You are on page 1of 9

Cografya_1903@hotmail.

com COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----ŞİFFRELER----

1) !!!!!!!!!!EGE BÖLGESİ!!!!!!!!!!!(turizm)
-turizm gelirlerinde 2. sırada yer alır
-Kaz dağları-dilek yarımadası-spil dağı-travertenler
-Efes-millet-Meryem ana kilisesi 9)TÜRKIY’EDE BÖLGESEL KALKINMA PROJELERİ
-kaplıcalar ve kıyı turizmi gelişmiştir.... -GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi): Sulama ve kalkınma
NOTTTT=kış turizmi gelişmemiştir.......
Projesidir Uygulanmakta olan projedir.
-DOKAP (Doğu Karadeniz Projesi):Devlet Planlama
2)!!!!!!!!!!AKDENİZ BÖLGESİ!!!!!!!!!!!(turizm) Teşkilatı tarafından planlanan bir projedir. Ekonomiyi,
-turizm gelirlerinde 3. sırada yer alır ticareti, turizmi geliştirmek amaçlanmıştır.
-Saint pieerre kilisesi-kız kelesi-Aspendos-Patara Perge -DAP (Doğu Anadolu Projesi):Projenin amacı bölgede
-lara-Konya altı plajları-karstik şekiller
-yedi uyurlar mağarası-cennet-cehennem obrukları büyüme sağlamaktır. Tarım ve hayvancılık ile ilgili…..
-Olympos-köprülü kanyonu-kovada-Manavgat şelalesi -ZBK (Zonguldak-Bartın-Karabük Projesi):Projenin amacı
NOTTTT=kış turizmi GELİŞMİŞTİR(mevcuttur)....... demir-çelik üretiminde bölgede yeni yatırım alanları
oluşturmaktır.
-YHGP (Yeşilırmak Havzası Gelişim Projesi):Projenin amacı
3)!!!!!!!!MARMARA BÖLGESİ!!!!!!!!!!!(turizm)
-turizm gelirlerinde 1. sırada yer alır Yeşilırmak havzasında yer alan Amasya, Çorum, Tokat,
-Turizm çeşitliliği fazladır Samsun illerini içine alan proje havzasında rejim
-Turizm yılın 12 ayına yayılmıştır... düzensizliğinden kaynaklanan taşkın, erozyon, su ve çevre
kirliliği sorunlarını çözmektir.
NoooTTTT: bu projeler önemliiiiiiii
4)!!!!!!!!!KARADENİZ BÖLGESİ!!!!!!!!!!!(turizm)
-Çoruh-fırtına deresi rafting-yaylacılık
-Sümela manastırı-kral kaya mezarlıkları 10)JEOTERMAL SANTRALLERİ
-uzun göl-Abant-Yedigöller-Hatilla vadisi doğal güzellikler jeolojik yapıya bağlı ortaya çıkar(EGE BÖLGESINDE)
-Ilgaz ve kartal kaya kayak merkezleri -SARAYKÖY----------Denizli
NOTTTT=yağış rejiminden dolayı deniz turizmi -GERMENCIK--------Aydın
gelişmemiştir.... -BALÇOVA------------İzmir

5)!!!!!DOĞU ANADOLU BÖLGESİ!!!!!!!!!!!(turizm) 11)-------HEYELAN ------------


-palandöken-Sarıkamış kayak tesisleri -Killi yapı eğim ve yağış etkilidir
-ani harabeleri-İshakpaşa sarayı-Akdamar kilisesi -en çok Doğu Karadeniz’de görülür
-Harput- yüzen adalar-meteor çukuru -ilkbaharda fazla(kar erimelerinden dolayı)
NOTTTT=kış turizm potansiyelinin en çok olduğu bölgedir.... -istinat duvarları en önemli önlemdir
NOTTTTT: bitki örtüsü heyelanı önlene MEZZZZ

6)!!!!!!!!!İÇ ANADOLU BÖLGESİ!!!!!!!!!!!(turizm)


-peribacaları-ıhlara vadisi 12)Nüfus miktarının en çok olduğu bölge: MARMARA
-Erciyes-Elmadağ kayak merkezleri nüfus miktarının en az olduğu bölge: DOĞUANADOLU
-Kültepe-Gordion-Hattuşaş-Çatalhöyük tarihi yerler
-sultan sazlığı-Beypazarı-Kızılcahamam doğal oluşumlar
-etnografya müzesi-Mevlana........
13)---NÜFUS ARTIŞININ OLUMLU SONUCLARI- ---
-İŞ gücü ucuzlar
-vergi alımı artar
7)!!!!GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLG.!!!(turizm) -ticarete canlılık gelir
-Zeugma-Hasankeyf-nemrut heykelleri -yeni iş kolları ortaya çıkar......
-balıklı göl-Mardin tarihi evleri-Diyarbakır surları Notttt: bu sonuçlar olumsuz sonuçlara çok benzerrrrrrr!!!!!
-çermik kaplıcaları-Malabadi köprüsü-GAP
NOTTTT=kış turizmi ve yaylacılık gelişmemiştir......
14)Türkiye’de toplam nüfus içinde ERKEK nüfus sayısı
daha fazladır.
8) TÜRKİYEDE ELEKTRİK ÜRETİMİNİN KAYNAKLARA
DAĞILIMI (%)
15)!!!TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER!!!
% 46  Doğalgaz TURKIYE'DE göç alan illerde erkek sayısı kadın
% 24  Hidro-elektrik sayısından daha fazladır...
% 17  Linyit kömürü
%9  Taşkömürü, Asfaltit
%4  DİĞERLERİ…….
cografya_1903
~1~ @hotmail.com
COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----- --ŞİFFRELER----

16-!!!!TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!


En fazla mısır yetiştiren bölge=AKDENIZ 28)-----DEMIRYOLLAR----
--Gitmediği yerler=yıldız dağları, Çanakkale, menteşe,
Antalya, Hakkâri yöresi ve Doğu Karadeniz...
---Gittiği kıyılar=Samsun, Zonguldak, İskenderun, Mersin,
İzmir, Bandırma,İstanbul İzmit,Sakarya....

17)KaYıP SaKaL= karayel, yıldız, poyraz, samyeli, kıble, 29)Türkiye'deki tektonik göller:--BASİT MUHASEBE--
lodos= Türkiye’yi etkileyen yerel rüzgârlar... (Burdur gölü, Acıgöl, Sapanca gölü, İznik gölü, Tuz gölü,
Notttt: samyeli= keşişleme Manyas Gölü, Ulubat gölü, Hazar gölü, Akşehir gölü, Seyfe
gölü, Eber gölü, Beyşehir gölü, Eğirdir gölü)

18)ZÜHTİ(zeytin, üzüm,haşhaş,tutun,incir)=Ege bölgesinin 30)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!


ilk sırada yer aldığı ürünler. KIYI balıkçılığında ilk sırada yer alan bölge=KARADENİZ
KÜLTÜR balıkçılığında ilk sırada yer alan bölge=EGE....
KÜMES VE BESİ hayvancılığında ilk sırada =MARMARA
BÜYÜKBAŞ hayvancılığında ilk sırada =DOĞU ANADOLU
19)TAKKE(Tefenni, Acıpayam, Korkuteli, Kestel, elmalı) KÜÇÜKBAŞ hayvancılığında ilk sırada =İÇ ANADOLU
karstik ovalar... Verim azdır. Akdeniz çevresinde yer alır. KIL KEÇİSİ yetiştiriciciğinde ilk sırada= AKDENİZ
TİFTİK KEÇİSİ yetiştiriciciğinde ilk sırada =İÇ ANADOLU
İPEKBÖCEKÇ.. Yetiştiriciliğinde ilk sırada=MARMARA
20)Doğalgaz tesisleri= OHA(Ovaakça Hamit abat Ambarlı)

31)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!


21)Enerji üreten göller....HET(HAZAR, EĞİRDİR,TORTUM) Türkiye'de hâkim olan arıcılık tarzı=GEZGİN ARICILIK
NOTTTTT: Çiçek açma dönemleri bölgelere göre farklılık
gösterdiğinden dolayı bu tarz gelişmiştir....

22)!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!!


-Ria tipli kıyılar= İst ve Çanakkale boğazları, bodrum(riyakâr
insanların en fazla olduğu bölge Marmara... Oradan yazın 32)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!
kopmaya bodruma….hatırlayınız :))) Arıcılık yani bal üretimde ilk sırada yer alan bölge= EGE
-Dalmaçya(denize nerede dalacaksınız:))))=Antalya Notttttttttttttt: menteşe dağlarından dolayı....
-Boyuna(dağlar kıyı boyunca uzanır:)))=Akdeniz ve
Karadeniz 33)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!
-Enine tipli(E harfi=ege)=ege kıyıları :)))) -En yaygın sanayi dalı= ÇİMENTO
-En fazla nüfusu istihdam eden sektör=DOKUMA.....

23)!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!! 34--------------BOR----------


Haliçli kıyılar(gel-git sonucu), skyer ve fiyortlu(kutup -Jet, roket yakıtı, emaye, porselen, cam gibi binlerde alanla
bölgeleri=buzullar... Enlemden dolayı yok) Türkiye'de kullanılabilir. Dünya bor çıkarımında Türkiye ilk sırada yer
bulunmaz... alır.... İhraç ediyoruz... BALIKESİR(Bigadiç,
noTTTT= bizdeki haliç çakma :)))) susurluk),BURSA(M.kemal paşa),KÜTAHYA(Emet) ve
ESKİŞEHİRde(Seyitgazi)çıkarılır......Bandırma BORAKS
fabrikasında işletilir......

24)!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!! 35----BOKSİT(ALÜMİNYUM)= alüminyumun


-Devlet kontrolünde bulunan ürünler: haşhaş, kenevir, hammaddesidir, hafif olup, kullanım alanı geniştir...Akseki ve
pirinç, tütün seydişehir de çıkarılır......SEYDİŞEHİR’DE işletilir....

36----DEMİR----ağır sanayinin hammaddesidir. Türkiye’de


25)!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!! DİVRİĞİ, HEKİMHAN, HASANCELEBİ ve EYMİR de
-Türkiye'de çıkarım alanı en dar olan maden: TAŞKÖMÜRÜ çıkarılır. Çıkarıldığı yerin uzağında işletilir(hammaddeye
-Türkiye'de çıkarım alanı en geniş olan maden: LİNYİT yakınlık söz konusu
değildir.)......İSKENDERUN(Ulaşım=liman)
,KIRIKKALE(silah ), EREĞLİ ve KARABÜK'TE(enerji
kaynakları=taşkömürü) işlenir....
26)!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!!
-Türkiye'de yetişme alanı en dar olan ürünler: MUZ, ÇAY

37)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!


Marmara Gölü= EGE BÖLGESİNDE yer alır......
27)!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!!
-NADAS alanlarının en az olduğu bölge: KARADENİZ
-NADAS alanlarının en fazla olduğu bölge: İÇ ANADOLU 38)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!
TOKAT=Karadeniz’de
Eskişehir=İç anadoluda
~2~ cografya_1903@hotmail.com
Cografya_1903@hotmail.com COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----ŞİFFRELER----

Kütahya= Ege bölgesinde


DİVRİĞİ=Doğu anadoluda
AFŞİN-ELBİŞTAN=Doğuanadoluda
Seydişehir=AKDENİZ BÖLGESİnde yer alır.............. 50) -KIRIKKALE
-ANKARA
yukarıda dağılışı verilen sanayi tesisleri= SİLAH SANAYİİ
39)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!
En fazla KENEVİR yetiştiren bölge=KARADENIZ

51-----SERT KARASAL-----
-Yükselti karasallık ve Sibirya basınc. ortaya cıkmış
40)EHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!! -yaz yağışları fazla-yükselim yağışları
En fazla KETEN yetiştiren bölge=MARMARA -uzun çayır=b.baş hayvancılık
-Erzurum Kars civarında etkilidir.....
41)TEHLİKELİ KARIŞTIRILAN İSTATİSTİKLER !!!!!!!!!
En fazla pamuk yetiştiren bölge=GUNEYDOGUANADOLU
52 )!!!!!!ÖNEM ARZ EDEN BİLGİLER!!!!!!
Maden arayan ve finanse eden kuruluşlar=MTA, Etibank

42---------ZÜHTİ-------- 53) -----KroM-----


(zeytin, üzüm, haşhaş, tutun,incir)=Ege bölgesinin ilk sırada ---Paslanmaz çelik üretiminde kullanılır.
yer aldığı ürünler..... --Fethiye-Köyceğiz-Dalaman ve Guleman (Elazığ)da çıkarılır
--Antalya ve Elazığ’daki ferro-krom tesislerinde işlenir.
43-------BETÜŞ-------
(buğday, elma,tütün,üzüm,şekerpancarı)= ekim alanı geniş
olan tarım ürünleri....
54----RÜZGÂR ENERJİSİ-------
44-----ELAZIĞ ve ANTALYA---- -Çevreyi kirletmez
yukarıda dağılışı verilen sanayi tesisleri=? KROM -Kurulum maliyeti yüksektir.
- İzmir-Çeşme-Alaçatı-Çanakkale, Bozcaada, Çatalca,
Hatay’da da santraller kurulmuştur.

45) ??????????
-En fazla istihdam hangi sanayi dalında=? tabıkı 55)----------ULAŞIM--------
DOKUMA:))) - maliyeti en AZ ulaşım sistemi=DENİZYOLLARI
-maliyeti en FAZLA ulaşım sistemi=HAVAYOLLARI
-en HIZLI ulaşım sistemi= HAVAYOLLARI
-en YAVAŞ ulaşım sistemi= DEMİRYOLLARI
46) -ANKARA - en RİSKLİ ulaşım sistemi= KARAYOLLARI
-KAYSERI - en GÜVENİLİR ulaşım sistemi= DEMİRYOLLARI
-BURSA-İNEGÖL - en çok YÜK ve YOLCU taşıyan= KARAYOLLARI
yukarıda dağılışı verilen sanayi tesisleri=? MOBİLYA

56) -----FOSFAT------
47)-HEREKE-CERKEZKÖY -Gübre sanayisinin hammaddesidir.
-GÖRDES-DEMİRCİ-KULA -Başlıca Yataklar: Mazı Dağı(Mardin)
-SIIRT-SIVAS -İthal ediyoruzzzzz…….
yukarıda dağılışı verilen sanayi tesisleri=? HALI-KİLİM

57) Taşkömürüyle çalışan termik santral= Çatalağzı !!!!


48)-MERSIN-ATAS
-İZMİR-ALIAGA
-İZMİT-İPRAŞ 58)-----SICAKLIK------
-KIRIKKALE-ORTANADOLU ---Gerçek sıcaklık: Bir yerin yükselti ortalaması
-BATMAN-BATMAN dikkate alınarak ölçülen sıcaklıktır…..
yukarıda dağılışı verilen sanayi tesisleri=? PETRO-KİMYA ---İndirgenmiş sıcaklık: 0 metrede ölçülen, yükselti
dikkate alınmayarak ölçülen sıcaklıktır…..
Nottttt: indirgenmiş izoterm haritalarında yükselti
49)-EREGLI-KARABUK aranmaz…..
-İSKENDERUN
-KIRIKKALE
yukarıda dağılışı verilen sanayi tesisleri=? DEMİR-ÇELİK 59) -----ULUSAL(ORTAK) SAAT-----
cografya_1903
~3~ @hotmail.com
COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----- --ŞİFFRELER----

----------YAZ= Iğdır (45 doğu)


----------KIŞ= İzmit (30 doğu) kullanılır……
NoTTT: her yerde farklılık gösteren ise YEREL SAATtir… 65)----Karstik Göller-----
Bu tür göller jips, kalker ve kaya tuzu gibi çözünebilen
60) -------SINIR KAPILARIMIZ---- tabakaların bulunduğu yerlerde oluşan göllerdir. Kalkerin
çözülmesiyle oluşan çanaklar üzerinde yer alırlar. Kestel,
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!ÖNEMLİ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Elmalı, Suğla, Salda ve Kovada gölleri (KESSK) bu
Türkiye-Gürcistan =Sarp Sınır Kapısı oluşumlara örnek gösterilir
Türkiye-Ermenistan=Akyaka Sınır Kapısı
Türkiye-Nahcivan (Azerbycn) =Umut Sınır (Dilucu) 66)----Tombolo (Saplı ada)------
Türkiye-İran =Gürbulak Sınır Kapısı Kıyı yakınında bulunan ada ile kara arasında dalgaların
Türkiye-İran = Esendere Sınır Kapısı getirdiği malzemeleri biriktirmesi sonucu ada karaya
bağlanır. Bu şekilde oluşmuş yer şekillerine Tombolo denir.
Türkiye-Irak =Habur Sınır Kapısı Kapı dağı Yarımadası ve Sinop-İnce burun örnektir
Türkiye-Suriye= Nusaybin Sınır Kapısı (Mardin)
Türkiye-Suriye =Ceylanpınar Sınır Kapısı (Şanlıurfa)
Türkiye-Suriye =Akçakale Sınır Kapısı Şanlıurfa 67)!!!!!!!!ÖNEMLİ BİLGİ!!!!!!
Türkiye-Suriye= Karkamış Sınır Kapısı Gaziantep Aynı enlemde bulunan merkezlerde; ekvatora
Türkiye-Suriye= Öncüpınar Sınır Kapıs Kilis olan uzaklık, güneş ışınlarının düşme açısı,
Türkiye-Suriye= Cilve gözü Sınır Kapısı Hatay tutulma oranı, yerçekimi, gece-gündüz süre
değişimi, çizgisel hız, iklim kuşakları, iki
Türkiye-Suriye =Yayladağı Sınır Kapısı Hatay meridyen arasındaki mesafe ve yaşadıkları
Türkiye-Yunanistan =İpsala Sınır Kapısı Edirne mevsim ortaktır.
Türkiye-Bulgaristan= Kapıkule Sınır Kapısı Edirne NOTT: Aynı boylamda YEREL saatler aynıdır

61)------PLATOLARIMIZ------- 68)--------TÜRKİYE’DE BASINÇ-------


-Erzurum-Kars, Ardahan Platoları: Volkanik İzlanda D.A.B.: Daha çok kış mevsiminde Türkiye’yi
lavların oluşturduğu Türkiye’nin en yüksek
platolarıdır. kuzeybatından etkiler. Bol yağış getirir. Kışların ılık
-Gaziantep, Şanlıurfa Platoları: GAP’la birlikte bu geçmesine sebep olur.
platolarda tarımsal faaliyetler önem kazanmıştır.
-Teke, Taşeli Platoları: Akdeniz Bölgesi’nde kalkerli Asor D.Y.B.: Türkiye’yi daha çok yaz mevsiminde
(kireç taşı) arazi üzerinde oluşmuştur. etkiler. Güneybatıdan etkili olan bu basınç sistemi
-Yazılıkaya Platosu: Egenin iç kesimlerinde yer alır.
-Çatalca-Kocaeli Platosu: Türkiye’nin en alçak sıcaklığı ve kuraklığı artırmaktadır.
platosu olup çok sayıda sanayi tesisleri bulunur. Sibirya T.Y.B. Kış mevsiminde kuzeydoğudan Ana
-Obruk, Cihanbeyli, Haymana, Bozok, Uzun yayla
doluya giriş yapar. Kışların sert, soğuk ve kar yağışlı
Platoları: (HUCOB) İç Anadolu Bölgesi platolarıdır.
Küçükbaş hayvancılık ve tahıl tanımı yaygındır. geçmesine sebep olur. Batıya doğru gidildikçe etkisi
azalır.

62)-------kapalı havza------nehirlerimiz------- Basra T.A.B. Yaz mevsiminde güneydoğudan


Aras ve Kura nehirleri açık deniz veya okyanuslara Türkiye’ye doğru giriş yapar. Yaz mevsiminde sıcaklık
sularını gönderemedikleri için kapalı havza özelliklerini
ve kuraklığı artırır.
gösterir.

63)-----Türkiye’deki Kapalı Havzalar------ 69)-----FÖHN ŞAKAYA GELMEZZZ------


Konya Kapalı Havzası, Tuz Gölü Havzası, Burdur Föhn: Bir dağ yamacını aşan, alçalan, sürtünmenin
kapalı havzası, Acıgöl kapalı havzası, Van Gölü etkisiyle ısınan sıcak ve kuru rüzgârlardır. Föhn
kapalı havzası ve Aras-Kura kapalı havzasıdır. rüzgârlarının etkili olduğu yerlerde sıcaklık yükselir.
Tarım ürünleri çabuk olgunlaşır, kar erimelerine bağlı
64)----Türkiye akarsularının genel özellikleri----- sellenme ve orman yangınlarına da sebep olmaktadır.
• Genellikle doğu-batı yönlü uzanırlar (dağların uzanış şekli)
• Genellikle boyları kısadır (Türkiye’nin üç tarafının denizlerle NOTTT: Rize’de turunçgil, Iğdır’da pamuk ve Çoruh-
çevrili olması) Kelkit vadisinde zeytinin yetişmesine sebep olmuştur.
• Aşındırma güçleri fazladır (yükselti fazlalığı, eğim)
Bu duruma bağlı mikro klima alanları oluşmuştur.
• Genellikle akımları düzensizdir (iklim şartları)
• Ulaşım ve taşımacılıkta kullanılmaz (yatak eğimi ve
düzensiz rejim) 70)-----Türkiye’de Güneşlenme Süresi ve Buharlaşma
• En çok enerji üretimi ve sulamada kullanılır (yükselti ve Miktarı-----
tarım)

~4~ cografya_1903@hotmail.com
Cografya_1903@hotmail.com COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----ŞİFFRELER----

Genel anlamda güneyden kuzeye doğu gidildikçe Bölgesi'nde yaygındır, verimlidir.


güneşlenme süresi ve buharlaşma miktarı azalır.
Buharlaşma şiddeti ve güneşlenme süresinin en fazla
olduğu bölge Güneydoğu Anadolu iken en az olduğu 76)-----NOTTT----
bölüm Doğu Karadeniz'dir
Türkiye’de toprak çeşitliliğinin en fazla olduğu bölge
Marmara’dır (iklim çeşitliliği).
71)------KARADENİZ İKLİMİ------
77)------- Erozyonun Sonuçları------
!!!!!Marmara'nın kuzeyi ile Karadeniz kıyılarında etkilidir. √ Tarım topraklarının verimsizleşmesi
• Hakim yağış şekli yamaçtır. √ Baraj göllerinin alüvyonlarla hızla dolması
• En fazla yağışı sonbahar, en az yağışı ise ilkbaharda alır. √ Doğal dengenin bozulması
• Türkiye’de yağış rejiminin düzenli olduğu tek iklim tipidir. √ Delta ovaları meydana gelir (tek olumlu sonuç)
• Doğal bitki örtüsü ormandır.
• Fındık ve mısır doğal tanıtıcı ürünleridir.
78—TÜRKİYEDE EN ÇOK GÖRÜLEN AFETLER—
• Deprem : % 61
• Orman yangınları : % 15
72) ------AKDENİZ İKLİMİ----- • Sel : %14
• Kaya düşmesi : %5
!!!!!!G.Marmara, Kıyı Ege, Akdeniz kıyılar ve G.Antep • Heyelan : %4
çevresinde görülür. • Çığ : %1
• Hâkim yağış şekli cepheseldir.
• En fazla yağış kış, en az yağış ise yaz mevsiminde düşer. 79)-----NÜFUS SAYIM TARİHÇESİ----
• Doğal bitki örtüsü kısa boylu bodur ağaççıklardır (maki). Türkiye’de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapıldı ve Türkiye
• Zeytin ve turunçgiller doğal tanıtıcı ürünleridir. nüfusu 13,6 milyon civarındaydı. 1990 yılına kadar nüfusun
• Hâkim toprak tipi Terra-rossa’dır. 5 yılda bir sayılmasına, 1990’dan sonra ise nüfusun 10 yılda
bir sayılmasına karar verildi. Günümüzde ise artık adrese
dayalı bir sayım söz konusudur. 2011 yılı sayımlarına göre
ise Türkiye nüfusu 74 milyona yükselmiştir. Nüfusla ilgili
bilgileri TÜİK düzenler.
73------ILIMAN KARASAL İKLİM----- 80)-------ÖNEMLİ BİLGİ------
-Türkiye’de en geniş alana yayılan iklim tipidir. Tarihsel süreçte Türkiye nüfus artış oranında artış ve
-en fazla yağışı ilkbaharda alır azalmalar olsa da nüfus miktarında sürekli artış
-yükselim yağışları hâkimdir olmuştur.
-yarı kurak bir iklimdir.
-bitki örtüsü kısa boylu cılız ot topluluklarıdır(bozkır)
-verimsiz tuzlu kireçli step toprakları hâkimdir…
81)----NÜFUS POLİTİKALARI----
Türkiye'de Cumhuriyetin ilk yıllarında nüfusu arttırıcı bir
politika izlenilmiştir. 1970'li yıllardan sonra nüfus artış oranını
74---TAŞINMIŞ TOPRAKLAR---- azaltmaya yönelik bir politika izlenmiştir. Günümüzde ise
Alüvyal: Akarsuların taşıdığı verimli topraklardır. nicelikten ziyade nüfusumuzun niteliksel değişimi üzerinde
Delta ovaları bu toprak türündendir. durulmaktadır.
Moren: Buzulların taşıdığı topraklardır. Bazı
yüksek dağlarda sınırlı görülür.
Lösler: Rüzgârların taşıdığı topraklardır.
Türkiye’de pek görülmez. 82)----Nüfusun seyrek olduğu yerler-----

75----YERLİ KAYA TOPRAKLARI---- • Hakkâri Yöresi (Dağlık, engebe, karasal iklim)


• Teke, Taşeli ve Menteşe civarı (dağlık, karstik arazi, eğim)
Terra-Rossa: Kalkerin paslanmasıyla kırmızı renk alan • Yıldız Dağları bölümü, Biga Yarımadası (engebe ve ana
Akdeniz toprağıdır. Verim azdır. yollara sapa kalma)
Çernozyom: Yerli kaya topraklarının en • Tuz Gölü Çevresi (iklim = kuraklık)
• Yukarı Kızılırmak bölümü (engebe, iklim)
verimlisidir. Erzurum-Kars civarında yaygındır.
NOTTT: Dağlık alanlar, su yüzeyleri ve bataklık (sazlık)
Kahverengi Step: İç bölgelerde yer alan tuzlu alanlarda nüfus azdır.
kireçli ve verimsiz topraklardır.
Laterit: Bol yıkanmış tuzsuz, kireçsiz, asitli 83)-----Nüfusun yoğun olduğu alanlar-----
topraklardır. Doğu Karadeniz’de yaygındır. • G. Antep ve Kayseri çevresi (sanayi ve ticaret)
• Adana çevresi (tarım ve sanayi)
Podzol: İğne yapraklı bölge toprağıdır. Batı
• Kıyı Ege (tarım ve sanayi)
Karadeniz’de yaygındır. • Güney Marmara (tarım ve sanayi)
Kahverengi Orman Toprakları: Karadeniz • Çatalca - Kocaeli Bölümü (sanayi ve hizmet)
• Ankara ve Eskişehir çevresi (idari yapı, ulaşım)
cografya_1903
~5~ @hotmail.com
COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----- --ŞİFFRELER----

• Karadeniz Bölgesi'nin kıyı kesimi (uygun iklim) ise Karadeniz Bölgesi'dir.


•Tarım sektöründe çalışanların oranı azalırken sanayi de
çalışanların oranı artmaktadır.
84) ------ÖNEMLİ BİLGİ------ •Sanayi sektöründe çalışan sayısının en fazla olduğu bölge
Aktif (Çalışan) nüfusun ekonomik faaliyet kollarına göre Marmara en az ise Doğu Anadolu’dur.
dağılımı •Tarıma bağlı en fazla iç göçü Adana çevresi alırken turizme
• Tarım(1.cil faaliyet) : Tarımsal üretim, hayvancılık, bağlı Antalya ve Muğla çevresi alır.
ormancılık, bağ-bahçe gibi alanları kapsar. •Tarım ve turizm göçleri geçici iken sanayi göçleri kalıcıdır.
• Sanayi(2.cil faaliyet): Endüstri, madencilik ve her türlü •En fazla iç göç veren bölgeler Karadeniz ve Doğu
imalatı içine alan faaliyetlerdir. Anadolu’dur.
• Hizmet(3.cil faaliyet): İnşaat, ticaret, turizm, eğitim, sağlık •En fazla göç alan bölgeler ise Marmara ve Ege’dir.
gibi alanlarda çalışanlardır. •Türkiye en fazla göçü Avrupa ülkelerine vermiştir.
NOTTTT: çalışan nüfusun sektörel dağılımı= tarım%26, •Dağınık yerleşme tipinin en yaygın olduğu yer Doğu
sanayi %25, hizmet%49 Karadeniz Bölümü'dür.
•Kırsal ev tiplerini iklim ve doğal çevre belirler.
•En küçük yerleşme birimi köydür ve köy altı yerleşmeleri
85)----KIRSAL MESKEN MALZEMELERİ---- köye bağlıdır.
• Ahşap meskenler: Ormanların fazla olduğu alanlarda •En fazla il sayısına sahip bölge Karadeniz iken en az il
görülür. Karadeniz Bölgesi'nde yaygındır. sayısı ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alır
• Kerpiç (toprak) meskenler: Kurak ve yarı kurak
bölgelerde yaygındır. İç Anadolu, Doğu ve Güney
Doğu Anadolu bölgelerinde bu tip evler yaygındır.
• Taş meskenler: Genellikle daha çok Akdeniz ve Doğu
Anadolu bölgelerinde yaygındır. 88) --------Tarım destekleyen kuruluşlar-----
• Tüflü meskenler: Volkan tüflerinin yoğun bulunduğu Zirai Araştırma Enstitüsü, Tigem, TMO, Ziraat Bankası, Dsi,
Kapadokya çevresinde yaygındır.(Yer-gök….:)))
Zirai Donatım Kurumu Tarım Satış Kooperatifleri ve TARİŞ gibi
• Betonarme meskenler: Kentleşme oranının fazla
kuruluşlardır
olduğu bölgelerde kırsal yapı malzemesi olarak
beton kullanılmaktadır.
86) ----- Köy altı yerleşmeleri--------
Köyden daha küçük olan yerleşme birimleridir.
Divan: Köyü oluşturan mahallelerin her biridir. Batı
Karadeniz’de yaygındır. 89) ------ŞEKER PANCARI-----
Yayla: Hayvancılık amaçlı yapılan geçici Çabuk bozulduğundan dolayı fabrikalar hammaddeye
yerleşmelerdir. Yaz mevsiminde yaylaya çıkılır ve yakındır ve küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı
sonbaharda geri dönülen geçici yerleşmelerdir. Son için şeker pancarı üretim alanlarına yakın yerlerde
yıllarda özellikle Doğu Karadeniz Bölümü'nde turizm besi hayvancılığı gelişmiştir.
de gelişmiştir.
Mezra: Köye biraz uzak 5 - 10 haneli yerleşmelerdir.
Tarım ve hayvancılık yapılır. Doğu Anadolu, İç
Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’da yaygındır. 90)----HASSAS TARIM BİLGİLERİ-----
Kom: Köye biraz uzak geniş otlaklar içinde yapılmış Üretimi devlet kontrolünde olan ürünler: Kenevir, haşhaş,
yerleşme türüdür. Hayvancılık amaçlıdır. Geçici tütün, pirinç.
yerleşme türü olup Doğu Anadolu’da yaygındır. Destek alımı yapılan ürünler: Buğday,
Ağıl: Genellikle küçükbaş hayvanlarının gece barındıkları tütün, şekerpancarı, çay, haşhaş,
üstü açık yerleşmelerdir. kenevir, fındık, pamuk. Türkiye’de özel
Çiftlik: Geniş araziler üzerine kurulmuş birkaç ev ve konumdan dolayı yetişen ürünler:
eklentileridir. Tarım ve hayvancılık yapılır. Trakya ve Muz, çay, kivi.
Batı Anadolu’da yaygındır. Yetişme alanı dar olan ürünler: Muz, çay, zeytin, fındık,
Oba: Genellikle hayvancılık amaçlı kurulmuş birkaç çadırdan turunçgiller, Antep fıstığı.
oluşan geçici yerleşme türüdür Yetişme alanı geniş olan tarım ürünleri: Elma, buğday, arpa,
üzüm, şekerpancarı, baklagiller, ayçiçeği.

91)----- Nöbetleşe EKİM:


87-------ÇOK ÖZEL NÜFUS BİLGİLERİ---------
Her yıl farklı ürünlerin üretilmesidir. Üretime süreklilik
Nüfusu inceleyen bilime DEMOGRAFYA denilir.
kazandırıp erozyonu azaltır.
•Türkiye tarihinde nüfus artış oranındaki en büyük düşüş
1945 yılında (II. dünya savaşı) meydana gelmiştir.
•Doğal nüfus artışı en çok Doğu Anadolu’da normal artış ise 92) Bir yeraltı kaynağının işletmeye açılabilmesi için
Marmara Bölgesi'nde gerçekleşir. -Rezervinin (maden miktarı) fazla olması
•Nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölge Marmara en az -Tenör (cevher oranı) oranının fazla olması
-Kullanım alanının geniş olması
olduğu bölge ise Doğu Anadolu bölgesidir.
-Yüzeye yakın, ulaşımın kolay olması
•Tarımsal nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölge Doğu
-Teknoloji, sermaye, işgücü ve pazarlamanın kolay olması
Anadolu’dur.
gerekir
•Türkiye’de nüfusun dağılışını etkileyen en önemli doğal
faktör iklim ve yer şekilleri, beşeri faktör SANAYİDİR…
Sanayidir. 93)---------------Dış Ticaret--------------
•Türkiye nüfusu genç bir yapıya sahiptir. Türkiye’nin dışarıya mal veya hizmet satması olayına ihracat,
dışarıdan alım yapmasına ise ithalat denir. Türkiye’nin
•Kentleşme oranının en fazla olduğu bölge Marmara en az
~6~ cografya_1903@hotmail.com
Cografya_1903@hotmail.com COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----ŞİFFRELER----

ithalatı ihracatından fazla olduğu için dış ticaret açığı


oluşmuştur. Türkiye'nin ihracatında sanayi ürünlerinin payı %
94, tarım ürünlerinin payı % 4 iken, yer altı kaynaklarının
payı ise sadece % 2 civarındadır. İthalatımızın % 50 sinden 97)-------MARMARA BÖLGESİ--------
fazlasını enerji kaynakları oluşturur. •İki kıtada toprağı bulunan tek bölgedir.
•Türkiye'nin en sade ve en alçak bölgesidir.
•Ekili dikili arazi oranının en fazla olduğu bölgedir.
94--İhracat ürünleri -- ---İthalat ürünleri-----
•İklim çeşidinin en fazla olduğu bölgedir.
• Otomotiv, Tekstil • Petrol, Doğalgaz •Besi ve kümes hayvancılığının en fazla geliştiği bölgedir.
• Çimento, Seramik • İlaç, Fosfat •İpek böcekçiliğinin en fazla yapıldığı bölgedir.
• Pamuk, Tütün, İncir • Madeni yağ, Boya •Nüfus miktar ve yoğunluğunun en fazla olduğu bölgedir.
•Kentleşme oranının en yüksek olduğu bölgedir.
• Üzüm, Antepfıstığı • Makine, Elektrikli eşya
•Sanayinin en fazla geliştiği bölgedir.
• Turunçgil, Zeytin • Motorlu taşıtlar, Optik •Turizm çeşitliliği ve gelirlerinin en fazla olduğu bölgedir.
• Bor, Bakır, Krom • Kâğıt, Muz, Kahve
• Mermer, Zımpara taşı • Pirinç
98)------EGE BÖLGESİ-----
95)-----Türkiye Turizm Varlığı-----
• Kayak Merkezleri: Uludağ (Bursa), Kartal kaya •Kırıklı dağların en fazla yer aldığı bölgedir.
(Bolu), Erciyes (Kayseri), Palandöken (Erzurum), •Jeotermal potansiyelinin en yüksek olduğu bölgedir.
Davraz (Isparta), Saklıkent (Muğla), Kartepe (İzmit), •Kıyı uzunluğunun en fazla olduğu bölgedir.
Elmadağ (Ankara), Ilgaz (Kastamonu), Sarıkamış •Delta ovalarının en fazla olduğu bölgedir.
(Kars).
•Bal üretiminin en fazla olduğu bölgedir.
• Tarihi Kalıntıları: Efes(İzmir), Sardes (Manisa), Millet
(Aydın), Bergama (İzmir), Truva(Çanakkale),Perge (Antalya), •Kültür balıkçılığının en fazla yapıldığı bölgedir.
Aspendos (Antalya), Patara (Antalya), Alacahöyük (Çorum), •Linyitin en fazla çıkarıldığı bölgedir.
Kültepe (Kayseri), Gordion (Ankara),Hasankeyf (Batman), •Termik santrallerinin en yaygın olduğu bölgedir.
Nemrut Heykelleri (Adıyaman), Zeugma (Gaziantep). •Kıta sahanlığının en geniş olduğu bölgedir.
•Deniz etkisinin en fazla iç kesimlere giriş yaptığı bölgedir.

• İnanç Turizmi: St Prerrer Kilisesi (Hatay), Meryem 99)------AKDENİZ BÖLGESİ-----


Ana Kilisesi (İzmir), Sümela Manastırı (Trabzon),
Balıklı göl, (Şanlıurfa) St Nicole Kilisesi (Antalya). •Güneş ışınlarını en büyük açıyla alan bölgedir.
•Karstik arazinin en yaygın olduğu bölgedir.
• Deniz Turizmi: Fethiye, Kaş, Alanya, Kemer, Bodrum, •Türkiye'nin en geniş deltası bu bölgede yer alır.
Marmaris, Kuşadası, Çeşme, Erdek, Ayvalık, Datça. •Dalmaçya kıyı tipinin bulunduğu tek bölgedir.
•Kış sıcaklıklarının en yüksek olduğu bölgedir.
• Sağlık (Kaplıca) Turizmi: Balçova, Sandıklı, Buharkent, •Muz tarımının yapıldığı tek bölgedir.
Gönen, Yalova, Kızılcahamam, Beypazarı, Bursa, Bolvadin, •Seracılık ve sebzeciliğin en fazla geliştiği bölgedir.
Germencik, Çermik, Diyadin kaplıcaları önemlidir. •Kıl keçisinin en fazla yetiştirildiği bölgedir.
•Turfandacılığın en fazla geliştiği bölgedir.
•Gölge boylarının en kısa olduğu bölgedir.
96)---------KARADENİZ BÖLGESİ -----------
-Yerel saat farkının en fazla olduğu bölgedir.

-Çizgisel hızın en az olduğu bölgedir. 100)------GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ-----


•Yüzölçümünün en küçük olduğu bölgedir.
•Heyelan olayları ve falezlerin en fazla olduğu bölgedir. •Doğal gölün bulunmadığı tek bölgedir.
•Türkiye'nin en büyük baraj gölü bu bölgedir.
•Nem ve yağışın en fazla olduğu bölgedir. •Akdeniz ikliminin görüldüğü tek iç bölgedir.
•Yaz sıcaklığı ve kuraklığın en yüksek olduğu bölgedir.
•Sıcaklık farkının en az olduğu bölgedir. •Orman bakımından Türkiye'nin en fakir bölgesidir.
•Türkiye'nin en büyük sulama projesi (GAP) bu bölgededir.
•Orman bakımından en zengin bölgedir. •Petrol ve fosfatın en fazla çıkarıldığı bölgedir.
•Tarımda sulama ihtiyacının en fazla olduğu bölgedir.
•Balıkçılığın en fazla geliştiği bölgedir. •Zeytinin yetiştirildiği tek iç bölgedir.

•Kır nüfusunun kent nüfusundan fazla olduğu tek bölgedir.


101)------DOĞU ANADOLU BÖLGESİ-----
•Dışarıya en çok göç veren bölgedir. •Yüzölçümünün en fazla olduğu bölgedir.
•Enlem farkının en fazla olduğu bölgedir.
•Taş kömürü ve bakırın en fazla çıkarıldığı bölgedir.
•Türkiye'nin en yüksek, dağlık ve engebeli bölgesidir.
cografya_1903
~7~ @hotmail.com
COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----- --ŞİFFRELER----

•Volkanik arazinin en yaygın olduğu bölgedir. Kop (Bayburt-Erzurum arası), Zigana (Trabzon-Gümüşhane arası)
•Kış sıcaklıklarının en düşük olduğu bölgedir. ve Ecevit (İnebolu-Kastamonu arası) geçitleri bulunur.
•Yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu bölgedir.
•Büyük baş hayvancılığın en fazla yapıldığı bölgedir. 110)----------------DIŞ TİCARET-----------
•Nüfus miktar ve yoğunluğunun en az olduğu bölgedir. Türkiye’nin en fazla ticaret yaptığı ülkelerin başında Rusya,
•Yeraltı kaynakları bakımından Türkiye'nin en zengin Almanya, Çin, İtalya gibi ülkeler gelir.
bölgesidir. NOTTTT: İhracatımızda Almanya, ithalatımızda ise Rusya ilk
•Sanayinin en az geliştiği bölgedir. sıradadır.

111)------TÜRKİYEDE SANAYİ-----
102)------İÇ ANADOLU BÖLGESİ-----
Türkiye’de sanayinin gelişmesinde en büyük sıkıntı sermaye
•Ekili dikili arazi oranının en fazla olduğu ikinci bölgedir.
azlığıdır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında
•En fazla platonun olduğu bölgedir.
•Peribacalarının bulunduğu tek bölgedir. Ekonomide devletçilik ilkesiyle hareket edilmiştir.
•Türkiye'nin en az yağış alan bölgesidir. Daha sonra sermaye sıkıntısından dolayı özel sektör
•Rüzgâr erozyonunun en fazla etkili olduğu bölgedir.
•Tahıl üretiminin en fazla olduğu bölgedir. ve yabancı yatırımcılarda sanayiye dâhil olmuştur.
•Nadas alanlarının en fazla olduğu bölgedir.
•Yeşil mercimeğin en fazla yetiştirildiği bölgedir.
•Küçükbaş hayvancılığın en fazla geliştiği bölgedir. 112-------Nükleer Enerji-----
•Tiftik keçisinin en fazla yetiştirildiği bölgedir. Uranyum (Salihli) ve toryum (Eskişehir) gibi
•Nüfus miktarı bakımından Türkiye'de ikinci sırada yer alır.
radyoaktif maddelerin parçalanmasıyla enerji elde
•Lüle taşının çıkarıldığı tek bölgedir.
•Şeker fabrikalarının en yaygın olduğu bölgedir. edilir.
•Uçak sanayisinin bulunduğu tek bölgedir. - Soğutma suyunun bol, deprem riskinin az olduğu alanlarda
nükleer santralleri kurulur.
103)-------NÜKLEER---------
-Uranyum ve Toryum gibi radyoaktif maddelerin - Proje şeklinde Sinop ve Mersin’de nükleer santraller
atomlarının parçalanması ile enerji üretilir bulunur.
-Mersin-Akkuyu ve Sinop’ta santral yapılması - İleri teknoloji gerektirir ve Türkiye’de aktif nükleer tesis
planlanmıştır. yoktur

104)------ÖNEMLİ BİLGİ------
Orman alt sınırını yağış(özel konum) , orman üst sınırını
ise sıcaklık(enlem) belirler….. 113)-----------PETROL---------
- Güneydoğu Anadolu da çıkarılan petrol Batman
petrol rafinerisinde işletilir ancak; ihtiyacın % 10
105)!!!!!!!!!!!!!!!!!!önemli BİLGİ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
----Güneydoğunu nüfus miktarı az olsa da nüfus karşıladığı için ithal edilir.
yoğunluğu Türkiye ortalamasının üzerindedir(yüzölçümü İthal edilen petrol, Orta Anadolu (Kırıkkale), Aliağa
küçük)
----İç anadoluda nüfus miktarı çok olsa da nüfus (İzmir), Ataş (Mersin) ve İpraş (İzmit) rafinerilerinde
yoğunluğu Türkiye ortalamasının altında(yüzölçümü işlenmektedir
büyük)…….
114)-----------ORMANCILIK---------
Türkiye yüzölçümünün % 26’sı ormanlarla kaplıdır.
106----)!!!!!!!!!!önemli BİLGİ!!!!!!!!!!!!!!!!
Şekerpancarı=güneydoğu Anadolu Ormanlar genellikle yağış ve neme paralellik
Tütün =İç anadoluda YETİŞTİRİLMEMEKTEDİR!!!!! gösterdiği için mevcut ormanların % 80’i kıyı
bölgelerimizde yer alır. Ormanların bölgesel
107) ----!!!!!!!!!!önemli BİLGİ!!!!!!!!!!!!!!!!--- dağılışına bakıldığında en fazla orman alanı
----kıyılarda(denizel alanlarda)= kimyasal
Karadeniz’de yer alırken en az orman alanı
----karasal(iç bölgelerde)= fiziksel çözünme hâkimdir…
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunur.

108)-------GEÇİTLER------AKDENİZ-----
115)---Türkiye’de hayvancılık------sorun-çözüm----
√ Çubuk → Antalya’yı göller yöresine - Yerli ırkların iyileştirilmesi (soy ıslahı)
√ Sertavul → Silifke’yi Karaman’a - Çayır ve meraların ıslah edilmesi
√ Gülek → Adana’yı İç Anadolu'ya - Ahır ve besi hayvancılığına önem verilmesi
√ Belen → Çukurova’yı Hatay'a bağlar - Erken kesimin önüne geçilmeli
- Yem üretimine ağırlık verilmeli
- Hayvan hastalıklarıyla mücadele edilmeli
109)---------GEÇİTLER----KARADENİZ-------
- Destek ve kredi olanaklarının artırılması

~8~ cografya_1903@hotmail.com
Cografya_1903@hotmail.com COĞRAFYA -----SON BAKIŞ----ŞİFFRELER----

- Pazarlama imkânlarının gelişmesi önemlidir.

116)—GERİ DÖNÜŞÜMÜN FAYDALARI-----


- Doğal kaynakların tüketimi azalır.
- Geri dönüştürülen madde daha az enerjiyle
işleneceğinden elektrik enerjisinden tasarruf sağlanır.
- Çöplerin bir kısmı çöplüğe gitmeyeceğinden çöp
alanlarının ömrü uzar.
- Çevre kirliliği azalır.
- Ekonomiye katkı sağlar, bazı dışalım maddeleri azalır.
- İş alanı oluşturacağından istihdam artar.

117)—ORTA KUSAK KANITLARI(TÜRKİYE)-----


√ Akdeniz iklimi görülür.
√ Dört mevsim belirgin yaşanır
√ Yıllık sıcaklık farkı belirgindir
√ Batı rüzgârlarının dolaylı etkisindedir.
√ Cephe yağışları görülür.

118)-------DÖNENCE DIŞI KANTLARI------


• Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla gelmez.
• Gölge boyları hiçbir zaman sıfır metre olmaz.

Notlarımı çalıp başkalarına hava atmayınız


cografya_1903@hotmail.com
BAŞARILAR

cografya_1903
~9~ @hotmail.com

You might also like