EMBLEMATA

MORALIA, SCRIPTA
QUONDAM HISPANICE
A
TOHANNEde BORIA,
LATINITATE autem donata
A
L« C» C« P»

BEROLINl
Sumptibus JOHANN. MICHAEL. RUDIGERI.
Stanno ULRICI LIEBPERTI , Typ. Ele&or. Anno.cto. Ioc. XCVIJ.
BIBLIOPOLA LECTORI
S. D.
Ujus Viri tibiVLe&or benevole.Em-
! blemata nunc offenmus illius vix :

: forte nomen antea audifti. Fuit

4 ^»genim JOHANNES illedc BORIA
^^S^S domi , ac Patrix Regique
clarus
fuo perutilis* amplum namqueatquehonoratum
locum in aula PHILIPPI II- Hifpaniarum Regis
obtinuit: fed nobis tamen, qui &
locorum Re-
gionumque intervallo &
moribus, fermoneque
ab illis populis quam
longiffime disjungimur $
naud multo magis notus eft , quam plerique
magni illius gentis viri quos ne vixiJTe quidem
$

fcimusfquum eorum virtute tantx regiones fint

illuftratx. Adeo anguftis terminis illa Virtutis hu-

manae fama circumcluditur: quam immorta- &

lem &
infinitam dicere folemus. Mihi faciendum
proinde
proinde putavi, Ledor beflcvole,nefbIis Hifpa-
nis JOH^NNES ille deBORlA
laudaretur:
prafertim cum &
mereri id illius ingenium vi-
deretur, meque id fadurum cum tuo
frudu pu-
tarem. Habes ergo hic elegantiffimas
humano-
rum cafuum & errorum 3 tum & virtutum & mo-
rum magines: quasille variarum occafione rerum
effinxit. Editus eftifte liber
quondam Hifpanice,
neque facile m noftns regionibus invenitur. Sed
quum & vifus quibusdam , &
inprimis probatus
atque mcidiflet etiam ante annosaliquot in
effet,
manus magm cujusdam viri, cum fua virtute,
&
generofaq; majorum fama^CAMERARII
fue-
tum Regum exterorum, &Germanix Prin-
runt)
cipum amore mimfteriisque illuftris: ipfe ille in
linguamlatinam e Caftellana hunctransfudit. At-
que hax llla eft verlio de qua cum confideremus
: *

fore, ut & ipfa per fe tibi placeret ; tum id

dedi~:
mus operam, ut iconifmis quoque aaieis, quam
poflet, nitidiffimis fplendefceret. Atque hoc e-
tiam noftrum ftudium te probaturum
mihi pro-
mitto. Quod fi facies , addes
profedo nobis cal- 1

cus 3 reddefque nos &

de te &
de communi reli-
terana bene merendi tanto ftudiofiores.
Vale.
 LECTORI.
QUanquam Leges, quas recentiores quidam Au-
flores de ratione confcribendi Emblemata y
,

in pubhcum emiserunt , tam rigidteJmt, quam

'ipjts eas condere vifum ejl, dumprioribm Le-

gibus aliqua adjunxerunt atque ex illh, quaedam pro

beneplacito Juftulerunt , non ideo tamen mihi viftf funt
ad obfervationem fui quatenus rationi confentanea
,
niji

funt, quenquam obligare , cum neque aucloritas neque

antiquitas auclorum tanta ejfe pojjit , ut non jurare in
verba eorum piaculum Jit , ipjique Legislatores ifti in
Emblematibus , quce ediderunt, eddem, qua edixerunt,
exaclitudme acrigore Leges fuas minime obfervaverint.
.
Vijum ejl mihi, de hac re Lettorem commonefacere ,ut ?
Jiquidem in hoc opere quadamcontra Legesiftas admij-
Ja notaverit , intelligat , non ideb Leges iftas fervatas
mn fuijje, quod ignorentur ,Jed quod antiquos imitan-
dos eJJe hac in re Jiatuerimus. In declaratione Jive Ex-
plicatione Emblematum magis laboravimus , ut ejfemus
breves ,
breves y quam ut commentarios amplos coacervare in-
Jlituerimus. Cum opus ahi ujui, quam ut in vicembre-
vis argumentiejus, quod unoquoque Emblemate Jignifi-
catur \ injervirety deftinatum non fuerit, relitia com-
mentandtfacultate alteri cuidam fcriptori aut nobis in
aliud tempus refervatfi. Hoc unum adijcere liceat , fo-
lere eos 9 qui de Mc materici fcribunt> ingenue profiteri,
tantafft dijjicultatem in reffe conficiendo Emblemate &
attingendo fcopo exiftere, ut idaffequi magisbonce for-
tun#> quam ulli rei alii tribuendum Jit> acji quidem
hoc de Emblemate uno verumjit, extra culpam atque
oppido excufatus erit, qui? dum plura depromit, in u~
no aliquo impingit. Ftnis atque intentio nojira Juit ,
prodejfe in aliquo letturis, cum materia , qu<e traftatur,
bonos mores concernat, quos reffe formatos, quam ma*
xime integros conjervari, tanti noftrci intereft\
 EMBLEMATA
MORALIA,
Per
JOANNEM de BORIA.
 r.

MERUISSE SATIS.
Icuti Viro Prudenti in fua,quam fu-
ftinet, calamitate praecipuo folatio elfe debet,
culpa carere, quamvis poenam patiatur , cum
maxima culpx poena fit, culpae effe affinemj
Ita illud potilTimum expendi, atque is nobis
labor effe debet, ut Virtutis praemia mereri
ftudeamus (id quod ipttCoronam Lauream in hoc Emblematc
defignatur) eriamfi ea nbn femper in hac vita confequamur,
cum ipfum Mereri tantum, praemium fit ac merces , cujus gra-
tia vita feeundum Virtutem eft inftituenda. Ac quod hic per
Coronam Lauream atqueinfcriptionemEmblematis,MERUlSSE
SATIS, fignificatur, id eo tendit, ut quamvis non reponatur gra-
tia fumciens praeftitis fervitiis,pro & meritis ejus, qui
dignitate
prseftitit, nonidedlaborem is merendi praemium illud & Coro-
nam intermittere, fed fufficere debeat ei id ipfum, quod merea-
tur, cum hoc omnino partium ipfius & officii fit, ac in eo praeci-
pue Voluptatis fumma confiftat,noninfruitione ipsa praemii ac
gratiaf , qnam forte non mereretur. Quanto enim major eft:
Honor & gratia fa&i, tanto quoque major foretinfamia, quae
eum maneret, fi eo confipectior ineo appareret defe&us meriti,
ad obtinendum locum, in quo collocatus fuerit.
 «§( 4 )S»
II.

AUT MULTUM, AUT NIHIL.

CUm inertia &tepore facere id, quod unicuique facien-
dumincumbit,fons eft,exquo eventus , ruinam ac per-
ditionem fecum attrahentes promanant, nec commodius
iniri poteft ratio, atque arftimatio fieri magnitudinis damni in-
de provenientis, quam pro certo habeatur,in pejori ftatuefte
fi

ea, quae tepide, quam cum fine dubio multd

quse frigide fiunt,
pejus ac inconveniens magis lit, procedere languide atque re-
mifse in iis, qua: fufcipiuntur , quam ea prorsus non attingere.
Id hoc Emblemate fignificatur, in quo Teftudo repraefentatur
cuminfcriptionej AUT MULTUM, AUT NIHIL. De
illa enim memoratur, quod, fiquidem parum ex carne ejus five
Medicinae vidus gratia comedatur, id noceat j fin multumo
five
atfumatur, proficiat. Id ipfum de Adionibus noftris pradi-
catur, fi nempe fufceptse atque inftituta? fuerintcum calore, ac
fortiter expeditae ,
magno eas futuras efle ufui, neque unquam
deftitutas iri felici fucceftlij fin vero cum remiflione ac te-
pide geftae fuerint magnopere fore damnofas.
, Cum ex-
tra controveriiam melius eftet, illas non fufcipere. Quip-
pe praeter id , quod inde exitus felix fperari nunquam pos-
fit, nihil eft, qudd magis contaminet, & veluti lethali bubonis

veneno perimat Principum ac Virorum magnorum famam_>,

quam negligentiam & teporem in rebus gerendis oftendere-».
Absque ftrenuitate enim non poiTunt committi adiones tales,
quae famam magninominis merentur, conciliantque audoribus
fuis. Cum remiftio &inertiaFortitudini atque Magnitudini a-
nimi e diametro fint oppofita: , nec cum animi robore fimul
poflint confiftere.
 «( 5 »t

Quicquid agu, ferventer agas; quacunque remifse

Fiunt>non fieriytutim ejfeputa.

in. LEVE
 4KC « )»
IIL
LEVE ET MOMENTANEUM.
ETiamfi onera ac molefti$, quae in hoc mund6 unicuiquej
faepius eum ho-1
in ftatione fua imponuntur, opprimant
minem, atque ita aggravent , ut videantur humeris ejud
cadendo quafi illabi,tamen non par eft eum terrerj, animdojiej
deficere, atqueuna cum onere profterni foloque illidi } QuirJ
potius humeros fupponere, atque oneri perferendo novas virefl
ac Virtutem fumeere. Id quod hoc Atlantis, ( quem Antiquitaa
finxitOrbemhumeris fuftentare, quamvis ab altitudine montisJ
hoc einomen fuerit impofitum, five quddRex ifte Magnus A4
flrologus fuerit) EmblemateacLemmate, LEVE ET MOj
JVlENTANEUM indigitatur, Cum finedubid nuUumonufl
tam graveinhac vita efle pofiit, quod non
leve appareat, ficunfl

prsemio, quod pro asrumnis noftrjs in altera vita fperatur, comJ

paretur, tum neque illae per fe graviores fint, quam uttolerarG
queamus , neque diutius , quam nobis conveniat , perdurent*
Quippe nunquam hacin vita aliquid eft perpetui, nec multa iil
$a occurrunt, quae: multum five diu durent.
 4KC 7 m

Perpetuum cum nonjit> Leve fertur^Onus.

IV. IN-
 IV.

INTUS LATET.
xftimarenturque prudentesac
Slcut multi,cumhaberentur negotiis adhibiti fuerunt,
fortes, fi quando gravioribus
fpei de fe conceptae five verum de illis
non refponderunt,
fuerit, quod proverbio mutare mores, ac Ma*
dicitur, Honores
giftratum Vtrum probare, five in illis vires, quas oftentabant, non
fufFecerint j Itae contrario alii, Virtute multa dotibusque e-
gregiis inftrudi, defeftu occafionum,Virtutem, qua dotati funt,
non exerunt. Id quod doceri poteft hoc Emblemate, de Cbalybe
8cSiiice^ cum infcriptione^ INTUS LATET. Cumhocin-
tendat, ficuti Silex ignem in feconclufum, donec attritu Cha-
lybis percutiatur, continet, ita ignem generofum, quem quisin
pe&ore claufum teneat, defedu occafionum,quibusVirtutis at-
que Fortitudinis fuae fpecimina edere pqmt, deficere nec ultra
fpkndefcere.
 4K( 9 m

Vrires fiepe fuas Virtm non exerit attu\

Ignern nempe Jilex ignem intus aht.

B v, PIO
 ,

V.

PIORUM NAUFRAGIUM.
Dlfferentia, inter homines juftos atqueinjuftos, infignis ex
diverso navigationum ab illis inftituarum fucceffu opti-
mb inchoamus, cunb
cernitur, quas navigationes nos
nafcimur, abfolvimusque, cummorimur. Ac, quamvis ineo
quidem omnes videamur aequales elfe, quod Vitae noftrae navis
oblique atque in tranfverium agitur, adeoque tandem fubmer-
gitur, minime tamen ita fe res habet , cum juftus in terram na-
vimfubducat, injuftus altius, fedin profundum provehatur.
Sicut hoc in navigationeAfo^* juftorumqueArcam cumeo in-
greftbrum, tum ea, quam filii hominum in Diluvio tenuerunt,
cernitur. Noacbus quidem obliquato curfu montes tandem_»
tenuit Armenia. , filii hominum in profundum maris atque in-
ferni pracipitati atque abforpti fuerunt. Ac, quamdiu quidem
hax nobis Vita manet, neque navigandi neceftitatem detretfta-
re, neque cum morimur, fubmergendi periculum licet evadere.
Quod, hoc Arc& Noachi fitper montibus ArmenU quiefcentis Em-
blemate atque addita infcriptione , PIORUM NAUFRAGIUM
repra-fentatum , hoc vult Navigandum efle cum juftis , quo-
:

niam vel maxime obliquante nave in montes tamen cum illis

evadimus.
Jwjlisfe afibcians, fi adversH naviget aurfi,
Montibm in Celfisjam bene tutm erit.

B 2 VI. VE-
 VI.

VETUSTATE RELICTA.
ANimalibus omnibus inftinftusNaturae confervationis fuae
appetitum ac ftudium ingeneravit, ac nullum ex iis,quam-
vis exile illud fit, videmus, quod non tendat ad fui con-
fervationem & augmentum. Negligentiftimum omnium cir-
ca haec Homo eft, cum magis fequatur appetitus fuos , quam ut
reclx rationi obediat. Qui quidem viam contrariam fi inft-
fteret & fuae ftuderet confervationi, convenientius remedium
perpetuitatis fuae invenire non poflet, quam ut fe ipfum reno-
vare ftudeat* relida vetuftate. Sicut AquiU tam alte propequc
Solem evolare perhibetur, ut hic eam radiis fuis corripiat, plu-
masque ejus adurat, quas eafecum in aquam devehendo de-
mergat, novasque plumas ac vires acquirat. Id ipfum nobis
obtinget, fi operam dabimus, ut ad Solem noftrum Juftitiae ap-
propinquemus, qui nos accendat & renovet. Quod hoc AquiU
ad Solem advolantis Emblemate & infcriptione, VETUSTATE
RELICTA, fignificatur.
ER renovanda tibi fan&o molimine Vita ?
Sacra Avis ut Soli* fe novat ad radios.

VII
 mSBBBBM

«c *4
VII.
m
IN PLISILLO NEMO
MAGNUS.
QUantillum fit omne id,quod in mund6 tanti aeftimatur,
ex eonfideratione cxiguitatis- ejus facile
>
dignofcitur,
cum fecundum Aftrologos inftar punfti efle deprehen-
datur, comparatione ejus cum circumferentia Sphaera ultimae
Ac quidem, cum tam exiguus utique fit mundus,
inftituta.
quam remqu^fo ufque adeo grandeminfe continere is pos-
fit, etiamfi ifta praedominaretur atque
imperaret totiUniverfo?
Id denotatur hoc Emblemate ac difto, IN
PUSILLO NE-
MO MAGNUS, doceturque , Eum , qui Magnitudine aninii
praeditus eft, non debere rebus impendere
tam exUibus , qualis
eft mundus atque iis,quae iU6 continentur.
 4K( *s )&*

/;/ jtanw magnum fruflra qudejiverk^ Uno

In punfto magnum quidreputare queas ?

VIII. TI-
 j

VIII.

TIMENDA NIMIA FOE-

CUNDITAS.
fententia eft, majori Virtute ac For-
multorum
SApientum
titudine animi opus effe ad fuperanda profpera, quam ad-
verfa quoniam haec hominem fibi ipfi-vindicant, ut in fe
j

defcendens,fe in feipfum veluti recolligat, atquehis experimen-

tis quafi ftipatus tanto fortius adverfos casus
fuperare poffit.
Profpera vero hominem diftrahunt, diffundunt, ac tandem ex-
tra fe ipfum rapiunt. Id quod damnorum omniumf quae ho-
mini obtingere pofrunt , maximum eft. Hoc Emblemate Ar*
boris usque adeb fruBibus onerat£, ut di0ndatur ac dirutnpatur y
diftoque, TIMENDA NIMIA FOECUNDITAS, figni-
ficatur, ac quam damnofa arbori fitiftaubertas, apparet. Etiamfi

enim omnis exceflus malus fit, nullus tamen profperitate ni-

mia periculofior eft, quippe cui magis favet, tantd eum magis ;

dementat. Qui prudens fuerit, ac fua, quam Deus dederit, for-

te contentus vixerit, id Emblemate ifto docere alios poterit, j

TIMENDA NIMIA FELICITAS.

 4K( «8

IX.
M
B I S P E R E O.

res animum magis pungit, quam videre

NUlla
fum ac male exceptum ab armis
fe percus-
fuis propriis , five quis
propriam fuam voluntatem tyrannidi alterius fubjecerit,
fiveanimum fuum ita alteri aperuerit, ut hic fecreta illius no-
fcendo, eum fe libi veluti fubje&um habere exiftimet,aut fifor-
te quendam bon6 apud Principem loco collocaverit, qui non,
quam debeat, gratiam viciflim ei rependat. Quicunque ex his
quid expertus fuerit, nae illeoptime demonftrare poterit, quid
fibi Emblema iftud AquiU, fagittk propriis ejus plumis armata%
*<5k,cum adje&a infcriptione BIS PEREO, velit^ Duplices ni-
mirum plagas perferri , quae armis propriis infliguntur. Quo-
niam,qui illas accepit,habetnon folum,quodde hofte fu6, fed
quod de fe ips6,qui arma, aquibus i&us eft, fuppeditarit, con-
queratur.
ItrfliBum proprm vulnm qui traffat ab armis$
Is dupkx fentit} vulnerit ejfe malum.

C i X.NI-
 NITOR IN ADVERSfiM.
difficultates ac contentiones pro confequcn-
MAgnae illae

hujusmundi commodis,atqueincrementa illa&fuc-

dis
cefsus profperi, qui in huncfinem expetuntur intendun-
turque, non folum afficiunt homines tenuiores fortunae, quibus
tantd plus vix emetiendum eft, quanto fefe inferioribus in gra-
dibus vident conftitutos 5
fed, fi quidem res jufta lance perpen-
ditur,fine comparatione majores multo funt difficultates ac la-
bores illi, qui Principibus magnis fubeundi funt , non tantumj,
ut augeant ftatus fuos,fed etiam, ut res fuas confervenf. Ne-
que ftatus ullus ita difficultatum iftarum immunis eft, quin fibi

hoc de So/e Emblema, cum infcriptione, NITOR IN ADVER-

SUM, applicare pofTit. Sicut enim^o/, Planetarum qnamvis
maximus,& qui pothlimam influentiam in Creaturas inferiores
difpertit, proprium fuum calum curfumque confervat, tantas
tamen oppofitiones ac difficultates fibi experitur objeclas, ut
quafi per vim a motu Primi Mobilis abreptus, non poftit cur-
fum fuum proprium, nifi poft anni unius decurfum abfolvere.
Ad eundem modum etiamfi Viris magnis cum difficultatibus
,

magnis fit conflictandum non ideo tamen a labore , ut eas fu-

,

perent, iis defiftendum eft, quoniam ea ratione fe obtenturos

elfe finem,quem praetendunt, deprehendenc

J
 adverfum de Solix dicitur aufu,
/"»

Nitendum eft Magnis contra pericla Viriz.

IX. VI-
 XI.

VI FRANGITUR,OBSEQVIO
FLECTITUR.
AM in gubernatione miUtarivelpolitic^rigorpotius^qu^m
blanditiae%dhibendae fint, quaeftio
per qua tam
eft

funt opiniones diverfe,

omnind ardua. Su-
quam diverfe fiint

conditiones& afle&us corum, qui hane materiam tranclant,

Qui naturaatque indole afperi funt, fpiritusque elatioris &am-
bitiofi, iis videtur impoflibjle efle,dirigere five traftare negotium
ullum, absque aufteritate magna & rigore fummd, E contrarid
Viris eordatis , prudentibus &
qui conditionis ac temperamenti
frtnt placidioris, mediam viam infiftere tutiflimum videtur.
Quj>d hoc Emblemate oftenditur, in quo Arbor exhibetur, in
qu£ manus duac jun&ae , ramum. unum Vi apprehendendo di-
fcerpunt, eum infcriptione , VI FRANGITUR j ab altera parte
ramum alium manus alix duae cum dexteritate torquent, fle-
duntque, cum infcriptione , OBSEQVIO FLECTITUR.
Ad eundem modum, qui per vim ac nulla alia ratione adhibka
imperare, five negotia tra&are voluerit, is omnind quidem me-
tuetur, caeterum minime amabitur, neque imperium ejus vio-
lentum cum fit, erit diuturnum. E contrario qui prudenter ac
blande gubernabit, tra&abitque fuos, jungendo rigorem admi-
niftrandat juftitiac cum blanditjis & dexteritate, animos, quos re-
gendos fufcepit,absque rumpendi perieuld fleclet, obligans eos
&
amore refpe&u ad faeiendum ea, quae rigore fo!6 adhibito fa-
ciuri non effent,
 m »3 )»

Ramorum hic arti cedit, vifrangitur We ;

Cum blando mixtu* regnet amore rigor.

XSL VI-
 4K( »4 )»
XII.

VITAM INVENIET.

PRaecipuae circumfpe&ionis in hacvita eft,fugere extremaJ

quae in vitio ponuntur, atque invenire medium, in quoj
confiftit Virtus. Solus ille, qui hoc praftat, Sapiens atque
j

difcernendi facultate praditus dici meretur. Qupniam , ficut

folus Geometra rationem tenet inveniendi centrum in circulo j
ita folus ille Sapiens eft,qui abftinens ab extremis, confequitur
medium, in qu6 Virtus eonfiftit. Extrema Virtutum vitia duo
funt contraria, quae aequaliter ftudiose vitanda funt, quia ille, qui
liberalis efle vult, non folum fibi cavere debet ab avaritia, quae
extremum eft unum, fed etiam a prodigalitate , quae extremo-
rum eft alterum , fe&ans medium inter illa, Liberalitatem. Id
quod hoc (ignificatur Emblemate , in quo Manus drcinum con~
cum infcriptione, VI T
tinens centrum cju&rit in circulo, IN- AM
VENIET. Quoniam, qui Virtutem inveniet, vitam cum tran-

quiUitate temporalem inveniet atque *eternam,cum quiete &

gaudio fine fine.
-ib fiu

< )3 gnn1

GlJigJS^:
ifnf)on m^c

h medio gradttur Virtm \extrema caveto,

Et vitam invenies; Circimiz ijia probat.

D XIII.
 XIII.

PULSA CAUTE.
Tiamfi aliquando tcntare fidem cogamur amieorum, at«<
tamen, quantumcunque deprehendamus, minus eos fin-
1

eerosatqueintegrosefle,tum maxime,cumnobis eorum

auxilio opus eft, inquifitione ifta, quantum fieri poteft , fuperfe-
dendum eft. Siquidem autem evitare non poflimus, .quin ad
examen illud proeedamus , fieri id debet magna eum eircum-
fpedione ac confideratione. Id quod hoc Emblemate Cantha-
ri manus% integritatem ejtu pertentantis, cum infcriptione, PUL-
SA CAUT£ praecipitur. Nam, ficuti is qui eantharum ali-
,

quem teftaceum probare velit, manum ei applicando, explora-

tum, an diruptus fit an folidus beneque coftas,nifi id cumeir-
cumfpedione fecerit, etiamfi vel maxime,integer fit, iilum dif-
fringet $ ita, qul arrogantior fuerit, quam necefle eit, quando
certos fefe amicos habere exiftimaverit, fallere eos expe&atio-
nem noftram nee patrare promifla experietur. Quantum in-
de fentiatur mcomnaodi, teftentur ii,qui id fuerunt expertir
<§§( n )St

XIV.
 XIV.
AB INFOELICE CAVEAS.
QVanti momenti res fit, in confkiendo quocunqtte ne-
gotio, tracrare id eo qtto debet modo ac ratione, ex
diverso negotiorttm pertra&atorum fuccefth elucefcitj
quorum quasdam principiis minus finceris innixa, mutata ge-
nuina &recla ret gcrendx ratione, impegerunt , ac finem defi-

deratum confecuta non funt. Unde diclttm percrebuit, Nego-

tium cjitodtuncfue fmile ejft Vafi, cui anf&
du&* altera quidem fana

(f fie/zXy cjuippe Ttafi infita, altera infoefix ac fibi non conftans, Ita,

ut fucceffus rei fccliciter gerendas fitus fit irt certitudine appre-

henfionis anfae fincerioris, id quod Emblemate defignatur&di-
do,AB INFOELICE CAVEAS. Docendo, confideran-
dum ftudiose elfe modum ac terminum incipiendi, quicquid
rei gerenda: aggrediaris. Quoniam,fi quidem ea, qua par eft,

ansa negotium apprehenderis , ut vas , adhaerebit fibi veluti &

tecum confolidabitun At fi alia ratione procelferis, ansa infoe-
lice inter manus tuas harrente, negotium ipfum vehtti frtiftula-
tim concidet ac disfipabitur.
 XV.
S P E S I N AN I S.

YOii homini Deus fingulari beneficio fpem concesfit in re~

medium ac folatium laborum atque aerumnaruni quibus
omni vita premitur. Nam
Angoli non habent, quod
fperent, fed qu6 fruantur, neque daemones fperare minuscafti-
gationis poffunteu, quod patiuntur. Homines foii fperant,
quamdiu vivunt, & appropinquant fruitioni ultimi fiu finis ac
fummiBoni, quod eft Deus. Donec id eonfequantur, fuften-
tat eos fpes, qua vivunt.
Qua: efficit, ut dukes experiantur x-
rumnas illas^quibus.tumconriiclanturj onus,quod ferunt,levey
ac cum facilitate perrumpant difficuitates &molefiias hujus vi- i

tx, fpem firmam habentes fruendi xterna quiete in vicem 8c

pretium brevium xrumnarum. Qui igitur ex dono tam inii-
gni utiiitatem nullam captaverit, fed fpem fuam in liominibus
& in rebus fluxis & caducis coliocaverit, asque fe deceptum ex-
perietur,atque Ille y qui canns. five baculo fraElo riixus^ncubuerit,
Id quod Emblemate & infcriptione SPES
, JNAN.IS, deno-
tatur. Qui e-nim res £uas ad hunc modum inftituerit, fuften-
tationis fuac loco, feipfum feriet ac lsedet.quod vere acci-
Id,
dit qui vana ratione fpem ponunt in auxilio yEgypti, norL.
iis,

ponendo eam in vero Deo Ifraelis, qui falvos .eos prxftare fo-
lus poteft.

L m
e te decipiat^m te Jpes vexet inanu^
Auxihi JEgyptifindit arunda manum.
 <9i< V- )S&
XIV.

ALWERSA MAGIS LUCET.

7

N
certatio.
On magni fiunt
facilitate ac fine
ncque in pretio habentur res, quac curl
moleftia acquiruntur.
jor eft Victoriae gloria,quantoacrior
Hoc tanto
armorumconj
fuit

Homo itaque fortis & magnanimus non aggreditul

maj

res, nifi arduas & difficultatum plenas, ad confequendum querj

appetit fplendorern. Qui quidem non acquiritur, fi ardore.rj
vinceudi, atque adverfitates, aerumnas, contentionesque munj
danas fuperandi, remittat, ac non potius valide fe iis opponaj
contraque illas fortiter decertet. Qui declarare id velit, a'
eum ufum transferre poteft Emblema hoc Solis & Plenilumi
cum infcriptione, ADVERSA MAGIS LUCET. Quo
niam, (icuti Luna, quanto magis opponit Soli, tanto majc
fe

rem claritatem a Sole accipit, ita quantd quis magis inimici

fuis, pravis videlicet cupiditatibus ac efframatis motibus animi
laboribus item atque adverfitatibus hujus vit£ reluctatur, tan
to majorem gloriam ac fplendorem confequetur.
Quo magh opponit claro fe pallida Soh
Lima } magts claret. Nitere, viftor erif.

E XVII.
 4K( 34 )3t
XVII.

FERENDO VINCAM. I

magno labore aequiruntur , ac

REs paucac hac in vita fine
cuipiam contigit effe tam felici, ut fine illo id, quod
fi

propofitum habet, fit afiecutus, non ided fe labore

fibi

confervandi , quae adeptus eft, ac timore five apprehenfione^

pofleffa bona amittendi , liberaverit , ctim ab illis ne felicifii-
mus quidem mortalium immunem fefe prasftare poflit. Ac
quoniam nec Viris magnis ac fortunatis , nec parvis atque in-
felicibus labores atque acrumna^ defunt omnind eft,
, necefte
malo tam certo ac tanti momenti remediuni qus rer|. Opti-
mum & quod praxipuo in his dirncultatibus adjumenfo eflo
poteft , Firmitas eft & Conftantia animi ad illas patientia fuper-

andas, quod hoc Emblemate Scoputi^ ad quem mare allidendo

tiehti rumpitur , cum infcriptione , FERENDO VINCAM,
declaratur. Quoniam , ficuti fcopulus in tempeftate fuftinens
i&us plagas^ue undarum marisj firmitate fua, eas veluti con-
ficit vincitque, ad eundem modum, qui animi robore & For~|
titudine ad quantascunque acrumnas fuftinendas inftruclus fue-
rit, nifiipfe ultro fefe illis dcdiderit, ad extremum patientia
adjutrice, Victoriam triumpliumque confequetur.

£1
 ,

XVIII.

TR ANQUILLITAS FOECUNDA
MAgnas aerumnas, magnas moleftias Animus inquietus
&turbidus, non attendens quasinftiper quiami-
,.

aliis,

ciPaeis ac quietis funt , excitet ac perferre eos cogat

tanquam in finu fuo circumfert. Homo inquies quiefcero
nunquam poteft necubi confiftathabet, machinans femper qua:-
rensque rationem ac occafiones, per quas moleftia afrkere a>
mulum ac perturbare poflit. Id diirn agkat y vitam corrumpit,
tempus atque facultates confumit. Qui verotranquillitate de-
kctatur, eo ipfd vitam fuam prorogat, rein familiarem auget,
&cum fuavitate ac voluptate xvo fruitur. Id, quod exprimit
Jioc Emblema Nidi Alcyonum in mari tranquillo, cum infcriptio-
ne, TRANQUILLITAS FOECUNBA; innuens,iicuti
aves ifta? , cum tempus
maris tranquilli cognofcant, nidos fuos
tunc conftrnunt atque ova ponunt, ex quibus pullos fuosintra
dies paucos exdudunt} ita illos, qui amici fuerint pacis & quie-
tjs , roultiplkaturosTibi divitias & voluptates, in hae & futura
vita.
 ,

mc 33 )i

XIX.

V ITA B R E V I S.

Onmultis opus eft ad perfuadendum rationibus, vicam

hanc brevem cfle, fcura nobis omnibus id conftet, ac
fiquidcm non reperiuntur, qui animo deficiente, utex
aerumnis evadant finem vitae exoptant , aut fi qui funt alii ma-
gis perfecli, qui fpe certa freti, quam habent de vita aeterna,

fluxam hanc & temporariam tranfigere rite atqtie ordine cu-

piunt j Omnibus fane reliquis tam brevis vita hax efle vide-
tur, ut multi dixerint , non efTe eam majoris latitudinis,quam
Palmi unius , menfurse tantilbe eam propter tantam ejus bre-
vitatem comparantes. Id, quod hoc Emblemate, Manus aper»
ts. > palmum metientis , cum infcriptione , V I T A BREVIS,
iignificatur. fi amplius
Atque adeo , hoc ipfum expenditur
apparet, majorcm hominum partem mori, antequam vivere^
incipiant , aut vitam , iiti fperant defideraneque , ad optatum
finem poflint producere '> de quibus merito dici poteft vitam ,

eos deferere ,
antequam vivere inceperint. Quae ratio nos
merito debet excitarc , ut eautius vivere ftudeamus.
 4K( i* M

Viia brevk palmo citm nonfit /atior uno^

Non mall qufon vivm } dkeris ante moru
'
 : ,

XX.
TUTA MERCES.
eommuni tanta
MAla loquacitate nimia in vita excitata

funt ac tam probe cognita, ut in ea, qua: hic a nobis

,

fervatur, brevitate vel minima eorum pars hic recen-

feri, nequeat, atque e contrario, quantum fas eft, laudari fi-

lentii ac Taciturnitatis Virtus. Sufficit declarare, tantas elTe vi-

res Silentii, ut efficiat, ftultum haberi pro Prudenti^ fi filere :

fciat. Qui fe amicum effe Silentii oftendere cupit, is utatur

hoc Emblemate Gruis lapidem ore gtftantis, atque infcriptione
TUTA MERCES. Nam de Gr uibus memorant Natura-
lium rerum Scriptores , eas Taurum montem transvolantes
ne ab Aquilis ex clangore in tranfitu agnofcantur, aiTumtos ore
quosdam lapides geftare ,
quorum beneficio fecure iter fuurn.
conficiant. Atque eo docetur Silentii mercedem certam ef-
,

fe, cum paucos inveniamus, quos filentii poenituerit, multos

vero, qui in perpetuum deplorarunt nimium illud, quodfue-
re locuti
 |

XXI.

MISERIS NULLA QUIES.

QUi fe periculis multis

mnis, atque ubi ex minoribus
expofitum, eontimiis vexariaeru-
fe expedivifle exiftrmat,
j

,gravioribus aliis fe involvi deprehendit, applieare fibil

poterit Emblema lioe Pifcium, quos Volantes appetfant, quij

cum fe ab aliis pifcibus majoribus , comedere eos/olitis ,
appttiX

nee remedium aliud inveniunt,. alis , quas

exagitari vident ,
j

ba&ent, avo/ant, eh fe ratione rtadere hofies fuos pofe\

coneuffis

exiflimantes ; Verumtamen ea ratione effugef e mahim ac in-

fortunium nequeunt. Nam volando aves quasdam rapacesm
tncidunt,qu£eos itidem perfequuntur, atqne ita ineos fevkint,,
neque in aqua neque in aere remedium ac finem miferiae
tit

inveniant, ficutHd fententia oppoiita, MISERIS NULLA

QUIES, exprimit*
 m m 4*

Pifcibus adverfi certk funt Pontus & <ether)

Sic miferis reliqua ejl denique nulla quies.

F i XXIJ,
 SBSPia
f

44 )dft
XXII.

F R A N G A T.

PRorsus expertem fe rationis oftendit

efife qui in ani- is
,

mum induxerit aliquid hac in vita fine labore atque mo-

leftia adipifci: atque indicio erit, eum parum cognitio-
nis rerum iri Mc vita occurrentium habere, qui exiftimat, ul-
lam rem vel minimam non magno labore conftare. Siqui-
dem vero id ipfe expertus non fuerit interroget eos, qui ma-
,

gnaitineraconficiendo loca multa peragrarunt, neque negaturi

funt, dum in illis verfati funt , defatigationibus , aerumnis ac
laboribus magnis ac multis hatc fibi conftitiffe. Quod fi igi-
tur tanto labore ad comparanda bona terrena opus eft, quanto
magis id requiretur ad confequenda acterna^. Id , quod per
Nucemlputamini nclufam , cui verbum , F R A N G A T j ad-
i

fcriptum eft, denotatur, indicaturque, eum, qui nucleum effc

velit, necefle habere, utNucemftangat.
Qui nuckumvelit ejje^putamina frangat oportet,
Non quicquam conjert absque labore DEUS.

f 1 xxin.
 XXIII.

SEMPER EADEM.
,
quod vel maximo adjumento eft fuperandis aerumnis at-l
ID que adverfitatibus , Fortimdo eft atque animi Magnitudo J
utpote quibus res omnes reliquae comparata: parvi admo-l
dum aeftimantur, atque etiam ja&ura earum minus attenditurJ
cumVirum ftrenuum atque magnanimum neque profpera ef-1
ferant, neque adverfa frangant. Jd,quo,d hoc Emblemate de-J
fignatur, in quo CManus du&, aperta una> claufa altera, cumJ
infcriptione, SEMPER EADEM! Manus apcrta profpera_J
fignificat/claufaadvelfa, ac ficuti aperta &claiiLa unaeadem-
que manus eft , ita quoque Virum ftrenuum decet efle con-
ftantem, fortemque in utendo profperis & fiiperandis adverfis,
eadem femper animi squabilitate.
 m( 47 m

Ejl eadem ifeu claafa manm^feu dick aperta?

Adverfa accipto & profpera y mente pan:
 HK( 48 ')»
XXIV.
DUM DES^VIT HYEMS.
QUemadmoduni Nauclerus ille probatur, qui prcvidens
tempeftatem ingruentem atque incommoda navigan-
,ditempora, naveni fubducit in portum, in quo fecure
tempeftates ac turbines transmittit,donec Ver primum redeat,
mare tranquilletur, ac venti fuaviores &necefiarii navigationi
inftituencUe refpirent 5 demum Vir prudens ac rectus
Ita ille
habebitur ,
qui reputans fecum aerumnas ac perturbationes
quas tempus fecum veluti attrahit, ac vafa colligens in eum 1g-
cum quo certiori cum quiete & minori periculo
fe recipit, in

vitam tranfigat, donec res meliori loco collocatae efte videan-

tur, ac venti, quos avide expeftat afpirent. Qui id operam
,

dederit, indicare id potetit Emblemate ifto Navis in portu by~

^r»4»/fef,cumverfu Virgiliano, DUM DjESEVIT HYEMS,
docendo , fubducentem fefe periculo Hyemem adverfitatum.,
commode transmittere , ac Ver profperitatum expeftare, inte-
rea fpem non amittero.
 XXV.
DOMINO SERVIRE GRATO.
¥~^Ra:mia & pcenae res duae (unt, quibus Refp, omnes, & Impe-
1 ria a parvis initiis orta fuccreverunt,
ad magnitudinem il-
lam evecta & in ftatu fuo confervata ruerunt, atque e con-
trario defkiente iilarum partium altera
'
respublicae quamvis
,

magnae & potentes feipfos confumferunt deftruxertmtque^.

Cum itaque pra?miorum ratio tanti fit momenti, opera danda
eft, ut fervitio nos addicamus Principis grati, quoniam fupe-
randis aemmnis accomparandis fumtibuspraxipuum adjumen-
tum in certitudine fperati pratmi , verfatur, Id fignificatur
hocEmbiemate Bucepbali, Equi tam celebris Alexandri Mag.
cum infcriptione, DOMINO SERVIRE GRATO. Nam
equus incredibilem famae felicitatcm fortitus eft infervien-
ifte

do Principi, qui tanti eum feeit , ut, qudd noluerit feflorerru

alium admittere , atque quamvis lethaliter vulneratus, ex pra^-
lio tamen Dominum extulerit ac falvum &
incolumem con-
animi grati teftificandi caufta Civitati, quam ceperat,
fervarit,
Bucephali nomen impofuerit, atque equum in fepulchro fum-
tuofiflimd condi curaverit conferendo ei honorem , queiru
,

potuit j reddendo equum immortalem in omnem pofteritatis

memoriam. Csterum pudendum facinus eft , cum Deo ac
Reginoftro ad inferviendum obftricli fimus , pramiaque, quas
lpii conferre folent , fine comparatione majora fint, quam ut
ea poftimus mereri , id tamen omnino facere negiigamus.
 XXVI. *l

PUNCTO ET 1N PUNCTO.
QUod cum fi Terra Codi poftremi magnitudine compa-
paretur, efFatum Mathematicorum , Terram eflo 1
eft
inftar pundi. Monent itidem Philofophi, univerfum |
vitae tempus , comparatum a?ternitati, minus effe punfto, cum
]
proportio nulla detut inter finitum & infinitum. Sic in hoc Em- I
blemate&infcriptione,PUNCTO ET IN PUNCTO, indica-
tur ,
Mundum, in quo vivitur, non efle majorem pun&d, ac^
vitam quae in illo vivitur, non sequare magnitudinem puncli,
,

Cum haec ita fe habeant, acu rem non tanget,fed fefe decipiet,
qui fiduciam in re tam exiH , quales funt res hirmana?, aut re
sdia tam brevi ac fallaci, qualis eft vita, collocaverit.
 m 53 )»

Vita minor punBS eft? inftar mud?m quoq;punfliy

In neutrd quhquam fpeirt Jibifigat iners.

XXVII.
 XXVIL
IN PORTU PEREO.
llamvis voluptas magna fit, quse ex confecutione ejus,
quod cupide expetitum, ac magno labore acquifitum
% nobis eft, proficifcitur, attamen gravior & moleftia_.
illa ac dolor, qui tum, cum aliquid ex eo, quod adepti fumus,
deperit, exiftit, Nam ad (copum & fruitionem boni, quod
tantopere defideratum fuit, pervenhTe, nihil aliud efficit, quam
ut fenftim mali conduplicet , cum penitius cognofcatur ruina,
ac majori infelicitati deputetur , felicem fuhTe. Idquod per
Nat>em, qu& portum jam ingrejpt igne abfumitur , in hocEmble-
mate atque infcriptione IN PORTU PEREO, denotatur.
,

Doceturque, id ipfum, quod navi, etiam illi contingere , qui

portum omnium quorum damnatus eft votorum ingreftus, in
eo fefe cOnfumit peritque,nee frui poteft fruclu ejus rei,quam
tanto cum labore confedatus fuerat,
'.rvatam inportu, miferum
eft, navim igfte perire^
Sicres majorifaha clolore perit*

XXVIIL
 XXVIII.
S T A T E.

talo ftare dicuntur qui fecundiim Virtutem vil

Flrmd ii j

vunt atque eo acliones Tuas omnes diriguntj qui verJ

contrariam viam infiftunt, fua culpa ultro labi dicunturj
Atque hoc Emblemate Arboris, cujus ramis ac radici ftcures adi
mot& cernuxtur oftenditur, quam omnino conveniat, ForterJ
y

ac conftantem e(fe, nec pati, fe vinci aut diverti ab interioril

bus animi motibus,aut moleftiis <&radverfitatibus exterioribusl
Quanto enim difficilius eft, ftante, quam jacente arbore, lignl
colligere, tanto facilius deftruitur ac conficitur, quodjampro
ftratum jacet. Ei rei ut obviam eatur ftandum femper eft pe
de firm6 ,
STATE, inculcatur, atque
prout id infcriptione ,

in omnibus adionibus tam iis, quae cum Principibus atque

, ii

eorum aulis expediendae occurrunt , quam in aliis militaribu

ac Politicis negotiis oftendendus eft animus ac Conftantia^
cum Fortitudme ac Perfeverantia animo agitamus apud Deur
&homines, id, quod, confequimur.
Si tibi Principibu* mens wemenfo,
eft./ervire,
Pracipue firmo difcereftare pede.

H XXJX
 XXIX.
OMNIA VORAT.
L Uicunque attente confideraverit vaftationes atqs ever-

fiones tot ihfignium Provinciarum, tamque celebrium

Rerumpubl, , finemque Imperiorum omnium , qux
propter magnitudinem finiri aut convelli potuine inter incre-
dibilia cenferi poflit, deprehendet , unicam deftruendae
ma-
gnitudinis viam ac rationem , Tempiu fuifle,lent6
, ac continud
paflu gradiens, atque omnia tanquam ultima omnium_>
in fe
,

rerum creatarum fepultura includens. Id, quod hoc Emble-

mate defignatur, repraefentante Coluhrum ultimam caudam ore

conimentem ; quo Veteres decurfum anni ac tempus defigna-
runt , cum lemmate , O MN I A VORAT, docente cunu ,

necefle fit res maxime fecundas , omnem denique hujus vitae

fplendorem diuturnitate temporis ad nihilum redigi & evane-
fcere,omnia alia parvi seftimanda efle, ac folumillud, quod
jetemum eft, quippe inquoTempus yires ac poteftatem fuam
ammittat , magni fieri debere^.
 m 59 )s»

Omnia tempus edax confumit, tanta vorago,

Si magni Imperii^ qnidfuit, omne tulit.

*xx.
 r

XXX.
NEC PREMO NEC QUIESCO.
acmo-
CErta ac confuctares eft,magnas
qui res magnas aggreditur
leftias ei
ofTerri difficultates
atque in fa inori-
.
, ,

bus arduis non minori opuseft animo acVirtuteutdiffi-

cultates fuperentur, & quae impedimenta, tollan-
objiciuntur,
tur, quam adipfum negotium principale feliciter expediendum.
Qui itaque demonftraFe volet , libi non abfcondendum efle ,
quem peclore claufum continet, prarclara aggrediendi, ardo-
rem, nec quiefcendum r donec re defiderata potiatur, uti Em-
blemate Flammarum ignearum , eum infcriptione , NEC PRE-
MO NEC QUIESCO. Nam ad eundem modum fieri non^
poteft ut vir fortis igniculos defiderii, quo tenetur confequen-
dorum honorum ac gloriae ,
quique nifi perfecta re ,
conquie-
fcere aut extingui nequeunt, penitus abfeondat.
64. £0
 cfl( ($2.

XXXL
LIBERTAS NON LIBERA.

NXllla res in Societate humana majorisaeftimatur illa, com-

mimi nornine appellata , Libertate j id quod apparet

ex magnitudineLytri ab iis, qui eam amiferunt, pes-
folvendi, laboribusque iis, quos captivi, ut priftinam liberta-
tem recuperet ,
perferre non reculant. Siquidem tanti, ac

merito quidem, apparens haecLibertas habetur, quanto magis

cenfenda eft Pretiofa , vera iila Libertas , qux unice in non fer-
viendo vitiis confiftit, ac qua: fola a fervitute & «rumnisliber-
tatem prxftat. Tantum quidem mali in fe continet id, quod
vitiofum eft, quanta funt vitia, qux continet. Videant jam
ilii, quiLiberos fe elfe exiftimant, an tales revera fint, ac. Si

quidem propius intueri rem voluerint, cognofcent, nonfolum

fibi attendendum , ne captivi a vitiis detineantur , fed etiam
occafiones in ea recidendi devitandas , atque hoc agendum
effe , ut ab iis fe prorfum expediant. > Nam , ficuti Canis , ca.
tenam qua Itgattii erat , trabens laxatam , libtrum Je ejfe exijli»
,

mare non poteft, cum, etiamfi fugiat, fe cum occafionem fa-

cilioris detentionis circum ferat, ita Liber noh eil, qui occa-
fiones relabendi in vitia non penitus demiferit. Qui ofteli-

dere velit, quam periculofce (intLibertatis aniittendae occafio-

nes, docere id poteft hoc, Canis catenam per terram trAhentis y
Emblemate & infcriptione, LIBERTAS LIBERA.; NON
Quiaejusmodi eftLihertas illa, ut eam occafiones faeili nego-;
tio ad captivitatem redeundi comitentur.
Lthrtas nova quam detentio prenfaty
nulla efl,

Immunemque negat trafta catena Canem.

XXXII,
 XXXII.
D£ I O P E R A.

Tiamfi DEUS
nobis videatur praecipere ea quse fieri noa
non polfunt,dum nobis imitationem fui iujungit,cum
opera ejus fapientia 'infinita perfecla fmt, attamen, fl
renVrette perpendamus, hoc ipfum magna: mifericordia? ex-
pers non eft, cum fimul eo ipso, quo rtobis imitationem fui
imperat , favorem nobisfuum& gratiam promittat, cujusbene-
neticio nihil eft, quod praeftari a nobis aut perficri nequeat
etiamfi cum magnis difficultatibus videatur efle conjunclurru.
Notse ac principia, quse ad cognofcendaDei opera nobis fup-
petunt , in eo confiftunt, quod ea fada fint numerd, ponde-
re ac menfura. Id quod Emblemate defignatur cum infcri-
,

ptione DEI OPERA. Qui fibi haec ob oculos ponere velit

,

applicet fibi illud, atque omni in re, quam aggreffurus eft, o-

peram det, ut omnia fiant pondere munero & menfura. Ac
,

hoc quidem Deo, hominibusque ratione praditis, gratum ao

ceptumque futurum eft.
 XXXIII.
FUGIENDA PETO.
^TT^ Antd majora ac acriora belli damna Cunt quanto quis
,

1 ea frbi propiora habet. Magna merito habetur cala-

JL mitas, cui quis in eadem, qua veifatur, provincia ac

regno major, cui quis in eadem,qua vivit, Civitate.

participat,
At (I in eadem, qua quis habitat, domo td contingit,tum pe-
ricula atque arrumna: tanta: funt accrbitatis, ut nihil
quicquam
cum iis poffit comparari. Quod fi quidem
habet, atroxj
ita fe

maxime ac crudele fit illud bellum neeefie eft, quod quisque

Intra fe ipfum habet, ac damna, quae inde proveniunt,
multo
majora quando nimirum voluntas pro eo ,
quod ratione di-

ftante facere deberet, appetitum fequitur, reeteque

rationi

repugnat. Unde pugna continua ac confliftus procedunt, qvae

in homine flaccido jam &

per fe mifero tantam vaciilationem
atque inconftantiam emciunt,ut fugiat ea , quaefacere eum con-
venit, ac perfequatur ea quae eum minime decent
aut ei conve-
,

niunt. Qui pugnas Iftas ac contentiones ob oeulos ponere velit,

poterlt, pro-
liber ipfe a depravato ifto defiderio , facere id
dudo hoc de Papilione feipjum a-durente Emblemate cum Infcri-
ptione , FUGIENDA PETCX Quoniam hoc ipfum accidit
ei , qui conditionem re&ae rationis non
fequendo pravis ac
refraclariis cupiditatibus obedit; adhaerendo rei, quae minus

eum decet, & quam a fe removere quam longiffime debeat.,

Proximm exitio cnm Papilione peribit,
Quifacienda fugit , fugienda facit.

xxxiv»
 XXXIV.
RETINERE NEQUEQ
^TF" Am difficilis res eft, ka tegere ac disfimitlafef q.uemcun-
I que vehementiorem animi motum atque invetera-
JL tam Gupiditatem, atqj ne fcnfus eam detegat ac veluti pu-
blice manifeftet , quam bene perfpecta iis , qui id infe ipfis
experti funt , cognoveruntque m aliis. Ac , qnandoqui-
dem hoc in nobilioris animi homine oceurrit, tantd major
apparet labor in fingendo ac disfimulando affedtmr. Qui id
deelarare velit, demonflrare id poterit hoc de JEtnk igmvomd
Emblemate atque infcriptione , RETINERE NEQUEO, de-
notando dimcultatem abfcondendi ignis , quem in fe conclu-
fum continet, iive ille lit motus animi aiTtcupiditatiscujusdam,
five generoli alicujus deuderii , res arduas & quibus demontfrare
Fortitudinem acMagnitudinem animi posfit 5 aggrediendL
 •m 6 9- w.

/Etna vomif flammas, ignemq) ahftondere nefeit t

Utque tegas animum qu&libet arte,ptet.

* 5
 ,

W. 70-

XXXV.
m
AMIC1TI& BONUM.
QUanta botia ex conjumfUone animorum atque amicit&
proveniant, experpenlis, quae exdiftenfione acdifcor-
f
dia tam in rebus naturalibus, quam Politicis&Mora-
libus oriuntur, damnis patefcit. Amicitia ac coneordia res|

parvae creverunt , difcordia maximae pj-olapfe interierunt Unio-

nis atque amicitia: tanta vis eft, ut facilia reddat, quae viden-
tur fieri nullo modo pofle. Sjcut videre eft in jjoc Emblema-
te, in repraefentatur Arcm Lapideus , qui contra naturam
quo
lapidem impediuquacrere Centrum, fufpenfum ma-
gravitatis
nentem in aere a fola amlStia atque unione Lapidum reliquo-
tum coagmcntatorum fuftentaaim. Qui teftificari voluerit
magni fe aeftimare Amicitiam atque
,
fe eam firmam & inviola-
tam cum amicis fuis colere , uti poterit hoc Emblemate Arcus
Lapidei cum i ifcriptione , AMICITLE BONUM j declarando,
tantum fructus atque utilitatis ex illa capi pofie , ut ejus bene-
ficio contineri posiint , qua: de caetero videntur fieri nulla ra-
tione pofto.
Vis JitAmicitU>quanfa, hoc cflenderit Arcw f
In quovel laptdes jungit & arttat amor.
 mXXXVL)& 7*-

IN UTRUMQUE PARATUS.
nulla re convenientiiis Vir cordatus prudentiam fuam oJ
INftendere poteft, quam in cognitione teiuporis, eum nonj
fit res ulla, quamvis optima, quae extra tempus opportu-4
num fufcepta non noceat magis, quam profit. Ac certe, quil
vRdus, paratusque erit ad perferendum vel exequendum,j
ad conandum vel expeclandum, & pro re ac tempore capere
conciiia ac foro uti noverit , nae ilie mirabilia effedurus eft
in fuis erpeditionibus. Qui fe ad haxparatum profitetur, de*
monftrare id poterit hoc de Incude (f MaUeis Emblemate, cum
infcriptione, IN UTRUMQUE PARATUS. Nam ficut lad
dabile non eft, perferre aliquid alieno cum maxime tempore,
tantundem eft , velle aliquid aggredi ,
antequam paratus fit,

Proinde, qui aliquid illarum rerum opportuno tempore adhi-

buerit, juremeritd providus ac pmdens habebitur.
Omm feret punftum> quiftam in utrumque paratus
Ipfe opportuno tempore qu<eque facit.

xxxvn.
 «KC' 74- )5$k
XXXVIL
NISI CUM DEFICIT, SPECTA-
TOREM NON HABET.
ADmoduui familiare eft omnibus hominibus, aded, ut ia
naturam transiiffe videatur, vitia & naevos alienos nota-
^fe,reprehendere atque eis ofFendi potius, quam ut lau-
dcnt &magni faciant opera egregia, quae in illis agnofcunt, imi-
tantes ea atque ex iis utilitatcm capientes. Quicunque haber,
quqd conqueratur, fibi potius levem aliquam culpam five ne-
gligentiam imputari, quam ut praeftita a fe officia infignia at-
tendantur, fibi Emblema hoc, Solis Ecdipfm pAsfi, po-
applicare
tcft cum infcriptione, NISI CUM DEFICIT, SPECTA-
TOREM NON HABET. enim res usque aded
Etiamfi
pulchra ac pene divina fit SOL, nobisque tot bona luce fua at-
que influentiis impertiat, nemo tamen eft, qui eum contem-
plari atque infpicere multum laboret dum fuis omnia radiis il-
luftratj fi quodam
cafu obfcuratur atque Eeclipfin patitur, ne-
mo eft, qui non oculos attollat figatquein eo, modum quaerens

ac rationem dijudicandi,ac notandi exa&ius vitiurn iUud atque

cjus defe&um*
Detiquinm accurfu Solis fyeftatur anheldy
Lyncei m alterius fyhalmate quippe fumut.

K i XXXVIH.
 XXXVIIL
POST VULNERA.
Qllanto falutare magis auxilium atque remedium eft In
tempore acquumnecesfitas exigit allatum, tanto e con-
trario, intempeftive atque occafione elapsa exhibitum,
in majorem acerbitatem convertitur^cumauclumdeprehendi-
tur damnum ex non tempeftive, ac cum ufui elTe poterat, lato
fiibfidid. Qui oftendere quoque remediumj,
defiderat, fibi
quod fperaverat, tarde obtigilTe, quocunque illud modo acct-
derit, ufurpare poterit Emblema Siuti> cui adferipta funtverba,.

FOST VULNERA. Quo docetur , Scutuw , cujus ope de-

fendere fe ab impetu hoftium, & ab ictibus potuhTet, poft ac-
cepta jam vulnera tardius exhibitum, non tantum parum pro-
ficere, fed etiam oneri magis, dum inutili pondere onerare hu-
msros neceffe habeau
 .
W 77 )*#

Sh^viri tegimen v pofl mlneva,nulla faluttm

Wtixflant) <k femm eft jic onm auxtiiuM-

£3 '

XXXDC.
 XXXIX.
HODIE VIVE
PRocraftinatio rerum gerendarum infinita femper incom
moda habet, & cum rrtagnoeft periculo conjunda. A<
quamvis hoc veriftlmum effe, tam pacis quam belli
tempore de piehendatur,innulia tamen re "dilatio perniciofioi
eft, quam inEmendatione vitae, cum fit
inter officia, qua: nobi<
incumbunt, potiffimi momenti, ac in quo inimici uoftri potis-
fimaimpedimenta, obftacula ac difficultates nobis objiciunti
Quamvis enim multi perverfam efle, quam infiftunt, iftam in-
telligunt, ac defiderium ex ea.fe recipiendi praefeferant,
pauei
tamen funt, qui id executioni demandant atque opere ipsd cx-
pediunt. Ac plerisque accidere folet, ut antequam vitam,quam
ad finem perducere defiderant, incipiant, vitam, quam vivunt,
abfolvant. Id quod fignineatur Emblemate Currus, m ejub axes
duo y cut altert tnjcribitur, C R A S, alteri HODIE. Sicuti enim
fieri non poteft,ut is, qui pofteriori infiitit, affequatur MumJ
qui primo, qui continue progreditur, infiftitj ita bene viven-
dum eft hodie, nec differendo in craftinum, intermittenduiru
bene vivendi ftudiutn, cum liunquam dies hodiernus affequa-
tur craftinum.
 *§C 80. f&
XL.

IPSE DECEPIT ME.

QUi veluti fufpenfas habebit fpes fuas a benevolentia
cuidam miniftrorum vel gratioforun
ali

cujus Principis, ac
,ejus, rerum potienti, innitetur, exiftimans via illa fe ci
tius perventurum ad opes & ad dignitates , quas expetit, quari
to major erit ejus ambitio, tanto magis experietur deficen
libi fuleimentum illud, cum videbit fpem, quam exiftimabat ii
locd maxime firmd ac fecuro fe habere collocatam, prolapfan
atque proftratam in terram effe. Cui hoc accidit,fiqutdem i<

demonftrare velit ,
aliis applicare iftud Emblema poterit Vin
una cum palo,cui afftxa erat y
in terra jacentii, eum infcriptione

IPSE DECEPIT ME Nam habet,quod quer^

ficut vitis

tur, acfe fe, qudd fru&um nullum attulerit, eo qudd palus i

fulcimentum fibi exciderit, excufet$ ita & ille dolere ac cori
queri poteft, favore &
auxilio, quod fruftra fperaverat fe de

ceptos effe j atque id tanto magis, fi, qui fefellit, auxiliari ip

2>otuit, atque ad hoc fuit obligatus. Cujus mali fenfus duplj
catus exiftit.
Cujm nitebar, rerum potiente favore,
Hoc titubante cado. Decipit Aula^cave*

L XLL
 I

XLI.

DOMUS OPTIMA.
MOleftias,quas mftinent ii, quos fortuna adverfa cogk uA
licftis patriis fedibus alid fe conferre, narrabunt, qui eas
Atque etiamfi proverbio dicatur, ViroForti
perferunt,
omne folum patriam efte, non minus tamen verum eft, qudd
itidem dicitur, infelicem ac infortunatum effeinpatria fua,qui
eam mutare cogitur. Illud docetur hoc Emblemate Teftudmis y
&infcriptione,DOMUS OPTIMA, Fabula, unde ifta de-
fiunta funt, nota&familiaris eft, memorans, Teftudinem, cum
tarde admodum ad nuptias Jovis accesfiftet , reliqua verd ani-
malia omnia jam in convivio comparuivfent , ob tardiorem ac-
ceflum reprehenfam, excufatfe fe illo, quod meliorem domum
fua ipfius domo non haberet* In poenam vero ac caftigatio-
nem ejus, Jovem Teftudini mandafte, ne unquam ex domo fua
exiret, fed domum in tergore acceptam perpetuo circumgefta-
ret. Talis haec poena eft, quam quilibet homo cordatus aequis-
jfimo animo debet ferre, ac praecipue, fi quidem expertus fuerit^
cuiam moleftum (it maximam vitse partem peregrinari.
^uamvis extremos curfu quit tendat ad Indos,
Optima quin potimJit fua cuique domm.
 XLII.

NON METENTIS, SED

SEMINANTIS.
QUantumcunque graves fintdifficultatesacmoleftiae,quae
fe fe objiciunt ad confequendum id quod expetimus, fa-
cile tamen fuperantur, fpe confequendi finis propofiti.

Hac fpe fretus agricola non tantum totius animi decurfu labo-
rat atque anhelat,fed &femen fpargit fola,quamvis dubia,fpe,
colligendi cum foenore fru&um ejus, quod feminavit. Quan-
td fuccertus rerum talium profperior, gratior & acceptior eft,

tanto acerbius accidit illi, qui multum laboravit anhelavitque,

iiquidem eo ipso tempore , quo praemium fervitii meritique
expeftat, alium colligere ac frui laborum fuorum frudu con-
fpiciat. Qui hoc aliis volet indicere, uti poterit hoc Manipulo*
rum trittciorum Emblemate ac Lemmate , NON METENTIS,
SED SEMINANTIS, Quoniam natura duce & refta ratione
magiftra fruftus non debet effe colligentis absque labore, fed
ejus, qui feminavit ac laboravit, fudavit & alfit*
 XLIII.

NON DUCOR.
PEterc atque accipere confilium fuper iis rebus, quas per-
ficere nos oportet,res maxime neceflfaria omnibus,qui
eft
fuis in aclionibus fcopum ferire, five acu rem tangere vo-
luerint. Ac, quanto eminentior
fuerit dignitatis gradus, in
quo quis collocatus eft, tanto illud magis erit
neceffariurrL,.
Nam ficut, qui rogare atque uti confiiio nolit,
merito pro te-
merario habetur. Ad eundem modum is, qui in
rebus omni-
bus a voluntate & nutu alieno dependet, fieri non
poteft, quin
pro timido & homine nullius pretii reputetur. Si
Princeps aut
quispiam alius magni nominis, vitando hsec duo
extrema, o-
ftendere volet, Amicum fe effe Confilii, & animum fibi vires-
que fufficere, ut regat, non regatur, id indicare poteft hocEm-
blemate Vafis absque anfis , cum infcriptione, NON DUCOR.
Quia vas eo quod vas
ipso, eft, fe recipiendi, qu* infundantur,'
capax efie, e6 autem, quod anfis caret, tam facile non e(fe tra-
aatu,atque a nihilo apprehendilevarique non poffe,
oftendit.
 XLIV.
PROCU.L
QUi vitae curriculum placide &
tranquille conficere cupit,
ac reddendis deinceps ejus rationibus receptui canere^,
partem aliquam illius temporis, quod perdidit, aliisque
rebus fine fru&u impendit, fibi fumendo, abftinere debetaPrin-
cipibus, Aulisque eorum, atque a confuetudine potentiorurru.
Id quod indigitatur hoc Emblemate decantati Fulminis JoVif
y
cum infcriptione, PROCUL, docente, fugiendos efle Princi-
pes,& quofcunque Potentiores propter periculum, quo cum_,
& confuetudo eft conjuncla. Dum enim
familiaritas illorum
facile quis eos orTendit, in malam eorum gratiam incurrrit, ac
fe periculo ruinae fulminisi&u afFerendae objicit. Ut.eviten-
tur damnaifta, audores fuere fapientes antiqui, declinando iras
dimittendo fpes vanas, excutiendo follicitudines ac curas, con-
temnendo remunerationes falfas, negligendoque fidas Princi-
pum amicitias, fugere hos, ac vitare eorum aulas, ficut nauta
fulminibus ac tempeftatibus fe folet fubduccre.
t
:Sifapk, at magmnonfuhmnatemneTonantis^
Aulis Magnorum(pr<ejlat abejjl procu/.

M XLV.
 ,

4$ 90.
XLV.

SIC ITUR AD ASTRA

PRincipia omnia tamdifciplinarum, quam a&ionum , diffi-

cilia funt, ac quamvis hoc generatim verum fit , innulla

tamen re confli&us acriores ac difficultates majores
quam in principiis Virtutis,occurrunt, donec adibus crebris
acquiratur habitus , in quo Virtus confiftit. Difficultas hxc
proficifcitur tam a depravata natura noftra, quam ab hoftibus
noftris, qui &fortesfunt &fuperiores nobis, & qui praecipuum
nobis damnum intra portas voluntatis noftradnferunt. Quae cum
ita fe habeant, certe nobis non eftcedendum retrd, imo eo au-
dacius progrediendum. Id quod Emblemate Pyramidis & infcri-
ptione,SIC ITUR AD ASTRA, denotatur. Nam ficut Pyramis
cuspide acuta eft & angufta, ac deinde paulatim dilatatur; ita

Via Virtutis principio atrumnofa ac difficilis eft, verum quanto

amplius in ea proceditur , tanto eam confuetudo fuaviorem
ac faciliorem reddit. Atque huc res redit, ut etiamfi non ni-
fi fuavitates atque voluptates fumma? caufa, qua? virtutem co~

mitatur , virtus effet expetenda tamen fecundum eam viven-

dum fit.
Afpera Virtuti* vid:fidfic itur ad AJlra*
Principium cujpk ^latim indepatet.

U * XLVi
 XLVI.
SIC ANIMI AFFECTUS.
IJ^ Tiamft motus animi, cum quibus pugnandum nobis eft,

Hi principio nobis adeo graves ac fortes non efle videan-

M—J tur, non ideo nos in refiftendo atque illosdomando ne-
gligentiores efte convenit. Nam fi nos ab illis vinci ac fubigi
linimus non tantumnon acquiefcent in eo, ut voluntatem il-
lis noftramprodamus y fed etiam ingerere fe fe parabunt intel-
noftro, excscando eum atque efticiendo , ut nigrum pro
Iect.ui

candido, clarum pro obfcuro, falfum pro vero apprehendat,

de gradu in gradumnospraecipitando, donecnobiscum inpro-
fundum errorum quibus mens humana magno fuo malo agi-
tatur praxipites ruant. Id hoc EmblcmatzPerfpicil/orum atque
infcriptione, SIC ANIMI AFFE CTUS ,
defignatur. Nam
ficut quiperPerfpicilla profpicit,qu2Ecunque confpicit, eo-
iili,

dem ipso colore apparent, cujus funt perfpicilia atque res ip-
,

fe vel gtandes vel parvae vifui fe fiftunt pro Perfpicillorum figu-

ra ac forma j fic animi motus hoc efticiunt , ut omnia
conformia ei cupiditatijCuiinprimis infervimus, appareant, dum
fe fe oculis rafibnis opponendo , eam ita perturbant , ut , iiqui--
dem amore aeger remafpiciat, omnia ei pulchra facilia ac fua-
via, fin vero odio, prapeditusj ea ipfa mala, foeda, afpera at--
que. diftkilia appareant.
 <#5( 94- ')&
XLVII.
AMICITIA ABSQUE
VIRTUTE.
|
llm Amici ad vitam tranfigendam magis neceffarii fint
igne & aqua , ac meritd pro potiori thefauro habeatur,
G cui divinitus conringit uti familiariter viris bonis ae
fidis amicis ; quia tales fi funt , praecipuo adjumento funt, five
fuavitacibus vita? perfruendis five acerbitatibus ejus fuperandis;
Maximi utique momeriti eorum eft, deleclus, tales eos ut ha-
beamus, qualibus opus eft, adfervandastam feverasac rigidas
leges, quales funt leges Amicitia;.
Prima ac praecipua harum eft, ut Amicitia Virtute nitatur,
ita Perpetuum durare poffit.
ut in Sicuti id in Emblemate
Globorum duorum conjunBorum atque infcriptione , AMICITIA
ABSQUe VIRTUTE , denoratur.
Sicut enim, probantibus id
Geometris, verumeft, fphaera five circulo alteri jundo nonat-
tingere fe circulos invicem , velconcurrere, nifiuno inpundoj
eadem ratione Amicitiaj quae Virtute fundata non eft,
firma
aut fecura efle non poteft, fed falfa eft fimulata,& Unde
multas vidimus amicitias diflblvi, ac disjungi, quamvis
maxi-
me firmae effe viderentur, deficiente eis hoc qud conftringen*
dae ac fuftentandae erant, Virtutis vinculo,

/
 M 95. y&

Vinculum amiciti<eVirttti> quacunqm carebit

IJioyfucus erit{nomine Amicitia.

XLVIII,
 XLVIII.

DIVINAE VINDICTAE.
QUantd major Principum poteftas, tantd major eorum
eft

eft recognofcendi eani a tnanu Dei, a quo procedunt,

omnes mangnitudines, imperia ac Dominationes, ob-
ligatio. Demonftrare utique debcnt, gratd fe eam anim6 a-
gnofcere, potentiam ac mangnitudinem fibi aDeo conceflam
iii hoc impendendo, ut fint acerrimi propugnatores ac vindi-
ces glorise atquehonoris divini,cum hoc fit fervitiorum , quod
Deo praftare potfint, acceptiflimum. Hoc commode expri-
mitur Emblemate AquiU fimen tenentis , cum infcriptione , DI-
VINiE VINDICT7E. Sicut enim Aquila ales eft Jovis ac'ful-
men arma denotat, quibus Jovem caftigare fontes dixerunt
Antiquij ita Princeps uti volens hoc Emblemate oftendet, fe
bonum a Deo acceptum debito modo cognofcere , declarando
publicandoque^ fe miniftrum effe Divina^ Vindiftse contra No-*
minis divini hoftes.
•§( 97- )S8>
 XLIX.

AUT VOLARE AUT

QUIESCERE
A Nimi magni ac generofi eft, vitam potius quietamnul-
lo eximiae virtutis aut illuftris facinoris
fpecimine edi-

1 1 to, transmittere , quam res parvas &

Magnitudini ani-

mi fui non refpondentes fufcipere. Ac fepius vift funt viri a-

gubernationis , ne-
liqui ftrenui, veluti per faltum ad faftigium
recta
gotiorum pacisac belli,pervenifle,cum quideminitio de
acquirendae
eorum gubernatione dubitaretur, quod media iis

redditis,
experientiae defuiflent, nihilominus rationibus exafte
negotiamagni momenti menfurae fortitudinis fuae congruere,

oftendifte. Qui itaque volet indicare, res parvas aggrediundi

fibi animum non efle, quin potius tranquillam in otio hone-
fto vitam degere conftituifte, commode declarare id poterit

Emblemate Avn quam Paradifi appellant , ad nos exlndiis O-

rientalibus allatae , cum infcriptione , AUT VOL ARE AUT
QU IESCERE. Nam ficuti Avi pedibus deftitutae aut volan-

dum aut quiefcendum eft, ita ille, cui non datur fufcipere res
magnas, in quibus Fortitudinem fuam poffit exerere, mallefe
vitam quiete ac privatim honefte traducere oftendet.
 «USC '99-
)fr

Praflat nulla fui penitm documenta dedijfe^

jQuamnonje digna } & vilia parva Jequi
 I0 °-

L.

STULTIS MORDET.
QUamvis inimici noftri fortes fint ac potentes , non ideo
tamen terreri ac manus nos dare par eft , cum certi fi-

mus, iimiles effe illos Cani catena vinclb , qui non nifi

Quantumcunque igi-
Appropinqttantes adoriri ac kdere potefl.
tutlitigent nobifcum (i quidem non
ac contra nos exurgant,
accedamusad eos, confentiente voluntate noftra, morderenos
ac laedere nequaquam pofliint. Cum verum fit, neminemlae-
di nifi a feipfo, voluntate fcilicet fua , malis inimicorum con-
filiis confentiendo. Caute cum his verfaturus, uti poterithoc
Emblemate VinBi canis & infcriptione , STULTIS MORDET.
Stultus enim elfe nou definit, quiusque ed cani vincfto appro-
pinquat, ut hic eum apprehendendo mordere poflit, ac nort
mlfi de fe ipfo conquerendi caufam juftam habiturus> eft.
Stultel quid accedis? vinffus mlCerbermraudet,
Comefyk accedens Itederis ipfe tuo.

LI.
 102.
)§£
LI.

INGENIUM VIRES SUPERAT.

QUi foli potentiae Cax ac viribus confifus fufcipere res
, ma«
gnas decreverit v atque ad fineni perducere fe eas hac
ratione pojfe exiftimaverit , quamvis viribus omnino ma-
gnis inftrucl:us fit,feipfunitamendeceptum deprehendet} cum
facilinegotio, ut alius inveniatur, contingere^poflit, quimino-
re forte r^bore, at majori ingenio excellat atque eum fuperet,
ac tanto major fit res ifta, quam ingenium mediocribus viri-
bus adjiitum potius, quam vires folae ,
praftat , quanto excel-
lentiores ac majoris faciendae funt facultates anims , quamfen-
fus corporis. Cui animus eft indicare majoris fe acftimare in-
genium mediocribus inftru&um, quam vires raagnas
viribus
absque ingenio , id faciet hoc Emblemate, in quo depifta eft
Machma\ cttjus beneficib molem multb majorem quis fufljollerein aU
tum pot([t ejuam ommbus ac foUs viribw fiis potuiffet. Cui Em-
,

blemati adfcripta eft fententia , INGENIUM VIRES SUPERAT.

Eadetu quippe ratione, quod folis viribus obtimerinonpoteft,
^ngenio atque fcientia perficietur.
 Lii
STERILIS LABOR.
^Tf "^Anta eftvmagnitudo ac dignitas Animae noftrar, ut quam-
| vis finita iit, nihil tamen in mundo exiftat, quod ei fa-
-™- tisfaeiat, aut quantumcunque id tandem fit, defiderium
ejus impleat, riifi infinitum, quod eft
Deus. Ac fane, quan-
tum quidem uspiamlaborisinindagando folatio ac tranquilli-
tate animi invenienda infumatur, tamen in rebus caducis
ac
fluxis nihil iftorum invenit anima , fed in
folo De6 afterno, a
quo creata eft. Ca^terum
,
qui iis
folatia quaerunt tranquil- &
litatem in terrenis rebus, idemaCcidit,
quodDanaidibus,quae
fruftra in implendo dolio perforato laborarunt.
Id quod hoc
earum Emblemaintendit, cujus infcriptio, STERILIS LABOR,
fimil^s eft, qui vacuum, rebus aeque vacuis,
illis
quales fnnt ter-
rena omnia, implere parat, cum nihil animam, prcter
Deum,
qui eam crCavit , fatiare atque explere poflit.
Fruflra terrenis animam tupafcere tentas,
Huic fixa in folSfunt fua votaDed.

o LIII.
 liii.

RERUM VICISSITUDO.
quidem attenteconfiderentur ea, mund6 occur-
quae in
SI runt, facile eft, varietates ac mutationes rerum omnium
animadvertere. Ac, quamvis hsec ita fe habeant omnium ,

temporum ratione inita , in hoctamen, qu6 vivimus fecul6,

aliquid iftorum amplius ,
quam feculis multis anterioribus ob-
fervariintuentium oculis videtur, Videmus enim homines quos-
dam ex humilis condkionis ftatu eo faftigii adfcendifte , ut fcep-
tro ac diademate fulgerent : alios, qui regna poftidebant , ex-
pulfos ac regnis exutos, atque alios rurfus, qui tanquam terrae
filii, quum ex humili nafcendi forte emergerent, in tam fub-
limi dignitatum loco collocati fuerunt, utquafi oculi aciem ef-
fugerint^ unde tamen denuo lapfu graviore proni in terram
deciderunt. Qui varietates iftas ac mutationes oculis expone-
re velit, hoc Emblema Calculorum, cum infcriptiqne RERUM
VICISSITUDO, ufurpet, Quoniam , ficuti in computando at-
que rationibus ineundis Calculus magnam aliquam fummam
conflciens, mox in computatione alia aut forte eademipsa,vel
minimum computationis numerum refert, ita quibus exiguaaut
inftabilis fumma? fortunse , ac illuftris dignitatis ufura contigit,
iicomparari poftunt rebus aeque fluxis & quarum varium eft
pro varietate temporum pretium, qualesfunt computatorii ifti

calculi.
 *tiK w )§*

Cakulus in numerk milleeft> centumquevicijjim^

Sic rerum variant horrida fata victs.

LIV.
 H$( IO «- )§&
LIV.

LAPIDE AURUM, AURO

HOMO.
QUanquam fecundum illud, munus aut qualiscunque di-
gnitas Lydius ille lapis eft,quo
— Quid valeant humeri, quid ferre recufent.
exploratur, inter omnia tamen, in quibus potentiae plurimum
eft, eminent, quae ad negotia civilia &
ad bonum publicum
pertinent. Ac ficut lapis Lydius gradus auri indicat , ita
aurum ipfum Lydius ille lapis eft , quo facultates hominum
eorumque vires explorantur. Quod in hoc Emblemate Lydium
lapidem adumbrante atque infcriptione LAPIDE AURUM, AU~
,

RO HOMO, arguitur. Quiisquis enim aurum magni non fe^

cerit, eo ipso defignabit, magni fe facere atque in pretio habe-
re honorem , neque lucri gratia debitum omcium efle inter-
mhTurum.
 #5C no.
LV.
CERTA PRO INCERTIS.
Iquidem homines a&iones fuas probe examinarent,
du-

s bium noneft, quin animi fuimotuscomponerent, acfen-

tentiam in multis, qua: agunt, mutarent, quoniam,
audaces ac temerarii funt in rebus , quae ad palatum atque
quatn
ap-
petitum illorum faciunt, tam funt imbecillis animi
atque re-
ftridi in iis, qua! expediri illorum maxime intereft.
Hic fortunse
atque navigationiinlndias fufceptaecommittitfacultates fuas,tan-
to , quod a mari ac piratis imminet, periculo , folius lucri,
quod
fperat,gratia. Alius tantum, quantum poffidet, fervitio im-
pendit alicujus Principis , fola gratia: fibi a Principe conferen-
daefpe adduclusj alius vicimm navim confcendit, terraque,in
qua natus eft, relida quaefitum abit, quam nunquam vidit,
pa-
triam,folaplus inhac, quam in relicla, obtinendi fiducia,
Id
quod hoc Emblemate. NaVis ve/a facientts & infcriptione
CERTA PRO INCERTIS, fignificatur. Cum vero tam con-
fidentes fimus in rebus iftis ac temerarii, mirum eft, tamcur-
tos nobis atque imbecilles animos effe , ut incerta hujus vitxad
obtinenda certayita: beat* intercodites coinmoda contemnere
dubitemus»
Spe wna incerti mox certareliqueris >un&
Pro vit& <eterna tuta pericla times*

LVJ,
 LVI.

SIC VITAM INVENIES.

ratione de forte calamitofa conqueritur, feu,
quam
Slneulla
vocant, Fortunam incufat, c[ui eam exltlimat (ibi face-
re injuriam, quod non omnia fibi, qux
defiderareautco-
gitatione ac cupidttate complecli poffit, afFundat , dum
ipfe

pro fe nihil laboris aut fudoris conferre, in animum inducit

fuum. Qui hoc inculcare velit, aflumat Emblema Manuum fpi-

cas triticeas fricantium^ cuminfcriptione , SIC VITAM I N-
VENIES. Namficutieum, quigrana ex fpicis colligere de-
fiderat , necefle eft ftringere manus ac laborare , ita quoque , qui
prsemium Virtutis confeqni geftit five eum , qui hifce in terris
acquiritur, honorem, nominis gloriamaut aliquid
facultatum,

habet fane, quod laboret acpugnos conftringat.

Quod niftfa-
ciat, nonnifi, de fe ipfo conquerendi
caufam habebit, quod
occafionem opitulandi fibi ipftneglexerit, cumfciret, rernnul-
efle , quin
lam, omnibus rebus bene confideratis , tam nauci
magno cum labore, quafi permutatione quadam, comparetur
 4K( «j. )S»

Triticeam quaris colleftam 'condere meffem,

Eft ftringenda manw. Vita labore fcatet.

P LVII.
 •&§(' »4-
LVII.
'
AMICUS POST MORTEM.
res in hacvita communi majorisaeftimandaeft ami-
NUlla
c6 cert6. Qui eum invenerit, caufam omnind habet,
cur fe felicem tanto tuefaur6 invento praedicet. Ni-
hilominus, cum Leges Amicitiae per petuac fint, non folum idem
cum amico velle& nolle, quoad vivimusconvenit, fed & poft
rnortem, quae amici funt, procurare, atque id quibuscunque
occafionibus oblatis oftendere. Qui hoc indicare volet, uti
poterit Emblemate Arboris exuB& five emortus, cum vite pergu-
iana , fru&ibus five uvisonuflh> cum infcriptione , AMICUS
POST MORTEM. Quoniam , ficuti arbor idem officium
praeftat emortua \ quod in fuftentando atque fru&us vitis , dum
eifet viva, adjuvando j ita viciflim amicum fuperftitem , etiam
poft mortem, amicitiam colere par eft.
jWw amiciti* Leges, dijolverit; Arbor
Et vivens viti Jiccaque prajlat opem* V

LVIIL
 Lvnr.
NLILLA SORS LONGA.
Cum rit,
varium atque mutabile fit quidquid in hac vita occur-
magnopere feipfum decipiet, qui exiftimaverit, fuavi-
tatesejus fore perpetuas ac pariteraerumnas femperefle
duraturas. Qui hoc capit, eam vitae rationem inire tenetur , ut
quanto felicius ei res fuccedunt , tantd magis fe praeparet, ex-
cipiendis, quas fubfequi polfunt, moleftiis ac pro certo teneat,
fuavitatum atque acerbitatum eam viciflltudinem efle, utmo-
ra non longa interpofita fibiinvicem fint fucceffurac. Id, quod
Antiqui fignificare voluerunt, dum dixere, Jovem t>afa duope-
nes fe babere y unum plenum mali , alterum boni, exquibus continuo
inter bomines bona Cf mala per y>ices effundatac dislribuat. Qiiod
& Emblemate Templi & vafumduorum ad portam conftitutorum
cum infcriptione, NULLA SORS LONGA ,
infignitur, Atque
hujusquidem rei confideratio , ut,quiinter homines felicifor-
te gaudent, circumfpe&e vivant, de reliquoiis, quiiniquafor-
te premuntur, folatium fuppeditare debet.
 mM
mcquid in hac vita fiat muiabik fit,
Uttaqut mapjwwm fors modemnda viro ejk

P 3 LIX.
 LIX.

UT MELIUS TENDERE
POSSIM.
QUi in negotio qualicunque , quod aggreditur , laborera
usque ed intendere velit , ac rem fufceptam ita fibi cu-
rx & cordi efle patiatur, ut fine ulla relaxatione aut re-
fpiratione eam fe confequi inftituat , nsille fe magnoperedelu-
fum experietur} quiatum, cum maxime opus erit, ut viribus
majoribus in eam incumbat, vires ex ipfum atque etiam animus
negotio, in quo tantum anhelavit ad finem perducend6, defi-
cient. Qui, vitare dum cupit extrema ifta, a labore incepto
quo tanto intenfius eum poflit
paulifper requiefcit ac refpirat,
refumere, fententiam fuamEmblemateifto Arcus, ut ita dicam,
exarmati y five cui cborda remtjfa eft , atque infcriptione , UT
MELIUS TENDERE POSSIM, declarare poterit. Nam,
ficuti arcus continuo intenfus ipfe veluti delaffatus tandem fub-
fidit, ac remittit, ita etiam vires corporis atque animae flaccef-
cunt,nifi aliiquantum fubleventur atque foveantur, in vicem
condimenti velut excitando appetitui, ac fuperandis tantd fa-
cilius laboribus.

i
Vt tnelius tendas, fac
Arcus ut ipfe quiefcat^
Non Arcum intenfum femper Apollo gerii.
 43( iio- )*&
LX.

NE TE QUAESIVERIS.
EXTRA.
QUantum homini praeftet fui de eo plen
ipfius cognitio,

omnes funt libri, non folum facri, verum etiam profa

ni. Summatimhoc itaexprimitur ,
utdicatur, quantun
in co
quisque in cognitione fui progreditur, tantum proficere
gnitione Dei id quod eft lucrum,ratione bene fubducta,omniun
maximum,cumtantinoftra interfit, ut eam,quantum mortali
busdatum eft,aftequamur. Neque etiamnos pigros ac fegnes e
fe in nobis expiorandis convenit, fed ut hocrecte exequa
ipfis

mur, opus eft,utintelligaimis atque excutiamus nos, indagand(

unde profefti extiterimus, cum difficulter, inveniatur id,
quod ej
loco quseritur, unde ortumnon ducit Adeoqueunusquisque
di

bet fefe quserere in fe ipfo, ut fcintra.fe ipfum inveniat, cui

fieri non poftit, ut quis fe ipfum

inveniat ac cognofcat, ubi f<

fe ubiquediftundat, atque extra

feipfum peregrinetur. Idquo
fignificatur Emblemate Umacu five Codfet, cum
infcriptiont

NE TE QUAESIVER S EXTRA. Sicut enim Cochlea domui

fuam nunquam egreditur, fed in ea angufte atque reftricleh;
fenfibus paullo m<
bitat, ita qui penes feipfum divertit, nec
mento huc illuc impelli fe finat, mnrmitatem clauftrorum, qu
bus porta* ejus interiores munitae funt , deprehcndet.
Ac quaj
tanto alti
td quis majorem hujus rei fcientiam acquifiverit,
enitetur ad cognofcendum immenfum Scientix &
Sapient
be
Dei thefaurum, in qua cognitione demuiwvera hominis
titudo eft pofita.
Proximm ipfe tibi, ne tequ<ejiveris extra,
Tenofce } ut pojjis dijcere } nojje Deum*

LXL
 W <*
LXI.
)§*•

SIC LITERAE SACRAE.

£\Criptura facra vita ac columen eft eorum , qui in colendo
ac demifse venerando D E O immortali felicitatis fuae
fummam pofuerunt. Fons infuper, ex qu6 omnia bona
divina promanant, atque in eorum redundant utilitatem, qui
ex illa hanc petere atque fibi accommodare didicerunt. At-
qne tliefaurus omnino ditiflimus conditoriumque opulentifli-
mum eft, ex quo remedia peti atque adhiberi poffunt, meden-
di quibuscunque incommodiseorum, qui eam debita cumre-
verentia atque animi demiflione legunt, Nequeenim priva-
tam cujusque interpretationem coeco impetu ample&i , fed itL»
ea explicanda fequi par eft confenfum Ecclefiae Catholicae ac
probatorum Do&orum ejus ,
qui veritatem Sacrae Scripturae
incorruptam fervarunt. Qui tanto ex bono non ferio ftudent
proficere, fed fuperbia infiati fecundum opiniones propriasat-
que inde exortds errores interpretari ac declarare Scripturam
aggrediuntur, torquendo eam, truncando adeoque corrumpen-
do , nec verx aC germanae iuterpretationi fidem habere inftitu-
unt, novitates potius atque ineptias hxreticorum (equefites , ii
fibi ipfis malum accerfunt, ac faluberrimam medicinam fibi
in venenum convertunt. Id quod hocEmblemate,in quoher-
ba Adelfia, quae & Oleander vel Nerium, ac Rbododendrum , de
quo Matthiolus , Vocatur , depingitur, eique adfcribitur, SIC
SACR^E LITERiE. De herba enim illa refertur hominibus ,

eam falutarem , beftiis autem elfe peftiteram & virulentam*

Scripturam facramfanffe qui tra&at, abunde
Pro/idtj wvertens,tp/evewna kgtu

lxii,
 LXII.

VERITAS.
LUmen quod alma Veritas
,

utimpertiat, circumfert,
in fe continet ipfa atque
tantas claritatis eft,
aliis,

ut proti-
nus, atque illud elucefcit , tenebrae &falfitates menda-
ci j deprehendantur. Ac licet hoc quidem omnibus viribus e6
contendat, ut veritati contradicat, atque eam extenuando de-
primat , non tamen ea opprimitur , fed potius luce fua men-
dacibus veluti filentium imponit , & eorum cohibet linguam.
Id quod Emblemate Ranarum, & infcriptione verbi, VERI-
TAS, denotatur. Qui declarare aliis volet, fe amicum efle

Veritaris , atque emcaciam ejus ,

quae in compefcendd , eam-»
non rite colentium, ore confiftit, agnofcere, uti Emblemato
hoc poterit.
 4H( n6 -

LXIIL
FUNICULI VANITATUM.
Anigeruli illi, qui adiones fuas ita inftituunt, ut vani-
tates ac pravas cupiditates , quac in rebus humanis do-
minantur, fequantur, texere dicuntur funiculos ac la-
queos Vanitatis , tam fubtiles eos atque tam nullius ufus , velu-
ti funt telse quas araneae folent cdnficere. Ac certe , fi res pro-
,

be expenditur, inutiles omnino faftidiofce acdebiles funt,qus&-

cunque adiones contra Legem Dei fufeeptce. In hoc etiam
telis arenearum pejores, quod, licet tantae tenuitatis ac debi-

litatis fint, tamenitavehementerirretiunt atque illaqueant tex-

torem fuum, ut quantascunque maximas vires adhibeat, nulla
tamen ratione poffit absque auxili6 divino fefe ex tricis illis
exolvere atque ex laqueis ac retibus a fe ipso textis expedire,
Id quod Emblemate exLemmate, FUNICULI VANITATUM,
netatur. ,
 LXIV.
SIC UBERILIS.
multitudo serumnarum atque infelicitatum
MAgna
hujus
eft
vitae^ quas experitur, cui calamitofum per eas i

ter perficiendum eft. Acquanto quidem minus pa

tieritisehuc contulerit, tanto id ei accidet gravius, nifi folati<
atque auxilio fupernaturali fublevetur. Qui itaque declaran
volet, magno fe ac forti animo aerumnasac moleftias illasper

ferre atque agnofcere, efle eas tanquammedia, quibus frucftu

Virtutis uberiores excitentur ac proferantur, oftendere id po
terit hoc Emblemate VITIS, cui appida eft falx putatoria, at
que infcripta verba, SIC UBERIUS. Sicutenim Vites , utcre
fcant & putandae funt ac pampini etiam ex part<
fruftificent ,

decerpendo auferendse ; ita etiam aerumnae atque adverfitates

(veluti funt obitus eorum,quos admodum diligimus} , jadu
rse rerum magni a nobis aeftimatarum, intermiftio perfecutio
nis rei ,
cujus magno defiderio tenemur j funt inftar falcis pu
tatoriae, qua farmenta emortua & luxuriantes pampini, quifru
c~tus nos convenientes ferre impediebant, amputantur. Ne
que omnino curanda illorum eft ja&ura, quin potius magu<
animo fuperanda omnis aerumna ferendo eft, cum re ipsa hoi
efhciant, ut fru&us nobis magis convenientes & feramus <S

confequamur.
 LXV.
DONEC DIES ILLUCESCAT.
, in titrumque oculum obdormifcerej
FAeilis vigilanti res eft
fiquidem in loco obfcuro ac luce deftituto verfatur, cum
obfcuritas fensus diffipatos colligat atque ad capeifendam
commodius quietem invitet, e contra lux claritate fua exper-
gefaciat dormientem, excitet ac vivificet potentias animi, vi-
giliasque adjuvet. Tot6, quod hoc in mundd vivimus,tem-
pore, in meris nos verfari tenebris exiftimandum eft, nifi luce
fidei, ( vivae quidem cum caritate , verae fecundum
viv« ac veras
dodrinam Apoftolorum) quamprofitemur,illuminemur. Qui
ad hunc modum vigilando noctem hujus vitae tranfegerit, ei
non poteft non dies aeternae beatitudinis illucefcere> Id quod
Lampade accensa in hoc Emblemate ac infcriptione , DONEC
DIES 1LLUCESCAT, repraefentatur, doceturque, a nobis re-
quiri, utardore fan&o incenfi lucem noftram fpargamus fide &
operibus, donee finita nocte illucefcat nobis diesil-
hujus vitae

la, fine nocte alterius vitae. Nam ficut claritate folis apparen-
te, nihil opus eft Lampade, ita fides amplius neceffaria non
eft, nifi eam ex tenebris hujus vitae eluctemur, cum in
ut per
vita aetema non fit futurum, quod crcdamus, verum quod co-
gnofcamus ac fruamur ed, quod crediderimus,
 %
Sic vigilare dettt donec totum impleatOrhem
Et ferat atemum luxjine notte dtem.

LXVI,
 LXVI.
I RAE MALUM.
IRae
atque vindiftac mala tam cnormia funt, & procul omnt
dubi6 tant6 major fit damnum inferentis quam recipientis,
quanto jactura, quam anima patitur, major eft il-
injuria,
la, qua corpus afficitur. Id hoc in Emblemate, in qu6 cada-
tter feu ruina urhis ac proflratorum &dtficiorum&z\i\x\Q\}\x, cum
infcriptione , IRAE MALUM, vaftum
oftenditur. Nam ficut
aliquod aedificium, quod prolabitur, omne, quodfubtus attin-
git, deftruit ac comminuit, at nec ipfum tamen fanum, atque
integrum permanet, fed potius tantum non fruftulatim con-
fringitur 3 ita ,
qui damnum alteri infert, ipfe immunis non di-
fcedit, etiamfi injuriam ,quam fibi facit,non agnofcat.
ipfi

Cujus rei vera caufa eft, quod ufque adeo caecutimus, ut da-
mna alia, quam quae corpus feriunt, non curemus, cum ta-
men majora fine comparatione fint Ula ? qu« anim* infliguntur.
 ,

LXVII.
UBI CECIDERIT, IBI ERIT.

Ulla res hac in vita majorinobis curae eOfedebet, utpote

cujus noftra maxime intereft, quam ut finem felicem
JL ^ imponamus , atque ultimum , quod in vendendo fieri
folet, pretium conftituamus magno illi itineri noftro, quod
cum nafcimur ,
aufpicamur , abfolvimus, cum morimur. Cui
quidem rei excellentius adminiculum acremedium nullum da-
tur, quam ut recle vivere ftudeamus , cum certiffimum fit, ta-
lem futuram efle mortem, qualis vka perafta eft, Qui fibi rei

hujus gravitatem in memoriam

fubinde revocare volet, Horo*
logtji cui machina expergifcens ineft, loco uti poterit Emble-

niate ifto Arboris ad cujus radicem fecuris appofitaeft, tum apar*

y

te una ignis ardens , ab altera flumen depiBum confpicitur , cum

infcriptione adfixa, UBI CECIDERIT, IBI ERITl Quae figni-
ncareintendunt, ficutiarbor excifa eo loco , quo cecidit^ pro-
flrata 8c nos in e'6 ftatu, quo mors nos deprehen-
manet,ita
perpetuum permanfuros efle. Siquidem eniminhoe
dit, in
deprehendi noscontinget, utinofTensa acmala Deigratiacon-
ftituamur , certe in inferno ac Cruciatu absquefine-j at fiingra-
tia &
caritate , in gloria &
quiete «eterna perennaturos nos ef*
,fe ftatuendum e#.
Quoqu<e excifa loco efi arbor , proftrata mamltt^
Qualk vitaftiit) mors quoqHQ talis erit.

LXVIIL
 ,

«}f )&$•
LXVIII.

TRIBU LATIO OPTIMA.

ex adverfis a Deo in hac vita immitfis ca-
UTilitas, quse
pitur, magna efteam patienti animo fufcipientibus , at-
que inde fefe emendare cupientibus, cum afflicftiones
hac mundi,
hujus vitae fint inftar tribuk, qua palea a grano in
patienterper-
qua vivimus, area feparatur. Qui itaque adverfa
ferre , vitamque emendare ftatuerit , eruet
atque colliget grana
fru&umve ,
quem defideraverit. Qui verd impatientius la-

mentando fortem incufaverit, ac vitam potius deteriorem a-

gere quam emendare conftituerit, fructus cujufcunque
jaclu-

ram faciet,ipfe palea vilis ac nonntficomburio inferviens fuper-

futurus. Id quod Emblemate TribuU, cum infcriptione, TRI-
BULATIO OPTIMA, indigitatur. Namcum adfeparandam a
grano paleam iniquitatis noftrse praefentiflimum nobis reme-

dium offeratur patientia, utique nosipfos maximedecipimus

fi eam fe&ari negligimus , cum certi fimus_, eam nos a Deo
impetraruros efle, Gquidem debito eam modo folicitaverimus.
 «...

Separat apaleis excujfum tribula granum,

Sic animo^ fruBds plus, pattente
feras.

s LXIX
 #3 (
:

«Jt )#
LXIX.

PERNICIOSA LIBERTAS.
inde a primaejus origtne adfio-
INgentia mala iri hocmundo
diernum ufque diem ex eo provenerunt quod quidam mor-
,

talium in iibertate abfoluta atque erTreni vivere contenden-

tes, fubjicere fe regimini ac mandatis ullis five divinis fivc hu-
manis ulla ratione noluerunt. Ex hoc fonte damnatio Ange-
lorum & hominum promanavit. Qnamvis autem praeteritis
feculis in hoc fere folum laboratum fuerk, ut libere
atque ef-
frenate affeftibus indulgendo viveretur , attamen temporibus
noftriseo propter peccata noftra deventumeft, ut quidamnon
contenti libertate pro arbitrio vivendi , infuper &
licentiam af-

feftent credendi quae vel fola imaginatione fua concipiunt.

,

Cujus mali gravitas ex ftatu calamitoso , in quo quaedam ho-

die regna & provineise verfantur, deprehenditur. Haec liber-
tatis licentiofae mala qui demonftrare fatagit, hoc
Emblemate
Falconis per aera voUntis ac ligamen altunde folutum trabentis ,

cum infcriptione,PERNICIOSA LIBERTAS, uti poterit. Nam

uti Fako ligamen hoc modo trahens in majori periculo verfa-
tur intricandi fe in ramo, qu6 conlidet, unde porrd deturba-
tus fufpenfus hseret, id quod faepius aecidit; itahomo vitiis il-
laqueatus, dum plus adhuc libertatis affedat, id feclatur,quod

ei minirne conducit ac graviori eum damnd mul&aturum eft.

 <#§( «40-

LXX.
SIC EX INSTANTIBUS
AETERNITAS.
fes pluris aeflimanda, aut, ut verum dicamus, ma*
NUllanoftra
gis tempore, cum tamen nullius rei, quam
eft

hujus, magis prodigi fimus. Quod quidem non de

prauerito neque de futtiro accipiendum eft, fed folum de prae-
fenti, quo fruimur, & quod praecipue ad ufum noftrumtrans-
ferre tenemur. Cum id, quod praeteriit, amplius noftrum
non fit, futurum vero,an extiturum fit, nefciamus. Unde no-
ftrarum partium eft, folum tempus praefens apprehendere at-
que animo complecli, qnanquam tam breve fit, ut menfurari
non poflit, nifi momento , quod fpatium omnium , quae mente
concipi poflunt, breviftimum eft. Sicut enim punclum indi-
vifibile eft, cumpartesdivifibilesnonhabeat,expun(ftis tamen,
quicquid fit, formetur linea, ita momentum, licet dividi non
polTit, magni tamen aeftimandum eft, cum ex momentis infl-
nitis conftet aeternitas. Quod hoc Emblemate fignificatur, in
quo punda & lineae defcribuntur , iisque axioma adfcribitur,
SIC EX INSTANTIBUS AETERNITAS. Qui hoc operam
dat, ut fibi revocetinmemoriam, quantimomentiresfit, nul -

lam praefentis ternporis jacturam facere, Emblemate hdc uti

poterit.
 4KC hi«

funftisfed Uneaconftat*
P<?nr w//tf vftpunffi,
Momenta utperdas temporu uHa,fave.
 LXXI.
DIVINUM JUDICIUM.
Uantaecunque funt hujus vitae fuavitates ac deliciae rerum,
defiderio poffunt, ac quamvis
^ft. ex iis tantumquis confecutusfuerit,quantum ufpiamde-
fiderarc poflit, live id concernat magnitudinis alicujusprx aliis

excellentjam , five vires & potentiam., five deliciasac volupta-

tes, aut quidem ad culmen aliquis adfcendat otnnium eo-
fi

rum* bonorum , qux mundus habere ac conferre poteft jcerte

illud omne parvi pendet, qui aquam admifcuerit mero volu-
ptatum fuarum , ac perpenderit finem atque refiduum , omnium
jautitiarum ac laetitiarum fuarum , neceflitatem effe comparen-
di coram judicio divino, in quo examinanda ac judkanda funt
cjus opera.. Ac talis quidem
omnibus fibi ob oculos po-
, hifce
fitis, dubio procul circumfpe&e vivet, neque deliciis hujusvi-

%x abutetur. Id quod contigit illi^ qui convivio tyranni adhibi*

tm ex lauta illa tra&atione ac deliciis attingere aliquid renuit\ eo9
qubd capiti fuo fufpenfum tenui filo gladium imminere confpiceret^
atque hoc Emblemate exinfcriptione, DIVINUM JUDICIUM,
£xprimitur. Qui enim hoc probe obfervaverit , is recle homir
nem Ulutn imitabitur.
 ta^/V metuitque dapes conviva y Tjrannh
Tufpwnw Viamjudmumque Deii

LXXB*
 1H( *44-

LXXIL
IRACUNDI A COHIBENDA.
Uamvis unumquemque hominem dedeccat facile com
moveri atque ira exardefcere, tum impetu primo cafti-
gare ac corrigere exceflus &perperam admiiTa, attamen
comparatione inftituta deprehendetur multo majori dehone-
flamento id efle iis, quibus poteftas major &Impetium com-
mifla funt. Atque ideo talium eft refipifcere , ac cito pceniten-
tia eorum , quae nimia promtitudine decreverint
duci ftatue-
rintque. Id quod fajcibus atque fecuribus junElis qu& , tnfignia
Pr&torum Ro?nanorum erant, acprsecepto, IR ACUNDIAM CO-
HIBENDAM e(Te, denotatur*. Sicut enim illi tempus fibi da-
ri & fecures explicarentur, atque in-
poftulabant, qiio fafces
integrum. Praetorierat, fecum, anliclores manda-
terftitioillo
ta exequi expediret, perpendere j ita quoque aequum eft, ut,
antequam pcenam propofitam executioni mandare praefuma-
mus, fpatium aliquod ac tempus deliberandi nobis refervemus.
Quippe hac ratione periculum poenitendi eorum, quae facla
nollemus, evitaturi.
 Da fpatimn p(£n<e> quo Fafces tempore liftor

Explicat, iratum gratia forieJubit.

T LXXIII.

'"^Mltli
 LXXIII.

A FECI, T ALIA FACICX

Ajori.fine diibio laude atque exiftimatione dignus eft,
qui Virtute ac Fortitudine principium Nobilitatis
ge-
neri fuo ac familice infert, quam
qui inde ab ultima
antiquitate ac primaeva Nobilitate defcendens ipfe eam obfcu-
rat, dumadiones ejus pulchrisac fortibus Majprum faftisnon
refpondent. .Quippe ifle quidem principium generi fuo, hic
finem dare folet, dum rebus a Maioribus fortiter gefti§ non_,
infiftit , atque partam ac relidam ab iis Nobilitatem
fplendo-
remque non propagat. Qui virtuti propriae confifus demon-
ftrare voluerit , fuo fe Marte ad altiorem , quam qup natus eft
locum pervenifle, Emblemate ifto uti poterit, in quo
y>afa duo
fiBilia abaco impofita, cum nota, TALIA FECI, atque itidem
<vafa aurea duo , cum infcriptione, TALIA FACIO,
confpici-
untur., Atque quidem ad imitationem Agathoclis, qui
illud
cum eflet figuli filius virtute fua ac fortitudine hoc confecu-
,

tus eft, ut Rex ficiliae crearetur, ac non minoris

hancoriginem
fuam sftimans in armariis convivalis apparatus vafa fiftilia una
cum aureis apponi curare confuevit, atque convivis fuis expo-
nere , quanti faciat , meritis fuis hoc fe confecutum efle,
ut, qui
vafa prius ex argilla fecerat, nunc ea ex auroutconflentur,im-
perare poflit. Qup quidem fafto majoris Virtutis fpecimen,
quam in a.depto Snciliae regno, meo judicio edidit.
 '*§( *$. )§#

Quodfiguhntt probans Agathocles norimiriusauro

tortunx meminit) pramia laudis habet.

1* LXXiv.
 LXXIV.
SINB GRATIA ET SINE METII
Uamvis dimculter inveniantur confiliarii idonei tales,,

qualibus opus habent Principes y ut confiliis eorum in

negotiis tam pacis quam belli fuMeventur, non tamen
omnind defunt tandem Viri prudentiaatque experientia
inftructi, qiu adhiberipofrmt officiis iftis, cum etiam i*es ufq, adeo
d fficiiis non fit, opinionemfuaminnegotio fibi perfpe&6, ac in
quojam ante verfatus eft,dicere,animique fententiamdeclarare.
At vero ifta demum res rara atque inventu difficillima femper
habita fuit, Principem iervitio fuo invenire hominem , qui ita,
uti neeeiiitas atque honeftas requirit, in rebus atque aclionibus.
particularibus ac pfivatis Principi confulat , fententiam nitide
absque metu offenfa: aut refpeclu amittendar gratia: vel confe-
quendi pramiii" aperiendo decorumque erga Principem debite
,

obfervandoj atque Mc ratione fcopum attirigat. In promtu

effet Principibusimmunes fefe amoleftiis, quas & ipfi recipiunt
&; aliis inferunt, prarftare , fi quidem ftudiose ac multum cum
magiftris five Confiliariis mutis , Libris puta , converfarentur, le-
gendo ea, qux Principibus apta funt. Cum hi iis fine dubio
quar eis conveniunt, neque
non intermifluri fint fideliter aperire ,

ofTenfam metuentes neque ar> inftituto propofito defiftentes.]

Id quod hoe Ltbrorum Emblemate atque addita infcriptioneJ
SINE GRATIA, ET SINE METU , defignatur. Tales enimJ
Frincipum Confiliarios efte necefle eft..
Confiliis pr<eftant muti mira artemagiftrit
Sunt rariingenio cum probitate Viri<

LXXV.
 *§C 150.

LXXV.
3APIENT1S ANIMUS.
nulla potius re prudentem
quis acfapientem oftendere
fe
INpoteft, quamm tolerandis *quali prorfus animo rebus, ut
1*1 mvicem fucce^^
adver-
iis
,
dum ab us vinci fe non Quin i m 6eas potius tran-
patitur.
quilhtate & a^quitate animi
fuperat. Id quod Emblemate La-
pidu quadrmguUris & elogio,
SAPIENTIS ANIMUS-, demon-
jaciatur. Sicut enim kpis
^dy^oQ quocunque verfetur ac
,
jaciaturmodo,femper fua. bafi infiftit
atquein eddem fitu P er-
manet, ita quoque virum fapientem
atque fortem, quicunque
ci obveniat cafus, in
e6demftatu firmum ac conftantem efle
par eft, quem nec adverfa
& calamitates a femicla Virtutis di-
vertere nec profperi
fucceffus ultra, quam par
r eft evehere at-
^ue attoliere pofftnt.
 ,

.48( i£ Y& . 2

LXXVI.
NEGUE SUMMUM, NEQUE
INFIMUM.
cuiim-
'Anta varietasac viciflitudo rerummundanarum,
praebet, exrftit, ut
petus ac velocitas tempons caufam
antequam ad cuimen pervemfle magnitudinem,poten-
tiam aut pofleflionem, judicari poflit, omne id fubito proftra-

atquefolo illifum inveniatur. Itaqueommahujus vitaebo-

tum
continuo circumvertitur
na meritd RoU comparari folent,quae
ejus nec finisdeprehendipoflit, nec fum-
ita- ut nec principium

mumnec infimum appareat, quia rapiditate cursus fui fumma

Cui
imis confundit , ut fenfum omnem
ac judicium efTugiat.

animus eft, varietatem iftam defignare , uti

hdcK^Emblema-
te poterit ac infcriptione NEQUE
,
SUMMUM
,
NEQUE INFI-
MUM. Facile enim veritas rei & quam exiguae duratioms in_>
quotquot in vita occurrunt, attentecon-
eodem ftatu res fint,
fideranti apparebit.
Quivariata Pot<e Jinuofa vohminatcerm,
Mundana incerto coUige Jlare loco^

U LXXVII,
 :

<fj( 154. )§*

LXXVIl.
ALIENUM MALUM TACENDUM
QUi probe fecum expenderk, quamgrave fibiaccidat,vi-
dere publicari defedus atque errores fuos, ut vulgo iti-
notefcant, nunquam certe murmuraturus aut divulgatu-
rus eftalienos, cum agniturus fit, inaequalitatem , qua traclat
rem alienam, injuftiffimamelfe ac leginaturae , quae eademcal-
culi ratione vel trutina ponderari illam, qua noftram vellemus,
jubet contrariam. Id quod Cams fagittA ifti Symbolo atquo
infcriptione , ALIENUM MALUM TACENDUM, denotatur.
Nam, ficuti Canis in crure fagitta vulneratus non quiefcit, do-
nec dentibus fuis fagittam extrahat , ita maledicus fe continere
non poteft, quinpeccatum vel errorem alienum, quiipfifubo-
luit continud manifeftet ac deferat. Ita enim Ecclefiafticus
,

Ut fagitta infixa femori canis , five carni 5 ita fermo in pectore

Stulti. Simulatque fermonem audiverit ftultus, parturiet non
aliter, quam gravida premente foetu.
Hujus imagoviri eft> qui non fua lividus urget
Crimina (crede mihi!) faucius ifte cank*

Ui LXXVIjII.
 LXXVIII.

yiCTI NON VICTORES

fuperbia atque arrogantia hominum magna eft, ita
PRout
difficulter admodum reperitur, quibona cum gratia ac
decoro cedere velit atque partes potiores deferre alteri.
Nihilominus tamen multae omnino ac manifeftae dantur prasro-
gativae, in quibus fieri non poteft, quin unus recognofcat alte-
rum,eique primas concedat, tam in bonis fortunae quam na-
turse. Ut itaque aliquis fe ipfum viclum fateatur ac judiciuirL,

fuum eo ufque fubmittat,ut credat ea,quae captum rationis

naturalis fuperant, opus eft lumine fidei fupernaturali illuftran-

te , fine quo fieri id nequaquam poteft. Id quod nos Emblema

Coron& cum infcriptione , VICTI NON VICTORES, docet.
Nam, ficuti in exercitiis atque Certaminibus humanis coronan-
tur Vi&ores, ita econtra in rebus divinis non coronantur, nift
illi,quitanquamVi<fti deditionem fuifaciunt,atque intelle<ftum
captivantes obediunt, faciuntque id, quod viva ac vera fides eos
docet.
Pr^mia vi&ori vulgo,/ed lege Potentis
Numinis hk vifto vera Corona datur.

LXXIX,
 LXXIX.
INGR ATITUDINE PEREO.
Vltium, quod in aliis maxime abhorrefcimus , Ingratitu-
do eft, ciim ufque aded unufquifque meritd indignetur,
quidem rieneficia, quaealiis confert, grato animo non
fi

agnofci experitur. Nihilominus tamen quantum ufque vitu-

,

perii in ingratos congeratur ac contra foediffimum hoc malo-

rum declametur, non definunt plurimi vitio illo elfe inquinati.
Cujus rei culpam non tantum illi Xuftinent , qui cum pra? mia ,

ac beneficia acceperunt, gratiam debitam non rependunt, ve-

rum etiam ii, qui beneficia conferunt, fi quando accuratamra-
tionem ac modum non habent devinciendi accipientem , ut
conducibile adeoque gratum ei pofiit efle beneficium. Nam
qui illud dat,quod pra^termittere non poteft, quin det; atque
in tantum etiam , quantum poteft, difFert , neque opportuno
dat tempore, infuper fe*in tantum rogari finit, utmagisimpor-
tunitate viclus, quam mera voluntate id videatur concedere, fa-
ne non habet quod miretur, paucos grato animo collatum in_»
fe beneficium agnofcere , fiquidem principalis obligandi ratio
aut modus, qui in bona benefacloris voluntate confiftit , defe -

cerit. Quicquid tamen illorum fit, certe ingratitudo vitiurrL»

eft longe foediflimum maximequc nobis fugiendum. Id quod
Emblema indicat Arboris exufl* Atque beder& virentis , cum nota,
INGRATITUDINE PEREO. Sicuti enim arbor juftam de he-
dera, quam ipfa fuftinuit, eique incrementa fuppeditavit , haec
vero ei caufa mortis extitit , conquerendi caufam habet, itaquo-
que is, cui mala pro collato beneficid gratia rependitur, juro
contra ingratos agere pofle videtur.
 r

*?( 160. )S*

LXXX.
CITO NATA CiTO PEREUNT
SIquidemperpendatur,quambrevisfint durationis & quam j

omnino celeriter finiantur quaicunque vitae hujus tantope-

re defideratabona, pulchritudo nimirum
vires, potentia, ,

magnitudo, Imperium, dominatus, favor, interior apud Prin-

cipes admnTio ac familiaritas , tum omne
id, quod maxime in
|

adjungatur ipfius,qu«
votis unicuique eft, atque fi his omnibus
omnia antecellit, vitae confideratio 3
apparet, nulli rei melius

omnia ifta compararipofle, quam tuguriolo hedera, quaenode

una nata, altera emortua eft, ac prophetae Jonae occafio quaere-
\x exftitit ,
cooperto , cum infcriptione , CITO NATA CITO
Quibus quidem bene perpenfis , caufam conque-
PEREUNT,
non habemus, fi iftorum aliquid nobis intercidit
rendi juftam
aut perit, cum nonalia conditione nobis omniahujus vitsbo-
na mortalia concelfa fint,
 LXXXI.
USQUE DUM LICEAT.
Irprudens atque cordatus , animadvertens , fibi occafio-
nem ad perficiendum , quod intendit ac defiderat , de
i

W ficere, fubfiftit paulum & veluti fecum comiter habi-

tat , difTimulatque , donec tempus appropinquet , quo exiftimat

obtinere fe pofie, qux intendit , ac quidem temporeips6 pro-
vide ac fapienter utens voti tandem potitus, quae defiderave-
rit , affequitur. Qui fignificare volet , fperare fe meliora aggre-
diendi, quae fibi propofuit, tempora, ufui fuo applicare pote-
rit Emblema, quo reprafentatur Avis Not>£ Hifpani&t quam
Dormitorem appeilant ,
qu& per totum Otlobris menfem arbori in
Apricb infidens contin&b dormit ,
atque in hbc flatu permanet , do-
nec Aprili menfe adveniente ac ftoribus agri efflorescentibus excita-
tur.Cui Emblemati adfcribuntur verba, US E DU QU LI- M
CEAT. Quibus docemur, ficut avis ifta, ufque dum ftores,
quibus alitur ac fuftentatur, proVeniant, dormire folet, ita oc-
cafionem exequendi deftinata expeftandam efle.
Ut Dormitor avis florum nova tempora fpeflat,
Stc expeclando dijfimulare luet*

LXXXII.
S
 S

LXXXII
INGRATOS NATURA
ABHORRET.
TfOn folum Deo atque hominibus abominationi
homo
I
A- ^^ ^«uscftjquicon&a^quamaddemerendumjquod
accepit r: benenciumobftriclus eft,
perfequitur maleque
tracftat benefadlorem fuumj fed & natura ipfa, tanquam l4,
tanto malo non mdulget, quin potius ut vindicla de eo fuma-
tur, pracftare folet auxilia. Prout id hoc
Symbolo oftenditur
m quo depiBm jacet Crocodilus, qua/es in Indta Occidentali repe-
rtunturyac de quibm refertur ,fo/ere eos in
ripis flummum riBua.
ptrto y>eiut t dormientes jaure, atque
aloiculam quandam coloris
albi,patilo mmorem turdb, cui Trqcbili
nomen eft \ riclum ingredi
& carunculas Crocodilointer dentes atquegingivas b&rentes
depa-
fcii Sicrifium Crocodtli purgare qub Crocodtlus
, impense" de/etle-
tur. AttamenurgratidmTrochilo Crocodi/us rependat,
fo/ere ,ut
Trocbtlum deg/uttat, riclumcUudere ; Trocbt/um
vicifim , ut fede.
fendat acuto quod in capite, /ocb Crift* geslat
,
, , ofitcu/b palatum
Crocodtltfodtendo tamdiu /aceffhr?, dum os
Crdtodtlus aperiat , at-
que bac ratione avicuU copiam avolandi
faciat , qub confpeBb lcb-
neumonem oriaperto Crobodi/i trruerc defccndentem%
, in tlU.in-
tefttna Crocodili erodere. Quibus ad fcribitur , INGRA T O
NATURA ABHORRET Hax enim folers ac provida ma-
ter, Natura,minutimmis etiam animalculis contra
vaftiffima ani-
malia arma fuppeditat.
Fallenth Trochili Crocodilum fabula monflrat,
Fortunam ingratiJic variare vices.

X j LXXXIII,
 —

<K( 166.

LXXXIH.
NON SINE IGNE.
W Icet a&iones Principum atque Magnatum in se utiles fint
m ac neceflariae, nin* eo tamen Virtutis ardore atque exi-
j® -J ftimatione , quae requiritur , fufcipiantur , tam parum pro-
ficent, quam opera absque caritate & amore Dei , qui folus a-
ctiones dirigit, iisque robur ac pondus confert, facta. Hocde-
fignatur Emblemate, in qud Arazf ignis ad funfiitum pcr g n-
dum accenfts confpicitur cum ex fententia antiquorum ^u'lum fa~
s

crficium Deo abscjue igne pofiit ejf acceptum ,

quod & infcriptio,
NON SINE IGNE, notat. Sicuti enim antiquitas credidit,
nullum facrificium, quod igne non confumatur, gratum poflc
efle Divino Numini lta neque bona opera absque Caritato
,

fa&a ad aeternitatem habito , aut pretii

ullius valoris, refpectu
funt, neque politicae Principum acliones, ita, uti. par eft, ma-
gnifieri poflunt, (ivirturisac fbrtitudinis requifitae Zek) fuerint
deftitutae. Hic enim aclionibus fuum e(Te confert, atque efrl-
cit, ut non folum acliones excelfae atque opera Heroica debite
aeftimentur, ac magnae utilitati cedant^ fed etiam aclionibus com-
munibus fuum prctium conftituatur, fi quidem ab eo profecfhe
fuerint, qui ftrenuitate fua opinionem Virtutis eft confecutus.
Pracipuum in Sacris ardens efl ignii^amore
Si vacuum ejl pettut , viflima nulla Htat.
 LXXXIV.
MAGNOS VANA TERRENT
PRudentiffima Naturae folertia ordinetam accurato res fuas
difpofuit, ut quamvisnecelfehabuerit, uni Creatura? plus
donorum conferre quam alteri, ita tamen omnia mu-
tuo compenfaverit, ut fi probe omnia infpiciantur , nulla res tam
exilis fit, quae non in aliquo rem vel nnximam antecellat, ne-
que aliquid tam invalidum, quod rcs magnae non refpiciant,
ac periculum pcenamque a minimis non metuant. Sicut id
hoc Emblemate Leonis ex primitur, ejuem ignem admodum me-
tuere ac fugere fcribunt , atque infcriptione , MAGNOS VANA
TERRENT, explicatur.Hac inde doctrina refultante, quod,
ficuti Leonem, quamvis animal tam forte acferox,quod re-
liqua animalia omnia metuunt fugiuntque, ignis, quanquam
nocereei non valeat, perterrefacere, ac confternatumin fugam
agere poteft, itanullum unquam in vita extitifle quantarcunque
Potentiae acMagnitudinishominem, qui non fufpicionibus fuis
ae timoribus agitaretur, ac qui non folum ea, qua: in effeclu
ei nocere poterant , timuerit , fed cui non vel imaginatio ac
ftrepitus folicitudinem multam incufferit ,
moleftiamque ma-
gnam fufcitaverit.
 «ac m

MAgnanimum flamm* poffunt terrere Leonem\

Non efl } cui exitium nonjit ab invahdo.

LXXXV,
 «7* )yk
LXXXV.
VERITATIS INVENTOR.
Uanquam magnae fuerint multorum moleftiae ac Calami-
tates ,
quas propter profeflionem ac defenfionem Veri-
tatis in hac vita fuftinuerunt, adeo ut eos quafi adinci-
tas & ultimam exitii lineam mala illaredegerint^ attamennon
ideo vel latum unguem a Veritate nos difcedere, aut fignaejus
deferere par eft , fed pro certo habere , neque eam neque fe-
ctatores ejus unquam efle perituros. Ac licet non minus con^
ftet,Adverfariam Veritatis, Mendacium, tam potentem eflfe,
ut in fugam vertat, atquein angulum quendam
eam aliqUando
veluti compingat, non ided tamen de Veritate aclum eft, cum
amicum habeat fingularem , Tempus , qui ei ferens fuppetias de-
tegitfalfum, atqueVeritatemtriumphantemproducitin lucem.
Id quod hoc Emblemate Serpentis caudam extremam ore conti-
nentis, quiSymbolum Temporis efi?, atque infcriptione , VERITA-
TIS INVENTOR, exprimitur.
 '

*§( & m
'

\ ' t"% ffsji '

J l- fi i- 'J' i
:
'i
 LXXXVI.
NON RENOV ANDUMJ
Llcet fumm6 cum honore acgloriaquisinimicitias accon-
tentiones, quas cum adverfario exercuit, finiverit, nul-
tamen omnino de causa ad eas renovandas reverti de-
la

bet, fi quidem pace femel inita rite compofit£ fuerint. Non

folum autem occaOonem novis ofFenfis ac faftidiis dare non_*
debet, fed etiam veterum fimultatum non recordari, quin i-
fflo oblivionitradereetiamea, quse ipfi, ut vi&ori , ex voto fuc-
cefserunt. Atque hoc eft^ quod Emblemate intenditur Tro-
phMtm referente, Symbolo qu6 Antiqui Fi&oriam repratfenta-
runt, cum infcriptione , NON RENOVANDUM. Nam, ficuti
apud Graecoslaudabile non habebatur, renovare Trophia , aut
ea ex lapide conftruere , velarre ftatuere, fed potius ex iplis ar-
morum ab hofte ex pugna cum laudereportatis adorna-
fpoliis
re, quod ha?c ipso temporis decurfu facile confumerentur, fe-
cundum ea, quae a Plutarcho referuntur: Ita in hoc laboran-
dum eft, uttandemoblivionitradanturinimicitice,quamvisfin-
gulari cum honore & commod6 confopitar. Contrariarn quip-j
pe viaminfiftere,neque animi Chriftiani neque hominis eftl
,
Vjrtute ac Fortitudine praediti.
Gracia curn fapiens renovanda Troph<ea negavit,
Mortaks Lites, fanxit } habere breves*

LXXXVII
 *§c 174-

LXXXVII.
m
BREVIORA LUCIDIORA.
& in ordinario
REs eft certa, quae
vertitur, quantd major eft
Naturac curfu animad-
conflictus, & pugna rerum
inter fe naturalium, tantd majores unamquamque pro
parte fua ad refiftendum vires exercere, utque qualitatem (ibi
contrariam vincat, contendere. Sic, quanto aer intenfioreft,
tanto magis ignis accenditur, ac quanto frigus fuper terranu
vehementius , tanto magis calor in cavernis ac puteis infra ter-
ram contradus intenditur. Sic etiam videmus candelam, quan-
to propius ad finem luminis fui abfumta pervenit, tant6 plus
lucis ac claritatis fpargere, ac quantum poteft, contendere , ut
eonfumat ac vincat adverfarium fuum , qui materia illa eft , quae
ardendo confumitur. Qui fe ipfum excitare velit, ut, quo
,

propius ad finemfuac vitae acceflerit , tanto magis a&ionibus Vir-

tutis emineat fplendeatque , iii ufum fuum convertere poterit
hocCrfW^^Vw/^Emblema, atque infcriptionem BREVIO- ,

RA LUCIDIORA. Cujus Emblematis fenfus eft, quanto res

fini fuopropiores funt , umd majori fplendore effulgere debere.
Adfpicit ut moriens majori luce refulget
Lumen\ Jic Virtm uhima major erit.

LXXXVIIL
 m LXXXVIII.
)&*•

VERITATl NIHIL DIFFICILE.

& amica Deo Veritas de qu6 ips6
USque adeo gratahabent,
feclatores ejusquod glorientur, ut, qud ma-
eft,

jori eam honore dignaretur, nomen ejus fibi affumere

ac fe Veritatem ipfam appellare voluerit. Inde non folum eam

in Sacra fcriptura fua defendit ac propugnat , fed etiam, fi quan-
do opus fu.it, res prorsus admirabiles, & extra ordinarium na-
tuhe curfutnpofitasadconfirmationem ejusfieripermifit. Quod
contigiife dicitur Tarquinii Romanorum regis tempore, qud
Aclius Navius augur Ud^acula lapidem molarem dijfecuit , ut Veri-
tas, quam edixerat-, cwfirmaretur. Id, quod EmblemateLapi-
dis molaris, quem Novacula incidit, atque infcriptione, VE-
RITATI NIHIL DIFFICILE , adumbratur. Quae quideiru
Canditatus atque amicus Veritatis, ii vidcbitur, adufum tranf-

ferre poterit.
 LXXXIX.
SIG NUTRIUNTUR FORTES.
ftrenui ac fortes non folum in rebus ac fuccefubus
Vlri profperis Virtute fua uti fciunt, verum etiam ex
maxi-
mis adverfitatibus ac calamitatibus fuis utilitatem fingu-
laremcapere, dumeoanimo ac rationeillas fuperant, utcrebris
aftibus egregiishabitum acquirant , in quo Virtus confiftit.
Quem cum comparaverunt, tum iis tam leves ac fuaves illa:
moleftiae efle videntur, ut virtute fua fe involventes ,
una
ipfae

cum illis fe fuftineant ac confervent, Id, quod Emblemato

infcriptione, SIG
Jvis flrutbionis ferrum ore mandentts , cum
NUTRIUNTUR FORTES, denotatur, doceturque* Si-
fpirituum vehemen-
cut Avis illa tanto calore ftomachi ac tanta
tia prcdita eft,utdigerere
acnutrire fe ferro & lapidibus poffit*,

ita & Viros fortes & magno anitrid praeditos fuftentare fe debe-
re atque utilitatem capere ex adverfis, quamvis
maxime duris

atque acerbis:
 4B( 79- >§*

Digerit ardenti ftomacho ficftruthio ferrunty

Virtuti adverfa res cibm ejfe folent*

Z z XG
 4B( »80. )§t>
xc.
EXPECTO DONEC VENIAT. -

MAgno folatio calamitofis efiefoletfpes non

calamitatis fuae, atque brevi interventurae
duratursediu
quam cum
,

defiderio expedat, felicitatis ac quietis. Hac bona cum

fpe facilius fuperantur ac tranfeunt ifhe rerum advcrfarum nu-
beculae. Oftendi hoc poteft Emblemate Cicadd, cui adfcripta
funt verba, EXPECTO DONEC
VENIAT. Sicut enim Ci-
cada non profilit aut movetur, priusquam vernum tempus ap-
parueritj ita, cui adverfaaccidunt,expec1:at, donechyemscum
tempeftatibus acprocellis fuis,qua£calamitates denotant, tran-
feat, bona fpe fretus, rediturum elfe mox cum floribus ac fru-
clibus fuis vernum tempus, quo quies animi ac defiderii ple-
nitudo fignificatiir.
 XCI.

INTERNA SUAVISSIMA.
SUavis admodum ac placabilis resMuficaeft cultoribus fuis,
qui eam fingulari affe&u profequuntur. Ea in vocurru
ac fonorumconcordantiaatqueharmoniaconfiftit. Quam-
vis autem ex rebus contrariis & plurimum differentibus , uti funt
voces acutae & graves, elatae ac depreffae, compofita fit, non_»
ideo tamen definunt illse , magna voluptate aures afficere , fi qui-
dem menfuram ac proportionem accurate fervando confonan-
tiam fuavem efformant. Caeterum , quam grata ufpiaru ac fua-
vis Mufica exterior efle poftit, interior tamen illa dubio pro-
cul multo eft praeftantior. Ac confiftit hxc in efficiendo, ut
affe&us atque appetitusnoftri, quamvis inter fe admodum con-
trarii , proportionem ac menfuram a ratione praeceptam fervent,

cum haec vera acgenuina fit interior confonantia atqueharmo-

nia tantopere Deo Opt. Max. accepta, tam fuavis infuper & pro-
ficua iis qui eam in fefe experiuntur. Id quod hoc Emblemate
Cbelydis, inBrumenti mufici^ qtiod Regtn& nomins nobtlitatur ,
at-

queinfcriptione, INTERNA SUAVISSIMA, denotatur.

 4KC '84-

XCII.
m
INCURSIONIBUS SOLIDATUR.
EXercitatos, ad labores factos, atque exercitiis corporis
adfuetos honiines, dubium noneft,fanioresacrobuftio-
res efteiis ,qui indelitiis educati in otio vivunt. Eadem
animi noftri conditioeft, fitolerandislaboribus atque aerumnis
auuefaclus fuerit. Quod Emblemate Arboris a ventis twpugna-
u, & mfcriptione INCLIRSIONIBLIS SOLIDATLIR,
, often-
ditur. Sicut enim editiori ^loco pofita Arbor atque a ventis
agitata folidiores radices agit,atque ipfa firmior redditur illis,

quae in vallibus ac locis depreftioribus educantur, minusque^

vim procellarum fentiunt} ita animus calamitatibus atque mo-
leftiis exercitus firmior evadet, ac conftantior ad refiftendum

vincendasque , quantsecunque fuerint, adverfitates , quam qui

iis perferendis fuperandifque^ non afiuevit.
 <£§( n6. )§&
XCIII.

SUPERBIA MANSUETUDINE
SUPERATUR.
elati atque arrogantis animi vinci fe non patitur
IOmo
ab alio aeque fuperbo atque arrogante. Tales duoin-
ter fe concertant ac digladiantur, dum quisque fyrma_,
fuse faftionis ac Clientum trahit, ac neuter alterum in re
ulla,

ut ei aliquid deferat, recognofcit. Quod unum fuperare eos

ac divertere poteft , Humile quid eft ac manfuetum, quodillis
locum rion concedit, ut fadlionibus atque a:mulationibus fuis
altius fefe extollant, atque ipfum potius humiliando , fe ac pe-
dibus illorum fubjiciendo , viciflimque pedes illorum fuis pro-
priis, ut afperitatemillorum molliat ,velutiinferendo, quimos
inftanter agentium vel fupplicantium eft, illorum confundit ac
vincit arrogantiam. Id quod hoc Emblemate Ekpbantts (f 4-
gni, atqueadfcriptafententia, SUPERBIA M ANSUETUDINE
VINCITUR, exprimitur. De Elephante enim fcribunt natu-
ralium rerum fcriptores, nihileos magis domareac manfuefa-
cere, quam agnos , quos etiam fugiunt, ficuti de Elephantibus
Pyrrhi regis Epirotarum refertur , quibus Romani in bello, quod
cum eo geflerunt , fingulari hoc Stratagemate ufi, agnos op-
pofuerunt, atque hac ratione illos fugarunt, praclioque fupe-
riores vicloria potiti funt.
 XCIV.
FORTITER OCCUPA PORTUM.
Auta bonus atque expertus , ficubi iter longum ingref-
fusopinione diutius in illo detinetur , afpirantes do
,

caetero ventitempus ipfi ac fpatium largiuntur, ut por-

tum aliquem eligere atque in eum fefe poflit recipere j occa-
fionem minime portum teneat, operam dat.
negligit, fed ut
Quod fi ventus,veluti tenax, minus ac minus ei faveat, contra-
rieturque magis , quam ut fecundet , attra&is funiculis , velisque
omni conatu ventum captareftudet, laboratque,ut
obliquatis,
portum denique ingrediatur. Idem viro prudenti ac cordato
faciendum incumbit, ut ficubi fe jam diunavigare, nec defpi-
eere pofTe , animadvertitquem fuccefliim fua habitura fit na-
,

vigatio ( vita autem, quam vivimus, navigatio eft/quo peri-

cula &tempeftates, quse in mari hujus mundi atque occupa-
tionibus ejus oriuntur, vitet, portum quendam qua?rat atquo
ingrediatur, in quo cum quiete & tranquillitate itineri fuo fi-
nem imponerepoftit,cum in hoc quidem exitu fumma reipo-
fita fit. Qui ex hoc monito utilitatem capere velit, applicet
fibi Emblema iftud NaDis portum feliciter ingredientis , cum illo
Horatii. FORTITER OCCUPA PORTUM. Quippehoci-
pfum praeftare, -fignum atque experimentum eft fummae Pru-
dentiae atque Fortitudinis.
 •>§( ^0 - )S*
xcv.
CELSA GRAVIORE CASLl
DECIDUNT.
frequens ac confueta quibuscunquemortalibus, &la-
REs borare, atque invigilare, ut ad altiffimum eminentiffi-
mumque ftatum perveniant. Ad quod defidenum eos
elevat ducitque , ut in re alia nulla, quam Mc fibi propofita
acquiefcere poffint , quippe cum in hoc folo quietem fummum-
que Bonum invenire fe poffe exiftiment. Cumvero defideria
ac vota hominum maximam partem ufque adeo vana ac levia
fint, raro admodum contingit, ut iis potiantur. Ac pofito,
adfcendiffe quempiam culmen iftud, quam facilisinde defcen-

fus atque deturbatio dft, cum eo majora pericula, qut> celfior

ftatus eft, ingruere foleant. ld quod Emblemate Turris, cjuam
fulmen fertt, ac verfu Horatii : CELSA GRAVIORE CASU
DECIDUNT, Tutius itaque, atque utilius
adfcripto denotatur.
eft, unumquemque forte fua contentum, in eo, quo natus eft,
ftatu permanere, cum hoc facientem nemo non laudaturus fit
tanquam optime callentem rationem ofricii fui, ipfe autem-j

vitam certiori in quiete ac majori cum voluptate transmifllirus.

Qelfa cadunt graviusj quistanta cacumina votis
Ambiaty ex altd utturpius inderuat ?

XCVI.
 XCVI.
A MfNIMIS QUOQUE
CAVENDUM.
NOn tantum res magna? propofitam ac initam viam im-
pedire atque intricare folent , verum etiam vel minima

quandoque obftacula iter inftitutum maxime remorari.

Durrienim tam facile non animadvertuntur, implicant magis
atque interturbant eum, qui maxime ex voto feiter putatcon-
ficere. Idem accidit iis, qui viam infiftuntVirtutis, ut, quam-
vis maxime caveant, nein peccata gravia incidant, errataquae-
dam, quse ipfis levia videntur & a quibus minime fibi cavent,
eos invia detineant, neque progredi atque ad defideratumper-
fedionis gradum pervenire permittant. Hoc Emblemate Na-
t>is defignatur , cujus pror& pifculus , cui nomen Remor& ve/ Ecbe-
neidis indttum eft > adb&ret , adfcriptumque eft, AMINIMIS
QUOQUE CAVENDUM. Exilia enim funt, quac nos in
impediunt ac remorantur, ficutide pifciculoil-
jnftituto ltinere
16 refertur, quod, quamvis minutus admodum fit, virtute ta-
men fua occulta navem quantamcunque, plenis quamvis velis
fecundisque ventis proeurrentem , inhibere ac detinere poffit.
 *94- )&ff
XCVII.

NIHIL ALIUD SUPEREST.

MUndumcontemnere, parviqueaeftimareomnia, quaeeo
continentur, non tantum Sacrae nos docent Literae , fed
& profariae. Ac fi rem fine affeftu confideremus, id,
quod edicit, docetque nos rerum mundanarum contemtum^,
Mundus eft ipfe. Confideremus attente praemium ac mercedem,

quam dat iis, maxime ei addkunt, in eoque fiduciam-,

qui fe

collocant, quos maxime elevat atque attollit. Nam etiamfi

aliquibus in hac vita conferat ampliffima Regna ac dominia,

faciendo eos Monarchas majons partis terrae, atque ut nomi-

na eorum venerationi ab Oriente ad occidentem
fint, iisque

ufque prxftetur obfequium,ad ultimum tamen & ad rei fum-

mam ex tanta magnitudine non plus terrae iis relinquit, quam
ubi anguftiflime in trifti fepultura cubare poflint. Ac quod i-
pfi quidem folum ex omnibus thefauris atque
divitijs fecum

auferunt, fupellex tam exilis atque vile eft Lineum. Hoc cum
intelligeret felix ac fortisille Saladinuj Rex Mgypti^ cui tampro-
fpere omnia inVita fuicefserunt', moriens mandaVtt^ ut in funere
fub induftum hafl& longiori imponeretur , ac , qui baftam gefiaret ,
alta t>oce exclamaret ,folumillud fibi ex tantb Imperib, (f quaspoj-
federat , diVttiis relidum ejfe^ Id quod hoc Emblemate atquo
infcriptipne, NIHIL ALIUD SUPEREST, refertur.
/V0 ^ite, ^>r0 Majeftate verendfi,
Hqc fupereft unum> c<etera mortu erant*

Bbz XCVIII.
 •wc m'
XCVIII.
HUMANARUM RERUM
CONTEMTUS.
merito credamus qui nobis rerum terrenarum
Llcet iis,

contemtum inculcant fuadentque ed, quod & ipfihoc ,

praeftiterint , mundum contemferint, parvi omnia ejus

magnalia aeftimaverint, ac fe ipfos fponte fua acpropria volun-
tate deliciis ,
mundus fuppeditat, privaverint j attamen_«
quas
ego in ea fum fententia, non minus nos movere pofle exempla
omnibus deliciis ac voluptatibus mun-
illorum, qui, poftquamfe
di immerferunt, dolum nobis deinde detegunt ac certos nos
reddunt , omnia Mundi eflfe vanitatem. Id quod Emblema^
Sepulturs. Sardanapali, cui slatua ejus manum elevantis , ac talitro
digitorum duorum , omnta fe nec tanti aftimare > fecundum Athena-
um , indicantis impofita eft , atque infcriptio , H UM ANAR U M
RERUM CONTEMTUS, reprxfentat. Hoc fcilicet E-
pitaphium vita tam vitiofa, qualis Sardanapali fuit, merebatur,
innuens, omnia, quae tanti in hac vita aeftimantur, ne talitrd
quidem digna efte,cum appareat, quid de iis Sardanapalus,
poftquam jam abunde omnibus mundi deliciis exatiatus fuit,
ftatuerit.
Omnia funt hominum crepitacula vana putanda,
Cmditm exemplo htc Sardanapalus eriu

Bb |
xcix.
 mc )s»
XCIX.
RES EST MAGNA TACERE.
cum
MAgna
tam
Virtus
atque utilis ,
tacere eft.

neceflaria
Caeterum, fermores"fii
hominibus , qua nimirum
a beftiis difFerunt, iisque antecellunt, videri po(fit,quan-
to quis plus loquendo proferat , tanto eum efte majori ratione
praeditum. Attamen, non ita feres habet,atque contrarium
potius verum eft, cum in nulla re minusfe ratione regi, often-
dant homines , quamin multi loquio ac fermone fuperfluo. Ac
licet labore multo conftet Eloquentia, fine dubio tamen res
magis difficilis eft fcientiam tacendi comparare. Id quodEm-
,

blema Tanta/i defignat, cuipro mercede loquacitatis pocna impo-

fita fuit , ut aqu£ oretenus immerfus bibere eam non pojfet neque
,

proxM fibi appofita poma guftare, atque Emblemati illud Mar-

tialisadfcriptumlegitur: RES EST MAGNA TACERE,
Quippe faepius accidit, ut qui nimium deblateraverat, excide-
rit bonis illis ,
quac ei opinione a?que omnium propinqua erant,
ac fructus & aqua ori Tantali fuerunt. Quam fabulam, utpo-
te vulgd notam, recitandam hic non exiftimavimus.
 <K(
c.

HOMINEM TE ESSE COGITA.

homini Chriftiano magis neceflaria atque utili

NUlla res
quam eft,ipfius cognitio.
fui enim ipfum cogna
Si fe

minime fuperbietj cum

fcit, videat, fe pulverem efl

atque cinerem, tum nec magni aeftimabit ea, quae in mund

funt , dum quam citiflime haec fibi derelinquenda eflfe animad
vertit. Hoc fibi ob oculos aflidue ponere , remedium opti

mum eft incuriofitatis ac negle&us officii, quod qui obfervai

quiete vitam tranfiget , agnofcens calamitates fibi obveniente
meritum fe efle, quas patienter feret, neque eum profperani
mium attollent, dum null6 fu6 merito ea fibi contingere con
fitebitur. Hanc cognitionem Antiqui, licet vera fide deftitut
tanti ad confervandam Virtutem fecerunt, ut de Magno illo Phi
lippo , RegeMacedoniae, referatur,poftquam in pugnaad Chc
romeam Athenienfes deviciflfet , ne hac gloria ultra , quam pa
eft, erTerretur, atque infolefceret, in mandatis eum miniftri
fuis dediffe, ut qu6vis mane, cum eum ex fomno excitalfent
primum omnium rerum hxc ei verba ineulcarent ; Surge Re
& hominem te elfe memento. Res digna omnind, quae peij
petuo memoriae infigatur. Atque id eft , quod ultimo ho|
Mortis Emblemate atque adfcripto monito, HOMINEM T
ESSE COGITA, infignitur.
QuanquamviBov ovas^mortatem teeffe mementot
Dejlrue } vime Orbem\ Deniquetalkerw*