� �� � اور وہ �� � � � �‬
‫ﻣﻌ�ﺍﻻﻥﺏﻳﺎ ء � ور� � � ��۔ � � ا�� ��ؓ � �� �م �‬
‫� اور � �� � � � اور � � � �ب ا�ل �� )�اول‬
‫�‪�� � � (٧١‬د� اور �رى � � ��د � � �رى � �‬
‫و�س � �‬
‫ؓ‬ ‫ؓ‬
‫��روق ��ت �ؓ‬ ‫�� � ��د � � �ت‬
‫ﹷﺳﹷﻠﹽﹷﻢ ﹷﻗ ْﺪ ﻗﹷﺎ ﹷﻝ ﺫﹷﻟﹻﻚﹷ ؟ ﻗﹷﺎﻻﹷ‪:‬‬ ‫د� �� ﹷﻩ ْﻞ ﹷ� ْﻌﻠ ﹷﹷﻤﺎ ﹻﻥ ﹷﻥﹽﹷ ﹷﺭ ﹹﺳﻮ ﹷﻝ ﺍﷲﹻ ﹷ�ﹽﹷ� ﺍ ﹹ‬
‫ﷲ ﹷﻋﻠ ْﹷﻴﻩﹻ ﹷ‬
‫ﹷ� ﹷﻌ ْﻢ � � � �� � ر�ل ا� ﷺ � ا� � ����؟»ﻻﹷ ﻧ ﹷﹹﻮﺭ ﹹﺙ‬
‫ﹷﻣﺎ ﹷﺗ ﹷﺮ ْﻛ ﹷﻨﺎ ﹷﺻ ﹷﺪ ﹷ ٌﻕة « � دو�ں � �ر �ا � � ا� � ��� �)�‬
‫�رى( � ��ں � � �ں اور �ں �� �ں � � �۔‬
‫�ت ا��ؓ � ا� �ؓ �� � ا�ر‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪20‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�ت ا��ؓ ��� �� � اور � � �ك ﷺ � �‬


‫� �ت ا��ؓ � ا� �۔ اور ا� �ف � � ا�ں � �ر �‬
‫ا�ر � اور ا� ذا� �ل � � � � � � � �ت �� ا�ؓ �‬
‫�� � اس �ت � ��ں � � ا� � ذ�� � ور� ��‬
‫ا�ؓ � د� � � � �ك ﷺ � � � � � � � � � � �‬
‫� � � اور� � � � �ا ذا� �ل � � � اس � آپ �‬
‫� ا�ر �۔ � آپ � �� �� �ں � �� وہ ��۔ � ��‬
‫�� ا�ؓ � )ا� � �( � اور �ت اور �ر � ا�ر � اور‬
‫�� � آپ � ا� �� �� � دو�ى �� اور �ت � �۔‬
‫دو�ا آپ �ر � ا�ر ��� � اور ا� ذا� � � �ف � �‬
‫د� �۔ ‬
‫�ى �ت � � � �د وہ اس �� �� �؟ � ا� �ف‬
‫� �� �؟ � � اس � �ت �� ا�ؓ � و�ہ � � � �‬
‫�ح آپ ﷺ � �� � � � ا� �ح � �� ر�ں �۔‬
‫� اس � �ن � ��� وا� �ت � اور � ا� �ح � �� �‬
‫ر� � اس � �� ا� ‪� � � � �� � ‬۔ ‬
‫�را� � �ت �رى �‬
‫ا�اض‪٦‬‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪21‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�را� وا� �ت ا� � ��ں � � �؟‬ ‫ٍ‬

‫�اب‪:‬‬
‫� روا� �ہ �� �� ر� ا� �� � � � اور د�‬
‫�� � � � � � � �را� وا� �ت � � �ف اور �ف اُس‬
‫روا� � آ� � �ں ز�ى �� ��د �‪� ،‬ں � راوى ��د �‬
‫اُس روا� � �را� وا� �ت آ� � اور � روا� � � راوى �‬
‫� و�ں �را� وا� �ت � � �۔ � روا� � �� � اور�‬
‫��ں � � �وں � ��د � � �ار ز�ى � � � � روا�‬
‫� � � و�ں �را� � �ت � اور �ں ز�ى � � و�ں �را�‬
‫� � �‪ ،‬اس � � � � � � �ت ز�ى � �وع �‬
‫�ز�ى � � �دت � � � �� � �� � �� �� �� �‬
‫اورا� �ہ �۔ � �ح �ر � � � �ك ﷺ � ا�ظ �‬
‫�� ا� �� اور �ہ � �د� � اس �ح ز�ى �� � ��‬
‫� � � و� � دو�ے �� اس � �� � � د�! آپ �‬
‫�� � � ��‪� ،‬رء �ام �� �ت ر�ؒ ان � �� � �‬
‫د� � �ت �� � ا� �ف � ا� ا�ر�ل �� � � ��‬
‫� � �� �� � � ��۔ � � �ت �� � � �ك ﷺ � اور �‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪22‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�ت �� � �� � � ا�ط � �۔ اور ا� �م � اور �م �ل‬


‫� ذرا �ق ر� �۔ اس � � � � اس � �دت � ادراج �‪� ،‬‬
‫� � روا� �رج � � � �ت � �را� � �م � �۔ � ادراج‬
‫� اور ادراج � ز�ى �۔ �د ز�ى � ادراج � �� � � � �‬
‫روا� �ہ �� �� ر� ا� �� �ب� � اور اس �ح �‬
‫� ﹷﻭةﹷ‪،‬‬ ‫ﹷﺪﹽﹷ ﺛﹷ ﹷﻨﺎ ﹷﻋ ْﺒ ﹹﺪ ﺍﷲﹻ ﺑْ ﹹﻦ ﹹﺤﹷﻤﹽﹷ ٍﺪ‪ ،‬ﹷﺪﹽﹷ ﺛﹷ ﹷﻨﺎ ﻩﹻﺸﹷ ٌﺎﻡ‪ ،‬أﹷ ْﺧ� ﹷ ﹷ�ﻧﹷﺎ ﹷﻣ ْﻌ ﹷﻤ ٌﺮ‪ ،‬ﹷﻋ ﹻﻦ ﺰﹽﹹﻩ ﹻ‬
‫ْﺮﹻيﹽ‪ ،‬ﹷﻋ ْﻦ ﹹ ْ‬
‫ﹷﺍﻟﻌﹷﺒﹽﹷﺎﺱ أﹷ ﹷﺗ ﹷﻴﺎأﹷﺑﹷﺎ ﺑﹷ ْ� ۔۔۔۔� �آ� � �ت �‬ ‫ﹷ‬ ‫ﹷﻋ ْﻦ ﹷﻋﺎ‪ Ò‬ﹻﺸﹷ ﹷﺔ‪ :‬ﹷﻥﹽﹷ ﻓﹷﺎﻃ ﹷﹻﻤ ﹷﺔ‬
‫ﺍﻟﻤﺎ ﹻﻝ ﻗﹷﺎ ﹷﻝ أﹷﺑﹹﻮ ﺑﹷ ْ�ٍ‪ :‬ﹷﻭﺍﷲﹻ ﻻﹷ أﹷ ﹷﺩ ﹹﻉ‬
‫ﻞ ﺁ ﹹﻝ ﹹﺤﹷﻤﹽﹷ ٍﺪ ﹻﻣ ْﻦ ﹷﻩ ﹷﺬﺍ ﹷ‬‫�ر� � ۔۔۔۔ ﹻ ﻧﹽﹷ ﹷﻤﺎ ﹷﻳأْ� ﹹ ﹹ‬
‫ﹷﺳﹷﻠﹽﹷﻢ ﹷ� ْﺼ ﹷﻨ ﹹﻌ ﹹﻩ ﻓ ﹻﻴﻩﹻ ﹻ ﻻﹽﹷ ﹷﺻ ﹷﻨ ْﻌ ﹹﺘ ﹹﻩ‪،‬۔۔۔۔�ت‬
‫ﷲ ﹷﻋﻠ ْﹷﻴﻩﹻ ﹷ‬ ‫أﹷ ْﻣ ﹱﺮﺍ ﹷﺭأﹷﻳْ ﹹﺖ ﹷﺭ ﹹﺳﻮ ﹷﻝ ﺍﷲﹻ ﹷ�ﹽﹷ� ﺍ ﹹ‬
‫ا��ؓ � � � � ��� � � �ت � � � �ك ﷺ � اس �‬
‫ن‬
‫�� د� � اس � �ڑوں � � ہ َن ا� �ح �� ر�� ﻗﹷﺎ ﹷﻝ‪ :‬ﻓ ﹷﹷﻩ ﹷﺠ ﹷﺮ ْﺗ ﹹﻩ‬
‫�‬

‫ﻓﹷﺎﻃ ﹷﹻﻤ ﹹﺔ‪ ،‬ﹷﻓﻠ ْﹷﻢﹹ�ﹷ ﹻﻠﹽ ْﻤ ﹹﻩﹷ� ﹽﹷ� ﹷﻣ ﹷﺎﺗ ْﺖ‬
‫ﻗﹷﺎ ﹷﻝ � وا� �ن �؟‬
‫ق‬
‫اب �ال � � � َ� َال � وا� �ن �؟ �ں � ا� �ت‬
‫ا� ��ؓ � � ﻗﺎﻟﺖ ��۔ اور روا� � � ﻗﺎﻝ �‬
‫� اس � � �ف � � � �راوى � ر� � � �ل‬
‫ا��ى ور� �ہ �� � روا� � ا��ہ ��ؓ � �ل �� � ��‬
‫��۔ � �� �ف � ر� � � � �ل ز�ى � � اور ز�ى و�ں‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪23‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫��د � � � اور � � اس �� � اُس � �ت � �۔ � اُس‬


‫� ا�ازہ � � � � �� � اور � روا� � � � ز�ى �‬
‫ا�ازہ � اور راوى � ا�ازہ �� �رے � �ورى �۔ �‬
‫ن‬
‫ى‬
‫��� ��د � � اور �را�‬ ‫دو�ے�ا� �ہ ��ؓ � ر��‬
‫�� � �ہ ��ؓ � �� � �� �‪� � ،‬ذ�ا� �ل � � �‬
‫�ہ ��ؓ ا� آ� � � �� � � �راض ��؟ �ہ � �‬
‫� �ت � �� ��‪ ،‬اس � ز�ى � � را� �� �� �ورى �‬
‫� اور � ا�ظ ﻗﹷﺎ ﹷﻝ‪ :‬ﻓ ﹷﹷﻩ ﹷﺠ ﹷﺮ ْﺗ ﹹﻩ ﻓﹷﺎﻃ ﹷﹻﻤ ﹹﺔ‪ ،‬ﹷﻓﻠ ْﹷﻢ ﹹ�ﹷ ﹻﻠﹽ ْﻤ ﹹﻩ ﹷ� ﹽﹷ� ﹷﻣ ﹷﺎﺗ ْﺖ � �آن �‬
‫� اور � � � ا�ظ �� � � اور � � اُس دور � �� � �‬
‫��ں � �ا� � � � وا� ا� راوى � ا� ا� ا�ازہ � � �‬
‫� � � � ا� �ا� ا� رد � � �� � � � �� �۔‬
‫ا�اض‪٧‬‬
‫ﻞ ﹷﻆ ﹻﹽ‬ ‫�آن �� � � � ﻳﹹﻮﺻﹻ ﻴﻜﹹ ﹹﻢ ﺍﷲﹹ �ﹻي أﹷ ْﻭ ﹷﻻﺩ ﹻ ﹹﻛ ْﻢ ﹻﻠﺬﹽﹷ ﹷ ﹻ‬
‫� ﹻﻣ ْﺜ ﹹ‬
‫ﺍﻷْ ﹹﻧ ْ ﹷﺜ ﹷﻴ� ْ ﹻﻥ )ا�ء‪ � (١٠‬آ� ور� � � � � اس � � � � ��‬
‫� �� � �م �اور � � � � � � � � � �‪� � ،‬‬
‫�ك ﷺ �� �� � ���� �؟‬
‫�اب‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪24‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫اس � �اب � � ﻳﹹﻮﺻﹻ ﻴﻜﹹ ﹹﻢ ﺍﷲﹹ �ﹻي أﹷ ْﻭ ﹷﻻﺩ ﹻ ﹹﻛ ْﻢ وا� آ� � �‬


‫�اث � � � آ�ت � ان �� � رو� � د� �� ﻳﹹﻮﺻﹻ ﻴﻜﹹ ﹹﻢ‬
‫ﻞ ﹷﻆ ﹻﹽ ﺍﻷْ ﹹﻧ ْ ﹷﺜ ﹷﻴ� ْ ﹻﻥ � آ� ا� �م � � � �ں‬ ‫ﺍﷲﹹ �ﹻي أﹷ ْﻭ ﹷﻻﺩ ﹻ ﹹﻛ ْﻢﹻﻠﺬﹽﹷ ﹷ ﹻ‬
‫� ﹻﻣ ْﺜ ﹹ‬
‫� آ� � � �ق �� �ر� � � او�د � �ں‪� ،‬پ �‬
‫�ں‪ ،‬دادا � �ں‪ ،‬اس � �� � � � اور� � � � �‬
‫ا�ف د� � ور� � �۔ � �پ ا� ���� وارث � � �۔‬
‫او�د ا� �� � � وہ وارث � � �۔� � � ا�ف د� �‬
‫ن‬
‫ور� ن ىنںوو �۔ � اس آ� � اس � �� ذ� � � ا� �ح‬
‫�� اور �ل � در�بن � ور� � � ��� آ� � اس �‬
‫ذ� � � �‪ ،‬اس � �م �ا � � آ� ا� �م � � �‬
‫اور � �م �ص � ا� ��� � اس � آ� ا�ن �‬
‫�� ر� � � اس � � � وا�� �� � �� � ا� ا�‬
‫� �ط �� � � � � وا� � �� � �� �۔ �‬
‫�ں � � � ا�ف د� وا� اور �� �ل وا� �ں � �ں‬
‫� � �۔ )ا� �ح � آ�ت � � � � �م � � ر�ل‬
‫ا�مﷺ اس � � �� � � اوراس � � � � � آ�‬
‫ﻟﻨﹽ ﹷﺴﺎ ﹻء ﹷﻣ ْﺜ� ﹷ� ﹷﻭﺛ ﹹ ﹷﻼ ﹷﺙ ﹷﻭ ﹹﺭﺑﹷﺎ ﹷﻉ � � �� � � �‬
‫ﺎﺏ ﹷ�ﻜﹹ ْﻢ ﹻﻣ ﹷﻦ ﹻ‬
‫ﻓﹷﺎﻧ ْ ﹻﻜ ﹹﺤﻮﺍ ﹷﻣﺎ ﻃﹷ ﹷ‬
‫�ر ��ں �� ��� اور� � �م �۔ � اس � ر�ل ا�مﷺ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪25‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�� � � �� ر�ل �� ﷺ � �ح � � �وا�ں �‬


‫ت‬
‫اہلہببب ىب �۔ ا� �ح ﻳﹹﻮﺻﹻ ﻴﻜﹹ ﹹﻢﺍﷲﹹ � آ� � آپ ﷺ � �( �‬
‫� � آ� �ص � ا� �� وہ �� � �ت ا�� ��‬
‫‪ � �� ‬اُن �� �آن � �ح � �۔ �� دو�ے �‬
‫� � ‘‘��’’ � � � وہ � اس � � راو�ں � و� � اُ� �‬
‫او�� ��� �‪ � � ��� � � �� � � � � ،‬ا�ظ‬
‫� � � � �ح �آن اس � � وا� ا� � ا� �ح‬
‫�� � ا� � وا� ا� � � � اس آ� � � اس‬
‫�� � �� �� ا�ؓ� �� وا� �۔‬
‫ا�اض‪٨‬‬
‫� ور� � �ت � � � اب � � � � � وہ ور�‬
‫� �ت � � ا� � وہ � �۔ ‬
‫�اب‬
‫� � � � ا� � � � ہہہى � �ى� �ط �۔ اول �‬
‫ہہہہاا �� � � ا� � �� ��� � ا� � � �ط � �‬
‫و�ت � � � � � د� � � � � � � �ا۔‬
‫�غ �ك � � � �؟‬
‫�ال‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪26‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�غ �ك � � � �؟‬
‫�اب‬
‫�ك ا� �� �ؤں � �م � � � � �اح � � اور‬
‫���ں � � � �۔ � � �� ﷺ � � � وا� �� �‬
‫�ؓ � �د ا�رى �ا� �ك � �س � ا�م � ��۔ اس‬
‫� � �دار �� � �ن �م � ا� �ںددى�۔ ���ں��رﷺ‬
‫ض‬
‫� �س � � �م � اور � � �ںض�ك � آد� ز� َد�‬
‫�ر�۔ اس و� � � �غ ا�م � � � آ�۔ �� � ��اد‬
‫ئ‬
‫� ا�م � � �ا� � �ر � � آ� �۔ اس � ا� فئئ�‬
‫اورف � � � � �آن �ك � � وہ � �� � ��۔‬
‫� �‬
‫)آ�ب �ا�‪� (٣٢٣‬غ �ك ر�ل �ك ﷺ � ا� ذا� �‬
‫� �۔ � آپ ﷺ اس � �� �۔ �� � � � � � �‬
‫وہ آ� � �� د� � � � � �� د�۔ آپ ﷺ �د ا�‬
‫ف‬
‫ف ��۔ اور �ل �‬
‫�� �۔�� � اس � ا�ق �� � � وہ �ل �‬
‫� � ا� �� � ��� � ا ا ﻋ ر � ا ا ﻓ و‬
‫ﻟ و ﻟ ا و ا و ا و ا ا� ﻛ ﻟ � د‬
‫ﺑا�� )ا�‪ (٧‬ﻟا )ا�‪��ٰ� � (٨‬‬
‫� � � � واﺗاوا�ﻗ)ا�‪ (٩‬اور�رے‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪27‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫ا�ر � � � � و ا ﺟ � ﺑ )ا�‪ (١٠‬اور � � �‬


‫آ� ان � � � � �� � آ� وا� ��ں �۔ � اب �‬
‫�� � آ�وا� ا� � � � اس � � �� � � ا�ل �‬
‫� �۔ � �ك ﷺ � ذا� � � � � ذا� � � �‬
‫��ت � د� وا� � ر�۔ و� � � �ح آپ ﷺ �ف‬
‫��� � � �� � ا� � ا� �ح � ر� � آپﷺ‬
‫�� �۔‬
‫�ال‬
‫� �ت ��ؓ  � � اس �� � � � �؟ ‬
‫�اب ‬
‫�ہ ��  ‪ �‬آ� � �م � اور �م ��ں � �س � � ‬
‫�ال � اور اس روا� � ا� � � �  � اس � ��  �ا� �زم � آ�۔ ‬
‫اور � � ا� اور �ت �ض �� �ں � �ہ �� ر� ا� �� � ‬
‫��� � � �  ��۔� � �   ا�ں � �ف اس �ت � ا�ر �� �� ‬
‫� ا�� ��ؓ � � �م � �اج � �ب � � �م � �� � � ‬
‫نغۃۃ‬
‫� � ا�� ؓ�   �اھ ا  )�(  � � د� ��ت � � � � � � ‬
‫� � � �د�ع۔ �ہ �� ؓ� � �� �اور� �� وا� �واد� � ‬
‫ا��ؓ ا� ر�� �� � �رى �� �  �ف � �ت �� �� � � ا��ؓ ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪28‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫� �رى ر�� � �� � � اور �  �  � �� � � �� وہ   � ‬


‫اور � � �� � ا� اور ا� � ر�ل ﷺ � ر� � �� ��۔ ‬
‫�ہ ��ؓ  � �ا�‬
‫� � ا���� ؓ � �ا�  اور�ہ �� ؓ � �ا� � � � ‬
‫�� � � � � �� � � �� �� � � اس � �س � ‬ ‫�� � �  ‬
‫� � �� � �ام � ا� اس � فئىص�ا � � د� ا�� ا� � د�ا� ‬
‫� � �ام ‬
‫� ْﻮُﻏﺎَّﻄﻟا)ا�ء آ� ‪ (٦٠‬اس آ� � � � �م ‬
‫�وں � � �ت �  �� �۔ )� ا�� �� ج‪ ٢‬ص‪  (٣١٥‬اب � � ‬
‫� � �� � � � �؟‬
‫�� �ت ا�� �  ؓ‬
‫� �ال ��  ‬
‫ا� � �� � � � �ہ ��ؓ اُن � �س � � �ں � آ� �؟ ‬
‫ا��ت ا��ؓ د� � وہ � � � � ا� � � �ل � � �ام � ؟ ‬
‫�� ا� � �� � � � � � �ام �� �  اس � � � � �ت ‬
‫ا�� ��ؓ � �� � ۔ ا� �� � � �ہ ��ؓ  � دل � ڈا� � اس ‬
‫�� � � �ت ا�� ��ؓ � �� �� � � ا�ن � ‬
‫��۔)ا� �ہ �� �  �ال � �� � � �  � �گ � �ل �� � ‬
‫�ر �� ﷺ � وراث � �� ��ں � �ح � �� اور اس � �� ‬
‫�� �ہؓ � ا� او�د و ور�ء� � ا� ��د� � � � �ا� وا� ‬
‫�اد� �� �ى او�د � �ے � ا�ال ر�ل � �اث ر�ل �� ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪29‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�� � � )�ش( � �� ر� ۔ � �ہ ؓ� �� ا�ؓ � �ل و ارادہ � ‬


‫ت‬
‫ى‬
‫ � �� اور � �� ‬ ‫� �� �� � � �ر �� ﷺ �  �ح  ٰ ٰ‬
‫و�ہ � � �چ �� � � �� �ز �� ا�ر �� � � �� ا� ‬
‫� � � � � � ا� �ح �و ں � � �ح آ�ت ﷺ �� � � ‬
‫ش‬
‫�ہ � اور �ش ��  )ازا� ا�سك � � �ك از �� ��ىؒ (‬
‫)ان روا�ں � �� وا� � � �  �  �ت ا�� ��ؓ �ك � �ل ‬
‫� � � �ر ا� � � �ورت ��  �ا�  �� � اور �� آ�� � ‬
‫ؓ‬
‫ ��روق � ‬‫دو�ے �ور� و ں  �اروں � � �� � اور�ت‬
‫� �� � � اور �ت �ن �ؓ � اور�د �ت �ؓ � � �� � � ‬
‫اس � �ف � � � � �ت ا�� ��ؓ � �� � � ا� � � ‬
‫�م تت‬
‫ا�ف � � � � اس � �  اور�� � ��  �� ےى ۔‬
‫ �‬
‫�ال‬
‫ ر�ل اور �� �ق � �ان � � �� � ��ں � � ‬
‫آل ؐ‬
‫ ر�ل � ان �ق � ادا � � ‬
‫�� �� � � �ت ا�� ��ؓ � آل ؐ‬
‫اور �� �ك � آ�� � آل � � �م ا�ا�ت � �را ��� �� ‬
‫� �رى � � روا�ت � � �  ﻓﹷأﹷ�ﹷ� أﹷﺑﹹﻮ ﺑﹷ ْ�ٍ أﹷ ْﻥ ﻳﹷ ْﺪ ﹷﻓ ﹷﻊ إ�ﹻ ﹷ� ﻓﹷﺎﻃ ﹷﹻﻤ ﹷﺔ ﹻﻣ ْﻨ ﹷﻩﺎ ﹷﺷ ْﻴﺌﹱﺎ‪،‬‬
‫� �ت ��ؓ �  �ت ا��ؓ � ا� � � �� � � �  �ت ا��ؓ ‬
‫� � �  ��ؓ � �� � �� � ا�ر �د� � � � اس �� �ہ ا� � ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪30‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫�� ��ف � و�ں ادا� � � ا�ار �اور اس � � � ادا�� � ‬
‫�� �ف ا�ر � اس �د �� اور �رض روا� � � � �؟ ‬
‫�اب ‬
‫� روا�ت � �ت ��ؓ � �  ��  �ت ا�� ��ؓ ‬
‫� �و� �ل �ى � �� � � اس �ع � � روا�ت � � �� � ‬
‫�م �� � � �ت ��ؓ � �� � �ص �� � �اث � � ‬
‫� ادا �� � �ت ا��ؓ � ا�ر � � � � ادا �� � ا�ر � ‬
‫� �۔ آ�ن �ں � ا� �ح � � �ت ��ؓ ا� �ل � � �� ‬
‫ﷺ � �و� �ل � � �ر ورا� ا� � � ��  �  اور �ت ‬
‫ا���� � اس ��ن �ى ﷺ � ﻻﹷ ﻧ ﹷﹹﻮﺭ ﹹﺙ‪ ،‬ﹷﻣﺎ ﹷﺗ ﹷﺮ ْﻛ ﹷﻨﺎ ﹷﺻ ﹷﺪ ﹷﻗ ٌﺔ )� �رے ‬
‫�� � ورا� �رى � �� � � � �ڑ �� وہ �� اور و� �� �(‬
‫� �� �ر ورا� � �د� � ا�ر � � �ے � ان � � ادا ‬
‫�� � � � � �۔‬
‫اس � � �ا� و �ا � �د روا� � ��د � � �ر �� � �م �ر� ‬
‫�‬
‫‪ � � ��  �‬روا�ت �  ا� درج �� �� ا�ؓ ��� � �  ﹻ ﻧﹽﹷ ﹷﻤﺎ ﻳﹷأْ� ﹹ ﹹ‬
‫ﻞ‬
‫ﺍﻟﻤﺎ ﹻﻝ)�ور ��ورآل � ا� �� �ل � �� ر� �(‬
‫ﻝﹹ ﻣﹹﺤﹷﻤﹽﹷ ٍﺪ ﹻﻣ ْﻦ ﹷﻩ ﹷﺬﺍ ﹷ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪31‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫‪‬دو�ا  � � �� ا�ؓ � � � � ان ا�ال � � �� ﷺ � ‬


‫ﹷﻋْﻤﹷﻠﻦﹽﹷ ﻓﹻﻴﻩﹷﺎ ﺑﹻﻤﹷﺎ ﻋﹷﻤﹻﻞﹷ ﺑﹻﻩﹻ ﺭﹷﺳﹹﻮﻝﹹ ﺍﷲﹻ ﺻﹷ�ﹽﹷ� ﺍ ﹹ‬
‫ﷲ ﹷﻋﻠ ْﹷﻴﻩﹻ‬ ‫� � �رى ر�ؓ �) ﹷﻷ ﹷ‬
‫ﹷﺳﹷﻠﹽﹷﻢ(اور � � � � �ر ﷺ  � � � ادا �� � � � � � � ‬
‫ﹷ‬
‫�رو� اور� �� �۔‬
‫‪�‬ا � � �� ا�ؓ � و� � �� � ر�� � � �� ﷺ � ‬
‫�ا� ور� دارى  مج�ےت ا� ر� دارى � ز�دہ �ب  ﹷﻭ‬
‫�ﺍ )ﷲﹻ ﻟ ﹷﹷ‬
‫ﹷ�ﺍﺑﹷ ﹹﺔ ﹷﺭ ﹹﺳﻮ ﹻﻝ‬
‫�ﺍﺑﹷ�ﹻي(‬ ‫ﹷ ﹷ‬ ‫ﹷ ﹷ‬
‫ﺻﹷ�ﹽﹷ� ﺍﷲﹹ ﻋﹷﻠﹷﻴْﻩﹻ ﻭﹷﺳﹷﻠﹽﻢﹷ أﹷﺣﺐﹽﹹ إﹻ �ﹷيﹽﹷ أ ْﻥ أﺻﹻ ﹷﻞ ﹻﻣ ْﻦ ﹷ ﹷ‬
‫اور �� � � ر�ل ﷺ � ر� داروں ��ق ادا �� � �رت � � ‬
‫ا� � � �دق �� � � � دو�وں � � �� �د� �  ۔ ‬
‫ا�� د� � � �� � � �ت ا�� ��ؓ ا� ا�ال ‬
‫� ا�ل � و�ہ � و� �� � � و �دق � � � � آپ � ‬
‫�� � � � �ا �  ��  �ت ا�� ؓ� � و�ے � � وہ ‬
‫� �ح  ادا � � اور آل ‬ ‫ ر�ل � �ق ‬
‫� �رے � � اور آل ؐ‬
‫ر�ل � ادا� �ق � �ظ � � �� � �م ر� � اس � �� ‬
‫ؐ‬
‫ا� ہ  � � اور �ں ا�� ��ؓ � �ف � ا�ر � ذ� � و�ں ‬
‫� ورا� � �رت � ا�ر � � � ً� � ادا � �� � �� �د� ‬
‫�� �اد � � ۔(‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬
‫‪32‬‬ ‫ا�� �ك‬

‫اور اس  �ت �  �ا� �  آل ر�ل ﷺ � ا�  �� ��ب ��  �ت  ‬
‫ز�� �ؒ د� �  � �� �� ا�ؓ � �ك � �رے � � � � وہ ‬
‫‪(٥�٢٨٩‬‬
‫�� � � �� �)ا�ا� وا�ے � �‬
‫ا� �ك �� ر�ل �لﷺ � �� ر�ا �� اور ��� � ‬
‫� اس � �ت �� ا�ؓ � �� �ت �ؓ �ت �ؓ  �ت �ؓ ‬
‫اور �ت ز� � � ؒ سب كے سب شرىك ہىں۔‬
‫ﻭﺁ�ﺩﻋﻮﺍﻧﺎ ﺍﻥ ﺍﻟﺤﻤﺪﷲ ﺭﺏ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤ�ﻥ‬

‫‪Courtesy www.pdfbooksfree.pk‬‬

You might also like