Professional Documents
Culture Documents
Hiểu về giấc ngủ
Hiểu về giấc ngủ
www.raisedhappy.co
Sách điện tử
Hiểu về GIẤC NGỦ
Mục lục
● Giới thiệu
● Những điều cần nhớ về giấc ngủ của trẻ
● Vì sao nhiều chuyên gia khuyến khích “Cry-it-out”? Hiểu đúng về CIO
● Ngủ chung là gì?
● 6 sai lầm thường gặp của cha mẹ liên quan tới giấc ngủ của trẻ
● 15 sự thật về giấc ngủ của trẻ từ 0 - 1 tuổi
● Bí mật về giấc ngủ của trẻ từ 1 - 3 tuổi
● Giấc ngủ của trẻ: Những câu hỏi thường gặp
2
www.raisedhappy.co
Giới thiệu
Hơn cả sức nóng của chủ đề vắcxin, nơi bé ngủ và cách cho bé ngủ là đề tài
gây tranh cãi nhiều không kém trong các hội nhóm làm cha mẹ. Mỗi người
đều có quan điểm của riêng họ.
Trước khi mang thai, tôi không quan tâm nhiều tới thế nào là con ngủ chung
giường, ngủ chung giường khác đệm hay ngủ khác giường, ngủ cũi… Một
trong những thứ mà vợ chồng tôi đã mua đó là một chiếc giường cũi cho
phép kê liền vào với giường của bố mẹ. Dường như đó là lựa chọn phổ biến
ngày nay. Một chiếc giường hay cũi là cần thiết cho đứa trẻ sơ sinh? Khi nữ hộ
sinh được bệnh viện cử tới thăm nhà sau khi tôi sinh hai tuần để kiểm tra
không gian sống của mẹ và bé, cân em bé và tư vấn các kiến thức chăm sóc
em bé sau sinh thì bà có tư vấn việc ngủ chung hay ngủ riêng là tuỳ bố mẹ,
phụ thuộc vào nền văn hoá và quan điểm của từng quốc gia và xã hội.
Từ khi nào cũi được sử dụng cho trẻ sơ sinh? Để bé ngủ riêng dường như là
một ý tưởng mới của xã hội hiện đại. Tổ tiên của chúng ta biết rằng nếu một
đứa bé khóc lớn, thú săn mồi sẽ nghe thấy hoặc đánh hơi thấy. Bởi vậy, trẻ em
luôn được ở gần, ngủ cùng với mẹ và bú mẹ khi có nhu cầu.
Ngày nay, một con sư tử không thể xuất hiện trong phòng ngủ của chúng ta.
Các bạn đều hiểu điều đó. Nhưng em bé thì không. Con được sinh ra với bản
năng nguyên thủy của loài người. Bản năng đó còn nguyên vẹn, dù con sinh ra
năm 2025 hay ở thời kì đồ đá.
Vậy một đứa trẻ khóc khi nằm một mình trong cũi lúc ba giờ sáng có bình
thường không?
3
www.raisedhappy.co
Câu trả lời đơn giản: Có, hoàn toàn bình thường. Bản năng cần được che chở
khiến đứa trẻ muốn gần cha mẹ, để nhận được sự bảo vệ và an tâm. Và khi
chúng ta đặt con trong một chiếc cũi, đặc biệt là trong phòng riêng của con,
đương nhiên con phải sợ và báo cho chúng ta biết bằng tiếng khóc. Đó là thực
tế.
Việc chúng ta luyện tập cho con phải nằm riêng thực ra là do nhu cầu của
người lớn, không phải nhu cầu của bản thân con. Khi một đứa trẻ cần hỗ trợ,
con sẽ bắt đầu gây chú ý, liên lạc bằng ánh mắt, tìm tới ngực mẹ, rúc rích và
vặn vẹo. Khóc là tín hiệu cuối cùng đứa trẻ sử dụng nếu những thứ trên không
đủ làm mẹ chú ý. Và tất nhiên, một đứa trẻ nằm một mình trong cũi thì chẳng
có cách nào khác gửi tín hiệu cho mẹ biết ngoài khóc.
Theo tự nhiên, trẻ sẽ khóc gào đến khi mẹ có phản ứng và đến bên để xoa dịu
nhu cầu của trẻ. Còn nếu không có ai đến, trẻ rồi cũng sẽ nín thôi. Nhưng,
càng khóc lâu thì hormone căng thẳng trong cơ thể trẻ càng gia tăng. Trẻ
khóc một mình mà không nhận được sự hỗ trợ từ bố mẹ sẽ dẫn tới sợ hãi và lo
lắng. Đừng bỏ mặc trẻ khóc một mình cho tới tận lúc mệt quá mà nín, bởi
điều này sẽ gây ra những tổn thương tâm lý sâu kín trong con.
Tôi cũng từng nghe rất nhiều mẹ và kể cả bác sĩ nói rằng trẻ khóc 2-3 giờ mỗi
ngày là bình thường. Đừng tin họ, trẻ khóc nhiều như vậy là có vấn đề. Các mẹ
cũng hoàn toàn có thể sử dụng khăn quấn khi cho con ngủ, tạo cảm giác
được ôm để ngủ ngon hơn. Nhưng quan trọng nhất, vẫn là trẻ cần được gần
gũi với cha mẹ chúng.
4
www.raisedhappy.co
5
www.raisedhappy.co
6
www.raisedhappy.co
Bây giờ bạn cố gắng ru con lại một lần nữa, nhưng làm lâu hơn lần trước. Bạn
sẽ nhận thấy mặt con giãn ra, hơi thở trở nên đều hơn và nông, cơ thể con
hoàn toàn thư giãn. Bàn tay của con mở ra, và chân tay con thả lỏng. Con đã đi
vào giấc ngủ sâu hơn, cho phép bạn đặt con xuống và lẻn ra ngoài, hít một hơi,
thở phào nhẹ nhõm và an tâm rằng cuối cùng thì “con cũng ngủ rồi”.
Trẻ em có chu kì giấc ngủ ngắn hơn so với người lớn
Hãy thử quan sát con trong lúc ngủ. Khoảng một giờ sau khi ngủ, con bắt đầu
ngọ nguậy, lật mình một chút, mí mắt rung nhẹ, mặt nhăn lại, hơi thở không
đều, và các cơ căng hơn, nhiều lúc mặt con có nét cười hoặc mếu. Lúc này con
đã trở lại giai đoạn của giấc ngủ nông, hay còn gọi là ngủ động. Thời gian con
chuyển từ giấc ngủ sâu sang nông là khoảng thời gian con dễ bị đánh thức
nếu có những khó chịu trong người như cảm giác đói, nóng. Nếu không thức
giấc, sẽ mất khoảng mười phút để con trở lại vào giấc ngủ sâu.
Chu kì giấc ngủ người lớn (đi từ giấc ngủ nông đến sâu, và sau đó trở lại giấc
ngủ nông) kéo dài trung bình 90 phút. Chu kì giấc ngủ của trẻ sơ sinh ngắn
7
www.raisedhappy.co
hơn, kéo dài 50-60 phút. Vì vậy bé có thể bị đánh thức sau khoảng một tiếng
đi ngủ, hoặc nhanh hơn. Khi bé trở lại giấc ngủ nông, nếu bạn đặt bàn tay thật
nhẹ trên lưng của bé, xoa vỗ nhẹ nhàng hoặc hát một bài hát ru nhẹ, hoặc là
chỉ ở cạnh bé, bạn có thể giúp bé đi qua giai đoạn ngủ nông mà không bị
đánh thức.
Trẻ ngủ không sâu như người lớn
Các em bé không chỉ mất nhiều thời gian hơn để đi vào giấc ngủ sâu, mà thời
gian ngủ nông cũng nhiều gấp đôi người lớn. Mới nghe nói, bạn sẽ thấy điều
này có vẻ không công bằng cho những ông bố bà mẹ trẻ đang mệt mỏi vì
phải chăm sóc đứa con mới ra đời. Tuy nhiên, nếu tìm hiểu, bạn sẽ thấy tất cả
những đặc điểm đó đều có lí do của nó. Nó giúp bạn hiểu hơn về nhu cầu của
con vào ban đêm để từ đó có thể chăm sóc con đúng cách cho phù hợp với
nhịp sinh học tự nhiên. Đây cũng là quan điểm mà tôi tin và theo đuổi, trong
khi có thể có nhiều mẹ hoặc chuyên gia khác cố gắng tư vấn cho bạn một loạt
các tiện ích và các kĩ thuật để giúp con ngủ dài qua đêm (hay còn gọi là ngủ
say xuyên đêm).
8
www.raisedhappy.co
Việc thức giấc ban đêm có ý nghĩa sống còn với trẻ. Trong vài tháng đầu đời,
nhu cầu của em bé cần bố mẹ là nhiều nhất, nhưng khả năng thể hiện cho bố
mẹ hiểu nhu cầu đó lại thấp nhất. Giả sử một em bé ngủ sâu suốt đêm, một số
nhu cầu cơ bản sẽ không được thỏa mãn. Trẻ nhỏ có một cái dạ dày nhỏ, và
sữa mẹ được tiêu hoá rất nhanh. Nếu cơn đói không dễ dàng đánh thức con
dậy, thì sẽ không tốt cho bé. Nếu mũi của bé bị ngạt và bé không thể thở, hoặc
là bị lạnh quá hoặc nóng quá, và bé ngủ sâu đến mức không thể thể hiện nhu
cầu của mình, sự sống của bé sẽ bị ảnh hưởng. Rất có thể dẫn đến nguy cơ
đột tử khi ngủ (SIDS).
Một điều tôi đã trải nghiệm đồng thời cũng được học trong những khoá học
về sự phát triển của trẻ nhỏ, đó là trẻ sơ sinh “làm vậy bởi vì tự nhiên sinh ra
chúng có bản năng như vậy”. Giấc ngủ nông giúp bảo vệ con. Giả sử trẻ ngủ
giống như một người lớn, có nghĩa là giấc ngủ chủ yếu là sâu. Nghe thật tuyệt
vời! Nhưng có lẽ là chỉ tuyệt vời cho những ông bố bà mẹ thôi, chứ không phải
cho em bé. Giả sử bé có nhu cầu được ủ ấm, bú sữa, hoặc bị ngạt hơi, nhưng vì
bé đang ngủ sâu, bé không thể thức dậy để nhận biết và hành động theo
những nhu cầu này. Bé có thể bị nguy hiểm với những giấc ngủ sâu như vậy.
Dường như trẻ em được sinh ra với đặc điểm giấc ngủ nông. Chúng cho phép
trẻ thức dậy trong những hoàn cảnh nguy hiểm như trên. Tôi tin, và các
nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, giai đoạn ngủ nông có lợi ích sinh lí cho trẻ nhỏ
trong những tháng đầu đời, giai đoạn mà trẻ dễ bị tổn thương nhất.
9
www.raisedhappy.co
Việc thức giấc buổi đêm có lợi cho sự phát triển trí tuệ của trẻ
Giấc ngủ nông giúp não phát triển bởi vì bộ não không nghỉ ngơi trong thời
gian diễn ra giấc ngủ nông (REM). Trong thực tế, lưu lượng máu đến não gần
như tăng gấp đôi trong giấc ngủ nông. Trong thời gian ngủ nông, cơ thể tăng
cường việc sản xuất các protein thần kinh giúp bộ não phát triển. Não có thể
sử dụng thời gian này để xử lí thông tin có được trong khi tỉnh táo, lưu trữ
những gì có lợi cho cá nhân và loại bỏ những gì không cần.
Một số nhà nghiên cứu tin giấc ngủ nông là để cơ thể tự động kích thích não
phát triển, cung cấp hình ảnh có lợi thúc đẩy phát triển tinh thần. Trong giai
đoạn ngủ nông, trung tâm cao cấp của não bộ tiếp tục hoạt động, nhưng
trong giấc ngủ sâu, các trung tâm não cao cấp sẽ không hoạt động. Có thể là
vì trong giai đoạn này của trẻ, sự phát triển não rất nhanh chóng (ở trẻ sơ sinh
bộ não phát triển gần 70% khối lượng của người lớn trong hai năm đầu tiên),
não cần phải tiếp tục hoạt động trong khi ngủ để phát triển. Điều thú vị là trẻ
sinh non còn dành nhiều thời gian ngủ nông (khoảng 90%), có lẽ là để thúc
đẩy tăng trưởng não bộ.
10
www.raisedhappy.co
Khi đọc tới đoạn này, có thể nhiều người mẹ mệt mỏi vì con ngủ không ngoan
sẽ cười khúc khích và nói: “Nếu đó là sự thật thì con tôi sẽ rất thông minh” (Ai
mà biết được nhỉ!)
Nhưng con sẽ tiếp tục thay đổi thói quen và chu kì ngủ. Trẻ sẽ ngủ sâu hơn và
tốt hơn trong quá trình lớn lên. Chắc hẳn bạn đang đặt câu hỏi: Khi nào con tôi
sẽ ngủ liền một mạch qua đêm đây? Độ tuổi trẻ có thể đi vào giấc ngủ dễ
dàng và ngủ được qua đêm là rất khác nhau giữa các trẻ. Một số em bé đi vào
giấc ngủ một cách dễ dàng, nhưng lại dễ bị thức giấc. Những bé khác đi vào
giấc ngủ khó khăn hơn, nhưng lại ngủ lâu hơn. Trong ba tháng đầu, trẻ nhỏ ít
khi ngủ hơn bốn giờ liền mà không cần ăn. Tuy nhiên, trẻ thường ngủ tổng
cộng 14-18 giờ một ngày.
Từ 3-6 tháng, hầu hết các bé bắt đầu ổn định. Trẻ có thể tỉnh táo trong một
giai đoạn dài hơn vào ban ngày và một số có thể ngủ kéo dài năm giờ đồng hồ
vào ban đêm. Từ 3-6 tháng, có thể chỉ thức giấc một hoặc hai lần ban đêm.
Bạn cũng sẽ thấy khoảng thời gian giấc ngủ sâu kéo dài hơn.
11
www.raisedhappy.co
12
www.raisedhappy.co
2. Vì sao nhiều chuyên gia khuyến khích Cry-it-out? Hiểu đúng
về CIO
“Cry It Out” (CIO) hay còn gọi Để trẻ khóc, là phương pháp luyện cho trẻ tự
ngủ. Đã có rất nhiều cuốn sách ra đời để hướng dẫn các mẹ thực hành
phương pháp này. Ngoài việc tạo ra nhiều luồng ý kiến gây tranh cãi, với tôi, đó
là một phương pháp thực hành tương đối khó chịu (vì bản thân tôi bị stress
khi nghe tiếng gào khóc tuyệt vọng của con). Vậy phương pháp này đã bắt
đầu như thế nào?
Nguồn gốc ban đầu của phương pháp CIO là vào năm 1894 tiến sĩ Emmett
Holt xuất bản một cuốn sách có tựa đề là “The Care and Feeding of Children”.
Nó nhanh chóng trở thành cuốn sách bán chạy với nội dung được thể hiện
dưới hình thức hỏi - đáp xoay quanh các chủ đề khác nhau về chăm sóc trẻ.
Trong cuốn sách, có một câu hỏi “Làm thế nào để xử lí hay giới hạn chuyện
khóc của một đứa trẻ?”. Holt trả lời “Mọi việc sẽ đơn giản hơn nếu bạn sử dụng
Cry It Out (CIO). Lần đầu là khoảng một tiếng, một vài trường hợp là 2-3 tiếng.
Lần thứ hai hiếm khi kéo dài hơn 15 phút, và hiếm có đứa trẻ còn còn khóc ở
lần thứ ba”.
Holt đã đúng. Bởi vì đã có lần chúng tôi để con khóc và đóng cửa phòng ra
ngoài, lần thứ hai con đã khóc ít hơn. Lần thứ ba còn ít hơn nữa.
Nhưng điều đó có phải là Cry It Out hiệu quả và tốt cho con? Raised Happy
nghĩ là không! Điều đó có nghĩa là con học được rằng: Khóc là vô nghĩa. Nó
làm cho con cảm thấy bị bỏ rơi. Và về lâu dài, có thể bản năng tin cậy vào bố
mẹ của con sẽ bị ăn mòn mất.
CIO có thể dễ dàng trở thành nguyên nhân của stress. Lí do là vì:
13
www.raisedhappy.co
● Bỏ con khóc một mình làm tăng lượng huyết áp trên não, tăng
hormone gây căng thẳng, cản trở lưu thông máu não và giảm ôxy ở não.
● Kết quả của việc cho con khóc nhiều là con bị căng thẳng quá mức.
Nguy cơ lâu dài là trong cuộc sống về sau, tâm lí của con có thể bị ảnh
hưởng, có thể dẫn tới sự sợ hãi khi cô đơn, lo lắng khi chia li…
● Ở trẻ sơ sinh, căng thẳng mãn tính có thể dẫn tới hệ thống thượng thận
hoạt động quá tải, khiến chúng không tiết đủ hormone cân bằng, dẫn
đến tăng tính gây hấn, bốc đồng, bạo lực về sau.
● Một số học giả cho thấy rằng trẻ khóc dai dẳng quá nhiều trong giai
đoạn sơ sinh có nguy cơ bị Rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention
Deficit Hyperactive Disorder - ADHD) gấp mười lần so với trẻ thường, là
nguyên nhân của việc học kém tập trung hoặc có những hành vi thiếu
kiềm chế.
Tương tác của chúng ta với con, cho dù tích cực hay tiêu cực, đều sẽ ảnh
hưởng tới sự phát triển não của con. Các nhà thần kinh học đã chứng minh
rằng những tương tác yêu thương làm tăng số lượng các kết nối giữa các tế
bào thần kinh. Còn theo Hiệp hội Sức khoẻ Tâm thần của Trẻ sơ sinh Thế giới
(World Association for Infant Mental Health - WAIMH) thì “Trẻ sơ sinh có nhiều
khả năng tạo ra những lớp bảo vệ của riêng chúng trước các khó khăn và đau
khổ nếu như con được đáp ứng một cách nhanh chóng, nhất quán và hợp lí.
Cảm giác an toàn này được trẻ tiếp thu từ chính cha mẹ trong thời thơ ấu, là
nền tảng cho một tinh thần khoẻ mạnh khi lớn lên.”
Bạn bè tôi áp dụng CIO, nó có xấu không?
Luyện ngủ đang như là một xu hướng trong văn hoá nuôi con ngày nay, và
hầu như những ai lần đầu làm cha mẹ đều quan tâm. Người ta thường hỏi
“khi nào” nên luyện ngủ nhiều hơn thay vì là “nếu luyện ngủ” thì sẽ như thế
nào? Với cá nhân tôi, một đứa trẻ được bú no, bỉm không ướt, đủ ấm hay mát
14
www.raisedhappy.co
15
www.raisedhappy.co
16
www.raisedhappy.co
● Giúp những bố mẹ phải đi làm việc cả ngày có nhiều thời gian bên con
hơn.
Những quy tắc an toàn khi cho con ngủ chung
Nếu bạn quyết định cho con ngủ chung, bạn cần nắm những quy tắc an toàn
cơ bản để bảo vệ con tránh các rủi ro gặp phải. Những lời khuyên dưới đây
được tổng hợp từ cuốn sách “Ngủ chung cùng con - Cẩm nang dành cho phụ
huynh” của giáo sư James McKenna:
● Bé bú mẹ có giấc ngủ an toàn nhất là gần mẹ. Bé bú bình có giấc ngủ
an toàn hơn khi ngủ riêng giường nhưng chung phòng với bố mẹ.
● Bé nên được đặt nằm ngửa để ngủ, trên một tấm đệm mỏng và có
phần tách biệt nếu đặt trên giường bố mẹ. Sử dụng nôi trẻ em là cách
tốt.
● Không sử dụng gối hoặc chăn ở gần mặt bé (nên quấn khăn hoặc đặt
bé ngủ trong túi ngủ).
● Không nên đặt bé cạnh khe tường hoặc các đồ vật khiến bé có nguy cơ
bị rơi hoặc mắc vào.
● KHÔNG BAO GIỜ được đặt bé ngủ trên sofa, bàn hoặc ghế.
● Không đặt thú bông hoặc đồ chơi quanh cũi, đệm hoặc giường bé khi
bé ngủ.
● Bố mẹ hút thuốc lá thì không nằm ngủ chung với con.
● Bố mẹ uống rượu hoặc nghiện ma tuý hoặc đang điều trị bệnh mất ngủ
cũng không nên nằm ngủ chung với con.
● Bố mẹ ngủ rất sâu, hay mộng du hoặc gặp ác mộng (mơ)… thì cũng nên
sử dụng cách ngủ riêng giường thay vì ngủ chung giường với con.
● Bé không thể tự lật hoặc trở mình nên đừng nằm quá sát bé, tránh
nguy cơ bố mẹ hoặc chăn của bố mẹ làm bé ngạt thở.
17
www.raisedhappy.co
● Bé không nên mặc quá nhiều đồ khi ngủ (quá nóng cũng là một
nguyên nhân dẫn tới đột tử khi ngủ)
18
www.raisedhappy.co
4. 6 sai lầm thường gặp của cha mẹ liên quan tới giấc ngủ của
trẻ sơ sinh
Nói đến những giấc ngủ ngắn (naps), mỗi em bé đều có các nhu cầu khác
nhau nên rất khó để đưa ra một số lỗi nhất định hay việc cần làm chính xác
cho từng bé. Tuy nhiên dưới đây là 7 lỗi chung phổ biến nhất mà tất cả phụ
huynh đều cần tham khảo:
Kỳ vọng thiếu thực tế
Có trường hợp em bé 4-5 tháng tuổi được bố mẹ cho ngủ trưa khoảng 3 tiếng
vì họ nghĩ rằng đó là số giờ ngủ trưa cần thiết cho 1 ngày. Nhưng trên thực tế,
giấc ngủ 1 tiếng hơn lại được khuyến khích, đặc biệt đối với bé dưới 6 tháng
tuổi thì giấc ngủ lại thường ngắn và không ổn định.
Bố mẹ nên có những mong muốn thực tế hơn về việc này bởi mỗi em bé đều
có nhu cầu khác nhau. Một vài bé có thể bắt đầu quen với lịch trình của đồng
hồ từ 5 tháng nhưng có bé lại đến tận 7, 8 tháng tuổi. Vậy nên rất quan trọng
nếu bố mẹ nắm rõ số lượng và thời lượng cần những giấc ngủ ngắn phù hợp
với từng độ tuổi là bao nhiêu.
Dưới đây là thời gian ngủ (tham khảo) trung bình cần thiết trong 24h dựa trên
độ tuổi:
● Trước 6 tháng tuổi: 11-12 tiếng vào ban đêm, 3-4 tiếng vào ban ngày chia
theo 3-4 giấc ngủ ngắn.
● 6-9 tháng tuổi: 11-12 tiếng vào ban đêm, 2-3 tiếng vào ban ngày chia theo
2-3 giấc ngủ ngắn.
● 9-18 tháng tuổi: 11-12 tiếng vào ban đêm, 2-3 tiếng vào ban ngày chia
theo 1-2 giấc ngủ ngắn.
● 18 tháng đến 3 tuổi: 10-12 tiếng vào ban đêm, 1-3 tiếng vào ban ngày chia
theo 1 giấc ngủ ngắn.
19
www.raisedhappy.co
20
www.raisedhappy.co
21
www.raisedhappy.co
tốt nhất bố mẹ nên để con ngủ ngày càng nhiều giấc càng tốt, miễn là vẫn
đảm bảo ban đêm đi ngủ đủ sớm (6 đến 8 giờ tối).
22
www.raisedhappy.co
23
www.raisedhappy.co
Giữ cho trẻ thức lâu không làm cho trẻ ngủ ngon hơn
Điều này có liên kết chặt chẽ với điều số 2 và cũng là sự thật dễ bị hiểu lầm
nhất về giấc ngủ của em bé.
Đối với người lớn, nếu muốn có một giấc ngủ thẳng giấc vào ban đêm, chúng
ta thường cố gắng không ngủ vào ban ngày. Nhưng trẻ nhỏ thì ngược lại. Trên
thực tế, một em bé được nghỉ ngơi đủ sẽ ngủ ngon hơn vào ban đêm hơn là
một em bé bị quá sức vì phải thức suốt ngày. Vì vậy, thay vì khiến em bé thức
khuya để dễ ngủ hơn (điều hoàn toàn sai), bố mẹ nên cho bé đi ngủ sớm. Điều
này nghe có vẻ mâu thuẫn, nhưng thật ra ngủ sớm sẽ giúp trẻ đỡ mệt hơn.
Em bé không bẩm sinh đã hiểu rằng ban đêm là giờ để ngủ
Mỗi người lớn đều có đồng hồ sinh học cho riêng mình để thông báo giờ thức,
giờ ngủ. Đồng hồ sinh học này thường bị ảnh hưởng bởi ánh sáng mặt trời
hoặc hóc-môn, làm chúng ta cảm thấy mệt vào buổi tối và tỉnh táo vào buổi
sáng.
Nhưng em bé lại khác. Các con không sinh ra là được “trang bị” đồng hồ sinh
học ngay. Khi trong bụng mẹ, em bé phụ thuộc vào hóc-môn và nhịp điệu của
mẹ. Và khi ra khỏi bụng mẹ, em bé cần ít nhất 2 tháng để phát triển đồng hồ
sinh học của mình. Trong vòng 2 tháng đầu đó, em bé có thể sẽ ngủ suốt ngày
và thức dậy vào ban đêm. Điều này có thể khiến những người lần đầu làm cha
mẹ cảm thấy mệt mỏi, nhưng đây là một dấu hiệu hoàn toàn bình thường
chứng tỏ rằng đồng hồ sinh học của bé đang làm việc để phân định ngày và
đêm.
Hãy cứ bình tĩnh, rồi vấn đề sẽ được giải quyết từ từ. Bố mẹ có thể thử một vài
cách như để bé thức chơi đùa trong một vài khoảng thời gian ngắn vào ban
ngày để con tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (tất nhiên không tiếp xúc trực tiếp).
24
www.raisedhappy.co
25
www.raisedhappy.co
Ru ngủ là phương pháp nhanh chóng và dễ dàng để dỗ một em bé đang
khóc đi vào giấc ngủ. Cũng như quấn bọc, ru ngủ cũng liên tục “đung đưa”
em bé như khi còn trong bụng mẹ những lúc mẹ di chuyển. Đây chính là lý do
tại sao ru bé trong nôi rất hiệu quả bởi nhịp điệu đu đưa đều đều sẽ đưa con
vào giấc ngủ rất nhanh. Tuy nhiên bố mẹ cũng không nên để em bé ngủ
trong nôi quá lâu bởi nó có thể tăng nguy cơ gây ra SIDS (hội chứng đột tử ở
trẻ sơ sinh).
Tiếng ồn trắng đơn giản là sự kết hợp những âm thanh có cùng tần số với
nhau (âm thanh của máy hút bụi hay máy sấy tóc,…) và có khả năng che lấp
những âm thanh gây nhiễu khác. Khi còn trong bụng mẹ, em bé thường được
tiếp xúc với tiếng ồn trắng như nhịp tim của mẹ, tiếng máu chảy,… Vậy nên em
sẽ ngủ ngon và lâu hơn khi có tiếng ồn trắng làm nền âm thanh. Bố mẹ có thể
tải tiếng ồn trắng về máy của mình qua các ứng dụng hay mua hẳn một chiếc
máy chỉ phát tiếng ồn trắng.
Độ tuổi mà em bé có thể ngủ thẳng giấc suốt đêm thường khác
nhau
Về mặt lý thuyết, bé có thể ngủ thẳng giấc suốt đêm khoảng 5-6 tiếng mà
không cần thức dậy ăn đêm. Độ tuổi mà bé có thể làm được điều này thường
thay đổi: có bé thì 2 tháng, các bé khác thì 8, 9 tháng. Từ sơ sinh đến 12 tháng
tuổi, việc con thức giấc để ăn đêm là điều bình thường, thế nhưng tốt hơn bố
mẹ vẫn nên cai sữa đêm vào khoảng 8, 9 tháng tuổi. Đến lúc đó, nếu con vẫn
thức dậy đòi ăn đêm thì thường là theo thói quen hoặc ăn chưa đủ no trong
ngày.
26
www.raisedhappy.co
Thói quen ngủ của bé thay đổi vĩnh viễn sau 4 tháng tuổi
Giấc ngủ của người lớn không phải là một mạch liên tục mà nó diễn ra theo
chu kỳ giữa giấc ngủ sâu và không sâu. Trong giai đoạn ngủ không sâu, chúng
ta thường thức giấc vài lần để điều chỉnh gối, tư thế ngủ rồi sau đó lại ngủ tiếp.
Còn đối với trẻ sơ sinh, các con có nhiều giấc ngủ sâu hơn chúng ta và thói
quen ngủ đó sẽ trở nên giống người lớn hơn kể từ sau 4 tháng tuổi. Điều này
có nghĩa là em bé sẽ thức giấc thường xuyên hơn vào giữa đêm khoảng từ 4
tháng tuổi trở đi, còn những giấc ngủ ngắn lại càng ngắn hơn. Đây được gọi là
“4 tháng hồi quy giấc ngủ.”
Nhu cầu ngủ của bé thay đổi khi bị ốm, cơ thể phát triển, mọc
răng hoặc các cột mốc phát triển khác
Chúng ta thường ngủ nhiều hơn lúc bị ốm bởi lúc đó cơ thể phải chiến đấu với
dịch bệnh nên cần được nghỉ ngơi nhiều. Các em bé cũng vậy. (Tất nhiên các
bé sẽ thức dậy nhiều hơn nếu cơn đau hay những triệu chứng khác khiến em
không thoải mái). Đặc biệt, em bé ngủ nhiều hơn trong quá trình cơ thể phát
triển.
Trong suốt những cột mốc phát triển như tập lật, bò, ngồi, đứng, nói,… em bé
có xu hướng ngủ ít đi và thức giấc thường xuyên hơn. Sự rối loạn giấc ngủ này
thường xảy ra trong những mốc thời gian sau đây:
● 4 tháng tuổi
● 8 đến 10 tháng tuổi
● 18 tháng tuổi
● 2 tuổi
Mọc răng cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé. Em bé bắt đầu mọc răng từ 3
tháng tuổi và các dấu hiệu thường là sưng nướu, chảy nước dãi, hay quấy
27
www.raisedhappy.co
khóc. Một vài bé có thể ngủ nhưng cũng nhiều bé bị thức giấc giữa đêm hay
giữa các giấc ngủ ngắn trong quá trình mọc răng.
20% trẻ sơ sinh đều phải trải qua triệu chứng đau do co thắt (colic)
Đau bụng ở trẻ sơ sinh (colic) là một trong những nguyên nhân khiến trẻ quấy
khóc trong giai đoạn đầu đời. Việc này kéo dài hơn 3 tiếng và diễn ra hơn 3 lần
mỗi tuần, thường vào chiều tối. Tình hình thường tệ đi vào khoảng 2 tháng
tuổi và tiến triển tốt hơn từ 3, 4 tháng tuổi.
Có người cho rằng chứng đau bụng ở trẻ sơ sinh liên quan đến vấn đề tiêu hóa
trong khi các nhà khoa học vẫn chưa chứng minh được điều đó. Dẫu biết rằng
việc này khiến bố mẹ rất mệt mỏi nhưng đây cũng là một biểu hiện bình
thường đối với sự phát triển của trẻ. Việc bố mẹ cần làm là lưu ý những dấu
hiệu khi trẻ bị đau bụng sau đây: trào ngược, nhạy cảm với sữa, ăn quá nhiều
hay líu lưỡi.
Có vẻ rất khó để dỗ dành một em bé bị đau bụng, nhưng bố mẹ có thể thử
phương pháp quấn bọc, ru ngủ hay địu con. Một trong những cách hiệu quả
nhất để xoa dịu con là tiếp xúc da thịt với con. Hãy thử cởi quần áo của con ra
và đặt con vào ngực trần của mẹ, điều này hầu như luôn có hiệu quả trấn an
bé tức thì.
Bé nên ngủ chung phòng với bố mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu
Để sắp xếp cho con một vị trí ngủ an toàn nhất, điều đầu tiên bố mẹ nên nhớ
là phải đặt con nằm ngửa và đảm bảo nền nơi con đặt lưng phải đủ chắc chắn.
Bên cạnh đó, không nên để thú bông, chăn gối,… xung quanh bé.
Nhiều bố mẹ muốn đặt con ngủ trong nôi ở phòng riêng. Nhưng vào những
ngày hay tuần đầu sau sinh, em bé thường thức giấc nhiều lần để ăn đêm nên
điều này có vẻ không thuận tiện lắm. Vậy nên tốt nhất vẫn hãy giữ bé gần với
28
www.raisedhappy.co
tầm tay của bố mẹ nhất có thể, như cho bé nằm trong nôi cạnh giường bố
mẹ, vừa có không gian tách biệt lại vừa dễ xử lý những vấn đề vào ban đêm.
Sắp xếp thói quen đều đặn mỗi ngày sẽ giúp bé dễ ngủ hơn
Tuy trước 6 tháng tuổi, em bé không quen với nhịp điệu của đồng hồ, nhưng
việc lên kế hoạch rõ ràng lại rất giúp ích cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tạo ra thói
quen ngủ có nghĩa là thiết lập sẵn những sự kiện, hoạt động chắc chắn sẽ xảy
ra khi đi ngủ, nhờ đó chỉ cần có những tín hiệu liên quan thì em bé sẽ tự động
biết đó là lúc phải ngủ.
Cho ăn khi đang ngủ không áp dụng được với tất cả các em bé
Bởi có trường hợp bé ngủ liên tục trong đêm mà không cần ăn cho đến 9
tháng tuổi (hoặc muộn hơn) nên vài bố mẹ đã thử cho con vừa ăn vừa ngủ
(dream feed). Trên lý thuyết, việc này sẽ giúp bố mẹ được ngủ thẳng giấc mà
em bé vẫn ăn uống đầy đủ, chẳng cần thức giấc giữa đêm. Ví dụ như khi cho
bé đi ngủ vào khoảng 7 giờ tối, rồi cho ăn vào khoảng 10 giờ và để bé ngủ lại
đến 3, 4 giờ sáng thì bố mẹ có thể ngủ 6, 8 tiếng liên tục rồi.
Tuy nhiên, việc này không phải lúc nào cũng đem lại hiệu quả. Thứ nhất, rất
khó đánh thức con dậy để cho ăn bất cứ lúc nào bố mẹ muốn bởi không phải
em bé nào cũng có thể tỉnh táo đủ lâu để ăn. Mặt khác, khi bị thức giấc quá
nhiều lần, các bé rất dễ trở nên khó chịu (đặc biệt khi con không hề đói).
Không những thế, cho dù bạn dream feed cho con thành công thì bé vẫn có
thể thức giấc vào 1 giờ sáng bởi thói quen hay vì chu kỳ ngủ mà không phải vì
trẻ muốn ăn.
Bé có thể hình thành thói quen ngủ xấu rất nhanh
Có một số cách mang lại hiệu quả tức thì mà bố mẹ vẫn thường dùng để dỗ
trẻ sơ sinh ngủ đó là ru con, cho ngậm ti giả hay cho bú… Tuy nhiên, dần dần
29
www.raisedhappy.co
bé rất dễ hình thành thói quen phụ thuộc vào những “trợ thủ” này mới có thể
ngủ được.
Nói một cách đơn giản, khi bạn liên tục ru con ngủ, thì con sẽ tự động liên kết
việc ngủ với việc được ru. Vì thế, khi con tỉnh giấc vào ban đêm hay giữa
những giấc ngủ ngắn, con sẽ đòi bạn bế và ru con ngủ bởi con không biết
cách tự ngủ mà không được ru. Sử dụng những “trợ thủ ngủ” này có thể ổn
nếu như nó giúp con có giấc ngủ sâu và yên bình. Thế nhưng nếu cứ 45 phút
hay 2 tiếng con lại thức dậy một lần để chắc chắn rằng luôn có những thứ đó
bên cạnh thì chắc chắn sẽ xảy ra rắc rối rồi.
Bố mẹ có thể áp dụng các kỹ thuật nhẹ nhàng hỗ trợ bé ngủ,
nhưng đừng quá cứng nhắc
Để giúp bé tránh khỏi sự phụ thuộc trong giấc ngủ, bố mẹ có thể thử những
cách rất đơn giản và nhẹ nhàng như sau.
Cách đầu tiên, bố mẹ có thể đặt em bé nằm xuống khi bé đang lim dim
(nhưng vẫn còn tỉnh). Lúc này bé có thể rất bình tĩnh, dễ chịu, và mắt vẫn còn
nửa đóng nửa mở. Đây là bước đầu tiên để giúp con có ý thức rằng con có thể
tự ngủ một mình. Tuy nhiên, đừng mong em bé sẽ tự ngủ như vậy thường
xuyên trong những tháng đầu tiên bởi bé có thể chưa sẵn sàng để học những
kỹ năng này ít nhất là trước 4 tháng tuổi.
Nếu em bé đã quen với việc đi ngủ khi đang ăn, bạn có thể nhẹ nhàng đánh
thức con dậy bằng cách vuốt ve má của con, nói chuyện với con hay thậm chí
là thay tã cho con. Đây là cách đánh thức con vừa phải để đưa con vào trạng
thái nửa tỉnh nửa mơ chứ không hoàn toàn say ngủ.
30
www.raisedhappy.co
31
www.raisedhappy.co
32
www.raisedhappy.co
Không thể tự Mất rất nhiều thời Khoảng 2 tháng Khi bé sẵn sàng, hãy dạy con
ngủ gian dỗ bé ngủ tuổi tự ngủ (xem trang 39)
33
www.raisedhappy.co
Hay thức giấc Thức giấc nhiều lần Khoảng 4 đến 6 Khi bé sẵn sàng, dạy con
giữa đêm đòi bú, ngậm ti giả tháng tuổi cách ngủ LẠI, loại bỏ tất cả
hay được ru những đồ dùng “cứu trợ”.
Sợ hãi vào La hét không dứt, có Nếu nhẹ thì có Không thể làm gì. La hét
ban đêm vẻ như không biết có thể xảy ra khoảng xong bé tự quay lại ngủ
bố mẹ bên cạnh và 1 tuổi, nhưng trong khoảng 5 phút.
cũng không nhớ gì khủng khiếp nhất
khi tỉnh dậy là vào tầm 10 tuổi
Ác mộng La hét rất đáng sợ Khoảng 1, 2 tuổi Dỗ dành bé, nhưng không
cần làm vậy quá mức với các
em bé lớn hơn (đã biết cách
nói “Con sợ”)
Ác mộng Bé nói rằng “con sợ”, Khoảng 2 đến 3 Vẫn trìu mến với con nhưng
“giả” nhưng có vẻ không tuổi đủ cứng rắn để đặt ra giới
phải thế hạn
Những cột Thức giấc nhiều lần Trong khoảng từ 1 Cố gắng vượt qua giai đoạn
mốc phát và thức rất lâu, không đến 2 tuổi này, nhưng đừng áp dụng
triển có dấu hiệu ổn định những thói quen xấu có thể
dù đã cố gắng ảnh hưởng lâu dài
Lưu ý khi chuyển sang giai đoạn 1 giấc ngủ ngày
Lứa tuổi trung bình để bé chuyển sang giai đoạn 1 giấc ngủ ngày là khoảng 15
và 18 tháng tuổi, vậy nên bố mẹ đừng đốt cháy giai đoạn khi con còn quá nhỏ
nhé. Bởi khi trẻ chưa biết đi, việc ép con chuyển giai đoạn còn tốn năng lượng
hơn cả việc tập đi. Vài em bé bước qua giai đoạn này từ 10 tháng tuổi (rất
hiếm), số tuổi phổ biến nhất vẫn là 1 tuổi bởi nhiều nhà trẻ muốn đẩy sang kế
hoạch này để dễ quản lý dù đôi khi bé chưa sẵn sang. Hầu hết các bé bước
sang giai đoạn này khá dễ dàng, mất khoảng 2-3 tuần. Trong khoảng thời gian
này, bố mẹ phải đảm bảo cho con đi ngủ sớm để tránh tình trạng quá mệt
mỏi; đừng để con thức suốt ngày, dễ dẫn đến việc thức giấc giữa đêm nhiều,
dậy quá sớm vào buổi sáng hoặc các giấc ngủ ngày bị ngắn hơn.
34
www.raisedhappy.co
35
www.raisedhappy.co
nào nếu bạn đi ngủ với chiếc gối của mình nhưng 2 tiếng sau thức dậy nó lại
biến mất? Liệu bạn sẽ ngủ tiếp mà không tìm chiếc gối đó nữa không? Bây
giờ hãy thử áp dụng cách suy nghĩ này đối với em bé của bạn nhé.
Em bé ngủ như thế nào?
Em bé có thể ngủ khi bạn ru con rồi sau đó đổi qua nôi/giường; hoặc khi được
cho bú mẹ hay bú bình, hoặc khi bố mẹ chỉ cần ngồi bên cạnh. Nó có thể
chẳng xảy ra vấn đề gì cho đến khi vấn đề thực sự xảy ra. Việc bú sữa trước khi
ngủ có ảnh hưởng xấu đến răng của con khi uống xong mà không đánh răng.
Nếu bạn ru con ngủ 2-3 tiếng mỗi đêm, sau này khi con quen rồi, mỗi lần bạn
đặt con xuống ngủ, con có thể sẽ thức giấc và rồi bạn phải tiếp tục ru con 1-2
tiếng nữa. Cũng giống như khi ngồi 1 bên đến khi con ngủ, con sẽ đòi bạn làm
như vậy suốt trong khi bạn không cần thiết phải như thế. Vấn đề cốt lõi ở đây
là nếu bạn làm những điều trên, bạn đang tạo ra một môi trường nhất định
để con có thể đi vào giấc ngủ. Khi ấy chính bạn đã trở thành “chiếc gối”, và khi
con thức giấc mà chẳng thấy chiếc gối đâu, con sẽ chẳng biết làm thế nào để
ngủ lại. Vậy nên, cách giải quyết chính là hãy để con đi ngủ trong tình trạng
giống y hệt như khi con phải thức giấc giữa đêm. Nói một cách khác, nếu như
bạn không muốn phải thức giấc để ru con, mang cho con ti giả, ngồi cạnh
con,… thì đừng tạo môi trường như vậy khi con ngủ.
Tất nhiên những việc này không phải là hoàn toàn xấu bởi khi lớn hơn con có
thể cảm thấy chán, hoặc nếu bạn chỉ mất 10 phút ru con và con có thể tự ngủ
suốt đêm thì chẳng có vấn đề gì. Nó chỉ xấu khi khiến bố mẹ mất ngủ đến kiệt
sức mà thôi. Và việc bố mẹ kiệt sức còn ảnh hưởng đến con nhiều hơn nữa
đây. Nói chung với sự luyện tập và một vài cơ hội, chúng ta có thể rèn một thói
quen ngủ mới mà không cần có những “chiếc gối” này. Mặc dù không dễ
dàng gì để nhận ra vấn đề cho đến khi nó thực sự xảy ra, và cũng rất khó để
thay đổi một thói quen, nhưng hãy cố gắng rèn sự tự lập ngay từ đầu, hoặc
36
www.raisedhappy.co
nếu phát hiện ra vấn đề, hãy loại bỏ nó sớm vì nếu càng để lâu, cả bố mẹ và
con đều khó mà ngủ ngon.
37
www.raisedhappy.co
38
www.raisedhappy.co
Khi nào trẻ cần thôi ngủ ngày? Một giấc ngủ ngày cần dài bao
lâu?
Khoảng 25% trẻ thôi ngủ ngày khi lên 3 tuổi. 50% khác thôi ngủ ngày khi lên 3
đến 4 tuổi. Hầu hết trẻ em thôi ngủ ngày khi lên 5 tuổi nếu các em ngủ đủ vào
ban đêm. Ngủ ngày có thể kéo dài từ 30 phút đến khoảng 2 tiếng.
Nếu bạn đang gặp khó khăn vào giờ đi ngủ, hãy thử để con bạn ngủ ít hơn
trong ngày – ví dụ, một giấc ngủ sau bữa ăn trưa. Nếu con bạn không ngủ
ngày khi bạn cảm thấy bé cần ngủ một giấc, hãy để bé có thời gian yên tĩnh
nghỉ ngơi trong phòng hoặc đọc sách.
Con tôi thức dậy gắt gỏng nghĩa là sao?
Nếu con bạn gắt gỏng khi thức giấc, có thể con bạn không ngủ đủ hoặc
không có đủ giấc ngủ sâu. Hãy đến gặp bác sỹ nếu bạn lo lắng việc con bạn
gắt gỏng có thể là do có rắc rối về giấc ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ.
Tôi có thể làm gì trong ngày để cải thiện giấc ngủ của con tôi?
Những mẹo dưới đây làm vào ban ngày có thể giúp cải thiện giấc ngủ của con
bạn vào ban đêm:
● Cho con bạn ăn sáng lành mạnh để giúp khởi động đồng hồ sinh học
của trẻ.
● Khuyến khích con bạn có thật nhiều ánh sáng tự nhiên trong ngày, đặc
biệt là vào buổi sáng. Ánh sáng ban ngày sẽ tắt mê-la-tô-nin trong cơ
thể con bạn, giúp bé thức giấc và tỉnh táo, và ban đêm sẽ bật
mê-la-tô-nin lên để làm trẻ buồn ngủ.
● Khuyến khích con bạn tích cực vận động và tập thể dục. Hoạt động thể
lực giúp trẻ ngủ giấc dài hơn.
● Không cho con bạn dùng chất ca-phê-in – có trong nước uống năng
lượng, cà phê, trà, sô-cô-la và cô-la – đặc biệt là vào cuối buổi chiều và
buổi tối.
39
www.raisedhappy.co
● Bảo đảm rằng con bạn có bữa ăn tối thỏa đáng vào thời gian hợp lý.
Cảm giác đói hoặc quá no trước giờ đi ngủ có thể làm trẻ tỉnh táo hoặc
không thoải mái. Điều này có thể làm cho trẻ khó đi ngủ hơn.
Làm sao để tôi có thể đẩy thời gian đi ngủ của con tôi lên sớm
hơn?
Để giúp con bạn đi ngủ sớm hơn, hãy bắt đầu bằng quy trình đi ngủ hiện tại
của trẻ rồi dần dần đẩy lên sớm hơn bằng cách cứ vài ngày lại bắt đầu quy
trình đi ngủ sớm hơn 15 phút. Hầu hết trẻ em đều bắt đầu ngủ trong vòng 20
phút sau khi lên giường. Nếu con bạn nằm trên giường và không ngủ từ 20
đến 30 phút sau khi đã tắt đèn, có thể bạn cần phải giữ thời gian đi ngủ hiện
tại trong một vài tuần trước khi lại đẩy lên sớm hơn.
Hãy cố gắng cho con bạn thức dậy vào cùng thời gian mỗi sáng, kể cả vào cuối
tuần. Việc thường xuyên thức dậy đúng giờ vào buổi sáng có thể giúp duy trì
thời gian đi ngủ thường xuyên.
Làm sao tôi có thể khiến con tôi (6 tuổi) ngủ trên giường của
cháu?
Dưới đây là một số ý tưởng để giúp con bạn ngủ trên giường của bé:
● Tạo quy trình đi ngủ thường xuyên – ví dụ, tắm, kể chuyện và lên giường.
Kiểm tra xem phòng ngủ con bạn có đủ tối, yên tĩnh và riêng tư không.
● Sử dụng chiến lược cắm trại (camping out) – thực hiện nhẹ nhàng và
từng bước. Bạn ngồi với con bạn cho đến khi con bạn ngủ rồi dần dần
mang ghế của bạn ra khỏi phòng ngủ. Bạn thực hiện chiến lược này
trong từ 1 đến 3 tuần.
● Khuyến khích những thói quen ngủ tốt trong ngày – ví dụ, có thật nhiều
ánh sáng mặt trời và tập thể dục.
40
www.raisedhappy.co
● Hãy khen ngợi con bạn khi thấy con bạn đang cố gắng thay đổi thói
quen đi ngủ. Bạn cũng có thể sử dụng một bảng khen thưởng để
khuyến khích hành vi đi ngủ mà bạn muốn.
● Nếu bạn đang lập kế hoạch thay đổi quy trình đi ngủ và thói quen ngủ
của con bạn, có thể bạn nên giải thích với con bạn về kế hoạch cho quy
trình đi ngủ mới của con bạn. Hãy kiên trì áp dụng kế hoạch.
Tôi phải làm gì với việc con tôi đập đầu và lắc người khi đi ngủ?
Đập đầu, lắc người và lắc đầu hầu như không có hại, và con bạn sẽ bỏ những
tật này khi lớn lên. Khoảng 5% trẻ lên 5 tuổi sử dụng những hành vi tự ổn định
này để đi ngủ.
Cố gắng phớt lờ những hành vi này và tìm cách giảm tiếng ồn, giữ cho con
bạn an toàn. Ví dụ, bạn có thể chuyển giường của bé ra xa tường, kiểm tra và
siết chặt đinh ốc giường. Hãy đến gặp bác sỹ nếu bạn lo lắng.
Con tôi (3 tuổi) đòi bú bình sữa cả đêm. Làm sao tôi có thể chấm
dứt thói quen này?
Có thể điều này xảy ra là vì con bạn có thói quen cần một bình sữa để đi ngủ.
Khi trẻ không ngủ lại được vào ban đêm, trẻ sẽ đòi một bình sữa.
Dưới đây là một số mẹo nhỏ để giảm dần việc ăn đêm và giúp con bạn học
cách ngủ độc lập:
● Chọn thời điểm. Có thể không phải là thời điểm tốt để bỏ việc uống sữa
nếu nó đem lại sự ức chế cho bạn hoặc con bạn.
● Nói chuyện với con bạn về việc thôi bú bình.
● Khuyến khích con bạn sử dụng những cách dỗ giấc ngủ khác, ví dụ một
chiếc mền hoặc thú bông.
41
www.raisedhappy.co
● Khi con bạn bỏ bú bình, hãy tổ chức ăn mừng lớn hoặc cho con bạn một
phần thưởng.
● Cố gắng không quay lại thói quen cũ. Cho dù bạn chuẩn bị cho con bạn
tốt như thế nào đối với sự thay đổi này, sẽ vẫn có sự không thoải mái và
phản đối của con bạn.
Tôi làm thế nào để con tôi 5 tuổi không mộng du?
Bạn có thể bắt đầu bằng việc kiểm tra xem con bạn có ngủ đủ không. Việc đi
ngủ sớm hoặc thường xuyên ngủ đúng giờ có thể giảm mộng du. Từ 7% đến
15% trẻ em bị mộng du và thường điều này không có nghĩa là có gì đó không
ổn.
Nếu con bạn bị mộng du, hãy bảo đảm an toàn cho trẻ bằng cách bỏ mọi
chướng ngại vật ra khỏi phòng ngủ và lối đi lại, khóa của trước và cửa sau, bỏ
những thứ làm trượt chân và kiểm tra để không có vật sắc nhọn xung quanh.
Con bạn có thể nói mơ nữa. Cũng vậy, không có gì phải lo lắng về điều này.
Thông thường trẻ sẽ từ bỏ những thói quen này khi bước sang tuổi vị thành
niên. Tuy nhiên, hãy đến gặp bác sỹ nếu bạn lo lắng.
Thỉnh thoảng con tôi tỉnh giấc khó chịu, khóc và không dỗ được.
Tôi phải làm gì?
Nếu con bạn không phản ứng với việc an ủi hoặc vỗ về nhưng vẫn khỏe mạnh,
có thể con bạn bị giật mình hoảng sợ. Hãy bình tĩnh và tránh chạm vào con
bạn, trừ khi trẻ có nguy cơ làm đau bản thân. Đánh thức con bạn dậy có thể
làm kéo dài hiện tượng này. Giật mình hoảng sợ không làm hại con bạn, và
con bạn sẽ không nhớ gì vào sáng hôm sau.
Bị quá mệt mỏi hoặc lo lắng có thể làm cho sự việc này tồi tệ hơn, vì vậy bạn
nên kiểm tra xem con bạn có đủ giấc ngủ chất lượng tốt hay không. Và nếu
42
www.raisedhappy.co
bạn thực sự lo lắng, hoặc dường như con bạn bị giật mình hoảng sợ kéo dài
hoặc trở nên bạo lực, hãy nhờ chuyên gia tư vấn.
Tôi cần làm gì khi con tôi bị ác mộng?
Nếu con bạn thức giấc sau khi bị ác mộng, hãy giải thích rằng đó chỉ là một
giấc mơ xấu. Hãy cho con bạn biết rằng mọi việc vẫn bình thường và an toàn.
Một nụ hôn và một chiếc ôm có thể giúp con bạn ổn định trở lại. Khi lên 7 tuổi,
con bạn sẽ tự đối phó với các cơn ác mộng mà không cần gọi bạn để vỗ về.
Có thể bạn nên xin tư vấn chuyên gia nếu con bạn bị ác mộng và thực sự lo
lắng vào ban ngày. Ngoài ra, hãy nhờ giúp đỡ nếu các cơn ác mộng là một
phần phản ứng của con bạn đối với một sự kiện gây tổn thương.
Con tôi bị tự kỷ (ASD) và ngủ kém. Làm thế nào để tôi có thể thay
đổi việc này?
Bạn có thể kiểm soát và vượt qua nhiều rắc rối về giấc ngủ ở trẻ bị ASD bằng
cách áp dụng những chiến lược hành vi thông dụng. Bạn cũng có thể khuyến
khích con bạn có những thói quen ngủ tốt, bao gồm chu kỳ ngủ thường
xuyên, quy trình đi ngủ tích cực, và thời gian đi ngủ phù hợp.
Em bé sơ sinh chỉ chịu ngủ trong vòng tay của tôi thôi. Tôi có thể
làm gì để đặt con xuống vì tôi không thể làm được việc gì khác?
Có lẽ thách thức lớn nhất đối với các phụ huynh là đối mặt với sự trái ngược
giữa kỳ vọng và hiện thực về giấc ngủ của trẻ sơ sinh. Bố mẹ có thể luôn
mường tượng hình ảnh những đứa trẻ nằm ngủ hạnh phúc trong nôi nhưng
không biết rằng sự thật lại đối lập hoàn toàn. Bất kỳ em bé nào khi mới sinh ra
cũng muốn được tiếp xúc thân thể, được ru ngủ bởi nhịp đập trái tim và thanh
âm giọng nói.
43
www.raisedhappy.co
Trẻ sơ sinh được thiết lập để ngủ và thức dậy trong thời gian ngắn, để được
cho ăn cực kỳ thường xuyên và được tiếp xúc da thịt với mẹ để giúp kích thích
và tạo nên nguồn sữa. Chúng đã được “lập trình” để khóc bất cứ khi nào được
đặt lưng xuống, bởi vì nếu bị bỏ lại một mình mà lại chẳng biết cách di
chuyển, phải phụ thuộc vào người lớn để sống sót thì thật đáng sợ làm sao.
Ngay cả sự kiểm soát nhịp tim và nhịp thở của em bé cũng phụ thuộc khi
nằm trong vòng tay mẹ - người có khả năng kích thích nhịp tim của trẻ sơ
sinh.
Đây là giai đoạn được ví như quý 4 sau thời kỳ mang thai 3 quý. Em bé sinh ra
đã kém phát triển hơn các động vật có vú khác. Tuy nhiên cũng là sự đánh đổi
vì trí thông minh và khả năng đi thẳng mà ta đang sở hữu. Vì bộ não của
chúng ta lớn nên cần những hộp sọ lớn, nhưng hình dạng xương chậu của
chúng ta không phát triển song song như vậy. Vì vậy, em bé khi sinh ra ít
trưởng thành hơn và phụ thuộc nhiều hơn bất kỳ động vật có vú nào khác.
Con tôi mỗi lần chỉ ngủ ngắn (nap) 20-45 phút. Làm sao để tôi kéo
dài giấc ngủ này ra?
Những chương trình hay cá nhân chuyên huấn luyện về giấc ngủ thường
khiến các phụ huynh lo sợ khi khẳng định rằng những giấc ngủ ngắn
(catnaps) là không tốt cho sự phát triển của trẻ, trẻ cần ngủ lâu hơn nếu
không sẽ có hậu quả xảy ra. Tuy nhiên điều này là không đúng.
Em bé không có chu kỳ ngủ 90 phút như người lớn. Chúng sẽ bắt đầu từ chu
kỳ 20 phút, rồi mới tăng lên 90 phút trong 3 năm đầu. Nếu chu kỳ của con là
20 phút thì giấc ngủ ấy không thể gọi là “cat nap” mà nó đúng là trọn vẹn một
chu kỳ ngủ.
44
www.raisedhappy.co
Những em bé catnap thường ngủ nhiều giấc và dài giấc hơn vào ban đêm.
Một số khác chỉ cần ngủ ít hơn và hoàn toàn thoải mái với catnaps.
Điều này có khó chịu không? Thỉnh thoảng, chắc chắn rồi. Nhưng đây có phải
là tín hiệu cho thấy em bé đang có điều gì không ổn, bị rối loạn giấc ngủ và
cần được chữa trị? KHÔNG.
Vì vậy, nếu em bé của bạn thức dậy sau giấc ngủ ngắn vui vẻ và sảng khoái,
hãy cứ yên tâm. Nếu chúng thức dậy mệt mỏi và cáu kỉnh, hãy giúp con quay
trở lại giấc ngủ với một chút thức ăn để chuẩn bị cho chu kỳ ngủ tiếp theo.
Làm sao để chồng tôi cho con ngủ? Con chỉ đòi mẹ làm tôi thỉnh
thoảng thấy ngột ngạt.
Bạn phải sắp xếp trước mọi việc. Bắt đầu bằng việc chồng luôn túc trực bên
cạnh bạn khi bạn cho con ngủ.
Sau đó một tuần hoặc hơn, hãy để cho anh ấy thực hiện một phần công việc
bạn thường, chẳng hạn như thay tã, mặc quần áo cho con.
Giữ thói quen đó trong vài ngày rồi tăng nhiệm vụ của bố lên dần dần như
tắm cho con hoặc đọc sách. Tất nhiên mẹ vẫn ở đó để hỗ trợ nhé.
Sau ít nhất một tháng, bố có thể bắt đầu âu yếm/lắc lư/vỗ về để con ngủ sau
đó chuyển sang cho mẹ. Bố và mẹ cũng có thể cùng hát một bài hát để ru con
ngủ.
Đến tháng tiếp theo thì cứ tăng dần thời gian giữa bố với con lên. Cho đến khi
con cảm thấy vui vẻ và an toàn khi có bố ở bên vào giờ đi ngủ thì mẹ mới nên
đi ra ngoài vài phút một lần. Mẹ từ từ tăng thời gian ra ngoài này trong một vài
tuần sau đó rồi mọi chuyện sẽ ổn.
45
www.raisedhappy.co
Con tôi có thể ngủ xuyên đêm trong 3 tháng nhưng đến 4 tháng
thì lại bị tỉnh giấc quá nhiều. Chuyện gì đã xảy ra?
Trẻ em tăng trưởng và phát triển rất nhiều trong khoảng thời gian 4 tháng, và
việc này một cách dễ hiểu ảnh hưởng đến giấc ngủ của em bé.
Những thay đổi này ở giai đoạn 4 tháng tuổi có thể rất khó nhọc đối với em bé
lẫn người chăm sóc nên nó thường được gọi là “hồi quy giấc ngủ bốn tháng”.
Lúc này em bé của bạn đang học các kỹ năng mới và phát triển các phần mới
của bộ não. Đó là điều hoàn toàn bình thường.
Cách tốt nhất có thể để giúp em bé vượt qua giai đoạn này đó là gần gũi, âu
yếm con nhiều hơn. Việc trẻ hay thức giấc không phải là thói quen, những việc
bố mẹ làm cũng sẽ không thể tạo thành thói quen - mà đó là nhu cầu sinh
học được thúc đẩy bởi những thay đổi lớn trong não bộ cùng những cảm xúc
khổng lồ, đáng sợ mà con phải đối mặt.
Nếu chồng/vợ bạn hay đơn giản là một bình sữa có thể dỗ được con thì bạn
hãy cứ làm điều đó, nhưng về cơ bản, chỉ cần để nó trôi qua như thế mà thôi.
Rồi nó cũng sẽ qua đi mà không cần một sự can thiệp nào.
Những bài giảng về luyện ngủ thật sự chỉ giỏi làm chúng ta sợ hãi. Sợ rằng
bạn sẽ cần được huấn luyện để ngủ, sợ rằng nếu bạn chăm sóc và ru em bé
ngủ thì bạn đang khiến con bị phụ thuộc vào chúng, sợ rằng giai đoạn này sẽ
không qua đi và giấc ngủ của em bé bị phá vỡ mãi mãi. Và điểm chính là
những nỗi sợ đó sẽ không xảy ra nếu bạn sử dụng chương trình của họ.
Chúng tôi nghe những khẳng định sai lầm này rất nhiều và họ thật quỷ quyệt.
Họ không dựa trên bất kỳ nghiên cứu nào. Nó chỉ đánh vào tâm lý của bạn,
nhưng thật sự không phải như vậy.
46
www.raisedhappy.co
Một vài em bé vượt qua giai đoạn khó khăn này trong một hoặc hai tuần. Một
số mất một hoặc hai tháng. Một số mất nhiều năm. Dù điều này diễn ra dài
hay ngắn, việc quan trọng bố mẹ cần làm là ngủ đủ giấc để không bị kiệt sức
ở một thời điểm nhất định. Thử hỏi: Vợ/chồng của bạn có thể trông nom con
khi con tỉnh giấc để bạn ngủ thêm một chút hay để bạn đi ngủ sớm hơn một
chút không? Bạn có thể thay đổi môi trường ngủ để bạn có thể ngủ cùng thời
gian với con nhiều nhất có thể không? Trong thời gian ngắn, ngừng đếm số
lần thức giấc hoặc bật đèn hoặc nhìn vào điện thoại ngay khi thức dậy. Bỏ tất
cả các nghĩa vụ khác sang một bên như nấu ăn, dọn dẹp và các cuộc gọi xã
giao đến mức tối thiểu để cảm thấy đỡ mệt hơn. Ra ngoài thiên nhiên và tiếp
xúc nhiều với ánh sáng mặt trời giúp con người cảm thấy thư giãn và ổn định
hơn.
Điều gì đang xảy ra với em bé 8-10 tháng tuổi của tôi? Con từng
ngủ rất ngon lành nhưng giờ đây mỗi đêm với chúng tôi là cực
hình. Tôi nên làm gì?
8 tháng đúng là một thời gian thử thách. Có rất nhiều thứ xảy ra đối với con
dựa trên mặt phát triển thể chất và nhận thức, kể cả răng miệng, và giấc ngủ
tất nhiên là không thể bỏ qua.
Trong trường hợp này, việc bố mẹ khuất phục và chấp nhận sẽ tạo nên điều kỳ
diệu. Chấp nhận rằng giấc ngủ của em bé không theo tuyến tính và bạn
không làm điều gì sai cả. Cũng giống như vậy, nếu em bé có vấn đề, sao không
thử cho bú đến khi con ngủ luôn? Nếu đó là điều con cần, thì hãy cứ làm đi.
Khuất phục trước nhu cầu của con, đi theo sự chỉ dẫn của con. Không sao đâu,
điều này sẽ không kéo dài mãi mãi.
47
www.raisedhappy.co
Làm sao để tôi biết giấc ngủ của con là không bình thường?
Có những lúc em bé thức giấc nhiều đến mức bạn phải tự hỏi rằng “Liệu thế
này có bình thường không?”. Nếu mọi thứ khác của em bé đều ổn thì khả
năng nguyên nhân thuộc về những vấn đề về y tế như dị ứng thức ăn, khó tiêu
và một số triệu chứng như ngáy; thở hổn hển; thở mạnh; há miệng và ngửa
đầu ra phía sau khi ngủ; la hét/khóc thét thường xuyên vào ban đêm; nôn
nhiều và có mùi hôi; rất khó để giữ bình tĩnh bất kể bạn làm mọi cách để dỗ
dành; thức giấc thời gian dài vào ban đêm (khi đã qua giai đoạn sơ sinh); đổ
mồ hôi dù nhiệt độ phòng rất thấp; thờ ơ vào ban ngày nhưng bồn chồn vào
ban đêm; có hàm lượng sắt thấp.
NẾU bạn nhận ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào ở trẻ, vui lòng xem xét
tìm kiếm sự hỗ trợ phù hợp và chuyên nghiệp. Các vấn đề như khó khăn khi
cho ăn, trào ngược, khó tiêu, ngưng thở khi ngủ, mức độ chất sắt thấp đều có
khả năng gây ra sự tàn phá với giấc ngủ. Danh sách này không đầy đủ và cũng
có thể còn nhiều yếu tố quan trọng khác. Tin vào bản năng của mình, tìm
kiếm sự giúp đỡ, động viên con bạn cho đến khi bạn cảm thấy mình đã tìm
thấy sự hỗ trợ phù hợp. ⠀
Con tôi (toddler: độ tuổi biết đi, khoảng 1-3 tuổi) phản kháng khi
đến giờ ngủ và thường thức dậy giữa đêm. Tôi có thể làm gì?
Để một em bé toddler có thể ngủ là một điều cực kỳ khó khăn bởi có quá
nhiều thứ để làm khi con tỉnh giấc. Sau đây là một số lý do dẫn đến tình trạng
khó ngủ của con:
- Con có nỗi sơ bị bỏ lỡ (FOMO)
Ngủ có nghĩa là không được tham gia những trò vui khi các bạn khác đang
chơi. Vậy nên chẳng có cách nào để chúng đi ngủ khi biết rằng ngoài kia có
quá nhiều thứ đang diễn ra.
- Con không thể tự đóng cửa bộ não/cơ thể của mình.
48
www.raisedhappy.co
Cũng giống như khi bạn có một ngày cực kỳ bận rộn hay một ngày ngập tràn
trải nghiệm và bài học thì rất khó để ngủ khi não không thể tự chuyển chế độ
hay cơ thể đang cố gắng để rèn luyện một kỹ năng thể chất nào đó.
- Con vẫn cần sự bảo hộ, an toàn từ người chăm sóc.
Dù con có trông lớn thế nào thì vẫn còn rất bé bỏng, vẫn cần được trợ giúp để
cảm thấy an toàn. Ban đêm là quãng thời gian rất dài nếu không có được âu
yếm hay uống chút sữa.
- Chính trí tưởng tượng là thứ làm con sợ.
Trẻ sơ sinh không sợ bóng tối bởi nó chưa phát triển trí tưởng tượng vào lúc
đó. Nhưng khi lớn hơn một chút, từ khi mới biết đi thì lại bắt đầu tưởng tượng
đủ thứ đáng sợ trên đời, như khi trời tối chuyện gì sẽ xảy ra khi chúng ngủ.
- Có một thứ cụ thể nào đó khiến con tỉnh như sáo.
Tương tự như đã đề cập, đây có thể là một vấn đề về thể chất hay do bé đang
bận tâm điều gì đó. Đó có thể là một điều rất hệ trọng như nhớ bà khi bà đi
vắng, hay một chuyện nghe có vẻ buồn cười với chúng ta nhưng lại quan
trọng với bọn trẻ.
Khi xác định được nguyên nhân chính khiến bé khó ngủ là gì, bạn có thể tìm
ra những “chiến lược” tốt nhất để đối phó với nó, hãy nhớ rằng, lý do khó ngủ
của thứ 3 không giống với thứ 2 đâu nhé. Điều chỉnh, lắng nghe cơ thể và
hành vi của họ, viết nhật ký để tìm ra những điểm chung đã xảy và tiếp tục
nhắc nhở bản thân rằng con không bao giờ làm thế vì muốn làm phiền bạn.
Con tôi (toddler) vẫn thức giấc và đòi cho ăn vào giữa đêm. Điều
này có bình thường không? “Tôi nghĩ đến bây giờ việc ngủ ngáy
của con có cải thiện rồi chứ?”
Chúng tôi hiểu bạn. Chúng tôi cũng luôn được kể cho một lời nói dối ngọt
ngào rằng giấc ngủ sẽ cải thiện khi trẻ lớn hơn. Nhưng tiếc thay đó không
phải là sự thật. Sự thật rằng trẻ không ngủ theo tuyến tính, mà nó như cái trò
49
www.raisedhappy.co
chơi tàu lượn siêu tốc vậy, lên xuống thất thường. Hiểu được điều này là bạn
nắm được chìa khóa để giải quyết mọi việc. Nếu bạn hiểu đây là điều bình
thường, bạn có thể lên kế hoạch, chiến lược để giải quyết. Nhưng nếu bạn
nghĩ nó không bình thường, bạn sẽ bị căng thẳng và đi tìm mọi cách để tối ưu
hóa giấc ngủ.
Con tôi ngủ bao nhiêu là đủ?
Con tôi chỉ có những giấc ngủ ngắn vào ban đêm. Tôi sợ như vậy là không đủ
và ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của con.
Một trong những điều mà “văn hóa” luyện ngủ làm lung lay sự tự tin của bố
mẹ đó là khiến họ sợ khi nghĩ rằng giấc ngủ bình thường của trẻ sơ sinh là dấu
hiệu của bệnh thiếu ngủ mãn tính. Trẻ sơ sinh có nhiều đặc điểm khi ngủ khác
với người lớn, điển hình là chu kỳ ngủ ngắn hơn. Chu kỳ ngủ của người lớn là
90-120 phút và cần được thiết lập trong vòng 5 năm, và vào lúc 3 tuổi, một chu
kỳ ngủ bình thường cho trẻ là 60 phút. Ở em bé sơ sinh, một chu kỳ ngủ bình
thường là 20-40 phút.
Người ta thường gọi đây là catnapping (giấc ngủ ngắn) khiến trẻ bị thiếu ngủ,
dẫn đến bị quá sức. Nhưng nếu chu kỳ ngủ tự nhiên của em bé là 20-40 phút
thì việc ngủ 20-40 có vấn đề gì cơ chứ?
Điều cần quan tâm nói chung đó là số lượng và chất lượng của giấc ngủ
(chẳng hạn như bé có thức dậy một cách vui vẻ và thoải mái hay mệt mỏi và
cáu kỉnh; bé có bệnh tiềm ẩn nào không như ngáy, khó thở, trào ngược dạ
dày?)
Điều này cũng tương tự với giấc ngủ đêm. Độ dài của chu kỳ ngủ không thay
đổi đơn giản chỉ vì do không gian xung quanh đã tối đi. Nhiều em bé sẽ thức
50
www.raisedhappy.co
giấc sau mỗi chu kỳ. Và cho dù điều đó được người lớn mặc định là triệu
chứng của mất ngủ thì với trẻ em đó là điều bình thường.
Cũng như người lớn, mỗi đứa trẻ có một nhu cầu ngủ khác nhau. Vậy nên độ
tuổi này bé có thể ngủ 19/24h, vài bé khác thì khoảng 16h hoặc ít hơn. Khi bạn
thấy một thông tin nào đó khẳng định rằng em bé X tháng tuổi cần Y giờ ngủ,
hãy nhớ rằng đó chỉ là con số trung bình mà thôi.
Vì vậy thay vì tập trung vào ngủ bao nhiêu giờ, hay băn khoăn khi con có quá
nhiều chu kỳ ngủ ngắn, hãy hỏi rằng con có thức dậy vui vẻ và thoải mái hay
không? Nếu câu trả lời là có thì hãy tin con. Tin rằng cơ thể của con đang
mách bảo điều mà con muốn và con đang đáp ứng được điều đó. Nếu câu trả
lời là không, đầu tiên bạn phải tìm hiểu nguyên nhân sâu xa của nó. Sau đó
suy nghĩ xem bạn có thể làm gì để đảm bảo con bạn có thể ngủ nhiều nhất có
thể. Trái với quan niệm phổ biến, việc luyện ngủ không thể giúp cân bằng
nhiều giấc ngủ hơn và còn làm nó tệ đi nữa. Vì vậy, bế con, cho bú đến khi ngủ,
ru con, lắc lư - bất cứ điều gì giúp con đi vào giấc ngủ hay trở lại giấc ngủ
nhanh nhất là lựa chọn tốt nhất để tránh tình trạng thiếu ngủ ở trẻ.
Riêng đối với giấc ngủ của bạn, nếu con bạn suốt đêm thức giấc sau mỗi chu
kỳ ngủ, cách tốt nhất để bạn tối đa hóa giấc ngủ là cho con ngủ trên giường
và học cách cho con bú khi nằm 1 bên. Tất nhiên việc này cần luyện tập, nhưng
một khi bạn thành thạo, dù bé có làm gì rồi cũng sẽ ngủ lại khi nào mà bạn
không biết. (Ngoài ra cho bú khi ngủ còn có nghĩa là mẹ và bé đồng bộ hóa
chu kỳ ngủ/thức với con, do đó bạn cảm thấy ít bị kiệt sức hơn.)
Nếu bạn không cho con bú hay ngủ chung giường, hãy xem xét cách khác. Đi
ngủ sớm hơn. Bắt mình ngủ trưa mỗi ngày. Thiền. Nếu bạn có vợ/ chồng hãy
thay phiên nhau. Một người đi ngủ lúc 7 giờ tối đến 12 giờ, người còn lại từ 12
giờ đến 6 giờ sáng mai. Cách này sẽ giúp bạn có 1 giấc ngủ cố định 5-6 tiếng
51
www.raisedhappy.co
(cộng thêm ngủ chập chờn trong nửa buổi tối còn lại) hơn là cả 2 đều thức rồi
bị đánh thức 20-60 phút một lần.
Chú thích thuật ngữ
Chiến lược cắm trại (Camping Out): Là một kỹ thuật dạy cho ấu nhi và trẻ em tự đi ngủ. Nó bao gồm việc ngồi hoặc
nằm bên cạnh khi con bạn ngủ.
Nhịp sinh học ngày đêm: Là đồng hồ sinh học 24 giờ điều khiển thói quen ngủ và thức của chúng ta.
Giấc ngủ sâu: Là giai đoạn yên bình và nghỉ ngơi của giấc ngủ. Một người đang ngủ sâu thì khó có thể tỉnh giấc và
có thể cảm thấy khá buồn ngủ nếu tỉnh giấc. Ngủ sâu còn được gọi là giấc ngủ chuyển động mắt không nhanh
(NREM).
Mê-la-tô-nin: Là một hóc-môn được tạo ra trong não. Nó được tiết ra khi cơ thể ở trong bóng tối, đem đến cho quý vị
tín hiệu bắt đầu ngủ. Cơ thể duy trì mức mê-la-tô-nin cao vào ban đêm. Vào ban ngày hoóc-môn này bị ngừng lại.
Chứng ngưng thở khi ngủ: Là một tình trạng trong đó một người ngừng thở hơn 10 giây trong khi ngủ. Ngưng thở
khi ngủ dẫn đến rối loạn giấc ngủ và mệt mỏi vào ban ngày. Ở trẻ sơ sinh, ngưng thở khi ngủ thường gắn liền với
việc sinh non và phải được theo dõi chặt chẽ. Tình trạng này cũng xuất hiện ở những trẻ lớn tuổi hơn, mà triệu chứng
có thể bao gồm buồn ngủ trong lớp học, thiếu tập trung hoặc có các vấn đề về hành vi.
Nguồn thông tin tham khảo
1. Helping Your Baby to Sleep: Why gentle techniques work best (Anni
Gethin & Beth Macgregor, 2007, Finch Publishing, Sydney)
2. The Sensible Sleep Solution: A guide to sleep in your baby’s first year
(Sarah Blunden & Angie Willcocks, 2012, Wakefield Press)
3. Raising Children Network w
ww.raisingchildren.com.au
4. Baby Sleep Site www.babysleepsite.com
5. Sleeping Training Project
6. Hand in Hand Parenting
7. Sách “Mẹ Việt nuôi dạy con kiểu Bắc Âu”, tác giả Phan Linh, NXB Kim
Đồng, Tái bản lần thứ 2, 4/2019
52
www.raisedhappy.co
Sách điện tử “Hiểu về giấc ngủ” là sách điện tử phát hành miễn phí, không
nhằm mục đích thương mại hay kinh doanh. Sách được viết, tổng hợp và
biên tập bởi đội ngũ của Raised Happy và có bản quyền thuộc về Raised
Happy. Vui lòng không tự ý sao chép, sửa đổi, phân phối, tái xuất bản và kinh
doanh sách này dưới mọi hình thức hoặc bằng bất kỳ phương tiện nào mà
không có sự cho phép hoặc đồng ý của Raised Happy.
Đội ngũ thực hiện
Chịu trách nhiệm nội dung: Phan Linh
Biên dịch, tổng hợp: Lan Chi
Minh họa & dàn trang: Raised Happy Team
Mọi ý kiến thắc mắc hoặc góp ý xin vui lòng liên hệ qua:
raisedhappy@gmail.com
linhphan87@gmail.com
Raised Happy | Happy Parent, Happy Child
www.raisedhappy.co
www.facebook.com/raisedhappy.co
53
www.raisedhappy.co
54