You are on page 1of 5

TEKSTİL VE KONFEKSİYON İŞLETMELERİNDE

VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ
MEASUREMENT OF PRODUCTIVITY IN TEXTILE AND APPAREL
PLANTS

Arş. Gör. Seher KANAT Yrd. Doç. Dr. Mücella GÜNER


Ege Ü. Tekstil Mühendisliği Bölümü Ege Ü. Tekstil Mühendisliği Bölümü

ÖZET
Türkiye’nin ekonomisinde ve ihracat rakamlarında önemli bir paya sahip olan tekstil ve hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren
firmalar uluslar arası pazarlardaki rekabet güçlerini koruyabilmek için daha kaliteli ürünü daha kısa zamanda ve daha düşük maliyetle
üretmek zorundadırlar. Bunun yolu da en düşük kaynak harcaması ile en yüksek sonuca ulaşmaktan başka bir ifadeyle verimlilikten
geçmektedir. Bu nedenle günümüzde verimlilik rekabetin en önemli unsurlarından birisi haline gelmiştir. Verimlilik kavramının
öneminin giderek artması verimlilik ölçümüne de gereken önemin verilmesini sağlamıştır. İşletmeler yönünden verimliliğin doğru olarak
ölçülebilmesi kaynakların etkin olarak kullanılıp kullanılmadığını göstermesi yönünden önemlidir. Bu makalede tekstil ve hazır giyim
işletmelerinde uygulanmakta olan verimlilik ölçüm yöntemleri tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Verimlilik ölçümü, verimlilik ölçüm yöntemleri, işgücü verimliliği, işletme prodüktivitesi, tekstil ve hazır
giyim sektörü

ABSTRACT
The enterprises participating in textile and apparel sector, which has an important part in Turkish economy and exports, have to
produce more qualified products in shorter time and in lower cost so that they could protect their competitive power in international
markets. In order to achieve this goal, they have to produce the most by using minimum; in other words they have to be productive.
That’s why; productivity becomes one of the most important factors of competition. The gradual increase in the significance of
productivity provides that essential importance is given to the measurement of productivity. The correct measurement of productivity is
important for a plant in order to determine whether the sources are effectively used or not. In this article the methods of productivity
measurement used in textile and apparel plants are discussed.
Key Words: Measurement of productivity, methods of productivity measurement, labour productivity, operational productivity,
textile and apparel sector

1. GİRİŞ Verimlilik kavramının doğru olarak öl- Çıktı


Verimlilik 
çülmesi firmanın kaynaklarını etkin ola- Girdi eşitliğine dayanır.
Günümüzde verimlilik rekabetin en
rak kullanıp kullanmadığını göstermesi
önemli unsurlarından biri haline gel- Verimlilik göstergeleri girdi kullanımı-
açısından oldukça önemlidir. Bu so-
miştir. Şirketlerin sahip oldukları işgücü nın ve üretim sürecinin teknik ve eko-
nuçların doğru olarak analiz edilmesi
ve sermaye ile daha fazla katma değer nomik performanslarının ölçümünde
ve gerekli tedbirlerin alınması firmanın kullanılırlar. Genel bir ifadeyle neyin ne
yaratmasının yolu verimlilikten geç-
verimliliğini arttırmasını sağlayacaktır. kadarla üretildiğini parasal ve fiziksel
mektedir. Firmaların daha fazla katma
değer yaratma sürecine girmesi ülke olarak belirleyen oranlardır.
gelirini attıracağı gibi firmanın uluslar- 2. VERİMLİLİK ÖLÇÜM
Verimlilik oranları 3 grupta toplanmak-
arası pazarlardaki rekabet gücünü de YÖNTEMLERİ
tadır (1).
artıracaktır. Bugün Türkiye’nin ihracat
Anonim bir tanımlamaya göre verimlilik
rakamlarında önemli bir paya sahip 2.1. Toplam Verimlilik Oranları
mümkün olan en düşük kaynak harca-
olan tekstil ve hazır giyim sektörünün Toplam verimlilik oranı kullanılan tüm
ması ile en yüksek sonuca ulaşmaktır.
uluslararası pazarlardaki rekabet gücü- üretim kaynaklarının birim miktarına
Peter Drucker’a göre verimlilik en az
nü koruyabilmesi için verimliliğe gere- düşen üretim miktarını gösterir. Top-
çaba ile en çok çıktıyı verebilecek bü-
ken önemi vermesi gerekmektedir. Bu lam çıktıların toplam girdilere oranıdır.
tün üretim kaynakları arasındaki den-
noktada tekstil ve hazır giyim işletme-
gedir (1). Toplam Verimlilik Oranı 
lerinin kendilerine sormaları gereken
bir soru vardır: Verimlilik oranları firma- Verimlilik göstergelerine ilişkin hesap- Üretilen Toplam Mal ve Hizmetler
mızda ne düzeyde? lamalar temelde KullanılanTüm Kaynaklar

TEKSTİL ve KONFEKSİYON 4/2007 279


2.2. Çok Faktörlü Verimlilik Oranları Üretimden Elde Edilen Miktar
Toplam Fiziki Verimlilik Oranı  (2)
Üretimde Kullanılan Üretim Faktörlerinin Fiziksel Miktarı
Toplam çıktı veya çıktının bir bölümü
ile girdilerin bir türü ya da birkaç çeşit
Kısmi fiziki verimlilik oranları belli bir 3. TEKSTİL VE KONFEKSİYON
girdi türü arasındaki ilişkileri ölçen
oranlardır. zaman içinde elde edilen toplam üre- İŞLETMELERİNDE KULLANILAN
tim miktarının üretim sırasında kulla- VERİMLİLİK ÖLÇÜM
Çıktı nılan üretim faktörlerinden herhangi YÖNTEMLERİ
veya
İşgücü, Malzeme, Enerji birine oranlanması ile elde edilirler. Bu Türkiye genelinde tekstil işletmelerinde
oranlar kullanılan girdiye göre adlan- üretimde çalışanların verimliliği bir
Çıktı
dırılırlar. Yaygın olarak işgücü, ham- önceki yıla göre 2001 yılında %4.7
İşgücü, Malzeme,Sermaye
madde ve makine verimlilikleri kullanıl- artarken, 2002 yılında aynı seviyesini
maktadır (2). korumuş ve 2003 yılında %0.6 ora-
çok faktörlü verimlilik oranlarına örnek-
nında artmıştır. Konfeksiyon işletme-
tir (1).
Elde Edilen Toplam Üretim Miktarı lerinde ise üretimde çalışanların verim-
İşgücü Verimliliği 
2.3 Kısmi (Faktör) Verimlilik Oranları
Üretim Sırasında Harcanan İşgücü Miktarı liliği 2001 yılında bir önceki yıla göre
%3 artarken, 2002 yılında %9.5, 2003
Toplam çıktının ya da bir bölüm çıktı- Elde Edilen Toplam Üretim Miktarı yılında %3.7 oranında azalmıştır. 1997
Makine Verimliliğ
i 
nın ayrı ayrı her bir girdi türüne oran- Üretim Sırasında Kullanılan Makine Sayısı veya
yılına göre 2003 yılında tekstilde %30,
Saatleri( Makine Sayısı X Çalışma Süresi)
lanmasıdır. Bu oranlar bir girdi cinsinin konfeksiyonda ise sadece %17 ora-
birim miktarına düşen üretim miktarla- nında verimlilik artışı sağlanmıştır (3).
rını gösterirler. Kısmi verimlilik oranları Hammadde Verimliliği 
Elde Edilen Toplam Üretim Miktarı
Üretim Sırasında Harcanan Hammadde Miktarı
işletme yönetimine sorunları zamanın- Tekstil sektöründe genelde verimlilik
da belirleme ve çözme olanağı sağlar. göstergesi olarak toplam verimlilik, iş-
gücü verimliliği ve parasal verimlilik kul-
2.5. Parasal Verimlilik Oranları
Üretim Miktarı lanılmaktadır. Ancak ürün yelpazesinin
veya
Çalışan Sayısı Çıktıların ve girdilerin fiyatlarla değer- genişliği, baz alınan verimlilik kriterle-
lendirilerek birbirine oranlanması so- rini değiştirebilmektedir.
Üretim Miktarı nucunda elde edilirler. Parasal verim- Şahinler Mensucat Genel Müdürü Ni-
Kullanılan Hammadde Miktarı lilik oranları ürünlerin ve girdilerin çe- hat Polat’a göre sektörde örgü bölü-
şitleri ile ilgili sorunları çözümleyici ol- münde verimlilik standardı %4 iken Şa-
kısmi verimlilik oranlarına örnek olarak duğu gibi fiyat ve maliyet değişimlerini hinler Mensucat’ta %3.55’tir. Boya ve
gösterilebilir. kasar işlemlerinde ise Türkiye ortala-
de hesaba katarak ürün ve girdilerin
Ayrıca verimlilik oranları çıktının ve kalite farklılıklarının da belli bir düzeye ması %7, Şahinler Mensucat’ta %5.5’
girdinin ölçüm birimlerine göre fiziksel kadar ölçümlerde değerlendirilmesine tir. 2000 yılında 23 bin kg/adam olan
ve parasal verimlilik oranları olarak iki olanak sağlamaktadır (1). Parasal ve- kişi başına düşen üretim 2002 yılında
ayrı grupta toplanabilirler. 27 bine yükselmiştir (4). Ayrıca 2003
rimlilik oranlarının doğru olarak değer-
yılında 2002 yılına göre ilk 9 aylık ciro
lendirilebilmesi için oranlarda kulanı-
2.4. Fiziksel Verimlilik Oranları kıyaslamasında (dolar bazında) %11’
lan parasal değerler sabit fiyatlarla
lik bir verim artışı sağlanmıştır (5).
Çıktıların ve girdilerin fiziksel birimlerle değerlendirilmelidir.
değerlendirilerek birbirine oranlanması Zorlu Linen’de 2003 yılında çalışan ba-
Toplam parasal verimlilikte, verimlilik şına verimlilik %20 artmıştır. 2002 yı-
sonucunda elde edilirler. Ürünlerin ve
oranının pay ve paydası parasal olarak lında kişi başına günlük üretim 150
girdilerin aynı fiziksel değerlerle ölçü-
ifade edilir. Yarı parasal verimlilikte ise metre iken, 2003 yılında 180 metre
lebilir olmaması ya da girdi karışım-
verimlilik oranının payındaki değer pa- olmuştur. Ciro bazında da %36’lık bir
larının ürün türlerine göre farklılık gös-
rasal, paydasındaki değer fizikidir. Pa- artış kaydedilmiştir. Korteks Mensucat
termesi hesaplamalarda zorluk yara-
rasal verimlilik oranları da fiziksel verim- ise 2003 yılında kişi başına düşen
tırken elde edilen sonuçların yanlış yo-
lilik oranları gibi toplam verimlilik ya da üretim miktarı %8, kişi başı ciro %6
rumlanmasına da yol açabilmektedir. artırmıştır. Korteks İplik 2003 yılında
kısmi verimlilik şeklinde olabilir (2).
Bu nedenle fiziksel verimlilik oranları 2002’ye göre toplam verimlilikte %8
özellikle kısmi verimlilik ölçümlerinde Üretim Değeri (TL)
Toplam Verimlilik  artış kaydetmiştir (5).
kullanılırlar. Üretim Masrafları (TL)
Konfeksiyon işletmelerinin maliyet ka-
Toplam fiziki verimlilik belli bir üretim lemlerindeki en önemli unsurlardan biri
Üretim Değeri (TL)
faaliyeti sonunda elde edilen üretim İşgücü Verimliliğ
i  kumaştır. Bir konfeksiyon ürününün
Ödenen Ücretler Toplamı (TL)
miktarının bu miktarı elde etmek için maliyetinin yaklaşık %60’ını kumaş oluş-
kullanılan tüm üretim faktörlerine (ham- turmaktadır. Bu kadar önemli bir mali-
madde, işgücü, makine, enerji…) oran- İşgücü Verimliliğ
i 
Üretim Değeri (TL)
yet unsurunun verimli kullanılması iş-
İşçi Sayısı veya İş Saatleri Toplamı
lanması ile bulunur. letmeler için oldukça önemlidir. Ham-

280 TEKSTİL ve KONFEKSİYON 4/2007


madde verimliliğinin fiziksel ve parasal üzerinde sınır çizgisi olarak belirtilmek- Tekstil’de bu oran %60’lardan %82’ye
kısmi verimlilik oranı olarak tespiti bu tedir. çıkartılmıştır (4).
noktada işletmelerin sık sık başvur-
Bunların haricinde konfeksiyon sektö-
dukları verimlilik göstergelerindendir. rünün emek yoğun bir sektör olması 4. KONFEKSİYON
Ayrıca işletmelerin kâr amacıyla kurul- işgücü verimliliğini sektör için önemli İŞLETMELERİNDE VERİMLİLİK
muş teşebbüsler olması parasal verim- kılmaktadır. Ürün çeşitliliğinin fazla 4.1. Konfeksiyon İşletmelerinde
lilik oranlarının performans değerlen- olması verimlilik ölçüm kriterlerini de- Uygulanan Verimlilik Ölçüm
dirme göstergesi olarak kullanılmasını ğiştirmektedir. Yöntemleri
artırmaktadır. Kumaş verimliliğinin en Geçtiğimiz dönemde Türkiye Giyim Konfeksiyon işletmelerinde uygulanan
önemli göstergesi pastal verimliliğidir. Sanayicileri Derneği Başkanlığını ya- verimlilik ölçüm yöntemlerini saptamak
Pastal planı çizilirken mümkün oldu- pan ve Domino Tekstil’in sahibi olan amacıyla firmalarla görüşmeler yapıl-
ğunca birbirine yakın kumaş enleri Umut Oran’a göre dokuma pantolonda mıştır.
gruplanır. Model özellikleri ve beden dünya ortalaması 35 adam-gün/adet
İzmir Çiğli Atatürk Organize Sanayi
dağılımları dikkate alınarak tek beden- iken Türkiye ortalaması 25 adam-gün/
Bölgesinde faaliyet gösteren A firması
li, iki bedenli veya karışık (çok bedenli) adettir. Domino Tekstil’in ortalaması
kendi bünyesinde ve fasonda üretim
pastal planları hazırlanır. Amaç en kısa Türkiye geneliyle aynıdır. Örme tişörtte
yapmaktadır. Firma ile yapılan görüş-
boyu hedefleyecek uygun yerleşimi dünya standardı 50 adam-gün/adet
mede kendi bünyelerinde günlük ola-
olarak kabul edilirken Türkiye genelin-
yapmaktır. rak operatör verimliliğinin ölçüldüğü ve
de 40 adam-gün/adet civarındadır (4).
Pastal planları CAD sistemi yüklenmiş bunun için etüt sisteminden yararla-
Taha Tekstil Malatya fabrika müdürü nıldığı öğrenilmiştir. Etüt ölçümü ile
bilgisayarlarda yapılmakta ve pastal
Fersan Önder’e göre konfeksiyon sek- operasyonların temel süreleri belirlen-
verimlilikleri de otomatik olarak hesap-
töründeki dünya standardı %80 iş ve- mekte ve standart birim zamanlar he-
lanmaktadır. Hedeflenen verimlilik ora-
rimliliğidir. Bu da günlük 540 dakika saplanmaktadır. İşletmede kupon sis-
nı pastal planı oluşturulmadan bilgisa- temi mevcuttur. Demetlerle birlikte iler-
çalışma zamanına sahip bir personelin
yara girilerek gerekli olan pastal uzun- leyen ve üzerinde demet adedi, ope-
432 dakikalık bir zamanı ürüne yansıt-
luğu hesaplatılmakta ve pastal planı rasyon adı, operasyon temel süresi
ması anlamına gelmektedir. Taha
Tablo 1. Günlük Üretim Takip Formu Örneği

BANT GÜNLÜK ÜRETİM TAKİP FORMU


BANDI: TARİH:
MODEL:
OPERATÖR- OPERASYON 9.30 Σ 11.30 Σ 14.00 Σ 16.00
LER
1. Ali Utku Omuz Dikme 100 100 30 130
2. Ali Utku Kol Takma - - 125 125
3. Ayşe Yaman Yan Kapama 45 45 50 95
4. Zeynep Gül Yan Kapama 50 50 50 100
5. Osman Kara Etek Reçme 65 65 50 115
………………. …………… …. …. …. ….

Tablo 2. Günlük Üretim Kontrol ve Operatör ve İşletme Verimliliği Kontrol Fişi Örneği
OPERATÖR GÜNLÜK ÜRETİM KONTROL FİŞİ
ADI SOYADI: BANDI: İŞLEM: TARİH:
DEĞERLENDİR-
KAYIP SÜRELER ÜRETİM MİKTARI
MELER
MAKİNA ARIZA TAMİR DEMET NO ADET ÜRETİME ESAS SÜRE
Başlangıç Bitiş Süre Başlangıç Bitiş Süre 1 20
11.00 11.20 20 2 30 510-(20+40)=450
3 25 ÜRETİLEN SÜRE
İŞ BEKLEME HAZIRLIK …. …. 480
Başlangıç Bitiş Süre Başlangıç Bitiş Süre …. …. OPERATÖR PERFORMANSI
TOPLAM 480
TOPLAM ÜRETİLEN SÜRE 480/450=1,06
(%106)
BİRİM SÜRE
EKSİK SÜRELER
İŞLETME PRODÜKTİVİTESİ

İZİN GEÇ GELME VİZİTE


1 dakika 1X480 = 480 dakika
10 30 480/(510-40)=1,02 (%102)

TEKSTİL ve KONFEKSİYON 4/2007 281


gibi bilgilerin olduğu bu kuponlar işçi Hem üretim akışının hem de çalışan süreler ise eksik sürelerdir.
tarafından kayıp zamanların da yazıl- kişilerin üretim miktarının kontrolü için
Günlük çalışma süresi, yemek molası
dığı günlük üretim formlarına yapıştırıl- kullanılır.
ve çay molası gibi yönetimce verilen
maktadır. Bu verilerin yardımıyla gün
Çalışan operatörlerin her birine günlük molaların dışında operatörün günlük
sonunda operatörlerin kişisel perfor-
üretim kontrol fişi verilmelidir. Günlük çalışması gereken süredir.
mansları ve ortalama günlük işletme
üretim kontrol fişi, operatörlerin yap- Operatör verimliliğinin ve işletme pro-
verimliliği hesaplanmaktadır. Operatör-
mış oldukları operasyonları, ürettikleri düktivitesinin hesaplanmasında aşağı-
lerin kişisel performansları mesai saat-
adetleri, eksik süreleri ve kayıp süreleri daki formüllerden faydalanılır.
lerinde günlük çalışma zamanına göre
yazdıkları bir formdur (Tablo 2). Gün
ortalama %5 daha düşüktür. İşletme- Toplam Üretilen Süre = Birim Süre X
sonunda bu fişler toplanarak opera-
nin günlük ortalama verimliliği %65, Toplam Üretim Adedi
törlerin çalışma verimlilikleri ve işletme
operatör verimliliği %70-75 düzeyle-
prodüktivitesi hesaplanır(6),(7). Üretime Esas Süre=Günlük Çalışma
rindedir. 2005 yılı hedefleri ise işletme
Süresi–(Toplam Kayıp Süre+Toplam
verimliliğini %70-75, operatör verimli- Kayıp süreler, operatörün işletme için-
Eksik Süre)
liğini %80 düzeylerine çıkartmaktır. Ve- de olduğu halde üretim haricinde geçir-
rimlilik ile ilgili veriler saklanmakta ve diği sürelerdir. Makine arızası, iş bek- Operatör Performansı = Üretilen Süre /
haftalık, aylık, yıllık grafikler ve tablolar leme, tamir, numune çalışması, maki- Üretime Esas Süre
yapılmaktadır. Böylece verimlilikte mey- ne ayarı, yeni modele giriş, toplantı, İşletme Prodüktivitesi = Üretilen Süre /
dana gelen değişimler gözlenebilmek- eğitim operatörün iş yerinde bulunma- (Günlük Çalışma Süresi-Toplam Eksik
tedir. dığı sürelerdir. Süre)
İzin, geç gelme, vizite gibi süreler gibi Günlük üretim kontrol fişi firmalara gö-
İzmir 3. Sanayi Bölgesinde faaliyet gös-
operatörün işletme içinde bulunmadığı re farklılık gösterebilir. aşağıda günlük
teren B firması fasonda üretim yap-
maktadır. Kendi bünyesinde sadece Tablo 3. Operatör Günlük Üretim Kontrol Fişi Örneği (Ön Yüz)
numune üretim bandı bulunmaktadır.
Firma ile yapılan görüşmede işçi
verimliliğini ölçmedikleri öğrenilmiştir.
Penye konfeksiyon üretimi yapılan
firmada modeller çok hızlı değiştiği ve
iş akışı çok hızlı olduğu için mevcut
olan numune dikim bandında etüt alın-
mamaktadır. Firma hammadde bazın-
daki verimliliği pastal verimliliğine ve
kumaşların boyama sırasında verdiği
fire oranlarına bakarak belirlemektedir.
Ayrıca yükleme adetlerindeki verimli-
liğe bakılmaktadır. Firmanın pastal ve-
rimliliği %80-85, yükleme performansı
verimliliği %80-100 düzeylerindedir.
Aylık yükleme tutarı çizelgesi oluştu-
rulmaktadır. Fakat bunun haricinde ay-
lık ve yıllık verimlilik çizelgeleri oluştu-
rulmamaktadır.

4.2. Verimlilik Ölçümü


Kendi bünyesinde üretim yapan kon-
feksiyon firmaları için operatör verim-
liliğinin ölçülmesi önemlidir. Operatör
verimliliği, termin sürelerini, işletme
kârlılığını, üretim maliyetlerini etkile-
mektedir. Operatör verimliliğinin he-
saplanmasında günlük üretim takip
formundan ve operatör günlük üretim
kontrol fişinden faydalanılmaktadır.
Günlük üretim takip formu, üretim akı-
şından sorumlu kişilerin günün belirli
saatlerinde operatörlerin ürettikleri mik-
tarları işledikleri çizelgedir (Tablo 1).

282 TEKSTİL ve KONFEKSİYON 4/2007


Tablo 4. Operatör Günlük Üretim Kontrol Fişi Örneği (Arka Yüz)

üretim kontrol fişine bir örnek veril- rimliliğin artırılması üretim sürelerinin melerimizin verimlilik çıtası her geçen
miştir (Tablo 3, 4). kısalmasını, maliyet kalemlerinin düş- gün daha da yükselmektedir.
Operatörün günlük üretim kontrol fişini mesini, kârlılığının artmasını sağlaya-
doldurması zaman kaybıdır. Bunu caktır. Bunun farkında olan tekstil ve KAYNAKLAR/REFERENCES
önlemek amacıyla üretim kontrol fişine konfeksiyon işletmeleri verimlilik dü-
1. Akal Z., 1996, İşletmelerde Performans
kuponlar yapıştırılabilir. Kuponlar stic- zeylerini tespit edebilmek ve verimlilik Ölçüm ve Denetimi, MPM Yayınları No:
ker şeklindedir ve demetlerle birlikte oranlarını artırmak için gerekli önlem- 473, Ankara, s. 24-27, 150-159
ilerler. Her bir demette yapılacak tüm leri alabilmek amacıyla verimliliklerini 2. Güner M., 2000, Tekstil ve Konfeksi-
operasyonlar için kuponlar mevcuttur. ölçmektedirler. Verimliliğinin önemini yonda İş Etüdü, E.Ü. Tekstil ve Kon-
Kuponlarda model sipariş numarası, kavramış olan işletmelerimiz kendi üre- feksiyon Araştırma-Uygulama Merkezi
model adı, operasyon adı veya nu- tim yöntemlerine ve şirket politikalarına Yayını No:11, İzmir, s. 13-17
marası, demet no, demet adedi gibi en uygun olan verimlilik ölçme yöntem- 3. Demir M., 2004, Rakamlarla Türk Tekstil
bilgiler bulunur. Üretilen süre de he- lerini tespit ederek verimlilik ölçümü Sektörü, Hedef In (Hedef Dergisi Eki),
saplanarak kuponların üzerine yazıla- yapmaktadırlar. Kontrol fişlerinden el- Sayı:7 (15 Kasım-15 Aralık 2004)
bilir. Etüt değerleri alınmamış yeni bir de edilen operatör ve işletme verimlilik 4. Fırat E., 2002, Verimlilik Rekabeti, Capi-
iş veya standart olmayan, işçinin sü- oranları, nedenlerine göre kayıp za- tal Dergisi, Yıl:10, Sayı: 2002/12
rekli olarak yapmadığı bir iş kuponsuz manların miktarları haftalık, aylık, yıllık 5 Öncel Ş., 2003, Verimlilik Mucizesi, Ca-
iştir. Kuponsuz iş süreleri günlük çizelgelere ve grafiklere dökülerek kı- pital Dergisi, Yıl:11, Sayı:2003/12
çalışma süresinden çıkartılır. yaslama yapılmalıdır. Verimliliklerde
6. Güner M., 2004, Ege Üniversitesi Tekstil
5. SONUÇ meydana gelen azalmaların nedenleri Mühendisliği Bölümü, Konfeksiyon Orga-
tespit edilerek gereken önlemler alın- nizasyon ve Planlama II Ders Notları
Gün geçtikçe zorlaşan rekabet koşul-
malı, meydana gelen artışları ise ko- 7. Güner M., 2003, Ege Üniversitesi Tekstil
ları işletmeleri daha kaliteli ürünü daha
rumanın ve sürdürmenin yollarını aran- Mühendisliği Bölümü, Konfeksiyon Orga-
kısa zamanda ve daha düşük maliyetle
malıdır. Başarılı ve rekabetçi olmayı nizasyon ve Planlama I Ders Notları
üretmeye yöneltmektedir. Bunun yolu
hedefleyen tekstil ve konfeksiyon işlet-
da verimli üretimden geçmektedir. Ve-

TEKSTİL ve KONFEKSİYON 4/2007 283

You might also like