Professional Documents
Culture Documents
والیبال در ایران
والیبال در ایران
بازی والیبال در ايران در ابتدای امر دارای قواعد خاصی نبود و به شــکــل های مختــلفی انجام می شد .فنون و
تاکتیک های والیبال نیز مانند قوانین آن پايه و اساس اصولی نداشت و هر بازيکن به ابتکار شخصی و اختصاصی
.خود که اکثرا ٌ با مشت زدن يا سمبه زدن همراه بود با تــوپ بازی می کرد
در سال 1302شمسی با استفاده از تــرجــمـه مجالت خارجی قوانینی که در آن زمان در کشورهای ديگر اجرا
.می شد ،در ايران نیز رايج شد
از سال 1304توجه عمومی نسبت به اين ورزش بیشتر شد و ظرف مـــدت کــمــی طرفداران بسیاری جذب اين
ورزش شدند .به طوری که تمرينات والیبال در سه محل ،به طــور جدی و مستمر شروع و دنبال شد .اين سه
:محل عبارت بودند از
البته کالج البرز نسبت به ديگر مراکز ورزشی آن زمان ،از امکانات بیشتر و بهتری بهره می برد و در نتیجه اکثر
.جوانان برای تمـريـن به اين محل می رفتند
اولین مسابقه والیبال در سال 1304بین دو تیم دارالمعلمین ورزش و کـــلوپ شايسته انجام شد که باهیجان فراوان
توام بود .چون مسابقه برای مردم تازگی داشت لذا حضور آنان باعث شد که رقابت بیشتری بین دو تیم مسابقه
.دهنده به وجود آمده و بر هیجان آن افزوده شود .اين مسابقه مقدمه ای برای توسعه روز افزون اين ورزش بود
بازی والیبال به تــدريج به مدارس راه يافت و در اندک زمانی توسط مربیان فارغ التحصیل دارالمعلمین ورزش
.در مدارس و همچنین در شهرستانهای کشور رواج و عمومیت يافت
شهرستان اصفهان اولین شهری بود که بعد از تهران در امر توسعه اين ورزش فعالیت داشت .اولین مــســـابـقه
.شهرستان های ايران بین دو تیموالیبال کالج اصفهان و کالج البرز تهران برگزارشــد
تهیه توپ والیبال يکی از مشکالت آن زمان بود و برای بازی والیبال اکثرا ً از توپ فوتبال استفاده می شد .سرانجام
.اولین توپ والیبال توسط شخصی به نام قمشه ای ساخته شد
يک دوره مسابقه باشگاهی در تهران برگزار شد که تیم والیبال باشگاه دربند جـام قهرمانی را برد1314 .در سال
.در همین سال نیز چند مسابقه دوستانه و تشويقی بین تیمهای بانوان تــهـــران انجام شد
اولین دوره مسابقات والیبال قهرمانی ايران همزمان با مسابقات ســـايـر رشــــته های ورزشی 1318در سال
.برگزار شد
در ابتداي تاسیس فدراسیون های ورزشی (سال )1324والیبال وبـســکـتبال دارای فدراسیون مشترک شدند و تا
به همین نحو ادامه داشت .در آن سالها مسابقاتی تـــحــت عنوان قهرمانی باشگاهها ،دستجات آزاد 1336 ،سال
.انتخابی ،قهرمانی مدارس و دانشکده های هر شهرستان و نهايتا ً قهرمانی کشور انجام می گرفت
اشــــغــال ايران توسط نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم ،ارتباط ورزشی کشور ما به ويژه تیم های والیبال را
با سربازان اين نیروها به همراه داشت و راهی برای آشنا شدن با والیبال خارج از کـشــور بــود .در آن زمــان
يــک مسابقه دوستانه بین يک تیم از کشورمان با ارتش روســیــه در بنــدر انـزلی انجام شد که اين بازی به نفع تیم
.ايران خـــاتــمه يافت
توسط دکتر سید ضیاءالدين شادمان ،رئیس فـــدراسیون والــیــبال و 1333ترجمه کتاب قوانین والیبال در سال
بسکتبال وقت ،و تهیه و تنظیم آن توسط استاد کاظم رهبری ،رئیس تربیت بـــدنـــی آموزشگاه هــای پــايــتــخت،
که از داوران ممتاز والیبال در کشورمان بودند ،اقدامات ارزنده ای بود که شــکـل مــنظمی را در برگزاری
.مسابقات والیبال آن زمان فراهم نمود
،والیبال دارای فدراسیون مستقل شد و آقای امیرعباس امین به عنوان اولیــن رئیس 1336در پــايـــان سال
.فدراسیــون والیبال کار خود را آغاز کرد
در همین دوران بحث عضويت ايران در فدراسیون بین المللی والیبال جهان مطرح شد و سرانجام يک سال بعد
(.سال 1959میالدی) اين مهم به انجام رسید
برای اولین بار تیم ملی والیبال مردان پاکستان به تهران دعوت شد و چند مســابــقه دوستانه با 1337در سال
تیمهای ملی وب اشگاهی و ارتش ايران انجام داد .تیم ملی والیبال مردان ايران برای اولین بار در اين سال تشکیل
.شد
توکیو اعزام شد .اعضای اين تیم را 1958چندی بعد تیم ملی مردان ايران به مسابقات والیبال در بازيهای آسیايی
هشت بازيکن (کمال پورهاشمی ،عبدالمنعم کمال ،محمد اسمعیل اشتری ،محمد شريف زاده ،عــبــاس تــهــرانی،
مـحمود عدل ،حسینعلی امیری و سیاوش فرخی) تشکیل می دادند و مربی تـــیم هم استاد فــريــدون شريف زاده از
.بزرگان والیبال ،بسکتبال و فوتبال آن دوران بود و سابقه عضويت در تیم گاالتا سرای ترکیه را هم داشت
اين تیم که برای اولین بار در چــنیـــن رويداد مهمی شرکت کرده بود ،توانست با افتخار و سربلندی مقام دوم
مسابقات را کسب نموده و مدال نقره اولین دوره مسابــقــات والیبال بازيهای آسیايی را برای کشورمان بــه ارمغان
.آورد
پس از اين مسابقات ،فعالیت های بیــن الــمللی بیشتری در ورزش والیبال ايران آغاز شد .اعزام مربیان و داوران
به کالسهای بین المللی ،دعوت از تیم هــای خارجی و اعزام تیمهای ملی کشورمان به تورنمنت ها و مسابقات
رسمی بین المللی مانند بازيهای آسـیايی ،مسابقات قهرمانی آسیا ،غرب آسیا ،آسیای مرکزی ،قهرمانی جهان ،جام
جهانی ،دانشجويان جهان ،ارتشهای جهان ،ناشنوايان جــهـان ،معلولین جهان و راه آهن های جهان و جام های
.جمهوريت ترکیه ،رياست جمهوری قزاقستان ،شیخ راشد امارات و ...بخشی از اين فعالیــت هـاست
درآمد .همچنان که FIVBبه عنوان داور بین المللی والیبال مطرح شد که در ادامه به عضويت کمیته داوران
.مدرس جهانی داوری شد
در رويـداد های داخلی ،برگزاری مسابقات والیبال لیگ سراسری ايران با عنوان جام پاسارگـــارد که در سالهای
1354 ، 1353و 1355انجام شد و مسابقات بین المللی دهه فجر و لیگ های برتر و دسته اول باشگاهها كه از
سال 1372تاکنون انجام مي شود از اهمیت ويژه ای برخوردار بوده و در رواج و گسترش و پیشرفت والیبال در
.کشور تاثیر فراوان برجای گذارده است
در سالهای اولیه پیروزی انقالب اسالمی در ايران ،تحت تاثیر شرايط جنگ تحمیلی علیه کشورمان و به علت
تعويض های پیاپی روسای فدراســیــون و تـغییرات وسیع در کادر هیئت رئیسه ،برنامه های والیبال شکل پايداری
نداشت و بیشتر کوشش می شــد در زمیــنــه ورزش عــمــومــی و همگانی برنامه ريزی شود .لذا به جای رقابت
های باشگاهی ،برنامه ريزی بريا برگزاری همه ساله مسابقات قهرمانی کشور انجام شد که اين رقابتها همچنان نیز
.برگزار می شوند
رفته رفت ه با پايان يافتن جنگ تحمیلی و سامان يافتن مديريت و برنامه ريزی در ورزش کشور ،برنامه ها و
مسابقات والیبال نیز در سراسر کشور به لحاظ اجرا ،کمیت و کیفیت شکل بهتری به خود گرفت .دوباره اعزام تیم
.ها به خارج از کشور و دعوت از تیم های خارجی از سر گرفته شد و والیبال پا در راه شروعی دوباره نهاد
مسابقات والیبال بین المللی دهه فجر که از سال 1365تا سال 1379برگزار شد از جمله رويــدادهــای ارزنده در
تاريخ والیبال ايران اســت که به پیشرفت والیبال کشورمان سرعت بخشید و زمینه ای شد برای توجه باشگاه ها و
تیمداری در والیبال داخلی .تا جايی که لیگ های برتر و دسته اول باشگاه های کشور به شکل نوين خود يعنی آن
.طور که در دنیا معمول بود ،پی ريزی شد و سال به سال رونق يافت
از سوی ديگر ،با به کار گرفتن مربیان نام آشنای جهان والیبال همچون
ايوان بوگاينکوف و
يوتسا سوتکوويچ
در کنار مربیان داخلی در رده پايه به امر بازيکن سازی و آموزش توجه ويژه شد .همچنان که با حضور مربیان
بین المللی ديگری نظیر
پارک کی وون،
ميلوراد کياچ،
زوران گائيچ
و اکنون خوليو والسکو
در راس کادر فنی مردان ايران علم روز والیبال به بازيکنان ايرانی تزريق شد .از اين روست که طی سالهای
اخیر عناوين متعدد جهانی و آسیايی و مدال های رنگارنگ والیبال در رده های نوجوانان ،جوانان و بزرگساالن
افتخار بی چون و چرايی برای ورزش ايران رقم زده و والیبال را به عنوان پرافتخارترين ورزش گروهی ايران
.به همگان معرفی کرده است
کسب کرسی های قابل توجه در فدراسیون جهانی و کنفدراسیون آسیا توسط نمايندگان ايران نیز از ديگر افتخارات
.والیبال کشورمان است
داورزنی ،رئیس فدراسیون والیبال ايران ،عضو هیئت رئیسه کنفدراسیون آسیاست. اکنون محمدرضا
همچنان که سعید درخشنده ،دبیر فدراسیون والیبال کشورمان ،نیز عضو کمیته مسابقات فدراسیون جهانی و
.کنفدراسیون آسیاست
روسای فدراسيون واليبال
امیر عباس امین از سال 1336تا اواخر سال 1. 1342
کاظم رهبری از اواخر سال 1342تا سال 2. 1347
علی اکبر میر فخرائی حدود 8ماه از سال 3. 1347
کمال خانلی از نیمه دوم سال 1347تا سال 4. 1349
فريدون فرخ نیا از سال 1349تا سال 5. 1351
تیمسار سرلشگر مهدی خزاعی از سال 1351تا سال 6. 1353
فرهاد مسعودی از سال 1353تا اواخر سال 7. 1356
جناب سرهنگ منوچهر شاپوری از اواخر سال 1356تا پیروزی انقالب اسالمی در ايران 8.
زنده ياد محمود عدل سال 9. 1358
استاد غالمرضا جباری از اواخر سال 1358تا سال 10. 1360
جابر خلف زاده از سال 1360تا نیمه اول سال 11. 1361
حسین علیرضائی تهرانی از نیمه اول سال 1361تا نیمه دوم سال 12. 1363
استاد غالمرضا جباری از نیمه دوم سال 1363تا اواخر سال 13. 1365
پرويز خاکی از اواخر سال 1365تا اواخر سال 14. 1368
.محمدرضا يزدانی خرم از اواخر سال 1368تا مرداد سال 15. 1385
.محمدرضا داورزني از نیمه دوم مرداد سال 1385تاکنون16.
تیم ملی نوجوانان جمهوری اسالمی ايران در سال 1989میالدی مقام چهارم اولین دوره مسابقات قهرمانی
نوجوانان جهان را که در دوبی برگزار شد کسب نمود .اين اولین موفقیت در صحنه قهرمانی جهان بود که
.نوجوانان ما توانستند برای والیبال کشور جمهوری اسالمی ايران افتخار بزرگی را به ارمغان آورند
اعضاء تيم ملی واليبال جوانان جمهوری اسالمی ايران که مقام چهارم قهرمانی آسيا را در سال 1371شمسی (
1992 :ميالدی ) در تهران کسب نمودند
ابراهيم نعمتی اولين مربی بين المللی _ دارای کاتاگوری 1و 2از کالسهای بين المللی واليبال در کشور ژاپن 1.
.و چکسلواکی
داود دارابيان 2.
رضا هدايتی 3.
حسن کرد 4.
مسعود صالحيه 5.
فريده فرزام 6.
ماری تت 7.
نسرين بختياری 8.
فاروق فخرالدينی 9.
محمد درانی 10.
غالمرضا صابر 11.
سيد حسين صفاری 12.
حسين بهرام صفت 13.
اشرف وحيديان 14.
جمشيد آيريا 15.
خسرو قبادی 16.
رضا مهربان 17.
بيژن نوذری 18.
رحمت اله مصالئی 19.
حبيب اله فروزنده 20.
حسن کبيری 21.
ماشااله فرخ منش 22.
غالمحسين فرجامی 23.
آقايان :بوش آريا ،محمود چايچی ،غالمرضا توانائی و غالمرضا عناصری نيز در کشور ژاپن و کره 24.
.دوره های تمرينی را با مربيان اين کشورها گذرانده اند
حسين مهرانپور 25.
حسن منصوری 26.
حسين توسلی 27.
اميدوار حاتمی 28.
مهدی صابرپور 29.
محمدعلی حيدر خان 30.
جواد محتشميان 31.
حسن کوچک زاده 32.
يداله کارگر پيشه 33.
عليرضا معمری 34.
محمد حسين عمده غياثی 35.
فرهاد اعرابی 36.
هوشنگ حق شناس 37.
حسن رهنما 38.
جعفر رهنما 39.
مجيد ارگی 40.
رضا وکيلی فرجاد 41.
رسول بنائی 42.
اسماعيل حبيبی 43.
قاسم توکلی 44.
اسماعيل حاج قاسم 45.
پرويز ميرزائی 46.
علی ستوده روان 47.
سيد محمد دالورخان 48.
محمدکاظم بازرگانی گلشن 49.
بهمن سلطانی 50.
حسن شاليسی 51.
عباس امانی شهرک 52.
ابراهيم حيدری 53.
بهمن دلقندی 54.
محمد صادق اميری 55.
عطاءاله صادقی 56.
ميررحيم ميرحيدر قارصی 57.
ابراهيم وطن پرست 58.
نوری آزمون 59.
ابوالقاسم کردبچه 60.
ولی اله برق لشگری 61.
سيد جواد محمدی 62.
رحيم حجار 63.
فريد صائبی 64.
حسين نژاد 65.
حسين حسينی 66.
ابراهيم ابارشی 67.
ميترا روحی دهکردی 68.
سيما صديقی 69.
خسرو ابراهيم 70.
پرستو سادات صفی زاده 71.
طوبی بهپوری 72.
عزت الزمان بازياری 73.
فرشته روان شاد 74.
حسن لبالنی 75.
خسرو سلفی 76.
حسين عليرضا تهرانی 77.
خوشگلدی صحنه 78.
حسن معئن نژاد 79.
قاسم تاجری 80.
محمود درستی 81.
محمد صادق پشنگ 82.
جعفر هوتهم 83.
غفار درخشنده 84.
مينا فتحی 85.
خديجه شپنجی 86.
باقر سليمان نژاد 87.
حميد موحدی 88.
محمد رضائی 89.
بهرام سپه پناه 90.
ناصر شهنازی 91.
يوسف نعلبندی 92.
احمد پورکاشيان 93.
مير ابوالحسن واحدی 94.
حسين وديعتی 95.
هاشم صفائيانپور 96.
احمد نيمافر 97.
محمود عبداللهيان 98.
آلبرت عيسی قوليان 99.
منصور ربيعی 100.
علی پرويزی 101.
محمد صادق مير شمسی 102.
محمدرضا فتوت 103.
اکبر نائينی عصاری 104.
عباس برقی خامنه 105.
بيژن کاظم جو 106.
جمشيد قديری شاد 107.
محمدحسين کوشکی 108.
عزيز پرتوی 109.
نادر شاوندی 110.
حسين آبادی قلعه 111.
کريم قصاب تبريزی 112.
خلج آقائی 113.
علی اکبر محمدمرادی 114.
انوشيروان شريف نيا 115.
بهروز شاه غيبی 116.
فرهاد داخم 117.
علی پور عروجی 118.
جواد پرورش 119.
مسعود کامروامنش 120.
بيوک عالميه 121.
حامد شادمند 122.
حسين دهقانی 123.
محسن قهرمانی 124.
سعيد عقيلی 125.
منصور خراسانی 126.
يحيی قلی يزدان ستا 127.
بهزاد بزرگزاد مقيم 128.
کريم نگهبانب راد 129.
مصطفی ذوقی نژاد 130.
علی اصغر ميرعابدی 131.
گيتا نادر پور 132.
خديجه نامدار 133.
سهيال برمور 134.
منيژه منصور صادقی 135.
رضا وکيلی فرجاد 136.
حسن رستمی نژاد 137.
علی موذن 138.
عليرضا خوشروئی 139.
اسداله شاهمرادزاده 140.
سيد نظام الدين رضوانی 141.
بهمن تاروردی زاده 142.
حسين ساالری 143.
جواد گلگار 144.
حسين جانبخش 145.
سعيد حجازيان 146.
مصطفی کارخانه 147.
سيد تقی محمودی روحانی 148.
نادر ناصری اصل 149.
حميد ساداتی 150.
محمد ميری دوماری 151.
غالمعلی روستائی 152.
غالمرضا مددپور 153.
قاسم ابراهيم زادگان 154.
اباصلت عابد 155.
محمدرضا عليجانی 156.
علی ياوری 157.
فتح اله سيد حسينی 158.
کيوکرث کرده 159.
سيف الدين آذر هوش 160.
محمود نظافتی 161.
داود آهنگری نمينی 162.
ايرج زاد رفيعی مقدم 163.
مجيد مصباح 164.
حسن سبزه پرور 165.
کامران تبريزی نمينی 166.
سيد مصطفی حسينی 167.
محمد مستوفی 168.
حسين وزيری 169.
منوچهر اسدی پويا 170.
جبار قوچان نژاد 171.
نادر شهنازی کوزه کنانی 172.
مجيد خليلی 173.
حميد راهجرديان 174.
حسين مقدم حسينی 175.
جمشيد عليياری 176.
خسرو سماوی 177.
مرتضی عهدی 178.
مير مسعود کامران 179.
محمد گهرور 180.
جهانگير تراپور 181.
حسن فغانی 182.
محسن افسونيان 183.
فرهاد سيستانی 184.
صغری نژاد نايبی 185.
آذر خزائی 186.
فاطمه زاهرا خزائی 187.
حبيبه پاشائی 188.
ماندانا مرتب 189.
مينا جعفری 190.
زيبا خلج هدايتی 191.
فيروزه مقدم 192.
حميرا بندگانيان 193.
پريسا بحرينی نژاد 194.
بتول منتظر القائم 195.
پروين يادآور 196.
سودابه پورشهماری 197.
مرضيه مرادی 198.
محبوبه سليم 199.
فاطمه شب خيز 200.
فاطمه نظری 201.
پری فردی 202.
کبری صادقی 203.
نگار قصاب زاده 204.
فلورا کرکی 205.
فرحناز منعمی 206.
پريدخت با پيری 207.
فاطمه اسمعيل زاده 208.
راضيه سيف زاده 209.
ملوک سيف زاده 210.
فريبا صادقی 211.
ميترا شعبانيان 212.
ليال موتابيان 213.
شيوا آزاد فدا 214.
صديقه کعبی زاده 215.
کبری صادقی حقيقی 216.
ويکتوريا پروانه 217.
زهرا رسولی 218.
مهديه روحانی 219.
سکينه خرازی 220.
محبوبه زرنويس زاده 221.
ثريا يگانه 222.
کاشف الحق 223.
الهه ذيغم پور 224.
اکرم رشيدی 225.
مرضيه داوطلب 226.
نازآفرين فنودی 227.
مهرانگيز جمشيدی 228.
سيمين حق شناس 229.
حميرا عباسی 230.
آذر محبوبی 231.
عزت نقوی 232.
بنفشه اخوان 233.
در كار سازندگي بازيكنان تیم هاي ملي ما داشته است .ضمنا َ آقاي میلوسالوايیم مربي سابق تیم ملي ما ،در سالهاي
1996.الي 1999بعنوان رئیس كمیته مربیان فدراسیون جهاني والیبال انتخاب شده است
در سال 1367شمسي ،كنگره بین المللي والیبال المپیك سئول ابراهیم نعمتي را به عضويت كمیته داوري
.انتخاب نمود كه براي كشور ما حائز اهمیت فراوان بود F.I.V.Bفدراسیون بین المللي والیبال
در سال 1368شمسي ،كنفدراسیون والیبال آسیا كاوه سرحدي را به عضويت كمیته قوانین و محمود حداد را
.بعضويت كمیته اطالعات انتخاب كرد
در سال 1370شمسي ،داريوش جمالي و امیدوار حاتمي به ترتیب در كمیته اطالعات و كمیته قوانین كنفدراسیون
.والیبال آسیا بجاي محمود حداد و كاوه سرحدي معرفي شد
در سال 1375و 1376كنفدراسیون والیبال آسیا مجددا َ ابراهیم نعمتي را به عنوان عضو كمیته داوري و كاوه
.سرحدي را بعنوان عضو كمیته مسابقات برگزيد
در دسامبر ( 1993آذر ) 1372اجالس كنفدراسیون والیبال آسیا با شركت 29كشور عضو در كشور بحرين
.تشكیل شد
مهمترين مسئله انتخاب ا عضاء هیئت رئیسه ،روسا و اعضاء كمیته هاي وابسته بود .در اين اجالس آقاي
محمدرضا يزداني خرم رئیس فدراسیون والیبال جمهوري اسالمي ايران با 28راي ( از جمع 29راي ) ،با راي
با ارزش براي مدت چهار سال بعضويت هیئت رئیسه كنفدراسیون والیبال آسیا انتخاب شدند كه براي كشور ما
.حائز اهمیت فراوان است
در اين اجالس اعضاءهیئت رئیسه كنفدراسیون ،آقاي كاوه سرحدي را بعضويت كمیته مسابقات و آقاي محمود
.عدل را بعضويت كمیته والیبال ساحلي ( والیبال روي ماسه ) انتخاب نمودند
همچنین اعضا رئیسه كنفدراسیون ،ادامه عضويت آقاي امیدوار حاتمي رئیس كمیته داوري والیبال كشورمان را
در كمیته قوانین كنفدراسیون آسیا براي يك دوره كمیته داوري والیبال كشورمان را در كمیته قوانین كنفدراسیون
.آسیا براي يك دوره چهارساله ( تا سال ) 1376تمديد و مورد تائید قرار داد
انتخاب چهار عضو هیئت رئیسه والیبال ايران در كنفدراسیون والیبال آسیا از رويدادهاي مهم سال ورزشي 1372
مي باشد مه معرف فعالیتهاي فدراسیون والیبال ايران در صحنه هاي جهاني و ثمره مديريت ارزشمند آقاي يزداني
.خرم است
اعضاء ايراني عضو كنفدراسيون واليبال آسيا و فدراسيون بين المللي در سال 2000 ( 1379ميالدي )
آقاي محمدرضا يزداني خرم ـ عضو هيات رئيسه كنفدراسيون واليبال آسيا 1.
AVC
براي تدريس در FIVBو مدرس AVCآقاي ابراهيم نعمتي ـ عضو كميته داوري كنفدراسيون واليبال آسيا 2.
كالس هاي داوري بين المللي
آقاي محمود عدل ـ عضو كميته واليبال ساحلي كنفدراسيون واليبال آسيا 3.
AVC
AVCآقاي كاوه سرحدي ـ عضو كميته مسابقات كنفدراسيون واليبال آسيا 4.
.براي تدريس در كالسهاي مربيگري بين المللي FIVBآقاي دكتر خسرو ابراهيم ـ مدرس 5.